ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ

 

ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ԵՎ ԵՆԹԱԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔՆԵՐԻ

ՆԱԽԱՐԱՐ

 

«23» հունվարի 2025 թ. ք. Երևան

N 04-Ն

 

Հ Ր Ա Մ Ա Ն

 

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԱՎԻԱՑԻԱՅԻ ԱՎԻԱՑԻՈՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ԾՐԱԳԻՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 

Ղեկավարվելով «Ավիացիայի մասին» օրենքի 7-րդ հոդվածի 1.1-ին մասի 35-րդ կետով, 52-րդ հոդվածի 5-րդ մասի 1-ին կետով՝

 

ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ.

 

1․ Հաստատել Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական ավիացիայի ավիացիոն անվտանգության ուսումնական ծրագիրը՝ համաձայն հավելվածի։

2․ Սույն հրամանն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվանից մեկ ամիս հետո:

 

Նախարար`   1/23/2025

Դ․ ԽՈՒԴԱԹՅԱՆ

 

Հավելված Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարի 2025 թվականի հունվարի 23-ի N 04-Ն հրամանի

 

ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ԾՐԱԳԻՐ

 

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԱՎԻԱՑԻԱՅԻ ԱՎԻԱՑԻՈՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ

 

1. ԾՐԱԳՐԻ ՆՊԱՏԱԿԸ

 

1. Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական ավիացիայի ավիացիոն անվտանգության ուսումնական ծրագրի (այսուհետ՝ Ուսումնական Ծրագիր) նպատակն է սահմանել ավիացիոն անվտանգության մասով քաղաքացիական ավիացիայի համակարգի և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2003 թվականի հոկտեմբերի 2-ի N 1307-Ն որոշմամբ (այսուհետ՝ Ազգային ծրագիր) հաստատված հավելվածի դրույթներին համապատասխան՝ ավիացիոն անվտանգության ապահովման աշխատանքներում ներառված բոլոր կազմակերպությունների աշխատողների ուսուցման և վերապատրաստման կարգն ու պայմանները և ապահովել ավիացիոն անվտանգության միջոցառումների արդյունավետ կիրառումը։

 

2. ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ԾՐԱԳՐՈՒՄ ՕԳՏԱԳՈՐԾՎՈՂ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

 

2. Սույն Ուսումնական Ծրագրում օգտագործվում են հետևյալ հասկացությունները՝

1) Լիազոր մարմին – Հայաստանի Հանրապետությունում ավիացիայի (բացառությամբ ռազմական) բնագավառի՝ օրենքով լիազորված պետական կառավարման համակարգի մարմին, որը պատասխանատու է քաղաքացիական ավիացիայի ավիացիոն անվտանգության ուսումնական ծրագրի մշակման, դրա ներդրման, կիրառման և պահպանման համար:

2) Ավիացիոն անվտանգության վերաբերյալ գաղտնի տեղեկատվություն- տեղեկատվություն, որը չարտոնված անձանց հասանելիության կամ դրանց բացահայտման դեպքում կարող է առաջացնել խոցելի տեղեր կամ հնարավորություն ստեղծել այն օգտագործելու քաղաքացիական ավիացիայի դեմ ուղղված անօրինական միջամտության գործողության իրականացման նպատակով:

3) Սերտիֆիկացիա- Լիազոր մարմնի կողմից աշխատողի մասնագիտական գիտելիքների ու աշխատանքային ունակությունների համապատասխանության գնահատում և հաստատում։

4) Ավիացիոն անվտանգություն - Քաղաքացիական ավիացիայի պաշտպանությունն անօրինական միջամտության գործողություններից, որն ապահովվում է մարդկային ու նյութական ռեսուրսների ներգրավման և մի շարք համալիր միջոցառումների իրականացման միջոցով։

5) Ավիացիոն հատուկ աշխատանքներ - օդանավերի թռիչք, որի ընթացքում օդանավն օգտագործվում է մասնագիտացված ծառայություններ մատուցելու համար այնպիսի ոլորտներում, ինչպիսիք են գյուղատնտեսությունը, շինարարությունը, նկարահանումները, գրաֆիկական լուսանկարահանումները, դիտարկումները, պարեկային, որոնման և փրկարարական աշխատանքները, օդային գովազդը և այլն:

6) Շահագործման մեջ գտնվող օդանավ - կայանատեղիում գտնվող օդանավ, որը գտնվում է այնպիսի հսկողության տակ, որը թույլ է տալիս հայտնաբերել տվյալ օդանավ մուտքի իրավունք չունեցող անձանց:

7) Շահագործման մեջ չգտնվող օդանավ - օդանավ, որը կամ կայանված է օդանավի կայանատեղիում 12 ժամից ավելի ժամկետով կամ չի գտնվում այնպիսի վերահսկողության տակ, որը թույլ է տալիս հայտնաբերել չարտոնված մուտքի հնարավորություն:

8) Ավիացիոն անվտանգության կրիտիկական տեղեկատվական համակարգ - տեղեկատվական ռեսուրսների համալիր, որը նախատեսված է այն տեղեկատվության հավաքագրման, մշակման, պահպանման, օգտագործման, փոխանակման, տարածման կամ ոչնչացման համար, որն ավիացիոն գործունեության իրականացման ընթացքում առավել անհրաժեշտ է ավիացիոն անվտանգության ապահովման համար։

9) Ընդհանուր նշանակության ավիացիայի օդանավերի թռիչք - առևտրային օդային փոխադրումներից կամ թռիչքից բացի կատարվող օդանավերի թռիչք, որը կապված է ավիացիոն հատուկ աշխատանքների իրականացման հետ:

10) Անվտանգության միջոցառումների վերահսկում - լիազոր մարմնի կողմից քաղաքացիական ավիացիայի անվտանգության Ազգային ծրագրի պահանջների ապահովման նպատակով իրականացվող ուսումնասիրություն, որն անցկացվում է օդանավակայանների, օդանավ շահագործողների և ավիացիոն գործունեություն իրականացնող կազմակերպությունների ավիացիոն անվտանգության համակարգերում:

11) Անվտանգության փորձարկում - լիազոր մարմնի կողմից քաղաքացիական ավիացիայի անվտանգության Ազգային ծրագրի պահանջների ապահովման նպատակով օդանավակայանների, օդանավ շահագործողների և ավիացիոն գործունեություն իրականացնող կազմակերպությունների ավիացիոն անվտանգության համակարգերը փորձարկումների ենթարկելը (ձևական կամ ենթադրյալ անօրինական միջամտության գործողություններ):

12) Անվտանգության թեսթ - լիազոր մարմնի կողմից քաղաքացիական ավիացիայի անվտանգության Ազգային ծրագրի պահանջների ապահովման նպատակով օդանավակայաններում անօրինական միջամտության ենթադրյալ գործողություն, որի նպատակն Ազգային ծրագրում ընդգրկված անվտանգության միջոցառումների արդյունավետությունը որոշելն է:

13) Տեսչական ուսումնասիրություն - լիազոր մարմնի կողմից օդանավակայանում և ավիացիոն գործունեություն իրականացնող կազմակերպություններում կիրառվող ավիացիոն անվտանգության գործող միջոցառումների և ընթացակարգերի մեկ կամ մի քանի ասպեկտների ուսումնասիրում:

14) Ավիացիոն անվտանգության վերահսկողություն - Քաղաքացիական ավիացիայի ավիացիոն անվտանգության Ազգային ծրագրով սահմանված միջոցառումների ձեռնարկում, որոնց իրականացման միջոցով կանխվում է դեպի օդանավ զենքի, ռազմամթերքի, պայթուցիկ նյութերի և այլ վտանգավոր սարքավորումների, առարկաների կամ իրերի փոխադրումը, որոնք կարող են օգտագործվել անօրինական միջամտության գործողությունների իրականացման նպատակով:

15) Ավիացիոն անվտանգության վիճակի դիտարկում - լիազոր մարմնի կողմից ավիացիոն անվտանգության կարիքների գնահատում, ներառյալ խոցելի տեղերի և ավիացիոն անվտանգության տեսանկյունից թույլ կետերի բացահայտումը, որը կօգնի կանխել անօրինական միջամտության գործողությունների իրականացումը և ներկայացնել ուղղիչ գործողությունների պլանների մշակման վերաբերյալ առաջարկություններ:

16) Հեղուկ պայթուցիկ նյութերի հայտնաբերման համակարգ (LEDS) - համակարգ, որն ունակ է տարբերակելու հեղուկ պայթուցիկ նյութերը զննման կետերում ներկայացվող հեղուկներից, աերոզոլներից և գելերից:

 17) Վարքագծի բնութագրերի բացահայտումը - ավիացիոն անվտանգության ապահովման շրջանակներում վարքագծային բնութագրման մեթոդների կիրառումը՝ ներառյալ ֆիզիոլոգիական նշանները կամ ժեստերը, որոնք ցույց են տալիս ոչ համարժեք վարքագիծն այն անձանց նույնականացման համար, ովքեր կարող են սպառնալիք ներկայացնել քաղաքացիական ավիացիայի գործունեությանը։

18) Բարձր ռիսկային բեռ կամ փոստ - բեռը կամ փոստը, որը հատուկ օպերատիվ տեղեկատվության հիման վրա համարվում է քաղաքացիական ավիացիայի համար վտանգ ներկայացնող, կամ որն ունի շեղումներ սահմանված նորմերից կամ կասկած հարուցող բացման հետքեր։

19) Ուղեբեռ - ուղևորների անձնական իրերը, ձեռքի իրերը, օդանավի անձնակազմի, ինչպես նաև սահմանված կարգով նրա կազմում գրանցված անձանց իրերը, որոնք, քաղաքացիական ավիացիայի շահագործողի համաձայնությամբ ձևակերպված են օդանավով փոխադրելու համար:

20) Տարանցիկ ուղևորներ - ուղևորներ, որոնք օդանավակայանից մեկնում են այն չվերթով, որով ժամանել են:

21) Տարանցիկ ուղեբեռներ - ուղեբեռներ, որոնք օդանավակայանից փոխադրվում են այն չվերթով, որով բերվել են օդանավակայան:

22) Տրանսֆեր ուղևորներ - ուղևորներ, որոնք օդանավակայան են ժամանել մեկ չվերթով, սակայն մեկնում են մեկ այլ չվերթով:

23) Տրանսֆեր ուղեբեռներ - ուղեբեռներ, որոնք օդանավակայան են բերվել մեկ չվերթով, սակայն օդանավակայանից փոխադրվում են մեկ այլ չվերթով:

24) Ուղեբեռ, որը փոխադրվում է մի քանի փոխադրողի միջոցով - ուղևորի ուղեբեռ, որն ուղևորների փոխադրման ընթացքում ենթակա է տեղափոխման` մեկ շահագործողի օդանավից մյուս շահագործողի օդանավ:

25) Բորտսնունդ և հարակից նյութեր - սննդամթերք, խմիչքներ, չոր մթերքներ և օդանավի թռիչքի ընթացքում դրանք պահպանելու և ուղևորներին տալու համար նախատեսված սարքավորումներ:

26) Օդանավային պիտույքներ (պարագաներ) - ուղևորների սպառման համար նախատեսված և նրանց վաճառված կամ չվաճառված ապրանքներ, ինչպես նաև ինքնաթիռի շահագործման և տեխնիկական սպասարկման համար անհրաժեշտ ապրանքներ՝ ներառյալ վառելիքը և քսայուղերը: Օդանավային պիտույքներ (պարագաներ) են նաև օդանավից դուրս տանելու համար ուղևորներին և անձնակազմի անդամներին վաճառքի համար նախատեսված ապրանքները, ինչպես նաև թռիչքի ընթացքում ուղևորների սպասարկման համար անհրաժեշտ առարկաները՝ օրինակ, թերթերը, ամսագրերը, ականջակալները, բարձերն ու վերմակները և այլն:

27) Օդանավ, որը ենթակա չէ շահագործման - օդանավ, որը կայանվել է 12 ժամից ավելի և կայանման ընթացքում չի գտնվել բավարար հսկողության տակ:

28) Բեռ - ցանկացած գույք` բացառությամբ օդանավային պիտույքների և ուղեբեռի, որը փոխադրվում է տվյալ օդանավով:

29) Փոստ - փոստային ծառայություններ մատուցող կազմակերպությունների կողմից ընդունված, ձևակերպված ու դրանց կողմից ուղարկված թղթակցություններ և այլ առարկաներ:

30) Գրանցված գործակալ - Լիազոր մարմնի կողմից ճանաչված իրավաբանական անձ կամ անհատ ձեռնարկատեր, որն օդանավակայանի և (կամ) օդանավ շահագործողի հետ կնքված պայմանագրի հիման վրա իրականացնում է օդանավով փոխադրվող բեռի, փոստի, սուրհանդակային և շտապ առաքումների (այսուհետ՝ բեռներ) նկատմամբ ավիացիոն անվտանգության հսկողություն և տվյալ փոխադրման սպասարկումը։

31) Ներօբյեկտային վերահսկողություն - ընկերության տարածքում (օդանավակայաններ, օբյեկտներ) գործող կանոններ, որոնք սահմանում են աշխատողների, ուղևորների, այցելուների, տրանսպորտային միջոցների մուտքը, գտնվելը և տեղաշարժը վերահսկելի ու հատուկ վերահսկելի գոտիներում, ինչպես նաև օդանավակայանի, օբյեկտների, ուղևորների, օդանավերի անձնակազմերի և աշխատողների պաշտպանության ապահովումն անօրինական միջամտության գործողություններից:

32) Շահագործող - ֆիզիկական կամ իրավաբանական անձ, որը շահագործում է օդանավ (օդանավեր) կամ առաջարկում է ծառայություն (ծառայություններ) քաղաքացիական ավիացիայի և օդային տրանսպորտի բնագավառում:

33) Հատուկ վերահսկելի գոտի - օդանավակայանի գոտի, կառույցներ կամ տարածքներ, որտեղ մուտքը սահմանափակ է և վերահսկվում է թռիչքների անվտանգության ու ավիացիոն անվտանգության ապահովման նպատակով:

34) Վերահսկելի գոտի - ընկերության (օդանավակայանի) աշխատանքային հրապարակ և դրան հարակից տարածքներ, ինչպես նաև շինություններ, որտեղ մուտքը վերահսկվում է:

35) Ավիացիոն անվտանգության հսկողություն - հատուկ միջոցառումներ, որոնք իրականացվում են օդանավ, վերահսկելի և հատուկ վերահսկելի գոտիներ զենքի, զինամթերքի, պայթուցիկ նյութերի և այլ վտանգավոր առարկաների փոխադրումը կանխելու համար:

36) Օդանավի կայանատեղ - կառամատույցում առանձնացված տեղ` օդանավը կայանելու համար:

37) Զննում - ընթացակարգ` տեխնիկական միջոցների օգտագործմամբ (կամ առանց դրանց օգտագործման), որը նպատակ է հետապնդում հայտնաբերելու զենք, պայթուցիկ նյութեր կամ այլ վտանգավոր առարկաներ, որոնք կարող են օգտագործվել անօրինական միջամտության գործողությունների համար կամ հանգեցնել վթարի:

38) Անցագիր - փաստաթուղթ, որը տրվում է ընկերության (օդանավակայանի, շահագործողի) կառուցվածքային ստորաբաժանումներում աշխատող անձանց կամ այն անձանց, որոնց որևէ պատճառով անհրաժեշտ է թույլատրված մուտք օդանավակայանի վերահսկելի և հատուկ վերահսկելի գոտիներ, ինչպես նաև ընկերության այլ վերահսկելի տարածքներ: Դրա նպատակն է ճանաչել անձին և պարզեցնել մուտքի թույլտվության ձևակերպումները: Նման փաստաթղթերի (անցագրերի) թվին են պատկանում նաև տրանսպորտային միջոցների համար տրվող փաստաթղթերը:

39) Ավիացիոն անվտանգության ծրագիր - միջոցառումների ծրագիր, որը նախատեսված է քաղաքացիական ավիացիան անօրինական միջամտության գործողություններից պաշտպանելու համար:

40) Անցագրային վերահսկողություն - սահմանված կարգ, որը նախատեսում է անձի կամ տրանսպորտային միջոցի թույլատրված մուտքն օդանավակայանի և օբյեկտի վերահսկելի կամ հատուկ վերահսկելի գոտիներ:

41) Վտանգավոր բեռներ - առարկաներ և նյութեր, որոնք օդանավով փոխադրելու ընթացքում կարող են սպառնալ ուղևորների ու օդանավի անձնակազմի անդամների կյանքին, առողջությանն ու թռիչքների անվտանգությանը: Վտանգավոր իրերի և նյութերի դասակարգումը՝ որպես վտանգավոր բեռներ և դրանց փոխադրման կարգը սահմանված են Միջազգային քաղաքացիական ավիացիայի կազմակերպության (ԻԿԱՕ) N 18 հավելվածով և «Օդով վտանգավոր բեռների անվտանգ փոխադրման տեխնիկական Հրահանգներ» Դոկ. 9284-ով: «Քաղաքացիական ավիացիայի պաշտպանումը անօրինական միջամտության գործողություններից» Դոկ. 8973-ի Անվտանգության կանոնակարգերով սահմանված է այն արգելված առարկաների ցանկը, որոնց փոխադրումն օդանավով արգելվում է:

42) Պայթուցիկ նյութերի հայտնաբերող համակարգ - համակարգերի կամ տարբեր տեխնոլոգիաների համադրում, որոնք ունակ են հայտնաբերելու ուղեբեռներում կամ բեռներում պարունակվող պայթուցիկ նյութերը` անկախ նրանից, թե ինչ նյութից են դրանք պատրաստված:

43) Անկարգապահ ուղևոր - ուղևոր, որը հրաժարվում է հետևել օդանավակայանում կամ օդանավում սահմանված վարքագծի կանոններին կամ չի ենթարկվում օդանավակայանի աշխատողների կամ օդանավի անձնակազմի օրինական հրահանգներին և դրանով իսկ խախտում է հասարակական կարգն օդանավակայանում կամ օդանավում:

44) Անվտանգության աշխատակից օդանավում - օդանավ շահագործողի պետության կառավարության և օդանավի գրանցման պետության կառավարության կողմից լիազորված անձ, որը գտնվում է օդանավում՝ այդ օդանավը և դրա մեջ գտնվող մարդկանց անօրինական միջամտության գործողություններից պաշտպանելու նպատակով:

45) ԻԿԱՕ (ICAO) - Քաղաքացիական ավիացիայի միջազգային կազմակերպություն:

46) ԵԿԱԿ (ECAC) - Եվրոպական քաղաքացիական ավիացիայի կոնֆերանս կազմակերպություն:

 

3. ՕՐԵՆՍԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ

 

3. Սույն Ծրագիրը մշակված է.

1) Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության.

2) «Ավիացիայի մասին» օրենքի.

3) «Միջազգային քաղաքացիական ավիացիայի մասին» կոնվենցիայի (1944թ. Չիկագոյի կոնվենցիա) և դրա հավելվածների.

4) Եվրոպական քաղաքացիական ավիացիայի կոնֆերանս կազմակերպության (ԵԿԱԿ) Դոկ. 30 փաստաթղթի.

5) Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2003 թվականի հոկտեմբերի 2-ի N 1307-Ն որոշման.

6) Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2017 թվականի մարտի 16-ի N 274-Ն որոշման հիման վրա։

 

4. ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄ ԵՎ ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆ

 

4. Լիազոր մարմինը.

1) աջակցում է օդանավակայանների կառավարիչներին, օդանավ շահագործողներին և ավիացիոն անվտանգության գործառույթներ իրականացնող կազմակերպություններին Ազգային ծրագրի պահանջների կատարման ապահովման նպատակով Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական ավիացիայի ավիացիոն անվտանգության ուսումնական ծրագրի հիման վրա իրենց ուսումնական ծրագրերի մշակման գործում,

2) ուսումնասիրում և հաստատում է քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում ավիացիոն գործունեություն իրականացնող կազմակերպությունների կողմից ներկայացված ուսումնական ծրագրերը,

3) մշակում է ընթացակարգեր այն դեպքերում, երբ ատեստավորման կամ սերտիֆիկացման մասնակիցները չեն համապատասխանում պահանջվող չափորոշիչին և անհրաժեշտություն է առաջանում իրականացնելու կրկնակի ատեստավորում կամ սերտիֆիկացում:

4) վերահսկողություն է իրականացնում սույն Ծրագրի դրույթների կատարման նկատմամբ՝ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2017 թվականի մարտի 16-ի N 274-Ն որոշմամբ սահմանված կարգով։

5. Սույն Ծրագրով սահմանված պահանջների կատարումը պետք է ապահովի․

1) օդանավակայանների կառավարիչների,

2) օդանավ շահագործողների,

3) վերգետնյա սպասարկումներ իրականացողներ կազմակերպությունների,

4) ավիասննդի մատակարարումներ, ինչպես նաև օդանավերի մաքրման ծառայություններ մատուցող կազմակերպությունների,

5) օդանավերի տեխնիկական սպասարկում իրականացնող կազմակերպություն-ների,

6) օդային երթևեկության ծառայություններ մատուցող կազմակերպությունների,

7) գրանցված գործակալների, հայտնի մատակարարների և հայտնի առաքողների գործառույթներ իրականացնող կազմակերպությունների,

8) օդանավակայաններում գործունեություն իրականացնող պետական կառավարման մարմինների ստորաբաժանումների կողմից։

6. Օդանավակայանների կառավարիչները պետք է մշակեն ավիացիոն անվտանգության մասով իրենց սկզբնական և հերթական ուսումնական դասընթացների ծրագրերը, դրանք ներկայացնեն Լիազոր մարմնի հաստատմանը և կազմակերպեն սույն Ուսումնական ծրագրի 5-րդ կետի 1-ին, 3-րդ, 4-րդ, 5-րդ, 7-րդ և 8-րդ ենթակետերում նշված կազմակերպությունների և օդանավակայաններում գործունեություն իրականացնող պետական պետական կառավարման մարմինների ստորաբաժանումների աշխատողների համար՝ օդանավակայաններում կիրառվող ավիացիոն անվտանգության միջոցառումներին և պահանջներին տիրապետելու նպատակով, ինչպես նաև կազմակերպվեն ուսումնավարժանքներ՝ արտակարգ իրավիճակներում գործելու պլաններից բխող գործողությունների իրազեկվածության, գործող ընթացակարգերին տիրապետման և անհրաժեշտ հմտությունների ձեռքբերման համար։

7. Օդանավ շահագործողները պետք է մշակեն իրենց ուսումնական ծրագրերը, ներկայացնեն Լիազոր մարմնի հաստատմանը և կազմակերպեն ավիացիոն անվտանգության մասով օդանավ շահագործողների աշխատողների սկզբնական և հերթական ուսուցումները։

8. Օդային երթևեկության ծառայություններ մատուցող կազմակերպությունները պետք է մշակեն իրենց ուսումնական ծրագրերը, ներկայացնեն Լիազոր մարմնի հաստատմանը և կազմակերպեն ավիացիոն անվտանգության մասով իրենց աշխատողների սկզբնական և հերթական ուսուցումները։

9. Սույն Ուսումնական ծրագրի 5-րդ կետով նշված կազմակերպությունները պետք է ապահովեն․

1) դասընթացների անցկացման համար սահմանված սկզբունքները,

2) սկզբնական և հերթական ուսումնական դասընթացների միջոցով անձնակազմի լիարժեք տիրապետումը կիրառվող ավիացիոն անվտանգության ընթացակարգերին․

3) անձնակազմի բոլոր անդամների իրազեկումը անհատական պատասխանատվության և մշտական զգոնության սկզբունքներին,

4) անձնակազմի սկզբնական և հերթական ուսուցումների պատշաճ կազմակերպումը՝ սերտիֆիկացված հրահանգիչների կողմից,

5) ուսումնական ծրագրերում՝ հրահանգիչների համար այդ ծրագրերի իրականացման մանրամասն ուղեցույցների առկայությունը։

 

5. ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄԸ

 

1. ԱՆՁՆԱԿԱԶՄԸ

 

10. Սույն Ուսումնական ծրագրի N 1 Ձևով սահմանված են քաղաքացիական ավիացիայի համակարգի կազմակերպությունների այն ծառայություններն ու կառուցվածքային տորաբաժանումները, ինչպես նաև քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում գործունեություն իրականացնող պետական կառավարման մարմինների կառուցվածքային ստորաբաժանումները, որոնց աշխատողները պետք է անցնեն սկզբնական և հերթական ուսուցումներ ավիացիոն անվտանգության մասով։

 

2. ՍԿԶԲՆԱԿԱՆ ԵՎ ՀԵՐԹԱԿԱՆ ՈՒՍՈՒՑՈՒՄՆԵՐ

 

11. Ավիացիոն անվտանգության ոլորտում աշխատողների սկզբնական ուսուցումն անցկացվում են ուսումնական դասընթացների միջոցով՝ մինչև իրենց պարտականությունները ստանձնելը։ Սկզբնական ուսուցումը հնարավորություն է տալիս աշխատողներին ձեռք բերել անհրաժեշտ մասնագիտական գիտելիքներ ու կարողություններ, իրենց աշխատանքային պարտականությունները պատշաճ կատարելու համար:

12. Ավիացիոն անվտանգության ոլորտում աշխատողների հերթական ուսուցումները՝ բացառությամբ զննման օպերատորների հերթական ուսուցումների, պետք է անցկացվեն սկզբնական ուսուցումից հետո յուրաքանչյուր տարին մեկ անգամ՝ 12 ժամ տևողությամբ։ Հերթական ուսուցումները նպատակ են հետապնդում ավիացիոն անվտանգության ոլորտի աշխատողներին տալ ավիացիոն անվտանգության մասով նոր սահմանված կանոնների, միջոցառումների և ընթացակարգերի մասին գիտելիքներ, նրանց կարողությունների և հմտությունների արդիականությունն ապահովելու համար։

13. Յուրաքանչյուր կազմակերպության աշխատողների համար ավիացիոն անվտանգության մասով ուսուցման դասընթացների մոդուլները և յուրաքանչյուր աշխատանքային խմբի համար ուսուցմանը ներկայացվող պահանջները սահմանված են սույն Ուսումնական ծրագրի N 2-րդ և N 3-րդ Ձևերում:

14. Օդանավակայանների ավիացիոն անվտանգության ծառայությունների մուտքերի պահպանության, անցագրային և տեխնիկական անվտանգության ստորաբաժանումների անձնակազմերի անդամների սկզբնական ուսուցումը պետք է կազմակերպվի իրենց աշխատանքային վայրում 36 ժամ տևողությամբ և իրականացվի լիազոր մարմնի կողմից սերտիֆիկացված հրահանգիչների միջոցով, որից հետո նրանք պետք է տեղում հանձնեն թեստ՝ ձեռք բերված գիտելիքների գնահատման նպատակով։

15. Օդանավակայանների ավիացիոն անվտանգության ծառայությունների զննման գործառույթներ իրականացնող օպերատորների (այսուհետ՝ Զննման օպերատորներ) սկզբնական ուսուցման դասընթացը պետք է ունենա առնվազն 52 ժամ տևողություն, որից 12 ժամը պայթուցիկ հետքեր հայտնաբերող սարքավորումների մասով և 25 ժամ գործնական ուսուցում զննման ռենտգենյան սարքերով։ Ուսուցումը բաղկացած է լսարանային ժամերից, համակարգչային ուսուցման ժամերից և զննման սարքավորումների վրա գործնական պարապմունքների համատեղությունից։ Զննման օպերատորները սկզբնական ուսուցումից հետո պետք է անցնեն եռամսյա փորձաշրջան աշխատանքի վայրում՝ փորձառու զննող օպերատորի հսկողությամբ։ Փորձաշրջանից հետո փորձառու զննող օպերատորը, ստորաբաժանման ղեկավարը և ավիացիոն անվտանգության ծառայության պետը լրացնում են «Զննման օպերատորի փորձաշրջանի անցման թերթիկ» (Ձև N 6), փորձաշրջան անցնող զննող օպերատորի հմտությունների, գիտելիքների և գործնական կարողությունների վերաբերյալ, որից հետո Զննող օպերատորները Լիազոր մարմնում անցնում են սերտիֆիկացում։ Զննող օպերատորների հերթական ուսուցումները պետք է անցկացվեն սկզբնական ուսուցումից հետո, յուրաքանչյուր տարին մեկ անգամ՝ 12 ժամ տևողությամբ։

16. Ուսումնական ծրագրի 5-րդ կետում նշված կազմակերպությունների և օդանավակայաններում գործունեություն իրականացնող պետական կառավարման մարմինների ստորաբաժանումների աշխատակիցները պետք է անցնեն սկզբնական և հերթական ուսուցումներ, որը հնարավորություն է տալիս աշխատողներին ձեռք բերել ավիացիոն անվտանգության մասով անհրաժեշտ գիտելիքներ և ունակություններ: Հերթական ուսուցումները պետք է անցկացվեն սկզբնական ուսուցումից հետո, յուրաքանչյուր երկու տարին մեկ անգամ՝ 12 ժամ տևողությամբ։

17. Սույն Ուսումնական ծրագրի 5-րդ կետում նշված կազմակերպությունների ավիացիոն անվտանգության մասով ուսուցման ենթակա աշխատողների պաշտոնների անվանումները սահմանված են սույն Ուսումնական ծրագրի N 1 հավելվածով և վերաբերվում են բոլոր աշխատակիցներին, անկախ այն բանից նրանք ժամանակավոր աշխատողներ են՝ թե մշտական: Բոլոր աշխատողների սկզբնական և հերթական ուսուցման մասին տվյալները ենթակա են պահպանման և օդանավակայանների ավիացիոն անվտանգության ծառայություններում և կազմակերպություններում։

 

3. ԳԻՏԵԼԻՔՆԵՐԻ ԳՆԱՀԱՏՈՒՄ

 

18. Ուսուցման ընթացքում ավիացիոն անվտանգության անձնակազմի անդամների ձեռք բերված գիտելիքների, ունակությունների և դասավանդված նյութերի ստուգման նպատակով Լիազոր մարմնի կողմից պետք է կազմակերպվի և անցկացվի ավիացիոն անվտանգության ծառայությունների աշխատողների ատեստավորում՝ Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարի համապատասխան հրամանով սահմանված կարգով։

19. Զննող օպերատորների դասընթացներում ձեռք բերված գիտելիքների, ունակությունների և դասավանդված նյութերի տիրապետման աստիճանի հաստատման նպատակով Լիազոր մարմնի կողմից պետք է կազմակերպվի և անցկացվի Զննող օպերատորների սերտիֆիկացում՝ Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարի համապատասխան հրամանով սահմանված կարգով։

 

4. ԳՐԱՆՑՈՒՄՆԵՐ

 

20. Օդանավակայաններում գործունեություն իրականացնող կազմակերպությունների աշխատողների և պետական կառավարման մարմինների ստորաբաժանումների աշխատողների սկզբնական և հերթական ուսուցումների վերաբերյալ գրանցամատյանները և թեսթավորման արդյունքների տվյալները պետք է պահպանվեն աշխատավայրում՝ աշխատողի աշխատանքային գործունեության ամբողջ ընթացքում, իսկ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2017 թվականի մարտի 16-ի N 274-Ն որոշմամբ հաստատված քաղաքացիական ավիացիայի ավիացիոն անվտանգության աշխատանքների որակի հսկողության միջոցառումների իրականացման շրջանակներում, այդ գրանցումները տրամադրվում են Լիազոր մարմնի տեսուչներին:

21. Սկզբնական և հերթական ուսուցումներին մասնակցող աշխատողները դասընթացներին իրենց մասնակցությունը հաստատելու նպատակով, ստորագրում են դասընթացների գրանցամատյաններում և թեսթավորման հարցաթերթիկներում:

1) գրանցումները կատարվում են սույն Ուսումնական ծրագրի Ձև N 6-ի համաձայն՝ ներառելով հետևյալ տեղեկությունները.

ա. դասընթացների ամսաթվերը,

բ. դասընթացի թեմայի անվանումը,

գ. դասընթացի հիմնական բաղադրիչները,

դ. դասընթացի մասնակցի անունը, ազգանունը և ստորագրությունը,

ե. հրահանգիչի ազգանունը և ստորագրությունը:

2) թեսթավորման հարցաթերթիկները պետք է ներառեն կազմակերպության անվանումը, թեսթավորման ժամկետները, թեսթավորվող աշխատողի անունը, ազգանունը, պաշտոնը, թեսթավորման հարցերը, աշխատողների կողմից նշված պատասխանները, աշխատողի ստորագրությունը և թեսթավորման հանձնաժողվի անդամների ստորագրությունները։

 

6. ԱՎԻԱՑԻՈՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԳՈՐԾԱՌՈՒՅԹՆԵՐ ՉԻՐԱԿԱՆԱՆՑՆՈՂ ԱՇԽԱՏԱԿԻՑՆԵՐ

 

22. Քաղաքացիական ավիացիայի համակարգի կազմակերպությունների բոլոր այն աշխատողները, որոնք ավիացիոն անվտանգության գործառույթներ չեն իրականացնում, նույնպես պետք է անցնեն ավիացիոն անվտանգության մասով սկզբնական ուսուցում՝ 12 ժամ և հերթական ուսուցում՝ 8 ժամ երկու տարին մեկ անգամ: Ավիացիոն անվտանգության իրազեկման դասընթացները կազմակերպվում և անցկացվում են նաև Լիազոր մարմնի աշխատողների համար հետևյալ տևողությամբ՝ սկզբնական ուսուցում աշխատանքի վայրում՝ 12 ժամ, հերթական ուսուցում երկու տարի մեկ անգամ՝ 6 ժամ։

23. Լիազոր մարմնի ավիացիոն անվտանգության ստորաբաժանման աշխատողները պետք է անցնեն սկզբնական ուսուցում աշխատանքի վայրում, մասնագիտական կարողությունների զարգացման ու բարելավման նպատակով, ըստ ավիացիոն անվտանգության ճյուղերի և Լիազոր մարմնի ղեկավարի կողմից հաստատված հերթական ուսուցումների ժամանակացույցի՝ պետք է պարբերաբար (երկու տարին մեկ անգամ) մասնակցեն ԻԿԱՕ և այլ ավիացիոն անվտանգության մասնագիտացված ուսումնական կենտրոններում կազմակերպվող դասընթացներին:

24. Ավիացիոն անվտանգության գործառույթներ չիրականացնող աշխատողների ուսուցման գործընթացները պետք է ներառեն ավիացիոն անվտանգության մասով ընդհանուր գիտելիքներ, գիտելիքներ անցագրային և ներօբյեկտային վերահսկողության, զննման ընթացակարգերի, հատուկ վերահսկելի գոտի արգելված առարկաների փոխադրման արգելման, օդանավակայաններում առաջացած ճգնաժամային և արտակարգ իրավիճակներում գործելու, պայթյունի սպառնալիքների և վտանգների մասին տեղեկատվության ստացման դեպքերում գործողությունների կարգին:

25. Ավիացիոն անվտանգության գործառույթներ չիրականացնող աշխատակիցների համար ավիացիոն անվտանգության իրազեկման դասընթացները պետք է համապատասխանեն անվտանգության գործառույթներ չիրականացնող աշխատակիցների գործառույթների բնույթին և ընդգրկեն կազմակերպության առանձնահատկությունները:

 

7. ՀՐԱՀԱՆԳԻՉՆԵՐԸ

 

26. Օդանավակայանների ավիացիոն անվտանգության ծառայությունների մուտքերի պահպանության ստորաբաժանումների, Զննման օպերատորների, օդանավակայաններում գործունեություն իրականացնող կազմակերպությունների աշխատողների և պետական կառավարման մարմինների ստորաբաժանումների աշխատողների սկզբնական և հերթական ուսուցումները պետք է իրականացվեն Լիազոր մարմնի կողմից սերտիֆիկացված հրահանգիչների կողմից։

27. Ավիացիոն անվտանգության մասով դասավանդող հրահանգիչների թեկնածուները պետք է համապատասխանեն հետևյալ պահանջներին՝

1) ունենան բարձրագույն կրթություն,

2) առնվազն 3 տարված աշխատանքային ստաժ ավիացիոն անվտանգության ոլորտում,

3) տիրապետեն ավիացիոն անվտանգության ազգային և միջազգային փաստաթղթերի պահանջներին,

4) ուսուցում անցած լինեն ԻԿԱՕ կամ ԵԿԱԿ սերտիֆիկացված մասնագիտացված ուսումնական հաստատություններում «Հրահանգիչներ» ծրագրով, որից հետո պետք է անցնեն սերտիֆիկացում Լիազոր մարմնում՝ համաձայն Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարի համապատասխան հրամանով սահմանված կարգով։

 

8. ՍԵՐՏԻՖԻԿԱՑԻԱ

 

28. Ավիացիոն անվտանգության ծառայությունների Զննման օպերատորների, հրահանգիչների և որակի հսկողության տեսուչների սերտիֆիկացման կարգը հաստատվում է Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարի համապատասխան հրամանով։

29. Սերտիֆիկացման ենթակա են՝

1) Զննող օպերատորները,

2) ավիացիոն անվտանգության մասով դասավանդող հրահանգիչները,

3) Լիազոր մարմնի ավիացիոն անվտանգության ստորաբաժանման տեսուչները, որոնք իրականացնում են ավիացիոն անվտանգության աշխատանքների որակի հսկողության միջոցառումներ։

30. Զննման գործառույթներ իրականացնող օպերատորների սերտիֆիկատի գործողության ժամկետը 12 ամիս է, սերտիֆիկատի ժամկետը երկարացվում է նույն ժամկետով այն դեպքում, երբ սերտիֆիկացված անձը 12 ամիս հետո անցնում է հերթական ուսուցման մասնագիտացված դասընթացն ու հաջողությամբ հանձնում է տեսական և գործնական թեստերը։

31. Ավիացիոն անվտանգության հրահանգիչների սերտիֆիկատի գործողության ժամկետը երկու տարի է, սերտիֆիկատի ժամկետը երկարացվում է նույն ժամկետով՝ սկզբնական սերտիֆիկացման համար Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարի համապատասխան հրամանով սահմանված կարգով։

32. Ավիացիոն անվտանգության աշխատանքների որակի հսկողության տեսուչների սերտիֆիկատի գործողության ժամկետը երկու տարի է, սերտիֆիկատի ժամկետը երկարացվում է նույն ժամկետով՝ սկզբնական սերտիֆիկացման համար Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարի համապատասխան հրամանով սահմանված կարգով։

33. Ազգային ծրագրով սահմանված ավիացիոն անվտանգության նորմերի և ընթացակարգերի պահանջների խախտումների դեպքում սերտիֆիկատը կարող է ճանաչվել անվավեր։

 

9. ԱՅԼ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

 

34. Սույն Ուսումնական ծրագրի ուժի մեջ մտնելուց հետո վեց ամսյա ժամկետում Ուսումնական ծրագրի 5-րդ կետի 1-ին, 2-րդ, և 6-րդ ենթակետերում նշված կազմակերպությունները պետք է մշակեն իրենց Ուսումնական ծրագրերը, դրանք ներկայացնեն Լիազոր մարմնի հաստատմանը և ապահովեն իրենց աշխատակիցների ուսուցումը։

 

Ձև N 1

 

ԱՎԻԱՑԻՈՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍՈՎ ՈՒՍՈՒՑՄԱՆ ԵՆԹԱԿԱ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱՇԽԱՏՈՂՆԵՐ

 

1. ՕԴԱՆԱՎԱԿԱՅԱՆՆԵՐ

 

1. Ավիացիոն անվտանգության ծառայությունների ղեկավարներ և նրանց տեղակալներ, հերթափոխերի պետեր և նրանց տեղակալներ։

2. Ավիացիոն անվտանգության ծառայությունների՝ մուտքերի պահպանության, անցագրային և ներօբյեկտային վերահսկողության, անցագրերի պատրաստման և տրման, տեսահսկման համակարգերով դիտարկման գործառույթներ իրականացնող աշխատողներ:

3. Ուղևորների, նրանց ձեռքի իրերի, ուղեբեռի, բեռի և փոստի, օդանավի անձնակազմի անդամների, օդանավային պիտույքների, օդանավակայանների հատուկ վերահսկելի գոտիներ մուտքի իրավունք ունեցող աշխատողների և տրանսպորտային միջոցների զննում իրականացնող Զննման օպերատորներ:

4. Ուղևորների ուղեբեռների մշակման և սպասարկման մեջ ներգրավված օդանավակայանային վերգետնյա ծառայությունների և բեռնային համալիրների աշխատողներ:

5. Օդանավակայանների վարչական աշխատողներ, օդանավակայանում վերգետնյա սպասարկման ծառայություններ մատուցող ընկերությունների այն աշխատողները, ովքեր մասնակցում են ուղևորների, նրանց ձեռքի իրերի և ուղեբեռների հաշվառման ու սպասարկման աշխատանքներին, կատարում են օդանավերի լիցքավորման, դիմավորման և ճանապարհման, աերոդրոմային սպասարկման և էլեկտրասնուցման ծառայությունների աշխատողներ և կարգավարներ:

6. Օդանավով փոխադրվող բեռի և փոստի մշակման և ուղեկցող փաստաթղթերի ձևակերպմանը մասնակցող բեռնային համալիրների աշխատողներ։

7. Օդանավակայաններում թռիչքային անվտանգության ապահովման գործառույթներ և ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների սպասարկման գործառույթներ իրականացնող մասնագետներ ու ծրագրավորողներ։

 

2. ՕԴԱՆԱՎ ՇԱՀԱԳՈՐԾՈՂՆԵՐ

 

1. Օդանավերի օդաչուներ և բորտուղեկցորդներ, բեռնատար օդանավերի անձնակազմերի անդամներ,

2. Ավիացիոն ինժեներներ և ավիատեխնիկներ,

3. Օդանավ շահագործողների օդանակայանային ներակայացուցիչներ, կարգավարներ և բեռների սպասարկման գործառույթներ իրականացնող աշխատողներ,

4. Ավիացիոն անվտանգության ստորաբաժանումների աշխատողներ,

5. Վարչական գործառույթներ իրականացնող աշխատողներ։

 

3. ՕԴԱՅԻՆ ԵՐԹԵՎԵԿՈՒԹՅԱՆ ՍՊԱՍԱՐԿՈՒՄՆԵՐ ՄԱՏՈՒՑՈՂ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

 

1. Օդային երթևեկությանն սպասարկումներ մատուցող ծառայությունների կարգավարներ, ինժեներներ, տեխնիկներ,

2. Ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների սպասարկման գործառույթներ իրականացնող մասնագետներ և ծրագրավորողներ,

3. Ավիացիոն անվտանգության աշխատողներ, վարորդներ,

4. Վարչական աշխատողներ:

 

4. ՕԴԱՆԱՎԱԿԱՅԱՆՈՒՄ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆ ԻՐԱԿԱՆԱՑՆՈՂ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԵՎ ՊԵՏԱԿԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐԻ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄՆԵՐԻ ԱՇԽԱՏԱՈՂՆԵՐ

 

1. Քաղաքացիական ավիացիայի կոմիտեի աշխատողներ։

2. ՀՀ ՆԳՆ ոստիկանության աշխատողներ, ՀՀ ՊԵԿ մաքսային ծառայության աշխատողներ, ՀՀ ԱԱԾ ՍԶ սահմանապահ ծառայության աշխատողներ, բժշկա–սանիտարական ծառայության աշխատողներ։

3. Օդանավեր սննդի մատակարարման ծառայություներ մուտուցող կազմակերպությունների աշխատողները, կարգավարները և վարչական աշխատողները:

4. Օդանավերի մաքրման ծառայություններ մատուցող կազմակերպությունների աշխատողները:

5. Բեռի և փոստի վերգետնյա սպասարկում իրականացնող կազմակերպությունների աշխատողները։

 

Ձև N 2

 

ՑԱՆԿ

 

ԱՎԻԱՑԻՈՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍՈՎ ՈՒՍՈՒՑՄԱՆ ԴԱՍԸՆԹԱՑՆԵՐԻ

ՄՈՒԴՈՒԼՆԵՐԻ

 

Մոդուլ 1	Ընդհանուր ավիացիոն անվտանգություն, անվտանգության կառավարում
Մոդուլ 2	Օդանավակայանի անվտանգություն, ավիացիոն անվտանգության ծրագիր, օդանավակայանի տարածքի պահպանություն, մուտքերի հսկողություն, անցագրերի տեսակներ
Մոդուլ 3	Ուղևորների, նրանց ձեռքի իրերի զննում, մարմնի զննման սարքավորումներ․ մետեղափնտրիչ կամրջակ, ձեռքի մետաղափնտրիներ, ուղևորի ձեռքերով զննում, դիտողական զննում
Մոդուլ 4	Ուղեբեռի զննում. ռենտգենյան զննման սարքեր
Մոդուլ 5	Ուղեբեռի զննում. պայթուցիկ նյութերի հայտնաբերող սարքեր /EDS/
Մոդուլ 6	Բեռների և փոստի զննում․ ռենտգենյան զննման սարքավորումներ/պայթուցիկ նյութերի հայտնաբերող սարքեր
Մոդուլ 7	Հատուկ վերահսկելի գոտի մուտք գործող աշխատողների և այցելուների զննում, նրանց մոտ գտնվող իրերի զննում
Մոդուլ 8	Հատուկ վերահսկելի մուտք գործող տրանսպորտային միջոցների զննում
Մոդուլ 9	Օդանավակայանում առաջացած ճգնաժամային իրավիճակների կառավարում, գործողություններ պայթյունի ահազանգի դեպքերում
Մոդուլ 10	Ավիաընկերության անվտանգություն, ավիաընկերության ավիացիոն անվտանգության ծրագիր
Մոդուլ 11	Օդանավի անվտանգություն․ պահպանություն, մուտքի հսկողություն, նախաթռիչքային և հետթռիչքային զննումներ
Մոդուլ 12	Օդանավերի անձնակազմերի անդամների, նրանց ձեռքի իրերի զննում
Մոդուլ 13	Օդանավերի անձնակազմերի գործողություններն արտակարգ իրավիճակներում
Մոդուլ 14	Ուղեբեռի անվտանգություն
Մոդուլ 15	Չուղեկցվող ուղեբեռի անվտանգություն
Մոդուլ 16	Օդանավով փոխադրման համար արգելված առարկաներ, հեղուկների թույլատրված փոխդրում
Մոդուլ 17	Անհնազանդ ուղևորների հետ վարվելու կարգը
Մոդուլ 18	Բորտսննդի պաշարների մատակարարման անվտանգություն
Մոդուլ 19	Օդանավ տարվող պիտույքների և մաքրման միջոցների անվտանգություն
Մոդուլ 20	Բեռի/փոստի փոխադրման անվտանգություն
Մոդուլ 21	Վտանգավոր բեռների/փոստի փոխադրման անվտանգություն (խորացված)
Մոդուլ 22	Բեռնատար օդանավի անվտանգություն, բեռնափոխադրումներ իրականացնող ավիաընկերության ավիացիոն անվտանգության ծրագիր
Մոդուլ 23	Բեռնատար օդանավի պահպանություն, մուտքի հսկողություն, նախաթռիչքային և հետ թռիչքային զննումներ
Մոդուլ 24	Բեռնային գործակալներ, հայտնի մատակարարներ, հայտնի առաքողներ, նրանց անվտանգության ծրագրեր
Մոդուլ 25	Օդային երթևեկության սպասարկումներ մտուցող ծառայություններ
Մոդուլ 26	Ավիացիոն անվտանագության մասով տեղեկատվության պաշտպանություն
Մոդուլ 27	Կիբեռանվտագություն
Մոդուլ 28	Ավիացիոն անանվտանգություն Լիազոր մարմնի աշխատողների համար
Մոդուլ 29	Ավիացիոն անվտանգություն կուլտուրա

Ձև N 3

 

ՈՒՍՈՒՑՄԱՆԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ ՅՈՒՐԱՔԱՆՉՅՈՒՐ ԱՇԽԱՏԱՆՔԱՅԻՆ ԽՄԲԻ ՀԱՄԱՐ

 

1. Օդանավակայանի ավիացիոն անվտանգության ծառայության մուտքերի պահպանության, անցագրային և տեխնիկական անվտանգության ստորաբաժանումների աշխատակիցներ

 

Աշխատանքային խումբ	Օդանավակայանի ավիացիոն անվտանգության ծառայության մուտքերի պահպանության, անցագրային և տեխնիկական անվտանգության ստորաբաժանումների աշխատակիցներ
Դասընթացի բովանդակությունը	Մոդուլ 1 Մոդուլ 2 Մոդուլ 3 Մոդուլ 4 Մոդուլ 5 Մոդուլ 6 Մոդուլ 7 Մոդուլ 8 Մոդուլ 9 Մոդուլ 29
Դասընթացի նպատակները	Հիմնական նպատակն է ապահովել, որպեսզի օդանավակայանի ավիացիոն անվտանգության ծառայության տարբեր ստորաբաժանումների աշխատակիցները կարողանան ապահովել ավիացիոն անվտանգության միջոցառումների սահմանված մակարդակը՝ անօրինական միջամտության գործողություններից քաղաքացիական ավիացիան պաշտպանության համար։
Իրազեկում
● Գիտելիքներ	● Ընդհանուր գիտելիքներ քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում տեղի ունեցած անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին ● Ավիացիոն անվտանգության հասկացությունը, նպատակները և կազմակերպումը ● Ավիացիոն անվտանգության ոլորտում ՀՀ ազգային և միջազգային իրավական փաստաթղթերը, այդ թվում աշխատակիցների պաշտոնական հրահանգները, նրանց իրավունքները և պարտականությունները, ● Ավիացիոն անվտանգության ծառայության կառուցվածքը, խնդիրները, ● Օդանավակայանների և օբյեկտների պահպանության կարգը, ● Անցագրային վերահսկողության համակարգերի աշխատանքների կազմակերպումը, ● Մուտքի հսկողության համակարգեր, ● Պարեկային և պահակակետային ծառայության կազմակերպումը և իրականացումը, ● Դեպի հատուկ վերահսկելի գոտի մուտքը թույլատրող փաստաթղթեր և թույլտվություններ, ● Օդանավակայանում առաջացած արտակարգ իրավիճակների դեպքերում գործողությունների պլանները, ● Արտակարգ իրավիճակների պատասխան գործողությունների ընթացակարգերը, ● Անձանց, ձեռքի իրերի, ուղեբեռի զննման ընթացակարգերի մասին ընդհանուր գիտելիքներ
● Կարողություններ	● Տիրապետել օդանավակայանների և օբյեկտների պահպանության իրականացման կարգին, ● Տիրապետել անցագրային վերահսկողությանը և օդանավակայանում սահմանված ներօբյեկտային վերահսկողության աշխատանքներին, ● Տիրապետել օդանավակայաններում առաջացած արտակարգ իրավիճակների դեպքերում գործողություններին՝ իրենց վերաբերվող մասով։
Դասընթացի տևողությունը	Ավիացիոն անվտանգության անձնակազմի անդամների սկզբնական ուսուցումը պետք է կազմակերպվի իրենց աշխատանքային վայրում 36 ժամ տևողությամբ և իրականացվի սերտիֆիկացված հրահանգիչների կողմից:
Գնահատում	Դասընթացի մասնակիցները թեսթավորման արդյունքում պետք է հավաքեն անցողական միավորների (80%) որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն բավարար համապատասխանող պահանջներին։
Սկզբնական ուսուցում	Սկզբնական ուսուցումը պետք է անցկացվի նախքան աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու թույլատրելը։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսուցումները պետք է անցկացվեն սկզբնական ուսումնական դասընթացից հետո, յուրաքանչյուր տարին մեկ անգամ՝ 12 ժամ տևողությամբ։

2. Ուղևորների և նրանց ձեռքի իրերի զննման գործառույթներ իրականացնող զննման օպերատորները, օդանավակայանների հատուկ վերահսկելի գոտիներ մուտքի իրավունք ունեցող աշխատակիցների և նրանց ձեռքի իրերի զննման գործառույթներ իրականացնող զննման օպերատորներ

 

Աշխատանքային խումբ	Ուղևորների և նրանց ձեռքի իրերի զննման գործառույթներ իրականացնող զննման օպերատորները, օդանավակայանների հատուկ վերահսկելի գոտիներ մուտքի իրավունք ունեցող աշխատակիցների և նրանց ձեռքի իրերի զննման գործառույթներ իրականացնող զննման օպերատորներ
Դասընթացի բովանդակությունը	Մոդուլ 1 Մոդուլ 2 Մոդուլ 3 Մոդուլ 4 Մոդուլ 5 Մոդուլ 6 Մոդուլ 7 Մոդուլ 8 Մոդուլ 9 Մոդուլ 29
Դասընթացի նպատակները	Հիմնական նպատակն է տիրապետել ուղևորների և նրանց ձեռքի իրերի զննման ընթացակարգերին, այդ թվում ձեռքով զննման տեխնիկային, սովորական ռենտգենյան զննման սարքերի աշխատանքին և ռենտգենյան սարքավորումներով ճանաչել ու հայտնաբերել կասկածելի կամ անգելված առարկաները։
Իրազեկում
● Գիտելիքներ	● Զննման ընթացակարգերը կանոնակարգող ՀՀ ազգային և միջազգային իրավական փաստաթղթերը, ● Ձեռքով զննման տեխնիկա, դիտողական զննում, ● Զննման սարքավորման էկրանով զննման տեխնիկա, ● Զննման միջավայրը, ● Զննման կետի աշխատանքը, աշխատակիցների զննում, տրանսպորտային միջոցների զննումներ և գրանցումներ, ● Հատուկ կարգավաիճակի ուղևորների զննման ընթցակրգեր,  ● Զննումից ազատման դեպքերը, ● Պատահականության սկզբունքով շարունակական զննման պահանջները, ● Զենքի թույլատրված փոխադրման ընթացակարգեր, ● Արգելված առարկաների թաքցման մեթոդներ, ● Օգտագործվող զննման սարքավորումների աշխատանքին տիրապետում և դրանց հայտնաբերման սահմանափակումները։
● Կարողություններ	● Զննման սարքավորումների միջոցով ցուցադրված պատկերների ճիշտ ճանաչում և գնահատում, վտանգավոր առարկաների հայտնաբերման ունակությունների ձեռքբերում ● Ուղևորների հետ աշխատելու կարողությունների ձեռբերում, նրանց վարքագծի առանձնահատկություններին տիրապետում ● Ձեռքով զննման և դիտողական զննման ունակությունների ձեռքբերում, տիրապետում թաքցված արգելված առարկաների հայտնաբերման վերաբերյալ գիտելիքներին, կարողություններին և առանձնահատկություններին ● Արգելված առարկաների հայտնաբերման դեպքում գործություններին տիրապետում ● Տիրապետում օգտագործվող անվտանգության սարքավորումների առանձնահատկություններին և դրանց կիրառմանը
Դասընթացի տևողությունը	Ուղևորների, նրանց ձեռքի իրերի զննման օպերատորների դասընթացը պետք է ունենա առնվազն 52 ժամ տևողություն, որից 12 ժամը պայթուցիկ հետքեր հայտնաբերող սարքավորումների մասով և 25 ժամ գործնական ուսուցում զննման ռենտգենյան սարքերով։ Ուսուցում բաղկացած է լսարանային ժամերից, համակարգչային ուսուցման ժամերից և իրական զննման սարքավորումների վրա պարապմունքների համատեղությունից։
Գնահատում	Ուղևորների, նրանց ձեռքի իրերի զննման օպերատորները նախնական ուսուցումից հետո պետք է անցնեն եռամսյա փորձաշրջան աշխատանքի վայրում՝ փորձառու զննող օպերատորի հսկողությամբ։ Փորձաշրջանից հետո փորձառու զննող օպերատորը, ստորաբաժանման ղեկավարը և ավիացիոն անվտանգության ծառայության պետը պետք է լրացնեն Ավիացիոն անվտանգության ծառայության զննման օպերատորի փորձաշրջանի անցման թերթիկ, փորձաշրջան անցնող զննող օպերատորի հմտությունների, գիտելիքների և գործնական կարողությունների վերաբերյալ, որից հետո զննող օպերատորները պետք է անցնեն սերտիֆիկացում Լիազոր մարմնում։
Սկզբնական ուսուուցում	Սկզբնական ուսուցումը պետք է անցկացվի նախքան աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու թույլատրելը։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսուցումները պետք է անցկացվեն սկզբնական ուսումնական դասընթացից 12 ամիս հետո, իսկ հետագայում՝ յուրաքանչյուր 12 ամիսը մեկ անգամ Լիազոր մարմնում անցնում են սերտիֆիկացում, որպեսզի ապահովեն զննող օպերատորների լիարժեք իրազեկությունը գործող ներմերի պահանջներին։

3. Ուղեբեռների զննման օպերատորներ, ովքեր աշխատում են զննման ռենտգենյան սարքավորումներով կամ պայթուցիկ նյութեր հայտնաբերող սարքավորումներով /EDS/

 

Աշխատանքային խումբ	Ուղեբեռների զննման օպերատորներ, ովքեր աշխատում են զննման ռենտգենյան սարքավորումներով կամ պայթուցիկ նյութեր հայտնաբերող սարքավորումներով /EDS/
Դասընթացի բովանդակությունը	Մոդուլ 1 Մոդուլ 2 Մոդուլ 3 Մոդուլ 4 Մոդուլ 5 Մոդուլ 6 Մոդուլ 7 Մոդուլ 8 Մոդուլ 9 Մոդուլ 29
Դասընթացի նպատակները	Հիմնական նպատակն է ուղեբեռների զննման ընթացակարգերին, այդ թվում դիտողական զննմանը, տիրապետեն ռենտգենյան զննման սարքերի աշխատանքին և ռենտգենյան սարքավորումներով ուղեբեռների զննման ընթացքում ճանաչել և հայտնաբերել օդանավով փոխդրման համար անգելված առարկաները։
Իրազեկում
● Գիտելիքներ	● Զննման ընթացակարգերը կանոնակարգող ՀՀ ազգային և միջազգային իրավական փաստաթղթերը,  ● Ուղեբեռների զննման բազմաստիճան զննման մեթոդներ/ զննում սարքավորման միջոցով, զննում պայթուցիկ նյությերի հետքեր հայտանբերող սարքավորման միջոցով, զննում ուղեբեռը բացելու միջոցով և դիտողական զննում/ ● Տիրապետեն ուղևոների և նրանց ուղեբեռների հաշվառման ընթացակարգերին ● Ուղեբեռի պաշտպանություն ● Արգելված առարկաների և իրերի թաքցման մեթոդներ ● Զննման սարքավորումների հայտնաբերումների սահմանափակումները ● Արտակարգ իրավիճակների պատասխան գործողությունների ընթացակարգեր
● Կարողություններ	● Տիրապետել օգտագործվող զննման սարքավորումների կիրառմանը  ● Կատարել զննման սարքավորումների միջոցով ցուցադրված պատկերների ճիշտ գնահատում և վտանգավոր առարկաների ճանաչումը ● Տիրապետել արգելված առարկայի հայտնաբերման դեպքում կիրառվող գործողություններին ● Ուղեբեռների զննման ընթացքում առաջացած արտակարգ իրավիճակներում գործելու ունակությունների ձեռքբերում ● Պայթյունի ահազանգի ժամանակ իրականացման ենթական գործողություններին տիրապետում
Դասընթացի տևողությունը	Ուղեբեռների զննման օպերատորների ուսուցման դասընթացը պետք է ունենա 52 ժամ տևողություն, որից 12 ժամը պայթուցիկ հետքեր հայտնաբերող սարքավորումների մասով և 25 ժամ գործնական ուսուցում զննման ռենտգենյան սարքերով։ Ուսուցումը բաղկացած է լսարանային ժամերից, համակարգչային ուսուցման ժամերից և իրական զննման սարքավորումների վրա պարապմունքների համատեղությունից։
Գնահատում	Ուղեբեռների զննման օպերատորները սկզբնական ուսուցումից հետո պետք է անցնեն եռամսյա փորձաշրջան աշխատանքի վայրում՝ փորձառու զննող օպերատորի հսկողությամբ։ Փորձաշրջանից հետո փորձառու զննող օպերատորը, ստորաբաժանման ղեկավարը և ավիացիոն անվտանգության ծառայության պետը պետք է լրացնեն Ավիացիոն անվտանգության ծառայության զննման օպերատորի փորձաշրջանի անցման թերթիկ, փորձաշրջան անցնող զննող օպերատորի հմտությունների, գիտելիքների և գործնական կարողությունների վերաբերյալ, որից հետո զննող օպերատորները պետք է անցնեն սերտիֆիկացում Լիազոր մարմնում։
Սկզբնական ուսուցում	Ուղեբեռների զննման օպերատորների ակզբնական ուսուցումը պետք է անցկացվի նախքան աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու թույլատրելը։
Գնահատում	Դասընթացի մասնակիցները թեթավորման արդյունքում պետք է հավաքեն անցողական միավորների (80%) որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն բավարար համապատասխանող պահանջներին։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսուցումները պետք է անցկացվեն սկզբնական ուսումնական դասընթացից 12 ամիս հետո, իսկ հետագայում՝ յուրաքանչյուր 12 ամիսը մեկ անգամ անցնում են հերթական ուսուցում և սերտիֆիկացում, որպեսզի ապահովեն ուղեբեռների զննման օպերատորների լիարժեք իրազեկությունը գործող ներմերի պահանջներին։

4. Ուղևորների հաշվառում կատարող և օդանավ նստեցմանը մասնակցող աշխատակիցները

 

Աշխատանքային խումբ	Ուղևորների հաշվառում կատարող և օդանավ նստեցմանը մասնակցող աշխատակիցները
Դասընթացի բովանդակությունը	Մուդուլ 1 Մուդուլ 2 Մոդուլ 16 Մոդուլ 17 Մոդուլ 26
Դասընթացի նպատակները	Հիմնական նպատակն է ապահովել, որ օդանավակայանների և օդանավ շահագործողների ուղևորների հաշվառում կատարող և ուղևորների օդանավ նստեցման ընթացակարգ իրականացնող աշխատակիցները կարողանան հաշվառման և նստեցման ժամանակ ապահովել ավիացիոն ավտագության միջոցառումները։
Իրազեկում
● Գիտելիքներ	● Ընդհանուր տեղեկություններ ավիացիոն անվտանգության նպատակների և խնդիրների մասին, ● Օդանավակայանի անվտանգության ծրագիր, ● Գործող նորմատիվ իրավական փաստաթղթեր, ազգային և միջազգային օրենսդրություն, այդ թվում աշխատակիցների պատասխանատվությունները ● Ուղևորի և ուղեբեռների հաշվառման ժամանակ ավիացիոն ավտանգության պահանջների ապահովում, ուղեբեռի համապատասխանեցման պահանջները, տեխնիկան և կարևորությունը ● Հաշվառման ծրագրային համակարգերը և դրանց պաշտպանության կարևորությունը ավիացիոն անվտանգության ապահոման գործընթացում ● Ուղևորային մանիֆեստը և դրա առանձնահատկությունները ● Զննման ընթացակարգեր և փոխադրման համար արգելված առարկաները ● Ուղեբեռի պաշտպանությունը ● Արտակարգ իրավիճակների պատասխան գործողությունների ընթացակարգեր /Պայթյունի մասին ահազանգ և այլն/
● Կարողություններ	● Գտելիքներ ավիացիոն անվտանգության նորմատիվ իրավական փաստաթղթերից ● Տիրապետում հաշվառման ընթացքում կիրառվող անվտանգության միջոցառումներին ● Աշխատանք ուղևորների հետ հաշվառման ընթացքում առաջացած արտակարգ իրավիճակներում  ● Պայթյունի ահազանգի ժամանակ իրակնացվող գործողությունների տիրապետում
Դասընթացի տևողությունը	Դասընթացը պետք է ունենա առնվազն 12 ժամ տևողություն։
Գնահատում	Դասընթացի մասնակիցները թեթավորման արդյունքում պետք է հավաքեն անցողական միավորների (80%) որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն բավարար համապատասխանող պահանջներին։
Սկզբնական ուսուցում	Սկզբնական ուսուցումը պետք է անցկացվի նախքան աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու թույլատրելը։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսուցումը ը պետք է անցկացվեն յուրաքանչյուր երկու տարին մեկ։

5. Օդանավ ուղեբեռների, բեռների և փոստի բեռնաբարձման/բեռնաթափման գործառույթներ իրականացնող աշխատողներ

 

Աշխատանքային խումբ	Օդանավ ուղեբեռների, բեռների և փոստի բեռնաբարձման/բեռնաթափման գործառույթներ իրականացնող աշխատողներ
Դասընթացի բովանդակությունը	Մոդուլ 1 Մոդուլ 2 Մոդուլ 7
Դասընթացի նպատակները	Հիմնական նպատակն է ապահովել, որ օդանավերի բեռնախցեր ուղեբեռների, բեռների և փոստի բեռնաբարձման աշխատանքներ կատարող աշխատակիցները կարողանան աշխատանքի հետ կապված ապահովել ավիացիոն անվտանգության նորմերի պահանջները։
Իրազեկում
● Գիտելիքներ	● Ընդհանուր տեղեկություններ ավիացիոն անվտանգության նպատակներև և խնդիրների մասին, ● Օդանավակայանի անվտանգություն ծրագիր, ● Գործող նորմատիվ իրավական փաստաթղթեր, ազգային և միջազգային օրենսդրություն, այդ թվում աշխատակիցների պատասխանատվությունները, ● Օդանավակայանում սահմանված անցագրային և ներօբյեկտային միջացառումների կատարում, ● ուղեբեռների բարձման ժամանակ ավիացիոն ավտանգության պահանջների ապահովում ● Գործողություններ արտակարգ իրավիճակներում /Պայթյունի մասին ահազանգ և այլն/
Կարողություններ	● Գտելիքներ ավիացիոն անվտանգության նորմատիվ իրավական փաստաթղթերից ● Տիրապետում ուղեբեռների, բեռների և փոստի բեռնաբարձման /բեռնաթափման նկատմամբ կիրառվող անվտանգության միջոցառումներին ● Տիրապետում աշխատանքի ընթացքում առաջացած արտակարգ իրավիճակների և պայթյունի ահազանգի ժամանակ իրակնացվող գործողություններին
Դասընթացի տևողությունը	Դասընթացը պետք է ունենա առնվազն 8 ժամ տևողություն։
Գնահատում	Դասընթացի մասնակիցները թեթավորման արդյունքում պետք է հավաքեն անցողական միավորների (80%) որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն բավարար համապատասխանող պահանջներին։
Սկզբնական ուսուցում	Սկզբնական ուսուցումը պետք է անցկացվի նախքան աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու թույլատրելը։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսուցումը պետք է անցկացվեն յուրաքանչյուր երկու տարին մեկ։ Աշխատակիցներին պետք է տրվեն պարբերաբար հիշեցումներ նրանց աշխատնքի հետ կապված ավիացիոն անվտանգության միջոցառումների մասին։

6. Օդանավի թռիչքային անձնակազմ և բորտուղեկցող անձնակազմը

 

Աշխատանքային խումբ	Օդանավի թռիչքային անձնակազմ և բորտուղեկցող անձնակազմը
Դասընթացի բովանդակությունը	Մոդուլ 1 Մոդուլ 9 Մոդուլ 10 Մոդուլ 11 Մոդուլ 12 Մոդուլ 13 Մոդուլ 14 Մոդուլ 15 Մոդուլ 16 Մոդուլ 17 Մոդուլ 18 Մոդուլ 19 Մոդուլ 20 Մոդուլ 21 Մոդուլ 26
Դասընթացի նպատակները	Հիմնական նպատակն է ապահովել, որ օդանավի թռիչքային անձնակազմը և բորտուղեկցողները կարողանան արդյունավետորեն կիրառել իր ավիացիոն անվտանգության սահմանված պահանջները։
Իրազեկում
● Գիտելիքներ	● Ընդհանուր ավիացիոն անվտանգություն, նպատակները և խնդիրները, ● Ընդհանուր տեղեկատվություն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում օդանավերի հետ կապված անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին ● Օդանավ շահագործողի ավիացիոն անվտանգության ծրագիր, Ազգային և միջազգային օրենսդրություն, ● Օդանավի հրամանատարի և աձձնակազմի իրավունքները, պարտականությունները ● Կիրառվող անվտանգության միջոցառումները օդանավերի թռիչքների ժամանակ, ● Օդանավի նախաթռիչքային զննման պահանջները, ● Օդանավի անձնակազմի գործողություններն արտակարգ իրավիճակներում, ● Անհնազանդ ուղևորների հետ վարվելու ընթացակարգերը, ● Ուղեկցվող անձնաց փոխադրման հետ կապված ընթացակարգը, ● Ճգնաժամային իրավիճակների կառավարման ընթացակարգեր՝ (օդանավի զավթում, փախցնել, զինված միջամտություն, պատանդների վերցնում,օդանավում պայուցիկ սարքի մասին ահազանգ):
● Կարողություններ	● Գտելիքներ ավիացիոն անվտանգության նորմատիվ իրավական փաստաթղթերի տիրապետման մասով ● Աշխատանքը ուղևորների հետ, թռիչքի ընթացքում առաջացած արտակարգ իրավիճակներում ● Տիրապետում օդանավի զննման կանոններին ● Աշխատանքը անհնազանդ ուղևորների հետ ● Օդանավի զավթման, փախցնելու կամ այլ արտակարգ դեպքերում օդանավի անձնակազմի անդամների կողմից կատարման ենթակա գործողությունները ● Տիրապետում ճգնաժամային իրավիճակներում կատարման ենթակա գործողություններին՝ յուրաքանչյուրն իր մասով:
Դասընթացի տևողությունը	Դասընթացը պետք է ունենա առնվազն 72 ժամ տևողություն։
Գնահատում	Դասընթացի մասնակիցները թեստավորման արդյունքում պետք է հավաքեն անցողական միավորների (80%) որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն համապատասխանող ավիացիոն անվտանգության փաստաթղթերի պահանջներին։
Սկզբնական ուսուցում	Սկզբնական ուսուցումը պետք է անցկացվի նախքան աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու թույլատրելը։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսուցումները պետք է անցկացվեն սկզբնական ուսուցումից 12 ամիս հետո, իսկ հետագայում՝ յուրաքանչյուր 12 ամիսը մեկ անգամ, որպեսզի ապահովվի օդանավի թռիչքային անձնակազմի և բորտուղեկցողնռերի լիարժեք իրազեկությունն իրենց պարտականությունների կատարմանը։

7. Օդանավակայանի և օդանավ շահագործողների բոլոր այն աշխատակիցները, որոնք կարող են առընչվել անհնազանդ ուղևորների կողմից առաջացրած խնդիրներին

 

Աշխատանքային խումբ	Օդանավակայանի և օդանավ շահագործողների բոլոր այն աշխատակիցները, որոնք կարող են առընչվել անհնազանդ ուղևորների կողմից առաջացրած խնդիրներին
Դասընթացի բովանդակությունը	Մոդուլ 1 Մոդուլ 9 Մոդուլ 10 Մոդուլ 13 Մոդուլ 14 Մոդուլ 15 Մոդուլ 16 Մոդուլ 17 Մոդուլ 18 Մոդուլ 19 Մոդուլ 26
Դասընթացի նպատակները	Հիմնական նպատակն է ապահովել, որ օդանավակայանի և օդանավ շահագործողների աշխատակիցները կարողանան ավիացիոն անվտանգության միջոցառումներին, անհնազանդ ուղևորների հետ աշխատելու պահանջներին ու ընթացակարգերին։
Իրազեկում
● Գիտելիքներ	● Ընդհանուր ավիացիոն անվտանգություն, նպատակները և խնդիրները, ● Ընդհանուր տեղեկատվություն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում տեղի օդանավերի հետ կապված անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին ● Օդանավակայանի ավիացիոն անվտանգության ծրագիր, Ազգային և միջազգային օրենսդրություն, ● Աշխատանքը անհնազանդ ուղևորների հետ և աշխատակիցների պարտականությունները, ● Օդանավ շահագործողի օդանավակայանային ներկայացուցիչների պարտականությունները ● Անհնազանդ ուղևորների հետ վարվելու ընթացակարգը ● Ուղեկցման ենթական անձանց փոխադրման հետ կապված ընթացակարգերը
● Կարողություններ	● Ստանան գիտելիքներ ավիացիոն անվտանգության նորմատիվ իրավական փաստաթղթերի տիրապետման մասով, ● Տիրապետեն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում տեղի օդանավերի հետ կապված անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին տեղեկատվությանը ● Տիրապետեն անհնազանդ ուղևորների հետ վարվելու ընթացակարգերին ● Տիրապետեն ուղեկցման ենթական անձանց փոխդրման հետ կապված ընթացակարգերին  ● Տիրապետեն ճգնաժամային իրավիճակներում կատարման ենթակա գործողություններին՝ յուրաքանչյուրն իր մասով
Դասընթացի տևողությունը	Դասընթացը պետք է ունենա առնվազն 8 ժամ տևողություն։
Գնահատում	Դասընթացի մասնակիցներըի ստացած տեսական գիտելիքները պետք է ստուգվեն թեստավորման միջոցով, որի արդյունքում պետք է հավաքեն անցողիկ միավորների 80%-ը, որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն համապատասխանող ավիացիոն անվտանգության փաստաթղթերի պահանջներին։
Սկզբնական ուսուցում	Սկզբնական ուսուցումը պետք է անցկացվի նախքան աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու թույլատրելը։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսուցումը պետք անցկացվեն յուրաքանչյուր երկու տարին մեկ և աշխատակիցներին պետք է տրվեն պարբերաբար հիշեցումներ, նրանց անվտանգության հմտությունների և գիտելիքների արդիականությունն ապահովելու համար։

8. Օդանավի պաշարների մատակարարման աշխատակիցները

 

Աշխատանքային խումբ	Օդանավի պաշարների մատակարարման աշխատակիցները
Դասընթացի բովանդակությունը	Մուդուլ 1 Մոդուլ 9 Մուդուլ 10 Մոդուլ 16 Մոդուլ 18 Մոդուլ 19 Մոդուլ 26
Դասընթացի նպատակները	Հիմնական նպատակն է ապահովել, որ օդանավայաին պաշարների մատակարարման աշխատակիցները կարողանան իրենց աշխատանքի ընթացքում ապահովել ավիացիոն անվտանգության միջոցառումները։
Իրազեկում
● Գիտելիքներ	● Ընդհանուր ավիացիոն անվտանգություն, նպատակները և խնդիրները, ● Ընդհանուր տեղեկատվություն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում օդանավերի հետ կապված անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին ● Օդանավակայանի ավիացիոն անվտանգության ծրագիր, օդանավ շահագործողի ավիացիոն անվտանգության ծրագիր, Ազգային և միջազգային օրենսդրություն ● Օդանավի պաշարների մատակարարման աշխատակիցների իրավունքներն ու պարտականությունները, համապատասխան իրավական դաշտը ● Օդանավով փոխադրման համար արգելված առարկաները, իրերը, նյութերը ● Կազմակերպության անվտանգության ծրագրից բխող այլ կարևոր ոլորտներ, օդանավակայաներում առաջացած արտակարգ իրավիճակների դեպքերում գործողություններին՝ իրենց վերաբերվող մասով /Պայթյունի սպառնալիքի վերաբերյալ հեռախոսով ստացված տեղեկատվության մասին ահազանգի դեպքերում/
● Կարողություններ	● Ստանան գիտելիքներ ավիացիոն անվտանգության նորմատիվ իրավական փաստաթղթերի տիրապետման մասով ● Տիրապետեն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում տեղի օդանավերի հետ կապված անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին տեղեկատվությանը ● Տիրապետեն օդանավի պաշարների մատակարարման աշխատակիցների իրավունքներին, պարտականություններին և համապատասխան իրավական փաստաթղթերին  ● Օդանավով փոխադրման համար արգելված առարկաները, իրերը, նյութերը ● Տիրապետեն ճգնաժամային իրավիճակներում կատարման ենթակա գործողություններին յուրաքանչյուրն իր մասով՝ այդ թվում պայթյունի սպառնալիքի վերաբեյալ հեռախոսով ստացված տեղեկատվության մասին ահազանգի դեպքերում/
Դասընթացի տևողությունը	Դասընթացը պետք է ունենա առնվազն 8 ժամ տևողություն։
Գնահատում	Դասընթացի մասնակիցների ստացած տեսական գիտելիքները պետք է ստուգվեն թեստավորման միջոցով, որի արդյունքում պետք է հավաքեն անցողիկ միավորների 80%-ը, որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն համապատասխանող ավիացիոն անվտանգության փաստաթղթերի պահանջներին։
Սկզբնական ուսուցում	Սկզբնական ուսուցումը պետք է անցկացվի նախքան աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու թույլատրելը։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսուցումը ները պետք է անցկացվեն յուրաքանչյուր երկու տարին մեկ։ Աշխատակիցներին պետք է տրվեն պարբերաբար հիշեցումներ, անվտանգության մասով նրանց գիտելիքների և հմտությունների արդիականությունն ապահովելու համար։

9. Օդանավի մաքրման և օդանավային պիտույքների մատակարարում իրականացնող աշխատակիցներ

 

Աշխատանքային խումբ	Օդանավի մաքրման և օդանավային պիտույքների մատակարարում իրականացնող աշխատակիցներ
Դասընթացի բովանդակությունը	Մուդուլ 1 Մոդուլ 9 Մուդուլ 10 Մոդուլ 16 Մոդուլ 18 Մոդուլ 19 Մոդուլ 26
Դասընթացի նպատակները	Հիմնական նպատակն է ապահովել, որ օդանավի մաքրման և օդանավային պիտույքների մատակարարման աշխատակիցները կարողանան իրենց աշխատանքի ընթացքում ապահովել ավիացիոն անվտանգության միջոցառումները։
Իրազեկում
● Գիտելիքներ	● Ընդհանուր ավիացիոն անվտանգություն, նպատակները և խնդիրները, ● Ընդհանուր տեղեկատվություն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում տեղի օդանավերի հետ կապված անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին: ● Օդանավակայանի ավիացիոն անվտանգության ծրագիր, օդանավ շահագործողի ավիացիոն անվտանգության ծրագիր, Ազգային և միջազգային օրենսդրություն ● Օդանավի պաշարների մատակարարման աշխատակիցների իրավունքներն ու պարտականությունները, համապատասխան իրավական դաշտը,  ● Օդանավով փոխադրման համար արգելված առարկաները, իրերը, նյութերը, ● Օդանավակայաներում առաջացած արտակարգ իրավիճակների դեպքերում գործողություններ՝ իրենց վերաբերվող մասով /Պայթյունի սպառնալիքի վերաբերյալ հեռախոսով ստացված տեղեկատվության մասին ահազանգ/
● Կարողություններ	● Ստանան գիտելիքներ ավիացիոն անվտանգության նորմատիվ իրավական փաստաթղթերի տիրապետման մասով, ● Տիրապետեն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում տեղի օդանավերի հետ կապված անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին տեղեկատվությանը ● Տիրապետեն օդանավի մաքրման և պաշարների մատակարարման աշխատակիցների իրավունքներին, պարտականություններին և համապատասխան իրավական փաստաթղթերին,  ● Տիրապետեն օդանավով փոխադրման համար արգելված առարկաների, իրերի, նյութերի տեսակներին, ● Տիրապետեն ճգնաժամային իրավիճակներում կատարման ենթակա գործողություններին իրենց մասով՝ այդ թվում պայթյունի սպառնալիքի վերաբեյալ հեռախոսով ստացված տեղեկատվության մասին ահազանգի դեպքերում/
Դասընթացի տևողությունը	Դասընթացը պետք է ունենա առնվազն 8 ժամ տևողություն։
Գնահատում	Սկզբնական ուսուցման ընթացքում ստացած տեսական գիտելիքները պետք է ստուգվեն թեստավորման միջոցով, որի արդյունքում պետք է հավաքեն անցողիկ միավորների 80%-ը, որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն համապատասխանող ավիացիոն անվտանգության փաստաթղթերի պահանջներին։
Սկզբնական ուսուցում	Սկզբնական ուսուցման դասընթացները պետք է անցկացվեն նախքան աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու թույլատրելը։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսուցման դասընթացները պետք է անցկացվեն յուրաքանչյուր երկու տարին մեկ և աշխատակիցներին պետք է տրվեն ավիացիոն անվտանգության մասին նոր միջոցառումների և կանոնների մասին գիտելիքներ, նրանց կարողությունների և հմտությունների արդիականությունն ապահովելու համար։

10. Բեռնային և փոստային փոխադրումների կանոնավոր գործակալների աշխատողներ, այդ թվում նաև նրանք, ովքեր ուղղակիորեն պատասխանատու չեն բեռների անվտանգության համար

 

Աշխատանքային խումբ	Բեռնային և փոստային փոխադրումների կանոնավոր գործակալների աշխատողներ, այդ թվում նաև նրանք, ովքեր ուղղակիորեն պատասխանատու չեն բեռների անվտանգության համար
Դասընթացի բովանդակությունը	Մուդուլ 1 Մուդուլ 2 Մոդուլ 9 Մուդուլ 10 Մոդուլ 16 Մոդուլ 18 Մոդուլ 19 Մոդուլ 26
Դասընթացի նպատակները	Հիմնական նպատակն է ապահովել, որ բեռնային և փոստային փոխադրումերի գործառույթներ իրականացնող կանոնավոր գործակալների բոլոր աշխատողները, այդ թվում նաև նրանք, ովքեր ուղղակիորեն պատասխանատու չեն բեռների անվտանգության համար, առնվազն ծանոթ լինեն ավիացիոն անվտանգության նպատակների, խնդիրների ու պահանջների հետ և կարողանան իրենց աշխատանքի ընթացքում ապահովել ավիացիոն անվտանգության պահանջների կատարումը։
Իրազեկում
● Գիտելիքներ	● Ընդհանուր ավիացիոն անվտանգություն, նպատակները և խնդիրները, ● Ընդհանուր տեղեկատվություն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում օդանավերի հետ կապված անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին: ● Օդանավակայանի ավիացիոն անվտանգության ծրագիր, օդանավ շահագործողի ավիացիոն անվտանգության ծրագիր, Ազգային և միջազգային օրենսդրություն ● Օդանավով բեռնային և փոստային փոխադրումների գործառույթներ իրականացնող կանոնավոր գործակալների աշխատողների իրավունքներն ու պարտականությունները, համապատասխան իրավական դաշտը,  ● Օդանավով բեռնային և փոստային փոխադրումներին վերաբերող ավիացիոն անվտանգության հսկողությունը, բեռնային և փոստային փոխադրումների համար արգելված առարկաները, իրերը, նյութերը,  ● Օդանավակայաներում առաջացած արտակարգ իրավիճակների դեպքերում գործողություններ՝ իրենց վերաբերվող մասով /Պայթյունի սպառնալիքի վերաբերյալ հեռախոսով ստացված տեղեկատվության մասին ահազանգ/
● Կարողություններ	● Ստանան գիտելիքներ ավիացիոն անվտանգության նորմատիվ իրավական փաստաթղթերի տիրապետման մասով, ● Տիրապետեն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում օդանավերի հետ կապված անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին տեղեկատվությանը ● Տիրապետեն օդանավով բեռնային և փոստային փոխադրումների գործառույթներ իրականացնող կանոնավոր գործակալների աշխատողների իրավունքներին ու պարտականություններին և համապատասխան իրավական փաստաթղթերին,  ● Տիրապետեն օդանավով փոխադրման համար արգելված առարկաների, իրերի, նյութերի տեսակներին, ● Տիրապետեն ճգնաժամային իրավիճակներում կատարման ենթակա գործողություններին իրենց մասով՝ այդ թվում պայթյունի սպառնալիքի վերաբեյալ հեռախոսով ստացված տեղեկատվության մասին ահազանգի դեպքերում/
Դասընթացի տևողությունը	Դասընթացը պետք է ունենա առնվազն 8 ժամ տևողություն։
Գնահատում	Սկզբնական ուսուցման ընթացքում ստացած տեսական գիտելիքները պետք է ստուգվեն թեստավորման միջոցով, որի արդյունքում պետք է հավաքեն անցողիկ միավորների 80%-ը, որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն համապատասխանող ավիացիոն անվտանգության փաստաթղթերի պահանջներին։
Սկզբնական ուսուցում	Սկզբնական ուսումցումը պետք է անցկացվի նախքան աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու թույլատրելը։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսուցման դասընթացները պետք է անցկացվեն յուրաքանչյուր երկու տարին մեկ և աշխատակիցներին պետք է տրվեն ավիացիոն անվտանգության մասին նոր միջոցառումների և կանոնների մասին գիտելիքներ, նրանց կարողությունների և հմտությունների արդիականությունն ապահովելու համար։

11. Օդանավով փոխադրվող բեռների և փոստի սպասարկման գործընթաց իրականացնող աշխատողները և փոխադրման փաստաթղթերի պատրաստման գործառույթներ իրականացնող աշխատողները

 

Աշխատանքային խումբ	Օդանավով փոխադրվող բեռների և փոստի սպասարկման գործընթաց իրականացնող աշխատողները և փոխադրման փաստաթղթերի պատրաստման գործառույթներ իրականացնող աշխատողներ
Դասընթացի բովանդակությունը	Մուդուլ 1 Մոդուլ 2 Մոդուլ 9 Մուդուլ 10 Մոդուլ 16 Մոդուլ 20 Մոդուլ 21 Մոդուլ 22 Մոդուլ 23 Մոդուլ 24 Մոդուլ 26
Դասընթացի նպատակները	Հիմնական նպատակն է ապահովել, որ բեռնային և փոստային փոխադրումերի սպասարկման գործընթաց իրականացնող աշխատողները և փոխադրման փաստաթղթերի պատրաստման գործառույթներ իրականացնող աշխատողներն առնվազն ծանոթ լինեն ավիացիոն անվտանգության նպատակների, խնդիրների ու պահանջների հետ և կարողանան իրենց աշխատանքի ընթացքում ապահովել ավիացիոն անվտանգության այն պահանջների կատարումը, որոնք ձեռնարկվում են օդային տրանսպորտով տեղափոխվող բեռների և փոստի համար։
Իրազեկում
● Գիտելիքներ	● Ընդհանուր ավիացիոն անվտանգություն, նպատակները և խնդիրները, ● Ընդհանուր տեղեկատվություն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում տեղի օդանավերի հետ կապված անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին: ● Օդանավակայանի ավիացիոն անվտանգության ծրագիր, օդանավ շահագործողի ավիացիոն անվտանգության շրագիր, Ազգային և միջազգային օրենսդրություն ● Օդանավով բեռնային և փոստային փոխադրումների սպասարկման գործընթաց իրականացնող աշխատողները և փոխադրման փաստաթղթերի պատրաստման գործառույթներ իրականացնող աշխատողների իրավունքներն ու պարտականությունները, համապատասխան իրավական դաշտը,  ● Օդանավով բեռնային և փոստային փոխադրումներին վերաբերող ավիացիոն անվտանգության հսկողությունը, բեռնային և փոստային փոխադրումների համար արգելված առարկաները, իրերը, նյութերը,  ● Օդանավակայաներում առաջացած արտակարգ իրավիճակների դեպքերում գործողություններին՝ իրենց վերաբերվող մասով /Պայթյունի սպառնալիքի վերաբերյալ հեռախոսով ստացված տեղեկատվության մասին ահազանգ/
● Կարողություններ	● Տիրապետեն ավիացիոն անվտանգության նորմատիվ իրավական փաստաթղթերի դրույթներին, ● Տիրապետեն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում տեղի օդանավերի հետ կապված անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին տեղեկատվությանը ● Տիրապետեն օդանավով բեռնային և փոստային փոխադրումների սպասարկման գործընթաց իրականացնող աշխատողները և փոխադրման փաստաթղթերի պատրաստման գործառույթներ իրականացնող անձանց իրավունքներին ու պարտականություններին և համապատասխան իրավական փաստաթղթերին,  ● Տիրապետեն օդանավով փոխադրման համար արգելված առարկաների, իրերի, նյութերի տեսակներին, ● Տիրապետեն ճգնաժամային իրավիճակներում կատարման ենթակա գործողություններին իրենց մասով՝ այդ թվում պայթյունի սպառնալիքի վերաբեյալ հեռախոսով ստացված տեղեկատվության մասին ահազանգի դեպքերում/
Դասընթացի տևողությունը	Դասընթացը պետք է ունենա առնվազն 8 ժամ տևողություն։
Գնահատում	Սկզբնական ուսուցման ընթացքում ստացած տեսական գիտելիքները պետք է ստուգվեն թեստավորման միջոցով, որի արդյունքում պետք է հավաքեն անցողիկ միավորների 80%-ը, որպեսզի որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն համապատասխանող ավիացիոն անվտանգության փաստաթղթերի պահանջներին։
Սկզբնական ուսուցում	Սկզբնական ուսումցումը պետք է անցկացվի նախքան աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու թույլատրելը։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսուցման դասընթացները պետք է անցկացվեն յուրաքանչյուր երկու տարին մեկ և աշխատակիցներին պետք է տրվեն ավիացիոն անվտանգության մասին նոր միջոցառումների և կանոնների մասին գիտելիքներ, նրանց կարողությունների և հմտությունների արդիականությունն ապահովելու համար

12. Օդանավով փոխադրվող բեռների, փոստի և օդանավային պաշարների տեղափոխման աշխատանքներ կատարող վարորդներ

 

Աշխատանքային խումբ	Օդանավով փոխադրվող բեռների, փոստի և օդանավային պաշարների տեղափոխման աշխատանքներ կատարող վարորդները
Դասընթացի բովանդակությունը	Մուդուլ 1 Մուդուլ 2 Մոդուլ 8 Մոդուլ 9 Մուդուլ 13 Մուդուլ 18 Մոդուլ 19 Մոդուլ 20 Մուդուլ 21 Մոդուլ 26
Դասընթացի նպատակները	Հիմնական նպատակն է ապահովել, որ օդային տրանսպորտով փոխադրվող բեռների, փոստի և բորտպաշարների տեղափոխմամբ զբաղվող վարորդներն առնվազն ծանոթ լինեն ավիացիոն անվտանգության նպատակների, խնդիրների ու պահանջների հետ և կարողանան իրենց աշխատանքի ընթացքում ապահովել ավիացիոն անվտանգության այն պահանջների կատարումը։
Իրազեկում
● Գիտելիքներ	● Ընդհանուր ավիացիոն անվտանգություն, նպատակները և խնդիրները, ● Ընդհանուր տեղեկատվություն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում տեղի օդանավերի հետ կապված անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին: ● Օդանավակայանի ավիացիոն անվտանգության ծրագիր, Ազգային և միջազգային օրենսդրություն ● Օդանավով բեռնային և փոստային փոխադրումների սպասարկման գործընթացի անվտանգության ապահովում, իրենց իրավունքներն ու պարտականությունները, համապատասխան իրավական դաշտը,  ● Օդանավով բեռնային և փոստային փոխադրումներին վերաբերող ավիացիոն անվտանգության հսկողությունը, բեռնային և փոստային փոխադրումների համար արգելված առարկաները, իրերը, նյութերը,  ● Օդանավակայաներում առաջացած արտակարգ իրավիճակների դեպքերում գործողություններին՝ իրենց վերաբերվող մասով /Պայթյունի սպառնալիքի վերաբերյալ հեռախոսով ստացված տեղեկատվության մասին ահազանգ/
Կարողությունները	● Ստանան գիտելիքներ ավիացիոն անվտանգության նորմատիվ իրավական փաստաթղթերի տիրապետման մասով, ● Տիրապետեն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում տեղի օդանավերի հետ կապված անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին տեղեկատվությանը ● Տիրապետեն օդանավով բեռնային և փոստային փոխադրումների սպասարկման օդային տրանսպորտով փոխադրվող բեռների, փոստի և բորտպաշարների տեղափոխմամբ զբաղվող վարորդների իրավունքներին ու պարտականություններին և համապատասխան իրավական փաստաթղթերին,  ● Տիրապետեն օդանավով փոխադրման համար արգելված առարկաների, իրերի, նյութերի տեսակներին, ● Տիրապետեն ճգնաժամային իրավիճակներում կատարման ենթակա գործողություններին իրենց մասով՝ այդ թվում պայթյունի սպառնալիքի վերաբեյալ հեռախոսով ստացված տեղեկատվության մասին ահազանգի դեպքերում/
Դասընթացի տևողությունը	Դասընթացը պետք է ունենա առնվազն 8 ժամ տևողություն։
Գնահատում	Սկզբնական ուսուցման ընթացքում ստացած տեսական գիտելիքները պետք է ստուգվեն թեստավորման միջոցով, որի արդյունքում պետք է հավաքեն անցողիկ միավորների 80%-ը, որպեսզի որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն համապատասխանող ավիացիոն անվտանգության փաստաթղթերի պահանջներին։
Սկզբնական ուսուցում	Սկզբնական ուսումցումը պետք է անցկացվի նախքան աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու թույլատրելը։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսուցման դասընթացները պետք է անցկացվեն յուրաքանչյուր երկու տարին մեկ և օդային տրանսպորտով փոխադրվող բեռների, փոստի և բորտպաշարների տեղափոխմամբ զբաղվող վարորդներին պետք է տրվեն ավիացիոն անվտանգության մասին նոր միջոցառումների և կանոնների մասին գիտելիքներ, նրանց կարողությունների և հմտությունների արդիականությունն ապահովելու համար

13. Բեռնատար օդանավի անձնակազմը և օդային տրանսպորտով փոխադրվող բեռները օդանավ բարձող աշխատողները

 

Աշխատանքային խումբ	Բեռնատար օդանավի անձնակազմը և օդային տրանսպորտով փոխադրվող բեռները օդանավ բարձող աշխատողները
Դասընթացի բովանդակությունը	Մուդուլ 1 Մոդուլ 9 Մոդուլ 10 Մուդուլ 11 Մուդուլ 12 Մուդուլ 13 Մոդուլ 16 Մոդուլ 18 Մուդուլ 19 Մուդուլ 20 Մուդուլ 21 Մոդուլ 22 Մոդուլ 24 Մուդուլ 26
Դասընթացի նպատակները	Հիմնական նպատակն է ապահովել, որ բեռնատար օդանավի անձնակազմը և աշխատակիցները իրազեկվեն համապատասխան բեռների անվտանգության հարցերի վերաբերյալ։
Իրազեկում
● Գիտելիքներ	● Ընդհանուր ավիացիոն անվտանգություն, նպատակները և խնդիրները, ● Ընդհանուր տեղեկատվություն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում տեղի օդանավերի հետ կապված անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին: ● Օդանավ շահագործողի ավիացիոն անվտանգության ծրագիր, Ազգային և միջազգային օրենսդրություն,  ● Օդանավի հրամանատարի և աձձնակազմի իրավունքները պարտականությունները, ● Կիրառվող անվտանգության միջոցառումները օդանավերի թռիչքների ժամանակ, ● Օդանավի նախաթռիչքային զննման պահանջները, ● Օդանավի անձնակազմի գործողություններն արտակարգ իրավիճակներում, ● Ուղեկցվող անձնաց հնարավոր փոխադրման հետ կապված ընթացակարգը, ● Ճգնաժամային իրավիճակների կառավարման ընթացակարգեր՝ (օդանավի զավթում, փախցնել, զինված միջամտություն, պատարնդների վերցնում, օդանավում պայուցիկ սարքի մասին ահազանգ):
● Կարողություններ	● Ստանան գիտելիքներ ավիացիոն անվտանգության նորմատիվ իրավական փաստաթղթերի տիրապետման մասով, ● Տիրապետեն միջազգային քաղաքացիական ավիացիայում օդանավերի հետ կապված անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին տեղեկատվությանը ● Տիրապետեն օդանավով բեռնային և փոստային փոխադրումների սպասարկման առանձնահատկություններին, իրենց իրավունքներին ու պարտականություններին և համապատասխան իրավական փաստաթղթերին,  ● Տիրապետեն օդանավով փոխադրման համար արգելված առարկաների, իրերի, նյութերի տեսակներին, վտանգվոր բեռների փոխադրման կարգին, ● Տիրապետեն ճգնաժամային իրավիճակներում կատարման ենթակա գործողություններին իրենց մասով՝ այդ թվում պայթյունի սպառնալիքի վերաբեյալ հեռախոսով ստացված տեղեկատվության մասին ահազանգի դեպքերում/, ● Օդանավի զավթման, փախցնելու կամ այլ արտակարգ դեպքերում օդանավի անձնակզմի անդամների կողմից կատարման ենթակա գործողությունները
Դասընթացի տևողությունը	Դասընթացը պետք է ունենա առնվազն 72 ժամ տևողություն։
Գնահատում	Սկզբնական ուսուցման ընթացքում ստացած տեսական գիտելիքները պետք է ստուգվեն թեստավորման միջոցով, որի արդյունքում պետք է հավաքեն անցողիկ միավորների 80%-ը, որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն համապատասխանող ավիացիոն անվտանգության փաստաթղթերի պահանջներին։
Սկզբնական ուսուցում	Սկզբնական ուսումցումը պետք է անցկացվի նախքան աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու թույլատրելը։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսուցման դասընթացները պետք է անցկացվեն յուրաքանչյուր երկու տարին մեկ և բեռնատար օդանավերի անձնկազմերի անդամներին պետք է տրվեն ավիացիոն անվտանգության մասին նոր միջոցառումների և կանոնների մասին գիտելիքներ, նրանց կարողությունների և հմտությունների արդիականությունն ապահովելու համար

14. Օդային տրանսպորտով տեղափոխվող բեռների և փոստի զննման գործառույթներ իրականացնող զննող օպերատորներ

 

Աշխատանքային խումբ	Օդային տրանսպորտով տեղափոխվող բեռների և փոստի զննման գործառույթներ իրականացնող զննող օպերատորներ
Դասընթացի բովանդակությունը	Մոդուլ 1 Մոդուլ 2 Մոդուլ 3 Մոդուլ 4 Մոդուլ 5 Մոդուլ 6 Մոդուլ 7 Մոդուլ 8 Մոդուլ 9 Մոդուլ 10 Մոդուլ 12 Մոդուլ 16 Մոդուլ 18 Մոդուլ 19 Մոդուլ 20 Մոդուլ 21 Մոդուլ 26 Մոդուլ 29,
Դասընթացի նպատակները	Հիմնական նպատակն է տիրապետել բեռների և փոստի ռենտգենյան սարքավորումերով և պայթուցիկ նյութերի հետքեր հայտնաբերող սարքավորումերով իրականացվող զննման ընթացակարգերին և ռենտգենյան սարքավորումներով ճանաչել ու հայտնաբերել փոխադրվող բեռներում և փոստում կասկածելի կամ անգելված առարկաներն ու իրերը։
Իրազեկում
● Գիտելիքներ	● Բեռների և փոստի զննման ընթացակարգերը կանոնակարգող ՀՀ ազգային և միջազգային իրավական փաստաթղթերը,  ● Զննման սարքավորման միջոցով բեռների և փոստի զննման մեթոդներին, պայթուցիկ նյութերի հետքեր հայտանբերող սարքավորման միջոցով զննման մեթոդներին, բեռների և փոստի բացելու միջոցով և դիտողական զննման մեթոդներին, մեծ չափերի բեռների զննման առանձնհատկություններին ● Տիրապետեն բեռների ընդունման և ձևակերպման ընթացակարգերին ● Տիրապետեն բեռների պաշտպանության առանձնհատկություններին ● Տիրապետեն բեռներում և փոստում արգելված առարկաների և թաքնված իրերի հայտնաբերման մեթոդներին ● Տիրապետեն արտակարգ իրավիճակների պատասխան գործողությունների ընթացակարգերին
● Կարողություններ	● Տիրապետել օգտագործվող զննման սարքավորումների կիրառմանը  ● Կատարել զննման սարքավորումների միջոցով ցուցադրված պատկերների ճիշտ գնահատում և վտանգավոր առարկաների ճանաչումը, կատարել պայթուցիկ նյութերի հետքեր հայտանբերող սարքավորման միջոցով բեռների և փոստի զննման գործընթաց ● Տիրապետել արգելված առարկայի հայտնաբերման դեպքում կիրառվող գործողություններին ● Պայթյունի ահազանգի ժամանակ իրականացման ենթական գործողություններին տիրապետում
Դասընթացի տևողությունը	Բեռների և փոստի զննման օպերատորների ուսուցման դասընթացը պետք է ունենա 52 ժամ տևողություն, որից 12 ժամը պայթուցիկ հետքեր հայտնաբերող սարքավորումների մասով և 25 ժամ գործնական ուսուցում զննման ռենտգենյան սարքերով։ Ուսուցում բաղկացած է լսարանային ժամերից, համակարգչային ուսուցման ժամերից և իրական զննման սարքավորումների վրա պարապմունքների համատեղությունից։
Գնահատում	Բեռների և փոստի զննման օպերատորները նախնական ուսուցումից հետո պետք է անցնեն եռամսյա փորձաշրջան աշխատանքի վայրում՝ փորձառու զննող օպերատորի հսկողությամբ։ Փորձաշրջանից հետո փորձառու զննող օպերատորը, ստորաբաժանման ղեկավարը և ավիացիոն անվտանգության ծառայության պետը պետք է լրացնեն Ավիացիոն անվտանգության ծառայության զննման օպերատորի փորձաշրջանի անցման թերթիկ, փորձաշրջան անցնող զննող օպերատորի հմտությունների, գիտելիքների և գործնական կարողությունների վերաբերյալ, որից հետո զննող օպերատորները պետք է անցնեն սերտիֆիկացում Լիազոր մարմնում։
Սկզբնական ուսուցում	Սկզբնական ուսումցումը պետք է անցկացվի նախքան աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու թույլատրելը։
Հերթական ուսուցում	Սկզբնական ուսուցման ընթացքում ստացած տեսական գիտելիքները պետք է ստուգվեն թեստավորման միջոցով, որի արդյունքում պետք է հավաքեն անցողիկ միավորների 80%-ը, որպեսզի որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն համապատասխանող ավիացիոն անվտանգության փաստաթղթերի պահանջներին։
	Հերթական ուսուցումները պետք է անցկացվեն սկզբնական ուսումնական դասընթացից 12 ամիս հետո, իսկ հետագայում՝ յուրաքանչյուր 12 ամիսը մեկ անցնում են հերթական ուսւոցում և սերտիֆիկացում Լիազոր մարմում։

15. Անվտանգության մենեջերներ և նրանց տեղակալներ

 

Աշխատանքային խումբ	Անվտանգության մենեջերներ և նրանց տեղակալները
Դասընթացի բովանդակությունը	Մոդուլ 1-ից 29-ը
Դասընթացի նպատակները	Հիմնական նպատակն է ապահովել, որ անվտանգության մենեջերները տիրապետեն ավիացիոն անվտանգության նպատակներին, խնդիրներին, սկզբունքները, ավիացիոն անվտանգության միջազգային և ազգային նորմատիվ-իրավական փասատաթղթերի պահանջներին, գործող կանոնաններին, ծրագրերին, ընթացակարգերին, օդանավակայաններում գործունեություն իրականացնող օդանավ շահագործողների ավիացիոն ավտանգության ծրագրերի ճգնաժային իրավիճակների կառավարման պլաններին, օդանավակայաններում գործունեություն իրականացնող պետական կառավարման մարմինների հետ փոխհամագործակցության պլաններին։
Իրազեկում
● Գիտելիքներ	● Ավիացիոն անվտնագության մասով կառավարման առանձնահատկություններին և աշխատանքների վերահսկողության մեխանիզմներից,  ● Օդանավակայաններում կիրառվող մուտքերի հսկողության, անցագրային և ներօբյեկտային վերահսկողության աշխատանքներից,  ● Ուղևորների, նրանց ձեռքի իրերի, ուղեբեռներ, բեռների և փոստի, հատուկ վերահսկելի մուտք գործող անձանց և տրանսպորտային միջոցների զննման ընթացակարգերից ● Ճգնաժամային իրավիճակներում և արտակարգ իրավիճակների պատասխան գործողությունների ընթացակարգերից  ● Կոնֆլիկտի կառավարման մեխանիզմներից ● Ավիացիոն անվտնագության մասով տեղեկատվության պաշտպանությանը և կիբեռանվտանգության միջոցառումներից
● Կարողություններ	● Մշտական աշխատանք աշխատողների, ուղևորների և այցելուների հետ, հաշվի առնելով նրանց մշակույթային տարբերությունների և ագրեսիվ վարքի հետ առանձնահատկությունները ● Մարդկային գործոնի ազդեցության հասկացումը և գնահատումը ● Ներքին որակի հսկողություն միջացառումների վերահսկողությունը ● Տիրապետել օդանավակայաններում կիրառվող մուտքերի հսկողության, անցագրային և ներօբյեկտային վերահսկողության աշխատանքներին,  ● Տիրապետել ուղևորների, նրանց ձեռքի իրերի, ուղեբեռների, հատուկ վերահսկելի մուտք գործող անձանց և տրանսպորտային միջոցների զննման ընթացակարգերին ● Տիրապետել բեռների և փոստի, արգելված առարկաների և իրերի, վտանգավոր բեռների փոխդրման առանձնահատկություններին ● Տիրապետել արգելված առարկաների հայտնաբերման դեպքում պատասխան գործողություններին ● Տիրապետել ճգնաժամային իրավիճակներում և արտակարգ իրավիճակների պատասխան գործողությունների ընթացակարգերին
Դասընթացի տևողությունը	Ուսուցման դասընթացը պետք է ունենա 52 ժամ տևողություն, որից 12 ժամը պայթուցիկ հետքեր հայտնաբերող սարքավորումների մասով և 25 ժամ գործնական ուսուցում զննման ռենտգենյան սարքերով։ Ուսուցում բաղկացած է լսարանային ժամերից, համակարգչային ուսուցման ժամերից և իրական զննման սարքավորումների վրա պարապմունքների համատեղությունից։
Գնահատում	Սկզբնական ուսուցման ընթացքում ստացած տեսական գիտելիքները պետք է ստուգվեն թեստավորման միջոցով, որի արդյունքում պետք է հավաքեն անցողիկ միավորների 80%-ը, որպեսզի որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն համապատասխանող ավիացիոն անվտանգության փաստաթղթերի պահանջներին։
Սկզբնական ուսուցում	Սկզբնական ուսուցումը պետք է անցկացվի նախքան աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու թույլատրելը։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսուցումները պետք է անցկացվեն սկզբնական ուսումնական դասընթացից երկու տարի հետո։

16. Գրանցված գործակալների, Հայտնի առաքողների և Հայտնի մատակարաների աշխատողներ

 

Աշխատանքային խումբ	Գրանցված գործակալների, Հայտնի առաքողների և Հայտնի մատակարաների աշխատողներ
Դասընթացի նպատակները	Հիմնական նպատակն է ապահովել, որ անկախ գնահատողները հասկանում են ավիացիոն անվտանգության սկզբունքները, տեղյակ են միջազգային և ազգային կանոնակարգերի մասին և համապատասխանության վերահսկման մասին։
	Մոդուլ 1 Մոդուլ 2 Մոդուլ 21 Մոդուլ 23 Մոդուլ 26
Իրազեկում
● Գիտելիքներ	● Ընդհանուր ավիացիոն անվտանգություն, նպատակները և խնդիրները, ● Ընդհանուր տեղեկատվություն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում տեղի անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին: ● Բեռների և փոստի անվտանգություն, ● Դեպի օդանավակայան բեռների մատակարարման շղթային անվտանգություն,  ● Մուտքի հսկողության համակարգեր, անցագրային և ներօբյեկտային վերահսկողութփյան կարգեր, ● Զննման առանձնահատկությունները, ● Արգելված առարկաների և իրերի, մեծ չափերի բեռների անվտանգություն, ● Վտանգավոր բեռների փոխադրում,  ● Պայթյունի ահազանգի ժամանակ մասին տեղեկատվության ստացման դեպքերում տեղեկացման կարգ
● Կարողություններ	Տիրապետեն․ ● ընդհանուր ավիացիոն անվտանգություն, նպատակները և խնդիրները ● բեռների և փոստի, արգելված առարկաների և իրերի, վտանգավոր բեռների փոխդրման առանձնահատկություններին ● արգելված առարկաների և իրերի, մեծ չափերի բեռների անվտանգության միջացառումներին, ● Բեռների և փոստի անվտանգություն, ● Դեպի օդանավակայան բեռների մատակարարման շղթային անվտանգության միջացառումներին,  ● Վտանգավոր բեռների փոխադրման աառանձնահակություններին,  ● Պայթյունի ահազանգի մասին տեղեկատվության ստացման դեպքերում տեղեկացման կարգին
Դասընթացի տևողությունը	Դասընթացը պետք է ունենա առնվազն 8 ժամ տևողություն։
Գնահատում	Սկզբնական ուսուցման ընթացքում ստացած տեսական գիտելիքները պետք է ստուգվեն թեստավորման միջոցով, որի արդյունքում պետք է հավաքեն անցողիկ միավորների 80%-ը, որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն համապատասխանող ավիացիոն անվտանգության փաստաթղթերի պահանջներին։
Սկզբնական ուսուցում	Սկզբնական ուսումցումը պետք է անցկացվի նախքան աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու թույլատրելը։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսումնավարժանքները պետք է անցկացվեն երկու տարին մեկ անգամ։

17. Քաղաքացիական ավիացիայի լիազոր մարմնի ավիացիոն անվտանգության ստորաբաժանման աշխատողներ

 

Աշխատանքային խումբ	Քաղաքացիական ավիացիայի լիազոր մարմնի ավիացիոն անվտանգության ստորաբաժանման աշխատողներ
Դասընաթցի բովանդակությունը	Մոդուլ 1-ից 29-ը
Դասընաթցի նպատակները	Հիմնական նպատակն է ապահովել, որ լիազոր մարմնի ավիացիոն անվտանգության ստորաբաժանման գլխավոր-մասնագետ տեսուչները տիրապետեն ավիացիոն անվտանգության նպատակներին, խնդիրներին, գիտենան ավիացիոն անվտանգության միջազգային և ազգային նորմատիվ-իրավական փասատաթղթերի պահանջներիը, գործող կանոնանները, ծրագրերը, ընթացակարգերը, օդանավակայաններում գործունեություն իրականացնող օդանավ շահագործողների ավիացիոն ավտանգության ծրագրերը, ճգնաժային իրավիճակների կառավարման պլանները, օդանավակայաններում գործունեություն իրականացնող պետական կառավարման մարմինների հետ փոխհամագործակցության պլաններն ու ավիացիոն անվտանգության աշխատանքների վերահսկման մեխանիզմները։
Իրազեկում
Գիտելիքներ	● Ավիացիոն անվտնագության մասով կառավարման առանձնահատկություններից ու աշխատանքների վերահսկողության մեխանիզմներից,  ● Օդանավակայաններում կիրառվող մուտքերի հսկողության, անցագրային և ներօբյեկտային վերահսկողության աշխատանքներից,  ● Ուղևորների, նրանց ձեռքի իրերի, ուղեբեռներ, բեռների և փոստի, հատուկ վերահսկելի մուտք գործող անձանց և տրանսպորտային միջոցների զննման ընթացակարգերից, ● Ճգնաժամային իրավիճակներում և արտակարգ իրավիճակների պատասխան գործողությունների ընթացակարգերից,  ● Կոնֆլիկտի կառավարման մեխանիզմներից ● Ավիացիոն անվտանագության մասով տեղեկատվության պաշտպանության և կիբեռանվտանգության միջոցառումներից, ● Քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում տեղի անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին մեխանիզմներից,  ● Ավիացիոն անվտանագության աշխատանքների որակի հսկողության ազգային ծրագրից։
Կարողություններ	Տիրապետեն․ ● ավիացիոն անվտանգության նպատակներին, խնդիրներին, ավիացիոն անվտանգության միջազգային և ազգային նորմատիվ-իրավական փասատաթղթերի պահանջներին, գործող կանոնաններին, ծրագրերին, ընթացակարգերին, ● օդանավակայաններում կիրառվող մուտքերի հսկողության, անցագրային և ներօբյեկտային վերահսկողության աշխատանքներին,  ● ուղևորների, նրանց ձեռքի իրերի, ուղեբեռների, հատուկ վերահսկելի մուտք գործող անձանց և տրանսպորտային միջոցների զննման ընթացակարգերին ● բեռների և փոստի, արգելված առարկաների և իրերի, վտանգավոր բեռների փոխդրման առանձնահատկություններին ● արգելված առարկաների հայտնաբերման դեպքում պատասխան գործողություններին ● ճգնաժամային իրավիճակներում և արտակարգ իրավիճակների պատասխան գործողությունների ընթացակարգերին  ● Որակի հսկողություն մեխանիզմներին ● Կոնֆլիկտի կառավարում
Դասընթացի տևողությունը	Սկզբնական դասընթացի տևողությունը՝ 8 ժամ,
Գնահատում	Սկզբնական ուսուցման ընթացքում ստացած տեսական գիտելիքները պետք է ստուգվեն թեստավորման միջոցով, որի արդյունքում պետք է հավաքեն անցողիկ միավորների 80%-ը, որպեսզի որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն համապատասխանող ավիացիոն անվտանգության փաստաթղթերի պահանջներին։
Սկզբնական ուսուցում	Սկզբնական ուսուցումը պետք է անցկացվի աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելուց հետո։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսուցումները պետք է անցկացվեն յուրաքանչյուր երկու տարին մեկ, հերթական ուսուցումների ընթացքում աշխատողներին պետք է տրվեն արդիական գիտելիքներ ավիացիոն անվտանգության միջոցառումների մասին։

18. Քաղաքացիական ավիացիայի Լիազոր մարմնի կառուցվածքային ստորաբաժանումների աշխատողներ

 

Աշխատանքային խումբ	Քաղաքացիական ավիացիայի Լիազոր մարմնի կառուցվածքային ստորաբաժանումների աշխատողներ
Դասընթացի բովանդակությունը	Մոդուլ 1 Մոդուլ 2 Մոդուլ 3 Մոդուլ 26 Մոդուլ 29
Դասընթացի նպատակները	Ապահովել, որպեսզի Լիազոր մարմնի կառուցվածքային ստորաբաժանումների աշխատակիցները իրազեկված լինեն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում կիրառվող ավիացիոն անվտանգության ու անհրաժեշտության դեպքում կարողանան աջակցել քաղաքացիական ավիացիայի դեմ ուղղված անօրինական միջամտության գործողությունների կանխարգելման միջոցառումներին, իրականացնեն ավիացիոն անվտանգության որակի հսկողության աշխատանքներին:
Իրազեկում
Գիտելիքներ	● ավիացիոն անվտանգության նպատակներից, խնդիրներից,  ● ավիացիոն անվտանգության միջազգային և ազգային նորմատիվ-իրավական փասատաթղթերի պահանջներից, գործող կանոններից, ծրագրերից, ընթացակարգերից, ● օդանավակայաններում կիրառվող մուտքերի հսկողության, անցագրային և ներօբյեկտային վերահսկողության աշխատանքներից
Կարողություններ	● Տիրապետեն ընդհանուր ավիացիոն անվտանգության նպատակներին և խնդիրներին, ● Ընդհանուր տեղեկատվություն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում տեղի անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին: ● Ընդհանուր տեղեկատվություն ավիացիոն անվտանգության մասով տեղեկատվության պաշտպանության և կիբեռանվտանգության մասին։
Գնահատում	Սկզբնական ուսուցման ընթացքում ստացած տեսական գիտելիքները պետք է ստուգվեն թեստավորման միջոցով, որի արդյունքում պետք է հավաքեն անցողիկ միավորների 80%-ը, որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն համապատասխանող ավիացիոն անվտանգության փաստաթղթերի պահանջներին։
Դասընթացի տևողությունը	Սկզբնական դասընթացի տևողությունը՝ 8 ժամ,
Սկզբնական ուսուցում	Սկզբնական ուսուցումը պետք է անցկացվի աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու հետո։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսուցումները պետք է անցկացվեն յուրաքանչյուր երկու տարին մեկ, հերթական ուսուցումների ընթացքում աշխատողներին պետք է տրվեն արդիական գիտելիքներ ավիացիոն անվտանգության միջոցառումների մասին։

19. Ավիացիոն անվտանգության գործառույթներ չիրականացնող աշխատակիցներ

 

Աշխատանքային խումբ	Ավիացիոն անվտանգության գործառույթներ չիրականացնող աշխատակիցներ
Աշխատանքային խումբ	Ավիացիոն անվտանգության գործառույթներ չիրականացնող աշխատակիցներ – պետական լիազոր մարմինների/ ոստիկանություն, մաքսային, բժշկա-սանիտարական, սահմանավյին վերահսկողության/ օդանավակայան շահագործողի, օդանավ շահագործողի, բորտպաշարների մատակարարման և մաքրման ընկերությունների և այլ ընկերությունների (այդ թվում սպասարկման գործակալի աշխատակիցները) բոլոր աշխատակիցները, որոնք ուղղակիորեն չեն զբաղվում ավիացիոն անվտանգության ապահովմամբ, սակայն ունեն չուղեկցվող մուտքի իրավունք դեպի օդանավակայանի հատուկ վերահսկելի և վերահսկելի գոտիները։
Դասընթացի բովանդակությունը	Մոդուլ 1 Մոդուլ 2 Մոդուլ 3 Մոդուլ 26 Մոդուլ 29
Դասընթացի նպատակները	Հիմնական նպատակն է ապահովել, որ աշխատակիցները գիտակցեն ավիացիոն անվտանգության միջոցառումների անհրաժեշտությունը, իրազեկ լինեն օդանավակայանում տարբեր կազմակերպությունների կողմից կատարվող աշխատանքների մասին և կարողանան աջակցել անօրինական միջամտության գործողությունների դեմ քաղաքացիական ավիացիայի պաշտպանության գործում։
Իրազեկում
Գիտելիքներ	● ավիացիոն անվտանգության նպատակներից, խնդիրներից,  ● ավիացիոն անվտանգության միջազգային և ազգային նորմատիվ-իրավական փասատաթղթերի պահանջներից, գործող կանոններից, ծրագրերից, ընթացակարգերից, ● օդանավակայաններում կիրառվող մուտքերի հսկողության, անցագրային և ներօբյեկտային վերահսկողության աշխատանքներիցմ ● քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում տեղի անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին, ● ավիացիոն անվտանգության մասով տեղեկատվության պաշտպանության և կիբեռանվտանգության մասին,
Կարողություններ	● Տիրապետեն ընդհանուր ավիացիոն անվտանգության նպատակներին և խնդիրներին, ● Տիրապետում օդանավակայանում սահմանված ավիացիոն անվտանգության ապահովման պահանջներին, ● Ընդհանուր տեղեկատվություն քաղաքացիական ավիացիայի համակարգում տեղի անօրինական միջամտության ակտերի և ահաբեկչական գործողությունների մասին: ● Ընդհանուր տեղեկատվություն ավիացիոն անվտանգության մասով տեղեկատվության պաշտպանության և կիբեռանվտանգության մասին
Դասընթացի տևողությունը	Սկզբնական դասընթացի տևողություն՝ 12 ժամ:
Գնահատում	Սկզբնական ուսուցման ընթացքում ստացած տեսական գիտելիքները պետք է ստուգվեն թեստավորման միջոցով, որի արդյունքում պետք է հավաքեն անցողիկ միավորների 80%-ը, որպեսզի նրանց գիտելիքները համարվեն համապատասխանող ավիացիոն անվտանգության փաստաթղթերի պահանջներին։
Սկզբնական ուսուցում	Սկզբնական ուսուցումը պետք է անցկացվի աշխատակիցներին իրենց պարտականությունների կատարմանն անցնելու հետո։
Հերթական ուսուցում	Հերթական ուսուցումը պետք է անցկացվի յուրաքանչյուր 2 տարին մեկ, դասընթացի տևողություն՝ 12 ժամով:

Ձև N 4

 

ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ՄՈԴՈՒԼՆԵՐԻ ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ

 

1. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԱՎԻԱՑԻՈՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆ

 

1) Ավիացիոն անվտանգության միջազգային կազմակերպությունները, ավիացիոն անվտանգություն ոլորտը կանոնակարգող միջազգային փաստաթղթերի /Չիկագոյի կոնվենցիա, թիվ 17 հավելված, ԵԿԱԿ Դոկ․30 փաստաթուղթ,

2) Ավիացիայի մասին ՀՀ օրենք /52-րդ հոդված/

3) Ընդհանուր ավիացիոն անվտանգություն, անվտագության կառավարում

4) Օդանավակայանների ավիացիոն անվտանգության ծրագիրը և ավիացիոն անվտանգության ուսուցման ծրագիրը

5) Ռիսկերը և նպատակներ (ընդգրկել անվտանգության աստիճանները, օրինակ՝ վտանգի աստիճանը ցածր է, միջին է կամ բարձր է)

6) Ավիացիոն անվտանգության աշխատակիցների դերը և գործառույթները

7) Օդանավակայանի գտնվելու դիրքը

8) Օդանավակայանի վերահսկելի և հատուկ վերահսկելի գոտիներում անցագրային և ներօբյեկտային վերահսկողությունը

9) Անվտանգության սահմանափակ մուտքի գոտիներ/վերահսկելի և հատուկ վերահսկելի գոտիներ/

10) Անվտանգության սահմանափակ գոտիներ կրիտիկական մասերը

11) Սահմանային գոտիներ

12) Ավտոմեքենաների մուտքի հսկիչ-անցագրային կետերին ներկայցվող պահանջները

13) Մուտքի հսկողության ավտոմատացված համակարգերը

14) Օդանավակայանի վերահսկելի և հատուկ վերահսկելի գոտիների անցագրերի տեսակները

15) Օդանավակայանի վերահսկելի և հատուկ վերահսկելի գոտիների մշտական և ժամանակավոր անցագրերը

16) Օդանավակայանի վերահսկելի և հատուկ վերահսկելի գոտիների ուղեկցվող և չուղեկցվող այցելուների անցագրերը

17) Օդանավակայանի վերահսկելի և հատուկ վերահսկելի գոտիների տրանսպորտային միջոցների մշտական և ժամանակավոր և մեկանգամյա անցագրերը

18) Օդանավակայանի վերահսկելի և հատուկ վերահսկելի գոտիների հսկիչ-անցագրային կետերում աշխատողների և այցելուների նույնականացման և զննման ընթացակարգերը

19) Օդանավակայանի վերահսկելի և հատուկ վերահսկելի գոտիների հսկիչ-անցագրային կետերում տրանսպորտային միջոցների նույնականացման զննման ընթացակարգերը

20) տրանսպորտային միջոցների զննման ենթակա տեղամասերը, զննման հերթականությունը և պատահական սկզբունքով զննման տոկոսը

21) Գործողություններն արգելված առարկաների հայտնաբերման դեպքում

22) Օդանավակայանի վերահսկելի և հատուկ վերահսկելի գոտիների հսկիչ-անցագրային կետերում զննման վերաբերյալ գրանցումների պահպանումը

23) Ավիացիոն անվտանգության ծառայության հերթափոխի կողմից պարեկումը, օդանավակայանի տարածքի պահպանությունը,

24) Օդանավակայանի պարագծի պաշտպանության կարգը և մեթոդները

25) Օդանավերի պահպանությունը

26) Ավիացիոն անվտանգության ռիսկերի գնահատման կարգը և նպատակները

27) Օդանավակայանում առաջացած ճգնաժամային իրավիճակների կառավարումը/Պլանը

28) Ճգնաժամային իրավիճակների մասին տեղեկացման կարգը

29) Պատասխան գործողությունների ընթացակարգեր արտակարգ իրավիճակներում

 

2. ՈՒՂԵՎՈՐՆԵՐԻ ԵՎ ՆՐԱՆՑ ՁԵՌՔԻ ԻՐԵՐԻ ԶՆՆՈՒՄ

 

1) Ուղևորների և նրանց ձեռքի իրերի զննման ընթացակարգերի սահմանող միջազգային և ազգային փաստթղթերը

2) Ավիացիոն անվտանգության զննման ստորաբաժանումների աշխատողների ուսուցման նպատակները

3) Զննման ռենտգենյան սարքերի ներկայացումը

4) Ավիացիոն աանվտանգության հսկողության գոտի, զննման կետ

5) Զննման կետին վերաբերվող պահանջները, սարքավորումների տեղաբախշումը, անհրաժեշտ կապի միջացների առկայությունը

6) Աշխատակիցների կազմը և գործառույթները

7) Աշխատակիցների պարտականությունները (օրինակ՝ զննման գոտու մուտքի հսկողություն ռենտգենյան սարքով զննում, ձեռքով զննում, և այլն)

8) Ռենտգենյան սարքով առարկաների զննման նպատակը

9) Ռենտգենյան սարքի աշխատանքի սկզբունքները և եղանակները

10) Ռենտգենյան մեքենաների տեսակները, հիմնական գործառնությունները և հատուկ գործառույթները

11) Ռենտգենյան մեքենաների մեխանիկական և էլեկտրական վտանգները, տեխնիկայի անվտանգության կոնոնները

12) Վտանգավոր կամ արգելված առարկաների և իրերի պատկերի արտապատկերումը և գնահատումը

13) Զննման օպերատորների դերը և պատասխանատվությունը,

14) Միջանձնային հմտությունները՝ աշխատանք ուղևորների հետ

15) Հաղորդակցություն զննողների թիմի ներսում

16) Ագրեսիվ վարքագիծի դրսևորող անձնաց հետ վարվելու ձևը

17) Ռենտգենյան պատկերի բացատրության սկզբունքները

18) Համակարգի սահմանափակումները՝ պայուսակների դիրքը, ճառագայթների կոտրվածությունը, և այլն

19) Տեխնիկա՝ 3D, ուրվագծում, պայուսակների բարդությունը, առարկաների նույնականացումը, և այլն

20) Գույնի վերլուծություն

21) Կատարելագործման գործառույթների նպատակն ու օգտագործումը

22) Արգելված առարկաների ճանաչումը (հրազեն, պայթուցիկ նյութեր, և այլն)

23) Արգելված առարկաների տարբեր տեսակների նույնականացումը և ճանաչումը

24) Պայթուցիկ նյութերի հետքեր հայտնաբերող սարքավորումները, դրանց աշխատակքրգը, օգտագործամն եղանակները

25) Ընթացակարգեր արգելված առարկաների հայտնաբերման դեպքում

26) Ընթացակարգեր վտանգի հայտնաբերման դեպքում

27) Արգելված առարկաների թաքցման մեթոդներ

28) Աշխատանքային ընթացակարգեր

29) Միջանձնային հմտությունները՝ աշխատանք ուղևորների հետ

30) Հաղորդակցություն զննողների թիմի ներսում

31) Ագրեսիվ վարքագիծի դրսևորող անձնաց հետ վարվելու ձևը

32) Նոութբուքերի, վերարկուների և այլնի զննումը

33) Սարքավորումների պատրաստականության ընթացակարգը

34) Զննման սարքավորումների ամենօրյա թեստավորումը

35) Սարքերի անջատման գործառնությունները

36) Զեկուցման ընթացակարգեր սարքավորումների խափանման դեպքում

37) Պայուսակների թույլատրման և դուրս բերման չափանիշները

38) Գրանցումների պահպանումը

39) Ուղևորների և աշխատակիցների զննումը

40) Ձեռքով զննման նպատակը

41) Ինչպես կատարել անձի ձեռքով զննումը

42) Թաքցման մեթոդներ

43) Ընթացակարգեր ձեռքով զննման ենթարկվելուց անձի հրաժարվելու դեպքում

44) Ընթացակարգեր արգելված առարկաներ հայտնաբերելու դեպքում

45) Զննումից ազատված անձինք

46) Հատուկ կարգավիճակի ուղևորները, օրինակ՝ սահմանափակ շարժունակությամբ ուղևորներ

47) Շարունակական պատահականության սկզբունքով ձեռքով զննում

48) Հեղուկների տեղափոխման սահմանափակումներ (ընթացակարգերը)

49) Մետաղափնտրիչ սարքերի (կամրջակ և ձեռքի սարք) օգտագործումը

50) Մետաղական իրերի հայտնաբերման նպատակը

51) Մետաղափնտրիչ սարքերի ամենօրյա թեստավորում (OTP)

52) Զեկուցման ընթացակարգեր սարքավորումների խափանման դեպքում

53) Ընթացակարգեր ահազանգերի դեպքում

54) Գրանցումների պահպանում

55) Անվտանգության սահմանափակ գոտու կրիտիկական մասերի մուտքի հսկողությունը

56) Անվտանգության սահմանափակ գոտիներ

57) Անվտանգության սահմանափակ գոտու կրիտիկական մասեր

 

3. ՈՒՂԵԲԵՌԻ ԶՆՆՈՒՄ. ՌԵՆՏԳԵՆՅԱՆ ԶՆՆՄԱՆ ՍԱՐՔԱՎՈՐՈՒՄՆԵՐ

 

1) Ուղեբեռների զննման ընթացակարգերի սահմանող միջազգային և ազգային փաստթղթերը

2) Զննման ընթացակարգերի ուսուցման նպատակները

3) Զննման օպերատորների դերը և պատասխանատվությունը

4) Զննման կետին վերաբերվող պահանջները, սարքավորումների տեղաբախշումը, անհրաժեշտ կապի միջացների առկայությունը

5) Աշխատակիցների կազմը և գործառույթները

6) Աշխատակիցների պարտականությունները (օրինակ՝ զննման գոտու մուտքի հսկողություն ռենտգենյան սարքով զննում, ձեռքով զննում, և այլն)

7) Զննման օպերատորների դերը և պատասխանատվությունը,

8) Ուղեբեռների զննման ռենտգենյան զննման սարքավորումների ներկայացումը

9) Ուղեբեռների զննման ռենտգենյան սարքով առարկաների զննման նպատակը

10) Ուղեբեռների զննման ռենտգենյան սարքի աշխատանքի սկզբունքները

11) Ռենտգենյան զննման մեքենաների տեսակները, հիմնական գործառնությունները և հատուկ գործառույթները

12) Ռենտգենյան մեքենաների մեխանիկական և էլեկտրական վտանգները, տեխնիկայի անվտանգության կանոնները

13) Վտանգավոր կամ արգելված առարկաների և իրերի պատկերի արտապատկերումը և գնահատումը

14) Ռենտգենյան պատկերի բացատրության սկզբունքները

15) Համակարգի սահմանափակումները՝ պայուսակների դիրքը, ճառագայթների բեկումը, և այլն

16) Տեխնիկա՝ 3D, ուրվագծում, պայուսակների բարդությունը, առարկաների նույնականացումը, և այլն

17) Գույնի վերլուծություն

18) Օրգանական/անօրգանական

19) Կատարելագործման գործառույթների նպատակն ու օգտագործումը

20) Արգելված առարկաների ճանաչումը (հրազեն, պայթուցիկ նյութեր, և այլն)

21) Արգելված առարկաների տարբեր տեսակների նույնականացումը և ճանաչումը

22) Պայթուցիկ նյութերի հետքեր հայտնաբերող սարքավորումները, դրանց աշխատակքրգը, օգտագործամն եղանակները

23) Պայթուցիկ նյութեր, դետոնատորներ և այլն

24) Վտանգավոր բեռներ

25) Ընթացակարգեր արգելված առարկաների հայտնաբերման դեպքում

26) Ընթացակարգեր վտանգոր առարկավերի և իրերի հայտնաբերման դեպքում

27) Թաքցման մեթոդներ

28) Ուղեբեռի զննման համակարգեր՝ (HBS)միաստիճան կամ բազմաստիճան

29) Ուղեբեռների զննում բացառապես զննման սարքավորման միջոցով, որը զննում, գնահատում և որոշում է կայացնում զննված առարկաների վտանգավորության աստիճանի վերաբերյալ

30) Պայուսակների թույլատրման կամ դուրս բերման ընթացակարգերը

31) Արգելված առարկների հայտնաբերման դեպքում գործողությունների կարգը

32) Ահազանգի տրման ընթացակարգերը

33) Որոշում կայացնելու ժամանակը

34) Ուղեբեռի համապատասխանեցումը ուղևորի հետ

35) Ոչ ստանդարտ չափսերի պայուսակներ զննումը

36) Ընթացակարգեր չուղեկցվող ուղեբեռի համար

37) Անձնակազմի ուղեբեռի զննում

38) Աշխատակիցների զննման ընթացակարգերը

39) Սարքավորումների պատրաստականության ստուգման ընթացակարգերը

40) Զննման սարքավորումների ամենօրյա թեստավորում

41) Զեկուցման ընթացակարգեր սարքավորումների խափանման դեպքում

42) Պայուսակների թույլատրման և դուրս բերման կարգը

43) Գրանցումների պահպանում

44) Ուղեբեռի զննում այն բացելու միջոցով/ձեռքով զննումը

45) Ուղեբեռի ձեռքով զննման նպատակը

46) Հանգամանքներ, որոնց դեպքում ուղեբեռը պետք է զննվի ձեռքով

47) Ձեռքով զննման տեխնիկան

48) Ձեռքով զննման տոկոսը (սովորական ռենտգենյան սարք առանց TIP-ի)

49) Զննման ընթացակարգերից ազատումը:

 

4. ՈՒՂԵԲԵՌԻ ԶՆՆՈՒՄ ՊԱՅԹՈՒՑԻԿ ՆՅՈՒԹԵՐԻ ՀԵՏՔԵՐ ՀԱՅՏՆԱԲԵՐՈՂ ՍԱՐՔԱՎՈՐՈՒՄՆԵՐԻ ՄԻՋՈՑՈՎ. EDS

 

1) Ուսուցման նպատակները

2) Ռենտգենյան սարքավորումների օպերատորների դերը և պատասխանատվությունը

3) Ուղեբեռի զննման ներկայացումը

4) Պայթուցիկ նյութերի հետքեր հայտնաբերող սարքավորումների աշխտակարգը

5) EDS սարքով առարկաների զննման նպատակը

6) EDS սարքի սկզբունքները և դրա աշխատակարգը

7) EDS մեքենաների տեսակներ, բնութագիրըև հիմնական և հատուկ գործառույթները

8) EDS մեքենաների օգտագործման ժամանակ տեխնիկայի անվտանգության կանոնները

9) Վտանգի մասին արտապատկերումը

10) Պայթուցիկ նյութերի ավտոմատ հայտնաբերում

11) EDS-ի և սովորական ռենտգենյան սարքի համեմատությունը

12) Համակարգի սահմանափակումները՝ պայուսակների դիրքը, ճառագայթների բեկումը, և այլն

13) Տեխնիկա՝ 3D, ուրվագծում, պայուսակների բարդությունը, առարկաների նույնականացումը, և այլն

14) Գույնի վերլուծություն

15) Օրգանական/անօրգանական

16) Կատարելագործման գործառույթների նպատակն ու օգտագործումը

17) Արգելված առարկաների ճանաչումը (հրազեն, պայթուցիկ նյութեր, և այլն)

18) Արգելված առարկաների տարբեր տեսակների նույնականացումը և ճանաչումը

19) IED-ների բաղադրամասերի ճանաչումը

20) Պայթուցիկ նյութեր, դետոնատորներ, և այլն

21) Վտանգավոր բեռներ

22) Ընթացակարգեր արգելված առարկաների հայտնաբերման դեպքում

23) Ընթացակարգեր վտանգի հայտնաբերման դեպքում

24) Թաքցման մեթոդներ

25) Ուղեբեռի համապատասխանեցումը ուղևորի հետ

26) Հատուկ զննում, ոչ ստանդարտ չափսերի պայուսակներ

27) Ընթացակարգեր չուղեկցովող ուղեբեռի համար

28) Անձնակազմի ուղեբեռի զննում

29) Աշխատանքային ընթացակարգեր

30) Սարքավորումների պատրաստականության ընթացակարգ

31) Առօրյա թեստավորում

32) Սարքերի անջատման գործառնություն

33) Զեկուցման ընթացակարգեր սարքավորումների խափանման դեպքում

34) Պայուսակների թույլատրման և դուրս բերման չափանիշներ

35) Գրանցումների պահպանում

 

5. ՕԴԱՆԱՎ ՇԱՀԱԳՈՐԾՈՂԻ/ԱՎԻԱԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆ

 

1) Օդանավ շահագործողի ավիացիոն անվտանգության ծրագիրը

2) Օդանավ շահագործողի ավիացիոն անվտանգության ուսուցման ծրագիրը

3) Ուսուցման նպատակները

4) Ուղևորների հաշվառման ընթացակարգերը

5) Ուղևորների հարցումը ուղեբեռների պարունակության վերաբերյալ

6) Ուղևորների փաստաթղթերի ստուգում (ID ստուգում)

7) Խմբային հաշվառման ընթացակարգեր (Խմբի ավագ)

8) Համացանցով հաշվառման ընթացակարգեր (եթե կա) և պայուսակների արագ հանձնում

9) Տրանսֆեր և տարանցիկ ուղևորների ընթացակարգեր

10) Օդանավ նստեցման ընթացակարգեր և ուղևորների/ուղեբեռի համապատասխանեցման ընթացակարգե

11) Ուղևորների փաստաթղթերի ստուգում (ID ստուգում)

12) Ուղեբեռ չունեցող չներկայացած ուղևորների հետ վարվելու ընթացակարգը

13) Ուղեբեռ ունեցող չներկայացած ուղևորների հետ վարվելու ընթացակարգը

14) Օդանավ նստեցման փուլում ուղևորների հսկում/տեղերում նստեցումը

15) Նստեցման մուտքի (գեյթի) մոտ հեռացված պայուսակների հետ վարվելու ընթացակարգը

16) Վերջին րոպեի ուղևորների ընթացակարգը

17) Ոչ ստանդարտ չափսերի ուղեբեռ

18) Ուղևորների մանիֆեստ/ցուցակ

19) Ուղեբեռի մանիֆեստ/ցուցակ

20) Ժամանող և մեկնող ուղևորների առանձնացումը

21) Ուղեբեռ

22) Չուղեկցվող ուղեբեռի սպասարկումը

23) Չուղեկցվող ուղեբեռի ընդունումը

24) Չուղեկցվող ուղեբեռի զննման հաստատումը

25) Ուղեբեռի պաշտպանությունը

6) Ընթացակարգեր ուղեբեռի զննման սարքավորումների խափանման դեպքում

27) Օդանավի անվտանգություն

28) Դեպի օդանավ մուտքի հսկողությունը

290 Բեռների, փոստի բորտպաշարների ընդունում

30) Ընկերության փոստի և նյութերի ընդունում

31) Գործողություններ պայթյունի վտանգի մասին ահազանգի դեպքում

32) Անօրինական միջամտության ակտերի դեպքերում պատահարների պատասխան գործողություններ

33) Հաշվետվության ընթացակարգերը

 

6. ՈՒՂԵԲԵՌԻ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆ

 

1) Ուսուցման նպատակները

2) Ուղեբեռի բարձման գործառույթներ կատարող աշխատողների դերը և պատասխանատվությունը

3) Մուտքի հսկողության միջոցառումները օդանավակայաններում

4) Անվտանգության սահմանափակ գոտիներ - անվտանգության սահմանափակ գոտիների կրիտիկական հատվածները

5) Օդանավակայանի տարածքում և օդանավերի կանգառներում անցագրային և ներօբյեկտային վերահսկողության կարգը

6) Անվտանգության նպատակող օդանավերի զննման/ստուգման ընփաացակարգերը՝ օդանավերի սրահներ, բեռնային տեղամասեր, օդաչուների խցիկները

7) Արգելված առարկաների ճանաչումը

8) Ընթացակարգեր ուղեբեռի բարձման/բեռնաթափման ժամանակ օդանավի բեռնախցիկում արգելված իրերի հայտնաբերման դեպքում

9) Ուղեբեռի տեսակավորման տարածքում և կառամատույցում ուղեբեռի պաշտպանությունը

10) Ընկերության փոստի և նյութերի տեղափոխումը

11) Ուղևորների/ուղեբեռի համապատասխանեցում (օրինակ՝ պայուսակների հաշվում, ուղեբեռի մանիֆեստ և այլն)

12) Օդանավի պահանություն

13) Դեպի օդանավ մուտքի հսկողությունը

14) Օդանավին մոտեցող անձանց ստուգումը

 

7. ՕԴԱՆԱՎԻ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆ

 

1) Ուսուցման նպատակները

2) Օդանավ մուտքի հսկողության միջոցառումները օդանավակայաններում/ID քարտի ցուցադրում

3) Աշխատողների զննման պահանջները

4) Անձնակազմի պայուսակների զննումն ու պաշտպանությունը

5) Անձնակազմի պայուսակների զննումը,

6) Ուղևորային մանիֆեստը ուղևորների/ուղեբեռի համապատասխանեցման ընթացակարգերի համար

7) Օդանավի նախաթռիչքային և հետթռիչքային զննումները/ ստուգումը

8) Ստուգման ենթակա մասերի ցանկը

9) Ցանկի օգտագործումը

10) Ստուգման գրանցումը/հաղորդակցություն Հրամանատարի հետ

11) Օդանավերի մաքրման և զննման ընթացակարգեր(եթե կան)

12) Օդանավի մակերեսային և ամբողջական զննումները(եթե կիրառվում է)

13) Ստուգման ենթակա մասերի ցանկը

14) Ցանկի օգտագործումը

15) Զննման կամ ստուգման գրանցումը/հաղորդակցություն Հրամանատարի հետ

16) Հրազենի և այլ արգելված առարկաների ճանաչումը

17) Օդանավի պաշտպանությունը - դեպի օդանավ մուտքի հսկողությունը

18) Օդանավակայանում կիրառվողանցագրերի ստուգումը

19) Անվտանգության միջոցառումներ թռիչքի ժամանակ

20) Օդաչուների խցիկի դռների մշտապես փակ պահելու պահանջը

21) Դեպի օդաչուների խցիկ մուտքի արգելքը

22) Հաղորդակցություն օդաչուների խցիկի հետ

23) Օդանավում զինված անվտանգության աշխատակիցներ (եթե կիրառելիէ)

24) Հաղորդակցություն օդանավում գտնվող զինված անձանց (օրինակ՝ թիկնապահների) վերաբերյալ (եթե կա) և օդանավում նրանց տեղակցման փաստթղթերի առկայությունը

25) Բորտսննդի պաշարների մատակարարումը և պիտույքների ընդունումը

26) Ընկերության փոստի և նյութերի ընդունումը

27) Օդանավի մաքրման միջոցները և պիտույքներ

28) Ճգնաժամային իրավիճակներում կիրառվող միջոցառումները

29) Գործողություններ օդանավում պայթուցիկ սարքի մասին ահազանգի դեպքում

30) Գործողություններ գետնի վրա կամ օդում գտնվող օդանավի մեջ ռումբի վտանգ առաջանալու դեպքում

31) Օդանավում հայտնաբերված պայթուցիկ սարքի/ռումբի տեղակայման վազագույն ռիսկ ներկայացնող տեղը

32) Օդանավի զավթման և փախցնեկու դեպքերում օդանավի հրամնանատարի և անձնակազմի անդամների Առևանգում գործողություններ և ընթացակարգերը,

33) Պատասխան գործողությունները ճգնաժամային և արտակարգ իրավիճակներում

34) Հաշվետվության ընթացակարգեր:

 

8. ԱՆՀՆԱԶԱՆԴ ՈՒՂԵՎՈՐՆԵՐԻ ՀԵՏ ՎԱՐՎԵԼՈՒ ՁԵՎԸ

 

1) Ուսուցման նպատակները

2) Միջազգային կոնվենցիաներ և կազմակերպություններ

3) Միջազգային և ազգային կանոնակարգերի դրույթները և գործընթացները

4) Հասկացություններ

4) Անընդունելի ուղևոր

5) Վտարված անձ

6) Իրավական հսկողության տակ գտնվող

7) Անհնազանդ ուղևորներ

8) Անհնազանդ ուղևորի վարքը, ագրեսիան և ուժի գործադրումը

9) Ագրեսիվ վարքի պատճառները

10) Օդանավ շահագործողի կանոնները (տեղեկացում անհնազանդ ուղևորների տեղափոխման մասին)

1) Անձնակազմի դերը և պատասխանատվությունները

12) Անհանգստության աստիճանը – ձեռնարկվելիք գործողությունները

13) Հակադրության կառավարում

14) Ինքնապաշտպանություն - զսպող սարքերի օգտագործումը

15) Զեկույց ուղևորի անհանգստության վարքագծի մասին

16) Հաշվետվություն և հետևող ընթացակարգեր

17) Կապը իրավապահ մարմինների հետ

18) Լրացուցիչ անվտանգության միջոցառումներ անընդունելի ուղևորների, վտարված անձանց և իրավական հսկողության տակ գտնվող անձանց համար:

 

9. ՕԴԱՆԱՎ ՏԱՐՎՈՂ ՍՆՆԴԻ ՄԱՏԱԿԱՐԱՐՄԱՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆԸ

 

1) Ուսուցման նպատակները

2) Միջազգային և ազգային կանոնակարգերի պահանջները և գործընթացները

3) Օդանավ տարվող սննդի պաշարների մատակարարման անվտանգության նպատակները և ռիսկերը

4) Բորտպաշարների մատակարարման անվտանգության աշխատակից

5) Բորտպաշարների մատակարարման տարածքի մուտքի հսկողությունը

6) Օդանավակայանի անվտանգության սահմանափակ գոտիների/անվտանգության սահմանափակ գոտիների կրիտիկական հատվածների մուտքի հսկողությունը

7) Բորտպաշարների մատակարարման տարածքում պաշարների ընդունումը

8) Բորտպաշարների մատակարարման պիտույքների պաշտպանումը անօրինական միջամտությունից

9) Կնքման ընթացակարգեր

10) Բորտպաշարների տեղափոխումը տարածքից դեպի օդանավ-ավտոմեքենաների անվտանգություն

11) Կասկածելի կամ արգելված առարկաների ճանաչումը և գործողությունները դրանց հայտնաբերման դեպքում

12) Զեկուցման ընթացակարգեր այն դեպքերում, երբ կասկածելի հանգամանքներում հայտնաբերվում է որևէ կասկածելի առարկա

13) Պայթուցիկ սարքի մասին հեռախոսով ստացված ահազանգի դեպքում վարվելու ձևը

 

10. ՄԱՔՐՄԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՏՈՒՑՄԱՆ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆ ԱՊԱՀՈՎՈՒՄԸ

 

1) Ուսուցման նպատակները

2) Ուսուցման նպատակները

3) Միջազգային և ազգային կանոնակարգերի դրույթները և գործընթացները

4) Անվտանգության աշխատակից

5) Դեպի տարածք մուտքի հսկողությունը, ներառյալ պահեստային տարածքը/պահեստները

6) Օդանավակայանի անվտանգության սահմանափակ գոտիների/անվտանգության սահմանափակ գոտիների կրիտիկական հատվածների մուտքի հսկողությունը

7) Տարածքում պաշարների ընդունումը

8) Պաշարների և պիտույքների պաշտպանումը անօրինական միջամտությունից

9) Տեղափոխումը տարածքից դեպի օդանավ - ավտոմեքենաների անվտանգություն

10) Կասկածելի կամ արգելված առարկաների ճանաչումը և գործողությունները դրանց հայտնաբերման դեպքում

11) Զեկուցման ընթացակարգեր այն դեպքերում, երբ կասկածելի հանգամանքներում հայտնաբերվում է որևէ կասկածելի առարկա

12) Դեպի օդանավ մուտքի հսկողության միջոցառումները

13) Հեռախոսով ստացված ռումբի նախազգուշացման դեպքում վարվելու ձևը

 

11. ԲԵՌՆԵՐԻ/ՓՈՍՏԻ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆ

 

1) Ուսուցման նպատակները

2) Միջազգային և ազգային կանոնակարգերի դրույթները և գործընթացները

3) Օդանավով փոխադրվող բեռների/փոստի անվտանգության ապահովումը

4) Օդանավակայան շահագործողի, օդանավ շահագործողի, կանոնավոր գործակալների, հայտնի առաքողների և հաշվետու առքողների պատասխանատվությունները

5) Անվտանգության աշխատակցի դերը և պատասխանատվությունը

6) Բեռների և փոստի նկատմամբ կիրառվող անվտանգության հսկողության միջոցառումները

7) Բեռների և փոստի ստացումը և ձևակերպումը

8) Հայտնի առաքողի հասկացությունը

9) Հաշվետու առաքողի հասկացությունը

10) Կանոնավոր գործակալի հասկացությունը

11) Կանոնավոր գործակալների, հայտնի առաքողների կողմից իրականացվելիք միջոցառումները

12) Հաշվետու առքողների կողմից իրականացվելիք միջոցառումները (եթե կան)

13) Հայտնի բեռների պաշտպանությունը

14) Բեռների և փոստի զննման ընթացակարգերը․ այդ թվում տրանզիտ և տրանսֆեր բեռների,

15) Բարձր ռիսկային բեռների անվտանգությունը

16) Բեռների ընդունումը

17) Հայտնի առաքողից, հաշվետու առաքողից կամ կանոնավոր գործակալից

18) Բեռներ և փաստաթղթեր առաքող անձնաց ստուգումը

19) Ընթացակարգեր ոչ հայտնի բեռների համար

20) Ֆիզիկական պաշտպանություն (օրինակ անօրինական բացումից պաշտպանված փաթեթավորում)

21) Դեպի տարածք մուտքի հսկողությունը

22) Ընթացակարգեր այցելուների համար/վերահսկում

23) Այցելուների անցագրերի տրամադրոման կարգը և ստուգում

24) Դեպի օդանավակայան/անվտանգության սահմանափակ գոտիներ ապահով տեղափոխումը

25) Պայթուցիկ սարքի մասին ահազանգի դեպքերում գործողություների կարգը

26) Գործողություներ արտակարգ իրավիճակներում

27) Զեկուցում պատահարի մասին:

 

12. ՕԴԱՆԱՎԱԿԱՅԱՆԻ ՎԵՐԱՀՍԿԵԼԻ ԵՎ ՀԱՏՈՒԿ ՎԵՐԱՀՍԿԵԼԻ ԳՈՏԻՆԵՐՈՒՄ ՏՐԱՆՍՊՈՐՏԱՅԻՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐԻ ԵՎ ՆՐԱՆՑ ՎԱՐՈՐԴՆԵՐԻ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆԸ

 

1) Ուսուցման նպատակները

2) Միջազգային և ազգային կանոնակարգերի դրույթները և գործընթացները

3) Վարորդների պատասխանատվությունը

4) Դեպի օդանավակայան վերահսկելի և հատուկ վերահսկելի գոտիներ մուտքի դեպքերում տրանսպորտյին միջոցների և նրանց վարորդների զննման ընփացակարգերը

5) Օդանավակայան վերահսկելի և հատուկ վերահսկելի գոտիներում տրանսպորտյին միջոցների անվտանգությունը

6) Տրանսպորտյին միջոցների ստուգում նախքան բարձելը

7) Տրանսպորտյին միջոցների փակում և կնքումը

8) Տրանսպորտյին միջոցների անվտանգությունը մինչև օդանավ հասնելը

9) Տրանսպորտային միջոցների փաստաթղթեր և դրանցով փոխադրվող առարկաների, իրեր նյութերիլ ևօդանավ տարվող սննդի պաշարների ուղեկցող փաստաթղթերը,

10) Պայթուցիկ սարքի մասին ահազանգի դեպքերում գործողություների կարգը

11) Գործոզություներ արտակարգ իրավիճակներում

12) Զեկուցում պատահարի մասին

 

13. ԲԵՌՆԱՏԱՐ ՕԴԱՆԱՎԻ ՇԱՀԱԳՈՐԾՈՒՄԸ

 

1) Ուսուցման նպատակները

2) Միջազգային և ազգային կանոնակարգերի դրույթները և գործընթացները

3) Օդանավով փոխադրվող բեռների/փոստի անվտանգության ապահովումը

4) Օդանավակայան շահագործողի, օդանավ շահագործողի, կանոնավոր գործակալների, հայտնի առաքողների և հաշվետու առքողների պատասխանատվությունները

5) Անվտանգության աշխատակցի դերը և պատասխանատվությունը

6) Բեռների և փոստի նկատմամբ կիրառվող անվտանգության հսկողության միջոցառումները

7) Բեռների և փոստի ստացումը և ձևակերպումը

8) Հայտնի առաքողի հասկացությունը

9) Հաշվետու առաքողի հասկացությունը

10) Կանոնավոր գործակալի հասկացությունը

11) Կանոնավոր գործակալների, հայտնի առաքողների կողմից իրականացվելիք միջոցառումները

12) Հաշվետու առքողների կողմից իրականացվելիք միջոցառումները (եթե կան)

13) Հայտնի բեռների պաշտպանությունը

14) Բեռների և փոստի զննման ընթացակարգերը․ այդ թվում տրանզիտ և տրանսֆեր բեռների,

15) Բարձր ռիսկային բեռների անվտանգությունը

16) Բեռների ընդունումը

17) Հայտնի առաքողից, հաշվետու առաքողից կամ կանոնավոր գործակալից

18) Բեռներ և փաստաթղթեր առաքող անձնաց ստուգումը

19) Ընթացակարգեր ոչ հայտնի բեռների համար

20) Ֆիզիկական պաշտպանություն (օրինակ անօրինական բացումից պաշտպանված փաթեթավորում)

21) Դեպի տարածք մուտքի հսկողությունը

22) Աշխատակիցների զննման պահանջներ

23) Արգելված առարկաների ճանաչումը

24) Օդանավի պաշտպանություն - դեպի օդանավ մուտքի հսկողությունը

25) Ընթացակարգեր այցելուների համար/վերահսկում

26) Այցելուների անցագրերի տրամադրոման կարգը և ստուգում

27) Դեպի օդանավակայան/անվտանգության սահմանափակ գոտիներ ապահով տեղափոխումը

28) Օդանավի մաքրման միջոցները և պիտույքներ

29) Ճգնաժամային իրավիճակներում կիրառվող միջոցառումները

30) Գործողություններ օդանավում պայթուցիկ սարքի մասին ահազանգի դեպքում

31) Գործողություններ գետնի վրա կամ օդում գտնվող օդանավի մեջ ռումբի վտանգ առաջանալու դեպքում

32) Օդանավում հայտնաբերված պայթուցիկ սարքի/ռումբի տեղակայման վազագույն ռիսկ ներկայացնող տեղը

33) Օդանավի զավթման և փախցնեկու դեպքերում օդանավի հրամնանատարի և անձնակազմի անդամներիԱռևանգում գործողություններ և ընթացակարգերը,

34) Պատասխան գործողությունները ճգնաժամային և արտակարգ իրավիճակներում

35) Հաշվետվության ընթացակարգերը։

 

14. ՕԴԱՆԱՎՈՂ ՓՈԽԱԴՐՎՈՂ ԲԵՌՆԵՐԻ ԵՎ ՓՈՍՏԻ ԶՆՆՈՒՄԸ

 

1) Ուսուցման նպատակները

2) Միջազգային և ազգային կանոնակարգերի դրույթները և գործընթացները

3) Զննման ընթացակարգերի ուսուցման նպատակները

4) Զննման օպերատորների դերը և պատասխանատվությունը

5) Բեռների զննման կետին վերաբերվող պահանջները, սարքավորումների տեղաբախշումը, անհրաժեշտ կապի միջացների առկայությունը

6) Աշխատակիցների կազմը և գործառույթները

7) Աշխատակիցների պարտականությունները (օրինակ՝ բեռների զննման հսկողություն ռենտգենյան սարքով զննում, ձեռքով բացելու միջոցով և այլն)

8) Բեռների զննման օպերատորների դերը և պատասխանատվությունը,

9) Բեռների զննման ռենտգենյան զննման սարքավորումների ներկայացումը

10) Բեռների զննման ռենտգենյան սարքով առարկաների զննման նպատակը

11) Բեռների զննման ռենտգենյան սարքի աշխատանքի սկզբունքները

12) Բեռների զննման ռենտգենյան զննման մեքենաների տեսակները, հիմնական գործառնությունները և հատուկ գործառույթները

13) Ռենտգենյան մեքենաների մեխանիկական և էլեկտրական վտանգները, տեխնիկայի անվտանգության կանոնները

14) Բեռներում վտանգավոր կամ արգելված առարկաների և իրերի պատկերի արտապատկերումը և գնահատումը

15) Ռենտգենյան պատկերի բացատրության սկզբունքները

16) Համակարգի սահմանափակումները՝ բեռների դիրքը, ճառագայթների բեկումը, և այլն

17) Տեխնիկա՝ 3D, ուրվագծում, առարկաների նույնականացումը, և այլն

18) Գույնի վերլուծություն

19) Օրգանական/անօրգանական նյութեր

20) Կատարելագործման գործառույթների նպատակն ու օգտագործումը

21) Արգելված առարկաների տարբեր տեսակների նույնականացումը և ճանաչումը(հրազեն, պայթուցիկ նյութեր, և այլն)

22) Պայթուցիկ նյութերի հետքեր հայտնաբերող սարքավորումները, դրանց աշխատակարգը,

23) Պայթուցիկ նյութեր, դետոնատորներ և այլն

24) Վտանգավոր բեռներ

25) Ընթացակարգեր արգելված առարկաների հայտնաբերման դեպքում

26) Ընթացակարգեր վտանգոր բեռների հայտնաբերման դեպքում

27) Արգելված առարկաների թաքցման մեթոդներ

28) Բեռնբերի զննման համակարգերը՝ (HBS)միաստիճան կամ բազմաստիճան

29) Բեռների զննումը բացառապես այնպիսի զննման սարքավորման միջոցով, որը զննում, գնահատում և որոշում է կայացնում զննված առարկաների վտանգավորության աստիճանի վերաբերյալ,

30) Արգելված առարկների հայտնաբերման դեպքում գործողությունների կարգը

31) Ահազանգի տրման ընթացակարգերը

32) Որոշում կայացնելու ժամանակը

33) Ոչ ստանդարտ չափսերի բեռների զննումը

34) Ընթացակարգեր մեծ չափերի բեռների զննման համար

35) Բեռնային համալիր մուտք գործող աշխատակիցների զննման ընթացակարգերը

36 Սարքավորումների պատրաստականության ստուգման ընթացակարգերը

37) Զննման սարքավորումների ամենօրյա թեստավորումը

38) Զեկուցման ընթացակարգեր սարքավորումների խափանման դեպքում

39) Պայուսակների թույլատրման և դուրս բերման կարգը

40) Գրանցումների պահպանում

41) Բեռների զննումն այն բացելու միջոցով/ձեռքով զննումը

42) Բացելու միջոցով/ձեռքով բեռների զննման նպատակը

43) Գործողությունները բարձր ռիսկայնության բեռների հետ,

44) Գործողությունները բեռների վրա կասկածելի նշաններ հայտնաբերելու և անօրինական բացման ակնհայտության դեպքերում

45) Ընթացակարգեր, որոնց պետք է հետևել արգելված առարկաներ հայտնաբերելու դեպքում

46) Ընթացակարգեր, որոնց պետք է հետևել վտանգ հայտնաբերելու դեպքում,

47) Պայթուցիկ սարքի մասին ահազանգի դեպքերում գործողություների կարգը

48) Գործողություներ արտակարգ իրավիճակներում

49) Զեկուցում պատահարի մասին:

 

15. ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒՄ ԵՎ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՀՐԱՀԱՆԳԻՉՆԵՐ

 

1) Ուսուցման նպատակները

2) Անվտանգության մենեջերների, տեսուչների, հրահանգիչների դերը և պատասխանատվությունը

3) Միջազգային կոնվենցիաներ և կանոնակարգեր

4) Միջազգային կազմակերպություններ (ԻԿԱՕ, ԵՄ, ԵԿԱԿ)

5) Ավիացիոն անվտանգությանը վերաբերող ազգային կանոնակարգերը (մանրամասն)

6) Լիազոր մարմին և նրա պատասխանատվությունը ավիացիոն անվտանգության ոլորտում

7) Քաղաքացիական ավիացիայի ավիացիոն անվտանգության ազգային կոմիտե

8) Ավիացիոն անվտանգության աշխատանքների վերահսկման կարգն ու մեխանիզմները

9) Ռիսկերի գնահատում,

10) Լիազոր մարմի կողմից ավիացիոն անվտանգության աշխատանքների որակի վերահսկման կարգը

11) Ավիացիոն անվտանգության կուլտուրան

12) Կազմակերպություններում ավիացիոն անվտանգության աշխատանքների կազմակերպումը

13) Ավիացիոն անվտանգության ազգային ծրագիր, օդանավակայանների, օդանավ շհագործողների և կազմակերպությունների ավիացիոն անվտանգության ծրագրեր

14) Ավիացիոն անվտանգության մսով ուսումնական ծրագիր, օդանավակայանների, օդանավ շհագործողների և կազմակերպությունների ուսումնական ծրագրեր

15) Աշխատողների հավաքագրում և ուսուցում,

16) Ներքին որակի հսկման ծրագրեր և գործողություններ

17) Ճգնաժամային իրավիճակների պլանավորումը և կառավարում:

 

16. ՀԱՅՏՆԻ ԱՌԱՔՈՂՆԵՐԻ ԵՎ ԿԱՆՈՆԱՎՈՐ ԳՈՐԾԱԿԱԼՆԵՐ

 

1) Ուսուցման նպատակները

2) Միջազգային և ազգային կանոնակարգերի դրույթները և գործընթացները

3) Օդանավող փոխադրման ենթակա բեռների սպասարկման ազգային կանոնակարգեր

4) Օդանավող փոխադրման ենթակա բեռնի անվտանգության ապահովում

5) Հայտնի առաքողի հասկացություն

6) Հաշվետու առաքողի հասկացություն

7) Կանոնավոր գործակալի հասկացություն

8) Օդանավակայան շահագործողի, օդանավ շահագործողի, կանոնավոր գործակալների, հայտնի առաքողների և հաշվետու առքողների պատասխանատվությունը օդանավող փոխադրման ենթակա բեռնի անվտանգության ապահովում գործում

9) Օդանավակայանների և օդանավ շահագործողների վիացիոն անվտանգության աշխատակցի դերը և պատասխանատվությունն օդանավող փոխադրման ենթակա բեռնի անվտանգության ապահովում գործում

10) Բեռների ընդունումը՝ հայտնի առաքողից, հ աշվետու առաքողից և կանոնավոր գործակալից

11) Բեռներն առաքող անձնաց զննման ընթացակարգը

12) Ընթացակարգեր ոչ հայտնի բեռների զննման համար

13) Բեռների Անվտանգության փաստաթղթեր

14) Բեռների զննման ընթացակարգերը

15) Փոստի զննման ընթացակարգերը

16) Հայտնի բեռների պաշտպանությունը

17) Զնված բեռների և փոստի ֆիզիկական պաշտպանությունը և պաշտպանության այլ մեթոդները

18) Դեպի բեռնային պահեստների տարածքներ/պահեստներ մուտքի հսկողությունը

19) Օդանավակայանի հատուկ վերահսկելի և վերհսկելի գոտւների մուտքի անցագրերը և դրնց նույնականացման ընթացակարգերը

20) Ընթացակարգեր այցելուների և հաճախորդների համար,

21) Անցագրերի ստուգման և հաշվետվության ընթացակարգերը

22) Ընթացակարգեր, որոնց պետք է հետևել արգելված առարկաներ հայտնաբերելու դեպքում

23) Ընթացակարգեր, որոնց պետք է հետևել վտանգի սպռնալիքի առկայության դեպքում,

24) Պայթուցիկ սարքի մասին ահազանգի դեպքերում գործողություների կարգը

25) Գործողություներ արտակարգ իրավիճակներում

26) Զեկուցում պատահարի մասին:

 

17. ԱՎԻԱՑԻՈՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍՈՎ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԱՎԻԱՑԻԱՅԻ ԼԻԱԶՈՐ ՄԱՐՄՆԻ ԱՇԽԱՏՈՂՆԵՐԻ ՈՒՍՈՒՑՈՒՄՆԵՐԸ

 

1) Ուսուցման նպատակը,

2) Միջազգային կոնվենցիաներ, կանոնակարգեր (ԻԿԱՕ,ԵԿԱԿ) ավիացիոն անվտանգության վերաբերյալ

3 Ազգային օրենսդրություն՝ «Ավիացիայի մասին» ՀՀ օրենք, Քաղաքացիական ավիացիայի ավիացիոն անվտանգության ազգային ծրագիր և նորմատիվ-իրավական ակտեր,

4) Ավիացիոն անվտանգության հարցերով Լիազոր մարմինը՝ նրա դերը և պատասխանատվությունը,

5) Պարտականությունների բաշխումը (Լիազոր մարմին, օդանավակայան, օդանավ շահագործողներ, և այլն)

6) Ընդհանուր տեղեկատվություն ՀՀ քաղաքացիական ավիացիայի մասին՝ օդանավակայաններ, օդանավ շահագործողներ, ավիացիոն գործունեություն իրականացնող կազմակերպություններ,

7) Օդանավակայանի ավիացիոն անվտնանգություն, օդանավակայանի ավիացիոն անվտանգության ծրագիր

8) Օդանավակայանի ավիացիոն անվտանգության աշխատողներ, աշխատողների անհատական պատասխանատվությունը,

9) Օդանավակայանների վերահսկելի գոտիները, մուտքի հսկողության միջոցառումներ, անցակետեր, անցագրերի տեսակներ դրանց կրման պայմանները,

10) Ուղևորների, նրանց ձեռքի իրերի, ուղեբեռի, բեռի, փոստի, օդանավի անձնակազմի անդամներ, օդանավ տարվող օդանավային պիտույքների, հատուկ վերահսկելի գոտի մուտք գործող աշխատողների և տրանպորտային միջոցների զննման ընթացակարգերը

11) Բեռնային համալիր, ընդհանուր տեղեկատվություն

12) Օդանավ շահագործողի ավիացիոն անվտնանգություն, օդանավ շահագործողի ավիացիոն անվտանգության ծրագիր

13) Ավիացիոն գործունեություն իրականացնող կազմակերպությունների ավիացիոն անվտանգության ծրագրեր,

14) Ավիացիոն անվտանգությանը սպառնացող վտանգները, կիբեր անվտանգություն,

15) Մարդկանց և կազմակերպությունների տեսակները, որոնք կարող են վտնագ ներկայացնել քաղաքացիական ավիացիային

16) Պատճառներ, թե ինչու է քաղաքացիական ավիացիան նախընտրելի թիրախ հանդիսանում ահաբեկչական խմբավորումների համար, դրանց կանխարգելման միջոցառումների վերաբերյալ ընդհանուր տեղեկատվություն

17) Գործողություննեը ռումբի մասին ահազանգ ստանալու դեպքում,

18) Անօրինական միջամության ակտերի դեպքերում աշխատողների վարքագիծը և պարտականությունները:

 

18. ԱՎԻԱՑԻՈՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆԸ ՍՊԱՌՆԱՑՈՂ ՎՏԱՆԳՆԵՐԸ

 

1) Ահաբեկչության տեսություն, ահաբեկչական խմբավորումների տեսակները և առանձնահատկությունները,մարդկանց և կազմակերպությունների տեսակները, որոնք կարող են վտնագ ներկայացնել քաղաքացիական ավիացիայի համար

2) Պատճառներ, թե ինչու քաղաքացիական ավիացիան թիրախ է հանդիսանում ահաբեկչական խմբավորումների համար

3) Վտանգ ներկայացնող ահաբեկչական խմբավորումների և այլոց դրդապատճառները

4) Ընթացակարգեր, որոնց պետք է հետևել ռումբի մասին նախազգուշացում ստանալու դեպքում

5) Տեղում առկա ընթացակարգեր, որոնք կիրառվում են առանց հսկողության թողնված իր հայտնաբերման դեպքում

6) Հասկացություններ, որոնք կիրառվում են ինքնաշեն պայթուցիկ սարքեր (IED) ներգրավող անվտանգության միջադեպերի ժամանակ՝ օգտագործվող հապավումներին ծանոթանալու համար

7) Միջազգային կանոնակարգեր (ԻԿԱՕ, ԵՄ, ԵԿԱԿ) ավիացիոն անվտանգության վերաբերյալ

8) Համապատասխան միջազգային կոնվենցիաներ

9) Ազգային կանոնակարգեր և ավիացիոն անվտագության կազմակերպում

10) Քաղաքացիական ավիացիայի ավիացիոն անվտանգության ազգային ծրագիր

11) Համապատասխան լիազոր մարմինը՝ դերը և պատասխանատվությունը

12) Պատասխանատվությունների բաշխումը (օդանավակայան շահագործողներ, օդանավ շահագործողներ, և այլն)

13) Օդանավակայան շահագործողի ավիացիոն անվտանգությունը և կազմակերպումը

14) Օդանավակայանի անվտանգության ծրագիրը

15) Օդանավակայանի անվտանգության պաշտոնյաները

16) Օդանավ շահագործողի անվտնանգությունը և կազմակերպումը

17) Օդանավ շահագործողի անվտանգության ծրագիրը

18) Օդանավ շահագործողի անվտանգության պաշտոնյաները

19) Ընդհանուր անվտանգության իրազեկում

20) Մուտքի հսկողության միջոցառումները

21) Օդանավակայանում կիրառվող անցագրերը

22) Անձանց անցագրերի ստուգումն օդանավակայաների հատուկ վերահսկելի և վերահսկելի գոտիներում,

23) Անվտանգության կուլտուրան և անվտանգության նկատառումով մշտապես զգոն լինելու կարիքը

24) Անհատական պատասխանատվություն

25) Ուղևորների և աշխատակիցների զննում

26) Զեկուցում պատահարների մասին

27) Օդանավակայանի անվտանգություն (մեկ ժամ աշխատանքի վայրի ներկայացում օդանավակայանում)

28) Օդանավակայանի/տերմինալի քարտեզի վրա նշված գլխավոր գոտիները կամ դրանց տեղակայման նկարագրությունը

29) Անվտանգության սահմանափակ գոտիներ/կրիտիկական մասեր

30) Աշխատողների և ուղևորների մուտքի կետերը, այդ թվում ավտոմեքենաների մուտքի կետերը

31) Բեռնային համալիրիների շինությունները

32) Այլ խոցելի կետեր, օրինակ՝ վառելիքի պահեստներ, օդանավակայաները շրջափակող պարիսպներ և այլ

 

19. ԱՎԻԱՑԻՈՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԿՈՒԼՏՈՒՐԱ

 

1) Ինչ է ավիացիոն անվտանգության կուլտուրան,

2) Ուսուցման նպատակը,

3) Ինչու է անհրաժեշտ ապահովել ավիացիոն անվտանգությունը,

4) Ներքին անվտանգությունը,

5) Ավիացիոն անվտանգության ծառայությունների աշխատողների վարքագիծը և պարտականությունները,

6) Ավիացիոն անվտանգության ծառայությունների աշխատողների անհատական պատասխանատվությունը։

 

Ձև N 5

 

ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ԴԱՍԸՆԹԱՑԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ԳՐԱՆՑՈՒՄՆԵՐԸ

 

Աշխատողի ԱԱՀ	Կազմակեր- պությունը	Պաշտոնը	Աշխատանքի ընդունվելու օրը	Անցած դասընթացը	Դասընքացի անցկացման ժամկետները	Աշխատողի ստորագ-րությունը	Հրահանգչի ԱԱՀ	Հրահանգչի ստորագ-րությունը
1	2	3	4	5	6	7	8	9

Ձև N 6

 

ԱՎԻԱՑԻՈՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ԶՆՆՄԱՆ ՕՊԵՐԱՏՈՐԻ ՓՈՐՁԱՇՐՋԱՆԻ ԱՆՑՄԱՆ ԹԵՐԹԻԿ

 

Աշխատողի Ա.Ա.Հ.______________________________________________________________

Ծառայությունը _________________________________________________________________

Պաշտոնը______________________________________________________________________

Փորձաշրջանի ժամկետը _______________________________________________________

 

1. ՏԵՍԱԿԱՆ ՊԱՏՐԱՍՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

 

№ հ/հ	Ուսումնասիրության ենթակա հիմնական փաստաթղթերի ցանկը	Տեսական պատրաստման Ժամանակը (ժամերով)	Փորձաշրջանի համար պատասխանատու աշխատողի ստորագրությունը	Փորձաշրջանի անցնող աշխատողի ստորագրությունը
1	2	3	4	5
1.	«Ավիացիայի մասին» ՀՀ օրենքը	2 ժամ
2.	ՀՀ Կառավարության 2003 թվականի հոկտեմբերի 2-ի «Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական ավիացիայի ավիացիոն անվտանգության ազգային ծրագրի մասին» № 1307-Ն որոշում	4 ժամ
3.	Օդանավակայանի ավիացիոն անվտանգության ծրագիր	3 ժամ
4.	Օդանավակայանի ավիացիոն անվտանգության ծառայության կառուցվածքը	1 ժամ
5.	Ավիացիոն անվտանգության ծառայության աշխատողի պաշտոնեական հրահանգը և անվտանգության կուլտուրան	1 ժամ
6.	Ուղևորների, օդանավի անձնակազմների անդամների, ուղևորների, նրանց ձեռքի իրերի, ուղեբեռի, բեռների, փոստի, օդանավային պաշարների, հատուկ վերահսկելի գոտի մուտք գործող աշխատողների և տրանսպորտային միջոցների զննման ընթացակարգեր՝ «ՀՀ կառավարության 2004 թ. մայիսի 27-ի «Հայաստանի Հանրապետության օդանավակայաններում ավիացիոն անվտանգության հսկողության կազմակերպման և իրականացման կարգը հաստատելու մասին» № 944-Ն որոշում:	10 ժամ
7.	Զննման տեխնիկական սարքավորումներ:	1 ժամ
8.	Օդանավակայանի անցագրային և ներօբյեկտային վերահսկողության, օդանավերի և օբյեկտների պահպանության կարգը:	2 ժամ
9.	Օդանավով փոխադրման համար արգելված առարկաները և զենքի փոխադրման կարգ և վտանգավոր բեռների փոխադրման կանոնները:	2 ժամ
10.	Ավիացիոն անվտանգության նորմատիվային իրավական այլ փաստաթղթերը:	4 ժամ
11.	Հակահրդեհային անվտանգության կանոններ:	2 ժամ
12.	Օդանավակայանի ճգնաժամային իրավիճակների կառավարման Պլանը:	2 ժամ
13.	Հրահանգ աշխատանքի պաշտպանության և անվտանգության տեխնիկայի մասին	1 ժամ
14.	Մաքսային ծառայության և սահմանային վերահսկողության կետի հետ համագործակցության կարգը:	1 ժամ
15.	Գործողություններն արտակարգ իրավիճակների դեպքերում:	2 ժամ
16.	Զննման տեխնիկական սարքավորումներ:	25 ժամ

2. ԳՈՐԾՆԱԿԱՆ ՊԱՏՐԱՍՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ – ԶՆՆՄԱՆ ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ՍԱՐՔԱՎՈՐՈՒՄՆԵՐ

 

№ հ/հ	Սարքավորման անվանումներ	Գործնական պատրաստման ժամանակը (ժամերով)	Փորձաշրջանի համար պատասխանատու աշխատողի ստորագրությունը	Փորձաշրջանի անցնող աշխատողի ստորագրությունը
1.	Rapiscan- (գրվում է մոդելի տեսակը)
2.	Rapiscan- (գրվում է մոդելի տեսակը)
3.	Rapiscan- (գրվում է մոդելի տեսակը)
4.	Rapiscan- (գրվում է մոդելի տեսակը)
5.	Rapiscan- (գրվում է մոդելի տեսակը)
6.	Rapiscan- (գրվում է մոդելի տեսակը)
7.	Rapiscan- (գրվում է մոդելի տեսակը)
8.	Rapiscan- (գրվում է մոդելի տեսակը)
9.	Մետաղափնտրիչ կամրջակ (նշվում է մոդելի տեսակը)
10.	Մետաղափնտրիչ կամրջակ (նշվում է մոդելի տեսակը)
11.	Ուղևորի մարմնի զննման սքաներ/Body sqan (նշվում է մոդելի տեսակը)
12.	Ձեռքի մետաղափնտրիրչներ (նշվում է մոդելի տեսակը)
13.	Պայթուցիկ նյութեր և պայթուցիկ նյութերի հետքեր հայտանաբերողի սարքեր- (նշվում է մոդելի տեսակը)
14.	Դիտողական զննման ընթացակարգ-(նշվում է ինչպիսի դիտողական զննման ընթացակարգ է իրականացրել)

Ավիացիոն անվտանգության ծառայության ղեկավար_______________________________________________________________________

 (Ա.Ա.Հ. ստորագրություն, ամիս,ամսաթիվ, տարի)

Զննման տորաբաժանման

ղեկավար _____________________________________________________________________

 (Ա.Ա.Հ. ստորագրություն, ամիս,ամսաթիվ, տարի)

Զննման տորաբաժանման հերթափոխի

ղեկավար _____________________________________________________________________

 (Ա.Ա.Հ. ստորագրություն, ամիս,ամսաթիվ, տարի)

 

Պաշտոնական հրապարակման օրը՝ 30 հունվարի 2025 թվական: