ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

Օ Ր Ե Ն Ք Ը

Ընդունված է 2019 թվականի նոյեմբերի 19-ին

ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ՀԱՐԿՈՎ ՀԱՐԿՄԱՆ ՆՊԱՏԱԿՈՎ ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ՇՈՒԿԱՅԱԿԱՆ ԱՐԺԵՔԻՆ ՄՈՏԱՐԿՎԱԾ ԿԱԴԱՍՏՐԱՅԻՆ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ԿԱՐԳԸ ՍԱՀՄԱՆԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

1. Սույն օրենքը սահմանում է անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով անշարժ գույքի շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային գնահատման կարգը:

1. Սույն օրենքի գործողությունը տարածվում է անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով կարգավորման ենթակա իրավահարաբերությունների վրա:

1. Անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով հողամասերի (բացառությամբ գյուղատնտեսական նշանակության հողերի) շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային արժեքը հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով.

Ահ=Աբհ x Մհ x Գգ

որտեղ`

Ահ-ն անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով հողամասերի (բացառությամբ գյուղատնտեսական նշանակության հողերի) շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային արժեքն է,

Աբհ-ն հողամասերի (բացառությամբ գյուղատնտեսական նշանակության հողերի) մեկ քառակուսի մետր մակերեսի բազային արժեքն է,

Մհ-ն գնահատվող հողամասի մակերեսն է՝ արտահայտված քառակուսի մետրով,

Գգ-ն հողամասերի (բացառությամբ գյուղատնտեսական նշանակության հողերի) տարածագնահատման (գտնվելու վայրի) գոտիականության գործակիցն է:

2. Հողամասերի (բացառությամբ գյուղատնտեսական նշանակության հողերի) մեկ քառակուսի մետր մակերեսի բազային արժեքը (Աբհ) սահմանվում է՝ 330,000.0 (երեք հարյուր երեսուն հազար) Հայաստանի Հանրապետության դրամ:

3. Հողամասերի (բացառությամբ գյուղատնտեսական նշանակության հողերի) տարածագնահատման (գտնվելու վայրի) գոտիականության գործակիցները (Գգ) սահմանվում են հետևյալ չափերով.

 4. Մեկից ավելի գոտիներում ընդգրկված առանձին գույքային միավոր հանդիսացող հողամասի տարածագնահատման (գտնվելու վայրի) գոտի է հանդիսանում այն գոտին, որում ընդգրկված է հողամասի մակերեսի 50 տոկոսից ավելին, իսկ դրանց հավասարության դեպքում՝ առավել բարձր գոտին:

 5. Հողամասերի (բացառությամբ գյուղատնտեսական նշանակության հողերի) տարածագնահատման (գտնվելու վայրի) գոտիականության սահմանները, սահմանների կոորդինատներն ու տարածագնահատման գոտիականության քարտեզները սահմանում է Կառավարությունը:

1. Անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով հողամասերի (բացառությամբ գյուղատնտեսական նշանակության հողերի) և դրանց բարելավումների (բացառությամբ հողամասերի բարելավումներ համարվող բազմաբնակարան բնակելի շենքի բնակարանների, բազմաբնակարան շենքի ոչ բնակելի տարածքների, բազմաբնակարան բնակելի շենքերում տեղակայված ավտոտնակների, բազմաբնակարան բնակելի շենքերում տեղակայված հասարակական և արտադրական նշանակության շինությունների) շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային արժեքը հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով.

Ա=Ահ + Աշ

որտեղ`

Ա-ն անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով անշարժ գույքի շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային արժեքն է,

Ահ-ն անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով հողամասերի (բացառությամբ գյուղատնտեսական նշանակության հողերի) շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային արժեքն է,

Աշ-ն անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով հողամասերի բարելավումների (բացառությամբ հողամասերի բարելավումներ համարվող բազմաբնակարան բնակելի շենքի բնակարանների, բազմաբնակարան շենքի ոչ բնակելի տարածքների, բազմաբնակարան բնակելի շենքերում տեղակայված ավտոտնակների, բազմաբնակարան բնակելի շենքերում տեղակայված հասարակական և արտադրական նշանակության շինությունների) շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային արժեքն է:

Անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով հողամասերի (բացառությամբ գյուղատնտեսական նշանակության հողերի) շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային արժեքը (Ահ) հաշվարկվում է սույն օրենքի 3-րդ հոդվածով սահմանված կարգով:

Անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով հողամասերի բարելավումների (բացառությամբ հողամասերի բարելավումներ համարվող բազմաբնակարան բնակելի շենքի բնակարանների, բազմաբնակարան շենքի ոչ բնակելի տարածքների, բազմաբնակարան բնակելի շենքերում տեղակայված ավտոտնակների, բազմաբնակարան բնակելի շենքերում տեղակայված հասարակական և արտադրական նշանակության շինությունների) շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային արժեքը հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով.

Աշ = {(Ա1 + Ա2 + … + Աn) + (Աբշ x Գծա x Մծ x Գմծ) + (Աբշ x Գպա x Մպ x Գմպ)} x Գն x Գ_գ

որտեղ՝

Ա1, Ա2, … Աn-ն առաջին, երկրորդ և հաջորդ հարկերի (այդ թվում՝ նկուղի, կիսանկուղի, ձեղնահարկի (տանիքային հարկի)) արժեքներն են,

Աբշ-ն շինության մեկ քառակուսի մետր մակերեսի (ներքին չափերով) բազային արժեքն է,

Գծա -ն ծածկերի, շվաքարանների առկայության գործակիցն է,

Մծ -ն ծածկերի, շվաքարանների մակերեսն է՝ արտահայտված քառակուսի մետրով,

Գմծ-ն ծածկերի, շվաքարանների մաշվածությունը (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակիցն է,

Գպա -ն պարիսպների առկայության գործակիցն է,

Մպ -ն պարիսպների հիմքի մակերեսն է՝ արտահայտված քառակուսի մետրով,

Գմպ-ն պարիսպների մաշվածությունը (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակիցն է,

Գն -ն շինության նպատակային նշանակության գործակիցն է,

Գգ-ն շինության տարածագնահատման (գտնվելու վայրի) գոտիականության գործակիցն է:

Ա1, Ա2, … Աn արժեքները հաշվարկվում են հետևյալ բանաձևով.

Աn = Աբշ x Մշ x Գնտ x Գա x Գծ x Գտ x Գահ x Գբ x Գհ x Գօ x Գվ x Գմ

որտեղ՝

Աբշ-ն շինության մեկ քառակուսի մետր մակերեսի (ներքին չափերով) բազային արժեքն է,

Մշ-ն շինության (բացառությամբ ծածկերի, շվաքարանների և պարիսպների) մակերեսն է (ներքին չափերով)՝ արտահայտված քառակուսի մետրով,

Գնտ -ն շինության կառուցման նյութի տեսակի հետ կապված գործակիցն է,

Գա -ն շինության ավարտվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցն է,

Գծ -ն շինության միջհարկային ծածկի տեսակի գործակիցն է,

Գտ -ն շինության տանիքի նյութի գործակիցն է,

Գահ -ն շինության արտաքին հարդարման հետ կապված գործակիցն է,

Գբ -ն շինության բարձրության (ներքին չափերով) գործակիցն է,

Գհ -ն շինության հարկայնության գործակիցն է,

Գօ -ն օժանդակ շինության գործակիցն է,

Գվ -ն շինության վնասվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցն է,

Գմ-ն շինության մաշվածությունը (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակիցն է:

2. Անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով հողամասերի բարելավումների (բացառությամբ հողամասերի բարելավումներ համարվող բազմաբնակարան բնակելի շենքի բնակարանների, բազմաբնակարան բնակելի շենքի ոչ բնակելի տարածքների, բազմաբնակարան բնակելի շենքերում տեղակայված ավտոտնակների, բազմաբնակարան բնակելի շենքերում տեղակայված հասարակական և արտադրական նշանակության շինությունների) շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային արժեքի հաշվարկման նպատակով՝

1) շինության մեկ քառակուսի մետր մակերեսի (ներքին չափերով) բազային արժեքը (Աբշ) սահմանվում է 700,000.0 (յոթ հարյուր հազար) Հայաստանի Հանրապետության դրամ.

2) շինության (բացառությամբ ծածկերի, շվաքարանների և պարիսպների) կառուցման նյութի տեսակի հետ կապված գործակիցը (Գնտ) սահմանվում է՝

3) ծածկերի, շվաքարանների առկայության գործակիցը (Գծա) սահմանվում է՝

4) պարիսպների առկայության գործակիցը (Գպա) սահմանվում է՝

5) շինության նպատակային նշանակության գործակիցը (Գն) սահմանվում է՝

6) շինության տարածագնահատման (գտնվելու վայրի) գոտիականության գործակիցները (Գգ) սահմանվում են հետևյալ չափերով.

 7) շինության ավարտվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցը (Գա) սահմանվում է՝

8) շինության միջհարկային ծածկի տեսակի գործակիցը (Գծ) սահմանվում է՝

9) շինության տանիքի նյութի գործակիցը (Գտ) սահմանվում է՝

10) շինության արտաքին հարդարման հետ կապված գործակիցը (Գահ) սահմանվում է՝

11) շինության բարձրության (ներքին չափերով) գործակիցը (Գբ) սահմանվում է՝

12) շինության հարկայնության գործակիցը (Գհ) սահմանվում է՝

ա. բնակելի նպատակային նշանակության շինությունների համար՝

բ. հասարակական և արտադրական նշանակության շինությունների համար՝

13) օժանդակ շինության հետ կապված գործակիցը (Գօ) սահմանվում է՝

 14) շինության վնասվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցը (Գվ) սահմանվում է՝

15) շինության (Գմ), ծածկերի, շվաքարանների (Գմծ) և պարիսպների (Գմպ) մաշվածությունը (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակիցները սահմանվում են՝

3. Անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով անշարժ գույքի շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային արժեքը ձևավորվում է միայն ամբողջ գույքային միավորի համար: Գույքային միավորի կազմում ընդգրկված յուրաքանչյուր միավոր շինություն, անկախ նրա գործառնական նշանակությունից, գնահատվում է սույն օրենքով սահմանված գնահատման կարգով:

4. Շինության ճակատը համարվում է ապակեպատ, եթե շինության ճակատամասի ընդհանուր մակերեսի հիսուն տոկոսից ավելին ապակեպատ է:

5. Շինության տանիքի նյութի հետ կապված գործակիցը (Գտ) կիրառվում է շինության վերջին հարկի գնահատման համար:

6. Շինություններին կից բացօթյա ջրավազանների և լողավազանների գնահատման ժամանակ շինության միջհարկային ծածկի տեսակի գործակից (Գծ) է կիրառվում երկաթբետոնից ծածկի համար սահմանված «1.0» գործակիցը, իսկ շինության տանիքի նյութի գործակից (Գտ) է կիրառվում՝ կղմինդրից տանիքի համար սահմանված «1.0» գործակիցը:

7. Բացօթյա մարզադաշտերը, մարզահրապարակները, խաղահրապարակները, թենիսի կորտերը գնահատվում են ծածկերի, շվաքարանների գնահատման կարգով:

8. Արտադրական նշանակության շինությունների գնահատման ժամանակ շինության արտաքին հարդարման գործակից (Գահ) է կիրառվում արտաքին հարդարում չունեցող շինության համար սահմանված «1.0» գործակիցը:

9. Անշարժ գույքի հարկման նպատակով հարթակների, հենապատերի գնահատություն չի կատարվում:

10. Նկուղային հարկերի գնահատման ժամանակ շինության արտաքին հարդարման հետ կապված գործակից (Գահ) է կիրառվում արտաքին հարդարում չունեցող շինության համար սահմանված «1.0» գործակիցը:

11. Կիսակառույց շինությունների գնահատման ժամանակ շինության մաշվածությունը (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակից (Գմ) է կիրառվում 1-9 տարի (ներառյալ) շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար սահմանված «1.0» գործակիցը:

12. Շինության վնասվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցը (Գվ) կիրառվում է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով շինության տեխնիկական վիճակի վերաբերյալ տրված եզրակացության դեպքում:

13. Շինության տարածագնահատման (գտնվելու վայրի) գոտիականության սահմանները, սահմանների կոորդինատներն ու տարածագնահատման գոտիականության քարտեզները սահմանում է Կառավարությունը:

1. Անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով բազմաբնակարան բնակելի շենքի բնակարանների, բազմաբնակարան բնակելի շենքի ոչ բնակելի տարածքների, բազմաբնակարան բնակելի շենքերում տեղակայված ավտոտնակների, բազմաբնակարան բնակելի շենքերում տեղակայված հասարակական և արտադրական նշանակության շինությունների շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային արժեքը հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով`

Ա= Աբշ x Մշ x Գնտ x Գա x Գծ x Գբ x Գհ x Գվ x Գմ x Գն x Գգ

որտեղ`

Աբշ-ն շինության մեկ քառակուսի մետր մակերեսի (ներքին չափերով) բազային արժեքն է,

Մշ-ն շինության մակերեսն է (ներքին չափերով)՝ արտահայտված քառակուսի մետրով,

Գնտ-ն շինության կառուցման նյութի տեսակի հետ կապված գործակիցն է,

Գա-ն շինության ավարտվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցն է,

Գծ-ն շինության միջհարկային ծածկի տեսակի գործակիցն է,

Գբ-ն շինության բարձրության (ներքին չափով) գործակիցն է,

Գհ-ն շինության հարկայնության գործակիցն է,

Գվ-ն շինության վնասվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցն է,

Գմ-ն շինության մաշվածությունը (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակիցն է,

Գն-ն շինության նպատակային նշանակության գործակիցն է,

Գգ-ն շինության տարածագնահատման (գտնվելու վայրի) գոտիականության գործակիցն է:

2. Անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով բազմաբնակարան բնակելի շենքի բնակարանների, բազմաբնակարան բնակելի շենքի ոչ բնակելի տարածքների, բազմաբնակարան բնակելի շենքերում տեղակայված ավտոտնակների, բազմաբնակարան բնակելի շենքերում տեղակայված հասարակական և արտադրական նշանակության շինությունների շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային արժեքի հաշվարկման նպատակով՝

1) շինության կառուցման նյութի տեսակի հետ կապված գործակիցը (Գնտ) սահմանվում է՝

2) շինության ավարտվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցը (Գա) սահմանվում է՝

3) շինության միջհարկային ծածկի տեսակի գործակիցը (Գծ) սահմանվում է՝

4) շինության բարձրության (ներքին չափերով) գործակիցը (Գբ) սահմանվում է՝

 5) շինության հարկայնության գործակիցը (Գհ) սահմանվում է՝

 ա. բնակելի նպատակային նշանակության շինությունների համար՝

բ. հասարակական և արտադրական նշանակության շինությունների համար՝

6) շինության վնասվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցը (Գվ) սահմանվում է՝

7) շինության մաշվածությունը (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակիցը (Գմ) սահմանվում է՝

8) շինության նպատակային նշանակության գործակիցը (Գն) սահմանվում է՝

9) շինության տարածագնահատման (գտնվելու վայրի) գոտիականության գործակիցները (Գգ) սահմանվում են հետևյալ չափերով՝

3. Անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով անշարժ գույքի շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային արժեքը ձևավորվում է միայն ամբողջ գույքային միավորի համար: Գույքային միավորի կազմում ընդգրկված յուրաքանչյուր միավոր շինություն, անկախ նրա գործառնական նշանակությունից, գնահատվում է սույն օրենքով սահմանված գնահատման կարգով:

4. Կիսակառույց շինությունների գնահատման ժամանակ շինության մաշվածությունը (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակից (Գմ) է կիրառվում 1-9 տարի (ներառյալ) շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար սահմանված «1.0» գործակիցը:

5. Բազմաբնակարան բնակելի շենքի ավտոկայանատեղիները և ավտոհանգրվանները գնահատվում են բազմաբնակարան բնակելի շենքերում տեղակայված ավտոտնակների գնահատման կարգով:

6. Շինության վնասվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցը (Գվ) կիրառվում է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով շինության տեխնիկական վիճակի վերաբերյալ տրված եզրակացության դեպքում:

7. Շինության տարածագնահատման (գտնվելու վայրի) գոտիականության սահմանները, սահմանների կոորդինատներն ու տարածագնահատման գոտիականության քարտեզները սահմանում է Կառավարությունը:

1. Սույն օրենքում օգտագործվող տերմինների հասկացությունները նույնական են Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքի 227-րդ հոդվածում գործածվող հասկացությունների հետ:

2. Սույն օրենքի 3-րդ հոդվածով սահմանված՝ անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով հողամասերի (բացառությամբ գյուղատնտեսական նշանակության հողերի) շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային գնահատման կարգով հաշվարկված գները հիմք են պետության և համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողամասերն օտարելու (ուղղակի կամ աճուրդով վաճառելու), վարձակալության, կառուցապատման իրավունքով տրամադրելու դեպքերում՝ վաճառքի կամ մեկնարկային նվազագույն գների հաշվարկման համար:

3. Պետության և համայնքային սեփականություն հանդիսացող գյուղատնտեսական արտադրական օբյեկտների, բացառությամբ վերամշակող օբյեկտների, կառուցման և սպասարկման համար հատկացված հողերի օտարման (ուղղակի կամ աճուրդով վաճառելու) գների նկատմամբ կիրառվում է լրացուցիչ նվազեցնող 0,6 գործակից:

1. Սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելուց հետո՝ մեկամսյա ժամկետում, Կառավարությունը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության հողամասերի (բացառությամբ գյուղատնտեսական նշանակության հողերի) և շինությունների տարածագնահատման (գտնվելու վայրի) գոտիականության սահմանները, սահմանների կոորդինատներն ու տարածագնահատման գոտիականության քարտեզները:

2. Սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելու օրվանից Հայաստանի Հանրապետության 2016 թվականի հոկտեմբերի 4-ի հարկային օրենսգրքի 11-րդ բաժնի 1-ին հավելվածն ուժը կորցրած ճանաչել:

Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում 2021 թվականի հունվարի 1-ից: