«Գրանցված է»
ՀՀ արդարադատության
նախարարության կողմից
4 դեկտեմբերի 2006 թ.
Պետական գրանցման թիվ 10006398

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
 
ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ

Հ Ր Ա Մ Ա Ն

«ՏՆԱՅԻՆ ՄԱՀԵՐԻ ԴԵՊՔՈՒՄ ԱՄԲՈՒԼԱՏՈՐ-ՊՈԼԻԿԼԻՆԻԿԱԿԱՆ ՀԱՍՏԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿՈՂՄԻՑ ՔԱՂԱՔԱՑԻՆԵՐԻ ՄԱՀՎԱՆ ՓԱՍՏԸ ՀԱՎԱՍՏՈՂ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՎԿԱՅԱԿԱՆ ՏԱԼՈՒ ԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ԵՎ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐԻ 2001 ԹՎԱԿԱՆԻ ՓԵՏՐՎԱՐԻ 6-Ի N 56 ՀՐԱՄԱՆԸ ՈՒԺԸ ԿՈՐՑՐԱԾ ՃԱՆԱՉԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ»

Հիմք ընդունելով Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2000 թվականի նոյեմբերի 6-ի N 715 որոշման երկրորդ կետը, 2006 թվականի օգոստոսի 24-ի N 1209-Ն որոշումը, 2002 թվականի օգոստոսի 15-ի N 1300-Ն որոշմամբ հաստատված ՀՀ առողջապահության նախարարության կանոնադրության 12-րդ կետի դ/ ենթակետը.

Հրամայում եմ՝

1. Հաստատել «Տնային մահերի դեպքում ամբուլատոր-պոլիկլինիկական հաստատությունների կողմից քաղաքացիների մահվան փաստը հավաստող բժշկական վկայական տալու կարգը»` համաձայն հավելվածի:

2. Ուժը կորցրած ճանաչել Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 2001 թվականի փետրվարի 6-ի «Տնային մահերի դեպքում ամբուլատոր-պոլիկլինիկական հաստատությունների կողմից քաղաքացիների մահվան փաստը հավաստող բժշկական վկայական տալու կարգը հաստատելու մասին» N 56 հրամանը:

3. ՀՀ առողջապահության նախարարի իրավական խորհրդական Ս. Քրմոյանին՝ սույն կարգը սահմանված կարգով ներկայացնել ՀՀ արդարադատության նախարարություն՝ պետական իրավական փորձաքննության և պետական գրանցման:

4. Սույն հրամանի կատարման հսկողությունը հանձնարարել նախարարի առաջին տեղակալ Հ. Դարբինյանին:

Կ Ա Ր Գ

ՏՆԱՅԻՆ ՄԱՀԵՐԻ ԴԵՊՔՈՒՄ ԱՄԲՈՒԼԱՏՈՐ-ՊՈԼԻԿԼԻՆԻԿԱԿԱՆ ԲՈՒԺՀԱՍՏԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿՈՂՄԻՑ ՔԱՂԱՔԱՑԻՆԵՐԻ ՄԱՀՎԱՆ ՓԱՍՏԸ ՀԱՎԱՍՏՈՂ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՎԿԱՅԱԿԱՆ ՏԱԼՈՒ

1. Սույն կարգով uահմանվում է տնային մահերի դեպքում ամբուլատոր-պոլիկլինիկական հաստատությունների կողմից քաղաքացիների մահվան փաստը հավաստող բժշկական վկայական (այսուհետ` բժշկական վկայական) տալու կարգը` համաձայն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2000 թվականի նոյեմբերի 6-ի «Ախտաբանաանատոմիական հերձումների անցկացման կարգը հաստատելու մասին» թիվ 715 որոշման 2-րդ կետի:

2. Տանը մահացած անձանց բժշկական վկայականները տրվում են մահացածի բնակության վայրի ամբուլատոր-պոլիկլինիկական բուժհաստատության կողմից, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ արգելվում է հրաժարվել դիահերձումից:

Տանը մահացած անձանց ախտաբանաանատոմիական հերձման դեպքում բժշկական վկայականը տրվում է բժշկական օգնության և սպասարկման լիցենզիա ունեցող ախտաբանաանատոմիական հերձում իրականացրած բուժհաստատության կողմից:

Դիահերձումից հրաժարվելն արգելվում է`

ա) հանկարծամահության դեպքում (անկախ տարիքից և մահը վրա հասնելու պայմաններից), եթե առկա է մահացածի ազգականների կամ մահացածի մշտական բնակության վայրի համայնքի ղեկավարի բողոքը.

բ) երբ անհրաժեշտ է դատաբժշկական փորձաքննությունը կատարել հերձման միջոցով`

երբ մահացածի անձը ճանաչված չէ,

երբ ախտորոշումը հայտնի չէ,

երբ բողոք է ներկայացված իրավապահ մարմիններ,

բռնի մահվան դեպքում` սպանություն, ինքնասպանություն, դժբախտ պատահար (մեխանիկական վնասվածքներ, մեխանիկական շնչահեղձություն, թունավորումներ, էլեկտրահարություն, ծայրահեղ բարձր ջերմաստիճանի, ճառագայթային էներգիայի ազդեցություն),

բռնի մահվան կասկածի դեպքում (անկախ պայմաններից և մահը վրա հասնելու պահից),

մանկասպանության կասկածի դեպքում:

3. Եթե ախտաբանաանատոմիական հերձում չի կատարվում և բժշկական վկայականը տրվում է ամբուլատոր-պոլիկլինիկական բուժհաստատության կողմից, բուժհաստատության բուժող բժիշկը կամ տեղամասային բժիշկը զննում է մահացածի դիակը, հավաստիանալով, որ չկան դատաբժշկական փորձաքննություն կատարելու հիմքեր, մահացածի հարազատներից վերցնում է ախտաբանաանատոմիական հերձումից հրաժարվելու վերաբերյալ գրավոր փաստաթուղթ, հաստատում է այն իր ստորագրությամբ և կցում հիվանդության պատմությանը կամ ամբուլատոր քարտին` համապատասխան գրառում կատարելով սույն կարգի 3-րդ կետում ամրագրված հիմքի առկայության վերաբերյալ:

4. Ամբուլատոր-պոլիկլինիկական բուժհաստատության կողմից տնային մահերի դեպքում բժշկական վկայականը տրվում է մահացածի հարազատներին կամ օրինական ներկայացուցչին` մահվան պահից ոչ ուշ, քան 36 ժամ անց, նրանց դիմելու և մահացողի անձնագիրը ներկայացնելու դեպքում:

5. Բժշկական վկայական կարող է տալ մահացածի տարածքային պոլիկլինիկայի ղեկավարը` տեղամասային թերապևտի, մանկաբույժի, ընտանեկան բժշկի կամ ամբուլատոր-պոլիկլինիկական բուժհաստատության այն մասնագետի ներկայացմամբ, ում մոտ հաշվառման է եղել և բուժվել է մահացողը:

6. Միջին բուժանձնակազմին (այդ թվում՝ բուժակ-մանկաբարձական կետերում աշխատող բուժակներին) արգելվում է բժշկական վկայական տալը:

7. Արգելվում է բժշկական վկայական տալ հեռակա կարգով, առանց բժշկի կողմից մահվան փաստը հավաստելու:

8. Բուժհաստատության տնօրենը պատասխանատվություն է կրում բժշկական վկայականը լրացնելու հարցում:

9. Բժշկական վկայականի ձևաթերթիկները (Ձևը կցվում է) համարակալվում են, կարվում, կնքվում և պահվում բուժհաստատության համապատասխան ստորաբաժանումում: Բժշկական վկայականի ձևաթերթիկների կտրոնները պահպանվում են բուժհաստատությունում երեք օրացուցային տարի և հիմք են հանդիսանում բուժհաստատության կողմից ներկայացվող համապատասխան հաշվետվությունների համար:

10. Ոչ ճիշտ լրացված բժշկական վկայականների օրինակները և դրանց համապատասխանող կտրոնները գրանցվում են որպես «անվավեր» և մնում են ձևաթերթիկների թղթապանակում:

11. Բժշկական վկայականը լրացվում է հետևյալ կարգով`

ա) գրանցումները կատարվում են գրչով, ընթեռնելի ձեռագրով, հայերեն լեզվով.

բ) լրացման ենթակա են բժշկական վկայականի բոլոր կետերը, իսկ այս կամ այն տեղեկությունների բացակայության դեպքում գրվում է «հայտնի չէ».

գ) նախքան բժշկական վկայական լրացնելը, դրա և կտրոնի վրա դրվում է բուժհաստատության դրոշմակնիքը, հերթական համարը և կատարվում է նշում լրացվող բժշկական վկայականի բնույթի մասին («վերջնական»).

դ) բժշկական վկայականի համապատասխան կետում նշվում է`

- մահացածի բնակության վայրը,

- ինչի հետևանքով է մահացել.

ե) մահը հավաստող բժշկական վկայական լրացնող բժիշկը նշում է իր անունը, ազգանունը, պաշտոնը, հիմքերը, որոնք թույլ են տալիս որոշել մահվան բերող ախտաբանական գործընթացների հաջորդականությունը և մահվան պատճառը: Մահվան սկզբնական (հիմնական) պատճառը համարվում է այն նախնական հիվանդությունը կամ վնասվածքը, որն անմիջականորեն կամ մի շարք հաջորդող հիվանդագին գործընթացների արդյունքում հանգեցրել է մահվան: Բժշկական վկայականի` մահվան պատճառը արձանագրող կետը կազմված է 2 մասից: Առաջին մասը բաժանվում է 4 տողի (ա, բ, գ, դ): Այդ մասում նշվում են ծագումնաբանորեն և ախտանշաբանորեն շաղկապված հիվանդությունները.«ա» տողում` մահվան անմիջական պատճառը, այսինքն` այն հիվանդությունը, որը բերել է մահվան կամ հիմնական հիվանդության բարդությունը, «բ» տողում այն ախտաբանական վիճակը, որը բերել է անմիջական մահվան բերող հիվանդության կամ ախտաբանական վիճակի առաջացմանը, «գ» տողում հիմնական (սկզբնական) հիվանդությունը, այսինքն, այն հիվանդությունը, որից ծագել, կամ որով պայմանավորված է մահվան անմիջական պատճառը, «դ» տողում նշվում են արտաքին պատճառները` թունավորումների և վնասվածքների դեպքում: «գ» տողում կատարված գրանցումը պետք է համապատասխանի մահվան սկզբնական (հիմնական) պատճառին: Մահվան պատճառի գրանցումը կարող է սահմանափակվել «ա» տողով, եթե հիմնական հիվանդությունը ինքը` անմիջականորեն բերել է մահվան, կամ «բ» տողով, եթե մահվան անմիջական պատճառը պայմանավորված է մեկ հիվանդությամբ.

զ) յուրաքանչյուր տողում լրացվում է միայն մեկ հիվանդություն կամ ախտաբանական վիճակ.

 է) նույն կետի երկրորդ մասում բժիշկը նշում է մահվան պահին գոյություն ունեցող և մահվան բերող հիմնական հիվանդության վրա անբարենպաստ ազդեցություն ունեցող մյուս կարևոր հիվանդությունները, որոնք, սակայն պատճառապես կապ չունեն մահվան անմիջական պատճառ հանդիսացող հիվանդության կամ բարդության հետ.

ը) ախտորոշման գրանցման դեպքում չի թույլատրվում անորոշություն, ընդհանուր ցուցումների և ախտանիշների գրանցում, նշվում է հիվանդության տեղակայումը, ձևը և փուլը.

թ) բժշկական վկայականի համապատասխան կետում նշվում է, թե ում կողմից է արձանագրված մահվան փաստը, բուժհաստատության անվանումը, տրման ամսաթիվը.

ժ) բժշկական վկայականը վավերացվում է այն լրացնող բժշկի ստորագրությամբ և բուժհաստատության կնիքով.

ժա) բժշկական վկայականի տրման մասին գրանցում է կատարվում ամբուլատոր հիվանդի բժշկական քարտում:

Ձև

ՄԱՀՎԱՆ ՓԱՍՏԸ ՀԱՎԱՍՏՈՂ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՎԿԱՅԱԿԱՆԻ ԿՏՐՈՆ N ________
(վերջնական, նախնական, նախնականի փոխարեն N __________)
Տրման ժամանակը _____  __________ _______ թ.

ՄԱՀՎԱՆ ՓԱՍՏԸ ՀԱՎԱՍՏՈՂ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՎԿԱՅԱԿԱՆ N_________
(վերջնական, նախնական, նախնականի փոխարեն N __________)
 Տրման ժամանակը _____ ____________ _________ թ.