«Գրանցված է»

ՀՀ արդարադատության

նախարարության կողմից

20 հունվարի 2011 թ.

Պետական գրանցման թիվ 10011025

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ

Հ Ր Ա Մ Ա Ն

(հրամանը խմբ. 10.05.24 N 161-Ն)

«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ՓԱՅՏԱՑՄԱՆ ԿԱՆԽԱՐԳԵԼՄԱՆԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ» ՍԿ N 3.1.1-014-10 ՍԱՆԻՏԱՐԱԿԱՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐԸ ԵՎ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

(վերնագիրը խմբ. 10.05.24 N 161-Ն)

Հիմք ընդունելով «Հայաստանի Հանրապետության բնակչության սանիտարահամաճարակային անվտանգության ապահովման մասին» օրենքի 6-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետը՝

ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ՝

1. Հաստատել «Հայաստանի Հանրապետությունում փայտացման կանխարգելմանը ներկայացվող պահանջներ» ՍԿ N 3.1.1-014-10 սանիտարական կանոններն ու հիգիենիկ նորմատիվները՝ համաձայն հավելվածի:

«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ՓԱՅՏԱՑՄԱՆ ԿԱՆԽԱՐԳԵԼՄԱՆԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ» ՍԿ N 3.1.1-014-10 ՍԱՆԻՏԱՐԱԿԱՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐ ԵՎ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐ

ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՈԼՈՐՏ

1. Սույն սանիտարական կանոնները և հիգիենիկ նորմատիվները (այսուհետ՝ Կանոններ) նախատեսված են Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպությունների (այսուհետ՝ բժշկական կազմակերպություն) համար:

2. Կանոնները սահմանում են բժշկական օգնության և սպասարկման դիմած անձանց (այսուհետ` պացիենտ) շրջանում փայտացման դեպքերի հայտնաբերմանը, հաշվառմանը և հաղորդմանը, փայտացման դեպքի վերաբերյալ հաշվետվության ներկայացմանը, կասկածելի կամ հաստատված դեպքի նկատմամբ իրականացվող միջոցառումներին՝ վերքերի մշակմանը, փայտացման դեմ պատվաստումների իրականացմանը ներկայացվող պահանջներ:

Գ Լ ՈՒ Խ  2

 ՓԱՅՏԱՑՄԱՆ ԴԵՊՔԻ ՀԱՅՏՆԱԲԵՐՈՒՄ

3. Փայտացման դեպքի հայտնաբերումը՝ համաձայն Ձև 1-ի և Ձև 2-ի, իրականացնում են բժշկական կազմակերպության ավագ և միջին բուժաշխատողները.

1) բժշկական կազմակերպությունից դուրս (շտապօգնության կանչի վայրում, ներառյալ՝ մասնագիտացված շտապօգնությունը, ինչպես նաև բժշկական տարհանման ժամանակ՝ տրանսպորտում),

2) արտահիվանդանոցային պայմաններում՝ շուրջօրյա բժշկական հսկողություն և բուժում չպահանջող դեպքերում (ներառյալ՝ տնային կանչը),

3) ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում (ցերեկային ժամերին բժշկական հսկողություն և բուժում ապահովելու պայմաններով, որոնք չեն պահանջում շուրջօրյա բժշկական հսկողություն և բուժում),

4) հիվանդանոցային, երբ անհրաժեշտ են շուրջօրյա բժշկական հսկողություն և բուժում:

Գ Լ ՈՒ Խ  3

ՓԱՅՏԱՑՄԱՆ ԴԵՊՔԵՐԻ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄ, ՀԱՂՈՐԴՈՒՄ, ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՄ

4. Փայտացման յուրաքանչյուր կասկածելի և հաստատված դեպքի շտապ հաղորդումը, հաշվառումն իրականացվում է Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 2010 թվականի դեկտեմբերի 17-ի թիվ 35-Ն հրամանի պահանջների համաձայն:

5. Փայտացման դեպքի ախտորոշումը փոփոխելու, ժխտելու, հաստատելու կամ մահվան մասին հաղորդումը և հաշվառումն իրականացվում է Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 2010 թվականի դեկտեմբերի 17-ի թիվ 35-Ն հրամանի պահանջների համաձայն:

6. Փայտացման կամ դրա կասկածելի յուրաքանչյուր դեպքի լիարժեք, հավաստի և ժամանակին հաշվառումը, հաշվետվությունների ամբողջականությունը, ինչպես նաև՝ դրանց մասին ժամանակին և օպերատիվ հաղորդման գործընթացը կազմակերպվում է բժշկական կազմակերպության ղեկավարի կողմից:

7. Բոլոր բժշկական կազմակերպություններում յուրաքանչյուր փայտացման դեպք հաշվառվում է Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 2010 թվականի դեկտեմբերի 17-ի թիվ 35-Ն հրամանի հավելվածի Ձև 5-ով հաստատված «Հիվանդությունների հաշվառման մատյան»-ում:

8. Փայտացման յուրաքանչյուր դեպքի վերաբերյալ հաշվետվությունը ներկայացվում է Հայաստանի Հանրապետությունում իմունականխարգելման ոլորտում «Կառավարելի վարակիչ հիվանդությունների վերաբերյալ» Ձև N Պ-4/հ (ամսական, տարեկան) վարչական վիճակագրական հաշվետվության ձևով` համաձայն Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 2021 թվականի փետրվարի 15-ի N 08-Ն հրամանի:

9. Դեպքերի բացակայության պայմաններում ներկայացվում է զրոյական հաշվետվություն: Յուրաքանչյուր հիվանդության տողում «Ընդամենը» սյունակում նշվում է «0» թիվը:

10. Հաշվետվությունների կրկնօրինակները պահպանվում են Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2019 թվականի ապրիլի 4-ի N 397-Ն որոշմամբ սահմանված ժամկետով:

11. Փայտացում ախտորոշմամբ պացիենտի կամ կասկածելի դեպքի հիվանդության պատմագրում նշվում են հիվանդության առաջնային ախտանշանները, պացիենտի պատվաստումային կարգավիճակի մասին տեղեկատվությունը:

12. Փայտացում ախտորոշմամբ պացիենտի ստացիոնարից դուրս գրումն իրականացվում է առողջացումից, լավացումից հետո:

13. Փայտացում ախտորոշմամբ պացիենտի օջախում հակահամաճարակային միջոցառումներ չեն իրականացվում:

Գ Լ ՈՒ Խ  5

ՓԱՅՏԱՑՄԱՆ ԴԵՄ ԿԱՆԽԱՐԳԵԼԻՉ ՊԱՏՎԱՍՏՈՒՄՆԵՐԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄ, ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄ, ՀԱՇՎԱՌՈՒՄ ԵՎ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՄ

14. Փայտացման դեմ կանխարգելիչ պատվաստումների կազմակերպումը, հաշվառումը, հաշվետվությունների ներկայացումը, բժշկական հակացուցումների վարումը, հետպատվաստումային անբարեհաջող դեպքերի գրանցումը, հաշվառումը, հաղորդումը և հետազոտությունն իրականացվում են համաձայն Հայաստանի հանրապետության առողջապահության նախարարի 2020 թվականի օգոստոսի 17-ի N 21-Ն հրամանի պահանջների:

15. Փայտացման դեմ կանխարգելիչ պատվաստումներն իրականացվում են համաձայն Պատվաստումների ազգային օրացույցի:

16. Փայտացման դեմ կանխարգելիչ պատվաստումներն իրականացվում են պլանային և համաճարակաբանական ցուցումով:

Գ Լ ՈՒ Խ  6

ՓԱՅՏԱՑՄԱՆ ԴԵՄ ՀԱՄԱՃԱՐԱԿԱԲԱՆԱԿԱՆ ՑՈՒՑՈՒՄՈՎ ԿԱՆԽԱՐԳԵԼԻՉ ՊԱՏՎԱՍՏՈՒՄՆԵՐԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄ ԵՎ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄ, ՎԵՐՔԵՐԻ ՄՇԱԿՈՒՄ

17. Փայտացման դեմ համաճարակաբանական ցուցումով արտակարգ կանխարգելումն իրականացվում է համաձայն Ձև 3-ի, եթե առկա են`

1) վնասվածքներ` մաշկային ծածկույթների և լորձաթաղանթների ամբողջականության խախտումով,

2) սառեցում և այրվածքներ 2-րդ, 3-րդ, 4-րդ աստիճանի,

3) արտահիվանդանոցային վիժումներ,

4) արտահիվանդանոցային ծննդաբերություն,

5) հյուսվածքների ցանկացած տեսակի փտախտ, մեռուկացում (նեկրոզ),

6) թափանցող վնասվածքներ՝ ստամոքսաղիքային ուղու վիրահատությունների ժամանակ,

7) վայրի և ընտանի կենդանիների կողմից կծված վերք:

18. Բոլոր տեսակի վերքերի ժամանակ իրականացվում է վիրաբույժի կողմից զննում, դրանց անհապաղ մանրամասն մշակում` օտար մարմինների և մեռուկացած հյուսվածքների հեռացմամբ: Զանգվածային աղտոտված վերքերի առաջնային մշակման ժամանակ առաջնային կար չի դրվում, եթե վնասվածքի պահից անցել է 24 ժամից ավելի: Խուլ կար դնելու դեպքում կատարվում է վերքի դրենավորում:

19. Փայտացման դեմ համաճարակաբանական ցուցումով արտակարգ կանխարգելումն արտահիվանդանոցային ծննդաբերության դեպքում կատարվում է`

1) ծննդկաններին` համաձայն Ձև 3-ի,

2) նորածիններին` ներարկում են հակափայտացման մարդկային իմունոգլոբուլին (250 ՄՄ) կամ հակափայտացման շիճուկ (3000 ՄՄ): Նորածնին համաճարակաբանական ցուցումով արտակարգ կանխարգելում չի կատարվում, եթե ծննդկանի մոտ առկա են պատվաստումների վերաբերյալ փաստաթղթերով հաստատված տվյալներ` Պատվաստումների ազգային օրացույցին համապատասխան և եթե վերջին պատվաստումից հետո չի անցել 10 տարի:

Ձև 1

ՓԱՅՏԱՑՄԱՆ ԴԵՊՔԻ ՍՏԱՆԴԱՐՏ ԲՆՈՐՈՇՈՒՄ

Ձև 2

ՆՈՐԱԾՆԱՅԻՆ ՓԱՅՏԱՑՄԱՆ ԴԵՊՔԻ ՍՏԱՆԴԱՐՏ ԲՆՈՐՈՇՈՒՄ

Ձև 3

ՓԱՅՏԱՑՄԱՆ ԴԵՄ ՀԱՄԱՃԱՐԱԿԱԲԱՆԱԿԱՆ ՑՈՒՑՈՒՄՈՎ ԱՐՏԱԿԱՐԳ ԿԱՆԽԱՐԳԵԼՈՒՄ

1. ԱՓ-ի (փայտացման անատոքսին) փոխարեն, 18 տարեկանից բարձր, կարելի է կիրառել ԱԴՓ-Մ (դիֆթերիայի և փայտացման անատոքսին):

2. Կիրառել ՄՀՓԻ (մարդու հակափայտացումային իմունոգլոբուլին) կամ ՀՓՇ (հակափայտացումային շիճուկ):

3. «Ինֆեկցված վերքերի» դեպքում կատարվում է 0.5մլ ԱՓ, եթե վերջին պատվաստումից անցել է 5 տարուց ավելի: «Ինֆեկցված վերքեր» են համարվում արտահիվանդանոցային ծննդաբերության ժամանակ պորտի, հղիության արտահիվանդանոցային ընդհատման, աղիների թափածակած, կծված վերքերը, ինչպես նաև թարախակույտերը, նեկրոզը:

4. Մեծահասակների փայտացման դեմ պատվաստումների լրիվ կուրսը կազմված է 2 դեղաչափ պատվաստումից` 4 շաբաթ ինտերվալով, և խթանիչ դեղաչափից` 6-12 ամիս հետո:

5. Պատվաստումների սովորական սխեմայով երկու պատվաստումները (մեծահասակների և երեխաների համար) կամ 1 պատվաստում` մեծահասակների համար պատվաստումների կրճատված սխեմայով:

6. Ինֆեկցված վերքերի ժամանակ ներարկվում են ՄՀՓԻ կամ ՀՓՇ:

7. Ակտիվ-պասիվ կանխարգելում ստացած անձինք 6 ամիս-2 տարի հետո ստանում են կրկնապատվաստում (0.5 մլ ԱՓ)` լրիվ կուրսն ավարտելու համար:

8. Վերքի լավացումից հետո փայտացման դեմ պատվաստումները շարունակվում են իրականացվել ըստ Պատվաստումների ազգային օրացույցի: