«Գրանցված է»
ՀՀ արդարադատության
նախարարության կողմից
3 հուլիսի 2006 թ.
Պետական գրանցման թիվ 05006205

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
 
ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ԽՈՐՀՈՒՐԴ

28 մարտի 2006 թ.

N 124-Ն

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

«ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՍԱԿԱԳՆԵՐԻ ՀԻՄՆԱՎՈՐՄԱՆ ԿԱՐԳԸ», «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐԻ ՏԵՍԱԿՆԵՐԸ ԵՎ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ ԿԱՐԳԸ», «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԻ ՉԱՓԸ, ԴՐԱՆՑ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ ԵՎ ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ ԿԱՐԳԸ», «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՎԿԱՅԱԳՐԵՐԻ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ԵՎ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԿԱՐԳԸ», «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳԻ ՕՐԻՆԱԿԵԼԻ ՁԵՎԸ, ԴՐԱՆՈՒՄ ՆԵՐԱՌՎՈՂ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐԸ ԵՎ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ», «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ, ԴՐԱՆՑ ԼՐԱՑՄԱՆ ԵՎ ՆԵՐԿԱՅԱՑՄԱՆ ԿԱՐԳՆ ՈՒ ԺԱՄԿԵՏՆԵՐԸ» ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
(Վերնագիրը փոփ. 10.05.06 N 189-Ն, 12.09.06 թիվ 533-Ն)

Հիմք ընդունելով «Ապահովագրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 25-րդ հոդվածի 1-ին մասը, 19-րդ հոդվածի 2-րդ մասը, 20-րդ հոդվածի 2-րդ մասը, 21-րդ հոդվածը, 26-րդ հոդվածի 4-րդ մասը, 24-րդ հոդվածի 3-րդ մասը, 10-րդ հոդվածի 1-ին մասը, 22-րդ հոդվածի 2-րդ մասը, «Իրավական ակտերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 16-րդ հոդվածը, «Ֆինանսական կարգավորման և վերահսկողության միասնական համակարգի ներդրման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 6-րդ և 7-րդ հոդվածները Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհուրդը որոշում է.

1. Հաստատել.

1.1. «Ապահովագրական սակագների հիմնավորման կարգը»՝ համաձայն հավելված 1-ի (կցվում է),

1.2. «Ապահովագրական պահուստների տեսակները և ձևավորման կարգը»՝ համաձայն հավելված 2-ի (կցվում է),

1.3. «Ապահովագրական ընկերությունների հիմնական տնտեսական նորմատիվների չափը, դրանց ձևավորման և հաշվարկման կարգը»` համաձայն հավելված 3-ի (կցվում է),

1.4. «Ապահովագրական վկայագրերի հաշվառման և պահպանման կարգը»՝ համաձայն հավելված 4-ի (կցվում է),

1.5 (1.5 կետն ուժը կորցրել է 10.05.06 N 189-Ն)

1.6. «Ապահովագրական գործակալի գործունեության կանոնակարգի օրինակելի ձևը, դրանում ներառվող պայմանները և առանձնահատկությունները»՝ համաձայն հավելված 6-ի (կցվում է),

1.7. (1.7 կետն ուժը կորցրել է 12.09.06 թիվ 533-Ն)

1.8. «Ապահովագրական ընկերությունների հաշվետվությունները, դրանց լրացման և ներկայացման կարգն ու ժամկետները»՝ համաձայն հավելված 8-ի (կցվում է):

2. Ուժը կորցրած ճանաչել Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի 2006 թվականի փետրվարի 14-ի «Ապահովագրական ընկերությունների կողմից Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ ներկայացվող ֆինանսական հաշվետվությունների ներկայացման կարգի մասին» թիվ 58-Ն որոշումը:

3. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի մայիսի 19-ի թիվ 611-Ն որոշումը, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի մայիսի 19-ի թիվ 672-Ն որոշումը, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի հուլիսի 28-ի թիվ 1296-Ն որոշումը, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի հուլիսի 28-ի թիվ 1297-Ն որոշումը, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի հոկտեմբերի 20-ի թիվ 1839-Ն որոշումը, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի դեկտեմբերի 9-ի թիվ 2146-Ն որոշումը և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի դեկտեմբերի 9-ի թիվ 2174-Ն որոշումը ուժը կորցրած ճանաչելու օրվանից:

 

ՀՀ կենտրոնական բանկի նախագահ	Տ. Սարգսյան
2006 թ. մարտի 29  Երևան

 

Հավելված 1 ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի 2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն որոշման

 

Կ Ա Ր Գ

 

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՍԱԿԱԳՆԵՐԻ ՀԻՄՆԱՎՈՐՄԱՆ

 

1. Ապահովագրական սակագնի (ապահովագրավճարի սակագնի) հիմնավորումն իրականացվում է սույն կարգի համաձայն:

2. Ապահովագրողն իր կողմից իրականացվող ապահովագրության յուրաքանչյուր տեսակի գծով կիրառվող ապահովագրական սակագնի հիմնավորումը ՀՀ կենտրոնական բանկ է ներկայացնում` ըստ առանձին ապահովագրական ռիսկի տեսակների` մինչև այդ տեսակի կիրառումը:

3. Ապահովագրողն իր կողմից կիրառվող ապահովագրության յուրաքանչյուր տեսակի սակագնի հիմնավորումն ամեն տարի մինչև օգոստոսի 1-ը, իսկ նախքան նոր ապահովագրավճարի կիրառումն առնվազն 45 օր առաջ, ՀՀ կենտրոնական բանկ է  ներկայացնում գրություն` ապահովագրական սակագների հիմնավորման մասին հայտի հետ (հավելված 1-ի Ձև 1) միասին, յուրաքանչյուր տեսակի համար առանձին, որը պետք է ներառի`

ա) ապահովագրավճարների հաշվարկը,

բ) կորստի (պահանջի` ներառյալ դրա կարգավորման համար անհրաժեշտ միջոցները) և ծախսի ակնկալվող հարաբերությունը,

գ) վերաապահովագրություն նախատեսված լինելու դեպքում` ՀՀ կենտրոնական բանկի կողմից գնահատված հուսալի վերաապահովագրողի հետ կնքված պայմանագրով նախատեսված սակագինը և դրան առնչվող հավելյալ ցանկացած ծախսի տարրի ցանկացած հաշվարկ:

4. Ապահովագրական սակագնի փոփոխման կամ հաջորդ հիմնավորումը ներկայացնելու դեպքում ապահովագրողը, բացի սույն կարգի 3-րդ կետով սահմանված պահանջներից, ՀՀ կենտրոնական բանկ է ներկայացնում  նաև` 

ա) հաշվետվություն (սույն որոշման 1.8 կետով հաստատված «Ապահովագրական ընկերությունների հաշվետվությունները, դրանց լրացման և ներկայացման կարգն ու ժամկետները» հավելված 8-ի Ձև 8),

բ) կորստի (պահանջի` ներառյալ դրա կարգավորման համար անհրաժեշտ միջոցները) և ծախսի իրական հարաբերությունը,

գ) սակագնի կիրառման արդյունքները,

դ) փոփոխության դեպքում` դրա անհրաժեշտությունը և հիմնավորումը, փոփոխության ազդեցությունն ապահովագրողի ֆինանսական կայունության ցուցանիշների և ապահովագրողի գործունեության վրա:

5. ՀՀ կենտրոնական բանկը ապահովագրական սակագնի ուսումնասիրության ժամանակ փաստաթղթերն ստանալու օրվանից 15 օրվա ընթացքում կարող է ապահովագրողից պահանջել ներկայացված փաստաթղթերի հետ կապված բացատրություններ: Այս դեպքում մինչև դրանք ներկայացնելը` ՀՀ կենտրոնական բանկի եզրակացության տրամադրման ժամկետը կասեցվում է:

ՀՀ կենտրոնական բանկը ապահովագրողի կողմից ներկայացված ապահովագրական սակագնին վերաբերող` սույն կարգով սահմանված փաստաթղթերն ամբողջությամբ ստանալու պահից 20-օրյա ժամկետում ապահովագրական սակագնի հիմնավորվածության վերաբերյալ իր դրական կամ բացասական եզրակացության մասին տեղեկացնում է ապահովագրողին: Այդ ժամկետում եզրակացություն չտրամադրվելու դեպքում ապահովագրողի պաշտոնապես ներկայացրած
ապահովագրական սակագինը համարվում է հիմնավորված:

6. Ապահովագրական սակագինը կհամարվի հիմնավորված, եթե այն հաշվարկվել է լայնորեն ընդունված ակտուարական չափանիշների հիման վրա օգտագործելով հավաստի և վստահելի տվյալներ, որոնցից են`

ա) «Ապահովագրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 25-րդ հոդվածի 2-րդ մասով ամրագրված հիմքերը,

բ) օտարերկրյա պետությունների պաշտոնական հրապարակված վիճակագրական տվյալները` ապահովագրական այն ռիսկերի գծով, որոնց կիրառումը Հայաստանի Հանրապետությունում հնարավոր է ողջամտորեն տեղայնացնել,

գ) այլ հարակից ոլորտների պաշտոնական կամ մասնագիտացված հետազոտական վիճակագրական արդյունքներով ստացված տվյալների կիրառումը, որոնք պահանջում են տվյալների ողջամիտ կամ մասնակի ճշգրտում` դրա համար սահմանվող գործակցի (գործակիցների) կիրառմամբ:

7. Հիմնավորումն իրականացնելիս, որպես կանոն, հաշվի են առնվում նաև հետևյալ չափորոշիչները, երբ ապահովագրական սակագինը`

ա) համարժեք է տնտեսական միջավայրի փոփոխական պայմաններին,

բ) ունի համարժեք կայունություն կարճ ժամանակաընթացքում,

գ) համարժեք է կորուստների վերահսկումը խթանելու առումով:

8. Ապահովագրական սակագինը կհամարվի հիմնավորված, եթե դա հաշվարկվել է պատշաճ կերպով` ՀՀ կենտրոնական բանկի կողմից գնահատված հուսալի վերաապահովագրողի հետ կնքված վերաապահովագրության համաձայնագրով պայմանավորված սակագնի հիման վրա:

9. Ապահովագրական սակագինը չպետք է լինի չափազանց բարձր, ոչ համարժեք կամ ոչ ողջամտորեն խտրական, իսկ սահմանված ապահովագրական սակագինը պետք է տրամաբանական լինի՝ ապահովագրավճարի և ապահովագրական հատուցման համեմատ:

10. Ապահովագրական սակագինը համարվում է ոչ ողջամտորեն խտրական, եթե նույնանման ռիսկեր և վտանգների հակվածություն ներկայացնող ապահովադիրներից գանձվում են էապես տարբերվող ապահովագրական սակագներ:

11. Մինչև ապահովագրական սակագնի հիմնավորվածության վերաբերյալ ՀՀ կենտրոնական բանկի դրական եզրակացության տրամադրումը, ինչպես նաև ՀՀ կենտրոնական բանկի կողմից չգնահատված հուսալի վերաապահովագրողի հետ կնքված պայմանագրով նախատեսված սակագնի հիման վրա հիմնավորում ներկայացվելու դեպքում ապահովագրողի ներկայացրած տվյալ տեսակի ապահովագրական սակագինը համարվում է չհիմնավորված:

 

ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն
որոշմամբ հաստատված հավելված 1-ի

Ձև 1

—————————————————————————————————————————————

(ընկերության անվանումը, գտնվելու վայրը, հեռախոսահամարը, էլեկտրոնային փոստը)

Հ Ա Յ Տ

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՍԱԿԱԳՆԵՐԻ ՀԻՄՆԱՎՈՐՄԱՆ ՄԱՍԻՆ

Կից ներկայացնում ենք __________________________ սակագնի հիմնավորման համար

(ապահովագրության տեսակը)

անհրաժեշտ փաստաթղթերը`

 

1. _____________________________________________________  ( ----էջ)

2. _____________________________________________________  ( ----էջ)

3. _____________________________________________________  ( ----էջ)

   _____________________________________________________  

   _____________________________________________________  

   _____________________________________________________  

 

Մենք՝ ներքոստորագրյալներս, հավաստիացնում ենք, որ մանրակրկիտ դիտարկել ենք սույն հայտին կից ներկայացված յուրաքանչյուր փաստաթղթում պարունակվող տեղեկատվությունը և խնդրում ենք տալ եզրակացություն ներկայացված  ապահովագրական սակագնի հիմնավորման վերաբերյալ: 

Հավաստիացնում ենք, որ տեղեկատվությունն արժանահավատ է ու ամբողջական, և գիտակցում ենք, որ որևէ փաստի սխալ ներկայացումը կամ բացթողումը հանգեցնում է բացասական եզրակացության մասին որոշման ընդունմանը:

 

Հայտը ներկայացնող  անձ`  _____________________________________ 

(կազմակերպության  իրավասու անձի ստորագրությունը, անունը, ազգանունը),
_____________________________________

___  __________   200  թ.

Հավելված 2 ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի 2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն որոշման

Կ Ա Ր Գ

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐԻ ՏԵՍԱԿՆԵՐԻ ԵՎ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ

1. Սույն կարգը սահմանում է ոչ կյանքի և կյանքի ապահովագրություն իրականացնողների կողմից ձևավորվող ապահովագրական պահուստների տեսակները, դրանց ձևավորման հիմնական սկզբունքները և հաշվարկման մեթոդները:

2. Ապահովագրական ընկերություններն ապահովագրության պայմանագրերով (վկայագրերով) ստանձնած պարտավորությունների (ապահովագրական հատուցումների և ապահովագրական գումարների վճարման) կատարման նպատակով «Ապահովագրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի և սույն կարգի համաձայն պարտավոր են ձևավորել ապահովագրական պահուստներ:

3. Ոչ կյանքի ապահովագրություն իրականացնող ընկերությունները պարտավոր են ձևավորել պահուստների հետևյալ տեսակները.

ա. չվաստակված ապահովագրավճարների պահուստներ,

բ. պահանջների (վնասների) պահուստներ`

- ապահովագրողին ներկայացված, սակայն դեռևս չվճարված պահանջների պահուստներ:

- տեղի ունեցած, սակայն ապահովագրողին դեռևս չներկայացված պահանջների պահուստներ: 

4. Ոչ կյանքի ապահովագրություն իրականացնող ընկերությունները կարող են նաև ձևավորել ՀՀ կենտրոնական բանկի հետ համաձայնեցված օրենքով նախատեսված ապահովագրական պահուստների այլ տեսակներ:

5. Ապահովագրության պայմանագրերի (վկայագրերի) չվաստակված ապահովագրավճարների պահուստն իրենից ներկայացնում է յուրաքանչյուր ոչ կյանքի ապահովագրության պայմանագրի (վկայագրի) գծով հաշվարկված չվաստակված ապահովագրավճարների պահուստների հանրագումարը (հավելված 2-ի Ձև 1): Յուրաքանչյուր ապահովագրության պայմանագրի (վկայագրի) գծով չվաստակված ապահովագրավճարների պահուստը հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով`

 

ՉԱi = Աi  * ՉՕi / ՊՕi

 

որտեղ՝

ՉԱi-ն՝ չվաստակված ապահովագրավճարի պահուստի գումարն է ըստ i -րդ պայմանագրի (վկայագրի),

Աi-ն՝ i-րդ պայմանագրով (վկայագրով) նախատեսված (հաշվեգրված) ամբողջ ապահովագրավճարի չափն է, նվազեցված տվյալ պայմանագրի համար ընկերության կողմից վճարման ենթակա և (կամ) արդեն վճարված կոմիսիոն վճարների չափով, 

ՉՕi-ն՝ i-րդ պայմանագրի (վկայագրի) դեռևս չլրացած օրերի քանակն է,

ՊՕi-ն՝ i-րդ պայմանագրի (վկայագրի) գործողության ժամկետն է:

6. Պահանջների (վնասների) պահուստը հանդիսանում է ապահովագրողին ներկայացված, սակայն հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ դեռևս չվճարված պահանջների պահուստի և տեղի ունեցած, սակայն ապահովագրողին դեռևս չներկայացված պահանջների պահուստի հանրագումարը:

7. Ապահովագրողին ներկայացված, սակայն դեռևս չվճարված պահանջների պահուստները  հաշվարկվում են ապահովագրողին ներկայացված, սակայն դեռևս չվճարված, օրինական պահանջների վճարվելիք գումարների արժեքը կանխատեսելով, ներառելով այդ պահանջները կարգավորելու համար անհրաժեշտ գումարները: Ապահովագրողին ներկայացված, սակայն դեռևս չվճարված պահանջների պահուստի մեծությունը պետք է հիմնված լինի այդ պահանջները կարգավորելու համար ապահովագրողի կողմից վճարվելիք գումարների (հատուցումների) նախնական հաշվարկի վրա, որը պետք է լինի ողջամիտ և հիմնավոր:

8. Տեղի ունեցած, սակայն ապահովագրողին դեռևս չներկայացված պահանջների պահուստը (ՏՉՊ)  նախատեսված է այն պարտավորությունների կատարման, ինչպես նաև ապահովագրողին ներկայացվող պահանջների (վնասների) կարգավորման ծախսերի ապահովման համար, որոնք առաջացել են հաշվետու ժամանակաշրջանի ընթացքում տեղի ունեցած ապահովագրական դեպքերի հետևանքով և որոնց տեղի ունենալու փաստի վերաբերյալ ապահովագրության պայմանագրի համաձայն կամ օրենսդրությամբ սահմանված կարգով մինչև հաշվետու ամսաթիվն ապահովագրողին չի հայտնվել:

8.1. Տեղի ունեցած, սակայն ապահովագրողին դեռևս չներկայացված պահանջների պահուստի մեծությունը մինչև երկու տարի գործունեություն ծավալած ապահովագրողի համար հաշվարկվում է՝

ա) հաշվետու ժամանակաշրջանի ընթացքում կնքված ապահովագրության պայմանագրերի (վկայագրերի) համաձայն հաշվեգրված ապահովագրավճարների ընդհանուր գումարի 10 տոկոսի չափով, եթե հաշվետու ժամանակաշրջան համարվում է տարին,

բ) հաշվետու և դրան նախորդած երեք եռամսյակների ընթացքում կնքված ապահովագրության պայմանագրերի (վկայագրերի) համաձայն հաշվեգրված ապահովագրավճարների ընդհանուր գումարի 10 տոկոսի չափով, եթե հաշվետու ժամանակաշրջան համարվում է եռամսյակը:

8.2. Տեղի ունեցած, սակայն ապահովագրողին դեռևս չներկայացված պահանջների պահուստի մեծությունը երկու և ավելի տարի գործունեություն ծավալած ապահովագրողի համար հաշվարկվում է հաշվետու եռամսյակին նախորդող ութ եռամսյակների փորձի հիման վրա, որպես փաստացի տեղի ունեցած, սակայն ապահովագրողին տվյալ եռամսյակում չներկայացված պահանջների միջին մեծություն (հավելված 2-ի Ձև 2):

9. Ապահովագրողները ոչ կյանքի ապահովագրության յուրաքանչյուր պայմանագրի (վկայագրի)  գծով հաշվարկված չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստները և ապահովագրողին ներկայացված, սակայն դեռևս չվճարված պահանջների պահուստները կարող են նվազեցնել օրենսդրության համաձայն ՀՀ կենտրոնական բանկի կողմից հուսալի ճանաչված վերաապահովագրողների մասնակցության բաժնի չափով:

9.1. Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստում վերաապահովագրողների մասնակցության բաժինը հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով`

 

Բ_Վi = ԱՊ_i* (Ա_Վi-ԿՊ_i)/ՀԱ_i,

 

որտեղ`

Բ_Վi-ն` i-րդ պայմանագրի գծով վերաապահովագրողների մասնակցության բաժինն է,

ԱՊ_i -ն` i-րդ պայմանագրի գծով ձևավորված չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի մեծությունն է,

Ա_Վi-ն` i-րդ պայմանագրի գծով վերաապահովագրությանը հաշվեգրված ապահովագրավճարի չափն է,

ԿՊ_i-ն` i-րդ պայմանագրի գծով վերաապահովագրողից ստացված (ստացվելիք) կոմիսիոն պարգևավճարի չափն է,

ՀԱ_i-ն` i-րդ պայմանագրի գծով հաշվեգրված ապահովագրավճարի չափն է:

9.2. Ապահովագրողին ներկայացված, սակայն դեռևս չվճարված պահանջների պահուստում վերաապահովագրողների մասնակցության բաժինը վերաապահովագրողի կողմից վճարման ենթակա գումարների (հատուցումների) մասն է:

10. Կյանքի ապահովագրության յուրաքանչյուր պայմանագրի (վկայագրի) գծով կյանքի ապահովագրություն իրականացնող ընկերությունը պարտավոր է ձևավորել պահուստ, որի մեծությունը պետք է առնվազն հավասար լինի այդ պայմանագրի դիմաց փաստացի մուտք եղած ապահովագրավճարների չափին: Եթե կյանքի ապահովագրության որևէ վկայագրի գծով ձևավորված պահուստի մեծությունը բացասական է, ապա այդ մեծությունը ՀՀ կենտրոնական բանկ ներկայացնելու նպատակով պետք է հավասարեցվի զրոյի:

11. Կյանքի ապահովագրության պահուստների մեծությունը կարող է որոշվել հետևյալ բանաձևով`

 

Պկj =Պս * (100+0,25 * Գտ)/100 + Ահ * (100+0,125*Գտ)/100 - Ագ

 

որտեղ՝

Պկj-ն` հաշվետու ամսաթվի դրությամբ կյանքի ապահովագրության պահուստների մեծությունն է յ-րդ պայմանագրով,

j-ն` կյանքի ապահովագրության գործող պայմանագիր է,

Պս-ն` կյանքի ապահովագրության պահուստների մեծությունն է նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի հաշվետու ամսաթվի դրությամբ,

Ահ-ն` հաշվետու ժամանակաշրջանում ապահովագրության պայմանագրով (վկայագրով) նախատեսված ապահովադրի կողմից վճարման ենթակա ապահովագրավճարների չափն է,

Գտ-ն` տվյալ տեսակի կյանքի ապահովագրության սակագների հաշվարկման ժամանակ ներդրումների եկամտաբերության տարեկան նորմատիվային չափն է` տոկոսային արտահայտությամբ, որը սահմանվում է որպես Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից թողարկված պետական պարտատոմսերի եկամտաբերության ցուցանիշ՝ ելնելով ապահովագրության պայմանագրի տևողությունից՝ համապատասխանաբար կիրառելով տվյալ պահին շրջանառության մեջ գտնվող կարճաժամկետ, միջին ժամկետ և երկարաժամկետ պետական պարտատոմսերի տոկոսադրույքները (պետական պարտատոմսերի երկրորդային շուկայում նախորդ օրվա դրությամբ ձևավորված միջին տոկոսադրույք):

Ագ-ն` հաշվետու ժամանակաշրջանում վճարված ապահովագրական գումարների մեծությունն է j -րդ պայմանագրով:

Կյանքի ապահովագրության պահուստի մեծությունը հաշվարկվում է որպես կյանքի ապահովագրության բոլոր պայմանագրերի (վկայագրերի) գծով հաշվարկված ապահովագրական պահուստի հանրագումար (հավելված 2-ի Ձև 3):

Տվյալ տեսակի կյանքի ապահովագրության սակագների հաշվարկման ժամանակ ներդրումների եկամտաբերության տարեկան նորմատիվային չափը հիմնավորող համապատասխան փաստաթղթերը կցվում են հավելված 2-ի Ձև 3-ին համաձայն կատարված հաշվարկներին:

12. Ապահովագրողի կյանքի ապահովագրության պահուստների մեծությունը կարող է նվազեցվել Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության համաձայն ՀՀ կենտրոնական բանկի կողմից հուսալի ճանաչված վերաապահովագրություն իրականացնողի, իսկ համատեղ ապահովագրության դեպքում` մյուս ապահովագրողի կողմից ստանձնած պարտավորության (վճարվելիք ապահովագրական գումարի) չափով` պայմանով, որ նրանց կողմից այդ պարտավորությունների կատարման համար ձևավորված են համարժեք պահուստներ:

13. Ապահովագրողը կարող է ապահովագրական պահուստների հաշվարկն իրականացնել իր ապահովագրական ռիսկերը վերաապահովագրող` ՀՀ կենտրոնական բանկի կողմից հուսալի ճանաչված վերաապահովագրություն իրականացնողի օգնությամբ:

14. Ապահովագրական պահուստների հաշվարկման համար ապահովագրողը ՀՀ կենտրոնական բանկի համաձայնությամբ կարող է կիրառել որևէ ակտուարի կամ ակտուարական ընկերության կողմից հաստատված համապատասխան մեթոդաբանություն:

15. ՀՀ կենտրոնական բանկը սույն կարգի 4-րդ և 14-րդ կետերով նախատեսված համաձայնությունը կամ համաձայնություն չտալու վերաբերյալ առարկությունը տալիս է ներկայացվող փաստաթղթերի սահմանված կարգով մուտք լինելուց հետո 15-օրյա ժամկետում: Այդ ժամկետում գրավոր չպատասխանելու դեպքում համաձայնությունը համարվում է տրված:

16. Ապահովագրողը պետք է իր մոտ պահպանի սույն կարգում նշված համապատասխան հավելվածների համաձայն կատարված ապահովագրական պահուստների հաշվարկները:

17. Ապահովագրողն օրենքով սահմանված ժամկետներում ֆինանսական հաշվետվությունների հետ մեկտեղ ՀՀ կենտրոնական բանկ է ներկայացնում ապահովագրական պահուստների վերաբերյալ եռամսյակային հաշվետվություն, որը պետք է պարունակի տեղեկատվություն հաշվետու օրվա դրությամբ ձևավորված ապահովագրական պահուստների չափի մասին` համաձայն սույն որոշման 1.8 կետով հաստատված «Ապահովագրական ընկերությունների հաշվետվությունները, դրանց լրացման, ներկայացման կարգն ու ժամկետները» հավելված 8-ի Ձև 7-ի:

18. Ապահովագրական պահուստներին համարժեք միջոցների տեղաբաշխումը կարգավորվում է օրենքով և Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված առանձին վերցված ակտիվների համարժեքության նորմատիվով:

 

ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն
որոշմամբ հաստատված հավելված 2-ի

Ձև 1

ՉՎԱՍՏԱԿՎԱԾ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱՎՃԱՐՆԵՐԻ ՊԱՀՈՒՍՏԻ ՀԱՇՎԱՐԿ

հազար դրամ

Ապահովագրության պայմանագիրը (վկայագիրը)` տեսակը, համարը	Պայմանագրով (վկայագրով) նախատեսված ամբողջ ապահո- վագրավճարի չափը	Պայմանագրի (վկայագրի) գործողության ժամկետը (օրերով)	Պայմանագրի (վկայագրի) ուժի մեջ մտնելու պահից մինչև հաշվետու ամսաթիվն ընկած ժամանակահատվածը (օրերով)	Պայմանագրի (վկայագրի)  դեռևս չլրացած օրերի քանակը 5=(3-4)	Օրենսդրությանը համաձայն չվաստակված ապահովագրավճար- ների պահուստից կատարվող նվազեցումների չափը	Չվաստակած ապահովագրա- վճարի չափը 7=(2*5/3)-6
1	2	3	4	5	6	7
1.
2.
.....
Ընդամենը		-	-	-

   

-----------------------------------/կազմակերպության պատասխանատու անձի անունը, ազգանունը, ստորագրությունը/

-----------------------------------
/ամիս, ամսաթիվ/կազմակերպության կնիքը

ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն
որոշմամբ հաստատված հավելված 2-ի

Ձև 2

ՏԵՂԻ ՈՒՆԵՑԱԾ, ՍԱԿԱՅՆ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՂԻՆ ՉՆԵՐԿԱՅԱՑՎԱԾ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԻ ՊԱՀՈՒՍՏԻ (ՏՉՊ) ՀԱՇՎԱՐԿ` ԵՐԿՈՒ ԵՎ ԱՎԵԼԻ ՏԱՐԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆ ԾԱՎԱԼԱԾ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՂԻ ՀԱՄԱՐ

հազար դրամ

Ապահովագրական պատահարի տեղի ունենալու ժամանակաշրջան	Ապահովագրական պատահարի մասին տեղեկանալու ժամանակաշրջան
		հաշվետու եռամսյակ	հաշվետու եռամսյակին նախորդող եռամսյակ	հաշվետու եռամսյակին նախորդող երկրորդ եռամսյակ	հաշվետու եռամսյակին նախորդող երրորդ եռամսյակ	հաշվետու եռամսյակին նախորդող չորրորդ եռամսյակ	հաշվետու եռամսյակին նախորդող հինգերորդ եռամսյակ	հաշվետու եռամսյակին նախորդող վեցերորդ եռամսյակ	հաշվետու եռամսյակին նախորդող յոթերորդ եռամսյակ
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
հաշվետու եռամսյակին նախորդող եռամսյակ	ա		-	-	-	-	-	-	-	-
հաշվետու եռամսյակին նախորդող երկրորդ եռամսյակ	բ			-	-	-	-	-	-	-
հաշվետու եռամսյակին նախորդող երրորդ եռամսյակ	գ				-	-	-	-	-	-
հաշվետու եռամսյակին նախորդող չորրորդ եռամսյակ	դ					-	-	-	-	-
հաշվետու եռամսյակին նախորդող հինգերորդ եռամսյակ	ե						-	-	-	-
հաշվետու եռամսյակին նախորդող վեցերորդ եռամսյակ	զ							-	-	-
հաշվետու եռամսյակին նախորդող յոթերորդ եռամսյակ	է								-	-
հաշվետու եռամսյակին նախորդող ութերորդ եռամսյակ	ը									-
Ընդամենը	թ	գումար ա3-ից ը3	գումար բ4-ից ը4	գումար  գ5-ից ը5	գումար դ6-ից ը6	գումար  ե7-ից ը7	գումար զ8-ից ը8	գումար  է9-ի և ը9	ը10	գումար թ3-ից թ10
ՏՉՊ-ի մեծություն	ժ	-	-	-	-	-	-	-	-	թ11/8

     
-----------------------------------/կազմակերպության պատասխանատու անձի անունը, ազգանունը, ստորագրությունը/

-----------------------------------

/ամիս, ամսաթիվ/

կազմակերպության կնիքը

ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն
որոշմամբ հաստատված հավելված 2-ի

Ձև 3

ԿՅԱՆՔԻ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀՈՒՍՏԻ ՀԱՇՎԱՐԿ

հազար դրամ

Ապահովագրության պայմանագիրը (վկայագիրը)	Նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի հաշվետու ամսաթվի դրությամբ կյանքի ապահովագրության պահուստների մեծությունը	Նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանում տվյալ տեսակի կյանքի ապահո-վագրության սակագների հաշ-վարկման ժամանակ ներդրումների եկամտաբերության տարեկան նորմատիվային չափը` տոկոսային արտահայտությամբ	Հաշվետու ժամանակա-շրջանում ապահովագրության պայմանագրով (վկայագրով) նախատեսված ապահովադրի կողմից վճարման ենթակա ապահովագրա-վճարների չափը	Հաշվետու ժամանակա-շրջանում տվյալ տեսակի կյանքի ապահովագրության սակագների հաշվարկման ժամանակ ներդրումների եկամտաբերության տարեկան նորմատիվային չափը` տոկոսային արտահայտությամբ	Հաշվետու ժամանակա- շրջանում վճարված ապահովագրա- կան գումարների մեծությունը	Օրենսդրությանը համաձայն կյանքի ապահովագրու- թյան պահուստից կատարվող նվազեցումների չափը	Հաշվետու ամսաթվի դրությամբ կյանքի ապահովագրու- թյան պահուստների մեծությունը (8)=(2)* (100+0.25 *(3))/100+(4)* (100+0,125* (5))/100-(6)- (7)
1	2	3	4	5	6	7	8
1.
2.
.....
Ընդամենը		-		-

-----------------------------------/կազմակերպության պատասխանատու անձի անունը, ազգանունը, ստորագրությունը/

-----------------------------------
/ամիս, ամսաթիվ/

կազմակերպության կնիքը

Հավելված 3 ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի 2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն որոշման

Կ Ա Ր Գ

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԻ ՉԱՓԻ, ԴՐԱՆՑ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ ԵՎ ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ

I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Սույն կարգով սահմանվում են ապահովագրական ընկերությունների համալրված կանոնադրական կապիտալի նվազագույն չափը, իրացվելիության, վճարունակության, ընդհանուր կապիտալի համարժեքության, առանձին վերցված ակտիվների համարժեքության նորմատիվները:

 

II. ՀԱՄԱԼՐՎԱԾ ԿԱՆՈՆԱԴՐԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ՆՎԱԶԱԳՈՒՅՆ ՉԱՓԸ

 

2. Ապահովագրական ընկերությունների համալրված կանոնադրական կապիտալի նվազագույն չափի պահանջը սահմանվում է ըստ հետևյալ ժամանակացույցի՝
 

2006 թ. հունվարի 1-ից	200.000.000 (երկու հարյուր միլիոն) ՀՀ դրամ
2007 թ. հունվարի 1-ից	350.000.000 (երեք հարյուր հիսուն միլիոն) ՀՀ դրամ
2008 թ. հունվարի 1-ից	500.000.000 (հինգ հարյուր միլիոն) ՀՀ դրամ

 

III. ԻՐԱՑՎԵԼԻՈՒԹՅԱՆ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԸ

 

3.1 Ապահովագրողների համար սահմանվում են իրացվելիության հետևյալ նորմատիվները`

ա) ապահովագրական ընկերության բարձր իրացվելի ակտիվների և պահուստների հաշվարկային մեծության միջև սահմանային հարաբերակցությունը (Իպ),

բ) ապահովագրական ընկերության բարձր իրացվելի ակտիվների և ընդհանուր ակտիվների հաշվարկային մեծությունների միջև սահմանային հարաբերակցությունը (Իը),

3.2 Ապահովագրական ընկերության բարձր իրացվելի ակտիվների և պահուստների հաշվարկային մեծության միջև սահմանային հարաբերակցությունը հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով.

 

	Աբի
Իպ=	_______	x 100
	Պահ.

                                                                                     

որտեղ.

Աբի-ն ապահովագրողի բարձր իրացվելի ակտիվներն են, որոնք իրենցից ներկայացնում են ստորև թվարկված ակտիվների (ըստ հաշվեկշռային արժեքի) հանրագումարը, որոնց վրա չկա դրանց տնօրինումը սահմանափակող որևէ պայման՝ ներառյալ դրանց գրավադրումը: Այդ ակտիվները հետևյալներն են`

ա) կանխիկ դրամական միջոցներ, ներառյալ ապահովագրողի դրամարկղում և կանխիկին հավասարեցված վճարային փաստաթղթեր,

բ) Հայաստանի Հանրապետության պետական պարտատոմսեր` ընթացիկ շուկայական արժեքով,

գ) Հայաստանի Հանրապետության ռեզիդենտ բանկերում` ցպահանջ դեպոզիտներ և բանկային հաշիվներ, ընդ որում, մեծությունը նվազեցվում է նույն բանկի նկատմամբ ունեցած փոխառությունների և այլ պարտավորությունների չափով,

դ) ոսկու և այլ թանկարժեք մետաղների ստանդարտացված ձուլակտորներ, ինչպես նաև ոսկու և այլ թանկարժեք մետաղների ստանդարտացված ձուլակտորներով ՀՀ բանկերում տեղաբաշխված ցպահանջ դեպոզիտներ:

Պահ.-ն ապահովագրողի պահուստների մեծությունն է (Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով կատարված նվազեցումներով):

Ապահովագրողների համար սույն ենթակետի բանաձևով հաշվարկած բարձր իրացվելի ակտիվների և ապահովագրական պահուստների (Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով կատարված նվազեցումներով) հաշվարկային մեծության միջև հարաբերակցությունը չպետք է փոքր լինի 95 տոկոսից:

3.3 Ապահովագրական ընկերության բարձր իրացվելի ակտիվների և ընդհանուր ակտիվների հաշվարկային մեծությունների միջև սահմանային հարաբերակցությունը հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով.

 

	Աբի
Իը =	____	x 100
	Աընդ

 

որտեղ.

Աբի-ն սույն կարգի 3.2 ենթակետում նշված բարձր իրացվելի ակտիվներն են,

Աընդ-ն ընդհանուր ակտիվներն են, որն իրենից ներկայացնում է ապահովագրողների հաշվապահական հաշվեկշռի ակտիվային մասի հանրագումարը:

Կյանքի ապահովագրություն իրականացնող ապահովագրողների համար սույն ենթակետի բանաձևով հաշվարկած բարձր իրացվելի ակտիվների և ընդհանուր ակտիվների միջև հարաբերակցությունը չպետք է փոքր լինի 15 տոկոսից, իսկ ոչ կյանքի ապահովագրություն իրականացնող ապահովագրողների համար սույն ենթակետի բանաձևով հաշվարկած բարձր իրացվելի ակտիվների և ընդհանուր ակտիվների միջև հարաբերակցությունը չպետք է փոքր լինի 18 տոկոսից:

 

IV. ՎՃԱՐՈՒՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԸ

 

4.1 Ապահովագրական ընկերության վճարունակության փաստացի մեծությունը (Վճ_փ ) հավասար է ընկերության սեփական կապիտալի և սույն կետի «ա»-«թ» ենթակետերում նշվածների տարբերությանը`

ա) ապահովագրողի կողմից հետ գնված սեփական բաժնետոմսերի, փայամասնակցության կամ մասնակցության գումար,

բ) ոչ նյութական ակտիվների (այդ թվում՝ շահագործումից դուրս) հաշվեկշռային արժեք,

գ) ընթացիկ շահույթի (եկամուտների) դիմաց հաշվեգրված հարկային պարտավորություններ,

դ) ընկերության կողմից փոխկապակցված անձանց տրված փոխատվություններ,

ե) հաշվառման հիմքերով հաշվեգրված, սակայն փաստացի չստացված նյութական ակտիվներ,

զ) սուբրոգացիայի (ռեգրեսի) իրավունքով ապահովագրողին անցած նյութական ակտիվներ հաշվեկշռային արժեքի չափով` ապահովագրողի սեփականություն հանդիսանալու փաստը հաստատող համապատասխան փաստաթուղթ տալու օրվանից մեկ տարի հետո,

է) ապահովագրողի կողմից վարձակալված հիմնական միջոցների բարելավմանն ուղղված կապիտալ ներդրումների հաշվեկշռային մնացորդ,

ը) ընկերության սեփականությունը հանդիսացող և ապահովագրական գործունեության համար չօգտագործվող շենքերի, շինությունների, տրանսպորտային միջոցների ու սարքավորումների հաշվեկշռային արժեք,

թ) ընկերության սեփականությունը հանդիսացող և ապահովագրական գործունեության համար օգտագործվող շենքերի, շինությունների, գրասենյակային գույքի, տրանսպորտային միջոցների ու սարքավորումների հաշվեկշռային արժեքի 75 տոկոս:

4.2 Ապահովագրական ընկերության վճարունակության փաստացի մեծությունը (Վճ_փ ) չպետք է փոքր լինի`   

ա) սույն կարգով սահմանված կանոնադրական կապիտալի նվազագույն սահմանաչափից,

բ) սույն կարգով սահմանված վճարունակության նորմատիվային մեծությունից (Վճ_ն ):

4.3 Ոչ կյանքի ապահովագրություն իրականացնող ապահովագրողների համար վճարունակության նորմատիվային մեծություն է համարվում ապահովագրավճարների մեծությամբ սահմանվող (Վճ_ն^ա) և հատուցումների (վճարված ապահովագրական գումարների) մեծությամբ սահմանվող վճարունակության նորմատիվային սահմանաչափերից (Վճ_ն^հ) առավելագույնը:

4.4 Ապահովագրավճարների մեծությամբ սահմանվող վճարունակության նորմատիվային սահմանաչափը (Վճ_ն^ա) որոշվում է`

ա) հաշվետու ժամանակաշրջանի ընթացքում կնքված ապահովագրության պայմանագրերի (վկայագրերի) համաձայն հաշվեգրված ապահովագրավճարների 20 տոկոսի չափով, ճշգրտված վերաապահովագրության գործակցով, եթե հաշվետու ժամանակաշրջան համարվում է տարին,

բ) հաշվետու և դրան նախորդած 3 եռամսյակի ընթացքում կնքված ապահովագրության պայմանագրերի (վկայագրերի) համաձայն հաշվեգրված ապահովագրավճարների 20 տոկոսի չափով, ճշգրտված վերաապահովագրության գործակցով, եթե հաշվետու ժամանակաշրջան  է համարվում եռամսյակը,

 4.5 Ապահովագրավճարների մեծությամբ սահմանվող վճարունակության նորմատիվային սահմանաչափը (Վճ_ն^ա) հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով`

 

Վճ_ն^ա =  Ապ.Վճx 0.20xՎՃգ

որտեղ.

Ապ.Վճ-ն տվյալ ժամանակաշրջանում ոչ կյանքի ապահովագրության գծով ապահովագրողի կողմից հաշվեգրված ապահովագրավճարների հանրագումարն է` նվազեցված հաշվետու ժամանակաշրջանում դադարեցված (լուծարված) ապահովագրության պայմանագրերի գծով վերադարձման ենթակա կամ արդեն վերադարձված ապահովագրավճարների գումարի չափով,

  ՎՃգ-ն վերաապահովագրության պայմանագրերի համաձայն վճարված հատուցումների մասի ճշգրտման գործակիցն է՝ հաշվարկված զուտ հատուցումներով, որը հավասար է տվյալ ժամանակահատվածում զուտ հատուցումներ (ընդհանուր ապահովագրական հատուցումների և ապահովագրական հատուցումներում վերաապահովագրողների բաժնի տարբերություն) հարաբերած ընդհանուր ապահովագրական հատուցումների գումարին, սակայն ոչ պակաս 0.5-ից: Այն դեպքում, երբ ՎՃգ-ն փոքր է 0.5-ից, բանաձևի հաշվարկում այն վերցվում է 0.5 գործակցի չափով:

4.6 Ապահովագրական հատուցումների (վճարված ապահովագրական գումարների) մեծությամբ սահմանվող վճարունակության նորմատիվային սահմանաչափը (Վճ_ն^հ) որոշվում է`

ա) հաշվետու ժամանակաշրջանի ընթացքում կատարված ապահովագրական հատուցումների (վճարված ապահովագրական գումարների) 30 տոկոսի չափով, ճշգրտված վերաապահովագրության գործակցով, եթե հաշվետու ժամանակաշրջան համարվում է տարին,

բ) հաշվետու և դրան նախորդած 3 եռամսյակի ընթացքում կատարված ապահովագրական հատուցումների (վճարված ապահովագրական գումարների) 30 տոկոսի չափով, ճշգրտված վերաապահովագրության գործակցով, եթե հաշվետու ժամանակաշրջան համարվում է եռամսյակը:

4.7 Ապահովագրական հատուցումների (վճարված ապահովագրական գումարների) մեծությամբ սահմանվող վճարունակության նորմատիվային սահմանաչափը (Վճ_ն^ա) հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով`

 

Վճ_ն^հ=Ապ.Հx0.30xՎՃգ

որտեղ.

Ապ.Հ-ն տվյալ ժամանակաշրջանում ապահովագրողի կողմից ոչ կյանքի ապահովագրության գծով կատարված ապահովագրական հատուցումների (վճարված ապահովագրական գումարների) հանրագումարն է,

ՎՃգ-ն վերաապահովագրության պայմանագրերի համաձայն վճարված հատուցումների մասի ճշգրտման գործակիցն է՝ հաշվարկված զուտ հատուցումներով, որը հավասար է տվյալ ժամանակահատվածում զուտ հատուցումներ (ընդհանուր ապահովագրական հատուցումների և ապահովագրական հատուցումներում վերաապահովագրողների բաժնի տարբերություն) հարաբերած ընդհանուր ապահովագրական հատուցումների գումարին, սակայն ոչ պակաս 0.5-ից: Այն դեպքում, երբ ՎՃգ-ն փոքր է 0.5-ից, բանաձևի հաշվարկում այն վերցվում է 0.5 գործակցի չափով:

4.8 Կյանքի ապահովագրություն իրականացնող ապահովագրողների համար վճարունակության  նորմատիվային մեծություն է համարվում ապահովագրական պահուստների մեծությամբ սահմանվող (Վճ_ն^պ) և ռիսկային ընդհանուր կապիտալով սահմանվող (Վճ_ն^ռ) վճարունակության նորմատիվային սահմանաչափերի հանրագումարը:

4.9 Ապահովագրական պահուստների մեծությամբ սահմանվող վճարունակության նորմատիվային սահմանաչափը (Վճ_ն^պ) որոշվում է`

ա) հաշվետու ժամանակաշրջանի ընթացքում ձևավորված կյանքի ապահովագրության գծով պահուստների 5 տոկոսի չափով, ճշգրտված վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գործակցով, եթե հաշվետու ժամանակաշրջան համարվում է տարին,

բ) հաշվետու և դրան նախորդած 3 եռամսյակի ընթացքում ձևավորված կյանքի ապահովագրության գծով պահուստների 5 տոկոսի չափով, ճշգրտված վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գործակցով, եթե հաշվետու ժամանակաշրջան է համարվում եռամսյակը:

4.10 Ապահովագրական պահուստների մեծությամբ սահմանվող վճարունակության նորմատիվային սահմանաչափը (Վճ_ն^պ) հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով`

 

Վճ_ն^պ=0.05xԱպ.ՊxՎՌ.գ

 

որտեղ.

Ապ.Պ-ն տվյալ ժամանակաշրջանում ընկերության կողմից կյանքի ապահովագրության պայմանագրերի գծով ձևավորված ապահովագրական պահուստների մեծությունն է (Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով կատարված նվազեցումներով),

ՎՌ.գ-ն` վերաապահովագրության պայմանագրերի համաձայն վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գործակիցն է, որը հավասար է ապահովագրողի կողմից կյանքի ապահովագրության գծով սեփական կառավարման ստանձնած ռիսկերի գծով ապահովագրական պահուստների և հաշվետու ժամանակաշրջանում կյանքի ապահովագրության գծով ապահովագրական պահուստների հարաբերությանը, սակայն ոչ պակաս 0.85-ից: Այն դեպքում, երբ ՎՌ.գ-ն փոքր է 0.85-ից, բանաձևի հաշվարկում այն վերցվում է 0.85 գործակցի չափով:

4.11 Ռիսկային կապիտալի մեծությամբ սահմանվող վճարունակության նորմատիվային սահմանաչափը (Վճ_ն^ռ) որոշվում է`

ա) հաշվետու ժամանակաշրջանի ընթացքում ռիսկային կապիտալի 0.4 տոկոսի չափով, ճշգրտված վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գործակցով, եթե հաշվետու ժամանակաշրջան է համարվում տարին,

բ) հաշվետու և դրան նախորդած երեք եռամսյակների ընթացքում ռիսկային կապիտալի 0.4 տոկոսի չափով, ճշգրտված վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գործակցով, եթե հաշվետու ժամանակաշրջան է համարվում եռամսյակը:

4.12 Ռիսկային կապիտալի մեծությամբ սահմանվող վճարունակության նորմատիվային սահմանաչափը (Վճ_ն^ռ) հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով`

 

Վճ_ն^ռ=0.004xՌԿxՎՌ.գ

 

որտեղ.

ՌԿ-ն հաշվետու օրվա դրությամբ ռիսկային կապիտալի մեծությունն է, որը հավասար է տվյալ ժամանակահատվածում գործող կյանքի ապահովագրության պայմանագրերի գծով ապահովագրական գումարների մեծության և նույն պայամանագրերի գծով ձևավորված ապահովագրական պահուստների մեծության տարբերությանը:

ՎՌ.գ-ն վերաապահովագրության պայմանագրերի համաձայն վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գործակիցն է, որը հավասար է ապահովագրողի կողմից կյանքի ապահովագրության գծով սեփական կառավարման ստանձնած ռիսկերի գծով ապահովագրական պահուստների և հաշվետու ժամանակաշրջանում կյանքի ապահովագրության գծով ապահովագրական պահուստների հարաբերությանը, սակայն ոչ պակաս 0.5-ից: Այն դեպքում, երբ ՎՌ.գ-ն փոքր է 0.5-ից, բանաձևի հաշվարկում այն վերցվում է 0.5 գործակցի չափով:

4.13 Կյանքի և ոչ կյանքի ապահովագրություն համատեղության կարգով իրականացնող ապահովագրողի համար վճարունակության նորմատիվային մեծությունը սույն կարգի համաձայն կյանքի ապահովագրություն իրականացնողի և ոչ կյանքի ապահովագրություն իրականացնողի համար առանձին կերպով հաշվարկված վճարունակության նորմատիվային մեծությունների հանրագումարն է:

 

V. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՂՆԵՐԻ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ՀԱՄԱՐԺԵՔՈՒԹՅԱՆ ՆՈՐՄԱՏԻՎԸ

 

5.1. Ապահովագրողի ընդհանուր կապիտալի համարժեքության նորմատիվը (ԸԿՀ) ցույց է տալիս ապահովագրողի ամեն տեսակի պարտավորություններից ազատ սեփական միջոցների համարժեքությունն իր գործունեությանը:

5.2 Ապահովագրողի ընդհանուր կապիտալի համարժեքության նորմատիվը (ԸԿՀ) իրենից ներկայացնում է ապահովագրողի վճարունակության փաստացի և նորմատիվային մեծությունների տարբերության հարաբերությունը վճարունակության նորմատիվային մեծությանը, արտահայտված տոկոսով: Այն հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով`

 

ԸԿՀ = (ՎՃ_փ-ՎՃ_ն)/ՎՃ_ն*100%

 

որտեղ.

ՎՃ_փ-ն սույն կարգի 4-րդ բաժնի համաձայն հաշվարկված վճարունակության փաստացի մեծությունն է,

ՎՃ_ն-ն սույն կարգի 4-րդ բաժնի համաձայն հաշվարկված վճարունակության նորմատիվային մեծությունն է:

5.3 Ապահովագրողների ընդհանուր կապիտալի համարժեքության նորմատիվը (ԸԿՀ) պետք է մեծ լինի 0-ից:

5.4 Այն դեպքում, երբ ապահովագրողների ընդհանուր կապիտալի համարժեքության նորմատիվը (ԸԿՀ) մեծ է 0-ից, սակայն փոքր է 15 տոկոսից, ապա ընկերությունը պարտավոր է տվյալ փաստի հայտնաբերման օրվանից 5-օրյա ժամկետում ՀՀ կենտրոնական բանկ ներկայացնել տեղեկատվություն իրականացվելիք այն գործողությունների վերաբերյալ, որոնք թույլ կտան հնարավորինս կարճ ժամկետներում բարելավել ապահովագրական ընկերության ֆինանսական կայունությունը:

 

VI. ԱՌԱՆՁԻՆ ՎԵՐՑՎԱԾ ԱԿՏԻՎՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐԺԵՔՈՒԹՅԱՆ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԸ

 

6.1 Ապահովագրողները պարտավոր են իրենց կողմից ձևավորված ապահովագրական պահուստներին համարժեք չափով ունենալ հնարավորինս վերադարձելի, շահութաբեր և իրացվելի ակտիվներ, որոնք են Հայաստանի Հանրապետության պետական պարտատոմսերը, Հայաստանի Հանրապետության ռեզիդենտ, ինչպես նաև ոչ ռեզիդենտ բանկերում բանկային` ժամկետային և ցպահանջ ավանդները, այլ ֆինանսական ու ներդրումային կազմակերպություններում ներդրումները, անշարժ գույքը, հաշվարկային հաշիվը և դրամարկղը, թանկարժեք մետաղների ստանդարտացված ձուլակտորները:

6.2 Առանձին վերցված ակտիվների համարժեքության (համապատասխանության) նորմատիվը (ԱՀն) ցույց է տալիս ապահովագրողի կողմից ձևավորված ապահովագրական պահուստներին համարժեք ակտիվների համապատասխանությունը վերադարձելիության, շահութաբերության և իրացվելիության սկզբունքներին: Ընդ որում, նորմատիվի հաշվարկում պետք է մասնակցեն ակտիվների առնվազն 3 տեսակ (տվյալ իմաստով ակտիվի տեսակ է համարվում սույն կարգի 6.3 կետի «ա»-«ը» ենթակետերում նշվածներից յուրաքանչյուրը):

6.3 Առանձին վերցված ակտիվների համարժեքության (համապատասխանության) նորմատիվը (ԱՀն) հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով`

 

ԱՀն=գումար ՓԱi * ԱԳi/ԸՊ  i=1....6 , i>3

 

որտեղ.

ՓԱi-ն` i-րդ ակտիվի փաստացի մեծությունն է,

ԱԳi-ն i-րդ ակտիվի գնահատման գործակիցն է, որը ստորև բերված ակտիվների համար հետևյալն է՝

ա) Հայաստանի Հանրապետության պետական պարտատոմսեր` 1,

բ) Հայաստանի Հանրապետության ռեզիդենտ բանկերում` Հայաստանի Հանրապետության դրամով, կամ ՍԴՌ-ի զամբյուղի մաս կազմող արժույթներով, կամ շվեյցարական ֆրանկով՝ բանկային.

ժամկետային ավանդներ` 0.80,

ցպահանջ ավանդներ` 0.95,

գ) Հայաստանի Հանրապետության ոչ ռեզիդենտ բանկերում (ընդ որում, բանկերի վարկանիշը պետք է լինի Ստանդարտ և Փուրզ, կամ Մուդիզ, կամ Ա.Մ.Բեստ, կամ Դաֆֆ և Ֆելփզ, կամ Վեիսս վարկանշային գործակալությունների կողմից տրամադրված համապատասխանաբար ԲԲԲ, Բաա2, Ց+, ԲԲԲ, Ց վարկանիշից ոչ ցածր) ՍԴՌ-ի զամբյուղի մաս կազմող արժույթներով, կամ շվեյցարական ֆրանկով բանկային.

ժամկետային ավանդներ` 0.80,

ցպահանջ ավանդներ` 0.95,

դ) սույն կետի «բ» և «գ» ենթակետերում նշված բանկերում այլ արժույթներով (բացի Հայաստանի Հանրապետության դրամից, ՍԴՌ-ի զամբյուղի մաս կազմող արժույթներից և շվեյցարական ֆրանկից) բանկային.

ժամկետային ավանդներ` 0.60,

ցպահանջ ավանդներ` 0.70,

ե) սույն կետի «բ» և «գ» ենթակետերում նշված բանկերից, բացի այլ ֆինանսական և ներդրումային կազմակերպություններում (ընդ որում, կազմակերպությունների վարկանիշը պետք է լինի Ստանդարտ և Փուրզ, կամ Մուդիզ, կամ Ա.Մ.Բեստ, կամ Դաֆֆ և Ֆելփզ, կամ Վեիսս վարկանշային գործակալությունների կողմից տրամադրած համապատասխանաբար ԲԲԲ, Բաա2, Ց+, ԲԲԲ, Ց վարկանիշից ոչ ցածր) ներդրումներ` 0.70,

զ) անշարժ գույք` 0.35,

է) հաշվարկային հաշիվ և դրամարկղ` 0.90,

ը) թանկարժեք մետաղների ստանդարտացված ձուլակտորներ` 0.80:

ԸՊ-ն ապահովագրողի պահուստների մեծությունն է (Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով կատարված նվազեցումներով):

6.4 Առանձին վերցված ակտիվների համարժեքության (համապատասխանության) նորմատիվը (ԱՀն) պետք է բարձր լինի`

ա) ոչ կյանքի ապահովագրություն իրականացնող ապահովագրողների համար 0.81-ից, 

բ) կյանքի ապահովագրություն իրականացնող ապահովագրողների համար 0.83-ից:

 

Հավելված 4 ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի 2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն որոշման

 

Կ Ա Ր Գ

 

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՎԿԱՅԱԳՐԵՐԻ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ԵՎ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ

 

1. Ապահովագրական վկայագիրը (այսուհետ՝ վկայագիր) հանդիսանում է հատուկ հաշվառման ձևաթուղթ:

2. Վկայագրի ձևաթուղթը տպագրվում է որոշակի պաշտպանվածության տարրեր պարունակող թղթի վրա և պետք է ունենա սերիա և հերթական համար: Վկայագրերի սերիան պետք է պարունակի 2 նիշ, իսկ համարը` 6 նիշ` սկսած 000001-ից: Վկայագրի սերիայի նիշերը պետք է լինեն մեծատառ և յուրաքանչուր ենթատեսակի համար տարբերվեն միմյանցից: Համարակալումը կատարվում է` սկզբից նշելով սերիան, այնուհետև` թիվը: 

3. Վկայագիրը տպագրվում է «Ապահովագրության մասին» ՀՀ օրենքի 14-րդ հոդվածով սահմանված վավերապայմաններին համապատասխան:  

4. Վկայագրում ուղղումներ կամ փոփոխություններ չեն կատարվում: Ուղղումներ կամ փոփոխություններ պարունակող վկայագիրը համարվում է անվավեր:

5. Ապահովագրողը պետք է ունենա վկայագրերի ձևաթղթերի հաշվառման գրանցամատյան, որի էջերը պետք է համարակալված և թելակարված լինեն, իսկ գրանցամատյանը կնքված լինի ապահովագրողի և ՀՀ կենտրոնական բանկի կնիքներով:

6. Վկայագրերի հաշվառման գրանցամատյանը պետք է պարունակի.

ա) վկայագրի (վկայագրերի) ձևաթղթի ձեռքբերման ամսաթիվը.

բ) վկայագրերի ձևաթղթերի քանակը (ըստ հերթական համարների և ապահովագրության տեսակների): Այն դեպքում, երբ վկայագրերի ձևաթղթերը ձեռքբերման պահին համարակալված չեն եղել, գրանցամատյանում գրառումը կատարվում է տպագրական եղանակով համարակալելուց հետո, որի ժամկետը, սակայն, չպետք է գերազանցի 5 աշխատանքային օրը` ներառյալ դրանց ձեռքբերման օրը.

գ) վկայագրերի ձևաթղթերի ցանկացած շարժի վերաբերյալ տեղեկատվություն, ներառյալ վկայագիր ընդունողի (գործակալ, վկայագիր կնքող իրավասու անձ) անունը, ազգանունը, ստորագրությունը, ընդունած կամ հետ վերադարձված (վերաբերում է չկնքվածներին) վկայագրերի քանակը` ըստ տեսակների և համարների.

դ) վկայագրերի ձևաթղթերի յուրաքանչյուր շարժի արձանագրումից հետո մնացորդը (ըստ ապահովագրության տեսակների).

ե) տեղեկատվություն անվավեր ճանաչված վկայագրերի քանակի վերաբերյալ՝ ըստ ապահովագրության տեսակների:

7. Ապահովագրական վկայագրերի հաշվառման և պահպանման կարգի պահանջների կատարման և պահպանման համար պատասխանատու է  ապահովագրողի գլխավոր հաշվապահը:

8. Վկայագրերը պետք է պահվեն առանձին պահոցում, որը պետք է նախատեսված լինի բացառապես չօգտագործված և անվավեր ճանաչված վկայագրերի համար:

9. Օգտագործման համար ոչ պիտանի և անվավեր ճանաչված յուրաքանչյուր վկայագիր պետք է պահպանվի վկայագրի վրա անկյունագծով թանաքով նշագրելով «Անվավեր» բառը: Վկայագրերի  չօգտագործված ձևաթղթերի գույքագրումը կատարվում է տարեկան մեկ անգամ` այն գրանցելով վկայագրերի հաշվառման գրանցամատյանում:

10. Կնքված վկայագիրը պետք է ունենա կրկնօրինակ, որի ձևաթղթի նկատմամբ պահանջներ չեն սահմանվում: Կրկնօրինակը պահպանվում է ապահովագրողի ղեկավարի կողմից լիազորված անձի մոտ՝ ըստ ապահովագրության վկայագրի սերիայի:

11. Համատեղ ապահովագրության դեպքում ապահովադրին տրվում է համատեղ ապահովագրությանը մասնակից առաջնային ապահովագրողի (եթե այդպիսին նախատեսված է պայմանագրով) կամ ապահովագրողներից որևէ մեկի վկայագիրը, որի կրկնօրինակը պետք է պահվի համատեղ ապահովագրությանը մասնակցող բոլոր կողմերի մոտ:  

12. Վկայագրի կամ վկայագրի ձևաթղթի կորստի դեպքում դրա պահպանության համար պատասխանատու անձն այդ մասին անհապաղ հայտնում է իր անմիջական ղեկավարին: Ապահովագրողի տնօրինությունն արձանագրում է կորցրած վկայագրերի և վկայագրերի ձևաթղթերի քանակը` համապատասխան սերիաներով ու համարներով, և զանգվածային լրատվության միջոցներով դրա մասին տալիս է հայտարարություն:

13. Ապահովագրողն «Ապահովագրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 22-րդ հոդվածի 1-ին մասով սահմանված ժամկետներում ՀՀ կենտրոնական բանկ է ներկայացնում վկայագրերի ձևաթղթերի մասին եռամսյակային հաշվետվություն, որը պետք է պարունակի հաշվետու ժամանակաշրջանի սկզբի դրությամբ առկա, այդ ժամանակաշրջանում ձեռքբերված, կնքված, անվավեր ճանաչված, կորցված, փչացած, դադարեցված և գործողության ժամկետը լրացած վկայագրերի քանակի մասին տեղեկատվություն՝ ըստ հերթական համարների` համաձայն սույն որոշման 1.8 կետով հաստատված «Ապահովագրական ընկերությունների հաշվետվությունները, դրանց լրացման և ներկայացման կարգն ու ժամկետները» հավելված 8-ի Ձև 9-ի:

 

Հավելված 5 ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի 2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն որոշման

 

Կ Ա Ր Գ

 

ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ ՍԱՀՄԱՆՈՂ

(Հավելվածն ուժը կորցրել է 10.05.06 N 189-Ն)

 

 

ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն
որոշմամբ հաստատված հավելված 5-ի

Ձև 1

Հ Ա Յ Տ

ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ
(Ձևն ուժը կորցրել է 10.05.06 N 189-Ն)

Հավելված 6 ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի 2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն որոշման

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳԻ ՕՐԻՆԱԿԵԼԻ ՁԵՎԸ, ԴՐԱՆՈՒՄ ՆԵՐԱՌՎՈՂ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐԸ ԵՎ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Ապահովագրական գործակալի գործունեության կանոնակարգը սահմանում է ապահովագրական գործակալի (այսուհետև՝ գործակալ) համապատասխանության չափանիշները և որակավորման անհրաժեշտությունը, նրա լիազորությունները, նրան վերապահված գործառնությունները և առանձնահատկությունները, գործունեության շրջանակները, գործակալին ապահովագրական վկայագրերի հանձնման, չվաճառված վկայագրերի վերադարձման և նրա կողմից հավաքագրված ապահովագրավճարների` ապահովագրողի մոտ մուտքագրման կարգն ու ժամկետները:

2. Գործակալն իր գործունեության ընթացքում ղեկավարվում է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ և սույն կանոնակարգով: 

3. Ապահովագրողի կողմից հաստատված գործակալի գործունեության կանոնակարգը սույն կանոնակարգի կետերից բացի կարող է պարունակել նաև «Ապահովագրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 10-րդ հոդվածի 2-րդ մասով սահմանված Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությանը չհակասող այլ դրույթներ:

4. Գործակալի համապատասխանության չափանիշները և մասնագիտական որակավորման կարգը սահմանվում է «Ապահովագրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 12-րդ հոդվածի 5-րդ մասով նախատեսված կարգով:

 

II. ԳՈՐԾԱԿԱԼԻ ԼԻԱԶՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ, ՆՐԱՆ ՎԵՐԱՊԱՀՎԱԾ ԳՈՐԾԱՌՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԵՎ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

 

5. Գործակալն իր լիազորություններն ու իրեն վերապահված գործառնություններն իրականացնելիս պետք է՝

ա) հնարավոր և փաստացի ապահովադիրների նկատմամբ ցուցաբերի ազնվություն և արդարացի վերաբերմունք,

բ) ապահովագրության պայմանագրին (վկայագրին) առնչվող բոլոր փաստերին վերաբերող (այդ թվում` այլ անուղղակի աղբյուրներից ստացված) ամբողջական տեղեկատվությունը տրամադրի ապահովագրողին,

գ) ծանուցի հնարավոր և փաստացի ապահովադիրներին Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությունից և ապահովագրության պայմանագրից (վկայագրից) բխող կողմերի իրավունքներն ու պարտականությունները,

դ) ապահովագրության պայմանագրի (վկայագրի) կնքման ժամանակ պահպանի դրանց կնքման կամավորության
սկզբունքը, ինչպես նաև ապահովագրողի կողմից սահմանված ապահովագրության պայմանագրի (վկայագրի) պայմանները և դրանց կիրառման համար սահմանված ցուցումները,

ե) իր գործունեությունը ծավալի ապահովագրողի կողմից նախատեսված վայրերում և սահմանված ժամկետներում, եթե այդպիսիք նախատեսել է ապահովագրողը,

զ) պահպանի ապահովագրության վկայագիրն ապահովադրին հանձնելու, ապահովագրավճարները գանձելու և դրանք ձևակերպելու, ինչպես նաև հավաքագրված ապահովագրավճարներն ապահովագրողին հանձնելու Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ և ապահովագրողի կողմից սահմանված կարգն ու ժամկետները,

է) ապահովագրողին ապահովագրության վկայագրերի շարժի վերաբերյալ ներկայացնի շաբաթական հաշվետվություն, եթե ավելի վաղ ժամկետ նախատեսված չէ ապահովագրողի և գործակալի միջև կնքված պայմանագրով,

ը) հնարավոր և փաստացի ապահովադիրներին հայտնի ապահովագրողի անունը, տեղեկացնի ապահովագրության պայմանագրի (վկայագրի) պայմանների, ինչպես նաև ընդհանուր և կոնկրետ բացառությունների մասին,

թ) պահպանի Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված ապահովադրի (ապահովագրված անձի և շահառուի) գաղտնիք հանդիսացող տեղեկատվությունը՝ բացառությամբ ապահովագրողի,

ժ) իր մոտ ունենա և, անկախ հնարավոր և փաստացի ապահովադիրների պահանջից, ցույց տա ապահովագրողի գործակալ լինելու փաստը հավաստող համապատասխան փաստաթուղթը:

6. Ապահովագրողի մոտ գործակալ հանդիսացող անձը չի կարող պայմանագիր (գործակալ աշխատելու) կնքել այլ ապահովագրողի հետ:

7. Նախքան գործակալի հետ պայմանագիր կնքելը ապահովագրողն իր կողմից սահմանված չափանիշներով կարող է իրականացնել տվյալ աշխատանքին գործակալի համապատասխանության ստուգում:

8. Գործակալի և ապահովագրողի միջև կնքվում է գործակալի պարտավորությունների և լիազորությունների շրջանակը կանոնակարգող գրավոր աշխատանքային պայմանագիր, որը պետք է ներառի`

ա) գործակալի անունը, ազգանունը, անձնագրային տվյալները, գտնվելու վայրը (բնակության վայրը), որակավորման վկայականի համարը և կապի միջոցները,

բ) վարձատրության պայմանները,

գ) գործակալին տրված լիազորությունները,

դ) սույն կանոնակարգով սահմանված գործակալի իրավունքները, պարտականությունները և գործունեության շրջանակները,

ե) Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությանը չհակասող այլ պայմաններ:

9. Ապահովագրողը պատասխանատվություն է կրում իր կողմից լիազորած գործակալների իրականացրած բոլոր ապահովագրական գործառնությունների համար իր և գործակալի միջև կնքված պայմանագրի պայմաններին համապատասխան:

10. Գործակալին արգելվում է հնարավոր և փաստացի ապահովադիրներին հայտնել սխալ, կեղծ, ինչպես նաև կողմնակալ կարծիք կամ դիրքորոշում այլ ապահովագրողների մասին:

11. Գործակալն օրենքով սահմանված կարգով նյութական պատասխանատվություն է կրում իր գործունեության համար, այդ թվում նաև ապահովադիրներին հասցված վնասների համար, եթե դրանք առաջացել են իր կողմից թույլ տրված անփութության կամ փաստերի աղավաղման կամ այլ խախտումների պատճառով:

 

III. ԳՈՐԾԱԿԱԼԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՇՐՋԱՆԱԿՆԵՐԸ

 

12. Գործակալի գործունեության շրջանակներն են`

ա) ապահովագրական ընկերության կողմից մատուցվող ապահովագրական ծառայությունների գովազդումը,

բ) ապահովագրական շուկայի ուսումնասիրումը և ապահովագրական վկայագրի գնորդին ընտրելը,

գ) ապահովագրության պայմանագրի (վկայագրի) կնքման վերաբերյալ առաջարկություն ներկայացնելը՝ անհրաժեշտության դեպքում իր լիազորությունների սահմաններում փոփոխելով պայմանագրի պայմանները՝ ապահովագրողի կողմից սահմանված փոփոխման ենթակա պայմանների շրջանակում:

13. Գործակալն ապահովագրողի կողմից կարող է լիազորվել հետևյալ գործառույթներն իրականացնելու համար՝

ա) ապահովագրության պայմանագրի սպասարկում (ապահովագրության օբյեկտի պարբերաբար ստուգայցեր, ապահովագրավճարների գանձումների կատարում, մասնակցություն վնասի գնահատման աշխատանքներին և համանման այլ գործառույթներ).

բ) ապահովադիրներից ապահովագրավճարների գանձում՝ անհրաժեշտության դեպքում ներկայացնելով ապահովագրողի կողմից հաստատված ապահովագրավճարի գանձման հաշվարկը և այլն:

 

IV. ԳՈՐԾԱԿԱԼԻՆ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՎԿԱՅԱԳՐԵՐԻ ՀԱՆՁՆՄԱՆ, ՉՎԱՃԱՌՎԱԾ ՎԿԱՅԱԳՐԵՐԻ ՎԵՐԱԴԱՐՁՄԱՆ ԵՎ ՆՐԱ ԿՈՂՄԻՑ ՀԱՎԱՔԱԳՐՎԱԾ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱՎՃԱՐՆԵՐԻ` ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՂԻ ՄՈՏ ՄՈՒՏՔԱԳՐՄԱՆ ԿԱՐԳՆ ՈՒ ԺԱՄԿԵՏՆԵՐԸ

 

14. Գործակալին ապահովագրական վկայագրերի հանձնման, չվաճառված վկայագրերի վերադարձման կարգը սահմանվում է «Ապահովագրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 26-րդ հոդվածի 4-րդ մասով նախատեսված կարգով:

15. Գործակալին արգելվում է կանխիկի հետ կապված գործառնությունների իրականացման իր պարտականությունների կատարումը փոխանցել այլ անձանց՝ առանց ապահովագրողի գործադիր տնօրենի կամ նրան փոխարինող անձի գրավոր կարգադրության:

16. Գործակալը պարտավոր է ապահովադիրներից հավաքագրված ապահովագրավճարները մուտքագրել ապահովագրողի դրամարկղ կամ բանկային հաշիվ՝ ապահովագրողի կողմից սահմանված կարգով և ժամկետներում, սակայն չխախտելով «Դրամարկղային գործառնությունների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 5-րդ հոդվածի 2-րդ մասով սահմանված կարգի պահանջները:

17. Գործակալի կողմից հավաքագրված ապահովագրավճարները միտումնավոր թերի ներկայացնելը հանգեցնում է վերջինիս նկատմամբ օրենքով սահմանված պատասխանատվության միջոցների կիրառման:

Հավելված 7 ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի  2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն որոշման

(Հավելվածն ուժը կորցրել է 12.09.06 թիվ 533-Ն)

Հավելված 8 Հաստատված է ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի 2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն որոշման

Ապահովագրական ընկերությունների հաշվետվությունները, դրանց լրացման եվ ներկայացման կարգն ու ժամկետները

ԳԼՈՒԽ I

ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Սույն կարգը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրական ընկերությունների կողմից Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ (այսուհետ՝ Կենտրոնական բանկ) ներկայացվող հաշվետվությունների ձևերը, դրանց լրացման ցուցումները, ներկայացման կարգն ու ժամկետները:

 

ԳԼՈՒԽ II

 

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿՈՂՄԻՑ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

 

2. Ապահովագրական ընկերությունները Կենտրոնական բանկ են ներկայացնում հաշվետվությունների հետևյալ ձևերը.

 

	Հաշվետվության անվանումը	Հաշվետվության համարը	Ներկայացման ժամանակաշրջան
1	2	3	4
1.	Հաշվապահական հաշվեկշիռ Ձև 1	1	եռամսյակային, տարեկան
2.	Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվություն Ձև 2	2	եռամսյակային, տարեկան
3.	Սեփական կապիտալում փոփոխությունների մասին հաշվետվություն  Ձև 3	3	եռամսյակային, տարեկան
4.	Դրամական միջոցների հոսքերի մասին հաշվետվություն Ձև 4	4	եռամսյակային, տարեկան
5.	ֆինանսական հաշվետվությունների կից ծանոթագրություններ Ձև 5	5	եռամսյակային, տարեկան
6.	Հաշվետվություն հիմնական տնտեսական նորմատիվների վերաբերյալ	6	եռամսյակային
7.	Հաշվետվություն ապահովագրական պահուստների չափի վերաբերյալ	7	եռամսյակային
8.	Հաշվետվություն ապահովագրական սակագների վերաբերյալ	8	եռամսյակային
9.	Հաշվետվություն ապահովագրական վկայագրերի ձևաթղթերի հաշվառման վերաբերյալ	9	եռամսյակային

 

3. Ապահովագրական ընկերությունները եռամսյակային հաշվետվությունները ներկայացվում են մինչև հաշվետու եռամսյակին հաջորդող ամսվա 15-ը ներառյալ, իսկ տարեկան հաշվետվությունները՝ մինչև հաշվետու տարվան հաջորդող տարվա փետրվարի 15-ը ներառյալ: Ընդ որում՝ տարեկան  կտրվածքով ներկայացվող հաշվետվությունների դեպքում հաշվետու տարվա 4-րդ եռամսյակի համար եռամսյակային հաշվետվություն չի ներկայացվում:

4. Ապահովագրական ընկերությունները սույն կարգով սահմանված հաշվետվությունները ՀՀ կենտրոնական բանկ են ներկայացնում թղթային և էլեկտրոնային տարբերակով: Հաշվետվությունների էլեկտրոնային տարբերակները ներկայացվում են Էլեկտրոնային փոստով՝ Կենտրոնական բանկի կողմից տրված ֆայլերին համապատասխան: Էլեկտրոնային փոստի խափանման դեպքում հաշվետվությունները ներկայացվում են մագնիսական կրիչներով՝ կից ներկայացնելով խափանման վերաբերյալ գրություն: Հաշվետվությունները Կենտրոնական բանկ են ներկայացվում Կենտրոնական բանկի կողմից ապահովագրական ընկերություններին ուղարկված պաշտպանված ֆայլերով, որոնք փոփոխելն արգելվում է: Այլ կերպ ներկայացված հաշվետվությունը համարվում է չընդունված:

5. Սույն կարգով սահմանված պահանջներին համապատասխան՝ Կենտրոնական բանկի կողմից ընդունված հաշվետվությունները, կից տեղեկանքները հանդիսանում են Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 54-րդ հոդվածով սահմանված գրավոր ապացույցներ:

6. Հաշվետվությունները մագնիսական կրիչներով կամ էլեկտրոնային փոստով ներկայացնելիս ֆայլերը կոդավորվում են:

 

Ֆայլի կոդն ունի հետևյալ կառուցվածքը.

 

 

Կոդավորման նշված կարգի պահպանումը պարտադիր է: Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ ներկայացվող ֆայլերը, բացի տվյալ օրը ներկայացվող հաշվետվության ձևերից, այլ տեղեկատվություն չպետք է պարունակեն:

 

ԳԼՈՒԽ III

 

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿՈՂՄԻՑ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԼՐԱՑՄԱՆ ՑՈՒՑՈՒՄՆԵՐԸ

 

7. Սույն գլխով սահմանված ցուցումները վերաբերում են ապահովագրական ընկերությունների կողմից եռամսյակային և միաժամանակ տարեկան կտրվածքով ներկայացվող (հրապարակվող) հաշվետվությունների (2-րդ կետի 1-5 ենթակետերով սահմանված հաշվետվության ձևերի) լրացմանը: Սույն գլխի համաձայն կազմվող հաշվետվությունները պետք է ներառեն նրա բոլոր կառուցվածքային ստորաբաժանումների, այդ թվում` Հայաստանի Հանրապետության սահմաններից դուրս գտնվող մասնաճյուղերի գործունեության ցուցանիշները: Հաշվետու տարի է համարվում տվյալ տարվա հունվարի 1-ից մինչև դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ընկած ժամանակաշրջանը:

Եթե հաշվետու տարվա ընթացքում ընկերությունը ներկայացնում է միջանկյալ ֆինանսական հաշվետվություններ, ապա միջանկյալ հաշվետու ժամանակաշրջան է համարվում հունվարի 1-ից մինչև հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրը ներառյալ ընկած ժամանակաշրջանը: Եռամսյակային կտրվածքով ներկայացվող հաշվետվությունները կազմվում են աճողական կարգով:

Նոր ստեղծված ընկերության համար առաջին հաշվետու տարի (ժամանակաշրջան) է համարվում նրա պետական գրանցման օրվանից մինչև տվյալ տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջին օրը ներառյալ ընկած ժամանակաշրջանը:

Լուծարվող ընկերությունը ներկայացնում է ֆինանսական հաշվետվություններ տարեսկզբից մինչև սահմանված կարգով լուծարման գործընթացի սկիզբն ընկած ժամանակաշրջանի համար:

Ֆինանսական հաշվետվությունները կազմվում են վերլուծական (անալիտիկ) և ընդհանրացված (սինթետիկ) հաշվառման տվյալների հիման վրա:

Ներկայացվող ֆինանսական հաշվետվությունների առաջին էջում նշվում են հետևյալ վավերապայմանները՝

ա) ֆինանսական հաշվետվության անվանումը,

բ) հաշվետու ամսաթիվը կամ ժամանակաշրջանը, որի համար կազմված է ֆինանսական հաշվետվությունը,

գ) ընկերության լրիվ անվանումը և ծածկագիրը,

դ) փաստացի գործունեությունը,

ե) պետական ռեգիստրում գրանցման համարը,

զ) հարկ վճարողի հաշվառման համարը,

է) թվային ցուցանիշների ներկայացման չափսը (ֆորմատը) (սույն հրահանգին համապատասխան ներկայացվող ֆինանսական հաշվետվություններում տվյալները ցույց են տրվում հազար դրամներով` առանց ստորակետից հետո տասնորդական նիշի)

ը) գտնվելու վայրը և հեռախոսի համարը,

թ) փաստացի գործունեության իրականացման վայրը և հեռախոսի համարը:
 Փակագծերում ցույց տրված գումարները թվաբանական գործողություններում դիտվում են որպես բացասական թվեր (եթե փակագծից առաջ դրված է հանման («-») նշան, ապա փակագծում գրված թիվը գումարվում է, իսկ եթե դրված է գումարման («+») նշան, ապա փակագծում գրված թիվը հանվում է):Ներկայացվող ֆինանսական հաշվետվությունների վերջին էջի համապատասխան մասում նշվում են ընկերության ղեկավարի և գլխավոր հաշվապահի (սահմանված կարգով նրանց փոխարինող անձանց) անունը և ազգանունը, որոնք ստորագրում են ֆինանսական հաշվետվությունները: Ֆինանսական հաշվետվությունները կնքվում են ընկերության կնիքով:

 

8. Ապահովագրական ընկերության հաշվապահական հաշվեկշիռ (Ձև 1)

 

Ապահովագրական ընկերության հաշվապահական հաշվեկշռի (այսուհետ՝ հաշվեկշիռ) 3-րդ սյունակում ցույց են տրվում նախորդ տարվա վերջի մնացորդները, իսկ 4-րդ սյունակում` հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի մնացորդները:

Հաշվեկշռի ակտիվի և պասիվի (սեփական կապիտալի և պարտավորությունների) հանրագումարից հանվող գումարները ցույց են տրվում փակագծերում:

 

Հաշվեկշռի ակտիվի հոդվածները

 

8.1. Հաշվեկշռի I «Ընթացիկ ակտիվներ» բաժնի «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ» հոդվածում (տող 010) ցույց է տրվում ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների, ինչպես նաև ոչ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների ընթացիկ մասի հաշվեկշռային արժեքը:

8.1.1. «Պարտատոմսեր» հոդվածում (տող 011) ցույց է տրվում ընկերության կողմից ձեռք բերված պարտատոմսերի գումարների մնացորդները՝ այն մասի չափով, որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չեն գերազանցում մեկ տարին (տես ՀՀՀՀՍ 39):

8.1.2. «Արժեթղթեր» հոդվածում (տող 012) ցույց է տրվում ընկերության կողմից ձեռք բերված արժեթղթերի (բացառությամբ պարտատոմսերի) հաշվեկշռային արժեքը՝ այն մասի չափով, որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չեն գերազանցում մեկ տարին (տես ՀՀՀՀՍ 39):

8.1.3. «Ավանդային հաշիվներ» հոդվածում (տող 013) ցույց է տրվում տոկոսների տեսքով եկամուտ ստանալու նպատակով բանկերի, ֆինանսական հաստատությունների ավանդային հաշիվներում առկա ընկերության դրամական միջոցների մնացորդները՝ այն մասի չափով, որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չեն գերազանցում մեկ տարին:

8.1.4. «Տրամադրված փոխառություններ» հոդվածում (տող 014) ցույց է տրվում ընկերության կողմից տրամադրված փոխառությունների գումարները՝ որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չեն գերազանցում մեկ տարին:

8.1.5. «Այլ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ» հոդվածում (տող 015) ցույց է տրվում ընկերության կողմից կատարված այն ֆինանսական ներդրումների գումարները, որոնց մասին չի հիշատակվել նախորդ հոդվածներում և որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չեն գերազանցում մեկ տարին:

8.1.6. «Վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոներ» հոդվածում (տող 016) ցույց է տրվում ընկերության կողմից վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով դեպոնացված ապահովագրավճարների գումարները:

8.2. «Դրամական միջոցներ և դրանց համարժեքներ» հոդվածում (տող 020) ցույց է տրվում ընկերության դրամարկղում, բանկի հաշվարկային, արտարժութային և այլ հաշիվներում առկա դրամական միջոցների, ինչպես նաև դրամական միջոցների համարժեքների հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 7):

8.3. «Այլ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հոդվածում (տող 030) ցույց է տրվում ճանապարհին գտնվող դրամական միջոցների, դրամական փաստաթղթերի հաշվեկշռային արժեքը:

8.4. «Նյութեր» հոդվածում (տող 040) ցույց է տրվում նյութերի հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 2):

8.5. «Արագամաշ առարկաներ» հոդվածում (տող 050) ցույց է տրվում արագամաշ առարկաների հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 2):

8.6. «Դեբիտորական պարտքեր ապահովագրության գծով» հոդվածում (տող 060) ցույց է տրվում ուղղակի ապահովագրության և համաապահովագրության պայամանագրերի համաձայն ընկերությունների պարտքային պահանջները ապահովագրվողների, ապահովագրական բրոքերների նկատմամբ:

8.7. «Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով» հոդվածում (տող 070) ցույց է տրվում վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով ընկերության պարտքային պահանջները` կապված վերաապահովագրողների կողմից վճարվող կոմիսիոն վարձատրությունների (այլ պարգևավճարների) և վնասների բաժնի հետ:

8.8. «Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով» հոդվածում (տող 080) ցույց է տրվում վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով հաշվեգրված այն ապահովագրավճարները և դեպո ապահովագրավճարներից հաշվեգրված տոկոսները, որոնք ենթակա են ստացման ցեդենտից (ապահովագրվող ընկերությունից):

8.9. «Դեբիտորական պարտքեր գործակալների գծով» հոդվածում (տող 090) ցույց է տրվում ընկերության հանդեպ ապահովագրության պայմանագրերի կնքման գծով ապահովագրական գործակալների ունեցած պարտքը:

8.10. «Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ» հոդվածում (տող 100) ցույց է տրվում դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորստի պահուստի մեծությունը: Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

8.11. «Դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով» հոդվածում (տող 110) ցույց է տրվում ընկերության կողմից բյուջե ավել վճարված (փոխհատուցման ենթակա) գումարները:

8.12.«Դեբիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով» հոդվածում (տող 120) ցույց է տրվում ընկերության կողմից պարտադիր սոցիալական ապահովագրության հիմնադրամին հասանելիքից ավելի վճարված գումարները:

8.13. «Դեբիտորական պարտքեր հաշվետու անձանց գծով» հոդվածում (տող 130) ցույց են տրվում ընկերության աշխատողներին վարչատնտեսական, գործառնական ծախսերի, ինչպես նաև գործուղման համար առհաշիվ տրված գումարների գծով դեբիտորական պարտքերի գումարները:

8.14. «Դեբիտորական պարտքեր ներդրումներից ստացվող եկամուտների գծով» հոդվածում (տող 140) ցույց է տրվում ընկերության կատարած ներդրումների գծով հաշվետու ժամանակաշրջանում վաստակած, բայց դեռ չստացված ներդրումային եկամուտը:

8.15. «Այլ դեբիտորական պարտքեր» հոդվածում (տող 150) ցույց են տրվում գործառնական վարձակալության դիմաց ստացվելիք տոկոսների, տույժերի, տուգանքների, նյութական վնասի փոխհատուցման, այլ եկամուտների, աշխատավարձի վճարման, աշխատակիցների հետ այլ գործառնությունների, բողոքարկումների և այլնի գծով դեբիտորական պարտքերի արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 39):

8.16. «Ընդամենը ընթացիկ ակտիվներ» հոդվածում (տող 160) ցույց է տրվում I. «Ընթացիկ ակտիվներ» բաժնում արտացոլված հոդվածների հանրագումարը (տող 010 + տող 020 + տող 030 + տող 040 + տող 050 + տող 060 + տող 070 + տող 080 + տող 090 + տող 100 + տող 110 + տող 120 + տող 130 + տող 140 + տող 150):

8.17. Հաշվեկշռի II. «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ» բաժնի «Հիմնական միջոցներ» հոդվածում (տող 170) ցույց է տրվում հաշվետու օրվա դրությամբ հիմնական միջոցների հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 16, 36):

8.17.1 «Ընկերության կողմից զբաղեցրած անշարժ գույք» հոդվածում (տող 171) ցույց է տրվում ընկերության սեփականությունը հանդիսացող այն անշարժ գույքի հաշվեկշռային արժեքը, որն օգտագործվում է ընկերության կողմից իր գործառնությունները իրականացնելու համար:

8.18. «Ներդրումային գույք» հոդվածում (տող 180) ցույց է տրվում ընկերության սեփականությունը հանդիսացող այն  ներդրումային գույքի (հող կամ շինություն, շինության մի մաս կամ և հող, և շինություն) հաշվեկշռային արժեքը, որը պահվում է վարձակալական եկամուտ վաստակելու կամ դրա արժեքի աճի կամ էլ միաժամանակ այդ երկու նպատակներով (տես ՀՀՀՀՍ 40):

8.19. «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ» հոդվածում (տող 190) ցույց են տրվում հիմնական միջոցների կառուցման, ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումների գումարը, ինչպես նաև կապալառուի կողմից կառուցվող հիմնական միջոցների հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 16, 36):

8.20. «Ոչ նյութական ակտիվներ» հոդվածում (տող 200) ցույց է տրվում ոչ նյութական ակտիվների (բացառությամբ գուդվիլի և անավարտ ոչ նյութական ակտիվների) հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 36, 38):

8.21. «Հետաձգված հարկային ակտիվներ» հոդվածում (տող 210) ցույց է տրվում շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային ակտիվի հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 12):

8.22. «Ոչ ընթացիկ ֆինանասական ներդրումներ» հոդվածում (տող 220) ցույց է տրվում ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների հաշվեկշռային արժեքը՝ առանց դրանց ընթացիկ (կարճաժամկետ) մասի:

8.22.1. «Պարտատոոմսեր» հոդվածում (տող 221) ցույց է տրվում հաշվետու ամսաթվի դրությամբ ընկերության կողմից ձեռք բերված պարտատոմսերի հաշվեկշռային արժեքը, այն մասի չափով որոնց մարման ժամկետը գերազանցում է մեկ տարին (տես ՀՀՀՀՍ  31, 39):

8.22.2. «Բաժնետոմսեր» հոդվածում (տող 222) ցույց է տրվում ընկերության կողմից ձեռք բերված բաժնետոմսերի հաշվեկշռային արժեքը, այն մասի չափով որոնց մարման ժամկետը գերազանցում է մեկ տարին (տես ՀՀՀՀՍ 31, 39):

8.22.3. «Ավանդային հաշիվներ» հոդվածում (տող 223) ցույց է տրվում տոկոսների տեսքով եկամուտ ստանալու նպատակով բանկերի, ֆինանսական հաստատությունների ավանդային հաշիվներում առկա ընկերության դրամական միջոցների մնացորդները՝ այն մասի չափով, որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ գերազանցում է մեկ տարին:

8.22.4. «Այլ ոչ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ» հոդվածում (տող 224) ցույց է տրվում այլ ոչ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների հաշվեկշռային արժեքը՝ առանց դրանց ընթացիկ (կարճաժամկետ) մասի (տես ՀՀՀՀՍ 17, 27, 28, 31, 39):

8.23. «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվներ» հոդվածում (տող 230) ցույց է տրվում ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների, անավարտ ոչ նյութական ակտիվների, գուդվիլի, ոչ ընթացիկ ակտիվներ ձեռք բերելու համար տրված կանխավճարների և հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների հաշվեկշռային արժեքների հանրագումարի, ինչպես նաև հաշվեկշռի I «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ» բաժնի մյուս հոդվածներում չներառված ոչ ընթացիկ ակտիվների հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 4, 17, 22, 38, 40):

8.24. «Ընդամենը ոչ ընթացիկ ակտիվներ» հոդվածում (տող 240) ցույց է տրվում II «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ» բաժնում արտացոլված հոդվածների հանրագումարը (տող 170 + տող 180 + տող 190 + տող 200 + տող 210 + տող 220 + տող 230):

8.25. Հաշվեկշռի ակտիվի 250 տողում ցույց է տրվում «Ընդամենը ոչ ընթացիկ ակտիվներ» և «Ընդամենը ընթացիկ ակտիվներ» հոդվածների հանրագումարը (տող 160 + տող 240):

 

Հաշվեկշռի պասիվի հոդվածները

Ընթացիկ պարտավորություններ

Հաշվեկշռի պասիվի III «Ընթացիկ պարտավորություններ» բաժինը բաղկացած է «Ապահովագրական պահուստներ», «Ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ»  և «Ընթացիկ կրեդիտորական պարտքեր» ենթաբաժիններից:

Ապահովագրական պահուստներ

8.26. «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ» (տող 260), «Կյանքի ապահովագրության պահուստ» (տող 270), «Պահանջների (վնասների) պահուստներ (տող 280), «Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ» (տող 290) և «Այլ  պահուստներ» (տող 300), հոդվածներում համապատասխանաբար ցույց են տրվում ՀՀ օրենսդրության համաձայն ձևավորած չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի, կյանքի ապահովագրության պահուստի, պահանջների (վնասների) պահուստների, կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստի և այլ պահուստների մնացորդները:

8.27. «Ընդամենը ապահովագրական պահուստներ» հոդվածում (տող 310) ցույց է տրվում  «Ապահովագրական պահուստներ» ենթաբաժնում արտացոլված հոդվածների հանրագումարը (տող 260 + տող 270 + տող 280 + տող 290 +տող 300):

Ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ

8.28. «Կարճաժամկետ վարկեր» հոդվածում (տող 320) ցույց է տրվում ստացված կարճաժամկետ վարկերի, ինչպես նաև երկարաժամկետ վարկերի կարճաժամկետ մասի զուտ գումարը (տես ՀՀՀՀՍ 39):

8.29. «Կարճաժամկետ փոխառություններ» հոդվածում (տող 330) ցույց է տրվում ընկերության կողմից վերցված կարճաժամկետ փոխառությունների, ինչպես նաև երկարաժամկետ փոխառությունների կարճաժամկետ մասի զուտ գումարը (տես ՀՀՀՀՍ 39):

8.30. «Ֆինանսական պարտավորությունների դիմաց հաշվեգրված տոկոսներ, տույժեր, տուգանքներ» հոդվածում (տող 340) ցույց են տրվում ստացված վարկերի, փոխառությունների, այլ ֆինանսական պարտավորությունների, ինչպես նաև վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով դեպոնացված ապահովագրավճարների գծով հաշվարկված տոկոսները, տույժերը որոնք հաշվետու օրվա դրությամբ դեռևս չեն վճարվել:

8.31. «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոներ» հոդվածում (տող 350) ցույց են տրվում վերաապահովագրւթյան պայմանագրերի համաձայն վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով դեպոնացված ապահովագրավճարների գումարները:

8.32. «Կարճաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորություններ» հոդվածում (տող 360) ցույց են տրվում ընկերության կարճաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորությունների, ինչպես նաև երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների կարճաժամկետ մասի զուտ գումարները, որոնց մասին չի հիշատակվել «Ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ» ենթաբաժնի մյուս հոդվածներում:

8.33. «Ընդամենը ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ» հոդվածում (տող 370) ցույց է տրվում «Ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ» ենթաբաժնում արտացոլված հոդվածների հանրագումարը (տող 320 + տող 330 + տող 340 + տող 350+ տող 360):

 

Ընթացիկ կրեդիտորական պարտքեր

8.34. «Կրեդիտորական պարտքեր ապահովագրության գծով» հոդվածում (տող 380) ցույց է տրվում ուղղակի ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերի համաձայն ապահովագրվողներին (ապահովադիրներին) ունեցած ընկերության պարտքը (բացառությամբ ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերով ստացված կանխավճարները):

8.35. «Կրեդիտորական պարտքեր ապահովագրության գծով ստացված կանխավճարներից» հոդվածում (տող 390) ցույց է տրվում ընկերության ուղղակի ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերով ստացված ապահովագրավճարների գծով կանխավճարները:

8.36. «Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով» հոդվածում (տող 400) ցույց է տրվում վերաապահովագրողներին ընկերության ունեցած կրեդիտորական պարտքերը: Մասնավորապես՝ հաշվետու ամսաթվի դրությամբ դեռևս չվճարված վերաապահովագրավճարները:

8.37. «Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով» հոդվածում (տող 410) ցույց է տրվում վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով ցեդենտին վճարվելիք կոմիսիոն վարձատրությունների և վնասի բաժնի գծով առաջացած կրեդիտորական պարտքերի գումարները:

8.38. «Կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին» հոդվածում (տող 420) ցույց է տրվում բյուջե վճարման ենթակա հարկերի, տուրքերի և այլ պարտադիր վճարների, ինչպես նաև դրանց գծով հաշվարկված տույժերի, տուգանքների գծով կրեդիտորական պարտքերի հաշվեկշռային արժեքը:

8.39. «Կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով» հոդվածում (տող 430) ցույց է տրվում պարտադիր սոցիալական ապահովագրության վճարների, ինչպես նաև դրանց գծով հաշվարկված տույժերի, տուգանքների գծով կրեդիտորական պարտքերի հաշվեկշռային արժեքը:

8.40. «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ կարճաժամկետ հատուցումների գծով» հոդվածում (տող 440) ցույց է տրվում ընկերության աշխատակիցներին աշխատավարձի և այլ կարճաժամկետ հատուցումների գծով կրեդիտորական պարտքերի հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 19):

8.41. «Կրեդիտորական պարտքեր հաշվետու անձանց հետ» հոդվածում (տող 450) ցույց է տրվում վարչատնտեսական, գործառնական, ինչպես նաև գործուղման ծախսերի գծով ընկերության պարտքի մնացորդը աշխատողներին:

8.42. «Կրեդիտորական պարտքեր շահաբաժինների գծով» հոդվածում (տող 460) ցույց է տրվում մասնակիցների (հիմնադիրների) հետ կանոնադրական կապիտալում մասնակցության դիմաց ստացվող եկամուտների (շահաբաժինների) գծով կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքերի հաշվեկշռային արժեքը:

8.43. «Այլ կրեդիտորական պարտքեր» հոդվածում (տող 470) ցույց են տրվում մատակարարների, կապալառու կազմակերպությունների հետ (ապրանքանյութական արժեքների ստացում, կատարված աշխատանքների, մատուցված ծառայությունների ընդունում և այլն) իրականացվող հաշվարկների, ինչպես նաև այլ գործառնությունների գծով կրեդիտորական պարտքերի գումարները:

8.44. «Ընթացիկ պահուստներ» հոդվածում (տող 480) ցույց է տրվում որպես պարտավորություն ճանաչված ընթացիկ պահուստների, ինչպես նաև ոչ ընթացիկ պահուստների ընթացիկ մասի հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 37):

8.45. «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ» հոդվածում (տող 490) ցույց է տրվում ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասի զուտ գումարը, որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների, հետաձգված հարկերի գծով ընթացիկ պարտավորությունների հաշվեկշռային արժեքը, ինչպես նաև կրեդիտորական պարտքեր ենթաբաժնի մյուս հոդվածներում չներառված ընթացիկ պարտավորությունների գումարը:

8.46. «Ընդամենը ընթացիկ կրեդիտորական պարտքեր» հոդվածում (տող 500) ցույց է տրվում «Ընթացիկ կրեդիտորական պարտքեր» ենթաբաժնում արտացոլված հոդվածների հանրագումարը (տող 380 + տող 390 + տող 400 + տող 410+ տող 420+ տող 430+ տող 440+ տող 450+ տող 460+ տող 470+ տող 480+ տող 490):

8.47. «Ընդամենը ընթացիկ պարտավորություններ» հոդվածում (տող 510) ցույց է տրվում III «Ընթացիկ պարտավորություններ» բաժնում արտացոլված «Ընդամենը ապահովագրական պահուստներ», «Ընդամենը ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ» և «Ընդամենը ընթացիկ պարտավորություններ» հոդվածների հանրագումարը (տող 310 + տող 370 + տող 500):

 

Ոչ ընթացիկ պարտավորություններ

8.48. Հաշվեկշռի պասիվի IV «Ոչ ընթացիկ պարտավորություններ» բաժնի «Երկարաժամկետ վարկեր» հոդվածում (տող 520) ցույց է տրվում երկարաժամկետ վարկերի գծով վճարվելիք գումարների հաշվեկշռային արժեքը՝ առանց դրանց կարճաժամկետ մասի (տես ՀՀՀՀՍ 39):

8.49. «Երկարաժամկետ փոխառություններ» հոդվածում (տող 530) ցույց է տրվում երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք գումարների հաշվեկշռային արժեքը՝ առանց դրանց կարճաժամկետ մասի (տես ՀՀՀՀՍ 39):

8.50. «Երկարաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորություններ» (տող 540) ցույց են տրվում երկարաժամկետ ֆինանսական վարձակալության, ինչպես նաև ընկերության այլ երկարժամկետ պարտավորությունների գծով վճարվելիք գումարների հաշվեկշռային արժեքը՝ առանց դրանց կարճաժամկետ մասի (տես ՀՀՀՀՍ 39):

8.50.1 541 տողում ցույց է տրվում 540 տողում ներառված երկարաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորությունների այն հոդվածի անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է տվյալ ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:

8.51. «Այլ ոչ ընթացիկ պարտավորություններ» հոդվածում (տող 550) ցույց են տրվում որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ պարտավորությունների հաշվեկշռային արժեքը, շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային պարտավորության հաշվեկշռային արժեքը, ինչպես նաև հաշվեկշռի IV «Ոչ ընթացիկ պարտավորություններ» բաժնի մյուս հոդվածներում չներառված ոչ ընթացիկ պարտավորությունների հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 12, 20):

8.51.1 551 տողում ցույց է տրվում 550 տողում ներառված ոչ ընթացիկ պարտավորությունների այն հոդվածի անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է տվյալ ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:

8.52. «Ընդամենը ոչ ընթացիկ պարտավորություններ» հոդվածում (տող 560) ցույց է տրվում IV «Ոչ ընթացիկ պարտավորություններ» բաժնում արտացոլված հոդվածների հանրագումարը (տող 520 + տող 530 + տող 540 + տող 550):

 

Սեփական կապիտալ

8.52. Հաշվեկշռի պասիվի V «Սեփական կապիտալ» բաժնի «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալի զուտ գումար» հոդվածում (տող 570) ցույց է տրվում ընկերության կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալի զուտ գումարը (ընկերության կողմից հայտարարված «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ» գումարի և կանոնադրական կապիտալին հիմնադիրների (մասնակիցների) պարտքի ու ընկերության կողմից հետ գնված սեփական բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի)_արժեքի տարբերությունը):

8.53. «Էմիսիոն եկամուտ» հոդվածում (տող 580) ցույց է տրվում կուտակված էմիսիոն եկամտի գումարը: Դեբետային մնացորդի դեպքում (էմիսիոն վնաս) սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:

8.54. «Վերագնահատումից և վերաչափումից տարբերություններ» հոդվածում (տող 590) ցույց են տրվում ընկերության ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից, ինչպես նաև վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների և որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ֆինանսական գործիքների վերաչափումից առաջացած տարբերությունները, որոնք վերագրվել են սեփական կապիտալին: Բացասական մնացորդի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում (տես ՀՀՀՀՍ 16, 38, 39):

8.55. «Պահուստային կապիտալ» հոդվածում (տող 600) ցույց է տրվում օրենսդրությամբ սահմանված կարգով և հիմնադիր փաստաթղթերի հիման վրա ձևավորված պահուստային կապիտալի և հայտարարված, բայց չմարված (դուրս չգրված) միջանկյալ շահաբաժինների գումարի տարբերությունը (այն չափով, որքանով ակնկալվում է, որ հայտարարված միջանկյալ շահաբաժինները (արտոնյալ բաժնետոմսերի գծով) կմարվեն պահուստային կապիտալի հաշվին):

8.56. «Կուտակված շահույթ» հոդվածում (տող 610) ցույց է տրվում նախորդ տարիների չօգտագործված (չբաշխված) շահույթի (վնասի), հաշվետու տարվա զուտ շահույթի հանրագումարի և հայտարարված, բայց չմարված (դուրս չգրված) միջանկյալ շահաբաժինների (այն չափով, որքանով ակնկալվում է, որ դրանք կմարվեն կուտակված շահույթի հաշվին) տարբերությունը: Բացասական մնացորդի (չծածկված վնաս) դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:

8.57. «Կուտակված վնաս» հոդվածում (տող 620) ցույց է տրվում ընկերության հաշվետու և նախորդ տարիների գործունեության արդյունքում առաջացած վնասը: Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերում:

8.58. «Սեփական կապիտալի այլ տարրեր» հոդվածում (տող 630) ցույց է տրվում V «Սեփական կապիտալ» բաժնի մյուս հոդվածներում չներառված սեփական կապիտալի տարրերի հաշվեկշռային արժեքը:

8.59. «Ընդամենը սեփական կապիտալ» հոդվածում (տող 640) ցույց է տրվում V «Սեփական կապիտալ» բաժնում արտացոլված հոդվածների հանրագումարը (տող 570 + տող 580 + տող 590 + տող 600 + տող 610 + տող 620 + տող 630):

8.60. Հաշվեկշռի պասիվի 650 տողում ցույց է տրվում «Ընդամենը սեփական կապիտալ», «Ընդամենը ոչ ընթացիկ պարտավորություններ» և «Ընդամենը ընթացիկ պարտավորություններ» հոդվածների հանրագումարը (տող 330 + տող 590 + տող 640):

 

9. Ապահովագրական ընկերության ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվություն 
(Ձև 2)

 

Ապահովագրական ընկերության ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվության 3-րդ և 4-րդ սյունակներում լրացվում են համապատասխանաբար նախորդ և հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) տվյալները: Երբ ընկերությունը կազմում է միջանկյալ ժամանակաշրջանի ֆինանսական հաշվետվություններ 3-րդ և 4-րդ սյունակներում լրացվում են համապատասխանաբար նախորդ և հաշվետու ժամանակաշրջանի տվյալներն աճողական կարգով: Օրինակ` եռամսյակային հաշվետվություններ կազմելիս այդ սյունակներում լրացվում են եռամսյակի, կիսամյակի, ինն ամսվա տվյալները:

Ապահովագրական ընկերության ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվությունում հաշվետու տարում (ժամանակաշրջանում) հայտնաբերված էական սխալների ճշգրտումները և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականությունում փոփոխությունների արդյունքը, որոնք հաշվառվում են ՀՀՀՀՍ 8 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ կամ վնաս, էական սխալներ և փոփոխություններ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ» ստանդարտի թույլատրելի այլընտրանքային մոտեցման համաձայն, արտացոլվում են այն հոդվածներում, որոնց վրա ազդում է էական սխալը կամ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունը (էական սխալի գումարը ցույց է տրվում «ֆինանսական հաշվետվություններին կից ծանոթագրություններ հաշվետվությունում» (Ձև  5)):

9.1. Ապահովագրավճարներ» հոդվածում (տող 010) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում ընկերության կողմից կնքված (կյանքի և ոչ կյանքի) ուղղակի ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերով, ինչպես նաև վերաապահովագրության ընդունած պայմանագրերի գծով հաշվեգրված ապահովագրավճարների գումարները, այդ թվում 011 տողում` ոչ կյանքի ապահովագրության գծով, իսկ 012 տողում` կյանքի ապահովագրության գծով:

9.2. Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխություն» հոդվածում (տող 020) ցույց է տրվում չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության գումարը՝ պահուստի աճը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ պահուստի նվազումը (ավելացնում է ֆինանսական արդյունքը):

9.3. «Կյանքի ապահովագրության պահուստի փոփոխություն» հոդվածում (տող 030) ցույց է տրվում կյանքի ապահովագրության պահուստի փոփոխության գումարը՝ պահուստի աճը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ պահուստի նվազումը (ավելացնում է ֆինանսական արդյունքը):

9.4. «Դադարեցված պայմանագրերի համաձայն վերադարձված ապահովագրավճարներ» հոդվածում (տող 040) ցույց են տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում դադարեցված (կյանքի և ոչ կյանքի) ուղղակի ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերով, ինչպես նաև վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով ապահովագրվողներին հաշվեգրված ապահովագրավճարների գումարները:

9.5. «Ապահովագրավճարների գծով եկամուտ (ծախս)» հոդվածում (տող 050) ցույց է տրվում 010, 020, 030 և 040 տողերի հանրագումարը:

9.6. «Ապահովագրական հատուցումներ (ապահովագրական գումարներ)» հոդվածում (տող 060) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում (կյանքի և ոչ կյանքի) ուղղակի ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերով, ինչպես նաև վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով ընկերության կողմից հատուցումների (ապահովագրական գումարների) վճարման նպատակով հաշվեգրված դրամական միջոցները, այդ թվում 061 տողում` ոչ կյանքի ապահովագրության գծով, իսկ 062 տողում` կյանքի ապահովագրության գծով:

9.7. «Պահանջների (վնասների) պահուստի փոփոխություն» հոդվածում (տող 070) ցույց է տրվում վնասների պահուստի փոփոխության գումարը՝ պահուստի աճը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ պահուստի նվազումը (ավելացնում է ֆինանսական արդյունքը):

9.8. «Վնասների ճշգրտման ծախսեր» հոդվածում (տող 080) ցույց է տրվում տեղի ունեցած վնասների չափի ճշտման, փորձագիտական ծառայությունների գծով հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված ծախսումների գումարները:

9.9. «Ընդամենը կրած վնասներ» հոդվածում (տող 090) ցույց է տրվում 060, 070 և 080 տողերի հանրագումարը:

9.10. «Հատկացումներ կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստին» հոդվածում (տող 100) ցույց է տրվում հաշվետու ժամամանակշրջանում ապահովագրավճարներից կատարված մասհանումները, որոնք նախատեսված են կանխարգելիչ միջոցառումների ֆինանսավորման համար:

9.11. «Այլ պահուստների փոփոխություն» հոդվածում (տող 110) ցույց է տրվում այն պահուստների փոփոխության գումարները, որոնց մասին չի հիշատակվել նախորդ հոդվածներում՝ պահուստի աճը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ պահուստի նվազումը (ավելացնում է ֆինանսական արդյունքը):

9.12. «Վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով շահույթ (կամ վնաս)» հոդվածում (տող 120) ցույց է տրվում վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով առաջացած շահույթը կամ վնասը (ընդ որում վնասը ցույց է տրվում փակագծերի մեջ,  որպես նվազեցնող գումար):

9.13. «Գործառնական ծախսեր» հոդվածում (տող 130) ցույց է տրվում ուղղակի ապահովագրության և համաապահովագրության գծով պայմանագրերի կնքման հետ կապված ծախսերը (ներառյալ աշխատողների աշխատավարձերի, հիմնական միջոցների մաշվածության գծով ծախսերը):

9.14. «Գործառնական այլ ծախսներ» հոդվածում (տող 140) ցույց է տրվում գործառնական գործունեությունից ստացված այն ծախսերը, որոնք ցույց չեն տրվել նախորդ հոդվածներում:

9.15. 141 տողում ցույց է տրվում 140 տողում ներառված գործառնական ծախսերի այն հոդվածների անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է տվյալ ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:

9.16. «Գործառնական այլ եկամուտներ» հոդվածում (տող 150) ցույց է տրվում գործառնական գործունեությունից ստացված այն եկամուտները, որոնք ցույց չեն տրվել նախորդ հոդվածներում:

9.17. 151 տողում ցույց է տրվում 150 տողում ներառված գործառնական եկամուտների այն հոդվածների անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է տվյալ ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:

9.18. «Ապահովագրության գծով շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 160) ցույց է տրվում ընկերության ապահովագրական գործունեության արդյունքը` շահույթ կամ վնաս՝ 050, 090, 100, 110, 120, 130, 140 և 150 տողերի հանրագումարը: Վնասը ցույց է տրվում փակագծերի մեջ, որպես նվազեցնող գումար:

9.19. «Ներդրումային եկամուտներ» հոդվածում (տող 170) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում վաստակած ներդրումային եկամուտը:

9.20. «Ներդրումային ծախսեր» հոդվածում (տող 180) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում ընկերության կրած ներդրումային ծախսերը:

9.21. «Իրացված ակտիվներից ստացված եկամուտներ» հոդվածում (տող 190) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում ակտիվների իրացումից ստացված եկամուտները՝ ակտիվների իրացումից ստացված հասույթի և վերոհիշյալ ակտիվի մնացորդային արժեքի դրական տարբերությունը:

9.22. «Իրացված ակտիվներից ծախսեր» հոդվածում (տող 200) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում ակտիվների իրացումից և այլ օտարումից ստացված հասույթի և վերոհիշյալ ակտիվի մնացորդային արժեքի բացասական տարբերությունը:

9.23. «Ընդամենը եկամուտ (վնաս)» հոդվածում (տող 210) ցույց է տրվում 170, 180, 190 և 200 տողերի հանրագումարը:

9.24. «Այլ գործունեությունից շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 220) ցույց է տրվում այլ գործունեությունից ստացված շահույթը (վնասը)՝ մասնավորապես ստացված վարկերի ու փոխառությունների, ինչպես նաև ֆինանսական վարձակալության գծով տոկոսային ծախսերի, անհատույց տրված ակտիվների գծով ծախսերի, անհատույց ստացված ակտիվների գծով եկամուտների, ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների վերաչափումից եկամուտների ու ծախսերի, արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից եկամուտների և ծախսերի տարբերությունները: Վնասի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:

9.25. «Արտակարգ (անկանխատեսելի) դեպքերից շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 230) ցույց է տրվում արտասովոր դեպքերի հետևանքով առաջացած շահույթը (վնասը): Վնասի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:

9.26. «Հաշվետու ժամանակաշրջանի շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 240) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթը (վնասը) նախքան շահութահարկի գծով ծախսի նվազեցումը կամ շահութահարկի գծով եկամտի (փոխհատուցման) ավելացումը (տող 160 + տող 210+տող 220+տող 230): Վնասի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:

9.27. «Նախորդ տարվա վնաս» հոդվածում (տող 250) ցույց է տրվում ընկերության նախորդ տարիների գործունեության ընթացքում կրած վնասների գումարները:

9.28. «Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)» հոդվածում (տող 260) ցույց է տրվում շահութահարկի գծով ծախսը (եկամուտը (փոխհատուցումը)), որը կազմված է ընթացիկ հարկի գծով ծախսից և հետաձգված հարկի գծով ծախսից (եկամտից (փոխհատուցումից)): Սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում, եթե առաջանում է շահութահարկի գծով փոխհատուցում (եկամուտ)` ցույց է տրվում առանց փակագծերի (տես ՀՀՀՀՍ 12):

9.29. «Զուտ շահույթ (վնաս) շահութահարկի գծով ծախսի նվազեցումից հետո» հոդվածում (տող 270) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթը (վնասը)` հաշվի առած նաև շահութահարկի գծով ծախսը (եկամուտը) (տող 240 + տող 250 +տող 260): Վնասի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:

9.30. «Մեկ բաժնետոմսին բաժին ընկնող բազային շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 280) ցույց է տրվում մեկ բաժնետոմսին բաժին ընկնող բազային շահույթը (վնասը): Վնասի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում (տես ՀՀՀՀՍ 33): Այս հոդվածի լրացումը պարտադիր է այն բաժնետիրական ընկերությունների կողմից, որոնց սովորական բաժնետոմսերը կամ պոտենցիալ սովորական բաժնետոմսերը հրապարակայնորեն վաճառվում են, կամ որոնք գտնվում են արժեթղթերի բաց (կանոնակարգվող) շուկայում սովորական բաժնետոմսեր կամ պոտենցիալ սովորական բաժնետոմսեր թողարկելու գործընթացում: Սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում դրամներով (ոչ թե հազար դրամներով):

9.31. «Մեկ բաժնետոմսին բաժին ընկնող նոսրացված շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 290) ցույց է տրվում մեկ բաժնետոմսին բաժին ընկնող նոսրացված շահույթը (վնասը): Վնասի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում (տես ՀՀՀՀՍ 33): Այս հոդվածի լրացումը պարտադիր է այն բաժնետիրական ընկերությունների կողմից, որոնց սովորական բաժնետոմսերը կամ պոտենցիալ սովորական բաժնետոմսերը հրապարակայնորեն վաճառվում են, կամ որոնք գտնվում են արժեթղթերի բաց (կանոնակարգվող) շուկայում սովորական բաժնետոմսեր կամ պոտենցիալ սովորական բաժնետոմսեր թողարկելու գործընթացում: Սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում դրամներով (ոչ թե հազար դրամներով):

 

10. Ապահովագրական ընկերության սեփական կապիտալում փոփոխությունների մասին հաշվետվություն (Ձև 3)

 

Ապահովագրական ընկերության սեփական կապիտալում փոփոխությունների մասին հաշվետվությունը բաղկացած է երկու բաժիններից: I բաժնում ցույց են տրվում նախորդ տարվա տվյալները, իսկ II բաժնում` հաշվետու տարվա տվյալները: Այն դեպքում, երբ ընկերությունը կազմում է միջանկյալ ֆինանսական հաշվետվություններ, I և II բաժիններում ցույց են տրվում համապատասխանաբար նախորդ տարվա համապատասխան միջանկյալ ժամանակաշրջանի և հաշվետու միջանկյալ ժամանակաշրջանի տվյալները:

Սույն հրահանգում հաշվետու տարի (ժամանակաշրջան) ասելիս` I բաժնի համար հասկացվում է նախորդ տարին (ժամանակաշրջանը), իսկ II բաժնի համար` հաշվետու տարին (ժամանակաշրջանը):

Հաշվետվության 010-100 տողերում ցույց են տրվում` 

10.1. 010 տողում ցույց են տրվում նախորդ տարվա դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ`

ա) 3-րդ սյունակում` կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալի մնացորդը,

բ) 4-րդ սյունակում` հիմնադիրների կողմից հայտարարված, բայց հաշվետու օրվա դրությամբ դեռևս չվճարված կապիտալի մնացորդը,

գ) 5-րդ սյունակում` հետ գնված կապիտալի մնացորդը,

դ) 6-րդ սյունակում` կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալի զուտ գումարը (սյունակ 3 - սյունակ 4 - սյունակ 5),

ե) 7-րդ սյունակում` էմիսիոն եկամուտների մնացորդները: Էմիսիոն վնասը ցույց է տրվում փակագծերում,

զ) 8-րդ սյունակում` ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճը,

է) 9-րդ սյունակում՝ վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների և հեջավորման գործիքների՝ ուղղակիորեն սեփական կապիտալում ճանաչված իրական արժեքով վերաչափումից տարբերությունների փոփոխությունը (աճը կամ նվազումը): Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

ը) 10-րդ սյունակում` կուտակված շահույթի (վնասի) գումարը (նախորդ տարիների չբաշխված շահույթի (չծածկված վնաս) և հաշվետու տարվա զուտ շահույթի (վնաս) մնացորդների հանրագումարը): Վնասը ցույց է տրվում փակագծերում,

թ) 11-րդ սյունակում` Պահուստային կապիտալի մնացորդը,

ժ) 12-րդ սյունակում` Միջանկյալ շահաբաժինների գծով մնացորդը,

ժա) 13-րդ սյունակում` սույն հաշվետվությունում չներառված սեփական կապիտալի այլ տարրերի մնացորդների մեծությունը: Բացասական լինելու (դեբետային մնացորդի առկայության) դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

ժբ) 14-րդ սյունակում՝ ընդամենը մնացորդը (սյունակ 6 + սյունակ 7 +  սյունակ 8 + սյունակ 9 + սյունակ 10 + սյունակ 11  - սյունակ 12 + սյունակ 13):

10.2. 020 տողի 10-րդ սյունակում ցույց է տրվում ՀՀՀՀՍ 8 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ կամ վնաս, էական սխալներ և փոփոխություններ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ» ստանդարտի հիմնական մոտեցման համաձայն հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխության և հաշվետու տարում (ժամանակաշրջանում) հայտնաբերված նախորդ տարիներին վերաբերող էական սխալների ուղղման հետևանքով չբաշխված շահույթի (չծածկված վնասի) սկզբնական մնացորդի ճշգրտման գումարը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում: Նույն գումարը ցույց է տրվում նաև 14-րդ սյունակում:

10.3. 030 տողի 10-րդ սյունակում ցույց է տրվում 010 և 020 տողերի հանրագումարը: Նույն գումարը ցույց է տրվում նաև 14-րդ սյունակում: 030 տողի մնացած սյունակներում ցույց են տրվում 010 տողի համապատասխան սյունակների գումարները:

10.4. 040 տողում ցույց է տրվում՝

ա) 8-րդ սյունակում ցույց է տրվում ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների՝ ուղղակիորեն սեփական կապիտալում ճանաչված վերագնահատումից տարբերությունների փոփոխությունը (աճը կամ նվազումը): Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

բ) 9-րդ սյունակում՝ վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների և հեջավորման գործիքների՝ ուղղակիորեն սեփական կապիտալում ճանաչված իրական արժեքով վերաչափումից տարբերությունների փոփոխությունը (աճը կամ նվազումը): Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:

գ) 13-րդ սյունակում՝ սեփական կապիտալի այլ տարրերում ներառված եկամուտների և ծախսերի տարբերությունը: Բացասական լինելու (զուտ դեբետային շրջանառության առկայության) դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

դ) 14-րդ սյունակում՝ 8-րդ, 9-րդ  և 13-րդ սյունակների հանրագումարը:

10.5. 050 տողում ցույց է տրվում՝

ա) 3-րդ սյունակում՝ կանոնադրական կապիտալի ձևավորման, բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) հետագա թողարկման հետևանքով ու կանոնադրական կապիտալի այլ աճի (սեփական կապիտալի այլ տարրերի հաշվին) և չվճարված կամ հետ գնված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) մարման հետևանքով ու կանոնադրական կապիտալի այլ նվազման (սեփական կապիտալի այլ տարրերին հատկացումների հետևանքով) տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

բ) 4-րդ սյունակում՝ բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) թողարկման հետևանքով ու չվճարված կապիտալի այլ աճի և թողարկված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) դիմաց վճարման, թողարկված, բայց չվճարված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) մարման հետևանքով ու չվճարված կապիտալի այլ նվազման տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

գ) 5-րդ սյունակում՝ բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) հետ գնման հետևանքով ու հետ գնված կապիտալի այլ աճի և հետ գնված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) վաճառքի, մարման հետևանքով ու հետ գնված կապիտալի այլ նվազման տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

դ) 6-րդ սյունակում՝ 3-րդ սյունակի և 4-րդ ու 5-րդ սյունակների հանրագումարի տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

ե) 7-րդ սյունակում՝ կանոնադրական կապիտալի ձևավորման, բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) հետագա թողարկման, հետ գնված բաժնետոմսերի վաճառքի, մարման, էմիսիոն վնասի ծածկման նպատակով կանոնադրական կապիտալից կատարված հատկացումների, էմիսիոն եկամտի հաշվին կանոնադրական կապիտալի աճի հետևանքով էմիսիոն եկամտի փոփոխության (աճի և նվազման տարբերության) գումարը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

զ) 10-րդ սյունակում՝ կուտակված վնասների ծածկման նպատակով կանոնադրական կապիտալից կատարված հատկացումների, կուտակված շահույթի հաշվին կանոնադրական կապիտալի աճի և բաժնետերերի (սեփականատերերի) հետ այլ գործարքների հետևանքով կուտակված շահույթի փոփոխության (աճի և նվազման տարբերության) գումարը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

է) 11-րդ սյունակում՝ պահուստային կապիտալի աճի նպատակով կանոնադրական կապիտալից կատարված հատկացումների, պահուստային կապիտալի հաշվին կանոնադրական կապիտալի աճի և բաժնետերերի (սեփականատերերի) հետ այլ գործարքների հետևանքով պահուստային կապիտալի փոփոխության (աճի և նվազման տարբերության) գումարը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

ը) 13-րդ սյունակում՝ բաժնետերերի (սեփականատերերի) հետ գործարքների հետևանքով սեփական կապիտալի այլ տարրերի փոփոխության գումարը,

թ) 14-րդ սյունակում՝ 6-րդ, 7-րդ, 10-րդ, 11-րդ և 13-րդ սյունակների հանրագումարը:

10.6. 051 և 052 տողերի համապատասխան սյունակներում լրացվում են 050 տողում ներառված այն հոդվածների անվանումները և գումարները, որոնք իրենց բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական են ընկերության համար կամ որոնց առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:

10.7. 060 տողի 10-րդ և 14-րդ սյունակներում ցույց է տրվում հաշվետու տարվա զուտ շահույթի (վնասի) հետևանքով կուտակված շահույթի աճը (կուտակված վնասների նվազումը): Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:

10.8. 070 տողում ցույց է տրվում`

ա) 10-րդ սյունակում` շահաբաժինների հայտարարման հետևանքով կուտակված շահույթի նվազման գումարը,

բ) 11-րդ սյունակում` շահաբաժինների (արտոնյալ բաժնետոմսերի գծով) հայտարարման հետևանքով պահուստային կապիտալի նվազման գումարը,

գ) 12-րդ սյունակում` հայտարարված և մարված (դուրս գրված) միջանկյալ շահաբաժինների տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

դ) 14-րդ սյունակում՝ 10-րդ ու 11-րդ սյունակների հանրագումարի և 12-րդ սյունակի տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:

10.9. 080 տողի 9-րդ, 11-րդ և 13-րդ սյունակներում ցույց են տրվում սեփական կապիտալի տարրերի այլ ավելացումներն ու նվազեցումները, 14-րդ սյունակում՝ դրանց հանրագումարը:

10.10. 081 տողի համապատասխան սյունակներում լրացվում են 080 տողում ներառված այն հոդվածի անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:

10.11. 090 տողում ցույց է տրվում`

ա) 7-րդ սյունակում՝ կուտակված շահույթի, պահուստային կապիտալի հաշվին էմիսիոն վնասի ծածկման հետևանքով էմիսիոն վնասի նվազման գումարը), ինչպես նաև սեփական կապիտալի այլ տարրերի հաշվին էմիսիոն վնասի ծածկման գումարը,

բ) 8-րդ սյունակում՝ ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճի՝ կուտակված շահույթին վերագրման հետևանքով վերագնահատումից արժեքի աճի նվազման գումարը,

գ) 10-րդ սյունակում՝ ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճի՝ կուտակված շահույթին վերագրման, պահուստային կապիտալի հաշվին կուտակված վնասների ծածկման հետևանքով կուտակված շահույթի աճի (կուտակված վնասների նվազման) և էմիսիոն վնասների ծածկման, պահուստային կապիտալի աճի նպատակով կատարված հատկացումների հետևանքով կուտակված շահույթի նվազման տարբերությունը, ինչպես նաև սեփական կապիտալի այլ տարրերի հետ թղթակցության գումարը): Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

դ) 11-րդ սյունակում՝ կուտակված շահույթի հաշվին պահուստային կապիտալի աճի և էմիսիոն վնասի ու կուտակված վնասների ծածկման նպատակով կատարված հատկացումների հետևանքով պահուստային կապիտալի նվազման տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

ե) 13-րդ սյունակում՝ սեփական կապիտալի այլ տարրերի ներքին շարժի գումարը,

զ) 14-րդ սյունակում` 7-րդ, 8-րդ, 10-րդ, 11-րդ և 13-րդ սյունակների հանրագումարը:

10.12. 091 տողի համապատասխան սյունակներում լրացվում է 090 տողում ներառված այն հոդվածի անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:

10.13. 100 տողում ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ՝

ա) 3-րդ սյունակում` կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալի մնացորդը,

բ) 4-րդ սյունակում` հիմնադիրների կողմից հայտարարված բայց հաշվետու օրվա դրությամբ դեռևս չվճարված կապիտալի մնացորդը,

գ) 5-րդ սյունակում` հետ գնված կապիտալի մնացորդը,

դ) 6-րդ սյունակում` կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալի զուտ գումարը (սյունակ 3 - սյունակ 4 - սյունակ 5),

ե) 7-րդ սյունակում` էմիսիոն եկամուտների մնացորդները: Էմիսիոն վնասը ցույց է տրվում փակագծերում,

զ) 8-րդ սյունակում` ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճը,

է) 9-րդ սյունակում վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների և հեջավորման գործիքների՝ իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթների և վնասների հանրագումարը: Վնասը ցույց է տրվում փակագծերում,

ը) 10-րդ սյունակում` կուտակված շահույթի (վնասի) գումարը նախորդ տարիների չբաշխված շահույթի (չծածկված վնաս) և հաշվետու տարվա զուտ շահույթի (վնաս) մնացորդների հանրագումարը: Վնասը ցույց է տրվում փակագծերում,

թ) 11-րդ սյունակում` Պահուստային կապիտալի մնացորդը,

ժ) 12-րդ սյունակում` Միջանկյալ շահաբաժինների գծով մնացորդը,

ժա) 13-րդ սյունակում` սույն հաշվետվությունում չներառված սեփական կապիտալի այլ տարրերի մնացորդների մեծությունը: Բացասական լինելու (դեբետային մնացորդի առկայության) դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

ժբ) 143-րդ սյունակում՝ ընդամենը մնացորդը (սյունակ 6 + սյունակ 7 +  սյունակ 8 + սյունակ 9 + սյունակ 10 + սյունակ 11 - սյունակ 12 + սյունակ 13:

 

11. Ապահովագրական ընկերության դրամական միջոցների հոսքերի մասին հաշվետվություն  (Ձև 4)

 

Ապահովագրական ընկերության դրամական միջոցների հոսքերի մասին հաշվետվությունում արտացոլվում է հաշվետու տարում (ժամանակաշրջանում) ընկերության դրամարկղում և բանկային հաշիվներում գործառնական, ներդրումային, ֆինանսական գործունեությունից (ներառյալ՝ արտասովոր դեպքերից) Հայաստանի Հանրապետության արժույթի և արտարժույթի, դրամական միջոցների համարժեքների (այսուհետ` դրամական միջոցներ) մուտքերը և ելքերը, հաշվետու տարվա սկզբի և հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի մնացորդները, ինչպես նաև արտարժույթի փոխարժեքային տարբերությունների հետևանքով դրամական միջոցների և դրամական միջոցների համարժեքների աճը կամ նվազումը:

Սույն հրահանգում «հաշվետու տարի (ժամանակաշրջան)» արտահայտությունը հավասարպես վերաբերում է հաշվետվության ինչպես հաշվետու տարվան (ժամանակաշրջանին), այնպես էլ նախորդ տարվան (ժամանակաշրջանին):

Արտարժույթով դրամական միջոցները հաշվետվությունում արտացոլվում են Հայաստանի Հանրապետության արժույթով: Ընդ որում, հաշվետու տարվա սկզբի մնացորդները ցույց են տրվում նախորդ տարվա դեկտեմբերի 31-ի՝ Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված հաշվարկային փոխարժեքով: Տարվա ընթացքում արտարժույթով դրամական միջոցների հոսքերը ցույց են տրվում տվյալ օրվա Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված հաշվարկային փոխարժեքով: Արտարժույթով դրամական միջոցների, ինչպես նաև արտարժույթով արտահայտված դրամական միջոցների համարժեքների տարեվերջի (հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի) մնացորդները ցույց են տրվում հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջին օրվա՝ Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված հաշվարկային փոխարժեքով:

Հաշվետվության հոդվածներում դրամական միջոցների հոսքերը ներառում են այդ հոդվածներին վերաբերող տրված կամ ստացված կանխավճարները:

11.1. «Դրամական միջոցների տարեսկզբի մնացորդը» հոդվածում (տող 010) ցույց է տրվում դրամական միջոցների տարեսկզբի մնացորդը:

 

Գործառնական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքեր

11.2. «Ստացված ապահովագրավճարներ» հոդվածում (տող 020) ցույց է տրվում (կյանքի և ոչ կյանքի) ուղղակի ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերով, ինչպես նաև վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով ստացված դրամական միջոցների (ապահովագրավճարների) գումարը:

11.3. «Վերաապահովագրական գործունեությունից ստացված մուտքեր» հոդվածում (տող 030) ցույց է տրվում վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով ստացված դրամական միջոցները:

11.4. «Գործառնական այլ գործունեությունից մուտքեր» հոդվածում (տող 040) ցույց են տրվում նյութերի, արագամաշ առարկաների իրացումից, վարձավճարներից, դրամական միջոցների համարժեքներ հանդիսացող ներդրումներից ստացված տոկոսներից, տույժերից, տուգանքներից, դուրս գրված դեբիտորական պարտքերի մարումից, նյութական վնասի փոխհատուցումից, արտասովոր դեպքերից, անհատույց ստացված դրամական միջոցների գումարը, ինչպես նաև գործառնական այլ գործունեությունից ստացված դրամական միջոցների գումարը:

11.5. 041 տողում լրացվում է 040 տողում ներառված գործառնական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտք հանդիսացող այն հոդվածի անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:

11.6. «Ընդամենը գործառնական գործունեությունից մուտքեր» հոդվածում (տող 050) ցույց է տրվում գործառնական գործունեությունից ստացված դրամական միջոցների հանրագումարը (տող 020 + տող 030+ տող 040):

Գործառնական գործունեությունից դրամական միջոցների ելքեր

11.7. «Վճարված ապահովագրական հատուցումներ (ապահովագրական գումարներ)» հոդվածում (տող 060) ցույց է տրվում ընկերության կողմից կյանքի և ոչ կյանքի ապահովագրության գծով իրականացված ապահովագրական հատուցումների, ինչպես նաև ապահովագրական գումարների վճարման նպատակով ելքագրված դրամական միջոցները:

11.8. «Փոխանցված վերաապահովագրավճարներ» հոդվածում (տող 070) ցույց է տրվում ընկերության կողմից վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով ելքագրված դրամական միջոցները:

11.9. «Կանխարգելիչ միջոցառումների նպատակով ծախսեր» հոդվածում (տող 080) ցույց են տրվում դժբախտ դեպքերի, աղետների և այլնի կանխարգելման միջոցառումների ֆինանսավորման նպատակով ընկերության կողմից տրված դրամական միջոցները:

11.10. «Աշխատավարձի վճարումները» հոդվածում (տող 090) ցույց են տրվում ընկերության աշխատակիցներին վճարված աշխատավարձի և դրան հավասարեցված վճարումների նպատակով ելքագրված դրամական միջոցները:

11.11. «Վճարումներ պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով» հոդվածում (տող 100) ցույց են տրվում ընկերության աշխատողների պարտադիր սոցիալական ապահովագրության հիմնադրամին ելքագրված դրամական միջոցները ներառյալ դրանց գծով վճարված տույժերն ու տուգանքները:

11.12. «Առհաշիվ տրված գումարներ» հոդվածում (տող 110) ցույց են տրվում ընկերության գործունեության իրականացման նպատակով աշխատակիցներին տրամադրված դրամական միջոցների ելքերը:

11.13. «Վճարումներ բյուջե» հոդվածում (տող 120) ցույց է տրվում ընկերության կողմից հարկերի, տուրքերի, դրանց դիմաց հաշվարկված տույժերի, տուգանքների և բյուջե գանձվող այլ վճարների գծով վճարված դրամական միջոցների գումարը:

11.14. «Գործառնական այլ գործունեությունից ելքեր» հոդվածում (տող 130) ցույց է տրվում գործառնական այլ գործունեության նպատակով վճարված դրամական միջոցների գումարը:

11.15. 131 տողում լրացվում է 130 տողում ներառված գործառնական գործունեությունից դրամական միջոցների ելք հանդիսացող այն հոդվածի անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:

11.16. «Ընդամենը գործառնական գործունեությունից ելքեր» հոդվածում (տող 140) ցույց է տրվում գործառնական գործունեության հետ կապված դրամական միջոցների ելքերի հանրագումարը (տող 060 + տող 070 + տող 080 + տող 090 + տող 100 + տող 110 + տող 120 + տող 130):

11.17. «Գործառնական գործունեությունից դրամական միջոցների զուտ հոսքեր» հոդվածում (տող 150) ցույց է տրվում գործառնական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքերի և ելքերի տարբերությունը (տող 050 - տող 140):  Բացասական լինելու դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:

 

Ներդրումային գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքեր

11.18. «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների վաճառքից» հոդվածում (տող 160) ցույց է տրվում ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների վաճառքից ստացված դրամական միջոցների գումարը:

11.19. «Ֆինանսական ակտիվներով գործառնություններից» հոդվածում (տող 170) ցույց է տրվում այլ ընկերությունների սեփական կապիտալի գործիքների (բաժնետոմսեր, բաժնեմասեր, փայեր), այլ ընկերությունների պարտքային արժեթղթերի (պարտատոմսեր, մուրհակներ) վաճառքներից,  այլ ընկերություններին տրամադրված փոխառությունների մարումից, ֆինանսական վարձակալության գծով դեբիտորական պարտքի մարումից ստացված դրամական միջոցների գումարը (այն գործիքները, որոնք համարվում են դրամական միջոցների համարժեքներ կամ որոնք պահվում են դիլերային կամ առևտրային նպատակներով, սույն հոդվածում չեն ներառվում):

11.20. «Շահաբաժինների և տոկոսների ստացումից» հոդվածում (տող 180) ցույց է տրվում շահաբաժինների և տոկոսների (ներառյալ՝ ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվածները) ձևով ստացված դրամական միջոցների գումարը (բացառությամբ դրամական միջոցների համարժեքներ հանդիսացող ներդրումներից ստացված տոկոսների):

11.21. «Ներդրումային այլ գործունեությունից մուտքեր» հոդվածում (տող 190) ցույց է տրվում ներդրումային այլ գործունեությունից ստացված դրամական միջոցների գումարը:

11.22. 191 տողում լրացվում է 190 տողում ներառված ներդրումային գործունեությունից դրամական միջոցների մուտք հանդիսացող այն հոդվածի անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է տվյալ ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:

11.23. «Ընդամենը ներդրումային գործունեությունից մուտքեր» հոդվածում (տող 200) ցույց է տրվում ներդրումային գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքերի հանրագումարը (տող 160 + տող 170 + տող 180 + տող 190):

 

Ներդրումային գործունեությունից դրամական միջոցների ելքեր

11.24. «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների ձեռք բերման գծով» հոդվածում (տող 210) ցույց է տրվում ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների ձեռք բերման կամ կառուցման համար վճարված դրամական միջոցների գումարը:

11.25. «Ֆինանսական ակտիվների ձեռք բերումից և փոխառությունների տրամադրումից» հոդվածում (տող 220) ցույց է տրվում այլ ընկերությունների սեփական կապիտալի գործիքների (բաժնետոմսեր, բաժնեմասեր, փայեր), այլ ընկերությունների պարտքային արժեթղթերի ձեռք բերման համար, այլ ընկերություններին փոխառությունների տրամադրումից դրամական միջոցների ելքերի գումարը (այն գործիքները, որոնք համարվում են դրամական միջոցների համարժեքներ կամ որոնք պահվում են դիլերային կամ առևտրային նպատակներով, սույն հոդվածում չեն ներառվում):

11.26. «Ներդրումային այլ գործունեությունից ելքեր» հոդվածում (տող 230) ցույց է տրվում ներդրումային այլ գործունեության նպատակով վճարված դրամական միջոցների գումարը:

11.27. 231 տողում լրացվում է 230 տողում ներառված ներդրումային գործունեությունից դրամական միջոցների ելք հանդիսացող այն հոդվածի անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է տվյալ կազմակերպության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:

11.28. «Ընդամենը ներդրումային գործունեությունից ելքեր» հոդվածում (տող 240) ցույց է տրվում ներդրումային գործունեությունից դրամական միջոցների ելքերի հանրագումարը (տող 210 + տող 220 + տող 230):

11.29. «Ներդրումային գործունեությունից դրամական միջոցների զուտ հոսքեր» հոդվածում (տող 250) ցույց է տրվում ներդրումային գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքերի և ելքերի տարբերությունը (տող 200 - տող 240): Բացասական լինելու դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:

 

Ֆինանսական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքեր

11.30. «Սեփական կապիտալի գործիքների թողարկումից և վերավաճառքից» հոդվածում (տող 260) ցույց է տրվում ընկերության կողմից թողարկված (հետ գնված) սեփական կապիտալի գործիքների (բաժնետոմսեր, բաժնեմասեր, փայեր) վաճառքից (վերավաճառքից) ստացված դրամական միջոցների գումարը:

11.31. «Ստացված վարկերից և փոխառություններից» հոդվածում (տող 270) ցույց է տրվում այլ ընկերություններից ստացված վարկերից և փոխառություններից դրամական միջոցների մուտքերի գումարը:

11.32. «Ֆինանսական այլ գործունեությունից մուտքեր» հոդվածում (տող 280) ցույց է տրվում ֆինանսական այլ գործունեությունից ստացված դրամական միջոցների գումարը:

11.33. 281 տողում լրացվում է 280 տողում ներառված ֆինանսական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտք հանդիսացող այն հոդվածի անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:

11.34. «Ընդամենը ֆինանսական գործունեությունից մուտքեր» հոդվածում (տող 290) ցույց է տրվում ֆինանսական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքերի հանրագումարը (տող 260 + տող 270 + տող 280):

 

Ֆինանսական գործունեությունից դրամական միջոցների ելքեր

11.35. «Ստացված վարկերի և փոխառությունների մարումից» հոդվածում (տող 300) ցույց է տրվում ստացված վարկերի և փոխառությունների, թողարկված պարտքային արժեթղթերի, ֆինանսական վարձակալության գծով կրեդիտորական պարտքի մարման համար վճարված դրամական միջոցների գումարը:

11.36. «Վճարված շահաբաժիններ և տոկոսներ» հոդվածում (տող 310) ցույց է տրվում ընկերության կողմից բաժնետերերին (մասնակիցներին, հիմնադիրներին) վճարված շահաբաժինների, ինչպես նաև ստացված վարկերի և փոխառությունների գծով վճարված տոկոսները (ներառյալ՝ ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվածները):

11.37. «Ֆինանսական այլ գործունեությունից ելքեր» հոդվածում (տող 320) ցույց է տրվում ֆինանսական այլ գործունեության նպատակով վճարված դրամական միջոցների գումարը:

11.38. 321 տողում ցույց է տրվում 320 տողում ներառված ֆինանսական գործունեությունից դրամական միջոցների ելք հանդիսացող այն հոդվածի անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է տվյալ ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:

11.39. «Ընդամենը ֆինանսական գործունեությունից ելքեր» հոդվածում (տող 330) ցույց է տրվում ֆինանսական գործունեությունից դրամական միջոցների ելքերի հանրագումարը (տող 300 + տող 310 + տող 320):

11.40. «Ֆինանսական գործունեությունից դրամական միջոցների զուտ հոսքեր» հոդվածում (տող 340) ցույց է տրվում ֆինանսական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքերի և ելքերի տարբերությունը (տող 290 - տող 330): Բացասական լինելու դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:

11.41. «Ընդամենը դրամական միջոցների զուտ հոսքեր» հոդվածում (տող 350) ցույց է տրվում գործառնական, ներդրումային և ֆինանսական գործունեություններից դրամական միջոցների զուտ հոսքերի հանրագումարը (տող 150 + տող 250 + տող 340): Բացասական լինելու դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:

11.42. «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններ» հոդվածում (տող 360) ցույց է տրվում ընկերության դրամարկղում, բանկային հաշիվներում արտարժույթի, ինչպես նաև արտարժույթով արտահայտված դրամական միջոցների համարժեքների վերագնահատումից առաջացած փոխարժեքային զուտ տարբերությունները: Բացասական լինելու դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում: Այս հոդվածում արտացոլված գումարները չեն հանդիսանում դրամական միջոցների հոսքեր:

11.43. «Ներքին շարժեր» հոդվածում (տող 370) ցույց է տրվում՝

ա) 4-րդ սյունակում՝ բանկից, արտարժույթի փոխանակումից, դրամական միջոցների համարժեքների վաճառքից կամ մարումից դրամարկղ մուտքագրված դրամի գումարի և բանկ հանձնման, արտարժույթի, դրամական միջոցների համարժեքների ձեռք բերման նպատակով դրամարկղից ելքագրված դրամի գումարի տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

բ) 5-րդ սյունակում՝ արտարժույթի ձեռք բերումից, բանկի արտարժութային հաշվից, դրամական միջոցների համարժեքների վաճառքից կամ մարումից դրամարկղ մուտքագրված արտարժույթի գումարի և արտարժույթի փոխանակման, բանկի արտարժութային հաշիվ հանձնման, դրամական միջոցների համարժեքների ձեռք բերման նպատակով դրամարկղից ելքագրված արտարժույթի գումարի տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

գ) 6-րդ սյունակում՝ դրամարկղից, արտարժույթի փոխանակումից, դրամական միջոցների համարժեքների վաճառքից կամ մարումից բանկային հաշիվներ մուտքագրված դրամի գումարի և դրամարկղ հանձնման, արտարժույթի, դրամական միջոցների համարժեքների ձեռք բերման նպատակով բանկային հաշիվներից ելքագրված դրամի գումարի տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,

դ) 7-րդ սյունակում՝ արտարժույթի ձեռք բերումից, դրամարկղից, դրամական միջոցների համարժեքների վաճառքից կամ մարումից բանկային հաշիվներ մուտքագրված արտարժույթի գումարի և արտարժույթի փոխանակման, դրամարկղ հանձնման, դրամական միջոցների համարժեքների ձեռք բերման նպատակով բանկային հաշիվներից ելքագրված արտարժույթի գումարի տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:

ե) 8-րդ սյունակում՝ դրամական միջոցների համարժեքների ձեռք բերման և դրանց վաճառքի կամ մարման տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:

11.44. «Դրամական միջոցների մնացորդը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին» հոդվածում (տող 380) ցույց է տրվում դրամական միջոցների մնացորդը հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջին օրվա դրությամբ (տող 010+ տող 350 + տող 360 + տող 370):

 

12. Ապահովագրական ընկերության ֆինանսական հաշվետվություններին կից ծանոթագրություններ (Ձև 5)

 

Ապահովագրական ընկերության ֆինանսական հաշվետվություններին կից ծանոթագրություններում (այսուհետ՝ ծանոթագրություններ) ներկայացվում են՝

1. Հայաստանի Հանրապետության հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներին համապատասխանության մասին հայտարարությունը.

2. Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականությունը.

3. Այլ բացահայտումներ:

Ծանոթագրություններում բացահայտվող տեղեկատվությունը, ելնելով հասկանալիության սկզբունքից, ներկայացվում է տեքստի, աղյուսակի և այլ ձևերով, եթե դրանց ներկայացման համար ծանոթագրություններում աղյուսակներ նախատեսված չեն:

 

12.1. Հայաստանի Հանրապետության հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներին համապատասխանության մասին հայտարարություն

 

Ծանոթագրությունների 5.1 բաժնում ընկերությունը նշում է, որ իր ֆինանսական հաշվետվությունները պատրաստված են հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներին համապատասխան: Ֆինանսական հաշվետվությունները չեն կարող որակվել հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներին համապատասխանող, եթե դրանք չեն բավարարում կիրառված որևէ ստանդարտի բոլոր պահանջներին:

Երբ տվյալ ստանդարտի հատուկ դրույթների համաձայն հաշվապահական հաշվառման ստանդարտը կիրառվում է մինչև դրա ուժի մեջ մտնելու ամսաթիվը, այդ փաստը պարտադիր պետք է բացահայտվի:

 

12.2. Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականություն

 

Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականությունն այն կոնկրետ սկզբունքներն են, հիմունքները, եղանակները, կանոնները, ձևերը և ընթացակարգերը, որոնք ընդունվում են ընկերության կողմից՝ հաշվապահական հաշվառումը վարելու և ֆինանսական հաշվետվությունները պատրաստելու և ներկայացնելու համար:

 

12.2.1. Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մոտեցումները

 

1-ին՝ «Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մոտեցումները» աղյուսակում ցույց են տրվում.

1. Հիմնական միջոցների հետագա չափման մոտեցումը՝ սկզբնական արժեք (հանած կուտակված մաշվածությունը և արժեզրկումը) կամ վերագնահատված արժեք (եթե հիմնական միջոցների տարբեր դասերի համար ընտրվել են հետագա չափման տարբեր մոտեցումներ, ապա պետք է բացահայտվի յուրաքանչյուր դասի համար կիրառված մոտեցումը), ինչպես նաև, եթե ընտրվել է վերագնահատված արժեքով չափման մոտեցումը, վերագնահատված արժեքի որոշման պարբերականությունը և հիմունքը (անկախ գնահատում, փոխարինման (վերականգնման) արժեք և այլն) (տես ՀՀՀՀՍ 16),

2. Ոչ նյութական ակտիվների հետագա չափման մոտեցումը՝ սկզբնական արժեք (հանած կուտակված մաշվածությունը և արժեզրկումը) կամ վերագնահատված արժեք (եթե ոչ նյութական ակտիվների տարբեր դասերի համար ընտրվել են հետագա չափման տարբեր մոտեցումներ, ապա պետք է բացահայտվի յուրաքանչյուր դասի համար կիրառված մոտեցումը), ինչպես նաև, եթե ընտրվել է վերագնահատված արժեքով չափման մոտեցումը, վերագնահատված արժեքի որոշման պարբերականությունը (տես ՀՀՀՀՍ 38),

3. Ներդրումային գույքի հետագա չափման մոտեցումը՝ իրական արժեք կամ սկզբնական արժեք  (հանած կուտակված մաշվածությունը և արժեզրկումը) (տես ՀՀՀՀՍ 40),

4. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների՝ իրական արժեքով վերաչափումից շահույթների և վնասների ճանաչման մոտեցումը՝ հաշվետու ժամանակաշրջանի ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվությունում որպես եկամուտ կամ ծախս կամ ուղղակիորեն սեփական կապիտալում (տես ՀՀՀՀՍ 39),

5. Ասոցիացված ընկերություններում և համատեղ վերահսկվող միավորներում ներդրումների հաշվառման մոտեցումը՝ բաժնեմասնակցության մեթոդով, սկզբնական արժեքով կամ որպես վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվ (տես ՀՀՀՀՍ 27,28, 31),

6. Էական սխալների ուղղման և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների ազդեցության արտացոլման մոտեցումը՝ չբաշխված շահույթի սկզբնական մնացորդի ճշգրտում կամ հաշվետու ժամանակաշրջանի եկամուտներում կամ ծախսերում արտացոլում (տես ՀՀՀՀՍ 8),

7. Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերությունների ճանաչման մոտեցումը՝ փոխարժեքային բոլոր տարբերությունները ճանաչվում են որպես եկամուտ կամ ծախս դրանց առաջացման ժամանակաշրջանում, կամ այն փոխարժեքային տարբերությունները, որոնք առաջացել են արժույթի ուժեղ արժեզրկման հետևանքով և ազդում են վերջերս արտարժույթով ձևակերպված հաշիվներով ակտիվների ձեռք բերումից առաջացող պարտավորությունների վրա, որոնց մարումը անմիջապես հնարավոր չէ և այդ փոխարժեքային տարբերությունների համար հեջավորման գործնական միջոցներ չկան, ներառվում են համապատասխան ակտիվի հաշվեկշռային արժեքի մեջ, իսկ մնացած փոխարժեքային տարբերությունները ճանաչվում են որպես եկամուտ կամ ծախս դրանց առաջացման ժամանակաշրջանում (տես ՀՀՀՀՍ 21),

8. Փոխառության ծախսումների ճանաչման մոտեցումը՝ բոլոր փոխառության ծախսումները ճանաչվում են որպես ծախս դրանց կատարման ժամանակաշրջանում, կամ անմիջականորեն որակավորվող ակտիվի ձեռք բերման, կառուցման հետ կապված ծախսումները ներառվում են որակավորվող ակտիվի հաշվեկշռային արժեքում:

Աղյուսակի հետագա տողերում կամ տեքստի ձևով լրացվում են հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության այլ մոտեցումները:

 

12.2.2. Ֆինանսական հաշվետվությունների պատրաստման համար կիրառված չափման հիմունքները

 

Այս բաժնում պետք է նկարագրվեն յուրաքանչյուր ակտիվի և պարտավորության համար կիրառված չափման հիմունքները (սկզբնական արժեք, ընթացիկ արժեք, իրացման արժեք, իրական արժեք, ներկա արժեք և այլն): Երբ ֆինանսական հաշվետվություններում կիրառվում է ավելի քան մեկ չափման հիմունք, բավարար է ներկայացնել ակտիվների և պարտավորությունների դասերը, որոնց նկատմամբ կիրառվել է տվյալ չափման հիմունքը:

 

12.3. Այլ բացահայտումներ

 

12.3.1. Ընդհանուր բնույթի բացահայտումներ

 

Այս բաժնում պետք է լրացվեն Հայաստանի Հանրապետության հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով պահանջվող, ինչպես նաև ֆինանսական հաշվետվություններն օգտագործողների համար օգտակար այլ ընդհանուր բնույթի տեղեկատվությունը: Մասնավորապես, այս բաժնում ընկերությունը պետք է բացահայտի ընկերության գործառնությունների բնույթի և նրա հիմնական գործունեության նկարագրությունը, աշխատողների թվաքանակը ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ, կամ միջին թվաքանակը՝ ժամանակաշրջանի համար: Երբ ընկերության ղեկավարությունը, իր գնահատումներն անելիս, տեղյակ է այնպիսի էական անորոշությունների, որոնք կարող են նշանակալի կասկածներ հարուցել ընկերության հետագա գործունեության վերաբերյալ, այդ անորոշությունները պետք է բացահայտվեն: Երբ ֆինանսական հաշվետվությունները չեն պատրաստվում ընկերության գործունեության անընդհատության հիման վրա, ապա այս փաստը պետք է բացահայտվի՝ այն հիմունքների հետ միասին, որոնցով պատրաստվել են ֆինանսական հաշվետվությունները, ինչպես նաև պետք է բացահայտվի այն պատճառը, թե ինչու ընկերությունը չի համարվում անընդհատ գործող:

 

12.3.2. Հաշվապահական հաշվեկշռին կից ծանոթագրություններ

 

12.3.2.1. 2-րդ՝ «Հիմնական միջոցներ» աղյուսակում ցույց է տրվում ընկերության շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցների (տող 010-033), շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցների (տող 050-072) և հողամասերի (տող 090-092)՝ ըստ հիմնական միջոցների դասերի՝

• 3-րդ սյունակում` տարեկան մաշվածության դրույքը (տոկոսը),
• 4-րդ սյունակում` նախորդ տարվա վերջի դրությամբ հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված մաշվածության, կուտակված արժեզրկման մնացորդը,
• 5-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված մաշվածության, կուտակված արժեզրկման ընդամենը ավելացումը,
• 6-րդ սյունակում` հիմնական միջոցների վերագնահատումից հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված մաշվածության ավելացումը,
• 7-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված մաշվածության, կուտակված արժեզրկման ընդամենը նվազեցումը,
• 8-րդ սյունակում` հիմնական միջոցների վերագնահատումից հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված մաշվածության նվազեցումը,
• 9-րդ սյունակում` հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի դրությամբ հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված մաշվածության, կուտակված արժեզրկման մնացորդը:

 Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցների հաշվեկշռային արժեքը որոշվում է որպես դրանց արժեքի և կուտակված մաշվածության ու կուտակված արժեզրկման (շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցներին վերաբերող մասով) հանրագումարի տարբերություն: 

040 տողում ցույց է տրվում շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցների հաշվեկշռային արժեքը (տող 010 + տող 020 + տող 030):

041 տողում ցույց է տրվում շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների արժեքը (տող 011 + տող 021 + տող 031):

042 տողում ցույց է տրվում շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների կուտակված մաշվածությունը (տող 012 + տող 022 + տող 032):

043 տողում ցույց է տրվում շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների կուտակված արժեզրկումը (տող 013 +  տող 023 + տող 033):

Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցների հաշվեկշռային արժեքը որոշվում է որպես դրանց արժեքի և կուտակված մաշվածության ու կուտակված արժեզրկման (շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցներին վերաբերող մասով) հանրագումարի տարբերություն:  

080 տողում ցույց է տրվում շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցների հաշվեկշռային արժեքը (տող 050 + տող 060 + տող 070):

081 տողում ցույց է տրվում շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցների արժեքը (տող 051 + 061 + 071):

082 տողում ցույց է տրվում շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցների կուտակված մաշվածությունը (տող  062):

083 տողում ցույց է տրվում շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցների կուտակված արժեզրկումը (տող 052 + տող 063 + տող 072):

Հողամասերի հաշվեկշռային արժեքը որոշվում է որպես դրանց արժեքի և կուտակված արժեզրկման տարբերություն:

090 տողում ցույց է տրվում հողամասերի հաշվեկշռային արժեքը:

091 տողում ցույց է տրվում հողամասերի արժեքը:

092 տողում ցույց է տրվում հողամասերի կուտակված արժեզրկումը:

100 տողում ցույց է տրվում հիմնական միջոցների հաշվեկշռային արժեքը (տող 040 + տող 080 + տող 090):

101 տողում ցույց է տրվում հիմնական միջոցների արժեքը (տող 041 + տող 081 + տող 091):

102 տողում ցույց է տրվում հիմնական միջոցների կուտակված մաշվածությունը (տող 042 + տող 082):

103 տողում ցույց է տրվում հիմնական միջոցների կուտակված արժեզրկումը (տող 043 + տող 083 + տող  092): 

Աղյուսակի 100 տողի 4-րդ և 9-րդ սյունակների գումարները պետք է համապատասխանեն հաշվապահական հաշվեկշռի (Ձև 1) 170 տողի համապատասխանաբար 3-րդ և 4-րդ սյունակների գումարներին:

12.3.2.2. 3-րդ՝ «Ներդրումային գույք (սկզբնական արժեքի մոդել)» աղյուսակում ցույց է տրվում որպես ներդրումային գույք դասակարգված և սկզբնական արժեքով հաշվառվող հողի (տող 010-012), շինությունների (տող 020-023)՝

• 3-րդ սյունակում` մաշվածության դրույքը (տոկոսը),
• 4-րդ սյունակում` նախորդ տարվա վերջի դրությամբ հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված մաշվածության, կուտակված արժեզրկման մնացորդը,
• 5-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված մաշվածության, կուտակված արժեզրկման ընդամենը ավելացումը,
• 6-րդ սյունակում` ներդրումային գույքի ձեռքբերումից հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի ավելացումը,
• 7-րդ սյունակում` ներդրումային գույքի վրա կատարված հետագա ծախսումների կապիտալացումից հաշվեկշռային արժեքի և արժեքի ավելացումը,
• 8-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված մաշվածության, կուտակված արժեզրկման ընդամենը նվազեցումը,
• 9-րդ սյունակում` ներդրումային գույքի օտարումից հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված մաշվածության և կուտակված արժեզրկման նվազեցումը,
• 10-րդ սյունակում` հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի դրությամբ հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված մաշվածության, կուտակված արժեզրկման մնացորդը:

Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի հաշվեկշռային արժեքը որոշվում է որպես դրա արժեքի և կուտակված մաշվածության ու կուտակված արժեզրկման (սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքին վերաբերող մասով) հանրագումարի տարբերություն:

12.3.2.3. 4-րդ՝ «Ներդրումային գույք (իրական արժեքի մոդել)» աղյուսակում ցույց է տրվում որպես ներդրումային գույք դասակարգված և իրական արժեքով հաշվառվող հողի (տող 010-012), շինությունների (տող 020-022)՝

• 3-րդ սյունակում` նախորդ տարվա վերջի դրությամբ հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված արժեզրկման մնացորդը,
• 4-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված արժեզրկման ընդամենը ավելացումը,
• 5-րդ սյունակում` ներդրումային գույքի ձեռքբերումից հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, ավելացումը,
• 6-րդ սյունակում` ներդրումային գույքի վրա կատարված հետագա ծախսումների կապիտալացումից հաշվեկշռային արժեքի և արժեքի ավելացումը,
• 7-րդ սյունակում` ներդրումային գույքի իրական արժեքով վերաչափումից հաշվեկշռային արժեքի և արժեքի ավելացումը,
• 8-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի և կուտակված արժեզրկման ընդամենը նվազեցումը,
• 9-րդ սյունակում` ներդրումային գույքի օտարումից հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի և կուտակված արժեզրկման նվազեցումը,
• 10-րդ սյունակում` ներդրումային գույքի իրական արժեքով վերաչափումից հաշվեկշռային արժեքի և արժեքի նվազեցումը,
• 11-րդ սյունակում` հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի դրությամբ հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի և կուտակված արժեզրկման մնացորդը:

Իրական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի հաշվեկշռային արժեքը որոշվում է որպես դրա արժեքի և կուտակված արժեզրկման (իրական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքին վերաբերող մասով)) տարբերություն:

12.3.2.4. 5-րդ՝ «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներ» աղյուսակում ցույց է տրվում ընկերության ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների (տող 010-033), ըստ դասերի՝

• 3-րդ սյունակում` նախորդ տարվա վերջի դրությամբ հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված մաշվածության, կուտակված արժեզրկման մնացորդը,
• 4-րդ սյունակում` հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի դրությամբ հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված մաշվածության, կուտակված արժեզրկման մնացորդը:  

Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների հաշվեկշռային արժեքը որոշվում է որպես դրա արժեքի և կուտակված մաշվածության ու կուտակված արժեզրկման (ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներին վերաբերող մասով)) հանրագումարի տարբերություն:

040 տողում ցույց է տրվում ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների հաշվեկշռային արժեքը (տող 010 + տող 020 + տող 030): 

041 տողում ցույց է տրվում ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների արժեքը (տող 011 + տող 021 + տող 031):

042 տողում ցույց է տրվում ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների կուտակված մաշվածությունը (տող 012 + տող 022 + տող 032):

043 տողում ցույց են տրվում ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների կուտակված արժեզրկումը (տող 013 + տող 023 + տող 033):

12.3.2.5. 6-րդ՝ «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ» աղյուսակում ցույց է տրվում կառուցման ընթացքում գտնվող հիմնական միջոցների (տող 010), հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումների (տող 020) և կապալառուի կողմից կառուցվող հիմնական միջոցների (տող 030)`

• 3-րդ սյունակում` նախորդ տարվա վերջի դրությամբ մնացորդը,
• 4-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում ավելացումը,
• 5-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում նվազեցումը,
• 6-րդ սյունակում` հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի դրությամբ մնացորդը: 

040 տողում ցույց է տրվում ընդամենը անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվները (տող 010 + տող 020 + տող 030):  

Աղյուսակի 040 տողի 3-րդ և 6-րդ սյունակների գումարները պետք է համապատասխանեն հաշվեկշռի (Ձև 1) 190 տողի համապատասխանաբար 3-րդ և 4-րդ սյունակների գումարներին:

12.3.2.6. 7-րդ՝ «Ոչ նյութական ակտիվներ» աղյուսակի 010-063 տողերում ցույց է տրվում ոչ նյութական ակտիվների (բացառությամբ գուդվիլի) ըստ դասերի՝

• 3-րդ սյունակում` ամորտիզացիայի դրույքը (տոկոսը),
• 4-րդ սյունակում` նախորդ տարվա վերջի դրությամբ հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված ամորտիզացիայի, կուտակված արժեզրկման մնացորդը,
• 5-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում ոչ նյութական ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված ամորտիզացիայի, կուտակված արժեզրկման ընդամենը աճը,
• 6-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում ներստեղծումից ոչ նյութական ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի աճը,
• 7-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում վերագնահատումից ոչ նյութական ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված ամորտիզացիայի աճը,
• 8-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում ոչ նյութական ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված ամորտիզացիայի, կուտակված արժեզրկման ընդամենը նվազումը,
• 9-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում դուրսգրումից ոչ նյութական ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված ամորտիզացիայի, կուտակված արժեզրկման նվազումը,
• 10-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում վերագնահատումից ոչ նյութական ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված ամորտիզացիայի նվազումը,
• 11-րդ սյունակում` հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի դրությամբ ոչ նյութական ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված ամորտիզացիայի, կուտակված արժեզրկման մնացորդը:

Ոչ նյութական ակտիվների հաշվեկշռային արժեքը որոշվում է որպես ոչ նյութական ակտիվներ արժեքի և կուտակված ամորտիզացիայի ու կուտակված արժեզրկման հանրագումարի տարբերություն: 

070 տողում ցույց է տրվում ոչ նյութական ակտիվների հաշվեկշռային արժեքը (տող 010 + տող 020 + տող 030 + տող 040 + տող 050 + տող 060):

071 տողում ցույց է տրվում ոչ նյութական ակտիվների արժեքը (տող 011 + տող 021 + տող 031 + տող 041 + տող 051 + տող 061):

072 տողում ցույց է տրվում ոչ նյութական ակտիվների կուտակված ամորտիզացիան (տող 012 + տող 022 + տող 032 + տող 042 + տող 052 + տող 062):

073 տողում ցույց են տրվում ոչ նյութական ակտիվների կուտակված արժեզրկումը (տող 013 + տող 023 + տող 033 + տող 043 + տող 053 + տող 063):

5.3.2.7. 8-րդ՝ «Գուդվիլ» աղյուսակում ցույց է տրվում գուդվիլի՝

• 3-րդ սյունակում` ամորտիզացիայի դրույքը,
• 4-րդ սյունակում` նախորդ տարվա վերջի դրությամբ հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված ամորտիզացիայի, կուտակված արժեզրկման մնացորդը,
• 5-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված ամորտիզացիայի, կուտակված արժեզրկման ընդամենը ավելացումը,
• 6-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում ճանաչված լրացուցիչ գուդվիլից հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի աճը,
• 7-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում որոշելի ակտիվների և պարտավորությունների արժեքի հետագա որոշման կամ փոփոխության հետևանքով գուդվիլի հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի աճը,
• 8-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված ամորտիզացիայի, կուտակված արժեզրկման ընդամենը նվազումը,
• 9-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում ապաճանաչված գուդվիլից հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված ամորտիզացիայի, կուտակված արժեզրկման նվազումը,
• 10-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում որոշելի ակտիվների և պարտավորությունների արժեքի հետագա որոշման կամ փոփոխության հետևանքով գուդվիլի հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի նվազումը,
• 11-րդ սյունակում` հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի դրությամբ հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, կուտակված ամորտիզացիայի, կուտակված արժեզրկման մնացորդը:

Գուդվիլի հաշվեկշռային արժեքը (տող 010) որոշվում է որպես գուդվիլի արժեքի՝ տող 011 և գուդվիլի կուտակված ամորտիզացիայի՝ տող 012 ու ոչ նյութական ակտիվների (գուդվիլին վերաբերող մաով) կուտակված արժեզրկման՝ տող 013 հանրագումարի տարբերություն:

12.3.2.8. 9-րդ՝ «Բացասական գուդվիլ» աղյուսակում ցույց է տրվում բացասական գուդվիլի՝

• 3-րդ սյունակում` ամորտիզացիայի (եկամուտ ճանաչման) ժամանակաշրջանը,
• 4-րդ սյունակում` նախորդ տարվա վերջի դրությամբ հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի և ամորտիզացված (եկամուտ ճանաչված) բացասական գուդվիլի գումարը,
• 5-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի,  ամորտիզացիայի ընդամենը ավելացումը,
• 6-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում ճանաչված լրացուցիչ բացասական գուդվիլից հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի աճը,
• 7-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում որոշելի ակտիվների և պարտավորությունների արժեքի հետագա որոշման կամ փոփոխության հետևանքով հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի աճը,
• 8-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի,  ամորտիզացիայի ընդամենը նվազումը,
• 9-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում ապաճանաչված բացասական գուդվիլից հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի և ամորտիզացված (եկամուտ ճանաչված) բացասական գուդվիլի նվազումը,
• 10-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում որոշելի ակտիվների և պարտավորությունների արժեքի հետագա որոշման կամ փոփոխության հետևանքով բացասական գուդվիլի հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի նվազումը,
• 11-րդ սյունակում` հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի դրությամբ հաշվեկշռային արժեքի, արժեքի, ամորտիզացված (եկամուտ ճանաչված) բացասական գուդվիլի մնացորդը:
• Բացասական գուդվիլի հաշվեկշռային արժեքը (տող 010) որոշվում է որպես բացասական գուդվիլի արժեքի՝ տող 011 և բացասական գուդվիլի ամորտիզացիայի՝ տող 012  տարբերություն:

12.3.2.9. 10-րդ՝ «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ» աղյուսակում ցույց է տրվում ընկերության կողմից ձեռք բերված բաժնետոմսերի (տող 010), բաժնեմասերի (փայերի) (տող 020), պարտատոմսերի (տող 030), մուրհակների (տող 040), ավանդների (տող 050) և այլ ոչ ընթացիկ ներդրումների (տող 060) հաշվեկշռային արժեքը՝ այն մասի չափով, որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ գերազանցում են մեկ տարին՝

3-րդ սյունակում` նախորդ տարվա վերջի դրությամբ մնացորդը,

4-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված ներդրումները,

5-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում օտարված (մարված ներդրումները,

6-րդ սյունակում` հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի դրությամբ մնացորդը:

031 տողում ցույց է տրվում ընկերության կողմից ձեռք բերված պետական պարտատոմսերի հաշվեկշռային արժեքը:

070 տողում ցույց է տրվում 010, 020, 030, 040, 050 և 060 տողերի հանրագումարը:

Աղյուսակի 070 տողի 3-րդ և 6-րդ սյունակների գումարները պետք է համապատասխանեն հաշվապահական հաշվեկշռի (Ձև 1) 220 տողի 3-րդ և 4-րդ սյունակների գումարներին:

12.3.2.10. 11-րդ՝ «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ» աղյուսակում ցույց է տրվում ընկերության կողմից ձեռք բերված պարտատոմսերի (տող 010), մուրհակների (տող 020), ավանդների (030), առևտրային արժեթղթերի (տող 040), այլ ընթացիկ ներդրումների (տող 050) և վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոների հաշվեկշռային արժեքը՝ այն մասի չափով, որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չեն գերազանցում  մեկ տարին՝

3-րդ սյունակում` նախորդ տարվա վերջի դրությամբ մնացորդը,

4-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված ներդրումները,

5-րդ սյունակում` հաշվետու ժամանակաշրջանում օտարված (մարված ներդրումները,

6-րդ սյունակում` հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի դրությամբ մնացորդը:

011 տողում ցույց է տրվում ընկերության կողմից ձեռք բերված պետական պարտատոմսերի հաշվեկշռային արժեքը:

070 տողում ցույց է տրվում 010, 020, 030, 040, 050 և 060 տողերի հանրագումարը: Աղյուսակի 070 տողի 3-րդ և 6-րդ սյունակների գումարները պետք է համապատասխանեն հաշվապահական հաշվեկշռի  (Ձև 1) 010 տողի 3-րդ և 4-րդ սյունակների գումարներին:

12.3.2.11. 12-րդ՝ «Երկարաժամկետ վարկեր և փոխառություններ» աղյուսակի 010 տողում ցույց է տրվում ընկերության երկարաժամկետ վարկերի, 020 տողում՝ երկարաժամկետ փոխառությունների, 030 տողում` երկարաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորությունների՝

3-րդ սյունակում` նախորդ տարվա վերջի դրությամբ զուտ գումարի, համախառն գումարների, չկրած տոկոսային ծախսերի մնացորդը,

4-րդ սյունակում` հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի դրությամբ զուտ գումարի, համախառն գումարների, չկրած տոկոսային ծախսերի մնացորդը:

Երկարաժամկետ վարկերի զուտ գումարը որոշվում է որպես դրանց գծով վճարվելիք համախառն գումարների և չկրած տոկոսային ծախսերի (երկարաժամկետ վարկերին վերաբերող մասով) տարբերություն:

Երկարաժամկետ փոխառությունների զուտ գումարը որոշվում է որպես դրանց գծով վճարվելիք համախառն գումարների և չկրած տոկոսային ծախսերի (երկարաժամկետ փոխառություններին վերաբերող մասով) տարբերություն:

Երկարաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորությունների զուտ գումարը որոշվում է որպես դրանց գծով վճարվելիք համախառն գումարների և չկրած տոկոսային ծախսերի տարբերություն:

040 տողում ցույց է տրվում երկարաժամկետ վարկերի, փոխառությունների և երկարաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորությունների գծով զուտ գումարների հանրագումարը (տող 010 + տող 020 + տող 030):

041 տողում ցույց է տրվում երկարաժամկետ վարկերի, փոխառությունների և երկարաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների հանրագումարը (տող 011 + տող 021 + տող 031):

042 տողում ցույց է տրվում երկարաժամկետ վարկերի, փոխառությունների և երկարաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերի հանրագումարը (տող 012 + տող 022 + տող 032):

Աղյուսակի 040 տողի 3-րդ և 4-րդ սյունակների գումարները պետք է համապատասխանեն հաշվեկշռի (Ձև 1) 3-րդ և 4-րդ սյունակների 520-րդ, 530-րդ և 540-րդ տողերի հանրագումարին:

12.3.2.12. 13-րդ` «Կարճաժամկետ վարկեր և փոխառություններ» աղյուսակի 010 տողում ցույց է տրվում ընկերության կարճաժամկետ վարկերի, 020 տողում՝ կարճաժամկետ փոխառությունների, 030 տողում՝ երկարաժամկետ վարկերի կարճաժամկետ մասի և 040 տողում՝ երկարաժամկետ փոխառությունների կարճաժամկետ մասի՝

• 3-րդ սյունակում` նախորդ տարվա վերջի դրությամբ զուտ գումարի, համախառն գումարների, չկրած տոկոսային ծախսերի մնացորդը,
• 4-րդ սյունակում` հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի դրությամբ զուտ գումարի, համախառն գումարների, չկրած տոկոսային ծախսերի մնացորդը:

Կարճաժամկետ վարկերի զուտ գումարը որոշվում է որպես դրանց գծով վճարվելիք համախառն գումարների և չկրած տոկոսային ծախսերի (կարճաժամկետ վարկերին վերաբերող մասով) տարբերություն:

Կարճաժամկետ փոխառությունների զուտ գումարը որոշվում է որպես դրանց գծով վճարվելիք համախառն գումարների և չկրած տոկոսային ծախսերի (կարճաժամկետ փոխառություններին վերաբերող մասով) տարբերություն:

Երկարաժամկետ վարկերի կարճաժամկետ մասի զուտ գումարը որոշվում է որպես դրանց գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասի և չկրած տոկոսային ծախսերի  (երկարաժամկետ վարկերի կարճաժամկետ մասին վերաբերող մասով) տարբերություն:

Երկարաժամկետ փոխառությունների կարճաժամկետ մասի զուտ գումարը որոշվում է որպես դրանց գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասի և չկրած տոկոսային ծախսերի  (երկարաժամկետ փոխառությունների կարճաժամկետ մասին վերաբերող մասով) տարբերություն:

050 տողում ցույց է տրվում կարճաժամկետ վարկերի, կարճաժամկետ փոխառությունների, երկարաժամկետ վարկերի կարճաժամկետ մասի և երկարաժամկետ փոխառությունների կարճաժամկետ մասի գծով զուտ գումարների հանրագումարը (տող 010+տող 020+տող 030+տող 040):

051 տողում ցույց է տրվում կարճաժամկետ վարկերի, կարճաժամկետ փոխառությունների, երկարաժամկետ վարկերի կարճաժամկետ մասի և երկարաժամկետ փոխառությունների կարճաժամկետ մասի գծով վճարվելիք համախառն գումարների հանրագումարը (տող 011+տող 021+տող 031+տող 041):

052 տողում ցույց է տրվում կարճաժամկետ վարկերի, կարճաժամկետ փոխառությունների, երկարաժամկետ վարկերի կարճաժամկետ մասի և երկարաժամկետ փոխառությունների կարճաժամկետ մասի գծով չկրած տոկոսային ծախսերի հանրագումարը (տող 012+տող 022+տող 032+տող 042):

Աղյուսակի 010 և 030 տողերի 3-րդ և 4-րդ սյունակների գումարները պետք է համապատասխանեն հաշվեկշռի (Ձև 1) 320 տողի համապատասխանաբար 3-րդ և 4-րդ սյունակների գումարներին, իսկ 020 և 040 տողերի 3-րդ և 4-րդ սյունակների գումարները՝ 330 տողի 3-րդ և 4-րդ սյունակների գումարներին:
  12.3.2.13. 14-րդ՝ «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին» աղյուսակում ցույց է տրվում շահութահարկի (տող 010), եկամտահարկի (տող 020), ավելացված արժեքի հարկի (տող 030), գույքահարկի (տող 040), հողի հարկի (տող 050), տույժերի (տող 060), տուգանքների (տող 070)՝

• նախորդ տարվա վերջի դրությամբ մնացորդը,
• հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի դրությամբ մնացորդը:
  
  080 տողում ցույց է տրվում ընդամենը կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքը բյուջեին (տող 010 + տող 020 + տող 030 + տող 040 + տող 050 + տող 060 + տող 070):

Աղյուսակի 080 տողի 3-րդ և 4-րդ սյունակների գումարները պետք է համապատասխանեն հաշվեկշռի (Ձև 1) 420 տողի համապատասխանաբար 3-րդ և 4-րդ սյունակների գումարներին:

 

12.3.3. Արտահաշվեկշռային հաշիվներ

 

12.3.3.1. 15-րդ՝ «Արտահաշվեկշռային հաշիվներ» աղյուսակի 010 տողում ցույց է տրվում գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցների, 020 տողում` որպես գրավ պահվող ակտիվների, 030 տողում՝ պայմանական պարտավորությունների, 040 տողում՝ պայմանական ակտիվների, 050 տողում՝ հարկային հաշվառման նպատակներով դուրսգրված դեբիտորական պարտքերի, 060 տողում՝ հարկային հաշվառման նպատակներով դուրսգրված կրեդիտորական պարտքերի, 070 տողում` չհատուցված հարկային վնասի, 080 տողում` գրավադրված ակտիվների, 090 տողում՝ խիստ հաշվառման բլանկների, 100 տողում` պարբերական և մասնագիտական գրականության 110 տողում` շահագործման մեջ գտնվող փոքրարժեք հիմնական միջոցների և արագամաշ առարկաների՝

• 3-րդ սյունակում` նախորդ տարվա վերջի դրությամբ մնացորդը,
• 4-րդ սյունակում` հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի դրությամբ մնացորդը:

12.3.4. Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվությանը կից ծանոթագրություններ

 

12.3.4.1. 16-րդ՝ «Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվություն ծախսերի ըստ բնույթի դասակարգմամբ» աղյուսակի 3-րդ և 4-րդ սյունակներում լրացվում են համապատասխանաբար նախորդ և հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) տվյալները: Երբ ընկերությունը կազմում է միջանկյալ ժամանակաշրջանի ֆինանսական հաշվետվություններ, 3-րդ և 4-րդ սյունակներում լրացվում են համապատասխանաբար նախորդ և հաշվետու ժամանակաշրջանի տվյալներն աճողական կարգով: Աղյուսակի տողերում ցույց են տրվում՝

• «Ապահովագրավճարներ» հոդվածում (տող 010) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում ուղղակի ապահովագրության, համաապահովագրության և վերաապահովագրության պայմանագրերի համաձայն հաշվեգրված ապահովագրավճարների գումարը:
• «Գործառնական այլ եկամուտներ» հոդվածում (տող 020) ցույց են տրվում գործառնական գործունեությունից ստացված այլ եկամուտները: Այս տողում լրացված գումարները պետք է համապատասխանեն «Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվության» (Ձև 2) 150 տողի գումարներին,
• «Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք» հոդվածում (տող 030) ցույց է տրվում ընկերության կողմից ՀՀ օրենսդրության համաձայն ձևավորած ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունքը: Այս տողում լրացված գումարները պետք է համապատասխանեն «Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվության» (Ձև 2) 020, 030, 070, 100 և 110 տողերի հանրագումարին: Ընդ որում ապահովագրական պահուստների աճը, որպես նվազեցվող գումար ցույց է տրվում փակագծում,
• «Դադարեցված պայմանագրերի համաձայն վերադարձված ապահովագրավճարներ» հոդվածում (տող 040) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում դադարեցված ապահովագրության պայմանագրերի համաձայն ապահովագրվողներին հաշվեգրված ապահովագրավճարների գումարները:
• «Ապահովագրական հատուցումներ (ապահովագրական գումարներ)» հոդվածում (տող 050) ցույց է տրվում ուղղակի ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերով, ինչպես նաև վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ընկերության կողմից հաշվեգրված ապահովագրական հատուցումները (ապահովագրական գումարները):
• «Վերաապահովագրավճարներ» հոդվածում (տող 060) ցույց է տրվում վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով հաշվետու ժամանակաշրջանում հաշվեգրված վերաապահովագրավճարների գումարը:
• «Անձնակազմի գծով ծախսումներ» հոդվածում (տող 070) ցույց է տրվում անձնակազմի գծով ծախսումների մեծությունը,
• «Մաշվածության և ամորտիզացիայի ծախսումներ» հոդվածում (տող 080) ցույց է տրվում մաշվածության և ամորտիզացիայի գծով ծախսումների մեծությունը,
• «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով եկամուտներ (ծախսեր) հոդվածում (տող 090) ցույց է տրվում վերաապաահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով եկամուտների ու ծախսերի տարբերությունը (բացառությամբ վերաապահովագրավճարների): Ընդ որում բացասական տարբերությունը ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար),
• «Գործառնական այլ ծախսումներ և ծախսեր» հոդվածում (տող 100) հոդվածում ցույց է տրվում այլ գործառնական ծախսումների մեծությունը:
• «Գործառնական շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 110) ցույց է տրվում ընկերության գործառնական գործունեության արդյունքը` շահույթ կամ վնաս (տող 010 + տող 020 + տող 030 + տող 040 + տող 050 + տող 060 + տող 070 + տող 080 + տող 090 +տող 100): Վնասի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:
• «Ոչ գործառնական գործունեությունից շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 120) ցույց է տրվում  ընկերության ոչ գործառնական գործունեությունից եկամուտների և ծախսերի տարբերությունը:
• «Սովորական գործունեությունից շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 130) ցույց է տրվում ընկերության սովորական գործունեությունից ստացված շահույթը (վնասը) (տող 110 + տող 120):
• «Արտակարգ դեպքերից շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 140) ցույց է տրվում արտասովոր դեպքերի հետևանքով առաջացած շահույթը (վնասը): Այս տողում լրացված գումարները պետք է համապատասխանեն «Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվության» (Ձև 2) 230 տողի գումարներին: Վնասի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,
• «Հաշվետու ժամանակաշրջանի շահույթ (վնաս) հոդվածում (տող 150) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանի շահույթը (վնասը) նախքան շահութահարկի գծով ծախսի նվազեցումը կամ շահութահարկի գծով եկամտի (փոխհատուցման) ավելացումը (տող 130 + տող 140): Այս տողում լրացված գումարները պետք է համապատասխանեն «Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվության» (Ձև 2) 240 տողի գումարներին: Վնասի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,
• «Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)» հոդվածում (տող 160) ցույց է տրվում շահութահարկի գծով ծախսը (եկամուտը (փոխհատուցումը)): Այս տողում լրացված գումարները պետք է համապատասխանեն «Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվության» (Ձև 2) 260 տողի գումարներին: Եթե առաջանում է շահութահարկի գծով ծախս, սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում, եթե առաջանում է շահութահարկի գծով փոխհատուցում (եկամուտ)` ցույց է տրվում առանց փակագծերի,
• «Զուտ շահույթ (վնաս) շահութահարկի գծով ծախսի նվազեցումից հետո» հոդվածում (տող 170) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթը (վնասը)` հաշվի առած նաև շահութահարկի գծով ծախսը (եկամուտը) (տող 150 + տող 160) : Այս տողում լրացված գումարները պետք է համապատասխանեն «Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվության» (Ձև 2) 270 տողի գումարներին: Վնասի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:

12.3.4.2. 16-րդ՝ «Ապահովագրական ընկերության վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով ֆինանսական արդյունքների մասին» աղյուսակի 3-րդ և 4-րդ սյունակներում լրացվում են համապատասխանաբար նախորդ և հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) տվյալները: Երբ ընկերությունը կազմում է միջանկյալ ժամանակաշրջանի ֆինանսական հաշվետվություններ, 3-րդ և 4-րդ սյունակներում լրացվում են համապատասխանաբար նախորդ և հաշվետու ժամանակաշրջանի տվյալներն աճողական կարգով:

• «Փոխանցված վերաապահովագրավճարներ» հոդվածում (տող 010) ցույց է տրվում վերաապահովագրությանը փոխանցված (կյանքի և ոչ կյանքի) ռիսկերի գծով հաշվետու ժամանակաշրջանում հաշվեգրված վերաապահովագրավճարների գումարները:
• «Դադարեցված պայմանագրերի համաձայն ստացված վերաապահովագրավճարներ» հոդվածում (տող 040) ցույց է տրվում վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով հաշվետու ժամանակաշրջանում դադարեցված պայմանագրերի համաձայն ընկերությանը (ցեդենտին) վերադարձման ենթակա (հաշվեգրված) վերաապահովագրավճարների գումարները:
• «Ընդամենը վերաապահովագրավճարներ» հոդվածում (տող 030) ցույց է տրվում 010 և 020 տողերի հանրագումարը:
• «Վերաապահովագրողների բաժինը ապահովագրական հատուցումներում (ապահովագրական գումարում) հոդվածում (տող 040) ցույց է տրվում վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով (կյանքի և ոչ կյանքի) հաշվետու ժամանակաշրջանում ապահովագրական հատուցումների (ապահովագրական գումարի) վճարման նպատակով հաշվեգրված դրամական միջոցները:
• «Վերաապահովագրական գործունեությունից այլ եկամուտներ» հոդվածում (տող 050) ցույց է տրվում վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով հաշվետու ժամանակաշրջանում հաշվեգրված կոմիսիոն վճարները և այլ եկամուտները:
• 051, 052, 053 տողերում ցույց են տրվում 050 տողում ներառված եկամուտների այն հոդվածների անվանումը և գումարները, որոնք իրենց բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական են տվյալ ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:
• «Վերաապահովագրական գործունեությունից այլ ծախսեր» հոդվածում (տող 060) ցույց է տրվում վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված այլ ծախսերը:
• 061, 062, 063 տողերում ցույց են տրվում 060 տողում ներառված ծախսերի այն հոդվածների անվանումը և գումարները, որոնք իրենց բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական են տվյալ ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:
• «Վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով շահույթ (կամ վնաս)» հոդվածում (տող 070) ցույց է տրվում 030, 040, 050 և 060-րդ տողերի հանրագումարը: Այս տողում լրացված գումարները պետք է համապատասխանեն «Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվության» (Ձև 2) 120 տողի գումարներին:

12.3.4.3. 18-րդ՝ «Այլ ոչ գործառնական գործունեությունից եկամուտ և ծախս» աղյուսակում ցույց է տրվում ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքից (օտարումից) (տող 010), ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքից (օտարումից) (տող 020), ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից (տող 030), արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից (տող 040), ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) (տող 050), ֆինանսական ներդրումներից (տող 060), ստացված վարկերի և փոխառությունների գծով (տող 070), ստացված՝ ակտիվներին վերաբերող շնորհներից (տող 080), անհատույց տրված ակտիվների գծով (տող 090) և ոչ գործառնական այլ գործունեությունից (տող 100) նախորդ տարվա և հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի)՝

• համապատասխանաբար 3-րդ և 6-րդ սյունակներում` եկամուտները
• համապատասխանաբար 4-րդ և 7-րդ սյունակներում` ծախերը
• համապատասխանաբար 5-րդ և 8-րդ սյունակներում` արդյունքը (5-րդ սյունակում` 3-րդ և 4-րդ, իսկ 8-րդ սյունակում` 6-րդ և 7-րդ սյունակների տարբերությունը):

Աղյուսակի 110 տողում ցույց է տրվում նախորդ տարվա և հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) եկամտի, ծախսի և արդյունքի հանրագումարը (010-100) տողերի հանրագումարը:

12.3.4.4. 19-րդ՝ «Արտասովոր դեպքերից շահույթ (վնաս)» աղյուսակի 010-030 տողերում (տողերի ցուցանիշների անվանումները լրացվում ընկերության կողմից՝ ելնելով արտասովոր հոդվածի էականությունից) ցույց է տրվում արտասովոր դեպքերից՝ ըստ յուրաքանչյուր արտասովոր հոդվածի, նախորդ տարվա և հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի)՝

• համապատասխանաբար 3-րդ և 6-րդ սյունակներում` եկամուտը
• համապատասխանաբար 4-րդ և 7-րդ սյունակներում` ծախսը
• համապատասխանաբար 5-րդ և 8-րդ սյունակներում` արդյունքը (5-րդ սյունակում` 3-րդ և 4-րդ, իսկ 8-րդ սյունակում` 6-րդ և 7-րդ սյունակների տարբերությունը):

Աղյուսակի 040 տողում ցույց է տրվում նախորդ տարվա և հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) եկամտի, ծախսի և արդյունքի հանրագումարը (010-030 տողերի հանրագումարը):

12.3.4.5. 20-րդ՝ «Էական սխալից՝ արդյունք» աղյուսակը լրացվում է այն դեպքերում, երբ ընկերությունը ընտրել է ՀՀՀՀՍ 8 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ կամ վնաս, էական սխալներ և փոփոխություններ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ» ստանդարտով էական սխալների ուղղման արտացոլման թույլատրելի այլընտրանքային մոտեցումը: Աղյուսակի 010-040 տողերում (տողերի ցուցանիշների անվանումները լրացվում է ընկերության կողմից՝ կապված էական սխալի բնույթի և գումարի հետ) ցույց է տրվում էական սխալի արդյունքի ըստ յուրաքանչյուր էական սխալի հոդվածի՝ նախորդ տարվա և հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի)՝

• 3-րդ սյունակում` «Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվության» (Ձև 2) այն տողը, որում ներառված է էական սխալի ուղղման արդյունքը,
• համապատասխանաբար 4-րդ և 7-րդ սյունակներում` եկամուտը՝ (էական սխալների ուղղմանը վերաբերող մասով),
• համապատասխանաբար 5-րդ և 8-րդ սյունակներում` ծախսը (էական սխալների ուղղմանը վերաբերող մասով),
• համապատասխանաբար 6-րդ և 9-րդ սյունակներում` արդյունքը (6-րդ սյունակում` 4-րդ և 5-րդ, իսկ 9-րդ սյունակում` 7-րդ և 8-րդ սյունակների տարբերությունը):

Աղյուսակի 050 տողում ցույց է տրվում նախորդ տարվա և հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) եկամտի, ծախսի և արդյունքի հանրագումարը (տող 010-040 տողերի հանրագումարը):

12.3.4.6. 21-րդ՝ «Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունից արդյունք» աղյուսակը լրացվում է այն դեպքերում, երբ ընկերություն ընտրել է ՀՀՀՀՍ 8 «Հաշվետու ժամանակարջանի զուտ շահույթ կամ վնաս, էական սխալներ և փոփոխություններ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ» ստանդարտով հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքի արտացոլման թույլատրելի այլընտրանքային մոտեցումը: Աղյուսակի 010-040 տողերում (տողերի ցուցանիշների անվանումները լրացվում է ընկերության կողմից՝ ելնելով հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխության էականությունից) ցույց է տրվում հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխության արդյունքի ըստ քաղաքականության յուրաքանչյուր փոփոխության՝ նախորդ տարվա և հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի)՝

• 3-րդ սյունակում` «Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվության» (Ձև 2) այն տողը, որում ներառված է հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխության արդյունքը,
• համապատասխանաբար 4-րդ և 7-րդ սյունակներում` եկամուտը (հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխություններին վերաբերող մասով),
• համապատասխանաբար 5-րդ և 8-րդ սյունակներում` ծախսը (հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխություններին վերաբերող մասով),
• համապատասխանաբար 6-րդ և 9-րդ սյունակներում` արդյունքը (6-րդ սյունակում` 4-րդ և 5-րդ, իսկ 9-րդ սյունակում` 7-րդ և 8-րդ սյունակների տարբերությունը):

Աղյուսակի 050 տողում ցույց է տրվում նախորդ տարվա և հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) եկամտի, ծախսի և արդյունքի հանրագումարը (010-040 տողերի հանրագումարը):

12.3.4.7. «Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվությանը կից ծանոթագրությունների այլ բացահայտումներ» բաժնում պետք է լրացվեն Հայաստանի Հանրապետության հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով պահանջվող, ինչպես նաև ֆինանսական հաշվետվություններն օգտագործողների համար օգտակար՝ ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվությանը կից ծանոթագրությունների այլ բացահայտումներ:

 

12.3.5. Այլ բացահայտումներ

 

Այս բաժնում ընկերությունը բացահայտում է սույն հրահանգում չներառված այլ տեղեկատվություն, որը անհրաժեշտ է ֆինանսական հաշվետվությունների ճշմարիտ ներկայացման համար:

 

ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն
որոշմամբ հաստատված հավելված 8-ի

Ձև 1

 

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ

ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԵԿՇԻՌ

առ_________________ 
 (ամսաթիվ, ամիս, տարի)

	ծածկագիրը
Ընկերության անվանումը ________________________________
Փաստացի գործունեությունը______________________
Պետական ռեգիստրում գրանցման համարը
Հարկ վճարողի հաշվառման համարը
Չափի միավորը	հազ. դրամ
Գտնվելու վայրը________________________հեռախոսը
Փաստացի գործունեության իրականացման վայրը____________________հեռախոսը

 

 

 

ԱԿՏԻՎ	տող	նախորդ տարվա վերջին	հաշվետու տարվա վերջին
1	2	3	4
I. Ընթացիկ ակտիվներ
Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ, այդ թվում`	010	0	0
Պարտատոմսեր	011
Արժեթղթեր	012
Ավանդային հաշիվներ	013
Տրամադրված փոխառություններ	014
Այլ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ	015
Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոները	016
Դրամական միջոցներ և դրանց համարժեքներ	020
Այլ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ	030
Նյութեր	040
Արագամաշ առարկաներ	050
Դեբիտորական պարտքեր ապահովագրության գծով	060
Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով	070
Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով	080
Դեբիտորական պարտքեր գործակալների գծով	090
Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ	100
Դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով	110
Դեբիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով	120
Դեբիտորական պարտքեր հաշվետու անձանց գծով	130
Դեբիտորական պարտքեր ներդրումներից ստացվող եկամուտների գծով	140
Այլ դեբիտորական պարտքեր	150
Ընդամենը ընթացիկ ակտիվներ	160	0	0
II. Ոչ ընթացիկ ակտիվներ
Հիմնական միջոցներ, այդ թվում`	170
Ընկերության կողմից զբաղեցրած անշարժ գույք	171
Ներդրումային գույք	180
Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ	190
Ոչ նյութական ակտիվներ	200
Հետաձգված հարկային ակտիվներ	210
Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ, այդ թվում`	220	0	0
Պարտատոմսեր	221
Բաժնետոմսեր	222
Ավանդային հաշիվներ	223
Այլ ոչ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ	224
Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվներ	230
Ընդամենը ոչ ընթացիկ ակտիվներ	240	0	0
Հ Ա Շ Վ Ե Կ Շ Ի Ռ	250	0	0

 

 

ՊԱՍԻՎ	տող	նախորդ տարվա վերջին	հաշվետու տարվա վերջին
1	2	3	4
III. Ընթացիկ պարտավորություններ
1. Ապահովագրական պահուստներ
Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ	260
Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ	270
Պահանջների (վնասների) պահուստներ	280
Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ	290
Այլ պահուստներ	300
Ընդամենը ապահովագրական պահուստներ	310
2. Ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ
Կարճաժամկետ վարկեր	320
Կարճաժամկետ փոխառություններ	330
Ֆինանսական պարտավորությունների դիմաց հաշվեգրված տոկոսներ, տույժեր	340
Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոներ	350
Կարճաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորություններ	360
Ընդամենը ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ	370
3. Ընթացիկ կրեդիտորական պարտքեր
Կրեդիտորական պարտքեր ապահովագրության գծով	380
Կրեդիտորական պարտքեր ապահովագրության գծով ստացված կանխավճարներից	390
Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով	400
Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով	410
Կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին	420
Կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով	430
Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ	440
Կրեդիտորական պարտքեր հաշվետու անձանց հետ	450
Կրեդիտորական պարտքեր շահաբաժինների գծով	460
Այլ կրեդիտորական պարտքեր	470
Ընթացիկ պահուստներ	480
Այլ ընթացիկ պարտավորություններ	490
Ընդամենը ընթացիկ կրեդիտորական պարտքեր	500
Ընդամենը ընթացիկ պարտավորություններ	510
IV. Ոչ ընթացիկ պարտավորություններ
Երկարաժամկետ վարկեր	520
Երկարաժամկետ փոխառություններ	530
Երկարաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորություններ, այդ թվում`	540
	541
Այլ ոչ ընթացիկ պարտավորություններ, այդ թվում`	550
	551
Ընդամենը ոչ ընթացիկ պարտավորություններ	560
V. Սեփական կապիտալ
Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալի զուտ գումար	570
Էմիսիոն եկամուտ	580
Վերագնահատումից և վերաչափումից տարբերություններ	590
Պահուստային կապիտալ	600
Կուտակված շահույթ	610
Կուտակված վնաս	620
Սեփական կապիտալի այլ տարրեր	630
Ընդամենը սեփական կապիտալ	640
Հ Ա Շ Վ Ե Կ Շ Ի Ռ	650

 

	Ղեկավար	_____________
Կ. Տ.		(անուն , ազգանուն)
	Գլխավոր հաշվապահ	________________
		(անուն , ազգանուն)

 

 ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն
որոշմամբ հաստատված հավելված 8-ի

 

Ձև 2

 

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆ

 __________________________
 (հաշվետու տարին  (ժամանակաշրջանը))

 

 

	ծածկագիրը
Ընկերության անվանումը ________________________________
Փաստացի գործունեությունը______________________
Պետական ռեգիստրում գրանցման համարը
Հարկ վճարողի հաշվառման համարը
Չափի միավորը	հազ. դրամ
Գտնվելու վայրը________________________հեռախոսը
Փաստացի գործունեության իրականացման վայրը____________________հեռախոսը

 

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Նախորդ տարվա նույն ժամանակա- շրջանում	Հաշվետու ժամանակա- շրջանում
1	2	3	4
Ապահովագրավճարներ, այդ թվում`	010
ոչ կյանքի ապահովագրության գծով	011
կյանքի ապահովագրության գծով	012
Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխություն (+կամ-)	020
Կյանքի ապահովագրության պահուստի փոփոխություն (+կամ-)	030
Դադարեցված պայմանագրերի համաձայն վերադարձված ապահովագրավճարներ	040	(          )	(          )
Ապահովագրավճարների գծով եկամուտ (ծախս)	050
Ապահովագրական հատուցումներ (ապահովագրական գումարներ), այդ թվում`	060	(          )	(          )
Ոչ կյանքի ապահովագրության գծով	061	(          )	(          )
կյանքի ապահովագրության գծով	062	(          )	(          )
Պահանջների (վնասների) պահուստի փոփոխություն (+կամ-)	070
Վնասների ճշգրտման ծախսեր	080	(          )	(          )
Ընդամենը կրած վնասներ	090
Հատկացումներ կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստին	100	(          )	(          )
Այլ պահուստների փոփոխություն (+կամ-)	110
Վերաապահովագրական գործունեությունից շահույթ (կամ վնաս)	120
Գործառնական ծախսեր	130	(          )	(          )
Գործառնական այլ ծախսեր, այդ թվում`	140	(          )	(          )
	141
Գործառնական այլ եկամուտներ, այդ թվում`	150
	151
Ապահովագրության գծով շահույթ (վնաս)	160
Ներդրումային եկամուտներ	170
Ներդրումային ծախսեր	180	(          )	(          )
Իրացված ակտիվներից ստացված եկամուտներ	190
Իրացված ակտիվներից ծախսեր	200	(          )	(          )
Ընդամենը եկամուտ (կամ վնաս)	210
Այլ գործունեությունից շահույթ (վնաս)	220
Արտակարգ (անկանխատեսելի) դեպքերից շահույթ (վնաս)	230
Հաշվետու ժամանակաշրջանի շահույթ (վնաս)	240
Նախորդ տարվա վնաս	250	(          )	(          )
Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)	260
Զուտ շահույթ (վնաս) շահութահարկի գծով ծախսի նվազեցումից հետո	270
Մեկ բաժնետոմսին բաժին ընկնող բազային շահույթ (վնաս)	280
Մեկ բաժնետոմսին բաժին ընկնող նոսրացված շահույթ (վնաս)	290

 

	Ղեկավար	______________
Կ. Տ.		(անուն , ազգանուն)
	Գլխավոր հաշվապահ	________________
		(անուն , ազգանուն)

 

ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն
որոշմամբ հաստատված հավելված 8-ի

 

Ձև 3

 

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՍԵՓԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆ

 __________________________
 (հաշվետու տարին  (ժամանակաշրջանը))

 

 

	ծածկագիրը
Ընկերության անվանումը ________________________________
Փաստացի գործունեությունը______________________
Պետական ռեգիստրում գրանցման համարը
Հարկ վճարողի հաշվառման համարը
Չափի միավորը	հազ. դրամ
Գտնվելու վայրը________________________հեռախոսը

 

 

Սեփական կապիտալի տարրերի անվանումը	տող	I. Նախորդ տարի (ժամանակաշրջան)
		Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ				Էմիսիոն եկա- մուտ (վնաս)	Վերագնա- հատումից տարբերու- թյուններ	Վերաչա- փումից տարբերու- թյուններ	Կուտակ- ված շահույթ (վնաս)	Պահուս- տային կապի- տալ	Միջան- կյալ շահա- բաժին- ներ	Սեփա- կան կապի- տալի այլ տարրեր	Ընդա- մենը
Հոդվածները		Կանո- նադրա- կան կապի- տալ	Չվճար- ված կապի- տալ	Հետ գնված կապի- տալ	Զուտ գումարը
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14
Մնացորդը առ 31 դեկտեմբերի ___թ.	010
Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության  փոփոխությունների ընդհանուր արդյունքը և էական սխալների ճշգրտումը	020
Վերահաշվարկված մնացորդը	030
Ուղղակիորեն սեփական կապիտալում ճանաչված եկամուտներ և ծախսեր	040
Բաժնետերերի (սեփականատերերի) հետ գործարքներ բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) գծով, այդ թվում`	050
	051
	052
Հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) զուտ շահույթ (վնաս)	060
Շահաբաժիններ	070								(        )	(        )
Սեփական կապիտալի տարրերի այլ ավելացում (նվազեցում), այդ թվում`	080
	081
Ներքին շարժեր, այդ թվում`	090						(         )
	091						(         )
Մնացորդը առ __	100

 

Սեփական կապիտալի տարրերի անվանումը	տող	II. Հաշվետու տարի (ժամանակաշրջան)
		Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ				Էմիսիոն եկա- մուտ (վնաս)	Վերագնա- հատումից տարբերու- թյուններ	Վերաչա- փումից տարբերու- թյուններ	Կուտակ- ված շահույթ (վնաս)	Պահուս- տային կապի- տալ	Միջան- կյալ շահա- բաժին- ներ	Սեփա- կան կապի- տալի այլ տարրեր	Ընդա- մենը
Հոդվածները		Կանո- նադրա- կան կապի- տալ	Չվճար- ված կապի- տալ	Հետ գնված կապի- տալ	Զուտ գումարը
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14
Մնացորդը առ 31 դեկտեմբերի ___թ.	010
Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության  փոփոխությունների ընդհանուր արդյունքը և էական սխալների ճշգրտումը	020
Վերահաշվարկված մնացորդը	030
Ուղղակիորեն սեփական կապիտալում ճանաչված եկամուտներ և ծախսեր	040
Բաժնետերերի (սեփականատերերի) հետ գործարքներ բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) գծով, այդ թվում`	050
	051
	052
Հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) զուտ շահույթ (վնաս)	060
Շահաբաժիններ	070								(        )	(        )
Սեփական կապիտալի տարրերի այլ ավելացում (նվազեցում), այդ թվում`	080
	081
Ներքին շարժեր, այդ թվում`	090						(         )
	091						(         )
Մնացորդը առ __	100

Ղեկավար	__________________________________ (անուն, ազգանուն)
Կ. Տ.
Գլխավոր հաշվապահ	__________________________________ (անուն, ազգանուն)

 

ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն
որոշմամբ հաստատված հավելված 8-ի

 

Ձև 4

 

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԴՐԱՄԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐԻ ՀՈՍՔԵՐԻ ՄԱՍԻՆ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆ

 __________________________
 (հաշվետու տարին  (ժամանակաշրջանը))

 

	ծածկագիրը
Ընկերության անվանումը ________________________________
Փաստացի գործունեությունը______________________
Պետական ռեգիստրում գրանցման համարը
Հարկ վճարողի հաշվառման համարը
Չափի միավորը	հազ. դրամ
Գտնվելու վայրը________________________հեռախոսը
Փաստացի գործունեության իրականացման վայրը____________________հեռախոսը

 

 

Ցուցանիշի անվանումը	տող	Նախորդ ժամանակաշրջան							Հաշվետու ժամանակաշրջան
		Գումար	դրամարկղ		բանկային հաշիվներ		Դրամական միջոցների համարժեքներ		Գումար	դրամարկղ		բանկային հաշիվներ		Դրամական միջոցների համարժեքներ
			դրամ	արտարժույթ	դրամ	արտարժույթ				դրամ	արտարժույթ	դրամ	արտարժույթ
1	2	3	4	5	6	7	8		3	4	5	6	7	8
Դրամական միջոցների տարեսկզբի մնացորդը	010
Գործառնական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքեր
Ստացված ապահովագրավճարներ	020
Վերաապահովագրական գործունեությունից ստացված մուտքեր	030
Գործառնական այլ գործունեությունից մուտքեր, այդ թվում`	040
	041
Ընդամենը գործառնական գործունեությունից մուտքեր	050
Գործառնական գործունեությունից դրամական միջոցների ելքեր
Վճարված ապահովագրական հատուցումներ (ապահովագրական գումարներ)	060
Փոխանցված վերաապահովագրավճարներ	070
Կանխարգելիչ միջոցառումների նպատակով ծախսեր	080
Աշխատավարձի վճարումներ	090
Վճարումներ պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով	100
Առհաշիվ տրված գումարներ	110
Վճարումներ բյուջե	120
Գործառնական այլ գործունեությունից ելքեր, այդ թվում`	130
	131
Ընդամենը գործառնական գործունեությունից ելքեր	140
Գործառնական գործունեությունից դրամական միջոցների զուտ հոսքեր	150
Ներդրումային գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքեր
Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների վաճառքից	160
Ֆինանսական ակտիվներով գործառնություններից	170
Շահաբաժինների և տոկոսների ստացումից	180
Ներդրումային այլ գործունեությունից մուտքեր, այդ թվում`	190
	191
Ընդամենը ներդրումային գործունեությունից մուտքեր	200
Ներդրումային գործունեությունից դրամական միջոցների ելքեր
Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների ձեռքբերման գծով	210
Ֆինանսական ակտիվների ձեռքբերումից և փոխառությունների տրամադրումից	220
Ներդրումային այլ գործունեությունից ելքեր, այդ թվում`	230
	231
Ընդամենը ներդրումային գործունեությունից ելքեր	240
Ներդրումային գործունեությունից դրամական միջոցների զուտ հոսքեր	250
Ֆինանսական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքեր
Սեփական կապիտալի գործիքների թողարկումից և վերավաճառքից	260
Ստացված վարկերից և փոխառություններից	270
Ֆինանսական այլ գործունեությունից մուտքեր, այդ թվում`	280
	281
Ընդամենը ֆինանսական գործունեությունից մուտքեր	290
Ֆինանսական գործունեությունից դրամական միջոցների ելքեր
Ստացված վարկերի և փոխառությունների մարումից	300
Վճարված շահաբաժիններ և տոկոսներ	310
Ֆինանսական այլ գործունեությունից ելքեր, այդ թվում`	320
	321
Ընդամենը ֆինանսական գործունեությունից ելքեր	330
Ֆինանսական գործունեությունից դրամական միջոցների զուտ հոսքեր	340
Ընդամենը դրամական միջոցների զուտ հոսքեր	350
Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններ	360
Ներքին շարժեր	370
Դրամական միջոցների մնացորդը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին	380

 

Ղեկավար	__________________________________ (անուն, ազգանուն)
Կ. Տ.
Գլխավոր հաշվապահ	__________________________________ (անուն, ազգանուն)

 

ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն
որոշմամբ հաստատված հավելված 8-ի

 

Ձև 5

 

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՆ ԿԻՑ ԾԱՆՈԹԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
 
__________________________
 (հաշվետու տարին  (ժամանակաշրջանը))

 

	ծածկագիրը
Ընկերության անվանումը ________________________________
Փաստացի գործունեությունը______________________
Պետական ռեգիստրում գրանցման համարը
Հարկ վճարողի հաշվառման համարը
Չափի միավորը	հազ. դրամ
Գտնվելու վայրը________________________հեռախոսը
Փաստացի գործունեության իրականացման վայրը____________________հեռախոսը

 

5.1. Հայաստանի Հանրապետության հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներին համապատասխանության մասին հայտարարություն 

 

5.2. Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականությունը

 

5.2.1. Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մոտեցումները

 

Սույն կետում պահանջող բացահայտումները լրացնելիս ավելացվում եմ լրացուցիչ թերթիկներ` համապատասխան էջակալմամբ:

 

Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մոտեցումները

Աղյուսակ 1

 

Հոդվածների անվանումները	Ընտրված հաշվապահական հաշվառման քաղաքականությունը
1. Հիմնական միջոցների հետագա չափման մոտեցումը
2. Ոչ նյութական ակտիվների հետագա չափման մոտեցումը
3. Ներդրումային գույքի հետագա չափման մոտեցումը
4. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից շահույթների (վնասների) ճանաչման մոտեցումը
5. Ասոցիացված կազմակերպություններում, համատեղ վերահսկվող միավորներում ներդրումների հաշվառման մոտեցումը
6. Էական սխալների ուղղման և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականությունում փոփոխությունների ազդեցության արտացոլման մոտեցումը
7. Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերությունների ճանաչման մոտեցումը
8. Փոխառության ծախսումների հաշվառման մոտեցումը
9.

 

5.2.2. Ֆինանսական հաշվետվությունների պատրաստման համար կիրառված չափման հիմունքները

 

Սույն կետում պահանջվող բացահայտումները լրացնելիս ավելացվում են լրացուցիչ թերթիկներ` համապատասխան էջակալմամբ:

 

5.3. Այլ բացահայտումներ

 

5.3.1. Ընդհանուր բնույթի բացահայտումներ

 

Սույն կետում պահանջվող բացահայտումները լրացնելիս ավելացվում են լրացուցիչ թերթիկներ` համապատասխան էջակալմամբ:

 

5.3.2. Հաշվապահական հաշվեկշռին կից ծանոթագրություններ

 

Հիմնական միջոցներ

 

Աղյուսակ 2

 

Դասի անվանումը	տող	Մաշվա- ծության դրույքը	Նախորդ տարվա վերջին մնացորդը	Ավելացում		Նվազեցում		Հաշվետու տարվա (ժամանա- կաշրջանի) վերջի մնացորդը
				ընդա- մենը	այդ թվում` վերագնա- հատումից	ընդա- մենը	այդ թվում` վերագնա- հատումից
1	2	3	4	5	6	7	8	9
Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցներ
Շենքեր  - հաշվեկշռային արժեք	010
- արժեք	011
- կուտակված մաշվածություն	012
- կուտակված արժեզրկում	013
Տրանսպորտային միջոցներ - հաշվեկշռային արժեք	020
- արժեք	021
- կուտակված մաշվածություն	022
- կուտակված արժեզրկում	023
Այլ հիմնական միջոցներ  - հաշվեկշռային արժեք	030
- արժեք	031
- կուտակված մաշվածություն	032
- կուտակված արժեզրկում	033
Ընդամենը շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցներ   - հաշվեկշռային արժեք	040
- արժեք	041
- կուտակված մաշվածություն	042
- կուտակված արժեզրկում	043
Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցներ
Շահագործման չհանձնված հիմնական միջոցներ - հաշվեկշռային արժեք	050
- արժեք	051
- կուտակված արժեզրկում	052
Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցներ  - հաշվեկշռային արժեք	060
- արժեք	061
- կուտակված մաշվածություն	062
- կուտակված արժեզրկում	063
Շահագործումից հանված և օտարման նպատակով պահվող հիմնական միջոցներ  - հաշվեկշռային արժեք	070
- արժեք	071
- կուտակված արժեզրկում	072
Ընդամենը շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցներ - հաշվեկշռային արժեք	080
- արժեք	081
- կուտակված մաշվածություն	082
- կուտակված արժեզրկում	083
Հողամասեր
- հաշվեկշռային արժեք	090
- արժեք	091
- կուտակված արժեզրկում	092
Ընդամենը հիմնական միջոցներ  - հաշվեկշռային արժեք	100
- արժեք	101
- կուտակված մաշվածություն	102
- կուտակված արժեզրկում	103

 

 Ներդրումային գույք (սկզբնական արժեքի մոդել)

 

Աղյուսակ 3

 

Դասի անվանումը	տող	Մաշվա- ծության դրույքը	Նախորդ տարվա վերջի մնացորդը	Ավելացում			Նվազեցում		Հաշվետու տարվա (ժամանա- կաշրջանի) վերջի մնացորդը
				ընդամենը	այդ թվում`		ընդամենը	այդ թվում` օտարումից
					ձեռքբերումից	հետագա ծախսում- ների կապիտա- լացումից
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Հող  - հաշվեկշռային արժեք	010
- արժեք	011
- կուտակված արժեզրկում	012
Շինություն
- հաշվեկշռային արժեք	020
- արժեք	021
- կուտակված մաշվածություն	022
- կուտակված արժեզրկում	023

 

Ներդրումային գույք (իրական արժեքի մոդել)

 

Աղյուսակ 4

 

Դասի անվանումը	տող	Նախորդ տարվա վերջի մնացորդը	Ավելացում				Նվազեցում			Հաշվետու տարվա (ժամանա- կաշրջանի) վերջի մնացորդը
			ընդամենը	այդ թվում`			ընդամենը	այդ թվում`
				ձեռքբերումից	հետագա ծախսում- ների կապիտա- լացումից	իրական արժեքով վերաչափումից		օտա- րումից	իրական արժեքով վերաչա- փումից
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
Հող  - հաշվեկշռային արժեք	010
- արժեք	011
- կուտակված արժեզրկում	012
Շինություն
- հաշվեկշռային արժեք	020
- արժեք	021
- կուտակված արժեզրկում	022

 

ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներ

Աղյուսակ 5

 

Դասի անվանումը	Տող	Նախորդ տարվա վերջի մնացորդը		Հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի մնացորդը
1	2	3		4
Շենքեր -հաշվեկշռային արժեք	010
-արժեք	011
-կուտակված մաշվածություն	012
-կուտակված արժեզրկում	013
Տրանսպորտային միջոցներ -հաշվեկշռային արժեք	020
-արժեք	021
-կուտակված մաշվածություն	022
-կուտակված արժեզրկում	023
Այլ հիմնական միջոցներ -հաշվեկշռային արժեք	030
-արժեք	031
-կուտակված մաշվածություն	032
-կուտակված արժեզրկում	033
Ընդամենը ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներ -հաշվեկշռային արժեք	040
-արժեք	041
-կուտակված մաշվածություն	042
-կուտակված արժեզրկում	043

 

 

Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ

Աղյուսակ 6

 

Դասի անվանումը	Տող	Նախորդ տարվա վերջի մնացորդը	Ավելացում	Նվազեցում	Հաշվետու տարվա (ժամանակա- շրջանի) վերջի մնացորդը
1	2	3	4	5	6
Կառուցման ընթացքում գտնվող հիմնական միջոցներ	010
Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ	020
Կապալառուի կողմից կառուցվող հիմնական միջոցներ	030
Ընդամենը անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ	040

 

Աղյուսակ 7

 

Ցուցանիշը	տող	Ամորտիզացիայի դրույքը	Նախորդ տարվա վերջի մնացորդը	Ավելացում			Նվազեցում			Հաշվետու տարվա (ժամանա- կաշրջանի) վերջի մնացորդը
				ընդամենը	այդ թվում`		ընդամենը	այդ թվում`
					ներստեղ- ծումից	վերագնա- հատումից		դուրս- գրումից	վերագնա- հատումից
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
Ֆիրմային անուններ  - հաշվեկշռային արժեք	010
- արժեք	011
- կուտակված  ամորտիզացիա	012
- կուտակված արժեզրկում	013
Համակարգչային ծրագրեր - հաշվեկշռային արժեք	020
- արժեք	021
- կուտակված ամորտիզացիա	022
- կուտակված արժեզրկում	023
Լիցենզիաներ և վստահագրեր - հաշվեկշռային արժեք	030
- արժեք	031
- կուտակված ամորտիզացիա	032
- կուտակված արժեզրկումից	033
Հեղինակային իրավունքներ - հաշվեկշռային արժեք	040
- արժեք	041
- կուտակված ամորտիզացիա	042
- կուտակված արժեզրկում	043
Արտոնագրեր  - հաշվեկշռային արժեք	050
- արժեք	051
- կուտակված ամորտիզացիա	052
- կուտակված արժեզրկում	053
Այլ ոչ նյութական ակտիվներ - հաշվեկշռային արժեք	060
- արժեք	061
- կուտակված ամորտիզացիա	062
- կուտակված արժեզրկում	063
Ընդամենը - հաշվեկշռային արժեք	070
- արժեք	071
- կուտակված ամորտիզացիա	072
- կուտակված արժեզրկում	073

 

Գուդվիլ

 

Աղյուսակ 8

 

Ցուցանիշը	տող	Ամորտիզա- ցիայի ժամանա- կաշրջանը	Նախորդ տարվա վերջի մնացորդը	Ավելացում			Նվազեցում			Հաշվետու տարվա (ժամանա- կաշրջանի) վերջի մնացորդը
				ընդա- մենը	այդ թվում`		ընդա- մենը	այդ թվում`
					ճանաչված լրացուցիչ գուդվիլ	ակտիվների և պարտավորու- թյունների արժեքի ճշգրտումից աճ		ապաճա- նաչված գուդվիլ	ակտիվների և պարտավորու- թյունների արժեքի ճշգրտումից նվազում
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
- հաշվեկշռային արժեք	010
- արժեք	011
- կուտակված ամորտիզացիա	012
- կուտակված արժեզրկում	013

 

Բացասական գուդվիլ

 

Աղյուսակ 9

 

Դասի անվանումը	տող	Ամորտիզա- ցիայի դրույքը	Նախորդ տարվա վերջին մնացորդը	Ավելացում			Նվազեցում			Հաշվետու տարվա (ժամանա- կաշրջանի) վերջի մնացորդը
				ընդա- մենը	այդ թվում`		ընդա- մենը	այդ թվում`
					ճանաչված լրացուցիչ բացասական  գուդվիլ	ակտիվների և պարտավորու- թյունների արժեքի ճշգրտումից աճ		ապաճա- նաչված բացասական  գուդվիլ	ակտիվների և պարտավորու- թյունների արժեքի ճշգրտումից նվազում
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
- հաշվեկշռային արժեք	010
- արժեք	011
- կուտակված ամորտիզացիա	012

 

Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ

Աղյուսակ 10

Ներդրման տեսակը	Տող	Նախորդ տարվա վերջի մնացորդը	Ներդրվել է	Օտարվել է	Հաշվետու տարվա (ժամանակա- շրջանի) վերջի մնացորդը
1	2	3	4	5	6
Բաժնետոմսեր	010
Բաժնեմասեր (փայեր)	020
Պարտատոմսեր, այդ թվում`	030
պետական պարտատոմսեր	031
Մուրհակներ	040
Ավանդներ	050
Այլ ոչ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ	060
Ընդամենը ոչ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ	070

 

Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ

Աղյուսակ 11

Ներդրման տեսակը	Տող	Նախորդ տարվա վերջի մնացորդը	Ներդրվել է	Օտարվել է	Հաշվետու տարվա (ժամանակա- շրջանի) վերջի մնացորդ
1	2	3	4	5	6
Պարտատոմսեր, այդ թվում`	010
պետական պարտատոմսեր	011
Մուրհակներ	020
Ավանդներ	030
Առևտրային արժեթղթեր	040
Այլ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ	050
Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոներ	060
Ընդամենը ոչ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ	070

 

 

Երկարաժամկետ վարկեր և փոխառություններ

Աղյուսակ 12

Ներդրման տեսակը	Տող	Նախորդ տարվա վերջի մնացորդը	Հաշվետու տարվա (ժամանակա- շրջանի) վերջի մնացորդը
1	2	3	4
Երկարաժամկետ վարկեր -զուտ գումար	010
-համախառն գումար	011
-չկրած տոկոսային ծախսեր	012
Երկարաժամկետ փոխառություններ -զուտ գումար	020
-համախառն գումար	021
-չկրած տոկոսային ծախսեր	022
Երկարաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորություններ -զուտ գումար	030
-համախառն գումար	031
-չկրած տոկոսային ծախսեր	032
Ընդամենը -հաշվեկշռային արժեք	040
-համախառն գումար	041
-չկրած տոկոսային ծախսեր	042

 

Կարճաժամկետ բանկային վարկեր և փոխառություններ

Աղյուսակ 13

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Նախորդ տարվա վերջի մնացորդը	Հաշվետու տարվա (ժամանակա- շրջանի) վերջի մնացորդը
1	2	3	4
Կարճաժամկետ բանկային վարկեր -զուտ գումար	010
-համախառն գումար	011
-չկրած տոկոսային ծախսեր	012
Կարճաժամկետ փոխառություններ -զուտ գումար	020
-համախառն գումար	021
-չկրած տոկոսային ծախսեր	022
Երկարաժամկետ բանկային վարկերի կարճաժամկետ մաս -զուտ գումար	030
-համախառն գումար	031
-չկրած տոկոսային ծախսեր	032
Երկարաժամկետ փոխառությունների կարճաժամկետ մաս -զուտ գումար	040
-համախառն գումար	041
-չկրած տոկոսային ծախսեր	042
Ընդամենը -զուտ գումար	050
-համախառն գումար	051
-չկրած տոկասային ծախսեր	052

 

Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին

Աղյուսակ 14

Հարկատեսակի անվանումը	Տող	Նախորդ տարվա վերջի մնացորդը	Հաշվետու տարվա (ժամանակա- շրջանի) վերջի մնացորդը
1	2	3	4
Շահութահարկ	010
Եկամտահարկ	020
Ավելացված արժեքի հարկ	030
Գույքահարկ	040
Հողի հարկ	050
Տույժեր	060
Տուգանքներ	070
Ընդամենը	080

 

5.3.3. Արտահաշվեկշռային հաշիվներ

Արտահաշվեկշռային հաշիվներ

Աղյուսակ 15

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Նախորդ տարվա վերջի մնացորդը	Հաշվետու տարվա (ժամանակա- շրջանի) վերջի մնացորդը
1	2	3	4
Գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցներ	010
Որպես գրավ պահվող ակտիվներ	020
Պայմանական պարտավորություններ	030
Պայմանական ակտիվներ	040
Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրս գրված դեբիտորական պարտքեր	050
Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրս գրված կրեդիտորական պարտքեր	060
Չհատուցված հարկային վնաս	070
Գրավադրված ակտիվներ	080
Խիստ հաշվառման բլանկներ	090
Պարբերական և մասնագիտական գրականություն	100
Շահագործման մեջ գտնվող փոքրարժեք հիմնական միջոցներ և արագամաշ առարկաներ	110

5.3.4. Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվությանը կից ծանոթագրություններ

5.3.4.1. Ֆինանսական արդյունքների հաշվետվություն ծախսերի ըստ բնույթի դասակարգմամբ

Աղյուսակ 16

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Նախորդ տարվա նույն ժամանակաշրջանում	Հաշվետու ժամանակաշրջանում
1	2	3	4
Ապահովագրավճարներ	010
Գործառնական այլ եկամուտներ	020
Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք	030
Դադարեցված պայմանագրերի համաձայն վերադարձված ապահովագրավճարներ	040	(         )	(         )
Ապահովագրական հատուցումներ (ապահովագրական գումարներ)	050	(         )	(         )
Վերաապահովագրավճարներ	060	(         )	(         )
Անձնակազմի գծով ծախսումներ	070	(         )	(         )
Մաշվածության և ամորտիզացիայի գծով ծախսումներ	080	(         )	(         )
Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով եկամուտների (ծախսեր)	090
Գործառնական այլ ծախսումներ և ծախսեր	100	(         )	(         )
Գործառնական շահույթ (վնաս)	110
Ոչ գործառնական գործունեությունից շահույթ (վնաս)	120
Սովորական գործունեությունից շահույթ	130
Արտակարգ դեպքերից շահույթ (վնաս)	140
Հաշվետու ժամանակաշրջանի շահույթ (վնաս)	150
Շահութահարկի գծով ծախս	160
Զուտ շահույթ (վնաս) շահութահարկի գծով ծախսի նվազեցումից հետո	170

5.3.4.2. Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվություն վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով

Աղյուսակ 17

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Նախորդ տարվա նույն ժամանակա- շրջանում	Հաշվետու ժամանակա- շրջանում
1	2	3	4
Փոխանցված վերաապահովագրավճարներ, այդ թվում`	010	(         )	(         )
-ոչ կյանքի ապահովագրության գծով	011	(         )	(         )
-կյանքի ապահովագրության գծով	012	(         )	(         )
Դադարեցված վերաապահովագրության պայմանագրերի համաձայն ստացված վերաապահովագրավճար	020
Ընդամենը վերաապահովագրավճարներ	030
Վերաապահովագրողների բաժինը ապահովագրական հատուցումներում (ապահովագրական գումարում), այդ թվում`	040
-ոչ կյանքի ապահովագրության գծով	041
-կյանքի ապահովագրության գծով	042
Վերաապահովագրական գործունեությունից այլ եկամուտներ, այդ թվում`	050
	051
	052
	053
Վերաապահովագրական գործունեությունից այլ ծախսեր, այդ թվում`	060	(         )	(         )
	061
	062
	063
Վերաապահովագրական գործունեությունից շահույթ (կամ վնաս)	070

Այլ ոչ գործառնական գործունեությունից եկամուտ և ծախս

Աղյուսակ 18

Ցուցանիշի անվանումը	տող	Նախորդ տարի			Հաշվետու տարի (ժամանակաշրջան)
		Եկամուտ	Ծախս	Արդյունք	Եկամուտ	Ծախս	Արդյունք
1	2	3	4	5	6	7	8
Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքից (օտարումից)	010
Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքից (օտարումից)	020
Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից	030
Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից	040
Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկումից	050
Ֆինանսական ներդրումներից	060
Ստացված վարկերից և փոխառություններից	070
Ակտիվներին վերաբերող շնորհներից	080
Անհատույց տրված ակտիվների գծով	090
Ոչ գործառնական այլ գործունեությունից	100
Ընդամենը	110

 

Արտասովոր դեպքերից շահույթ (վնաս)

Աղյուսակ 19

 

Ցուցանիշի անվանումը	տող	Նախորդ տարի			Հաշվետու տարի (ժամանակաշրջան)
		Եկամուտ	Ծախս	Արդյունք	Եկամուտ	Ծախս	Արդյունք
1	2	3	4	5	6	7	8
	010
	020
	030
Ընդամենը	040

5.3.4.5. Էական սխալից` արդյունք

Աղյուսակ 20

Ցուցանիշի անվանումը	տող	Ձև 2-ի տողի համարը	Նախորդ տարի			Հաշվետու տարի (ժամանակաշրջան)
			Եկամուտ	Ծախս	Արդյունք	Եկամուտ	Ծախս	Արդյունք
1	2	3	4	5	6	7	8	9
	010
	020
	030
	040
Ընդամենը	050

5.3.4.6. Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունից արդյունք

Աղյուսակ 21

Ցուցանիշի անվանումը	տող	Ձև 2-ի տողի համարը	Նախորդ տարի			Հաշվետու տարի (ժամանակաշրջան)
			Եկամուտ	Ծախս	Արդյունք	Եկամուտ	Ծախս	Արդյունք
1	2	3	4	5	6	7	8	9
	010
	020
	030
	040
Ընդամենը	050

Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվությանը կից ծանոթագրությունների այլ բացահայտումներ

Սույն կետում պահանջվող բացահայտումները լրացնելիս ավելացվում են լրացուցիչ թերթիկներ` համապատասխան էջակալմամբ:

5.3.5. Այլ բացահայտումներ

Սույն կետում պահանջվող բացահայտումները լրացնելիս ավելացվում են լրացուցիչ թերթիկներ` համապատասխան էջակալմամբ:

 

		Ղեկավար	______________
	Կ. Տ.		(անուն , ազգանուն)
		Գլխավոր հաշվապահ	________________
			(անուն , ազգանուն)

 

ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն
որոշմամբ հաստատված հավելված 8-ի

 

Ձև 6

 

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆ

 

1. Արտարժույթով ներդրումների հաշվարկը կատարվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ Հայաստանի Հանրապետության Կենտրոնական բանկի հաշվարկային փոխարժեքով։

2. Ապահովագրական ընկերությունների հիմնական տնտեսական նորմատիվների վերաբերյալ հաշվետվության ձևն ունի հետևյալ տեսքը`

 

/---------------------------------------------------------------------------/
ընկերության անվանումը, գտնվելու վայրը, հեռախոսահամարը, էլեկտրոնային փոստը

Հաշվետվություն

Ապահովագրական ընկերությունների հիմնական տնտեսական նորմատիվների
 

1	Կանոնադրական կապիտալի զուտ գումար (հզ. դր.)	01
2	Բարձր իրացվելի ակտիվների և պահուստների հաշվարկային մեծության միջև սահմանային հարաբերակցություն (Իպ) =տ03/տ08 (%)	02
	Բարձր իրացվելի ակտիվներ`(տ04+տ05+տ06+տ07) (հզ. դր.)	03
	ա) կանխիկ դրամական միջոցներ, ներառյալ` ապահովագրողի դրամարկղում և կանխիկին հավասարեցված վճարային փաստաթղթեր (հզ. դր.)	04
	բ) Հայաստանի Հանրապետության պետական պարտատոմսեր` ընթացիկ շուկայական արժեքով, բացառությամբ` գրավադրված արժեթղթերի (հզ. դր.)	05
	գ) Հայաստանի Հանրապետության ռեզիդենտ բանկերում` ցպահանջ դեպոզիտներ և բանկային հաշիվներ` նվազեցված նույն բանկի նկատմամբ ունեցած փոխառությունների և այլ պարտավորությունների չափով (հզ. դր.).	06
	դ) ոսկու և այլ թանկարժեք մետաղների ստանդարտացված ձուլակտորներ, ինչպես նաև ոսկու և այլ թանկարժեք մետաղների ստանդարտացված ձուլակտորներով ՀՀ բանկերում տեղաբաշխված դեպոզիտներ (հզ. դր.)	07
	Ապահովագրական պահուստներ (հզ. դր.)	08
3	Բարձր իրացվելի ակտիվների և ընդհանուր ակտիվների հաշվարկային մեծությունների միջև սահմանային հարաբերակցություն (Իը) =տ03/տ10 (%)	09
	Ընդհանուր ակտիվներ (հզ. դր.)	10
4	Վճարունակության փաստացի մեծություն (Վճփ) (տ12-տ13-տ14-տ15-տ16-տ17-տ18տ-19-տ20-տ21) (հզ. դր.)	11
	Սեփական կապիտալ (հզ. դր.)	12
	ա) ապահովագրողի կողմից հետ գնված սեփական բաժնետոմսերի, փայամասնակցության կամ մասնակցության գումար (հզ. դր.)	13
	բ) ոչ նյութական ակտիվների (այդ թվում շահագործումից դուրս) հաշվեկշռային արժեք (հզ. դր.)	14
	գ) ընթացիկ շահույթի (եկամուտների) դիմաց հաշվեգրված հարկային պարտավորություններ (հզ. դր.)	15
	դ) ընկերության կողմից փոխկապակցված անձանց տրված փոխատվություններ (հզ. դր.)	16
	ե) հաշվառման հիմքերով հաշվեգրված, սակայն փաստացի չստացված նյութական միջոցներ (հզ. դր.)	17
	զ) սուբրոգացիայի (ռեգրեսի) իրավունքով ապահովագրողին անցած նյութական ակտիվներ` հաշվեկշռային արժեքի չափով` ապահովագրողի սեփականություն հանդիսանալու փաստը հաստատող համապատասխան փաստաթղթի տրման օրվանից մեկ տարի հետո (հզ. դր.)	18
	է) ապահովագրողի կողմից վարձակալված հիմնական միջոցների բարելավմանն ուղղված կապիտալ ներդրումների հաշվեկշռային մնացորդ (հզ. դր.)	19
	ը) ընկերության սեփականությունը հանդիսացող և ապահովագրական գործունեության համար չօգտագործվող շենքերի, շինությունների, տրանսպորտային միջոցների և սարքավորումների հաշվեկշռային արժեք (հզ. դր.)	20
	թ) ընկերության սեփականությունը հանդիսացող և ապահովագրական գործունեության համար օգտագործվող շենքերի, շինությունների, գրասենյակային գույքի, տրանսպորտային միջոցների և սարքավորումների հաշվեկշռային արժեքի 75% (հզ. դր.)	21
	Ոչ կյանքի ապահովագրություն իրականացնող ապահովագրողների վճարունակության նորմատիվային մեծություն (տ23-ի և տ26-ի առավելագույնը) (հզ. դր.)	22
	Ապահովագրավճարների մեծությունով սահմանվող վճարունակության նորմատիվային սահմանաչափ (Վճնա )=տ24x 0,20 X տ25(կամ 0,5) (հզ. դր.)	23
	Տվյալ ժամանակաշրջանում ոչ կյանքի ապահովագրության պայմանագրերի գծով ապահովագրողի կողմից հաշվեգրված ապահովագրավճարների հանրագումար, նվազեցված հաշվետու ժամանակաշրջանում դադարեցված (լուծարված) ապահովագրության պայմանագրերի գծով վերադարձման ենթակա կամ արդեն վերադարձված ապահովագրավճարների գումարի չափով (Ապ.վճ) (հզ. դր.)	24
	Վերաապահովագրության պայմանագրերի համաձայն վճարված հատուցումների մասի ճշգրտման գործակից, հաշվարկված զուտ հատուցումներով, որը հավասար է տվյալ ժամանակահատվածում զուտ հատուցումներ (ընդհանուր ապահովագրական հատուցումների և ապահովագրական հատուցումներում վերաապահովագրողների բաժնի տարբերություն) հարաբերած ընդհանուր ապահովագրական հատուցումների գումարին (ՎՃգ)	25
	Ապահովագրական հատուցումների (վճարված ապահովագրական գումարների) մեծությունով սահմանվող վճարունակության նորմատիվային սահմանաչափ (Վճչհ)=տ27x 0,30x տ25(կամ 0,5) (հզ. դր.)	26
	Տվյալ ժամանակաշրջանում ընկերության կողմից կյանքի ապահովագրության պայմանագրերի գծով կատարված ապահովագրական հատուցումների (վճարված ապահովագրական գումարների) հանրագումար (Ապ.Հ) (հզ. դր.)	27
	Կյանքի ապահովագրություն իրականացնող ապահովագրողների համար վճարունակության նորմատիվային մեծություն (տ29+տ32) (հզ. դր.)	28
	Ապահովագրական պահուստների մեծությունով սահմանվող վճարունակության նորմատիվային սահմանաչափ (Վճնպ) =0,05xտ30xտ31(կամ 0,85) (հզ. դր.)	29
	Տվյալ ժամանակաշրջանում ընկերության կողմից կյանքի ապահովագրության պայմանագրերի գծով ձևավորված ապահովագրական պահուստների մեծություն (Ապ. Պ) (հզ. դր.)	30
	Վերաապահովագրության պայմանագրերի համաձայն վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գործակից, որը հավասար է ապահովագրողի կողմից կյանքի ապահովագրության գծով սեփական կառավարման ստանձնած ռիսկերի գծով տեխնիկական պահուստների և հաշվետու ժամանակաշրջանում կյանքի ապահովագրության գծով տեխնիկական պահուստների հարաբերությանը (ՎՌ. գ)	31
	Ռիսկային կապիտալի մեծությունով սահմանվող վճարունակության նորմատիվային սահմանաչափ (Վճնռ) = 0,004xտ33xտ31(կամ 0,5) (հզ. դր.)	32
	Հաշվետու օրվա դրությամբ ռիսկային կապիտալի մեծություն, որը հավասար է տվյալ ժամանակահատվածում գործող կյանքի ապահովագրության պայմանագրերի գծով ապահովագրական գումարների մեծության և նույն պայմանագրերի գծով ձևավորված ապահովագրական պահուստների մեծության տարբերությանը (ՌԿ) (հզ. դր.)	33
	Կյանքի և ոչ կյանքի ապահովագրություն համատեղության կարգով իրականացնող ապահովագրողի համար վճարունակության նորմատիվային մեծություն (տ22+տ28) (հզ. դր.)	34
5	Ոչ կյանքի ապահովագրություն իրականացնող ապահովագրողների ընդհանուր կապիտալի համարժեքության նորմատիվ (ԸԿՀ = (տ11 - տ22) / տ22x100)  (%)	35
	Կյանքի ապահովագրություն իրականացնող ապահովագրողների ընդհանուր կապիտալի համարժեքության նորմատիվ (ԸԿՀ =(տ11- տ28) / տ28x100) (%)	36
	Կյանքի և ոչ կյանքի ապահովագրություն համատեղության կարգով իրականացնող ապահովագրողների ընդհանուր կապիտալի համարժեքության նորմատիվ (ԸԿՀ =(տ11- տ34) / տ34x100)  (%)	37
6	Առանձին վերցված ակտիվների համարժեքության (համապատասխանության) նորմատիվը ((ԱՀն)=(տ39x1+տ40x0,80+տ41x0,95+տ42x0,80+տ43x0,95+տ44x0,60+ +տ45x0,70+տ46x0,70+տ47x0,35+տ48x0,90+տ49x0,80)/տ50	38
	ՀՀ պետական պարտատոմսեր (հզ. դր.)	39
	ՀՀ ռեզիդենտ բանկերում՝ ՀՀ դրամով, կամ ՍԴՌ-ի զամբյուղի մաս կազմող արժույթներով, կամ շվեյցարական ֆրանկով բանկային ժամկետային ավանդներ (հզ. դր.)	40
	ՀՀ ռեզիդենտ  բանկերում՜ ՀՀ դրամով, կամ ՍԴՌ-ի զամբյուղի մաս կազմող արժույթներով, կամ շվեյցարական ֆրանկով բանկային ցպահանջ ավանդներ (հզ. դր.)	41
	ՀՀ ոչ ռեզիդենտ բանկերում` (ընդ որում, բանկերի վարկանիշը պետք է լինի Ստանդարտ և Փուրզ, կամ Մուդիզ, կամ Ա. Մ. Բեստ, կամ Դաֆֆ և Ֆելփզ, կամ Վեիսս վարկանշային գործակալությունների կողմից տրամադրած համապատասխանաբար ԲԲԲ, Բաա2, Ց+, ԲԲԲ, Ց վարկանիշից ոչ ցածր) ՍԴՌ-ի զամբյուղի մաս կազմող արժույթներով, կամ շվեյցարական ֆրանկով բանկային ժամկետային ավանդներ (հզ. դր.)	42
	ՀՀ ոչ ռեզիդենտ բանկերում (ընդ որում, բանկերի վարկանիշը պետք է լինի Ստանդարտ և Փուրզ, կամ Մուդիզ, կամ Ա. Մ. Բեստ, կամ Դաֆֆ և Ֆելփզ, կամ Վեիսս վարկանշային գործակալությունների կողմից տրամադրած համապատասխանաբար ԲԲԲ, Բաա2, Ց+, ԲԲԲ, Ց վարկանիշից ոչ ցածր) ՍԴՌ-ի զամբյուղի մաս կազմող արժույթներով, կամ շվեյցարական ֆրանկով բանկային ցպահանջ ավանդներ (հզ. դր.)	43
	տ 40 և տ41-ում նշված բանկերում այլ արժույթներով (բացի ՀՀ դրամից, ՍԴՌ-ի զամբյուղի մաս կազմող արժույթներից և շվեյցարական ֆրանկից) բանկային ժամկետային ավանդներ (հզ. դր.)	44
	տ 40 և տ41-ում նշված բանկերում այլ արժույթներով (բացի ՀՀ դրամից, ՍԴՌ-ի զամբյուղի մաս կազմող արժույթներից և շվեյցարական ֆրանկից) բանկային ցպահանջ ավանդներ (հզ. դր.)	45
	տ40 և տ41-ում նշված բանկերից բացի այլ ֆինանսական և ներդրումային կազմակերպություններում (ընդ որում, կազմակերպությունների վարկանիշը պետք է լինի Ստանդարտ և Փուրզ, կամ Մուդիզ, կամ Ա. Մ. Բեստ, կամ Դաֆֆ և Ֆելփզ, կամ Վեիսս վարկանշային գործակալությունների կողմից տրամադրած համապատասխանաբար ԲԲԲ, Բաա2, Ց+, ԲԲԲ, Ց վարկանիշից ոչ ցածր) ներդրումներ (հզ. դր.)	46
	Անշարժ գույք (հզ. դր.)	47
	Հաշվարկային հաշիվ և դրամարկղ (հզ. դր.)	48
	Թանկարժեք մետաղների ստանդարտացված ձուլակտորներ	49
	Ապահովագրական պահուստներ (հզ. դր.)	50

  

Ընկերության գլխավոր հաշվապահ	---------------------------------------------------------------- (անունը, ազգանունը և ստորագրությունը)
Ընկերության տնօրեն	--------------------------------------------------------- (անունը, ազգանունը և ստորագրությունը)

Կ.Տ.

 

ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն
որոշմամբ հաստատված հավելված 8-ի

 

Ձև 7

 

_________________________________________
Ընկերության անվանումը, գտնվելու վայրը, կապի միջոցներ

 

 

Հաշվետվություն
Ապահովագրական պահուստների չափի մասին

ժամանակաշրջանը_________________

 

ա. Չվաստակված ապահովագրավճարի պահուստ		Ապահովագրական պահուստի չափը (հազար դրամ)
1	Ոչ կյանքի ապահովագրություն
1.1
....
	Հանրագումարը
բ. Պահանջների (վնասների) պահուստ
1
1.1
....
	Հանրագումարը
-Ներկայացված, սակայն դեռևս չվճարված պահանջների պահուստներ
1	Ոչ կյանքի ապահովագրություն
1.1
....
	Հանրագումարը
-Տեղի ունեցած, սակայն դեռևս չներկայացված պահանջների պահուստներ
1	Ոչ կյանքի ապահովագրություն
1.1
....
Հանրագումարը
գ. Այլ պահուստներ (ըստ տեսակների)
1	Ոչ կյանքի ապահովագրություն
1.1
....
	Հանրագումարը
	Կյանքի ապահովագրության պահուստներ
2.	Կյանքի ապահովագրություն
2.1
....
	Հանրագումարը

  
--------------------------
/կազմակերպության պատասխանատու անձի անունը, ազգանունը, ստորագրությունը/
--------------------------/ամիս, ամսաթիվ/կազմակերպության կնիքը

ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն
որոշմամբ հաստատված հավելված 8-ի

 

Ձև 8

 

_________________________________________
(ընկերության անվանումը, գտնվելու վայրը, հեռախոսահամարը, էլեկտրոնային փոստը)

ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆ

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՍԱԿԱԳՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ

NN ը/կ	Ապահովագրության տեսակները	Կիրառված ապահովագրական սակագինը (տոկոս)
		նվազագույնը	առավելագույնը
1.	Ոչ կյանքի ապահովագրություն այդ թվում`	3	4
1.1
1.2
2.	Կյանքի ապահովագրություն այդ թվում`
1.1
1.2

Ներկայացնող անձ`--------------------------------------------------

(կազմակերպության իրավասու անձի ստորագրությունը, անունը, ազգանունը)

--------------------------------------------------------------------

----- -----------200 թ.

ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի թիվ 124-Ն
որոշմամբ հաստատված հավելված 8-ի

 

Ձև 9

Հաշվետվություն

Ապահովագրական վկայագրերի ձևաթղթերի վերաբերյալ

ժամանակաշրջանը--------------------------

 

Ընկերության անվանումը-----------------------------

Ամսաթիվը--------------թ-ից մինչև--------թ.

Տող		Ընդամենը հաշվետու ժամանակա- շրջանի սկզբի դրությամբ		Հաշվետու ժամանակա- շրջանում ձեռքբերված (գնված)		Հաշվետու ժամանակա- շրջանում կնքված վկայագիր		Հաշվետու ժամանակա- շրջանում անվավեր ճանաչված		Հաշվետու ժամանակա- շրջանում կորցված վկայագրեր		Հաշվետու ժամանակա- շրջանում փչացած վկայագրեր		Հաշվետու ժամանակա- շրջանում դադարեցված և/կամ գոր- ծողության ժամկետը լրացած վկայագրեր		Ընդամենը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ
		քա- նակը	համար- ները	քա- նակը	համար- ները	քա- նակը	համար- ները	քա- նակը	համար- ները	քա- նակը	համար- ները	քա- նակը	համար- ները	քա- նակը	համար- ները	քանակը(սյուն 3+սյուն 5-սյուն 7-սյուն 9-սյուն 11-13 սյուն 15)	համար- ները
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18
1	Ոչ կյանքի ապահովագրության իրականացման վկայագրերի ձևաթղթերի քանակը, այդ թվում`
1.1
1.2
1.3
2	Կյանքի ապահովագրության իրականացման վկայագրերի ձևաթղթերի քանակը, այդ թվում`
2.1
2.2
2.3
	Ընդամենը`
3	Ընդամենը վկայագրերի ձևաթղթերի քանակը

Կ.Տ.
	Գլխավոր հաշվապահ  __________