01 մարտ 2024 թ.

N 80-Ն

Պարտականությունները կատարող`

01.03.2024

Հ/Հ

Կոդը

Անվանում

1)

J01

Սուր սինուսիտ (ծոցային)

2)

J01.0

Վերին ծնոտային սուր սինուսիտ

3)

J01.1

Ճակատային սուր սինուսիտ: Ֆրոնտիտ (ճակատաբորբ)

4)

J01.2

Սուր էթմոիդալ սինուսիտ

5)

J01.3

Սուր սֆենոիդալ սինուսիտ

6)

J01.4

Սուր պանսինուսիտ

7)

J01.8

Այլ սուր սինուսիտ

8)

J01.9

Սուր սինուսիտ՝ չճշտված

9)

J32

Քրոնիկ սինուսիտ

1)

Տարիքային խումբ (նորածին, երեխա, դեռահաս, մեծահասակ)

Երեխա, դեռահաս, մեծահասակ

2)

Սեռ (արական, իգական)

Արական, իգական

Բարդություններ (առանց բարդությունների (ԱԲ), բարդություններով (Բ))

Սինուսիտը կարող է տարածվել ռնգային խոռոչից և սինուսներից այն կողմ՝ առաջացնելով նախասեպտալ կամ ակնախոռոչային ցելյուլիտ, թարախակույտ, մենինգիտ, կավերնոզ ծոցերի թրոմբոզ և օստեոմիելիտ: Թեև բարդությունները հազվադեպ են, (տեղի են ունենում 1000 դեպքից միայն 1-ում), դրանք կարող են կյանքին վտանգ ներկայացնել:

Աչքի ախտահարում պետք է կասկածել, երբ պացիենտները ունեն աչքի ցավ, կոպերի այտուցվածություն, ցավ աչքերի շարժումներից, տեսողական փոփոխություններ կամ ակնագնդի տեղաշարժ:

Կենտրոնական նյարդային համակարգի ներգրավվածության, ինչպիսիք են մենինգիտը կամ ներգանգային թարախակույտը, նշանները ներառում են մտավոր վիճակի փոփոխություն, գլխացավ, սրտխառնոց, փսխում և ջերմություն։ Պետք է կասկածել կավերնոզ ծոցերի ներգրավվածություն, երբ նկատվում է գանգուղեղային III, IV և VI նյարդերի կաթված:

Հիվանդության փուլը (նկարագրել)

ա. Սուր սինուսիտ․ մինչև 4 շաբաթ տևողությամբ քթից թարախային հոսք, որն ուղեկցվում է «ռնգային» խցանմամբ, դեմքի ցավով, ճնշումով: Շատ դեպքերում ախտանշանները վերանում են 7-10 օրվա ընթացքում:

բ. ենթասուր սինուսիտ․ ախտանիշները պահպանվում են 4 շաբաթից ավելի և 12 շաբաթից պակաս

գ. քրոնիկ սինուսիտ․ ախտանշանները տևում են ավելի քան 12 շաբաթ՝ էնդոսկոպիկ կամ ռադիոգրաֆիկ եղանակով տեսանելի լորձաթաղանթի բորբոքման օբյեկտիվ ապացույցներով: Քրոնիկ սինուսիտը կարող է դրսևորվել քթի պոլիպներով կամ առանց դրա

դ. կրկնվող սինուսիտ․ սուր սինուսիտի տարեկան 4 կամ ավելի դրվագ, առանց դրվագների միջև ընկած ախտանիշների:

Բժշկական օգնության և սպասարկման պայմանները (բժշկական կազմակերպությունից դուրս, արտահիվանդանոցային պայմաններում, ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում, հիվանդանոցային պայմաններում)

Արտահիվանդանոցային պայմաններում, ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում:

Բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունների մատուցման ձևը (շտապ, անհետաձգելի, պլանային)

Պլանային

Կիրառման շրջանակը (նշել մասնագետների շրջանակը)

Ընտանեկան բժիշկ, թերապևտ, մանկաբույժ, քիթ-կոկորդ-ականջաբան

Գանգատներ

քթից արտահոսք, քթի խցանում, դեմքի ցավ կամ ճնշում, ջերմություն, գլխացավ, հազ, ականջի ցավ կամ ճնշում և անոսմիա։

ա. Վիրուսային ծագման․ վիրուսային վարակը րինոսինուսիտի ամենատարածված պատճառն է և կլինիկականորեն ախտորոշվում է, երբ ախտանիշներն առկա են 10 օրից պակաս և չեն վատանում;

բ. Մանրէային (Բակտերիալ) ծագման․ ախտանիշները պահպանվում են ավելի քան 10 օր, «կրկնակի հիվանդացում». ախտանշանները բարելավվում են, հետո 5-6 օր անց վատանում, հաճախ 39°C-ից բարձր ջերմություն, քթից թարախային արտահոսք կամ դեմքի ցավ, որոնք տևում են ավելի քան 3-4 օր;

գ. Սնկային ծագման․ Դիտվում է իմունոսուպրեսիայի, ստերոիդների տևական օգտագործման, շաքարային դիաբետի ժամանակ։ Ենթադրվում է, որ սնկային վարակները նույնպես դեր ունեն քրոնիկ սինուսիտի զարգացման մեջ;

դ. Ալերգիկ րինիտ․ քթի լորձաթաղանթի իմունային միջնորդավորված բորբոքային արձագանք ալերգենների ներշնչումից հետո, կարող է լինել սեզոնային, բազմամյա կամ էպիզոդիկ: Առկա են փռշտոց, քթահոսություն, քթի փակվածություն և քոր:

Ալերգիկ րինոսինուսիտի դեպքում քթի թարախային արտահոսքը սովորաբար բացակայում է, և պացիենտները չունեն դեմքի ցավ կամ ճնշում:

Անամնեզ

ա. Օդակաթիլային ճանապարհով վարակի փոխանցման պատմություն․ Սովորաբար հետևում է վերին շնչուղիների վիրուսային վարակին՝

5-6 օր անց ախտանիշերի սաստկացումով կամ 10 օրից ավել տևողությամբ։

բ. Ռիսկի գործոններ. ՍՇՎ-ի կամ քրոնիկ սինուսիտի նախորդ դրվագներ՝ միաժամանակյա կամ վերջերս տարած ատամնաբուժական վարակ, անցած սինուսի վիրահատություն և քթային պրոցեդուրա,

իմունոդեֆիցիտ վիճակներ, ալերգիաներ, ծխելը

Զննման արդյունք/ցուցում

ա. Ջերմություն > 38°C,

բ. Քթային արտահոսք,

գ. Հարքթային ծոցերի ցավոտություն:

Հոսպիտալացման ցուցում

Նախասեպտալ կամ ակնախոռոչային ցելյուլիտ, թարախակույտ, մենինգիտ, կավերնոզ ծոցերի թրոմբոզ, օստեոմիելիտ:

Հ/հ

Խորհրդատվության տեսակը

Տրամադրման քանակը

ԱԲ

Բ

Ընտանեկան բժիշկ, թերապևտ, մանկաբույժ

1

1

Քիթ-կոկորդ-ականջաբան

0,3

1

3)

Նյարդաբան

0,01

0,1

Լաբորատոր հետազոտություններ

Հ/Հ

Կոդը

Անվանումը

Տրամադրման քանակը

Արդյունք

ԱԲ

Բ

1)

Առկա չէ

Արյան ընդհանուր հետազոտություն

0,1

1

Բարդությունների բարձր ռիսկով պացիենտներին՝ մանրէային (բակտերիալ) վարակի հավանականությունը գնահատելու համար

2)

Առկա չէ

C ռեակտիվ սպիտակուցի քանակական որոշում

0,1

1

Բարդությունների բարձր ռիսկով պացիենտներին՝ մանրէային (բակտերիալ) վարակի հավանականությունը գնահատելու համար

Գործիքային հետազոտություններ

3)

Առկա չէ

Ռենտգենաբանական հետազոտություն

0

0,1

Կարող է հայտնաբերել լորձաթաղանթի խտացումը, օդային հեղուկի մակարդակը, հարքթային ծոցերի անթափանցիկությունը, անատոմիական տարբերակները և օտար մարմինները, սակայն այն ունի վատ զգայունություն և սպեցիֆիկություն ծոցերի հիվանդության նկատմամբ, ուստի սովորաբար խորհուրդ չի տրվում:

4)

Առկա չէ

Հարքթային ծոցերի համակարգչային տոմոգրաֆիա

0

0,1

Բարդությունների բարձր ռիսկով պացիենտներին՝ նախասեպտալ կամ ակնախոռոչային ցելյուլիտի, թարախակույտի, մենինգիտի, կավերնոզ ծոցերի թրոմբոզի կասկածի դեպքերում

Հ/Հ

Անվանում, դեղաչափ,

դեղաձև, փաթեթավորում

Անվանում (ջեներիկ)

Չափման միավոր

Միջի-նա-ցված ցուցա-նիշ՝ տրամա-դրման հաճա-խակա-նություն

Միջին օրական չափա-քանակ

Բուժ-ման կուրսի միջին տևո-ղու-թյուն

Օրե-րի քա-նակ

1)

Պարացետամոլ 500մգ, 1000մգ

Պարացետամոլ 500մգ, 1000մգ

դեղահատեր

1

2-3

5-10 օր

5-10 օր

2)

Իբուպրոֆեն 60 մգ,200մգ, 400մգ, 600 մգ, 800 մգ

Իբուպրոֆեն 60 մգ,200մգ, 400մգ, 600 մգ, 800 մգ

դեղահատեր

1

3

5-10 օր

5-10 օր

3)

Քսիլոմետազոլին 0,5մգ/մլ; 1մգ/մլ

Քսիլոմետազոլին 0,5մգ/մլ; 1մգ/մլ

Ցողացիր քթի

1

0,1

5-10 օր

5-10 օր

4)

Նեոմիցին (նեոմիցինի սուլֆատ), պոլիմիքսին Բ (պոլիմիքսին Բ սուլֆատ), դեքսամեթազոն (դեքսամեթազոն նատրիում մետասուլֆոբենզոատ) neomycin (neomycin sulfate), polymyxin B (polymyxin B sulfate), dexamethasone (dexamethasone sodium metasulfobenzoate), ֆենիլէֆրին հիդրոքլորիդ (phenylephrine hydrochloride) 650000ՄՄ/100մլ + 1000000ՄՄ/100մլ + 25մգ/100մլ + 25մգ/100մլ

նեոմիցին (նեոմիցինի սուլֆատ), պոլիմիքսին Բ (պոլիմիքսին Բ սուլֆատ), դեքսամեթազոն (դեքսամեթազոն նատրիում մետասուլֆոբենզոատ) neomycin (neomycin sulfate), polymyxin B (polymyxin B sulfate), dexamethasone (dexamethasone sodium metasulfobenzoate), ֆենիլէֆրին հիդրոքլորիդ (phenylephrine hydrochloride) 650000ՄՄ/100մլ + 1000000ՄՄ/100մլ + 25մգ/100մլ + 25մգ/100մլ

ցողաշիթ տեղային կիրառման

1

0,1

5-10 օր

5-10 օր

5)

Մոմետազոն (մոմետազոն ֆուրոատ) 50մկգ/դեղաչափ;

Մոմետազոն (մոմետազոն ֆուրոատ) 50մկգ/դեղաչափ

ցողաշիթ քթի

0,5

1

5-10 օր

5-10 օր

6)

Ամօքսիցիլին (ամօքսիցիլինի տրիհիդրատ) դեղապատիճ, 250մգ, 500մգ,

1000մգ

Ամօքսիցիլին (ամօքսիցիլինի տրիհիդրատ) 250մգ, 500մգ,

1000մգ

Դեղապատիճներ, դեղահատեր

1

2-3

5 օր

5 օր

7)

Ֆենոքսիմեթիլպենիցիլին 250մգ

Ֆենոքսիմեթիլպենիցիլին 250մգ

դեղահատեր

1

4

5 օր

5 օր

8)

Ամօքսիցիլին (ամօքսիցիլինի տրիհիդրատ), քլավուլանաթթու (կալիումի քլավուլանատ) 500մգ+125մգ,875մգ+125մգ

Ամօքսիցիլին (ամօքսիցիլինի տրիհիդրատ), քլավուլանաթթու (կալիումի քլավուլանատ) 500մգ+125մգ, 875մգ+125մգ

դեղահատեր

0,7

2-3

5 օր

5 օր

9)

Ցեֆուրoքսիմ (ցեֆուրoքսիմ նատրիում) 750մգ

Ցեֆուրoքսիմ (ցեֆուրoքսիմ նատրիում) 750մգ

սրվակ

0,5

2

5 օր

5 օր

10)

Կլարիթրոմիցին 250մգ 500մգ

Կլարիթրոմիցին 250մգ, 500մգ

դեղահատեր

0,5

2

5 օր

5 օր

11)

Դօքսիցիկլին (դօքսիցիկլինի հիկլատ) 100մգ

Դօքսիցիկլին (դօքսիցիկլինի հիկլատ) 100մգ

դեղապատիճներ

0,5

1

5 օր

5 օր

Հ/հ

Բժշկական ծառայության տեսակը

Տրամադրման քանակը

ԱԲ

Բ

1)

Հարծոցային թարախակույտի դեպքում՝ վիրահատական բուժում

0

0,1