ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

6 հոկտեմբերի 2022 թվականի N 1538-Ն

Հիմք ընդունելով «Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման ենթարկված անձանց նույնացման և աջակցության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 22-րդ հոդվածի 2.2-րդ մասը՝ Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.

1. Սահմանել մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհերին և հատուկ կատեգորիայի զոհերին կացարանի տրամադրման, բնաիրային, հոգեբանական, խորհրդատվական, իրավաբանական օգնության և խնամքի տրամադրման, այդ թվում՝ համապատասխան հաստատությունում, որակի նվազագույն չափորոշիչները` համաձայն հավելվածի:

2. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը հաջորդող օրվանից:

1. Սույն հավելվածով սահմանված՝ մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհերին և հատուկ կատեգորիայի զոհերին կացարանի տրամադրման, բնաիրային, հոգեբանական, խորհրդատվական, իրավաբանական օգնության և խնամքի տրամադրման, այդ թվում՝ համապատասխան հաստատությունում, որակի չափորոշիչները հանդիսանում են նվազագույն։ Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհերին և հատուկ կատեգորիայի զոհերին կացարան տրամադրող, բնաիրային, հոգեբանական, խորհրդատվական, իրավաբանական օգնություն և խնամք տրամադրող հաստատությունները և կազմակերպությունները կարող են լավարկել այն չափորոշիչները, որոնցով տրամադրելու են համապատասխան ծառայությունները կամ ներկայացնել առավել բարելավված պայմաններ:

2. Սույն հավելվածի 1-ին կետում նշված ծառայությունների չափորոշիչները ներկայացվում են ըստ ծառայությունների տեսակների:

3. Սույն հավելվածով նախատեսված ծառայությունները տրամադրելիս անհրաժեշտ է ապահովել հետևյալ պայմանները՝

1) խտրականության բացառում.

2) մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհերի և հատուկ կատեգորիայի զոհերի անվտանգության ու արդար վերաբերմունքի ապահովում.

3) արդարադատության հասանելիություն և հայցային պահանջ ներկայացնելուն չխոչընդոտում.

4) վերաինտեգրման ապահովում.

5) մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհերի և հատուկ կատեգորիայի զոհերի անձնական կյանքի գաղտնիության ապահովում.

6) հատուկ կատեգորիայի երեխա զոհի լավագույն շահի ապահովում.

7) մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի և հատուկ կատեգորիայի զոհի կարծիքը հաշվի առնելը (հատուկ կատեգորիայի զոհերի կարծիքը հաշվի է առնվում նրանց տարիքին և հասունության մակարդակին համապատասխան):

4. Սույն հավելվածի 3-րդ կետով նախատեսված պայմաններն անվերապահորեն կիրառելի են մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման բոլոր զոհերի և հատուկ կատեգորիայի զոհերի նկատմամբ:

5. Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհերին և հատուկ կատեգորիայի զոհերին կացարան տրամադրվում է միայն դրա անհրաժեշտության դեպքում` մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի գրավոր համաձայնությամբ: Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման հատուկ կատեգորիայի զոհի փոխարեն համաձայնությունը տրվում է նրա ծնողի, օրինական ներկայացուցչի, խնամակալի կամ նման համաձայնություն տալու իրավունք ունեցող այլ անձի կողմից:

6. Կացարանը պետք է համապատասխանի հակահրդեհային և Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ նախատեսված անվտանգության այլ կանոններին:

7. Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհերին և հատուկ կատեգորիայի զոհերին կացարան տրամադրելու նախապայմաններն են՝

1) անվտանգության ապահովումը՝ ներառյալ կացարանն անվտանգության համակարգով կահավորելը, տեսախցիկները և կացարանում անհատական պաշտպանության միջոցների (աերոզոլային սարքեր, ազդարարման համակարգ և այլն) առկայությունը: Արգելվում է տեսախցիկներ տեղադրել բնակելի սենյակում և սանհանգույցում.

2) գաղտնիությունը՝ ներառյալ կացարանի գտնվելու վայրի մասին տեղեկատվությունը չհրապարակելը:

8. Կացարանի տրամադրումը չի պարտավորեցնում մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհերին և հատուկ կատեգորիայի զոհերին ստանալ բոլոր ծառայությունները, որոնք տրամադրվում են կացարանում: Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման կոնկրետ զոհին և հատուկ կատեգորիայի զոհին՝ կացարանում տրամադրվող ծառայությունները պետք է հիմնվեն նրա կարիքների գնահատման վրա:

9. Կացարանում համակեցության կանոնների պահպանումը և կացարանում գտնվող այլ անձանց իրավունքները և ազատությունները հարգելն ու չոտնահարելը պարտադիր է: Կացարանում համակեցության կանոնների պահպանման կամ կացարանում գտնվող այլ անձի իրավունքները և ազատությունները հարգելու ու չոտնահարելու նկատմամբ վերահսկողությունն իրականացնում է կացարան տրամադրող կազմակերպությունը կամ հաստատությունը:

10. Կացարանում մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի կամ հատուկ կատեգորիայի զոհի ընդունելությունն իրականացվում է շուրջօրյա՝ կացարանի հերթապահի կողմից: Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման հատուկ կատեգորիայի երեխա զոհերն ընդունվում են իրենց օրինական ներկայացուցչի հետ, եթե այդպիսին կա, և եթե դա չի հակասում երեխայի լավագույն շահին, իսկ մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհերն ընդունվում են իրենց խնամքի տակ գտնվող երեխաների հետ միասին: Եթե մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի խնամքի տակ գտնվող երեխան 12 տարեկանից բարձր է, ապա զոհն իր երեխայի հետ համատեղ կացարանում տեղավորվում է այնպես, որպեսզի բացառվի մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման այլ զոհերի կամ հատուկ կատեգորիայի զոհերի հետ շփումը, բացառությամբ այն դեպքերի, եթե այդ շփումը բխում է երեխայի լավագույն շահից: Եթե մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհը գտնվում է ծանր հոգեբանական վիճակում, ապա նրա խնամքի տակ գտնվող երեխան նրա հետ միասին ընդունվում է կացարան, եթե դա բխում է երեխայի լավագույն շահից կամ մինչև մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի ծանր հոգեբանական վիճակի բարելավումը նրա և երեխայի շփումը կազմակերպվում է սոցիալական աշխատողի կամ հոգեբանի ներկայությամբ:

11. Կացարանում մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհին կամ հատուկ կատեգորիայի զոհին ընդունում են անձնագրով կամ անձը հաստատող այլ փաստաթղթով, իսկ դրանց բացակայության դեպքում՝ առանց դրա՝ նշում կատարելով այլ փաստաթղթերից մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի կամ հատուկ կատեգորիայի զոհի անունը, ազգանունը, ծննդյան տարեթիվը և այլ տվյալներ, որոնք հայտնի են:

12. Կացարան ընդունելիս մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհին կամ հատուկ կատեգորիայի զոհին գրանցում են հաշվառման մատյանում, նրան ենթարկում են բժշկական զննման, ըստ անհրաժեշտության՝ նաև սանիտարական մշակման, և տեղափոխում կարանտինային բաժանմունք մինչև 15 օր տևողությամբ: Վարակիչ հիվանդությունների արձանագրման դեպքում կարանտինային բաժանմունքում նախատեսվում է առանձնացված սենյակ՝ մեկուսացման նպատակով:

13. Անձը չի կարող ընդունվել կացարան՝ ներառյալ կարանտինային բաժանմունքում գտնվելուց հետո, եթե ունի Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2001 թվականի դեկտեմբերի 27-ի N 1286 որոշմամբ հաստատված և շրջապատի համար վտանգ ներկայացնող հիվանդությունների ցանկում ընդգրկված հիվանդություններից որևէ մեկը: Այդ դեպքում կազմակերպությունը կամ հաստատությունը մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի կամ հատուկ կատեգորիայի զոհի մասին տեղեկացնում է Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությանը և Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարությանը:

14. Կացարանում պետք է լինի իրական հնարավորություն մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման յուրաքանչյուր զոհին կամ հատուկ կատեգորիայի զոհին տրամադրել բնակելի առանձին սենյակ, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ հակառակի մասին խնդրում է մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհը կամ հատուկ կատեգորիայի զոհը կամ նրանք հանդիսանում են մերձավոր ազգականներ կամ դա բխում է նրանց անվտանգությունից կամ այլ ցուցումներից: Բնակելի սենյակում չեն կարող միաժամանակ բնակվել չորսից ավելի՝ մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհ կամ հատուկ կատեգորիայի զոհ: Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհն իր երեխայի հետ միասին, ինչպես նաև մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման հատուկ կատեգորիայի զոհն իր ծնողի կամ այլ օրինական ներկայացուցչի հետ միասին բնակվում են մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման այլ զոհերից կամ հատուկ կատեգորիայի զոհերից անջատ, բացառությամբ սույն հավելվածի 10-րդ և 23-րդ կետերով նախատեսված դեպքերի:

15. Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհին կամ հատուկ կատեգորիայի զոհին կացարանում հատկացվող բնակելի տարածության չափը չի կարող պակաս լինել ինը քառակուսի մետրից՝ մեկ անձի համար։

16. Կացարանը պետք է ունենա բավարար բնական և արհեստական լուսավորություն և օդափոխություն, լինի մատչելի մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի կամ հատուկ կատեգորիայի զոհի համար, ինչպես նաև բացառի ավելորդ ֆիզիկական անհարմարությունը, մասնավորապես, հաշմանդամություն ունեցող անձանց համար: Կացարանը պետք է մշտապես ապահովված լինի տաք և սառը ջրով:

17. Կացարանում պետք է ապահովվի 18-24 °C ջերմաստիճան, որը կարգավորելու հնարավորություն ունի նաև մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհը կամ հատուկ կատեգորիայի զոհը:

18. Կացարանում մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհին կամ հատուկ կատեգորիայի զոհին անհատական օգտագործման համար տրամադրվում է՝

1) հագուստի պահարան և մահճակալ.

2) անկողնային պարագաներ և սպիտակեղեն.

3) խոհանոցային սպասք (ափսե, բաժակ, գդալ, սնունդ պատրաստելու սպասք և այլն).

4) հագուստ (անհրաժեշտության դեպքում).

5) անձնական հիգիենայի պարագաներ (սրբիչ, օճառ, ատամի մածուկ, խոզանակ և այլն).

6) անհրաժեշտության դեպքում` երեխաների խնամքի պարագաներ՝ իր տարիքին համապատասխան.

7) սնունդ՝ օրական առնվազն երեք անգամ, ընդ որում, հատուկ սննդակարգի կարիք ունեցող անձանց համար բժշկի ցուցումով նշանակվում է դիետիկ սնունդ (մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի ցանկության դեպքում սնունդը կարող է պատրաստվել իր կողմից ինքնուրույն, իսկ հատուկ կատեգորիայի զոհը կարող է մասնակցություն ունենալ սննդի պատրաստման ընթացքին).

8) մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի յուրաքանչյուր երեխայի, ինչպես նաև տարիքային առանձնահատկություններից ելնելով՝ հատուկ կատեգորիայի երեխա զոհի համար մանկական մահճակալ:

19. Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհը կամ հատուկ կատեգորիայի զոհը սնունդ, հագուստ, հիգիենայի և այլ պարագաներ ստանում է սույն հավելվածի 3-րդ գլխով նախատեսված չափով և ժամկետով, եթե առավել չափ չի տրամադրում կացարան տրամադրող կազմակերպությունը կամ հաստատությունը:

20. Կացարանը պետք է ապահովված լինի ընդհանուր օգտագործման սեղանով, աթոռներով, բազկաթոռներով, հագուստի կախիչներով, կենցաղային իրերի պահարանով, հեռուստացույցով, սառնարանով, գազօջախով կամ էլեկտրական օջախով, աղբամանով և կենցաղում անհրաժեշտ այլ պարագաներով:

21. Եթե կացարանը երկհարկանի է կամ այնտեղ առկա են երեքից ավելի բնակելի սենյակներ, ապա կացարանում պետք է լինի առնվազն երկու սանհանգույց:

22. Կացարանում առօրյան՝ ներառյալ քնելու և վերկացի ժամերը որոշում է մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհը կամ հատուկ կատեգորիայի զոհը:

23. Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման տարբեր սեռերի զոհերը կամ հատուկ կատեգորիայի զոհերը բնակվում են առանձին կացարաններում կամ կացարանի առանձին մուտք ունեցող բնակելի սենյակներում: Եթե կացարանում առանձին բնակեցնելու հնարավորությունը բացակայում է, ապա մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման նույն սեռի զոհերի կամ հատուկ կատեգորիայի զոհերի առկայությունը բացառում է հակառակ սեռի զոհերի կամ հատուկ կատեգորիայի զոհերի ընդունումը, բացառությամբ, եթե՝

1) մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման տարբեր սեռերի զոհերը կամ հատուկ կատեգորիայի զոհերը մերձավոր ազգականներ են.

2) մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհն ընդունվում է իր մինչև 12 տարեկան երեխայի հետ:

24. Եթե կացարանում տրամադրվում են նաև այլ ծառայություններ, դրանց տրամադրումը պետք է համապատասխանի Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված պահանջներին՝ ներառյալ սույն հավելվածում նախատեսված չափորոշիչներին:

25. Բնաիրային օգնությունը տրամադրվում է մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի կամ հատուկ կատեգորիայի զոհի կարիքների գնահատման հիման վրա՝ ղեկավարվելով Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2015 թվականի օգոստոսի 31-ի N 984-Ն որոշմամբ:

26. Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհին կամ հատուկ կատեգորիայի զոհին որպես բնաիրային օգնություն տրամադրվում է սնունդ, հագուստ, կոշիկ, անկողնային և հիգիենայի պարագաներ, երեխաների խնամքի պարագաներ, առաջին անհրաժեշտության այլ ապրանքներ:

27. Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհին կամ հատուկ կատեգորիայի զոհին տրամադրվող սնունդը պետք է համապատասխանի Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված սննդի կոնկրետ տեսակին ներկայացվող պահանջներին և լինի պիտանի օգտագործման համար:

28. Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհին կամ հատուկ կատեգորիայի զոհին սննդամթերքը տրամադրվում է հետևյալ նվազագույն չափաբաժիններով՝

29. Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհը կամ հատուկ կատեգորիայի զոհը կարող է հրաժարվել կոնկրետ սննդամթերքներից՝ դրա մասին գրավոր հայտնելով բնաիրային օգնություն կամ կացարան տրամադրող կազմակերպությանը կամ հաստատությանը:

30. Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհին կամ հատուկ կատեգորիայի զոհին հագուստն ու կոշիկը տրամադրվում են հետևյալ քանակով՝

31. Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհին կամ հատուկ կատեգորիայի զոհին սույն հավելվածի 30-րդ կետով նախատեսված հագուստը տրամադրվում է հաշվի առնելով նրանց սեռը, տարիքը, հնարավորինս՝ նախասիրությունները, և բացառելով ալերգիկ կամ այլ բացասական հնարավոր հետևանքները:

32. Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհին կամ հատուկ կատեգորիայի զոհին անկողնային և հիգիենայի պարագաները տրամադրվում են հետևյալ քանակով՝

33. Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի խնամքի տակ գտնվող երեխայի կամ հատուկ կատեգորիայի երեխա զոհի խնամքի պարագաները, ինչպես նաև մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի կամ հատուկ կատեգորիայի զոհի համար առաջին անհրաժեշտության այլ ապրանքները տրամադրվում են ըստ պահանջի՝ հաշվի առնելով նրանց կարիքները:

34. Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհին կամ հատուկ կատեգորիայի զոհին հոգեբանական օգնություն կարող է տրամադրել հոգեբանի բակալավրի, մագիստրոսի կամ մասնագետի կրթություն ունեցող այն անձը, ով ունի հոգեբանի աշխատանքի առնվազն 5 տարվա փորձ, և պետական, տեղական ինքնակառավարման մարմինների կամ միջազգային կամ հասարակական կազմակերպությունների կողմից վերապատրաստվել է հանցագործությունից տուժած անձանց կամ բռնության՝ ներառյալ ընտանիքում բռնության ենթարկված անձանց հետ հոգեբանական աշխատանքներ իրականացնելու համար: Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման հատուկ կատեգորիայի երեխա զոհին հոգեբանական օգնություն տրամադրում է սույն կետով նախատեսված պահանջներին համապատասխանող մանկական հոգեբանը:

