ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՎՃՌԱԲԵԿ ԴԱՏԱՐԱՆ
|
ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ |
Քաղաքացիական գործ թիվ 3-1483 (ՎԴ) |
| Նախագահող դատավոր՝ | Տ. Սահակյան |
| դատավորներ՝ | Ն. Հովսեփյան |
| Մ. Ասատրյան |
Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ
ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՀՀ վճռաբեկ դատարանի քաղաքացիական պալատը (այսուհետ` Վճռաբեկ դատարան),
|
նախագահությամբ` |
Հ. Մանուկյանի | |
|
մասնակցությամբ դատավորներ` |
Ս. Անտոնյանի | |
|
Վ. Աբելյանի | ||
|
Ս. Գյուրջյանի | ||
|
Ս. Սարգսյանի |
2007 թվականի հոկտեմբերի 10-ին
դռնբաց դատական նիստում, քննելով Հայկարամ Գալոյանի և Արփենիկ Հովհաննիսյանի վճռաբեկ բողոքը ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 19.07.2007 թվականի վճռի դեմ՝ ըստ հայցի Հայկարամ Գալոյանի ընդդեմ Հասմիկ Սիմոնյանի, երրորդ անձ ՀՀ կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի` տան մասի և տնամերձ հողամասի նկատմամբ սեփականության իրավունքը ճանաչելու և բաժինն առանձնացնելու, վեճի նկատմամբ ինքնուրույն պահանջ ներկայացնող Արփենիկ Հովհաննիսյանի դիմումի ընդդեմ Հասմիկ Սիմոնյանի և ՀՀ կառավարությանն առընթեր աշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի` տան մասի և տնամերձ հողամասի նկատմամբ սեփականության իրավունքը ճանաչելու և բաժինն առանձնացնելու, և ըստ Հասմիկ Սիմոնյանի հակընդդեմ հայցի ընդդեմ Հայկարամ Գալոյանի, Կարինե, Էլմիրա, Հայկ Գալոյանների, Արփենիկ Հովհաննիսյանի, Արաքսյա Գալոյանի և Էմմա Մարտիրոսյանի` բնակելի տարածության օգտագործման իրավունքը փոխհատուցմամբ, ինչպես նաև անհատույց դադարեցնելու և վտարելու պահանջների պահանջի մասին,
ՊԱՐԶԵՑ
1. Գործի դատավարական նախապատմությունը.
Դիմելով դատարան՝ Հայկարամ Գալոյանը պահանջել է ճանաչել Երևանի Նոր Արեշի 34 փողոցի 1-ին նրբանցքի թիվ 11 տան մասի և տնամերձ հողամասի նկատմամբ սեփականության իրավունքը և առանձնացնել իր բաժինը:
Դիմելով դատարան՝ Արփենիկ Հովհաննիսյանը պահանջել է ճանաչել Երևանի Նոր Արեշի 34 փողոցի 1-ին նրբանցքի թիվ 11 տան մասի և տնամերձ հողամասի նկատմամբ սեփականության իրավունքը և առանձնացնել իր բաժինը:
Հակընդդեմ հայցով Հասմիկ Սիմոնյանը պահանջել է փոխհատուցմամբ դադարեցնել Հայկարամ Գալոյանի բնակելի տարածության օգտագործման իրավունքը վերը նշված տան նկատմամբ, իսկ Կարինե, Էլմիրա, Հայկ Գալոյանների, Արփենիկ Հովհաննիսյանի, Արաքսյա Գալոյանի և Էմմա Մարտիրոսյանի բնակելի տարածության օգտագործման իրավունքը դադարեցնել առանց փոխհատուցման:
Էրեբունի և Նուբարաշեն համայնքների առաջին ատյանի դատարանի (այսուհետ՝ Դատարան) 07.05.2007 թվականի վճռով հայցը` տան մասի նկատմամբ սեփականության իրավունքը ճանաչելու մասով գործի վարույթը կարճվել է, հայցը մնացած մասով մերժվել է, Արփենիկ Հովհաննիսյանի դիմումը մերժվել է, իսկ Հասմիկ Սիմոնյանի հակընդդեմ հայցը բավարարվել է:
ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի (այսուհետ՝ Վերաքննիչ դատարան) 19.07.2007 թվականի վճռով հայցը` տան մասի նկատմամբ սեփականության իրավունքը ճանաչելու մասով գործի վարույթը կարճվել է, հայցը մնացած մասով մերժվել է, Արփենիկ Հովհաննիսյանի դիմումը մերժվել է, իսկ Հասմիկ Սիմոնյանի հակընդդեմ հայցը բավարարվել է:
Սույն գործով վճռաբեկ բողոք են ներկայացրել Հայկարամ Գալոյանը և Արփենիկ Հովհաննիսյանը:
Վճռաբեկ բողոքին պատասխան չի ներկայացվել:
2. Վճռաբեկ բողոքի հիմքերը, փաստարկները և պահանջը.
Սույն վճռաբեկ բողոքը քննվում է հետևյալ հիմքի սահմաններում ներքոհիշյալ հիմնավորումներով.
Դատարանը խախտել է ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 53-րդ հոդվածը և 109-րդ հոդվածի 2-րդ կետը, որի արդյունքում չի կիրառել ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 172-րդ հոդվածի 5-րդ կետը, 187-րդ հոդվածի 1-ին կետը և 280-րդ հոդվածի 1-ին և 2-րդ կետերը:
Բողոք բերած անձինք նշված պնդումը պատճառաբանել են հետևյալ փաստարկներով.
Կիրառելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 109-րդ հոդվածի 2-րդ կետը և կարճելով գործի վարույթը, դատարանը անտեսել է այն հանգամանքը, որ սույն քաղաքացիական գործով ներկայացված պահանջի հիմքում ընկած է ձեռքբերման վաղեմության ուժով սեփականության իրավունքի ճանաչման պահանջը, իսկ 1995 թվականին քննված գործով այդ հիմքը բացակայում էր: Այսինքն, առկա է դատարանի օրինական ուժի մեջ մտած վճիռ, որը նույն անձանց միջև է, նույն առարկայի մասին է, սակայն հիմքերը տարբեր են:
Դատարանը, խախտելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 53-րդ հոդվածի և 109-րդ հոդվածի պահանջները, չի հետազոտել ոչ մի ապացույց, որի արդյունքում գնահատման առարկա չի դարձրել ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 187-րդ հոդվածի ուժով Հայկարամ Գալոյանի և Արփենիկ Հովհաննիսյանի կողմից վեճի առարկա տան մասի նկատմամբ սեփականության իրավունքի ձեռքբերման հանգամանքը:
Մասնավորապես, սույն քաղաքացիական գործով հատկանշական է այն հանգամանքը, որ Պատասխանողը իրեն սեփականության իրավունքով պատկանող գույքի նկատմամբ դրսևորել է անտարբեր վերաբերմունք, այսինքն հրաժարվել է գույքի տիրապետումից, օգտագործումից և տնօրինումից` առանց գույքի նկատմամբ որևէ իրավունքը պահպանելու մտադրության: Իսկ բողոք բերած անձինք և նրանց ընտանիքների անդամները տասը տարվա ընթացքում բարեխղճորեն, բացահայտ և անընդմեջ տիրապետում են իրենց կողմից առանձնացված և օգտագործվող տարածքները՝ որպես սեփական գույք:
Վերոգրյալի հիման վրա բողոք բերած անձինք պահանջել են բեկանել ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 19.07.2007 թվականի վճիռը և գործն ուղարկել նույն դատարան՝ այլ կազմով նոր քննության:
3. Վճռաբեկ բողոքի քննության համար նշանակություն ունեցող փաստերը.
Վճռաբեկ բողոքի քննության համար էական նշանակություն ունեն հետևյալ փաստերը՝
1) Էրեբունու շրջանի ժողդատարանի թիվ 2-258 քաղաքացիական գործով 18.04.1995 թվականի վճռով բավարարվել է Հայկարամ Գալոյանի հայցը ընդդեմ Հասմիկ Սիմոնյանի` տան մասի նկատմամբ կառուցման հիմքով սեփականության իրավունքի ճանաչման պահանջով:
2) ՀՀ Գերագույն դատարանի քաղաքացիական դատական կոլեգիայի 23.06.1995 թվականի որոշմամբ մասնակիորեն բեկանվել է Էրեբունու շրջանի ժողդատարանի 18.04.1995 թվականի վճիռը` Հ. Գալոյանի մասով, իսկ մնացած մասով վճիռը թողնվել է անփոփոխ:
3) Վերաքննիչ դատարանը կարճել է ձեռքբերման վաղեմության ուժով տան մասի նկատմամբ սեփականության իրավունքը ճանաչելու մասով գործի վարույթը, վճռի հիմքում դնելով այն հանգամանքը, որ նույն անձանց միջև, նույն առարկայի մաuին և միևնույն հիմքերով առկա է Էրեբունու շրջանի ժողդատարանի թիվ 2-258 քաղաքացիական գործով 18.04.1995 թվականի oրինական ուժի մեջ մտած վճիռ:
4. Վճռաբեկ դատարանի պատճառաբանությունները և եզրահանգումները.
Քննելով վճռաբեկ բողոքը նշված հիմքերի սահմաններում՝ Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ բողոքը հիմնավոր է հետևյալ պատճառաբանությամբ.
ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 109-րդ հոդվածի 2-րդ կետի համաձայն` դատարանը կարճում է գործի վարույթը, եթե նույն անձանց միջև, նույն առարկայի մաuին և միևնույն հիմքերով վեճի վերաբերյալ առկա է դատարանի` oրինական ուժի մեջ մտած վճիռ:
Սույն քաղաքացիական գործով Վերաքննիչ դատարանը կարճել է ձեռքբերման վաղեմության ուժով տան մասի նկատմամբ սեփականության իրավունքը ճանաչելու մասով գործի վարույթը, վճռի հիմքում դնելով այն հանգամանքը, որ նույն անձանց միջև, նույն առարկայի մաuին և միևնույն հիմքերով առկա է Էրեբունու շրջանի ժողդատարանի թիվ 2-258 քաղաքացիական գործով 18.04.1995 թվականի oրինական ուժի մեջ մտած վճիռ:
Մինչդեռ 18.04.1995 թվականի Էրեբունու շրջանի ժողդատարանի վճռից հետևում է, որ այդ քաղաքացիական գործով հայցապահանջի հիմքը գույքի կառուցումն է, իսկ սույն քաղաքացիական գործով՝ ձեռքբերման վաղեմության ուժով սեփականության իրավունքի ճանաչումը: Հետևաբար, Էրեբունու շրջանի ժողդատարանի թիվ 2-258 գործով 18.04.1995 թվականին կայացված վճռով և սույն քաղաքացիական գործով վեճի հիմքերը տարբեր են: Բացի այդ տարբեր է նաև գործին մասնակցող անձանց կազմը: Մասնավորապես, Էրեբունու շրջանի ժողդատարանի թիվ 2-258 գործով բացակայում է սույն քաղաքացիական գործով վեճի նկատմամբ ինքնուրույն պահանջ ներկայացնող երրորդ անձ՝ Արփենիկ Հովհաննիսյանը: Հետևաբար, ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 109-րդ հոդվածի 2-րդ կետի կիրառման հիմքերըԽսույն քաղաքացիական գործով բացակայում են:
Հիմք ընդունելով վերոնշյալը Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ Վերաքննիչ դատարանը պետք է անդրադառնար և գնահատման առարկա դարձներ ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 187-րդ հոդվածի ուժով Հայկարամ Գալոյանի և Արփենիկ Հովհաննիսյանի կողմից վեճի առարկա տան մասի նկատմամբ սեփականության իրավունքի ձեռքբերման հարցը:
Այսպիսով, բողոքի հիմքի հիմնավոր լինելը բավարար է ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 226-րդ հոդվածների համաձայն վճռաբեկ բողոքը բավարարելու և ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 19.07.2007 թվականի վճիռը բեկանելու համար:
Ելնելով վերոգրյալից և ղեկավարվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 236-239-րդ հոդվածներով՝ Վճռաբեկ դատարանը
ՈՐՈՇԵՑ
1. Վճռաբեկ բողոքը բավարարել: Բեկանել ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 19.07.2007 թվականի վճիռը և գործն ուղարկել նույն դատարան` այլ կազմով նոր քննության:
2. Սույն որոշումն օրինական ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից և ենթակա չէ բողոքարկման:
|
Նախագահող՝ |
Հ. Մանուկյան |
|
Դատավորներ՝ |
Ս. Անտոնյան |
|
Վ. Աբելյան | |
|
Ս. Գյուրջյան | |
|
Ս. Սարգսյան |