ՈՉ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐԻ ԻՐԱՑՈՒՄԻՑ ՄՈՒՏՔԵՐԻ ԴԱՍԱԿԱՐԳՈՒՄԸ

ՓՈԽԱՌՈՒ ՄԻՋՈՑՆԵՐԻ ԵՎ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐԻ ԻՐԱՑՈՒՄԻՑ ՄՈՒՏՔԵՐԻ ԴԱՍԱԿԱՐԳՈՒՄԸ

ԲՅՈՒՋԵՏԱՅԻՆ ԾԱԽՍԵՐԻ ԳՈՐԾԱՌԱԿԱՆ ԴԱՍԱԿԱՐԳՈՒՄԸ
(հավելվածը փոփ., լրաց. 23.07.07 N 596-Ն, լրաց., խմբ., փոփ. 15.10.07 N 752-Ն, խմբ. 11.01.08 N 20-Ն, խմբ., լրաց. 05.02.14 թիվ 98-Ն)

 Դ Ա Ս Ա Կ Ա Ր Գ Մ Ա Ն  Կ Ի Ր Ա Ռ Մ Ա Ն  Ց ՈՒ Ց ՈՒ Մ Ն Ե Ր

ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐ (ԴԱՍ 100000)

Դ Ա Ս Ա Կ Ա Ր Գ Մ Ա Ն  Կ Ի Ր Ա Ռ Մ Ա Ն  Ց ՈՒ Ց ՈՒ Մ Ն Ե Ր

ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ (ԴԱՍ 200000)

ՍԵՓԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼ (ԴԱՍ 300000)

Դ Ա Ս Ա Կ Ա Ր Գ Մ Ա Ն  Կ Ի Ր Ա Ռ Մ Ա Ն  Ց ՈՒ Ց ՈՒ Մ Ն Ե Ր

ԸՆԹԱՑԻԿ ԾԱԽՍԵՐ (ԴԱՍ 400000)
(հավելվածը լրաց., փոփ., խմբ. 23.07.07 N 596-Ն, խմբ., փոփ. 15.10.07 N 752-Ն, խմբ., փոփ. 11.01.08 N 20-Ն, փոփ., լրաց. 21.03.08 N 203-Ն, 02.03.09 թիվ 154-Ն, լրաց. 08.02.12 թիվ 103-Ն)

Դ Ա Ս Ա Կ Ա Ր Գ Մ Ա Ն  Կ Ի Ր Ա Ռ Մ Ա Ն  Ց ՈՒ Ց ՈՒ Մ Ն Ե Ր

ՈՉ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐԻ ԳԾՈՎ ԾԱԽՍԵՐ (ԴԱՍ 500000)
(հավելվածը լրաց., փոփ. 15.10.07 N 752-Ն, խմբ., փոփ. 21.03.08 N 203-Ն)

Դ Ա Ս Ա Կ Ա Ր Գ Մ Ա Ն  Կ Ի Ր Ա Ռ Մ Ա Ն  Ց ՈՒ Ց ՈՒ Մ Ն Ե Ր

ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԳՈՒՄԱՐԻ ՄԱՐՄԱՆ ԵՎ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐԻ ՁԵՌՔԲԵՐՄԱՆ ԳԾՈՎ ԾԱԽՍԵՐ (ԴԱՍ 600000)

ԴԱՍԱԿԱՐԳՄԱՆ ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՑՈՒՑՈՒՄՆԵՐ

ԸՆԹԱՑԻԿ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ (ԴԱՍ 700000)

«Հայաստանի Հանրապետության բյուջետային համակարգի մասին» ՀՀ օրենքի համաձայն պետական և համայնքի բյուջեների եկամուտների ձևավորման աղբյուրներն են` հարկեր և տուրքեր, սոցիալական ապահովության վճարներ, դրամական կամ ապրանքային տեսքով ստացվող դրամաշնորհներ, այլ եկամուտներ:

Հարկերը և տուրքերը (710000) եկամուտների հիմնական աղբյուրն են: Հարկը օրենքով սահմանված կարգով, չափով և ժամկետներում պետական կամ համայնքի բյուջե վճարվող համապարտադիր, անհատույց վճար է: Տուրքը պետական կառավարման/տեղական ինքնակառավարման մարմինների լիազորությունների իրականացմամբ պայմանավորված` օրենքով սահմանված ծառայությունների կամ գործողությունների համար պետական և (կամ) համայնքի բյուջե մուծվող օրենքով սահմանված պարտադիր վճար է: Այսինքն, հարկեր և տուրքեր կատեգորիայում հաշվառվում են պարտադիր վճարները:

Պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարները ևս պարտադիր վճար են, սակայն չեն ընդգրկվում հարկեր և տուրքեր կատեգորիայում, այլ ներկայացված են որպես առանձին կատեգորիա` սոցիալական ապահովության վճարներ (720000): Պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարները կատարվում են գործատուների, վարձու աշխատողների և օրենքով սահմանված այլ սուբյեկտների կողմից: Կատարված վճարումները վճարողներին (կամ այն անձանց, որոնց համար կատարվում են այդ վճարումները) իրավունք են տալիս ստանալու սոցիալական նպաստներ (անաշխատունակության, հղիության և այլն) և հիմք են հանդիսանում կենսաթոշակներ ստանալու համար: Օրենսդրությամբ նախատեսված լինելու դեպքում սոցիալական ապահովության վճարները կարող են կրել նաև կամավոր բնույթ:

Կարևոր է հարկերի, տուրքերի և պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարների տարբերակումը, քանի որ երկու խումբ վճարատեսակներն էլ հանդիսանում են պարտադիր գանձույթներ, սակայն դասակարգվում են տարբեր կատեգորիաներում: Պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարները ներառում են այն բոլոր պարտադիր վճարները, որոնք ֆիզիկական անձինք կամ նրանց գործատուները կատարում են՝ սոցիալական ապահովության բնագավառում նախատեսված որոշակի պետական աջակցությունից (օրինակ` սոցիալական նպաստներից) օգտվելու իրենց իրավունքն ապահովելու նպատակով: Այս իրավունքը կարելի է իրացնել նաև կամավոր վճարներ կատարելու միջոցով: Կարևորը այն հանգամանքն է, թե կատարված վճարը առաջացնում է որոշակի իրավունքներ սոցիալական ապահովության բնագավառում, թե` ոչ: Առաջին դեպքում վճարը դասակարգվում է որպես սոցիալական ապահովության վճար (720000), իսկ երկրորդում` հարկ (710000):

Պաշտոնական դրամաշնորհները (730000) կառավարման այլ մակարդակի միավորներից կամ միջազգային կազմակերպություններից ու պետություններից պետական միավորին կամավոր տրամադրված հատկացումներն են: Պետական ֆինանսների վիճակագրության մեջ համախմբված ցուցանիշները կազմելիս կրկնահաշվարկը բացառելու նպատակով պետական մի միավորից մյուսին տրված դրամաշնորհները չեն հաշվառվում: Դրամաշնորհները կարող են ստացվել ինչպես դրամական, այնպես էլ բնաիրային տեսքով:

Վերը նշված կատեգորիաներում չհաշվառված մնացած եկամուտները արտացոլվում են այլ եկամուտներ (740000) կատեգորիայում: Այս եկամուտները գոյանում են պետական սեկտորի կողմից ակտիվները այլ տնտեսվարող սուբյեկտներին տրամադրելու արդյունքում, ապրանքների իրացումից կամ ծառայությունների մատուցումից, իրավախախտումների համար կիրառվող պատժամիջոցներից, ոչ պաշտոնական դրամաշնորհներից:

Սույն դասակարգման մեջ, ելնելով ՀՀ բյուջետային համակարգի մեջ մտնող տարբեր մակարդակների բյուջեների միջև բյուջետային մուտքերի տարանջատման սկզբունքից, առանձնահատուկ ուշադրություն է դարձվել պետական և համայնքային բյուջեների մուտքերի առանձնացված հաշվառմանը: Հիմք ընդունելով ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված պետական և համայքների բյուջեների եկամուտների աղբյուրները, սույն դասակարգման ամենացածր մակարդակում ենթաանալիտիկ հաշիվ բյուջեների եկամուտները հստակորեն առանձնացված են:

Համախմբված բյուջեի (պետական և համայնքների բյուջեների) եկամուտների ցուցանիշները կազմելիս պետական միավորների միջև տեղի ունեցող գործարքները, ներառյալ ակտիվներին, պարտավորություններին, եկամուտներին և ծախսերին վերաբերվողները, պետք է քննարկվեն առանձին` կրկնահաշվարկից խուսափելու համար:

Ստորև ներկայացվում է ընթացիկ եկամուտների դասակարգումը` մինչև անալիտիկ հաշվի մակարդակ:

ԿԱՏԵԳՈՐԻԱ 710000-ՀԱՐԿԵՐ ԵՎ ՏՈՒՐՔԵՐ

Հարկեր և տուրքեր կատեգորիայում արտացոլված` ՀՀ օրենքով սահմանված պարտադիր վճարները, բացառությամբ պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարների, խմբավորված են հետևյալ հինգ խմբերում.

հարկեր եկամտից և շահույթից (711000)

գույքային հարկեր (713000)

հարկեր ապրանքներից և ծառայություններից (714000)

հարկեր արտաքին առևտրից (715000)

այլ հարկեր (716000):

Եկամուտների այս կատեգորիայում հաշվառվող պարտադիր վճարները նպատակային օգտագործման ուղղելու հանգամանքը դասակարգման տեսանկյունից կարևոր չէ: Չափանիշը, որը հիմք է ընդունվում եկամուտն այս կատեգորիայում դասակարգելու համար, նրա պարտադիր վճար լինելն է:

Հարկերի վերադարձերը, որոնք առաջանում են օրենքով նախատեսված դեպքերում կամ հանդիսանում են հաշվարկվածից ավելի վճարված գումարների (գերավճարներ) ճշգրտումներ, դիտվում են որպես բացասական հարկեր: Օրենքով նախատեսված դեպքերը վերաբերվում են ավելացված արժեքի հարկին և այլ անուղղակի հարկերին, երբ հարկատուները կարող են հաշվանցել գնումների գծով իրենցից գանձված հարկերը: Եթե հաշվանցման ենթակա հարկի գումարը գերազանցում է հարկատուի կողմից վճարված հարկերի գումարը, ապա զուտ վերադարձը ևս դիտվում է որպես բացասական հարկ և գրանցվում են հարկեր և պետական տուրքեր կատեգորիայի համապատասխան հաշվում:

Որոշ դեպքերում պետական մեկ միավորը հավաքագրում է հարկերը և դրանք փոխանցում պետական մեկ այլ միավորի: Պետական երկրորդ միավորին փոխանցված հարկերը կարող են վերահաշվառվել որպես երկրորդ միավորի հարկային եկամուտ կամ հաշվառվել որպես հարկերը հավաքագրող առաջին միավորի հարկային եկամուտներ և նրա կողմից դրամաշնորհի տրամադրում պետական երկրորդ միավորին: Եկամուտների համախմբված ցուցանիշների հաշվարկներում, կրկնահաշվարկից խուսափելու նպատակով, երկրորդ պետական միավորի ստացած դրամաշնորհը եկամուտների ընդհանուր գումարում չի ներառվի:

Եթե պետական մեկ միավորի (պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմնի) հավաքագրած հարկը որոշակի համամասնությամբ բաշխվում է պետական և համայնքային բյուջեների միջև, ապա տվյալ հարկատեսակի գծով մուտքերը սահմանված չափաբաժնով կհաշվառվեն համապատասխան բյուջեի եկամուտների կազմում: Մասնավորապես, ՀՀ օրենսդրությամբ նախատեսված է շահութահարկից մասհանում կատարել համայնքների բյուջե: Շահութահարկի` պետական բյուջե մուտքագրման գումարի չափով մուտքերը կհաշվառվեն պետական բյուջեի, իսկ մնացածը` համապատասխան համայնքի բյուջեի եկամուտների կազմում:

Որևէ հարկատեսակի փոխարինող հաստատագրված կամ պարզեցված հարկի գծով մուտքերը հաշվառվում են այդ հարկատեսակից եկամուտների հաշվառման համար նախատեսված համապատասխան հաշվում: Մեկից ավելի հարկատեսակների փոխարինող հաստատագրված կամ պարզեցված հարկի մուտքագրված գումարները հաշվառվում են «Այլ հարկեր ապրանքների մատակարարումից և ծառայությունների մատուցումից» անալիտիկ հաշվում (714130):

Յուրաքանչյուր պարտադիր վճարի համար նախատեսված հաշվում հաշվառվում են տվյալ վճարի գծով մուտքերը և վճարին առնչվող հարաբերությունները կարգավորող իրավական ակտերով սահմանված նորմերը խախտելու համար նախատեսված` այդ վճարի գծով օրենսդրությամբ հաշվարկված տույժերն ու տուգանքները, բացառությամբ վարչական պատժամիջոցներից մուտքերի: Մասնավորապես, «Հարկերի մասին» ՀՀ օրենքի համաձայն կիրառված այն պատժամիջոցները, որոնք կիրառվել են օրենքով սահմանված կարգապահական ընդհանուր, ոչ առանձին հարկատեսակներին վերաբերվող նորմերը (օրինակ` հաշվապահական հաշվառման, պետական գրանցման և այլն) խախտելու համար և չեն հաշվարկվում տոկոսով որևէ հարկատեսակի գումարի նկատմամբ, հաշվառվում են այլ հարկային եկամուտներ (716000) խմբում: Առանձին հարկատեսակի նկատմամբ տոկոսով հաշվարկվող տույժերն ու տուգանքները համարվում են այդ հարկատեսակի գծով մուտքեր և ենթարկվում համապատասխան դասակարգման:

Վարչական իրավախախտումների մասին ՀՀ օրենսգրքով կամ այլ օրենքով, որը չի հանդիսանում հարկային կամ տուրքերին առնչվող հարաբերությունները կարգավորող, (օրինակ` «Հսկիչ-դրամարկղային մեքենաների կիրառման մասին» ՀՀ օրենքը) սահմանված պատասխանատվության նորմերի կիրառման արդյունքում գանձվող վճարները չեն հանդիսանում հարկային եկամուտներ և հաշվառվում են այլ եկամուտների կազմում որպես եկամուտներ տույժերից, տուգանքներից (743000):

ԽՈՒՄԲ 711000-ՀԱՐԿԵՐ ԵԿԱՄՏԻՑ ԵՎ ՇԱՀՈՒՅԹԻՑ

Եկամտի և շահույթի գծով հարկերը դասակարգված են կամ որպես ֆիզիկական անձանց կողմից վճարվող եկամտահարկ (711100), կամ որպես կազմակերպությունների կողմից վճարվող շահութահարկ (711200):

Սինթետիկ հաշիվ 711100 - Եկամտահարկ

Եկամտահարկը ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված դեպքերում հաշվարկվում, վճարվում է կամ անմիջապես եկամուտ ստացողի, կամ հարկային գործակալի կողմից: Եկամտահարկ վճարում են ՀՀ ռեզիդենտներն ու ոչ ռեզիդենտները:

711110, 711120, 711130 անալիտիկ հաշիվները նախատեսված են ՀՀ ռեզիդենտների, իսկ 711140 անալիտիկ հաշիվը` ոչ ռեզիդենտների կողմից վճարվող եկամտահարկի հաշվառման համար: ՀՀ ռեզիդենտի կողմից վճարման ենթակա եկամտահարկը դասակարգվել է ըստ եկամտի ստացման աղբյուրի, ոչ ռեզիդենտինն` ըստ գանձման կարգի:

Աշխատավարձից և ՀՀ օրենսդրությամբ դրան հավասարեցված վճարներից գանձվող եկամտահարկը (711110) հաշվարկում և գանձում է հարկային գործակալը` ՀՀ ռեզիդենտ ֆիզիկական անձանց եկամուտներ վճարելիս (հատկացնելիս, տրամադրելիս):

Ձեռնարկատիրական գործունեությունից ստացվող եկամտից վճարվող եկամտահարկը (711120) ներառում է հարկման ընդհանուր կարգով հարկվող` անհատ ձեռնարկատիրոջ կողմից վճարված եկամտահարկը (711121) և ձեռնարկատիրական գործունեությունից հարկման ընդհանուր կարգով չհարկվող (օրինակ` միայն եկամտահարկին փոխարինող հաստատագրված վճար) եկամտահարկը (711122):

Անհատ ձեռնարկատիրոջ կողմից վճարվող եկամտահարկի հաշվառման ենթաանալիտիկ հաշիվը (711121) ներառում է վերջինիս կողմից ձեռնարկատիրական գործունեությունից ստացված եկամտից եկամտահարկը, օրինակ` գյուղատնտեսական արտադրությամբ զբաղված հարկատուների գյուղատնտեսական արտադրանքի իրացումից ստացված եկամուտներից եկամտահարկը (եթե ենթակա են հարկման): Այս ենթաանալիտիկ հաշիվը ներառում է նաև եկամտահարկի գծով օրենքով նախատեսված կանխավճարները: Օրենքով սահմանված կարգով գրավոր պայմանագիր չկնքելու կամ ֆիզիկական անձի հետ քաղաքացիաիրավական գրավոր պայմանագիրը չկնքելու դեպքում հարկային գործակալ հանդիսացող առևտրային կազմակերպությունների և անհատ ձեռնարկատերերի կողմից վճարվող եկամտահարկը ևս հաշվառվում է այս ենթաանալիտիկ հաշվում:

Ձեռնարկատիրական գործունեությունից հարկման ընդհանուր կարգով չվճարվող եկամտահարկը հաշվառվում է 711122 ենթաանալիտիկ խմբում` օրինակ, ՀՀ օրենսդրության համաձայն անմիջապես ներմուծողների կողմից իրացվող բենզինի և դիզվառելիքի համար ֆիզիկական անձանցից գանձվող հաստատագրված վճարները, ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված նվազագույն եկամտահարկը: Եկամտահարկին և այլ հարկին (օրինակ` ավելացված արժեքի հարկին) փոխարինող հաստատագրված վճարները, պարզեցված հարկը չեն դիտվում որպես եկամտահարկ և հաշվառվում են «Այլ հարկեր ապրանքների մատակարարումից և ծառայությունների մատուցումից» անալիտիկ հաշվում (714130):

Այլ եկամուտներից ստացվող եկամտահարկը (711130) ներառում է` փոխառության դիմաց ստացվող տոկոսի և այլ հատուցումի, շահաբաժինների (711131), խաղատներում, շահումներով խաղերում ստացած եկամուտներից, մրցույթների և մրցությունների, ինչպես նաև վիճակախաղերի իրային և դրամական շահումների/մրցանակների (711132), նվիրատվության, օգնության և ժառանգության կարգով ստացված գույքի և դրամական միջոցների, ապահովագրական հատուցումների (711133), քաղաքացիաիրավական պայմանագրերից ստացվող եկամտի (711134), այլ եկամուտների (711135) դիմաց վճարված եկամտահարկը:

Փոխառության դիմաց ստացվող տոկոսից և այլ հատուցումից, շահաբաժիններից ստացվող եկամուտները (711131) ներառում են իրավաբանական անձանց կանոնադրական կապիտալում մասնակցության (բաժնեմասի, բաժնետոմսի, փայաբաժնի) դիմաց ստացվող շահաբաժինները, բաժնետոմսերի կամ ներդրումը վկայող այլ արժեթղթերի, գանձապետական պարտատոմսերի և պետական այլ արժեթղթերի օտարումից, փոխանակումից կամ համանման այլ գործարքներից ստացված եկամուտները, փոխատվության դիմաց ստացվող տոկոսները (այդ թվում` գանձապետական պարտատոմսերից և պետական այլ արժեթղթերից` տոկոսի կամ մարելիս` զեղչի ձևով):

Այլ եկամուտներից (711135) եկամտահարկը ներառում է վարձավճարներից, գույքի օտարումից ստացված եկամուտներից, ռոյալթիներից, գույքը վարձակալության տալուց, սեփականության այլ աղբյուրներից ստացված եկամտի դիմաց վճարվող եկամտահարկը:

Հայաստանյան աղբյուրներից ոչ ռեզիդենտների ստացած եկամտից վճարման ենթակա եկամտահարկը դասակարգվում է 711140 անալիտիկ հաշվում` խմբավորվելով ոչ ռեզիդենտի եկամտի վճարման աղբյուրի մոտ չհարկվող (711142) և հարկվող (711142) եկամտահարկի:

Սինթետիկ հաշիվ 711200 - Շահութահարկ

Կազմակերպությունների կողմից վճարվող շահութահարկն անալիտիկ հաշիվներում դասակարգվել է ըստ հարկ վճարողների հիմնական խմբերի: ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված դեպքերում կազմակերպությունների կողմից տվյալ տարվա ընթացքում կատարվող կանխավճարները, դրանց նկատմամբ օրենքով սահմանված տույժերն ու տուգանքները, ինչպես նաև տարեկան գործունեության արդյունքներով կատարված վերջնահաշվարկի գումարները հաշվառվում են միևնույն ենթաանալիտիկ հաշվում: Օրինակ, եթե հայաստանյան աղբյուրներից ոչ ռեզիդենտին վճարվող եկամուտները աղբյուրի մոտ չեն հարկվում, նրա կողմից վճարվող շահութահարկի կանխավճարը և վերջնահաշվարկի գումարը կմուտքագրվեն միևնույն` 711261 ենթաանալիտիկ հաշվում:

Բոլոր հարկ վճարողների կողմից վճարվող նվազագույն շահութահարկը հաշվառվում է 711261 ենթաանալիտիկ խմբում:

Պետական կազմակերպությունների կողմից վճարվող շահութահարկի (711210) կազմում ներառված են` կանոնադրական կապիտալում պետական մասնակցությամբ (անկախ մասնակցության չափից) կազմակերպությունների, պետական ոչ առևտրային կազմակերպությունների, բյուջետային (պետական) հիմնարկների կողմից օրենսդրությամբ նախատեսված վճարվող շահութահարկը:

Օտարերկրյա ներդրումներով կազմակերպությունների կողմից վճարվող շահութահարկը (711220) չի ներառում օտարերկրյա ներդրումներով բանկերի, ֆինանսական գործունեություն իրականացնող կազմակերպությունների կողմից վճարվող շահութահարկը, որը հաշվառվում է 711230 անալիտիկ հաշվում:

Ֆինանսական գործունեություն իրականացնող կազմակերպությունների կողմից վճարվող շահութահարկի (711230) կազմում հաշվառվում են բանկերի (711231) և ֆինանսական գործունեություն իրականացնող այլ կազմակերպությունների (711232) կողմից վճարվող շահութահարկը: Վերջինիս կազմում (711232) ներառվում են վարկային կազմակերպությունների, ապահովագրական ընկերությունների, լիզինգային, գրավատնային, ներդրումային, ֆինանսական միջնորդության և ապահովագրության բնագավառներում օժանդակ գործունեություն իրականացնող և այլ ֆինանսական կազմակերպությունների կողմից, այդ թվում նաև` նշված բնագավառում գործունեություն իրականացնող օտարերկրյա ներդրումներով կազմակերպությունների կողմից վճարվող գումարները: Հարկ է նշել, որ ֆինանսական միջնորդության և ապահովագրության բնագավառներում օժանդակ գործունեություն իրականացնող կազմակերպությունների թվին ըստ ՏԳՏԴ դասվում են ֆինանսական շուկաների, բորսաների, դրամափոխման գրասենյակների, ապահովագրական-բրոքերային գործունեություն իրականացնող կազմակերպությունները:

Շահութահարկ այլ հարկ վճարողներից (711240) անալիտիկ խմբի 711241 ենթաանալիտիկ խմբում ներառվում են նախորդ անալիտիկ հաշիվներում չհաշվառված` ՀՀ ռեզիդենտ կազմակերպությունների կողմից վճարվող շահութահարկը: Այդ կազմակերպությունները չեն հանդիսանում պետական կազմակերպություն, օտարերկրյա ներդրումներով, ֆինանսական գործունեություն իրականացնող կազմակերպություններ և շահութահարկը վճարում են հարկման ընդհանուր կարգով:

Հայաստանյան աղբյուրներից ոչ ռեզիդենտի (711250) ստացած եկամուտներից վճարման ենթակա շահութահարկը դասակարգվում է 2 ենթաանալիտիկ հաշվում` շահութահարկ ոչ ռեզիդենտից` եկամտի վճարման աղբյուրի մոտ չհարկվող (711251) և շահութահարկ ոչ ռեզիդենտից` եկամտի վճարման աղբյուրի մոտ հարկվող (711252):

Հարկման ընդհանուր կարգով չհարկվող շահութահարկը (711260) ներառում է կազմակերպությունների կողմից վճարվող նվազագույն շահութահարկը (711261) և հաստատագրված վճարների տեսքով գանձվող (օրինակ` անմիջապես ներմուծողների կողմից իրացվող բենզինի և դիզվառելիքի համար) շահութահարկը (711260):

Միաժամանակ և´ շահութահարկին, և´ որևէ այլ հարկին փոխարինող հաստատագրված վճարը կամ պարզեցված հարկ հաշվառվում է «Այլ հարկեր ապրանքների մատակարարումից և ծառայությունների մատուցումից» անալիտիկ հաշվում (714130):

ԽՈՒՄԲ 713000-ԳՈՒՅՔԱՅԻՆ ՀԱՐԿԵՐ

Գույքային հարկերի խմբում ներառվում են սեփականության իրավունքով պատկանող գույքի համար օրենսդրությամբ սահմանված հարկերը:

Գույքային հարկերը դասակարգվում են երկու սինթետիկ հաշիվներում` գույքային հարկեր անշարժ գույքից (713100) և գույքային հարկեր այլ գույքից (713600):

Սինթետիկ հաշիվ 713100 - Գույքային հարկեր անշարժ գույքից

Այս խումբը ներառում է անշարժ գույքի սեփականության համար գանձվող հարկերը` հողի հարկն ու գույքահարկը: Նշված անշարժ գույքին են պատկանում հողը, շենքերը, շինությունները: Հարկ է նշել, որ համայնքների վարչական տարածքներում գտնվող շենքերի, շինությունների գույքահարկը և հողի հարկը մուտքագրվում է հարկվող օբյեկտի գտնվելու վայրի համայնքի բյուջե, իսկ համայնքների վարչական տարածքներից դուրս գտնվողներինը` ՀՀ պետական բյուջե: Փոխադրամիջոցների համար գանձվող գույքահարկը հաշվառվում է որպես այլ գույքից գույքային հարկ (713600) և ամբողջությամբ մուտքագրվում է համայնքի բյուջե:

Սինթետիկ հաշիվ 713600 - Գույքային հարկեր այլ գույքից

Այս հաշվում ներառվում է փոխադրամիջոցների համար գանձվող գույքահարկը, որը մուտքագրվում է գույքահարկ վճարող կազմակերպության գտնվելու (հաշվառման) վայրի, իսկ ֆիզիկական անձի դեպքում` վերջինիս հաշվառման (գրանցման) վայրի համայնքի բյուջե:

ԽՈՒՄԲ 714000-ՀԱՐԿԵՐ ԱՊՐԱՆՔՆԵՐԻ ՄԱՏԱԿԱՐԱՐՈՒՄԻՑ ԵՎ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՏՈՒՑՈՒՄԻՑ

Այս խմբին են պատկանում ապրանքների արտադրության, արդյունահանման, իրացման, վարձակալության կամ առաքման, ինչպես նաև ծառայությունների մատուցման գծով գանձվող բոլոր հարկերը: Այս խմբում են ներառվում նաև ապրանքների օգտագործման կամ գործունեության իրականացման թույլտվության վճարները:

Այս խմբին չեն դասվում արտաքին առևտրից հարկերը (715000), մինչդեռ ներառվում են այն հարկերը, որոնք գանձվում են ապրանքների ներմուծման պահին կամ սահմանի վրա այն դեպքում, երբ պարտավորությունը առաջացել է սոսկ այն փաստի արդյունքում, որ ապրանքները հատել են մաքսային սահմանը: Ապրանքների և ծառայությունների գծով հարկերը բաժանվում են հետևյալ սինթետիկ հաշիվների.

Ապրանքների մատակարարումից և ծառայությունների մատուցումից հարկեր (714100),

Ակցիզային հարկեր (714200),

Ապրանքների օգտագործման կամ գործունեության իրականացման թույլտվության վճարներ (714500),

Ապրանքների մատակարարումից և ծառայությունների մատուցումից այլ պարտադիր վճարներ (714600):

Սինթետիկ հաշիվ 714100-Ապրանքների մատակարարումից և ծառայությունների մատուցումից հարկեր

Ապրանքների մատակարարումից և ծառայությունների մատուցումից հարկերի (714100) կազմը ներառում է հարկման ընդհանուր կարգով գանձվող ավելացված արժեքի հարկը (714110): Հաստատագրված վճարները և պարզեցված հարկը դասակարգված են որպես այլ հարկեր ապրանքներից մատակարարումից և ծառայությունների մատուցումից (714130):

Հարկման ընդհանուր կարգով գանձվող ավելացված արժեքի հարկը դասակարգվել է 2 ենթաանալիտիկ հաշվի` հարկ վճարողներից ՀՀ մաքսային սահմանին ներմուծումից (714111) և ներքին շրջանառությունից (714112) գանձվող:

Ինչպես արդեն վերը նշվել է, օրենքով նախատեսված դեպքերում (օրինակ` ավելացված արժեքի հարկի զրոյական դրույքաչափով հարկվող գործարքները) կամ հաշվարկվածից ավելի վճարված հարկի գումարների (գերավճարների) ճշգրտումների արդյունքում վերադարձվող գումարները հանդիսանում են բացասական հարկ և նույնպես գրանցվում են համապատասխան հարկի հաշվում:

Ապրանքների մատակարարումից և ծառայությունների մատուցումից այլ հարկերի (714130) անալիտիկ հաշիվը նախատեսված է հարկման ընդհանուր կարգով չգանձվող, մեկից ավելի հարկատեսակների փոխարինող հարկերի` պարզեցված հարկի և հաստատագրված վճարների գծով մուտքերի հաշվառման համար:

714131 ենթաանալիտիկ հաշվում ներառվում են գործունեության առանձին տեսակների համար սահմանված հաստատագրված վճարները: Հաստատագրված վճար ՀՀ ներմուծվող ապրանքների համար (714132) և հաստատագրված վճար ՀՀ-ում արտադրվող իրացվող ապրանքների համար (714133) ենթաանալիտիկ հաշիվներում դասակարգված են համապատասխանաբար ՀՀ-ում արտադրվող և ՀՀ ներմուծվող ծխախոտի արտադրանքի, ՀՀ ներմուծվող բենզինի և դիզվառելիքի հաստատագրված վճարները: Նշված 714132 և 714133 ենթաանալիտիկ հաշիվներում հաշվառվում է նաև համապատասխանաբար ՀՀ-ում արտադրվող և ՀՀ ներմուծվող ծխախոտի արտադրանքի համար արտադրողի կամ ներմուծողի կողմից օրենսդրությամբ նախատեսված ակցիզային դրոշմանիշերի համար վճարվող գումարները:

714134 ենթաանալիտիկ հաշվում հաշվառվում են ֆիզիկական անձանց և կազմակերպությունների կողմից վճարվող պարզեցված հարկի գումարները:

Սինթետիկ հաշիվ 714200 - Ակցիզային հարկ

Այս սինթետիկ հաշվում հաշվառված ակցիզային հարկը խմբավորման անալիտիկ մակարդակում դասակարգվել է ըստ ենթաակցիզային ապրանքների ծագման վայրի` ՀՀ-ում արտադրվող (714210) և ներմուծվող (714220), իսկ ենթաանալիտիկ մակարդակում` ըստ ենթաակցիզային ապրանքների հիմնական խմբերի` ալկոհոլային խմիչքի և այլ ապրանքների:

Ենթաակցիզային ապրանքների դրոշմավորման համար օրենսդրությամբ նախատեսված ակցիզային դրոշմանիշերի ձեռքբերման համար արտադրողի կամ ներմուծողի կողմից վճարված գումարները համարվում են ակցիզային հարկի կանխավճար և հաշվառվում են այն ենթաանալիտիկ հաշվում, որը նախատեսված է համապատասխան ակցիզային հարկից մուտքերի հաշվառման համար: Մասնավորապես, արտադրվող ալկոհոլային խմիչքի դրոշմավորման համար արտադրողի կողմից ակցիզային դրոշմանիշերի ձեռքբերման համար վճարվող գումարը կհաշվառվի 714210 անալիտիկ հաշվում, իսկ ներմուծողի կողմից վճարվողը` 714220 անալիտիկ հաշվում:

Ակցիզային հարկի` օրենքով սահմանված դեպքերում կամ ավելի վճարված հարկի գումարների (գերավճարների) ճշգրտումների արդյունքում վերադարձվող գումարները հանդիսանում են բացասական հարկ և հաշվառվում են ակցիզային հարկի համար նախատեսված համապատասխան հաշվում:

Սինթետիկ հաշիվ 714500-Ապրանքների օգտագործման կամ գործունեության իրականացման թույլտվության վճարներ

Պետության` տնտեսության կարգավորման գործառույթի իրականացման լծակներից մեկը որոշակի ապրանքների օգտագործման կամ գործունեության որոշ տեսակների իրականացման կանոնակարգումն է լիցենզիաների, թույլտվությունների տրամադրման միջոցով, որի համար գանձվում է պարտադիր վճար: ՀՀ օրենսդրությամբ նախատեսված համապատասխան վճարները դասակարգված են 714520 անալիտիկ հաշվում:

Մասնավորապես այդ անալիտիկ հաշվում հաշվառվում են`

- պետական բյուջե մուտքագրվող` ռադիոհաճախականության օգտագործման թույլտվության տրամադրման վճարները (714521), լիցենզիաների, թույլտվությունների տրամադրման համար վճարվող պետական տուրքերը (714522), բնօգտագործման վճարները (714523), ճանապարհային վճարները (714524), թույլտվությունների տրամադրման համար պետական բյուջե մուտքագրվող այլ պարտադիր վճարներ (714525)

- համայնքի բյուջե մուտքագրվող` տեղական տուրքեր (714526), թույլտվությունների տրամադրման համար համայնքի բյուջե մուտքագրվող այլ պարտադիր վճարներ (714527):

Սինթետիկ հաշիվ 714600- Ապրանքների մատակարարումից կամ ծառայությունների մատուցումից այլ պարտադիր վճարներ

Այս սինթետիկ հաշվում հաշվառված են ապրանքների մատակարարման կամ ծառայությունների մատուցման համար գանձվող այն հարկերը, տուրքերը և այլ պարտադիր վճարները, որոնք «Հայաստանի Հանրապետության բյուջետային համակարգի մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված են որպես հարկային եկամուտներ և տուրքեր, սակայն այլ հաշիվներում ներառված չեն: Այս խումբ վճարները ըստ պետական և համայնքի բյուջեի եկամուտների, ամփոփված են 2 անալիտիկ հաշվում` համապատասխանաբար 714610 և 714620:

714610 անալիտիկ հաշվում հաշվառվող` պետական բյուջե մուտքագրվող այլ պարտադիր վճարները ներառում են պետական բյուջե մուտքագրվող պետական տուրքերը, որոնք չեն գանձվում լիցենզիա տալու համար, ռոյալթիները (714612), կոնցեսիոն վճարներ (714613), բնապահպանական վճարները (714614), հանրային ծառայությունների կարգավորման պարտադիր վճարներ (714615), Ռադիոհաճախականության օգտագործման պարտադիր վճարները (714616), ապրանքների մատակարարումից և ծառայությունների մատուցումից պետական բյուջե վճարվող այլ պարտադիր վճարները (714617):

714620 անալիտիկ հաշվում հաշվառվող` համայնքի բյուջե մուտքագրվող վճարները ներառում են համայնքի բյուջե մուտքագրվող պետական տուրքերը (714621) և ապրանքների մատակարարումից և ծառայությունների մատուցումից համայնքի բյուջե վճարվող այլ պարտադիր վճարները (714622):

Խումբ 715000-ՀԱՐԿԵՐ ԱՐՏԱՔԻՆ ԱՌԵՎՏՐԻՑ

Հարկերի այս խումբը ներառում է ներմուծման հարկերը` ներմուծման մաքսատուրքերը (սինթետիկ 715100 հաշիվ, ենթաանալիտիկ 715111 հաշիվ) և արտահանման հարկերը` արտահանման մաքսատուրքերը (սինթետիկ 715200 հաշիվ, ենթաանալիտիկ 715211 հաշիվ):

Այս խմբում դասակարգվում են այն հարկերը, որոնք գանձվում են ցանկացած ապրանքից` ՀՀ մաքսային սահմանով տեղափոխվելու համար: Այն հարկերը, որոնց հարկման բազան ներմուծվող ապրանքները ընդգրկում է որպես տվյալ հարկով հարկվող ավելի լայն ապրանքների մի մաս, դասակարգվում են որպես հարկեր ապրանքների մատակարարումից և ծառայությունների մատուցումից հարկեր (7141000) կամ ակցիզային հարկեր (7142000):

Խումբ 716000-ԱՅԼ ՀԱՐԿԵՐԱՅԻՆ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ

Այս խմբին են դասվում պարտադիր վճարներին առնչվող հարաբերությունները կարգավորող իրավական ակտերով սահմանված նորմերը խախտելու համար նախատեսված` այդ վճարի գծով վճարման ենթակա տույժերն ու տուգանքները, որոնք չեն վերաբերվում կոնկրետ վճարի և չեն հաշվարկվում չվճարված վճարի գումարի նկատմամբ: Օրինակ, ակցիզային հարկի գծով հաշվարկված տույժերն ու տուգանքները կհաշվառվեն այդ հարկատեսակի համար նախատեսված հաշվում, մինչդեռ հաշվապահական հաշվառման մասով կատարված խախտումների համար «Հարկերի մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված տուգանքը կհաշվառվի այլ հարկերի կազմում, մասնավորապես 716111 ենթաանալիտիկ հաշվում:

Պետական և տեղական բյուջեների` այս խմբում հաշվառման ենթակա մուտքերը դասակարգված են համապատասխանաբար 716110 և 716120 անալիտիկ հաշիվներում:

ԿԱՏԵԳՈՐԻԱ 720000 - ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԱՊԱՀՈՎՈՒԹՅԱՆ ՎՃԱՐՆԵՐ

Սոցիալական ապահովության վճարները դասակարգվում են որպես պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարներ (721000): Պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարները վճարվում են գործատուների, վարձու աշխատողների, անհատ ձեռնարկատերերի և օրենսդրությամբ նախատեսված այլ անձանց կողմից:

Պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարները դասակարգվում են ըստ վճարողների հիմնական խմբերի: Վարձու աշխատողների կողմից կատարվող պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարները (721100) ուղղակիորեն վճարվում են նրանց աշխատավարձերից կամ դրանց հավասարեցված այլ եկամուտներից ապահովադիրի` գործատուի միջոցով: Գործատուների կողմից կատարվող պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարները (721200) ուղղակիորեն վճարվում են գործատուների կողմից վարձու աշխատողների համար: Այլ անձանց կողմից վճարվող պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարներ (721300) վճարվում են անհատ ձեռնարկատերերի և վարձու աշխատող և գործատու չհանդիսացող անձանց կողմից, որոնց անունից և/կամ որոնց համար վճարված պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարները հաշվառված չեն այս խմբի նախորդ սինթետիկ հաշիվներում:

ԿԱՏԵԳՈՐԻԱ 730000-ՊԱՇՏՈՆԱԿԱՆ ԴՐԱՄԱՇՆՈՐՀՆԵՐ

Պաշտոնական դրամաշնորհները ոչ պարտադիր ընթացիկ կամ կապիտալ փոխանցումներ/հատկացումներ են, որոնք պետությունը և/կամ համայնքը կարող է ստանալ օտարերկրյա պետություններից, միջազգային կազմակերպություններից, օտարերկրյա պետությունների համայնքներից և կառավարման այլ մակարդակներից: Դրամաշնորհները դասակարգվում են նախ` ըստ դրամաշնորհի ստացման աղբյուրի, այնուհետև՝ ըստ դրանց ընթացիկ կամ կապիտալ բնույթի: Ըստ ստացման աղբյուրների դրամաշնորհները դասակարգվում են.

Արտաքին պաշտոնական դրամաշնորհներ՝ ստացված այլ պետություններից (731000),

Արտաքին պաշտոնական դրամաշնորհներ՝ ստացված միջազգային կազմակերպություններից (732000)

Ներքին դրամաշնորհներ ստացված կառավարման այլ մակարդակներից (733000):

Դասակարգման հաջորդ մակարդակում պաշտոնական տրանսֆերտները դիտարկվում են ըստ բնույթի` ընթացիկ և կապիտալ: Ընթացիկ պաշտոնական դրամաշնորհները տրամադրվում են (ստացվում են) ընթացիկ ծախսերի ֆինանսավորման նպատակով և որևէ կերպ կապված կամ կախված չեն ստացողի կողմից որևէ ակտիվի ձեռքբերման հետ: Ակտիվների ձեռքբերման համար օգտագործվում են կապիտալ պաշտոնական դրամաշնորհները: Եթե հնարավոր չէ ստույգ որոշել դրամաշնորհի բնույթը, ապա այն պետք է դասակարգվի որպես ընթացիկ պաշտոնական դրամաշնորհ:

ԿԱՏԵԳՈՐԻԱ 740000-ԱՅԼ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ

Ի լրումն հարկերի և տուրքերի, սոցիալական ապահովության վճարների, պաշտոնական դրամաշնորհների, բյուջետային եկամուտները ներառում են նաև մի շարք այլ եկամուտներ, որոնք միավորված են այլ եկամուտներ կատեգորիայում: Դրանց կազմում ընդգրկված են.

Եկամուտներ սեփականությունից (741000),

Եկամուտներ ապրանքների մատակարարումից և ծառայությունների մատուցումից (742000),

Եկամուտներ տույժերից, տուգանքներից (743000),

Ոչ պաշտոնական դրամաշնորհներ (744000),

Այլ եկամուտներ (745000):

Խումբ 741000-ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ ՍԵՓԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԻՑ

Եկամուտների այս խումբը ներառում է պետական կամ համայնքային սեփականություն համարվող ֆինանսական և/կամ չարտադրված ակտիվների տեղաբաշխումից գանձվող ֆինանսական միջոցները, որոնք ստացվում են տոկոսների (741100), շահաբաժինների (741200) և գույքի վարձակալությունից եկամուտների (741500) տեսքով:

Սինթետիկ հաշիվ 741100-Տոկոսներ

Այս հաշվում ներառվում են պետությանը (741110) և/կամ համայնքին (741120) պատկանող որոշակի ֆինանսական ակտիվների` մասնավորապես, ավանդների, արժեթղթերի (բացառությամբ բաժնետոմսերի), ինչպես նաև բանկերում և ֆինանսավարկային հաստատություններում բյուջեների ժամանակավոր ազատ միջոցների տեղաբաշխումից ստացվող տոկոսավճարները: Պետությունը տոկոսավճարներ կարող է ստանալ նաև ռեզիդենտներին և ոչ ռեզիդենտներին տրամադրած վարկերից:

Սինթետիկ հաշիվ 741200-Շահաբաժիններ

Այս հաշվում ներառվում են պետությանը և/կամ համայնքին պատկանող բաժնետոմսերի (հիմնադիր կապիտալում մասնակցություն) դիմաց ստացվող շահաբաժինները, ինչպես նաև որոշ կառավարման մարմինների ծախսերի նկատմամբ եկամուտների գերազանցումից մուտքերը:

ՀՀ կառավարությունը առևտրային կազմակերպություններում մասնակցի (բաժնետիրոջ) լիազորությունները ՀՀ անունից լիազորում է պետական մարմնի: Բաժնետիրական ընկերություններում պետական մասնակցության դիմաց ստացվող շահաբաժինները հաշվառվում են 741210 անալիտիկ հաշվում:

Համայնքի սեփականություն համարվող կազմակերպությունների տրամադրության տակ մնացած շահույթից մասհանումները կատարվում են համայնքի ավագանու որոշմամբ: Բաժնետիրական ընկերություններում համայնքի մասնակցության դիմաց ստացվող շահաբաժինները հաշվառվում են 741220 անալիտիկ հաշվում:

Այս խմբին են դասվում նաև պետական բյուջե մուտքագրման ենթակա ՀՀ կառավարման մարմինների (մասնավորապես ՀՀ կենտրոնական բանկի ու ՀՀ անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի) ծախսերի նկատմամբ եկամուտների գերազանցումից մուտքերը (741230 անալիտիկ հաշիվ):

Սինթետիկ հաշիվ 741500 - Գույքի վարձակալությունից եկամուտներ

Այս հաշվում ներառվում են հողերի, պետական/համայնքային հիմնարկների հաշվեկշիռներում հաշվառվող գույքի վարձակալության, ինչպես նաև կառուցապատման իրավունքի տրամադրման դիմաց ստացվող վարձավճարները:

Այս հաշվում դասակարգվող բյուջետային մուտքերը ևս խմբավորված են ըստ պետական և համայնքի բյուջեների մուտքերի:

Խումբ 742000-ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ ԱՊՐԱՆՔՆԵՐԻ ՄԱՏԱԿԱՐԱՐՈՒՄԻՑ ԵՎ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՏՈՒՑՈՒՄԻՑ

Ելնելով ՀՀ օրենսդրությունից, այս խմբում ընդգրկված են եկամուտներ ապրանքների մատակարարումից և ծառայությունների մատուցումից (742100) և վարչական գանձումներից (742200) սինթետիկ հաշիվներում հաշվառվող եկամուտները:

Սինթետիկ հաշիվ 742100-Եկամուտներ ապրանքների մատակարարումից և ծառայությունների մատուցումից

Այս հաշվում հաշվառվում են հիմնական միջոց, ոչ նյութական կամ բարձրարժեք ակտիվ չհանդիսացող պետական/համայնքի սեփականություն հանդիսացող ապրանքների, ինչպես նաև պետության/համայնքի պահուստներում չպահվող ապրանքանյութական արժեքների վաճառքից մուտքերը: Պետական/համայնքի սեփականություն հանդիսացող հիմնական միջոց, ոչ նյութական կամ բարձրարժեք ակտիվ հանդիսացող ապրանքների, ինչպես նաև պետության/համայնքի պահուստներում պահվող ապրանքանյութական արժեքների վաճառքից մուտքերը հաշվառվում են որպես մուտքեր ոչ ֆինանսական ակտիվների հետ գործառնություններից և արտացոլվում են ծախսերի կազմում` բացասական նշանով:

Տիրազուրկ, պետությանը/համայնքին որպես սեփականություն անցած ապրանքների վաճառքից մուտքերը ևս հաշվառվում են այս հաշվում:

Այս հաշվում ընդգրկված են նաև առանց պետական տուրքի կամ տեղական տուրքի գանձման պետական/համայնքային մարմինների մատուցած ծառայությունների դիմաց վճարման ենթակա գումարները:

Սինթետիկ հաշիվ 742200-Վարչական գանձումներ

Այս հաշվում ներառված են օրենքով սահմանված բոլոր այն վճարները, որոնք գանձվում են պետական/տեղական մարմինների մատուցած ծառայությունների դիմաց և հաշվառված չեն որպես տուրքեր: Պետական մարմինների կողմից գանձվող վարչական գանձումները հաշվառվում են 742210 անալիտիկ հաշվում, տեղական ինքնակառավարման մարմինների կողմից գանձվողները` 742220 անալիտիկ հաշվում:

Խումբ 743000-ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ ՏՈՒՅԺԵՐԻՑ, ՏՈՒԳԱՆՔՆԵՐԻՑ

Այս խումբն ընդգրկում է սինթետիկ մեկ հաշիվ` եկամուտներ տույժերից ու տուգանքներից (743100), որը բաղկացած է երկու անալիտիկ ենթախմբերից` պետական և համայնքի բյուջե մուտքագրվող տույժերից ու տուգանքներից (համապատասխանաբար` 743110 և 743120 անալիտիկ հաշիվներ): Տույժերից ու տուգանքներից մուտքերը առաջանում են գլխավորապես վարչական իրավախախտումների համար տուգանքներից և պատժամիջոցներից, ինչպես նաև պետական (743112) կամ համայնքի (743122) բյուջեի նկատմամբ պայմանագրային պարտավորությունների չկատարման համար գանձվող տույժերից: ՀՀ օրենսդրությամբ նախատեսված այլ ֆինանսական պատժամիջոցներից մուտքերը ևս հաշվառվում են այս խմբում:

Այս հարկային հարաբերությունները խախտելու համար հարկային օրենսդրությամբ սահմանված պատժամիջոցներից մուտքերը հաշվառվում են հարկեր և տուրքեր կատեգորիայում (710000):

Խումբ 744000 - ՈՉ ՊԱՇՏՈՆԱԿԱՆ ԴՐԱՄԱՇՆՈՐՀՆԵՐ

Այս խմբին են պատկանում ներքին կամ արտաքին ոչ պաշտոնական աղբյուրներից` մասնավորապես, ֆիզիկական անձանցից, կազմակերպություններից, հիմնադրամներից, ընկերություններից և այլ աղբյուրներից (բացառությամբ պետական կառավարման մարմիններից, միջազգային կազմակերպություններից և օտարերկրյա պետություններից կամ դրանց տեղական ինքնակառավարման մարմիններից) ստացված կամավոր նվիրատվությունները: Այս խումբը բաղկացած է սինթետիկ երկու հաշվից` ընթացիկ ոչ պաշտոնական դրամաշնորհներից (744100) և կապիտալ ոչ պաշտոնական դրամաշնորհներից (744200):

Ընթացիկ/կապիտալ ոչ պաշտոնական դրամաշնորհներն իրենց հերթին անալիտիկ հաշվի մակարդակում տարանջատված են պետական և համայնքի բյուջեների միջև: Յուրաքանչյուր բյուջեի եկամուտների կազմում ընթացիկ/կապիտալ ոչ պաշտոնական դրամաշնորհները դասակարգված են ըստ ստացման արտաքին և ներքին աղբյուրների:

Եթե հնարավոր չէ տարբերակել ոչ պաշտոնական տրանսֆերտների բնույթը, ապա դրանք դասակարգվում են որպես ընթացիկ:

Խումբ 745000 - ԱՅԼ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ

Այս խմբին են պատկանում այն բոլոր եկամուտները, որոնք չեն պատկանում վերը նշված խմբերից որևէ մեկին: Այս խմբի եկամուտները դասակարգված են ըստ սինթետիկ երկու հաշվի` պետական բյուջեի այլ եկամուտների (745110) և համայնքի բյուջեի այլ եկամուտների (745120):

(հավելվածը խմբ. 12.09.08 թիվ 790-Ն, փոփ., լրաց. 05.02.14 թիվ 98-Ն)

Դ Ա Ս Ա Կ Ա Ր Գ Մ Ա Ն  Կ Ի Ր Ա Ռ Մ Ա Ն  Ց ՈՒ Ց ՈՒ Մ Ն Ե Ր

ՈՉ-ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐԻ ԻՐԱՑՈՒՄԻՑ ՄՈՒՏՔԵՐ (ԴԱՍ 800000)

ՓՈԽԱՌՈՒ ՄԻՋՈՑՆԵՐԻՑ ԵՎ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐԻ ԻՐԱՑՈՒՄԻՑ ՄՈՒՏՔԵՐ (ԴԱՍ 900000)

Դ Ա Ս Ա Կ Ա Ր Գ Մ Ա Ն  Կ Ի Ր Ա Ռ Մ Ա Ն  Ց ՈՒ Ց ՈՒ Մ Ն Ե Ր

ԲՅՈՒՋԵՏԱՅԻՆ ԾԱԽՍԵՐԻ ԳՈՐԾԱՌԱԿԱՆ ԴԱՍԱԿԱՐԳՈՒՄ
(հավելվածը փոփ., լրաց. 23.07.07 N 596-Ն, լրաց., փոփ., խմբ. 15.10.07 N 752-Ն, խմբ. 11.01.08 N 20-Ն, փոփ., լրաց. 05.02.14 թիվ 98-Ն)

ԲՅՈՒՋԵՏԱՅԻՆ ԾԱԽՍԵՐԻ ԳԵՐԱՏԵՍՉԱԿԱՆ ԴԱՍԱԿԱՐԳՈՒՄԸ

Ց ՈՒ Ց ՈՒ Մ Ն Ե Ր

ԲՅՈՒՋԵՏԱՅԻՆ ԾԱԽՍԵՐԻ ԳԵՐԱՏԵՍՉԱԿԱՆ ԴԱՍԱԿԱՐԳՈՒՄԸ ԿԻՐԱՌԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Բյուջեների ծախսերի գերատեսչական դասակարգումը (այսուհետև՝ գերատեսչական դասակարգում)` դա բյուջետային ծախսերի խմբավորումն է՝ ըստ բյուջետային միջոցների անմիջական ստացողների՝ պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինների գերատեսչական կառուցվածքի: Գերատեսչական դասակարգմամբ բյուջետային ծախսերը բաժանված են երեք հիմնական հատվածների.

1. Հայաստանի Հանրապետության օրենսդիր իշխանության, գործադիր իշխանության, պետական կառավարման հանրապետական և տարածքային կառավարման և դատական իշխանության մարմիններ.

2. Հայաստանի Հանրապետության տեղական ինքնակառավարման մարմիններ.

3. Այլ մարմիններ:

Իր հերթին «Հայաստանի Հանրապետության օրենսդիր իշխանության, գործադիր իշխանության, պետական կառավարման և տարածքային կառավարման և դատական իշխանության մարմիններ» հատվածը բաղկացած է հետևյալ ենթահատվածներից.

ա) Հայաստանի Հանրապետության օրենսդիր իշխանության և գործադիր իշխանության մարմիններ,

բ) Հայաստանի Հանրապետության դատական համակարգ,

գ) Հայաստանի Հանրապետության գլխավոր դատախազություն,

դ) Հայաստանի Հանրապետության նախարարություններ,

ե) Հայաստանի Հանրապետության գերատեսչություններ,

զ) Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման մարմիններ:

«Հայաստանի Հանրապետության տեղական ինքնակառավարման մարմիններ» հատվածը բաժանված է 11 ենթահատվածներից, որոնցում տեղական ինքնակառավարման մարմինները խմբավորված են ըստ նրանց պատկանելության համապատասխան մարզին (Երևան քաղաքին):

«Այլ մարմիններ» հատվածում արտահայտվում են այն մարմինները, որոնք տեղ չեն գտել վերը նշված երկու հատվածներում:

Գերատեսչական դասակարգման ենթահատվածները իրենց հերթին բաժանված են գլուխների, որոնցում խմբավորվում են համապատասխան ենթահատվածներին վերաբերող մարմինները:

(հավելվածը փոփ. 23.07.07 N 596-Ն, խմբ., փոփ. 15.10.07 N 752-Ն, լրաց. 11.01.08 N 20-Ն, փոփ., լրաց. 11.04.08 N 279-Ն, 30.07.08 N 699-Ն, լրաց. 01.09.08 N 757-Ն, 29.10.08 N 877-Ն, 30.01.09 N 71-Ն, 24.02.10 N 129-Ն, 04.10.10 թիվ 658-Ն, 23.02.11 թիվ 93-Ն, փոփ. 08.02.12 թիվ 103-Ն, խմբ. 07.05.13 թիվ 384-Ն, լրաց. 20.09.13 թիվ 819-Ն)՞՞՞՞՞՞՞՞՞՞՞՞՞՞՞՞