ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ
|
28 դեկտեմբեր 2023 թ. |
N 82-Ն |
Հ Ր Ա Մ Ա Ն
ԳԼԽՈՒՂԵՂԻ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅԱՄԲ, ՎՆԱՍՎԱԾՔՈՎ ԿԱՄ ԴԻՍՖՈՒՆԿՑԻԱՅՈՎ ՊԱՅՄԱՆԱՎՈՐՎԱԾ ԱՆՁԻ ԵՎ ՎԱՐՔԻ ԽԱՆԳԱՐՈՒՄՆԵՐՈՎ ՊԱՑԻԵՆՏԻ ՎԱՐՄԱՆ ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
Հիմք ընդունելով «Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» օրենքի 2-րդ հոդվածի 1-ին մասի 31-րդ կետը`
ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ
1. Հաստատել գլխուղեղի հիվանդությամբ, վնասվածքով կամ դիսֆունկցիայով պայմանավորված անձի և վարքի խանգարումներով պացիենտի վարման գործելակարգը՝ համաձայն հավելվածի:
2. Սույն հրամանն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:
|
|
Ա. ԱվանեսՅԱՆ |
|
Հավելված ՀՀ առողջապահության նախարարի «28» դեկտեմբեր 2023 թվականի N 82-Ն հրամանի |
ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳ
ԳԼԽՈՒՂԵՂԻ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅԱՄԲ, ՎՆԱՍՎԱԾՔՈՎ ԿԱՄ ԴԻՍՖՈՒՆԿՑԻԱՅՈՎ ՊԱՅՄԱՆԱՎՈՐՎԱԾ ԱՆՁԻ ԵՎ ՎԱՐՔԻ ԽԱՆԳԱՐՈՒՄՆԵՐՈՎ ՊԱՑԻԵՆՏԻ ՎԱՐՄԱՆ
1. Նոզոլոգիաների խումբ` ըստ հիվանդությունների և առողջության հետ կապված խնդիրների վիճակագրական 10-րդ վերանայման դասակարգչի․
|
Հ/Հ |
Կոդը |
Անվանում |
|
1) |
F07 |
Անձի և վարքի խանգարումներ՝ պայմանավորված գլխուղեղի հիվանդությամբ, վնասվածքով կամ դիսֆունկցիայով հետևանքով |
|
2) |
F07.0 |
Անձի օրգանական խանգարում |
|
3) |
F07.1 |
Հետէնցեֆալիտային համախտանիշ |
|
4) |
F07.2 |
Հետցնցումային համախտանիշ |
|
5) |
F07.8 |
Անձի և վարքի օրգանական այլ խանգարումներ՝ պայմանավորված գլխուղեղի հիվանդությամն, վնասվածքով կամ ֆունկցիայի խանգարումով |
|
6) |
F07.9 |
Անձի և վարքի օրգանական չճշտված խանգարումներ՝ պայմանավորված գլխուղեղի հիվանդությամբ, վնասվածքով կամ ֆունկցիայի խանգարումով |
2․ Նոզոլոգիաների խումբը կիրառելի է՝ ըստ սույն հավելվածով սահմանված Ձև 1-ի.
Ձև 1
|
1) |
Տարիքային խումբ (նորածին, երեխա, դեռահաս, մեծահասակ) |
Երեխա, դեռահաս, մեծահասակ |
|
2) |
Սեռ (արական, իգական) |
Արական, իգական |
|
3) |
Բարդություններ (առանց բարդությունների (ԱԲ), բարդություններով (Բ)) |
Առանց բարդությունների (ԱԲ), բարդություններով (Բ) |
|
4) |
Հիվանդության փուլը (նկարագրել) |
Կիրառելի չէ |
|
5) |
Բժշկական օգնության և սպասարկման պայմանները (բժշկական կազմակերպությունից դուրս, արտահիվանդանոցային պայմաններում, ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում, հիվանդանոցային պայմաններում) |
Արտահիվանդանոցային պայմաններում, ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում, հիվանդանոցային պայմաններում |
|
6) |
Բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունների մատուցման ձևը (շտապ, անհետաձգելի, պլանային) |
Շտապ, պլանային |
|
7) |
Կիրառման շրջանակը (նշել մասնագետների շրջանակը) |
Հոգեբույժ, կլինիկական հոգեբան, ընտանեկան բժիշկ, ընդհանուր պրակտիկայի բժիշկ |
|
8) |
Գանգատներ |
Հիմնական գանգատներն են՝ |
|
9) |
Անամնեզ |
Հարկ է ուշադրություն դարձնել հոգեախտաբանական ախտանիշների ի հայտ գալուց առաջ տարած գլխուղեղի վնասվածքների, նեյրոինֆեկցիաների, ուղեղի անոթային պաթոլոգիաների, մարմնական հիվանդությունների առկայության և դրանցից հետո ի հայտ եկած հոգեախտաբանական ախտանիշների կապի վրա։ Կարևոր է նաև՝ |
|
10) |
Զննման արդյունք/Ցուցում |
Անձի խանգարումների դեպքում դիտվում են՝ |
|
11) |
Հոսպիտալացման Ցուցում |
Հոսպիտալացման ցուցում կարող է հանդիսանալ արտահայտված հուզական և վարքային խանգարումները, հակասոցիալական վարքը, սոցիալական վտանգավորության առկայությունը, հոգեախտաբանական ախտանիշների առկայությունը, որոնք հնարավոր չե բուժել արտահիվանդանոցային պայմաններում։ |
3․ Բժիշկ-մասնագետի կողմից զննումը, խորհրդատվությունը իրականացվում է ըստ Ձև 2-ի (անհրաժեշտության դեպքում անհրաժեշտ է նշել հիվանդության փուլերը).
Ձև 2
|
Հ/հ |
Խորհրդատվության տեսակը |
Տրամադրման քանակը | |
|
ԱԲ |
Բ | ||
|
1) |
Թերապևտի խորհրդատվություն - գանգատների կապը մարմնական հիվանդությունների հետ բացառելու կամ հաստատելու նպատակով |
1 |
2 |
|
2) |
Նյարդաբանի խորհրդատվություն - գանգատների կապը նյարդաբանական հիվանդությունների հետ բացառելու կամ հաստատելու նպատակով |
1 |
2 |
|
3) |
Ելնելով հետազոտական և բուժական անհրաժեշտությունից՝ հարկ է ներգրավել այլ նեղ մասնագետների |
1 |
2 |
4․ Սույն հավելվածի Ձև 2-ում նշված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ զննման, խորհրդատվության իրականացման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ զննման, խորհրդատվության իրականացման հաճախականությունը։
5․ Լաբորատոր-գործիքային ախտորոշիչ հետազոտություններն իրականացվում են՝ ըստ Ձև 3-ի (անհրաժեշտության դեպքում նշել հիվանդության փուլերը).
Ձև 3
|
Լաբորատոր հետազոտություններ | ||||||
|
Հ/Հ |
Կոդը |
Անվանումը |
Տրամադրման քանակը |
Արդյունք | ||
|
1) |
Առկա չէ |
Արյան ընդհանուր հետազոտություն |
ԱԲ |
Բ |
||
|
1 |
2 |
Կարող են գրանցվել ախտաբանական շեղումներ | ||||
|
2) |
Առկա չէ |
Արյան բիոքիմիական հետազոտություն |
Կարող են գրանցվել ախտաբանական շեղումներ | |||
|
3) |
Առկա չէ |
Մեզի ընդհանուր հետազոտություն |
Կարող են գրանցվել ախտաբանական շեղումներ | |||
|
4) |
Առկա չէ |
Սպեցիֆիկ հետազոտություններ՝ վարակիչ հիվանդության կասկածի դեպքում |
1 |
2 |
Կարող են հայտնաբերվել վարակիչ պրոցեսին կամ տարած վարակիչ հիվանդությանը բնորոշ նշաններ | |
|
Գործիքային հետազոտություններ | ||||||
|
5) |
Առկա չէ |
Էլեկտրասրտագրություն (ԷՍԳ) |
1 |
2 |
Կարող են հայտնաբերվել ախտաբանական փոփոխություններ | |
|
6) |
Առկա չէ |
Մագնիսառեզոնանսային շերտագրություն (ՄՌՇ) |
1 |
2 |
Կարող են հայտնաբերվել ախտաբանական փոփոխություններ | |
|
7) |
Առկա չէ |
Էլեկտրաէնցեֆալոգրաֆիա (ԷԷԳ) |
1 |
2 |
Կարող են հայտնաբերվել ախտաբանական փոփոխություններ | |
|
8) |
Առկա չէ |
ՈՒլտրաձայնային հետազոտություն (ՈՒՁՀ) |
1 |
2 |
Կարող են հայտնաբերվել ախտաբանական փոփոխություններ | |
6. Սույն հավելվածի Ձև 3-ում սահմանված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ հետազոտության իրականացման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ հետազոտության իրականացման հաճախականությունը։
7. Օգտագործվող դեղերի ցանկը սահմանվում է ըստ Ձև 4-ի (անհրաժեշտության դեպքում նշել հիվանդության փուլերը, Բուժման միջին տևողությունը՝ ցանկում նշված դեղերը կարող են ընտրվել տևական պահպանողական բուժման նպատակով, որը կարող է տևել տարիներ շարունակ).
Ձև 4
|
Հ/հ |
Անվանում, դեղաչափ, դեղաձև, փաթեթավորում |
Անվանում (ջեներիկ) |
Չափման միավոր |
Միջինացված ցուցանիշ՝ տրամադրման հաճախակա-նություն |
Միջին օրական չափաքանակ |
Բուժման կուրսի միջին չափաքանակ |
Օրերի քանակ |
|
1) |
Օլանզապին (օլանզապին դիհիդրոքլորիդի տրիհիդրատ) դեղահատեր թաղանթապատ 5մգ, 10մգ |
Օլանզապին (օլանզապին դիհիդրոքլորիդի տրիհիդրատ) դեղահատեր թաղանթապատ 5մգ, 10մգ |
հաբ |
5-10 մգ |
|||
|
2) |
Քվետիապին (քվետիապինի ֆումարատ) դեղահատեր թաղանթապատ 25մգ |
Քվետիապին (քվետիապինի ֆումարատ) դեղահատեր թաղանթապատ 25մգ |
հաբ |
200-600 մգ |
|||
|
3) |
Պալիպերիդոն 3 մգ |
Պալիպերիդոն 3 մգ |
հաբ |
3-12 մգ |
|||
|
4) |
Սուլպիրիդ դեղահատեր 50մգ; 100մգ; 200մգ |
Սուլպիրիդ դեղահատեր 50մգ; 100մգ; 200մգ |
հաբ |
200- 600 մգ |
|||
|
5) |
Ռիսպերիդոն դեղահատեր թաղանթապատ 1մգ; 2մգ; 4մգ |
Ռիսպերիդոն դեղահատեր թաղանթապատ 1մգ; 2մգ; 4մգ |
հաբ |
1-6 – մգ |
|||
|
6) |
Կլոզապին դեղահատեր 100մգ |
Կլոզապին դեղահատեր 100մգ |
հաբ |
25-150 մգ |
|||
|
7) |
Հալոպերիդոլ դեղահատեր 5մգ |
Հալոպերիդոլ դեղահատեր 5մգ |
հաբ |
5-15 մգ |
|||
|
8) |
Տրիֆլուոպերազին (տրիֆլուոպերազինի հիդրոքլորիդ) դեղահատեր թաղանթապատ 5մգ |
Տրիֆլուոպերազին (տրիֆլուոպերազինի հիդրոքլորիդ) դեղահատեր թաղանթապատ 5մգ |
հաբ |
2․5-20 մգ |
|||
|
9) |
Հալոպերիդոլ դեղահատեր 5մգ |
Հալոպերիդոլ դեղահատեր 5մգ |
սրվակ |
50-100 մգ 4 շաբաթը մեկ անգամ |
|||
|
10) |
Ռիսպերիդոն լուծույթ ներարկման 1մգ/մլ |
Ռիսպերիդոն լուծույթ ներարկման 1մգ/մլ |
սրվակ |
25-50մգ |
|||
|
11) |
Ֆլուֆենազին (ֆլուֆենազինի դեկանոատ) լուծույթ մ/մ ներարկման 25մգ/մլ |
Ֆլուֆենազին (ֆլուֆենազինի դեկանոատ) լուծույթ մ/մ ներարկման 25մգ/մլ |
սրվակ |
25-50մգ |
|||
|
12) |
Վենլաֆաքսին (վենլաֆաքսինի հիդրոքլորիդ) դեղապատիճներ երկարատև ձերբազատմամբ 37,5մգ; 75մգ; 150մգ |
Վենլաֆաքսին (վենլաֆաքսինի հիդրոքլորիդ) դեղապատիճներ երկարատև ձերբազատմամբ 37,5մգ; 75մգ; 150մգ |
հաբ |
37,5-150 մգ |
|||
|
13) |
Ամիտրիպտիլին (ամիտրիպտիլինի հիդրոքլորիդ) դեղահատեր թաղանթապատ 25մգ |
Ամիտրիպտիլին (ամիտրիպտիլինի հիդրոքլորիդ) դեղահատեր թաղանթապատ 25մգ |
հաբ |
75-150 մգ |
|||
|
14) |
Ագոմելատին դեղահատեր թաղանթապատ 25մգ |
Ագոմելատին դեղահատեր թաղանթապատ 25մգ |
հաբ |
25-50 մգ |
|||
|
15) |
Ֆլուվօքսամին (ֆլուվօքսամինի մալեատ) դեղահատեր թաղանթապատ 50մգ; 100մգ |
Ֆլուվօքսամին (ֆլուվօքսամինի մալեատ) դեղահատեր թաղանթապատ 50մգ; 100մգ |
հաբ |
50–100 մգ |
|||
|
16) |
Միրտազապին դեղահատեր թաղանթապատ 30մգ, 45մգ |
Միրտազապին դեղահատեր թաղանթապատ 30մգ, 45մգ |
հաբ |
15 – 30 մգ |
|||
|
17) |
Ֆլուօքսետին (ֆլուօքսետինի հիդրոքլորիդ) դեղապատիճներ 20մգ |
Ֆլուօքսետին (ֆլուօքսետինի հիդրոքլորիդ) դեղապատիճներ 20մգ |
հաբ |
20-60մգ |
|||
|
18) |
Թիորիդազին դեղահատեր 10մգ, 25 մգ |
Թիորիդազին դեղահատեր 10մգ, 25 մգ |
50-150 |
||||
|
19) |
Կարբամազեպին դեղահատեր 200մգ |
Կարբամազեպին դեղահատեր 200մգ |
հաբ |
200 – 600մգ |
|||
|
20) |
Վալպրոատ նատրիում (վալպրոաթթու) դեղահատեր աղելույծ 300մգ |
Վալպրոատ նատրիում (վալպրոաթթու) դեղահատեր աղելույծ 300մգ |
հաբ |
600 – 1500 մգ |
|||
|
21) |
Տոպիրամատ դեղահատեր թաղանթապատ 25մգ; 100մգ |
Տոպիրամատ դեղահատեր թաղանթապատ 25մգ; 100մգ |
հաբ |
50-150մգ |
|||
|
22) |
Լամոտրիջին դեղահատեր 25մգ; 50մգ; 100մգ |
Լամոտրիջին դեղահատեր 25մգ; 50մգ; 100մգ |
հաբ |
50-100մգ |
|||
|
23) |
Կլոնազեպամ դեղահատեր 2մգ |
Կլոնազեպամ դեղահատեր 2մգ |
հաբ |
1-2մգ |
|||
|
24) |
Դիազեպամ դեղահատեր 5մգ, 10մգ |
Դիազեպամ դեղահատեր 5մգ, 10մգ |
հաբ |
5-10մգ |
|||
|
25) |
Լորազեպամ դեղահատեր 1մգ; 2մգ |
Լորազեպամ դեղահատեր 1մգ; 2մգ |
հաբ |
2-4մգ |
|||
|
26) |
Ֆենազեպամ դեղահատեր 1մգ |
Ֆենազեպամ դեղահատեր 1մգ |
հաբ |
2-4մգ |
8. Սույն հավելվածի Ձև 4-ում սահմանված՝
1) նշանակված դեղի նկատմամբ անհատական անտանելիության դեպքում ավագ բուժաշխատողը իրավասու է նշանակել այլ դեղ:
2) տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ դեղի օգտագործման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ դեղի օգտագործման հաճախականությունը։
9. Բուժական այլ միջոցառումներ սահմանվում են Ձև 5-ում (անհրաժեշտության դեպքում նշել հիվանդության փուլեր:
Ձև 5
|
Հ/հ |
Բժշկական ծառայության տեսակը |
Տրամադրման քանակը | |
|
ԱԲ |
Բ | ||
|
1) |
Ռացիոնալ հոգեթերապիա |
1 |
1 |
|
2) |
Սուգգեստիվ հոգեթերապիա |
1 |
1 |
|
3) |
Կոգնիտիվ վարքաբանական հոգեթերապիա |
1 |
1 |
|
4) |
Հոգեսոցիալական վերականգնում |
1 |
1 |
10․ Սույն հավելվածի Ձև 5-ում սահմանված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով, թե ինչ հաճախականությամբ է իրականացվում տվյալ բուժական միջոցառումը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ բուժական միջոցառման կիրառման հաճախականությունը։
ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳԻ ՄՇԱԿՄԱՆ ԱՂԲՅՈՒՐԸ
1. Հիվանդությունների միջազգային դասակարգում-10: Երևան 2001,
2. Հոգեկան և վարքային խանգարումների lCD-10 դասակարգում, Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպություն I Ժնև I 1992 թ. (The lCD-10 Classification of Mental and Behavioural Disorders, World Health Organization I Geneva I 1992),
3. Բոլանդ Ռ, Վերդուին Մ.Լ. Kaplan & AMP; Սադոկի հոգեբուժության համառոտագիր. 13-րդ հրատ. Wolters Kluwer; 2021 թ. (Boland R, Verduin ML. Kaplan & Sadock's Synopsis of Psychiatry. 13 th ed. Wolters Kluwer; 2021),
4. Ստալ Ս., Ստալի էական հոգեբանություն. Դեղատոմսերի ուղեցույց. 7-րդ հրատ. Քեմբրիջի համալսարանի հրատարակչություն; 2021 թ. (Stahl S. Stahl’s Essential Psychopharmacology. Prescriber’s Guide. 7 th ed. Cambridge University Press; 2021):
5. Ջեյմս Պ. Մոլի, Ջոշուա Լ. Նորման և Էմիլ Ֆ. Կոկարո, Անհատականության խանգարում և ուղեղի մեղմ տրավմատիկ վնասվածք (James P. Moley, Joshua L. Norman, and Emil F. Coccaro, Personality disorder and mild traumatic brain injury),
6. Անձնական հոգեկան առողջություն. 2022 նոյ. 16 (4): 331–337։ Հրապարակված է առցանց 2022 թվականի մայիսի 22 (Personal Ment Health. 2022 Nov; 16(4): 331–337. Published online 2022 May 22),
7. Սոֆի Ռոբերտ, ուղեղի տրավմատիկ վնասվածք և տրամադրության խանգարումներ Հոգեկան առողջության կլին. 2020 Նոյեմբեր; 10 (6): 335–345։ Հրապարակվել է առցանց 2020 թվականի նոյեմբերի 5-ին (Sophie Robert, Traumatic brain injury and mood disorders Ment Health Clin. 2020 Nov; 10(6): 335–345. Published online 2020 Nov 5.):
Պաշտոնական հրապարակման օրը՝ 8 հունվարի 2024 թվական:
