ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

13 դեկտեմբերի 2018 թվականի N 1467-Ն

ՀԱՐԿՄԱՆ ԲԱԶԱՅԻ ՈՐՈՇՄԱՆ ՆՊԱՏԱԿՈՎ ՀԱՄԱԽԱՌՆ ԵԿԱՄՏԻՑ ՆՎԱԶԵՑՎՈՂ ԳՈՒՅՔԻ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ ՍԱՀՄԱՆԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Հիմք ընդունելով Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքի 122-րդ հոդվածի 2-րդ մասը` Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.

1. Սահմանել`

1) հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող քիմիական արտադրանքի, հանքային պարարտանյութերի, փայտաքիմիական ապրանքների, պղնձի և պղնձի խտանյութի տեղափոխման և պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերը` համաձայն N 1 հավելվածի.

2) հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող շինարարական նյութերի բնական կորուստների չափերը` համաձայն N 2 հավելվածի.

3) հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող կոնյակի սպիրտների, կոնյակների, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների և օղիների գծով առաջացող բնական կորուստների չափերը` համաձայն N 3 հավելվածի.

4) հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող խաղողի և պտղահատապտղային քաղցուների, գինենյութերի և գինիների պահպանման ու տեղափոխման ընթացքում առաջացող բնական կորուստների չափերը` համաձայն N 4 հավելվածի.

5) հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող մսի և մսամթերքի պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերը` համաձայն N 5 հավելվածի.

6) հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող ձկան և ձկնամթերքի պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերը` համաձայն N 6 հավելվածի.

7) հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող գարեջրաոչալկոհոլային արդյունաբերությունում առաջացող բնական կորուստների չափերը` համաձայն N 7 հավելվածի.

8) հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող հացահատիկի, հացամթերքների, խոտաբույսերի սերմերի, հատիկախարի (ֆուրաժի) և այլ կերատեսակների տեղափոխման և պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերը` համաձայն N 8 հավելվածի.

9) հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող կարտոֆիլի, թարմ բանջարեղենի և պտուղների տարբեր տեսակի պահեստներում երկարաժամկետ և կարճաժամկետ պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերը` համաձայն N 9 հավելվածի.

10) հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող գյուղատնտեսական թռչունների պահման, փոխադրման և հարկադիր սպանդի ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերը` համաձայն N 10 հավելվածի.

11) հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող նավթամթերքի տեղափոխման և պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերը` համաձայն N 11 հավելվածի:

(1-ին կետը լրաց. 07.03.19 N 182-Ն, 26.09.19 N 1561-Ն, փոփ. 05.03.20 N 242-Ն, 03.12.20 N 1940-Ն)

2. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը հաջորդող օրվանից և տարածվում է 2018 թվականի հունվարի 1-ից հետո ծագող (ծագած) հարաբերությունների վրա:

Չ Ա Փ Ե Ր

հարկման բազայի որոշման նպատակով ՀԱՄԱԽԱՌՆ ԵԿԱՄՏԻՑ ՆՎԱԶԵՑՎՈՂ քիմիական արտադրանքի, հանքային պարարտանյութերի, փայտաքիմիական ապրանքների, պղնձի եվ պղնձի խտանյութի տեղափոխման եվ պահպանման ժամանակ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐուՍՏներԻ

1. Սույն հավելվածով սահմանվում են հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող քիմիական արտադրանքի, հանքային պարարտանյութերի, փայտաքիմիական ապրանքների, պղնձի և պղնձի խտանյութի տեղափոխման և պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերը:

2. Քիմիական արտադրանքի պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափեր են համարվում (արտադրանքի անվանումը, բնական կորուստների չափման միավորը, բնական կորուստների չափը)`

1) մրջնաթթու` 0,23 կգ/մ3:

3. Հանքային պարարտանյութերի պահպանման և ավտոտրանսպորտով տեղափոխման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափեր են համարվում (պարարտանյութի անվանումը, բնական կորուստների չափերը (տոկոս ընդհանուր ապրանքի զանգվածից) ավտոմեքենայով տեղափոխելուց)`

1) ամոնիումի սելիտրա, կարբամիդ, ամոնիումի-նատրիումի սուլֆատ` 0,05.

2) պրեցիպիտատ, կալիումի սուլֆատ, ամոֆոս, դիամոնիֆոսֆատ, սուպերֆոսֆատ հատիկավոր ապատիտի կոնցենտրատից առանց ավելացումի և մանրամասնիկի ավելացումով, սուպերֆոսֆատ կրկնակի մանրամասնիկի, նիտրոֆոս` 0,05.

3) նիտրոֆոսկա, նիտրոամոֆոս` 0,05.

4) հանքային պարարտանյութ պինդ հատիկավոր (բոլոր տեսակի) կարբամիդ` 0,05.

5) ամոնիումի սուլֆատ, նիտրոֆոսկա` 0,15.

6) սուպերֆոսֆատ հատիկավոր ապատիտի կոնցենտրատից առանց ավելացումի և մանրամասնիկի ավելացումով, սուպերֆոսֆատ ամոնիզացված կրկնակի հատիկավոր, ամոֆոս, նիտրոֆոս, ազոֆոսկա, դիամոնֆոսֆատ, դիամոֆոսկա` 0,25.

7) կալիումի քլորիդ, կալիումական աղ, կալինիտ, կալիումի-մագնեզիումի սուլֆատ` 0,15.

8) ֆոսֆորի ալյուր` 0,25:

4. Հանքային պարարտանյութերը երկաթուղով տեղափոխելուց առաջացող բնական կորուստների չափեր են համարվում (բեռների անվանումը տարիֆային անվանացանկով, բնական կորուստների չափերը (% ընդհանուր ապրանքի զանգվածից)`

1) քիմիական և հանքային պարարտանյութ` 0,09.

2) ամոնիակաջուր` 0,07.

3) հանքային պարարտանյութեր (ազոտի, կալիումի) բացված տարայի մեջ, փակ վագոններում առանց տարաների և հատուկ վագոններում տեղափոխվող` 0,33.

4) հանքային պարարտանյութեր (ֆոսֆատի) բացված տարայի մեջ, փակ վագոններում առանց տարաների և հատուկ վագոններում տեղափոխվող` 0,45:

5. Փայտաքիմիական ապրանքները մեկ տարվանից ավելի պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափեր են համարվում (հումքի անվանումը, պահման մեթոդը, բնական կորուստների չափերը (տոկոս ընդհանուր պահված ծավալի համեմատ ամեն ամիս պահելուց)`

1) սկիպիդար ռեզերվուարներում` 0.075.

2) պիխտայի յուղ ռեզերվուարներում` 0.075.

3) քացախաթթվի բութիլ եթեր (բուտիլացետատ) ցիստեռններում` 0.065.

4) քացախաթթու փայտեքիմիական սննդային ցիստեռններում` 0.015.

5) ձյութ փայտե տերևային հանքատեսակ մետաղական փակ տարողությունում` 0.025.

6) ինգիբիտոր փայտե-ձյութե հորիզոնական ցիլինդրական ցիստեռնում` 0.015.

7) ածուխ բնափայտի ռետորային բաց տիպի բունկերներում 200 խոր. մետր տարողությունով` 0.1:

6. Բամբակյա շրոտի պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափեր են համարվում (ապրանքի անվանումը, պահման ժամկետը, բնական կորուստների չափերը (տոկոս ընդհանուր զանգվածից)`

1) բամբակյա շրոտ մինչև 3 ամիս` 0,29:

7. Պղնձի և պղնձի խտանյութի տեղափոխման և պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափեր են համարվում (հումքի անվանումը, բնական կորուստների չափը (տոկոս առաքվող խտանյութի խմբաքանակից)`

Պղնձի խտանյութ փոշիատիպ (85%-80%) բաց վիճակում առանց թաղանթային ծածկույթի`

1) մեխանիկական բարձում ավտոմեքենաների մեջ և բեռնաթափում` 0,6.

2) ավտոմեքենաներով` 0,4.

3) բարձում վագոնների մեջ և տեղափոխում երկաթգծով` 0,6.

4) բեռնաթափում վագոններից և բարձում ծովային տրանսպորտ` 0,7.

5) բաց պահեստներում պահեստավորման ժամանակ` 0,1-0,35:

Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի պաշտոնակատար

Ն. Փաշինյան

Հավելված N 2 ՀՀ կառավարության 2018 թվականի դեկտեմբերի 13-ի N 1467-Ն որոշման

Չ Ա Փ Ե Ր

հարկման բազայի որոշման նպատակով ՀԱՄԱԽԱՌՆ ԵԿԱՄՏԻՑ ՆՎԱԶԵՑՎՈՂ շինարարական ՆՅՈՒԹԵՐԻ բնաԿԱՆ ԿՈՐուՍՏներԻ

(վերնագիրը փոփ. 03.12.20 N 1940-Ն)

1. Սույն հավելվածով սահմանվում են հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող Հայաստանի Հանրապետության շինարարական նյութերի բնական կորուստների չափերը, որոնք հետևանք են արտադրանքի ֆիզիկաքիմիական հատկությունների, օդերևութաբանական գործոնների ազդեցության, ոչ կատարյալ տրանսպորտային միջոցների օգտագործման, ինչպես նաև կարող են առաջանալ նյութերի ընդունման, պահպանման և շինարարության համար բացթողման ժամանակ:

(1-ին կետը փոփ. 03.12.20 N 1940-Ն)

2. Սույն հավելվածի կիրառության իմաստով շինարարական նյութերի բնական կորուստներին չեն վերաբերում շինարարությունում ստանդարտների, տեխնիկական պայմանների, տեխնիկական շահագործման և պահպանման կանոնների պահանջների խախտման հետևանքով առաջացած կորուստները:

(2-րդ կետը փոփ. 03.12.20 N 1940-Ն)

3. Բնական կորուստների չափերը հանդիսանում են առավելագույնները, որոնց սահմաններում թույլատրվում է համախառն եկամտից նվազեցում փաստացի բնական կորստի դեպքում տվյալ տարվա ընթացքում:

4. Շինարարական նյութերի բնական կորուստների չափերը սահմանվում են բնական մեծությունից տոկոսային արտահայտությամբ: Հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող շինարարական նյութերի բնական կորուստների չափը որոշվում է՝

1) նյութերի պահպանման ժամանակ`

Կ = Ծ x Ն / 100 , որտեղ`

Կ-ն՝ նյութերի բնական կորստի չափն է պահպանման ժամանակ,

Ծ-ն՝ պահպանվող նյութի ծավալն է, որն ընդունվում է համաձայն մուտքագրման փաստաթղթերի,

Ն-ն՝ նորման է.

2) նյութերի տեղափոխման ժամանակ անկախ տեղափոխման հեռավորությունից`

Կ = Ծ x Ն / 100 , որտեղ`

Կ-ն՝ նյութերի բնական կորստի չափն է տեղափոխման ժամանակ,

Ծ-ն՝ տեղափոխվող նյութի ծավալն է բնական մեծությամբ (քմ, խմ, տ և այլն), որն ընդունվում է տրանսպորտային բեռնագրերով գործարան-պատրաստողից կամ վաճառողի պահեստից մինչև պահպանման վայրը (պահեստ, բազա, շինարարական հրապարակ) և պահպանման վայրից մինչև օբյեկտ,

Ն-ն նորման է,

Տեղափոխման ժամանակ առաջացող բնական կորուստը հաշվարկվում է մատակարարի մոտ, եթե տեղափոխումն իրականացվել է մատակարարի կողմից:

(4-րդ կետը խմբ., լրաց. 03.12.20 N 1940-Ն)

ՇԻՆԱՐԱՐԱԿԱՆ ՆՅՈՒԹԵՐԻ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԵՎ ՏԵՂԱՓՈԽՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ

(վերնագիրը փոփ. 03.12.20 N 1940-Ն)

Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի պաշտոնակատար

Ն. Փաշինյան

Հավելված N 3 ՀՀ կառավարության 2018 թվականի դեկտեմբերի 13-ի N 1467-Ն որոշման

Չ Ա Փ Ե Ր

ՀԱՐԿՄԱՆ ԲԱԶԱՅԻ ՈՐՈՇՄԱՆ ՆՊԱՏԱԿՈՎ ՀԱՄԱԽԱՌՆ ԵԿԱՄՏԻՑ ՆՎԱԶԵՑՎՈՂ ԿՈՆՅԱԿԻ ՍՊԻՐՏՆԵՐԻ, ԿՈՆՅԱԿՆԵՐԻ, ԽԱՂՈՂԻ, ՄԵՂՐԻ, ՊՏՈՒՂՆԵՐԻ ՈՒ ՀԱՏԱՊՏՈՒՂՆԵՐԻ ԹՈՐՎԱԾՔՆԵՐԻ ԵՎ ՕՂԻՆԵՐԻ ԳԾՈՎ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ

(վերնագիրը խմբ. 05.03.20 N 242-Ն)

I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Սույն հավելվածով սահմանվում են հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող կոնյակի սպիրտների, կոնյակների, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների և օղիների գծով առաջացող բնական կորուստների չափերը, որոնք հետևանք են դրանցում ընթացող ֆիզիկաքիմիական պրոցեսների և օդերևութաբանական գործոնների ազդեցության, տրանսպորտային միջոցների օգտագործման, ինչպես նաև պահպանման ժամանակ դրանց որակական ու քանակական պարամետրերի փոփոխության (պակասուրդի)։

2. Սույն հավելվածի կիրառության իմաստով բնական կորուստներին չեն դասվում կոնյակի սպիրտների, կոնյակների, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների և օղիների պահպանման, հասունացման, հարստացման և տեղափոխման ընթացքում ստանդարտների, տեխնիկական պայմանների, տեխնիկական շահագործման և պահպանման կանոնների, ինչպես նաև տեխնոլոգիական պահանջների խախտման հետևանքով առաջացած կորուստները։

3. Կոնյակի սպիրտների, կոնյակների, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների և օղիների գծով առաջացող բնական կորուստներն արձանագրվում են և ենթակա են դուրսգրման սահմանված կարգով իրականացված գույքագրումների արդյունքների փաստացի տարբերությունների չափով, բայց ոչ ավելի, քան թույլատրելի սահմանային չափերը։

4. Կոնյակի սպիրտների, սպիրտավորված ջրերի, կոնյակների, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների և օղիների բնական կորուստների չափերը պահպանման և հասունացման ընթացքում հաշվարկվում են դրանց մեջ պարունակվող ջրազուրկ սպիրտի միջին ամսական քանակից (ծավալից)։ Ամսվա բնական կորուստները որոշվում են տարեկան չափերը բաժանելով 12-ի։ Պահպանման և հասունացման պրոցեսում գտնվող կոնյակի սպիրտների, սպիրտավորված ջրերի, կոնյակների, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների և օղիների միջին ամսական քանակը որոշվում է մեկ ամսվա օրական մնացորդների գումարը բաժանելով ամսվա օրերի քանակին։

5. Կոնյակի սպիրտների և խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների առաջին և երկրորդ տարվա պահպանման և հասունացման ընթացքում ընդունված բնական կորուստների չափերը բոլոր տեսակի տարաներում նվազում են երրորդ տարվա հասունացման համար 5 տոկոսի, իսկ չորրորդ տարվա հասունացման համար 10 տոկոսի չափով։ Հետագա տարիների հասունացման բնական կորուստները պահպանվում են չորրորդ տարվա բնական կորուստների չափով:

Օրինակ՝ մինչև 70 դալ տարողությամբ կաղնե տակառում կոնյակի սպիրտի պահպանման և հասունացման ընթացքում բնական կորուստը կազմում է՝

1) երրորդ տարվա համար՝ 4,2 - (4,2 x 5) ։ 100 = 3,99 տոկոս.

2) չորրորդ տարվա համար՝ 3.99 - (3.99 x 10) ։ 100 = 3,59 տոկոս:

6. Կաղնե տակառներում կոնյակի սպիրտների, սպիրտավորված ջրերի, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների առաջին և երկրորդ տարվա պահպանման և հասունացման ընթացքում առաջացող բնական կորուստների չափերն են (տոկոսներով՝ կոնյակի սպիրտներում, սպիրտավորված ջրերում, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքներում պարունակվող ջրազուրկ սպիրտի ընդհանուր քանակի նկատմամբ)`

Տակառների տարողությունը	մինչև 70 դալ	70-150 դալ	150 դալ և ավելի	մինչև 120 դալ բացօթյա պայմաններում
Կորուստների չափերը (տոկոս)	4,2	2,8	2,5	7,0

7. Պահպանման և հասունացման ընթացքում կաղնե տակառներում կոնյակի սպիրտների, սպիրտավորված ջրերի, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների ներծծման ընթացքում առաջացող բնական կորուստների չափերն են (%-ներով՝ կոնյակի սպիրտներում, սպիրտավորված ջրերում, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքներում պարունակվող ջրազուրկ սպիրտի ընդհանուր քանակի նկատմամբ)`

1) տակառներում, որոնք չեն օգտագործվել կոնյակի սպիրտի կամ կոնյակի կամ խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների կամ օղիների համար՝	1.2%,
2) տակառներում, որոնք օգտագործվել են կոնյակի սպիրտի կամ կոնյակի կամ խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների կամ օղիների համար՝	0.5%:

8. Սույն հավելվածի 7-րդ կետով սահմանված չափերը միանգամյա են, կիրառվում են տակառներում կոնյակի սպիրտի, սպիրտավորված ջրերի, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների լցման ժամանակ և ներծծման արդյունք են:

9. Սույն հավելվածի իմաստով նոր, չօգտագործված տարողությունների թվին են պատկանում այն տակառները, որոնց տակառատախտակից կորզվել է սպիրտը, և որոնք 4 ամսվանից ավելի եղել են դատարկ։ Կոնյակի սպիրտի կամ կոնյակի կամ խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների կամ օղիների համար օգտագործված են համարվում այն տարողությունները, որոնք դատարկվել են կոնյակի սպիրտից կամ կոնյակից կամ խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքներից կամ օղիներից ոչ ավելի, քան 4 ամսվա ընթացքում։

10. Մետաղյա պահամաններում կոնյակի սպիրտների, սպիրտավորված ջրերի, կոլերի, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների առաջին և երկրորդ տարվա հասունացման ընթացքում առաջացող բնական կորուստների չափը (հաշված այն պահից, երբ կոնյակի սպիրտը, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքները թորելուց հետո լցվել են տարաների մեջ, տոկոսներով կոնյակի սպիրտներում, սպիրտավորված ջրերում, կոլերում, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքներում պարունակող ջրազուրկ սպիրտի նկատմամբ)՝ 0,65% է։

11. Թթվածնով կոնյակի սպիրտի, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների հարստացման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերը կազմում են տարողությունների մեջ գտնվող ջրազուրկ սպիրտի քանակի 0,1 տոկոսից ոչ ավելի։

12. Արծնապատ մետաղյա պահամաններում կոնյակի սպիրտների, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների կաղնե տակառատախտակներում ներծծման բնական կորուստների չափերը կազմում են՝

1) առաջին լցման ընթացքում կոնյակի սպիրտների, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների բնական կորուստների չափերը հաշվարկվում են հետևյալ բանաձևով՝

Ն = Քx0.55%, որտեղ`

Ն-ն սպիրտի կամ թորվածքի կորուստն է (ջրազուրկ սպիրտ, լիտր),

Ք-ն բացարձակ չոր տակառատախտակների քաշն է (կգ),

0.55 - 1 կգ բացարձակ չոր տակառատախտակներում ներծծվող սպիրտի կամ թորվածքի քանակն է (ջ. ս. լ).

2) երկրորդ և դրան հաջորդող լցման ընթացքում կոնյակի սպիրտների, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների բնական կորուստների չափերը կազմում են տարողություններում առկա ջրազուրկ սպիրտի քանակի 0,4 տոկոսը:

13. Սույն հավելվածի իմաստով տակառատախտակների բացարձակ չոր քաշը որոշվում է 1050C ջերմաստիճանի պայմաններում` տակառատախտակների 3-ից ոչ պակաս նմուշի մոտ 100 գրամ զանգվածը հաստատուն քաշի հասցնելով։

14. Կոնյակների և խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների օղիների պահպանման և հասունացման ընթացքում առաջացող բնական կորուստների չափերն են (տոկոսներով՝ մեկ տարվա համար, հաշվարկված կոնյակում կամ խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների օղիներում պարունակվող ջրազուրկ սպիրտի նկատմամբ)`

Տարաների տեսակները և տարողությունները	Կաղնե տակառներում՝ (մինչև 150 դալ)	Կաղնե տակառներում՝ (150 դալից ավելի)	Արծնապատ մետաղյա պահամաններում
Կորուստների չափերը (տոկոս)	2,5	2,0	0,5

15. Կոնյակների և խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների օղիների ներծծումը փայտանյութում ետկուպաժային պահպանման և հասունացման ընթացքում կազմում են (%-ներով՝ կոնյակում կամ խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների օղիներում պարունակվող ջրազուրկ սպիրտի նկատմամբ)`

1) տակառներում (бочка)՝ նախկինում կոնյակով կամ խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների օղիներով լցված՝	0,2%.
2) տակառներում (бут)՝ նախկինում կոնյակով կամ խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների օղիների լցված՝	0,15%:

16. Կոնյակի սպիրտների, կոնյակների, խաղողի, մեղրի, պտուղների և հատապտուղների թորվածքների և օղիների տեղափոխման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերն են`

NN ը/կ	Տրանսպորտային միջոցը և տարայի տիպը	Բնական կորուստների առավելագույն չափերը տեղափոխման ընթացքում արտադրանքի ընդհանուր ծավալի նկատմամբ՝ տոկոսներով
		յուրաքանչյուր օրվա համար	անկախ ճանապարհին գտնվելու ժամանակից
1.	Երկաթուղային և ջրային տրանսպորտով կաղնե տակառներում (ներառյալ բեռնումը և բեռնաթափումը)	0,03
2.	Երկաթուղային և ջրային տրանսպորտով մետաղյա տարաներում (ներառյալ բեռնումը և բեռնաթափումը)	0,007
3.	Երկաթուղային ցիստեռններում	0,0055
4.	Ավտոմոբիլային տրանսպորտով կաղնե տակառներում (ներառյալ բեռնումը և բեռնաթափումը)		0,10
5.	Ավտոմոբիլային տրանսպորտով մետաղյա տարաներում (ներառյալ բեռնումը և բեռնաթափումը)	0,008
6.	Ավտոմոբիլային ցիստեռններում		0,044

Արտադրանքը ճանապարհին ավելի, քան 8 օր մնալու դեպքում սույն կետի աղյուսակի 1-ին կետում նշված տրանսպորտային միջոցի և տարայի դեպքում բնական կորուստների առավելագույն չափերը հաշվվում են ոչ ավելի, քան 0,24 տոկոս։

Արտադրանքը ճանապարհին ավելի, քան 10 օր մնալու դեպքում սույն կետի աղյուսակի 5-րդ կետում նշված տրանսպորտային միջոցի և տարայի դեպքում բնական կորուստների առավելագույն չափերը հաշվվում են ոչ ավելի, քան 0,08 տոկոս։

(հավելվածը խմբ. 05.03.20 N 242-Ն)

(05.03.20 N 242-Ն որոշման 2-րդ կետի համաձայն` հավելվածն ուժի մեջ է մտնում 12.03.20-ից և տարածվում է 2019 թվականի հունվարի 1-ից հետո ծագող (ծագած) հարաբերությունների վրա:)

Հավելված N 4 ՀՀ կառավարության 2018 թվականի դեկտեմբերի 13-ի N 1467-Ն որոշման

Չ Ա Փ Ե Ր

հարկման բազայի որոշման նպատակով ՀԱՄԱԽԱՌՆ ԵԿԱՄՏԻՑ ՆՎԱԶԵՑՎՈՂ խաղողի եվ պտղահատապտղային քաղցուների, գինենյութերի եվ գինիների պահպանման ու տեղափոխման ընթացքում առաջացող բնական ԿՈՐուՍՏներԻ

I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Սույն հավելվածով սահմանվում են հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող խաղողի և պտղահատապտղային քաղցուների, գինենյութերի և գինիների պահպանման ու տեղափոխման ընթացքում առաջացող բնական կորուստների չափերը, որոնք հետևանք են դրանցում ընթացող ֆիզիկաքիմիական պրոցեսների և օդերևութաբանական գործոնների ազդեցության, տրանսպորտային միջոցների օգտագործման, ինչպես նաև պահպանման ընթացքում դրանց որակական ու քանակական պարամետրերի փոփոխության (պակասուրդի):

2. Սույն հավելվածի կիրառության իմաստով բնական կորուստներին չեն դասվում խաղողի և պտղահատապտղային քաղցուների, գինենյութերի և գինիների պահպանման ու տեղափոխման ընթացքում ստանդարտների, տեխնիկական պայմանների, տեխնիկական շահագործման և պահպանման կանոնների, ինչպես նաև տեխնոլոգիական պահանջների խախտման հետևանքով առաջացած կորուստները:

II. ԱՌԱՋՆԱՅԻՆ ԳԻՆԵԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆ

3. Խաղողի գինեհումքի նկատմամբ բնական կորուստների կիրառումն սկսվում է առաջին փոխլցումից (խմորիչներից անջատում), իսկ պտղահատապտղային գինեհումքինը` թարմ մզված հյութի ստացումից:

4. Քաղցուների (բնական ճանապարհով կամ ֆիզիկական մեթոդների օգնությամբ ստացված պտղահյութ, որում սպիրտի պարունակությունը կազմում է մինչև 1 ծավալային տոկոս) և գինենյութերի թնդեցման (սպիրտայնացման) ընթացքում հաշվի է առնվում ընդհանուր ծավալի սեղմում (կոնտրակցիա) 0,08 տոկոսով` թնդության յուրաքանչյուր տոկոսի ավելացման համար (կամ 8%-ով` ավելացված ջրազուրկ սպիրտից): Թնդեցման ընդհանուր ծավալը քաղցուի կամ գինեհումքի, սպիրտի և այլ բաղադրիչների ծավալների հանրագումարն է:

5. Թնդեցման ընթացքում սպիրտի բնական կորուստների չափը կազմում է`

1) փլուշով (ջարդված կամ չջարդված խաղողի մաշկի, կորիզների և ողկույզի այլ պինդ մասնիկների, բացառությամբ չանչի, և լրիվ կամ մասնակի խմորված քաղցուի անհամասեռ զանգված) քաղցուի թնդեցման դեպքում` 12 տոկոս ավելացված ջրազուրկ սպիրտի ծավալից, որից 6 տոկոսն անվերադարձ կորուստն է, իսկ մնացած 6 տոկոսը վերականգնվում է մզուքի հետագա թորման ընթացքում.

2) առանց փլուշի քաղցուի թնդեցման դեպքում` 0.2 տոկոս ավելացված ջրազուրկ սպիրտի ծավալից:

6. Պահպանման ընթացքում քաղցուներում և գինենյութերում սպիրտի տարեկան բնական կորուստների չափերը (սպիրտայնության իջեցումը) կազմում են`

7. Քաղցուների և գինենյութերի (ներառյալ պորտվեյնի, մադերայի և խերեսի) ջերմային մշակմամբ պահպանության ընթացքում սպիրտի բնական կորուստների չափերը (սպիրտայնության իջեցումը) բոլոր տեսակի տարաներում կազմում են`

III. ԽԱՂՈՂԻ ԵՎ ՊՏՂԱՀԱՏԱՊՏՂԱՅԻՆ ՔԱՂՑՈՒՆԵՐԻ, ԳԻՆԵՆՅՈՒԹԵՐԻ ԵՎ ԳԻՆԻՆԵՐԻ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԵՎ ՀՆԱՑՄԱՆ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ

8. Նկուղային տարածքներում, բոլոր տեսակի վերգետնյա շինություններում և բացօթյա տարածքներում տեղակայված տարողություններում քաղցուների, գինենյութերի և գինիների պահպանման և հնացման ընթացքում առաջացող տարեկան բնական կորուստների չափերն են`

9. Բաց հրապարակներում և արևային պահպանման եղանակով մադերա և պորտվեյն տեսակի գինիների արտադրության ընթացքում մինչև 120 դալ տարողությամբ կաղնե տակառներում հնացման ընթացքում առաջացող տարեկան բնական կորուստների չափը կազմում է 9,1 տոկոս` ծավալի նկատմամբ:

10. Մադերա և պորտվեյն տիպի գինիները բոլոր տեսակի տարողություններում (բացառությամբ մինչև 120 դալ տարողությամբ կաղնե տակառներից) պահպանման ընթացքում առաջացող բնական կորուստները հաշվարկվում են սույն հավելվածի 8-րդ կետով նախատեսված բացօթյա պահպանման պայմանների համար նախատեսված չափերով:

11. Գինեհումքը և գինիները հերմետիզացնող նյութի շերտով պահպանման ընթացքում առաջացող բնական կորուստների չափը կազմում է՝

12. Թաղանթային եղանակով գինենյութերի խերեսացման ընթացքում տարեկան բնական կորուստների չափերը կազմում են՝

13. Կավե կարասներում գինենյութերի պահպանման ընթացքում, անկախ պահպանման տեղից, տարեկան բնական կորուստների չափը կազմում է ծավալի նկատմամբ 0,9 տոկոս:

14. Շշային եղանակով փրփրուն և շամպայն գինիների արտադրության ընթացքում եռամյա պահպանության ընթացքում (ներառյալ այդ ընթացքում կատարվող 4 թափահարումները և ներքին տեղափոխումները) առաջացող բնական կորուստների չափերը կազմում են՝

15. Քաղցուների, գինենյութերի և գինիների պահպանման ընթացքում առաջացող բնական կորուստների չափերը տարածվում են նաև սոսնձային և խմորասնկային նստվածքների (ջեջա), դոշաբի, բեկմեսի և պտղահատապտղային լուծամզվածքների (էքստրակտների) վրա:

16. Քաղցուների, գինենյութերի և գինիների երկարատև պահպանման ու հնացման ընթացքում պահպանման երկրորդ տարվանից սկսած տարեկան բնական կորուստների չափերը, անկախ այն հանգամանքից թե ինչպիսի շինություններում են պահպանվում, նվազեցվում են հետևյալ տոկոսներով՝

17. Բնական կորուստների հաշվարկը (ծավալային տոկոսներով) պահպանման և հնացման ընթացքում կատարվում է յուրաքանչյուր ամիսը մեկ անգամ՝ ելնելով ամսական միջինացված քանակություններից: Ամսական բնական կորուստների չափը հաշվարկվում է տարեկան բնական կորուստների չափը բաժանելով 12-ի վրա: Ամսական միջինացված քանակությունը որոշվում է տվյալ ամսվա յուրաքանչյուր օրվա մնացորդների գումարը բաժանելով տվյալ ամսվա օրացուցային օրերի վրա:

IV. ԳԻՆԵՀՈՒՄՔԻ ԵՎ ԳԻՆԻՆԵՐԻ ՏԵՂԱՓՈԽՄԱՆ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ

Գինեհումքի և գինիների տեղափոխման ընթացքում առաջացող բնական կորուստների չափերը կազմում են՝

Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի պաշտոնակատար

Ն. Փաշինյան

Հավելված N 5 ՀՀ կառավարության 2018 թվականի դեկտեմբերի 13-ի N 1467-Ն որոշման

Չ Ա Փ Ե Ր

հարկման բազայի որոշման նպատակով ՀԱՄԱԽԱՌՆ ԵԿԱՄՏԻՑ ՆՎԱԶԵՑՎՈՂ մսի ԵՎ մսամթերքի պահպանման ժամանակ առաջացող բնական ԿՈՐուՍՏներԻ

I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Սույն հավելվածով սահմանվում են հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող մսի և մսամթերքի պահպանման ընթացքում առաջացող բնական կորուստների չափերը, որոնք հետևանք են դրանցում ընթացող ֆիզիկաքիմիական պրոցեսների և օդերևութաբանական գործոնների ազդեցության, տրանսպորտային միջոցների օգտագործման, ինչպես նաև պահպանման ժամանակ դրանց որակական ու քանակական պարամետրերի փոփոխության (պակասուրդի)։

2. Սույն հավելվածի կիրառության իմաստով բնական կորուստներին չեն դասվում մսի և մսամթերքի պահպանման ընթացքում ստանդարտների, տեխնիկական պայմանների, տեխնիկական շահագործման և պահպանման կանոնների, ինչպես նաև տեխնոլոգիական պահանջների խախտման հետևանքով առաջացած կորուստները։

II. ՄՍԻ ԵՎ ՄՍԱՄԹԵՐՔԻ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐուՍՏներԻ ՉԱՓԵՐԸ (ՏՈԿՈՍՆԵՐՈՎ ՔԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ)

3. Մսի և մսամթերքի պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերն են (տոկոսներով քանակության նկատմամբ) սպանդից անմիջապես հետո բնական պաղեցման կամ սառնարանում մինչև 4 աստիճան ցելսիուսի սառեցման ժամանակահատվածում)`

1) տավարի մսի (երկատված, քառատված կամ մասնատված մսեղիքով) 1.6 տոկոս.

2) ոչխարի և այծի մսի (ամբողջական կամ երկատված մսեղիքով) 1.7 տոկոս.

3) խոզի մսի (ամբողջական կամ երկատված մսեղիքով, խոճկոր) 1.5 տոկոս.

4) թռչնի մսի (հավ, հնդկահավ, սագ, բադ՝ ամբողջական մսեղիքով) 1.0 տոկոս:

4. Սառեցված միսը սառնարանում պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերն են`

Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի պաշտոնակատար

Ն. Փաշինյան

Հավելված N 6 ՀՀ կառավարության 2018 թվականի դեկտեմբերի 13-ի N 1467-Ն որոշման

Չ Ա Փ Ե Ր

հարկման բազայի որոշման նպատակով ՀԱՄԱԽԱՌՆ ԵԿԱՄՏԻՑ ՆՎԱԶԵՑՎՈՂ ՁԿԱՆ ԵՎ ՁԿՆԱՄԹԵՐՔԻ պահպանման ժամանակ առաջացող բնական ԿՈՐուՍՏներԻ

I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Սույն հավելվածով սահմանվում են հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող ձկան և ձկնամթերքի պահպանման ընթացքում առաջացող բնական կորուստների չափերը, որոնք հետևանք են դրանցում ընթացող ֆիզիկաքիմիական պրոցեսների և օդերևութաբանական գործոնների ազդեցության, տրանսպորտային միջոցների օգտագործման, ինչպես նաև պահպանման ժամանակ դրանց որակական ու քանակական պարամետրերի փոփոխության (պակասուրդի)։

2. Սույն հավելվածի կիրառության իմաստով բնական կորուստներին չեն դասվում ձկան և ձկնամթերքի պահպանման ընթացքում ստանդարտների, տեխնիկական պայմանների, տեխնիկական շահագործման և պահպանման կանոնների, ինչպես նաև տեխնոլոգիական պահանջների խախտման հետևանքով առաջացած կորուստները։

II. ՁԿԱՆ ԵՎ ՁԿՆԱՄԹԵՐՔԻ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ (ՏՈԿՈՍՆԵՐՈՎ ՔԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ)

3. Ձկան և ձկնամթերքի պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերն են (տոկոսներով քանակության նկատմամբ)`

ՁԿԱՆ ԵՎ ՁԿՆԱՄԹԵՐՔԻ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ

Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի պաշտոնակատար

Ն. Փաշինյան

Հավելված N 7 ՀՀ կառավարության 2018 թվականի դեկտեմբերի 13-ի N 1467-Ն որոշման

Չ Ա Փ Ե Ր

ՀԱՐԿՄԱՆ բազայի որոշման ՆՊԱՏԱԿՈՎ ՀԱՄԱԽԱՌՆ ԵԿԱՄՏԻՑ ՆՎԱԶԵՑՎՈՂ գարեջրաոչալկոհոլային արդյունաբերությունում առաջացող բնական ԿՈՐուՍՏներԻ

I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Սույն հավելվածով սահմանվում են հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող գարեջրաոչալկոհոլային արդյունաբերությունում առաջացող բնական կորուստների չափերը։

II. ԳԱՐՈՒ ԵՎ ԱԾԻԿԻ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ

2. Գարու և ածիկի պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերն են`

3. Մինչև 3 ամիս պահպանման դեպքում բնական կորուստների չափերը կիրառվում են փաստացի պահպանման օրերի հաշվարկով՝ հետևյալ բանաձևով Կ=ԱxԲ/90, որտեղ Ա-ն մինչև 3 ամիս պահպանման չափն է, իսկ Բ-ն՝ փաստացի պահպանված օրերի քանակը: Մինչև 6 ամիս և մինչև 1 տարի պահպանման դեպքում փաստացի պահպանված ամիսների հաշվարկով՝ հետևյալ բանաձևով Կ=Ա+Բ, որտեղ Ա-ն պահպանման նախորդ ժամանակահատվածի կորստի չափն է, իսկ Բ-ն հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով՝ Բ=ԴxԶ, որտեղ Դ-ն նախորդ կիրառված չափից ավելի պահպանված ամիսների քանակն է, Զ-ն ստացվում է պահպանվող առավելագույն ժամանակի համար տրված չափի և նախորդ չափի տարբերությունը բաժանելով 3-ի՝ մինչև 6 ամիս պահպանման կամ 6-ի՝ մինչև 1 տարի պահպանման դեպքում:

4. Մեկ տարվանից ավելի պահպանելու դեպքում բնական կորուստների չափերը ավելանում են յուրաքանչյուր լրիվ ամսվա համար 0.0033 տոկոսով՝ բազմապատկելով այն փաստացի ամիսների թվով (կամ 0.04 տոկոսով ավելանում է հաջորդ լրիվ տարվա համար)։

III. ԱԾԻԿԻ ՀՂԿՄԱՆ ԵՎ ԱԾԻԿԻ ՈՒ ԳԱՐՈՒ ՆԵՐԳՈՐԾԱՐԱՆԱՅԻՆ ՏԵՂԱՓՈԽՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ

5. Ածիկի հղկման և ածիկի ու գարու ներգործարանային տեղափոխման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերն են`

6. Սույն հավելվածի կիրառության իմաստով անորսալի կորուստներին են դասվում հատիկների փոշենման մասնիկների այն մեխանիկական կորուստները, որոնք հնարավոր չէ հավաքել ֆիլտրերի միջոցով։ Մյուս բոլոր կորուստները, որոնք առաջանում են հղկման ժամանակ՝ հավաքվում, կշռվում և գործարանային լաբորատորիայի կողմից տրված գրավոր եզրակացության հիման վրա ուղղվում են արտադրություն՝ որպես օգտագործելի (վերադարձվող) թափոններ, կամ ոչնչացվում են, կամ օգտագործվում են կենդանիների կերի համար, որպես արտադրությունում անօգտագործելի (անվերադարձ) թափոններ։

IV. ԳԱՐՈՒ ԵՎ ԱԾԻԿԻ ՏԵՂԱՓՈԽՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ

7. Գարու և ածիկի տեղափոխման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերն են (տոկոսով քանակի նկատմամբ)՝

 Խառը տեղափոխման ժամանակ բնական կորուստների չափերը հաշվարկվում են տրանսպորտի առանձին տեսակների համար առանձին-առանձին և ավելացվում են 30 տոկոսով երկաթուղայինից ջրային կամ հակառակը բեռնաբարձման, 20 տոկոսով նավից նավ և 30 տոկոսով վագոնից վագոն կամ վագոնից ավտոմեքենա բեռնաբարձման դեպքում։

V. ԲՆԱԿԱՆ ԵՎ ՍԻՆԹԵՏԻԿ ՀՈՏԱՎԵՏ ՆՅՈՒԹԵՐԻ, ԵԹԵՐԱՅՈՒՂԵՐԻ, ԲՈՒՐԱՎԵՏԻՉՆԵՐԻ ԵՎ ՇԱՔԱՐԱՎԱԶԻ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ

8. Բնական և սինթետիկ հոտավետ նյութերի, եթերայուղերի, բուրավետիչների և շաքարավազի պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերն են (տոկոսով քանակի նկատմամբ)՝

9. Հերմետիկ տարաներում պահպանման ժամանակ բնական կորուստների չափեր չեն կիրառվում։

VI. ՀԱՆՔԱՅԻՆ ՋՐԵՐԻ ՏԵՂԱՓՈԽՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ

10. Հանքային ջրերի տեղափոխման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերն են (տոկոսով քանակի նկատմամբ)՝

VII. ԱՊԱԿԵ ՇՇԵՐՈՎ ՊԱՏՐԱՍՏԻ ԱՐՏԱԴՐԱՆՔԻ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ

11. Ապակե շշերով պատրաստի արտադրանքի ներգործարանային տեղափոխման, պահպանման և բեռնաբարձման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերն են`

VIII. ԱՊԱԿԵ ՇՇԵՐՈՎ ՊԱՏՐԱՍՏԻ ԱՐՏԱԴՐԱՆՔԻ ՏԵՂԱՓՈԽՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ

12. Ապակե շշերով պատրաստի արտադրանքի տեղափոխման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերն են (բոլոր տեսակի տարաներով (տոկոսով` քանակության նկատմամբ)`

1) հանքային ջրեր` 0.06%.

2) ոչ ալկոհոլային խմիչքներ և գարեջուր` 0.04%:

Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի պաշտոնակատար

Ն. Փաշինյան

Հավելված N 8 ՀՀ կառավարության 2018 թվականի դեկտեմբերի 13-ի N 1467-Ն որոշման

Չ Ա Փ Ե Ր

հարկման բազայի որոշման նպատակով ՀԱՄԱԽԱՌՆ ԵԿԱՄՏԻՑ ՆՎԱԶԵՑՎՈՂ հացահատիկի, հացամթերքների, խոտաբույսերի սերմերի, հատիկախարի (ֆուրաժի) ԵՎ այլ կերատեսակների տեղափոխման ԵՎ պահպանման ժամանակ առաջացող բնական ԿՈՐուՍՏներԻ

I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Սույն հավելվածով սահմանվում են հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող հացահատիկի, հացամթերքների, խոտաբույսերի սերմերի, հատիկախարի (ֆուրաժի) և այլ կերատեսակների տեղափոխման և պահպանման ընթացքում առաջացող բնական կորուստների չափերը, որոնք հետևանք են դրանցում ընթացող ֆիզիկաքիմիական պրոցեսների և օդերևութաբանական գործոնների ազդեցության, տրանսպորտային միջոցների օգտագործման, ինչպես նաև պահպանման ժամանակ դրանց որակական ու քանակական պարամետրերի փոփոխության (պակասուրդի)։

2. Սույն հավելվածի կիրառության իմաստով բնական կորուստներին չեն դասվում հացահատիկի, հացամթերքների, խոտաբույսերի սերմերի, հատիկախարի (ֆուրաժի) և այլ կերատեսակների տեղափոխման և պահպանման ընթացքում ստանդարտների, տեխնիկական պայմանների, տեխնիկական շահագործման և պահպանման կանոնների, ինչպես նաև տեխնոլոգիական պահանջների խախտման հետևանքով առաջացած կորուստները։

II. ՀԱՑԱՀԱՏԻԿԻ, ՀԱՑԱՄԹԵՐՔՆԵՐԻ, ՀԱՑԱԶԳԻ ՍԵՐՄԱՑՈՒՆԵՐԻ, ՀԱՏԻԿԱԽԱՐԻ (ՖՈՒՐԱԺ) ԵՎ ԿԵՐԱՏԵՍԱԿՆԵՐԻ ՏԵՂԱՓՈԽՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ (ՏՈԿՈՍՆԵՐՈՎ ՔԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ)

3. Հացահատիկի, այլ հացամթերքների, հատիկախարի (ֆուրաժ) և այլ կերատեսակների փոխադրման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերն են (տոկոսներով քանակության նկատմամբ)`

1) երկաթուղային տրանսպորտով փոխադրելիս`

ա. հացահատիկ, այլ հացամթերքներ և հատիկախար (ֆուրաժ) - 0.15 տոկոս,

բ. համակցված կեր, ցորենի թեփ, քուսպեր բոլոր տեսակի - 0.18 տոկոս:

2) ջրային տրանսպորտով փոխադրելիս` հացահատիկ, այլ հացամթերքներ, հատիկախար (ֆուրաժ), համակցված կեր, ցորենի թեփ, քուսպեր բոլոր տեսակի՝ 0.25 տոկոս (անկախ տարայավորման եղանակից):

II. ՀԱՑԱՀԱՏԻԿԻ, ՀԱՑԱՄԹԵՐՔՆԵՐԻ ԵՎ ԽՈՏԱԲՈՒՅՍԵՐԻ ՍԵՐՄԵՐԻ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ (ՏՈԿՈՍՆԵՐՈՎ ՔԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ)

4. Հացահատիկի, հացամթերքների և խոտաբույսերի սերմերի պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերն են (տոկոսներով քանակության նկատմամբ)`

Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի պաշտոնակատար

Ն. Փաշինյան

Հավելված N 9 ՀՀ կառավարության 2018 թվականի դեկտեմբերի 13-ի N 1467-Ն որոշման

Չ Ա Փ Ե Ր

հարկման բազայի որոշման նպատակով ՀԱՄԱԽԱՌՆ ԵԿԱՄՏԻՑ ՆՎԱԶԵՑՎՈՂ կարտոֆիլի, թարմ բանջարեղենի ԵՎ պտուղների տարբեր տեսակի պահեստներում երկարաժամկետ պահպանման ժամանակ առաջացող բնական ԿՈՐուՍՏներԻ

I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Սույն հավելվածով սահմանվում են հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող թարմ կարտոֆիլի, բանջարեղենի և պտղի բնական կորուստների չափերը, որոնք հետևանք են դրանց ընդունման, երկարաժամկետ պահպանման (20 օր և ավելի) ժամանակ դրանցում պարունակվող ջրի գոլորշիացման:

2. Սույն հավելվածի կիրառության իմաստով բնական կորուստների մեջ չեն մտնում այն կորուստները, որոնք առաջանում են ապրանքի փչանալու, տարայի վնասվելու հետևանքով, ինչպես նաև խոտանը և թափոնները, որոնք առաջանում են ապրանքի ստացման, կարճաժամկետ պահպանման, վերամշակման և փաթեթավորման հետևանքով:

3. Սույն հավելվածով սահմանված բնական կորուստների չափերը տարածվում են թարմ կարտոֆիլի, բանջարեղենի և պտուղների վրա, որոնք գտնվում են տարաներում կամ առանց տարաների սառեցվող կամ չսառեցվող պահոցներում: Չսառեցվող պահոցներին են վերաբերում կարտոֆիլապահոցը, բանջարապահոցը և մրգապահոցը բնական կամ ակտիվ օդորակմամբ, դրանց համար նախատեսված պահեստները կամ նկուղները, ինչպես նաև բաց տարածությունները, եթե այդտեղ մթերքը պաշտպանված է տեղումներից, արևահարումից, լույսից և ցրտից` դրանք պահպանելով տարբեր միջոցներով (պոլիմերային թաղանթով, բրեզենտով, վահանակներով և այլն): Սառեցվող պահոցների շարքին են պատկանում արհեստականորեն հովացվող պահոցները և սենյակները:

4. Սույն հավելվածով սահմանված բնական կորուստների չափերը չեն տարածվում հետևյալ ապրանքների վրա`

1) որոնք ստացվում և հանձնվում են առանց կշռման.

2) պահեստի շրջանառության մեջ գտնվող, սակայն փաստացի պահեստից բացակայող (տրանզիտային գործողություններ):

5. Սույն հավելվածով սահմանված չափերը համարվում են սահմանային և գործածվում են միայն պակասորդ հայտնաբերելու դեպքում:

6. Լոլիկի հասունացման շրջանում կիրառվում են բնական կորուստների հետևյալ չափերը` ամռանը` 0,5 տոկոս, աշնանը` 0,4 տոկոս յուրաքանչյուր օրվա համար, բայց ոչ ավելի, քան 4 տոկոս մինչև հասունացման ավարտը: Սույն կետով սահմանված չափերը գործածվում են միայն առևտրային կազմակերպությունների կողմից լոլիկի հասունացման համապատասխան ակտի ձևակերպմամբ:

II. ԿԱՐՏՈՖԻԼԻ, ԹԱՐՄ ԲԱՆՋԱՐԵՂԵՆԻ ԵՎ ՊՏՈՒՂՆԵՐԻ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ (ՏՈԿՈՍՆԵՐՈՎ ՔԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ)

7. Կարտոֆիլի, թարմ բանջարեղենի և պտուղների պահպանման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերն են (տոկոսներով քանակության նկատմամբ)`

Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի պաշտոնակատար

Ն. Փաշինյան

Հավելված N 10 ՀՀ կառավարության 2018 թվականի դեկտեմբերի 13-ի N 1467-Ն որոշման

Չ Ա Փ Ե Ր

ՀԱՐԿՄԱՆ ԲԱԶԱՅԻ ՈՐՈՇՄԱՆ ՆՊԱՏԱԿՈՎ ՀԱՄԱԽԱՌՆ ԵԿԱՄՏԻՑ ՆՎԱԶԵՑՎՈՂ ԳՅՈՒՂԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԹՌՉՈՒՆՆԵՐԻ ՊԱՀՄԱՆ, ՓՈԽԱԴՐՄԱՆ ԵՎ ՀԱՐԿԱԴԻՐ ՍՊԱՆԴԻ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ

I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Սույն հավելվածով սահմանվում են հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից նվազեցվող գյուղատնտեսական թռչունների պահման, փոխադրման և հարկադիր սպանդի ընթացքում առաջացող բնական կորուստների չափերը, որոնք հետևանք են դրանցում ընթացող ֆիզիկաքիմիական պրոցեսների և օդերևութաբանական գործոնների ազդեցության, տրանսպորտային միջոցների օգտագործման, ինչպես նաև պահպանման ժամանակ դրանց որակական ու քանակական պարամետրերի փոփոխության (պակասուրդի)։

2. Սույն հավելվածի կիրառության իմաստով բնական կորուստներին չեն դասվում գյուղատնտեսական թռչունների պահման, փոխադրման ընթացքում ստանդարտների, տեխնիկական պայմանների, տեխնիկական շահագործման և պահպանման կանոնների, ինչպես նաև տեխնոլոգիական պահանջների խախտման հետևանքով առաջացած կորուստները։

II. ԳՅՈՒՂԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԹՌՉՈՒՆՆԵՐԻ ՊԱՀՄԱՆ, ՓՈԽԱԴՐՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ (ՏՈԿՈՍՆԵՐՈՎ ՔԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ)

3. Գյուղատնտեսական թռչունների պահման, փոխադրման ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերն են (տոկոսներով քանակության նկատմամբ)`

Թռչնատեսակը, սեռահասակային խումբը	Հասակը	Կորստի չափը գլխաքանակի նկատմամբ (տոկոսներով)
		տեղափոխում	պահպանում
Ձվատու կրոսս հավեր
արդյունաբերական հոտի մատղաշ	1-7 օր	3.0	5.0
	1-22 շաբաթական	-	4.0
	23-80 շաբաթական	-	5.0
Մսատու կրոսս հավեր
մսատու մատղաշ (բրոյլեր)	1-7 օր	3.0	2.0
	1-7 շաբաթական (հատակային պահվածք)	-	5.0
	1-7 շաբաթական (վանդակային պահվածք)	-	5.0
	1-10 շաբաթական (հատակային պահվածք)	-	7.0
մայրական հոտի նորոգման մատղաշ	1-7 օրական	3.0	5.0
	1-7 շաբաթական	-	6.0
	8-19 շաբաթական	-	3.0
	20-26 շաբաթական	-	2.0
հասակավոր հավեր	-	-	5.0
Ձվատու կրոսս հավեր
մայրական հոտի նորոգման մատղաշ	1-7 օրական	3.0	5.0
	1-4 շաբաթական	-	4.0
	5-9 շաբաթական	-	3.0
	10-17 շաբաթական	-	2.0
	18-22 շաբաթական	-	2.0
հասակավոր հավեր	-	-	5.0
Հնդկահավեր
ծնողական ձևերի մատղաշ	1-7 օրական	-	5.0
նորոգման մատղաշ	1-17 շաբաթական	-	10.0
	18-33 շաբաթական	-	3.0
մսատու մատղաշ	1-16 շաբաթական	-	8.0
Լորեր
աճեցման մատղաշ	1-7 օրական	2.0	5.0
նորոգման մատղաշ	1-7 շաբաթական	-	5.0
մսատու մատղաշ	1-8 շաբաթական	-	5.0
հասակավոր լոր	-	-	5.0
Բադեր և սագեր	1-7 օրական	3.0	7.0
	1-8 շաբաթական	-	5.0
	9-21 շաբաթական	-	3.0
	22-26 շաբաթական	-	3.0
հասակավոր բադեր և սագեր թեթև և ծանր (կրոսս)	-	-	6.0
Խայտահավեր
աճեցման մատղաշ	1-7 օրական	3.0	7.0
նորոգման մատղաշ	1-30 շաբաթական	-	5.0
մսատու մատղաշ	1-12 շաբաթական	-	5.0
հասակավոր խայտահավ	-	-	5.0
Ջայլամներ
աճեցման մատղաշ	1-7 օրական	2.0	4.0
նորոգման մատղաշ	1-30 շաբաթական	-	3.0
մսատու մատղաշ	1-12 շաբաթական	-	3.0
հասակավոր ջայլամներ	-	-	2.0

III. ԳՅՈՒՂԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԹՌՉՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՐԿԱԴԻՐ ՍՊԱՆԴԻ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ (ՏՈԿՈՍՆԵՐՈՎ ՔԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ)

4. Գյուղատնտեսական թռչունների հարկադիր սպանդի ժամանակ առաջացող բնական կորուստների չափերն են (տոկոսներով քանակության նկատմամբ)`

Թռչնատեսակը, սեռահասակային խումբը	Հասակը	Կորստի չափը հարկադիր սպանդից (տոկոս)
Ձվատու ուղղության (կրոսս) հավեր
արդյունաբերական հոտի մատղաշ	5-9 շաբաթական	8.0
	10-17 շաբաթական	3.0
	18-22 շաբաթական	3.0
	23-80 շաբաթական	20.0
մայրական հոտի նորոգման մատղաշ	5-9 շաբաթական	10.0
	10-17 շաբաթական	4.0
	18-22 շաբաթական	5.0
հասակավոր հավեր	-	5.0
Մսատու ուղղության (կրոսս) հավեր
մսատու մատղաշ (բրոյլեր)	1-8 շաբաթական (հատակային)	8.0
	1-7 շաբաթական (վանդակային պահվածք)	7.0
մայրական հոտի նորոգման մատղաշ	8-19 շաբաթական	6.0
	20-26 շաբաթական	4.0
հասակավոր հավեր	-	6.0
Հնդկահավեր
մատղաշ	1-17 շաբաթական	10.0
	18-33 շաբաթական	4.0
Լորեր
մատղաշ	1-8 շաբաթական	5.0
հասակավոր	-	3.0
Բադեր և սագեր
նորոգման մատղաշ և մսատու (կրոսս) բադեր և սագեր	1-8 շաբաթական	10.0
	9-21 շաբաթական	6.0
	22-26 շաբաթական	6.0
հասակավոր բադեր և սագեր	-	4.0
Խայտահավեր
մատղաշ	1-8 շաբաթական	8.0
հասակավոր	-	2.0

(հավելվածը լրաց. 07.03.19 N 182-Ն)

Հավելված N 11 ՀՀ կառավարության 2018 թվականի դեկտեմբերի 13-ի N 1467-Ն որոշման

Չ Ա Փ Ե Ր

ՀԱՐԿՄԱՆ ԲԱԶԱՅԻ ՈՐՈՇՄԱՆ ՆՊԱՏԱԿՈՎ ՀԱՄԱԽԱՌՆ ԵԿԱՄՏԻՑ ՆՎԱԶԵՑՎՈՂ ՆԱՎԹԱՄԹԵՐՔԻ ՏԵՂԱՓՈԽՄԱՆ ԵՎ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՌԱՋԱՑՈՂ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ

I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Նավթամթերքի բնական կորուստը բեռնափոխադրման, բեռնաթափման, բեռնաբարձման և պահպանման ժամանակ վառելիքի զանգվածի բնականոն նվազումն է որակի պահպանմամբ, ինչը ֆիզիկաքիմիական, մեխանիկական, բնակլիմայական գործոնների ազդեցության հետևանք է:

2. Բնական կորուստներին չեն վերաբերում նավթամթերքի այն պակասորդները, որոնք առաջացել են տնտեսավարող սուբյեկտի կողմից սահմանված պահանջների և տեխնիկական շահագործման կանոնների խախտման կամ բնական աղետների հետևանքներով:

3. Բնական կորուստներ չեն այն կորուստները, որոնք առաջացել են տարողությունների և խողովակաշարերի մաքրման և վերանորոգման ցանկացած տեսակի աշխատանքների հետևանքով, վթարային կորուստները, ինչպես նաև կորուստները գողոնից, բնական աղետներից և ներպահեստային պոմպային մղումներից:

4. Բնական կորուստների հաշվարկն իրականացվում է սույն հավելվածով սահմանված չափերին համապատասխան՝ դրանք համադրելով նավթամթերքի փաստացի մնացորդային զանգվածի հետ: Այն դեպքում, երբ փաստացի մնացորդային զանգվածն ավելի մեծ է, քան սույն հավելվածով սահմանված բնական կորստի չափերով հաշվարկված զանգվածը, հիմք է ընդունվում փաստացի մնացորդային զանգվածը: Այն դեպքում, երբ փաստացի մնացորդային զանգվածն ավելի փոքր է, քան սույն հավելվածով սահմանված բնական կորստի չափերով հաշվարկված զանգվածը, հիմք է ընդունվում սույն հավելվածով սահմանված բնական կորստի չափերով հաշվարկված զանգվածը:

5. Փաստացի (բնական) կորուստների չափերը ներկայացված են ըստ սեզոնայնության, տարվա երկու ժամանակահատվածի համար՝ աշուն-ձմեռ (հոկտեմբերի 1-ից մարտի 31-ը) և գարուն-ամառ (ապրիլի 1-ից սեպտեմբերի 30-ը):

6. Այն դեպքերում, երբ տրանսպորտային գործողությունների իրականացման տեխնոլոգիային համապատասխան նավթամթերքը պետք է տաքացվի, ապա, անկախ տարվա եղանակից և սեզոնից, կիրառվում է գարուն-ամառ սեզոնի նորմը, որը բազմապատկվում է՝ կախված տաքացման ջերմաստիճանից՝

ա. 21-30 °C ջերմաստիճանի դեպքում՝ 1,5 գործակցով,

բ. 31-50°C ջերմաստիճանի դեպքում՝ 2 գործակցով,

գ. 51°C-ից ավելի ջերմաստիճանի դեպքում՝ 3 գործակցով:

11-20°C ջերմաստիճանի տաքացման դեպքում աշնան-ձմռան սեզոնի համապատասխան նորմն աշնան-ձմռան սեզոնում բազմապատկվում է 1.5 գործակցով:

7. Նավթամթերքի ըստ տեսակների դասերը ներկայացված են սույն հավելվածի N 7 աղյուսակում:

II. ՆԱՎԹԱՄԹԵՐՔԻ ՏԵՂԱՓՈԽՄԱՆ ԴԵՊՔՈՒՄ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ

8. Նավթամթերքի տեղափոխման դեպքում բնական կորստի չափերը, ըստ տրանսպորտային միջոցների (տեսակների) տեղափոխման, հաշվարկվում է ապրանքաուղեկից փաստաթղթերով տեղափոխման համար հայտարարագրված և փաստացի բարձված բեռի ընդհանուր զանգվածը բազմապատկելով N 1 աղյուսակում ներկայացված կորստի չափերով:

9. Եթե նավթամթերքը տեղափոխվում է տարբեր տեսակի տրանսպորտային միջոցներով, ապա նավթամթերքի բնական կորստի հաշվարկման չափն ընդունվում է N 1 աղյուսակում ներկայացված տրանսպորտային միջոցների տեսակների համար սահմանված կորստի չափերի հանրագումարի չափով:

Աղյուսակ N 1

(կգ-ներով 1 տոննա նավթամթերքի յուրաքանչյուր տեղափոխման (չվերթի) ժամանակ) Նավթա- մթերքի դասը Նավթամթերքի տեղափոխման դեպքում բնական կորուստների չափերը, ըստ՝ ավտոմոբիլային տրանսպորտի երկաթուղային տրանսպորտի ջրային* տրանսպորտի   աշուն-ձմեռ գարուն-ամառ աշուն-ձմեռ գարուն-ամառ աշուն-ձմեռ գարուն-ամառ 1, 2, 0,141 0,168 0.25   1,7 3,26 3, 4 0,013 0,019 0.17   1,0 1,85 5 0,003 0,005 0.08   0,9 1,66 6 0,015 0,015 0.092   1,26 1,26

* Ջրային տրանսպորտով տեղափոխման ժամանակ N 1 աղյուսակում նշված 1-ին և 2-րդ դասի նավթամթերքի բնական կորուստների նորմերը կիրառվում են 10 օրվանից ավելի տեղափոխելու դեպքում, իսկ N 2 աղյուսակում նշված 1-ին և 2-րդ դասի նավթամթերքի բնական կորուստների նորմերը կիրառվում են ջրային տրանսպորտով մինչև 10 օր տեղափոխելու ժամանակ:

Աղյուսակ N 2

(կգ-ներով 1 տոննա նավթամթերքի յուրաքանչյուր օրվա համար) Նավթամթերքի դասը Աշուն-ձմեռ Գարուն-ամառ 1, 2 0,150 0,205

10. Նավթամթերքի բնական կորստի չափը տարողություններում ընդունման (բեռնաբարձման) դեպքում ներկայացված է N 3 աղյուսակում:

Աղյուսակ N 3

Ստորգետնյա տարողություններ են համարվում այն երկաթբետոնե և պողպատե տարողությունները, որոնք գետնի մակերևույթից 0.2 մ խորությամբ են ծածկված:

11. Բնական կորստի չափը մազութի համար՝ բաց հորային ամբարներում պահպանման, ընդունման (բեռնաբարձման) և դատարկման (բեռնաթափման) դեպքում կգ-ներով 1 տոննա մազութի համար կազմում է 2.36 կգ:

12. Նավթամթերքի բնական կորստի չափը տարողություններից տրանսպորտային միջոցների համապատասխան տարողություններ ընդունման (բեռնաբարձման) դեպքում ներկայացվում է N 4 աղյուսակում:

Աղյուսակ N 4

III. ՆԱՎԹԱՄԹԵՐՔԻ ՏԱՐՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ ԲՆԱԿԱՆ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՉԱՓԵՐԸ

13. Նավթամթերքի տարողություններում պահպանման դեպքում բնական կորստի չափը հաշվարկվում է փաստաթղթերով ձևակերպված պահուստավորման ընդունված ու տարողություններում պահվող նավթամթերքի միջին ամսական փաստացի զանգվածը բազմապատկելով NN 5 և 6 աղյուսակներում ներկայացված կորստի չափերով:

14. Պահվող նավթամթերքի միջին ամսական փաստացի զանգվածը հաշվարկվում է որպես ամսվա ընթացքում յուրաքանչյուր օրացուցային օրվա ավարտին տարողություններում պահվող նավթամթերքի զանգվածների միջին թվաբանական մեծություն:

15. Կորստի չափերը սահմանվում են՝ ելնելով նավթամթերքի դասից, հաշվի առնելով նաև բեռնաբարձման և բեռնաթափման հետևանքով նավթամթերքի բնական կորուստների առաջացումը:

16. Առաջին և երկրորդ խմբի նավթամթերքի բնական կորստի չափը տարողություններում պահպանման յուրաքանչյուր ամսվա ընթացքում ներկայացվում է N 5 աղյուսակում:

Աղյուսակ N 5

17. 3-րդ, 4-րդ, 5-րդ, 6-րդ դասերի նավթամթերքի բնական կորստի չափը տարողություններում պահպանման յուրաքանչյուր ամսվա ընթացքում ներկայացվում է N 6 աղյուսակում:

Աղյուսակ N 6

Աղյուսակ N 7