Գլխավոր տեղեկություն
Համար
ԱԽ-25-Ո-23
Տիպ
Որոշում
Ակտի տիպ
Ինկորպորացիա (14.11.2014-մինչ օրս)
Կարգավիճակ
Գործում է
Սկզբնաղբյուր
ՀՀՊՏ 2014.12.10/67(1080) Հոդ.1141
Ընդունող մարմին
Արդարադատության խորհուրդ
Ընդունման ամսաթիվ
14.11.2014
Ստորագրող մարմին
Արդարադատության խորհրդի անդամներ
Ստորագրման ամսաթիվ
14.11.2014
Ուժի մեջ մտնելու ամսաթիվ
14.11.2014

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

 

ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ԽՈՐՀՈՒՐԴ

 

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

 ԱԽ-25-Ո-23

 2014թ.

 

ՀՀ ԿՈՏԱՅՔԻ ՄԱՐԶԻ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԻՐԱՎԱՍՈՒԹՅԱՆ ԱՌԱՋԻՆ ԱՏՅԱՆԻ ԴԱՏԱՐԱՆԻ ԴԱՏԱՎՈՐ ԳԱԳԻԿ ՀԵԲՈՅԱՆԻՆ ԿԱՐԳԱՊԱՀԱԿԱՆ ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅԱՆ ԵՆԹԱՐԿԵԼՈՒ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ

 

ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ԽՈՐՀՈՒՐԴԸ

 

ՀԵՏԵՎՅԱԼ ԿԱԶՄՈՎ՝

 

նախագահությամբ`

Ա. Մկրտումյանի
   

մասնակցությամբ` ԱԽ անդամներ

Է. Հայրիյանի, Ա. Բաբայանի, Գ. Խանդանյանի,

Ռ. Բարսեղյանի, Ա. Խաչատրյանի, Ս.Չիչոյանի,

Ա. Թումանյանի, Գ. Ղազինյանի, Վ. Ստեփանյանի,

Ս. Օհանյանի

   

մասնակցությամբ` դատավոր

Գ. Հեբոյանի
   

ՀՀ արդարադատության նախարար`

Հ. Մանուկյանի
   

ՀՀ արդարադատության նախարարի

        առաջին տեղակալ`

Ա.Մկրտչյանի

   

քարտուղարությամբ`

Շ. Վարդանյանի

 

2014 թվականի նոյեմբերի 14-ի նիստում, քննարկելով ՀՀ Կոտայքի մարզի ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանի դատավոր Գ. Հեբոյանին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու հարցը,

 

Պ Ա Ր Զ Ե Ց

 

1. Կարգապահական վարույթ հարուցելու առիթը.

ՀՀ արդարադատության նախարարի 11.08.2014թ. թիվ 272-Ա հրամանով ՀՀ Կոտայքի մարզի ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանի (այսուհետ` Դատարան) դատավոր Գ. Հեբոյանի նկատմամբ կարգապահական վարույթ հարուցելու առիթ է հանդիսացել «ՎՏԲ-Հայաստան Բանկ» ՓԲԸ-ի ներկայացուցիչ, փաստաբան Վահագն Բաղրամյանի դիմումը` հասցեագրված ՀՀ արդարադատության նախարարին:

 

2. Կարգապահական խախտման վերաբերյալ ՀՀ արդարադատության նախարարի եզրակացությունը.

Ըստ եզրակացության`

««1.1. Զարուհի Շահպարոնյանը 27.03.2014թ. հայցադիմում է ներկայացրել Դատարան ընդդեմ ՀՀ ԱՆ ԴԱՀԿ ապահովող ծառայության` ՀՀ Կոտայքի մարզի Եղվարդ քաղաքի Անտառտնտեսության անասնագոմերի (այսուհետ` Գույք) վրա դրված արգելանքը հանելու պահանջով, որը նույն օրը Դատարանի կողմից ընդունվել է վարույթ:

Հայցվորը ներկայացրած հայցադիմումով հայտնել է, որ Գույքը սեփականության իրավունքով ձեռք է բերել 03.06.2005թ. (անշարժ գույքի սեփականության իրավունքի գրանցման 03.06.2005թ. թիվ 1165487 վկայական): Թիվ ԵԱԴԴ/0702/02/13 քաղաքացիական գործով (ըստ հայցի «ՎՏԲ-Հայաստան բանկ» ՓԲԸ-ի ընդդեմ Ռաֆիկ Սարգսյանի, Տիգրան Սարգսյանի, երրորդ անձ «Դվին Հոլդինգ» ՓԲԸ` գումարի բռնագանձման պահանջի մասին) պատասխանող Տիգրան Սարգսյանը հանդիսանում է սույն գործով Հայցվորի ամուսինը:

Թիվ ԵԱԴԴ/0702/02/13 քաղաքացիական գործի շրջանակներում Երևան քաղաքի Աջափնյակ և Դավթաշեն վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանը բավարարել է հայցվոր «ՎՏԲ-Հայաստան բանկ» ՓԲԸ-ի` գործով պատասխանող Տիգրան Սարգսյանին սեփականության իրավունքով պատկանող գույքի և դրամական միջոցների վրա հայցի ապահովման միջոց կիրառելու վերաբերյալ միջնորդությունը, որի արդյունքում հարկադիր կատարողի կողմից արգելանք է դրվել Գույքի վրա` որպես ամուսինների (պատասխանող Տիգրան Սարգսյանի և Զարուհի Շահպարոնյանի) համատեղ սեփականություն:

Հայցվորը հայտնել է նաև, որ իր և ամուսնու միջև 12.08.2003թ. կնքվել է համաձայնագիր, որով նրանք համաձայնվել են, որ մինչև ամուսնությունը, ինչպես նաև 01.08.2003թ-ից հետո ամուսնության ընթացքում յուրաքանչյուրի կողմից ձեռք բերված գույքը համարվի ամուսիններից յուրաքանչյուրի անձնական սեփականությունը: Ելնելով նշվածից և վկայակոչելով ՀՀ ընտանեկան օրենսգրքի 28-րդ հոդվածը, «Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 45-րդ հոդվածի 1-ին մասը` խնդրել է Գույքը հանել արգելանքից:

Հայցադիմումին կից ներկայացվել է Զարուհի Շահպարոնյանի և Տիգրան Սարգսյանի միջև 12.08.2003թ. ստորագրված «Համաձայնություն» վերնագրով փաստաթուղթ, ինչպես նաև «Համաձայնություն» վերնագրով փաստաթուղթ, որի վրա նոտարի կողմից 01.11.2013թ. կատարվել է հետևյալ վավերացնող մակագրությունը. «…վավերացնում եմ քաղաքացիների ստորագրության իսկությունը, որը կատարվել է իմ ներկայությամբ: «Նոտարիատի մասին» ՀՀ օրենքի 67-րդ հոդվածի համաձայն` վավերացվում է որոշակի անձի ստորագրության իսկությունը, այլ ոչ սույն հայտարարության բովանդակությունը…»:

1.2. Դատարանը 27.03.2014թ. կայացրել է որոշում «Հայցադիմումը վարույթ ընդունելու և գործը դատաքննության նախապատրաստելու մասին» (քաղաքացիական գործ թիվ ԿԴ3/0110/02/14):

1.3. Դատարանը 10.04.2014թ. կայացրել է որոշում 11.04.2014թ. նախնական դատական նիստ հրավիրելու մասին: Նույն օրը դատական ծանուցագրերն ուղարկվել են կողմերին:

1.4. Կողմերը Դատարանին խնդրել են վեճը լուծել իրենց բացակայությամբ:

1.5. Դատարանը 11.04.2014թ. հրապարակել է վճիռը: Դատարանը վճռել է. «Հայցապահանջը բավարարել: ՀՀ ԱՆ ԴԱՀԿ ծառայության Արաբկիր և Քանաքեռ-Զեյթուն բաժնի կողմից 10.07.2013թ. թիվ Ո00021-10269/13 որոշմամբ արգելադրված, ՀՀ Կոտայքի մարզի Եղվարդ քաղաքի Անտառտնտեսության անասնագոմեր հասցեում գտնվող անշարժ գույքն արգելանքից հանել»:

 

2. Դատարանի կողմից նյութական և դատավարական նորմերի ակնհայտ և կոպիտ խախտում թույլ տալը.

2.1. Դատարանը հաստատված է համարել այն հանգամանքը, որ 2005 թվականին հայցվորի կողմից ձեռք բերված Գույքը չի հանդիսանում ամուսնության ընթացքում ձեռք բերված ամուսինների համատեղ սեփականություն, այլ հայցվորի անձնական սեփականությունն է, քանի որ 2003 թվականին հայցվոր Զարուհի Շահպարոնյանի և Տիգրան Սարգսյանի միջև կնքվել է ամուսնական պայմանագիր, որով նրանք համաձայնվել են, որ մինչև ամուսնությունը, ինչպես նաև 01.08.2003թ-ից հետո ամուսնության ընթացքում ձեռք բերված գույքը համարվի ամուսիններից յուրաքանչյուրի անձնական սեփականությունը:

ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 201-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` ամուսնության ընթացքում ամուսինների ձեռք բերած գույքը նրանց համատեղ սեփականությունն է, եթե այլ բան նախատեսված չէ օրենքով կամ նրանց միջև կնքված պայմանագրով:

ՀՀ ընտանեկան օրենսգրքի 27-րդ հոդվածի համաձայն` ամուսնական պայմանագիրը ամուսնացող անձանց համաձայնությունն է կամ ամուսինների համաձայնությունը, որով որոշվում են ամուսինների գույքային իրավունքներն ու պարտականությունները ամուսնության և (կամ) այն լուծվելու ընթացքում, իսկ նույն օրենսգրքի 28-րդ հոդվածի 2-րդ մասը սահմանում է, որ ամուսնական պայմանագիրը կնքվում է գրավոր և ենթակա է նոտարական վավերացման:

«Նոտարիատի մասին» ՀՀ օրենքի 36-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետի համաձայն` նոտարը վավերացնում է գործարքներ (պայմանագրեր, կտակներ, լիազորագրեր, համաձայնագրեր) և այլն: Նույն օրենքի 55-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` նոտարը վավերացնում է այն գործարքները, որոնց համար օրենքով նախատեսված է պարտադիր նոտարական ձև:

ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 51-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` գործի հանգամանքները, որոնք օրենքի կամ այլ իրավական ակտերի համաձայն՝ պետք է հաստատվեն միայն որոշակի ապացույցներով, չեն կարող հաստատվել այլ ապացույցներով:

Վերը նշված օրենսդրական ակտերի նորմերի համաձայն` ամուսնական պայմանագիրը գրավոր գործարք է, որն օրենքի ուժով ենթակա է պարտադիր նոտարական վավերացման, իսկ ամուսինների միջև իրենց գույքային իրավունքների ու պարտականությունների վերաբերյալ համաձայնություն կնքվելու հանգամանքը կարող է հաստատվել միայն գրավոր ձևակերպված և նոտարական վավերացում ստացած ամուսնական պայմանագրով:

Գործի փաստական հանգամանքներից ակնհայտ է, որ հայցվորի կողմից որպես ամուսնական պայմանագիր ներկայացված 12.08.2003թ. ամուսինների կողմից ստորագրված համաձայնությունն ընդհանրապես նոտարական վավերացում չի ստացել, իսկ 01.11.2013թ. համաձայնությունը «Նոտարիատի մասին» ՀՀ օրենքի 36-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետի և 55-րդ հոդված 1-ին մասի պահանջներին համապատասխան վավերացված չէ նոտարի կողմից:

Անդրադառնալով 01.11.2013թ. համաձայնությանը` հարկ է նշել, որ նոտարը «Նոտարիատի մասին» ՀՀ օրենքի 67-րդ հոդվածի պահանջների համաձայն, վավերացրել է նշված փաստաթղթի (ըստ նոտարի` հայտարարության) վրա եղած Զարուհի Շահպարոնյանի և Տիգրան Սարգսյանի ստորագրությունների իսկությունը և չի հաստատել փաստաթղթում շարադրված փաստերը: Այսինքն` նոտարի կողմից չի իրականացվել գործարքի վավերացում:

«Նոտարիատի մասին» ՀՀ օրենքի 36-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված նոտարի կողմից իրականացվող նոտարական գործողություններից է փաստաթղթերի վրա եղած ստորագրությունների իսկության վավերացումը: Նույն օրենքի 67-րդ հոդվածի 1-ին և 2-րդ մասերի համաձայն` նոտարը վավերացնում է այն բոլոր փաստաթղթերի վրա եղած ֆիզիկական անձանց ստորագրությունների իսկությունը, որոնք չունեն գործարքի բնույթ: Նոտարը, վավերացնելով ֆիզիկական անձի ստորագրության իսկությունը, չի հավաստում կամ հաստատում փաստաթղթում շարադրված փաստերը, այլ սոսկ հաստատում է, որ ստորագրությունը կատարել է որոշակի անձ:

Վերոգրյալից հետևում է, որ գործարքների (ամուսնական պայմանագրի) վավերացումը և փաստաթղթերի (որոնք չունեն գործարքի բնույթ) վրա եղած ֆիզիկական անձանց ստորագրությունների իսկության վավերացումը նոտարի կողմից իրականացվող երկու տաբեր նոտարական գործողություններ են:

Նշվածով հիմնավորվում է, որ Զարուհի Շահպարոնյանի և Տիգրան Սարգսյանի միջև և՛ 12.08.2003թ. ստորագրված «Համաձայնությունը», և՛ 01.11.2013թ. «Համաձայնությունը», որոնք որպես ամուսնական պայմանագիր՝ վավերացված չեն նոտարական կարգով, չեն կարող դիտվել ամուսնության ընթացքում ամուսինների գույքային իրավունքներն ու պարտականություններն որոշող ամուսնական պայմանագիր և չեն հանդիսանում գործի ճիշտ լուծման համար թույլատրելի ապացույց:

Անհրաժեշտ է նաև նշել, որ գործարքի նոտարական ձևը չպահպանելը հանգեցնում է գործարքի անվավերության: Նման գործարքն առոչինչ է (ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 300-րդ հոդվածի 1-ին մաս), իսկ անվավեր գործարքը չի հանգեցնում իրավաբանական հետևանքների, բացառությամբ այն հետևանքների, որոնք կապված են գործարքի անվավերության հետ (ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 304-րդ հոդվածի 1-ին մաս):

Գտնում եմ, որ Դատարանը, ամուսնության ընթացքում ամուսինների ձեռք բերած գույքն ամուսիններից մեկի (ոչ ամուսինների համատեղ) սեփականությունը լինելու հանգամանքը հաստատված համարելով ոչ պատշաճ ապացույցով, թույլ է տվել ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 201-րդ հոդվածի 1-ին մասի, ՀՀ ընտանեկան օրենսգրքի 28-րդ հոդվածի 2-րդ մասի, ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 51-րդ հոդվածի 1-ին մասի ակնհայտ և կոպիտ խախտումներ:

2.2. ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 1499-րդ հոդվածի 1-ին և 2-րդ մասերի համաձայն` դատավորը, համարելով գործը դատաքննության նախապատրաստված, որոշում է կայացնում գործը դատաքննության նշանակելու մասին: Գործը դատաքննության նշանակելու մասին որոշումն ուղարկվում է գործին մասնակցող անձանց, որում նշվում է գործի դատաքննության ժամանակի և վայրի մասին:

ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 112-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` գործի քննությունը տեղի է ունենում դատական նիստերի միջոցով` դատարանի շենքում դրա համար հատուկ նախատեսված վայրում (այսուհետ` դատական նիստերի դահլիճ), որի մասին պարտադիր կարգով տեղեկացվում են գործին մասնակցող անձինք և դատավարության այլ մասնակիցները:

ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 124-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` բոլոր ապացույցները հետազոտելուց հետո նախագահողը գործին մասնակցող անձանց հարցնում է, թե նրանք արդյոք չեն ցանկանում ներկայացնել լրացուցիչ նյութեր` դրանք հետազոտելու միջնորդությամբ: Նման միջնորդությունների բացակայության դեպքում նախագահողը գործի քննությունը հայտարարում է ավարտված, և դատարանը հայտարարում է վճռի հրապարակման վայրն ու ժամանակը:

Դատարանի վճիռը հրապարակելիս նիստը նախագահողը պարզաբանում է վճիռը բողոքարկելու կարգը: Հրապարակվելուց անմիջապես հետո վճռի օրինակը հանձնվում է գործին մասնակցած անձանց: Գործի մասնակիցներից որևէ մեկի ներկայացած չլինելու դեպքում վճռի օրինակը հրապարակման կամ հաջորդ օրը պատվիրված նամակով ուղարկվում է նրան:

ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 78-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` գործին մասնակցող անձինք դատական նիստի կամ առանձին դատավարական գործողություններ կատարելու ժամանակի և վայրի մասին տեղեկացվում են դատական ծանուցագրերի միջոցով:

ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 118-րդ հոդվածի 1-ին և 2-րդ մասերի համաձայն` հայցվորը կամ պատասխանողն իրավունք ունի դատարանին խնդրել վեճը լուծելու իր բացակայությամբ` ներկայացված փաստաթղթերի և նյութերի հիման վրա: Դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին պատշաճ ձևով տեղեկացված պատասխանողի կամ հայցվորի չներկայանալն արգելք չէ գործի քննության համար:

Վերը նշված հոդվածներից հետևում է, որ գործի քննությունը տեղի է ունենում դատական նիստերի միջոցով, և դատարանի` գործին մասնակցող անձանց դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին ծանուցելու պարտականությունը սահմանափակված չէ որևէ պայմանով, ուստի կողմերի` վեճը իրենց բացակայությամբ լուծելու վերաբերյալ միջնորդության առկայությունը նույնպես դատարանին չի ազատում դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին կողմերին ծանուցելու պարտականությունից:

Սույն գործով 2014թ. ապրիլի 11-ի նախնական դատական նիստի ընթացքում, որն անցկացվել է կողմերի բացակայությամբ, Դատարանը դատաքննության նախապատրաստական փուլից անմիջապես անցել է դատաքննության փուլ, ավարտել է դատաքննությունը և նույն օրն էլ հրապարակել է վճիռը:

Վերոգրյալից հետևում է, որ Դատարանը որոշում չի կայացրել գործը դատաքննության նշանակելու մասին, չի իրականացրել դատաքննության ժամանակի և վայրի մասին գործին մասնակցող անձանց պարտադիր կարգով ծանուցելու իր պարտականությունը, որով թույլ է տվել ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 1499-րդ հոդվածի և 112-րդ հոդվածի 1-ին մասի ակնհայտ և կոպիտ խախտումներ: Կողմերին չծանուցելով դատաքննության ժամանակի և վայրի մասին` նրանց զրկել է բուն դատաքննությանը մասնակցելու իրավունքից: Դատարանը կողմերին չի ծանուցել նաև վճռի հրապարակման ժամանակի և վայրի մասին, որով թույլ է տվել ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 112-րդ հոդվածի 1-ին մասի, 78-րդ հոդվածի 1-ին մասի, 124-րդ հոդվածի 1-ին մասի ակնհայտ և կոպիտ խախտումներ:

2.3. Թիվ ԵԱԴԴ/0702/02/13 քաղաքացիական գործով (ըստ հայցի «ՎՏԲ-Հայաստան բանկ» ՓԲԸ-ի՝ ընդդեմ Ռաֆիկ Սարգսյանի, Տիգրան Սարգսյանի, երրորդ անձ «Դվին Հոլդինգ» ՓԲԸ` գումարի բռնագանձման պահանջի մասին) Երևան քաղաքի Աջափնյակ և Դավթաշեն վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանը (դատավոր` Արթուր Սմբատյան) բավարարել է հայցվոր «ՎՏԲ-Հայաստան բանկ» ՓԲԸ-ի միջնորդությունը` որպես հայցի ապահովման միջոց հայցագնի չափով պատասխանողների գույքի և դրամական միջոցների վրա արգելանք դնելու վերաբերյալ: 24.06.2014թ. տրված թիվ ԵԱԴԴ/0702/02/13 կատարողական թերթի հիման վրա հարուցվել է թիվ 01/04-3940/13 կատարողական վարույթը, և արգելանք է դրվել Գույքի վրա: Սույն կատարողական վարույթի կողմեր են հանդիսացել պահանջատեր «ՎՏԲ-Հայաստան բանկ» ՓԲԸ-ն և պարտապան Տիգրան Սարգսյանը:

Պարտապան Տիգրան Սարգսյանի կինը` Զարուհի Շահպարոնյանը, թիվ ԵԱԴԴ/0702/02/13 քաղաքացիական գործի շրջանակներում «ՎՏԲ-Հայաստան բանկ» ՓԲԸ-ի միջնորդությամբ Գույքի վրա դրված արգելանքը վերացնելու հայցով դիմել է Դատարան՝ ընդդեմ ՀՀ արդարադատության նախարարության ԴԱՀԿ ապահովող ծառայության Երևան քաղաքի Արաբկիր և Քանաքեռ-Զեյթուն տարածքային բաժնի:

«Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 45-րդ հոդվածի 1-ին մասը սահմանում է, որ արգելանքի տակ գտնվող գույքի պատկանելության վերաբերյալ վեճ ծագելու դեպքում շահագրգիռ անձն իրավունք ունի գույքն արգելանքից հանելու վերաբերյալ հայցով դիմել գույքի գտնվելու վայրի առաջին ատյանի դատարան: Նույն հոդվածի 3-րդ մասի համաձայն` գույքն արգելանքից հանելու վերաբերյալ հայցը ներկայացվում է ընդդեմ պարտապանի և (կամ) պահանջատիրոջ …:

Չնայած օրենքի հիշյալ պահանջի, սույն գործով Գույքն արգելանքից հանելու վերաբերյալ հայցը ներկայացվել է ոչ թե ընդդեմ պարտապան Տիգրան Սարգսյանի և (կամ) պահանջատեր «ՎՏԲ-Հայաստան բանկ» ՓԲԸ-ի, այլ ընդդեմ ՀՀ արդարադատության նախարարության ԴԱՀԿ ապահովող ծառայության Երևան քաղաքի Արաբկիր և Քանաքեռ-Զեյթուն տարածքային բաժնի:

Դատարանը, ղեկավարվելով «Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 45-րդ հոդվածով, բավարարել է Գույքը արգելանքից հանելու վերաբերյալ հայցը:

Այս կապակցությամբ գտնում եմ, որ պահանջատիրոջ և (կամ) պարտապանի գործի քննությանը որպես պատասխանող չմասնակցելու պայմաններում ՀՀ արդարադատության նախարարության ԴԱՀԿ ապահովող ծառայության Երևան քաղաքի Արաբկիր և Քանաքեռ-Զեյթուն տարածքային բաժինը պատշաճ պատասխանող չէր հանդիսանում, իսկ Դատարանը վճիռ է կայացրել գործին մասնակից չդարձած «ՎՏԲ-Հայաստան բանկ» ՓԲԸ-ի իրավունքների և պարտականությունների վերաբերյալ:

Դատարանը կայացրել է գործն ըստ էության լուծող դատական ակտ, որն առնչվում է «ՎՏԲ-Հայաստան բանկ» ՓԲԸ-ի իրավունքներին և պարտականություններին, քանի որ Գույքի վրա արգելանք դրվել է ընկերության միջնորդությամբ, մինչդեռ, վերջինս գործի քննությանը չի մասնակցել:

Նշվածով հիմնավորվում է, որ «ՎՏԲ-Հայաստան բանկ» ՓԲԸ-ը զրկվել է իր դատավարական իրավունքներից օգտվելու և դատավարական պարտականությունները կատարելու հնարավորությունից, ինչի արդյունքում խախտվել է նրա` ՀՀ Սահմանադրության 19-րդ հոդվածով և «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» Եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածով երաշխավորված` հավասարության պայմաններում, արդարության բոլոր պահանջների պահպանմամբ, անկախ և անկողմնակալ դատարանի կողմից ողջամիտ ժամկետում իր գործի հրապարակային քննության իրավունքը:

ՀՀ վճռաբեկ դատարանն իր նախադեպային որոշումներում (17.11.2006թ. թիվ 3-2343 (ՎԴ), 03.12.2010թ. թիվ ԵԿԴ/0978/02/08) արտահայտել է այն իրավական դիրքորոշումը, որ դատարանը գործին մասնակից չդարձած անձանց իրավունքների և պարտականությունների վերաբերյալ վճիռ կայացնելով` խախտում է վերջիններիս ՀՀ Սահմանադրության 19-րդ հոդվածով և Կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածով երաշխավորված արդար դատաքննության իրավունքը:

Վերը շարադրված նորմերի պահանջների խախտման հետևանքով խոչընդոտվել է գործի հանգամանքների բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ հետազոտումը, խախտվել է «ՎՏԲ-Հայաստան բանկ» ՓԲԸ-ի արդար դատաքննության իրավունքը: Գտնում եմ, որ վերը շարադրված խախտումներն ազդել են գործով հիմնավորված և օրինական վճռի կայացմանը, այն է` Դատարանի կողմից թույլ է տրվել ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 130-րդ հոդվածի 3-րդ մասի, 130.1 հոդվածի 1-ին և 2-րդ մասերի ակնհայտ և կոպիտ խախտումներ:

 

3. Դատավորի բացատրությունը.

Դատարանի դատավոր Գագիկ Հեբոյանը 03.09.2014թ. ՀՀ արդարադատության նախարարին ներկայացրել է բացատրություն (ՀՀ արդարադատության նախարարությունում ստացվել է 11.09.2014թ.), որում մասնավորապես նշված է. «Սույն գործով կողմերը, գործի փաստական հանգամանքների վերաբերյալ իրենց դիրքորոշումը գրավոր հայտնելով, միջնորդել են նաև գործը քննել իրենց բացակայությամբ և իրենց լրացուցիչ չծանուցել հետագա դատական նիստին ներկայանալու վերաբերյալ: Սույն պայմաններում, երբ կողմերը հրաժարվել են հետագա դատական նիստերին մասնակցել և միջնորդել են ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 118-րդ հոդվածով սահմանված կարգով հետագա նիստերն անցկացնել իրենց բացակայությամբ, դատարանը չի ծանուցել նրանց և ավարտելով նախնական դատական նիստը` կայացրել է որոշում նախնական դատական նիստից դատաքննությանը անցնելու մասին: ... Տվյալ դեպքում կողմերի բացակայությամբ քննվող գործով դատարանը կողմերին վճռի հրապարակման վայրի, օրվա և ժամի վերաբերյալ լրացուցիչ չի տեղեկացնում, քանի որ նման պարտավորություն չունի»:

Դատավոր Գ. Հեբոյանը, վկայակոչելով «Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 45-րդ հոդվածի դրույթները, իր բացատրությունում նշել է նաև. «Սույն գործով հայցը ներկայացվել ոչ թե ընդդեմ պարտապան Տիգրան Սարգսյանի կամ պահանջատեր «ՎՏԲ-Հայաստան բանկ» ՓԲԸ-ի, այլ ընդդեմ ՀՀ ԱՆ ԴԱՀԿ ծառայության: Հայցվոր Զարուհի Շահպարոնյանը, գտնելով, որ իր գույքային իրավունքը խախտվել է ՀՀ ԱՆ ԴԱՀԿ ծառայության աշխատակցի չհիմնավորված գործողության արդյունքում, որը առանց ճշտելու արգելանք է դրել իրեն միանձնյա պատկանող գույքի վրա, պատասխանող է ճանաչել միայն վերջինիս: Սույն պարագայում բանկը չի ծանուցվել գործին մասնակցելու վերաբերյալ, քանի որ ներկայացված հայցադիմումով այն դատավարական կարգավիճակ չի ունեցել»:

Դատավոր Գ. Հեբոյանի կողմից բացատրությամբ բերված փաստարկները հերքվում են սույն եզրակացությամբ բերված հիմնավորումներով:

Դատավորի կողմից լրացուցիչ ստուգումներ կատարելու միջնորդություն կամ լրացուցիչ բացատրություններ չեն ներկայացվել:

 

4. Եզրակացություն

Հիմք ընդունելով վերոգրյալը` գտնում եմ, որ Դատարանի դատավոր Գ. Հեբոյանը թիվ ԿԴ3/0110/02/14 քաղաքացիական գործով արդարադատություն իրականացնելիս թույլ է տվել նյութական և դատավարական նորմերի ակնհայտ և կոպիտ հետևյալ խախտումները.

4.1 Ակնհայտ և կոպիտ է ամուսնության ընթացքում ձեռք բերված գույքը ամուսիններից մեկի (ոչ ամուսինների համատեղ) սեփականությունը լինելու հանգամանքը հաստատված համարելը` օրենքով չթույլատրված ապացույցով, որով սխալ են կիրառվել ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 201-րդ հոդվածի 1-ին մասը և ՀՀ ընտանեկան օրենսգրքի 28-րդ հոդվածի 2-րդ մասը, ինչպես նաև խախտվել են ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 51-րդ հոդվածի 1-ին մասի պահանջները.

Գտնում եմ, որ նշված նյութական և դատավարական օրենքի նորմերի խախտումները չեն կարող կասկածի տակ դրվել որևէ ողջամիտ իրավական ենթադրությամբ կամ փաստարկով, անհամատեղելի են դատավորի բարձր կոչման հետ, ինչպես նաև կատարված են կոպիտ անփութությամբ, քանի որ դատավորը տվյալ իրադրությունում կարող էր և պարտավոր էր կանխատեսել իր վարքագծի ոչ իրավաչափ բնույթը:

(Տես եզրակացության 2-րդ բաժնի 2.1. կետը, որտեղ շարադրված է Դատարանի կողմից ոչ պատշաճ ապացույցով սույն գործի լուծման համար նշանակություն ունեցող փաստը հաստատված համարելու վերաբերյալ փաստական հանգամանքները և հիմնավորումները:)

4.2 Ակնհայտ և կոպիտ է գործը դատաքննության նշանակելու մասին որոշում չկայացնելը, դատաքննության ժամանակի և վայրի մասին գործին մասնակցող անձանց պարտադիր կարգով տեղեկացնելու իր պարտականության չիրականացնելը, որով խախտվել են ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 1499-րդ հոդվածի, 112-րդ հոդվածի 1-ին մասի պահանջները.

Գտնում եմ, որ նշված դատավարական օրենքի նորմերի խախտումները չեն կարող կասկածի տակ դրվել որևէ ողջամիտ իրավական ենթադրությամբ կամ փաստարկով, անհամատեղելի են դատավորի բարձր կոչման հետ, ինչպես նաև կատարված են կոպիտ անփութությամբ, քանի որ դատավորը տվյալ իրադրությունում կարող էր և պարտավոր էր կանխատեսել իր վարքագծի ոչ իրավաչափ բնույթը:

(Տես եզրակացության 2-րդ բաժնի 2.2. կետում ներկայացված Դատարանի կողմից գործը դատաքննության նշանակելու մասին որոշում չկայացնելու, դատաքննության ժամանակի և վայրի մասին գործին մասնակցող անձանց չծանուցելու վերաբերյալ փաստական հանգամանքները և հիմնավորումները:)

4.3 Ակնհայտ և կոպիտ է կողմերին վճռի հրապարակման ժամանակի և վայրի մասին չծանուցելը, որով խախտվել են ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 112-րդ հոդվածի 1-ին մասի, 78-րդ հոդվածի 1-ին մասի, 124-րդ հոդվածի 1-ին մասի պահանջները.

Գտնում եմ, որ նշված դատավարական օրենքի նորմերի խախտումները չեն կարող կասկածի տակ դրվել որևէ ողջամիտ իրավական ենթադրությամբ կամ փաստարկով, անհամատեղելի են դատավորի բարձր կոչման հետ, ինչպես նաև կատարված են կոպիտ անփութությամբ, քանի որ դատավորը տվյալ իրադրությունում կարող էր և պարտավոր էր կանխատեսել իր վարքագծի ոչ իրավաչափ բնույթը:

(Տես եզրակացության 2-րդ բաժնի 2.2. կետում ներկայացված Դատարանի կողմից վճռի հրապարակման ժամանակի և վայրի մասին կողմերին չծանուցելու վերաբերյալ փաստական հանգամանքները և հիմնավորումները):

4.4 Ակնհայտ և կոպիտ է պահանջատիրոջ և /կամ պարտապանի գործի քննությանը որպես կողմ չմասնակցելու պայմաններում (այն դեպքում, երբ օրենքը սահմանում է, որ գույքն արգելանքից հանելու վերաբերյալ հայցը հարուցվում է ընդդեմ պարտապանի և (կամ) պահանջատիրոջ), գույքը արգելանքից հանելու վերաբերյալ հայցը բավարարելը, որով սխալ է կիրառվել «Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 45-րդ հոդվածի 3-րդ մասը, որի արդյունքում խախտվել են ՀՀ Սահմանադրության 19-րդ հոդվածի, «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» Եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածի պահանջները.

Գտնում եմ, որ նշված նյութական օրենքի նորմերի խախտումները չեն կարող կասկածի տակ դրվել որևէ ողջամիտ իրավական ենթադրությամբ կամ փաստարկով, անհամատեղելի են դատավորի բարձր կոչման հետ, ինչպես նաև կատարված են կոպիտ անփութությամբ, քանի որ դատավորը տվյալ իրադրությունում կարող էր և պարտավոր էր կանխատեսել իր վարքագծի ոչ իրավաչափ բնույթը:

(Տես եզրակացության 2-րդ բաժնի 2.3. կետում ներկայացված գույքը արգելանքից հանելու վերաբերյալ հայցը ընդդեմ ոչ պատշաճ պատասխանողի, այն է` դատական ակտերի հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայության ներկայացնելու, և Դատարանի կողմից սույն պահանջով որպես պատշաճ պատասխանողներ` պահանջատիրոջ և (կամ) պարտապանի գործի քննությանը չմասնակցելու պայմաններում հայցը բավարարելու վերաբերյալ փաստական հանգամանքները և հիմնավորումները:)»:

 

3. Դատավորի բացատրությունում բերված փաստարկները ՀՀ արդարադատության նախարարի կողմից հարուցված կարգապահական վարույթի վերաբերյալ.

Դատավոր Գ. Հեբոյանը ՀՀ արդարադատության նախարարին ներկայացրել է բացատրություն, որում մասնավորապես նշել է.

«Ըստ ՀՀ արդարադատության նախարարի կողմից ներկայացված եզրակացության Դատարանը հաստատված է համարել այն հանգամանքը, որ 2005 թվականին հայցվոր Զարուհի Շահպարոնյանի կողմից ձեռք բերված գույքը չի հանդիսանում ամուսինների համատեղ կյանքում ձեռք բերված գույք, այլ հայցվորի անձնական գույքն է, քանի որ Զարուհի Շահպարոնյանի և Տիգրան Սարգսյանի միջև 2003 թվականին կնքված ամուսնական պայմանագրի համաձայն՝ նույն թվականի օգոստոսի 1-ից հետո` ամուսնության ընթացքում ձեռք բերված գույքը կողմերից յուրաքանչյուրի սեփականությունն է:

ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 201-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` ամուսնության ընթացքում ամուսինների ձեռք բերած գույքը նրանց համատեղ սեփականությունն է, եթե այլ բան նախատեսված չէ օրենքով կամ նրանց միջև կնքված պայմանագրով:

ՀՀ ընտանեկան օրենսգրքի 27-րդ հոդվածի համաձայն` ամուսնական պայմանագիրը ամուսնացող անձանց համաձայնությունն է կամ ամուսինների համաձայնությունը, որով որոշվում են ամուսինների գույքային իրավունքներն ու պարտականությունները ամուսնության և (կամ) այն լուծվելու ընթացքում, իսկ նույն օրենսգրքի 28-րդ հոդվածի 2-րդ մասը սահմանում է, որ ամուսնական պայմանագիրը կնքվում է գրավոր և ենթակա է նոտարական վավերացման:

Գործով հայցվոր Զարուհի Շահպարոնյանի և Տիգրան Սարգսյանի միջև ստորագրված և որպես ամուսնական պայմանագիր ներկայացված համաձայնությունը կազմված է գրավոր ձևով, սակայն նոտարի կողմից չի վավերացվել, այլ նոտարը հաստատել է դրանց վրա եղած Զարուհի Շահպարոնյանի և Տիգրան Սարգսյանի ստորագրությունները: Դրա իսկությունը չի վիճարկվել գործով պատասխանող ՀՀ ԱՆ ԴԱՀԿ ծառայության կողմից, այն Դատարանը հիմք է ընդունել և բավարարել հայցը:

Ըստ ՀՀ արդարադատության նախարարի կողմից ներկայացված եզրակացության՝ ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 1499 -րդ հոդվածի 1-ին և 2-րդ մասերի համաձայն` դատավորը, համարելով գործը դատաքննության նախապատրաստված, որոշում է կայացնում գործը դատաքննության նշանակելու մասին: Գործը դատաքննության նշանակելու մասին որոշումն ուղարկվում է գործին մասնակցող անձանց, որում նշվում է գործի դատաքննության ժամանակի և վայրի մասին:

Նույն օրենսգրքի 124-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` բոլոր ապացույցները հետազոտելուց նախագահողը գործին մասնակցող անձանց հարցնում է, թե նրանք արդյոք չեն ցանկանում ներկայացնել լրացուցիչ նյութեր` դրանք հետազոտելու միջնորդությամբ: Նման միջնորդությունների բացակայության դեպքում նախագահողը գործի քննությունը հայտարարում է ավարտված, և դատարանը հայտարարում է վճռի հրապարակման վայրն ու ժամանակը:

Սույն գործով կողմերը, գործի փաստական հանգամանքների վերաբերյալ իրենց դիրքորոշումը գրավոր հայտնելով, միջնորդել են նաև գործը քննել իրենց բացակայությամբ և իրենց լրացուցիչ չծանուցել հետագա դատական նիստին ներկայանալու վերաբերյալ: Նման պայմաններում, երբ կողմերը հրաժարվել են հետագա դատական նիստերին մասնակցել և միջնորդել են ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 118-րդ հոդվածով սահմանված կարգով հետագա նիստերն անցկացնել իրենց բացակայությամբ, Դատարանը չի ծանուցել նրանց և, ավարտելով նախնական դատական նիստը, կայացրել է որոշում նախնական դատական նիստից դատաքննությանն անցնելու մասին: ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 124-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` (…) նախագահողը գործի քննությունը հայտարարում է ավարտված, և դատարանը հայտարարում է վճռի հրապարակման վայրն ու ժամանակը: Տվյալ դեպքում կողմերի բացակայությամբ քննվող գործով դատարանը կողմերին վճռի հրապարակման վայրի, օրվա և ժամի վերաբերյալ լրացուցիչ չի տեղեկացնում, քանի որ նման պարտավորություն չունի:

Ինչ վերաբերվում է վճիռը նույն դատական նիստում հրապարակելուն, ապա այն հրապարակվել է ոչ թե նույն նիստում, այլ նույն օրը՝ մեկ այլ ժամի:

«Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 45-րդ հոդվածը սահմանում է, որ արգելանքի տակ գտնվող գույքի պատկանելիության վերաբերյալ վեճ ծագելու դեպքում շահագրգիռ անձն իրավունք ունի գույքն արգելանքից հանելու վերաբերյալ հայցով դիմել գույքի գտնվելու վայրի առաջին ատյանի դատարան: Նույն հոդվածի 3-րդ մասի համաձայն` գույքն արգելանքից հանելու վերաբերյալ հայցը ներկայացվում է ընդդեմ պարտապանի և /կամ/ պահանջատիրոջ: Սույն գործով հայցը ներկայացվել է ոչ թե ընդդեմ պարտապան Տիգրան Սարգսյանի կամ պահանջատեր «ՎՏԲ-Հայաստան բանկ» ՓԲԸ-ի, այլ՝ ընդդեմ ՀՀ ԱՆ ԴԱՀԿ ծառայության:

Հայցվոր Զարուհի Շահպարոնյանը, գտնելով, որ իր գույքային իրավունքը խախտվել է ՀՀ ԱՆ ԴԱՀԿ ծառայության աշխատակցի չհիմնավորված գործողության արդյունքում, որն առանց ճշտելու արգելանք է դրել իրեն միանձնյա պատկանող գույքի վրա, պատասխանող է ճանաչել միայն վերջինիս: Սույն պարագայում Դատարանը «ՎՏԲ-Հայաստան բանկ» ՓԲԸ-ին չի ծանուցել գործին մասնակցելու վերաբերյալ, քանի որ ներկայացված հայցադիմումով վերջինս դատավարական կարգավիճակ չի ունեցել»:

 

4. Կարգապահական պատասխանատվության հարցի քննության համար էական նշանակություն ունեցող փաստերը.

Խորհուրդը հիմք է ընդունում արձանագրված հետևյալ փաստերը.

1) Երևան քաղաքի Աջափնյակ և Դավթաշեն վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանը թիվ ԵԱԴԴ/0702/02/13 քաղաքացիական գործի շրջանակներում բավարարել է հայցվոր «ՎՏԲ-Հայաստան բանկ» ՓԲԸ-ի` գործով պատասխանող Տիգրան Սարգսյանին սեփականության իրավունքով պատկանող գույքի և դրամական միջոցների վրա հայցի ապահովման միջոց կիրառելու վերաբերյալ միջնորդությունը, որի արդյունքում հարկադիր կատարողի կողմից արգելանք է դրվել ՀՀ Կոտայքի մարզի Եղվարդ քաղաքի Անտառտնտեսության անասնագոմերի վրա:

2) Երևան քաղաքի Աջափնյակ և Դավթաշեն վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանի կողմից թիվ ԵԱԴԴ/0702/02/13 քաղաքացիական գործի շրջանակներում 24.06.2013թ. տրված և թիվ ԿԴ3/0110/02/14 քաղաքացիական գործում առկա կատարողական թերթի համաձայն` պահանջատեր է հանդես գալիս «ՎՏԲ-Հայաստան Բանկ» ՓԲԸ-ն, իսկ պարտապան` Տիգրան Սարգսյանը:

3) Թիվ ԵԱԴԴ/0702/02/13 քաղաքացիական գործով պատասխանող Տիգրան Սարգսյանի կինը` Զարուհի Շահպարոնյանը, 27.03.2014թ. հայցադիմում է ներկայացրել Դատարան՝ ընդդեմ ՀՀ ԱՆ ԴԱՀԿ ապահովող ծառայության` ՀՀ Կոտայքի մարզի Եղվարդ քաղաքի Անտառտնտեսության անասնագոմերի վրա դրված արգելանքը հանելու պահանջով, որը նույն օրը Դատարանի կողմից ընդունվել է վարույթ:

4) Դատարանի կողմից թիվ ԿԴ3/0110/02/14 քաղաքացիական գործով 11.04.2014թ. հրավիրված միակ նախնական դատական նիստն անցկացվել է պատշաճ ծանուցված կողմերի բացակայությամբ, որոնք, առաջնորդվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 118-րդ հոդվածի 1-ին մասով, Դատարանին խնդրել են վեճը լուծել իրենց բացակայությամբ` ներկայացված փաստաթղթերի և նյութերի հիման վրա: Այդ դատական նիստի ընթացքում Դատարանը դատաքննության նախապատրաստական փուլից անմիջապես անցել է դատաքննության փուլ, ավարտել է դատաքննությունը և նույն օրն էլ հրապարակել է վճիռը:

Քաղաքացիական գործում առկա չէ գործը դատաքննության նշանակելու մասին որոշումը գործին մասնակցող անձանց ուղարկելու վերաբերյալ որևէ ապացույց: Գործի նյութերում առկա չեն նաև դատաքննության ժամանակի և վայրի մասին գործին մասնակցող անձանց պատշաճ ձևով ծանուցելու մասին ապացույցներ:

5) Թիվ ԿԴ3/0110/02/14 քաղաքացիական գործում առկա են որպես ամուսնական պայմանագիր ներկայացված՝ Զարուհի Շահպարոնյանի և Տիգրան Սարգսյանի կողմից ստորագրված «Համաձայնություն» վերտառությամբ՝ թվով 2 փաստաթղթեր, որոնցից առաջինը` կնքված 12.08.2003թ., ընդհանրապես նոտարական վավերացում չի ստացել, իսկ երկրորդի վրա նոտարի կողմից 01.11.2013թ. կատարվել է հետևյալ վավերացնող մակագրությունը. «…վավերացնում եմ քաղաքացիների ստորագրության իսկությունը, որը կատարվել է իմ ներկայությամբ: «Նոտարիատի մասին» ՀՀ օրենքի 67-րդ հոդվածի համաձայն` վավերացվում է որոշակի անձի ստորագրության իսկությունը, այլ ոչ սույն հայտարարության բովանդակությունը…»:

6) Դատարանը, հիմնվելով որպես ամուսնական պայմանագիր ներկայացված հայցվորի և վերջինիս ամուսնու գույքային իրավունքներն ու պարտականություններն ամուսնության ընթացքում որոշող 12.08.2003թ. կնքված «Համաձայնություն» վերտառությամբ փաստաթղթի վրա, 11.04.2014թ. վճռով հայցը բավարարել է:

7) ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի 30.10.2014թ. որոշմամբ Դատարանի 11.04.2014թ. վճռի դեմ «ՎՏԲ-Հայաստան Բանկ» ՓԲԸ-ի անունից բերված վերաքննիչ բողոքը բավարարվել է, նշված վճիռը բեկանվել, և գործն ուղարկվել է Դատարան` նոր քննության:

 

5. Խորհրդի պատճառաբանությունները և եզրահանգումը.

Քննարկելով Դատարանի դատավոր Գ. Հեբոյանին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու հարցը, լսելով ՀՀ արդարադատության նախարարի ներկայացուցչի զեկույցը, դատավորի բացատրությունը, ուսումնասիրելով վարույթի նյութերը և հետազոտելով ապացույցները` Խորհուրդը գտնում է, որ ներկայացված միջնորդությունը ենթակա է բավարարման հետևյալ պատճառաբանությամբ.

1. ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 201-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` ամուսնության ընթացքում ամուսինների ձեռք բերած գույքը նրանց համատեղ սեփականությունն է, եթե այլ բան նախատեսված չէ օրենքով կամ նրանց միջև կնքված պայմանագրով:

ՀՀ ընտանեկան օրենսգրքի (ընդունվել է 09.11.2004թ., ուժի մեջ մտել` 19.04.2005թ.) 27-րդ հոդվածի համաձայն` ամուսնական պայմանագիրն ամուսնացող անձանց համաձայնությունն է կամ ամուսինների համաձայնությունը, որով որոշվում են ամուսինների գույքային իրավունքներն ու պարտականությունները ամուսնության և (կամ) այն լուծվելու ընթացքում:

Նույն օրենսգրքի 28-րդ հոդվածի համաձայն` ամուսնական պայմանագիրը կարող է կնքվել ինչպես մինչև ամուսնության պետական գրանցումը, այնպես էլ ամուսնության ցանկացած ժամանակահատվածում: Ամուսնության պետական գրանցումից առաջ կնքված ամուսնական պայմանագիրն ուժի մեջ է մտնում ամուսնության պետական գրանցման պահից: Ամուսնական պայմանագիրը կնքվում է գրավոր և ենթակա է նոտարական վավերացման:

Վերոգրյալի արդյունքում Խորհուրդն արձանագրում է, որ մինչև ՀՀ ընտանեկան օրենսգրքի 09.11.2004թ. ընդունվելը, ամուսնական պայմանագրի իրավական կարգավորումը տրվել է միայն ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքով, որը, սակայն, ամուսնական պայմանագրի կնքման ձևի վերաբերյալ որևէ պահանջ չի նախատեսել:

Գործի նյութերի ուսումնասիրությունից երևում է, որ թիվ ԿԴ3/0110/02/14 քաղաքացիական գործի ելքը պայմանավորվել է բացառապես հայցվորի կողմից որպես ամուսնական պայմանագիր ներկայացված հայցվորի և վերջինիս ամուսնու գույքային իրավունքներն ու պարտականություններն ամուսնության ընթացքում որոշող «Համաձայնություն» վերտառությամբ փաստաթղթով: 12.08.2003թ. կնքված նշված փաստաթուղթը ստորագրված է հայցվորի և վերջինիս ամուսնու կողմից, սակայն նոտարական վավերացում չի ստացել:

«Իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենքի 78-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` իրավական ակտը տարածվում է մինչև դրա ուժի մեջ մտնելը ծագած հարաբերությունների վրա, այսինքն` ունի հետադարձ ուժ միայն սույն օրենքով և այլ օրենքներով, ինչպես նաև տվյալ իրավական ակտով նախատեսված դեպքերում:

Հետադարձ ուժ չի կարող տրվել իրավաբանական կամ ֆիզիկական անձանց իրավունքները կամ ազատությունները սահմանափակող, դրանց իրականացման կարգը խստացնող կամ պատասխանատվություն սահմանող, կամ պատասխանատվությունը խստացնող կամ պարտականություններ սահմանող, կամ պարտականությունների կատարման կարգ սահմանող կամ խստացնող, իրավաբանական կամ ֆիզիկական անձանց գործունեության նկատմամբ հսկողության, կամ վերահսկողության կարգ սահմանող կամ խստացնող, ինչպես նաև նրանց իրավական վիճակն այլ կերպ վատթարացնող իրավական ակտերին:

Խորհուրդն արձանագրում է, որ թիվ ԿԴ3/0110/02/14 քաղաքացիական գործով հայցի բավարարման հիմքում դրված որպես ամուսնական պայմանագիր ներկայացված «Համաձայնություն» վերտառությամբ փաստաթուղթը կնքվել է 12.08.2003թ., այսինքն` մինչև ՀՀ ընտանեկան օրենսգրքի ընդունվելը, հետևաբար վերջինիս կարգավորումները չեն կարող տարածվել այդ պայմանագրի վրա: Այսինքն` թիվ ԿԴ3/0110/02/14 քաղաքացիական գործով հայցվորի և վերջինիս ամուսնու միջև 12.08.2003թ. կնքված ամուսնական պայմանագրի նկատմամբ կիրառելի է միայն ՀՀ քաղաքացիական օրենսգիրքը, որը, ինչպես արդեն նշվեց, ամուսնական պայմանագրի կնքման ձևի վերաբերյալ որևէ պահանջ չի նախատեսում:

ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 53-րդ հոդվածի 1-ին կետի համաձայն` դատարանը յուրաքանչյուր ապացույց գնահատում է գործում եղած բոլոր ապացույցների բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ հետազոտության վրա հիմնված ներքին համոզմամբ:

Նշված իրավական նորմի վերլուծությունից հետևում է, որ «...ներքին համոզումը հիմնված է գործում եղած բոլոր ապացույցների բազմակողմանի, լրիվ, օբյեկտիվ և անմիջական հետազոտման վրա և ոչ մի դեպքում չի կարող ընկալվել որպես դատարանի կողմից կամայականության դրսևորում:

Ապացույցների հետազոտման բազմակողմանիությունը նշանակում է, որ ապացույցներ հետազոտելիս և գնահատելիս դատարանը, հանդես գալով անկախ արբիտրի դիրքերից, պետք է հավասարապես հաշվի առնի և հետազոտի և՛ հայցվորի, և՛ պատասխանողի կողմից ներկայացված ապացույցները:

Ապացույցների հետազոտման օբյեկտիվությունը նշանակում է, որ ապացույցների գնահատման գործընթացում դատարանը պետք է զերծ մնա շահագրգիռ, կողմնակալ և կանխակալ մոտեցում ցուցաբերելուց:

Ապացույցների լրիվ հետազոտումը ենթադրում է, նախ` գործով վեճի լուծման համար բավարար ապացույցների առկայություն, երկրորդ` դատարանի կողմից գործում առկա բոլոր ապացույցների վերլուծություն (...)» (տե՛ս Խորհրդի 21.01.2011 թվականի թիվ ԱԽ-1-Ո-4 որոշումը` ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի դատավորներ Ա. Խառատյանին, Ն. Տավարացյանին և Դ. Խաչատրյանին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու մասին):

Բացի այդ, ՀՀ դատական օրենսգրքի 153.2-րդ հոդվածի 6-րդ մասի համաձայն` արդարադատություն իրականացնելիս օրենքի մեկնաբանությունը, փաստերի և ապացույցների գնահատումն ինքնին չեն կարող հանգեցնել կարգապահական պատասխանատվության:

Վերոգրյալը հաշվի առնելով` Խորհուրդը գտնում է, որ ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 201-րդ հոդվածի 1-ին մասի, ՀՀ ընտանեկան օրենսգրքի 28-րդ հոդվածի 2-րդ մասի և ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 51-րդ հոդվածի 1-ին մասի խախտումների մասով ներկայացված միջնորդությունը ենթակա է մերժման, քանի որ Դատարանի դատավոր Գ. Հեբոյանի կողմից թույլ չեն տրվել նյութական և դատավարական նորմերի ակնհայտ և կոպիտ խախտումներ:

2. ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 112-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` գործի քննությունը տեղի է ունենում դատական նիստերի միջոցով` դատարանի շենքում դրա համար հատուկ նախատեսված վայրում (այսուհետ` դատական նիստերի դահլիճ), որի մասին պարտադիր կարգով տեղեկացվում են գործին մասնակցող անձինք և դատավարության այլ մասնակիցները:

Թիվ ԿԴ3/0110/02/14 քաղաքացիական գործի քննության ընթացքում գործող ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 78-րդ հոդվածի 1-ին և 2-րդ մասերի համաձայն` գործին մասնակցող անձինք դատական ծանուցագրերով տեղեկացվում են դատական նիստի կամ առանձին դատավարական գործողություններ կատարելու ժամանակի և վայրի մասին: Ծանուցագիրն ուղարկվում է պատվիրված նամակով` հանձնման մասին ծանուցմամբ կամ հաղորդագրության ձևակերպումն ապահովող կապի այլ միջոցների օգտագործմամբ կամ հանձնվում է ստացականով (այսուհետ` պատշաճ ձևով):

ՀՀ վճռաբեկ դատարանը նախկինում կայացրած իր որոշումներում անդրադարձել է ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 78-րդ հոդվածի կիրառման հարցին: Մասնավորապես, նշել է, որ տվյալ իրավական նորմը ենթադրում է գործին մասնակցող անձանց` դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին իրազեկելու կապակցությամբ դատարանի ակտիվ գործողություններ, որոնք պետք է իրականացվեն միայն վկայակոչված հոդվածով նախատեսված միջոցների և եղանակների օգտագործմամբ: Ընդ որում, անկախ ծանուցման եղանակից, ծանուցումը պետք է լինի այնպիսին, որով հնարավոր է ապացուցել գործին մասնակցող անձին (անձանց) դատական նիստի մասին տեղեկացնելու փաստը (տե՛ս «Հայկապ» բանկ ՓԲԸ-ի ժամանակավոր ադմինիստրացիայի ղեկավարն ընդդեմ Շահեն Բաբայանի թիվ 2-2128(Ա) քաղաքացիական գործով ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 26.10.2006 թվականի որոշումը):

ՀՀ վճռաբեկ դատարանը նշել է նաև, որ ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 78-րդ հոդվածով նախատեսված` դատական նիստի ժամի և վայրի մասին գործին մասնակցող անձանց տեղեկանալու իրավունքը և դատարանի տեղեկացնելու պարտականությունն ուղղակիորեն կապված են ՀՀ Սահմանադրությամբ երաշխավորված օրենքի առջև բոլորի հավասարության համընդհանուր սկզբունքի և դրանից բխող ու ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքով սահմանված մրցակցության և կողմերի հավասարության սկզբունքների հետ: Նշված սկզբունքներն ամբողջ ծավալով կարող են իրականացվել միայն այն դեպքում, երբ գործին մասնակցող անձանցից յուրաքանչյուրին ընձեռված է դատական նիստին ներկա գտնվելու հնարավորություն: Այդ իսկ պատճառով դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին գործին մասնակցող անձանց տեղեկացնելը դատարանի պարտականությունն է (տե՛ս Շենգավիթի թաղապետարանն ընդդեմ Ալվինա և Լիանա Կազկոների, Արամ, Ֆրունզ և Նարեկ Մարկոսյանների թիվ 3-2236(Ա) քաղաքացիական գործով ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 21.12.2006 թվականի որոշումը):

Խորհուրդն արձանագրում է, որ գործին մասնակցող անձանց` դատական նիստի ժամանակի և վայրի, դատավարական այլ գործողությունների իրականացման մասին պատշաճ ծանուցումը կողմերի դատական պաշտպանության իրավունքի, իրավահավասարության և մրցակցության սկզբունքների ապահովման կարևոր պայման է:

Գործի նյութերի ուսումնասիրությունից երևում է, որ Դատարանի կողմից թիվ ԿԴ3/0110/02/14 քաղաքացիական գործով 11.04.2014թ. հրավիրված միակ նախնական դատական նիստն անցկացվել է պատշաճ ծանուցված կողմերի բացակայությամբ, որոնք, առաջնորդվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 118-րդ հոդվածի 1-ին մասով, Դատարանին խնդրել են վեճը լուծել իրենց բացակայությամբ` ներկայացված փաստաթղթերի և նյութերի հիման վրա: Այդ դատական նիստի ընթացքում Դատարանը դատաքննության նախապատրաստական փուլից անմիջապես անցել է դատաքննության փուլ, ավարտել է դատաքննությունը և նույն օրն էլ հրապարակել է վճիռը:

Քաղաքացիական գործում առկա չէ գործը դատաքննության նշանակելու մասին որոշումը գործին մասնակցող անձանց ուղարկելու վերաբերյալ որևէ ապացույց: Գործի նյութերում առկա չեն նաև դատաքննության ժամանակի և վայրի մասին գործին մասնակցող անձանց պատշաճ ձևով ծանուցելու մասին ապացույցներ:

ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 1499-րդ հոդվածի համաձայն` դատավորը, համարելով գործը դատաքննության նախապատրաստված, որոշում է կայացնում գործը դատաքննության նշանակելու մասին: Գործը դատաքննության նշանակելու մասին որոշումն ուղարկվում է գործին մասնակցող անձանց, որում նշվում է գործի դատաքննության ժամանակի և վայրի մասին:

Նույն օրենսգրքի 145-րդ հոդվածի համաձայն` առանձին ակտի ձևով կայացված դատարանի որոշումը պատշաճ ձևով ուղարկվում է գործին մասնակցող անձանց` որոշումը կայացնելու օրվանից եռօրյա ժամկետում:

Վերոգրյալից հետևում է, որ դատավորը, համարելով գործը դատաքննության նախապատրաստված, պարտավոր է որոշում կայացնել գործը դատաքննության նշանակելու մասին` նշելով գործի դատաքննության ժամանակի և վայրի մասին, և այն կայացնելու օրվանից եռօրյա ժամկետում ուղարկել գործին մասնակցող անձանց:

ՀՀ դատական օրենսգրքի 153-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 1-ին և 2-րդ կետերին համապատասխան, դատավորին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու հիմքեր են` արդարադատություն իրականացնելիս դատավորի կողմից նյութական և (կամ) դատավարական նորմի ակնհայտ և կոպիտ խախտումները, որոնք կատարվել են չարամտորեն կամ կոպիտ անփութությամբ:

«Իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենքի 45-րդ հոդվածի 10-րդ մասի 3-րդ պարբերության համաձայն` եթե իրավական ակտում նշված նորմի կիրառումը պայմանավորված է «և» կամ «ու» շաղկապով բաժանված պայմաններով, ապա այդ նորմի կիրառման համար թվարկված բոլոր պայմանների առկայությունը պարտադիր է:

Վերոշարադրյալից հետևում է, որ դատավորին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու համար անհրաժեշտ է ոչ միայն օրենքի նորմի խախտման առկայությունը, այլ նաև այն, որ այդ խախտումը լինի կոպիտ, այսինքն` դրանց միաժամանակյա առկայությունը:

ՀՀ դատական օրենսգրքի 153.2-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` սույն գլխի իմաստով ակնհայտ է դատավորի կողմից արդարադատություն իրականացնելիս նյութական կամ դատավարական նորմի այն խախտումը, որի առկայությունը չի կարող կասկածի տակ դրվել որևէ ողջամիտ իրավական ենթադրությամբ կամ փաստարկով:

Նույն հոդվածի 2-րդ և 3-րդ մասերի համաձայն` կոպիտ է դատավորի կողմից արդարադատություն իրականացնելիս նյութական կամ դատավարական նորմի այն խախտումը, որը հեղինակազրկում է արդարադատությունը կամ անհամատեղելի է դատավորի բարձր կոչման հետ: Կոպիտ է նաև պարբերաբար կատարված այն խախտումը, որը, առանձին վերցրած, կարող է այդպիսին չհամարվել, սակայն իր պարբերականությամբ հեղինակազրկում է արդարադատությունը կամ դատավորի բարձր կոչումը:

Նյութական կամ դատավարական նորմերի ակնհայտ և կոպիտ խախտման հասկացության վերաբերյալ իր իրավական դիրքորոշումը Խորհուրդն արտահայտել է նախկինում կայացված որոշումներում: Այսպես` 2007 թվականի հոկտեմբերի 12-ի ԱԽ-7-Ո-18 որոշմամբ Խորհուրդն արձանագրել է. «Օրենքի նորմերի կոպիտ և ակնհայտ խախտումներ են արդարադատության իրականացման ընթացքում ՀՀ Սահմանադրության, օրենքների նորմերի այնպիսի էական խախտումները, որոնք հանգեցրել են կամ կարող են հանգեցնել անձանց՝ վերոհիշյալ իրավական ակտերով երաշխավորված իրավունքների և ազատությունների կոպիտ սահմանափակմանը, դրանցից զրկելուն, գործի հանգամանքների բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ հետազոտմանը խոչընդոտելուն և ազդել են կամ կարող էին ազդել գործով ճիշտ և օրինական որոշման կայացմանը»:

Խորհրդի մեկ այլ` 2014 թվականի ապրիլի 4-ի ԱԽ-7-Ո-3 որոշմամբ Խորհուրդն արձանագրել է, որ «Խորհուրդը մեկ անգամ ևս վերահաստատելով նախկինում արտահայտած իրավական դիրքորոշումն արձանագրում է, որ դատավորին վերագրվող խախտումը չի կարող համարվել ակնհայտ և կոպիտ, եթե այն չի պարունակում ՀՀ Սահմանադրության կամ օրենքների նորմերի այնպիսի էական, անվիճելի և անհերքելի խախտումներ, որոնք հանգեցրել են կամ կարող են հանգեցնել անձանց՝ վերոհիշյալ իրավական ակտերով երաշխավորված իրավունքների և ազատությունների կոպիտ սահմանափակմանը, չհիմնավորված և չպատճառաբանված որոշման կայացմանը: Հետևաբար, այն չի կարող նաև դատավորին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու հիմք հանդիսանալ»:

Ելնելով վերոգրյալից և հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ թիվ ԿԴ3/0110/02/14 քաղաքացիական գործով կողմերը, առաջնորդվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 118-րդ հոդվածի 1-ին մասով, խնդրել են վեճը լուծել իրենց բացակայությամբ` ներկայացված փաստաթղթերի և նյութերի հիման վրա` Խորհուրդը գտնում է, որ նման պայմաններում Դատարանի կողմից գործը դատաքննության նշանակելու մասին որոշումը գործին մասնակցող անձանց չուղարկելը, գործին մասնակցող անձանց գործի դատաքննության ժամանակի և վայրի մասին չծանուցելը չեն հանգեցրել կողմերի` իրավական ակտերով երաշխավորված իրավունքների և ազատությունների կոպիտ սահմանափակմանը, չհիմնավորված և չպատճառաբանված որոշման կայացմանը:

Այսինքն` չնայած խախտումների առկայությանը, Խորհրդի գնահատմամբ դրանք տվյալ դեպքում չեն կարող որակվել որպես կոպիտ:

3. «Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 7-րդ հոդվածի 1-ին, 2-րդ և 3-րդ մասերի համաձայն` կատարողական վարույթի կողմերն են՝ պահանջատերն ու պարտապանը: Պահանջատերն այն քաղաքացին կամ իրավաբանական անձն է, Հայաստանի Հանրապետությունը կամ համայնքը կամ օտարերկրյա պետությունը, որի օգտին կամ ի շահ որի տրվել է կատարողական թերթը: Պարտապանն այն քաղաքացին կամ իրավաբանական անձն է, Հայաստանի Հանրապետությունը կամ համայնքը կամ օտարերկրյա պետությունը, որը կատարողական թերթի համաձայն՝ պարտավոր է կատարել որոշակի գործողություններ կամ ձեռնպահ մնալ դրանց կատարումից:

«Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 45-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` արգելանքի տակ գտնվող գույքի պատկանելության վերաբերյալ վեճ ծագելու դեպքում շահագրգիռ անձն իրավունք ունի գույքն արգելանքից հանելու վերաբերյալ հայցով դիմել գույքի գտնվելու վայրի առաջին ատյանի դատարան:

Նույն հոդվածի 3-րդ մասի համաձայն` գույքն արգելանքից հանելու վերաբերյալ հայցը ներկայացվում է ընդդեմ պարտապանի և (կամ) պահանջատիրոջ: Եթե գույքի վրա արգելանք է դրվել դատավճռով գույքը բռնագրավելու կապակցությամբ, ապա որպես պատասխանող ներգրավվում են դատապարտյալը և համապատասխան ֆինանսական մարմինը:

Վերոգրյալի արդյունքում Խորհուրդն արձանագրում է, որ գույքն արգելանքից հանելու վերաբերյալ հայցը ընդդեմ պարտապանի և (կամ) պահանջատիրոջ ներկայացվելու օրենսդրական պահանջը պայմանավորված է նրանով, որ կայացվելիք դատական ակտն ուղղակիորեն առնչվելու է պարտապանի և պահանջատիրոջ իրավունքներին և պարտականություններին:

Գործի նյութերի ուսումնասիրությունից երևում է, որ Դատարանը թիվ ԿԴ3/0110/02/14 քաղաքացիական գործով 11.04.2014թ. կայացված վճռով բավարարել է Զարուհի Շահպարոնյանի հայցն ընդդեմ ՀՀ ԱՆ ԴԱՀԿ ծառայության Երևան քաղաքի Արաբկիր և Քանաքեռ-Զեյթուն բաժնի` գույքն արգելանքից հանելու պահանջի մասին, այն պայմաններում, երբ նշված անշարժ գույքի վրա դրված արգելանքի հիմքում ընկած Երևան քաղաքի Աջափնյակ և Դավթաշեն վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանի կողմից թիվ ԵԱԴԴ/0702/02/13 քաղաքացիական գործի շրջանակներում 24.06.2013թ. տրված և թիվ ԿԴ3/0110/02/14 քաղաքացիական գործում առկա կատարողական թերթի համաձայն` պահանջատեր է հանդես գալիս «ՎՏԲ-Հայաստան Բանկ» ՓԲԸ-ն, իսկ պարտապան` Տիգրան Սարգսյանը:

ՀՀ Սահմանադրության 19-րդ հոդվածի 1-ին պարբերության համաձայն` յուրաքանչյուր ոք ունի իր խախտված իրավունքները վերականգնելու, ինչպես նաև իրեն ներկայացված մեղադրանքի հիմնավորվածությունը պարզելու համար հավասարության պայմաններում, արդարության բոլոր պահանջների պահպանմամբ, անկախ և անկողմնակալ դատարանի կողմից ողջամիտ ժամկետում իր գործի հրապարակային քննության իրավունք:

 «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածով անձին երաշխավորվում է հավասարության պայմաններում, արդարության բոլոր պահանջների պահպանմամբ, անկախ և անկողմնակալ դատարանի կողմից ողջամիտ ժամկետում իր գործի հրապարակային քննության իրավունք:

ՀՀ վճռաբեկ դատարանը նախկինում կայացրած որոշումներում անդրադարձել և գնահատման առարկա է դարձրել այն դեպքերը, երբ դատարանը վճիռ է կայացրել գործին մասնակից չդարձած անձանց իրավունքների և պարտականությունների վերաբերյալ: Մասնավորապես, ՀՀ վճռաբեկ դատարանը, հիմք ընդունելով ՀՀ Սահմանադրության 19-րդ հոդվածը և «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածը, արձանագրել է կողմերի հավասարության և մրցակցային դատավարության սկզբունքների խախտում և բեկանել է դատական ակտը (տե՛ս Գյումրու քաղաքապետարանն ընդդեմ Ֆելիքս Թորոսյանի թիվ 3-2343(ՎԴ) քաղաքացիական գործով ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 17.11.2006 թվականի որոշումը):

Խորհուրդն արձանագրում է, որ թիվ ԿԴ3/0110/02/14 քաղաքացիական գործով վիճելի անշարժ գույքի նկատմամբ արգելանքը դրվել էր թիվ ԵԱԴԴ/0702/02/13 քաղաքացիական գործի քննության ընթացքում «ՎՏԲ-Հայաստան Բանկ» ՓԲԸ-ի միջնորդությամբ կայացված դատական ակտի հիման վրա` հիշյալ քաղաքացիական գործի շրջանակներում հայցը բավարարող դատական ակտի կայացման դեպքում` այդ դատական ակտի կատարումն ապահովելու նպատակով: Հետևաբար, թիվ ԿԴ3/0110/02/14 քաղաքացիական գործով կայացված դատական ակտն ուղղակիորեն առնչվել է թիվ ԵԱԴԴ/0702/02/13 քաղաքացիական գործի շրջանակներում 24.06.2013թ. տրված կատարողական թերթի հիման վրա հարուցված կատարողական վարույթին որպես պահանջատեր կողմ հանդես եկած «ՎՏԲ-Հայաստան Բանկ» ՓԲԸ-ի իրավունքներին և պարտականություններին, մինչդեռ վերջինս գործի քննությանը մասնակից չի դարձվել:

Հետևաբար, Խորհուրդը գտնում է, որ «ՎՏԲ-Հայաստան Բանկ» ՓԲԸ-ն թիվ ԿԴ3/0110/02/14 քաղաքացիական գործի քննությանը մասնակից չդարձվելու հետևանքով, զրկվել է գործին մասնակցող անձանց վերապահված իրավունքներից օգտվելու և նրանց համար սահմանված պարտականությունները կատարելու հնարավորությունից, ինչի արդյունքում խախտվել է նրա՝ ՀՀ Սահմանադրության 19-րդ հոդվածով և «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածով երաշխավորված՝ հավասարության պայմաններում, արդարության բոլոր պահանջների պահպանմամբ, անկախ և անկողմնակալ դատարանի կողմից ողջամիտ ժամկետում իր գործի հրապարակային քննության իրավունքը:

Վերոգրյալի արդյունքում Խորհուրդը գտնում է, որ Դատարանը, իր տրամադրության տակ ունենալով թիվ ԵԱԴԴ/0702/02/13 քաղաքացիական գործի շրջանակներում 24.06.2013թ. տրված կատարողական թերթը և նման պայմաններում «ՎՏԲ-Հայաստան Բանկ» ՓԲԸ-ին թիվ ԿԴ3/0110/02/14 քաղաքացիական գործի քննությանը մասնակից չդարձնելով, թույլ է տվել ՀՀ Սահմանադրության 19-րդ հոդվածի և «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածի ակնհայտ և կոպիտ խախտումներ:

Այսպիսով, Խորհուրդը գտնում է, որ Դատարանի դատավոր Գ. Հեբոյանը, թիվ ԿԴ3/0110/02/14 քաղաքացիական գործի քննությանը մասնակից չդարձնելով «ՎՏԲ-Հայաստան Բանկ» ՓԲԸ-ին, կոպիտ անփութությամբ, քանի որ դատավորը տվյալ իրադրությունում կարող էր և պարտավոր էր կանխատեսել իր վարքագծի ոչ իրավաչափ բնույթը, արդարադատություն իրականացնելիս թույլ է տվել դատավորի բարձր կոչման հետ անհամատեղելի նյութական նորմերի այնպիսի խախտումներ, որոնց առկայությունը չի կարող կասկածի տակ դրվել որևէ ողջամիտ իրավական ենթադրությամբ կամ փաստարկով: Նշված խախտումները ՀՀ դատական օրենսգրքի 153-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 1-ին կետի ուժով դատավորին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու հիմք են հանդիսանում:

Ելնելով վերոգրյալից և ղեկավարվելով ՀՀ դատական օրենսգրքի 111-րդ, 161-րդ հոդվածներով, 153-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 1-ին կետով, 153.2-րդ հոդվածի 1-ին, 2-րդ և 5-րդ մասերով, 157-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետով` Խորհուրդը

 

Ո Ր Ո Շ Ե Ց

 

1. ՀՀ արդարադատության նախարարի միջնորդությունը բավարարել: ՀՀ Կոտայքի մարզի ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանի դատավոր Գ. Հեբոյանին հայտարարել նախազգուշացում:

2. Որոշումն օրինական ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից և ենթակա չէ բողոքարկման:

 

Արդարադատության խորհրդի անդամներ`

Է. Հայրիյան

Ռ. Բարսեղյան

 

Ա. Թումանյան

Ա. Խաչատրյան

Գ. Խանդանյան

Ս. Չիչոյան

Վ. Ստեփանյան

Ա. Բաբայան

Ս. Օհանյան

 

Փոփոխման պատմություն
Փոփոխող ակտ Համապատասխան ինկորպորացիան
Փոփոխված ակտ
Փոփոխող ակտ Համապատասխան ինկորպորացիան