ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

 

ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ԽՈՐՀՈՒՐԴ

 

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

 

2 ապրիլի 2002 թվականի թիվ 87

 

«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԱԾՔՈՒՄ ԳՈՐԾՈՂ ԲԱՆԿԵՐԻ ԿՈՂՄԻՑ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԱՄԱԽՄԲՎԱԾ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԱԶՄՄԱՆ ԿԱՐԳԸ» ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 

Հիմք ընդունելով «Բանկերի և բանկային գործունեության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 35-րդ հոդվածը, ղեկավարվելով «Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 20-րդ հոդվածով` Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհուրդը որոշում է.

1. Հաստատել «Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող բանկերի կողմից Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ ներկայացվող համախմբված հաշվետվությունների կազմման կարգը» (կցվում է):

2. Սույն որոշմամբ հաստատված կարգի հավելվածներով սահմանված հաշվետվություններն ուժի մեջ են սույն որոշման հրապարակման պահից 3 ամիս անց:

3. Սույն որոշումն ուժի մեջ է հրապարակման պահից:

 

Հաստատված է Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհրդի 2002 թվականի ապրիլի 2-ի թիվ 87 որոշմամբ

 

Կ Ա Ր Գ

 

ՀՀ ՏԱՐԱԾՔՈՒՄ ԳՈՐԾՈՂ ԲԱՆԿԵՐԻ ԿՈՂՄԻՑ ՀՀ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԱՄԱԽՄԲՎԱԾ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԱԶՄՄԱՆ

 

Սույն կարգի նպատակն է`

Բացահայտել բանկի ֆինանսական վիճակի վրա այլ կազմակերպությունների կանոնադրական հիմնադրամներում բանկի ներդրումների (որոնց արդյունքում ներդրման օբյեկտ հանդիսացող ընկերությունները դառնում են բանկի դուստր կամ ասոցիացված ընկերություններ), նրանց հետ գործառնությունների և գործարքների իրականացման, նրանց գործունեության կառավարմանը մասնակցելու ազդեցությունը:

 

ԿԱՆՈՆ 1. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

 

1.1. Սույն կարգը սահմանվում է համաձայն «Բանկերի և բանկային գործունեության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 35-րդ հոդվածի 1*) և կանոնակարգում է ՀՀ տարածքում գործող բանկերի կողմից ՀՀ կենտրոնական բանկ ներկայացվող համախմբված ֆինանսական և այլ հաշվետվությունների կազմման ընթացակարգը: Կարգը տարածվում է այն բանկերի վրա, որոնք ունեն դուստր տնտեսական ընկերություն (ընկերություններ):

1.2. Դուստր տնտեսական ընկերությունը (ընկերությունները) համախմբված ֆինանսական և այլ հաշվետվություններում հաշվառվում է սույն կարգի համաձայն:

1.3. Այն տնտեսական ընկերությունը (ընկերությունները), որը չի համապատասխանում դուստր ընկերության սահմանմանը և միաժամանակ հանդիսանում է ասոցիացված ընկերություն, ֆինանսական հաշվետվություններում (անկախ նրանից, համախմբված են, թե ոչ) հաշվառվում է բաժնեմասնակցության մեթոդով:

1.4. Համախմբված ֆինանսական հաշվետվություններ ներկայացնող մայր բանկը պետք է`

ա) համախմբի այն դուստր ընկերությունների ֆինանսական հաշվետվությունները, որոնք հանդիսանում են բանկեր կամ իրականացնում են «Բանկերի և բանկային գործունեության մասին» ՀՀ օրենքի 34-րդ հոդվածի 1-ին կետում նշված գործունեություն,

բ) համախմբի այլ դուստր ընկերությունների ֆինանսական հաշվետվությունները` ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի որոշման համաձայն,

գ) համախմբի սույն հոդվածի «ա» և «բ» ենթակետերով սահմանված դուստր ընկերությունները, անկախ այն բանից, դուստր ընկերությունը գործում է Հայաստանում, թե արտերկրում:

1.5. Մայր բանկը չի համախմբում այն դուստր ընկերությունները`

ա) որոնց հանդեպ վերահսկումը լինելու է ժամանակավոր, այսինքն` դրանք գնվել են բացառապես մոտ ապագայում օտարելու նպատակով,

բ) որոնք գործում են երկարատև խիստ սահմանափակումների պայմաններում, այսինքն` զգալիորեն իջեցվում է մայր բանկին միջոցներ փոխանցելու հնարավորությունը 2*):

1.6. Համախմբված ֆինանսական և այլ հաշվետվությունում մայր բանկի և դուստր ընկերությունների տվյալները ներառվում են միևնույն հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Հաշվետվությունների ամսաթվերի անհամապատասխանության դեպքում.

ա) դուստր ընկերությունը պատրաստում է լրացուցիչ հաշվետվություններ` մայր բանկի հաշվետվության ամսաթվի դրությամբ, կամ

բ) կատարում է համապատասխան ճշգրտումներ, որոնք պետք է արտահայտեն դուստր ընկերության և մայր բանկի ֆինանսական հաշվետվությունների կազմման ամսաթվի միջև ընկած ժամանակաշրջանում կատարված էական գործառնությունները և այլ իրադարձությունները:

1.7. Համախմբված ֆինանսական հաշվետվությունները կազմվում են` օգտագործելով միևնույն հաշվապահական հաշվառման քաղաքականությունը, այլապես`

ա) դուստր ընկերությունը համախմբված ֆինանսական հաշվետվություններ կազմելու համար մայր բանկին է տրամադրում ֆինանսական հաշվետվությունները համապատասխան ճշգրտումներ կատարելուց հետո,

բ) համախմբված հաշվետվություններին կից ՀՀ կենտրոնական բանկ պետք է ներկայացվեն համապատասխան բացահայտումներ այն հոդվածների վերաբերյալ, որոնց նկատմամբ չի օգտագործվել միևնույն հաշվապահական հաշվառման քաղաքականությունը:

1.8. Համախմբված հաշվետվություններն ստորագրվում են մայր բանկի գործադիր մարմնի ղեկավարի և գլխավոր հաշվապահի կողմից:

 

ԿԱՆՈՆ 2. ՍԱՀՄԱՆՈՒՄՆԵՐ

 

2.1. Մայր բանկ` այն բանկը, որն ունի դուստր ընկերություն:

2.2. Դուստր ընկերություն` մայր կազմակերպության կողմից վերահսկվող կազմակերպություն:

2.3. Վերահսկում` կազմակերպության գործունեությունից օգուտներ ստանալու նպատակով նրա ֆինանսական և գործառնական քաղաքականությունը ղեկավարելու իրավունքը:

Վերահսկման իրավունքը համարվում է ստացված, երբ կազմակերպություններից մեկը ձեռք է բերում մյուս կազմակերպության ձայնի իրավունք տվող բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) կեսից ավելին, եթե միայն բացառիկ դեպքերում չի կարելի հստակ ցույց տալ, որ այդպիսի սեփականության իրավունքն իրենից վերահսկում չի ներկայացնում: Եթե նույնիսկ միավորվող կազմակերպություններից մեկը ձեռք չի բերում միավորվող մյուս կազմակերպության ձայնի իրավունք տվող բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) կեսից ավելին, դեռևս հնարավոր է որոշել ձեռք բերողին, եթե կազմակերպություններից մեկը ձեռք է բերում մյուսի ձայնի իրավունք տվող բաժնետոմսերի 4.99%-ից ավելին և`

ա) այլ ներդրողների հետ համաձայնության հիման վրա` այլ կազմակերպության ձայնի իրավունք տվող բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) կեսից ավելիի նկատմամբ իրավունք,

բ) կանոնադրության կամ համաձայնագրի հիման վրա` այլ կազմակերպության ֆինանսական կամ գործառնական քաղաքականության նկատմամբ կառավարման իրավունք,

գ) այլ կազմակերպության տնօրենների խորհրդի կամ կառավարման համազոր մարմնի անդամների մեծամասնությանը նշանակելու կամ պաշտոնանկ անելու իրավունք,

դ) այլ կազմակերպության տնօրենների խորհրդի կամ կառավարման համազոր մարմնի ժողովներում ձայնի մեծամասնության նկատմամբ իրավունք:

2.4. Ասոցիացված կազմակերպություն` կազմակերպություն է, որտեղ ներդրողն ունի նշանակալի ազդեցություն, և որը չի հանդիսանում ներդրողի ոչ դուստր, ոչ էլ համատեղ կազմակերպությունը:

2.5. Նշանակալի ազդեցություն` ներդրման օբյեկտի ֆինանսական և գործառնական քաղաքականության գծով որոշումներ կայացնելուն մասնակցելու հնարավորությունն է, բայց ոչ այդ քաղաքականության վերահսկումը:

Երբ ներդրողին պատկանում է ներդրման օբյեկտի ձայնի իրավունք տվող բաժնետոմսերի ոչ պակաս, քան 20 տոկոսը, ապա համարվում է, որ ներդրողն ունի նշանակալի ազդեցություն, եթե միայն հակառակը հնարավոր չէ հստակ ապացուցել: Եվ հակառակը, եթե ներդրողին պատկանում է ներդրման օբյեկտի ձայնի իրավունք տվող բաժնետոմսերի 20 տոկոսից պակասը, ապա համարվում է, որ ներդրողը չունի նշանակալից ազդեցություն, եթե միայն հակառակը հնարավոր չէ հստակ ապացուցել:

Ներդրողի նշանակալից ազդեցության մասին, սովորաբար, վկայում է հետևյալ փաստերից որևէ մեկը`

ա) ներկայացուցչություն ներդրման օբյեկտի տնօրենների խորհրդում կամ համարժեք կառավարման մարմնում,

բ) մասնակցություն քաղաքականության ձևավորման գործընթացին,

գ) ներդրողի և ներդրման օբյեկտի միջև էական (խոշոր) գործարքներ,

դ) կառավարչական անձնակազմի փոխանակում,

ե) կարևոր տեխնիկական տեղեկատվության տրամադրում:

2.6. Խումբ` ներառում է մայր բանկն ու նրա դուստր ընկերությունը (ընկերությունները):

2.7. Համախմբված ֆինանսական հաշվետվություն` սույն կարգի համաձայն կազմված խմբի, որպես մեկ տնտեսական միավորի, ակտիվների և պարտավորությունների, զուտ ակտիվների, ֆինանսական արդյունքների մասին համախմբված հաշվետվությունները:

2.8. Փոքրամասնության բաժնեմաս` դուստր ընկերության գործունեության զուտ արդյունքների և զուտ ակտիվների այն մասը, որը վերագրվում է մայր բանկին չպատկանող բաժնեմասին:

2.9. Ձեռքբերում` մայր բանկի կողմից այլ ընկերության կապիտալում այնպիսի մասնակցություն, որի ուժով այլ կազմակերպությունը համարվում է դուստր ընկերություն:

2.10. Ձեռքբերման ամսաթիվ` այն ամսաթիվն է, երբ ձեռք բերվող կազմակերպության զուտ ակտիվների և գործառնությունների նկատմամբ վերահսկումը փաստացի անցնում է ձեռք բերողին:

2.11. Իրական արժեք` այն գումարն է, որով ակտիվն առևտրային գործարքի ընթացքում կարող է փոխանակվել իրազեկ և պատրաստակամ կողմերի միջև:

2.12. Փոխհատուցվող գումար` ակտիվի վաճառքի զուտ գին կամ օգտագործման արժեք (նայած թե որն է նրանցից առավելագույնը):

2.13. Օգտագործման արժեք` դրամական միջոցների գնահատված ապագա հոսքերի ներկա արժեքը, որոնց առաջացումն ակնկալվում է ակտիվի շարունակական օգտագործումից և օտարումից` նրա օգտակար ծառայության վերջում:

2.14. Գուդվիլի արժեք` ձեռքբերման գործարքի ամսաթվի դրությամբ (կամ մինչև ձեռքբերումը փոխանակման գործարքների ամսաթվերի դրությամբ, եթե ձեռքբերումը իրականացվում է բաժնետոմսերի հաջորդական ձեռքբերումների արդյունքում) ձեռք բերված որոշելի ակտիվների և պարտավորությունների իրական արժեքում ձեռք բերողի բաժնեմասը (շահը) գերազանցող ձեռքբերման արժեքի մեծություն:

2.15. Բացասական գուդվիլի արժեք` ձեռքբերման գործարքի ամսաթվի դրությամբ (կամ մինչև ձեռքբերումը փոխանակման գործարքների ամսաթվերի դրությամբ, եթե ձեռքբերումն իրականացվում է բաժնետոմսերի հաջորդական ձեռքբերումների արդյունքում) ձեռքբերման արժեքի նկատմամբ ձեռք բերված որոշելի ակտիվների և պարտավորությունների իրական արժեքում ձեռք բերողի բաժնեմասը (շահը) գերազանցող մեծություն:

2.16. Դրամային ակտիվներ` պահվող դրամական միջոցներն են և այն ակտիվները, որոնց դիմաց պետք է ստացվեն հաստատուն կամ որոշելի գումարով դրամական միջոցներ:

2.17. Դրամական միջոցներ` կանխիկը (ՀՀ դրամ և արտարժույթ), ցպահանջ ավանդները, ազատ տնօրինման իրավունքով բանկի բանկային հաշիվներում առկա միջոցները (այդ թվում` թղթակցային հաշիվները):

2.18. Բաժնեմասնակցության մեթոդ` հաշվառման մեթոդ է, որի դեպքում ներդրումը սկզբնապես գրանցվում է ինքնարժեքով, ապա ճշգրտվում է ձեռքբերումից հետո դուստր ընկերության զուտ ակտիվներում ներդրողի բաժնեմասի փոփոխությունների չափով: Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվությունում արտացոլվում է դուստր ընկերության գործունեության արդյունքներում ներդրողի բաժնեմասը:

2.19. Տեղաբաշխում` ձեռքբերման ամսաթվի դրությամբ դուստր ընկերության ակտիվների և պարտավորությունների իրական ու հաշվեկշռային արժեքների տարբերություն:

2.20. Բաշխում` ձեռքբերման արժեքի և դուստր ընկերության հաշվեկշռային արժեքի տարբերության գումարների բաշխումը համապատասխան հաշիվներին:

2.21. Որոշելի ակտիվներ և պարտավորություններ` Հայաստանի Հանրապետության հաշվապահական հաշվառման ստանդարտ 22-ով սահմանված որոշելի ակտիվները և պարտավորությունները:

2.22. Փակման փոխարժեք` փոխանակման փոխարժեքն է հաշվապահական հաշվեկշռի ամսաթվի դրությամբ:

2.23. Փոխանակման փոխարժեքը` 2 արժույթների փոխանակման հարաբերակցությունն է:

 

ԿԱՆՈՆ 3. ՀԱՄԱԽՄԲՄԱՆ ԸՆԹԱՑԱԿԱՐԳԵՐ ՁԵՌՔԲԵՐՄԱՆ ԱՄՍԱԹՎԻ ԴՐՈՒԹՅԱՄԲ

 

3.1. Համախմբված ֆինանսական և այլ հաշվետվություններում դուստր ընկերության ֆինանսական ցուցանիշերը ներառվում են այդ ընկերության ձեռքբերման պահից:

3.2. Դուստր ընկերությունների ձեռքբերումը պետք է հաշվառվի ձեռքբերման արժեքով, որն իրենից ներկայացնում է դրամական միջոցներով կամ դրանց համարժեքներով վճարված գումար կամ ձեռքբերման օրվա դրությամբ այլ փոխհատուցման իրական արժեք, գումարած ձեռքբերմանը վերաբերող ուղղակի ծախսեր, որոնք են`

ա) դուստր ընկերության ձեռքբերման նպատակով բաժնետոմսերի թողարկման և գրանցման ծախսեր,

բ) ձեռքբերման գործընթացն իրականացնելու համար հաշվապահներին, իրավաբաններին, գնահատողներին և այլ խորհրդատուներին կատարված վճարները:

Երբ ձեռքբերման փոխհատուցման գումարը հետաձգվում է, ձեռքբերման արժեքն իրենից ներկայացնում է փոխհատուցման ներկա արժեքը` հաշվի առնելով ցանկացած հավելավճար կամ զեղչ:

3.3. Վարչական ծախսերն ու այն ծախսումները, որոնք ուղղակիորեն չեն վերագրվում տվյալ ձեռքբերմանը, առաջացմանը զուգընթաց ճանաչվում են որպես ծախս:

3.4. Գործարքի ժամանակ տրված դրամային ակտիվները (ներառյալ` ձեռք բերողի կողմից թողարկված շուկայական արժեթղթերը (բաժնետոմսերը)), դուստր ընկերության պարտավորությունների ստանձման դեպքում` նաև ստանձնած պարտավորությունները, չափվում են իրենց իրական արժեքով, փոխանակման գործարքի ամսաթվի դրությամբ:

3.5. Ձեռքբերման պայմանագիրը կարող է նախատեսել ապագա իրադարձություններով պայմանավորված գնման փոխհատուցման գումարի ճշգրտումներ 3*):

3.6. Սույն կարգի 3.5 կետով սահմանված դեպքում ճշգրտման գումարները պետք է հաշվառվեն ձեռքբերման արժեքի մեջ:

3.7. Ձեռքբերման արժեքը հետագայում կարող է ճշգրտվել գուդվիլի կամ բացասական գուդվիլի վրա ազդեցությամբ.

ա) եթե ձեռքբերման պայմանագրով նախատեսված ապագա իրադարձությունները տեղի չեն ունենում,

բ) ձեռքբերման ամսաթվից հետո գնման փոխհատուցման վրա ազդեցություն ունեցող ձեռքբերման պայմանագրով չնախատեսված պայմանական դեպք է ի հայտ եկել, այնպես, որ գումարի վճարումը հավանական է, և այդ գումարը կարելի է արժանահավատորեն գնահատել:

3.8. Այն դեպքում, երբ ձեռք բերողը երաշխավորում է իր կողմից թողարկված արժեթղթերի (բաժնետոմսերի) շուկայական գինը, սակայն որոշ ժամանակ անց վերջիններիս շուկայական գինն ընկնում է, և ձեռք բերողը թողարկում է այնքան արժեթուղթ (բաժնետոմս), որպեսզի վերականգնի նախկինում որոշված ձեռքբերման գինը, գուդվիլի կամ բացասական գուդվիլի ճշգրտում չի իրականացվում: Ձեռքբերման ժամանակ թողարկված արժեթղթերի (բաժնետոմսերի) հավելավճարը կրճատվում է, կամ ավելանում է զեղչը:

3.9. Երբ ձեռքբերումն իրականացվում է բաժնետոմսերի հաջորդական գնումների եղանակով`

ա) մինչև ձեռքբերում որակավորվելը, ներդրումները հաշվառվում են բաժնեմասնակցության մեթոդով` համաձայն սույն կարգի 6-րդ կանոնի, եթե գործարքը որակավորվել է որպես ներդրում ասոցիացված կազմակերպությունում: Եթե ներդրումը չի որակավորվել որպես ներդրում ասոցիացված կազմակերպությունում, ապա որոշելի ակտիվների և պարտավորությունների իրական արժեքը որոշվում է յուրաքանչյուր էական փուլի ամսաթվի դրությամբ, իսկ գուդվիլը կամ բացասական գուդվիլը ճանաչվում է ձեռքբերման ամսաթվից,

բ) յուրաքանչյուր հաջորդ ձեռքբերման ժամանակ առանձին ներդրման արժեքները համեմատվում են, և ձեռք բերողի նախկինում ունեցած բաժնեմասին վերաբերող որոշելի ակտիվները և պարտավորությունները վերագնահատվում են,

գ) ձեռքբերման արժեքը հավասար է առանձին գործարքների արժեքի հանրագումարին` հաշվի առնելով հաշվեկշռային արժեքի և իրական արժեքի տվյալները յուրաքանչյուր փոխանակման գործարքի ամսաթվի դրությամբ:

3.10. Ձեռքբերման ժամանակ համախմբման նպատակով, համաձայն հավելված 2.1-ի, ցույց են տրվում դուստր ընկերության որոշելի ակտիվների ու պարտավորությունների հաշվեկշռային և իրական արժեքները, ինչպես նաև յուրաքանչյուր ակտիվի և պարտավորության իրական և հաշվեկշռային արժեքների տարբերությունները` տեղաբաշխումները (այսուհետև` տեղաբաշխում):

Այնուհետև հաշվարկվում է յուրաքանչյուր ակտիվի կամ պարտավորության տեղաբաշխումներում մայր բանկի բաժնեմասը և վերջինիս տարեկան ամորտիզացիան` հիմք ընդունելով համապատասխան ակտիվների և պարտավորությունների օգտակար ծառայության ժամկետը: Յուրաքանչյուր ակտիվի և պարտավորության տեղաբաշխման մեջ մայր բանկի բաժնեմասի ամորտիզացիայի հիման վրա հաշվարկվում է ընդհանուր տեղաբաշխման մեջ մայր բանկի բաժնեմասի տարեկան ամորտիզացիան: Տեղաբաշխման տարեկան ամորտիզացիայի հաշվարկի մեջ ներառվում է նաև գուդվիլի (բացասական գուդվիլի) տարեկան ամորտիզացիան (հավելված 2.2-ի համաձայն):

3.11. Ձեռքբերման ժամանակ համախմբման նպատակով իրականացվում է դուստր ընկերության համար վճարված գնի` ձեռքբերման արժեքի և դուստր ընկերության որոշելի զուտ ակտիվների հաշվեկշռային արժեքների տարբերության բաշխում համապատասխան հաշիվներին: Հնարավոր է վերոհիշյալ տարբերության բաշխման 3 տարբերակ.

ա) Ձեռքբերման արժեքը հավասար է դուստր ընկերության որոշելի զուտ ակտիվների իրական արժեքում մայր բանկի բաժնեմասին: Այս դեպքում ակտիվները և պարտավորությունները բաշխվում են իրենց հաշվեկշռային արժեքներով: Տեղաբաշխումը համապատասխան հաշիվներին իրականացվում է մայր բանկի ունեցած բաժնեմասին համամասնորեն:

բ) Ձեռքբերման արժեքը գերազանցում է ձեռքբերման ամսաթվի դրությամբ ձեռք բերվող ընկերության որոշելի ակտիվների իրական արժեքում մայր բանկի բաժնեմասը: Այս դեպքում դուստր ընկերության ակտիվները և պարտավորությունները համախմբվում են իրենց հաշվեկշռային արժեքներով: Տեղաբաշխումը համապատասխան հաշիվներին իրականացվում է մայր բանկի ունեցած բաժնեմասին համամասնորեն, իսկ առաջացած դրական տարբերությունը ճանաչվում է որպես ակտիվ` գուդվիլ:

գ) Ձեռքբերման արժեքը ցածր է ձեռքբերման ամսաթվի դրությամբ ձեռք բերվող ընկերության որոշելի ակտիվների իրական արժեքում մայր բանկի բաժնեմասից: Այս դեպքում դուստր ընկերության ակտիվները և պարտավորությունները բաշխվում են իրենց հաշվեկշռային արժեքներով: Տեղաբաշխումը համապատասխան հաշիվներին իրականացվում է մայր բանկի ունեցած բաժնեմասին համամասնորեն, իսկ առաջացած բացասական տարբերությունը ճանաչվում է որպես բացասական գուդվիլ:

3.12. 3.11 կետով սահմանված տեղաբաշխումների գումարները համախմբված հաշվեկշռում արտացոլվում են «Ճշգրտումներ» բաժնում.

ա) այն դեպքում, երբ դուստր ընկերության ակտիվի իրական արժեքը գերազանցում է հաշվեկշռային արժեքը, ապա այդ տարբերությունն արտացոլվում է դեբետային մասում.

բ) այն դեպքում, երբ դուստր ընկերության ակտիվի իրական արժեքը փոքր է հաշվեկշռային արժեքից, ապա այդ տարբերությունն արտացոլվում է կրեդիտային մասում.

գ) այն դեպքում, երբ դուստր ընկերության պարտավորության իրական արժեքը գերազանցում է հաշվեկշռային արժեքը, ապա այդ տարբերությունը արտացոլվում է կրեդիտային մասում.

դ) այն դեպքում, երբ դուստր ընկերության պարտավորության իրական արժեքը փոքր է հաշվեկշռային արժեքից, ապա այդ տարբերությունն արտացոլվում է դեբետային մասում:

Վերջիններս բացառելու նպատակով «Դուստր ընկերությունում ներդրումներ» հաշվի «Ճշգրտումներ» բաժնում արտացոլվում է ակտիվների տեղաբաշխման հանրագումարի և պարտավորությունների տեղաբաշխման հանրագումարի տարբերության գումարը:

3.13. Ձեռքբերման արժեքի տեղաբաշխումից առաջացած դրական և բացասական մնացորդները (գուդվիլ, բացասական գուդվիլ) համախմբման ժամանակ չեն հաշվանցվում և հաշվառվում են առանձին հոդվածներով` ըստ յուրաքանչյուր դուստր ընկերության:

3.14. Գուդվիլը հաշվառվում է համախմբված հաշվեկշռի ակտիվում` արտացոլվելով «Ճշգրտումներ» բաժնի դեբետային մասում: Ձեռքբերման ամսաթվի դրությամբ այն ցույց է տրվում սկզբնական արժեքով:

3.15. Գուդվիլը դուրս է գրվում գծային մեթոդով` իր գործունեության օգտակար ծառայության ընթացքում:

3.16. Գուդվիլի օգտակար ծառայությունը սահմանվում է` հաշվի առնելով այն ժամանակահատվածը, որի ընթացքում ակնկալվում է տնտեսական օգուտների ներհոսք դեպի կազմակերպություն, բայց որը չպետք է գերազանցի 20 տարի ժամանակահատվածը: Յուրաքանչյուր ֆինանսական տարվա վերջում մայր բանկը պետք է վերանայի գուդվիլի օգտակար ծառայության ժամկետը:

3.17. Բացասական գուդվիլը հաշվառվում է հաշվեկշռի ակտիվային մասում` պասիվային մնացորդով` արտացոլվելով համախմբված հաշվեկշռի «Ճշգրտումներ» բաժնի կրեդիտային մասում: Ձեռքբերման ամսաթվի դրությամբ այն ցույց է տրվում սկզբնական արժեքով: Իր օգտակար ծառայության ընթացքում այն դուրս է գրվում սույն կարգի 3.18-3.20 կետերով սահմանված կարգով:

3.18. Բացասական գուդվիլի այն մասը, որը վերաբերում է ձեռք բերողի ծրագրով ակնկալվող ապագա ծախսերին և վնասներին, որոնք ձեռքբերման ամսաթվի դրությամբ չեն հանդիսանում պարտավորություններ, բայց որոնք կարելի է արժանահավատորեն գնահատել, ճանաչվում է եկամուտ այն ժամանակաշրջանում, երբ ճանաչվում են ձեռք բերողի ծրագրով նախատեսված ապագա վնասները և ծախսերը:

3.19. Եթե 3.18 կետով սահմանված ծախսերը կամ վնասները ապագայում չեն ճանաչվում, ապա`

ա) բացասական գուդվիլի գումարը, որը չի գերազանցում ձեռք բերված որոշելի ոչ դրամային ակտիվների իրական արժեքները, ճանաչվում է եկամուտ պարբերական հիմունքով` ձեռք բերված ամորտիզացվող որոշելի ակտիվների միջին կշռված մնացորդային օգտակար ծառայության ժամկետի ընթացքում, և`

բ) բացասական գուդվիլի գումարը, որը գերազանցում է ձեռք բերված որոշելի ոչ դրամային ակտիվների իրական արժեքները, եկամուտ է ճանաչվում անմիջապես:

3.20. Այն չափով, որով բացասական գուդվիլը չի վերաբերում որոշելի ապագա ակնկալվող վնասներին և ծախսերին, որոնք ձեռքբերման ամսաթվի դրությամբ կարող են արժանահավատորեն չափվել, ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվությունում պետք է ճանաչվի որպես եկամուտ` համաձայն 3.19 կետի «ա» և «բ» ենթակետերի:

3.21. Ձեռք բերված այն ակտիվները և պարտավորությունները, որոնք ձեռքբերման ամսաթվին չեն բավարարել որոշելի ակտիվների և պարտավորությունների չափանիշերին, ճանաչվում են այն ժամանակ, երբ հետագայում բավարարում են նշված չափանիշերին:

3.22. Ձեռք բերված ակտիվների և պարտավորությունների հաշվեկշռային արժեքը ճշտվում է այն ժամանակ, երբ ձեռքբերումից հետո ի հայտ է գալիս լրացուցիչ վկայություն սկզբնապես ճանաչված ակտիվների և պարտավորությունների գումարների ճշգրտման համար:

3.23. 3.21 և 3.22 կետերով սահմանված դեպքերում գուդվիլին և բացասական գուդվիլին վերագրված գումարները ճշգրտվում են մինչև ձեռքբերմանը հաջորդող առաջին տարեկան հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջը, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ ձեռքբերումից հետո 3 ամսվա ընթացքում կամ մինչև տարեկան ֆինանսական հաշվետվությունների հաստատման ամսաթիվը (նայած թե որ ժամկետն է ավելի կարճ) լրամշակել է ծրագրի հիմնական ուղղություններն այնպես, որ ստացվել է մանրամասն ներկայացված փաստաթուղթ, որտեղ առնվազն ներկայացված են.

ա) ձեռնարկատիրական գործունեությունը կամ դրա մի մասը,

բ) այն աշխատողների աշխատավայրը, գործառույթները և մոտավոր թվաքանակը, որոնք կփոխհատուցվեն նրանց ծառայությունները դադարեցնելուց,

գ) ծախսումները, որոնք պետք է կատարվեն, և

դ) երբ է իրականացվելու ծրագիրը:

Ճշգրտումն իրականացվում է այն չափով, որ վերջինս չավելացնի գուդվիլի հաշվեկշռային արժեքն իր փոխհատուցվող գումարից: Այլապես որոշելի ակտիվների և պարտավորությունների ճշգրտումը ճանաչվում է որպես եկամուտ կամ ծախս:

3.24. Ձեռքբերման ամսաթվին յուրաքանչյուր ակտիվ և պարտավորություն իրենից ներկայացնում է մայր բանկի և դուստր ընկերության ակտիվների և պարտավորությունների հաշվեկշռային արժեքների հանրագումար, գումարած կամ հանած ձեռքբերման արժեքի տեղաբաշխումը, եթե ձեռքբերումն իրականացվում է 100%-ով:

3.25. Ձեռքբերման ամսաթվին յուրաքանչյուր ակտիվ և պարտավորություն իրենից ներկայացնում է մայր բանկի և դուստր ընկերության ակտիվների և պարտավորությունների հաշվեկշռային արժեքների հանրագումար, գումարած կամ հանած ձեռքբերման արժեքի տեղաբաշխման մեջ մայր բանկի բաժնեմասին համապատասխան գումարը, եթե ձեռքբերումը փոքր է 100%-ից, և առկա է փոքրամասնության բաժնեմաս:

3.26. Երբ դուստր ընկերության ձեռքբերումը փոքր է 100%-ից, որի արդյունքում առկա է փոքրամասնության բաժնեմաս, փոքրամասնության բաժնեմասը համախմբված ֆինանսական հաշվեկշռում արտացոլվում է մայր բանկի պարտավորություններից և կապիտալից առանձնացված և հաշվառվում է մինչև ձեռքբերումը դուստր ընկերության հաշվեկշռային արժեքի նկատմամբ:

3.27. Համախմբված հաշվեկշռում բացառվում են դուստր ընկերության կապիտալի հաշիվներն ու մայր բանկի հաշվեկշռի դուստր ընկերությունում կատարած ներդրումների հաշիվը, որոնք արտացոլվում են համախմբված հաշվեկշռի «Ճշգրտումներ» բաժնում` հետևյալ կերպ.

«Կապիտալ» տողի դեբետային մասում (դուստր ընկերության կապիտալի գումարի չափով)

«Դուստր ընկերությունում կատարված ներդրումներ» տողի կրեդիտային մասում (դուստր ընկերության կապիտալում մայր բանկի բաժնեմասի չափով)

«Փոքրամասնության բաժնեմաս» տողի կրեդիտային մասում (դուստր ընկերության կապիտալում փոքրամասնության բաժնեմասի չափով):

3.28. Համախմբված հաշվեկշռում բացառվում է դուստր ընկերությունում կատարված ներդրումների գծով ստեղծված պահուստաֆոնդի գումարը համապատասխան ծախսային հոդվածի հետ` արտացոլվելով հաշվետվությունների «Ճշգրտումներ» բաժնում:

3.29. Համախմբված եկամուտների և ծախսերի հաշվետվությունում չեն ներառվում դուստր ընկերության կողմից մինչև համախմբումն ստացված եկամուտները և ծախսերը:

3.30. Ձեռքբերման ամսաթվի դրությամբ կազմված եկամուտների և ծախսերի համախմբված հաշվետվությունում ներառվում են միայն մայր բանկի համապատասխան հոդվածների մնացորդները:

 

ԿԱՆՈՆ 4. ՁԵՌՔԲԵՐՄԱՆ ԱՄՍԱԹՎԻՆ ՀԱՋՈՐԴՈՂ ՀԱՄԱԽՄԲՄԱՆ ԸՆԹԱՑԱԿԱՐԳԵՐ

 

4.1. Ձեռքբերման ամսաթվին հաջորդող համախմբված հաշվեկշռում համախմբված յուրաքանչյուր ակտիվ և պարտավորություն իրենից ներկայացնում է մայր բանկի ակտիվի կամ պարտավորության` հաշվետու ամսաթվի դրությամբ հաշվեկշռային արժեքի և դուստր ընկերության համապատասխան ակտիվի կամ պարտավորության` հաշվետու ամսաթվի դրությամբ հաշվեկշռային արժեքի հանրագումար` գումարած կամ հանած ձեռքբերման արժեքի տեղաբաշխումը` հանած կամ գումարած սույն կարգի 3.10 կետի համաձայն հաշվարկված, տվյալ ակտիվի կամ պարտավորության տեղաբաշխման տարեկան ամորտիզացիան, եթե ձեռքբերումը 100%-ով է:

4.2. Ձեռքբերման ամսաթվին հաջորդող համախմբված հաշվեկշռում համախմբված յուրաքանչյուր ակտիվ և պարտավորություն իրենից ներկայացնում է մայր բանկի ակտիվի կամ պարտավորության` հաշվետու ամսաթվի դրությամբ հաշվեկշռային արժեքի և դուստր ընկերության համապատասխան ակտիվի կամ պարտավորության` հաշվետու ամսաթվի դրությամբ հաշվեկշռային արժեքի հանրագումար` գումարած կամ հանած ձեռքբերման արժեքի տեղաբաշխման մեջ մայր բանկի ունեցած բաժնեմասը` հանած կամ գումարած սույն կարգի 3.10 կետի համաձայն հաշվարկված, տվյալ ակտիվի կամ պարտավորության տեղաբաշխման տարեկան ամորտիզացիան, եթե ձեռքբերումը փոքր է 100%-ից, և առկա է փոքրամասնության բաժնեմաս:

4.3. Տեղաբաշխումների տարեկան ամորտիզացիան արտացոլվում է եկամուտների և ծախսերի հաշվետվության «Ծախսեր» հոդվածի «Ճշգրտումներ» բաժնում:

4.4. Համախմբված հաշվեկշիռը (հավելված 2) լրացնելիս ոչ բանկ ֆինանսական դուստր ընկերությունների ցուցանիշերը համախմբված հաշվեկշռի հոդվածներում ներառվում են` ելնելով իրենց տնտեսագիտական նշանակությունից: Օրինակ` համախմբված հաշվեկշռի «Թղթակցային հաշիվներ ռեզիդենտ բանկերում» կամ «Թղթակցային հաշիվներ ոչ ռեզիդենտ բանկերում» հոդվածներում ներառվում են ոչ բանկ դուստր ֆինանսական ընկերության հաշվարկային հաշիվների մնացորդները համապատասխանաբար ռեզիդենտ և ոչ ռեզիդենտ բանկերում:

Այն դեպքում, երբ ֆինանսական դուստր ընկերության որևէ ակտիվ կամ պարտավորություն, կախված վերջինիս գործունեության բնույթից, չի ներառվում համախմբված հաշվեկշռի համապատասխան հոդվածների մեջ, ապա դրանք արտացոլվում են «Դուստր ընկերության այլ ակտիվներ» և «Դուստր ընկերության այլ պարտավորություններ» հոդվածներում:

4.5. Համախմբված հաշվեկշռում ներառվում է ձեռքբերման ամսաթվին դուստր ընկերության ձեռքբերման համար վճարված գնի և ձեռքբերման ամսաթվին դուստր ընկերության իրական արժեքում մայր բանկի բաժնեմասի միջև եղած տարբերության ցուցանիշը (գուդվիլ, բացասական գուդվիլ), որը հաշվարկվում է սույն կարգի 3.13-3.20 հոդվածներով սահմանված կարգով: Գուդվիլը և բացասական գուդվիլը համախմբված հաշվեկշռում հաշվառվում են սկզբնական արժեքով` նվազեցված տարեկան ամորտիզացիայի գումարի և արժեզրկումից կորուստների գումարի չափով, որոնք արտացոլվում են համախմբված հաշվեկշռի «Ճշգրտումներ» բաժնի համապատասխանաբար կրեդիտային և դեբետային մասերում:

4.6. Դուստր ընկերության զուտ ակտիվներում փոքրամասնության բաժնեմասը համախմբված հաշվեկշռում արտացոլվում է մայր բանկի պարտավորություններից և կապիտալից առանձնացված: Դուստր ընկերության զուտ ակտիվներում փոքրամասնության բաժնեմասը բաղկացած է.

- դուստր ընկերության ձեռքբերման ամսաթվի դրությամբ, սույն կարգի 3.26 կետի համաձայն հաշվարկված, փոքրամասնության բաժնեմասին համապատասխանող գումարից,

- ձեռքբերման ամսաթվից հետո դուստր ընկերության սեփական կապիտալի փոփոխության նկատմամբ հաշվարկված փոքրամասնության բաժնեմասին համապատասխանող գումարից:

4.7. Համախմբված հաշվեկշռում բացառվում են դուստր ընկերության կապիտալում մայր բանկի ներդրումների հաշվեկշռային արժեքը և մայր բանկի հաշվեկշռի դուստր ընկերությունում կատարած ներդրումների հաշվեկշռային արժեքը 4*)` արտացոլվելով համախմբված հաշվեկշռի «Ճշգրտումներ» բաժնում` հետևյալ կերպ.

«Կապիտալ» տողի դեբետային մասում (դուստր ընկերության կապիտալի գումարի չափով)

«Դուստր ընկերությունում կատարված ներդրումներ» տողի կրեդիտային մասում (դուստր ընկերության կապիտալում մայր բանկի բաժնեմասի չափով)

«Փոքրամասնության բաժնեմաս» տողի կրեդիտային մասում (դուստր ընկերության կապիտալում փոքրամասնության բաժնեմասի չափով):

4.8. Համախմբված հաշվեկշռում բացառվում է դուստր ընկերությունում կատարված ներդրումների գծով ստեղծված պահուստաֆոնդի գումարը համապատասխան ծախսային հոդվածի հետ` արտացոլվելով հաշվետվությունների «Ճշգրտումներ» բաժնում:

4.9. Համախմբված հաշվեկշռում բացառվում են մայր բանկի և դուստր ընկերության միջև իրականացված հաշվարկների մնացորդները, վերջիններիս միջև կատարված գործառնությունները, այդ գործառնությունների հետևանքով առաջացած չիրացված շահույթները և վնասները` բացառությամբ չփոխհատուցվող ծախսումների` արտացոլվելով համախմբված հաշվեկշռի «Ճշգրտումներ» բաժնում:

4.10. Եկամուտների և ծախսերի համախմբված հաշվետվության կազմման ժամանակ մայր բանկի և դուստր ընկերությունների եկամուտներն ու ծախսերը համախմբվում են ըստ համապատասխան հոդվածների:

4.11. Այն դեպքում, երբ դուստր ընկերությունների որևէ եկամուտ կամ ծախս, կախված իրենց գործունեության բնույթից, չեն ներառվում համախմբված եկամուտների և ծախսերի հաշվետվության համապատասխան հոդվածների մեջ, ապա վերջիններս արտացոլվում են «Դուստր ընկերությունների ստացված այլ եկամուտներ» և «Դուստր ընկերությունների այլ ծախսեր» հոդվածներում:

4.12. Համախմբված եկամուտներն իրենցից ներկայացնում են մայր բանկի և դուստր ընկերության եկամուտների հանրագումար, անկախ դուստր ընկերությունում մայր բանկի ունեցած բաժնեմասից` ավելացրած տեղաբաշխումների ամորտիզացիայի հանրագումարը, եթե ձեռքբերման գինը ցածր է հաշվեկշռային արժեքից:

4.13. Համախմբված ծախսերն իրենցից ներկայացնում են մայր բանկի և դուստր ընկերության ծախսերի հաշվեկշռային արժեքների հանրագումար, անկախ դուստր ընկերությունում մայր բանկի ունեցած բաժնեմասից` ավելացրած տեղաբաշխումների ամորտիզացիայի հանրագումարը:

4.14. Եկամուտների և ծախսերի համախմբված հաշվետվությունում բացառվում են այն եկամուտներն ու ծախսերը, որոնք առաջացել են մայր բանկի և դուստր ընկերության միջև կատարված գործարքների հետևանքով` արտացոլվելով համախմբված հաշվետվության «Ճշգրտումներ» բաժնում:

4.15. Եկամուտների և ծախսերի համախմբված հաշվետվությունում բացառվում է մայր բանկի առանձին հաշվետվությունում առկա «Դուստր ընկերությունից ստացված շահույթ» հոդվածը` արտացոլվելով համախմբված հաշվետվության «Ճշգրտումներ» բաժնում` հետևյալ կերպ.

«Դուստր ընկերությունից ստացված շահույթ» տողի դեբետային մասում

«Ներդրումներ դուստր ընկերությունում» տողի կրեդիտային մասում:

Վնասի դեպքում`

«Ներդրումներ դուստր ընկերությունում» տողի դեբետային մասում

«Դուստր ընկերությունից ստացված շահույթ» տողի կրեդիտային մասում:

4.16. Եկամուտների և ծախսերի համախմբված հաշվետվության «Վճարված շահաբաժիններ» տողում չեն ներառվում դուստր ընկերության կողմից վճարված շահաբաժինները` արտացոլվելով համախմբված հաշվետվության «Ճշգրտումներ» բաժնում` հետևյալ կերպ.

Համախմբված հաշվեկշռի «Դուստր ընկերությունում ներդրումներ» տողի դեբետային մասում

Եկամուտների և ծախսերի համախմբված հաշվետվության «Վճարված շահաբաժիններ» տողի կրեդիտային մասում:

Դուստր ընկերության կողմից փոքրամասնությանը վճարված շահաբաժինները եկամուտների և ծախսերի համախմբված հաշվետվությունում ցույց են տրվում «Փոքրամասնության բաժնեմաս» սյունակում:

4.17. Դուստր ընկերության եկամուտներում և ծախսերում փոքրամասնության բաժնեմասը ցույց է տրվում «Փոքրամասնության բաժնեմաս» սյունակում: Եկամուտների և ծախսերի համախմբված ֆինանսական հաշվետվությունում փոքրամասնության բաժնեմասը ցույց է տրվում որպես նվազեցում համախմբված զուտ շահույթից:

4.18. Եթե դուստր ընկերությունն ունի չմարված կուտակային արտոնյալ բաժնետոմսեր, որոնք պատկանում են այլ ներդրողներին, ապա մայր բանկը շահույթի կամ վնասի իր բաժինը հաշվառում է` ճշգրտելով դուստր ընկերության արտոնյալ բաժնետոմսերով վճարվող շահաբաժինների գումարը, անկախ նրանից, նման շահաբաժինները հայտարարվել են, թե ոչ:

4.19. Այն դեպքում, երբ դուստր ընկերության փոքրամասնությանը վերագրվող վնասները գերազանցում են տվյալ ընկերության կապիտալում փոքրամասնության բաժնեմասը, այդ գերազանցումը և հետագա կորուստները հատուցվում են մայր բանկի կողմից, բացառությամբ այն մասի, որի մարման պարտավորությունը կրում է փոքրամասնությունը և ի վիճակի է կատարել այն: Եթե հետագայում դուստր ընկերությունը շահույթ է ստանում, ապա այն բաշխվում է մայր բանկի բաժնեմասին, մինչև նախորդ ժամանակաշրջանում փոքրամասնությանը վերագրված վնասների մարման արդյունքում կրած կորուստների վերականգնումը:

4.20. Համախմբված շահույթն իրենից ներկայացնում է համախմբված եկամուտների և համախմբված ծախսերի տարբերություն` նվազեցված դուստր ընկերության շահույթում փոքրամասնության բաժնեմասի գումարի չափով:

4.21. Համախմբված չբաշխված շահույթը հաշվարկվում է` նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի համախմբված չբաշխված շահույթի և հաշվետու ժամանակաշրջանի համախմբված շահույթի հանրագումարից հանելով հաշվետու ժամանակաշրջանի համախմբված վճարված շահաբաժինները:

 

ԿԱՆՈՆ 5. ԱՐՏԵՐԿՐՈՒՄ ԳՏՆՎՈՂ ԴՈՒՍՏՐ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱԽՄԲՈՒՄԸ

 

5.1. Արտերկրում գործող դուստր ընկերությունների ֆինանսական հաշվետվությունների համախմբումն իրականացվում է սույն կարգով սահմանված համախմբման ընթացակարգով:

5.2. Արտերկրում գործող դուստր ընկերությունների ֆինանսական հաշվետվությունների համախմբման նպատակով մայր բանկը պետք է վերահաշվարկի դուստր ընկերության ֆինանսական ցուցանիշերը` վերջիններս ներկայացնելով ՀՀ արժույթով:

5.3. Արտերկրում գործող դուստր ընկերության ակտիվները և պարտավորությունները վերահաշվարկվում են փակման փոխարժեքով:

5.4. Արտերկրում գործող դուստր ընկերության եկամուտների և ծախսերի հոդվածները վերահաշվարկվում են գործառնական օրվա փոխարժեքով:

5.5. Գերսղաճային տնտեսության երկրի արժույթով ֆինանսական հաշվետվություններ ներկայացնող դուստր ընկերության եկամուտների և ծախսերի հոդվածները վերահաշվարկվում են փակման փոխարժեքով:

5.6. Արտերկրում գործող դուստր ընկերության ֆինանսական հաշվետվությունների վերահաշվարկման արդյունքում առաջացած բոլոր փոխարժեքային տարբերությունները դասակարգվում են որպես սեփական կապիտալ:

5.7. Փոխարժեքային տարբերությունները, որոնք առաջանում են արտերկրում գործող դուստր ընկերությունների հետ ներխմբային դրամային հոդվածներով գործարքների բացառման հետևանքով, համախմբված ֆինանսական հաշվետվություններում ճանաչվում են որպես սեփական կապիտալ:

5.8. Երբ դուստր ընկերության ձեռքբերումը փոքր է 100%-ից, փոքրամասնությանը վերաբերող փոխարժեքային տարբերությունը համախմբված հաշվեկշռում ներկայացվում է որպես փոքրամասնության բաժնեմաս:

 

ԿԱՆՈՆ 6. ՄԱՅՐ ԲԱՆԿԻ ԱՌԱՆՁԻՆ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆ

 

6.1. Մայր բանկն իր առանձին ֆինանսական հաշվետվություններում «Դուստր ընկերությունում ներդրումներ» հաշիվը դուստր ընկերության ձեռքբերման ամսաթվից հաշվառում է բաժնեմասնակցության մեթոդով:

6.2. Դուստր ընկերությունում ներդրումը մայր բանկի առանձին ֆինանսական հաշվետվությունում սկզբնապես գրանցվում է ձեռքբերման արժեքով:

6.3. Մայր բանկի առանձին ֆինանսական հաշվետվությունում դուստր ընկերությունում ներդրումների հաշվեկշռային արժեքը նվազեցվում է դուստր ընկերությունից ստացված շահաբաժինների չափով:

6.4. Մայր բանկի առանձին ֆինանսական հաշվետվությունում դուստր ընկերությունում ներդրման հաշվեկշռային արժեքը (փոխանցվող գումար) ավելացվում կամ նվազեցվում է ձեռքբերման ամսաթվից հետո դուստր ընկերության զուտ շահույթներում կամ վնասներում (դուստր ընկերության եկամուտներ-դուստր ընկերության ծախսեր) մայր բանկի ունեցած բաժնեմասի չափով:

6.5. Մայր բանկի առանձին ֆինանսական հաշվետվությունում դուստր ընկերությունում ներդրումների հաշվեկշռային արժեքը ճշգրտվում է դուստր ընկերության ոչ դրամային ակտիվների հաշվեկշռային արժեքով հաշվարկված մաշվածության գումարի և վերջիններիս իրական արժեքով հաշվարկված մաշվածության գումարի տարբերությունում մայր բանկի բաժնեմասի չափով` տեղաբաշխման տարեկան ամորտիզացիայի գումարի չափով:

6.6. Մայր բանկի «Դուստր ընկերությունում ներդրումներ» հաշիվը ճշգրտվում է մայր բանկի և դուստր ընկերության միջև իրականացված գործարքների հետևանքով առաջացած չիրացված շահույթի կամ վնասի չափով, դուստր ընկերությունում մայր բանկի ունեցած բաժնեմասի հիման վրա:

6.7. Մայր բանկի առանձին ֆինանսական հաշվետվությունում «Դուստր ընկերությունում ներդրումներ» հաշվի հաշվեկշռային արժեքը ճշգրտվում է դուստր ընկերության սեփական կապիտալում մայր բանկի ունեցած բաժնեմասի չափով դուստր ընկերության սեփական կապիտալի այնպիսի փոփոխությունների հետևանքով, որոնց արդյունքները չեն ներառվել դուստր ընկերության ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվության մեջ: Այդպիսի փոփոխություններ են` հիմնական միջոցների, ֆինանսական ակտիվների վերագնահատումներից առաջացած տարբերությունները:

6.8. Մայր բանկի առանձին ֆինանսական հաշվետվություններում մայր բանկի զուտ շահույթը իրենից ներկայացնում է մայր բանկի եկամուտների և ծախսերի տարբերություն` նվազեցված շահույթից զուտ մասհանումների գումարի չափով, և դուստր ընկերությունից ստացված եկամուտի 5*) հանրագումար:

6.9. Դուստր ընկերության շահույթներում կամ վնասներում մայր բանկի բաժինն առանձին ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվությունում պետք է բացահայտվի առանձին հոդվածով:

 

ԿԱՆՈՆ 7. ՄԱՅՐ ԲԱՆԿԻ ՀԱՄԱԽՄԲՎԱԾ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՎԵՐԱՀՍԿՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸ

 

7.1. Բանկերը ՀՀ կենտրոնական բանկ են ներկայացնում խմբի համախմբված հաշվետվությունները, ներառյալ.

ա) խմբի մասնակիցների մասին հաշվետվությունը (հավելված 1),

բ) համախմբված հաշվեկշիռը (հավելված 2),

գ) ֆինանսական արդյունքների` եկամուտների և ծախսերի համախմբված հաշվետվությունը (հավելված 3),

դ) արտարժույթի տնօրինման նորմատիվի վերաբերյալ հաշվետվությունը (հավելված 4),

ե) բանկային գործունեության նորմատիվների հաշվարկման վերաբերյալ հաշվետվությունը (հավելված 5):

7.2. 7.1 կետում նշված հաշվետվությունները ՀՀ կենտրոնական բանկ են ներկայացվում ամսական կտրվածքով` մինչև հաշվետու ամսաթվին հաջորդող ամսի 15-ը: Մայր բանկը սույն հաշվետվությունները ներկայացնելու համար դուստր ընկերությունից պարտավոր է ստանալ դուստր ընկերության ամսական ֆինանսական հաշվետվությունները և համախմբման համար անհրաժեշտ այլ տվյալներ:

7.1 կետի «ա», «բ» և «գ» ենթակետերով սահմանված հաշվետվությունները ՀՀ կենտրոնական բանկ են ներկայացվում նաև տարեկան կտրվածքով` մինչև ֆինանսական տարվան հաջորդող ապրիլի 15-ը: Անկախ աուդիտորական կազմակերպության կողմից ստուգումների ավարտից հետո բանկը մեկ ամսվա ընթացքում պարտավոր է ներկայացնել նաև աուդիտորական կազմակերպության կողմից հաստատված համախմբված հաշվետվությունները:

7.3. ՀՀ կենտրոնական բանկ համախմբված հաշվետվություններ ներկայացնելու փաստից անկախ, բանկերը շարունակելու են ներկայացնել ՀՀ ԿԲ «Կանոնակարգ 3»-ով սահմանված հաշվետվությունները:

7.4. ՀՀ ԿԲ «Կանոնակարգ 2»-ի բաժին 2-ով սահմանված նորմատիվային դաշտը կիրառվում է մայր բանկի նկատմամբ` հիմք ընդունելով բանկի համախմբված հաշվետվությունները:

____________________

1*)	Բանկի կողմից դուստր և ասոցիացված ընկերություններում ներդրումների հաշվառումը, ինչպես նաև համախմբված ֆինանսական հաշվետվությունների կազմման և ներկայացման ընթացակարգը կարգավորվում է ՀՀՀՀՍ 21 «Արտարժույթի փոխանակման փոխարժեքի փոփոխությունների հետևանքները», ՀՀՀՀՍ 22 «Ձեռնարկատիրական գործունեության միավորումներ», ՀՀՀՀՍ 27 «Համախմբված ֆինանսական հաշվետվություններ և դուստր ընկերություններում ներդրումների հաշվառում», ՀՀՀՀՍ 28 «Ասոցիացված կազմակերպություններում ներդրումների հաշվառում», ՀՀՀՀՍ 36 «Ակտիվների արժեզրկում» ստանդարտներով և վերոնշյալ ստանդարտներում համապատասխան հղումներ ունեցած այլ ստանդարտներով, այնքանով որքանով չեն հակասում սույն կարգի դրույթներին:
2*)	Սա վերաբերում է այն դեպքերին, երբ դուստր ընկերությունը չի վերահսկվում մայր բանկի կողմից: Օրինակ` սնանկացման վարույթում գտնվող դուստր ընկերության փաստացի վերահսկողությունը դրվում է պետական կառույցների վրա:
3*)	Նշված ճշգրտումները վերաբերում են այնպիսի ապագա իրադարձությունների արդյունքում դուստր ընկերության ձեռքբերման գնի փոփոխությանը, որոնք ձեռքբերման օրվա դրությամբ հնարավոր է կանխատեսել և արժանահավատորեն չափել: Օրինակ` դուստր ընկերության թողարկած արժեթղթերի շուկայական գնի անկում, դուստր ընկերության նկատմամբ վարվող դատավարության արդյունքում կանխատեսվող տույժեր, տուգանքներ և այլն:
4*)	Դուստր ընկերության ակտիվների վերագնահատման դեպքում համախմբման ժամանակ բացառվում են մայր բանկի հաշվեկշռի` դուստր ընկերությունում կատարած ներդրումների նոր` վերագնահատված հաշվեկշռային արժեքը, դուստր ընկերության կապիտալում մայր բանկի ներդրումների հաշվեկշռային արժեքը և դուստր ընկերության համապատասխան ակտիվի և պարտավորությունների վերագնահատումից գոյացած վերագնահատման պահուստի գումարը:
5*)	Դուստր ընկերությունից ստացված եկամուտը իրենից ներկայացնում է դուստր ընկերության զուտ շահույթում (եկամուտներ-ծախսեր) մայր բանկի բաժնեմասը` նվազեցրած տեղաբաշխմանը վերագրված տարեկան ամորտիզացիայի գումարի չափով:

 

Հավելված 1

 

ԽՄԲԻ ՄԱՍՆԱԿԻՑՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆ

 

Առ _______________________________ 200 __ թ.

 

Մայր բանկի անվանումը ______________________________

 

Մայր բանկի իրավաբանական հասցեն_______________________

 

Մայր բանկի գտնվելու վայրը (փոստային հասցեն) _______________

 

1. Ներկայացնել աղյուսակում պահանջվող հետևյալ տեղեկատվությունը`

 

N	Խմբի մասնակից դուստր ընկերության իրավաբանական անվանումը	Դուստր ընկերության գտնվելու վայրը (հասցեն)	Դուստր ընկերության իրավաբանական հասցեն	Խմբի մասնակից լինելու հիմքերը	Դուստր ընկերության կապիտալում մայր բանկի ձայնի իրավունք տվող բաժնետոմսերի տեսակարար կշիռը	Դուստր ընկերության գործունեության բնույթը
I	II	III	IV	V	VI	VII

 

2. Ներկայացնել այն դուստր ընկերությունների ցանկը, որոնք չեն ներառվել համախմբված հաշվետվություններում և նշել չհամախմբման հիմքերը:

 

Մայր բանկի վարչության նախագահ _____________________

 

Մայր բանկի գլխավոր հաշվապահ ______________________

 

Հավելված 2

 

ՀԱՄԱԽՄԲՎԱԾ ՀԱՇՎԵԿՇԻՌ

 

առ_____________ 200___թ.

 

Մայր բանկի լրիվ անվանումը ____________________

 

Մայր բանկի գտնվելու վայրը (հեռախոս) _____________

 

		Մայր բանկի ցուցա նիշներ	Դուստր ընկե- րության ցուցա - նիշներ	Ճշգրտումներ		Փոքրա մասնության բաժնեմաս	Ընդա մենը
				Դեբետ	Կրե դիտ
1	2	3	4	5		6	7
ԱԿՏԻՎՆԵՐ
10	Դրամական ակտիվներ
101	Կանխիկ դրամական միջոցներ
102	Մնացորդներ ՀՀ կենտրոնական բանկում
103	Թղթակցային հաշիվներ
Ընդամենը` դրամական ակտիվներ
11	Ոսկի
111	Ոսկի
112	Ոսկով ներդրված ավանդներ
Ընդամենը` ոսկի
12	Արժեթղթեր վերավաճառքի համար
121	Արժեթղթեր վերավաճառքի համար
Ընդամենը` արժեթղթեր վերավաճառքի համար
13	Պահանջներ այլ բանկերի նկատմամբ
131	Պահանջներ այլ բանկերի նկատմամբ
Ընդամենը` պահանջներ այլ բանկերի նկատմամբ
14	Հաճախորդներին տրված վարկեր
141	Ռեզիդենտներին տրված վարկեր
142	Ռեզիդենտներին տրված վարկային քարտեր
143	Ոչ ռեզիդենտներին տրված վարկեր
144	Ոչ ռեզիդենտներին տրված վարկային քարտեր
145	Օվերդրաֆտ ռեզիդենտներին
146	Օվերդրաֆտ ոչ ռեզիդենտներին
147	Ակտիվների հնարավոր կորուստների պահուստ
148	Բանկի աշխատակիցներին և բանկի հետ կապված անձանց տրված վարկեր
Ընդամենը` հաճախորդներին տրված վարկեր
15	Հաշվարկված (ստացվելիք) տոկոսներ
151	Դրամական ակտիվներից և ներդրված ավանդներից ստացվելիք տոկոսներ
152	Վարկերից և վարկային քարտերից ստացվելիք տոկոսներ
154	Օվերդրաֆտից ստացվելիք տոկոսներ
156	Կատարված ներդրումներից ստացվելիք տոկոսներ
157	Տոկոսներ և ստացվելիք այլ եկամուտներ
158	Չճանաչված տոկոսային եկամուտ
Ընդամենը` հաշվարկված (ստացվելիք) տոկոսներ
16	Այլ գործառնությունների գծով ստացվելիք գումարներ
161	Հաշվարկներ բանկի և իր մասնաճյուղերի միջև
162	Բանկային երաշխիքների և ակրեդիտիվների գծով ստացվելիք տոկոսներ
163	Հավատարմագրային գործառնությունների գծով ստացվելիք գումարներ
164	Ֆակտորինգային գործառնությունների գծով ստացվելիք գումարներ
165	Ֆինանսական լիզինգի գծով ստացվելիք գումարներ
166	Հաճախորդներին մատուցված ծառայությունների գծով ստացվելիք գումարներ
167	Ստացվելիք այլ գումարներ
168	Այլ անձանց կանոնադրական հիմնադրամներում կատարված ներդրումներից ստացվելիք շահաբաժիններ
Ընդամենը` այլ գործառնությունների գծով ստացվելիք գումարներ
17	Առհաշիվ տրված գումարներ
171	Հաշվարկներ բանկի հետ կապված անձանց և աշխատակիցների հետ
172	Արտաքին առհաշիվ տրված գումարներ
173	Հաշվարկներ բյուջեի հետ
174	Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր
175	Այլ ընթացիկ ակտիվներ
Ընդամենը` առհաշիվ տրված գումարներ
18	Վաճառքի համար նախատեսված արժեթղթեր
181	Վաճառքի համար նախատեսված արժեթղթեր
Ընդամենը` վաճառքի համար նախատեսված արժեթղթեր
19	Մինչև մարման ժամկետը պահվող արժեթղթեր և նշանակալից մասնակցություն
191	Ներդրումներ դուստր բանկերի և փոխկապակցված այլ ֆինանսական կազմակերպությունների պարտքային արժեթղթերում
192	Ներդրումներ պետական արժեթղթերում
193	Ներդրումներ ոչ պետական արժեթղթերում
194	Ներդրումների համար նախատեսված այլ արժեթղթեր
195	Գործառնություններ ռեպո համաձայնագրերով
196	Ստորադաս փոխատվություններ
197	Այլ անձանց կանոնադրական հիմնադրամներում մասնակցություն
1971	Ասոցիացված կազմակերպությունների կանոնադրական հիմնադրամներում ներդրումներ (նշանակալից մասնակցություն)
1972	Համատեղ վերահսկվող միավորներում մասնակցություն
1973	Ներդրումներ դուստր բանկերում		X				X
1974	Ներդրումներ այլ ֆինանսական դուստր ընկերություններում		X				X
1975	Ներդրումներ այլ դուստր ընկերություններում (ոչ բանկեր և այլ ֆինանսական հաստատություններ)		X				X
198	Ներդրումներ ոչ ռեզիդենտների կողմից թողարկված արժեթղթերում
Ընդամենը` մինչև մարման ժամկետը պահվող արժեթղթերում և նշանակալից մասնակցությունում
20	Հիմնական միջոցներ
201	Հիմնական միջոցներ
203	Կուտակված ամորտիզացիա
Ընդամենը` հիմնական միջոցներ
21	Ոչ նյութական ակտիվներ
211	Ոչ նյութական ակտիվներ (բացառությամբ գուդվիլի և բացասական գուդվիլի այն գումարների, որոնք ի հայտ են եկել դուստր ընկերության ձեռքբերման հետևանքով կամ ասոցիացված կազմակերպությունում ներդրման հետևանքով)
2112	Գուդվիլ (որն ի հայտ է եկել դուստր ընկերության ձեռքբերման հետևանքով կամ ասոցիացված կազմակերպությունում ներդրման հետևանքով)	X	X
2113	Բացասական գուդվիլ (որն ի հայտ է եկել դուստր ընկերության ձեռքբերման հետևանքով կամ ասոցիացված կազմակերպությունում ներդրման հետևանքով)	X	X
212	Ոչ նյութական ակտիվների կուտակված ամորտիզացիա (բացառությամբ գուդվիլի և բացասական գուդվիլի այն գումարների, որոնք ի հայտ են եկել դուստր ընկերության ձեռքբերման հետևանքով կամ ասոցիացված կազմակերպությունում ներդրման հետևանքով))
Ընդամենը` ոչ նյութական ակտիվներ(բացառությամբ գուդվիլի և բացասական գուդվիլի, որոնք ի հայտ են եկել դուստր ընկերության ձեռքբերման հետևանքով կամ ասոցիացված կազմակերպությունում ներդրման հետևանքով)
22	Այլ ակտիվներ
221	Այլ ակտիվներ
222	Հակադարձ ռեպո համաձայնագրերով վաճառված արժեթղթեր
223	Դուստր ընկերության այլ ակտիվներ	X
Ընդամենը` այլ ակտիվներ
Ընդամենը` ակտիվներ

 

N	Համախմբված հաշվեկշռի հոդվածներ	Մայր բանկի ցուցանիշներ	Դուստր ընկերության ցուցանիշներ	Ճշգրտումներ		Փոքրամաս- նության բաժնեմաս	Ընդա- մենը
				Դեբետ	Կրե- դիտ
1	2	3	4	5		6	7
Պասիվներ
30	Թղթակցային հաշիվներ
31	Հաշվարկային պարտավորություններ չեկերով և այլ վճարային փաստաթղթերով
32	Ոսկով ավանդներ
33	Ցպահանջ ավանդներ
331	Ցպահանջ ավանդներ ռեզիդենտներից
332	Ցպահանջ ավանդներ ոչ ռեզիդենտներից
Ընդամենը` ցպահանջ ավանդներ
34	Ավանդներ բանկերից
341	Ավանդներ Կենտրոնական բանկից
342	Ավանդներ այլ բանկերից
Ընդամենը` ավանդներ բանկերից
35	Ժամկետային ավանդներ
351	Ժամկետային ավանդներ ռեզիդենտներից
352	Ժամկետային ավանդներ ոչ ռեզիդենտներից
Ընդամենը` ժամկետային ավանդներ
36	Ստացված վարկեր
361	ՀՀ կենտրոնական բանկից ստացված վարկեր
362	Այլ բանկերից ստացված վարկեր
Ընդամենը` ստացված վարկեր
37	Թողարկված սեփական արժեթղթեր
371	Ավանդային սերտիֆիկատներ
372	Թողարկված մուրհակներ
373	Թողարկված պարտատոմսեր
374	Թողարկված այլ արժեթղթեր
375	«Բանկի կողմից թողարկված արտոնյալ բաժնետոմսեր
Ընդամենը` թողարկված սեփական արժեթղթեր
38	Հաշվարկված (վճարվելիք) տոկոսներ
381	Հաշվարկված (վճարվելիք) տոկոսներ
Ընդամենը` հաշվարկված տոկոսներ
39	Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ
391	Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ
Ընդամենը` գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ
40	Այլ պարտավորություններ
401	Ներքին պարտավորություններ
402	Արտաքին պարտավորություններ
403	Տարանցիկ հաշիվներ
Ընդամենը` այլ պարտավորություններ
41	Հակադարձ ռեպո համաձայնագրեր
411	Հակադարձ ռեպո համաձայնագրեր
Ընդամենը` հետգնման պայմանագրի գծով պարտավորություններ
42	Ֆինանսական լիզինգի գծով պարտավորություններ
421	Ֆինանսական լիզինգի գծով պարտավորություններ
Ընդամենը` ֆինանսական լիզինգի գծով պարտավորություններ
43	Հետաձգված հարկային պարտավորություններ
431	Հետաձգված հարկային պարտավորություններ
Ընդամենը` հետաձգված հարկային պարտավորություններ
44	Ստորադաս փոխատվություններ
441	Ստորադաս փոխատվություններ
Ընդամենը` ստորադաս փոխատվություններ
45	Այլ պարտավորություններ
451	Այլ պարտավորություններ
452	Դուստր ընկերության այլ պարտավորություններ	X
Ընդամենը` այլ պարտավորություններ
49	Դուստր ընկերության կապիտալում փոքրամասնության բաժնեմասը նախորդ  ժամանակաշրջանի դրությամբ	X	X				X
	Դուստր ընկերության կապիտալում փոքրամասնության բաժնեմասը հաշվետու ժամանակաշրջանի դրությամբ	X	X
Կապիտալ (սեփական միջոցներ)
50	Կանոնադրական հիմնադրամ
501	Կանոնադրական հիմնադրամ
5011	Գրանցված արտոնյալ բաժնետոմսեր անվանական արժեքով
5012	Լրացուցիչ վճարված կապիտալ արտոնյալ բաժնետոմսերի       հավելավճարներ
5013	Գրանցված սովորական բաժնետոմսեր անվանական արժեքով
5014	Լրացուցիչ վճարված կապիտալ - սովորական բաժնետոմսերի      հավելավճարներ
5015	Կանոնադրական հիմնադրամ կոոպերատիվ և սահմանափակ    պատասխանատվությամբ ընկերություն հանդիսացող բանկերի համար
51	Պահուստներ
511	Գլխավոր պահուստ
512	Վերագնահատման պահուստ
52	Եկամուտների պահուստներ
521	Եկամուտների պահուստներ
5211	Ընթացիկ ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ (գլխավոր պահուստին հատկացումներ կատարելուց և շահաբաժինները վճարելուց հետո)
5212	Նախորդ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթ
5213	Ընթացիկ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթ
53	Այլ պահուստներ
54	Բանկի կողմից հետ գնված սեփական բաժնետոմսեր
Ընդամենը` կապիտալ
Ընդամենը` կապիտալ և պարտավորություններ

 

Բանկի վարչության նախագահ ____________________

 

Գլխավոր հաշվապահ __________________________

 

Հավելված 2.1

 

Ձեռքբերման ամսաթվի դրությամբ դուստր ընկերության ցուցանիշներ

 

N	Հաշիվ	Հաշվեկշռային արժեք	Իրական արժեք	Հաշվեկշռային և իրական արժեքների տարբերություն	Հաշվեկշռային և իրական արժեքների տարբերությունում (տեղաբաշխման մեջ) մայր բանկի բաժնեմասը
1	2	3	4	5	6
	Ընթացիկ ակտիվներ 1, 2, 3......
	Ոչ ընթացիկ ակտիվներ 1, 2, 3.......
	Պարտավորություններ
	Զուտ հաշվեկշռային արժեք
	Կապիտալ		-	-	-

 

Հավելված 3

 

Ֆինանսական արդյունքների` եկամուտների ԵՎ ծախսերի մասին հաշվետվություն

 

առ___________ 200___թ.

 

Մայր բանկի լրիվ անվանումը ____________________

 

Մայր բանկի գտնվելու վայրը (հեռախոս) _____________

 

		Մայր բանկի ցուցանիշներ	Դուստր ընկերության ցուցանիշներ	Ճշգրտումներ		Փոքրա- մասնության բաժնեմաս	Ընդամենը
				Դեբետ	Կրե- դիտ
1	2	3	4	5	6	7	8
1	Եկամուտներ
	Տոկոսային եկամուտներ  1, 2, 3...
	Ոչ տոկոսային եկամուտներ 1, 2, 3,...
	Դուստր ընկերությունների այլ գործունեությունից ստացված եկամուտներ	x
Ընդամենը`  եկամուտներ
2	Ծախսեր
	Տոկոսային ծախսեր 1, 2, 3,...
	Ոչ տոկոսային ծախսեր 1, 2, 3,..
	Դուստր ընկերությունների այլ  գործունեությունից ստացված ծախսեր	x
	Շահութահարկի գծով ծախսեր
Ընդամենը`  ծախսեր
3	Դուստր ընկերությունից ստացված շահույթ		x				x
4	Ասոցիացված կազմակերպությունից ստացված շահույթ
5	Փոքրամասնության բաժնեմասը  դուստր ընկերության շահույթում	x	x
6	Զուտ շահույթ
7	Նախորդ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթ
8	Վճարված շահաբաժիններ այդ թվում` արտոնյալ բաժնետոմսերի գծով սովորական բաժնետոմսերի գծով
8	Հաշվետու  ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթ

 

Բանկի վարչության նախագահ _____________________

 

Գլխավոր հաշվապահ ___________________________

 

Հավելված 4   (ամսական)

 

 Հ Ա Շ Վ Ե Տ Վ ՈՒ Թ Յ ՈՒ Ն

 

Արտարժույթի տնօրինման նորմատիվի վերաբերյալ

 

Մայր բանկի անվանումը ____________________

 

Ամսաթիվը ______________ թ-ից մինչև ______ թ.

 

(հազար դրամ)

Ամսվա օրերը	Համախառն արտարժու- թային դիրք	Արտարժութային դիրքի մեծությունն օրվա վերջին *		Արտարժույթի տնօրինման  նորմատիվի  սահմանաչափը		Տարբերությունը (+ / -)
		I խումբ արտարժութային դիրք	II խումբ արտարժութային դիրք	Համախառն արտարժութային դիրք	II խումբ արտարժութային դիրք	Համախառն արտարժութային դիրք (2-5)	II խումբ արտարժութային դիրք (4-6)
1	2	3	4	5	6	7	8
1
2
3
4
5
6
7
8
...
...
30
31

 

* Այն դեպքում, երբ արտարժութային պարտավորությունները գերազանցում են ակտիվներին («կարճ» դիրք), 3 և 4 սյունակներում նշված մեծությունները տրվում են բացասական նշանով:

 

Կ.Տ.	Մայր բանկի վարչության նախագահ __________________ (գործադիր տնօրեն) Մայր բանկի գլխավոր հաշվապահ ____________________

 

«Արտարժույթի տնօրինման նորմատիվի վերաբերյալ» հավելված 4-ով սահմանված հաշվետվության մեջ լրացվում են «Արտարժութային դիրքի մեծությունը օրվա վերջին» և «Արտարժույթի տնօրինման նորմատիվի սահմանաչափը» սյունակները:

3-րդ` «I խումբ արտարժութային դիրք» և 4-րդ` «II խումբ արտարժութային դիրք» սյունակները լրացնելիս արտարժույթը խմբավորվում է համաձայն «ԿԲ կանոնակարգ 2»-ով սահմանված արտարժութային խմբերի:

5-րդ` «Համախառն արտարժութային դիրք» և 6-րդ` «II խումբ արտարժութային դիրք» սյունակները լրացվում են «ԿԲ կանոնակարգ 2»-ով ընդհանուր կապիտալի համար սահմանված սահմանաչափերին համապատասխան:

Օրական կտրվածքով կոնսոլիդացված խմբի տվյալների հաշվարկման համար հիմք են վերցվում դուստր ընկերության նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի (նախորդ ամսվա) հաշվետվական տվյալները` օրական ճշգրտումներ կատարելով դուստր ընկերության այն գործառնությունների չափով, որոնք գերազանցում են դուստր ընկերության համախառն ակտիվների մեկ տոկոսը: Ընդ որում, հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա տվյալները լրացվում են դուստր ընկերությունից ստացված հաշվետու ժամանակաշրջանի փաստացի հաշվետվությունների հիման վրա: Փաստացի ստացված հաշվետվությունների և ճշգրտումների արդյունքում ստացված տվյալների միջև զգալի շեղումների դեպքում, միջին օրական տվյալները ճշգրտելու նպատակով մայր բանկը պարտավոր է դուստր ընկերությունից պահանջել համապատասխան պարզաբանումներ:

Պետք է նշել, որ կապիտալի հաշվարկում ընդգրկվում է նաև դուստր ընկերության փոքրամասնության բաժնեմասը:

 

Հավելված 5

 

Հ Ա Շ Վ Ե Տ Վ ՈՒ Թ Յ ՈՒ Ն

 

«Ն11, Ն12, Ն21, Ն22, Ն3, Ն41, Ն42 եվ ընդհանուր կապիտալի նվազագույն չափի նորմատիվների վերաբերյալ»

(ամսական)

 

Մայր բանկի լրիվ անվանումը ____________________

 

Ամսաթիվը ________ թ. -ից մինչև _________ թ.

 

(հազ. դրամ)

Ընդհանուր կապիտալ *	Հիմնական կապիտալ	Ընդհա- նուր ակտիվներ	Ռիսկով կշռված ակտիվներ	Բարձր իրացվելի ակտիվներ	Ցպահանջ պարտավորու- թյուններ	Մեկ փոխառուի գծով ռիսկի գումարը	Խմբի հետ կապված մեկ անձի գծով ռիսկի գումարը	Խմբի հետ կապված բոլոր անձանց գծով ռիսկի գումարը
1	2	3	4	5	6	7	8	9

 

Ն11 նորմա- տիվի մեծու- թյունը(1/4) Ն12 նորմա- տիվի մեծու- թյունը (2/4) Ն21 նորմա- տիվի մեծու- թյունը (5/3) Ն22 նորմա- տիվի մեծու- թյունը (5/6) Ն3 նորմա- տիվի մեծու- թյունը (7/1) Ն41 նորմա- տիվի մեծու- թյունը (8/1) Ն42 նորմա- տիվի մեծու- թյունը (9/1)

 

Կ.Տ.	Մայր բանկի վարչության նախագահ __________________ (գործադիր տնօրեն) Մայր բանկի գլխավոր հաշվապահ ____________________

 

* Կապիտալի հաշվարկում ընդգրկվում է դուստր ընկերության փոքրամասնության բաժնեմասը:

 

ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԻ ՀԱՇՎԱՐԿԻ ՄԵՋ ԸՆԴԳՐԿՎՈՂ ՄԻՋԻՆ ՑՈՒՑԱՆԻՇՆԵՐԻ ՀԱՇՎԱՐԿԸ

 

Ամսաթիվը ___________ թ. -ից մինչև ___________ թ.

 

Ընդհանուր կապիտալի և նրա տարրերի հաշվարկն ըստ օրերի

(հազ. դրամ)

Ամսվա օրերը	Հաշվեկշռային			Հիմնական կապիտալից պակասեցվող գումարները	Նորմատիվների հաշվարկին մասնակցող
	Հիմնական կապիտալ	Լրացուցիչ կապիտալ	Ընդհանուր կապիտալ		հիմնական կապիտալ (1-4)	լրացուցիչ կապիտալ (ոչ ավելի, քան հիմնական կապիտալի 50%-ը)	ընդհանուր կապիտալ (5+6)
	1	2	3	4	5	6	7
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
Միջին

 

Նորմատիվների հաշվարկի մեջ ընդգրկվող միջին ցուցանիշների հաշվարկը (շարունակություն)

 

Ամսաթիվը ___________ թ. -ից մինչև ________ թ.

 

Ռիսկով կշռված ակտիվների հաշվարկն ըստ օրերի

(հազ. դրամ)

 

Ամսվա օրերը	Հաշվեկշռային հոդվածներ					Պակասեցվող գումարներ*	Ընդհանուր ակտիվներ (1+2+3+4++5-6)	Հետհաշվե կշռային հոդվածներ ռիսկի 20% կշիռ	Հետհաշվե- կշռային հոդվածներ ռիսկի 50% կշիռ	Հետհաշվե- կշռային հոդվածներ ռիսկի 50% կշիռ	Ռիսկով կշռված ակտիվներ (2*10%+3*20%+4**50%+5-6+8*20%+9 *50%+10)	Բարձր իրացվելի ակտիվներ	Ն21 նորմատիվի հաշվարկի համար պակասեցվող գումար	Ն21 նորմատիվի հաշվարկի համար ընդհանուր ակտիվներ	Ցպահանջ պարտա- վորու թյուններ
	Ռիսկի 0 % կշիռ	Ռիսկի 10 % կշիռ	Ռիսկի 20 % կշիռ	Ռիսկի 50 % կշիռ	Ռիսկի 100 % կշիռ
	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
Միջին

 

* Գումարները լրացվում են բացարձակ մեծություններով:

 

Նորմատիվների հաշվարկի մեջ ընդգրկվող միջին ցուցանիշերի հաշվարկը (շարունակություն)

(ամսական)

 

Ամսաթիվը _________ թ. -ից մինչև ________ թ.

 

Խմբի հետ կապված անձանց տրված փոխառությունները

(հազ. դրամ)

 

N	Կազմակերպության (փոխառուի) անվանումը	Ժամկետային վարկի մնացորդը	Ժամկետանց վարկի մնացորդը	Այլ փոխառու- թյուններ	Հետհաշվե- վեկշռային  երաշխավորու- թյուններ	Ընդամենը (2+3+4+5)	Գումարը համապա- տասխան ռիսկի կշռով
	1	2	3	4	5	6	7
Ընդամենը
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35

 

Հավելված 5-ով սահմանված հաշվետվությունը բաղկացած է 4 էջից (ֆայլով` 4 sheet-ից): Առաջին էջում ամփոփվում է նորմատիվների փաստացի մեծությունը: «Ընդհանուր կապիտալ» սյունակում լրացվում է «ԿԲ կանոնակարգ 2»-ով սահմանված ընդհանուր կապիտալի նվազագույն չափի նորմատիվի համար հաշվարկվող կապիտալի մեծությունը` խմբի համար:

Մեկ փոխառուի և խմբի հետ կապված մեկ անձի գծով բանկի ռիսկի առավելագույն չափը, անկախ նորմատիվի խախտման փաստից, արտացոլվում է 7-րդ և 8-րդ սյունակներում: Եթե նորմատիվները խախտվել են մի քանի փոխառուների (անձանց) գծով, ապա հաջորդ տողերում ցույց են տրվում խախտում առաջացրած բոլոր գումարները: Հաշվետվությանը կից բանկը պարտադիր ներկայացնում է տեղեկանք` խախտում առաջացրած բոլոր գումարների տրամադրման պահի դրությամբ խախտման փաստի առկայության կամ բացակայության մասին: Տեղեկանքը պետք է ստորագրվի մայր բանկի վարչության նախագահի (գործադիր տնօրենի) և գլխավոր հաշվապահի կողմից:

Ձևի հաջորդ էջերում լրացվում են նորմատիվների հաշվարկի համար օգտագործվող ցուցանիշների բաղկացուցիչները:

Օրական կտրվածքով խմբի տվյալների հաշվարկման համար հիմք են վերցվում դուստր ընկերության նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի (նախորդ ամսվա) հաշվետվական տվյալները` օրական ճշգրտումներ կատարելով դուստր ընկերության այն գործառնությունների չափով, որոնք գերազանցում են դուստր ընկերության համախառն ակտիվների մեկ տոկոսը: Ընդ որում, հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա տվյալները լրացվում են դուստր ընկերությունից ստացված հաշվետու ժամանակաշրջանի փաստացի հաշվետվությունների հիման վրա: Փաստացի ստացված հաշվետվությունների և ճշգրտումների արդյունքում ստացված տվյալների միջև զգալի շեղումների դեպքում, միջին օրական տվյալները ճշգրտելու նպատակով մայր բանկը պարտավոր է դուստր ընկերությունից պահանջել համապատասխան պարզաբանումներ:

 

ԴՈՒՍՏՐ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՁԵՌՔԲԵՐՄԱՆ ՕՐԻՆԱԿ

 

Ենթադրենք, 01.01.99 թ. մայր բանկը ձեռք է բերում դուստր ընկերության բաժնետոմսերի 80%-ը 960.000 միավոր գումարով և իրականացնում 20.000 միավոր գումարի չափով ձեռքբերման հետ կապված ուղղակի ծախսեր: Այսպիսով, ձեռքբերման արժեքը կազմում է 980.000 միավոր:

Ձեռքբերման ամսաթվին մայր բանկը, համաձայն հավելված 2.1-ի, կազմում է դուստր ընկերության ցուցանիշների աղյուսակ, որտեղ նշված են ձեռքբերման ամսաթվի դրությամբ դուստր ընկերության ակտիվների և պարտավորությունների հաշվեկշռային ու իրական արժեքների տվյալները, վերջիններիս տարբերության գումարները և այդ տարբերությունում մայր բանկի բաժնեմասին համապատասխան գումարը:

 

Դուստր ընկերության ցուցանիշներ

 

	Իրական արժեք	Հաշվեկշռային արժեք	Իրական և հաշվեկշռային արժեքների տարբերություն	Հաշվեկշռային և իրական արժեքների տարբերությունում մայր բանկի բաժնեմասը
Ընթացիկ ակտիվներ	440,000.00	440,000.00	0	0
Հող	320,000.00	260,000.00	60,000.00	48,000.00
Շենքեր	600,000.00	480,000.00	120,000.00	96,000.00
Գույք	100,000.00	110,000.00	-10,000.00	-8,000.00
Պարտավորություններ	510,000.00	550,000.00	40,000.00	32,000.00
Զուտ ակտիվներ	950,000.00	740,000.00	210,000.00
Ընդամենը` տեղաբաշխում				168,000.00
Հասարակ բաժնետոմսեր		230,000.00
Լրացուցիչ կապիտալ
Ընթացիկ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթ		510,000.00
Ընդամենը` կապիտալ		740,000.00

 

Մայր բանկը այնուհետև իրականացնում է ձեռքբերման գնի տեղաբաշխում, որտեղ ցույց է տրվում դուստր ընկերության հաշվեկշռային արժեքում մայր բանկի բաժնեմասը և հաշվեկշռային արժեքից ավելի վճարված գումարը, որից հանելով տեղաբաշխումների հանրագումարը` ստացվում է գուդվիլի գումարը:

 

Գնման գին	980,000.00
Դուստր ընկերության հաշվեկշռային արժեքի (740000) 80 տոկոսը	592,000.00
Ավել վճարված գումար	388,000.00
տեղաբաշխումների գումար	168,000.00
գուդվիլ	220,000.00

 

Այսպիսով, վճարված գնի դրական մնացորդը, որը չի վերագրվել համապատասխան հաշիվներին, իրենից ներկայացնում է գուդվիլը:

Ձեռքբերման ամսաթվի դրությամբ համախմբման հաշվեկշիռը պետք է կազմվի հետևյալ հաջորդականությամբ`

1. Մայր բանկի և դուստր ընկերության հաշվեկշռային արժեքով արտահայտված տվյալները գրանցվում են համախմբված հաշվեկշռի աղյուսակի (հավելված 2)` համապատասխանաբար 1-ին և 2-րդ սյունակներում:

2. «Ճշգրտումներ» բաժնում իրականացվում են համախմբման բոլոր բացառումներին վերաբերող գրանցումները`

- «Տ» գրանցումներ («Տ» գրանցումը վերաբերում է ձեռքբերման և հաշվեկշռային արժեքի տարբերության բաշխմանը): Դուստր ընկերությունում ներդրումների 388.000 ավելի վճարումը համախմբված հաշվեկշռում վերագրվում է համապատասխան հաշիվներին` ցույց տալով ձեռքբերման գնի տեղաբաշխումը: Հետևաբար, հողը ավելացվում է 48.000-ով` համապատասխանեցնելով վերջինիս իրական արժեքին, շենքերը` 96.000-ով, գույքը` -8.000-ով, պարտավորությունները` 32.000-ով: «Տ» գրանցումը ցույց է տալիս, որ տեղաբաշխումներն ի հայտ են եկել մայր բանկի կողմից դուստր ընկերության ձեռքբերման հետևանքով, և քանի որ վերջիններիս հանրագումարը ներառված է դուստր ընկերության ձեռքբերման արժեքի մեջ, այն պետք է բացառվի համախմբված հաշվեկշռից` արտացոլվելով «Ճշգրտումներ» բաժնի կրեդիտային մասում` «Դուստր ընկերությունում ներդրումներ» հոդվածի տողում:

- «Կ» գրանցումներ: Դուստր ընկերության կապիտալի հաշիվները բացառվում են: «Կ» գրանցումների ժամանակ դուստր ընկերության սկզբնական կապիտալի հաշիվները հանվում են, քանի որ այս հաշիվների մնացորդները ձևավորվել են մինչև համախմբումը: Հետևաբար, հանվում է` կրեդիտագրվում է դուստր ընկերությունում կատարված ներդրումների հաշիվը` 592.000 գումարի չափով, որը հավասար է դուստր ընկերության կապիտալի` 740.000-ի 80%-ին, և դեբետագրվում է դուստր ընկերության կապիտալը` 740.000: 740.000-592.000-ի տարբերությունը` 148.000, իրենից ներկայացնում է փոքրամասնության բաժնեմասը դուստր ընկերության կապիտալում և արտացոլվում է «Ճշգրտումներ» բաժնի կրեդիտային մասում:

3. Այնուհետև գրանցվում են հաշվեկշռի համախմբված ցուցանիշները` հաշվի առնելով ճշգրտումների գումարները:

4. Համախմբված եկամուտների և ծախսերի հաշվետվությունում ձեռքբերման ժամանակ չեն ներառվում դուստր ընկերության եկամուտների ու ծախսերի տվյալները, քանի որ վերջիններս չեն ստացվել (իրականացվել) նոր սեփականատերերի` մայր բանկի համար (կողմից): Այսպիսով, համախմբված ծախսերը (միայն մայր բանկի ծախսերը) հանվում են համախմբված եկամուտներից (միայն մայր բանկի եկամուտները), որպեսզի ստանանք համախմբված զուտ շահույթը: Ձեռքբերման ամսաթվի դրությամբ համախմբված ծախսերը, եկամուտները, զուտ շահույթը, վճարված շահաբաժինները համընկնում են մայր բանկի համապատասխան ցուցանիշների հետ: Ձեռքբերմանը հաջորդող հաշվետու ժամանակաշրջաններում այս ցուցանիշները կփոխվեն դուստր ընկերության գործունեության ընթացքում ստացված արդյունքների հետևանքով:

Համախմբված հաշվեկշիռ` ձեռքբերման ամսաթվի դրությամբ. 01.01.99 թ.

 

	Մայր բանկ	Դուստր ընկերության ցուցանիշներ հաշվեկշռային	Ճշգրտումներ		Փոքրամասնության բաժնեմաս	Ընդամենը
			դեբետ	կրեդիտ
Ընթացիկ ակտիվներ
	600000.00	440000.00				1040000.00
Հող	298000.00	260000.00	(Տ) 48000.00			606000.00
Շենքեր	920000.00	480000.00	(Տ) 96000.00			1496000.00
Գույք	250000.00	110000.00		(Տ) 8000.00		352000.00
Դուստր ընկերությունում ներդրումներ
	980000.00			(Կ)592000.00		0.00
				(Տ)388000.00
Գուդվիլ
			(Տ)220000.00			220000.00
Ընդամենը` ակտիվներ
	3048000.00	1290000.00				3714000.00
Պարտավորություններ
	1371900.00	550000.00	(Տ) 32000.00			1889900.00
Դուստր ընկերության կապիտալում փոքրամասնության բաժնեմասը հաշվետու ժամանակաշրջանի դրությամբ
				(Կ)148000.00	148000.00	148000.00
Հասարակ բաժնետոմսեր
	850000.00	230000.00	(Կ)230000.00			850000.00
Լրացուցիչ կապիտալ						0
Ընթացիկ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթ
	826100.00	510000.00	(Կ)510000.00			826100.00
Ընդամենը` կապիտալ
	1676100.00	740000.00				1824100.00
Ընդամենը` պարտավորություններ, կապիտալ
	3048000.00	1290000.00				3714000.00

 

Եկամուտների և ծախսերի հաշվետվություն` ձեռքբերման ամսաթվի դրությամբ. 01.01.99 թ.

 

	Մայր բանկ	Դուստր ընկերության ցուցանիշեր հաշվեկշռային	Ճշգրտումներ		Փոքրամաս- նության բաժնեմաս	Ընդամենը
			դեբետ	կրեդիտ
Եկամուտներ	624100.00					624100.00
Ծախսեր	590000.00					590000.00
Դուստր ընկերությունից ստացված շահույթ		0.00				0.00
Փոքրամասնության բաժնեմասը դուստր ընկերության շահույթում	0.00	0.00				0.00
Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ	34100.00	0.00				34100.00
Նախորդ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթ	840000.00	0.00				840000.00
Վճարված շահաբաժիններ	48000.00	0.00				48000.00
Չբաշխված շահույթ`01/01/98	826100.00	0.00				826100.00

 

Համախմբման գործընթաց` ձեռքբերման օրվան հաջորդող 1-ին հաշվետու ժամանակաշրջանում

Ձեռքբերման ամսաթվին հաշվարկված տեղաբաշխումների գումարները (դուստր ընկերության ակտիվների և պարտավորությունների իրական և հաշվեկշռային արժեքների տարբերությունում մայր բանկի բաժնեմասը) հանդիսանում են ծախսեր, որոնք ստանձնել է մայր բանկը դուստր ընկերության ձեռքբերման ժամանակ: Սակայն, հաշվի առնելով այն փաստը, որ նրանք ունեն օգտակար ծառայության սահմանափակ ժամկետ (բացառությամբ հողի), ուստի պետք է ամորտիզացվեն:

 

Ձեռքբերման ժամանակ իրականացված տեղաբաշխումների ամորտիզացիոն հատկացումների աղյուսակ

 

	Հաշվեկշռային և իրական արժեքների տարբերություն	Հաշվեկշռային և իրական արժեքների տարբերությու նում մայր բանկի բաժնեմասը	Օգտակար ծառայու- թյան ժամկետը	Տարեկան ամորտի- զացիան
Ընթացիկ ակտիվներ	0	0
Հող	60,000.00	48,000.00
Շենքեր	120,000.00	96,000.00	20	4800.00
Գույք	-10,000.00	-8,000.00	10	-800.00
Պարտավորություններ	40,000.00	32,000.00	8	4000.00
Գուդվիլ		220,000.00	20	11000.00
Ընդամենը` տարեկան ամորտիզացիա				19000.00

 

Ձեռքբերմանը հաջորդող առաջին հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում մայր բանկի «Դուստր ընկերությունում ներդրումներ» հաշվի մնացորդը, համաձայն բաժնեմասնակցության մեթոդի կկազմի 1.017.000 միավոր:

 

«Դուստր ընկերությունում ներդրումներ» հաշվի մնացորդը 01.01.99 թ. (գնման գին)	980,000.00
1999 թ. դուստր ընկերության շահույթ (107.500-ի 80 %)	86,000.00
Տեղաբաշխման ամորտիզացիա	19,000.00
Խտացված շահաբաժիններ	30,000.00
Դուստր ընկերությունից ստացված շահույթ	37,000.00
«Դուստր ընկերությունում ներդրումներ» հաշվի մնացորդը 31.12.99 թ.	1,017,000.00

 

31.12.99 թ. դրությամբ համախմբման գործընթացն իրականացվում է` ինչպես նկարագրված է ձեռքբերման ամսաթվի դրությամբ: Սակայն այս դեպքում «Ճշգրտումներ» բաժնում ավելացվում են`

1.«Ա» գրանցումները, որոնք վերաբերում են ձեռքբերման ամսաթվին իրականացված տեղաբաշխումների ամորտիզացիային: Հավելված 2.2-ի հիման վրա յուրաքանչյուր ակտիվի և պարտավորության տեղաբաշխման ամորտիզացիայի գումարը գրանցվում է «Ճշգրտումներ» բաժնի կրեդիտային մասում, եթե տեղաբաշխման գումարը ձեռքբերման ժամանակ գրանցվել է դեբետային մասում, և հակառակը, տեղաբաշխման ամորտիզացիայի գումարը գրանցվում է «Ճշգրտումներ» բաժնի դեբետային մասում, եթե տեղաբաշխման գումարը ձեռքբերման ժամանակ գրանցվել է կրեդիտային մասում: Տվյալ օրինակում` «շենքեր» ակտիվի համար սկզբնապես դեբետագրվել է 96.000, տարեկան ամորտիզացիան կազմում է 4.800 և արտացոլվում է կրեդիտային մասում: Ամորտիզացիոն հատկացումների հանրագումարն արտացոլվում է եկամուտների և ծախսերի հաշվետվության «ճշգրտումներ» բաժնի ծախսերի դեբետային մասում` տարեկան ամորտիզացիայի գումարի չափով` 19.000:

2.«Դ» գրանցումները, որոնք վերաբերում են դուստր ընկերության կողմից տրված շահաբաժիններին (դիվիդենդներին): Վերջիններս պետք է բացառվեն համախմբված հաշվետվությունից, քանի որ, ըստ էության, դրանք մայր բանկի հետ միջխմբային փոխանցումներ են: Մայր բանկին տրված դիվիդենդի գումարը` 30.000 (37.500x80%), արտացոլվում է եկամուտների և ծախսերի հաշվետվության «վճարված շահաբաժիններ» տողի կրեդիտային մասում, իսկ փոքրամասնությանը վճարված շահաբաժիններն արտացոլվում են «Փոքրամասնության բաժնեմաս» սյունակում` 7.500 (37.500x20%): Քանի որ ըստ բաժնեմասնակցության մեթոդի` մայր բանկի «Դուստր ընկերությունում ներդրումներ» հաշիվը նվազեցվել է ստացված շահաբաժինների գումարի չափով` 30.000, համախմբման ժամանակ այն ավելացվում է ներդրումներին` արտացոլվելով տվյալ հաշվի դեբետային մասում:

3.«Շ» գրանցումները, որոնք վերաբերում են դուստր ընկերության կողմից ստացված շահույթին: Շահույթի գումարը` 107,500.00, պետք է բացառվի, քանի որ դուստր ընկերության եկամուտներն ու ծախսերն արդեն ներառված են համախմբված եկամուտների և ծախսերի տողում: Քանի որ մայր բանկը ճանաչել է դուստր ընկերության շահույթի գումարում իր բաժնեմասը` նվազեցրած տարեկան ամորտիզացիայի գումարի չափով` 67,000.00 ((107,500.00x80%)-19.000), 67.000-ը բացառելու նպատակով այն գրանցվում է «Դուստր ընկերությունից ստացված շահույթ» տողի դեբետային մասում և հաշվեկշռի «Դուստր ընկերությունում ներդրումներ» տողի կրեդիտային մասում: Դուստր ընկերության շահույթում փոքրամասնության բաժնեմասը` 21500 (107,500.00x20%), արտացոլվում է «Փոքրամասնության բաժնեմաս» սյունակում և ներառվում համախմբված եկամուտների և ծախսերի հաշվետվության «ընդամենը» սյունակում:

«Ճշգրտումներ» բաժինը լրացնելուց հետո լրացվում են համախմբված հաշվեկշռի և համախմբված եկամուտների և ծախսերի հաշվետվության «Ընդամենը» սյունակները.

- Եկամուտներ. 1.253.000` Դուստր ընկերության և մայր բանկի եկամուտները գումարվում են

- Ծախսեր. 1.141.500` Մայր բանկի և դուստր ընկերության ծախսերը գումարվում են, հաշվի է առնվում նաև ամորտիզացիան` 19.000 (ինչպես ցույց է տրված հաշվետվությունում)

- Դուստր ընկերությունից ստացված շահույթ. 0` Մայր բանկի կողմից դուստր ընկերությունից ստացված շահույթը բացառվում է

- Զուտ շահույթ. 90.000` Համախմբված եկամուտները- համախմբված ծախսերը- փոքրամասնության բաժնեմասը

- Նախորդ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթ. 826.100:

- Վճարված շահաբաժիններ. 40.000` ներառվում է միայն մայր բանկի մնացորդը, քանի որ վճարված շահաբաժիններից 80%-ը` 30.000, վճարվել է մայր բանկին, (միջխմբային), իսկ այլ սեփականատերերին վճարված շահաբաժինների գումարը` 7.500, արտացոլվում է «փոքրամասնության բաժնեմաս» սյունակում և չի ներառվում «համախմբված` ընդամենը» սյունակում, քանի որ այն դուրս է մայր բանկի հետաքրքրության շրջանակներից:

- Հաշվետու ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթ. 876.100` Համախմբված զուտ շահույթ + համախմբված նախորդ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթ-համախմբված վճարված շահաբաժիններ

- Ընթացիկ ակտիվներ. 1.1071.000` Մայր բանկի և դուստր ընկերության հաշվեկշռային արժեքների հանրագումար

- Հող. 641.000` Մայր բանկի հաշվեկշռային արժեք + դուստր ընկերության հաշվեկշռային արժեք + գնման գնի տեղաբաշխում` 48.000,

- Շենքեր. 641.000` Մայր բանկի և դուստր ընկերության հաշվեկշռային արժեքների հանրագումար + 96.000 ձեռքբերման գնի տեղաբաշխումը - 4.800` 1999 թ. ձեռքբերման գնի տեղաբաշխման ամորտիզացիան,

- Գույք. 442.800` Մայր բանկի և դուստր ընկերությունների հաշվեկշռային արժեքների հանրագումարը - 8.000` տեղաբաշխումից նվազեցումը + 1999 թ. տեղաբաշխման ամորտիզացիայի ծախսերի կրճատումը` 800,

- Դուստր ընկերությունում ներդրումներ. 0` Մայր բանկի հաշվեկշռի այս ակտիվի գումարը չի ներառվում համախմբված հաշվեկշռում, որպեսզի ներառվեն դուստր ընկերության ակտիվներն ու պարտավորությունները

- Գուդվիլ. 209.000` Տեղաբաշխման գումարը` 220.000 - 1999 թ. ամորտիզացիան` 11.000

- Ընդհանուր ակտիվներ. 3.875.000` Ընդհանուր համախմբված ակտիվներ

- Պարտավորություններ. 1.986.900` Մայր բանկի և դուստր ընկերության հաշվեկշռային արժեքների հանրագումար - 32.000` տեղաբաշխման գումարը + 4.000 ամորտիզացիան

- Դուստր ընկերության կապիտալում փոքրամասնության բաժնեմաս. 162.000 (580.000+230.000)x20%

Փոքրամասնության բաժնեմասը կարող է հաշվարկվել նաև հետևյալ կերպ`

Փոքրամասնության բաժնեմաս` 01.01.98 (20% 740.000-ից) 148.000

Փոքրամասնության բաժնեմաս դուստր ընկերության շահույթում` 21.500

Փոքրամասնությանը վճարված շահաբաժիններ` (7.500)

Փոքրամասնության բաժնեմաս` 31.12.99 162.000

- Հասարակ բաժնետոմսեր. 850.000` Մայր բանկի հաշվեկշռային արժեքը

- Ընթացիկ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթ 31.12.99. 876.100` Տարվա սկզբի համախմբված չբաշխված շահույթ + համախմբված զուտ շահույթ-համախմբված վճարված շահաբաժիններ

- Ընդամենը` պարտավորություններ և կապիտալ. 3.875.000` Համախմբված պարտավորությունների և կապիտալի հանրագումար

 

Եկամուտների եվ ծախսերի հաշվետվություն

 

Մայր բանկ	Դուստր ընկերության ցուցանիշներ` հաշվեկշռային	Ճշգրտումներ		Փոքրամասնության բաժնեմաս	Ընդամենը
		դեբետ	կրեդիտ
Եկամուտների և ծախսերի հաշվետվություն
Եկամուտներ
723000.00	530000.00				1253000.00
Ծախսեր
700000.00	422500.00	(Ա) 19000.00			1141500.00
Դուստր ընկերությունից ստացված շահույթ
67000.00	0.00	(Շ) 67000.00			0.00
Փոքրամասնության բաժնեմասը դուստր ընկերության շահույթում
0.00	0.00			21500.00	21500.00
Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ
90000.00	107500.00				90000.00
Նախորդ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթ
826100.00	510000.00	(Կ)510000.00			826100.00
Վճարված շահաբաժիններ
40000.00	37500.00		(Դ)30000.00	7500.00	40000.00
Չբաշխված շահույթ 31/12/98
876100.00	580000.00				876100.00

 

Համախմբված հաշվեկշիռ ձեռքբերմանը հաջորդող 1-ին հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում` 31.12.99 թ.

 

Մայր բանկ	Դուստր ընկերության ցուցանիշներ` հաշվեկշռային	Ճշգրտումներ		Փոքրամասնության բաժնեմաս	Ընդամենը
		դեբետ	կրեդիտ
Ըթացիկ ակտիվներ
626000.00	445000.00				1071000.00
Հող
298000.00	295000.00	(Տ) 48000.00			641000.00
Շենքեր
880000.00	540000.00	(Տ) 96000.00	(Ա) 4800.00		1511200.00
Գույք
290000.00	160000.00	(Ա)  800.00	(Տ) 8000.00		442800.00
Դուստր ընկերությունում ներդրումներ
1017000.00	0	(Դ) 30000.00	(Կ) 592000.00		0
			(Տ) 388000.00
			(Շ) 67000.00
Գուդվիլ
0	0	(Տ) 220000.00	(Ա) 11000.00		209000.00
Ընդամենը` ակտիվներ
3111000.00	1440000.00				3875000.00
Պարտավորություններ
1384900.00	630000.00	(Տ) 32000.00	(Ա) 4000.00		1986900.00
Դուստր ընկերության կապիտալում փոքրամասնության բաժնեմասը
			(Կ) 148000.00	148000.00
Դուստր ընկերության կապիտալում փոքրամասնության բաժնեմասը հաշվետու ժամանակաշրջանի դրությամբ
0	0			162000.00	162000.00
Հասարակ բաժնետոմսեր
850000.00	(Կ) 230000.00				850000.00
Լրացուցիչ կապիտալ					0
Ընթացիկ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթ
876100.00	580000.00				876100.00
Ընդամենը պարտավորություն և կապիտալ
3111000.00	1440000.00				3875000.00

 

Ձեռքբերումից հետո յուրաքանչյուր հաշվետու ժամանակաշրջանում համախմբված հաշվետվությունները կազմում են նույն ձևով, ինչպես նկարագրված էր 31.12.99 թ. համախմբված հաշվեկշռի կազմման օրինակում: Սակայն այս հաշվետու ժամանակաշրջանում (Տ) գրանցումներում արտացոլվում է ընթացիկ տարվա սկզբի դրությամբ չամորտիզացված տեղաբաշխումը (այսինքն` սկզբնական արտացոլված տեղաբաշխման գումարը-նախորդ տարվա ամորտիզացիան):

 

Համախմբմանը հաջորդող երկրորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի դրությամբ. 31.12.00 թ.

 

Մայր բանկ	Դուստր ընկերության ցուցանիշներ` հաշվեկշռային	Ճշգրտումներ		Փոքրամասնության բաժնեմաս	Ընդամենը
		դեբետ	կրեդիտ
Եկամուտների և ծախսերի հաշվետվություն
Եկամուտներ
910000.00	430000.00				1340000.00
Ծախսեր
580000.00	340000.00	(Ա) 19000.00			939000.00
Դուստր ընկերությունից ստացված շահույթ
53000.00	0.00	(Շ) 53000.00			0.00
Փոքրամասնության բաժնեմասը դուստր ընկերության շահույթում
0.00	0.00			18000.00	18000.00
Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ
383000.00	90000.00				383000.00
Նախորդ
876100.00	580000.00	(Կ)580000.00			876100.00
Վճարված շահաբաժիններ
60000.00	50000.00		(Դ)40000.00	10000.00	60000.00
Ընթացիկ ժամանակաշրջանի շբաշխված շահույթ
1199100	620000.00				1199100

 

Համախմբված հաշվեկշիռ` ձեռքբերմանը հաջորդող 2-րդ հաշվետու ժամանակաշրջանի դրությամբ 31.12.00 թ.

 

Մայր բանկ	Դուստր ընկերության ցուցանիշներ` հաշվեկշռային	Ճշգրտումներ		Փոքրամասնության բաժնեմաս	Ընդամենը
		դեբետ	կրեդիտ
Ըթացիկ ակտիվներ
626000.00	445000.00				1071000.00
Հող
298000.00	295000.00	(Տ) 48000.00			641000.00
Շենքեր
880000.00	540000.00	(Տ) 91200.00	(Ա) 4800.00		1506400.00
Դուստր ընկերությունում ներդրումներ
1030000.00	0.00	(Դ) 40000.00	(Կ) 648000.00		0
Գույք
290000.00	160000.00	(Ա)  800.00	(Ա)7200.00		443600.00
			(Ա) 369000.00
			(Շ) 53000.00
Գուդվիլ
0.00	0.00	(Տ) 209000.00	(Ա) 11000.00		198000.00
Ընդամենը ակտիվներ
3124000.00	1440000.00				3860000.00
Պարտավորություններ
1074900.00	590000.00	(Տ) 28000.00	(Ա) 4000.00		1640900.00
Դուստր ընկերության կապիտալում փոքրամասնության բաժնեմասը նախորդ ժամանակաշրջանի դրությամբ
0.00	0.00		(Տ) 162000.00		162000.00
Դուստր ընկերության կապիտալում փոքրամասնության բաժնեմասը հաշվետու ժամանակաշրջանի դրությամբ
0.00	0.00			170000.00	170000.00
Հասարակ բաժնետոմսեր
850000.00	230000.00	(Կ) 230000.00			850000.00
Լրացուցիչ կապիտալ					0.00
Ընթացիկ ժամանակաշրջանի չբաշխված շահույթ
1199100.00	620000.00	(Կ) 620000.00			1199100.00
Ընդամենը` կապիտալ
2049100.00	850000.00				2219100.00
Ընդամենը` պասիվներ
3124000.00	1440000.00				3860000.00