Գլխավոր տեղեկություն
Համար
N 50-Ն
Տիպ
Հրաման
Ակտի տիպ
Հիմնական ակտ (25.06.2024-մինչ օրս)
Կարգավիճակ
Գործում է
Սկզբնաղբյուր
Միասնական կայք 2024.06.24-2024.07.07 Պաշտոնական հրապարակման օրը 24.06.2024
Ընդունող մարմին
Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար
Ընդունման ամսաթիվ
20.06.2024
Ստորագրող մարմին
Նախարարի պարտականությունները կատարող
Ստորագրման ամսաթիվ
20.06.2024
Ուժի մեջ մտնելու ամսաթիվ
25.06.2024

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

 

ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ, ԳԻՏՈՒԹՅԱՆ, ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ԵՎ ՍՊՈՐՏԻ ՆԱԽԱՐԱՐ

 

Հ Ր Ա Մ Ա Ն

 

«20» հունիսի 2024 թ.

N 50-Ն

 

ՀԱՆՐԱԿՐԹԱԿԱՆ ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ՀԱՍՏԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ 9-ՐԴ ԵՎ 12-ՐԴ ԴԱՍԱՐԱՆՆԵՐԻ «ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆ» ԱՌԱՐԿԱՅԻ ԾՐԱԳՐԵՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 

Ղեկավարվելով «Հանրակրթության մասին» օրենքի 7-րդ հոդվածի 4-րդ մասով և 30-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետով՝

 

ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ

 

1. Հաստատել հանրակրթական ուսումնական հաստատություններում «Համաշխարհային պատմություն» առարկայի 9-րդ և 12-րդ դասարանների ծրագրերը՝ համաձայն հավելվածի:

2. Սույն հրամանն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը հաջորդող օրվանից:

 

Նախարար՝

 

6/20/2024

Ա. ՄԱՐՏԻՐՈՍՅԱՆ 
/պարտականությունները կատարող/ 

 

Հավելված

ՀՀ կրթության, գիտության,

 մշակույթի և սպորտի նախարարի

2024 թվականի հունիսի 20-ի

N 50-Ն հրամանի

 

ՀԱՆՐԱԿՐԹԱԿԱՆ ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ՀԱՍՏԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ

 

«ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆ» ԱՌԱՐԿԱՅԻ 9-ՐԴ ԵՎ 12-ՐԴ ԴԱՍԱՐԱՆՆԵՐԻ ԾՐԱԳՐԵՐ

 

«ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆ»

 

ԱՌԱՐԿԱՅԻ ԾՐԱԳԻՐ

 

(9-ՐԴ ԵՎ 12-ՐԴ ԴԱՍԱՐԱՆՆԵՐ)

 

9-րդ դասարան

 

Թեմա 1

Նորարարությունը հանգեցրեց աշխարհի անհամաչափ զարգացմանը:

Նպատակ

Ձևավորել XIX դարի երկրորդ կեսին ու XX դարի սկզբին տեղի ունեցած հասարակական քաղաքական, տնտեսական և մշակութային գործընթացները և դրանց ազդեցությունը աշխարհի վերափոխման վրա վերլուծելու և գնահատելու հմտություն:

Վերջնարդյունք

1. Մեկնաբանի XIX-XX դարերի առանցքային, պատմական հասարակական-քաղաքական գործընթացները, որոնք հանգեցրին աշխարհի վերափոխմանը և վերաձևավորմանը:

2. Վերլուծի այն հասարակական-քաղաքական, տնտեսական և մշակութային նորարարությունները, որոնք հանգեցրին որոշ հասարակությունների աննախադեպ առաջընթացին և այնուհետև ռազմական բախումների:

3. Գնահատի հասարակական, քաղաքական և մշակութային կարևոր դերակատարում ունեցող անհատների գործունեությունը և դերակատարումը տվյալ ժամանակաշրջանում:

Թեմայի բովանդակություն

1. Միջազգային հարաբերությունները (XIX դար - XX դարի սկիզբ):

2. Ազգային հիմնախնդիրը բազմազգ տերություններում:

3. Առաջին աշխարհամարտը:

4. 1917 թ. Ռուսական հեղափոխությունները:

Առաջարկվող գործունեության ձևեր

Խաչվող հասկացություններ

1. Աշխատանք սկզբնաղբյուրներով, աղբյուրների ուսումնասիրություն:

2. Հետազոտական աշխատանք:

3. Էսսե:

Օրինաչափություն

Պատճառները, հետևանքները, առանձնահատկությունները, ընդհանրությունները՝ որպես պատմական և հասարակական երևույթների և իրադարձությունների օրինաչափություններ:

Համաշխարհայնացում Հասարակությունների և համակարգերի, համաշխարհային և տեղական գործընթացների փոխհարաբերությունները, դրանց ազդեցությունը և հետևանքները մարդկության և շրջակա միջավայրի վրա:

Միջառարկայական կապերը թեմայում

Հայոց պատմություն- Պատմական իրադարձությունների զուգահեռների անցկացում։

Աշխարհագրություն - Քարտեզի գործածում:

Գրականություն - Համապատասխան տեքստերի ընթերցում ու վերլուծություն:

ՆԶՊ - Բանակի ու զենքի տեսակների ուսումնասիրում:

Արվեստ - Փոփոխությունների արտացոլումն արվեստում (կերպարվեստ, երաժշտություն):

Կապը Հանրակրթության չափորոշչի միջին դպրոցի վերջնարդյունքների հետ

Հ 10, Հ 12, Հ 15, Հ 17, Հ 25, Հ 26, Հ 28, Հ 30, Հ 31, Հ 32, Հ 33, Հ 35, Հ 41, Հ 42, Հ 44, Հ 45

Թեմա 2

Նոր աշխարհաքաղաքական կարգի հաստատումը

Նպատակ

Ձևավորել արդյունաբերական հասարակության երրորդ շրջափուլում տեղի ունեցած հասարակական, քաղաքական, տնտեսական և աշխարհաքաղաքական գործընթացները վերլուծելու և գնահատելու հմտություն:

Վերջնարդյունք

1. Վերլուծի Առաջին աշխարհամարտից հետո ընթացող աշխարհաքաղաքական գործընթացները:

2. Մեկնաբանի Ազգերի լիգայի գործունեությունը և այն գործընթացները, որոնք հանգեցրին խաղաղության խախտմանը Առաջին աշխարհամարտից հետո:

3. Վերլուծի և գնահատի 20-րդ դարի առաջին կեսի աշխարհաքաղաքական դրությունը և միջազգային հարաբերությունները:

Թեմայի բովանդակություն

1. Նոր աշխարհակարգի ձևավորումը. Վերսալ-վաշինգթոնյան համակարգը:

2. Ազգերի լիգան:

3. Տնտեսական մեծ ճգնաժամը:

4. Ամբողջատիրական վարչակարգերը 1920-30-ական թթ.. ֆաշիզմ, նացիզմ, բոլշևիզմ:

5. Արևելքի ավանդական հասարակությունները 1920-1930-ական թթ.:

6. Միջազգային հարաբերությունները 1920-1930-ական թվականներին:

Առաջարկվող գործունեության ձևեր

խաչվող հասկացություններ

1. Քարտեզի ուսումնասիրություն:

2. Պատմական տարբեր աղբյուրների ուսումնասիրություն:

3. Սահիկաշարերի ներկայացում:

4. Բանավեճ:

5. Դերախաղ:

 

Ժամանակ և տարածություն

Որտե՞ղ և ե՞րբ:

Տարածությունն ու ժամանակը՝ որպես գոյության հիմնական բնութագրիչներ:

Գոյությունը լիարժեք ընկալելու համար անհրաժեշտ է «մոտենալ» տարածությանը և ժամանակին/ տարբեր մարդկանց կենցաղ, նրանց պատմություններ, ճանապարհորդություններ, մարդկության պատմության շրջադարձային կետեր, հայտնագործություններ, գյուտեր, ինչպես նաև անհատների և քաղաքակրթության միջև հարաբերությունները, դրանց փոխկապակցվածությունը տվյալ անձի, ազգի և մարդկության տեսանկյունից:

Միջառարկայական կապերը թեմայում

Աշխարհագրություն - Քաղաքական քարտեզի ուսումնասիրում:

Գրականություն -Համապատասխան տեքստի ուսումնասիրում և մեկնաբանում:

ՆԶՊ - Բանակի կառուցվածքի և զենքի տեսակների ուսումնասիրում:

Արվեստ - Կոնֆլիկտի պատկերումն արվեստում (երաժշտություն, կերպարվեստ և այլն):

Կապը Հանրակրթության չափորոշչի միջին դպրոցի վերջնարդյունքների հետ

Հ 10, Հ 12, Հ 15, Հ 17, Հ 25, Հ 26, Հ 28, Հ 30, Հ 31, Հ 32, Հ 33, Հ 35, Հ 41, Հ 42, Հ 44, Հ 45

Թեմա 3

Աշխարհը Երկրորդ աշխարհամարտի և Սառը պատերազմի ժամանակաշրջանում

Նպատակ

Ձևավորել Սառը պատերազմի ընթացքում տեղի ունեցած հասարակական, քաղաքական, տնտեսական, մշակութային գործընթացները և դրանցում կարևոր դերակատարում ունեցած անհատների գործունեությունը վերլուծելու և գնահատելու հմտություն:

Վերջնարդյունք

1. Վերլուծի Երկրորդ աշխարհամարտի պատճառները և հետևանքները:

