«Գրանցված է»

ՀՀ արդարադատության

նախարարության կողմից

15 սեպտեմբերի 2011 թ.

Պետական գրանցման թիվ 11011424

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ

26 օգոստոսի 2011 թ.

N 994-Ն

Հ Ր Ա Մ Ա Ն

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԵՐԱԺՇՏԱԿԱՆ, ԱՐՎԵՍՏԻ, ԳԵՂԱՐՎԵՍՏԻ ԵՎ ՊԱՐԱՐՎԵՍՏԻ ԴՊՐՈՑՆԵՐԻ 2011-2012 ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ՏԱՐՎԱ ՕՐԻՆԱԿԵԼԻ ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ՊԼԱՆՆԵՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Հիմք ընդունելով «Կրթության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 37-րդ հոդվածի 3-րդ կետը և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2002 թվականի սեպտեմբերի 12-ի N 1579 որոշմամբ հաստատված Կանոնադրության 14-րդ կետի դ) ենթակետը

 Հրամայում եմ`

1. Հաստատել երաժշտական, արվեստի, գեղարվեստի և պարարվեստի դպրոցների 2011-2012 ուսումնական տարվա օրինակելի ուսումնական պլանները` համաձայն հավելվածի:

2. Հայաստանի Հանրապետության կրթության և գիտության նախարարության աշխատակազմի հանրակրթության վարչության պետ Ն. Հովհաննիսյանին և իրավաբանական վարչության պետ Մ. Գրիգորյանին` փաստաթուղթը սահմանված կարգով ներկայացնել Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարություն` պետական գրանցման:

3. Սույն հրամանի կատարման վերահսկողությունը վերապահել նախարարի տեղակալ Մ. Մկրտչյանին:

Ա. Աշոտյան

Հավելված ՀՀ կրթության և գիտության նախարարի 26 օգոստոսի 2011 թվականի N 994-Ն հրամանի

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԵՐԱԺՇՏԱԿԱՆ, ԱՐՎԵՍՏԻ, ԳԵՂԱՐՎԵՍՏԻ ԵՎ ՊԱՐԱՐՎԵՍՏԻ ԴՊՐՈՑՆԵՐԻ ՕՐԻՆԱԿԵԼԻ ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ՊԼԱՆՆԵՐ

ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ՊԼԱՆԻ ԸՆԴՀԱՆՐԱԿԱՆ ՊԱՐԶԱԲԱՆՈՒՄՆԵՐ

Հայաստանի Հանրապետությունում երաժշտական, արվեստի, գեղարվեստի և պարարվեստի դպրոցները (այսուհետ` դպրոց) լրացուցիչ կրթության ուսումնական հաստատություններ են և իրականացնում են մշակութային կրթություն` նպաստելով երեխաների գեղագիտական զարգացմանը:

Մշակութային կրթությունը, լինելով սոցիալ-մշակութային քաղաքականության կարևորագույն ուղղություններից մեկը, ապահովում է ՀՀ-ում բնակվող երեխաների կրթության իրավունքը, օժանդակում է դպրոցների նյութատեխնիկական բազաների ամրապնդմանը, ձևավորում է պետական պատվերի շրջանակներում սովորողների ցանկը:

Օրինակելի ուսումնական պլանների առկայությունը ստեղծում է միասնական դաշտ և անհրաժեշտ նախապայման է դասավանդման գործընթացի կազմակերպման համար` հաշվի առնելով յուրաքանչյուր սովորողի ընդունակություններն ու առանձնահատկությունները:

Յուրաքանչյուր օրինակելի ուսումնական պլանի «պարզաբանումներ» հատվածում ներկայացված է տվյալ մասնագիտության ուսուցման կազմակերպման գործընթացը:

Հայաստանի Հանրապետությունում դպրոցներում ուսումնական տարին սկսվում է սեպտեմբերի 1-ից: Ուսումնական տարվա տևողությունը սահմանվում է 34- 40 շաբաթ: Աշնանային, ձմեռային և գարնանային արձակուրդները սահմանվում են ՀՀ ԿԳ նախարարության կողմից` պետական հանրակրթական ուսումնական հաստատությունների համար սահմանված ժամանակացույցին համապատասխան: Ելնելով մասնագիտական առանձնահատկություններից և շենքային պայմաններից` կարող է սահմանվել վեցօրյա ուսումնական շաբաթ (հանգստյան օրը` կիրակի):

Ուսումնադաստիարակչական աշխատանքների կազմակերպման հիմնական ձևերն են` անհատական և խմբակային պարապմունքները դպրոցներում` անհատական դասի տևողությունը` 45, խմբակայինը` 40 րոպե:

Սովորողների առաջադիմությունը գնահատվում է 10 միավորի համակարգով:

Ուսումնական տարին բաժանվում է կիսամյակների: Սովորողների ընթացիկ գնահատականներից ձևավորվում է I կիսամյակի, իսկ տարեվերջի փոխադրական ստուգարքների ու քննությունների արդյունքով` II կիսամյակի և տարեկան ամփոփիչ գնահատականը:

Աղյուսակ 1

ԴԱՇՆԱՄՈՒՐ

(Մինչև 9 տարեկանը ներառյալ դպրոց ընդունվող երեխաների համար)

1. Աղյուսակի 1, 2, 3, 4-րդ կետերը ներառում են դասաժամերի այն նվազագույն քանակը, որը պարտադիր է VII դասարանի տարեվերջի ստուգարքներին և ավարտական քննություններին մասնակցելու համար: Դպրոցի ավարտական վկայականը տրվում է VII դասարանի ստուգարքներն ու քննությունները հանձնած սովորողներին:

2. «Դաշնամուր» և «ընտրովի» առարկաների ուսուցումը (դաս) կազմակերպվում է անհատական, իսկ «սոլֆեջիո», «երաժշտական գրականություն» և «երգչախումբ կամ համույթ» առարկաներինը` խմբակային:

3. Առարկաների քանակը և դասաժամերի թվաքանակը ուսումնական պլանում կարող է ընդլայնվել` ելնելով դպրոցի ֆինանսական հնարավորություններից:

4. «Ընտրովի» առարկաներն են` թերթից ընթերցում, նվագակցություն, համույթ (անսամբլ) , կոմպոզիցիա և այլն: Այս ցանկը կարող է ընդլայնվել` ըստ անհրաժեշտության: Ընտրովի առարկայի դասաժամի 0.5 ժամը II–VII դասարաններում նպատակահարմար է տրամադրել թերթից ընթերցմանը, իսկ մյուս 0.5-ը ժամը` III-IV դասարաններում դաշնամուրի համույթին (անսամբլ) , V-VII դասարաններում` նվագակցության ուսուցմանը:

5. Խմբակային պարապմունքների մեկ խմբում ներգրավված սովորողների թվաքանակը սահմանվում է 6-12: Առանձին դեպքերում այն կարող է բաղկացած լինել` սկսած 3 սովորողից:

6. Ուսումնական պլանի դասաժամերից բացի նախատեսվում է նաև`

1) փորձաժամեր համադպրոցական միջոցառումների նախապատրաստման համար.

2) ամսական 2 դասաժամ համույթների, երգչախմբերի միացյալ պարապմունքների համար.

3) կոնցերտմայստերական և իլյուստրատորական ժամեր` մեկ սովորողին կամ խմբին տրամադրվող ժամաքանակը սահմանելով շաբաթական 0.5-ից մինչև 1.0 ժամ.

ա. «ընտրովի» առարկայի ցանկից` դաշնամուրի համույթի (անսամբլ) նվագակցության համար.

բ. դաշնամուրի կոնցերտների կատարման համար.

գ. համույթների կամ երգչախմբերի խմբակային և միացյալ պարապմունքների համար:

7. Երգչախմբի խմբավարի համար սահմանել մեկ միավոր` 20-30 սովորողի դեպքում: Ավելի մեծ երգչախմբի կազմի դեպքում համապատասխանաբար ավելացնել միավորների թիվը:

8. Երկրորդ գործիք, երգեցողություն ուսուցանելու դեպքում սահմանվում է լրացուցիչ ուսման վարձավճար:

9. Դպրոցներում կարող են գործել մինչև 7 տարեկան երեխաների համար նախապատրաստական դասարաններ, որոնց առարկաների ընտրությունը կատարվում է ծնողի և երեխայի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

10. Առավել շնորհալի և երաժշտական կրթությունը շարունակելուն հակված շրջանավարտները կարող են ուսումը շարունակել երաժշտական կամ արվեստի դպրոցներում: Առարկաների ընտրությունը կատարվում է շրջանավարտի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

Աղյուսակ 2

ԼԱՐԱՅԻՆ ՆՎԱԳԱՐԱՆՆԵՐ

(Ջութակ, ալտ, թավջութակ, կոնտրաբաս)

(Մինչև 9 տարեկանը ներառյալ դպրոց ընդունվող երեխաների համար)

1. Աղյուսակի 1, 2, 3, 4-րդ կետերը ներառում են դասաժամերի այն նվազագույն քանակը, որը պարտադիր է VII դասարանի տարեվերջի ստուգարքներին և ավարտական քննություններին մասնակցելու համար: Դպրոցի ավարտական վկայականը տրվում է VII դասարանի ստուգարքներն ու քննությունները հանձնած սովորողներին:

2. Ալտի դասարանում ուսումը նպատակահարմար է սկսել V կամ VI դասարանից (մինչ այդ սովորողը ուսումնառում է ջութակի դասարանում): Կոնտրաբասի դասարանում ուսումը նպատակահարմար է սկսել V կամ VI դասարաններից (մինչ այդ սովորողը ուսումնառում է թավջութակի դասարանում):

3. «Երաժշտական գործիք» և «ընտրովի» առարկաների ուսուցումը (դաս) կազմակերպվում է անհատական, իսկ «սոլֆեջիո», «երաժշտական գրականություն» և «նվագախումբ, համույթ կամ երգչախումբ» առարկաներինը` խմբակային:

4. Առարկաների քանակը և դասաժամերի թվաքանակը ուսումնական պլանում կարող է ընդլայնվել` ելնելով դպրոցի ֆինանսական հնարավորություններից:

5. «Ընտրովի» առարկաներն են` դաշնամուր, թերթից ընթերցում, համույթ (անսամբլ) , կոմպոզիցիա և այլն: Այս ցանկը կարող է ընդլայնվել` ըստ անհրաժեշտության:

6. Խմբակային պարապմունքների մեկ խմբում ներգրավված սովորողների թվաքանակը սահմանվում է 6-12: Առանձին դեպքերում այն կարող է բաղկացած լինել` սկսած 3 սովորողից:

7. Ուսումնական պլանի դասաժամերից բացի նախատեսվում է նաև`

1) փորձաժամեր համադպրոցական միջոցառումների նախապատրաստման համար.

2) ամսական 2 դասաժամ համույթների, երգչախմբերի, նվագախմբի միացյալ պարապմունքների համար.

3) կոնցերտմայստերական ժամեր` մեկ սովորողին կամ խմբին տրամադրվող ժամաքանակը սահմանելով շաբաթական 0.5-ից մինչև 1.0 ժամ`

ա. «երաժշտական գործիք» առարկայի համար.

բ. համույթների, նվագախմբերի կամ երգչախմբերի խմբակային և միացյալ պարապմունքների համար:

8. Ելնելով նվագախմբի կամ երգչախմբի պարապմունքների առանձնահատկություններից` սահմանել ղեկավարի միավոր.

1) 10-12 սովորողի դեպքում` մեկ միավոր (նվագախումբ, համույթ) .

2) 20-30 սովորողի դեպքում` մեկ միավոր ( երգչախումբ):

Ավելի մեծ նվագախմբի կամ երգչախմբի դեպքում համաչափ ավելացնել միավորների թիվը:

9. Երկրորդ գործիք, երգեցողություն ուսուցանելու դեպքում սահմանվում է լրացուցիչ ուսման վարձավճար:

10. Դպրոցներում կարող են գործել մինչև 7 տարեկան երեխաների համար նախապատրաստական դասարաններ, որոնց առարկաների ընտրությունը կատարվում է ծնողի և երեխայի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

11. Առավել շնորհալի և երաժշտական կրթությունը շարունակելուն հակված շրջանավարտները կարող են ուսումը շարունակել երաժշտական կամ արվեստի դպրոցներում: Առարկաների ընտրությունը կատարվում է շրջանավարտի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

Աղյուսակ 3

ԵՐԳԵՑՈՂՈՒԹՅՈՒՆ

(Դասական, ժողովրդական, էստրադային)

(9 տարեկան և բարձր տարիքում դպրոց ընդունվող երեխաների համար)

1. Աղյուսակի 1, 2, 3, 4-րդ կետերը ներառում են դասաժամերի այն նվազագույն քանակը, որը պարտադիր է V դասարանի տարեվերջի ստուգարքներին և ավարտական քննություններին մասնակցելու համար: Դպրոցի ավարտական վկայականը տրվում է V դասարանի ստուգարքները և քննությունները հանձնած սովորողներին:

2. «Մեներգեցողություն» և «դաշնամուր» առարկաների ուսուցումը (դաս) կազմակերպվում է անհատական, իսկ «սոլֆեջիո», «երաժշտական գրականություն» և «երգչախումբ կամ համույթ» առարկաներինը` խմբակային:

3. Առարկաների քանակը և դասաժամերի թվաքանակը ուսումնական պլանում կարող է ընդլայնվել` ելնելով դպրոցի ֆինանսական հնարավորություններից:

4. Խմբակային պարապմունքների մեկ խմբում ներգրավված սովորողների թվաքանակը սահմանվում է 6-12: Առանձին դեպքերում այն կարող է բաղկացած լինել` սկսած 3 սովորողից:

5. Ուսումնական պլանի դասաժամերից բացի նախատեսվում է նաև`

1) փորձաժամեր համադպրոցական միջոցառումների նախապատրաստման համար.

2) ամսական 2 դասաժամ համույթների, երգչախմբերի միացյալ պարապմունքների համար.

3) կոնցերտմայստերական ժամեր` մեկ սովորողին կամ խմբին տրամադրվող ժամաքանակը սահմանելով շաբաթական 0.5-ից մինչև 1.0 ժամ`

ա. «մեներգեցողություն» առարկայի համար.

բ. երգչախմբերի կամ համույթների խմբակային և միացյալ պարապմունքների համար:

6. Երգչախմբի խմբավարի համար սահմանել մեկ միավոր` 20-30 սովորողի դեպքում: Ավելի մեծ երգչախմբի կազմի դեպքում համապատասխանաբար ավելացնել միավորների թիվը:

7. Երաժշտական և արվեստի դպրոցներում «մեներգեցողություն» առարկայի և խմբակային պարապմունքների 1 դասաժամը սահմանել 40 րոպե:

8. Երկրորդ գործիք ուսուցանելու դեպքում սահմանվում է լրացուցիչ ուսման վարձավճար:

9. Դպրոցներում կարող են գործել մինչև 9 տարեկան երեխաների համար նախապատրաստական դասարաններ, որոնց առարկաների ընտրությունը կատարվում է ծնողի և երեխայի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

10. Առավել շնորհալի և երաժշտական կրթությունը շարունակելուն հակված շրջանավարտները կարող են ուսումը շարունակել երաժշտական կամ արվեստի դպրոցներում: Առարկաների ընտրությունը կատարվում է շրջանավարտի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

Աղյուսակ 4

ԵՐԳԵՑՈՂՈՒԹՅՈՒՆ

(Դասական, ժողովրդական, էստրադային)

(Մինչև 9 տարեկանը ներառյալ դպրոց ընդունվող երեխաների համար)

1. Աղյուսակի 1, 2, 3, 4-րդ կետերը ներառում են դասաժամերի այն նվազագույն քանակը, որը պարտադիր է VII դասարանի տարեվերջի ստուգարքներին և ավարտական քննություններին մասնակցելու համար: Դպրոցի ավարտական վկայականը տրվում է VII դասարանի ստուգարքներն ու քննությունները հանձնած սովորողներին:

2. «Մեներգեցողություն» և «դաշնամուր» առարկաների ուսուցումը (դաս) կազմակերպվում է անհատական, իսկ «սոլֆեջիո», «երաժշտական գրականություն» և «երգչախումբ կամ համույթ» առարկաներինը` խմբակային:

3. Առարկաների քանակը և դասաժամերի թվաքանակը ուսումնական պլանում կարող է ընդլայնվել` ելնելով դպրոցի ֆինանսական հնարավորություններից:

4. Խմբակային պարապմունքների մեկ խմբում ներգրավված սովորողների թվաքանակը սահմանվում է 6-12: Առանձին դեպքերում այն կարող է բաղկացած լինել` սկսած 3 սովորողից:

5. Ուսումնական պլանի դասաժամերից բացի նախատեսվում է նաև`

1) փորձաժամեր համադպրոցական միջոցառումների նախապատրաստման համար.

2) ամսական 2 դասաժամ համույթների, երգչախմբերի միացյալ պարապմունքների համար.

3) կոնցերտմայստերական ժամեր` մեկ սովորողին կամ խմբին տրամադրվող ժամաքանակը սահմանելով շաբաթական 0.5-ից մինչև 1.0 ժամ`

ա. «մեներգեցողություն» առարկայի համար.

բ. երգչախմբերի կամ համույթների խմբակային և միացյալ պարապմունքների համար:

6. Երգչախմբի խմբավարի համար սահմանել մեկ միավոր` 20-30 սովորողի դեպքում: Ավելի մեծ երգչախմբի կազմի դեպքում համապատասխանաբար ավելացնել միավորների թիվը:

7. Երաժշտական և արվեստի դպրոցներում «մեներգեցողություն» առարկայի և խմբակային պարապմունքների 1 դասաժամը սահմանել` 40 րոպե:

8. Երկրորդ գործիք ուսուցանելու դեպքում սահմանվում է լրացուցիչ ուսման վարձավճար:

9. Դպրոցներում կարող են գործել մինչև 7 տարեկան երեխաների համար նախապատրաստական դասարաններ, որոնց առարկաների ընտրությունը կատարվում է ծնողի և երեխայի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

10. Առավել շնորհալի և երաժշտական կրթությունը շարունակելուն հակված շրջանավարտները կարող են ուսումը շարունակել երաժշտական կամ արվեստի դպրոցներում: Առարկաների ընտրությունը կատարվում է շրջանավարտի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

Աղյուսակ 5

ՓՈՂԱՅԻՆ ԵՎ ԱԶԳԱՅԻՆ ՆՎԱԳԱՐԱՆՆԵՐ, ՀԱՐՎԱԾԱՅԻՆ ԳՈՐԾԻՔՆԵՐ, ԱԿՈՐԴԵՈՆ, ՏԱՎԻՂ, ԿԻԹԱՌ

(9 տարեկան և բարձր տարիքում դպրոց ընդունվող երեխաների համար)

1. Աղյուսակի 1, 2, 3, 4-րդ կետերը ներառում են դասաժամերի այն նվազագույն քանակը, որը պարտադիր է V դասարանի տարեվերջի ստուգարքներին և ավարտական քննություններին մասնակցելու համար: Դպրոցի ավարտական վկայականը տրվում է V դասարանի ստուգարքներն ու քննությունները հանձնած սովորողներին:

2. «Երաժշտական գործիք» և «ընտրովի» առարկաների ուսուցումը (դաս) կազմակերպվում է անհատական, իսկ «սոլֆեջիո», «երաժշտական գրականություն» և «նվագախումբ, համույթ կամ երգչախումբ» առարկաներինը` խմբակային:

3. Առարկաների քանակը և դասաժամերի թվաքանակը ուսումնական պլանում կարող է ընդլայնվել` ելնելով դպրոցի ֆինանսական հնարավորություններից:

4. «Ընտրովի» առարկաներն են` թերթից ընթերցում, համույթ (անսամբլ), կոմպոզիցիա և այլն: Այս ցանկը կարող է ընդլայնվել` ըստ անհրաժեշտության:

5. Խմբակային պարապմունքների մեկ խմբում ներգրավված սովորողների թվաքանակը սահմանվում է 6-12: Առանձին դեպքերում այն կարող է բաղկացած լինել` սկսած 3 սովորողից:

6. Ուսումնական պլանի դասաժամերից բացի նախատեսվում է նաև`

1) փորձաժամեր համադպրոցական միջոցառումների նախապատրաստման համար.

2) ամսական 2 դասաժամ համույթների, երգչախմբերի, նվագախմբի միացյալ պարապմունքների համար.

3) կոնցերտմայստերական ժամեր` մեկ սովորողին կամ խմբին տրամադրվող ժամաքանակը սահմանելով շաբաթական 0.5-ից մինչև 1.0 ժամ`

ա. «երաժշտական գործիք» առարկայի համար.

բ. համույթների, նվագախմբերի կամ երգչախմբերի խմբակային և միացյալ պարապմունքների համար:

7. Ելնելով նվագախմբի կամ երգչախմբի պարապմունքների առանձնահատկություններից` սահմանել ղեկավարի միավոր.

1) 10-12 սովորողի դեպքում` մեկ միավոր (նվագախումբ) .

2) 20-30 սովորողի դեպքում` մեկ միավոր (երգչախումբ) ։

Ավելի մեծ նվագախմբի կամ երգչախմբի դեպքում համապատասխանաբար ավելացնել միավորների թիվը:

8. Երկրորդ գործիք կամ երգեցողություն ուսուցանելու դեպքում սահմանվում է լրացուցիչ ուսման վարձավճար:

9. Դպրոցներում կարող են գործել մինչև 9 տարեկան երեխաների համար նախապատրաստական դասարաններ, որոնց առարկաների ընտրությունը կատարվում է ծնողի և երեխայի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

10. Առավել շնորհալի և երաժշտական կրթությունը շարունակելուն հակված շրջանավարտները կարող են ուսումը շարունակել երաժշտական կամ արվեստի դպրոցներում: Առարկաների ընտրությունը կատարվում է շրջանավարտի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

Աղյուսակ 6

ԿԵՐՊԱՐՎԵՍՏ

(10 տարեկան և բարձր տարիքում դպրոց ընդունվող երեխաների համար)

1. Աղյուսակի 1, 2, 3, 4, 5-րդ կետերը ներառում են դասաժամերի այն նվազագույն քանակը, որը պարտադիր է IV դասարանի տարեվերջի ստուգարքներին և ավարտական քննություններին մասնակցելու համար: Դպրոցի ավարտական վկայականը տրվում է IV դասարանի ստուգարքներն ու քննությունները հանձնած սովորողներին:

2. Առարկաների քանակը և դասաժամերի թվաքանակը ուսումնական պլանում կարող է ընդլայնվել` ելնելով դպրոցի ֆինանսական հնարավորություններից:

3. Դպրոցի հայեցողությամբ «կոմպոզիցիա» առարկայի ավարտական քննությունը կարող է կազմակերպվել հաստոցային կամ կիրառական ձևերից մեկով:

4. «Ընտրովի» առարկաներն են` հեռանկարչություն, անատոմիա, ճեպանկար բնորդից, գրաֆիկա, համակարգչային գրաֆիկա և այլն: Այս ցանկը կարող է ընդլայնվել` ըստ անհրաժեշտության: Ընտրովի առարկայի դասաժամի 0.25-ը I-IV դասարաններում նպատակահարմար է տրամադրել «ճեպանկար բնորդից» առարկային:

5. Խմբակային պարապմունքների մեկ խմբում ներգրավված սովորողների թվաքանակը սահմանվում է 6-12: Առանձին դեպքերում այն կարող է բաղկացած լինել մինչև 5 սովորողից:

6. Ուսումնական պլանի դասաժամերից բացի նախատեսվում է նաև`

1) ժամեր համադպրոցական միջոցառումների նախապատրաստման համար.

2) ժամեր բնորդի վարձատրության համար` ոչ ավելի, քան յուրաքանչյուր առարկային տրամադրվող ժամաքանակի 30%-ը.

3) մանկավարժական աշխատանքի լրացուցիչ 56 ժամ` պլեներային դասերն ըստ խմբերի անցկացման համար: Այդ դասաժամերը կարող են օգտագործվել ուսումնական տարվա տարբեր ժամանակահատվածներում:

7. Դպրոցներում կարող են գործել մինչև 10 տարեկան երեխաների համար նախապատրաստական դասարաններ, որոնց առարկաների ընտրությունը կատարվում է ծնողի և երեխայի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

8. Առավել շնորհալի և կրթությունը շարունակելուն հակված շրջանավարտները կարող են ուսումը շարունակել արվեստի կամ գեղարվեստի դպրոցներում: Առարկաների ընտրությունը կատարվում է շրջանավարտի ցանկությամբ և) կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

Աղյուսակ 7

ԿԵՐՊԱՐՎԵՍՏ

(Մինչև 10 տարեկանը ներառյալ դպրոց ընդունվող երեխաների համար)

1. Աղյուսակի 4, 5, 6, 7, 8-րդ կետերը ներառում են դասաժամերի այն նվազագույն քանակը, որը պարտադիր է VII դասարանի տարեվերջի ստուգարքներին և ավարտական քննություններին մասնակցելու համար: Դպրոցի ավարտական վկայականը տրվում է VII դասարանի ստուգարքներն ու քննությունները հանձնած սովորողներին:

2. Առարկաների քանակը և դասաժամերի թվաքանակը ուսումնական պլանում կարող է ընդլայնվել` ելնելով դպրոցի ֆինանսական հնարավորություններից:

3. Դպրոցի հայեցողությամբ «կոմպոզիցիա» առարկայի ավարտական քննությունը կարող է կազմակերպվել հաստոցային կամ կիրառական ձևերից մեկով:

4. «Ընտրովի» առարկաներն են` հեռանկարչություն, անատոմիա, ճեպանկար բնորդից, գրաֆիկա, համակարգչային գրաֆիկա և այլն: Այս ցանկը կարող է ընդլայնվել` ըստ անհրաժեշտության: «Ընտրովի» առարկայի դասաժամի 0.25-ը III-VI դասարաններում նպատակահարմար է տրամադրել «ճեպանկար բնորդից» առարկային:

5. Խմբակային պարապմունքների մեկ խմբում ներգրավված սովորողների թվաքանակը սահմանվում է 6-12: Առանձին դեպքերում այն կարող է բաղկացած լինել մինչև 5 սովորողից:

6. Ուսումնական պլանի դասաժամերից բացի նախատեսվում է նաև`

1) ժամեր համադպրոցական միջոցառումների նախապատրաստման համար.

2) ժամեր բնորդի վարձատրության համար` ոչ ավելի, քան յուրաքանչյուր առարկային տրամադրվող ժամաքանակի 30%-ը.

3) մանկավարժական աշխատանքի լրացուցիչ 56 ժամ` պլեներային դասերն ըստ խմբերի անցկացման համար: Այդ դասաժամերը կարող են օգտագործվել ուսումնական տարվա տարբեր ժամանակահատվածներում:

7. Դպրոցներում կարող են գործել մինչև 8 տարեկան երեխաների համար նախապատրաստական դասարաններ, որոնց առարկաների ընտրությունը կատարվում է ծնողի և երեխայի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

8. Առավել շնորհալի և կրթությունը շարունակելուն հակված շրջանավարտները կարող են ուսումը շարունակել արվեստի կամ գեղարվեստի դպրոցներում: Առարկաների ընտրությունը կատարվում է շրջանավարտի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

Աղյուսակ 8

ՊԱՐԱՐՎԵՍՏ

(9 տարեկան և բարձր տարիքում դպրոց ընդունվող երեխաների համար)

1. Աղյուսակի 1, 2, 3, 4, 5, 8, 9, 10-րդ կետերը ներառում են դասաժամերի այն նվազագույն քանակը, որը պարտադիր է V դասարանի տարեվերջի ավարտական ստուգարքներին և քննություններին մասնակցելու համար: Դպրոցի ավարտական վկայականը տրվում է V դասարանի ստուգարքներն ու քննությունները հանձնած սովորողներին:

2. Բոլոր առարկաները նախատեսվում են ուսուցանել խմբակային պարապմունքների եղանակով, բացառությամբ թիվ 10-րդ կետի` «բեմական փորձառություն» առարկայի, որն անհատական պարապմունք է և պլանավորված է յուրաքանչյուր սովորողի հաշվարկով: «Բեմական փորձառություն» առարկայի դասաժամերի ընդհանուր քանակի բաշխման իրավունքը տրվում է արվեստի կամ պարարվեստի դպրոցների տնօրինությանը:

3. Առարկաների քանակը և դասաժամերի թվաքանակը ուսումնական պլանում կարող է ընդլայնվել` ելնելով դպրոցի ֆինանսական հնարավորություններից:

4. «Դասական պար», «հայկական պար», «ժամանակակից պարահանդեսային պար», «պատմակենցաղային պար», «ժողովուրդներին բնորոշ բեմական պար» առարկաների պարապմունքների մեկ խմբում ներգրավված սովորողների թվաքանակը սահմանվում է 8-12, իսկ «ռիթմիկա և պար», «մարմնամարզություն (պարտեր) » «երաժշտության գրագիտություն և ունկնդրում» և «արվեստի պատմություն» առարկաների խմբերում` 10-16: Առանձին դեպքերում առարկաների ուսուցումը կարող է իրականացվել առանձնացված` տղաների և աղջիկների խմբերով (տղաների խմբում թվաքանակը թույլատրելի է` սկսած 4-ից):

5. Ուսումնական պլանի դասաժամերից բացի` անհրաժեշտ է մանկավարժական աշխատանքի ժամեր նախատեսել նախաելույթային փորձերի և միջոցառումների նախապատրաստման համար:

6. Ուսումնական պլանի կատարման նպատակով անհրաժեշտ է նախատեսել նվագակցության ժամեր.

1) թիվ 1-6-րդ կետերի առարկաների` խմբակային և «բեմական փորձառություն» առարկայի անհատական պարապմունքների շաբաթական դասաժամերին հավասար.

2) նախաելույթային միացյալ պարապմունքների համար:

7. 5-ամյա կրթության դեպքում` III, IV, V դասարաններում խմբի համալրման դեպքում «հայկական պար» և «ժամանակակից պարահանդեսային պար» առարկաների շաբաթական դասաժամերի գումարային քանակը` 4.5 ժամ, դպրոցի մանկավարժական խորհրդի թույլտվությամբ կարող է տրամադրվել այդ առարկաներից որևէ մեկի ուսուցմանը` ըստ սովորողների նախասիրության (համապատասխանաբար մյուսը բացառելով ուսումնական պլանից):

8. Դպրոցի ֆինանսական հնարավորությունից ելնելով և հիմնադրի կողմից հաստատված ուսման վարձի լրավճարով կարող է պլանավորվել յուրաքանչյուր աշակերտին շաբաթական 0.5-1.5 ժամ «ընտրովի» առարկա: «Ընտրովի» առարկաներն են` երաժշտական գործիք, մեներգեցողություն, ստեպ, դերասանի վարպետություն և այլն:

9. Դպրոցներում կարող են գործել մինչև 9 տարեկան երեխաների համար նախապատրաստական դասարաններ, որոնց առարկաների ընտրությունը կատարվում է ծնողի և երեխայի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

10. Առավել շնորհալի և կրթությունը շարունակելու հակված շրջանավարտները կարող են ուսումը շարունակել արվեստի կամ պարարվեստի դպրոցներում: Առարկաների ընտրությունը կատարվում է շրջանավարտի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

Աղյուսակ 9

ՊԱՐԱՐՎԵՍՏ

(Մինչև 9 տարեկանը ներառյալ դպրոց ընդունվող երեխաների համար)

1. Աղյուսակի 1, 2, 3, 4, 5, 8, 9, 10-րդ կետերը ներառում են դասաժամերի այն նվազագույն քանակը, որը պարտադիր է VII դասարանի տարեվերջի ավարտական ստուգարքներին և քննություններին մասնակցելու համար: Դպրոցի ավարտական վկայականը տրվում է VII դասարանի ստուգարքները և քննությունները հանձնած սովորողներին:

2. Բոլոր առարկաները նախատեսվում են ուսուցանել խմբակային պարապմունքների եղանակով, բացառությամբ թիվ 10-րդ կետի` «բեմական փորձառություն» առարկայի, որն անհատական պարապմունք է և պլանավորված է յուրաքանչյուր սովորողի հաշվարկով: «Բեմական փորձառություն» առարկայի դասաժամերի ընդհանուր քանակի բաշխման իրավունքը տրվում է արվեստի կամ պարարվեստի դպրոցների տնօրինությանը:

3. Առարկաների քանակը և դասաժամերի թվաքանակը ուսումնական պլանում կարող է ընդլայնվել` ելնելով դպրոցի ֆինանսական հնարավորություններից:

4. «Դասական պար», «հայկական պար», «ժամանակակից պարահանդեսային պար», «պատմակենցաղային պար», «ժողովուրդներին բնորոշ բեմական պար» առարկաների պարապմունքների մեկ խմբում ներգրավված սովորողների թվաքանակը սահմանվում է 8-12, իսկ «ռիթմիկա և պար», «մարմնամարզություն (պարտեր) » «երաժշտության գրագիտություն և ունկնդրում» և «արվեստի պատմություն» առարկաների խմբերում` 10-16: Առանձին դեպքերում առարկաների ուսուցումը կարող է իրականացվել առանձնացված` տղաների և աղջիկների խմբերով (տղաների խմբում թվաքանակը թույլատրելի է` սկսած 4-ից):

5. Ուսումնական պլանի դասաժամերից բացի` անհրաժեշտ է մանկավարժական աշխատանքի ժամեր նախատեսել նախաելույթային փորձերի և միջոցառումների նախապատրաստման համար:

6. Ուսումնական պլանի կատարման նպատակով անհրաժեշտ է նախատեսել նվագակցության ժամեր.

1) թիվ 1-6-րդ կետերի առարկաների` խմբակային և «բեմական փորձառություն» առարկայի անհատական պարապմունքների շաբաթական դասաժամերին համահավասար.

2) նախաելույթային միացյալ պարապմունքների համար:

7. 7-ամյա կրթության դեպքում` V, VI, VII դասարաններում խմբի համալրման դեպքում «հայկական պար» և «ժամանակակից պարահանդեսային պար» առարկաների շաբաթական դասաժամերի գումարային քանակը` 4.5 ժամ, դպրոցի մանկավարժական խորհրդի թույլտվությամբ կարող է տրամադրվել այդ առարկաներից որևէ մեկի ուսուցմանը` ըստ սովորողների նախասիրության (համապատասխանաբար մյուսը բացառելով ուսումնական պլանից):

8. Դպրոցի ֆինանսական հնարավորությունից ելնելով և հիմնադրի կողմից հաստատված ուսման վարձի լրավճարով կարող է պլանավորվել յուրաքանչյուր սովորողին շաբաթական 0.5-1.5 ժամ «ընտրովի» առարկա: «Ընտրովի» առարկայի ցանկը` երաժշտական գործիք, մեներգեցողություն, ստեպ, դերասանի վարպետություն և այլն:

9. Դպրոցներում կարող են գործել մինչև 7 տարեկան երեխաների համար նախապատրաստական դասարաններ, որոնց առարկաների ընտրությունը կատարվում է ծնողի և երեխայի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

10. Առավել շնորհալի և կրթությունը շարունակելուն հակված շրջանավարտները կարող են ուսումը շարունակել արվեստի կամ պարարվեստի դպրոցներում: Առարկաների ընտրությունը կատարվում է շրջանավարտի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

Աղյուսակ 10

ԹԱՏԵՐԱՐՎԵՍՏ

(9 տարեկան և բարձր տարիքում դպրոց ընդունվող երեխաների համար)

1. Աղյուսակի 1, 2, 3, 4-րդ կետերը ներառում են դասաժամերի այն նվազագույն քանակը, որը պարտադիր է V դասարանի տարեվերջի ավարտական ստուգարքներին և քննություններին մասնակցելու համար: Դպրոցի ավարտական վկայականը տրվում է V դասարանի ստուգարքները և քննությունները հանձնած սովորողներին:

2. Բոլոր առարկաները նախատեսվում են ուսուցանել խմբակային պարապմունքների եղանակով, բացառությամբ թիվ 9-րդ կետի` «բեմական փորձառություն» առարկայի, որն անհատական պարապմունք է և պլանավորված է յուրաքանչյուր սովորողի հաշվարկով: «Բեմական փորձառություն» առարկայի դասաժամերի ընդհանուր քանակի բաշխման իրավունքը տրվում է արվեստի դպրոցների տնօրինությանը:

3. «Ընտրովի» առարկաներն են` երաժշտական գործիք, երգեցողություն, գեղարվեստական խոսք, տիկնիկային թատրոն, պար և այլն: Այս ցանկը կարող է ընդլայնվել` ըստ անհրաժեշտության:

4. Խմբակային պարապմունքների խմբերի սովորողների թվաքանակը սահմանվում է 6-12 սովորող, «բեմական խոսք» առարկայի համար` մինչև 5 սովորող:

5. «Բեմական փորձառություն (պրակտիկա) » առարկայով նախատեսված մանկավարժական աշխատանքի ժամերը պլանավորվում են մեկ սովորողի համար շաբաթական 0.5 դասաժամի չափով: Դպրոցների տնօրինությանը տրվում է այդ դասաժամերի ընդհանուր քանակը բաշխելու իրավունքը:

6. Ուսումնական պլանի դասաժամերից բացի նախատեսվում է նաև`

1) փորձաժամեր համադպրոցական միջոցառումների նախապատրաստման համար.

2) նվագակցողի հաստիք ընտրովի առարկաների (բացի դաշնամուր, ակորդեոն, տավիղ, կիթառ գործիքների) համար:

7. Դպրոցներում կարող են գործել մինչև 9 տարեկան երեխաների համար նախապատրաստական դասարաններ, որոնց առարկաների ընտրությունը կատարվում է ծնողի և երեխայի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

8. Առավել շնորհալի և կրթությունը շարունակելուն հակված շրջանավարտները կարող են ուսումը շարունակել արվեստի դպրոցում: Առարկաների ընտրությունը կատարվում է շրջանավարտի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

Աղյուսակ 11

ԹԱՏԵՐԱՐՎԵՍՏ

(Մինչև 9 տարեկանը ներառյալ դպրոց ընդունվող երեխաների համար)

1. Աղյուսակի 1, 2, 3, 4-րդ կետերը ներառում են դասաժամերի այն նվազագույն քանակը, որը պարտադիր է VII դասարանի տարեվերջի ավարտական ստուգարքներին և քննություններին մասնակցելու համար: Դպրոցի ավարտական վկայականը տրվում է VII դասարանի ստուգարքները և քննությունները հանձնած սովորողներին:

2. Բոլոր առարկաները նախատեսվում են ուսուցանել խմբակային պարապմունքների եղանակով, բացառությամբ թիվ 9-րդ կետի` «բեմական փորձառություն» առարկայի, որն անհատական պարապմունք է և պլանավորված է յուրաքանչյուր սովորողի հաշվարկով: «Բեմական փորձառություն» առարկայի դասաժամերի ընդհանուր քանակի բաշխման իրավունքը տրվում է արվեստի դպրոցների տնօրինությանը:

3. Առարկաների քանակը և դասաժամերի թվաքանակը ուսումնական պլանում կարող է ընդլայնվել` ելնելով դպրոցի ֆինանսական հնարավորություններից:

4. «Ընտրովի» առարկաներն են` երաժշտական գործիք, երգեցողություն, գեղարվեստական խոսք, տիկնիկային թատրոն, պար և այլն: Այս ցանկը կարող է ընդլայնվել` ըստ անհրաժեշտության:

5. Խմբակային պարապմունքների խմբերի սովորողների թվաքանակը սահմանվում է 6-12 աշակերտ «բեմական խոսք» առարկայի համար` մինչև 5 սովորող:

6. «Բեմական փորձառություն (պրակտիկա)» առարկայով նախատեսված մանկավարժական աշխատանքի ժամերը պլանավորվում են մեկ սովորողի համար շաբաթական 0.5 դասաժամի չափով: Դպրոցների տնօրինությանը տրվում է այդ դասաժամերի ընդհանուր քանակը բաշխելու իրավունքը:

7. Ուսումնական պլանի դասաժամերից բացի նախատեսվում է նաև`

1) փորձաժամեր համադպրոցական միջոցառումների նախապատրաստման համար.

2) նվագակցողի հաստիք ընտրովի առարկաների (բացի դաշնամուր, ակորդեոն, տավիղ, կիթառ գործիքների) համար:

8. Դպրոցներում կարող են գործել մինչև 7 տարեկան երեխաների համար նախապատրաստական դասարաններ, որոնց առարկաների ընտրությունը կատարվում է ծնողի և երեխայի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով:

9. Առավել շնորհալի և կրթությունը շարունակելուն հակված շրջանավարտները կարող են ուսումը շարունակել արվեստի դպրոցում: Առարկաների ընտրությունը կատարվում է շրջանավարտի ցանկությամբ և/կամ հաստատության մանկավարժական խորհրդի առաջարկությամբ` վճարովի հիմունքներով: