041.0532.14.11.97

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՎԱՐՉԱՊԵՏ

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

14 նոյեմբերի 1997 թ. N 532
քաղ. Երևան

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԿԱՆՈՆԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԱՊԱՐԱՏԻ ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

1. Հաստատել Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության կանոնադրությունը և կենտրոնական ապարատի կառուցվածքը (կցվում են):

(1-ին կետն ուժը կորցրել է կենտրոնական ապարատի կառուցվածքի մասով 25.05.98 N 273)

2. Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի 1995 թվականի օգոստոսի 18-ի «ՀՀ նախարարությունների, վարչությունների, ՀՀ հարկային տեսչության և պետական կառավարման հանրապետական մարմինների` գերատեսչությունների կենտրոնական ապարատների աշխատողների թվաքանակի և ղեկավարների տեղակալների թվաքանակի մասին» N 38 որոշման մեջ կատարել հետևյալ փոփոխությունը`

որոշման հավելվածում «ՀՀ արդարադատության նախարարություն» տողը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

«ՀՀ արդարադատության նախարարություն 110 3 1»:

3. Ուժը կորցրած ճանաչել Հայկական ՍՍՀ Մինիստրների սովետի 1972 թվականի դեկտեմբերի 15-ի «Հայկական ՍՍՀ արդարադատության մինիստրության կանոնադրությունը հաստատելու մասին» N 724 և Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի 1995 թվականի նոյեմբերի 30-ի «Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության կանոնադրության մեջ լրացումներ կատարելու մասին» N 312 որոշումը:

Կ Ա Ն Ո Ն Ա Դ Ր ՈՒ Թ Յ ՈՒ Ն

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ

I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարությունը (այսուհետև` նախարարություն) գործադիր իշխանության հանրապետական մարմին է:

2. Նախարարությունը գործում է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությանը համապատասխան և իր խնդիրներն իրագործելու նպատակով իրականացնում է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ ու սույն կանոնադրությամբ իրեն վերապահված լիազորությունները:

3. Նախարարությունը իրավաբանական անձ է, ունի Հայաստանի Հանրապետության զինանշանի պատկերով և իր անվամբ կնիք, դրոշմակնիք ու ձևաթղթեր:

II. ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԽՆԴԻՐՆԵՐՆ ՈՒ ԳՈՐԾԱՌՈՒՅԹՆԵՐԸ

4. Նախարարության հիմնական խնդիրներն են`

ա) Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության ստեղծմանն ու կատարելագործմանն օժանդակելը, Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության համակարգումը և դրա կանոնակարգման վերաբերյալ առաջարկությունների մշակումը.

բ) Հայաստանի Հանրապետության շրջանային (քաղաքային) ժողդատարանների կազմակերպական ղեկավարման ապահովումը` պահպանելով դատավորների անկախության և օրենքին ենթարկվելու սկզբունքը.

գ) դատական պրակտիկայի ուսումնասիրումն ու ամփոփումը.

դ) դատական վիճակագրության գործի կազմակերպումը.

ե) Հայաստանի Հանրապետության միջազգային կապերի իրավական ապահովման և միջպետական հարաբերություններում Հայաստանի Հանրապետության շահերի իրավական պաշտպանության աշխատանքներին մասնակցելը.

զ) քաղաքացիական կացության ակտերի գրանցման գործունեության կազմակերպումը.

է) նոտարական գործունեության կազմակերպումը.

ը) կուսակցությունների, լրատվության միջոցների, հասարակական և Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ նախատեսված այլ կազմակերպությունների պետական գրանցման գործառույթի իրականացման ապահովումը.

թ) դատական փորձաքննությունների կատարման մեթոդաբանական ապահովումը, նախարարության համակարգում դատական փորձաքննությունների կատարման կազմակերպումը.

ժ) իրավաբանական կադրերի պատրաստումն ու վերապատրաստումը:

5. Իր առջև դրված հիմնական խնդիրներին համապատասխան նախարարությունն իրականացնում է հետևյալ գործառույթները`

ա) Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության, Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի հանձնարարությամբ կամ իր նախաձեռնությամբ մշակում է Հայաստանի Հանրապետության օրենքների, Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի հրամանագրերի և կարգադրությունների, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կամ Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի որոշումների, ինչպես նաև գերատեսչական նորմատիվ ակտերի նախագծեր.

բ) Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության, Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի հանձնարարությամբ, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ նախատեսված դեպքերում իրավաբանական եզրակացություններ է տալիս Հայաստանի Հանրապետության օրենքների, Հայաստանի Հանրապետության Ազգային Ժողովի որոշումների, Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի հրամանագրերի, կարգադրությունների, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կամ Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի որոշումների նախագծերի վերաբերյալ.

գ) համակարգում է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությունը, նախապատրաստում առաջարկություններ դրանում փոփոխություններ կամ լրացումներ կատարելու վերաբերյալ.

դ) իրականացնում է գերատեսչական նորմատիվ ակտերի պետական գրանցումը, ընդունում գերատեսչական նորմատիվ ակտերի նախապատրաստման ու հաստատման վերաբերյալ հրահանգներ.

ե) վերահսկողություն է իրականացնում Հայաստանի Հանրապետության նախարարությունների, գերատեսչությունների և պետական կառավարման տարածքային մարմինների կողմից գերատեսչական նորմատիվ ակտերի պետական գրանցման կարգի կատարման նկատմամբ.

զ) Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կամ Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի հանձնարարությամբ իրականացնում է Հայաստանի Հանրապետության նախարարությունների, գերատեսչությունների և պետական կառավարման տարածքային մարմինների նորմատիվ ակտերի ու իրավական բնույթի այլ փաստաթղթերի իրավաբանական փորձաքննություն.

է) Հայաստանի Հանրապետության կառավարություն ներկայացնում է առաջարկություններ հանրապետության շրջանային (քաղաքային) ժողդատարանների կառուցվածքի, հաստիքների թվաքանակի և այլ կազմակերպական հարցերի վերաբերյալ, նախարարության համակարգի բյուջետային ֆինանսավորումն ապահովելու նպատակով օրենքով նախատեսված դեպքերում ու կարգով ֆինանսավորման հայտ է ներկայացնում Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարություն, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության Ազգային Ժողով.

ը) ուսումնասիրում է հանրապետության շրջանային (քաղաքային) ժողդատարաններում աշխատանքի կազմակերպման վիճակը.

թ) ուսումնասիրում և ամփոփում է դատական պրակտիկան, հավաքում, ամփոփում ու վերլուծում է դատական վիճակագրության տվյալները, դրանք օգտագործում հանցագործությունների և մյուս իրավախախտումների պատճառների, ինչպես նաև դրանց կատարմանը նպաստող պայմանների վերացման միջոցառումների մշակման ու իրականացման գործում.

ժ) ստուգում է դատարանների քաղաքացիական գործերով վճիռների և որոշումների, քրեական գործերով դատավճիռների ու որոշումների` գույքի բռնագանձումների մասով, ինչպես նաև այլ իրավասու մարմինների այն որոշումների կատարման վիճակը, որոնց իրականացումը դրված է դատական կատարածուների վրա.

ժա) մասնակցում է իրավական օգնության և համագործակցության վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերի նախագծերի մշակմանը, եզրակացություններ տալիս դրանց վերաբերյալ.

ժբ) իր իրավասության սահմաններում մասնակցում է Հայաստանի Հանրապետության ու այլ պետությունների միջև կնքված իրավական օգնության և համագործակցության վերաբերյալ միջազգային պայմանագրերի կատարման ապահովմանը.

ժգ) եզրակացություններ է տալիս ուժի մեջ մտած Հայաստանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերի վերաբերյալ` այդ պայմանագրերով նախատեսված դեպքերում.

ժդ) իր իրավասության սահմաններում պայմանագրային ու այլ կապեր է հաստատում օտարերկրյա պետությունների իրավապահ և արդարադատություն իրականացնող մարմինների ու միջազգային կազմակերպությունների հետ.

ժե) իրականացնում է կուսակցությունների, հասարակական և Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ նախատեսված այլ կազմակերպությունների, լրատվության միջոցների պետական գրանցումը, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով վերահսկողություն է իրականացնում դրանց գործունեության նկատմամբ.

ժզ) կազմակերպում և ղեկավարում է հանրապետության պետական նոտարական գրասենյակների աշխատանքը, վերահսկողություն իրականացնում դրանց գործունեության նկատմամբ, օրինականացնում է համապատասխան փաստաթղթեր, հաստատում նոտարական գործողությունների կատարման վերաբերյալ հրահանգներ.

ժէ) կազմակերպում և ղեկավարում է քաղաքացիական կացության ակտերի գրանցման մարմինների աշխատանքը, վերահսկողություն իրականացնում դրանց գործունեության նկատմամբ, թույլատրում է քաղաքացիների անվան, ազգանվան և հայրանվան փոփոխությունը, քաղաքացիական կացության ակտերի գրանցումներում փոփոխություններ, ուղղումներ, վերականգնումներ կատարելը, համաձայնություն տալիս օտարերկրյա քաղաքացիների հետ կապված բոլոր տեսակի քաղաքացիական կացության ակտային գրանցումներ կատարելու համար, հաստատում է քաղաքացիական կացության ակտերի գրանցման գործողությունների կատարման վերաբերյալ հրահանգներ.

ժը) ղեկավարում է համակարգում դատական փորձաքննության կազմակերպումը, հաստատում դատական փորձաքննությունների վերաբերյալ մեթոդական հրահանգներ.

ժթ) իրականացնում է նախարարության համակարգի ձեռնարկությունների, հիմնարկների ու կազմակերպությունների ղեկավար կադրերի ընտրությունն ու տեղաբաշխումը.

ի) կազմակերպում է ժողդատարանների, նախարարության համակարգի հիմնարկների և կազմակերպությունների ֆինանսական գործունեությունը.

իա) Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով ստեղծում, վերակազմավորում և լուծարում է համակարգի ձեռնարկությունները, հիմնարկներն ու կազմակերպությունները.

իբ) Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով վերահսկում է համակարգի, ձեռնարկությունների, հիմնարկների, կազմակերպությունների տիրապետմանն ու օգտագործմանը հանձնված պետական գույքի օգտագործումը, ինչպես նաև համաձայնություն է տալիս այդ գույքն օտարելու կամ վարձակալության տալու համար.

իգ) Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված դեպքերում և կարգով տալիս է լիցենզավորման ենթակա գործունեություն իրականացնելու թույլտվություն (լիցենզիա).

իդ) իր իրավասության սահմաններում ընդունում է գերատեսչական նորմատիվ ակտեր.

իե) իրականացնում է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ նախատեսված այլ լիազորություններ:

(5-րդ կետը փոփ. 03.08.98 N 468)

III. ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄԸ

6. Նախարարության համակարգը ներառում է իր անմիջական ենթակայության ձեռնարկությունների, հիմնարկների և կազմակերպությունների ամբողջությունը:

(6-րդ կետը փոփ. 03.08.98 N 468)

7. Նախարարությունն իրեն վերապահված լիազորությունների սահմաններում համագործակցում է այլ նախարարությունների հետ` միջճյուղային հարցերի մշակման ու լուծման նպատակով:

8. Նախարարությանն ամրակցված գույքը գտնվում է նրա օպերատիվ կառավարման ներքո:

9. Նախարարության գործունեությունն իրականացվում է միանձնյա ղեկավարման և կոլեգիալության զուգակցման սկզբունքի հիման վրա:

10. Նախարարությունը գլխավորում է նախարարը, որին պաշտոնի է նշանակում և պաշտոնից ազատում Հայաստանի Հանրապետության Նախագահը` Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի առաջարկությամբ:

Նախարարն ունի տեղակալներ, որոնց պաշտոնի է նշանակում և պաշտոնից ազատում Հայաստանի Հանրապետության վարչապետը` խորհրդակցելով նախարարի հետ:

11. Նախարարը`

ա) ղեկավարում է նախարարության ընթացիկ գործունեությունը և պատասխանատու է նախարարության առջև դրված խնդիրների ու գործառույթների իրականացման համար.

բ) սահմանում է նախարարության կառուցվածքային ստորաբաժանումների ղեկավարների իրավասության սահմանները.

գ) կատարում է պարտականությունների բաշխում նախարարի տեղակալների միջև.

դ) Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի հաստատմանն է ներկայացնում նախարարության կանոնադրությունը, կենտրոնական ապարատի կառուցվածքը և աշխատողների թվաքանակը.

ե) աշխատանքի է ընդունում և աշխատանքից ազատում նախարարության կենտրոնական ապարատի աշխատողներին.

զ) (ենթակետը հանվել է 03.08.98 N 468)

է) օրենքով նախատեսված հիմքերի առկայության դեպքում սահմանված կարգով կարգապահական վարույթ է հարուցում դատավորների նկատմամբ.

ը) Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով համակարգի աշխատողներին շնորհվում է դասային կոչումներ.

թ) (ենթակետը հանվել է 03.08.98 N 468)

ժ) հաստատում է նախարարության վարչությունների, բաժինների, այլ կառուցվածքային ստորաբաժանումների, նախարարության համակարգի ձեռնարկությունների, հիմնարկների և կազմակերպությունների կանոնադրությունները.

ժա) Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի հաստատմանն է ներկայացնում նախարարության կոլեգիայի կազմը.

ժբ) վարում է նախարարության կոլեգիայի նիստերը.

ժգ) կասեցնում կամ ուժը կորցրած է ճանաչում համակարգի, ձեռնարկությունների, հիմնարկների ու կազմակերպությունների ղեկավարների` Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությանը հակասող ոչ նորմատիվ իրավական ակտերը.

ժդ) իր իրավասության սահմաններում արձակում է հրամաններ և տալիս ցուցումներ.

ժե) իրականացնում է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ նախատեսված այլ լիազորություններ:

(11-րդ կետը փոփ. 03.08.98 N 468)

12. Նախարարի բացակայության դեպքում նրա հանձնարարությամբ նախարարի պարտականությունները կատարում է նախարարի տեղակալներից մեկը:

13. Նախարարությունում ստեղծվում է կոլեգիա, որի կազմի մեջ մտնում են նախարարը (նախագահ` ի պաշտոնե), նախարարի տեղակալները` ի պաշտոնե, նախարարության համակարգի և կենտրոնական ապարատի այլ ղեկավար աշխատողներ:

14. Նախարարության կոլեգիան իր պարբերաբար անցկացվող նիստերում քննության է առնում համակարգի հիմնական խնդիրներին ու գործառույթներին առնչվող հարցեր, քննարկում համակարգի, ձեռնարկությունների, հիմնարկների ու կազմակերպությունների գործնական ղեկավարման, վերահսկողության, ղեկավար կադրերի ընտրության և տեղաբաշխման հարցերը, կարևորագույն հրամանների ու այլ փաստաթղթերի նախագծերը, լսում նախարարության կառուցվածքային ստորաբաժանումների, նախարարության համակարգի, ձեռնարկությունների, հիմնարկների և կազմակերպությունների ղեկավարների հաշվետվությունները:

Կոլեգիայի որոշումները, որպես կանոն, կենսագործվում են նախարարի հրամաններով: Նախարարի և կոլեգիայի անդամների միջև կոլեգիայի նիստում քննարկվող հարցերի վերաբերյալ տարաձայնությունների առկայության դեպքում նախարարը կենսագործում է իր որոշումը` ծագած տարաձայնությունների մասին զեկուցելով Հայաստանի Հանրապետության վարչապետին: Կոլեգիայի անդամներն իրենց հերթին կարող են իրենց կարծիքը հայտնել Հայաստանի Հանրապետության վարչապետին:

(14-րդ կետը փոփ. 03.08.98 N 468)

15. Նախարարության ֆինանսավորումն իրականացվում է Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի միջոցների հաշվին:

16. Նախարարությունը կազմակերպում է քաղաքացիների նամակների, դիմումների և գանգատների սահմանված կարգով քննարկումը, ինչպես նաև միջոցներ է ձեռնարկում քաղաքացիների նամակներում հաղորդվող` նախարարության համակարգի ձեռնարկությունների, հիմնարկների ու կազմակերպությունների գործունեության մեջ տեղ գտած թերությունների վերացման ուղղությամբ:

IV. Դատավորների պաշտոնեական պիտանիության ԵՎ ծառայողական առաջխաղացման ցուցակների նախապատրաստումը

17. Դատավորների պաշտոնեական պիտանիության և ծառայողական առաջխաղացման ցուցակների (այսուհետև` ցուցակներ) կազմման և դատավորների նշանակման գործընթացին աջակցելու նպատակով նախարարն իրականացնում է ցուցակներում ընդգրկվելու ցանկություն հայտնած անձանց (այսուհետև` հավակնորդներ) նախնական հաշվառման աշխատանքներ:

18. Հավակնորդների մասնագիտական կարողությունների վերաբերյալ նախարարին եզրակացություն ներկայացնելու նպատակով Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով ստեղծվում և գործում է իրավաբանական որակավորող հանձնաժողով (այսուհետև` հանձնաժողով): Հանձնաժողովի աշխատանքներին Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով կարող են մասնակցել արդարադատության խորհրդի անդամները:

19. Հանձնաժողովն իր գործունեության արդյունքում Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարին Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով ներկայացնում է յուրաքանչյուր հավակնորդի վերաբերյալ եզրակացություն:

(կանոնադրությունը փոփ. 03.08.98 N 468, խմբ. 18.09.98 N 556)

Կ Ա Ռ ՈՒ Ց Վ Ա Ծ Ք

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԱՊԱՐԱՏԻ

(կառուցվածքն ուժը կորցրել է 25.05.98 N 273)