ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ

 Հիմք ընդունելով «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» օրենքի 33-րդ և 34-րդ հոդվածները՝

1․ Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 2014 թվականի հունիսի 6-ի «Հանրակրթական ուսումնական հաստատություններում սովորողների սննդի կազմակերպմանը ներկայացվող հիգիենիկ պահանջներ» N 2.3.1-02-2014 սանիտարական կանոնները և նորմերը հաստատելու մասին» N 32-Ն հրամանի հավելվածում կատարել հետևյալ փոփոխությունները և լրացումները.

1) 5-րդ կետը շարադրել նոր խմբագրությամբ.

«5․ Ուսումնական հաստատությունների սովորողների սննդի օրաբաժնում պահպանվում է հաշվեկշռված սնուցման հիմնական սկզբունքը ըստ սննդային հիմնական բաղադրիչների` սպիտակուցների, ճարպերի, ածխաջրերի հարաբերակցության: Սննդային օրաբաժնի էներգետիկ արժեքի 10-30%-ը ապահովվում է ի հաշիվ սպիտակուցների, 25-35%-ը` ճարպերի, որից հագեցած ճարպաթթուները 10%-ից ոչ ավել, 45-65%-ը` ածխաջրերի, որից ավելացված շաքարները` 10%-ից ոչ ավել»․

2) 19-րդ կետում «Օրինակելի ճաշացուցակը կազմվում է» բառերից հետո լրացնել «ուսումնական հաստատության բուժաշխատողի,» բառերը.

3) 23-րդ կետից հանել «, տաք ըմպելիքներ» բառերը․

4) 24-րդ կետը շարադրել նոր խմբագրությամբ.

«24․ Ճաշացուցակում ներառվում են.

1) Միրգ և բանջարեղեն.

ա․ առնվազն մեկ չափաբաժին բանջարեղեն կամ աղցան, բացառությամբ օսլա պարունակող բանջարեղենից (կարտոֆիլ, կանաչ ոլոռ, եգիպտացորեն)` ամեն օր․

բ․ առնվազն մեկ չափաբաժին միրգ` ամեն օր․

գ․ առնվազն երեք տարբեր մրգեր և երեք տարբեր բանջարեղեն` ամեն շաբաթ.

2) Կաթ և կաթնամթերք.

ա․ անյուղ կամ ցածր յուղայնությամբ (առավելագույնը 2,5% յուղայնությամբ) կաթը՝ կամ անյուղ կամ ցածր յուղայնությամբ (առավելագույնը 2,5% յուղայնությամբ, բացառությամբ կաթնաշոռը) կաթնաթթվային սննդամթերք` առնվազն մեկ չափաբաժին` ամեն օր.

բ․ պանիրը, կաթնաշոռը` շաբաթական 2-3 անգամ․

3) Միս, ձուկ, ձու, լոբազգիներ (սպիտակուցի աղբյուրներ).

ա․ սննդի այս խմբից մեկ չափաբաժին` ամեն օր․

բ․ մսի, թռչնամսի կամ ձկան մեկ չափաբաժին` շաբաթական 2-3 անգամ․

4) Ըմպելիքներ.

ա․ խմելու ջուր` մշտապես․

բ․ անյուղ կամ ցածր յուղայնությամբ կաթ` ամեն օր․

գ․ 100% մրգային կամ բանջարեղենային հյութ, առանց ավելացված շաքարի կամ մեղրի (առավելագույնը 150 մլ)․

դ․ մրգային կամ բանջարեղենային հյութ (առանց շաքարի կամ մեղրի ավելացման),

ե․ պարզ ֆերմենտացված կաթով (օրինակ՝ ըմպելի յոգուրտ) ըմպելիքներ (ցածր յուղայնությամբ)․

զ․ թեյ (12 տարեկանից բարձր երեխաների համար), տաք շոկոլադ, կակաո (ոչ ավել քան 5գր ավելացված շաքարի պարունակությամբ)․

5) Օսլա պարունակող սննդամթերք (օրինակ` հաց, ձավարեղեն, կարտոֆիլ).

ա․ այս խմբից առնվազն մեկ չափաբաժին` ամեն օր․

բ․ այս խմբից տարբեր մթերքներ` շաբաթական առնվազն 3 անգամ․

գ․ հաց` առանց ավելացված կենդանական կամ բուսական յուղի` ամեն օր․

դ․ ամբողջահատիկից պատրաստված հաց` շաբաթական առնվազն մեկ օր․

ե․ ամբողջահատիկ պարունակող սնունդ` շաբաթական առնվազն 2 անգամ․

զ․ ամբողջահատիկը ներառում է ամբողջահատիկ ցորենից հաց, ամբողջահատիկ ցորենից մակարոնեղեն, հնդկաձավար, վարսակ, բլղուր, հաճար և այլն․

6) Ճարպի, շաքարի և աղի բարձր պարունակությամբ սնունդ.

ա․ խմորեղեն (ոչ կրեմային)` առավելագույնը երկու չափաբաժին շաբաթական․

բ․ որպես խորտիկ թույլատրվում է օգտագործել ընկուզեղեն, բանջարեղեն և միրգ՝ առանց աղի, շաքարի կամ ճարպի ավելացման․

գ․ համեմված միջուտեստներ կամ չորահացեր կարելի է մատուցել ճաշի ժամանակ մրգերի կամ բանջարեղենի կամ կաթնամթերքի հետ․

դ․ չի թույլատրվում կրեմային հրուշակեղեն, շոկոլադ և շոկոլադապատ արտադրանք կամ այլ աղանդեր (բացառությամբ յոգուրտի կամ մրգային հիմքով աղանդերի, որոնք պարունակում են առնվազն 50% միրգ)․

ե․ աղը չպետք է հասանելի լինի պատրաստի սննդին ավելացնելու համար․

զ․ ցանկացած համեմունք պետք է տրամադրվի սահմանափակ չափաբաժիններով․».

5) 26-րդ կետի 3-րդ ենթակետը «բանջարեղեն ու միրգ» բառերից հետո լրացնել «և այլ սննդամթերք,» բառերով․

6) 26-րդ կետի 8-րդ ենթակետից հանել «ֆլյագայով» բառը ․

7) 26-րդ կետի 15-րդ ենթակետը շարադրել նոր խմբագրությամբ․ «15) տրանսճարպեր պարունակող սննդամթերք»․

8) 26-րդ կետի 16-րդ ենթակետը «հում ապխտած մսից պատրաստված սնունդ» բառերից հետո լրացնել «(այդ թվում բաստուրմա, սուջուխ և նմանատիպ այլ արտադրանք)» բառերով․

9) 26-րդ կետի 18-րդ ենթակետը շարադրել նոր խմբագրությամբ. «18) մասամբ հիդրոգենացված ճարպ կամ յուղ, մարգարին, խոհարարական ճարպ և տրանսճարպեր»․

10) 26-րդ կետի 21-րդ ենթակետը «ինչպես նաև կոֆեին պարունակող ըմպելիքներ» բառերից հետո լրացնել «(մինչև 12 տարեկան երեխաների համար)» բառերով.

11) 26-րդ կետի 23-րդ ենթակետը ուժը կորցրած ճանաչել․

12) 26-րդ կետի 24-րդ ենթակետը շարադրել նոր խմբագրությամբ․

«24) գետնանուշ և ծիրանի կորիզի միջուկ»․

13) Աղյուսակներ 1-ից - 3-ը շարադրել նոր խմբագրությամբ.

«Աղյուսակ 1

1.*Մեծ տարիքային խմբերի երեխաների էներգիայի և սննդանյութերի կարիքները, որոնք բաժանված են ըստ սեռի, պետք է ավելի մեծ արժեքով հաշվարկվեն:

Աղյուսակ 2

ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ՀԱՍՏԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ ՍՈՎՈՐՈՂՆԵՐԻ ՕՐԳԱՆԻԶՄԻ ՀԱՄԱՐ ԱՆՀՐԱԺԵՇՏ ԷՆԵՐԳԻԱՅԻ ՕՐԱԿԱՆ ՊԱՀԱՆՋԻ ՌԱՑԻՈՆԱԼ ԲԱՇԽՈՒՄԸ ՕՐԻՆԱԿԵԼԻ ՃԱՇԱՑՈՒՑԱԿՈՒՄ` ԸՍՏ ՍՆՆԴԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ ԱՌԱՆՁԻՆ ՓՈՒԼԵՐԻ

1. *Մեծ տարիքային խմբերի երեխաների էներգիայի և սննդանյութերի կարիքները, որոնք բաժանված են ըստ սեռի, պետք է ավելի մեծ արժեքով հաշվարկվեն:

Աղյուսակ 3

1. *Մեծ տարիքային խմբերի երեխաների էներգիայի և սննդանյութերի կարիքները, որոնք բաժանված են ըստ սեռի, պետք է ավելի մեծ արժեքով հաշվարկվեն:».

14) Աղյուսակ 4-ի 7-րդ կետը («Միրգ» վերտառությամբ) շարադրել նոր խմբագրությամբ.

15) Աղյուսակ 5-ը շարադրել նոր խմբագրությամբ.

«Աղյուսակ 5

16) Աղյուսակ 7-ի 28-րդ կետի («Համեմունք, աղ» վերտառությամբ) 2-րդ սյունակում «5» թիվը փոխարինել «4» թվով, իսկ 3-րդ սյունակում «7» թիվը` «5» թվով.

17) Աղյուսակ 9-ի՝

ա․ 1-ին կետի («Բանջարեղեն» վերտառությամբ) 4-րդ ենթակետը շարադրել նոր խմբագրությամբ․

բ․ 6-րդ կետի («Կաթ և կաթնամթերք» վերտառությամբ) 3-րդ և 4-րդ ենթակետերը ուժը կորցրած ճանաչել․

գ․ 13-րդ կետը («Ջեմեր և մուրաբաներ» վերտառությամբ) ուժը կորցրած ճանաչել․

18) Աղյուսակ 10-ի՝

ա․ 4-րդ կետը «Հյութեր հատապտուղներից և մրգերից» բառերից հետո լրացնել «առանց ավելացված շաքարի» բառերով․

բ․ 5-րդ կետում «Կաթ (2,5-3,5% յուղայնության)» բառերը փոխարինել «Կաթ (0-2,5% յուղայնության» բառերով։

2․ Սույն հրամանն ուժի մեջ է մտնում 2025 թվականի հունվարի 1-ից։

Պաշտոնական հրապարակման օրը՝ 23 հունվարի 2024 թվական: