ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ՎԱՐՉՈՒԹՅՈՒՆ

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

25 հունվարի 1995 թվականի թիվ 16

Հայաստանի Հանրապետության ներքին արժութային շուկայում ձեռնարկությունների արտարժութային հասույթի 30 տոկոսի պարտադիր վաճառքի կարգի մասին

Ելնելով Հայաստանի Հանրապետության կառավարության և Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի 1994 թվականի դեկտեմբերի 31-ի թիվ 612 համատեղ որոշման, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի վարչության 1994 թվականի դեկտեմբերի 16-ի թիվ 136 որոշման պահանջներից, Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի վարչությունը որոշում է.

1. Հաստատել «Հայաստանի Հանրապետության ներքին արժութային շուկայում ձեռնարկությունների արտարժութային հասույթի 30 տոկոսի պարտադիր վաճառքի մասին» կարգը և կիրարկել այն սույն թվականի փետրվարի 1-ից:

2. Համաձայնեցնելով Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսների նախարարության հետ, 1995 թվականի փետրվարի 1-ից ուժը կորցրած համարել Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի և Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսների նախարարության 1994 թվականի փետրվարի 2-ի համատեղ հրահանգի այն դրույթները, որոնք հակասում են սույն կարգին:

քաղ. Երևան թիվ16

Հաստատված է Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի վարչության 1995 թ. հունվարի 25-ի թիվ 16 որոշմամբ

Կ Ա Ր Գ

Հայաստանի Հանրապետության ներքին արժութային շուկայում ձեռնարկությունների արտարժութային հասույթի 30 տոկոսի պարտադիր վաճառքի մասին

«ՀՀ ներքին արժութային շուկայում ձեռնարկությունների արտարժութային հասույթի 30 տոկոսի պարտադիր վաճառքի մասին» կարգը մշակվել է «Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի մասին» , «Արժութային կարգավորման և արժութային վերահսկողության մասին» ՀՀ օրենքների դրույթներին համապատասխան` հաշվի առնելով ՀՀ կառավարության և ՀՀ կենտրոնական բանկի 1993 թ. հուլիսի 30-ի թիվ 402, 1993 թ. դեկտեմբերի 27-ի թիվ 647 և 1994 թ. դեկտեմբերի 31-ի թիվ 612 համատեղ որոշումների, ինչպես նաև ՀՀ կենտրոնական բանկի վարչության 1994 թ. դեկտեմբերի 16-ի թիվ 136 որոշման պահանջները:

1. Ընդհանուր դրույթներ

1.1. Սույն կարգը սահմանում է ՀՀ տարածքում գործող ձեռնարկությունների, միավորումների և կազմակերպությունների (հետագայում` ձեռնարկություններ) ապրանքների (աշխատանքների, ծառայությունների) արտահանումից, ինչպես նաև ՀՀ կենտրոնական բանկի վարչության 1994 թ. մայիսի 16-ի թիվ 29 որոշման համաձայն ՀՀ տարածքում ֆիզիկական անձանց կանխիկ արտարժույթով ծառայությունների մատուցման արտոնագիր ունեցող ձեռնարկությունների կողմից ծառայությունների մատուցումից և ՀՀ կենտրոնական բանկի վարչության 1994թ. մայիսի 17-ի թիվ 33 որոշման 6-րդ կետի համաձայն ՀՀ տարածքում ոչ ռեզիդենտներին ապրանքների (աշխատանքների, ծառայությունների)իրացումից ստացված արտարժութային հասույթից (այդ թվում` կանխավճարից)ՀՀ ներքին արժութային շուկայում պարտադիր վաճառքի իրականացման սկզբունքները:

1.2 ՀՀ տարածքում գործող ձեռնարկությունները (անկախ սեփականության ձևից )1.1 կետում թվարկված դեպքերում գոյացած արտարժութային հասույթի 30 տոկոսը պարտադիր վաճառում են ՀՀ ներքին արժութային շուկայում` միջբանկային արտարժութային սակարկությունների միջոցով:

1.3 Պարտադիր վաճառքի ժամանակ արտահանվող ապրանքների (աշխատանքների, ծառայությունների)արտարժութային հասույթի մեջ չմտնող մուտքերը, ինչպես նաև այն մուտքերը, որոնք չեն հանդիսանում ապրանքների (աշխատանքների, ծառայությունների) արտահանումից հասույթ, այլ ստացված են որպես այլ մուտքեր, սահմանված են ՀՀ կառավարության և ՀՀ կենտրոնական բանկի 1993 թ. հուլիսի 30-ի թիվ 402 համատեղ որոշմամբ հաստատված «Տարադրամի պարտադիր վաճառքի մասին» կարգի մեջ:

1.4 ՀՀ ներքին արժութային շուկայում գնված արտարժութային միջոցները ենթակա չեն պարտադիր վաճառքի:

1.5 ՀՀ կառավարության և ՀՀ կենտրոնական բանկի 1993 թ. դեկտեմբերի 27-ի թիվ 647 համատեղ որոշմամբ ստեղծված տարադրամի պարտադիր վաճառքի տոկոսադրույքի կարգավորման և պարտադիր վաճառքից գոյացած միջոցներից նախկին ԽՍՀՄ հանրապետությունների հետ վճարումների կատարման հանձնաժողովի կողմից ՀՀ ձեռնարկություններին տրված արտոնությունները գործում են ՀՀ կենտրոնական բանկի վարչության 1994թ. դեկտեմբերի 16-ի թիվ 136 որոշման 3-րդ կետում սահմանված կարգով:

1.6 Սույն կարգին համապատասխան արտարժութային հասույթը պարտադիր հաշվեգրվում է ձեռնարկությանը սպասարկող բանկի տրանզիտային հաշիվներին:

Բանկերը ձեռնարկության օգտին անկանխիկ և կանխիկ արտարժութային հասույթը ամբողջությամբ մուտքագրում են նրա 076 տրանզիտային հաշվին, որը բացվում է նրանց ընթացիկ արտարժութային հաշիվներին զուգահեռ` ըստ արտարժույթի տեսակների:

1.7 Արտարժութային հասույթի պարտադիր վաճառքի ենթակա գումարները ձեռնարկությունների հանձնարարությամբ սպասարկող բանկը ներկայացնում է վաճառքի միջբանկային արտարժութային սակարկություններում, իսկ մնացած մասը մուտքագրում է ձեռնարկությունների ընթացիկ արտարժութային հաշիվներին, որոնք կարող են տնօրինվել սահմանված կարգով:

2. Ձեռնարկությունների արտարժութային հասույթի պարտադիր վաճառքի իրականացման կարգը

2.1 Հասույթի մուտքագրումից ոչ ուշ, քան հաջորդ բանկային օրը, սպասարկող բանկն այդ մասին տեղեկացնում է ձեռնարկությանը` կցելով 076 տրանզիտային հաշվի քաղվածքը, այնուհետև տրանզիտային հաշվից դուրս է գրում պարտադիր վաճառքի ոչ ենթակա արտարժութային գումարները և հաշվեգրում է ձեռնարկության ընթացիկ արտարժութային հաշվին:

2.2 Բանկը պարտավոր է տրանզիտային հաշվում դեպոնացված արտարժութային հասույթի պարտադիր վաճառքի ենթակա մասը` 30 տոկոսը, խմբավորել ըստ արտարժույթի տեսակների, յուրաքանչյուրի համար լրացնել միջբանկային արտարժութային սակարկություններում արտարժույթի վաճառքի հայտ, որի մեկ օրինակը ներկայացնել ՀՀ կենտրոնական բանկ: Վերոհիշյալ հայտի վրա պետք է նշված լինեն «պարտադիր վաճառք» բառերը:

2.3 Բանկին իրավունք է տրվում ՀՀ ԿԲ-ի համաձայնությամբ սեփական միջոցների հաշվին գնել պարտադիր վաճառքի ենթակա գումարները հետևյալ դեպքերում.

- երբ վաճառքի ներկայացված գումարը փոքր է սակարկությունում սահմանված լոտի նվազագույն չափից.

- երբ սակարկությանը ներկայացվող հայտերը կազմելուց հետո գոյանում է մնացորդ:

2.4 Առաջիկա սակարկության ժամանակ չվաճառվելու դեպքում բանկը դեպոնացված գումարը մուտքագրում է տվյալ ձեռնարկության ընթացիկ արտարժութային հաշվին, որն այլևս չի համարվում պարտադիր վաճառքի ենթակա գումար:

2.5 Սակարկության ժամանակ պարտադիր վաճառքի ներկայացված գումարների մի մասի չվաճառվելու դեպքում չվաճառված գումարները վերադարձվում են ձեռնարկություններին և այլևս չեն համարվում պարտադիր վաճառքի ենթակա:

2.6 Միջբանկային սակարկության ներկայացված պարտադիր վաճառքի ենթակա գումարը իրացվում է միջբանկային սակարկությունների իրականացման կարգով:

2.7 Բանկերի կողմից տրանզիտային արտարժութային հաշիվներում առկա մնացորդների դիմաց տոկոս չի վճարվում:

Բանկերի կողմից մատուցված բանկային ծառայությունների դիմաց սակարկություններում պարտադիր վաճառված գումարի մասով կոմիսիոն վճար չի գանձվում:

3. Արտարժույթի պարտադիր վաճառքի իրականացման վերահսկողությունը ԵՎ խախտումների համար պատասխանատվությունը

3.1 Ձեռնարկությունները պատասխանատվություն են կրում սույն կարգով նախատեսված կանխիկ հասույթը իրենց հաշիվներին սահմանված ժամկետներում չմուտքագրելու դեպքում: Սույն պահանջը խախտելու դեպքում ձեռնարկություններից գանձվում է տուգանք թաքցրած արտարժութային հասույթի գումարի չափով (ՀՀ դրամով` հաշվարկված խախտումը հայտնաբերելու օրվա ՀՀ կենտրոնական բանկի սահմանած հաշվարկային փոխարժեքով): Տուգանքի գումարը մուտքագրվում է ՀՀ պետական բյուջե: Տուգանքի վճարումը ձեռնարկությանը չի ազատում արտարժութային հասույթը բանկերի հաշիվներին մուտքագրելուց և նրա համապատասխան մասի պարտադիր վաճառքից:

3.2 Արտարժույթի պարտադիր վաճառքի ենթակա գումարների իրացման վերահսկողությունը իրականացնում են բանկերը:

Բանկի կողմից արտարժույթի պարտադիր վաճառքի սահմանված ժամկետների խախտման դեպքում բանկը յուրաքանչյուր ժամկետանց օրվա համար ձեռնարկությանը վճարում է տուգանք` փոխանցվող գումարի տվյալ պահին գործող վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի միջին օրական դրույքաչափի չափով (ՀՀ դրամով` հաշվարկված տվյալ օրվա ՀՀ կենտրոնական բանկի սահմանած հաշվարկային փոխարժեքով):

3.3 Սույն կարգով պայմանավորված հաշվապահական ձևակերպումները տրվում են «Տարադրամի պարտադիր վաճառքի մասին» ՀՀ ֆինանսների նախարարության և ՀՀ կենտրոնական բանկի 1994թ. փետրվարի 2-ի համատեղ հրահանգին համապատասխան` հաշվի առնելով ՀՀ բանկերի հաշվապահական հաշվառման հաշիվների գործող պլանը: