ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

28 հոկտեմբերի 2010 թվականի N 1374-Ն

ՀԱՆՔԱՅԻՆ ՋՐԵՐԻ ՇԱՐՔԸ ԴԱՍՎԱԾ ԵՎ ԱՐԴՅՈՒՆԱՀԱՆՎԱԾ ՀՈՒՄՔԻ ՕԳՏԱԳՈՐԾՄԱՆ ԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Ի կատարումն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2009 թվականի ապրիլի 30-ի «Շշալցված հանքային ջրերին ներկայացվող պահանջների վերաբերյալ կարգը հաստատելու մասին» N 491-Ն որոշման 3-րդ կետի 1-ին ենթակետի` Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.

1. Հաստատել հանքային ջրերի շարքը դասված և արդյունահանված հումքի օգտագործման կարգը` համաձայն հավելվածի:

2. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը հաջորդող 90-րդ օրվանից:

Կ Ա Ր Գ

ՀԱՆՔԱՅԻՆ ՋՐԵՐԻ ՇԱՐՔԸ ԴԱՍՎԱԾ ԵՎ ԱՐԴՅՈՒՆԱՀԱՆՎԱԾ ՀՈՒՄՔԻ ՕԳՏԱԳՈՐԾՄԱՆ

I. ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՈԼՈՐՏԸ

1. Սույն կարգով կանոնակարգվում է Հայաստանի Հանրապետության տարածքում հանքային ջրերի շարքը դասված և արդյունահանված հումքի օգտագործման կարգը:

II. ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

2. Սույն կարգի մեջ կիրառված են հետևյալ հասկացությունները`

1) բալնեոլոգիա` բժշկական գիտության բաժին է, որն ուսումնասիրում է բուժիչ հանքային ջրերը, նրանց ծագումը, ֆիզիկաքիմիական հատկությունները, տարբեր հիվանդությունների ժամանակ օրգանիզմի վրա դրանց ազդեցությունը, բուժկանխարգելիչ նպատակով օգտագործման մեթոդները, բժշկական ցուցումները և հակացուցումները.

2) բալնեոբուժում` (լատիներեն balneum-բաղնիք, լողանալ և բուժում) այն նախատեսում է հանքային ջրերի ներքին (խմելու) և արտաքին (բալնեոլոգիական) օգտագործում` տարբեր հիվանդությունների բուժման համար, որպես բուժման միջոց հանքային ջրի կիրառման տարբեր մեթոդներով (լոգանքներ, ցնցուղ, հիդրոմերսում, հոգնա, խմելու միջոցով և այլն).

3) խմելու բուժիչ-սեղանի բնական հանքային ջուր, որն ունի 1-10գ/դմ3 հանքայնացում: Խմելու բուժիչ-սեղանի բնական հանքային ջրերը խմում են բուժկանխարգելիչ նպատակներով, սահմանափակ քանակներով: Դրանց անսահմանափակ օգտագործումը կարող է բերել օրգանիզմում ջրաաղային հավասարակշռության խանգարման և քրոնիկ հիվանդությունների սրման.

4) խմելու բուժիչ բնական հանքային ջուր, որն ունի 10-15գ/դմ3 հանքայնացում: Այս ջրերը չեն շշալցվում և խմում են անմիջապես աղբյուրից: Խմելու բուժիչ բնական հանքային ջրերն ունեն բուժիչ ազդեցություն:

III. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

3. Հանքային ջրերի արդյունահանված հումքի` բնական հանքային ջրերի, սեղանի հանքային ջրերի, բուժիչ բնական հանքային ջրերի տարանջատումը (դասակարգումը) ու դրանց ֆիզիոլոգիական և բուժական ազդեցությունը, համալիր ֆիզիկաքիմիական, մանրէաբանական և կլինիկական հետազոտությունների հիման վրա հիմնավորում է Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարությունը:

4. Բուժիչ բնական հանքային ջրերն օգտագործվում են բժշկի նշանակմամբ` բուժական նպատակներով օգտագործման ցուցումներով:

5. Խմելու արհեստական հանքայնացված ջրերը որպես բուժման միջոց չեն կարող օգտագործվել:

IV. ՀԱՆՔԱՅԻՆ ՋՐԵՐԻ ՕԳՏԱԳՈՐԾՈՒՄԸ ԲՈՒԺԱԿԱՆ ՆՊԱՏԱԿՈՎ

6. Բուժիչ բնական հանքային ջրերն օգտագործվում են`

1) խմելու` ներքին ընդունման ձևով,

2) բալնեոլոգիական` արտաքին (լոգանքների, բուժիչ լվացումների, աերոզոլների ինհալյացիայի, հոգնաների և այլնի) օգտագործման համար:

7. Բուժիչ բնական հանքային ջրերի ներքին ընդունման ցուցումները`

1) մարսողական համակարգի հիվանդություններ`

ա. ռեֆլյուքս - էզոֆագիտ,

բ. քրոնիկ գաստրիտներ` ստամոքսի նորմալ արտազատողական ֆունկցիայով, ստամոքսի բարձր արտազատողական ֆունկցիայով, ստամոքսի ցածր արտազատողական ֆունկցիայով,

գ. ստամոքսի և 12-մատնյա աղիքի խոցային հիվանդություն,

դ. քրոնիկ կոլիտ և էնտերոկոլիտ,

ե. լյարդի և լեղատար ուղիների քրոնիկ հիվանդություններ. տարբեր էթիոլոգիայի խոլանգիտների, հետխոլեցիստէկտոմային համախտանիշ,

զ. քրոնիկ պանկրեատիտ.

2) էնդոկրին համակարգի հիվանդություններ և նյութափոխանակության խանգարումներ`

ա. շաքարային դիաբետ,

բ. ճարպակալում,

գ. պոդագրա,

դ. միզաթթվային դիաթեզ.

3) միզասեռական համակարգի հիվանդություններ`

ա. միզատար ուղիների քրոնիկ հիվանդություններ,

բ. քրոնիկ պիելոնեֆրիտ,

գ. երիկամաքարային հիվանդություններ,

դ. քրոնիկ ցիստիտ,

ե. ուրետրիտ.

4) արյան հիվանդություններ` երկաթդեֆիցիտային սակավարյունություններ:

8. Բալնեոլոգիական (արտաքին օգտագործման համար) ջրերի ցուցումները`

1) ածխաթթվային ջրերը (ածխաթթվի 0,75-2,0գ/դմ3 պարունակությամբ) ցուցված են սիրտ-անոթային, այդ թվում` սրտային անբավարարության նախնական փուլերում և սրտի ռիթմի խանգարումների, նյարդային համակարգի, շնչառական օրգանների, մարսողական համակարգի հիվանդությունների բուժման համար.

2) ծծմբաջրածնային (ծծմբաջրածնի 10-250մգ/դմ3 պարունակությամբ) ջրերը ցուցված են սիրտ-անոթային համակարգի հիվանդությունների (սրտի իշեմիկ հիվանդություն, հիպերտոնիա, սրտի արատներ), անոթային, ներվային, հենաշարժական համակարգի, գինեկոլոգիական, մաշկային հիվանդությունների բուժման համար.

3) քլորիդ-նատրիումական ջրերը (քլորիդ-նատրիումական աղերի 10-60գ/դմ3 պարունակությամբ) ունեն արտահայտված հակաբորբոքային, ցավազրկող, իմունային համակարգը կարգավորող ազդեցություն և առավել հաճախ օգտագործվում են սիրտ-անոթային համակարգի ախտահարումների բուժման համար.

4) ռադոնային (ռադոնի խտությունը 5-200 նԿի/լ) ջրերը ցուցված են սիրտ-անոթային, նյարդային, միզասեռական, մաշկային, հենաշարժական համակարգի հիվանդությունների բուժման համար.

5) բրոմային, յոդային և յոդաբրոմային ջրերը ցուցված են աթերոսկլերոզի, թիրիոտոքսիկոզի, ձվարանների դիսֆունկցիայի բուժման համար.

6) սիլիկատային ջրերը (սիլիկաթթվի 50մգ/դմ3 և ավելի պարունակությամբ) ցուցված են սիրտ-անոթային, նյարդային, միզասեռական, մաշկային, թիրիոտոքսիկոզի, հենաշարժական համակարգի հիվանդությունների բուժման համար.

 7) արսենային ջրերը խիստ տարբերվում են իրենց քիմիական և գազային կազմով, ցուցված են սիրտ-անոթային, նյարդային, թիրիոտոքսիկոզի բուժման համար: