27 մայիս 2024 թ.

N 177-Ն

Պարտականությունները կատարող`

27.05.2024

Լ. Նանուշյան

ՀՀ առողջապահության նախարարի

«27» մայիս 2024 թվականի

N 177-Ն հրամանի

Հ/Հ

Կոդը

Անվանում

1)

K74.0

Լյարդի ֆիբրոզ

2)

K74.1

Լյարդի սկլերոզ

3)

K74.2

Լյարդի ֆիբրոզ` զուգակցված լյարդի սկլերոզի հետ

1)

Տարիքային խումբ (նորածին, երեխա, դեռահաս, մեծահասակ)

Մեծահասակ

2)

Սեռ (արական, իգական)

Արական, իգական

3)

Բարդություններ (առանց բարդությունների (ԱԲ), բարդություններով (Բ))

ԱԲ

4)

Հիվանդության փուլը (նկարագրել)

Լյարդի ֆիբրոզի փուլերը․

ա. F1` առկա է ֆիբրոզ, որը տեղակայված է միայն պորտալ տրակտի շրջանում,

բ. F2` ֆիբրոզը տարածվում է պորտալ տրակտի սահմաններից դուրս, բայց չի կապվում հարևան պորտալ տրակտի հետ կամ կարող են առաջանալ մինիմալ պորտո-պորտալ ֆիբրոզ կապեր,

գ. F3` առկա է կամրջող ֆիբրոզ՝ պորտո-պորտալ և պորտո-ցենտրալ ֆիբրոզ կապեր առանց ռեգեներացիոն հանգույցների,

դ. F4` ցիռոզ՝ կամրջաձև ֆիբրոզ և ռեգեներացիոն հանգույցներ /ընդգրկված չէ այս գործելակարգում/

5)

Բժշկական օգնության և սպասարկման պայմանները (բժշկական կազմակերպությունից դուրս, արտահիվանդանոցային պայմաններում, ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում, հիվանդանոցային պայմաններում)

Արտահիվանդանոցային պայմաններում, հիվանդանոցային պայմաններում

6)

Բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունների մատուցման ձևը (շտապ, անհետաձգելի, պլանային)

Պլանային

7)

Կիրառման շրջանակը (նշել մասնագետների շրջանակը)

Աղեստամոքսաբան (գաստրոէնտերոլոգ), թերապևտ

8)

Գանգատներ

Լյարդի ֆիբրոզի /առանց ցիռոզի/ դեպքերի մեծ մասը ասիմպտոմ է։ Կարող են առկա լինել ոչ սպեցիֆիկ նշաններ՝ հոգնածություն, աջ թուլակողի դիսկոմֆորտ։

9)

Անամնեզ

Լյարդի ֆիբրոզի և սկլերոզի ընթացքը ասիմպտոմ է, առաջացնող պատճառները կարող են ակնհայտ չլինել, սակայն պետք է ուշադրություն դարձնել մետաբոլիկ խանգարումների /հատկապես դիաբետ, մետաբոլիկ համախտանիշ/, ժառանգական անամնեզում լյարդի հիվանդությունների առկայությանը:

10)

Զննման արդյունք/Ցուցում

Զննումով սպեցիֆիկ նշաններ չեն հայտնաբերվում, երբեմն որովայնի պալպացիան հնարավորություն է ընձեռում հայտնաբերել լյարդի չափերի մեծացում կամ եզրի պնդացում: Լյարդի ախտահարման քրոնիկ ընթացքին բնորոշ նշաններն են ափային էրիթեման, տելեանգիէկտազիաներ մարմնի վերին հատվածում, Դյուպուիտրենի կոնտրակտուրան:

11)

Հոսպիտալացման Ցուցում

Երբ կլինիկական պատկերը հնարավոր չէ տարբերակել լյարդի ցիռոզից և նախնական ախտորոշվում է լյարդի ցիռոզ, որը կարող է հիվանդանոցային պայմաններում հետազոտման ընթացքում վերանայվել

Հ/հ

Խորհրդատվության տեսակը

Տրամադրման քանակը

ԱԲ

Բ

Գաստրոէնտերոլոգ/աղեստամոքսաբան

1

-

Էնդոսկոպիստ (ներզննական բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող մասնագետ)

0,2

-

Ինտենսիվ թերապիայի մասնագետ (անեսթեզիոլոգ-ռեանիմատոլոգ) /էնդոսկոպիայի համար/

0,2

-

4)

Ճառագայթային ախտորոշման մասնագետ

1

-

5)

Ախտաբանական անատոմիայի և կլինիկական մորֆոլոգիայի մասնագետ

0,1

-

6)

Էնդոկրինոլոգ/ներզատաբան

0,2

-

Լաբորատոր հետազոտություններ

Հ/Հ

Կոդը

Անվանումը

Տրամադրման քանակը

Արդյունք

ԱԲ

Բ

1)

Առկա չէ

Արյան ընդհանուր հետազոտություն

1

-

Անեմիան և թրոմբոցիտոպենիան կարող են զարգանալ ֆիբրոզի բարձր փուլերում, անեմիան նաև կարող է վկայել վարիկոզ երակների հնարավոր արյունահոսության մասին

2)

Առկա չէ

Գլյուկոզի մակարդակի որոշում

1

-

Ֆիբրոզի պատճառներից է մետաբոլիկ համախտանիշը, որին բնորոշ է հիպերգլիկեմիան

3)

Առկա չէ

Կրեատինինի մակարդակի որոշում

0.5

-

Բարձր մակարդակը կարող է վկայել լյարդի ախտահարման ավելի խոր փուլերի մասին կամ ուղեկցող երիկամային ախտահարման մասին

4)

Առկա չէ

Ասպարտատամինատրանսֆերազի (ԱՍՏ), Ալանինամինատրանսֆերազի (ԱԼՏ), Հիմնային ֆոսֆատազի (ՀՖ),

Գամմագլյուտամատ տրանսֆերազի (ԳԳՏ),

Բիլիռուբինի մակարդակի որոշում

1

-

Բոլոր ցուցանիշները կարող են լինել բարձր, ինչպես նաև նորմայի սահմաններում։ Ֆիբրոզի առավել բարձր փուլերին բնորոշ է ԱՍՏ/ԱԼՏ >1 հարաբերությունը

5)

Առկա չէ

Արյան մեջ ֆերիտինի մակարդակի որոշում

0,5

-

Լյարդի ֆիբրոզի կամ սկլերոզի պատճառներից առաջնային հեմոքրոմատոզի հայտնաբերում

6)

Առկա չէ

Արյան մեջ տրանսֆերինի հագեցման մակարդակի որոշում

0,1

-

Ֆերիտինի բարձր մակարդակի դեպքում երկաթի ավելցուկը հստակեցնելու համար

7)

Առկա չէ

Արյան պրոթրոմբինային ժամանակի, պրոթրոմբինային ինդեքսի և միջազգային նորմալացված հարաբերության (INR, ՄՆՀ) որոշում

0.8

-

Ցուցանիշի ցածր մակարդակը վկայում է լյարդի սինթետիկ ֆունկցիայի իջեցման կամ լեղու հոսքի խանգարման հետևանքով վիտամին K-ի թերներծծման մասին

8)

Առկա չէ

Արյան մեջ ընդհանուր սպիտակուցի և ալբումինի մակարդակի որոշում

0․8

-

Լյարդի ցանկացած ախտահարման դեպքում ցուցանիշի ցածր մակարդակը վկայում է լյարդի սինթետիկ ֆունկցիայի իջեցման մասին

9)

Առկա չէ

Արյան մեջ հեպատիտ Բ մակերեսային հակածնի (HbsAg), հեպատիտ Բ կորիզային հակածնի (հակա-HBc) հակամարմինների որոշում

1

-

Վիրուսային հեպատիտները բացառելու նպատակով

10)

Առկա չէ

Արյան մեջ հեպատիտ Ց վիրուսի (հակա-HCV) հակամարմինների կամ հեպատիտ Ց վիրուս (HCV) ռիբոնուկլեինաթթվի (ՌՆԹ) որոշում

1

-

11)

Առկա չէ

Արյան մեջ`

• հակակորիզային՝ ANA,

• հակամիտոքոնդրիալ՝ AMA,

• պերինուկլեար հականեյտրոֆիլային ցիտոպլազմատիկ՝ pANCA,

հակա-հարթմկանային՝ ASMA հակամարմինների որոշում

0,2

-

Աուտոիմուն հեպատիտը կամ առաջնային բիլիար խոլանգիտը հայտնաբերելու նպատակով

12)

Առկա չէ

Արյան մեջ ցերուլոպլազմինի մակարդակի որոշում

0,2

-

Լյարդի ֆիբրոզի կամ սկլերոզի պատճառներից Ուիլսոնի հիվանդության հայտնաբերման նպատակով

13)

Առկա չէ

Արյան մեջ ալֆա-1-հակատրիպսինի մակարդակի որոշում

0,1

-

Լյարդի ֆիբրոզի կամ սկլերոզի պատճառներից ալֆա-1-հակատրիպսինի պակասի հայտնաբերման նպատակով

14)

Առկա չէ

Արյան մեջ հոմեոստատիկ երկաթ կարգավորող (HFE)՝ ժառանգական հեմոքրոմատոզի գենի մուտացիայի հայտնաբերում

0,05

-

Լյարդի ֆիբրոզի կամ սկլերոզի պատճառներից ժառանգական հեմոքրոմատոզի հայտնաբերում

15)

Առկա չէ

Արյան մեջ ալֆա-ֆետոպրոտեինի մակարդակի որոշում

0,2

-

F3 փուլում անհրաժեշտ է կատարել հեպատոցելյուլյար կարցինոմայի սկրինինգ՝ այս օնկոմարկերի որոշման միջոցով

16)

Առկա չէ

Արյան մեջ ընդհանուր խոլեստերինի և բարձր խտության լիպոպրոտեինների (HDL) և ցածր խտության լիպոպրոտեինների (ԼDL) ֆրակցիաների մակարդակի որոշում

0,6

-

Ստեատոզի և ֆիբրոզի պատճառ կարող է լինել մետաբոլիկ համախտանիշը, որին բնորոշ է խոլեստերինի հատկապես HDL ֆրակցիայի մակարդակի իջեցում

17)

Առկա չէ

Արյան մեջ տրիգլիցերիդների մակարդակի որոշում

0,6

-

Ստեատոզի և ֆիբրոզի պատճառ կարող է լինել նաև մետաբոլիկ համախտանիշը, որին բնորոշ է տրիգլիցերիդների մակարդակի բարձրացում

18)

Առկա չէ

Արյան մեջ ինսուլինային կայունության ինդեքսի՝ HOMA որոշում

0,3

-

Լյարդի ֆիբրոզի և սկլերոզի պատճառներից մետաբոլիկ համախտանիշի հայտնաբերում

Գործիքային հետազոտություններ

19)

Առկա չէ

Որովայնի գերձայնային հետազոտություն

1

-

Լյարդի ստեատոզը հայտնաբերելու առաջնահերթ մեթոդ է

20)

Առկա չէ

Լյարդի էլաստոմետրիա, CAP (վերահսկման թուլացման պարամետր (control attenuation parameter)) չափումով

0,8

-

Լյարդի ֆիբրոզի և ճարպային կազմափոխման աստիճանը գնահատելու ոչ ինվազիվ մեթոդ

21)

Առկա չէ

Լյարդի բիոպսիա

0,4

-

Եթե ոչ ինվազիվ մեթոդներով ֆիբրոզի փուլը, ճարպային կազմափոխման աստիճանը հնարավոր չէ հստակ որոշել, կամ առկա է լյարդի ախտահարման այլ պատճառի կասկած, ապա այս մեթոդով հնարավոր է գնահատել դրանք և հայտնաբերել այլ հիվանդություններին բնորոշ հիստոլոգիական փոփոխություններ

22)

Առկա չէ

Լյարդի բիոպտատի հյուսվածքաբանական հետազոտություն

0,4

-

Ֆիբրոզի փուլը, ճարպային կազմափոխման աստիճանը գնահատելու, այլ հիվանդություններին բնորոշ հյուսվածքաբանական նշաններ հայտնաբերելու համար

23)

Առկա չէ

Էզոֆագոգաստրոդուոդենոսկոպիա (ԷԳԴՍ)

0,4

-

Ֆիբրոզի բարձր փուլերում՝ F3, պորտալ գերճնշման նշանների՝ կերակրափողի կամ ստամոքսի վարիկոզ լայնացած երակների հայտնաբերման նպատակով

24)

Առկա չէ

ԷԳԴՍ ժամանակ կերակրափողից, ստամոքսից կամ 12-մատնյա աղիքից վերցված բիոպտատի հյուսվածքաբանական հետազոտություն

0,3

-

Անհրաժեշտության դեպքում, եթե ԷԳԴՍ հայտնաբերում է որևէ ախտաբանական փոփոխություն, դրա բնույթը պարզելու նպատակով

 Հ/հ

Անվանում, դեղաչափ, դեղաձև, փաթեթավորում

Անվանում /ջեներիկ/

Չ/Մ

Միջինացված ցուցանիշ՝ տրամադրման հաճախա-կանություն

Միջին օրական չափաքանակ

Բուժման կուրսի միջին չափա-քանակ

Օրերի քանակ

1)

Պրոպրանոլոլ (պրոպրանոլոլի հիդրոքլորիդ) 40մգ

Պրոպրանոլոլ (պրոպրանոլոլի հիդրոքլորիդ) 40մգ

դեղահատեր

0,01

2

730

365 ***

Կարվեդիլոլ, 6,25 մգ, 12,5մգ, 25մգ

Կարվեդիլոլ, 6,25 մգ, 12,5մգ, 25մգ

դեղահատեր

0,01

2

730

365 ***

3)

Ատորվաստատին (ատորվաստատին կալցիումի տրիհիդրատ) 10մգ

Ատորվաստատին (ատորվաստատին կալցիումի տրիհիդրատ) 10մգ

դեղահատեր

0,1

1

365

365 ***

Հ/հ

Բժշկական ծառայության տեսակը

Տրամադրման քանակը

ԱԲ

Բ

1)

Կիրառելի չէ

-

-