35. Հոգեբանական օգնությունը տրամադրվում է անձի՝ մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման ենթարկվելու հետևանքով առաջացած անկայուն հոգեբանական վիճակը վերականգնելու, սթրեսը հաղթահարելու, սոցիալական կապերը և ընտանիքի հետ հարաբերությունները վերահաստատելու, կարողություններն ամրապնդելու, անկախության և ինքնաբավության համար անհրաժեշտ հմտություններ ձեռք բերելու և անձին վերասոցիալականացնելու համար:

36. Հոգեբանական օգնությունը տրամադրվում է անհատական վերականգնողական ծրագրերի միջոցով: Հոգեբանը վերականգնողական ծրագիրը վերանայում է պարբերաբար, սակայն ոչ ուշ, քան երկու ամիսը մեկ:

37. Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհին կամ հատուկ կատեգորիայի զոհին հոգեբանական օգնություն տրամադրելու նպատակով հոգեբանը գնահատում է անձի հոգեբանական վիճակը, մշակում և պարբերաբար վերանայում է անհատական վերականգնողական ծրագիրը՝ ներառելով անձի համար անհրաժեշտ միջոցառումներ, և իրականացնում այն:

38. Հոգեբանական օգնություն տրամադրվում է հետևյալ եղանակներով՝

1) սոցիալ-հոգեբանական ծառայություններ.

2) հոգեբանական ախտորոշում և անձի ուսումնասիրություն.

3) սոցիալ-հոգեբանական պատրոնաժ (պարբերական դիտարկում).

4) հոգեկանխարգելիչ աշխատանք.

5) հոգեբանական խորհրդատվություն.

6) ճգնաժամային հոգեբանական օգնություն.

7) հոգեբանական շտկում.

8) հոգեբանական պատրաստումներ, քննարկումներ և զրույցներ՝ ներառյալ խմբային:

39. Սույն հավելվածի 38-րդ կետում նշված օգնության կոնկրետ եղանակը կամ դրանց համակցությունը որոշում է հոգեբանը՝ հոգեբանական վերականգնման ծրագրի շրջանակներում:

40. Խորհրդատվական օգնությունը տրամադրվում է տարբեր ոլորտների մասնագետների կողմից՝ մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման ենթարկվելու հետևանքով ստեղծված իրավիճակից դուրս գալու, սոցիալական խնդիրների լուծման ուղիներ և եղանակներ գտնելու միջոցների, հասարակությանը սոցիալական վերաինտեգրմանն ուղղված խորհուրդների և առաջարկությունների, ինչպես նաև համարժեք աջակցություն ստանալու համար:

41. Խորհրդատվական օգնությունը մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհին կամ հատուկ կատեգորիայի զոհին ուղղորդելն է պետական կամ տեղական ինքնակառավարման մարմիններ, միջազգային կամ հասարակական կազմակերպություններ՝ սույն հավելվածի 40-րդ կետում նշված նպատակների համար, ինչպես նաև կացարանում գտնվելիս կամ խնամք տրամադրելիս կազմակերպության կամ հաստատության մասնագետների կողմից տեղեկատվություն տրամադրելը, իսկ, անհրաժեշտության դեպքում, նաև համապատասխան մարմիններ և կազմակերպություններ համատեղ այցելելը:

42. Հոգեբանական և իրավաբանական խորհրդատվությունը տրամադրվում է սույն հավելվածի 4-րդ և 6-րդ գլուխների պայմաններին համապատասխան:

43. Խորհրդատվական օգնություն տրամադրող մասնագետը պատասխանատու է տրամադրվող տեղեկատվության ամբողջական, ճշգրիտ, նպատակային և կիրառելի լինելու համար: Անհրաժեշտության դեպքում, տրամադրվում են խորհրդատվական բուկլետներ՝ անհրաժեշտ տեղեկատվությամբ՝ մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհին կամ հատուկ կատեգորիայի զոհին հասկանալի լեզվով:

44. Խորհրդատվական օգնությունը մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման հատուկ կատեգորիայի զոհին տրամադրվում է նրա օրինական ներկայացուցչի հետ միասին, եթե դա չի հակասում հատուկ կատեգորիայի երեխա զոհի լավագույն շահին:

45. Իրավաբանական օգնությունը կարող է տրամադրել իրավաբանի բակալավրի, մագիստրոսի կամ մասնագետի կրթություն ունեցող այն անձը, ով ունի փաստաբանական գործունեության արտոնագիր կամ իրավաբանի աշխատանքի առնվազն 5 տարվա փորձ և պետական, տեղական ինքնակառավարման մարմինների կամ միջազգային կամ հասարակական կազմակերպությունների կողմից վերապատրաստվել է հանցագործությունից տուժած անձանց կամ բռնության ենթարկված անձանց հետ աշխատանքներ իրականացնելու համար: Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման հատուկ կատեգորիայի երեխա զոհին իրավաբանական օգնություն տրամադրվում է օրինական ներկայացուցչի միջոցով, եթե դա չի հակասում երեխայի լավագույն շահին:

46. Իրավաբանական օգնությունը ներառում է`

1) խորհրդատվություն` հայցադիմումների, դիմումների, բողոքների և այլ իրավաբանական բնույթի դատավարական փաստաթղթերի կազմում՝ ներառյալ իրավաբանական տեղեկատվության տրամադրում.

2) ներկայացուցչություն կամ պաշտպանություն` քրեական, քաղաքացիական, վարչական և սահմանադրական գործերով.

3) այլ աջակցություն՝ անձի իրավունքների և օրինական շահերի պաշտպանության, փաստաթղթերի վերականգնման կամ դրանց բացակայության դեպքում դրանք ձեռքբերման համար:

47. Սույն հավելվածի 46-րդ կետի 2-րդ ենթակետով նախատեսված իրավաբանական օգնությունը կարող է տրամադրվել միայն փաստաբանի կողմից:

48. Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի կամ հատուկ կատեգորիայի զոհի խնամքը՝ նրանց ընտանիքում (հարազատ սոցիալական միջավայրում) կամ կացարանում՝ առօրյային առավել մոտ սոցիալ-կենցաղային պայմաններում, պահելու և հասարակությունում ներառելու նպատակով անհրաժեշտ օգնությունն է:

49. Եթե խնամքը տրամադրվում է կազմակերպության կամ հաստատության կացարանում, ապա այն տրամադրվում է սույն հավելվածի 2-6-րդ գլուխներով, իսկ եթե մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի կամ հատուկ կատեգորիայի զոհի ընտանիքում (հարազատ սոցիալական միջավայրում)՝ 3-6-րդ գլուխներով նախատեսված պայմանների ապահովմամբ:

50. Խնամք տրամադրելիս հավելյալ կարող են տրամադրվել աջակցություն կրթության ստացմանը, ժամանցի կազմակերպմանը, բժշկական օգնության և սպասարկման տրամադրմանը, ինչն ապահովվում է համապատասխան մարմինների և հիմնարկների հետ համագործակցության միջոցով:

51. Խնամքի տրամադրումը, այդ թվում՝ համապատասխան հաստատությունում, կարող է իրականացվել միայն մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի կամ հատուկ կատեգորիայի զոհի օրինական ներկայացուցչի գրավոր համաձայնության դեպքում:

52. Սույն հավելվածով նախատեսված՝ մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհերին և հատուկ կատեգորիայի զոհերին կացարանի տրամադրման, բնաիրային, հոգեբանական, խորհրդատվական, իրավաբանական օգնության և խնամքի տրամադրման, այդ թվում՝ համապատասխան հաստատությունում, որակի նվազագույն չափորոշիչների ապահովման նկատմամբ վերահսկողությունն իրականացնում է Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը:

53. Եթե ծառայությունը կամ օգնությունը տրամադրվում է կազմակերպության կամ հաստատության կողմից, ապա սույն հավելվածով նախատեսված՝ մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհերին և հատուկ կատեգորիայի զոհերին կացարանի տրամադրման, բնաիրային, հոգեբանական, խորհրդատվական, իրավաբանական օգնության և խնամքի տրամադրման, այդ թվում՝ համապատասխան հաստատությունում, որակի նվազագույն չափորոշիչների ապահովման նկատմամբ մշտադիտարկումը, ինչպես նաև վերահսկողությունն իրականացվում է նաև այդ կազմակերպության կամ հաստատության ղեկավարության կողմից:

54. Ծառայություններ կամ օգնություն տրամադրող կազմակերպության կամ հաստատության ղեկավարության կողմից մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի կամ հատուկ կատեգորիայի զոհի հետ տարվող անհատական աշխատանքի մշտադիտարկումը՝ որպես ծառայությունների արդյունավետության ստուգման ձև, սահմանվում է սույն հավելվածի N 1 ձևով: Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի և հատուկ կատեգորիայի զոհի հետ տարվող անհատական աշխատանքի մշտադիտարկումն իրականացվում է առնվազն ամիսը մեկ անգամ:

55. Սույն հավելվածով նախատեսված նվազագույն չափորոշիչները չապահովելը կամ մասնակիորեն ապահովելը կարող է հանգեցնել մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհերին և հատուկ կատեգորիայի զոհերին համապատասխան հաստատություն և կազմակերպություն չուղղորդելուն, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության հետ՝ մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհերին և հատուկ կատեգորիայի զոհերին ծառայություններ մատուցելու իրավահարաբերությունների դադարեցմանը:

56. Սույն հավելվածով նախատեսված ծառայություններ կամ օգնություն տրամադրելու համար Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարություն դիմած կազմակերպությունը կամ հաստատությունը պարտավոր է ներկայացնել սույն հավելվածով նախատեսված պահանջների համապատասխանելիությունը փաստող կամ հիմնավորող փաստաթղթեր՝ ներառյալ մասնագետներին ներկայացվող պահանջները:

57. Եթե կազմակերպության կամ հաստատության գործունեության ընթացքում տեղի են ունենում այնպիսի փոփոխություններ, որոնք չեն համապատասխանում սույն հավելվածով նախատեսված պահանջներին, ապա կազմակերպության կամ հաստատության ղեկավարությունը ոչ ուշ, քան 5 աշխատանքային օրվա ընթացքում դրա մասին տեղեկացնում է Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությանը:

58. Եթե սույն հավելվածի 57-րդ կետում նախատեսված տեղեկատվությունը փոխանցելուց հետո, սույն հավելվածով նախատեսված պահանջներին անհամապատասխանությունը չի վերացվում 10 աշխատանքային օրվա ընթացքում, ապա Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության հետ՝ մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհերին և հատուկ կատեգորիայի զոհերին ծառայություններ մատուցելու իրավահարաբերությունները դադարում են:

Ձև N 1

Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման զոհի կամ հատուկ կատեգորիայի զոհի անունը, ազգանունը և հայրանունը______________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________

Ծննդյան ամսաթիվ __________________________________________

_____________ ից _____________ -ը նախատեսված անհատական աշխատանքի մշտադիտարկում

Հատուկ կարծիք և

դիտարկումներ _____________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________

Մասնագետ ________________________________

(Ա.Ա.Հ, ստորագրություն, ամսաթիվ)

Ղեկավար ________________________________

(Ա.Ա.Հ, ստորագրություն, ամսաթիվ)

_______________________________________________________

1 Դրական փոփոխությունները ներկայացվում են ըստ ոլորտների՝

- մարմնական, հոգեկան, հուզական վիճակ,

- խոսքային, ճանաչողական, զգայական շարժողական ոլորտ,

- շփումների ոլորտ,

- ինքնասպասարկման ոլորտ,

- սոցիալ-կենցաղային և աշխատանքային հարմարեցման և սոցիալիզացիայի ոլորտ:

Պաշտոնական հրապարակման օրը՝ 6 հոկտեմբերի 2022 թվական: