ԵՐԵՎԱՆԻ ՔԱՂԱՔԱՊԵՏ

1. Որոշմամբ լուծվող հարցի նկարագրությունը.

Երևանի քաղաքապետարան հասցեագրված Պետիկ Պետրոսյանի ներկայացուցիչ՝ փաստաբան Մարիամ Կարապետյանի 2024 մայիսի 21-ի թիվ Դ-65761-24 դիմումի հիման վրա «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» օրենքի դրույթներին համապատասխան իրականացվել է վարչարարություն:

2024 մայիսի 21-ի թիվ Դ-65761-24 դիմումով ներկայացված՝ վնասի փոխհատուցման պահանջի քննության կապակցությամբ 2024 թվականի հունիսի 12-ին հրավիրված լսումներին ներկայացել և մասնակցել է Պետիկ Պետրոսյանի ներկայացուցիչ՝ Մարիամ Կարապետյանը:

Ուսումնասիրելով 2024 մայիսի 21-ի թիվ Դ-65761-24 և 2024 թվականի հունիսի 17-ի թիվ Դ-77177-24 դիմումները, դրանց կից ներկայացված ապացույցները, 2024 թվականի հունիսի 12-ին կազմված՝ վարչարարության շրջանակներում իրականացված լսումների վերաբերյալ արձանագրությունը, գնահատելով դիմումի առարկային առնչվող և լսումների ժամանակ ներկայացված բոլոր փաստական հանգամանքները, պարզվել է հետևյալը.

2. Որոշման կայացման համար հիմք հանդիսացող փաստերը.

Հրավիրված լսումների ժամանակ Պետիկ Պետրոսյանի ներկայացուցիչ՝ Մարիամ Կարապետյանը, հիմք ընդունելով 2024 մայիսի 21-ի թիվ Դ-65761-24 դիմումում նշված փաստական հանգամանքները, խնդրել է փոխհատուցել 2024 թվականի մայիսի 16-ին, Ավանեսովի փողոցի թիվ 7 հասցեի շենքի բակում կայանված՝ Պետիկ Պետրոսյանին պատկանող «Nissan X-trail» մակնիշի «15 PP 150» հաշվառման համարանիշի ավտոմեքենայի վրա ճանապարհային լուսավորության սյուն և մեկ ծառ ընկնելու արդյունքում առաջացած վնասը, որը կազմում է մոտ 600.000 (վեց հարյուր հազար) ՀՀ դրամ:

2014 թվականի սեպտեմբերի 1-ին տրված տրանսպորտային միջոցի հաշվառման թիվ HB384847 վկայագրի համաձայն՝ «Nissan X-trail» մակնիշի «15 PP 150» հաշվառման համարանիշի փոխադրամիջոցը հանդիսանում է Պետիկ Պետրոսյանի սեփականությունը:

Հայաստանի Հանրապետության ներքին գործերի նախարարության փրկարար ծառայության ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոնի պետի 2024 թվականի մայիսի 29-ի թիվ 44/95/5/84651-24 գրության համաձայն՝ 2024 թվականի մայիսի 16-ին Երևան քաղաքի Տիտոգրադյան փողոցում «Nissan X-trail» մակնիշի «15 PP 150» հաշվառման համարանիշի ավտոմեքենայի վրա ընկած սյան վերաբերյալ ահազանգը գրանցվել է Ներքին գործերի նախարարության փրկարար ծառայության ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոնի 911 ահազանգման կենտրոնում, որին տրվել է ընթացք և փրկարարները ավտոմեքենայի վրայից հեռացրել են սյունը, ինչի կապակցությամբ թիվ 18 փրկարարական ջոկատի կողմից կազմվել է արձանագրություն:

Հայաստանի Հանրապետության ներքին գործերի նախարարության ոստիկանության ՕԿԿ հերթապահի կողմից 2024 թվականի մայիսի 16-ին հաղորդում է ստացվել այն մասին, որ «Էրեբունի» բժշկական կենտրոնի դիմաց սյունն ընկել է կայանված «Nissan X-trail» մակնիշի «15 PP 150» հաշվառման համարանիշի ավտոմեքենայի վրա և վնասել: Նշված ահազանգի հիման վրա կատարվել է այց պատահարի վայր, ինչի վերաբերյալ կազմվել է «Հասցե այցելելու մասին» արձանագրություն և զեկուցագիր, որոնց բովանդակության համաձայն՝ վնասված ավտոմեքենայի սեփականատիրոջ կողմից հայտնվել է, որ պատահարի արդյունքում վնասվել են «Nissan X-trail» մակնիշի ավտոմեքենայի հետևի և դիմացի ձախակողմյան հատվածները, շարժիչի ծածկոցը, դիմացի լուսարձակը և այլ մասեր, իսկ վնասը կազմում է մոտ 600.000 (վեց հարյուր հազար) ՀՀ դրամ:

2024 մայիսի 21-ի թիվ Դ-65761-24 դիմումի ուսումնասիրության արդյունքում «Կանաչապատում և շրջակա միջավայրի պահպանություն» համայնքային ոչ առևտրային կազմակերպության կողմից տրամադրվել է տեղեկատվություն այն մասին, որ Էրեբունի վարչական շրջանի Ավանեսովի 7 հասցեում 2024 թվականի մայիսի 16-ին, 14։30 սահմաններում քաղաքացի Պետիկ Պետրոսյանին պատկանող «Nissan X trail» մակնիշի «15 PP 150» հաշվառման համարանիշի ավտոմեքենայի վրա ուժեղ քամուց կոտրվել և ընկել է կենսունակ բարդու կենսունակ ճյուղ, ինչի կապակցությամբ լսումների ընթացքում Մարիամ Կարապետյանը հայտնել է, որ վիճելի է, թե արդյո՞ք տվյալ ծառն ընկել է ուժեղ քամուց, ինչպես նաև վիճելի է ընկած ծառը կենսունակ լինելու հանգամանքը:

2024 մայիսի 21-ի թիվ Դ-65761-24 և 2024 թվականի հունիսի 17-ի թիվ Դ-77177-24 դիմումներին կից, ինչպես նաև 2024 թվականի հունիսի 12-ին կայացած լսումների ժամանակ ներկայացված՝ վնասի փոխհատուցման պահանջին առնչվող փաստական հանգամանքների ապացուցման նպատակով չեն ներկայացվել «Nissan X-trail» մակնիշի «15 PP 150» հաշվառման համարանիշի ավտոմեքենայի հետքաբանական և ապրանքագիտական փորձաքննության, պատահարի ու վնասի միջև պատճառահետևանքային կապը հիմնավորող՝ ոլորտում համապատասխան որակավորում ունեցող փորձագետի կողմից տրված փորձագիտական եզրակացություններ:

Ինչ վերաբերում է 2024 թվականի հունիսի 17-ի թիվ Դ-77177-24 դիմումին կից ներկայացված՝ Հայաստանի Հանրապետության ներքին գործերի նախարարության ոստիկանության կողմից քաղաքացու հաղորդման կապակցությամբ կազմված «Հասցե այցելելու մասին» արձանագրությանն ու զեկուցագրին, ապա դրանցով հաստատվում է 2024 մայիսի 21-ի թիվ Դ-65761-24 դիմումում նկարագրված պատահարը տեղի ունենալու հանգամանքը, սակայն դրա արդյունքում առաջացած վնասի նկարագրի և չափի վերաբերյալ տվյալները նշվել են Պետիկ Պետրոսյանի հայտարարության հիման վրա, մինչդեռ գույքի վնասվածքների առաջացման պատճառները և վնասի չափը որոշելը պահանջում է ոլորտում համապատասխան որակավորում ունեցող փորձագետի հետազոտություն, որի արդյունքներով կազմվում է փորձագիտական եզրակացություն:

3. Որոշումն ընդունելու հիմնավորումները.

Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի 134-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ անշարժ գույք են համարվում հողամասերը, ընդերքի մասերը, մեկուսի ջրային օբյեկտները, անտառները, բազմամյա տնկիները, ստորգետնյա և վերգետնյա շենքերը, շինությունները և հողին ամրակցված այլ գույքը, այսինքն՝ այն օբյեկտները, որոնք անհնար է հողից անջատել՝ առանց այդ գույքին կամ հողամասին վնաս պատճառելու կամ դրանց նշանակության փոփոխման, դադարման կամ նպատակային նշանակությամբ հետագա օգտագործման անհնարինության:

Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի 17-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ անձը, ում իրավունքը խախտվել է, կարող է պահանջել իրեն պատճառված վնասների լրիվ հատուցում, եթե վնասների հատուցման ավելի պակաս չափ նախատեսված չէ օրենքով կամ պայմանագրով:

Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի 17-րդ հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն` վնասներ են` իրավունքը խախտված անձի ծախսերը, որ նա կատարել է կամ պետք է կատարի խախտված իրավունքը վերականգնելու համար, նրա գույքի կորուստը կամ վնասվածքը (իրական վնաս), ինչպես նաև չստացված եկամուտները, որոնք այդ անձը կստանար քաղաքացիական շրջանառության սովորական պայմաններում, եթե նրա իրավունքը չխախտվեր (բաց թողնված օգուտ):

Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի 1058-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ քաղաքացու անձին կամ գույքին, ինչպես նաև իրավաբանական անձի գույքին պատճառված վնասը լրիվ ծավալով ենթակա է հատուցման այն պատճառած անձի կողմից:

Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի 1071.1-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ անշարժ գույքի օգտագործման, տիրապետման, տնօրինման, շահագործման կամ կառուցապատման ընթացքում այլ անձանց կամ նրանց գույքին պատճառված վնասի հատուցման պատասխանատվությունը կրում է անշարժ գույքի սեփականատերը, եթե չի ապացուցում, որ վնասը ծագել է անհաղթահարելի ուժի կամ տուժողի դիտավորության հետևանքով:

«Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» օրենքի 42-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ վարչական մարմինը վարչական վարույթում որպես ապացույց գնահատում է գործում առկա բացատրությունները, ցուցմունքները, փորձագիտական եզրակացությունները, փաստաթղթերը, նյութերը, իրերը, ինչպես նաև այն հանգամանքները, որոնք իր հայեցողությամբ այդ մարմինը պիտանի և անհրաժեշտ է համարում գործի փաստական հանգամանքների բացահայտման և գնահատման համար:

«Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» օրենքի 43-րդ հոդվածի 1-ին մասի «ա» կետի համաձայն՝ անձի և վարչական մարմնի փոխհարաբերություններում ապացուցման պարտականությունը կրում է` անձը` նրա համար բարենպաստ փաստական հանգամանքների առկայության դեպքում:

Ելնելով վերոգրյալից և նկատի ունենալով, որ 2024 մայիսի 21-ի թիվ Դ-65761-24 և 2024 թվականի հունիսի 17-ի թիվ Դ-77177-24 դիմումներին կից, ինչպես նաև վարույթի լսումների ժամանակ չեն ներկայացվել «Nissan X trail» մակնիշի «15 PP 150» հաշվառման համարանիշի փոխադրամիջոցի վնասվածքներն առաջանալու պատճառների, վնասված փոխադրամիջոցի հետքաբանական և ապրանքագիտական փորձաքննության, պատահարի ու վնասի միջև պատճառահետևանքային կապը հիմնավորող՝ ոլորտում համապատասխան որակավորում ունեցող փորձագետի կողմից տրված փորձագիտական եզրակացություններ, որի պայմաններում իրականացված վարչարարությամբ չի ապացուցվել մոտ 600.000 (վեց հարյուր հազար) ՀՀ դրամի չափով վնասի փոխհատուցման պահանջի հիմնավորվածությունը, ուստի հիմք ընդունելով Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի 17-րդ, 1058-րդ, 1071.1-րդ, «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» օրենքի 42-րդ և 43-րդ հոդվածների դրույթները՝

1. Երևանի քաղաքապետարան հասցեագրված՝ Պետիկ Պետրոսյանի ներկայացուցիչ Մարիամ Կարապետյանի` վնասի փոխհատուցման պահանջի մասին 2024 թվականի մայիսի 21-ի թիվ Դ-65761-24 դիմումը մերժել:

2. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում այն ստանալու հաջորդ օրը:

3. Սույն որոշումը կարող է բողոքարկվել վարչական կարգով՝ Երևանի քաղաքապետին կամ դատական կարգով՝ Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատարան՝ դրա ուժի մեջ մտնելու օրվանից երկամսյա ժամկետում։

Տ. Ավինյան