ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ
16 փետրվար 2024 թ. |
N 57-Ն |
Հ Ր Ա Մ Ա Ն
ՀԱՆԳՈՒՑԱՅԻՆ ԷՐԻԹԵՄԱՅՈՎ ՊԱՑԻԵՆՏԻ ՎԱՐՄԱՆ ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
Հիմք ընդունելով «Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» օրենքի 2-րդ հոդվածի 1-ին մասի 31-րդ կետը՝
Հրամայում եմ՝
1․ Հաստատել հանգուցային էրիթեմայով պացիենտի վարման գործելակարգը՝ համաձայն Հավելվածի։
2. Սույն հրամանն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:
16.02.2024 |
Ա. ԱվանեսՅԱՆ |
Հավելված ՀՀ առողջապահության նախարարի «16» փետրվար 2024 թվականի N 57-Ն հրամանի |
ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳ
ՀԱՆԳՈՒՑԱՅԻՆ ԷՐԻԹԵՄԱՅՈՎ ՊԱՑԻԵՆՏԻ ՎԱՐՄԱՆ
1. Նոզոլոգիաների խումբ` ըստ հիվանդությունների և առողջության հետ կապված խնդիրների վիճակագրական 10–րդ վերանայման դասակարգչի․
Հ/Հ |
Կոդը |
Անվանում |
1) |
L52 |
Հանգուցային էրիթեմա |
2․ Նոզոլոգիաների խումբը կիրառելի է՝ ըստ սույն հավելվածով սահմանված Ձև 1–ի․
Ձև 1
1) |
Տարիքային խումբ (նորածին, երեխա, դեռահաս, մեծահասակ) |
Դեռահաս, մեծահասակ |
2) |
Սեռ (արական, իգական) |
Արական, իգական |
3) |
Բարդություններ (առանց բարդությունների (ԱԲ), բարդություններով (Բ)) |
ԱԲ, Բ |
4) |
Հիվանդության փուլը (նկարագրել) |
Իդիոպաթիկ հանգուցավոր էրիթեմա, Երկրորդային հանգուցավոր էրիթեմա: |
5) |
Բժշկական օգնության և սպասարկման պայմանները (բժշկական կազմակերպությունից դուրս, արտահիվանդանոցային պայմաններում, ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում, հիվանդանոցային պայմաններում) |
Արտահիվանդանոցային պայմաններում, ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում, հիվանդանոցային պայմաններում |
6) |
Բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունների մատուցման ձևը (շտապ, անհետաձգելի, պլանային) |
Պլանային |
7) |
Կիրառման շրջանակը (նշել մասնագետների շրջանակը) |
Ռևմատոլոգ, մաշկաբան և վեներաբան |
8) |
Գանգատներ |
Սրունքներին ցավոտ հանգույցների առկայություն, մաշկի գույնի փոփոխություն, երբեմն ջերմության բարձրացում, հոդամկանացավեր: |
9) |
Անամնեզ |
Նախորդած վարակ, որոշակի դեղերի կամ պատվաստումների կիրառում, բերանի խոռոչի խոցեր, գանգատներ աչքի կողմից, աղիների բորբոքային հիվանդություններ, հղիություն: |
10) |
Զննման արդյունք/Ցուցում |
Ենթամաշկային ցավոտ հիպերեմիկ հանգույցներ տեղակայված հիմննականում սրունքների տարածիչ մակերեսներին, ինչպես նաև երբեմն ազդրի, նախաբազուկի, սրունք-թաթային հոդերի շրջանում, տենդ, երբեմն սրունք-թաթային հոդերի արթրիտ: |
11) |
Հոսպիտալացման Ցուցում |
Բարձր ջերմություն, տարածուն ցանավորում, սրունք-թաթային հոդերի արտահայտված արթրիտ, հանգուցավոր էրիթեմայի հավանական երկրորդային գենեզ: |
3․ Բժիշկ-մասնագետի կողմից պացիենտի զննումը, խորհրդատվությունը իրականացվում է ըստ Ձև 2–ի (անհրաժեշտության դեպքում անհրաժեշտ է նշել հիվանդության փուլերը)․
Ձև 2
Հ/հ |
Խորհրդատվության տեսակը |
Տրամադրման քանակը | |
ԱԲ |
Բ | ||
1) |
Մաշկաբան և վեներաբան |
0,3 |
0,3 |
2) |
Անոթային վիրաբույժ |
0,6 |
0,6 |
3) |
Աղեստամոքսաբան (Գաստրոէնտերոլոգ) |
0,2 |
0,5 |
4) |
Ինֆեկցիոնիստ |
0,2 |
0,5 |
5) |
Ֆթիզիատր |
0,2 |
0,5 |
4․ Սույն հավելվածի Ձև 2–ում նշված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ զննման, խորհրդատվության իրականացման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ զննման, խորհրդատվության իրականացման հաճախականությունը։
5․ Լաբորատոր-գործիքային ախտորոշիչ հետազոտություններն իրականացվում են՝ ըստ Ձև 3–ի (անհրաժեշտության դեպքում անհրաժեշտ է նշել հիվանդության փուլերը)․
Ձև 3
Լաբորատոր հետազոտություններ | |||||
Հ/Հ |
Կոդը |
Անվանումը |
Տրամադրման քանակը |
Արդյունք | |
1) |
228 |
Արյան ընդհանուր հետազոտություն ԷՆԱ-ի որոշմամբ |
ԱԲ |
Բ |
|
1 |
1 |
Արյան ձևավոր տարերի, հեմոգլոբինի, ԷՆԱ-ի ցուցանիշների գնահատում | |||
2) |
78 |
Մեզի ընդհանուր հետազոտություն միկրոսկոպով |
0,5 |
1 |
Միզային վարակի բացառում |
3) |
34 |
Կրեատինին |
1 |
1 |
Երիկամների ֆունկցիայի գնահատում |
4) |
29 |
Գլյուկոզ արյան մեջ |
0,8 |
0,9 |
Դիաբետի գնահատում |
5) |
Առկա չէ |
Հիմնային ֆոսֆատազա |
1 |
1 |
Հավանական սարկոիդոզի գնահատում |
6) |
Առկա չէ |
Կալցիում |
1 |
1 |
Հավանական սարկոիդոզի գնահատում |
7) |
42 |
Ընդհանուր բիլիռուբին+ֆրակցիաներ |
0,3 |
0, 7 |
Լյարդի ֆունկցիայի գնահատում |
8) |
45 |
Ալանինամինատրանսֆերազ (ԱԼՏ) |
1 |
1 |
Լյարդի ֆունկցիայի գնահատում |
9) |
44 |
Ասպարտատամինատրանսֆերազ (ԱՍՏ) |
1 |
1 |
Լյարդի ֆունկցիայի գնահատում |
10) |
49 |
Գլյուտամիլտրանսպեպտիդազ |
0,7 |
1 |
Լյարդի ֆունկցիայի գնահատում |
11) |
33 |
Ալբումին |
0,3 |
0,7 |
Այտուցների պարագայում հիպոպրոտեինուրիայի, գնահատում |
12) |
141 |
Հականուկլեար հակամարմիններ (ANA) |
0,4 |
1 |
Համակարգային հիվանդությունների դիֆերենցում |
13) |
120 |
Հեպատիտ Բ քանակական |
1 |
1 |
Հեպատիտների դիֆերենցում |
14) |
107 |
Հեպատիտ Ց քանակական IFA մեթոդ |
1 |
1 |
Հեպատիտների դիֆերենցում |
15) |
66 |
Գերզգայուն- C- ռեակտիվ սպիտակուց |
1 |
1 |
Բորբոքային ցուցանիշների գնահատում |
16) |
Առկա չէ |
ՄԻԱՎ |
1 |
1 |
ՄԻԱՎը դիֆերենցելու նպատակով |
17) |
Առկա չէ |
Սիֆիլիսի նկատմամբ հետազոտություն (RPR) |
1 |
1 |
Սիֆիլիսը դիֆերենցելու նպատակով |
Գործիքային հետազոտություններ | |||||
18) |
247 |
Կրծքավանդակի ռենտգեն հետազոտություն |
0,5 |
0 |
Թոքերի պաթոլոգիայի դիֆերենցում |
19) |
129 |
Ներքին օրգանների ուլտրաձայնային հետազոտություն |
0,3 |
0,5 |
Որովայնի ներքին օրգանների վիճակի գնահատում |
20) |
Առկա չէ |
Կրծքավանդակի համակարգչային շերտագրություն (ՀՇ) |
0,8 |
1 |
Սարկոիդոզի դիֆերենցում |
21) |
Առկա չէ |
Կոլոնոսկոպիա |
0,1 |
0,3 |
Աղիների բորբոքային հիվանդությունների դիֆենեցում՝ համապատասխան ցուցումների առկայության պարագայում |
22) |
Առկա չէ |
Ստորին վերջույթների դուպլեքս |
0,8 |
1 |
Ստորին վերջույթների անոթների թրոմբոզը դիֆերենցելու նպատակով |
6․ Սույն հավելվածի Ձև 3–ում սահմանված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ հետազոտության իրականացման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ հետազոտության իրականացման հաճախականությունը։
7․ Օգտագործվող դեղերի ցանկը սահմանվում է ըստ Ձև 4–ի (անհրաժեշտության դեպքում նշել հիվանդության փուլերը)․
Ձև 4
Հ/հ |
Անվանում, դեղաչափ, դեղաձև, փաթեթավորում |
Անվանում (ջեներիկ) |
Չափման միավոր |
Միջինացված ցուցանիշ՝ տրամա-դրման հաճախա-կանություն |
Միջին օրական չափա-քանակ |
Բուժ-ման կուրսի միջին չափա-քանակ |
Օրե-րի քա-նակ |
1) |
Դեքսամեթազոն (դեքսամեթազոն նատրիումի ֆոսֆատ) լուծույթ մ/մ և ն/ե ներարկման 4մգ/մլ |
Դեքսամեթազոն (դեքսամեթազոն նատրիումի ֆոսֆատ)լուծույթ մ/մ և ն/ե ներարկման 4մգ/մլ |
սրվակ |
0,5 |
3 |
9 |
3 |
2) |
Դիկլոֆենակ (դիկլոֆենակ նատրիում) լուծույթ ներարկման 75մգ/3մլ |
Դիկլոֆենակ (դիկլոֆենակ նատրիում) լուծույթ ներարկման 75մգ/3մլ |
սրվակ |
0,7 |
2 |
10 |
5 |
3) |
Բետամետազոն (Բետամետազոն սոդիում ֆոսֆատ) 1մլ սրվակ |
Բետամետազոն (Բետամետազոն սոդիում ֆոսֆատ) 1մլ |
սրվակ |
0,1 |
1 |
1 |
1 |
4) |
Կետորոլակ (կետորոլակի տրոմեթամին)լուծույթ ն/ե և մ/մ ներարկման 30մգ/մլ |
Կետորոլակ (կետորոլակի տրոմեթամին)լուծույթ ն/ե և մ/մ ներարկման 30մգ/մլ |
սրվակ |
0,1 |
1 |
3 |
3 |
5) |
Լիդոկային հիդրոքլորիդ 2% 2մլ |
Լիդոկային հիդրոքլորիդ 2% 2մլ |
սրվակ |
0,1 |
1 |
1 |
1 |
6) |
Կապտոպրիլ 25մգ |
Կապտոպրիլ 25մգ |
դեղահատեր |
0,2 |
1 |
1 |
1 |
7) |
Ացետիլսալիցիլաթթու, մագնեզիումի հիդրօքսիդ 75մգ+15,2մգ |
Ացետիլսալիցիլաթթու, մագնեզիումի հիդրօքսիդ 75մգ+15,2մգ |
դեղահատեր |
0,3 |
1 |
7 |
7 |
8) |
Տրիմացինոլոն 40մգ/1մլ |
Տրիմացինոլոն 40մգ/1մլ |
սրվակ |
0,1 |
1 |
1 |
1 |
9) |
Կոլխիցին 1մգ |
Կոլխիցին 1մգ |
դեղահատեր |
0,7 |
1 |
7 |
7 |
10) |
Ֆամոտիդին դեղափոշի լիոֆիլացված ներարկման լուծույթի 20մգ |
Ֆամոտիդին դեղափոշի լիոֆիլացված ներարկման լուծույթի 20մգ |
սրվակ |
0,5 |
1 |
7 |
7 |
11) |
Հեպարին (հեպարին նատրիում) լուծույթ ն/ե և ե/մ ներարկման 5000ՄՄ/մլ |
Հեպարին (հեպարին նատրիում) լուծույթ ն/ե և ե/մ ներարկման 5000ՄՄ/մլ |
սրվակ |
0,1 |
3 |
15 |
5 |
12) |
Հիդրոքսիքլորոքվին-200մգ |
Հիդրոքսիքլորոքվին-200մգ |
սրվակ |
0,3 |
2 |
14 |
7 |
13) |
Մեթիլպրեդնիզոլոն (մեթիլպրեդնիզոլոն նատրիումի սուկցինատ) դեղափոշի ներարկման լուծույթի 1000մգ |
Մեթիլպրեդնիզոլոն (մեթիլպրեդնիզոլոն նատրիումի սուկցինատ) դեղափոշի ներարկման լուծույթի 1000մգ |
սրվակ |
0,1 |
1 |
3 |
3 |
14) |
Մեթիլպրեդնիզոլոն (մեթիլպրեդնիզոլոն նատրիումի սուկցինատ) |
դեղահատեր |
դեղահատեր |
0,3 |
1 |
7 |
7 |
15) |
Մեթիլպրեդնիզոլոն (մեթիլպրեդնիզոլոն նատրիումի սուկցինատ)դեղափոշի ներարկման լուծույթի 250մգ |
սրվակ |
սրվակ |
0,5 |
1 |
3 |
3 |
16) |
Մեթիլպրեդնիզոլոն (մեթիլպրեդնիզոլոն նատրիումի սուկցինատ) 4մգ |
Մեթիլպրեդնիզոլոն (մեթիլպրեդնիզոլոն նատրիումի սուկցինատ) 4մգ |
դեղահատեր |
0,5 |
3 |
21 |
7 |
17) |
Մետոկլոպրամիդ (մետոկլոպրամիդի հիդրոքլորիդ) լուծույթ ներարկման ն/ե և մ/մ5մգ/մլ |
Մետոկլոպրամիդ (մետոկլոպրամիդի հիդրոքլորիդ) լուծույթ ներարկման ն/ե և մ/մ5մգ/մլ |
ամպուլաներ |
0,5 |
0,3 |
3 |
1 |
18) |
Մօքսիֆլօքսացին (մօքսիֆլօքսացինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ կաթիլաներարկման 400մգ/250մլ |
Մօքսիֆլօքսացին (մօքսիֆլօքսացինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ կաթիլաներարկման 400մգ/250մլ |
պլաստիկե փաթեթ |
0,2 |
1 |
5 |
5 |
19) |
Նատրիումի թիոսուլֆատ 100մգ/մլ լուծույթ ներարկման |
Նատրիումի թիոսուլֆատ 100մգ/մլ լուծույթ ներարկման |
սրվակ |
0,2 |
1 |
7 |
7 |
20) |
Նատրիումի քլորիդ լուծույթ կաթիլաներարկման 9մգ/մլ 250մլ |
Նատրիումի քլորիդ լուծույթ կաթիլաներարկման 9մգ/մլ 250մլ |
պլաստիկե փաթեթ |
0,2 |
1 |
7 |
7 |
21) |
Նատրիումի քլորիդ լուծույթ կաթիլաներարկման 9մգ/մլ 250մլ |
Նատրիումի քլորիդ լուծույթ կաթիլաներարկման 9մգ/մլ 250մլ |
պլաստիկե փաթեթ |
0,2 |
1 |
7 |
7 |
22) |
Պերինդոպրիլ (պերինդոպրիլի արգինին) 5մգ |
Պերինդոպրիլ (պերինդոպրիլի արգինին) 5մգ |
դեղահատեր |
0,5 |
3 |
21 |
7 |
23) |
Պերինդոպրիլ (պերինդոպրիլի արգինին) 5մգ |
Պերինդոպրիլ (պերինդոպրիլի արգինին) 5մգ |
դեղահատեր |
0,1 |
1 |
1 |
7 |
24) |
Մետֆորմին (մետֆորմինի հիդրոքլորիդ)1000մգ |
Մետֆորմին (մետֆորմինի հիդրոքլորիդ) 1000մգ |
դեղահատեր |
0,1 |
1 |
1 |
7 |
25) |
Մեթիլպրեդնիզոլոն (մեթիլպրեդնիզոլոն նատրիումի սուկցինատ)դեղափոշի լիոֆիլիզացված մ/մ և ն/ե ներարկման լուծույթի1000մգ |
Մեթիլպրեդնիզոլոն (մեթիլպրեդնիզոլոն նատրիումի սուկցինատ)դեղափոշի լիոֆիլիզացված մ/մ և ն/ե ներարկման լուծույթի1000մգ |
սրվակ |
0,1 |
0,5 |
2 |
4 |
26) |
Սուլֆատ, ասկորբինաթթու |
Սուլֆատ, ասկորբինաթթու |
դեղահատեր |
0,1 |
2 |
14 |
7 |
27) |
Քլորոպիրամին (քլորոպիրամինի հիդրոքլորիդ)լուծույթ ներարկման 20մգ/մլ |
Քլորոպիրամին (քլորոպիրամինի հիդրոքլորիդ)լուծույթ ներարկման 20մգ/մլ |
Սրվակ |
0,1 |
1 |
7 |
7 |
28) |
Ցեֆտրիաքսոն (ցեֆտրիաքսոն նատրիում)դեղափոշի մ/մ և ն/ե ներարկման լուծույթի 1000մգ |
Ցեֆտրիաքսոն (ցեֆտրիաքսոն նատրիում)դեղափոշի մ/մ և ն/ե ներարկման լուծույթի 1000մգ |
սրվակ |
0,1 |
1 |
5 |
5 |
29) |
Ցիպրոֆլօքսացին (ցիպրոֆլօքսացինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ կաթիլաներարկման 2մգ/մլ |
Ցիպրոֆլօքսացին (ցիպրոֆլօքսացինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ կաթիլաներարկման 2մգ/մլ |
պլաստիկե փաթեթ |
0,1 |
1 |
5 |
5 |
30) |
Օմեպրազոլ 20մգ |
Օմեպրազոլ 20մգ |
դեղապատիճ |
1 |
2 |
14 |
7 |
31) |
ֆուրոսեմիդ լուծույթ ն/ե և մ/մ ներարկման 10մգ/մլ |
ֆուրոսեմիդ լուծույթ ն/ե և մ/մ ներարկման 10մգ/մլ |
ամպուլներ |
0,1 |
1 |
3 |
3 |
32) |
Ֆուրոսեմիդ 40մգ |
Ֆուրոսեմիդ 40մգ |
դեղահատեր |
0,1 |
1 |
3 |
3 |
33) |
Դիկլոֆենակ (դիկլոֆենակ նատրիում) 50մգ |
Դիկլոֆենակ (դիկլոֆենակ նատրիում) 50մգ |
դեղահատեր |
0,5 |
3 |
21 |
7 |
34) |
Իբուպրոֆեն 400մգ |
Իբուպրոֆեն 400մգ |
դեղահատեր |
0,3 |
3 |
21 |
7 |
35) |
Մելօքսիկամ 15մգ |
դեղահատեր |
դեղահատեր |
0,2 |
1 |
7 |
7 |
36) |
Ազաթիոպրին 50մգ |
Ազաթիոպրին 50մգ |
դեղահատեր |
0,1 |
3 |
21 |
7 |
8․ Սույն հավելվածի Ձև 4–ում սահմանված`
1) Նշանակված դեղի նկատմամբ անհատական անտանելիության դեպքում ավագ բուժաշխատողը իրավասու է նշանակել այլ դեղ:
2) տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ դեղի օգտագործման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ դեղի օգտագործման հաճախականությունը։
3) Ուղեկցեղ հիվանդությունների առկայության պարագայում դեղորայքի նշանակումները կատարել ըստ համապատասխան մասնագետի ցուցման։
9․ Բուժական այլ միջոցառումներ սահմանվում են Ձև 5–ում (անհրաժեշտության դեպքում անհրաժեշտ է նշել հիվանդության փուլերը)․
Ձև 5
Հ/հ |
Բժշկական ծառայության տեսակը |
Տրամադրման քանակը | |
ԱԲ |
Բ | ||
1) |
Մաշկի բիոսպիա |
0.1 |
0,2 |
2) |
Ներհոդային պունկցիա/ ներհոդային ներարկում |
0.1 |
0.2 |
ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳԻ ՄՇԱԿՄԱՆ ԱՂԲՅՈՒՐԸ
1. Պերես Գարզա ԴՄ, Չավես Ալվարես Ս, Օկամպո Կանդիանի Յ, Գոմես Ֆլորես Մ, Հանգուցային էրիթեմա. Գործնական մոտեցում և ախտորոշիչ ալգորիթմ.: 2021 մայիսի; 22 (3): 367-378. doi՝ 10.1007/s40257-021-00592-w. Հրատ. 2021 Մարտ 8. PMID՝ 33683567; PMCID՝ PMC7938036.Լիլիէեր ՋԲ Ամին Տ և այլք, Ռևմատոլոգիայի ստանդարտների, աուդիտի և ուղեցույցների բրիտանական միության աշխատանքային խումբ: Ռևմատոլոգիայի բրիտանական միության ուղեցույց իդիոպաթիկ բորբոքային միոպաթիայով մանկական, դեռահաս և մեծահասակ հիվանդների կառավարման վերաբերյալ: Ռևմատոլոգիա (Օքսֆորդ). 2022 մայիսի 5; 61 (5): 1760-1768: doi՝ 10.1093/ռևմատոլոգիա/keac115: PMID՝ 35355064; PMCID՝ PMC9398208: (Pռrez-Garza DM, Chavez-Alvarez S, Ocampo-Candiani J, Gomez-Flores M. Erythema Nodosum: A Practical Approach and Diagnostic Algorithm. Am J Clin Dermatol. 2021 May;22(3):367-378. doi: 10.1007/s40257-021-00592-w. Epub 2021 Mar 8. PMID: 33683567; PMCID: PMC7938036.Oldroyd AGS, Lilleker JB, Amin T, et al; British Society for Rheumatology Standards, Audit and Guidelines Working Group. British Society for Rheumatology guideline on management of paediatric, adolescent and adult patients with idiopathic inflammatory myopathy. Rheumatology (Oxford). 2022 May 5;61(5):1760-1768. doi: 10.1093/rheumatology/keac115. PMID: 35355064; PMCID: PMC9398208.),
2. Շվարց ՌԱ, Ներվի ՍՋ Հանգուցային էրիթեմա- համակարգային հիվանդության նշան. 2007 Մարտ 1; 75 (5): 695-700. PMID՝ 17375516: (Schwartz RA, Nervi SJ. Erythema nodosum: a sign of systemic disease. Am Fam Physician. 2007 Mar 1;75(5):695-700. PMID: 17375516.),
3. Ռեքուեննա Լ, Սանչես Յուս Է. Հանգուցային էրիթեմա 2007 Jun;26(2):114-25. doi: 10.1016/j.sder.2007.02.009. PMID: 17544964. (Requena L, Sոnchez Yus E. Erythema nodosum. Semin Cutan Med Surg. 2007 Jun;26(2):114-25. doi: 10.1016/j.sder.2007.02.009. PMID: 17544964.),
4. https://www.uptodate.com/contents/erythema-nodosum?search=erythema%20nodosum&source=search_result&selectedTitle=1~150&usage_type=default&display_rank=1
Պաշտոնական հրապարակման օրը՝ 29 փետրվարի 2024 թվական: