«ԳՐԱՆՑՎԱԾ Է»

ՀՀ ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ

ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ

14 հուլիսի 2005 թ.

ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԹԻՎ 60305278

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ՎԻՃԱԿԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԽՈՐՀՈՒՐԴ

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

«ՑՈՒՑՈՒՄՆԵՐ ԳՅՈՒՂԱԿԱՆ ՀԱՄԱՅՆՔՆԵՐՈՒՄ ՏՆԱՅԻՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՁԵՎ ԹԻՎ 1` ՀԱՄԱՅՆՔԻ ԳԻՐՔԸ, ՁԵՎ ԹԻՎ 2` ՀԱՄԱՅՆՔԻ ՏԱՐԱԾՔՈՒՄ ԺԱՄԱՆԱԿԱՎՈՐ ԲՆԱԿՎՈՂ ԱՆՁԱՆՑ ՑՈՒՑԱԿԸ ԵՎ ՁԵՎ ԹԻՎ 3` ՏՆԱՅԻՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱՅԲԲԵՆԱԿԱՆ ԳԻՐՔԸ ՎԱՐԵԼՈՒ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ» ՓԱՍՏԱԹՈՒՂԹԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Ղեկավարվելով «Պետական վիճակագրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 10 հոդվածի երրորդ մասի ե) կետով` Հայաստանի Հանրապետության վիճակագրության պետական խորհուրդը որոշում է.

Հաստատել «Ցուցումներ գյուղական համայնքներում տնային տնտեսությունների հաշվառման ձև թիվ 1` Համայնքի գիրքը, ձև թիվ 2` Համայնքի տարածքում ժամանակավոր բնակվող անձանց ցուցակը և ձև թիվ 3` Տնային տնտեսությունների այբբենական գիրքը վարելու վերաբերյալ» փաստաթուղթը` համաձայն հավելվածի:

Ց ՈՒ Ց ՈՒ Մ Ն Ե Ր

ԳՅՈՒՂԱԿԱՆ ՀԱՄԱՅՆՔՆԵՐՈՒՄ ՏՆԱՅԻՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ Ձև թիվ 1` ՀԱՄԱՅՆՔԻ ԳԻՐՔԸ, Ձև թիվ 2` ՀԱՄԱՅՆՔԻ ՏԱՐԱԾՔՈՒՄ ԺԱՄԱՆԱԿԱՎՈՐ ԲՆԱԿՎՈՂ ԱՆՁԱՆՑ ՑՈՒՑԱԿԸ ԵՎ Ձև թիվ 3` ՏՆԱՅԻՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱՅԲԲԵՆԱԿԱՆ ԳԻՐՔԸ ՎԱՐԵԼՈՒ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ

I. ՏՆԱՅԻՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ ՎԱՐԵԼՈՒ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԿԱՆՈՆՆԵՐԸ

1. Գյուղական համայնքներում վիճակագրական նպատակով տնային տնտեսությունների և նրանց անդամների հաշվառման փաստաթղթեր են հանդիսանում Հայաստանի Հանրապետության վիճակագրության պետական խորհրդի որոշմամբ հաստատված, գյուղապետարանների սկզբնական հաշվառման հետևյալ ձևերը`

• «Համայնքի գիրք» (տնտեսությունների հաշվառման ձև թիվ 1)
• «Գյուղական համայնքի տարածքում ժամանակավոր բնակվող անձանց ցուցակ» (հաշվառման ձև թիվ 2)
• «Տնային տնտեսությունների այբբենական գիրք» (տնտեսությունների հաշվառման ձև թիվ 3):

2. Սույն հաշվառումը վիճակագրական նպատակով է, սակայն հաշվառման ձևերի վարույթը, ըստ էության, վարչական ռեգիստրի իմաստ ունի:

Տնտեսությունների հաշվառումը թիվ 1, 2 և 3 ձևերում պետք է վարվի սույն ցուցումներին համապատասխան: Ձևերում ջնջումներ և տեքստային գրանցումներով չվերապահված ուղղումներ կատարել չի թույլատրվում: Յուրաքանչյուր ուղղում և ջնջում պետք է վավերացվի գյուղապետի կամ նրա աշխատակազմի քարտուղարի ստորագրությամբ:

3. Տնային տնտեսությունների հաշվառումը սահմանված ձևերով իրականացվում է բոլոր գյուղական համայնքների համար, ինչպես նաև այն գյուղական բնակավայրերի, որոնք «Հայաստանի Հանրապետության վարչատարածքային բաժանման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով ներառված են քաղաքային համայնքների կազմում:

4. Համայնքի տնային տնտեսությունների հաշվառման գրքերի և ցուցակների պահպանման, ժամանակին ու արժանահավատ գրանցումների կատարման աշխատանքներն իրականացնում է գյուղապետի աշխատակազմի քարտուղարը` համայնքի ղեկավարի անմիջական վերահսկողությամբ:

5. Գյուղապետի աշխատակազմի քարտուղարը համարակալում է համայնքի յուրաքանչյուր գրքի էջերը` հերթական համարակալմամբ և յուրաքանչյուր գրքի վերջին էջում նշում է ընդամենը էջերի քանակը, որը վավերացվում է գյուղապետի կողմից` ստորագրությամբ և կնիքով:

6. Տնային տնտեսությունների հաշվառման գրքերի և ցուցակի վարման գործընթացում մեթոդաբանական հարցերով, ըստ անհրաժեշտության, գյուղապետարանի աշխատակազմին հրահանգավորում են վիճակագրության մարմինները և մարզպետարանները:

7. Համայնքի տնային տնտեսությունների հաշվառման (ձև թիվ 1) և համայնքի տնային տնտեսությունների այբբենական (ձև թիվ 3) գրքերը գյուղապետարաններում հիմնվում են 2006 թ. հունվարի 1-ի դրությամբ` վարման հինգ տարի ժամկետով, հունվարի 1-ից մինչև 15-ը` յուրաքանչյուր տնային տնտեսություն համատարած շրջագայության և տնային տնտեսության անդամների հարցման միջոցով:

Համայնքի գրքերը հիմնելու միջև ընկած ժամանակահատվածում` 2007-2010 թթ., ամեն տարի գյուղական համայնքները պարտավոր են անցկացնել համատարած ստուգում և 2006 թ. հիմնված գրքերում կատարված գրանցումների ճշգրտում: Գրանցումների ստուգումը և ճշգրտումը կատարվում է հունվարի 1-ի դրությամբ` յուրաքանչյուր տարվա հունվարի 1-ից մինչև 15-ն ընկած ժամանակահատվածում:

Գյուղական համայնքի տարածքում ժամանակավոր բնակվող անձանց ցուցակը (ձև թիվ 2) կազմվում է յուրաքանչյուր տարի հունվարի 1-ի դրությամբ: Ցուցակներում գրանցումները կատարվում են համակարգված` ամբողջ տարվա ընթացքում:

Համայնքի տարածքում հիմնական բնակելի տներից հեռու գտնվող կացարաններում բնակվող տնային տնտեսությունները հաշվառումից դուրս չթողնելու համար, նախքան համայնքների գրքերի հիմնումը, կամ դրանցում գրանցումների համատարած ստուգումն ու ճշգրտումը սկսելը, գյուղապետի աշխատակազմի քարտուղարը ճշտում է դրանց առկայությունը գյուղական համայնքի տարածքում: Ընդ որում, անհրաժեշտ է ուշադրությամբ ստուգել ինչպես բնակելի տների, այնպես էլ ծառայողական բնակատեղերի ու գյուղական համայնքի տարածքում գտնվող գերատեսչական շենքերում (հանրակացարաններում, մանկատներում, տուն-ինտերնատներում և այլն) բնակվող տնային տնտեսությունների առկայությունը:

Խոշոր համայնքներում, որտեղ գյուղապետի աշխատակազմի քարտուղարը չի կարող 15 օրվա ընթացքում անձամբ այցելել բոլոր տնային տնտեսությունները և այդ ժամկետում հիմնել համայնքի գրքերը կամ կատարել գրանցումների համատարած ստուգում ու ճշգրտում, այդ աշխատանքներում նրան օգնելու համար, գյուղապետի հանձնարարականով, կարելի է ներգրավել գյուղապետարանի աշխատակազմից անհրաժեշտ թվաքանակով աշխատակիցներ: Այդ նպատակով գյուղապետի աշխատակազմի քարտուղարը, համայնքի սահմանները ճշգրտելուց հետո, այն կարող է բաժանել առանձին, հստակ սահմանազատված տեղամասերի և դրանք բաշխել աշխատանքներում ներգրավված անձանց միջև և ղեկավարել նրանց կողմից իրականացվող ամբողջ աշխատանքը:

8. Մարզպետարանները և Հայաստանի Հանրապետության ազգային վիճակագրական ծառայությունը պարբերաբար ստուգում են գյուղական համայնքների կողմից տնային տնտեսությունների հաշվառման` համայնքի գրքերի ձևերի թիվ 1, 3 և ցուցակների` ձև թիվ 2 լրացման ամբողջականությունն ու ճշգրտությունը, ինչպես նաև աջակցում են նրանց` վերացնելու հայտնաբերված թերությունները:

II. ՀԱՄԱՅՆՔԻ ԳՐՔՈՒՄ (ձև թիվ 1) ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱՆՁՆԱԿԱՆ ՀԱՇԻՎՆԵՐԸ ԲԱՑԵԼՈՒ ԵՎ ՓԱԿԵԼՈՒ ԿԱՐԳԸ

9. Համայնքի գրքում (ձև թիվ 1) տնային տնտեսությունների անձնական հաշիվները բացվում են 2006 թ. հունվարի 1-ի դրությամբ գրքերի հիմնման ժամանակ, գյուղական համայնքի տարածքում մշտապես բնակվող բոլոր տնային տնտեսությունների համար: Յուրաքանչյուր տնային տնտեսության համար, ներառյալ մշտապես բնակվող վարձակալող տնային տնտեսությունները, բացվում է առանձին հաշիվ:

Տնային տնտեսություն է համարվում.

ա) առանձին բնակելի միավորում կամ դրա մի մասում բնակվող անձ` ով ինքնուրույն ապահովում է իրեն կենսական անհրաժեշտ միջոցներով և ընդհանուր տնտեսություն վարելու համար տվյալ բնակելի միավորում բնակվող այլ անձանց հետ չի միավորում իր միջոցները:

բ) առանձին բնակելի միավորում կամ դրա մի մասում կամ մի քանի շինություններում համատեղ բնակվող 2 և ավելի անձինք, ովքեր իրենց կենսական անհրաժեշտ միջոցներն ապահովում են ընդհանուր տնտեսություն վարելով` ամբողջությամբ կամ մասամբ միավորելով իրենց միջոցները: Այդ անձինք կարող են կապված լինել ազգակցական կամ ամուսնական կապով, կամ չլինել ազգակցական, կամ և´ ոչ մեկը, և´ ոչ էլ մյուսը:

10. Համայնքի գրքում անհրաժեշտ գրանցումները կատարվում են յուրաքանչյուր տնային տնտեսություն այցելելու միջոցով` ըստ գյուղում բնակելի շինությունների տեղադրության հաջորդականության:

11. Գյուղական համայնքի տարածքում ժամանակավորապես բնակվող անձանց վերաբերյալ տեղեկությունները գրանցվում են ոչ թե «Համայնքի գրքում», այլ «Գյուղական համայնքի տարածքում ժամանակավոր բնակվող անձանց ցուցակում» (ձև թիվ 2):

12. Գյուղական համայնքի տարածքում լքված տների, մշտապես չբնակվող տնային տնտեսությունների (հովեկների) կողմից տնօրինվող տների կամ բազմաբնակարան շենքի բնակարանների առկայության դեպքում, դրանց հաշվառումը համայնքի գրքերում չի իրականացվում: Նման տների կամ բնակարանների մասին տեղեկությունները գյուղապետի աշխատակազմի քարտուղարի կողմից գրանցվում են առանձին ցուցակում:

13. Գյուղական համայնքի կազմի մեջ մտնող` 20-ից ավելի տնային տնտեսություն ունեցող յուրաքանչյուր գյուղի համար բացվում է առանձին համայնքի գիրք: Գյուղի հիմնական բնակելի տներից հեռու գտնվող կացարաններում բնակվող տնային տնտեսությունների վերաբերյալ տեղեկությունները գրանցվում են այն գյուղի համայնքի գրքում, որի վարչական սահմաններում դրանք գտնվում են: Նման կացարանների համար (եթե կան այդպիսիք) համայնքի գրքում հատկացվում են որոշակի քանակությամբ հաշվառման թերթեր: Այն դեպքում, երբ համայնքի տարածքում առկա գյուղի տնային տնտեսությունները 20-ից պակաս են, ապա յուրաքանչյուր գյուղի, իսկ խոշոր բնակավայրերում` յուրաքանչյուր փողոցի համար, բոլոր տնային տնտեսությունների գրանցումներն ավարտելուց հետո, համայնքի գրքում պետք է թողնել հաշվառման մի քանի ազատ թերթ, որպեսզի հնարավոր լինի հետագա փոփոխությունների դեպքում գրանցել տվյալ գյուղում կամ փողոցում նոր կազմավորվող տնային տնտեսությունների վերաբերյալ տվյալները:

14. Համայնքի յուրաքանչյուր գրքի անվանաթերթում նշվում է բնակավայրի անվանումը և յուրաքանչյուր բնակավայրի դիմաց նշվում են այն էջերի համարները, որոնցում զետեղված են տվյալ բնակավայրի տնային տնտեսությունների վերաբերյալ տեղեկատվությունը: Խոշոր բնակավայրերի համար կազմված համայնքի գրքերում, բացի բնակավայրերի անվանումներից, գրանցվում են նաև փողոցների անվանումները` դրանցից յուրաքանչյուրի դիմաց նշելով համապատասխան էջերի համարները, որոնցում զետեղված են այդ փողոցներում բնակվող տնային տնտեսությունների վերաբերյալ տվյալները:

Յուրաքանչյուր գյուղական համայնքում` համայնքի գրքերը համարակալվում են դրանք լրացնելուց հետո` անընդմեջ համարակալումով: Համայնքի գրքերին տրված համարներն օգտագործվում են «Տնային տնտեսությունների այբբենական գիրքը» (ձև թիվ 3) լրացնելիս:

15. Համայնքի բոլոր գյուղերում տնային տնտեսությունների համատարած շրջագայությունը և համայնքի գրքերում գրանցումներն ավարտելուց հետո կատարվում է տնային տնտեսությունների համարակալում (անձնական հաշիվ թիվ ...), որը պետք է լինի անընդմեջ և միասնական` ամբողջ համայնքի համար: Համայնքի յուրաքանչյուր գյուղի համար տնային տնտեսությունների անձնական հաշիվների առանձին համարակալում չի կատարվում:

16. Համայնքի գրքերը հիմնելուց հետո, համայնքի տարածքում նոր տնային տնտեսություն կազմավորվելիս, այդ տնտեսությանը համայնքի սահմաններում տրվում է հերթական հաջորդական համար` անկախ նրանից, թե որ գյուղում է կազմավորվել այդ տնային տնտեսությունը և համայնքի գրքերում որ համարով են ավարտվել տվյալ գյուղի տնային տնտեսությունների անձնական հաշիվները` գիրքը հիմնելու ժամանակ:

Նոր տնտեսությունների հերթական համարակալումը հեշտացնելու նպատակով, այբբենական գրքի (ձև թիվ 3) վերջում` մաքուր թերթի վրա գրվում է գյուղական համայնքի վերջին տնային տնտեսության անձնական հաշվի համարը:

17. Համայնքի գրքում յուրաքանչյուր տնային տնտեսության անձնական հաշվի համարը համայնքի գրքի գործունեության ամբողջ ժամանակաշրջանում (2006-2010 թթ.) մնում է անփոփոխ: Այն չի փոխվում, երբ այս կամ այն տնտեսության բոլոր անդամները մշտական բնակության են տեղափոխվում միևնույն համայնքի մեկ բնակավայրից մյուսը: Նման դեպքերում անհրաժեշտ է փակել տվյալ տնտեսության անձնական հաշիվը այն բնակավայրի համայնքի գրքում, որտեղից տնտեսությունը մեկնել է և անձնական հաշիվ բացել այն բնակավայրի համայնքի գրքում, ուր տեղափոխվել է տնտեսությունը` պահպանելով նրա նախկին անձնական հաշվի համարը: Նախկին բնակավայրում տնտեսության անձնական հաշիվը փակելու մասին նշում է արվում դրա վերևի մասում, ցույց տալով այն փակելու ժամկետը և պատճառը, օրինակ` «Անձնական հաշիվը փակված է (ցույց տալ տարեթիվը, ամիսը և օրը) տնտեսությունը «Ակունք» գյուղ բնակության տեղափոխվելու կապակցությամբ»: Միաժամանակ անհրաժեշտ է համապատասխան ուղղումներ կատարել նաև տնային տնտեսությունների այբբենական գրքում:

Նույն ձևով պետք է վարվել նաև այն դեպքում, երբ տնային տնտեսությունը բնակվելու համար նույն գյուղի սահմաններում մշտական բնակության է տեղափոխվում մեկ փողոցից մյուսը:

18. Անձնական հաշվի համարը չի փոխվում նաև այն դեպքում, երբ տնային տնտեսության առաջինը գրանցված (գլխավոր) անդամը փոխարինվում է նույն տնտեսության կազմից մեկ այլ անձով, օրինակ` տնային տնտեսության առաջինը գրանցված անդամի մահվան, կամ այլ պատճառներով: Նման դեպքում տնային տնտեսության անձնական հաշիվը նորից չի արտագրվում, այլ դրանում մտցվում են հետևյալ փոփոխությունները.

ա) անձնական հաշվի վերևի մասում գրվում է տնային տնտեսության առաջինը գրանցված նոր անդամի ազգանունը, անունը և հայրանունը` ջնջելով (վրան գիծ քաշելով) մինչև այդ առաջինը գրանցված տնտեսության անդամի ազգանունը,

բ) տնային տնտեսության անդամների ցուցակի 2-րդ տողում` «Առնչությունը տնտեսության առաջինը գրանցված (գլխավոր) անդամի հետ» գրվում է` «Առաջինը գրանցված անդամ», իսկ ընտանիքի մնացած բոլոր անդամների համար գրվում է նրանց ազգակցական կապը տնտեսության առաջինը գրանցված նոր անդամի հետ` «հայրը», «մայրը», «կինը», «ամուսինը», «եղբայրը», «քույրը», «աղջիկը», «տղան» և այլն:

19. Մեկ տնային տնտեսությունը երկու կամ ավելի մասի առանձնանալու դեպքում, տվյալ տնտեսության անձնական հաշվով գրանցված էջից հանվում են (վրան գիծ քաշելով) այն անձանց վերաբերվող տվյալները, ովքեր առանձնացել են տվյալ տնտեսության կազմից: Նոր կազմավորված տնտեսության անդամների վերաբերյալ տվյալները լրացնելու համար բացվում է նոր անձնական հաշիվ, ըստ նրանց կացարանի գտնվելու վայրի` համապատասխան համայնքի գրքում: Այդպիսի տնային տնտեսությունների համար` «Լրացուցիչ տեղեկություններ» բաժնում կատարվում են նշումներ. օրինակ` «Բաժանվել է թիվ ... տնտեսությունից» կամ «առանձնացել է թիվ ... տնտեսությունից» և նշվում է նախորդ տնտեսությունից բաժանվելու կամ առանձնանալու մասին առկա փաստաթղթի անվանումը, ամիսը, ամսաթիվն ու տարեթիվը:

Միաժամանակ տնային տնտեսությունների այբբենական գրքում (ձև թիվ 3` այբուբենի համապատասխան տառի տակ) անհրաժեշտ է գրանցել նոր կազմված տնային տնտեսության մասին անհրաժեշտ տեղեկությունները, իսկ նախկին տնային տնտեսության համապատասխան տողում` տնային տնտեսության առաջինը գրանցված անդամի ազգանվան դիմաց` 8-րդ սյունակում գրել «առանձնացել է (նշել տարեթիվը, ամիսը և օրը) թիվ ... տնտեսությունը»:

20. Երկու տնային տնտեսությունները մեկ տնտեսության մեջ միավորվելիս (օրինակ` տնտեսությունների անդամների ամուսնության դեպքում), այդ տնտեսություններից մեկի անձնական հաշիվը պահպանվում է իր նախկին համարով, ընդ որում, դրանում ավելացվում են լրացուցիչ գրանցումներ, ինչպես 1-ին բաժնում «Տնային տնտեսության անդամների ցուցակը», այնպես էլ մյուս բաժիններում: «Լրացուցիչ տեղեկություններ» բաժնում նշվում է «միացել է թիվ ... տնտեսության հետ»: Մյուս տնային տնտեսության անձնական հաշիվը փակվում է, նշելով դրա վերևի մասում «Անձնական հաշիվը փակվել է (ցույց տալ տարեթիվը, ամիսը, օրը) և ... տնային տնտեսության հետ միանալու կապակցությամբ»: Այդ տնային տնտեսության անձնական հաշիվը փակելու մասին համապատասխան նշում է կատարվում «տնային տնտեսությունների այբբենական գրքի» 8-րդ սյունակում:

21. Բոլոր այն դեպքերում, երբ տնտեսության բոլոր անդամները մշտական բնակության են տեղափոխվում տվյալ համայնքի սահմաններից դուրս, կամ մահանում են տնային տնտեսության անդամները, տնային տնտեսությունների հաշվառման գրքում անպայման այդ անձնական հաշիվը փակվում է (գծեր են քաշվում) և անձնական հաշվի վերևի մասում, ինչպես նաև տնտեսությունների այբբենական գրքի 8-րդ սյունակում, նշվում է տվյալ անձնական հաշիվը փակելու պատճառը, տարեթիվը, ամիսը և օրը:

Փակված անձնական հաշիվների համարները պետք է մնան ազատ: Դրանք չպետք է հատկացվեն մեկ այլ, նոր կազմվող տնային տնտեսության:

III. ՀԱՄԱՅՆՔԻ ԳՐՔՈՒՄ (Ձև թիվ 1) ԳՐԱՆՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ԿԱՐԳԸ

22. Համայնքի գիրքը (ձև թիվ 1) բաղկացած է հետևյալ բաժիններից.

I. Տնային տնտեսության անդամների ցուցակ:

II. Տնային տնտեսության անձնական սեփականություն հանդիսացող անասուններ:

III. Տնային տնտեսության անդամ(ներ)ի բնակելի տուն և բնակարան:

IV. Տնային տնտեսության անձնական օգտագործման տակ գտնվող հող:

23. 1-ին բաժնում` տնային տնտեսության անդամների ցուցակի վերնամասում` գրվում է տնային տնտեսության այն անդամի ազգանունը, անունը և հայրանունը, որը հանդիսանում է տվյալ տնային տնտեսության առաջինը գրված անձը/գլխավորը: Այն որոշվում է տնային տնտեսության անդամների կողմից և նախատեսված է տնային տնտեսության անդամների ազգակցական կապն արձանագրելու համար:

24. «Տնային տնտեսության տեսակը» տողում, համապատասխան տարվա հունվարի 1-ի դրությամբ գրանցվում է տնտեսության հետևյալ տեսակներից որևէ մեկը.

• Գյուղատնտեսական աշխատանքներով զբաղվողների
• Այլ բնույթի ոչ գյուղատնտեսական աշխատանքներով զբաղվողների
• Անհատական աշխատանքային գործունեությամբ զբաղվողների:

Տնային տնտեսության տեսակը սահմանվում է` ելնելով տնտեսության առաջինը գրանցված անդամի (գլխավորի) զբաղմունքից:

25. «Տնային տնտեսության անդամների ցուցակ» բաժինը նախատեսված է 6 անձի համար և եթե տնային տնտեսությունը բաղկացած է 6-ից ավելի անձանցից, ապա տնային տնտեսության բոլոր անդամներին գրանցելու համար հատկացվում է անհրաժեշտ քանակով երկու կամ ավելի հաշվառման թերթ, իսկ եթե տնային տնտեսությունը համալրվել է համայնքի գիրքը հիմնելուց հետո, ապա սոսնձվում է լրացուցիչ թերթ (ներդիր):

26. Այս բաժնում տնային տնտեսության առաջինը գրանցված անդամից հետո լրացվում են մնացած բոլոր, ինչպես առկա, այնպես էլ ժամանակավոր բացակայող անդամների վերաբերյալ պահանջվող տեղեկությունները: Տնային տնտեսության բոլոր անդամների ազգանունը, անունը և հայրանունը պետք է գրել առանց կրճատումների և ընթեռնելի ձեռագրով, օգտագործելով յուրաքանչյուր անդամի համար հատկացված սյունակի բոլոր երեք տողերը:

27. 2-րդ տողում տնային տնտեսության առաջինը գրանցված անդամի (գլխավորի) համար գրվում է` «տնտեսության առաջինը գրանցված անդամ», իսկ տնային տնտեսության մնացած անդամների համար լրացվում է նրանց ազգակցական կապը տնտեսության առաջինը գրանցված անդամի (գլխավորի) հետ` «հայրը», «մայրը», «կինը», «ամուսինը», «եղբայրը», «քույրը», «աղջիկը», «տղան», և այլն:

28. 3-րդ տողում լրացվում է սեռը` «արական» կամ «իգական»:

29. 4-րդ տողում անհրաժեշտ է համապատասխան փաստաթղթերի հիման վրա (անձնագիր, ծննդյան վկայական) գրել ընտանիքի յուրաքանչյուր անդամի ծննդյան օրը, ամիսը, տարին, այլ ոչ թե տարիքը:

30. 5-րդ տողում գրվում է այն ազգությունը, որին դասում է իրեն տվյալ անձը: Երեխաների ազգությունը որոշում են ծնողները կամ նրանց փոխարինող անձինք:

31. 6-րդ տողում համապատասխան փաստաթղթերի հիման վրա գրվում է տնային տնտեսության անդամների կրթական մակարդակը (բարձրագույն, թերի բարձրագույն, միջին մասնագիտական, նախնական մասնագիտական, ընդհանուր միջնակարգ, ընդհանուր հիմնական, տարրական, չունի տարրական, ոչ տառաճանաչ): 6-րդ տողը լրացվում է 16 և բարձր տարիքի բոլոր անձանց համար: Անձի կրթական մակարդակը որոշվում է համապատասխան կրթական ծրագիրն անցնելու և նրա ավարտը հավաստող փաստաթղթի համաձայն: Ի մասնավորի, եթե անձը դպրոցն ավարտելուց հետո սովորում է բուհում և դեռ չի ավարտել այն, ապա նրա կրթական մակարդակը համարվում է` միջնակարգ ընդհանուր, կամ եթե անձը սովորում է մագիստրատուրայում (ասպիրանտուրայում), ապա նրա կրթական մակարդակը կլինի բարձրագույն:

«Բարձրագույն» գրվում է պետական և ոչ պետական բարձրագույն ուսումնական հաստատություն` համալսարան, ինստիտուտ, ակադեմիա, կոնսերվատորիա, ինչպես նաև բակալավրատուրա, մագիստրատուրա, ինտերնատուրա, ասպիրանտուրա, օրդինատուրա ավարտած և համապատասխան որակավորման դիպլոմ ստացած անձանց համար:

«Թերի բարձրագույն» գրվում է մինչև 1999 թ. (»Կրթության մասին» ՀՀ օրենքի ընդունումը) բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում սովորած և ուսման ժամկետի կեսից ավելին անցած, ինչպես նաև ուսումնական դասընթացն ամբողջովին ավարտած, սակայն որակավորման պետական քննությունները չհանձնած և/կամ ավարտական դիպլոմային աշխատանքները չպաշտպանած անձանց համար:

«Միջին մասնագիտական» գրվում է տեխնիկում, քոլեջ կամ դրանց հավասարեցված (մանկավարժական, բժշկական ուսումնարան և այլն) այլ պետական և ոչ պետական միջին մասնագիտական ուսումնական հաստատություն ավարտած և միջին մասնագիտական որակավորում ստացած անձանց համար:

«Նախնական մասնագիտական» գրվում է հիմնական ընդհանուր կրթության հիմքի վրա նախնական մասնագիտական կրթություն ստացած (արհեստագործական, պրոֆտեխնիկական, ճյուղային պրոֆեսիոնալ, տեխնիկական ուսումնարաններ ավարտած) անձանց համար:

«Միջնակարգ ընդհանուր (լրիվ)» գրվում է միջնակարգ հանրակրթական դպրոց (այդ թվում` առանձին առարկաների խորացված ուսուցմամբ), վարժարան, գիմնազիա և միջնակարգ հանրակրթական ուսումնական ծրագրեր իրականացնող այլ ուսումնական հաստատություններ ավարտածների համար:

«Հիմնական ընդհանուր» գրվում է հիմնական հանրակրթական դասընթաց ավարտած և համապատասխան ավարտական վկայական ստացած անձանց համար:

«Տարրական» գրվում է տարրական դասընթացն ավարտածների համար: Տվյալ ենթակարգը ներառում է տարրական կրթության բնագավառում աշակերտների հիմնարար գիտելիքների` ընթերցանության, գրի, թվաբանության, այլ առարկաների ընդհանուր իմացության ուսուցումը:

«Չունի տարրական» տարրական կրթություն չունեցող, սակայն որևէ լեզվով գրել, կարդալ կամ միայն կարդալ իմացող անձանց համար:

9 և բարձր տարիքի այն անձանց համար, ովքեր չեն կարող կարդալ գրվում է «ոչ տառաճանաչ»:

32. Սովորողների համար 7-11-րդ տողերը լրացվում են յուրաքանչյուր տարվա հունվարի 1-ի դրությամբ տնային տնտեսություններում համատարած շրջագայություն կատարելու ժամանակ` նշելով ուսումնական հաստատության անվանումը, նրա գտնվելու վայրը և դասարանը կամ կուրսը, որում սովորում է:

Օրինակ, ք. Իջևան, թիվ 12 միջնակարգ դպրոց, 3-րդ դասարան, գյուղ Վարդաշեն, միջնակարգ դպրոց, 9-րդ դասարան, Երևանի սննդի տեխնիկում, 2-րդ կուրս:

Տնային տնտեսության այն անդամների համար, ովքեր ոչ մի տեղ չեն սովորում կամ սովորում են միայն մեկ տարուց պակաս տևողությամբ դասընթացներում կամ պարապում են խմբակներում, 7-11-րդ տողերում ոչ մի նշում չի կատարվում:

33. 12-րդ տողում գրվում է հիմնարկի, կազմակերպության անվանումը, որտեղ աշխատում է տվյալ անձը: Կազմակերպություններում աշխատողների համար լրացվում է նաև կազմակերպության գտնվելու վայրը (քաղաք, գյուղ): Օրինակ, քաղաք Գավառ, կարի ֆաբրիկա, գյուղ Գետափ, «Լույս» առևտրային կազմակերպություն:

Գյուղացիական տնտեսությունում զբաղվածների համար այս տողում լրացվում է «գյուղացիական տնտեսություն», կամ «կոլեկտիվ գյուղացիական տնտեսություն»:

Անհատական աշխատանքային գործունեությամբ զբաղված անձանց համար լրացվում է «անհատական աշխատանքային գործունեություն»:

Վարձակալությամբ աշխատողների համար նշվում է այն կազմակերպությունը կամ տնային տնտեսությունը, որտեղ պայմանագրով աշխատում են:

Հիմնական աշխատանք չունեցող և սեզոնային աշխատանք կատարող, ինչպես նաև տարբեր տեսակի աշխատանք կատարող անձանց համար լրացվում է վերջին ժամանակահատվածում աշխատանքի վայրը:

34. 12-րդ տողում ցույց է տրվում նաև տվյալ անձի կողմից կատարվող աշխատանքը կամ նրա զբաղմունքը` օրինակ, կթվորուհի, շինարար, տրակտորիստ, հաշվապահ և այլն:

35. 13-16-րդ տողերում կատարվում են նշումներ աշխատանքի հետագա (2007-2010 թթ.) փոփոխությունների մասին` համայնքի գրքերում գրանցումների համատարած ստուգման և ճշգրտման ժամանակ:

36. 17-26-րդ տողերում «Նշումներ տնային տնտեսության բացակայող անդամների մասին» գրանցումները կատարվում են հետևյալ կարգով.

- 17-րդ տողում մեկնելու վերաբերյալ նշումը կատարվում է այն անձանց համար, ովքեր բացակայում են տնտեսությունների գրքեր հիմնելու պահին կամ առաջին անգամ են մեկնում այդ գրքերը հիմնելուց հետո: Այդ անձանց վերադառնալու վերաբերյալ նշումը կատարվում է 18-րդ տողում:

- 19-22-րդ տողերը լրացվում են միայն տնտեսության անդամի կրկին մեկնելու և տնտեսություն վերադառնալու դեպքում:

- 17-26-րդ տողերում նշվում են մեկնելու կամ վերադառնալու ամսաթիվը, ինչպես նաև մեկնելու պատճառը: Օրինակ, «ամուսնացել է 2008 թ. մայիսին», «սովորելու` 2007 թ. օգոստոսին»:

Գրանցումները կատարվում են պարբերաբար տարվա ընթացքում և ստուգվում` տնային տնտեսությունների համատարած շրջագայության ժամանակ (հունվարի 1-ի դրությամբ):

Բացակայողներ են համարվում համայնքի տարածքից դուրս բնակվող հետևյալ անձինք.

- բարձրագույն, միջին մասնագիտական ուսումնական հաստատություններում, հանրակրթական ուսումնական հաստատություններում, տարբեր ուսումնարաններում սովորողները, ովքեր ուսումնառության ժամանակաընթացքում բնակվում են ուսումնական հաստատության գտնվելու վայրում (հանրակացարաններում, առանձին անձանց բնակարաններում, դպրոցներին կից ինտերնատներում),

- համայնքի տարածքից դուրս աշխատող և ըստ աշխատանքի վայրի ժամանակավոր բնակվող անձինք,

- ժամկետային զինվորական ծառայության զորակոչված անձինք,

- ազատազրկման վայրերում գտնվող անձինք,

- գյուղական համայնքում հաշվառված (գրանցված) կենվորները, ովքեր փաստացի բնակվում են քաղաքային բնակավայրերում:

37. 27-րդ տողը լրացվում է տնային տնտեսության կազմից վերջնականապես հեռացած անդամների համար` նշվում է մեկնման ամիսը, տարին և պատճառը: Ընդ որում, անհրաժեշտ է նշել` տվյալ անձը փոխել է բնակության վայրը գյուղական համայնքի տարածքում, թե համայնքի տարածքից դուրս: Օրինակ` «Մեկնել է ամուսնության կապակցությամբ թիվ ... տնտեսություն 2007թ. սեպտեմբերին», «Մեկնել է ք. Գյումրի` աշխատանքի նոր վայրը` 2006 թ. մարտին»: Միաժամանակ տնային տնտեսության անձնական հաշվում ընտանիքի մեկնած կամ մահացած անդամի գրանցումներով սյունակի վրա գիծ է քաշվում: Մեկնման մասին նշումը կատարվում է տարվա ընթացքում և ստուգվում հունվարի 1-ի դրությամբ` տնային տնտեսությունների համատարած շրջագայության ժամանակ:

38. Գյուղական համայնքից բացակայող` 17-26-րդ և վերջնականապես հեռացած անձանց մասին` 27-րդ տողերում ճշգրիտ, ամբողջական և ժամանակին կատարված գրառումները հիմք են հանդիսանում համայնքի բնակչության թվաքանակի և կազմի մասին տարեսկզբի դրությամբ վիճակագրական տվյալների ստացման համար:

39. Ծնվածների և մահացածների մասին նշումները կատարվում են ամբողջ տարվա ընթացքում` ծնունդների և մահվան դեպքերի մասին քաղաքացիական կացության ակտերի գրանցման մարմինների կողմից տրված համապատասխան փաստաթղթերի հիման վրա: Ծնվածների համար` 4-րդ տողում, իսկ մահացածների համար` 23-րդ տողում լրացվում է, համապատասխանաբար, ծննդյան կամ մահվան օրը, ամիսը և տարին, նշվում է ծննդի կամ մահվան վերաբերյալ գրանցման ակտի համարը:

40. 28-րդ տողը լրացվում է համայնքի տարածք մշտական բնակության ժամանած անձանց համար: Օրինակ` «ժամանել է 10.08.2006 թ. Սիսիան քաղաքից»:

Ընդ որում, 28-րդ տողում նշում չի կատարվում` տվյալ համայնքի մեկ տնային տնտեսությունից մեկ այլ տնտեսություն տեղափոխված անձի և նախկինում համայնքի տարածքում ժամանակավոր բնակվող անձանց ցուցակում (ձև թիվ 2) հաշվառված անձի համար, տվյալ համայնքում մշտական բնակության տեղափոխվելու դեպքում: Նշում չի կատարվում նաև այն անձանց համար, որոնց վերաբերյալ 18, 20, 22, 24 և 26-րդ տողերում նշում է կատարվում ժամանակավոր բացակայությունից վերադառնալու մասին:

Տվյալ համայնք նոր ժամանածների վերաբերյալ գրանցումները համայնքի գրքում կատարվում են տարվա ընթացքում այդ անձանց ժամանելու պահին և ստուգվում համատարած շրջագայության ժամանակ:

41. 29-րդ տողում գրանցումներ են կատարվում ծերության, հաշմանդամության (նշելով հաշմանդամության խումբը) աշխատանքային կենսաթոշակառուների, նպաստառուների և այլնի վերաբերյալ: Նշումը կատարվում է կենսաթոշակի գրքույկի կամ տվյալ անձը հաշմանդամության համապատասխան կարգին դասելու վերաբերյալ սոցիալական ապահովագրության պետական մարմնի կողմից տրված տեղեկանքի հիման վրա:

Օրինակ. «Ծերության կենսաթոշակառու», «Հայրենական պատերազմի 1-ին կարգի հաշմանդամ», «Աշխատանքի 2-րդ խմբի հաշմանդամ», «Ընտանեկան նպաստ» և այլն:

42. II-րդ բաժնում, «Տնային տնտեսության սեփականություն հանդիսացող անասունները»` անասունների և մորթատու գազանների գլխաքանակի մասին տվյալները գրանցվում են անասունները փաստացի հաշվելու միջոցով, տնտեսության առաջինը գրանցված անդամի (գլխավորի), կամ ընտանիքի չափահաս անդամի ներկայությամբ: Անասունների փաստացի հաշվառումը կատարվում է օրվա այն ժամին, երբ անասունները գտնվում են ագարակում: Թռչունների գլխաքանակը գրանցվում է տնտեսության առաջինը գրանցված անդամի (գլխավորի), կամ այդ տնտեսության չափահաս անդամի հարցման միջոցով:

1. «ԽՈՇՈՐ ԵՂՋԵՐԱՎՈՐ ԱՆԱՍՈՒՆՆԵՐ, ԸՆԴԱՄԵՆԸ» տողում լրացվում է ընդամենը խոշոր եղջերավոր անասունների գլխաքանակը:

1.1. «Կովեր» տողում լրացվում է կթու և կերակրող կովերի գլխաքանակը:

1.2. «Արտադրող ցուլեր» տողում լրացվում է արու կենդանիների գլխաքանակը, որոնք օգտագործվում են կենդանիների վերարտադրման համար:

1.3. «Բանող եզներ» տողում լրացվում է տարբեր գյուղատնտեսական աշխատանքների համար օգտագործվող եզների գլխաքանակը:

1.4. «Երինջներ` 1-ից մինչև 2 տարեկան» տողում լրացվում է 1-ից 2 տարեկան, դեռ չծնած, էգ խոշոր եղջերավոր անասունների գլխաքանակը:

1.5. «Երինջներ` 2 տարեկանից բարձր» տողում լրացվում է 2 տարեկանից բարձր դեռ չծնած, էգ խոշոր եղջերավոր անասունների գլխաքանակը:

2. «ԽՈԶԵՐ, ԸՆԴԱՄԵՆԸ» տողում լրացվում է ընդամենը խոզերի գլխաքանակը:

2.1. «Մայր խոզեր հիմնական հոտի» տողում լրացվում է հիմնական և ստուգված խոզամայրերի գլխաքանակը:

2.2. «Էգ խոզեր կազմալրման համար 4-ից 12 ամսական» տողում լրացվում է հիմնական մայրական խումբ դեռ չդասվող էգ աճեցվող մատղաշների գլխաքանակը:

3. «ՈՉԽԱՐՆԵՐ ԲՈԼՈՐ ՑԵՂԵՐԻ, ԸՆԴԱՄԵՆԸ» տողում լրացվում է ընդամենը բոլոր ցեղերի ոչխարների գլխաքանակը:

3.1. «Մաքիներ» տողում լրացվում է նրբագեղմ, կիսանրբագեղմ, կիսակոպտաբուրդ և կոպտաբուրդ ցեղերի մաքիների գլխաքանակը:

3.2. «Շիշակներ» տողում լրացվում է 1 տարեկանից բարձր նրբագեղմ, կիսանրբագեղմ, կիսակոպտաբուրդ և կոպտաբուրդ ցեղերի շիշակների գլխաքանակը:

4. «ԱՅԾԵՐ, ԸՆԴԱՄԵՆԸ» տողում լրացվում է ընդամենը այծերի գլխաքանակը:

4.1. «Մայր այծեր» տողում լրացվում է 1 տարեկանից բարձր այծերի գլխաքանակը:

5. «ՁԻԵՐ, ԸՆԴԱՄԵՆԸ» տողում լրացվում է ընդամենը ձիերի գլխաքանակը:

5.1. «Զամբիկներ 3 տարեկան և ավելի» տողում լրացվում է 3 տարեկան և ավելի զամբիկների գլխաքանակը:

6. «ՃԱԳԱՐՆԵՐ, ԸՆԴԱՄԵՆԸ» տողում լրացվում է ընդամենը ճագարների գլխաքանակը:

6.1. «Մայր ճագարներ» տողում լրացվում է ընդամենը մայր ճագարների գլխաքանակը:

7. «ԹՌՉՈՒՆՆԵՐ, ԸՆԴԱՄԵՆԸ» տողում լրացվում է ընդամենը թռչունների գլխաքանակը:

8. «Մորթատու գազաններ (վանդակային բուծման)» տողում լրացվում է վանդակային բուծման մուշտակամորթ գազանների գլխաքանակը:

8.1. Տողում նշել մորթատու գազանի կոնկրետ տեսակը և լրացնել գլխաքանակը:

8.2. «Մայրեր» տողում լրացվում է տվյալ տեսակի գազանի մայրերի գլխաքանակը:

8.3. և 8.4. տողերը լրացվում են, եթե առկա են նաև այլ տեսակի մորթատու գազան:

9. «Մեղվաընտանիքներ» տողում լրացվում է ընդամենը մեղվաընտանիքների թվաքանակը:

Եթե որևէ տնային տնտեսություն կունենա նշված բաժնի անվանացանկում չնախատեսված անասուններ` ավանակ, ջորի, գոմեշ և այլն, ապա այդ անասունները պետք է գրանցել դրա համար նախատեսված «Այլ անասուններ» տողերում:

Եթե տվյալ տնային տնտեսությունում խնամվում է անասուն, որը պատկանում է տվյալ գյուղական համայնքի տարածքում չբնակվող անձի, ապա այդ անասնագլխաքանակը գրանցվում է այն տնտեսության հաշվին, որտեղ խնամվում է, ինչի վերաբերյալ կարելի է համապատասխան նշումներ կատարել «Լրացուցիչ տեղեկություններ» բաժնում:

Բնակելի տան ընդհանուր մակերեսի մեջ ներառվում է.

ա) ամբողջ տարածությունը, որը գտնվում է բնակելի տան հիմնապատերի սահմանում`

• բնակելի սենյակների (ընդհանուր սենյակի և ննջարանների):
• օժանդակ տարածությունների մակերեսների (խոհանոց, նախասենյակ, միջանցք, լողարան կամ ջրացնցուղ, զուգարան, նկուղ, պատի ներսում կառուցված պահարան, մառան):

բ) ջեռուցվող, ամբողջ տարվա ընթացքում բնակության համար պիտանի տարածությունը, տանը կից կառուցված բնակատեղը (պատշգամբած և շինված ծածկապատշգամբ և այլն), ինչպես նաև ջեռուցվող, բնակության համար պիտանի ձեղնահարկը, կիսավերնահարկը: (Ձեղնահարկ` տան ընդհանուր ծածկի տակ գտնվող բնակատուն, կառուցված կտուրի և ծածկի արանքի տարածության չափով կիսավերնահարկ` վերնակառույց, բնակելի տան ընդհանուր տարածքից, որի մակերեսը պարտադիր փոքր է ներքևի հարկի մակերեսից և ունի նրա հետ ներքին կապ):

Ընդհանուր մակերեսը որոշվում է համաձայն բնակելի տան հատակագծի, կամ անձնագրի թիվ 2 կետի հիման վրա, իսկ բացակայության դեպքում կամ հատակագծից շեղման դեպքում անմիջական չափումների միջոցով և ցույց է տրվում ամբողջական քառակուսի մետրերով: Ընդհանուր մակերեսը հաշվարկվում է բնակելի սենյակների և օժանդակ տարածությունների մակերեսների գումարով:

Միաժամանակ անհրաժեշտ է ազատ տեղում «բնակելի տուն» տողից վերև գրանցել այդ տան տիրոջ տնային տնտեսության անձնական հաշվի համարը:

Եթե տնային տնտեսությունն ունի երկու բնակելի տուն, ապա 3-րդ բաժնի առաջին սյունակում պետք է գրանցել յուրաքանչյուր տան տեղեկությունը` համարիչում առաջին տան համար, հայտարարում` երկրորդ:

Ընդհանուր մակերեսի մեջ չեն ներառվում հետևյալ տարածությունները`

- 2 և ավելի հարկ ունեցող բնակելի տների, աստիճանավանդակների մակերեսը,

- չջեռուցվող ծածկապատշգամբների, ձեղնահարկերի, կիսավերնահարկերի մակերեսները,

- առանձին շինություն հանդիսացող խոհանոցի, բաղնիքի, ցախատան, տաղավարի և այլնի մակերեսները:

Բազմաբնակարան բնակելի շենքը մեկից ավելի առանձին բնակարաններ ունեցող կառույց է:

Բնակարանը շենքում գտնվող առանձին տարածք է` բաղկացած բնակելի և օժանդակ մասերից, կահավորված է կոմունալ հարմարություններով:

Բազմաբնակարան շենքերի բնակարանի ընդհանուր մակերեսը որոշվում է բնակելի և օժանդակ մակերեսների (խոհանոց, միջանցք, բաղնիք, զուգարան, պահարան, խորդանոց, տաքացվող և բնակության համար պիտանի ձեղնահարկ, կիսավերնահարկ և այլն) գումարով:

Բազմաբնակարան շենքի բնակարանի ընդհանուր մակերեսի մեջ չեն ներառվում`

• աստիճանավանդակների, նախամուտքերի, վերելակի զբաղեցրած մակերեսները, չտաքացվող ծածկապատշգամբների, ձեղնահարկերի, կիսավերնահարկերի մակերեսը,
• առանձին կառուցված ամառային խոհանոցների, բաղնիքների, խորդանոցների մակերեսը,
• ոչ բնակելի մակերեսը, որը զբաղեցված է համայնքների, խանութների, պոլիկլինիկաների, դեղատների, խնայդրամարկղերի, կապի բաժանմունքների, մանկական հիմնարկների, կենցաղ ծառայությունների և այլնի կողմից:

44. IV բաժնի Ա ենթաբաժնում «Տնային տնտեսության սեփականություն հանդիսացող հողը» յուրաքանչյուր տնտեսության համար գրանցվում է նրան պատկանող ամբողջ հողատարածքը, որը տրված է տվյալ տնտեսությանը սահմանված կարգով:

Հողաբաժինների չափերի վերաբերյալ տվյալները վերցվում են հողակադաստրային գրքից:

45. IV բաժնի Բ ենթաբաժնում գրանցվում են տնային տնտեսության առաջինը գրված անդամի (գլխավորի), կամ չափահաս անդամի կողմից, տրված տվյալները գյուղատնտեսական մշակաբույսերի ցանքերի չափերի վերաբերյալ, ներառյալ տնամերձը, հեկտարներով (հարյուրերորդական հեկտարի ճշտությամբ): Համայնքի գրքի հիմնման ժամանակ ցանքային տարածությունները «առ 01.01.2006 թ.» սյունակում գրանցվում են 2005 թ. բերքի տակ կատարված գյուղատնտեսական մշակաբույսերի ցանքատարածությունների չափերի մասին տեղեկությունները:

Այգիների միջշարային տարածություններում ցանված գյուղատնտեսական մշակաբույսերի ցանքը ներառվում է համապատասխան մշակաբույսի և ընդհանուր ցանքի քանակի մեջ:

Շարահերկ մշակաբույսերի շարքերի մեջ կատարված լրացուցիչ, ինչպես նաև կրկնակի կատարած ցանքը ցանքատարածությունների ընդհանուր քանակի մեջ չի ներառվում:

«Հացահատիկային և հատիկաընդեղենային մշակաբույսեր» տողով ցույց է տրվում գարնանացանի ավարտին պահպանված աշնանացանի (ցորեն, տարեկան, գարի) և գարնանացան հացահատիկային մշակաբույսերի (ցորեն, գարի, վարսակ, հաճար, հացազգիների խառնուրդ, եգիպտացորեն հատիկի համար, կորեկ, սորգո հատիկի համար, հատիկաընդեղեններ) ցանքային տարածությունները: Հացահատիկային և հատիկաընդեղենային մշակաբույսերի ցանքային տարածությունները, որոնցից հավաքված բերքը նախատեսվում է օգտագործել անասնակերի (կանաչ կերի, խոտի) համար այդ տողով ցույց չի տրվում:

«Կարտոֆիլ» տողում ցույց է տրվում կարտոֆիլի ցանքին հատկացված ամբողջ տարածությունը, անկախ ցանքի ժամկետից և նպատակից:

«Բանջարեղեն» տողով ցույց է տրվում բոլոր ինչպես բաց, այնպես էլ փակ գրունտի (ջերմոցներ, ջերմատներ), բանջարանոցային մշակաբույսերի ցանքատարածությունները:

IV բաժնի Գ ենթաբաժնում «Պտղի և հատապտղի տարածությունները, ընդամենը» տողով ցույց է տրվում բոլոր տեսակի պտղի և հատապտղի տնկարկների տակ գտնվող ամբողջ տարածությունը, ներառյալ տնամերձը:

IV բաժնի Դ ենթաբաժնում «Խաղողի տարածությունները, ընդամենը» տողով ցույց է տրվում բոլոր տեսակի խաղողի այգիների տակ գտնվող ամբողջ տարածությունը, ներառյալ տնամերձը:

46. Տնային տնտեսությունների նոր գրքեր հիմնադրելիս յուրաքանչյուր տնտեսության անձնական հաշիվը լրացնելուց, ինչպես նաև յուրաքանչյուր տարեսկզբի դրությամբ գրքերի գրանցումների համատարած ստուգումից և ճշգրտումից հետո տնային տնտեսության առաջինը գրված անդամը (գլխավորը), իսկ նրա բացակայության դեպքում` տնտեսության չափահաս անդամը (գրառումներին ծանոթանալուց հետո) և գյուղապետի աշխատակազմի քարտուղարը կամ ստուգումն ու գրանցումը կատարող անձը ստորագրում են իրենց համար նախատեսված հատվածում:

IV. ԳՅՈՒՂԱԿԱՆ ՀԱՄԱՅՆՔԻ ՏԱՐԱԾՔՈՒՄ ԺԱՄԱՆԱԿԱՎՈՐ ԲՆԱԿՎՈՂ ԱՆՁԱՆՑ ՑՈՒՑԱԿՈՒՄ (Ձև թիվ 2) ԳՐԱՆՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ԿԱՐԳԸ

47. Գյուղապետի աշխատակազմի քարտուղարը յուրաքանչյուր տարի հունվարի 1-ի դրությամբ պարտադիր պետք է կազմի` համայնքի տարածքում ժամանակավոր բնակվող անձանց ցուցակ (ձև թիվ 2): Ցուցակում ժամանակավոր բնակվողների գրանցումը կատարվում է տարվա ընթացքում պարբերաբար նույնպիսի ճշգրտությամբ, ինչպես մշտապես բնակվող բնակչությանը: Ժամանակավոր բնակվող բնակչության թվաքանակում հաշվի է առնվում 1,5 ամսից ավելի ժամկետով համայնքի տարածք ժամանած բնակչության հետևյալ կոնտինգենտը.

- սովորողները, ովքեր ուսման շրջանում բնակվում են ուսումնական հաստատության գտնվելու վայրում (ուսումնական հաստատությունների հանրակացարաններում, մասնավոր բնակարաններում և այլն),

- մանկատների սաները,

- ժամանակավոր և սեզոնային աշխատանքի, ինչպես նաև պայմանագրով աշխատանքի եկած անձինք,

- քաղաքներում հաշվառված (գրանցված), բայց փաստացի գյուղական համայնքի տարածքում բնակվող անձինք,

- զինծառայողների ընտանիքները, որոնք եկել են զինծառայողի ծառայության վայրը և բնակվում են գյուղական համայնքի բաց տարածքում:

Ժամանակավոր բնակվող անձանց կատեգորիային պետք է դասել օտարերկրյա քաղաքացիներին, ովքեր եկել են գյուղական համայնք` սեզոնային կամ ժամանակավոր աշխատանքի, ինչպես նաև այն անձանց, որոնք ազատազրկման վայրից պայմանական ազատվել են և որոշակի ժամանակ բնակվում են համայնքի տարածքում:

48. Ժամանակավոր բնակվող անձանց կատեգորիան որոշելու համար ժամանակավոր բնակության ժամկետ, որպես չափանիշ չի սահմանվում ու որոշվում է աշխատանքը, բուժումը, ուսումը, և այլն սկսելու և ավարտելու ժամանակով:

49. Համայնքի տարածքում մանկական խնամատարական հիմնարկի, դպրոց-ինտերնատի, տարեցների և հաշմանդամների սոցիալական հիմնարկի առկայության դեպքում դրանցից յուրաքանչյուրի համար կազմվում է ժամանակավոր բնակվող անձանց վերաբերյալ առանձին ցուցակ` տվյալ կազմակերպության ղեկավարի կողմից տրամադրած տեղեկատվության հիման վրա: Ցուցակի կազմի վրա ցույց է տրվում կազմակերպության անվանումը և գտնվելու վայրը:

50. Ամառանոց վարձակալող անձինք և գյուղական համայնքի տարածքում գտնվող ամառանոցների սեփականատերերը (կառուցողները), ովքեր հաշվառված (գրանցված) են և մշտապես բնակվում են քաղաքային բնակավայրերում, տնտեսությունների հաշվառման փաստաթղթերում չեն հաշվառվում:

51. Ժամանակավոր բնակվողների գրանցումը կատարվում է նրանց գյուղական համայնքի տարածք գալուց հետո` 3 օրվա ընթացքում: Ընդ որում, եթե ժամանակավոր եկվորները տնային տնտեսություններով են ժամանել տվյալ համայնք, ապա ցուցակում լրացվում են տնային տնտեսության բոլոր անդամների վերաբերյալ անհրաժեշտ տեղեկությունները:

52. Ժամանակավոր բնակվող անձանց համար ցուցակի սյունակներում տվյալները լրացվում են այնպես, ինչպես համայնքի գրքի (ձև թիվ 1) համապատասխան տվյալները:

6-րդ սյունակում նշվում է անձի մշտական բնակության վայրը, օրինակ` «ք. Աբովյան, Մաշտոցի փ., տուն 5»:

7-րդ սյունակում նշվում է տվյալ անձի աշխատանքի վայրը մշտական բնակավայրում և զբաղմունքը (մասնագիտությունը), օրինակ «ք. Կամո, թիվ 3 միջնակարգ դպրոց, ուսուցիչ», խնամքի տակ գտնվողների համար այդ սյունակում պետք է գրել «խնամքի տակ»:

8-րդ սյունակում լրացվում է, թե ե՞րբ և որտեղի՞ց է եկել տվյալ անձը, օրինակ «մայիս, 2007 թ., ք. Ալավերդուց», «ապրիլ, 2006 թ., Նոյեմբերյանի տարածքից»:

9-րդ սյունակում գրանցվում եմ տվյալ անձի կողմից տնօրինվող անասունների տեսակները և խմբերը` խոշոր եղջերավոր, կովեր, արտադրող ցուլեր, բանող եզներ, երինջներ, խոզեր, մայր խոզեր հիմնական հոտի, էգ խոզեր կազմալրման համար, ոչխարներ, որից մաքիներ և շիշակներ, այծեր, որից մայր այծեր, ձիեր, որից զամբիկներ 3 տարեկանից բարձր, ճագարներ, որից մայր ճագարներ, թռչուններ, մորթատու գազաններ (վանդակային բուծման), մեղվաընտանիքներ և այլն:

10-րդ սյունակում լրացվում է 9-րդ սյունակում թվարկված անասունների առանձին տեսակներում և խմբում ընդգրկված անասունների տարիքը:

11-րդ սյունակում լրացվում է 9-րդ սյունակում թվարկված անասունների յուրաքանչյուր տեսակի և խմբի գլխաքանակը:

12-րդ սյունակում լրացվում է այն տնային տնտեսության անձնական հաշվի համարը, որում բնակվում է ժամանակավոր բնակվող անձը կամ հակիրճ գրվում է ժամանակավոր բնակության հասցեն, օրինակ «Հյուրանոց»:

13-րդ սյունակում տնային տնտեսության առաջինը գրանցված անդամը (գլխավորը) կամ միայնակը իրենց/իր մասին կատարված գրանցումներին ծանոթանալուց հետո վավերացնում է այն ստորագրությամբ: Մանկական խնամատարական, տարեցների և հաշմանդամների սոցիալական հիմնարկներում և այլուր բնակվող անձանց մասին կատարած գրանցումների ճշգրտությունը վավերացվում է այդ հիմնարկների ղեկավարների ստորագրությամբ:

14-րդ սյունակում գրառումներ կատարվում են այն անձանց համար, ովքեր մեկնել են համայնքից, անցել են մշտական բնակության տվյալ համայնքում, ինչպես նաև մահացածների համար` նշելով տվյալ անձի դուրսգրման ամիսը, տարին և պատճառը:

V. ՏՆԱՅԻՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱՅԲԲԵՆԱԿԱՆ ԳՐՔՈՒՄ ԳՐԱՆՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ԿԱՐԳԸ

53. Գյուղական համայնքի բոլոր բնակավայրերում համայնքի գրքերը հիմնելուց հետո, գյուղապետի աշխատակազմի քարտուղարը, փետրվարի 10-ից ոչ ուշ, կազմում է տնային տնտեսությունների այբբենական գիրքը (ձև թիվ 3):

Այդ գրքում գրանցվում են գյուղական համայնքի տարածքում մշտապես բնակվող բոլոր տնային տնտեսությունները, որոնք գրանցված են համայնքի գրքում (ձև թիվ 1): Ժամանակավոր բնակվող անձինք տնային տնտեսությունների այբբենական գրքում չեն գրանցվում, այլ` միայն ձև թիվ 2 ցուցակում:

Գյուղապետի աշխատակազմի քարտուղարը, յուրաքանչյուր տարվա հունվարի 1-ի դրությամբ, հաշվում է տնային տնտեսությունների քանակն ըստ տնային տնտեսության տեսակների և հաշվառման արդյունքները գրանցում «Տնային տնտեսությունների այբբենական գրքի» անվանաթերթի աղյուսակում:

54. Համայնքի գրքերում տնային տնտեսությունների անձնական հաշիվներում բոլոր փոփոխությունները, որոնք վերաբերվում են տնտեսության առաջինը գրանցված անդամի տնտեսության տեսակին և տնտեսության կազմին` գյուղապետի աշխատակազմի քարտուղարը տարվա ընթացքում կատարում է տնային տնտեսությունների այբբենական գրքում: