«Վավերացնում եմ»
Հայաստանի Հանրապետության
Նախագահ Ռ. Քոչարյան
16 մայիսի 2007 թ.

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

19 ապրիլի 2007 թվականի N 541-Ն

ԴԱՀՈՒԿՈՒՂԻՆԵՐԻ ՇԱՀԱԳՈՐԾՄԱՆԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԻ ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.

1. Հաստատել դահուկուղիների շահագործմանը ներկայացվող պահանջների տեխնիկական կանոնակարգը` համաձայն հավելվածի:

2. Սույն որոշմամբ հաստատված կանոնակարգի դրույթները տարածվում են միայն դահուկուղիները շահագործող կազմակերպությունների վրա:

3. Հայաստանի Հանրապետության առևտրի և տնտեսական զարգացման նախարարին` վեցամսյա ժամկետում Հայաստանի Հանրապետության կառավարության հաստատմանը ներկայացնել ճոպանուղու շահագործմանը ներկայացվող պահանջների տեխնիկական կանոնակարգը:

4. Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի պետական կոմիտեի նախագահին` հաստատել դահուկուղիների ուղենշման կարգը:

5. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման պահից 6 ամիս հետո:

Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ	Ս. Սարգսյան
2007 թ. մայիսի 15 Երևան

Հավելված ՀՀ կառավարության 2007 թվականի ապրիլի 19-ի N 541-Ն որոշման

Տ Ե Խ Ն Ի Կ Ա Կ Ա Ն  Կ Ա Ն Ո Ն Ա Կ Ա Ր Գ

ԴԱՀՈՒԿՈՒՂԻՆԵՐԻ ՇԱՀԱԳՈՐԾՄԱՆԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԻ

Դահուկուղիների շահագործմանը ներկայացվող պահանջների տեխնիկական կանոնակարգով (այսուհետ` կանոնակարգ) կարգավորվում են դահուկուղիների անվտանգության ապահովման, դրանց ստեղծման, ուղենշման հարթեցման, պահպանման, հսկման, դրանց օգտագործման հետ կապված հարաբերությունները:

I. ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳՈՒՄ ՕԳՏԱԳՈՐԾՎՈՂ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

Սույն կանոնակարգում օգտագործվող հիմնական հասկացություններն են`

1. Դահուկուղի՝ դրանց անվտանգության ապահովումն իրականացնողների կողմից ստեղծվող, ուղենշվող, հարթեցվող, պահպանվող, հսկվող՝ դահուկներով կամ սնոուբորդով վայրէջք կատարելու համար նախատեսված մարզուղի:

2. Վազքուղի՝ անվտանգության ապահովումն իրականացնողների կողմից, ուղենշվող, սակայն չհարթեցվող և չհսկվող դահուկով կամ սնոուբորդով վայրէջք կատարելու համար նախատեսված մարզուղի:

 3. Ազատ դահուկուղի՝ դահուկորդների և սնոուբորդիստների կողմից ստեղծված, չուղենշվող, չհարթեցվող, չպահպանվող և չհսկվող, դահուկով կամ սնոուբորդով վայրէջք կատարելու համար նախատեսված մարզուղի:

4. Դահուկորդ՝ սույն կանոնակարգով նախատեսված մարզուղիներում դահուկներով վայրէջք կատարող անձ:

5. Սնոուբորդիստ՝ սույն կանոնակարգով նախատեսված մարզուղիներում սնոուբորդով վայրէջք կատարող անձ:

6. Դահուկորդավազորդ՝ սույն կանոնակարգով նախատեսված մարզուղիների սահմաններից դուրս դահուկներով ազատ ոճի սահք իրականացնող անձ:

7. Արգելափակում՝ վատ տեսանելիության, ձյան անդադար տեղումների, ձնահյուսերի, ուժեղ քամիների, ինչպես նաև տեխնածին, բնական այլ տարերքների առկայության դեպքում մարզուղիների, ճանապարհահանգույցների օտագործման արգելում:

8. Դահուկուղիների ստեղծում՝ դահուկներով կամ սնոուբորդով սահելու համար անհրաժեշտ դահուկուղիների նախագծում և կառուցում:

9. Ուղենշում՝ անվտանգության ապահովման, մարզուղիների, դրանց բարդության աստիճանի տարբերակման նպատակով համայնապատկերային և ուղեցույց վահանակների կամ ազդանշանային ձողերի տեղադրում:

10. Հարթեցում՝ համապատասխան տեխնիկայի կամ դահուկների և բահերի միջոցով մարզուղիների հարթեցում:

11. Պահպանում և հսկում՝ դահուկով կամ սնոուբորդով վայրէջք կատարելու համար` դահուկուղիների բնականոն վիճակի պահպանության և անվտանգության ապահովմանն ուղղված միջոցառումների համալիր:

12. Շահագործող կազմակերպություն՝ դահուկուղիների ստեղծման, ուղենշման, հարթեցման, պահպանման և հսկման գործառույթներ իրականացնող կազմակերպություն:

II. ԴԱՀՈՒԿՈՒՂԻՆԵՐԻ ՍՏԵՂԾՈՒՄԸ

13. Դահուկներով և սնոուբորդով սահելու համար շահագործող կազմակերպությունն իրականացնում է դահուկուղիների ստեղծում:

14. Դահուկուղիների նախագծման և ստեղծման ընթացքում հաշվի են առնվում`

1) տեղանքի երկրաբանական առանձնահատկությունները, դրա դիրքը, թեքությունը և այլն.

2) տեղումների քանակությունը.

3) քամու ազդեցությունը, դրա ուժգնությունը և ուղղությունը.

4) ջերմաստիճանը և ճառագայթման աստիճանը, նոր տեղացած ձյան բյուրեղացումը, հողի հարթ մակերեսի փխրունությունը գարնանը, ձյան, սառույցի հալվելու հավանականությունը, ձյան շերտերի ջերմաստիճանի տարբերությունը.

5) ձնահյուսերի առաջացման հավանականությունը:

15. Դահուկուղիները նախագծելիս և ստեղծելիս արգելակման և խուսանավելու համար անհրաժեշտ է նախատեսել համապատասխան տարածություններ:

16. Ազատ դահուկուղիներն ստեղծվում են դահուկորդների և սնոուբորդիստների կողմից:

III. ԴԱՀՈՒԿՈՒՂԻՆԵՐԻ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԱՊԱՀՈՎՈՒՄԸ

17. Դահուկուղիների բնականոն օգտագործման նպատակով շահագործող կազմակերպությունն իրականացնում է դահուկուղիների անվտանգության ապահովումը:

18. Դահուկուղիների անվտանգության ապահովման նպատակով դրանք շահագործող կազմակերպության կողմից համակարգվում են ըստ բարդության աստիճանի: Ըստ տարածքի բնական առանձնահատկությունների` դահուկուղիները բաժանվում են հեշտ, միջին բարդության և բարդ դահուկուղիների:

19. Ըստ բարդության աստիճանի` դահուկուղիներն ուղենշվում են կապույտ, կարմիր և սև գույներով`

1) այն դահուկուղիները, որոնց լայնաձիգ և երկարաձիգ թեքությունը հորիզոնական հարթության նկատմամբ, բացառությամբ բաց տարածության փոքր հատվածների, չի գերազանցում 25 տոկոսը, համարվում են հեշտ դահուկուղիներ և ուղենշվում են կապույտ գույնով.

2) այն դահուկուղիները, որոնց լայնաձիգ և երկարաձիգ թեքությունը բացառությամբ բաց տարածության փոքր հատվածների, չի գերազանցում 40 տոկոսը, համարվում են միջին բարդության դահուկուղիներ և ուղենշվում են կարմիր գույնով.

3) այն դահուկուղիները, որոնց լայնաձիգ և երկարաձիգ թեքությունը գերազանցում է կարմիր դահուկուղիների համար նախատեսված առավելագույն չափը, համարվում են բարդ և ուղենշվում են սև գույնով:

20. Դահուկուղիների անվտանգության ապահովման, դրանց բարդության աստիճանի տարբերակման նպատակով շահագործող կազմակերպության կողմից ուղենշվում են համայնապատկերային և ուղեցույց վահանակների կամ ազդանշանային ձողերի տեղադրման միջոցով, որոնց վրա հստակ նշվում է տեղեկություն տվյալ մարզուղու կենտրոնական կամ եզրային ուղենշման մասին: Դրանցով սահմանված պահանջները պարտադիր են բոլորի համար:

Համայնապատկերային և ուղեցույց վահանակները չեն կարող օգտագործվել գովազդային նպատակներով:

21. Ուղենշումը կատարվում է այնպես, որ այն ցանկացած բնակլիմայական պայմանների դեպքում դահուկորդին կամ սնոուբորդիստին հնարավորություն ընձեռի տեղեկություն ստանալու դահուկուղու, դրա ուղենշման տեսակի, ինչպես նաև դրա բարդության աստիճանի մասին: Դահուկուղիները կարող են օգտագործել միայն ըստ դրանց ուղենշմամբ սահմանված` դրա տեսակին համապատասխան:

22. Դահուկուղիների ուղենշումը կատարվում է կենտրոնական և եզրային ուղենշման միջոցով:

23. Վազքուղիներն ուղենշվում են կենտրոնական ուղենշման եղանակով: Դրանք կարող են ուղենշվել նաև եզրային ուղենշման միջոցով: Վազքուղիներն ուղենշվում են դեղին գույնով:

24. Դահուկուղիների և վազքուղիների վտանգավոր հատվածներում` ճյուղավորումներում և խաչմերուկներում ուղենշումը կատարվում է հատկապես ճշգրիտ և դրվում են ուղեցույց վահանակներ, որոնք պետք է պարունակեն մեկ դահուկուղուց կամ վազքուղուց մյուսին անցնելու կարգը:

25. Ուղենիշերը վատ տեսանելիության դեպքում պետք է ներկվեն անդրադարձնող նարնջագույն ներկով կամ պետք է դրվեն լուսածորող ֆոնով լրացուցիչ ցուցանակներ:

26. Դահուկորդները և սնոուբորդիստները կարող են դահուկուղիներն ընտրել ըստ իրենց ցանկության և ունակությունների, իրենց երթևեկությունն իրականացնելով այնպես, որ չխոչընդոտեն և չվտանգեն այլ սահողների անվտանգությունը:

27. Դահուկուղիները մինչև դրանց շահագործմանը հանձնելը, ինչպես նաև ձնառատ տեղումներից հետո շահագործվող կազմակերպության կողմից ենթարկվում են հարթեցման, իսկ անհրաժեշտության դեպքում նաև վերանորոգման` տեխնիկական եղանակով: Դահուկներով կամ բահերով կարող են հարթեցվել դահուկուղիների փոքր հատվածներ, եթե դրանք անհնար է հարթեցնել տեխնիկական եղանակով:

Դահուկուղիները ենթարկվում են հարթեցման այնպես, որ վայրէջքների ընթացքում ապահովվի դահուկորդների և սնոուբորդիստների անվտանգությունը:

28. Վատ տեսանելիության, ձյան անդադար տեղումների, ձնահյուսերի, ուժեղ քամիների, ինչպես նաև տեխնածին, բնական այլ տարերքների առկայության դեպքում մարզուղիները, ճանապարհահանգույցները շահագործող կազմակերպության կողմից ենթակա են արգելափակման:

29. Սույն կանոնակարգով սահմանված դահուկուղիների օգտագործման պահանջները խախտող դահուկորդները, սնոուբորդիստները և այլ անձինք կարող են շահագործող կազմակերպության կողմից չթույլատրվել դուրս գալու մարզուղիներ:

IV. ԴԱՀՈՒԿՈՒՂԻՆԵՐԻ ՕԳՏԱԳՈՐԾՄԱՆ ԿԱՐԳԸ

30. Դահուկուղիները պետք է օգտագործվեն դրանց տեսակին և նպատակային նշանակությանը համապատասխան: Չի թույլատրվում այլ նպատակներով դահուկուղիների օգտագործումը:

31. Բոլոր դահուկուղիները և վազքուղիները նախատեսված են դահուկորդների և սնոուբորդիստների համար և կարող են օգտագործվել միայն նրանց կողմից: Չի թույլատրվում չմշկորդների, դահուկավազորդների, հետիոտների և այլ անձանց, ընտանի կենդանիների, ինչպես նաև ձյունագնաց մեքենաներով և սահնակներով մուտքը դահուկուղիներ և վազքուղիներ:

32. Դահուկորդները և սնոուբորդիստները դահուկուղիներն օգտագործելիս պետք է վազանց և արգելակում կատարեն` պահպանելով որոշակի հեռավորություն, իսկ մինչ վազանց կամ արգելակում կատարելն ուսումնասիրեն շրջակայքը, այլ դահուկորդների և սնոուբորդիստների հետ բախումը կանխելու նպատակով, չկատարեն անհարկի արգելակումներ, վայր ընկնելիս արագ ազատեն դահուկուղին:

33. Դահուկուղիները սահողների կողմից կարող են օգտագործվել միայն դրանց տեսակի և նպատակային նշանակությանը շահագործող կազմակերպության կողմից ծանոթանալուց հետո:

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության աշխատակազմի ղեկավար-նախարար

Մ. Թոփուզյան