ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

27 սեպտեմբերի 2007 թվականի N 1129-Ն

«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԻԴՐՈՕԴԵՐԵՎՈՒԹԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄՈՆԻԹՈՐԻՆԳԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆ» ՊԵՏԱԿԱՆ ՈՉ ԱՌԵՎՏՐԱՅԻՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ 2007-2009 ԹՎԱԿԱՆՆԵՐԻ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ ԿԱՏԱՐՄԱՆ ԵՆԹԱԿԱ` ՊԵՏԱԿԱՆ ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՀԻԴՐՈՕԴԵՐԵՎՈՒԹԱԲԱՆԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԻ ԾՐԱԳԻՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Համաձայն «Հիդրոօդերևութաբանական գործունեության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 10-րդ հոդվածի «բ» կետի` Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.

1. Հաստատել «Հայաստանի հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի պետական ծառայություն» պետական ոչ առևտրային կազմակերպության կողմից 2007-2009 թվականների ընթացքում կատարման ենթակա` պետական նշանակության հիդրոօդերևութաբանական աշխատանքների ծրագիրը` համաձայն հավելվածի:

2. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը հաջորդող օրվանից։

Ծ Ր Ա Գ Ի Ր

«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԻԴՐՈՕԴԵՐԵՎՈՒԹԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄՈՆԻԹՈՐԻՆԳԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆ» ՊԵՏԱԿԱՆ ՈՉ ԱՌԵՎՏՐԱՅԻՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ 2007-2009 ԹՎԱԿԱՆՆԵՐԻ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ ԿԱՏԱՐՄԱՆ ԵՆԹԱԿԱ` ՊԵՏԱԿԱՆ ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՀԻԴՐՈՕԴԵՐԵՎՈՒԹԱԲԱՆԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԻ

1. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՆՊԱՏԱԿԸ

«Հայաստանի հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի պետական ծառայություն» պետական ոչ առևտրային կազմակերպության կողմից 2007-2009 թվականների ընթացքում կատարման ենթակա` պետական նշանակության հիդրոօդերևութաբանական աշխատանքների ծրագիրը (այսուհետ` ծրագիր) հիմնված է «Հիդրոօդերևութաբանական գործունեության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի և 2001 թվականի մարտի 16-ին Մոսկվա քաղաքում ստորագրված «Անկախ պետությունների համագործակցության (այսուհետ` ԱՊՀ) միջպետական հիդրոօդերևութաբանական ցանցի մասին» համաձայնագրի դրույթների վրա և կանոնակարգում է «Հայաստանի հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի պետական ծառայություն» պետական ոչ առևտրային կազմակերպության (այսուհետ` Հայպետհիդրոմետ) կողմից 2007-2009 թվականների ընթացքում կատարման ենթակա` պետական նշանակության հիդրոօդերևութաբանական աշխատանքները` ուղղված հիդրոօդերևութաբանական երևույթների և պրոցեսների դիտարկումների` պետական ցանցում իրականացվող մոնիթորինգի արդյունքում ստացվող տեղեկատվությամբ հասարակության, պետական իշխանության մարմինների, իրավաբանական և ֆիզիկական անձանց պահանջմունքների բավարարմանը, գիտակցելով այդ տեղեկատվության կարևորությունը`

1) պետության անվտանգության ապահովման,

2) տնտեսական և բնապահպանական բնույթի որոշումների ընդունման,

3) բնական և տեխնածին բնույթի արտակարգ իրավիճակներից, այդ թվում` վտանգավոր հիդրոօդերևութաբանական պայմաններից, տնտեսության և բնակչության պաշտպանության,

4) եղանակակլիմայական պայմանների, այլ հիդրոօդերևութաբանական և հելիոերկրաֆիզիկական երևույթների համընդգրկուն փոփոխությունների ուսումնասիրման,

5) միջազգային հիդրոօդերևութաբանական ցանցի հետ Հայաստանի Հանրապետության պետական հիդրոօդերևութաբանական ծառայության գործունեության միասնականացման,

6) այլ հարցերում։

Ծրագիրը կազմվել է դիտարկումների ցանցի օբյեկտների գործունեությունը կանոնակարգող նորմատիվ իրավական ակտերի հիման վրա և նախատեսում է 2007 թվականին շահագործման հանձնել Ծաղկաձորի ավտոմատ օդերևութաբանական կայանը` ջրաչափական դիտակետով, և Որոտան-Կեչուտի հիդրոլոգիական դիտակետը, իսկ 2008 թվականի հունվարի 1-ից` Արթիկի ագրոօդերևութաբանական դիտակետը վերակազմավորել օդերևութաբանական կայանի:

Ծրագրում օգտագործված հիմնական հասկացություններն ունեն նույն իմաստը, որոնք ներկայացված են «Հիդրոօդերևութաբանական գործունեության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում:

2. ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ՆՊԱՏԱԿԸ

Հայպետհիդրոմետը, համաձայն «Հայաստանի հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի պետական ծառայություն» պետական ոչ առևտրային կազմակերպություն ստեղծելու և այդ կազմակերպության կանոնադրությունը հաստատելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2002 թվականի նոյեմբերի 28-ի N 1872-Ն որոշման 10-րդ կետի, որպես պետական հիդրոօդերևութաբանական ծառայություն, Հայաստանի Հանրապետության պետական կառավարման և տարածքային կառավարման մարմինները, բնակչությանը, տնտեսության տարբեր ճյուղերն ապահովում է հիդրոօդերևութաբանական փաստացի պայմանների և դրանց սպասվող փոփոխությունների, կլիմայի ներկա և ապագա վիճակի մասին տեղեկատվությամբ` անբարենպաստ հիդրոօդերևութաբանական պայմաններից բնակչությանը և տնտեսությունը պաշտպանելու, մարդկանց կյանքին և սեփականությանն սպառնացող վտանգի ու հնարավոր վնասի նվազեցման, շրջակա միջավայրի վրա մարդու բացասական ազդեցության կանխարգելման միջոցառումների իրականացման նպատակով։

3. ՕԴԵՐԵՎՈՒԹԱԲԱՆԱԿԱՆ ԴԻՏԱՐԿՈՒՄՆԵՐ

Հանրապետության տարածքում` մթնոլորտում և գետնի մակերևույթին տեղի ունեցող ֆիզիկական երևույթների ուսումնասիրման նպատակով` 44 օդերևութաբանական, այդ թվում` 6 բարձր լեռնային դժվարամատչելի և 3 մասնագիտացված կայաններում` լրիվ ծրագրով, իսկ 38 հիդրոլոգիական և 2 ագրոօդերևութաբանական դիտակետերում` կրճատ ծրագրով` միայն օդի ջերմաստիճանի, տեղումների, մթնոլորտային երևույթների և ձյան բարձրության, Համաշխարհային օդերևութաբանական կազմակերպության (այսուհետ` ՀՕԿ) կողմից սահմանված կարգով և միջազգային ստանդարտներին համապատասխան` ժամը 00-ին, 03-ին, 06-ին, 09-ին, 12-ին, 15-ին, 18-ին և 21-ին (Գրինվիչի ժամանակով), իսկ մթնոլորտային երևույթների և եղանակի վիճակի նկատմամբ` շուրջօրյա, իրականացվելու են դիտարկումներ հետևյալ օդերևութաբանական տարրերի նկատմամբ`

4. ԱԵՐՈԼՈԳԻԱԿԱՆ ԴԻՏԱՐԿՈՒՄՆԵՐ

Օրական մեկ անգամ մթնոլորտի ռադիոզոնդարկման իրականացում` Գրինվիչի ժամանակով 00 ժամին, Երևանի աերոլոգիական կայանում` մինչև 30 կմ բարձրությամբ մթնոլորտի տարբեր շերտերի հիմնական օդերևութաբանական պարամետրերի` ջերմաստիճանի, խոնավության, ճնշման, քամու ուղղության և արագության ուսումնասիրման նպատակով։

5. ՀԵԼԻՈԵՐԿՐԱՖԻԶԻԿԱԿԱՆ ԴԻՏԱՐԿՈՒՄՆԵՐ

Ակտինոմետրիական դիտարկումներ

Շուրջօրյա` յուրաքանչյուր 4 ժամը մեկ անգամ, դիտարկումների իրականացում 7 կայաններում (Երևան, Տաշիր, Գյումրի, Համբերդ, Մարտունի, Սևան, Որոտանի լեռնանցք) արեգակի և երկրի ճառագայթման հաշվեկշռի բաղադրիչների` ուղիղ ճառագայթման, ցրված ճառագայթման, անդրադարձված ճառագայթման, ջերմային հաշվեկշռի, գումարային ճառագայթման հաշվեկշռի, մակերեսի ալբեդոյի նկատմամբ։

Օզոնամետրիական դիտարկումներ

Շուրջօրյա` յուրաքանչյուր ժամը մեկ անգամ, Երևանի Արաբկիր կայանում` «Մ-124» սարքով, իսկ Համբերդ կայանում` Դոբսոնի սպեկտրաֆոտոմետրով մթնոլորտում օզոնի ընդհանուր պարունակության դիտարկումների կատարում:

6. ԱԳՐՈՕԴԵՐԵՎՈՒԹԱԲԱՆԱԿԱՆ ԴԻՏԱՐԿՈՒՄՆԵՐ

Ագրոօդերևութաբանական դիտարկումների իրականացում Երևանի մասնագիտացված ագրոօդերևութաբանական կայանում, օդերևութաբանական ցանցի 37 կայաններում և 2 դիտակետերում` շուրջ 30 գյուղատնտեսական մշակաբույսերի նկատմամբ, խոտհարքներում և արոտավայրերում։

7. ՀԻԴՐՈԼՈԳԻԱԿԱՆ ԴԻՏԱՐԿՈՒՄՆԵՐ

Հիդրոլոգիական ռեժիմային ուսումնասիրությունների իրականացում 7 գետավազանային (Քասախ-Սևջուր, Սևան-Հրազդան, Դեբեդ, Ախուրյան, Արփա, Որոտան, Աղստև) հիդրոլոգիական կայանների 86 գետային, 4 ջրամբարային և 4 լճային դիտակետերում.

8. ՌԱԴԻՈԼՈԳԻԱԿԱՆ ԴԻՏԱՐԿՈՒՄՆԵՐ

Հիդրոօդերևութաբանական ցանցի 34 կայաններում, այդ թվում` 14 հենակետային կայաններում` ռադիոլոգիական իրավիճակի վերաբերյալ ամեն օր, Գրինվիչի ժամանակով ժամը 06.00-ին` գամմա ֆոնի չափումների իրականացում։ Երևանյան լաբորատորիայում ամեն օր մթնոլորտային նստվածքներում ռադիոակտիվ նյութերի կոնցենտրացիայի, իսկ ամսական մեկ անգամ` Հայկական ատոմային էլեկտրակայանի շրջակայքի 30 կմ շառավղով գոտուց բերված ջրի, օդի, հողի նմուշների գումարային բետտա ռադիոակտիվության չափումների իրականացում։

9. ԳԻՏԱՀԵՏԱԶՈՏԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐ

1. Կազմել և ավարտել կլիմայական տեղեկագրերը`

1) Արարատի մարզի համար` 2007 թվականի դեկտեմբեր,

2) Վայոց ձորի մարզի համար` 2008 թվականի դեկտեմբեր,

3) Սյունիքի մարզի համար` 2009 թվականի դեկտեմբեր:

2. Հավաքագրել, վերլուծել, ամփոփել Հայաստանի Հանրապետության տարածքի կլիմայական տվյալները և յուրաքանչյուր տարվա փետրվար ամսին հաշվետվություն ներկայացնել ՀՕԿ-ի RA-VI տարածաշրջանային կենտրոն:

3. Լրամշակել և կատարելագործել Հայաստանի Հանրապետության տարածքի ջերմաստիճանի և տեղումների ամսական, սեզոնային և տարեկան գնահատման ու կանխատեսման մոդելները (2007-2009 թթ.):

4. Կատարելագործել և փորձարկել Հայաստանի մթնոլորտի օդի աղտոտվածության մոդելը (2007 թ.):

5. Լրամշակել և կատարելագործել Հայաստանի Հանրապետության տարածքի համար ջերմաստիճանի և տեղումների կարճաժամկետ կանխատեսման մեթոդը (2007-2009 թթ.):

6. Ուսումնասիրել գետային ավազանների ջրային ռեսուրսների փոփոխությունները`

1) Աղստևի ավազանի` 2007 թ.,

2) Որոտանի ավազանի` 2008 թ.,

3) Դեբեդի ավազանի` 2009 թ.:

7. Մշակել և փորձարկել երաշտային պայմանների ու գյուղատնտեսական բերքի կորուստների գնահատման և կանխատեսման մեթոդիկաներ`

1) Տավուշի մարզ` 2007 թ.,

2) Սյունիքի մարզ` 2008 թ.,

3) Վայոց ձորի մարզ` 2009 թ.:

8. Փորձարկել Սևանա լճի ակտիվ ջրատվության գնահատման և կանխատեսման մեթոդը` որպես լճի ջրային ռեսուրսների կառավարման ու պլանավորման նախադրյալ (2007-2009 թթ.):

9. Մշակել Հայաստանի Հանրապետության տարածքի գյուղատնտեսական մշակաբույսերի բերքի կանխատեսման մեթոդներ`

1) բոլոր հացահատիկային մշակաբույսեր` 2007 թ.,

2) կարտոֆիլ` 2008 թ.,

3) բանջարանոցային մշակաբույսեր` 2009 թ.:

10. ԱԿՆԿԱԼՎՈՂ ԱՐԴՅՈՒՆՔՆԵՐԸ

Կանխատեսումների, տեղեկագրերի, տարեգրերի պատրաստում, ծառայությունների մատուցում և ՀՕԿ-ի համաշխարհային ու տարածաշրջանային կենտրոններին տեղեկատվության հաղորդում.

11. ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐ

Ծրագրի լիարժեք իրականացման և Հայպետհիդրոմետի հետագա կայուն գործունեության ապահովման, նոր տեխնոլոգիաների ներդրման և մասնագիտական կադրերի վերապատրաստման նպատակով իրականացնել`

1) մասնագետների ատեստավորման անցկացում.

2) համագործակցություն Երևանի պետական համալսարանի հետ` հիդրոօդերևութաբանության մասնագիտությունն ընտրած ուսանողների թիվը 15-ի հասցնելու, մասնագիտական խմբերի ուսանողներին աջակցելու, նրանց ուսումնական պրակտիկան կազմակերպելու և մասնագիտական աշխատանքով ապահովելու համար.

3) միջոցների ձեռնարկում ՀՕԿ-ի տարածաշրջանային ուսումնական կենտրոնների որակավորման բարձրացման կուրսերում վերապատրաստման համար`

ա. 2007 թվականին` 3 օդերևութաբան, 2 հիդրոլոգ, մեկ ռադիոլոգ, 2 կլիմատոլոգ, մեկ օզոնամետրիստ,

բ. 2008 թվականին` 3 օդերևութաբան, 2 հիդրոլոգ, մեկ ռադիոլոգ, 3 կլիմատոլոգ,

գ. 2009 թվականին` 4 օդերևութաբան, 3 հիդրոլոգ, մեկ ռադիոլոգ, 2 օզոնամետրիստ, 2 կլիմատոլոգ.

4) Արաքս-Սուրմալու, Ախուրյան-Հայկաձոր և Ախուրյան-Երվանդաշատ ջրաչափական դիտակետերում Թուրքիայի մասնագետների հետ համատեղ հիդրոմետրիական աշխատանքների կատարմանը մասնագետների մասնակցության ապահովում.

5) միջոցառումների իրականացում` նվիրված օդերևութաբանության և ջրի համաշխարհային օրերին.

6) ապահովել ՀՕԿ-ի և ԱՊՀ հիդրոօդերևութաբանության միջպետական խորհրդի ծրագրերով մասնագետների վերապատրաստման և որակավորման բարձրացման, ինչպես նաև այլ երկրների ազգային հիդրոօդերևութաբանական ծառայությունների հետ կնքված համաձայնագրերի և պայմանագրերի շրջանակներում անցկացվող կարևորագույն միջոցառումներին մասնակցությունը, այդ թվում` հրավիրող կազմակերպության կողմից գործուղման ծախսերի մասնակի կամ ամբողջությամբ փոխհատուցման դեպքում.

12. ԾՐԱԳՐԻ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱՊԱՀՈՎՈՒՄԸ

Ծառայության գործունեության ֆինանսական ապահովումն իրականացվում է`

1) Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի,

2) ձեռնարկատիրական գործունեությունից ծառայության դիմաց ստացված եկամուտների,

3) Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությանը չհակասող այլ աղբյուրների,

4) միջազգային կազմակերպությունների կողմից իրականացվող ծրագրերի միջոցների հաշվին: