Հ Ա Մ Ա Ձ Ա Յ Ն Ա Գ Ի Ր
Հայաստանի Հանրապետության գլխավոր դատախազության ԵՎ Ղազախստանի Հանրապետության գլխավոր դատախազության միջԵՎ համագործակցության մասին
Հայաստանի Հանրապետության գլխավոր դատախազությունը և Ղազախստանի Հանրապետության գլխավոր դատախազությունը, այսուհետ` Կողմեր,
գիտակցելով Կողմերի միջև համագործակցության կարևորությունը,
հիմնվելով միջազգային իրավունքի հանրաճանաչ սկզբունքների վրա,
Կողմերի պետությունների դատախազական մարմինների միջև փոխըմբռնման և բարեկամական հարաբերությունների հետագա ամրապնդման նպատակով,
իրենց իրավասության շրջանակում հավասարության, պայմանագրային պարտավորությունների կատարման և փոխադարձ հարգանքի սկզբունքների հիման վրա,
համաձայնեցին ներքոհիշյալի մասին.
Հոդված 1
1. Սույն Համաձայնագրի դրույթների հիման վրա Կողմերն իրականացնում են համագործակցություն հետևյալ հանցագործությունների նախազգուշացման, կանխարգելման, հայտնաբերման, բացահայտման և քննության ուղղությամբ.
- մարդկության խաղաղության և անվտանգության դեմ ուղղված հանցագործություններ,
- ահաբեկչություն և ծայրահեղականություն,
- զենքի, ռազմամթերքի, պայթուցիկ նյութերի և պայթուցիկ սարքերի, ատոմային և ռադիոակտիվ նյութերի, թմրամիջոցների, հոգեներգործուն նյութերի ապօրինի շրջանառություն,
- սահմանադրական կարգի հիմունքների և պետության անվտանգության դեմ ուղղված հանցագործություններ,
- կյանքի, առողջության, անձի ազատության, պատվի և արժանապատվության դեմ ուղղված հանցագործություններ,
- անօրինական ներգաղթի կազմակերպում,
- մարդկանց առևտուր,
- տնտեսական գործունեության ոլորտում կատարված հանցագործություններ, այդ թվում՝ հարկերի վճարումից խուսափում, մաքսանենգություն, կեղծ փողերի և արժեթղթերի պատրաստում,
- սեփականության դեմ ուղղված հանցագործություններ, այդ թվում՝ ավտոտրանսպորտային միջոցների հափշտակություն,
- շրջակա միջավայրի անվտանգության դեմ ուղղված հանցագործություններ,
- կոռուպցիոն բնույթի հանցագործություններ,
- այլ հանցագործություններ:
2. Կողմերը համագործակցությունն իրականացնում են` գործելով իրենց իրավասության շրջանակում, հետևյալ հարցերով.
- տնտեսական և արտաքին տնտեսական գործունեության ոլորտում իրավախախտումների վերաբերյալ,
- ստուգման ենթակա նյութերի փոխանցման,
- պետական գաղտնիք չհանդիսացող արխիվային նյութերի օգտագործման հնարավորության ընձեռում,
- քաղաքական հետապնդումներից տուժած անձանց խախտված իրավունքների վերականգնման,
- քրեական պատասխանատվության ենթարկելու հիմնավորվածության վերաբերյալ,
- այն հարցերով, որոնք ծագում են օրինական ուժի մեջ մտած դատավճիռների հիմնավորվածությունը պարզելու և դրանք Կողմերի պետությունների դատարանների կողմից դատապարտված այն անձանց նկատմամբ կիրառելու ընթացքում, որոնք պատիժ են կրում համապատասխան պետությունների քրեակատարողական հիմնարկներում:
Հոդված 2
Սույն Համաձայնագրի կիրառման նպատակով Կողմերը միմյանց ցուցաբերում են իրավական օգնություն.
- քննչական և օպերատիվ-հետախուզական գործողությունների կատարման մասին հանձնարարությունների (միջնորդությունների) կատարման միջոցով,
- քրեական հետապնդումից կամ պատիժ կրելուց խուսափող, ինչպես նաև անհայտ կորած անձանց հետախուզումը կազմակերպելու միջոցով,
- համարներ կամ այլ անհատականության հատկանիշներ ունեցող հափշտակված առարկաների, այդ թվում` ավտոտրանսպորտային միջոցների և հրազենի, ինչպես նաև արժեթղթերի, անձը հաստատող փաստաթղթերի` սահմանված կարգով հետախուզման և վերադարձման միջոցով,
- անձանց և հանցավոր խմբերի (կազմակերպությունների) հանցավոր գործունեության կանխարգելման ուղղությամբ գործողությունների համաձայնեցման, ներառյալ նախապատրաստվող կամ կատարված հանցագործությունները, հատկապես թմրամիջոցների, հոգեներգործուն նյութերի անօրինական շրջանառության և մարդկանց առևտրի ոլորտը, ֆիզիկական և իրավաբանական անձանց մասնակից լինելու մասին տեղեկատվության փոխանակման միջոցով:
Հոդված 3
Սույն Համաձայնագրի շրջանակներում համագործակցությունն իրականացվում է աջակցություն ցույց տալու մասին հարցումների հիման վրա:
Օգնության ցուցաբերումը կարող է լրիվ կամ մասնակիորեն մերժվել, եթե.
- այն հակասում է հայցվող Կողմի պետության օրենսդրությանը կամ այն միջազգային պայմանագրերով ստանձնած պարտավորություններին, որոնց մասնակից է հայցվող Կողմը,
- հարցման կատարումը կարող է վնաս հասցնել հայցվող Կողմի պետության ազգային շահերին,
- հարցումը վերաբերում է այնպիսի արարքի, որը հայցվող Կողմի պետության օրենսդրությամբ հանցագործություն չի համարվում,
- օգնության մասին հարցումը ուղարկվել է այն հանցագործության վերաբերյալ, որով հարցվող Կողմի պետության տարածքում քննվում է կամ դատաքննության փուլում է գտնվում քրեական գործ, և հարցման կատարման հետաձգում հնարավոր չէ:
Հարցման կատարման մերժման մասին որոշում ընդունելու դեպքում հայցվող Կողմն անմիջապես գրավոր հայտնում է այդ մասին՝ նշելով մերժման պատճառները:
Հոդված 4
Սույն Համաձայնագրի կատարման նպատակով Կողմերը միմյանց հետ հաղորդակցվում են անմիջականորեն, եթե այլ բան նախատեսված չէ այն միջազգային պայմանագրերով, որոնց մասնակից են Կողմերի պետությունները:
Հոդված 5
1. Օգնություն ցուցաբերելու մասին հարցումը պետք է ձևակերպված լինի գրավոր, ստորագրվի և ամրագրվի հարցումը ուղարկած մարմնի զինանշանով կնիքով և պարունակի հետևյալ տվյալները.
- Կողմերի անվանումները,
- հարցման կատարման համար անհրաժեշտ տեղեկություններ,
- այն անձանց անունը, ազգանունը, հայրանունը, որոնց նկատմամբ անհրաժեշտություն է առաջացել կոնկրետ գործողություններ կատարել, նրանց բնակության վայրը, գտնվելու վայրը և այլ տեղեկություններ, որոնք անհրաժեշտ են հարցման կատարման համար,
- անհրաժեշտության դեպքում` գաղտնիության աստիճանը, որը պահանջվում է պահպանել, և համապատասխան հիմնավորումները:
2. Հարցումը կատարվում է այն հայցվող Կողմի ստանալուց հետո մեկամսյա ժամկետում: Հարցումը ժամանակին կատարելու անհնարինության դեպքում հայցվող Կողմն անմիջապես գրավոր տեղեկացվում է այդ մասին:
Հոդված 6
Հարցումը կատարելիս հայցվող դատախազությունը ղեկավարվում է իր պետության օրենսդրությամբ:
Հոդված 7
Եթե անհրաժեշտ է կատարել այնպիսի գործողություններ, որոնք պահանջում են իրավասու դատախազների հատուկ որոշումներ (սանկցիաներ), ապա որոշումներն ընդունվում են հարցման նախաձեռնողի կողմից, բայց միայն նրա պետության քաղաքացիների նկատմամբ: Հայցվող Կողմը նշված որոշման հիմնավորվածությունը չի քննարկում:
Հոդված 8
Երկու Կողմերի պետությունների տարածքում կատարված հանցագործությունների քննության հարցը որոշվում է Կողմերի պետությունների ազգային օրենսդրություններին համապատասխան:
Հոդված 9
Իրավական օգնության ցուցաբերման հարցերով փոխհարաբերություններում Կողմերն օգտագործում են իրենց պետական լեզուները՝ դրանց պարտադիր կցելով ռուսերենով թարգմանությունները:
Թարգմանությունը պարտադիր պետք է հաստատվի իրավասու անձի ստորագրությամբ և Կողմի կնիքով:
Հոդված 10
Սույն Համաձայնագրի իրագործման հետ կապված ծախսերը Կողմերը հոգում են ինքնուրույն` Կողմերի պետությունների ազգային օրենսդրություններով նախատեսված միջոցների սահմաններում:
Հոդված 11
Կողմերը, իրենց պետությունների ազգային օրենսդրություններին համապատասխան, միմյանց տրամադրում են տեղեկություններ համապատասխան Կողմի պետության քաղաքացիների նկատմամբ հարուցված քրեական գործերի, իսկ անհրաժեշտության դեպքում՝ նաև օրինական ուժի մեջ մտած դատավճիռների վերաբերյալ:
Կողմերը, միմյանց խնդրանքով, տրամադրում են անձանց դատվածության մասին տեղեկություններ, եթե նրանք քրեական պատասխանատվության են ենթարկվել կամ ենթարկվում են իրենց պետությունների տարածքներում:
Հոդված 12
Կողմերը սեփական նախաձեռնությամբ փոխանակում են վիճակագրական տեղեկատվություն, մեթոդական մշակումներ, ազգային օրենսդրության և նախապատրաստվող նորմատիվ իրավական ակտերի նախագծերի վերաբերյալ տեղեկություններ, փոխադարձ հետաքրքրություն ներկայացնող այլ տեղեկություններ, միմյանց աջակցություն են ցուցաբերում նյութատեխնիկական ապահովվածության հարցեր լուծելիս:
Հոդված 13
Յուրաքանչյուր Կողմի նախաձեռնությամբ սույն Համաձայնագրում կարող են կատարվել փոփոխություններ և լրացումներ, որոնք ձևակերպվում են համապատասխան արձանագրություններով և ուժի մեջ են մտնում սույն Համաձայնագրի 15-րդ հոդվածով նախատեսված կարգով և հանդիսանում են դրա անբաժանելի մասերը:
Հոդված 14
Սույն Համաձայնագրի դրույթների մեկնաբանման կամ կիրառման ընթացքում ծագած տարաձայնությունները Կողմերը լուծում են բանակցությունների և խորհրդակցությունների միջոցով:
Հոդված 15
Սույն Համաձայնագիրը կնքվում է անորոշ ժամկետով և ուժի մեջ է մտնում դրա ուժի մեջ մտնելու համար անհրաժեշտ ներպետական ընթացակարգերը կատարելու մասին հայկական կողմի ծանուցումը կողմից ստացվելու օրվանից:
Սույն Համաձայնագրի գործողությունը դադարում է Կողմերից մեկի՝ դրա գործողությունը դադարեցնելու մտադրության մասին մյուս Կողմին ծանուցելու օրվանից վեց ամիս հետո:
Սույն Համաձայնագրի ուժի մեջ մտնելու պահից դադարում է 1992 թ. հոկտեմբերի 8-ի` Հայաստանի Հանրապետության դատախազության և Ղազախստանի Հանրապետության դատախազության միջև իրավական օգնության և համագործակցության մասին Համաձայնագրի գործողությունը:
Կատարված է Աստանա քաղաքում, 2006 թ. նոյեմբերի 6-ին, երկու բնօրինակով, յուրաքանչյուրը՝ հայերեն, ղազախերեն և ռուսերեն լեզուներով. ընդ որում` բոլոր տեքստերն էլ հավասարազոր են:
Սույն Համաձայնագրի մեկնաբանման ընթացքում տարաձայնություններ ծագելու դեպքում Կողմերը պետք է հիմնվեն ռուսերեն տեքստի վրա:
Համաձայնագիրն ուժի մեջ է մտել 2007 թ. հունիսի 4-ից: