«Վավերացնում եմ»
Հայաստանի Հանրապետության
Նախագահ Ռ.Քոչարյան
3 հոկտեմբերի 2005 թ.
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ
Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ
15 սեպտեմբերի 2005 թվականի N 1546-Ն
ԱՆՏԱՌԱՅԻՆ ԾԱՌԱՏԵՍԱԿՆԵՐԻ ՀԱՏՄԱՆ ՏԱՐԻՔԸ ՍԱՀՄԱՆԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
Հայաստանի Հանրապետության անտառային օրենսգրքի 10-րդ հոդվածին և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2004 թվականի դեկտեմբերի 30-ի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի գործունեության միջոցառումների ծրագիրը և գերակա խնդիրները հաստատելու մասին» N 1922-Ն որոշման 152-րդ կետին համապատասխան` Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.
1. Հաստատել անտառային ծառատեսակների հատման տարիքի սահմանման կարգը՝ համաձայն հավելվածի:
2. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը հաջորդող օրվանից։
|
|
Ա. Մարգարյան |
|
|
|
Հավելված |
Կ Ա Ր Գ
ԱՆՏԱՌԱՅԻՆ ԾԱՌԱՏԵՍԱԿՆԵՐԻ ՀԱՏՄԱՆ ՏԱՐԻՔԻ ՍԱՀՄԱՆՄԱՆ
I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ
1. Սույն կարգում օգտագործվող հիմնական հասկացություններն են`
աճման պայմաններ` ծառատեսակների գոյության պայմաններ, որոնք ապահովում են դրանց աճն ու զարգացումը.
անտառի տիպ` ծառուտի (անտառի) արտադրողականության գնահատման միավոր, որը բնորոշվում է միջին բարձրությամբ և հասակով.
աստիճանական հատումներ` անտառավերականգնման հատումների տեսակ, որը կատարվում է մի քանի փուլով.
բոնիտետային դասեր` անտառի արտադրողականության ցուցանիշին համապատասխան դաս.
գերհասուն ծառուտ` անտառի հասակային վիճակ, որը հաջորդում է ծառուտի հասուն փուլին, բնորոշվում է վերին շարահարկում ծառերի թույլ աճով.
ծառատեսակների վերաճ` անտառի ծածկոցի տակ աճող ծառատեսակների մատղաշի աճ.
ծառուտի բացասական աճի փուլ` այն տարիքն է, երբ տվյալ ծառուտում ծառերի տարեկան միջին աճը չի փոխհատուցում մահացող ծառերի բնափայտի ծավալը.
հասուն ծառուտ` ծառուտի հասակային խումբ, որը նախորդում է գերհասուն հասակին, դանդաղում է ծառերի տարբերակումը, գագաթային աճը, թուլանում է բնի ընդլայնական աճը:
2. Անտառային ծառատեսակների հատման տարիքը որոշվում է` սկսած այն հասակային դասից, երբ ծառերը (ծառուտը) սկսում են աստիճանաբար կորցնել իրենց կայունությունը և արտադրողականությունը, երբ տվյալ ծառուտում ծառերի միջին աճը չի փոխհատուցում ծառերի բնափայտի ծավալը:
3. Հայաստանի Հանրապետությունում անտառային ծառատեսակների հատման տարիքը սահմանվում է անտառավերականգնման հատումներ իրականացնելու համար:
II. ԱՆՏԱՌԱՅԻՆ ԾԱՌԱՏԵՍԱԿՆԵՐԻ ՀԱՏՄԱՆ ՏԱՐԻՔԻ ՍԱՀՄԱՆՈՒՄԸ
4. Հայաստանի Հանրապետության անտառներում անտառավերականգնման հատումներն իրականացվում են աստիճանական և ընտրովի հատումների ձևով, որտեղ հատման տարիքը որոշելիս հաշվի են առնվում ծառուտի հասակային խմբերն ու դասերը:
5. Ծառուտների հասակային խմբերն ու հասակային դասերն ըստ հատման տարիքի ներկայացված են N 1 աղյուսակում.
Աղյուսակ N 1
Ծառուտների հասակային խմբերն ու դասերն ըստ հատման տարիքի Հատման Ծառուտների բաշխումն ըստ հասակային խմբերի մատղաշներ հասունացողներ հասուններ գերհասուններ Հասակային դասեր տարիքը (տարի) IV 61-80 I 1-20 II 21-40 III 41-60 IV-V 61-100 VI և բարձր 101 և ավելի IV 31-40 I 1-10 II 11-20 III 21-30 IV-V 31-50 VI և բարձր 51 և ավելի V 81-100 I-II 1-40 III 41-60 IV 61-80 V-VI 81-120 VII և բարձր 121 և ավելի V 41-50 I-II 1-20 III 21-30 IV 31-40 V-VI 41-60 VII և բարձր 61 և ավելի VI 101-120 I-II 1-40 III-IV 41-80 V 81-100 VI-VII 101-140 VIII և բարձր VI 51-60 _I-II_ 1-20 III-IV 21-40 V 41-50 VI-VII 61-70 VIII և բարձր 71 և ավելի VII 121-140 _I-II_ 1-40 III-IV 41-100 VI 101-120 VII-VIII 121-160 IX և բարձր 161 և ավելի VII 61-70 _I-II_ 1-20 III-V 21-50 VI 51-60 VII-VIII 61-80 IX և բարձր 81 և ավելի
հասակային
դասերը
Հատման
տարիքը (տարի)
միջահասակներ
20 և ավելի տարեկան հասակային դասեր` սերմնային ծագում ունեցող փշատերևավորներ, կոշտատերևավորներ:
10 և ավելի տարեկան հասակային դասեր` փափկատերևավորներ և կոճղաշվային վերարտադրությամբ բազմացող կոշտատերևավորներ:
6. Աստիճանական հատումները լինում են՝ հավասարաչափ, խմբակային-ընտրովի և երկարատև:
Հավասարաչափ հատումներն իրականացվում են այն ծառուտներում, որտեղ առկա է նոսրացման անհրաժեշտություն:
Խմբակային-ընտրովի հատումների ժամանակ ծառուտը հատվում է մի քանի փուլով` խմբերով, հասակային մեկ դասի ժամանակահատվածում, որտեղ առկա է մատղաշի անհրաժեշտ քանակություն:
Երկարատև հատումներն իրականացվում են տարահասակ ծառուտներում՝ 2 փուլով: Առաջին և երկրորդ հատումների ժամանակ թողնվում են այն ծառերը, որոնք դեռևս չեն հասունացել: Նման ծառուտներում հատումները վերսկսվում են 30-40 տարի հետո, երբ ծառերը հասնում են շահագործման տարիքի:
Ծառուտների հասակային դասերն ըստ տարիքի ներկայացված են N 2 աղյուսակում
Աղյուսակ N 2
Ծառուտների հասակային դասերն ըստ տարիքի
|
Հասակա-յին դասերը |
Ծառուտի տարիքը (տարի) |
Հասակային դասերը |
Ծառուտի տարիքը (տարի) | ||
|
20 և ավելի տարեկան հասակային դասեր |
10 և ավելի տարեկան հասակային դասեր |
20 և ավելի տարեկան հասակային դասեր |
10 և ավելի տարեկան հասակային դասեր | ||
|
I |
1-20 |
1-10 |
VII |
121-140 |
61-70 |
|
II |
21-40 |
11-20 |
VIII |
141-160 |
71-80 |
|
III |
41-60 |
21-30 |
IX |
161-180 |
81-90 |
|
IV |
61-80 |
31-40 |
X |
181-200 |
91-100 |
|
V |
81-100 |
41-50 |
XI |
201-220 |
101-110 |
|
VI |
101-120 |
51-60 |
XII |
221-240 |
111-120 |
20 և ավելի տարեկան հասակային դասեր` սերմնային ծագում ունեցող փշատերևավորներ և կոշտատերևավորներ:
10 և ավելի տարեկան հասակային դասեր` փափկատերևավորներ և կոճղաշվային վերարտադրությամբ բազմացող կոշտատերևավորներ:
7. Ընտրովի հատումներն իրականացվում են տարահասակ, հասուն և գերհասուն անտառներում. հատվում են հասուն և գերհասուն, ինչպես նաև հիվանդություններով և վնասատուներով վարակված ծառերը:
8. Անտառային ծառատեսակների հատման տարիքը որոշվում է` սկսած այն հասակից, երբ ծառուտն աստիճանաբար կորցնում է իր կայունության և արտադրողականության ցուցանիշները, իսկ ծառերն անցնում են բացասական աճի փուլ:
Անտառային ծառատեսակների հատման առավելագույն սահմանային տարիքի և ծառուտի բացասական աճն սկսելու միջև ընկած ժամանակահատվածը 20-40 տարի է, որի ընթացքում երաշխավորվում է ծառերի հատումը:
Հասուն և գերհասուն անտառային ծառատեսակների հատման տարիքը ներկայացված է N 3 աղյուսակում.
Աղյուսակ N 3
Հասուն և գերհասուն անտառային ծառատեսակների հատման տարիքը
|
Գերակշռող ծառերը |
Անտառների նպատակային նշանակությունը | |||
|
պաշտպանական |
սոցիալական | |||
|
տարիքը |
հասակային դասը |
տարիքը |
հասակային դասը | |
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
|
Փշատերևավորներ |
121-140 |
VII |
141-160 |
VIII |
|
Սոճի | ||||
|
Կոշտատերևավորներ |
161-180 |
IX |
181-200 |
X |
|
Կաղնի (սերմնային) | ||||
|
Կաղնի (բնաշվային) |
61-70 |
VII |
71-80 |
VIII |
|
Հաճար |
141-160 |
VIII |
161-180 |
IX |
|
Բոխի (սերմնային) |
81-100 |
V |
101-120 |
VI |
|
Բոխի (բնաշվային) |
61-70 |
VII |
71-80 |
VIII |
|
Ղաժի |
41-50 |
V |
51-60 |
VI |
|
Հացենի |
121-140 |
VII |
141-160 |
VIII |
|
Թխկի |
121-140 |
VII |
141-160 |
VIII |
|
Թեղի |
121-140 |
VII |
141-160 |
VIII |
|
Խնձորենի |
101-120 |
VI |
121-140 |
VII |
|
Տանձենի |
101-120 |
VI |
121-140 |
VII |
|
Ընկուզենի |
141-160 |
VIII |
161-180 |
IX |
|
Փափկատերևավորներ |
61-70 |
VII |
71-80 |
VIII |
|
Կեչի | ||||
|
Կաղամախի |
41-50 |
V |
51-60 |
VI |
|
Լորենի |
91-100 |
X |
101-110 |
XI |
|
Փռշնի |
61-70 |
VII |
71-80 |
VIII |
|
Ուռի |
41-50 |
V |
51-60 |
VI |
|
|
Մ. Թոփուզյան |