2. Մեկնաբանի Սառը պատերազմը, հասարակական-քաղաքական, տնտեսական, ռազմական, սոցիալական ու մշակութային գործընթացները և դրանց ազդեցությունը արդի աշխարհի ձևավորման վրա:

3. Վերլուծի նորարարական գաղափարները (տնտեսական, ռազմական, սոցիալական), որոնք ձևավորվեցին և առաջնորդեցին Սառը պատերազմի դարաշրջանում:

4. Համեմատի աշխարհաքաղաքական գործընթացների ազդեցությունը տարբեր երկրների վրա:

5. Գնահատի Սառը պատերազմի ազդեցությունը հասարակական և մշակութային կյանքի վրա:

Թեմայի բովանդակություն

1. Երկրորդ աշխարհամարտ

2. Սառը պատերազմ

3. Երկբևեռ աշխարհ. ԱՄՆ և ԽՍՀՄ

4. Արևելքի երկրները սառըպատերազմյան տարիներին: Արդիականացող Արևելք

5. «Երրորդ աշխարհի» երկրները

Առաջարկվող գործունեության ձևեր

Խաչվող հասկացություններ

1. Նշանավոր անձանց մասին տեղեկությունների հավաքում, գրավոր և բանավոր հաղորդումների պատրաստում:

2. Բանավեճ:

3. Աշխատանք սկզբնաղբյուրներով, աղբյուրների ուսումնասիրություն:

4. Ֆիլմերի դիտում և քննարկում:

Անհատ և հարաբերություններ

Ո՞վ է պատմական անհատը, ո՞րն է նրա բնութագիրը:

Անհատի կյանքը, համոզմունքները, արժեհամակարգը, անձնական, ֆիզիկական, մտավոր, սոցիալական, հոգևոր առողջությունը, մարդկային փոխհարաբերությունները ընտանիքում, ընկերական շրջապատում, համայնքում:

Միջառարկայական կապերը թեմայում

Աշխարհագրություն - Քաղաքական քարտեզի փոփոխություն:

Հասարակագիտություն - Համակարգերի, կոնֆլիկտների, գաղափարախոսության ուսումնասիրություն:

Գրականություն - Համապատասխան տեքստերի ընթերցում և մեկնաբանում:

ՆԶՊ - Զենքի ու բանակի կառուցվածքի իմացություն:

Արվեստ - Կոնֆլիկտի արտացոլումը արվեստում:

Կապը Հանրակրթության չափորոշչի միջին դպրոցի վերջնարդյունքների հետ

Հ 10, Հ 12, Հ 15, Հ 17, Հ 25, Հ 26, Հ 28, Հ 30, Հ 31, Հ 32, Հ 33, Հ 35, Հ 41, Հ 42, Հ 44, Հ 45


Թեմա 4

Աշխարհը 20-րդ դարի վերջին և 21-րդ դարի սկզբին

Նպատակ

Ձևավորել հետսառըպատերազմյան ժամանակաշրջան տեղի ունեցած հասարակական, քաղաքական, տնտեսական, մշակութային գործընթացները, ինչպես նաև դրանցում կարևոր դերակատարում ունեցած անհատների գործունեությունը վերլուծելու և գնահատելու հմտություն:

Վերջնարդյունք

1. Վերլուծի Սառը պատերազմից հետո աշխարհի հասարակական-քաղաքական, տնտեսական և մշակութային գործընթացները:

2. Համեմատի հետսառըպատերազմյան գործընթացները, որոնք ընթանում էին երկրների և դաշինքների առաջնորդության համար:

3. Վերլուծի և գնահատի, թե ինչ լուծումներ էին գտնում երկրները և կառույցները ժամանակի մարտահրավերները հաղթահարելու համար (գիտության զարգացում, դաշինքների ստեղծում և այլն):

4. Վերլուծի արդի աշխարհի հիմնախնդիրների մարտահրավերները և գնահատի դրանց հաղթահարմանն ուղղված միջոցառումները:

5. Գնահատի հասարակական, քաղաքական և մշակութային կարևոր դերակատարում ունեցող անհատների գործունեությունը հետսառըպատերազմյան ժամանակաշրջանում:

Թեմայի բովանդակություն

1. Արևմուտքի երկրները հետսառըպատերազմյան ժամանակաշրջանում:

2. ԽՍՀՄ փլուզումը: Հետխորհրդային երկրները:

3. Արևելքի երկրները հետսառըպատերազմյան տարիներին:

4. Փոփոխություններ միջազգային հարաբերություններում:

5. Արդի աշխարհի հիմնախնդիրները:

Առաջարկվող գործունեության ձևեր

Խաչվող հասկացություններ

1. Սահիկաշարերի ներկայացում:

2. Զանգվածային լրատվամիջոցներից, համացանցից ստացված տեղեկատվության վերլուծություն:

3. Հիմնախնդիրների հետազոտում:

4. Սկզբնաղբյուրների ուսումնասիրում

5. Հետազոտական աշխատանք

Համաշխարհայնացում

Հասարակությունների և համակարգերի, համաշխարհային և տեղական գործընթացների փոխհարաբերությունները, դրանց ազդեցությունը և հետևանքները մարդկության և շրջակա միջավայրի վրա:

Միջառարկայական կապերը թեմայում

Աշխարհագրություն - Քաղաքական քարտեզ:

Հասարակագիտություն - Քաղաքական, տնտեսական, կրոնական համակարգեր:

Գրականություն - Համապատասխան տեքստի ընթերցում ու մեկնաբանում:

Արվեստ - Կյանքի արտացոլումն արվեստում (կերպարվեստ, երաժշտություն):

Կապը Հանրակրթության չափորոշչի միջին դպրոցի վերջնարդյունքների հետ

Հ 10, Հ 12, Հ 15, Հ 17, Հ 25, Հ 26, Հ 28, Հ 30, Հ 31, Հ 32, Հ 33, Հ 35, Հ 41, Հ 42, Հ 44, Հ 45


Թեմա 5

Գիտատեխնիկական հեղափոխությունը և աշխարհը

Նպատակ

Ձևավորել հետարդյունաբերական ժամանակաշրջանի գիտատեխնիկական նվաճումները և դրանց դերը հասարակական-քաղաքական զարգացման վրա վերլուծելու և գնահատելու հմտություն:

Վերջնարդյունք

1. Ներկայացնի հետարդյունաբերական շրջանի գիտատեխնիկական նվաճումները և դրանց ազդեցությունները նորագույն շրջանի հասարակական-քաղաքական, տնտեսական, սոցիալական և մշակութային զարգացումների վրա:

2. Վերլուծի և գիտատեխնիկական նվաճումների դերը հասարակությունների արդիականացման գործում:

3. Գնահատի գիտատեխնիկական նվաճումների դերը և հասարակության առջև ծառացած գիտատեխնիկական մարտահրավերները հաղթահարելու ուղղությամբ տարվող գործընթացները:

4. Ուսումնասիրի և վերլուծի գիտատեխնիկական այն նվաճումները, որոնք առկա են իր առօրյա կյանքում:

Թեմայի բովանդակություն

1. Նորագույն շրջանի քաղաքակրթական ձեռքբերումները:

2. Քաղաքակրթության զարգացման հեռանկարները XXI դարում:

Առաջարկվող գործունեության ձևեր

Խաչվող հասկացություններ

1. Զրույցների ու հարցազրույցների վարում անհատների և տարբեր խմբերի հետ (նաև առցանց տարբերակով):

2. Զանգվածային լրատվամիջոցներից, համացանցից ստացված տեղեկատվության վերլուծություն:

Անհատական և մշակութային արժեհամակարգ

Որո՞նք են մշակույթն արժևորող ուղիները:

Որքանո՞վ է մշակույթը կարևոր անհատի կյանքում:

Ինչպե՞ս, ե՞րբ է անհատի ստեղծածը դառնում մշակութային արժեք։

գաղափարների, համոզմունքների, արժեքների զգացողությունների, մշակութային դրսևորումների արժևորում, միջմշակութային արժեքների առնչությունների բացահայտում:

Միջառարկայական կապերը թեմայում

Հասարակագիտություն -Համակարգերի ուսումնասիրում:

Գրականություն - Համապատասխան տեքստերի ընթերցում:

Մաթեմատիկա - Հաշվարկների հիման վրա խնդիրների կազմում:

Կապը Հանրակրթության չափորոշչի միջին դպրոցի վերջնարդյունքների հետ

Հ 10, Հ 12, Հ 15, Հ 17, Հ 25, Հ 26, Հ 28, Հ 30, Հ 31, Հ 32, Հ 33, Հ 35, Հ 41, Հ 42, Հ 44, Հ 45

12-րդ դասարան

 

Համագործակցություն և կոնֆլիկտ

 

Թեմա 1

Համագործակցություն

Նպատակ

Ձևավորել համագործակցության տեսակներն ու բնույթը, զարգացման օրինաչափություններն ու առանձնահատկությունները վերլուծելու, համագործակցության տեսակների ու ներկայիս աշխարհի բազմատեսակ կապերը վեր հանելու և համագործակցության դերը գնահատելու հմտություն:

Վերջնարդյունք

1. Մեկնաբանի համագործակցություն եզրույթը, դրա դրսևորումները հասարակության զանազան բնագավառներում և այն մարտահրավերները, որ բերում է այդ գործընթացը:

2. Համեմատի համագործակցություն և կոնֆլիկտ հասկացությունները, վերլուծի այն մարտահրավերները, որոնք ծագում են դրանց զանազան դրսևորումներում:

3. Գնահատի համագործակցության դրսևորումներն իր համայնքում:

Թեմայի բովանդակություն

1. Միջազգային և տարածաշրջանային քաղաքական համագործակցություն:

2. Միջազգային և տարածաշրջանային տնտեսական համագործակցություն:

3. Միջազգային և տարածաշրջանային մշակութային և գիտակրթական համագործակցություն:

4. Միջազգային և տարածաշրջանային բնապահպանական համագործակցություն:

Առաջարկվող գործունեության ձևեր

Խաչվող գաղափարներ

1. Հիմնախնդիրների հետազոտում (անհատական կամ խմբային):

2. Սահիկաշարերի պատրաստում:

3. Պաստառների ձևավորում:

4. Ֆիլմերի դիտում և քննարկում:

5. Բանավեճեր, քննարկումներ:

6. Խնդիրների առաջադրում, լուծումների ներկայացում ու քննարկում:

Համաշխարհայնացում

Հասարակությունների և համակարգերի, համաշխարհային և տեղական գործընթացների փոխհարաբերությունները, դրանց ազդեցությունը և հետևանքները մարդկության և շրջակա միջավայրի վրա:

Միջառարկայական կապերը թեմայում

Հայոց պատմություն - Տվյալ ժամանակաշրջանի պատմական գործիչների, դեպքերի, երևույթների, իրադարձությունների համեմատություն, Հայաստանը և միջազգային համագործակցությունը:

Աշխարհագրություն - Աշխատանք քարտեզներով և ուրվագծային քարտեզներով:

Հայոց լեզու - Տվյալների հավաքում և մշակում, բանավոր և գրավոր ճիշտ, գրագետ, փաստարկված խոսքի կառուցում:

Գրականություն - Գեղարվեստական ստեղծագործություններ, պատմագրությունը և Հայաստանը:

Արվեստ (ճարտարապետություն, կերպարվեստ, երաժշտություն, կիրառական արվեստ) - Պատմաճարտարապետական հուշարձաններ, արվեստի գործեր:

Հասարակագիտություն – Համագործակցությունը և կոնֆլիկտը՝ որպես հասարակական կյանքի ընդհանուր երևույթ։

Կապը Հանրակրթության չափորոշչի ավագ դպրոցի վերջնարդյունքների հետ

Մ7, Մ11, Մ14, Մ16, Մ21, Մ23, Մ27, Մ28, Մ29, Մ31


Թեմա 2.

Կոնֆլիկտ

Նպատակ

Ձևավորել կոնֆլիկտի տեսակներն ու բնույթը, կոնֆլիկտների զարգացման, լուծման օրինաչափություններն ու առանձնահատկությունները վերլուծելու, ներկայիս աշխարհում բազմատեսակ կապերը բացահայտելու հմտություններ:

Վերջնարդյունք

1. Վերլուծի հասարակության մեջ տարածաշրջանային, տնտեսական, բնապահպանական, կրոնա-գաղափարական կոնֆլիկտների ձևավորումն ու զարգացումը հասարակության զարգացման վրա դրանց հետևանքները:

2. Գնահատի կոնֆլիկտների ձևավորման և զարգացման մեջ հնարամտության դերը՝ դիտարկելով այն որպես այլընտրանք կոնֆլիկտի լուծման համար:

3. Մեկնաբանի իր համայնքում առկա տարաբնույթ կոնֆլիկտներն ու դրանց ազդեցությունը:

Թեմայի բովանդակություն

1. Տարածաշրջանային կոնֆլիկտներ:

2. Տնտեսական և բնապահպանական կոնֆլիկտներ:

3. Կրոնա-գաղափարախոսական կոնֆլիկտներ:

4. Կոնֆլիկտի լուծում:

Առաջարկվող գործունեության ձևեր

Խաչվող գաղափարներ

1. Հիմնախնդիրների հետազոտում:

2. Սահիկաշարերի պատրաստում:

3. Նշանավոր գործիչների մասին տեղեկությունների հավաքում, գրավոր և բանավոր հաղորդումների, ակնարկների պատրաստում:

4. Բանավեճեր, քննարկումներ:

Ժամանակ և տարածություն

Որտե՞ղ և ե՞րբ:

Գոյությունը լիարժեք ընկալելու համար անհրաժեշտ է «մոտենալ» տարածությանը և ժամանակին/ տարբեր մարդկանց կենցաղ, նրանց պատմություններ, ճանապարհորդություններ, մարդկության պատմության շրջադարձային կետեր, հայտնագործություններ, գյուտեր, ինչպես նաև անհատների և քաղաքակրթության միջև հարաբերությունները, դրանց փոխկապակցվածությունը տվյալ անձի, ազգի և մարդկության տեսանկյունից:

Միջառարկայական կապերը թեմայում

Հայոց պատմություն - Տվյալ ժամանակաշրջանի պատմական գործիչների, դեպքերի, երևույթների, իրադարձությունների համեմատություն, Հայաստանը և կոնֆլիկտները:

Աշխարհագրություն - Աշխատանք քարտեզներով և ուրվագծային քարտեզներով:

Հայոց լեզու - Տվյալների հավաքում և մշակում, բանավոր և գրավոր ճիշտ, գրագետ, փաստարկված խոսքի կառուցում:

Գրականություն - Գեղարվեստական ստեղծագործություններ, պատմագրությունը և Հայաստանը:

Արվեստ (ճարտարապետություն, կերպարվեստ, երաժշտություն, կիրառական արվեստ) - Պատմաճարտարապետական հուշարձաններ, արվեստի գործեր:

Կապը Հանրակրթության չափորոշչի ավագ դպրոցի վերջնարդյունքների հետ

Մ7, Մ11, Մ14, Մ16, Մ21, Մ23, Մ27, Մ28, Մ29, Մ31

Թեմա 3

Պատերազմ

Նպատակ

Ձևավորել պատերազմների բնույթը, ծագման, ընթացքի ու ավարտի օրինաչափություններն ու առանձնահատկությունները վերլուծելու, պատերազմների ու ներկայիս աշխարհի բազմատեսակ կապերը վեր հանելու, պետական, հասարակական-քաղաքական ու ռազմական ականավոր գործիչների գործունեությունը գնահատելու հմտություններ:

Վերջնարդյունք

1. Մեկնաբանի պատերազմ հասկացության բովանդակության փոփոխությունները պատմական տարբեր ժամանակներում, պատերազմների դրսևորման կերպափոխությունները և դրանց ազդեցությունները հասարակական կյանքի տարբեր բնագավառներում:

2. Վերլուծի պատերազմների մեջ արդարություն երևույթի դրսևորումները:

3. Հետազոտի սեփական համայնքը՝ դիտարկելով և փաստագրելով պատերազմ երևույթի դրսևորումներն այնտեղ:

Թեմայի բովանդակություն

1. Պատերազմները և դրանց նպատակները հին և միջին դարերում:

2. Նոր դարերը փոխում են պատերազմների բնույթը:

3. Կրոնական պատերազմներ:

4. Համաշխարհային պատերազմները:

5. Տնտեսական պատերազմներ:

6. Մեդիապատերազմներ:

Առաջարկվող գործունեության ձևեր

Խաչվող գաղափարներ

1. Աշխատանք սկզբնաղբյուրներով, աղբյուրների ուսումնասիրություն:

2. Հիմնախնդիրների հետազոտում (անհատական կամ խմբային):

3. Աշխատանք ուրվագծային քարտեզներով:

4. Սահիկաշարերի պատրաստում:

5. Խնդիրների առաջադրում, լուծումների ներկայացում ու քննարկում:

6. էսսե:

Համաշխարհայնացում (գլոբալիզացիա) և կայուն զարգացում

Հասարակությունների և համակարգերի, համաշխարհային և տեղական գործընթացների փոխհարաբերությունները, դրանց ազդեցությունը և հետևանքները մարդկության և շրջակա միջավայրի վրա:

Անհատներ և հարաբերություններ

Անհատի դերը և գործունեության ազդեցությունը պատմության հոլովույթում:

Միջառարկայական կապերը թեմայում

Հայոց պատմություն - Տվյալ ժամանակաշրջանի պատմական գործիչների, դեպքերի, երևույթների, իրադարձությունների համեմատություն, Հայաստանը և պատերազմները:

Աշխարհագրություն - Աշխատանք քարտեզներով և ուրվագծային քարտեզներով:

Հայոց լեզու - Տվյալների հավաքում և մշակում, բանավոր և գրավոր ճիշտ, գրագետ, փաստարկված խոսքի կառուցում:

Գրականություն - Գեղարվեստական ստեղծագործություններ, պատմագրությունը և Հայաստանը:

Արվեստ (ճարտարապետություն, կերպարվեստ, երաժշտություն, կիրառական արվեստ - Պատմաճարտարապետական հուշարձաններ, արվեստի գործեր:

Կապը Հանրակրթության չափորոշչի ավագ դպրոցի վերջնարդյունքների հետ

Մ7, Մ11, Մ14, Մ16, Մ21, Մ23, Մ27, Մ28, Մ29, Մ31


Թեմա 4

Համամարդկային հիմնախնդիրներ

Նպատակ

Ձևավորել համամարդկային հիմնախնդիրների բնույթը, առաջացման, ներկա վիճակի օրինաչափություններն ու առանձնահատկությունները վերլուծելու, համամարդկային հիմնախնդիրների ու ներկայիս աշխարհի բազմատեսակ կապերը վեր հանելու հմտություն:

Վերջնարդյունք

1. Մեկնաբանի համամարդկային հիմնախնդիրների տեսակները և նրանց բնույթը, բացահայտի պատճառահետևանքային կապերը, առաջացման օրինաչափություններն ու առանձնահատկությունները և կապը ներկայիս բազմատեսակ աշխարհի հետ:

2. Համեմատի և համադրի տարբեր ժամանակաշրջանների համամարդկային հիմնախնդիրները, նրանց ընդհանրություններն ու առանձնահատկությունները:

3. Վերլուծի հիմնախնդիրների բերած մարտահրավերները և գնահատի դրանց հաղթահարման համար իրականացվող լուծումներն ու ծրագրերը:

4. Մեկնաբանի, թե ինչ ազդեցություն են թողել համամարդկային հիմնախնդիրները իր համայնքում և առաջարկի հիմնախնդրի լուծման իր տարբերակը:

Թեմայի բովանդակություն

1. Ցեղասպանություն:

2. Ահաբեկչություն և թրաֆիքինգ:

3. Կիբերհանցագործություն:

4. Բնապահպանական և այլ հիմնախնդիրներ:

Առաջարկվող գործունեության ձևեր

Խաչվող գաղափարներ

1. Հիմնախնդիրների հետազոտում (անհատական կամ խմբային):

2. Նշանավոր գործիչների մասին տեղեկությունների հավաքում, գրավոր և բանավոր հաղորդումների, ակնարկների պատրաստում:

3. Ֆիլմերի դիտում և քննարկում:

4. Բանավեճեր, քննարկումներ:

Անհատ և հարաբերություններ

Ո՞վ եմ ես, ո՞վ ենք մենք

Ո՞վ է պատմական անհատը, ո՞րն է նրա բնութագիրը:

Անհատի կյանքը, համոզմունքները, արժեհամակարգը, անձնական, ֆիզիկական, մտավոր, սոցիալական, հոգևոր առողջությունը, մարդկային փոխհարաբերությունները ընտանիքում, ընկերական շրջապատում, համայնքում:

Միջառարկայական կապերը թեմայում

Հայոց պատմություն - Տվյալ ժամանակաշրջանի պատմական գործիչների, դեպքերի, երևույթների, իրադարձությունների համեմատություն, Հայաստանը և համամարդկային հիմնախնդիրները:

Աշխարհագրություն - Աշխատանք քարտեզներով և ուրվագծային քարտեզներով:

Հայոց լեզու - Տվյալների հավաքում և մշակում, բանավոր և գրավոր ճիշտ, գրագետ, փաստարկված խոսքի կառուցում:

Գրականություն - Գեղարվեստական ստեղծագործություններ, պատմագրությունը և Հայաստանը:

Արվեստ (ճարտարապետություն, կերպարվեստ, երաժշտություն, կիրառական արվեստ) - Պատմաճարտարապետական հուշարձաններ, արվեստի գործեր:

Կապը Հանրակրթության չափորոշչի ավագ դպրոցի վերջնարդյունքների հետ

Մ7, Մ11, Մ14, Մ16, Մ21, Մ23, Մ27, Մ28, Մ29, Մ31

Թեմա 5

Աշխարհն արդի փուլում

Նպատակ

Ձևավորել արդի աշխարհաքաղաքական զարգացումների օրինաչափություններն ու առանձնահատկությունները վերլուծելու, XXI դարում քաղաքակրթության զարգացման հեռանկարների ու ներկայիս աշխարհի բազմատեսակ կապերը վեր հանելու, պետական, հասարակական-քաղաքական ու գիտամշակութային ականավոր գործիչների գործունեությունը գնահատելու հմտություն:

Վերջնարդյունք

1. Վերլուծի արդի աշխարհաքաղաքական զարգացումների օրինաչափություններն ու առանձնահատկությունները, հետարդյունաբերական (տեղեկատվական) հասարակության ձևավորման ընթացքը, տնտեսական զարգացման հեռանկարները, միասնականացման հեռանկարները և միջազգային կառույցների գործունեությունը:

2. Վեր հանի XXI դարի քաղաքակրթության զարգացման հեռանկարները և գնահատի դրանց հետևանքները և արդյունքները:

3. Արժևորի մեդիագրագիտության դերը հասարակության կյանքում:

Թեմայի բովանդակություն

1. Արդի համաշխարհային զարգացման հիմնական միտումները:

2. Հետարդյունաբերական (տեղեկատվական) հասարակության ձևավորումը:

3. Տնտեսական զարգացման հեռանկարները:

4. Միասնականացման հեռանկարները և միջազգային կառույցները:

5. Արդի աշխարհաքաղաքական զարգացումները։

6. Քաղաքակրթության զարգացման հեռանկարները XXI դարում:

Առաջարկվող գործունեության ձևեր

Խաչվող գաղափարներ

1. Հիմնախնդիրների հետազոտում (անհատական կամ խմբային):

2. Սահիկաշարերի պատրաստում:

3. Պաստառների ձևավորում:

4. Բանավեճեր, քննարկումներ:

5. Խնդիրների առաջադրում, լուծումների ներկայացում ու քննարկում:

Ժամանակ և տարածություն

Պատմության շրջադարձային իրադարձությունները, երևույթները, ընկերային ու առտնին կյանքն ու սովորույթները, անհատների, հասարակությունների և քաղաքակրթությունների փոխհարաբերությունները, անձի, ազգի և մարդկության տեսանկյունից:

Միջառարկայական կապերը թեմայում

Հայոց պատմություն - Արդի ժամանակաշրջանի պատմական գործիչների, դեպքերի, երևույթների, իրադարձությունների համեմատություն, Հայաստանը և արդի համաշխարհային զարգացման հիմնական միտումները, տնտեսական զարգացման հեռանկարները, միասնականացման հեռանկարները և միջազգային կառույցների գործունեությունը, XXI դարում քաղաքակրթության զարգացման հեռանկարները:

Աշխարհագրություն - Աշխատանք քարտեզներով և ուրվագծային քարտեզներով:

Հայոց լեզու - Տվյալների հավաքում և մշակում, բանավոր և գրավոր ճիշտ, գրագետ, փաստարկված խոսքի կառուցում:

Գրականություն - Գեղարվեստական ստեղծագործություններ:

Արվեստ (ճարտարապետություն, կերպարվեստ, երաժշտություն, կիրառական արվեստ) -Պատմաճարտարապետական հուշարձաններ, արվեստի գործեր:

Կապը Հանրակրթության չափորոշչի ավագ դպրոցի վերջնարդյունքների հետ

Մ7, Մ11, Մ14, Մ16, Մ21, Մ23, Մ27, Մ28, Մ29, Մ31


Թեմա 6

Համաշխարհային մշակույթը նորագույն շրջանում

Նպատակ

Ձևավորել արդի ժամանակաշրջանի համաշխարհային մշակույթի զարգացման օրինաչափություններն ու առանձնահատկությունները վերլուծելու, արդի ժամանակաշրջանի համաշխարհային մշակույթի ականավոր գործիչների գործունեությունը գնահատելու հմտություն:

Վերջնարդյունք

1. Վերլուծի արդի ժամանակաշրջանի համաշխարհային մշակույթի զարգացման օրինաչափություններն ու առանձնահատկությունները:

2. Համեմատի և համադրի տարբեր ժամանակաշրջանների մշակույթների ընդհանրություններն ու առանձնահատկությունները:

3. Գնահատի արդի ժամանակաշրջանի համաշխարհային մշակույթի ականավոր գործիչների գործունեությունը:

4. Վերլուծի սեփական մշակույթի զարգացման հեռանկարները համաշխարհային մշակույթի համատեքստում:

Թեմայի բովանդակություն

1. Մշակույթի զարգացման արդի միտումները:

2. Կրթությունը:

3. Գիտությունը և գիտատեխնիկական առաջընթացը:

4. Գեղարվեստական մշակույթը:

5. Նորագույն շրջանի քաղաքակրթական ձեռքբերումները:

Առաջարկվող գործունեության ձևեր

Խաչվող գաղափարներ

1. Սահիկաշարերի պատրաստում:

2. Պաստառների ձևավորում:

3. Նկարի վերլուծություն:

4. Ռեֆերատ:

Անհատական և մշակութային արժեհամակարգ

Արժևորել ազգային ու համաշխարհային մշակութային արժեքները պահպանելու, զարգացնելու, փոխանցելու և հանրահռչակելու անհրաժեշտությունը:

Միջառարկայական կապերը թեմայում

Հայոց պատմություն - Տվյալ ժամանակաշրջանի պատմական, մշակութային գործիչների, դեպքերի, երևույթների, իրադարձությունների համեմատություն, Հայաստանը և արդի ժամանակաշրջանի համաշխարհային մշակույթը:

Աշխարհագրություն - Աշխատանք քարտեզներով և ուրվագծային քարտեզներով:

Հայոց լեզու - Տվյալների հավաքում և մշակում, բանավոր և գրավոր ճիշտ, գրագետ, փաստարկված խոսքի կառուցում:

Գրականություն - Գեղարվեստական ստեղծագործություններ, պատմագրությունը և Հայաստանը:

Արվեստ (ճարտարապետություն, կերպարվեստ, երաժշտություն, կիրառական արվեստ)

- Պատմաճարտարապետական հուշարձաններ, արվեստի գործեր:

Կապը Հանրակրթության չափորոշչի ավագ դպրոցի վերջնարդյունքների հետ

Մ7, Մ11, Մ14, Մ16, Մ21, Մ23, Մ27, Մ28, Մ29, Մ31

Պաշտոնական հրապարակման օրը՝ 24 հունիսի 2024 թվական:

Փոփոխման պատմություն
Փոփոխող ակտ Համապատասխան ինկորպորացիան
Փոփոխված ակտ
Փոփոխող ակտ Համապատասխան ինկորպորացիան