Հ Ր Ա Հ Ա Ն Գ

«ԳՅՈՒՂԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՄՇԱԿԱԲՈՒՅՍԵՐԻ ՑԱՆՔԱՅԻՆ ՏԱՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ» ՁԵՎ 4-ԳՏ (ՏԱՐԵԿԱՆ) ՎԻՃԱԿԱԳՐԱԿԱՆ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅԱՆ ԼՐԱՑՄԱՆ

1. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

 1. Սույն հրահանգը կարգավորում է «Գյուղատնտեսական մշակաբույսերի ցանքային տարածությունների մասին» Ձև 4-ԳՏ (տարեկան) վիճակագրական հաշվետվության (այսուհետ` Հաշվետվություն) լրացման կարգի հետ կապված հարաբերությունները:

 2. Հաշվետվությունը ներկայացնում են իրավաբանական անձինք և անհատ ձեռնարկատերերը, որոնք այդ մասին իրազեկվում են Հայաստանի Հանրապետության վիճակագրության պետական խորհրդի` 2016 թվականի հունիսի 20-ի թիվ 05-Ն որոշմամբ հաստատված կարգի դրույթներին համապատասխան:

 3. Հաշվետվության դիմային էջի «Փաստացի գործունեության հիմնական տեսակի» ծածկագիրը լրացվում է՝ համաձայն ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարի 2013 թվականի սեպտեմբերի 19-ի N 874-Ն հրամանով հաստատված «Տնտեսական գործունեության տեսակների դասակարգչի» 5-նիշ խմբավորման (տես՝ https://www.arlis.am/Annexes/5/GT32.1_2019N1579hav.doc հղումը):

 4. Հաշվետվությունը ներկայացվում է Հայաստանի Հանրապետության վիճակագրական կոմիտե` Հաշվետվության ձևի վրա նշված ժամկետում և պարբերականությամբ:

 5. Հաշվետվության ներկայացման հետ կապված այլ հարաբերությունները կարգավորվում են Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով:

2. ՄԵԹՈԴԱԲԱՆԱԿԱՆ ՊԱՐԶԱԲԱՆՈՒՄՆԵՐ

6. Հաշվետվության ցուցանիշները (հաշվետու տարվա բերքի տակ գյուղատնտեսական մշակաբույսերի ցանքային տարածությունները) լրացվում են հաշվետու տարվա հունիսի 1-ի դրությամբ, աճողական՝ տարվա սկզբից:

7. Գյուղատնտեսական մշակաբույսերի ցանքային տարածությունները՝ գյուղատնտեսական նշանակության հողերի՝ վարելահողի, խոտհարքների, արոտավայրերի, պտղատու այգիների ու խաղողի այգիների միջշարքային տարածություններում, և այլ հողերի վրա բոլոր տեսակի գյուղատնտեսական մշակաբույսերի աճեցման նպատակով փաստացի կատարված ցանքի, ներառյալ կրկնակի ցանքի և ենթացանքի տարածություններն են հաշվետու ժամանակահատվածում:

 8. Վարձակալված և (կամ) անհատույց օգտագործվող հողեր՝ այն հողերն են, որոնք օգտագործվում են վճարովի և (կամ) անվճար հիմունքներով:

9. Ենթացանքը միևնույն հողակտորում միաժամանակ մեկից ավելի գյուղատնտեսական մշակաբույսերի խառը ցանքն է:

3. ԼՐԱՑՄԱՆ ԿԱՐԳԸ

10. Ցանված աշնանացանի վերաբերյալ ցուցանիշներն ըստ համապատասխան տողերի և սյուների, իրենց մեջ ներառում են հաշվետվությունում նշված աշնանացան հացահատիկային մշակաբույսերի (ցորեն, տարեկան, գարի և այլ հացահատիկային մշակաբույսեր) և այլ աշնանացան մշակաբույսերի անցած տարվա աշնանը ցանված, ներառյալ ձմռան ընթացքում լրիվ կամ մասամբ ոչնչացած, ընդամենը ցանքային տարածությունների վերաբերյալ տվյալներ:

 11. «Լրիվ ոչնչացել է մինչև գարնանացան մշակաբույսերի ցանքի ավարտը» տողում, ըստ համապատասխան սյուների, լրացվում են բոլոր տեսակի աշնանացան հացահատիկային մշակաբույսերի (ցորեն, տարեկան, գարի և այլ հացահատիկային մշակաբույսեր) և այլ աշնանացան մշակաբույսերի այն տարածությունների հանրագումարները, որոնց վրա անցած աշնանը կատարված ցանքերը լրիվ ոչնչացել են: Դրանք կարող են վերացանվել գարնանացան մշակաբույսերով կամ չվերացանվել:

 12. Գարնանացանի վերջում պահպանված աշնանացանի վերաբերյալ ցուցանիշներն ըստ համապատասխան տողերի և սյուների, իրենց մեջ ներառում են բոլոր տեսակի աշնանացան հացահատիկային մշակաբույսերի (ցորեն, տարեկան, գարի և այլ հացահատիկային մշակաբույսեր) և այլ աշնանացան մշակաբույսերի անցած տարվա աշնանը ցանված և մինչև ընթացիկ տարվա գարնանացանի ավարտը պահպանված, ընդամենը ցանքային տարածությունների վերաբերյալ տվյալներ:

 13. Գարնանացան հացահատիկային և հատիկաընդեղենային մշակաբույսերի վերաբերյալ ցուցանիշներն ըստ համապատասխան տողերի և սյուների, իրենց մեջ ներառում են ընթացիկ տարվա բերքի տակ ցանված, բոլոր տեսակի գարնանացան հացահատիկային մշակաբույսերի (ցորեն, տարեկան, գարի, վարսակ, եգիպտացորեն հատիկի համար, հաճար և այլ գարնանացան հացահատիկային մշակաբույսեր) և հատիկաընդեղենային մշակաբույսերի (ոլոռ, լոբի, սիսեռ, ոսպ և այլ հատիկաընդեղենային մշակաբույսեր) ընդամենը ցանքային տարածությունների վերաբերյալ տվյալներ:

 14. Տեխնիկական մշակաբույսերի վերաբերյալ ցուցանիշներն ըստ համապատասխան տողերի և սյուների, իրենց մեջ ներառում են բոլոր տեսակի տեխնիկական մշակաբույսերի (ծխախոտ, կտավատ, արևածաղիկ (յուղատու և հրուշակեղենի), շաքարի ճակնդեղ և այլ տեխնիկական մշակաբույսեր) ընդամենը ցանքային տարածությունների վերաբերյալ տվյալներ:

 15. «Կարտոֆիլ» տողում, ըստ համապատասխան սյուների, լրացվում են կարտոֆիլի վաղահաս, միջահաս և ուշահաս տեսակների ընդամենը ցանքային տարածությունների վերաբերյալ տվյալներ:

 16. Բոստանային մշակաբույսերի վերաբերյալ ցուցանիշներն ըստ համապատասխան տողերի և սյուների, իրենց մեջ ներառում են բոլոր տեսակի բոստանային մշակաբույսերի (ձմերուկ, սեխ և այլ բոստանային մշակաբույսեր) և դրանց սերմադաշտերի ընդամենը ցանքային տարածությունների վերաբերյալ տվյալներ:

 17. Բանջարանոցային մշակաբույսերի վերաբերյալ ցուցանիշներն ըստ համապատասխան տողերի և սյուների, իրենց մեջ ներառում են բոլոր տեսակի բանջարանոցային մշակաբույսերի (կաղամբ, վարունգ, լոլիկ, սմբուկ (բադրիջան), տաքդեղ (բիբար), սեղանի ճակնդեղ, գազար, սոխ, սխտոր, կանաչ ոլոռ, կանաչ լոբի և այլ բանջարանոցային մշակաբույսեր) և դրանց սերմադաշտերի ընդամենը ցանքային տարածությունների վերաբերյալ տվյալներ:

 18. Ընթացիկ տարում ցանված կերային մշակաբույսերի վերաբերյալ ցուցանիշներն ըստ համապատասխան տողերի և սյուների, իրենց մեջ ներառում են ընթացիկ տարում ցանված կերային մշակաբույսերի (կերի արմատապտուղներ` ներառյալ շաքարի ճակնդեղ անասնակերի համար, ցանքեր սիլոսի համար (առանց եգիպտացորենի). եգիպտացորեն սիլոսի և կանաչ կերի համար, միամյա խոտեր, բազմամյա խոտեր և այլ կերային մշակաբույսեր) ընդամենը ցանքային տարածությունների վերաբերյալ տվյալներ:

 19. «Գարնանացան, ընդամենը» տողում, ըստ համապատասխան սյուների, լրացվում են բոլոր տեսակի գարնանը ցանված գյուղատնտեսական մշակաբույսերի, ընդամենը ցանքային տարածությունների հանրագումարները:

 20. Բազմամյա խոտերի անցյալ տարիների ցանքի վերաբերյալ ցուցանիշներն ըստ համապատասխան տողերի և սյուների, իրենց մեջ ներառում են անցյալ տարիներում ցանված բոլոր տեսակի բազմամյա խոտերի (առվույտ, կորնգան և այլ բազմամյա խոտեր) ընդամենը ցանքային տարածությունների վերաբերյալ տվյալներ:

 21. «Կերային մշակաբույսեր, ընդամենը» տողում, ըստ համապատասխան սյուների, լրացվում են ընթացիկ տարում ցանված կերային մշակաբույսերի և անցյալ տարիներին ցանված բազմամյա խոտերի, ընդամենը ցանքային տարածությունների հանրագումարները:

 22. Թելատու մշակաբույսերի վերաբերյալ ցուցանիշներն ըստ համապատասխան տողերի և սյուների, իրենց մեջ ներառում են բոլոր տեսակի թելատու մշակաբույսերի (բամբակ և այլ թելատու մշակաբույսեր) ընդամենը ցանքային տարածությունների վերաբերյալ տվյալներ:

 23. «Ցանքային տարածություն, ընդամենը հաշվետու տարվա բերքի տակ» տողում, ըստ համապատասխան սյուների, լրացվում են գարնանացանի վերջում պահպանված աշնանացան գյուղատնտեսական մշակաբույսերի, գարնանացան գյուղատնտեսական մշակաբույսերի, անցյալ տարիներին ցանված բոլոր տեսակի բազմամյա խոտերի և թելատու մշակաբույսերի, ընդամենը ցանքային տարածությունների հանրագումարները:

 24. «Ցանված է պտղատու այգիների և խաղողի այգիների միջշարքային տարածություններում» տողում, ըստ համապատասխան սյուների, լրացվում են ընդամենը ցանքային տարածությունից (185 ծածկագրով տող) միայն պտղատու այգիների և խաղողի այգիների միջշարքային տարածություններում կատարված ցանքերի ընդամենը հանրագումարները:

 25. «Կատարված է ենթացանք» տողում, ըստ համապատասխան սյուների, լրացվում են ընդամենը ցանքային տարածությունից (185 ծածկագրով տող) միայն այն ցանքային տարածությունների հանրագումարները որտեղ կատարվել են ենթացանք:

 26. «Բազմամյա խոտերի ենթացանք» տողում, ըստ համապատասխան սյուների, լրացվում են ընդամենը ենթացանք կատարված տարածությունից (190 ծածկագրով տող) միայն այն ցանքային տարածությունների հանրագումարները որտեղ կատարվել են բազմամյա խոտերի ենթացանք:»:

Պաշտոնական հրապարակման օրը՝ 18 հուլիսի 2023 թվական: