«Վավերացնում եմ»
Հայաստանի Հանրապետության
Նախագահ Ռ. Քոչարյան
22 հունվարի 2005 թ.
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ
Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ
30 դեկտեմբերի 2004 թվականի N 1929-Ն
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՎՈՒՇԻ ՄԱՐԶԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ԱՆՇԱՐԺ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՑՈՒՑԱԿԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
«Պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ու պատմական միջավայրի պահպանության և օգտագործման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 13-րդ հոդվածին համապատասխան՝ Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.
1. Հաստատել Հայաստանի Հանրապետության Տավուշի մարզի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների պետական ցուցակը՝ համաձայն հավելվածի։
2. Ուժը կորցրած ճանաչել Հայկական ՍՍՀ Մինիստրների խորհրդի 1983 թվականի հուլիսի 4-ի «Հայկական ՍՍՀ տարածքում պետական պահպանության տակ վերցված պատմության և կուլտուրայի հուշարձանների և նրանց պահպանական գոտիների ցուցակների հաստատման մասին» N 377 որոշման 1-ին կետը՝ նախկին Նոյեմբերյանի, Շամշադինի, Իջևանի և Դիլիջանի քաղաքային սովետի պատմության և կուլտուրայի հուշարձանների ցուցակի մասով։
3. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը հաջորդող օրվանից։
|
Հայաստանի Հանրապետության |
Ա. Մարգարյան |
|
2005 թ. հունվարի 20 |
|
Հավելված |
Պ Ե Տ Ա Կ Ա Ն Ց ՈՒ Ց Ա Կ
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ԱՆՇԱՐԺ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ
10. ՏԱՎՈՒՇԻ ՄԱՐԶ *
10.1 ԻՋԵՎԱՆ քաղաք
|
Հուշ-արձանի համարը |
Հուշարձանի ենթահամարը (ենթահամարները) |
Հուշարձանախումբը, հուշարձանը |
Ժամանակը |
Տեղը բնակավայրի նկատմամբ, հասցեն |
Նշանա-կությունը. հանրա-պետական/ տեղական |
Ծանոթագրություն | ||
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1 |
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 2-1 հազ., 10-13 դդ. |
քաղաքից 14-15 կմ հվ-ամ, «Աղջկա բերդ» ամրոցից 2 կմ աե, ձորի պռնկին |
Հ |
||||
|
2 |
ԱՄՐՈՑ |
13-17 դդ. |
քաղաքից 10 կմ ամ, Իջևան-Դիլիջան խճուղու ձախակողմյան անմատչելի ժայռերի վրա, «Մոլլա Ղայա» վայրում |
Տ |
փոքր, ավերված | |||
|
3 |
ԱՄՐՈՑ «ԱՂՋԿԱ ԲԵՐԴ» |
13-17 դդ. |
քաղաքից 16 կմ հվ-ամ, անտառապատ սարի գագաթին |
Հ |
այլ անվանում` «Կըզ-Կալա» | |||
|
4 |
ԱՄՐՈՑ «ՄԱՆԹԱՇ» («ԱՇՈՏ ԵՐԿԱԹԻ ԲԵՐԴ») |
10-13 դդ. |
քաղաքից 10 կմ հվ-ամ, Աղստև գետի աջափնյա լեռնագագաթին |
Հ |
այլ անվանում` «Կարա-Կալա» | |||
|
__________________ * Հուշարձանների պետական ցուցակը կազմելիս հիմք է ընդունվել «Հայաստանի Հանրապետության վարչատարածքային բաժանման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կառուցվածքը` մարզի և բնակավայրերի նույն համարակալմամբ: |
|
5. |
ԱՐՁԱՆ` ՀՐ. ՆԵՐՍԻՍՅԱՆԻ |
1985 թ. |
քաղաքի մեջ, մշակույթի տան դիմաց |
Հ |
քանդ.` Գր. Բաղամյան, միջազգային սիմպոզիումի գործերից է | |||
|
6. |
ԱՐՁԱՆ «ՎԱՀԱԳՆ ՎԻՇԱՊԱՔԱՂ» |
1986 թ. |
Անկախության փողոցի սկզբնամասում |
Հ |
քանդ.` Ա. Դավթյան, միջազգային սիմպոզիումի գործերից է | |||
|
7. |
ԲԱՑՕԹՅԱ ՑՈՒՑԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ` ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ՔԱՆԴԱԿԻ |
1985-1991 թթ. |
մանկական զբոսայգում |
Հ |
Քանդակները կերտվել և տեղադրվել են միջազգային սիմպոզիումների ընթացքում, կազմակերպիչ` Սարո Սարուխանյան | |||
|
7.1. |
Խաչքար |
1995 թ. |
Հ |
քանդ.` Ա. Դավթյան (Իջևան), միջազգային սիմպոզիումի գործերից չէ | ||||
|
7.2. |
Քանդակ «Թող լինի խաղաղություն» |
1987 թ. |
Հ |
քանդ.` Մ. Հակոբյան (Երևան) | ||||
|
7.3. |
Քանդակ «Մոտիվ» |
1987 թ. |
Տ |
քանդ.` Ս. Նուրսապա (Ալմա-Աթա) | ||||
|
7.4. |
Քանդակ «Պատանի փարավոն» |
1987 թ. |
Հ |
քանդ.` Կ.-Բ. Սոլվեյգ (ԳԴՀ) | ||||
|
7.5. |
Քանդակ «Ռնգեղջյուր» |
1988 թ. |
Հ |
քանդ.` Վ. Ֆրիչ (Լեհաստան) | ||||
|
8. |
ԲԱՑՕԹՅԱ ՑՈՒՑԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ` ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ՔԱՆԴԱԿԻ («ՔԱՆԴԱԿՆԵՐԻ ԶԲՈՍԱՅԳԻ») |
1985-1991 թթ. |
քաղաքային զբոսայգում |
Հ |
Քանդակները կերտվել և տեղադրվել են միջազգային սիմպոզիումների ընթացքում: Դրանցից երկուսը մնացել են Ադրբեջանի տարածքում` Այգեհովտից ոչ հեռու` «Հայոց օջախ» շենքի մոտ: Չորս քանդակի ճակատագիրն անհայտ է | |||
|
8.1. |
Քանդակ «Ակոս» |
1990 թ. |
Հ |
քանդ.` Հ. Գալստյան (Երևան) | ||||
|
8.2. |
Քանդակ «Այծամարդ» |
1986 թ. |
Հ |
քանդ.` Բ. Պետրոսյան (Երևան) | ||||
|
8.3. |
Քանդակ «Անի» |
1987 թ. |
Հ |
քանդ.` Յա. Կուբիշ (Հունգարիա) | ||||
|
8.4. |
Քանդակ «Անուշ» |
1987 թ. |
Հ |
քանդ.` Յու. Սամվելյան | ||||
|
8.5. |
Քանդակ «Առյուծ կենաց ծառով» |
1990 թ. |
Տ |
կոտրված, քանդ.` Գ. Բաղդասարյան | ||||
|
8.6. |
Քանդակ «Աստղաբաշխ» |
1989 թ. |
Տ |
քանդ.` Ա. Որբսոն (Լիպեցկ) | ||||
|
8.7. |
Քանդակ «Բարեկամություն» |
1986 թ. |
Հ |
քանդ.` Մ. Շլակտավիչուս (Վիլնյուս) | ||||
|
8.8. |
Քանդակ «Բողոք» |
1991 թ. |
Հ |
քանդ.` Գր. Բաղումյան (Երևան) | ||||
|
8.9. |
Քանդակ «Բողոքի երգ» |
1987 թ. |
Հ |
քանդ.` Գ. Բուլարկին (Գրոդնո) | ||||
|
8.10. |
Քանդակ «Գյումրեցի ընկերների հիշատակին» |
1989 թ. |
Հ |
քանդ.` Ռ. Սաֆարով (Մոսկվա) | ||||
|
8.11. |
Քանդակ «Գուգարք» |
1986 թ. |
Հ |
քանդ.` Ա. Գևորգյան (Երևան) | ||||
|
8.12. |
Քանդակ «Եվա» |
1989 թ. |
Հ |
քանդ.` Ա. Բալաշով (Մոսկվա) | ||||
|
8.13. |
Քանդակ «Եվրոպայի առևանգումը» |
1986 թ. |
Հ |
վնասված, քանդ.` Հ. Մխիթարյան (Երևան) | ||||
|
8.14. |
Քանդակ «Զարթոնք» |
1987 թ. |
Հ |
քանդ.` Ի. Նովիկով (Մոսկվա) | ||||
|
8.15. |
Քանդակ «Ընդդիմություն» |
1990 թ. |
Հ |
քանդ.` Ռ. Սարգսյան | ||||
|
8.16. |
Քանդակ «Ընտանիք» |
1989 թ. |
Հ |
քանդ.` Ի Բրաուն (Իսրայել) | ||||
|
8.17. |
Քանդակ «Թոռ և պապ» |
1987 թ. |
Հ |
երկատված է, քանդ.` Բ. Պետրոսյան | ||||
|
8.18. |
Քանդակ «Թռիչք» |
1989 թ. |
Հ |
քանդ.` Ս. Պողոսյան (Երևան) | ||||
|
8.19. |
Քանդակ «Թռչող խաչ» |
1991 թ. |
Հ |
քանդ.` Ա. Պողոսյան (Երևան) | ||||
|
8.20. |
Քանդակ «Իկարոս» |
1989 թ. |
Հ |
քանդ.` Վ. Ջակիա (Վրաստան) | ||||
|
8.21. |
Քանդակ «Իջևան-Վալանս քույր քաղաքներ» |
1989 թ. |
Հ |
քանդ.` Ն. Կարգանյան | ||||
|
8.22. |
Քանդակ «Իջևանյան հուշապատկերներ» |
1986 թ. |
Հ |
քանդ.` Գ. Ղազարյան | ||||
|
8.23. |
Քանդակ «Լեդա» |
1989 թ. |
Հ |
քանդ.` Ա. Բոլոնսկի (Լենինգրադ) | ||||
|
8.24. |
Քանդակ «Լոգոսի ծնունդը» |
1989 թ. |
Հ |
քանդ.` Կ. Գյանջյան (Երևան) | ||||
|
8.25. |
Քանդակ «Խնջույք» |
1987 թ. |
Հ |
քանդ.` Ա. Սամվելյան | ||||
|
8.26. |
Քանդակ «Խոկանք» |
1991 թ. |
Տ |
|||||
|
8.27. |
Քանդակ «Խորան» |
1990 թ. |
Տ |
քանդ.` Ա. Գևորգյան (Երևան) | ||||
|
8.28. |
Քանդակ «Խորհուրդ խորին» |
Հ |
երկու քանդակներից մեկը կոտրված է, քանդ.` Բ. Պետրոսյան | |||||
|
8.29. |
Քանդակ «Ծեր հեծյալը» |
1987 թ. |
Հ |
քանդ.` Ն. Կառլիխանով (Տաշքենդ) | ||||
|
8.30. |
Քանդակ «Ծովինար» |
1987 թ. |
Հ |
քանդ.` Ս. Ղազարյան (Երևան) | ||||
|
8.31. |
Քանդակ «Կարմիր պատ» |
1990 թ. |
Տ |
քանդ.` Ա. Վասիլևիչ (Բ. Վլասիչ) (Հարավսլավիա) | ||||
|
8.32. |
Քանդակ «Հազարան բլբուլ» |
1986 թ. |
Հ |
քանդ.` Գ. Բաղդասարյան | ||||
|
8.33. |
Քանդակ «Հայ շինարար» |
1988 թ. |
Տ |
քանդ.` Վ. Տարականով | ||||
|
8.34. |
Քանդակ «Հայաստան» |
1989 թ. |
Հ |
քանդ.` Ա. Ապոլոնով | ||||
|
8.35. |
Քանդակ «Հայաստան» |
1991 թ. |
Տ |
քանդ.` Ա. Պողոսյան | ||||
|
8.36. |
Քանդակ «Հայոց հրեշտակ» |
1987 թ. |
Տ |
քանդ.` Ս. Պետրոսյան | ||||
|
8.37. |
Քանդակ «Հեքիաթ» |
1985 թ. |
Հ |
քանդ.` Գ. Ղարիբյան | ||||
|
8.38. |
Քանդակ «Հիացմունք» |
1987 թ. |
Հ |
վնասված է, քանդ.` Բ. Պետրոսյան | ||||
|
8.39. |
Քանդակ «Հիշողություն» |
1988 թ. |
Հ |
քանդ.` Պ. Լևանդովսկի (ԳԴՀ) | ||||
|
8.40. |
Քանդակ «Հորովել» |
1986 թ. |
Հ |
քանդ.` Ջ. Գոգոբերաշվիլի (Թբիլիսի) | ||||
|
8.41. |
Քանդակ «Հրեշտակ» |
1988 թ. |
Հ |
քանդ.` Բ. Պետրոսյան | ||||
|
8.42. |
Քանդակ «Հուզում» |
1989 թ. |
Հ |
քանդ.` Բ. Պետրոսյան | ||||
|
8.43. |
Քանդակ «Ճեղքում» |
1989 թ. |
Հ |
քանդ.` Վ. Տարականով | ||||
|
8.44. |
Քանդակ «Մայրություն» |
1985 թ. |
Հ |
քանդ.` Յա. Կառլովս (Ռիգա) | ||||
|
8.45. |
Քանդակ «Մայրություն» |
1986 թ. |
Հ |
քանդ.` Ա. Հովակիմյան (Իջևան) | ||||
|
8.46. |
Քանդակ «Մայրություն» |
1986 թ. |
Հ |
քանդ.` Ջ. Ջումադորդի (Աշխաբադ) | ||||
|
8.47. |
Քանդակ «Մայրություն» |
1988 թ. |
Տ |
քանդ.` Ն. Մանջապարաշվիլի (Թբիլիսի) | ||||
|
8.48. |
Քանդակ «Մանկություն» |
1986 թ. |
Տ |
քանդ.` Ա. Դավթյան (Իջևան) | ||||
|
8.49. |
Քանդակ «Մարգարե» |
1990 թ. |
Տ |
քանդ.` Մ. Ռապոպորտ (Ալմա-Աթա) | ||||
|
8.50. |
Քանդակ «Մաքառում» |
1990 թ. |
Հ |
քանդ.` Յու. Մակուշին (Ուկրաինա) | ||||
|
8.51. |
Քանդակ «Մեռնող ձի» |
1989 թ. |
Տ |
քանդ.` Դ. Տուգարինով | ||||
|
8.52. |
Քանդակ «Մեռնող մինոտավրոս» |
1989 թ. |
Տ |
քանդ.` Գ. Ջավրուշյան | ||||
|
8.53. |
Քանդակ «Մոմիկ» |
1987 թ. |
Հ |
քանդ.` Յու. Սամվելյան (Երևան) | ||||
|
8.54. |
Քանդակ «Նկարիչ» |
1987 թ. |
Տ |
քանդ.` Բ. Սխոլուխիա (Թբիլիսի) | ||||
|
8.55. |
Քանդակ «Նվագող աղջիկը» |
1985 թ. |
Հ |
քանդ.` Մ. Նազարյան, ՊԱԿ-ի Իջևանյան բաժանմունքի շենքի մոտ | ||||
|
8.56. |
Քանդակ «Շղթայված հրեշտակ» |
1990 թ. |
Հ |
քանդ.` Ա. Հակոբյան | ||||
|
8.57. |
Քանդակ «Պատմություն» |
1985 թ. |
այգու մոտ, «Իջևան» հյուրանոցում |
Հ |
||||
|
8.58. |
Քանդակ «Պիգմալիոն» |
1988 թ. |
Տ |
քանդ.` Դ. Սիրոտա (Լեհաստան) | ||||
|
8.59. |
Քանդակ «Պրոմեթևս» |
1986 թ. |
Հ |
քանդ.` Գ. Դավթյան | ||||
|
8.60. |
Քանդակ «Սգացող Տիրամայր» |
1985 թ. |
Տ |
քանդ.` Ա. Քոփելյան (ԱՄՆ) | ||||
|
8.61. |
Քանդակ «Սկյութների հիշատակին» |
1990 թ. |
Հ |
քանդ.` | ||||
|
8.62. |
Քանդակ «Սֆինքս» |
1988 թ. |
քաղաքապետարան տանող կամրջակի աջ կողմում |
Հ |
քանդ.` | |||
|
8.63. |
Քանդակ «Սֆինքս» |
1988 թ. |
քաղաքապետարան տանող կամրջակի ձախ կողմում |
Հ |
քանդ.` | |||
|
8.64. |
Քանդակ «Վանիկ Շարամբեյանի հիշատակին» |
1989 թ. |
Տ |
երկատված է, քանդ.` | ||||
|
8.65. |
Քանդակ «Վերածնունդ» |
1990 թ. |
Հ |
քանդ.` | ||||
|
8.66. |
Քանդակ «Տիեզերք» |
1989 թ. |
Հ |
քանդ.` Ա. Դավթյան (Երևան) | ||||
|
8.67. |
Քանդակ «Տիրամոր յոթ վերքերը» |
1990 թ. |
Հ |
քանդ.` Վ. Աճեմյան (ԱՄՆ) | ||||
|
8.68. |
Քանդակ «Տրդատ ճարտարապետ» |
1991 թ. |
Հ |
քանդ.` | ||||
|
8.69. |
Քանդակ «Ցանկության քար» |
1989 թ. |
Տ |
քանդ.` Ս. Պողոսյան միջազգային սիմպոզիումի գործերից | ||||
|
8.70. |
Քանդակ «Փյունիկ» |
1986 թ. |
Տ |
քանդ.` Ի. Կոզլով (Մոսկվա) | ||||
|
8.71. |
Քանդակ «Քամի» |
1988 թ. |
Հ |
քանդ.` Ռ.Մայեր-Պետցոլդ (ԳԴՀ) | ||||
|
8.72. |
Քանդակ «Ֆիդայի» |
1989 թ. |
Հ |
քանդ.` | ||||
|
8.73. |
Քանդակ «Ֆլորա» |
1986 թ. |
Հ |
քանդ.` Ց. Ամիրյան (Երևան) | ||||
|
9. |
ԲԱՂՆԻՔ |
10 դ. |
քաղաքից 11 կմ հվ-ամ, «Համամի ճալա» վայրում |
Հ |
||||
|
10. |
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
19 դ. վերջ |
Իջևանյան փող. 5 |
Տ |
||||
|
11. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
10-13 դդ. |
քաղաքից 0.5 կմ ամ, Աղստևի աջափնյա սարալանջին, ռեստորանի մոտ |
Տ |
||||
|
12. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
10-13 դդ. |
քաղաքից 13-14 կմ հվ-ամ, «Աղջկա բերդ» ամրոց տանող ճանապարհին, ամրոցից 2 կմ հվ, երկու ձորերի միջնամասի հարթ տեղանքում |
Հ |
ավերված է | |||
|
13. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
14-17 դդ. |
քաղաքից 3 կմ հվ-ամ, «Խաչի թալա» տանող ճանապարհին, «Սպիտակ ջուր» («Աղսու») ձորի ձախ ափին |
Հ |
ավերված է | |||
|
14. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԳՅՈԴԱԿՆԵՐ» |
12-13 դդ. |
քաղաքից 5-6 կմ հս-ամ |
Հ |
կիսավեր է | |||
|
14.1. |
Գերեզմանոց |
12-13 դդ. |
Հ |
ավերված է | ||||
|
15. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԽԱՉԻ ԹԱԼԱ» |
13-17 դդ. |
քաղաքից 6 կմ հվ-ամ, անտառի բացատում |
Հ |
ավերված է | |||
|
15.1. |
Գերեզմանոց |
13-17 դդ. |
Հ |
ավերված է, տեղի 3 խաչքարերը տեղափոխել են նորաշեն աղբյուրի մոտ և ագուցել են հուշապատին | ||||
|
16. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԽԱՉԻ ՅԱԼ» |
12-14 դդ. |
քաղաքից 6 կմ հս-աե |
Հ |
ավերված է | |||
|
16.1. |
Եկեղեցի «Դանիելի խաչ» |
12-14 դդ. |
Հ |
միանավ, կիսավեր է | ||||
|
16.1.1. |
Գերեզմանոց |
12-14 դդ. |
եկեղեցու շուրջը |
Հ |
||||
|
17 . |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԽՈԶՄԱՐԱԳ» |
12-14 դդ. |
քաղաքից 7 կմ աե, համանուն գետակի ափին, անտառի մեջ |
Հ |
||||
|
|
17.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-14 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
17.1.1. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
17.2. |
|
|
Մատուռ |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
18. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՆԵՐՔԻՆ ԴԱՆԱՂՌԱՆ» |
10-13 դդ. |
«Աղջկա բերդ» ամրոցի և դիտակետ-աշտարակի միջև, սարի լանջերին և ստորոտին |
Հ |
. |
|
|
18.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
10-13 դդ. |
գյուղատեղիի հվ մասում |
Հ |
ավերված է |
|
19. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՉԱՐԴԱԽԼՈՒ» |
10-14 դդ. |
քաղաքից 4 կմ հս-աե, նույնանուն հանդամասում |
Հ |
|
|
|
19.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
10-14 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
19.2. |
|
|
Եկեղեցի սբ Սարգիս («Չարդախլու խաչ») |
10 դ. |
|
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
19.2.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու խորանում |
Հ |
ստորին հատված, տեղափոխել են գերեզմանոցից |
|
|
|
19.2.2. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
հենած է եկեղեցու հվ պատին, ներքուստ |
Հ |
տեղափոխել են գերեզմանոցից |
|
20. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՍՊԻՏԱԿ ՋՈՒՐ» |
17-18 դդ. |
քաղաքից 7 կմ հվ-ամ, «Սպիտակ ջուր» («Աղսու») վայրում |
Տ |
տարածքի մի մասը մելիորացված է, աե մասում՝ ժայռի տակից, բխում է հանքային ջրի աղբյուր |
|
|
20.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
17-18 դդ. |
|
Տ |
|
|
|
20.2. |
|
|
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին |
1984 թ. |
գյուղատեղիի աե մասում |
Տ |
կառուցել են Էդիլյաններն ու Բեկնազարյանները |
|
21. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՍՊԻՏԱԿԱԵՂՑԻ» («ԱԳԵՂՑԻ») |
16-17 դդ. |
քաղաքից 8 կմ հվ-ամ, Աղստև գետի ձախ ափին, անտառի բացատում |
Տ |
ավերված է |
|
|
21.1. |
|
|
Եկեղեցի |
17 դ. |
|
Տ |
ուրվագծվում են հիմքերը |
|
22. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՍՐԲԱՆԵՍ» (ՍԲ ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ) |
10-13 դդ. |
քաղաքից 1.5-2 կմ ամ |
Հ |
ավերված է | |||
|
22.1. |
Եկեղեցի սբ Հովհաննես |
13 դ. |
Հ |
կիսավեր է | ||||
|
22.1.1. |
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու ամ ճակատի մոտ |
Տ |
պարզունակ է | |||
|
23. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՎԵՐԻՆ ԴԱՆԱՂՌԱՆ» |
10-13 դդ. |
քաղաքից 20 կմ հվ-ամ, «Աղջկա բերդ» ամրոցից մոտ 5 կմ ամ |
Հ |
ավերված է, տեղի թևավոր արձանագիր խաչքարը 1996 թ. տեղափոխել են Ակնաղբյուր գյուղ | |||
|
23.1. |
Աղբյուր |
10-13 դդ. |
գյուղատեղիի աե մասում |
Տ |
ավերված է | |||
|
23.2. |
Գերեզմանոց |
10-13 դդ. |
գյուղատեղիի հվ կողմում |
Տ |
||||
|
23.3. |
Եկեղեցի |
10-13 դդ. |
գյուղատեղիի աե կողմում |
Տ |
ավերված է | |||
|
23.4. |
Խաչքար |
13 դ. |
գյուղատեղիի աե կողմում |
Տ |
ջարդված է | |||
|
24. |
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
քաղաքի հվ մասում, «Սպիտակ լճի» մոտ, Աղստև գետի աջ ափին |
Հ |
հայտնաբերվել է 2003 թ. | |||
|
25 . |
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
քաղաքից 9 կմ հվ-ամ, «Աշոտ Երկաթ» ռեստորանից ոչ հեռու |
Հ |
ավերվել է ռեստորանի կառուցման ժամանակ | |||
|
26. |
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
քաղաքից 7 կմ հվ-ամ, «Աղսու» գյուղատեղիի հս մասում |
Հ |
||||
|
27. |
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
քաղաքից 11 կմ հվ-ամ, երկաթգծի կամրջի մոտ |
Հ |
ավերվել է Իջևան-Դիլիջան երկաթգիծը կառուցելիս | |||
|
28. |
ԴԻՏԱԿԵՏ-ԱՇՏԱՐԱԿ |
10-13 դդ. |
«Աղջկա բերդ» ամրոցից 2-2.5 կմ հվ, «Ներքին Դանաղռան» գյուղատեղիի հվ եզրին, ձորի պռնկին |
Հ |
ավերված է | |||
|
29. |
ԽԱՉՔԱՐ |
13 դ. |
քաղաքից 4.5 կմ հվ-ամ, «Խաչի թալա» տանող ճանապարհի աջ կողմում, նորաշեն աղբյուրի հուշապատին ագուցված |
Հ |
փոքր է, տեղափոխել են «Խաչի թալա» գերեզմանոցից | |||
|
30. |
ԽԱՉՔԱՐ |
13 դ. |
քաղաքից 4.5 կմ հվ-ամ, «Խաչի թալա» տանող ճանապարհի աջ կողմում, նորաշեն աղբյուրի հուշապատին ագուցված |
Հ |
մեծ է, տեղափոխել են «Խաչի թալա» գերեզմանոցից | |||
|
31. |
ԽԱՉՔԱՐ |
13 դ. |
քաղաքից 4.5 կմ հվ-ամ, «Խաչի թալա» տանող ճանապարհի աջ կողմում, նորաշեն աղբյուրի հուշապատին ագուցված |
Հ |
փոքր է, տեղափոխել են «Խաչի թալա» գերեզմանոցից | |||
|
32. |
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ «ԱՉՔ» (ԻՋԵՎԱՆ ՔԱՂԱՔԻ ՄՈՒՏՔԸ) |
1980-ական թթ. |
Դիլիջան տանող մայրուղու եզրին` Իջևանի հվ-ամ կողմում |
Հ |
քանդ.` | |||
|
33. |
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ «ՏԻԵԶԵՐՔԻ ԿԱԹԻԼ» |
1980-ական թթ. |
Դիլիջան տանող մայրուղու եզրին` Իջևանի մուտքի մոտ |
Հ |
քանդ.` | |||
|
34. |
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1985 թ. |
քաղաքի աե մասում, Աղստև գետի աջափնյա բարձունքի վրա |
Հ |
ճարտ.՝ | |||
|
35. |
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ «ՄԱՅՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆ» |
1971 թ. |
քաղաքից հս, Գետահովիտ տանող ճանապարհին, «Ուտիք» ռեստորանի մոտ |
Հ |
հեղ.` | |||
|
36. |
ՀՈՒՇԱՀԱՄԱԼԻՐ ՄԵԾ ԵՂԵՌՆԻ ԶՈՀԵՐԻՆ |
1980-ական թթ. |
Հ |
քանդ. | ||||
|
36.1. |
Քանդակ «Շնագայլերը հոշոտում են հրեշտակներին» (Սումգայիթի զոհերի հիշատակին) |
1990 թ. |
Հ |
քանդ.` | ||||
|
36.2. |
Քանդակ «Պատանի Դավիթ» |
1987 թ. |
Հ |
քանդ.` | ||||
|
37. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՀԱՄԱԼԻՐ ՍՊԻՏԱԿԻ ԵՐԿՐԱՇԱՐԺԻ ԶՈՀԵՐԻՆ |
1990 թ. |
«Քանդակների զբոսայգու» սկզբնամասում` Սահմանադրության հրապարակում |
Հ |
|
|
|
37.1. |
|
|
Քանդակ «Ձեռք» |
1990 թ. |
|
Հ |
միջազգային սիմպոզիումի գործերից |
|
|
37.2. |
|
|
Քանդակ «Մեր ավերված քաղաքներին ու գյուղերին» |
1990 թ. |
|
Հ |
քանդ.` |
|
|
37.3. |
|
|
Քանդակ «Սպիտակին» |
1990 թ. |
|
Հ |
քանդ.` |
|
38. |
|
|
|
ՃԱՆԱՊԱՐՀ |
10-19 դդ. |
Խոլարքեր-Ղազումյանների աղբյուր-Լղոցի ձոր-Ծառատի ձոր հատվածում |
Հ |
միջնադարյան քարավանային ճանապարհ է, նկատելի են հիմքերը |
|
|
38.1 . |
|
|
Եկեղեցի |
10-13 դդ. |
«Տախտի քոլի» սարավանդի աե եզրին |
Հ |
ավերված է |
|
|
38.2. |
|
|
Պահակակետ |
10-13 դդ. |
Լղոցի ձորի երկու աղբյուրների միջակայքում |
Հ |
ավերված է |
|
|
38.3. |
|
|
Քարավանատուն |
10-13 դդ. |
«Տախտի քոլի» սարավանդին, ճանապարհի եզրին |
Հ |
ավերված է |
|
39. |
|
|
|
ՇԵՆՔ` ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԹԱՆԳԱՐԱՆԻ |
1986 թ. |
քաղաքի հվ-ամ եզրին |
Հ |
ճարտ.` |
|
40. |
|
|
|
ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ |
10-12 դդ. |
քաղաքից 15 կմ հվ-ամ, Աղստև գետի աջ ափին, Հովք գյուղից հվ-աե |
Հ |
ավերված է |
|
|
40.1. |
|
|
Եկեղեցի |
10-12 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
40.2. |
|
|
Եկեղեցի |
10-12 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
40.3. |
|
|
Գավիթ |
10-12 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
40.4. |
|
|
Գյուղատեղի |
միջնադար |
վանքից 300-350 մ ամ |
Հ |
նշմարվում են բնակելի շինությունների հետքերը |
|
41. |
|
|
|
ՎԱՆՔ ՍԲ ԱՆԴՐԵ (ՎԱՐԴԱՆ ԱՐԵՎԵԼՑՈՒ ՄԵՆԱՐԱՆ) |
12-13 դդ. |
քաղաքից 18-19 կմ հվ-ամ, «Աղջկա բերդ» ամրոցից 1.5 կմ ամ |
Հ |
ավերված է |
|
|
41.1. |
|
|
Եկեղեցի |
12-13 դդ. |
|
Հ |
մեծ եկեղեցին է` կիսավեր |
|
|
41.2. |
|
|
Եկեղեցի |
12-13 դդ. |
|
Հ |
փոքր եկեղեցին է` կիսավեր |
|
|
41.3. |
|
|
Կառույցներ օժանդակ |
12-13 դդ. |
|
Հ |
կացարաններ են` ավերված |
|
|
41.4. |
|
|
Պարիսպ |
12-13 դդ. |
|
|
կիսավեր է |
|
42. |
|
|
|
ՔԱՆԴԱԿ «ԱՌԱՏՈՒԹՅՈՒՆ» |
1986 թ. |
Անկախության փող. |
Հ |
քանդ.` |
|
43. |
|
|
|
ՔԱՆԴԱԿ «ԱՐՑԱԽՅԱՆ ՄՈՏԻՎ» |
1989 թ. |
քաղաքի հվ-ամ մասում, Իջևան-Դիլիջան մայրուղու վրա |
Հ |
քանդ.` |
|
44. |
|
|
|
ՔԱՆԴԱԿ «ԽԵՑԳԵՏԻՆ» |
1991 թ. |
«Սպիտակ լճի» ափին» |
Տ |
քանդ.` |
|
45. |
|
|
|
ՔԱՆԴԱԿ «ԽԵՑԳԵՏԻՆ» |
1991 թ. |
«Սպիտակ լճի» ափին, հանգստյան տուն տանող ճանապարհին |
Տ |
քանդ.` |
|
46. |
|
|
|
ՔԱՆԴԱԿ «ԿԱՅՈՒՆՈՒԹՅՈՒՆ» |
1990 թ. |
«Սպիտակ լճի» ափին |
Տ |
քանդ.` |
|
47. |
|
|
|
ՔԱՆԴԱԿ «ԿԱՊԱՆՔ» |
1991 թ. |
«Սպիտակ լճի» ափին |
Հ |
քանդ.` |
|
48. |
|
|
|
ՔԱՆԴԱԿ «ՀԻՆ ԺԱՄԱՑՈՒՅՑ» |
1990 թ. |
Դիլիջան-Իջևան մայրուղու վրա, քաղաքի հվ-ամ կողմում, գինու գործարանի մոտ |
Հ |
քանդ.` |
|
49. |
|
|
|
ՔԱՆԴԱԿ «ՁՈՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻՆ» |
1985 թ. |
Երկրագիտական թանգարանի շենքի մուտքի մոտ, Եղեռնի հւշահամալիրից 100 մ հեռու |
Հ |
քանդ.` |
|
50. |
|
|
|
ՔԱՆԴԱԿ «ՄԱՐԻԱ ՅԱԿՈԲՍՈՆ» |
1980-ական թթ. |
Երևանի պետական համալսարանի Իջևանի մասնաճյուղի շենքի դիմաց |
Հ |
քանդ.` |
10.2 ԲԵՐԴ քաղաք
|
1. |
2. |
3. |
4. |
5. |
6. |
7. |
8 . |
9. |
|
1. |
ԱՄՐՈՑ «ԲԵՐԴ» |
Ք.ա.1 հազ. |
քաղաքի հվ-աե եզրին, զբոսայգու տարածքում |
Հ |
պահպանվել են մնացորդները | |||
|
1.1. |
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 1 հազ. (Ք.ա. 5-4 դդ.) |
ամրոցի մոտ |
Հ |
||||
|
1.2. |
Խաչքար Արցախի ազատամարտին |
1990-ական թթ. |
Տ |
|||||
|
2. |
ԱՄՐՈՑ «ՏԱՎՈՒՇ» («ԹՈՎՈՒԶ ՂԱԼԱ») |
10-14 դդ. |
քաղաքի հվ-աե եզրին, Տավուշ գետի աջ ափին |
Հ |
||||
|
3. |
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
19 դ. |
քաղաքի կենտրոնում, քաղաքապետարանի շենքի մոտ |
Տ |
||||
|
4. |
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
10-19 դդ. |
քաղաքի մեջ, Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների հուշարձանի մոտ |
Տ |
կիսավեր Է | |||
|
4.1. |
Խաչքար |
10 դ. |
Տ |
ընկած է գետնին | ||||
|
4.2. |
Խաչքար |
1651 թ. |
Հ |
կանգնեցված է գետնի վրա | ||||
|
4.3. |
Տապանաքար Անանիա վարդապետի |
1891 թ. |
Տ |
ուղղանկյունաձև, քանդակազարդ | ||||
|
5. |
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
13-20 դդ. |
քաղաքի հս-աե մասում, ճանապարհի ձախ կողմում |
Տ |
միջնադարյան հատվածն ավերված է | |||
|
5.1. |
Խաչքար |
13 դ. |
Հ |
երկատված է | ||||
|
5.2. |
Մատուռ |
13 դ. |
Տ |
ավերված է | ||||
|
6. |
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
քաղաքից 2 կմ աե, ճանապարհի եզրին, Տավուշը Ռուսաստանին միացնելու 175-ամյակի հուշարձանի մոտ |
Տ |
պահպանվել են մի քանի տապանաքարեր | |||
|
7. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՀԻՆ ԲԵՐԴ» |
9-16 |
քաղաքից 1.5 կմ հվ-աե, գետի աջ ափին |
Հ |
ավերված է | |||
|
7.1. |
Գերեզմանոց |
9-16 |
Հ |
դամբարանադաշտի տարածքում է | ||||
|
7.1.1. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
Տ |
|||||
|
7.1.2. |
Խաչքար |
13 դ. |
Տ |
արձանագիր է, կանգնեցված է գետնի վրա | ||||
|
7.2. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
գյուղատեղի տանող ճանապարհի ձախ եզրին |
Տ |
ժայռախաչ է | |||
|
8. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՏԱՎՈՒՇ» |
9-15 |
քաղաքից հվ-աե, Տավուշ ամրոցի ստորոտին և ամրոցից հվ, գետի երկու կողմում |
Հ |
տարածվում է շուրջ 1 կմ | |||
|
8.1. |
Գերեզմանոց |
9-13 |
գյուղատեղիի հվ-ամ եզրին, Տավուշ գետի ձախ ափին |
Հ |
դամբարանադաշտի տարածքում է | |||
|
8.1.1. |
Խաչքար |
13 դ. |
Հ |
արձանագիր է, կանգնեցված է գետնի վրա | ||||
|
8.1.2. |
Խաչքար |
13 դ. |
Հ |
|||||
|
8.2. |
Գերեզմանոց |
10-13 դդ. |
նախորդ գերեզմանոցից մոտ 200 մ հս, բլրալանջին |
Հ |
||||
|
8.2.1. |
Մատուռ |
13 դ. |
նախորդից 100 մ հս |
Հ |
ավերված է | |||
|
8.3. |
Եկեղեցի սբ Աստվածածին |
10-13 դդ. |
ամրոցի ստորոտին, ռելեի գործարանի դիմաց |
Հ |
||||
|
8.3.1. |
Գավիթ |
11-12 դդ. |
Հ |
պահպանվել է հվ պատը` 1.5-2 մ բարձրությամբ | ||||
|
8.4. |
Մատուռ |
13 դ. |
գյուղատեղիի հվ եզրին |
Հ |
կիսավեր է | |||
|
9. |
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2 հազ. |
քաղաքից 1.5 կմ հվ-աե, գետի աջ ափին, «Հին Բերդ» գյուղատեղիի գերեզմանոցի տարածքում |
Հ |
||||
|
10. |
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2 -1 հազ. |
քաղաքից հվ-աե, «Տավուշ» գյուղատեղիի գերեզմանոցում |
Հ |
ավերված է | |||
|
11. |
ԵԿԵՂԵՑԻ |
13 դ. |
քաղաքի մեջ, |
Հ |
կիսավեր է | |||
|
11.1. |
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու մոտ |
Հ |
երկատված, ընկած է գետնին | |||
|
11.2. |
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու մոտ |
Հ |
||||
|
12. |
ԵԿԵՂԵՑԻ |
13 դ. |
քաղաքի մեջ, Ս. Մելքումյանի տան մոտ, նախորդ եկեղեցուց հս |
Հ |
կիսավեր է | |||
|
13. |
ԵԿԵՂԵՑԻ «ՄԱՅՐԻ ՎԱՆՔ» («ՄԱՐԻԱՄ ՄԱՅՐԻ ՎԱՆՔ», ՍԲ ՆՇԱՆ) |
1286 թ., վերակառ. |
քաղաքից 2 կմ ամ, Նավուր գյուղ տանող ճանապարհի ձախ կողմում |
Հ |
||||
|
13.1. |
Գերեզմանոց |
13-17 դդ. |
եկեղեցու շուրջը |
Հ |
կիսավեր է | |||
|
13.2. |
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու խորանում |
Հ |
||||
|
14. |
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ՍԱՐԳԻՍ |
12-13 դդ., հիմնովին վերակառ. 1871 թ. |
քաղաքի ամ եզրին, Նավուր գյուղ տանող ճանապարհի ձախ կողմում |
Հ |
||||
|
14.1. |
Գերեզմանոց «Սբ Սարգսի խաչ» |
12-20 դդ. |
եկեղեցու շրջակայքում |
Հ |
||||
|
14.1.1. |
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու հվ պատի տակ |
Հ |
կանգնեցված է գետնի վրա | |||
|
14.1.2. |
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցուց հվ |
Հ |
կանգնեցված է գետնի վրա | |||
|
14.1.3. |
Խաչքար Ալիխանի |
1610 թ. |
եկեղեցուց հվ |
Հ |
կազմող՝ Քիրամ | |||
|
14.1.4. |
Խաչքար |
17 դ. |
Հ |
կազմող՝ Քիրամ | ||||
|
14.1.5. |
Խաչքար |
17 դ. |
Հ |
կազմող՝ Քիրամ | ||||
|
14.1.6. |
Խաչքար |
17 դ. |
Հ |
կազմող՝ Քիրամ | ||||
|
14.1.7. |
Խաչքար |
17 դ. |
Հ |
կազմող՝ Քիրամ | ||||
|
14.1.8. |
Խաչքար |
17 դ. |
Հ |
կազմող՝ Քիրամ | ||||
|
14.1.9. |
Խաչքար |
17 դ. |
Հ |
կազմող՝ Խաչատուր | ||||
|
14.1.10. |
Խաչքար |
17 դ. |
Հ |
կոտրված է, կազմող՝ Խաչատուր | ||||
|
14.1.11. |
Խաչքար |
17 դ. |
Հ |
կոտրված է, կազմող՝ Խաչատուր | ||||
|
14.1.12. |
Տապանաքար Պապի |
1670 թ. |
Հ |
օրորոցաձև է | ||||
|
15. |
ԵԿԵՂԵՑԻ «ՔՈՒՅՐ ԽԱԹՈՒՆ» |
12-13 դդ. |
քաղաքի ամ մասում, «սբ Սարգսի խաչ» գերեզմանոցից 200 մ հվ, բլրակի ստորոտին |
Հ |
կիսավեր է, պահպանվել են հս, հվ և աե պատերը` 1.5-2 մ բարձրությամբ | |||
|
15.1. |
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու խորանում |
Հ |
ստորին մասը կոտրված է | |||
|
15.2. |
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու խորանում |
Հ |
հորիզոնական դիրքով | |||
|
16. |
ԽԱՉՔԱՐ |
10 դ. |
քաղաքի կենտրոնում, քաղաքապետարանի մոտ, տան բակում |
Տ |
ընկած է գետնին | |||
|
17. |
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ |
1980 թ. |
քաղաքի մեջ |
Հ |
||||
|
18. |
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1969 թ. |
քաղաքի մեջ |
Հ |
||||
|
19. |
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ՏԱՎՈՒՇԸ ՌՈՒՍԱՍՏԱՆԻՆ ՄԻԱՑՄԱՆ 175-ԱՄՅԱԿԻՆ |
1977 թ. |
քաղաքից 2 կմ աե, ճանապարհի եզրին |
Հ |
10.3 ԴԻԼԻՋԱՆ քաղաք
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԲԵՐԴԻ ՂԱՇ» |
Ք.ա. 2-1 հազ., միջնադար |
Հաղարծնի վանքից 2 կմ ամ, երկու ձորերի միջև, բլրի վրա, «Բոխուտ թումբ» վայրում |
Հ |
ավերված է, պահպանվել են պարիսպների հիմքերը |
|
|
1.1. |
|
|
Բնակատեղի |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
ամրոցիվ հվ և աե |
Հ |
|
|
|
1.2. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
բնակատեղիի մոտ |
Հ |
ավերված է |
|
2. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
Գոլովինո թաղամասից հս, ԴՕՍԱԱՖ-ի շենքից 1.5 կմ հեռու, բլրի հվ-աե հարթակում |
Հ |
ավերված է |
|
|
2.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
բնակատեղիի տարածքում և մերձակայքում |
Հ |
ավերված է |
|
3. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1911 թ. |
Աղայան փող. 2 |
Հ |
երկհարկ, կառուցել է Մ. Սաղաթելյանը |
|
4. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1882 թ. |
Աղայան փող. 3 |
Հ |
երկհարկ, կառուցել է հյուսն Ա. Պետրոսյանը |
|
5. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
19 դ. վերջ |
Կալինինի փող. 5
|
Հ |
Եղել է իշխանուհի Մարիամ Թումանյանի ամառանոցը: 1979-ից՝ ժողովրդական արվեստի թանգարանի Դիլիջանի մասնաճյուղի շենք |
|
6. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1945 թ. |
Կալինինի փող. 6 |
Հ |
|
|
7. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1940 թ. |
Կալինինի փող. 7 |
Հ |
|
|
8. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1934 թ. |
Կալինինի փող. 8 |
Հ |
|
|
9. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1925-1930 թթ. |
Կալինինի փող. 10 |
Հ |
երկհարկ |
|
10. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
19 դ. վերջ |
Կալինինի փող. 11 |
Տ |
|
|
11. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1908 թ. |
Կալինինի փող. 12 |
Հ |
երկհարկ |
|
12. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1897 թ. |
Կալինինի փող. 15 |
Տ |
|
|
13. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1927 թ. |
Կալինինի փող. 18 |
Հ |
երկհարկ |
|
14. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1920 թ. |
Կալինինի փող. 19 |
Տ |
|
|
15. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1957 թ. |
Կալինինի փող. 20 |
Հ |
|
|
16. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1918 թ., 1960 թ. |
Կալինինի փող. 22 |
Հ |
երկհարկ |
|
17. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1919 թ. |
Կալինինի փող. 25 |
Տ |
|
|
18. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1796 թ. |
Կալինինի փող. 26 |
Տ |
|
|
19. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
19 դ. սկիզբ |
Կալինինի փող. 28 |
Հ |
երկհարկ |
|
20. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1832 թ. |
Կալինինի փող. 34 |
Հ |
երկհարկ |
|
21. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
19 դ. |
Կալինինի փող. 37 |
Տ |
|
|
22. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
19 դ. |
Կալինինի փող. 41 |
Տ |
|
|
23. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1842 թ. |
Կալինինի փող. 42 |
Տ |
|
|
24. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1830 թ. |
Կալինինի փող. 43 |
Տ |
|
|
25. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1893 թ. |
Կալինինի փող. 45 |
Տ |
|
|
26. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1850-ական թթ. |
Կալինինի փող. 48 |
Տ |
|
|
27. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
19 դ. |
Կալինինի փող. 52 ա |
Տ |
|
|
28. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1830-ական թթ. |
Կալինինի փող. 53 |
Տ |
|
|
29. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1880-ական թթ. |
Կալինինի փող. 56 |
Տ |
|
|
30. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1880 թ. |
Կալինինի փող. 60 |
Տ |
|
|
31. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
18 դ. վերջ |
Կալինինի փող. 66 |
Տ |
|
|
32. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1905 թ. |
Կալինինի փող. 72 |
Տ |
|
|
33. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1860 թ. |
Կալինինի փող. 78 |
Տ |
|
|
34. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1930-ական թթ. |
Կալինինի փող. 88 |
Տ |
|
|
35. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1870 թ |
Կալինինի փող. 98 |
Հ |
երկհարկ |
|
36. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1872 թ. |
Կալինինի փող. 110 |
Հ |
երկհարկ |
|
37. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1901 թ. |
Կալինինի փող. 126 |
Հ |
երկհարկ |
|
38. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1937 թ. |
Կալինինի փող. 135 |
Հ |
|
|
39. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
19 դ. 50-ական թթ. |
Կալինինի փող. 162 |
Տ |
|
|
40. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
20 դ. սկիզբ |
Կալինինի փող. 168
|
Տ |
|
|
41. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1880-ական թթ. |
Կալինինի փող. 170 |
Տ |
|
|
42. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1890 թ. |
Կալինինի փող. 184 |
Տ |
|
|
43. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
19 դ. |
Կալինինի փող. 188 |
Տ |
|
|
44. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1910 թ. |
Հակոբջանյան փող. 15 |
Հ |
երկհարկ, կառուցել է Ն. Պողոսյանը |
|
45. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1910 թ. |
Հակոբջանյան փող. 19 |
Տ |
|
|
46. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1917 թ. |
Հակոբջանյան փող. 21 ա |
Հ |
Ֆրանգուլյանների տունը |
|
47. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1908 թ., 1959 թ. |
Հակոբջանյան փող. 23 |
Հ |
երկհարկ, կառուցել է Ա. Սիմոնյանը |
|
48. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1920 թ. |
Հակոբջանյան փող. 28 |
Տ |
|
|
49. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1926 թ. |
Հակոբջանյան փող. 31 |
Հ |
միահարկ, կառուցել է հյուսն Ե. Սիմոնյանը |
|
50. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1882 թ. |
Հակոբջանյան փող. 32 |
Հ |
երկհարկ, կառուցել է Բ. Ֆրանգուլյանը |
|
51. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1890-ական թթ. |
Հակոբջանյան փող. 34 |
Տ |
|
|
52. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1916 թ. |
Հակոբջանյան փող. 36 |
Տ |
երկհարկ, կառուցել է Բ. Ֆրանգուլյանը |
|
53. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1912 թ. |
Հակոբջանյան փող. 52 |
Հ |
|
|
54. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1882 թ. |
Մանթաշյան փող. 3 գ |
Հ |
երկհարկ, կառուցել է Դիլիջանի տանուտեր Մովսես Հովհաննիսյանը |
|
55. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1860 թ. |
Մանթաշյան փող. 4 |
Տ |
|
|
56. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1894 թ. |
Մանթաշյան փող. 6 |
Հ |
երկհարկ, կառուցել է սայլագործ |
|
57. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1890 թ. |
Մյասնիկյան փող. 32 |
Հ |
երկհարկ, կառուցել է Տ. Բադալյանը |
|
58. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1890 թ. |
Մյասնիկյան փող. 34 |
Հ |
երկհարկ, կառուցել է Դ. Ուլիխանյանը |
|
59. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1870-ական թթ. |
Մյասնիկյան փող. 38 |
Հ |
երկհարկ, վաճառական Ասլանովների տունը |
|
60. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1895-1897 թթ. |
Մյասնիկյան փող. 50 |
Հ |
եղել է ցարական դատարանի շենքը |
|
61. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ («ԴԱԼԼԱՔԻ ՏՈՒՆ») |
19 դ. վերջ |
Մյասնիկյան փող. 54 |
Հ |
երկհարկ, կառուցել է սափրիչ Սիմոնը. առաջին հարկում եղել է վարսավիրանոց |
|
62. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
19 դ. վերջ |
Մյասնիկյան փող. 56 |
Հ |
երկհարկ |
|
63. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ («ԼԵԶԳՈՒ ԿԱՄ ՓՌՆՉՈՑ ՏՈՒՆ») |
19 դ. կես |
Մյասնիկյան փող. 58 |
Հ |
երկհարկ |
|
64. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1850-1860-ական թթ. |
Մյասնիկյան փող. 82 |
Հ |
երկհարկ |
|
65. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1894 թ. |
Մյասնիկյան փող. 86 |
Հ |
երկհարկ |
|
66. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1910 թ. |
Մյասնիկյան փող. 88 |
Տ |
|
|
67. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1930 թ. |
Մյասնիկյան փող. 102 |
Հ |
երկհարկ, կառուցել են Պողոսյանները |
|
68. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1925 թ. |
Մյասնիկյան փող. 102ա |
Հ |
երկհարկ, կառուցել են Պողոսյանները |
|
69. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1930 թ. |
Մյասնիկյան փող. 102բ |
Հ |
երկհարկ, կառուցել են Պողոսյանները |
|
70. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1925 թ. |
Մյասնիկյան փող. 104 |
Հ |
երկհարկ, նկուղային մասը կառուցվել է 1873 թ. |
|
71. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
20 դ. սկիզբ |
Մյասնիկյան փող. 110 |
Տ |
|
|
72. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1933 թ. |
Մյասնիկյան փող. 112 |
Տ |
|
|
73. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1948 թ. |
Մյասնիկյան փող. 118 |
Հ |
|
|
74. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1880 թ., 1900 թ. |
Օրջոնոկիձեի փող. 1 |
Հ |
երկհարկ, կառուցել են Ալիխանյանները |
|
75. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
Մանթաշյան փող. |
Տ |
|
|
76. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
7-13 |
քաղաքից 7 կմ աե, Աղստևի աջ ափին, Պարզ լիճ տանող ճանապարհի ձախ կողմում, «Բոյնի դար» վայրում |
Հ |
ավերված է, տարածքի մի մասի վրա կառուցվել է կինոգործիչների հանգստյան տունը |
|
|
76.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
7-13 |
գյուղատեղիի աե եզրին |
Հ |
ավերված է, խաչքարերից մի քանիսը տեղափոխել են նույն հանգստյան տան տարածք |
|
|
76.2. |
|
|
Եկեղեցի |
12-13 դդ. |
գյուղատեղիի կենտրոնական մասում |
Տ |
պահպանվել են հիմքերը |
|
77. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
7-15 |
քաղաքից 3 կմ հվ-աե, Աղստևի աջ ափին, անտառում, «Բախտիար» գյուղատեղիից մոտ 2 կմ ամ, «Ղալուխ» վայրում |
Հ |
ավերված է
|
|
|
77.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
7-10 |
գյուղատեղիի հվ-ամ եզրին |
Հ |
|
|
|
77.2. |
|
|
Գերեզմանոց |
7-13 |
գյուղատեղիի աե մասում |
Հ |
|
|
|
|
77.2.1. |
|
Խաչքար թևավոր |
12-13 դդ. |
|
Հ |
տեղահանված է, հենած է ծառին |
|
78. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
7-20 |
քաղաքի ամ մասում, Երևան-Դիլիջան մայրուղուց աջ, «Խրտանոց» վայրում |
Հ |
ավերված է |
|
|
78.1. |
|
|
Խաչքար թևավոր |
13 դ. |
|
Հ |
արձանագիր է, կոտրված է վերին խաչաթևը |
|
79. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
10-14 դդ. |
քաղաքից 5 կմ հս-աե, Դիլիջան-Իջևան մայրուղուց ձախ, «Փիշիկ» և «Գոմաձոր» տանող ճանապարհի վրա |
Տ |
տարածքն ընկած է կառուցապատման տակ |
|
80. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
10-15 դդ. |
քաղաքից 4 կմ հս-աե, «Փիշիկ» գյուղատեղիից 1 կմ հվ-ամ, «Գոմաձոր» տանող ճանապարհին |
Հ |
ավերված է |
|
|
80.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
10-15 դդ. |
|
Հ |
ավերված է |
|
|
|
80.1.1. |
|
Խաչքար |
11 դ. |
|
Հ |
ընկած է |
|
|
|
80.1.2. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
|
Հ |
վերնամասը բացակայում է |
|
|
|
80.1.3. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
80.1.4. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
արձանագիր է, ստորին մասը կոտրված է |
|
|
|
80.1.5. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
80.1.6. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
80.1.7. |
|
Խաչքար |
14-15 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
80.1.8. |
|
Խաչքար |
14-15 դդ. |
|
Հ |
|
|
81. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
10-15 դդ. |
քաղաքից 6 կմ հս-աե, «Փիշիկ» գյուղատեղիից 1 կմ հս-ամ, «Գոմաձոր» տանող ճանապարհի երկու կողմում |
Հ |
ավերված է |
|
82. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
10-18 դդ. |
Պարզ լճից 300 մ հս, «Ղազար բեկ» վայրում |
Հ |
|
|
|
82.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-14 դդ. |
բլրալանջին |
Հ |
ավերված է |
|
|
|
82.1.1. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
տեղափոխել են լճափնյա ռեստորանի մոտ. ստորին մասը բացակայում է |
|
|
|
82.1.2. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
վերնամասը բացակայում է |
|
|
|
82.1.3. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
վերնամասը բացակայում է |
|
|
|
82.1.4. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
82.1.5. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
82.1.6. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
երկատված է |
|
|
|
82.1.7. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
երկատված է |
|
|
|
82.1.8. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
82.1.9. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
82.1. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Հ |
վերնամասը բացակայում է |
|
|
|
82.1. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Հ |
ստորին կեսը կոտրված է |
|
|
82.2. |
|
|
Եկեղեցի |
13 դ. |
գերեզմանոցի ամ մասում |
Հ |
պահպանվել են պատերը` 1.50 մ բարձրությամբ |
|
83. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
12-14 դդ. |
քաղաքից 3 կմ հվ-աե, «Իմպուլս» գործարանի հանգստյան տնից 1 կմ հվ, անտառի բացատում, Աղստևի աջ ափին, բլրակի վրա, «Բախտիար» վայրում |
Հ |
|
|
|
83.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-14 դդ. |
|
Հ |
1986 թ. տեղի խաչքարերից երկուսը տեղափոխել ու ագուցել են հանգստյան տան ամ պատին |
|
|
|
83.1.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
83.1.2. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
83.2. |
|
|
Եկեղեցի |
12-13 դդ. |
|
Տ |
ավերված է |
|
|
83.3. |
|
|
Ճանապարհ |
12-15 դդ. |
ձգվում է «Բախտիար» և «Ղալուխ» գյուղատեղիների միջև՝ 2 կմ երկարությամբ |
Հ |
ավերվել են եզրապատերը |
|
84. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
12-14 դդ. |
քաղաքից 8 կմ հվ-աե, անտառի բացատում, աե-ից ձորակով եզերված «Սմրղանի յալ» տեղանքում |
Հ |
ավերված է |
|
|
84.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-14 դդ. |
|
Հ |
ավերված է |
|
|
|
84.1.1. |
|
Խաչքար Հոգեդեղի |
1254 թ. |
|
Հ |
ստորին մասը կոտրված է |
|
|
|
84.1.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
ստորին մասը կոտրված է |
|
|
|
84.1.3. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Հ |
ստորին մասը կոտրված է |
|
85. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
12-17 դդ. |
քաղաքից 5 կմ ամ, «Ռուսկի բալկա» ձորակում, «Ցերկով թալայից» 1 կմ հս |
Հ |
ավերված է |
|
|
85.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-17 դդ. |
գյուղատեղիի հս մասում |
Հ |
|
|
|
|
85.1.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
85.2. |
|
|
Մատուռ |
12-13 դդ. |
գյուղատեղիի հս մասում |
Հ |
թաղը և ամ պատի որոշ հատվածներ փլված են |
|
86. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
12-17 դդ. |
քաղաքից 0.5 կմ ամ, Գոլովինո թաղամասում, «Ցերկով թալա» վայրում, երգահանների հանգստյան տուն տանող ճանապարհին |
Հ |
ավերված է |
|
|
86.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-17 դդ. |
|
Հ |
միակ խաչքարը |
|
|
86.2. |
|
|
Եկեղեցի |
12-13 դդ. |
|
Հ |
ավերված է |
|
87. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
13-15 դդ. |
քաղաքից 6 կմ աե, կինոգործիչների հանգստյան տուն և Պարզ լիճ տանող ճանապարհին, «Մոլոկանի տանձուտ» («Տանձուտի թալա») բացատում |
Հ |
|
|
|
87.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-15 դդ. |
գյուղատեղիի հվ մասում |
Հ |
ավերված է |
|
|
|
87.1.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Տ |
գյուղատեղիի միակ քանդակազարդ բեկորն է (վերնամաս) |
|
88. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
13-17 դդ. |
քազաքից 8 կմ աե, Կինոգործիչների հանգստյան տնից 1 կմ աե, Պարզ լիճ տանող ճանապարհին, «Մորմոջի յալ» վայրում |
Տ |
ավերված է |
|
|
88.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-17 դդ. |
|
Տ |
պահպանվել են հատ ու կենտ տապանաքարեր |
|
89. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
14-18 դդ. |
քաղաքից 1 կմ հվ, «Խզակի թալա» («Խաչի փոս») վայրում |
Տ |
ավերված է |
|
|
89.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
14-18 դդ. |
գյուղատեղիի ամ մասում |
Տ |
ավերված է |
|
|
89.2. |
|
|
Եկեղեցի |
17-18 դդ. |
գերեզմանոցում |
Տ |
ավերված է |
|
90. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
15-19 դդ. |
քաղաքից 3.5 կմ աե, «Շլորկուտի» անտառում, «Ղափարա» հանդամասում |
Տ |
ավերված է |
|
|
90.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
15-19 դդ. |
|
Տ |
|
|
91. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
17-18 դդ. |
քաղաքային շուկայից 500 մ հվ-աե, «Ալոյի թալայում»՝ եղևնիների բացատում |
Տ |
ավերված է |
|
92. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
17-18 դդ. |
քաղաքից 6 կմ հս-ամ, Աղստև գետի ձախ ափին, Դիլիջան-Վանաձոր խճուղուց 1 կմ ձախ, «Գերեզմանուտի յալ» բացատում |
Տ |
ավերված է
|
|
|
92.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
17-18 դդ. |
գյուղատեղիի հս եզրին |
Տ |
|
|
93. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
17-18 դդ. |
քազաքից 8 կմ հվ-աե, «Ժանգոտ գյոլ» լճակի մոտ, «Օրդաքլվի» բացատում |
Տ |
ավերված է |
|
94. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
17-18 դդ. |
քաղաքից 10 կմ հս-ամ, «Շլորկուտի ձոր» վայրում,Դիլիջան-Վանաձոր ճանապարհից 5-6 կմ աջ, անտառի մեջ, «Նովով» աղբյուրի մոտ |
Տ |
|
|
|
94.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
ուշ միջնադար |
|
Տ |
|
|
95. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՉԱՋՐԻ ԹԱԼԱ» |
10-13 դդ. |
քաղաքից 4 կմ հվ-աե |
Հ |
|
|
96. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՐԱՂԱՆՑ ՏԵՂԵՐ» |
7-13 |
քաղաքի աե եզրին, Աղստևի աջ ափի և Մյասնիկյան փողոցի միջև ընկած տարածքում, Պարզ լիճ տանող ճանապարհի վրա |
Հ |
ավերվել է 1950-ական թթ. քաղաքի ընդարձակման հետևանքով |
|
|
96.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
7-13 դդ. |
|
Հ |
ավերված է, գյուղատեղիի կառուցապատման ժամանակ խաչքարերը տեղափոխել են Մյասնիկյան փող. N 143 տան բակ |
|
|
|
96.1.1. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
Մյասնիկյան փող. |
Տ |
|
|
|
|
96.1.2. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
նույն տեղում |
Տ |
|
|
|
|
96.1.3. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
նույն տեղում |
Հ |
|
|
|
|
96.1.4. |
|
Խաչքար «Մեսրոպ Մաշտոց» |
7 դ. |
նույն տեղում |
Հ |
ամրացված է պատվանդանին |
|
97. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԳԵՂԱՏԵՂ» |
13-17 դդ. |
քաղաքից 7 կմ ամ, Ղազախ-Երևան գազատարի անտառամիջյան ճանապարհի երկու կողմում |
Հ |
ավերված է |
|
|
97.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-17 դդ. |
|
Հ |
կիսավեր է |
|
|
97.2. |
|
|
Եկեղեցի |
13-14 դդ. |
|
Տ |
պահպանվել են հիմքերը |
|
98. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԳԵՂԱՏԵՂ» |
13-17 դդ. |
քաղաքից 10 կմ հվ-աե, Աղստևի աջ ափին, Պարզ լիճ տանող ճանապարհից 2 կմ ձախ, կինոգործիչների հանգստյան տնից 3 կմ հվ-աե, «Ղազախ բեկ» վայրում |
Տ |
ավերված է |
|
|
98.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-17 դդ. |
գյուղատեղիի հս եզրին, սարալանջին |
Տ |
ավերված է |
|
|
98.2. |
|
|
Եկեղեցի |
13-14 դդ. |
գերեզմանոցի մոտ |
Տ |
պահպանվել են հիմքերը, ներսը լցված է շարվածքի քարերով |
|
99. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԳՈՄԱՁՈՐ» |
5-17 |
քաղաքի Թեղուտ թաղամասից 5 կմ հս-աե, Աղստևի աջ ափին, «Փիշիկ» գյուղատեղիից 2-3 կմ հս-ամ, անտառում |
Հ |
ավերված է |
|
|
99.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
5-17 դդ. |
գյուղատեղիի հս մասում |
Հ |
|
|
|
|
99.1.1. |
|
Խաչքար |
7 դ. |
|
Տ |
|
|
|
|
99.1.2. |
|
Խաչքար |
9-10 |
|
Տ |
|
|
|
|
99.1.3. |
|
Խաչքար |
9-10 |
|
Տ |
խրված է գետնի մեջ |
|
|
|
99.1.4. |
|
Խաչքար |
9-10 |
|
Տ |
|
|
|
|
99.1.5. |
|
Խաչքար |
9-10 |
|
Տ |
ընկած է |
|
|
|
99.1.6. |
|
Խաչքար |
11-12 դդ. |
եկեղեցու ամ կողմում |
Հ |
ընկած է |
|
|
|
99.1.7. |
|
Խաչքար |
11-12 դդ. |
եկեղեցու աե կողմում |
Հ |
|
|
|
|
99.1.8. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
|
Հ |
ընկած է |
|
|
|
99.1.9. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
|
Հ |
ընկած է |
|
|
|
99.1.10. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
99.1.11. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
99.1.12. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
99.1.13. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
երկատված է |
|
|
|
99.1.14. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
երկատված է |
|
|
|
99.1.15. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու ամ կողմում |
Հ |
ընկած է |
|
|
|
99.1.16. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու ամ կողմում |
Հ |
ստորին մասը բացակայում է |
|
|
|
99.1.17. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու հս կողմում |
Հ |
երկատված է |
|
|
|
99.1.18. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
մատուռի ամ կողմում |
Հ |
ընկած է |
|
|
|
99.1.19. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
մատուռի հս-ամ կողմում |
Հ |
ընկած է |
|
|
|
99.1.20. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
նախորդի մոտ |
Հ |
ընկած է |
|
|
|
99.1.21. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
նախորդի մոտ |
Հ |
երկատված, ընկած է |
|
|
|
99.1.22. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
ընկած է |
|
|
|
99.1.23. |
|
Խաչքար Սարգսի և այլոց |
13 դ. |
|
Հ |
երկատված, ընկած է |
|
|
|
99.1.24. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Հ |
ընկած է |
|
|
|
99.1.25. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Հ |
հենած է քարերին |
|
|
|
99.1.26. |
|
Խաչքար |
14-15 դդ. |
|
Տ |
հենած է քարերին |
|
|
|
99.1.27. |
|
Խաչքար |
16-17 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
99.2. |
|
|
Եկեղեցի |
5-6 |
|
Հ |
պահպանվել են հիմնապատերը |
|
|
99.3. |
|
|
Մատուռ |
5-6 |
|
Հ |
պահպանվել են հիմնապատերը |
|
100. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԽԱՉԲՈՂԱԶ» |
14-17 դդ. |
Թեղուտ թաղամասից 1.5 կմ հվ-աե, Աղստևի աջ ափին, անտառում |
Տ |
ավերված է |
|
|
100.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
14-17 դդ. |
|
Տ |
|
|
101. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԽԱՉԻ ՀՈՂԵՐ» |
12-15 դդ. |
Շամախյան թաղամասի «Խաչի հողեր» վայրում |
Հ |
ավերված է |
|
|
101.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-15 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
101.1.1. |
|
Խաչքար թևավոր |
8-9
|
ընկած է մատուռի հս-ամ անկյան մոտ |
Հ |
աջ հորիզոնական խաչաթևը կոտրված է |
|
|
101. 2. |
|
|
Ձիթհան |
13-15 դդ. |
մատուռից 100 մ հվ-ամ |
Հ |
ավերված է, ուրվագծվում են հիմքերը |
|
|
101.3. |
|
|
Մատուռ |
վերակառ. |
|
Տ |
|
|
|
|
101.3.1. |
|
Խաչքար |
15-16 դդ. |
ագուցված է մատուռի հվ պատին, մուտքից վերև |
Հ |
ագուցվել է վերակառուցման ժամանակ, հորիզոնական դիրքով |
|
102. |
|
|
|
«ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ ԽԱՉՈՒՏ ԹԱԼԱ» |
12-13 դդ |
քաղաքից 10-11 կմ ամ, Բլդան գետի վերին հոսանքի շրջանում |
Հ |
|
|
|
102.1. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
արձանագիր է, ջարդված |
|
|
102.2. |
|
|
Խաչքար թևավոր |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
103. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԿԱԿՈՍԻ» |
ուշ միջնադար |
քաղաքից 5-6 կմ ամ, Վանաձոր տանող խճուղուց 500 մ ձախ, Աղստևի աջ ափին, երկու ձորակների միջակայքում |
Տ |
ավերված է |
|
|
103.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-17 դդ. |
գյուղատեղիի աե եզրին |
Տ |
|
|
|
|
103.1.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
երկատված, ընկած է |
|
|
103.2. |
|
|
Մատուռ |
17-18 դդ. |
|
Տ |
հիմնավեր է |
|
104. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՄԵԾ ԹԱԼԱ» («ՈՒՌՈՒՏԻ ԹԱԼԱ») |
17-18 դդ. |
քաղաքից 3 կմ հվ, նույնանուն բացատում |
Տ |
ավերված է |
|
|
104.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
8-13 |
|
Տ |
ավերված է |
|
105. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՊԱԿԱՏԵՂԵՐ» |
13-17 դդ. |
քաղաքից 4 կմ ամ, անտառի բացատում |
Տ |
ավերված է |
|
106. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՓԻՇԻԿ» |
12-14 դդ. |
քաղաքից 5 կմ հս-աե, Աղստև գետի ձախ ափին, Տուբերկուլյոզային դիսպանսերի տարածքում, անտառի մեջ |
Հ |
ավերվել է դիսպանսերի կառուցման ժամանակ |
|
|
106.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-14 դդ. |
|
Հ |
ավերված է |
|
|
|
106.1.1. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
մատուռից 10 մ ամ |
Հ |
|
|
|
|
106.1.2. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
նախորդի մոտ |
Հ |
երկատված է |
|
|
106.2. |
|
|
Մատուռ |
12-13 դդ. |
|
Հ |
ավերված է |
|
107. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՓՈՔՐ ԴԻԼԻ» («ՊՈՒՃՈՒՐ ԴԻԼԻ») |
7-18 |
քաղաքից («Իմպուլս» գործարանից) 2 կմ հվ-աե, Աղստև գետի աջ ափին, անտառի բացատում |
Հ |
ավերված է |
|
|
107.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
7-17 |
գյուղատեղիի հվ մասում |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
107.1.1. |
|
Խաչքար |
7 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
107.1.2. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
գլխիվայր դրված է 12-13 դդ. մեկ այլ խաչքարի վրա |
|
|
|
107.1.3. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
107.1.4. |
|
Խաչքար |
14-15 դդ. |
|
Տ |
պարզունակ է |
|
108. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
Կալինինի փող. |
Հ |
հայտնաբերվել է 2003 թ. |
|
109. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
քաղաքի հվ մասում, Գոլովինո թաղամասից հս, «Խրտանոց» վայրում |
Հ |
ավերվել է Դիլիջան-Երևան մայրուղու կառուցման հետևանքով |
|
110. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
Թեղուտ թաղամասից 1.5 կմ հս-աե, «Տախտ» («Թաղթա») տեղամասում |
Հ |
տարածքի մի մասը մելիորացված է |
|
111. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
քաղաքից 3 կմ հս-աե, Աղստև գետի աջ ափին, Գոմաձոր տանող ճանապարհի եզրին |
Տ |
տարածքի մի մասը մնացել է վարելահողերի տակ |
|
112. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
քաղաքից 3 կմ հվ, «Մեծ թալա» գյուղատեղիի տարածքում |
Հ |
տարածքի մի մասը վերածվել է վարելահողերի |
|
113. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
քաղաքից 8 կմ հս-ամ, «Շլորկուտ» տանող ճանապարհին |
Հ |
կիսավեր է |
|
114. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ «ՌԵԴԿԻՆ-ԼԱԳԵՐ» |
Ք.ա. 13-8 դդ. |
քաղաքից 6 կմ հս-աե, Դիլիջան-Իջևան մայրուղուց 5 կմ հվ-աե, Պարզ լիճ տանող ճանապարհի 1-ին կմ-ի վրա |
Հ |
ավերված է |
|
115. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
17-18 դդ. |
Շամախյան թաղամասում |
Տ |
|
|
|
115.1. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
հենած է եկեղեցու հվ պատին |
Հ |
|
|
|
115.2. |
|
|
Խաչքար |
1221 թ. |
ագուցված է եկեղեցու հվ պատին |
Հ |
|
|
|
115.3. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
հենած է եկեղեցու ամ պատին |
Հ |
|
|
116. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
11-12 դդ. |
ագուցված է «Իմպուլս» գործարանի հանգստյան տան ամ պատին, արտաքուստ |
Հ |
1986 թ. տեղափոխել են «Բախտիար» գյուղատեղիի գերեզմանոցից |
|
117. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
13 դ. |
նախորդի կողքին |
Հ |
1986 թ. տեղափոխել են «Բախտիար» գյուղատեղիի գերեզմանոցից |
|
118. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
13-14 դդ. |
«Դիլիջան» հանքային ջրերի գործարանից 200 մ հեռու, գետի աջ ափին, աղբյուրի մոտ |
Հ |
|
|
119. |
|
|
|
ԿԱՄՈՒՐՋ |
19 դ. |
քաղաքից 4 կմ աե, Գոշ գյուղ տանող նախկին ճանապարհին, Աղստև գետի վրա |
Տ |
միաթռիչք |
|
120. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ |
1935 թ. |
քաղաքի մեջ, Գորկու փող. վրա՝ Գոլովինո տանող ճանապարհի աջ կողմում |
Տ |
|
|
121. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ |
1948-1949 թթ. |
քաղաքի մեջ,Դիլիջան-Տաշիր ճանապարհի աջ կողմում |
Հ |
|
|
122. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ՄԱՏԻՆՈՎԻ |
1880 թ., վերակառ. 1936 թ. |
Մյասնիկյան փող. |
Տ |
կառ.՝ գինեվաճառ Մատինով |
|
123. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ «ՈՍԿԻ ԱՂԲՅՈՒՐ» |
19 դ. |
Հակոբջանյան փող. |
Տ |
Դիլիջանի ամենահին աղբյուրն է, կառուցել են Գյուլզադյանները |
|
124. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1975 թ. |
քաղաքի ամ կողմում, բլրի գագաթին |
Տ |
հեղ.` Ս. Մեհրաբյան, Խ. Վաթինյան |
|
125. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ ԽՈՐՀՐԴԱՅԻՆ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԱՍՏԱՏՄԱՆ 50- ԱՄՅԱԿԻՆ |
1970 թ. |
քաղաքի մեջ, Իջևան-Թբիլիսի և Դիլիջան-Վանաձոր ավտոճանապարհների խաչմերուկում, բարձունքի վրա |
Հ |
հեղ.՝ Խ. Վաթինյան |
|
126. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ՄԱՅԻՍՅԱՆ ԱՊՍՏԱՄԲՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍՆԱԿԻՑՆԵՐԻՆ |
1982 թ. |
Մյասնիկյան փող. |
Տ |
հեղ.՝ |
|
127. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ |
10-12 դդ. |
քաղաքի Գոլովինո թաղամասում, «Միկիտանի թալա» վայրում |
Տ |
պահպանվել են խորանի հատվածը, հս և ամ պատերը |
|
|
127.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
10-15 դդ. |
մատուռի մոտ |
Տ |
|
|
|
|
127.1.1. |
|
Խաչքար Մամախաթունի |
13-14 դդ. |
մատուռի ամ կողմում |
Հ |
|
|
|
|
127.1.2. |
|
Խաչքար |
15 դ. |
նախորդի մոտ |
Տ |
|
|
128. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ |
19 դ. |
քաղաքից 7 կմ հս-աե, Շամախյան թաղամասի ֆերմաների մոտ |
Տ |
|
|
129. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ ՍԱՐԳԻՍ |
18-19 դդ. |
Շամախյան թաղամասի հվ-աե եզրին, բարձունքի վրա |
Տ |
կիսավեր է |
|
|
129.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
19-20 դդ. |
|
Տ |
|
|
|
129.2. |
|
|
Խաչքար |
11 դ. |
ագուցված է մատուռի աե պատին, ներքուստ |
Հ |
արձանագիր է |
|
|
129.3. |
|
|
Խաչքար |
11 դ. |
մատուռում |
Հ |
|
|
|
129.4. |
|
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
մատուռում |
Հ |
արձանագիր է |
|
130. |
|
|
|
ՇԵՆՔ ԱՂԱՍԻ ԽԱՆՋՅԱՆԻ ՄԱՌԱՆՈՑԻ |
1936 թ. |
Մ. Գորկու փող. 15 ա |
Հ |
վթարային է |
|
131. |
|
|
|
ՇԵՆՔ ԳՐԱԴԱՐԱՆԻ |
1974 թ. |
Մյասնիկյան փող. 61 |
Տ |
|
|
|
131.1. |
|
|
Հուշարձան Խ. Աբովյանին |
1976 թ. |
գրադարանի մուտքի մոտ |
Տ |
|
|
|
131.2. |
|
|
Հուշարձան Ղ. Աղայանին |
1976 թ. |
գրադարանի մուտքի մոտ |
Տ |
|
|
132. |
|
|
|
ՇԵՆՔ «ԴԻԼԻՋԱՆ» ԱՌՈՂՋԱՐԱՆԻ |
1977 թ. |
Գետափնյա փող 7 |
Հ |
նախկինում` «Պապանինո» առողջարան |
|
133. |
|
|
|
ՇԵՆՔ «ԴԻԼԻՋԱՆ» ՀԱՆՔԱՅԻՆ ՋՐԵՐԻ ԳՈՐԾԱՐԱՆԻ |
1949 թ. |
քաղաքից մոտ 5 կմ հվ |
Հ |
|
|
134. |
|
|
|
ՇԵՆՔ ԵՐԿՐԱԳԻՏԱԿԱՆ ԹԱՆԳԱՐԱՆԻ |
1952 թ. |
քաղաքի կենտրոնում |
Հ |
|
|
|
134.1. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
թանգարանում |
Տ |
բերվել է «Տախտ» հանդամասից |
|
|
134.2. |
|
|
Խաչքար Լույսի և Կիրակոսի |
13-14 դդ. |
թանգարանում |
Տ |
բերվել է «Տախտ» հանդամասից |
|
135. |
|
|
|
ՇԵՆՔ «ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆ» ԱՌՈՂՋԱՐԱՆԻ |
1959 թ. |
Կամոյի փող. 141 բ |
Հ |
|
|
136. |
|
|
|
ՇԵՆՔ ԿԻՆՈԳՈՐԾԻՉՆԵՐԻ ՀԱՆԳՍՏՅԱՆ ՏԱՆ |
1981 թ. |
քաղաքից 2 կմ հեռավորության վրա, Պարզ լիճ տանող ճանապարհին |
Հ |
|
|
137. |
|
|
|
ՇԵՆՔ ԿՈՄՊՈԶԻՏՈՐՆԵՐԻ ՍՏԵՂԾԱԳՈՐԾԱԿԱՆ ՏԱՆ |
1975 թ. |
քաղաքից 8 կմ հեռու, Դիլիջան-Երևան մայրուղու վրա, «Հաղարծին» ռեստորանի դիմաց |
Հ |
|
|
138. |
|
|
|
ՇԵՆՔ ՀԱԿԱՏՈՒԲԵՐԿՈՒԼՅՈԶԱՅԻՆ ՀԻՎԱՆԴԱՆՈՑԻ (ԳՅԱՆՋԵՑՅԱՆԻ ԱՆՎԱՆ) |
1921-22 թթ. |
քաղաքի ամ մասում, Դիլիջան-Իջևան մայրուղու ձախ կողմում |
Հ |
|
|
139. |
|
|
|
ՇԵՆՔ ՄԱՆԿԱԿԱՆ ԱՌՈՂՋԱՐԱՆԻ |
1975 թ. |
քաղաքից 2 կմ հս, «Թախտա» վայրում |
Հ |
|
|
140. |
|
|
|
ՇԵՆՔ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ՏԱՆ |
1972 թ. |
Մյասնիկյան փող. 53 |
Տ |
|
|
141. |
|
|
|
ՇԵՆՔ ՌԵԴԿԻՆԻ ՃԱՄԲԱՐԻ |
1890-ական թթ. |
քաղաքի հս մասում, Դիլիջան-Իջևան հին ճանապարհի աջ կողմում |
Հ |
Դիլիջանի լեռնանցքի ճանապարհա-շինարար Ռեդկինի ճամբարի գլխավոր մասնաշենքն է |
|
142. |
|
|
|
ՇԵՆՔ ՏՈՒԲԵՐԿՈՒԼՅՈԶԱՅԻՆ ՀԱՆՐԱՊԵՏԱԿԱՆ ՀԻՎԱՆԴԱՆՈՑԻ (Գ. ՍԱՂՅԱՆԻ ԱՆՎԱՆ) |
1927 թ. |
քաղաքի ամ մասում, Դիլիջան-Իջևան մայրուղու ձախ կողմում |
Հ |
|
|
143. |
|
|
|
ՇԵՆՔ ՏՈՒՐԻՍՏԱԿԱՆ ՀԱՆԳՐՎԱՆԻ |
1969 թ. |
Գետափնյա փող. 9 |
Հ |
|
|
144. |
|
|
|
ՇԵՆՔ ՔԱՂԱՔԱՊԵՏԱՐԱՆԻ |
1975 թ. |
Մյասնիկյան փող. 55 |
Տ |
|
|
145. |
|
|
|
ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՄԱԹՈՍԱՎԱՆՔ |
13 դ. |
քաղաքից 3.5 կմ ամ, գետի աջափնյա անտառածածկ սարահարթի վրա, Ջուխտակ վանքի դիմացի լեռնալանջին |
Հ |
կառ.՝ Հորդանան |
|
|
145.1. |
|
|
Գավիթ |
13 դ. |
կից է եկեղեցուն ամ-ից |
Հ |
|
|
|
|
145.1.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է գավթի աե պատին |
Հ |
|
|
|
|
145.1.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
նախորդի մոտ |
Հ |
|
|
|
|
145.1.3. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
նախորդի մոտ |
Հ |
|
|
|
|
145.1.4. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
նախորդի մոտ |
Հ |
|
|
|
|
145.1.5. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
նախորդի մոտ |
Հ |
|
|
|
|
145.1.6. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
նախորդի մոտ |
Հ |
|
|
|
145.2. |
|
|
Գերեզմանոց |
միջնադար |
համալիրի տարածքում |
Հ |
|
|
|
|
145.2.1. |
|
Խաչքար Մխիթարի |
1251 թ. |
եկեղեցու հս պատի տակ, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
145.3. |
|
|
Գրատուն |
13 դ. |
կից է գավթի հվ պատին |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
145.3.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է գրատան աե պատին, մուտքից հս |
Հ |
|
|
|
|
145.3.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
նույն պատին, մուտքից վերև |
Հ |
|
|
|
|
145.3.3. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
նախորդի մոտ |
Հ |
|
|
|
|
145.3.4. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
նույն պատին, մուտքից հվ |
Հ |
|
|
|
|
145.3.5. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է գրատան հվ պատին |
Հ |
|
|
|
|
145.3.6. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է հվ պատին, խորշի մեջ |
Հ |
|
|
|
|
145.3.7. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
նույն պատին, խորշից վերև |
Հ |
|
|
|
145.4. |
|
|
Եկեղեցի սբ. Աստվածածին |
1247 թ. |
|
Հ |
փոքր, թաղածածկ |
|
|
|
145.4.1. |
|
Խաչքար Սանասարի |
13 դ. |
ագուցված է եկեղեցու ամ պատին, մուտքից հս (գավթի աե պատնէ) |
Հ |
|
|
146. |
|
|
|
ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՋՈՒԽՏԱԿ (ԳԻՇԵՐԱՎԱՆՔ, ՊԵՏՐՈՍԻ ՎԱՆՔ) |
12-13 դդ. |
Դիլիջանից 3 կմ հս-ամ, Խալ-Խալլու լեռան հվ անտառապատ լանջին, «Թթուջուր» աղբյուրից ոչ հեռու |
Հ |
|
|
|
146.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-17 դդ. |
համալիրի տարածքում |
Հ |
|
|
|
|
146.1.1. |
|
Տապանաքար Խաչատուր վարդապետի |
1250 թ. |
|
Հ |
հարթ |
|
|
|
146.1.2. |
|
Տապանաքար Պողոսի |
1610 թ. |
|
Հ |
օրորոցաձև |
|
|
146.2. |
|
|
Եկեղեցի սբ Աստվածածին |
1201 թ. |
|
Հ |
թաղածածկ, կառուցել է վանքի առաջնորդ Հայրապետը, ճարտ.՝ Սարգիս վարդպետ |
|
|
|
146.2.1. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
եկեղեցու ամ պատի մոտ, մուտքից հվ |
Հ |
ընդհանուր պատվանդանի վրա, երկատված է |
|
|
|
146.2.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
նախորդից հվ |
Հ |
ընդհանուր պատվանդանի վրա |
|
|
|
146.2.3. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու հվ-ամ անկյան մոտ |
Հ |
ընդհանուր պատվանդանի վրա |
|
|
|
146.2.4. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու ամ պատի մոտ, մուտքից հս |
Հ |
ընդհանուր պատվանդանի վրա, երկատված |
|
|
|
146.2.5. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
նախորդից հս |
Հ |
|
|
|
146.3. |
|
|
Եկեղեցի սբ Գրիգոր |
12 դ. վերջ |
սբ Աստվածածին եկեղեցուց 20 մ աե |
Հ |
կենտրոնագմբեթ |
|
|
|
146.3.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու խորանում |
Հ |
ծառայում է իբրև վեմքար |
10.4 ՆՈՅԵՄԲԵՐՅԱՆ քաղաք
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
քաղաքի հս եզրին, «Թբի Ղաշ» վայրում |
Հ |
|
|
|
1.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
|
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԲԵՐԴԱՏԵՂ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
քաղաքից 2 կմ հս-աե, ժայռոտ բարձունքին |
Հ |
|
|
3. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ «ՋՈՒԽՏԱԿԵՂՑԻ» |
13-14 դդ. |
քաղաքից 1.8 կմ հվ-ամ, սարի վրա |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
13-14 դդ. |
Կողբ տանող ճանապարհի եզրին |
Հ |
|
|
5. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
15-16 դդ. |
քաղաքի հվ-ամ բարձունքին, ջրամբարի մոտ |
Տ |
կանգնեցված է պատվանդանի վրա |
|
6. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
16-17 դդ. |
քաղաքի հվ-ամ բարձունքին, ջրամբարի մոտ |
Տ |
|
|
7. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ |
1931 թ. |
քաղաքի աե եզրին, ձորի մեջ |
Տ |
|
|
8. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱծՆԵՐԻՆ |
1970 թ. |
Նոյեմբերյան-Իջևան ճանապարհի աջ կողմում, քաղաքից 1 կմ հվ-աե |
Տ |
|
|
9. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԽՈՐՀՐԴԱՅՆԱՑՄԱՆ 45-ԱՄՅԱԿԻՆ |
1965 թ. |
քաղաքի մեջ |
Հ |
քանդ.՝ Ս. Եղիկյան |
|
10. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1980 թ. |
քաղաքի հվ մասում |
Հ |
ճարտ.՝ Անանյան |
|
11. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ |
վերակառ. |
քաղաքից 10 կմ ամ |
Հ |
|
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
13-20 դդ. |
գյուղի ամ եզրին, ճանապարհի երկու կողմում |
Հ |
|
|
|
1.1. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Տ |
ստորին բեկոր` մարդու պատկերաքանդակով |
|
2. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ ԹԵՎԱՎՈՐ |
1301 թ. |
Վարդան Մամիկոնյանի կաղնու ծառի մոտ |
Հ |
պատվիրատու` Ավետիս. տեղափոխել են 1996 թ., Իջևան քաղաքի «Վերին Դանաղռան» գյուղատեղիից |
|
3. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1970 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
10.7 ԱՂԱՎՆԱՎԱՆՔ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԲԵՐԴԱՏԵՂ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 2 կմ հս-աե, ժայռոտ բարձունքի վրա |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԹՓԻ ՂԱՇ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղի հս եզրին, կլոր ժայռի վրա |
Հ |
|
|
3. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
10-14 դդ. |
գյուղից 2.5 կմ հս-աե, ձորի մեջ, գետակի աջ ափին, «Աղնաբադ» անտառամասում |
Հ |
|
|
|
3.1. |
|
|
Եկեղեցի սբ Աստվածածին (Անապատ) |
11-12 դդ. |
|
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
11-18 դդ. |
գյուղից 10 կմ հս-ամ, անտառի բացատում, «Գոգարչին» վայրում |
Հ |
|
|
|
4.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
11-18 դդ. |
սարահարթի թեքության վրա |
Հ |
|
|
|
|
4.1.1. |
|
Խաչքար |
11 դ. |
|
Տ |
|
|
|
|
4.1.2. |
|
Խաչքար |
14-15 դդ. |
|
Տ |
|
|
5. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
17-18 դդ. |
գյուղից 3 կմ հս, Գոգարչին տանող ճանապարհին, ձորի մեջ, առվակի երկու կողմում |
Տ |
|
|
|
5.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
17-18 դդ. |
Գոգարչին տանող ճանապարհից ձախ, անտառի բացատում |
Տ |
|
|
6. |
|
|
|
ԿԱՄՈՒՐՋ |
12-13 դդ. |
գյուղի հվ մասում, Գետիկ գետի վրա |
Հ |
|
|
7. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ |
12-13 դդ. |
գյուղից 1 կմ աե, Գետիկ գետի աջ ափին, խճուղու եզրին, ժայռի տակ |
Հ |
|
|
|
7.1. |
|
|
Խաչքար |
9-10 |
մատուռի մուտքի մոտ |
Հ |
|
|
|
7.2. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
ագուցված է մատուռի ամ պատի հվ մասում, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
7.3 |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
ագուցված է մատուռի ամ պատի հվ մասում, արտաքուստ |
Հ |
|
10.8 ԱՃԱՐԿՈՒՏ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
ԱՄՐՈՑ «ԲԵՐԴԱՔԱՐ» |
12-13 դդ. |
գյուղից 10 կմ հվ-ամ |
Հ |
կարծիք կա, որ Մահկանաբերդն է | |||
|
2. |
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
13-17 դդ. |
գյուղի հս-աե մասում, բարձունքի վրա |
Հ |
||||
|
3. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
10-14 դդ. |
գյուղից 15 կմ ամ, անտառում |
Հ |
||||
|
3.1. |
Գերեզմանոց |
10-14 դդ. |
Հ |
|||||
|
3.2. |
Գերեզմանոց |
12-13 դդ. |
Հ |
|||||
|
3.3. |
Եկեղեցի |
10-12 դդ. |
գյուղատեղիի կենտրոնում |
Հ |
կիսավեր է | |||
|
3.4. |
Մատուռ |
12-13 դդ. |
Հ |
ավերված է | ||||
|
4. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
10-17 դդ. |
գյուղից 5 կմ ամ, գետակի երկու կողմում, «Չայ-Ղոշան» կամրջի մոտ |
Հ |
||||
|
4.1. |
Գերեզմանոց |
13-14 դդ. |
գյուղատեղիի հս-աե մասում, մատուռի մոտ |
Հ |
||||
|
4.2. |
Կամուրջ «Չայ-Ղոշան» |
12-13 դդ. |
Կիրանց գետակի վրա |
Հ |
վերանորոգվել է 1853-54 թթ., | |||
|
4.3. |
Մատուռ |
միջնադար |
գյուղատեղիում |
Տ |
||||
|
4.4. |
Քարայր-կացարան |
միջնադար |
Կիրանց ջուր գետակի ձախ ափին, կամրջից քիչ հեռու |
Տ |
վերջին շրջանում վերածվել է թանգարանի | |||
|
5. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
ուշ միջնադար |
գյուղից 3 կմ ամ, Կունեն գետի 2 կողմում |
Տ |
||||
|
6. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՌԱՔԵԼՈՑ» |
10-14 դդ. |
գյուղից 2 կմ ամ, Կիրանց գետակի ափին |
Հ |
||||
|
6.1. |
Բաղնիք |
13 դ. |
գյուղատեղիում, Առաքելոց վանքի պարսպից 50 մ ամ |
Հ |
ավերված է | |||
|
6.2. |
Եկեղեցի |
1274 թ. |
գյուղատեղիում, վանքից մոտ 200 մ հվ-ամ |
Հ |
4-րդ` զույգ եկեղեցիներ, կառուցել է Շնորհավորը | |||
|
6.2.1. |
Խաչքար |
13 դ. |
զույգ եկեղեցիների և թևավոր խաչքարի միջև |
Հ |
||||
|
6.2.2. |
Խաչքար |
13-14 դդ. |
զույգ եկեղեցիներից |
Հ |
ընկած է գետնին, ստորին մասը ջարդված է | |||
|
6.2.3. |
Խաչքար Բիսում քահանայի |
1267 թ. |
զույգ եկեղեցիներից |
Հ |
պատվանդանից ընկած է | |||
|
6.2.4. |
Խաչքար Գորգի |
1273 թ. |
զույգ եկեղեցիներից |
Տ |
բեկոր է | |||
|
6.3. |
Եկեղեցի |
1275 թ. |
գյուղատեղիում, աե ճակատով կից է վանքի պարսպին |
Հ |
3-րդ եկեղեցի. կառուցել է Գրիգոր կրոնավորը, ավերված է | |||
|
6.4. |
Եկեղեցի |
13 դ. |
գյուղատեղիում, վանքից մոտ 1 կմ հվ-ամ |
Հ |
5-րդ եկեղեցի, կիսավեր է | |||
|
6.4.1. |
Գերեզմանոց |
13 դ. |
եկեղեցու շուրջը |
Հ |
||||
|
6.5. |
Եկեղեցի |
13-14 դդ. |
գյուղատեղիում, վանքից 700 մ հվ, ֆերմաների մոտ |
Հ |
6-րդ եկեղեցի, կիսավեր է | |||
|
6.5.1. |
Գերեզմանոց |
13 դ. |
եկեղեցու շուրջը |
Հ |
||||
|
|
6.6. |
|
|
Եկեղեցի |
13-14 դդ. |
գյուղատեղիում, վանքից 700 մ ամ, անտառում |
Հ |
7-րդ եկեղեցի, կիսավեր է |
|
|
6.7. |
|
|
Եկեղեցի |
13-14 դդ. |
գյուղատեղիում, վանքից 1.5 կմ հս, անտառում |
Հ |
8-րդ եկեղեցի |
|
|
6.8. |
|
|
Եկեղեցի «Թևավոր խաչ» |
13 դ. |
գյուղատեղիում, վանքից 100 մ հվ, անտառում |
Հ |
միանավ, |
|
|
|
6.8.1. |
|
Գերեզմանոց |
13 դ. |
եկեղեցու շուրջը |
Հ |
|
|
|
|
|
6.8.1.1. |
Խաչքար թևավոր |
1288 թ. |
հուշարձանախմբից |
Հ |
Սարգսի |
|
|
|
6.8.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է եկեղեցու խորանում, լուսամուտից հվ |
Հ |
|
|
|
6.9. |
|
|
Կամուրջ «Սրանոցի» |
13-14 դդ. |
գյուղատեղիի հվ մասում, Կիրանց գետի վրա |
Հ |
միաթռիչք |
|
|
|
6.9.1. |
|
Պահակատուն |
13 դ. |
կամրջից ոչ հեռու, գետի աջ ափին |
Հ |
ծածկը և շարվածքի վերին մասերն ավերված են |
|
|
6.10. |
|
|
Ձիթհան |
13-14 դդ. |
գյուղատեղիի հվ մասում |
Հ |
ավերված է |
|
|
6.11. |
|
|
Մատուռ |
13 դ. |
վանքից մոտ 700 մ հվ-աե, Կիրանց գետի աջ ափին |
Հ |
ավերված է |
|
|
6.12. |
|
|
Վանական համալիր սբ Առաքելոց |
13-14 դդ. |
Կիրանց գետակի ձախափնյա բլրակի վրա |
Հ |
|
|
|
|
6.12.1. |
|
Գավիթ |
1245 թ. |
կից է գլխավոր եկեղեցուն ամ-ից |
Հ |
|
|
|
|
6.12.2. |
|
Գերեզմանոց |
12-13 դդ. |
գլխավոր եկեղեցուց հվ և աե |
Հ |
ավերված է |
|
|
|
6.12.3. |
|
Եկեղեցի |
13 դ. |
վանքի տարածքի հս-ամ կողմում |
Հ |
գմբեթավոր դահլիճ, գլխավոր եկեղեցին է, պահպանվել են որմնանկարների մնացորդներ |
|
|
|
6.12.4. |
|
Եկեղեցի |
13 դ. |
աե պարսպապատին կից, գլխ. մուտքից հվ |
Հ |
2-րդ եկեղեցի, միանավ սրա |
|
|
|
6.12.5. |
|
Զանգակատուն |
13 դ. |
կից է գավթին հվ-ամ-ից |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
6.12.6. |
|
Ընդունարան-դահլիճ |
13 դ. |
վանքի երկրորդ եկեղեցու և սեղանատան մոտ |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
6.12.7. |
|
Խաչքար «Սբ. Կարապետ» |
13 դ. |
գլխավոր եկեղեցու հվ պատի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
կանգնեցված է պատվանդանի վրա, արձանագիր է, գեղաքանդակ |
|
|
|
6.12.8. |
|
Պարիսպ |
13-14 դդ. |
վանքի շուրջը |
Հ |
առանձին հատվածներ ավերված են |
|
|
|
6.12.9. |
|
Սեղանատուն |
13 դ. |
կից է աե պարսպապատին |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
6.13. |
|
|
Քարավանատուն |
13-14 դդ. |
գյուղատեղիի աե եզրին, Սրանոցի կամրջից ոչ հեռու |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
6.13.1. |
|
Շինություն |
12-13 դդ. |
քարավանատան մոտ |
Հ |
ընդարձակ է, կիսավեր |
|
7. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲՈԶԼՈՒՂ» |
14-17 դդ. |
գյուղից 13 կմ ամ, Կիրանց ջուր վտակի ձախ կողմում |
Տ |
|
|
|
7.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
14-17 դդ. |
|
Տ |
ավերված է |
|
8. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԴԵՂՁՆՈՒՏ» |
10-17 դդ. |
գյուղից 9 կմ հվ-ամ, անտառում |
Հ |
|
|
|
8.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
միջնադար |
մատուռի շրջակայքում |
Հ |
|
|
|
8.2. |
|
|
Մատուռ |
13 դ. |
գյուղատեղիի հս-ամ եզրին |
Հ |
ավերված է |
|
|
8.3. |
|
|
Վանական համալիր «Դեղձնուտ» |
10-17 դդ. |
|
Հ |
հիմնադրել է Առաքել վարդապետը (Կիլիկիայի Տարսոն քաղաքից) |
|
|
|
8.3.1. |
|
Գավիթ |
13 դ |
կից է գլխավոր եկեղեցուն ամ-ից |
Հ |
|
|
|
|
|
8.3.1.1. |
Խաչքար |
1274 թ. |
|
Հ |
կազմողներ` Պողոս և Քաղաք, բեկորոտված, ընկած է գետնին, արձանա-գրությունը վանքի հիմնադրման հանգամանքների մասին է |
|
|
|
|
8.3.1.2. |
Խաչքար |
1281 թ. |
|
Հ |
փոքր, կոտրված |
|
|
|
|
8.3.1.3. |
Տապանաքար Առաքել վարդապետի |
1292 թ. |
|
Հ |
բեկորոտված |
|
|
|
8.3.2. |
|
Եկեղեցի |
1258 թ. |
|
Հ |
գմբեթավոր դահլիճ, գլխավոր եկեղեցին է |
|
|
|
8.3.3. |
|
Եկեղեցի |
1275 թ. |
գլխավոր եկեղեցուց |
Հ |
|
|
9. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԹԹՈՒ ՋՈՒՐ» |
14-17 դդ. |
գյուղից 8 կմ հվ-ամ, Կիրանց ջուր վտակի աջ կողմում |
Տ |
|
|
|
9.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
14-17 դդ. |
գյուղատեղիի ամ եզրին |
Տ |
|
|
10. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԽՆՁՈՐՈՒՏ» |
12-13 դդ. |
գյուղից մոտ 2 կմ հս-ամ, Առաքելոց վանքից 2 կմ հս-աե, անտառում |
Հ |
|
|
|
10.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
10.1.1. |
|
Խաչքար «Բեմ» (Հովհաննեսի և Գրիգորի) |
1251 թ. |
|
Հ |
կանգնեցված է պատվանդանի վրա |
|
|
10.2. |
|
|
Եկեղեցի |
12-13 դդ. |
գյուղատեղիի կենտրոնում, բարձունքի վրա |
Հ |
միանավ, թաղածածկ, տանիքը քանդված է |
|
11. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՏԱՄԱՐՔ» |
12-13 դդ. |
գյուղից 5 կմ հվ-աե |
Հ |
|
|
|
11.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
11.1.1. |
|
Խաչքար Ամիրզատի և Մահնանի |
1273 թ. |
մատուռից 15 մ հվ |
Հ |
|
|
|
|
11.1.2. |
|
Խաչքար թևավոր |
13 դ. |
մատուռից հվ |
Հ |
|
|
|
11.2. |
|
|
Մատուռ |
12-13 դդ. |
գյուղատեղիի կենտրոնում |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
11.2.1. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
մատուռի խորանում |
Հ |
|
|
|
|
11.2.2. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
մատուռի խորանում |
Հ |
|
|
|
|
11.2.3. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
մատուռի խորանում |
Հ |
|
|
12. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 5 կմ ամ, «Չայ-Ղոշան» կամրջի մոտ |
Հ |
|
|
13. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 դդ. |
գյուղի մեջ, աղբյուրի մոտ |
Հ |
|
|
14. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ |
1985 թ. |
գյուղից 5 կմ ամ, «Չայ-Ղոշան» կամրջի մոտ |
Տ |
|
|
|
14.1. |
|
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
հուշաղբյուրի մոտ |
Տ |
|
|
15. |
|
|
|
ՃԱՆԱՊԱՐՀ |
միջնադար - 20 դդ. |
գյուղից ամ |
Տ |
տանում է դեպի Առաքելոց, Կիրանց, Սամսոնի և Դեղձնուտի վանքեր |
|
16. |
|
|
|
ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ «ՍԱՄՍՈՆ» |
12-13 դդ. |
գյուղից 20 կմ հվ-ամ, Սամսոնի ջուր գետակի ձախափնյա անտառապատ սարահարթում |
Հ |
|
|
|
16.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
16.2. |
|
|
Եկեղեցի |
12-13 դդ. |
|
Հ |
կենտրոնագմբեթ, |
|
|
|
16.2.1. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
հս-ամ որմնասյան վրա |
Տ |
|
|
|
|
16.2.2. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
խորանում |
Տ |
|
|
|
|
16.2.3. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
խորանում |
Տ |
|
|
|
|
16.2.4. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
խորանում |
Տ |
|
|
|
|
16.2.5. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է եկեղեցու հս պատին, ներքուստ |
Տ |
ստորին բեկոր |
|
|
16.3. |
|
|
Եկեղեցի |
12-13 դդ. |
կից է գլխավոր եկեղեցուն հվ-ից |
Հ |
միանավ դահլիճ |
|
|
16.4. |
|
|
Կառույցներ օժանդակ |
12-13 դդ. |
|
Հ |
ավերված են |
|
|
16.5. |
|
|
Մատուռ |
12-13 դդ. |
գլխավոր եկեղեցուց հս |
Տ |
կիսավեր է |
10.9 ԱՅԳԵՀՈՎԻՏ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
ԱՇՏԱՐԱԿ |
18 դ. |
գյուղից 3 կմ հս |
Հ |
կիսավեր է | |||
|
2. |
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
12-13 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ աե |
Հ |
ավերված է | |||
|
3. |
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
12-20 դդ. |
գյուղի աե եզրին |
Հ |
||||
|
3.1. |
Խաչքար |
13 դ. |
Հ |
|||||
|
3.2. |
Խաչքար |
13 դ. |
Հ |
|||||
|
3.3. |
Մատուռ |
12-13 դդ. |
գերեզմանոցի հվ մասում |
Հ |
ավերված է | |||
|
3.4. |
Տապանաքար ֆիդայի Խաչատուր Հարությունյան-Ջանվելյանի |
1906 թ. |
Տ |
|||||
|
3.5. |
Տապանաքար ֆիդայի Գրիգոր Տեր-Վարդանյանի |
1906 թ. |
Տ |
|||||
|
4. |
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղի հվ մասում |
Տ |
||||
|
5. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
12-19 դդ. |
գյուղից 3 կմ հվ-ամ, անտառում |
Հ |
||||
|
5.1. |
Վանական համալիր «Սրվեղ» |
13-14 դդ. |
Հ |
|||||
|
5.1.1. |
Գերեզմանոց |
12-14 դդ. |
Հ |
|||||
|
5.1. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
Հ |
երկթեք վերնամասով | ||||
|
5.1.2. |
Եկեղեցի սբ Աստվածածին |
1889 թ. |
սբ Նշան եկեղեցուց հս |
Հ |
միանավ դահլիճ. կիսավեր է, կառուցել է գյուղի համայնքը` քահանա տեր Հովհաննեսի առաջնորդությամբ | |||
|
5.1. |
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է եկեղեցու ամ պատին, արտաքուստ |
Հ |
||||
|
5.1.3. |
Եկեղեցի սբ Նշան |
13 դ. |
Հ |
ճարտ.` Խաչատուր, գմբեթավոր սրահ, համալիրի գլխավոր եկեղեցին է | ||||
|
5.1. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու աե պատին, ներքուստ |
Հ |
երկատված է | |||
|
5.1. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
եկեղեցու բեմի վրա |
Հ |
արձանագիր է | |||
|
5.1. |
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է եկեղեցու աե պատին, արտաքուստ |
Հ |
||||
|
5.1.4. |
Կառույցներ օժանդակ |
13-14 դդ. |
Հ |
ավերված են | ||||
|
5.1.5. |
Պարիսպ |
13-14 դդ. |
Հ |
ավերված է | ||||
|
6. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
17-18 դդ. |
գյուղից 3 կմ հվ-աե, «Մահմուդ յալ» հանդամասում, անտառի բացատում |
Տ |
այլ անվանում` «Մահմուդ եղցի» | |||
|
6.1. |
Գերեզմանոց |
17-18 դդ. |
Տ |
|||||
|
6.1.1. |
Խաչքար |
10-11 դդ. |
Տ |
|||||
|
6.2. |
Մատուռ «Կոտրած եղցի» |
17 դ. |
Տ |
կիսավեր է | ||||
|
7 . |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԴԻԵՐ» |
ուշ միջնադար |
գյուղից 4 կմ հվ-ամ |
Տ |
||||
|
7.1. |
Գերեզմանոց |
16-18 դդ. |
Տ |
|||||
|
7.2. |
Մատուռ |
17-18 դդ. |
գյուղատեղիի կենտրոնում |
Տ |
ավերված է | |||
|
8. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԴԻԵՐ ՄԵԾ» |
17-18 դդ. |
գյուղից 4.5 կմ հվ, անտառում, բարձունքի վրա |
Տ |
||||
|
8.1. |
Գերեզմանոց |
17-18 դդ. |
Տ |
|||||
|
8.2. |
Եկեղեցի |
17-18 դդ. |
«Մեծ Դիերի» և «Դիերի» միջակայքում |
Տ |
ավերված է | |||
|
9. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԽԱՇԹԱՌԱԿ» |
17-18 դդ. |
գյուղից 2.5 կմ ամ, դաշտում, Դիտավան տանող ճանապարհի եզրին |
Տ |
||||
|
9.1. |
Գերեզմանոց |
ուշ միջնադար |
Տ |
|||||
|
9.2. |
Եկեղեցի |
17-18 դդ. |
գյուղատեղիի հս մասում |
Տ |
ավերված է | |||
|
10. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՎԱՐԴԽՄՀԱՏ» |
12-17 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ հվ-աե, ձորակի երկու կողմում |
Հ |
||||
|
10.1. |
Եկեղեցի «Վարդխմհատի խաչ» («Կոտրած եղցի») |
12-13 դդ. |
բարձունքի վրա |
Հ |
կիսավեր է | |||
|
10.1.1. |
Գերեզմանոց |
13-17 դդ. |
եկեղեցու շրջակայքում |
Տ |
||||
|
11. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՔՈԼԻ ԳԵՂ» |
14-17 դդ. |
գյուղից 5 կմ հվ-աե, անտառում, ջրամբարի մոտ |
Տ |
||||
|
11.1. |
Գերեզմանոց |
14-17 դդ. |
գյուղատեղիի հս մասում |
Տ |
||||
|
11.1.1. |
Խաչքար |
13-14 դդ. |
Տ |
|||||
|
11.2. |
Մատուռ |
14-15 դդ. |
գերեզմանոցի կենտրոնում |
Տ |
ավերված է | |||
|
12. |
ԵԿԵՂԵՑԻ |
17 դ. |
գյուղի մեջ |
Հ |
||||
|
13. |
ԿԱՄՈՒՐՋ |
16-17 դդ. |
գյուղից 4 կմ հս, երկաթուղային կամրջից 100 մ ամ, Աղստև գետի վրա |
Տ |
պահպանվել է ձախափնյա խելը | |||
|
14. |
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1975 թ. |
գյուղի մեջ, հիվանդանոցի մոտ |
Տ |
||||
|
15. |
ՄԱՏՈՒՌ |
17-18 դդ. |
գյուղից 6 կմ հվ-ամ, Համզասար տանող անտառամիջյան ճանապարհից ձախ |
Տ |
ավերված է |
10.10 ԱՅԳԵՁՈՐ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
ԱՄՐՈՑ «ԱՂՋԿԱԲԵՐԴ» |
10-13 դդ. |
գյուղից 3.5 կմ հվ-ամ, «Աղջկաքար» ժայռի գագաթին |
Հ |
այլ անվանում` «Կըզ-Կալա» | |||
|
2. |
ԱՄՐՈՑ «ԵՐԳԵՎԱՆՔ» («ԵՐԳԵՎԱՆԻՑ ԲԵՐԴ») |
10-13 դդ. |
գյուղից 1 կմ ամ, բարձր լեռան գագաթին |
Հ |
||||
|
3. |
ԱՄՐՈՑ «ԽԱԶՆԱՔԱՐ» |
10-12 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ ամ |
Հ |
||||
|
4. |
ԱՄՐՈՑ «ԿԱՐՄԻՐ ԱՐԵԳՈՒՆԻ» |
վաղ միջնադար |
գյուղից 3 կմ աե |
Հ |
||||
|
5. |
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
10-20 դդ. |
գյուղի ամ կողմում, «Գոմատեղ» թաղամասում |
Հ |
||||
|
6. |
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
13-15 դդ., |
գյուղից 1 կմ հս-աե, «Չալաբի» թաղամասում |
Տ |
| |||
|
7. |
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
13-20 |
գյուղի աե մասում, բլրի վրա |
Հ |
||||
|
8. |
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
13-20 դդ. |
գյուղի հս-աե եզրին, |
Տ |
գործող է | |||
|
8.1. |
Արձանագիր քար |
1915 թ. |
Տ |
սբ Հովհաննես եկեղեցու (այժմ գոյություն չունի) շինարարական արձանագրությունն է` տեղափոխված գյուղամիջից | ||||
|
8.2. |
Խաչքար |
13 դ. |
Հ |
|||||
|
8.3. |
Խաչքար |
13 դ. |
Հ |
խրված է գետնի մեջ | ||||
|
8.4. |
Խաչքար |
13 դ. |
արձանագիր քարի մոտ |
Հ |
փոքր | |||
|
9. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
10-16 դդ. |
գյուղից 3.5 կմ հվ-ամ, «Աղջկաբերդ» ամրոցի մոտ, անտառում |
Հ |
ավերված է | |||
|
10. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
10-18 դդ. |
գյուղից 3 կմ հվ-ամ, Խնձորուտ գետի հետ Ախնջի վտակի միախառնման վայրում, «Հացուտ թավ» տեղանքում, ֆերմաների մոտ |
Տ |
||||
|
10.1. |
Գերեզմանոց |
10-13 դդ. |
եկեղեցու շուրջը |
Տ |
ավերված է | |||
|
10.2. |
Գերեզմանոց |
16-18 դդ. |
Տ |
ավերված է | ||||
|
10.3. |
Եկեղեցի |
13 դ., վերակառ. |
Հ |
կիսավեր է | ||||
|
11. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԳՈՄԱՏԵՂ» |
11-17 դդ. |
գյուղից 500 մ ամ, լեռան լանջին |
Հ |
տարածքի մեծ մասը վերածվել է վարելահողերի | |||
|
11.1. |
Գերեզմանոց |
11-17 դդ. |
մատուռի շուրջը |
Տ |
կիսավեր է | |||
|
11.2. |
Մատուռ |
17 դ. |
Տ |
կիսավեր է | ||||
|
12. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԷՐԻ ՁՈՐ» |
10-17 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ ամ, Երգեվանք ամրոցի ստորոտին |
Հ |
ավերված է | |||
|
12.1. |
Գերեզմանոց |
13-15 դդ. |
գյուղատեղիի հս-ամ եզրին |
Տ |
կիսավեր է | |||
|
12.2. |
Եկեղեցի |
15-17 դդ. |
գյուղատեղիի հս եզրին |
Տ |
կիսավեր է | |||
|
12.3. |
Քարայր-կացարան |
գյուղատեղիի հս մասում |
Տ |
|||||
|
13. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՄԻՆԱՍԻ ԹԱԼԱ» |
12-17 դդ. |
գյուղից 1 կմ հվ-ամ, նույնանուն վայրում, բլրի վրա և լանջերին |
Հ |
տարածքի մեծ մասը վերածվել է վարելահողերի | |||
|
13.1. |
Գերեզմանոց |
12-17 դդ. |
բլրալանջին |
Հ |
||||
|
13.1.1. |
Մատուռ |
13 դ. |
գերեզմանոցում |
Հ |
կիսավեր է, պատերը պահպանվել են 2 մ բարձրությամբ | |||
|
13.2. |
Եկեղեցի |
13 դ. |
բլրի վրա |
Հ |
ավերված է | |||
|
13.3. |
Խաչքար |
12 դ. |
ձորի մեջ, աղբյուրի մոտ |
Հ |
արձանագիր է | |||
|
13.4. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
նախորդի մոտ |
Տ |
ստորին բեկոր, արձանագիր է | |||
|
13.5. |
Խաչքար |
14-15 դդ. |
նախորդի մոտ |
Հ |
||||
|
14. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՆԵՐՔԻՆ ԵՂՑԱՁՈՐ» |
13-16 դդ. |
գյուղից 4 կմ հվ-ամ |
Հ |
||||
|
14.1. |
Եկեղեցի |
13 դ. |
անտառոտ լանջին |
Հ |
կիսավեր է | |||
|
14.1.1. |
Գավիթ |
13 դ. |
կից է եկեղեցուն ամ-ից |
Հ |
հիմնավեր են ամ և հվ պատերը | |||
|
14.1.2. |
Գերեզմանոց |
13-16 դդ. |
եկեղեցու շուրջը |
Հ |
||||
|
14.1.2.1. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
եկեղեցուց մոտ 40 մ հվ-աե |
Տ |
կանգնեցված է ցածր պատվանդանի վրա | |||
|
14.1.2.2. |
Խաչքար |
13 դ. |
Հ |
ընկած է գետնին, եռատված, արձանագիր | ||||
|
14.1.3. |
Խաչքար |
12 դ. |
ագուցված է եկեղեցու պատի մեջ` հվ-աե անկյունում |
Հ |
վերնամասը կոտրված է | |||
|
14.1.4. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու հվ-աե ավանդատան աե պատին |
Հ |
խիստ հողմնահարված է | |||
|
14.1.5. |
Խաչքար Ալեքս քահանայի |
1247 թ. |
ագուցված է եկեղեցու պատին |
Հ |
հորիզոնական դիրքով | |||
|
14.2. |
Մատուռ |
12-13 դդ. |
Հ |
ավերված է | ||||
|
14.2.1. |
Գերեզամանոց |
13-16 դդ. |
մատուռի մոտ |
Հ |
||||
|
14.2.1.1. |
Տապանաքար |
1347 թ. |
գերեզմանոցում |
Հ |
ցածրիկ է, քանդակազարդ, կոտրված | |||
|
15. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՎԵՐԻՆ ԵՂՑԱՁՈՐ» |
13-15 դդ. |
գյուղից 15 կմ հվ |
Հ |
ավերված է | |||
|
15.1. |
Գերեզմանոց |
միջնադար |
Հ |
|||||
|
15.2. |
Մատուռ |
13 դ |
Հ |
|||||
|
16. |
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 0.5 կմ հս-աե, «Թալա» վայրում, բլրակի վրա |
Հ |
տարածքի մեծ մասը հերկված է | |||
|
17. |
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ «ՀԱՅԳՐՈՒՆԻ ԹԱԼԱ» («ԱՅՂՌԱՆԻ ԹԱԼԱ») |
Ք.ա. 1 հազ. սկիզբ |
գյուղից 6 կմ հվ-ամ, Խնձորուտ գետի աջ ափին |
Հ |
||||
|
18. |
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ՀՌԻՓՍԻՄԵ |
5-6 |
գյուղի մեջ, գետի աջափնյա բարձրադիր հարթության վրա |
Հ |
կիսավեր է | |||
|
18.1. |
Գերեզմանոց |
5-19 |
եկեղեցու շրջակայքում |
Հ |
||||
|
18.1.1. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
գերեզմանոցի հվ եզրին |
Տ |
ընկած է գետնին | |||
|
18.1.2. |
Տապանաքար |
1751 թ. |
գերեզմանոցի կենտր. մասում |
Հ |
ուղղանկյունաձև է, քանդակազարդ | |||
|
18.1.3. |
Տապանաքար |
1826 թ. |
գերեզմանոցի հվ եզրին |
Հ |
ուղղանկյունաձև է, քանդակազարդ | |||
|
18.1.4. |
Տապանաքար |
1829 թ. |
գերեզմանոցի հվ եզրին |
Հ |
ուղղանկյունաձև է, քանդակազարդ | |||
|
18.1.5. |
Տապանաքար Գաբրիելի |
19 դ. |
գերեզմանոցի կենտր. մասում |
Հ |
ուղղանկյունաձև է, քանդակազարդ | |||
|
18.1.6. |
Տապանաքար Գրիգորի |
1842 թ. |
գերեզմանոցի աե եզրին |
Հ |
օրորոցաձև է, քանդակազարդ | |||
|
18.1.7. |
Տապանաքար Վարդանի |
1833 թ. |
գերեզմանոցի հվ եզրին |
Հ |
սեղանաձև է, քանդակազարդ, վարպետ` Մակար | |||
|
19. |
ԽԱՉՔԱՐ |
10 դ. |
գյուղի հս-աե եզրին` գործող գերեզմանոցից ոչ հեռու |
Հ |
«հացատան» մոտ է | |||
|
20. |
ԽԱՉՔԱՐ |
10-11 |
գյուղի հս-աե եզրին` գործող գերեզմանոցից ոչ հեռու |
Հ |
«հացատան» մոտ է | |||
|
21 |
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 դդ. |
գյուղից 2 կմ հվ-ամ, «Ներքին Եղցաձոր» տանող ճանապարհից աջ |
Հ |
արձանագիր է, մասնատված, ընկած է գետնին | |||
|
22. |
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 դդ. |
գյուղի ամ կողմում, «Գոմատեղ» թաղամասի հս եզրին |
Հ |
արձանագիր է, բերվել է «Ներքին Եղցաձորից» | |||
|
23. |
ԽԱՉՔԱՐ |
13 դ. |
գյուղի հս-աե եզրին` գործող գերեզմանոցից ոչ հեռու |
Հ |
«հացատան» մոտ է | |||
|
24. |
ԽԱՉՔԱՐ |
14-15 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ, գետի աջ ափին, «Հակոբի աղբյուր»-ի մոտ |
Տ |
||||
|
25. |
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ |
1958 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
||||
|
26. |
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԶՈՐԱՎԱՐ ԱՆԴՐԱՆԻԿԻՆ |
1985 թ. |
գյուղից 3.5 կմ հվ-ամ, «Ներքին Եղցաձոր» գյուղատեղի տանող ճանապարհի աջ կողմում |
Տ |
||||
|
26.1. |
Խաչքար |
13 դ. |
Հ |
կանգնեցված է քարաբեկորի վրա | ||||
|
27. |
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1980-ական թթ. սկիզբ |
մշակույթի տան մոտ |
Տ |
||||
|
28. |
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԱՐՑԱԽԻ ԱԶԱՏԱՄԱՐՏԻԿՆԵՐԻՆ |
2000թ. |
գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ, ավտոճանապարհի եզրին, գետի ձախ ափին |
Տ |
Ժայռակերտ է | |||
|
28.1. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
հուշարձանի մոտ |
Տ |
հավանաբար բերվել է «Ներքին Եղցաձորից» |
10.11 ԱՅԳԵՊԱՐ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
10-20 դդ. |
գյուղից 1 կմ հվ-ամ, Տավուշ գետի աջ ափին` 0.5 կմ գետափից հեռու |
Տ |
միջնադարյան հատվածն ավերված է | |||
|
1.1. |
Եկեղեցի |
միջնադար |
գերեզմանոցի կենտրոնում |
Տ |
պատերը պահպանվել են 0.5-–1մ բարձրությամբ | |||
|
1.1.1. |
Խաչքար |
11-12 դդ. |
հենած է եկեղեցու հվ պատին, ներքուստ |
Հ |
||||
|
1.1.2. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
հենած է եկեղեցու հվ պատին, ներքուստ |
Հ |
վերին ձախ անկյունը կոտրված է | |||
|
1.1.3. |
Խաչքար |
13 դ. |
հենած է եկեղեցու հս պատին, ներքուստ |
Հ |
||||
|
1.2. |
Խաչքար |
10 դ. |
գերեզմանոցի հվ-ամ մասում |
Հ |
կանգնեցված է գետնի վրա | |||
|
1.3. |
Խաչքար |
10 դ. |
գերեզմանոցի ամ մասում |
Հ |
||||
|
2. |
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
17-20 դդ. |
ե/գ «Թովուզ» կայարան տանող ճանապարհին, բլրակի վրա |
Հ |
10.13 ԱՉԱՋՈՒՐ գյուղ
|
1. |
2. |
3. |
4. |
5. |
6. |
7. |
8. |
9. |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղի աե եզրին |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
10-14 դդ. |
գյուղից 3 կմ հս-ամ, «Սրբանեսի յալ» դաշտամասում, անտառապատ լեռան գագաթին |
Հ |
|
|
|
2.1. |
|
|
Գյուղատեղի |
10-14 դդ. |
ամրոցի հս, հս-ամ կողմերում |
Հ |
|
|
|
|
2.1.1. |
|
Գերեզմանոց |
12-14 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
2.1.2. |
|
Մատուռ սբ Հովհաննես (Սրբանես) |
12-13 դդ. |
|
Հ |
հվ պատի վրա նկատվում են որմնանկարների հետքեր |
|
3. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԲԱՐՁՐԱԲԵՐԴ» |
Ք.ա. 1 հազ. |
գյուղից 25 կմ ամ, Լուսաձոր գետի ձախ ափին, յայլաներ տանող դաշտային ճանապարհների խաչմերուկում (Աչաջրի, Սևքարի, Սարիգյուղի) |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
12-13 դդ. |
գյուղից 3 կմ հվ, անտառի եզրին |
Հ |
ավերված է |
|
5. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
12-20 դդ. |
գյուղից 1 կմ հվ-ամ, Մակարավանք տանող ճանապարհի երկու կողմում |
Հ |
|
|
6. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՉԱՋՈՒՐ» |
միջնադար |
գյուղից 7.5 կմ հվ-ամ, Պայտաթափ լեռան լանջին, Մակարավանքից հվ և աե |
Հ |
|
|
|
6.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-13 դդ. |
գյուղատեղիի հվ-ամ մասում, Մակարավանքից մոտ 150 մ հվ-ամ |
Հ |
|
|
|
|
6.1.1. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
ընկած է գետնին |
|
|
|
6.1.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
պահպանվել է ստորին կեսը` երկատված |
|
|
|
6.1.3. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
ընկած է գետնին |
|
|
|
6.1.4. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
ստորին բեկոր |
|
|
|
.6.1.5. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
երկատված է, ընկած գետնին |
|
|
|
6.1.6. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
վերնամասը ջարդված է |
|
|
|
6.1.7. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
ստորին բեկոր |
|
|
|
6.1.8. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
ընկած է գետնին |
|
|
|
6.1.9. |
|
Մատուռ |
12 դ. |
|
Հ |
ավերված է |
|
|
6.2. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-19 դդ. |
Մակարավանքից հս |
Հ |
|
|
|
|
6.2.1. |
|
Տապանաքար Ապազի |
1766 թ. |
|
Տ |
|
|
|
|
6.2.2. |
. |
Տապանաքար Դասդայկուլի |
1784 թ. |
|
Տ |
|
|
|
6.3. |
|
|
Վանական համալիր Մակարավանք |
10 -13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
6.3.1. |
|
Աղբյուր |
13 դ. |
պարսպից դուրս, դեպի հս-աե |
Հ |
ավերված է |
|
|
|
6.3.2. |
|
Գավիթ |
13 դ. 1-ին քառորդ |
կից է գլխավոր եկեղեցուն հս-ից, հնագույն եկեղեցուն` ամ-ից |
Հ |
կառուցել է Վաչե Ամբերդցի իշխանը |
|
|
|
|
6.3. 2.1. |
Խաչքար |
10 դ. |
|
Հ |
վերին բեկոր |
|
|
|
|
6.3.2.2. |
Խաչքար |
10 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
|
6.3.2.3. |
Խաչքար |
12 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
|
6.3.2.4. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
|
6.3.2.5. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
երկատված է |
|
|
|
|
6.3.2.6. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
|
6.3.2.7. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
ստորին մասը ջարդված է |
|
|
|
|
6.3.2.8. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
բեկորոտված է |
|
|
|
|
6.3.2.9. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
|
6.3.2.10. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
վերին բեկոր |
|
|
|
|
6.3.2.11. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
վերին բեկոր |
|
|
|
|
6.3.2.12. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
ստորին բեկոր |
|
|
|
|
6.3.2.13. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
աջ եզրը ջարդոտված է |
|
|
|
|
6.3.2.14. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
վերին ձախ անկյունը կոտրված է |
|
|
|
|
6.3.2.15. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
երկու բեկոր |
|
|
|
|
6.3.2.16. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
ստորին եզրը կոտրված է |
|
|
|
|
6.3.2.17. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
|
6.3.2.18. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
վերին բեկոր |
|
|
|
|
6.3.2.19. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
ստորին բեկոր |
|
|
|
|
6.3.2.20. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
|
6.3.2.21. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
բեկոր |
|
|
|
|
6.3.2.22. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
երկու բեկոր |
|
|
|
|
6.3.2.23. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
ստորին բեկոր |
|
|
|
|
6.3.2.24. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
վերին բեկոր |
|
|
|
6.3.3. |
|
Եկեղեցի |
10-11 դդ. |
համալիրի հս-աե կողմում |
Հ |
գմբեթավոր. հնագույն եկեղեցին է |
|
|
|
6.3.4. |
|
Եկեղեցի |
1205 թ. |
|
Հ |
գլխավոր եկեղեցին է, գմբեթավոր դահլիճ, կառ.` Բազազ իշխանի որդի Վարդան, ճարտ.` Երիտասարդ |
|
|
|
|
6.3. 4.1. |
Խաչքար Վարդանի |
1205 թ. |
|
Հ |
չորս բեկորից |
|
|
|
6.3.5. |
|
Եկեղեցի սբ Աստվածածին |
1198 թ. |
հուշարձանախմբից աե |
Հ |
կենտրոնագմբեթ, ներքուստ խաչաձև, արտաքուստ` ութանիստ, կառուցել է Մակարավանքի վանահայր Հովհաննես Ա-ն |
|
|
|
6.3.6. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
հնագույն եկեղեցու հվ պատի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
|
6.3.7. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
հնագույն եկեղեցու աե պատի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
երկատված է |
|
|
|
6.3.8. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
վանքի բակի աե մասում |
Հ |
մասնատված է, ունի արձանագրություն` Հովհաննես առաջնորդի կողմից հյուրատան կառուցման մասին |
|
|
|
6.3.9. |
|
Խաչքար |
1205 թ. |
գլխավոր եկեղեցուց մոտ 10 մ հվ-ամ |
Հ |
թիկունքին ունի գլխավոր եկեղեցու շինարարության մասին արձանագրություն |
|
|
|
6.3.10. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
վանքի մուտքի մոտ |
Հ |
ստորին բեկոր |
|
|
|
6.3.11. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
հնագույն եկեղեցու հվ պատի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
ստորին բեկոր |
|
|
|
6.3.12. |
|
Խաչքար թևավոր |
12-13 դդ. |
վանքի մուտքի մոտ |
Հ |
|
|
|
|
6.3.13. |
|
Կառույցներ օժանդակ |
12-13 դդ. |
վանքի տարածքի ամ կողմում |
Հ |
ավերված են |
|
|
|
6.3.14. |
|
Հյուրատուն |
12 դ. վերջ |
վանքի տարածքի հվ կողմում |
Հ |
ավերված է |
|
|
|
6.3.15. |
|
Մատուռ |
13 դ. |
սբ Աստվածածին եկեղեցուց հս |
Հ |
|
|
|
|
|
6.3.15.1. |
Խաչքար հայր Հովհաննեսի |
12 դ. |
մատուռում |
Տ |
պահպանվել է արձանագիր պատվանդանը |
|
|
|
|
6.3.15.2. |
Տապանաքար Գասպարի |
1753 թ. |
մատուռի մոտ |
Տ |
|
|
|
|
|
6.3.15.3. |
Տապանաքար հայր Թորոսի |
1712 թ. |
մատուռի մոտ |
Տ |
|
|
|
|
6.3.16. |
|
Նշխարատուն |
13 դ. |
կից է գավթին և հնագույն եկեղեցուն հս-աե-ից |
Հ |
ավերված է |
|
|
|
|
6.3.16.1. |
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
6.3.17. |
|
Պարիսպ |
13 դ. |
համալիրի շուրջը |
Հ |
|
|
|
|
|
6.3.17.1. |
Խաչքար |
13 դ. |
ամ պարսպապատի վրա |
Հ |
|
|
7. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՆՈՎԵՐ» |
13-14 դդ. |
գյուղից 2 կմ ամ |
Տ |
տարածքի մեծ մասը մելիորացված է |
|
|
7.1. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Տ |
բերվել է «Պիպիս» գյուղատեղիից |
|
|
7.2. |
|
|
Հուշարձան երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին |
1972 թ. |
|
Տ |
կառուցել են Մելիքբեկյանները |
|
8. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՊԻՊԻՍ» |
13-18 դդ. |
գյուղից 4 կմ հվ, անտառի բացատում |
Տ |
|
|
|
8.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-18 դդ. |
գյուղատեղիի հվ-աե մասում |
Տ |
|
|
|
|
8.1.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Տ |
|
|
|
8.2. |
|
|
Մատուռ |
16-17 դդ. |
|
Տ |
|
|
9. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՔՈԼԱՄԵՋ» |
12-14 դդ. |
գյուղից 2 կմ հվ, Մակարավանք տանող ճանապարհին |
Հ |
|
|
|
9.1. |
|
|
Եկեղեցի սբ Աստվածածին («Սբ կիրակի, «Քոլամեջի խաչ») |
12-13 դդ. |
|
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
9.1.1. |
|
Գերեզմանոց |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
|
9.1.1.1. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
գեղաքանդակ է, ընկած է գետնին |
|
|
|
|
9.1.1.2. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
գեղաքանդակ է |
|
|
9.2. |
|
|
Մատուռ |
12-13 դդ. |
ճանապարհից ձախ, բլրի վրա |
Հ |
ավերված է |
|
|
|
9.2.1. |
|
Գերեզմանոց |
12-14 դդ. |
|
Հ |
|
|
10. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղի հս մասում |
Հ |
|
|
11. |
|
|
. |
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 2 կմ հվ |
Հ |
|
|
12. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ |
19 դ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
|
12.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-13 դդ. |
եկեղեցու շրջակայքում |
Հ |
ավերված է |
|
|
|
12.1.1. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
|
Հ |
տեղահանված է, հենած է եկեղեցու պատին |
|
|
|
12.1.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
12.1.3. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
տեղահանված է, հենած է եկեղեցու |
|
|
|
12.1.4. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Տ |
բեկոր, կանգնեցված է պատվանդանի վրա |
|
|
12.2. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
եկեղեցու խորանի հվ խորշում |
Տ |
|
|
|
12.3. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու մեջ |
Տ |
|
|
|
12.4. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու մեջ |
Տ |
ստորին կես |
|
|
12.5. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է եկեղեցու ամ պատին, արտաքուստ |
Հ |
|
|
13. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
14 դ. |
գյուղի ամ եզրին, «Խաչի յալ» վայրում |
Տ |
|
|
14. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ ԹԵՎԱՎՈՐ |
13 դ. |
Մակարավանքից 4 կմ հվ-ամ |
Հ |
Խոցադեղի |
|
15. |
|
|
|
ՋՐԱՆՑՈՒՅՑ |
1930 թ. |
գյուղից 2 կմ հվ-աե, Աչաջուր-Իջևան խճուղու վրա |
Հ |
|
|
16. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1959 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
10.14 ԱՐԾՎԱԲԵՐԴ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 1 հազ. |
գյուղից 2 կմ հս, «Սեպրիկ» ամրոցից 0.5 կմ հս, «Ղալաչի» վայրում |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՍԵՊՐԻԿ» |
ուշ բրոնզի դար |
գյուղից 1.5 կմ ամ |
Հ |
պահպանվել են պատերի ստորին երկու շարքերը |
|
3. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
13-17 դդ. |
գյուղի ամ մասում, Նորաշեն տանող ճանապարհից աջ |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
17-20 դդ. |
գյուղի աե մասում |
Տ |
|
|
|
4.1. |
|
|
Տապանաքար Պավլի ճարտարապետի |
1891 թ. |
|
Հ |
գյուղի սբ Հովհաննես եկեղեցու գոյություն չունի) ճարտարապետի տապանաքարն է |
|
5. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
18-20 դդ. |
գյուղի հս-ամ մասում, Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների հուշարձանի մոտ |
Տ |
|
|
6. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԵՂՑԱՁՈՐ» |
10-13 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ հվ-աե, Խնձորուտ գետի ձախ վտակի ձախ ափին |
Հ |
ավերված է |
|
|
6.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
10-13 դդ. |
եկեղեցուց 200 մ հեռու, ֆերմաների մոտ |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
6.1.1. |
|
Խաչքար |
10 դ. |
|
Հ |
խրված է գետնի մեջ |
|
|
|
6.1.2. |
|
Խաչքար |
10-11 դդ. |
|
Հ |
վերին աջ անկյունը կոտրված է |
|
|
|
6.1.3. |
|
Խաչքար |
11-12 դդ. |
|
Տ |
մասնատված է, հենած է քարի |
|
|
|
6.1.4. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Տ |
ստորին կես |
|
|
|
6.1.5. |
|
Խաչքար Պետրոս ավագ քահանայի |
12-13 դդ. |
գերեզմանոցի կենտրոնական մասում |
Հ |
երկատված է |
|
|
6.2. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-13 դդ. |
«Զորավոր» եկեղեցու շուրջը |
Հ |
|
|
|
|
6.2.1. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
հենած է եկեղեցու հվ պատին, արտաքուստ |
Հ |
մասնատված է |
|
|
|
6.2.2. |
|
Խաչքար |
1223 թ. |
նախորդի մոտ |
Հ |
պահպանվել են վերին ձախակողմյան և ստորին բեկորները |
|
|
6.3. |
|
|
Եկեղեցի «Զորավոր» |
10 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
6.3.1. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
եկեղեցու ներսում՝ հվ-ամ անկյան մոտ |
Տ |
ստորին կես |
|
|
|
6.3.2. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
եկեղեցու խորանում |
Տ |
դրված է խաչքարաբեկորի վրա |
|
|
|
6.3.3. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
եկեղեցու ներսում՝ հվ-ամ անկյան մոտ |
Տ |
պահպանվել է վերին կեսը՝ երկատված |
|
|
|
6.3.4. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
եկեղեցու ներսում՝ հս-ամ անկյան մոտ |
Տ |
պահպանվել է ստորին կեսը՝ եռատված |
|
7. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՀԻՆ ՉՈՐԱԹԱՆ» |
9-18 |
գյուղից 1.5 կմ աե |
Հ |
|
|
|
7.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
միջնադար |
եկեղեցու շուրջը |
Հ |
ավերված է, պահպանված խաչքարերն ու բեկորները մեկտեղվել են մետաղե ցանկապատի մեջ |
|
|
|
7.1.1. |
|
Խաչքար |
9-10 |
ցանկապատված տարածքում |
Հ |
|
|
|
|
7.1.2. |
. |
Խաչքար |
10 դ. |
ցանկապատված տարածքում |
Հ |
մեծ |
|
|
|
7.1.3. |
|
Խաչքար |
10-11 դդ. |
ցանկապատված տարածքում |
Հ |
|
|
|
|
7.1.4. |
|
Խաչքար |
18-19 դդ. |
ցանկապատված տարածքում |
Տ |
փոքր |
|
|
7.2. |
|
|
Եկեղեցի |
13-14 դդ. |
|
Հ |
ավերված է, պահպանվել են խորանն ու հվ-աե ավանդատունը |
|
8. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՆԵՐՔԻՆ ՇԵՆ» |
14-19 դդ. |
գյուղից 5-6 կմ հս-աե, Չինարի գյուղ տանող ճանապարհի ձախ կողմում |
Հ |
տարածքի մեծ մասը հերկված է |
|
|
8.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
14-17 դդ. |
|
Հ |
|
|
9. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՔՈԼԱԳԻՐ» |
13-18 դդ. |
գյուղից 10 կմ հվ-ամ |
Հ |
|
|
10. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. |
«Կռապաշտի յալ» վայրում |
Հ |
|
|
11. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. |
Արծվաբերդ-Նորաշեն ճանապարհին, գյուղից 2 կմ հս-ամ |
Հ |
|
|
12. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
9 դ. |
գյուղից 0.5 կմ աե, «Դառանչ» հանդամաս տանող ճանապարհից ձախ |
Հ |
պայտաձև է, ցանկապատված տարածքում առկա են քանդակազարդ այլ բեկորներ |
|
13. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
10 դ. |
գյուղից 0.5 կմ աե, «Դառանչ» հանդամաս տանող ճանապարհից ձախ |
Հ |
նախորդի մոտ, երկատված է |
|
14. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 դդ. |
գյուղի մեջ, Վ. Մատինյանի տան բակում |
Տ |
ստորին բեկոր |
|
15. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1974-1975 թթ. |
գյուղի հս-ամ մասում |
Հ |
|
|
16. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1985 թ. |
գյուղի մեջ, գյուղապետարանի շենքի մոտ |
Հ |
|
|
17. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ՄԱՅԻՍՅԱՆ ԱՊՍՏԱՄԲՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍՆԱԿԻՑՆԵՐԻՆ |
1962 թ. |
գյուղի հս-ամ կողմում, փռի մոտ |
Հ |
|
10.15 ԱՐՃԻՍ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղի հս եզրին, հս-ից հվ ձգվող լեռնաճյուղի վերջավորության վրա |
Հ |
ավերված է |
|
|
1.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
|
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԱՐՃԻՍ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 1 կմ հվ, Դեբեդ գետին զուգահեռ բարձունքի վրա |
Հ |
|
|
|
2.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
|
Հ |
ավերված է |
|
|
2.2. |
|
|
Միջնաբերդ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
ամրոցի աե կողմում |
Հ |
|
|
3. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԲԵՐԴԱՏԵՂ» |
18 դ. |
գյուղից 2 կմ աե |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
19 դ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
Միկիչյանների |
|
5. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
18-19 դդ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
կիսավեր է |
|
|
5.1. |
|
|
Եկեղեցի |
19 դ. |
|
Տ |
կիսավեր է, եռանավ բազիլիկ |
|
|
5.2. |
|
|
Մատուռ |
18 դ. |
եկեղեցուց հվ-ամ |
Տ |
|
|
6. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղի հվ-ամ մասում |
Տ |
|
|
7. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
13 դ. |
գյուղից 2 կմ հս-աե |
Հ |
|
|
8. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1970-ական թթ. վերջ |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
9. |
|
|
|
ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ |
օգտ. ուշ միջնադարում |
գյուղի աե եզրին, ձորի մեջ |
Տ |
|
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
17 դ. |
գյուղի բնակիչ |
Տ |
արձանագիր է, ստորին ձախ անկյունը կոտրված |
|
2 . |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ ՀՈՎՀԱՆՆԵՍԻ |
1608 թ. |
գյուղի բնակիչ Ի. Բաղյանի տան բակում, նախորդի մոտ |
Տ |
Իսահակ և Սերգեյ Բաղյանները տեղափոխել են Ադրբեջանի Հանրապետության Դաշքեսանի շրջանի Խաչակապ գյուղի Թարգմանչաց վանքի գերեզմանոցից, 1989 թ. |
10.17 ԲԱՂԱՆԻՍ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԲԱՂԱՆԻՍ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 1 կմ հվ-ամ, Ոսկեպար տանող ճանապարհի ձախ եզրին, կլոր բլրի վրա |
Հ |
|
|
|
1.1. |
|
|
Բնակատեղի |
Ք.ա. 2-1 հազ., ուշ միջնադար |
|
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
12-13 դդ., վերակառ. 19-20 դդ. |
գյուղի հվ եզրին |
Հ |
այժմ` գյուղական ակումբ |
|
3. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ |
4-5 դդ. |
գյուղի հս եզրի բլրալանջին |
Հ |
պահպանվել են խորանի հատվածը, հս պատը և հս-ամ անկյունաշարը |
|
|
3.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
19-20 դդ. |
եկեղեցու շուրջը |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 դդ. |
Ջուջևան-Բաղանիս ճանապարհի հվ կողմում |
Հ |
|
|
5. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 դդ. |
Ջուջևան-Բաղանիս ճանապարհի հվ կողմում |
Հ |
|
|
6. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1965 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
10.18 ԲԱՐԵԿԱՄԱՎԱՆ գյուղ (սահմանամերձ)
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5. |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 1 հազ. |
գյուղի հս-աե մասում |
Հ |
|
|
|
1.1. |
|
|
Բնակատեղի |
Ք.ա 1 հազ. |
|
Հ |
|
|
|
1.2. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 1 հազ. |
|
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆ |
անտիկ ժամանակաշրջան |
գյուղից 3 կմ ամ, բլրագագաթին |
Հ |
քանդված են ծածկը, հվ-ամ և հս հատվածները |
|
3. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 1 հազ. |
գյուղի հս մասում |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 1 հազ. |
գյուղից 8 կմ ամ |
Հ |
|
10.19 ԲԵՐԴԱՎԱՆ գյուղ (սահմանամերձ)
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9. |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 2- 1 հազ. |
գյուղից 1 կմ աե, քարհանքի մոտ, բլրի աե մասում |
Հ |
ավերված է, պահպանվել են պարսպի որոշ հատվածներ աե և ամ մասերում |
|
|
1.1. |
|
|
Բնակատեղի |
Ք.ա. 2 հազ. կես |
բլրի ամ մասում |
Հ |
ավերված է |
|
|
1.2. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
բնակատեղիից հս, նույն բլրի վրա |
Հ |
տարածքը վերածվել է խոտհարքների |
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՁԻԹՀԱՆՔԻ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 2 կմ հս-աե, բարձունքի վրա |
Հ |
|
|
|
2.1. |
|
|
Դամբարաններ |
Ք.ա. 2-1 |
ամրոցից հս |
Հ |
|
|
3. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՂԱԼԻՆՋԱՔԱՐ» |
17-18 դդ. |
գյուղից 1 կմ աե, Կողբաջուր գետակի աջ կողմում, եռանկյունաձև բլրակի վրա |
Հ |
վերանորոգվել է 1983-1986 թթ. |
|
4. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
19 դ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
Մամիկոնյանի տունը |
|
5. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
19 դ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
Խլդանյանի տունը |
|
6. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
19 դ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
Խաղբաշյանի տունը |
|
7. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
18-20 դդ. |
գյուղի աե եզրին |
Տ |
կիսավեր է |
|
|
7.1. |
|
|
Խաչքար |
1854 թ. |
|
Տ |
կանգնեցված է քանդակազարդ պատվանդանի վրա |
|
8. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
12-19 դդ. |
գյուղից 1 կմ աե, «Ղալինջաքար» ամրոցի և բրոնզեդարյան բնակատեղիի միջակայքում |
Հ |
հիմնավեր է, լքվել է 19 դ. վերջին |
|
|
8.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-19 դդ. |
|
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
8.1.1. |
|
Եկեղեցի սբ Նշան |
17-18 դդ. |
|
Հ |
եռանավ բազիլիկ, ավերված է |
|
|
|
|
8.1.1.1. |
Խաչքար |
1691 թ. |
եկեղեցում |
Հ |
|
|
|
|
8.1.2. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
8.1.3. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
8.1.4. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
հեծյալների քանդակներով է, կանգնեցված է պատվանդանի վրա |
|
|
|
8.1.5. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
կանգնեցված է պատվանդանի վրա |
|
|
|
8.1.6. |
|
Խաչքար |
16-17 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
8.1.7. |
|
Խաչքար |
16-17 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
8.1.8. |
|
Խաչքար թևավոր |
13 դ. |
մատուռից հս |
Հ |
կանգնեցված է պատվանդանի վրա |
|
|
|
8.1.9. |
|
Մատուռ |
12-13 դդ. |
|
Հ |
պահպանվել են պատերը 1-1.5 մ բարձրությամբ |
|
|
|
|
8.1.9.1. |
Խաչքար |
13 դ. |
մատուռի մեջ |
Հ |
|
|
|
|
|
8.1.9.2. |
Խաչքար |
13 դ. |
մատուռի մեջ |
Հ |
|
|
|
|
|
8.1.9.3. |
Խաչքար |
13 դ. |
մատուռի մեջ |
Հ |
|
|
9. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
1651 թ. |
գյուղից 10 կմ հս-ամ |
Հ |
|
|
10. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1946 թ.
|
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
11. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1975 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
12. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ |
16-17 դդ. |
գյուղի հվ եզրին |
Տ |
|
10.20 ԲԵՐՔԱԲԵՐ ԳՅՈՒՂ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
Ք.ա. 4-3 հազ., անտիկ շրջան |
գյուղի հս-ամ մասում, ջրամբար տանող ճանապարհին, «Մեյդաններ» վայրում |
Հ |
|
|
|
1.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 4-2 հազ., անտիկ շրջան |
|
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
13-19 դդ. |
գյուղի հս-ամ մասում, ջրամբար տանող ճանապարհին` «Մուղնի դուզ» և «Գիլասքու հողեր» վայրերում |
Հ |
|
|
|
2.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-19 դդ. |
|
Տ |
ավերված է |
|
3. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
9-10 |
գյուղի թանգարանում |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
11-12 դդ. |
հենած է թանգարանի պատին, արտաքուստ |
Հ |
|
|
5. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1972-1974 թթ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
10.21 ԳԱՆՁԱՔԱՐ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԲՈՒԴՈՒՐԻ ՔԱՐ» |
Ք.ա. 4-3 հազ. |
գյուղից 2 կմ աե, համանուն լեռան գագաթին |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՀԱԿՈԲ ԲԵԿԻ ԽԱՉ» («ԹԱՆԻԿ») |
անտիկ շրջան –միջնադար |
գյուղի հվ-աե կողմում, «Թանիկներ» հանդամասում, բլրի վրա |
Հ |
ավերված է |
|
3. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
ուշ միջնադար |
գյուղից 4.5-5 կմ հս-աե, տնկարանում |
Տ |
|
|
4. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
13-20 դդ. |
գյուղի աե եզրին |
Տ |
|
|
|
4.1. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
5. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
12-18 դդ. |
գյուղից 3 կմ հվ-աե, Սղնախի ջուր վտակի աջափնյա հարթության վրա, «Ներքին Լաչինղայա» վայրում |
Հ |
|
|
|
5.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-17 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
5.2. |
|
|
Եկեղեցի սբ Աստվածածին |
12-13 դդ. |
|
Հ |
զույգ եկեղեցիներից արևելյանն է |
|
|
5.3. |
|
|
Եկեղեցի սբ Նշան («Եղցաձորի սբ Նշան») |
12-13 դդ. |
|
Հ |
զույգ եկեղեցիներից արևմտյանն է |
|
6. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
12-18 դդ. |
գյուղից 5 կմ հվ-աե, «Վերին Լաչինղայա» վայրում |
Հ |
|
|
|
6.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-17 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
6.2. |
|
|
Եկեղեցի |
12-13 դդ. |
|
Հ |
կիսավեր է, ունեցել է որմնանկարներ |
|
7. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
14-17 դդ. |
գյուղից 3 կմ հվ, |
Տ |
|
|
|
7.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
14-17 դդ. |
բլրի վրա |
Տ |
|
|
|
7.2. |
|
|
Մատուռ |
17 դ. |
գերեզմանոցի կենտրոնում |
Տ |
կիսավեր է |
|
8. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
միջնադար |
գյուղից 2 կմ հվ-աե, «Խոջաբազար» վայրում |
Հ |
|
|
|
8.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
10-13 դդ. |
սբ Կիրակի մատուռի շուրջը |
Հ |
|
|
|
|
8.1.1. |
|
Մատուռ սբ Կիրակի («Խոջաբազարի խաչ») |
1286 թ. |
|
Հ |
գմբեթավոր, կառուցված է խոշոր ժայռաբեկորի վրա |
|
|
|
|
8.1.1.1. |
Խաչքար |
1286 թ. |
ագուցված է մատուռի ամ պատին, մուտքից հվ, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
|
|
8.1.1.2. |
Խաչքար |
13 դ. |
խորանի հվ խորշում |
Տ |
|
|
|
8.2. |
|
|
Եկեղեցի |
13 դ. |
|
Հ |
ավերված է |
|
|
8.3. |
|
|
Խաչքար |
10 դ. |
մատուռից մոտ 100 մ աե, ձորում |
Հ |
|
|
9. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԴԱՇՏ |
Ք.ա. |
գյուղից 3 կմ հվ-ամ, «Տախտաեղցի» վայրում |
Հ |
|
|
10. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
12-13 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ ամ, «Խաչի յալ» վայրում, բլրի գագաթին |
Հ |
ավերված է |
|
11. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
1885 թ. |
գյուղի հս մասում |
Տ |
եռանավ, կիսավեր է |
|
|
11.1. |
|
|
Խաչքար |
12 դ. |
ագուցված է խորանի հս պատին |
Հ |
|
|
12. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ |
19 դ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
եռանավ, կիսավեր է |
|
|
12.1. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է հս պատին, մուտքից աջ, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
12.2. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է հս պատին, մուտքից վեր, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
12.3. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է խորանի հվ պատին |
Հ |
|
|
|
12.4. |
|
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու հս պատին, ներքուստ |
Տ |
|
|
|
12.5. |
|
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
եկեղեցու հվ պատի մոտ, ներքուստ |
Հ |
երկատված է |
|
13. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ «ԲՈՒԴՈՒՐԻ ԵՂՑԻ» |
12 դ. |
գյուղից 1.5 կմ աե, Բուդուր լեռան հս լանջին, ամրոցից ամ, անտառում |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
13.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
9-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
13.1.1. |
|
Խաչքար |
9 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
13.1.2. |
|
Խաչքար |
9 դ. |
|
Հ |
|
|
14. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ԳԵՎՈՐԳ («ԽԱՉԻ ԲԱՂ», «ՂՈՎ ՀՈՂԵՐ») |
12-13 դդ. |
գյուղի հվ-աե մասում |
Տ |
ավերված է |
|
|
14.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-20 դդ. |
|
Տ |
|
|
|
|
14.1.1. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
|
Տ |
|
|
15. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ «ԳՄԲԵԹ» |
12-13 դդ. |
գյուղից 4 կմ հվ-աե, Գմբեթ գետակի աջ ձորափին |
Հ |
|
|
16. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ «ՄՈՇՈՒՏ ԹԱԼԱ» |
12-13 դդ. |
գյուղից 3 կմ հվ-աե, սիմինդրի արտում |
Հ |
ավերված է |
|
17. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ «ՏԱԽՏԱԵՂՑԻ» |
13 դ. |
գյուղից 3 կմ հվ-ամ, անտառում |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
17.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
18. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12 դ. |
գյուղի մեջ, սբ Աստվածածին եկեղեցի տանող ճանապարհին |
Հ |
Խ. Ոսկանյանի |
|
19. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1977 թ. |
գյուղի հս եզրին |
Տ |
|
|
20. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԹՈՌՆԻԿ ՆԱԼԲԱՆԴՅԱՆԻՆ |
1972 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
21. |
|
|
|
ԿԱՄՈՒՐՋ |
19 դ.-20 դ. սկիզբ |
գյուղ մտնող ճանապարհի աջ կողմում, գետակի վրա |
Տ |
|
|
22. |
|
|
|
ԿԻՍԱՆԴՐԻ ԳՆԴԱՊԵՏ Հ. ՄԵՀՐԱԲՅԱՆԻ |
1983 թ. |
դպրոցի բակում |
Տ |
|
|
23. |
|
|
|
ՔԱՐԱՅՐ ԿԱՑԱՐԱՆՆԵՐ |
12-19 դդ |
գյուղի շրջակայքում |
Հ |
բնական և արհեստական |
10.22 ԳԵՏԱՀՈՎԻՏ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԲԱՑՕԹՅԱ ՑՈՒՑԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ՔԱՆԴԱԿԻ |
1985-1991 թթ. |
գյուղից հս-ամ, «Բենտոնիտի» գործարանի նախկին հանգստյան տան (այժմ` զորանոցի շենք) մոտ |
Հ |
Քանդակները կերտվել և տեղադրվել են միջազգային սիմպոզիումների ընթացքում, կազմակերպիչ` Սարո Սարուխանյան |
|
|
1.1. |
|
|
Քանդակ «Աղջիկը` մողեսով» |
1991 թ. |
|
Հ |
քանդ.` Գ. Նաջարյան (Երևան) |
|
|
1.2. |
|
|
Քանդակ «Հորինվածք» |
1991 թ. |
|
Հ |
քանդ. Ա. Բադալյան (Երևան) |
|
|
1.3. |
|
|
Քանդակ «Վահագն» |
1985 թ. |
|
Հ |
քանդ.` |
|
|
1.4. |
|
|
Քանդակ «Տիեզերք» |
1991 թ. |
|
Հ |
քանդ.` Մ. Հակոբյան (Երևան) |
|
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
12-13 դդ. |
գյուղից 3 կմ ամ, «Հին թալա» կամ «Գերեզմանի Պտատակ» վայրում |
Տ |
ավերված է |
|
3. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՄԻՋՆԱՇԵՆ» |
12-13 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ հս-աե |
Հ |
|
|
|
3.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-13 դդ. |
եկեղեցու շուրջը |
Հ |
|
|
|
|
3.1.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
3.1.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
բեկոր |
|
|
|
3.1.3. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
3.2. |
|
|
Եկեղեցի |
12-13 դդ. |
|
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
3.2.1. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
եկեղեցու հս պատի խորշում |
Հ |
|
|
|
|
3.2.2. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
խորանի հս խորշում |
Հ |
|
|
|
|
3.2.3. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
խորանի հս խորշում |
Հ |
|
|
|
|
3.2.4. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
խորանի հվ խորշում |
Հ |
|
|
|
|
3.2.5. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
խորանի հվ խորշում |
Հ |
|
|
|
|
3.2.6. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
խորանում |
Հ |
3 բեկոր |
|
4. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
12-13 դդ. |
գյուղի աե մասում, գոմերի մոտ |
Հ |
|
|
5. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
12-13 դդ. |
գյուղի աե մասում, գոմերից 150 մ հեռու |
Հ |
|
|
6. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
19 դ. |
գյուղի ամ մասում |
Տ |
|
|
7. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1980 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
10.23 ԳՈՇ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
10-13 դդ., 20 դ. |
գյուղի հս-ամ մասում, |
Հ |
|
|
|
1.1. |
|
|
Խաչքար սբ Գրիգոր |
13 դ. |
|
Հ |
երկատված է, քարգործ` Հովհաննես |
|
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
10-20 դդ. |
Գոշավանքից 250 մ հվ-ամ, բլրակի գագաթին |
Հ |
|
|
|
2.1. |
|
|
Դամբարան Մխիթար Գոշի (Մատուռ-դամբարան սբ Համբարձման) |
13 դ. սկիզբ |
|
Հ |
|
|
|
|
2.1.1. |
|
Խաչքար |
11-12 դդ. |
ագուցված է դամբարանի հս պատին, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
2.2. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
դամբարանի մոտ |
Հ |
կանգնեցված է պատանդանի վրա |
|
|
2.3. |
|
|
Խաչքար |
1234 թ. |
դամբարանի մուտքի մոտ |
Հ |
|
|
|
2.4. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
դամբարանի հվ կողմում |
Հ |
կանգնեցված է արձանագիր բարձր պատվանդանի վրա |
|
|
2.5. |
|
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
դամբարանի հվ-աե կողմում |
Հ |
երկատված է |
|
|
2.6. |
|
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
դամբարանից 5 մ հվ |
Հ |
կանգնեցված է գետնի վրա |
|
|
2.7. |
|
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
դամբարանից 5 մ հվ |
Հ |
կանգնեցված է գետնի վրա |
|
|
2.8. |
|
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
դամբարանից հվ-աե |
Հ |
|
|
|
2.9. |
|
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
դամբարանից հվ-աե |
Հ |
կանգնեցված է ցածր պատվանդանի վրա |
|
|
2.10. |
|
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
դամբարանից հվ-աե |
Հ |
կանգնեցված է պատանդանի վրա |
|
|
2.11. |
|
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
դամբարանից հվ-աե |
Հ |
կանգնեցված է պատանդանի վրա |
|
|
2.12. |
|
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
դամբարանից հվ-աե |
Հ |
երկատված է |
|
|
2.13. |
|
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
դամբարանից հվ-աե |
Հ |
արձանագիր է, երկատված |
|
|
2.14. |
|
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
դամբարանից հվ-աե |
Հ |
երկատված է |
|
|
2.15. |
|
|
Հուշակոթող Մխիթար Գոշին |
1958 թ. |
դամբարանի մոտ |
Հ |
|
|
|
2.16. |
|
|
Տապանաքար Աթանի |
13 դ. |
դամբարանի ամ մասում, մուտքի մոտ |
Հ |
հարթ |
|
|
2.17. |
|
|
Տապանաքար Գրիգոր քահանայի |
13 դ. |
դամբարանի ամ մասում, մուտքի մոտ |
Հ |
հարթ |
|
3. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
12-15 դդ. |
գյուղից 3 կմ ամ, անտառի «Չոբան-օղլի» բացատում |
Հ |
|
|
|
3.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-15 դդ. |
գյուղատեղիի հվ-աե մասում |
Հ |
|
|
|
|
3.1.1. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
|
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԳԵՂԱՏԵՂ» |
10-17 դդ. |
գյուղից 2 կմ հվ-ամ, անտառի բացատում |
Հ |
|
|
|
4.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
10-17 դդ. |
|
Հ |
ընկած է գետնին |
|
|
|
4.1.1. |
|
Խաչաքանդակներ ժայռակերտ |
13-14 դդ. |
|
Տ |
Գեղարդավանքի օրինակով |
|
|
|
4.1.2. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
4.1.3. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
4.1.4. |
|
Խաչքար |
14-15 դդ. |
|
Տ |
|
|
|
|
4.1.5. |
|
Խաչքար |
14-15 դդ. |
|
Տ |
|
|
5. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԹԱԼՈՒ ԴԱՐ» |
14-17 դդ. |
գյուղից 1 կմ հվ-աե, անտառի բացատում |
Տ |
|
|
|
5.1. |
|
|
Խաչքար |
14-15 դդ. |
|
Տ |
|
|
6. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԿԱՐՃ ՀՈՂԵՐ» («ԳՅՈԴԱԿ ՖՈՂԵՐ») |
12-14 դդ. |
գյուղից 2 կմ հս, խոզաբուծարանի մոտ |
Տ |
|
|
|
6.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-14 դդ. |
գյուղատեղիի հվ եզրին, բլրի վրա |
Տ |
ավերված է |
|
|
|
6.1.1. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Տ |
|
|
|
|
6.1.2. |
|
Մատուռ |
12-13 դդ. |
|
Տ |
ավերված է |
|
|
6.2. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Տ |
արձանագիր է |
|
7. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՏԶՐԿԱԾՈՎ» |
10-17 դդ. |
գյուղից 2 կմ հվ-աե, «Գյոլի թալա» վայրում, անտառի մեջ |
Հ |
|
|
|
7.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
10-17 դդ. |
գյուղատեղիի կենտրոնում |
Հ |
|
|
|
|
7.1.1. |
|
Եկեղեցի |
16-17 դդ. |
|
Հ |
ավերված է |
|
|
|
7.1.2. |
|
Խաչքար |
15 դ. |
|
Հ |
|
|
8. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 3 կմ ամ, Պարզ լիճ տանող ճանապարհի երկու կողմում |
Հ |
|
|
9. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ԳԵՎՈՐԳ |
1251-1255 թթ. |
Գոշավանքի հիմնական հուշարձանախմբից 150 մ հվ-ամ |
Հ |
գմբեթավոր, կառուցել են Խաչատուր վարդապետը և Բարսեղը |
|
|
9.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-17 դդ. |
եկեղեցու շուրջը |
Տ |
ավերված է |
|
|
|
9.1.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
սբ Գևորգ եկեղեցու ամ մուտքի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
կանգնեցված է պատանդանի վրա |
|
|
|
9.1.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
սբ Գևորգ եկեղեցու ամ մուտքի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
ստորին կես |
|
10. |
|
|
|
ԽԱՉԱՔԱՆԴԱԿՆԵՐ |
13 դ. |
գյուղից 2 կմ հս-աե, Ճանապարհի աջ եզրին, «Խաչ Քամանդ» վայրում |
Տ |
ծառայում է որպես սրբատեղի |
|
11. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
13-14 դդ. |
գյուղի մեջ, Մխիթար Գոշի դամբարան տանող շքասանդուղքից աջ |
Հ |
|
|
12. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
13-14 դդ. |
գյուղից 2 կմ հվ-աե, «Գոմի դար» հանդամասում, բլրի վրա |
Հ |
|
|
13. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ ՍԱՐԳԻՍ |
14-15 դդ. |
գյուղի հվ-աե մասում |
Տ |
ավերված է |
|
|
13.1. |
|
|
Խաչքար |
14 դ. |
մատուռի խորանում |
Տ |
|
|
14. |
|
|
|
ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՆՈՐ ԳԵՏԻԿ (ԳՈՇԱՎԱՆՔ) |
12-13 դդ. |
գյուղի հս մասում |
Հ |
հիմնադրել է Մխիթար Գոշը |
|
|
14.1. |
|
|
Գավիթ |
1197-1203 թթ. |
կից սբ Աստվածածին եկեղեցուն ամ-ից |
Հ |
ճարտ.` |
|
|
|
14.1.1. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
հենած է գավթի հվ պատին, ներքուստ |
Տ |
բեկորներ |
|
|
14.2. |
|
|
Գրատուն-զանգակատուն |
13 դ. |
գավթից հս |
Հ |
կառուցվել է մինչև 1241 թ., 1291 թ. որպես երկրորդ հարկ կառուցվել է սբ Հրեշտակապետաց եկեղեցի-զանգակատունը |
|
|
14.3. |
|
|
Եկեղեցի սբ Աստվածածին |
1191-1196 թթ. |
|
Հ |
գմբեթավոր դահլիճ, ճարտ.` Մխիթար Հյուսն |
|
|
|
14.3.1. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
ագուցված է հվ ավանդատան մուտքից վեր |
Հ |
|
|
|
|
14.3.2. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
ագուցված է հս ավանդատան մուտքից վեր |
Հ |
|
|
|
|
14.3.3. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
հվ ավանդատան մուտքի մոտ |
|
բեկոր |
|
|
14.4. |
|
|
Եկեղեցի սբ Գրիգոր |
1231 թ. |
սբ Աստվածածին եկեղեցու հվ կողմում |
Հ |
գմբեթավոր դահլիճ, կառուցել են Մարտիրոս և Գրիգոր եղբայրները |
|
|
|
14.4.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է հս ավանդատան մուտքից վեր |
Հ |
|
|
|
14.5. |
|
|
Եկեղեցի սբ Գրիգոր Լուսավորիչ |
1237-1241 թթ. |
կից է գավթին հվ-ից |
Հ |
միանավ, թաղածածկ, կառուցել է Գրիգոր Տղա իշխանը |
|
|
14.6. |
|
|
Ժամատուն |
մինչև |
կից է գրատանը ամ-ից |
Հ |
ավերված է |
|
|
14.7. |
|
|
Խաչքար |
12 դ. |
գավթի մուտքի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
կանգնեցված է պատանդանի վրա |
|
|
14.8. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
գավթի մուտքի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
խաչքարը և պատվանդանը արձանագիր են |
|
|
14.9. |
|
|
Խաչքար |
1242 թ. |
գավթի ամ պատի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
14.10. |
|
|
Խաչքար |
1291 թ. |
սբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցու ամ պատի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
արձանագիր պատվանդանի վրա, կազմող` Պողոս |
|
|
14.11. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
գավթի մուտքի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
երկաստիճան պատվանդանի վրա |
|
|
14.12. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
գավթի մուտքի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
արձանագիր է |
|
|
14.13. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
սբ Գրիգոր եկեղեցու ամ պատի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
արձանագիր է |
|
|
14.14. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
սբ Գրիգոր եկեղեցու մուտքի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
կանգնեցված է պատանդանի վրա |
|
|
14.15. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
սբ Գրիգոր եկեղեցու մուտքի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
կանգնեցված է պատանդանի վրա |
|
|
14.16. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
սբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցու աե պատի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
14.17. |
|
|
Մատուռ սբ Առաքելոց |
13 դ. սկիզբ |
հուշարձանախմբի աե կողմում |
Հ |
|
|
|
14.18. |
|
|
Մատուռ սբ Հռիփսիմե |
1208 թ. |
կից է սբ Աստվածածին եկեղեցուն հվ-ից |
Հ |
|
|
|
|
14.18.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
կանգնեցված է մատուռի կտուրին |
Հ |
|
|
|
14.19. |
|
|
Սեղանատուն |
13 դ. |
կից է գրատուն-զանգակատանը |
Հ |
կիսավեր է |
10.26 ԴԻՏԱՎԱՆ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՃԳՆԱՎՈՐԻ ՔԱՐ» («ԿԱԹՆՈՎ ՊԱՏԱԾ») |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 2-3 կմ հվ-ամ |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19 դ. |
գյուղից 3 կմ ամ, Այգեհովիտ տանող ճանապարհյի աջ կողմում, «Շարջուտ» («Հին Ռևազլու») վայրում |
Տ |
ավերված է |
|
3. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
19 դ. |
գյուղի մեջ, գյուղապետարանի մոտ |
Տ |
այժմ` պահեստ |
|
4. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ «ՀԱՑՈՒՏԻ ԹԱԼԱ» |
12-13 |
գյուղից 2 կմ հվ-ամ, անտառում, բլրի վրա |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
4.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-13 դդ. |
|
Հ |
ավերված է |
|
|
|
4.1.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցուց ամ |
Տ |
երկատված է |
|
5. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1975 թ. |
գյուղի մեջ, դպրոցի բակում |
Տ |
|
|
6. |
|
|
|
ՋՐԱՂԱՑ |
18-19 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ, գետի ձախ ափին |
Տ |
կիսավեր է |
10.27 ԴՈՎԵՂ գյուղ
| 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՍՌԻ ԳԵՂ» |
16-17 |
գյուղից 6 կմ հվ-աե, ձորի ձախափնյա լանջին |
Հ |
տարածքի մեծ մասը վերածվել է վարելահողերի |
|
|
1.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
16-17 |
գյուղատեղիի հս եզրին |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
1.1.1. |
|
Խաչքար |
1662 թ. |
|
Հ |
կանգնեցված է պատվանդանի վրա |
|
2. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 1. 2 կմ հվ-ամ, «Ուխտատեղի-բլուր» վայրում |
Հ |
մի մասը վերածվել է խոտհարքի |
|
3. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1970 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
4. |
|
|
|
ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՍԲ ՍԱՐԳԻՍ |
16-19 |
գյուղից 4 կմ հվ-աե, ձորալանջին |
Հ |
|
|
|
4.1. |
|
|
Եկեղեցի |
17 դ. |
|
Հ |
վերակառուցվել է 1845-1849 թթ., խորանում ագուցված են խաչքարերի բեկորներ |
|
|
|
4.1.1. |
|
Խաչքար |
16-17 դդ. |
խորանի ձախ կողմում |
Հ |
|
|
|
|
4.1.2. |
|
Խաչքար |
1652 թ. |
ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատի հս մասում |
Հ |
կազմող՝ Խաչատուր |
|
|
|
4.1.3. |
|
Խաչքար |
1652 թ. |
ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատի հվ մասում |
Հ |
կազմող՝ Խաչատուր |
|
|
|
4.1.4. |
|
Տապանաքար Սարգիս Մարտիրոսյանի |
1873 թ. |
եկեղեցու հվ պատի տակ |
Հ |
վերակառուցման մեկենասի տապանաքարն է |
|
|
4.2. |
|
|
Եկեղեցի |
17 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
4.2.1. |
|
Խաչքար |
12-13 |
ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին |
Հ |
|
|
|
4.3. |
|
|
Զանգակատուն |
17 դ. |
|
Հ |
|
|
|
4.4. |
|
|
Շենք միաբանության |
17-18 |
համալիրի աե և հվ-աե մասերում |
Հ |
ավերված է |
|
|
4.5. |
|
|
Պարիսպ |
17 դ. |
համալիրի շուրջը |
Հ |
պահպանվել է հս, հվ և ամ կողմերում |
10.28 ԵՆՈՔԱՎԱՆ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 8-7 դդ. |
գյուղից 16 կմ հվ-ամ, Գետահովիտ գետի աջ ափին, «Օկոն» ամրոցից 8 կմ հվ-ամ, գյուղի յայլայի մոտ, «Սանգյառ» վայրում |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԱՍՏՂԻ ԲԼՈՒՐ» («ԱՍՏՂԻ ՅԱԼ») |
Ք.ա. |
գյուղի հս-աե եզրին |
Հ |
|
|
|
2.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
|
Հ |
|
|
3. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԲԵՐԴԱՏԵՂ» |
Ք.ա. 6-4 դդ. |
գյուղից 8 կմ հս-ամ |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԹԽԿՈՒՏ ՁՈՐ» |
Ք.ա. 1 հազ. |
գյուղից 4.5 կմ աե, Գետահովիտ գետի աջ ափին |
Հ |
|
|
5. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԿՈԹԱՔԱՐ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 2 կմ ամ |
Հ |
|
|
6. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՕԿՈՆ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 25 կմ ամ, Գետահովիտ գետի ձախ ափին |
Հ |
|
|
7. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղի ամ եզրին |
Տ |
|
|
8. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲԱՂԻ ՁՈՐ» |
12-13 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ |
Հ |
|
|
|
8.1. |
|
|
Եկեղեցի «Բաղի ձորի խաչ» |
12-13 դդ. |
|
Հ |
կիսավեր է |
|
9. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԻՇԱՐԱԾ» |
13-17 դդ. |
գյուղից 4 կմ ամ, ճանապարհից ձախ, անտառի բացատում |
Հ |
|
|
|
9.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-17 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
9.2. |
|
|
Եկեղեցի |
միջնադար |
|
Տ |
|
|
10. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԿՌԱՆԱՏԱԽՏ» |
10-13 դդ. |
գյուղից 4-5 կմ ամ, Գետահովիտ գետի ձախ ափին, անտառում |
Հ |
|
|
|
10.1. |
|
|
Եկեղեցի «Կռանատախտ» |
12-13 դդ. |
|
Հ |
միանավ է, կիսավեր |
|
|
10.2. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
11. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՍԵՎ ՔԱՐ» («ՕԿՈՆ») |
միջնադար- |
գյուղից 17 կմ հվ-ամ, «Օկոն» հանդամասում |
Հ |
|
|
|
11.1. |
|
|
Աղբյուր («Օկոնի աղբյուր») |
19 դ. |
|
Տ |
կիսավեր է |
|
|
11.2. |
|
|
Գերեզմանոց |
11-20 դդ. |
եկեղեցու շուրջը |
Հ |
|
|
|
|
11.2.1. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Տ |
բեկորոտված է |
|
|
|
11.2.2. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Տ |
բեկորոտված է |
|
|
|
11.2.3. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
11.2.4. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
11.2.5. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
11.2.6. |
|
Խաչքար թևավոր |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
11.2.7. |
|
Տապանաքար |
1831 թ. |
|
Տ |
ուղղանկյունաձև է |
|
|
|
11.2.8. |
|
Տապանաքար |
1848 թ. |
|
Տ |
ուղղանկյունաձև է |
|
|
|
11.2.9. |
|
Տապանաքար |
1848 թ. |
|
Տ |
ուղղանկյունաձև է |
|
|
11.3. |
|
|
Եկեղեցի «Օկոնախաչ» |
1863 թ. |
|
Հ |
եռանավ |
|
|
|
11.3.1. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
եկեղեցու բեմին |
Տ |
|
|
|
|
11.3.2. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու հվ պատի կամարաշարի ամ որմնամույթին |
Տ |
ստորին բեկոր |
|
|
|
11.3.3. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու հվ պատի կամարաշարի աե որմնամույթին |
Տ |
|
|
|
|
11.3.4. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու հս պատի կամարաշարի ամ որմնամույթին |
Տ |
ստորին բեկոր |
|
|
|
11.3.5. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու ամ պատին, արտաքուստ |
Տ |
|
|
|
|
11.3.6. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու ամ պատին, մուտքից աջ |
Տ |
|
|
|
|
11.3.7. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
եկեղեցու հս պատի տակ, ներքուստ |
Տ |
|
|
|
|
11.3.8. |
|
Խաքար թևավոր |
13 դ. |
եկեղեցու բեմին |
Հ |
|
|
12. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՍՐԲԱՆԵՍ» |
7-13 դդ. |
գյուղից 1.5-2 կմ ամ |
Հ |
|
|
|
12.1. |
|
|
Եկեղեցի սբ Հովհաննես |
7 դ. |
|
Հ |
խաչաձև է, քառախորան, ավերված |
|
|
|
12.1.1. |
|
Գերեզմանոց |
7-13 դդ. |
եկեղեցու շրջակայքում |
Հ |
|
|
13. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղի հս-ամ եզրին, գոմերի մոտ |
Հ |
ավերված է |
|
14. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 4 կմ ամ, «Իշարած» հանդամասում |
Հ |
|
|
15. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ |
13 դ. |
գյուղից 1 կմ հվ, Գետահովիտ գետի ձախ ափին, անտառում |
Հ |
կիսավեր է |
|
16. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ «ԾԹՀԱՆՔ» |
12-13 դդ. |
գյուղից 2-3 կմ ամ, «Ծթհանք» («Ձիթհանք») վայրում, անտառի մեջ |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
16.1. |
|
|
Գավիթ |
12-13 դդ. |
կից է եկեղեցուն հվ-ից |
Հ |
ավերված է |
|
|
16.2. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-13 դդ. |
եկեղեցու շրջակայքում |
Հ |
|
|
|
16.3. |
|
|
Ձիթհան |
12-13 դդ. |
եկեղեցու մոտ, ժայռի տակ |
Հ |
ավերված է |
|
17. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ՍԱՐԳԻՍ («ՄԱՏՈՒՌ») |
12-13 դդ. |
գյուղի հվ-ամ եզրին, Գետահովիտ գետի ձախ ափին, «Խաչի դոշ» վայրում, ձորի պռնկին |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
17.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-19 դդ. |
եկեղեցու շրջակայքում |
Հ |
|
|
|
17.2. |
|
|
Խաչքար |
15-16 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին, մոտքից վեր |
Հ |
ծառայում է որպես ճակատակալ քար |
|
18. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 դդ. |
գյուղի մեջ, ագուցված է Գ. Գաբրիելյանի տան պատին |
Տ |
ստորին կես |
|
19. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ «ՍԲ ԿԻՐԱԿԻ ԿՌՆԱՎԱՐ» |
13 դ. |
գյուղի սկզբնամասում, ճանապարհի եզրին |
Հ |
|
|
20. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1972 թ. |
գյուղի սկզբնամասում |
Տ |
|
|
21. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1990 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
22. |
|
|
|
ՋՐԱՄԲԱՐ |
12-13 դդ. |
«Բաղի ձոր» գյուղատեղիից մոտ 1.5 կմ հս-ամ, անտառում |
Հ |
|
|
23. |
|
|
|
ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱԼԻՐ |
միջնադար |
Գետահովիտ գետի ձորում |
Հ |
|
10.29 ԹԵՂՈՒՏ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՀՆԴԶԱՆ» |
10-14 դդ. |
գյուղից 3 կմ հս-աե, համանուն հանդամասում |
Հ |
|
|
|
1.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
10-14 դդ. |
գյուղատեղիի աե եզրին, անտառում |
Հ |
|
|
|
|
1.1.1. |
|
Մատուռ |
11-12 դդ. |
|
Հ |
ավերված է |
|
|
1.2. |
|
|
Գերեզմանոց |
10-14 դդ. |
գյուղատեղիի ամ կողմում, «Մորուտա ձորի» աջակողմում |
Հ |
|
|
|
|
1.2.1. |
|
Մատուռ |
11-12 դդ. |
|
Հ |
ավերված է |
|
|
1.3. |
|
|
Ձիթհան |
12-14 դդ. |
գյուղատեղիի հվ-ամ մասում, «Մորուտա ձորի» ձախակողմում |
Հ |
ավերված է |
|
2. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 3 կմ հս-աե, Մորուտա գետի ձախ ափին, «Հնդզան» հանդամասում |
Հ |
|
10.30 ԹՈՎՈՒԶ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՂԲՅՈՒՐ |
1877 թ. |
գյուղի կենտրոնում |
Տ |
|
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԿԱԾԱՐԵԹ» |
10 դ. |
գյուղի հվ-ամ մասում, ժայռի գլխին |
Հ |
ՊԳ-ում` գյուղի հս-ամ եզրին է |
|
3. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
19 դ. վերջ – 20 դ. սկիզբ |
գյուղի կենտրոնում, սբ Աստվածածին եկեղեցուց 200 մ հս-աե |
Տ |
երկհարկ |
|
4. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
10-20 դդ. |
գյուղի հվ մասում, «Կածարեթ» ամրոցի մերձակայքում |
Հ |
|
|
|
4.1. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
գերեզմանոցի աե եզրին |
Տ |
տեղահանված է |
|
|
4.2. |
|
|
Խաչքար |
17 դ. |
մատուռի մոտ |
Հ |
կանգնեցված է պատվանդանի վրա |
|
|
4.3. |
|
|
Խաչքար |
17 դ. |
մատուռից 10 մ հս |
Տ |
|
|
|
4.4. |
|
|
Խաչքար տեր Վարդանի |
17 դ. |
|
Հ |
|
|
|
4.5. |
|
|
Մատուռ սբ Գևորգ |
11 դ. |
|
Հ |
ավերված է, պահպանվել են աե և ամ պատերի որոշ հատվածներ |
|
5. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
15-19 դդ. |
գյուղի հս մասում |
Տ |
|
|
|
5.1. |
|
|
Տապանաքար |
16-17 դդ. |
|
Տ |
կենցաղային պատկերաքանդակներով |
|
6. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
միջնադար |
գյուղից 1 կմ հվ, ջրամբարի մոտ |
Տ |
ավերված է, գերեզմանոցից 2 խաչքար տեղափոխել են զորամասի տարածք |
|
7. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
միջնադար |
գյուղից 1.5 կմ հվ, «Շնհավորի թալա» վայրում |
Տ |
ավերված է |
|
|
7.1. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Տ |
|
|
8. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
միջնադար |
գյուղից 2 կմ հվ-ամ, «Արդամ» հանդամասում |
Տ |
ավերված է, պահպանվել են սալատապաններ և խաչքարի 3 պատվանդան |
|
9. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19 դ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
կիսավեր է |
|
10. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ «ՂԱՆԴՈՒՌԻ ԽԱՉ» |
միջնադար |
գյուղից 500 մ հս, «Խաչի աղբյուր» գյուղատեղի տանող ճանապարհի աջ կողմում |
Տ |
փոքր գերեզմանոց է |
|
11. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԽԱՉԻ ԱՂԲՅՈՒՐ» |
միջնադար |
գյուղից 0.7 կմ հս |
Հ |
ավերված է |
|
|
11.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-18 դդ. |
գյուղատեղիի աե եզրին |
Հ |
ավերված է |
|
|
|
11.1.1. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Տ |
|
|
|
11.2. |
|
|
Մատուռ |
17-18 դդ. |
գյուղատեղիից 100 մ աե |
Տ |
ավերված է |
|
|
|
11.2.1. |
|
Գերեզմանոց |
միջնադար |
մատուռի շուրջը |
Տ |
|
|
12. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ |
3-րդ անգամ վերակառ 1902 թ. |
գյուղի մեջ |
Հ |
|
|
|
12.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
16-19 դդ. |
եկեղեցու շուրջը |
Տ |
ավերված է կառուցապատման հերևանքով |
|
|
|
12.1.1. |
|
Տապանաքար |
1645 թ. |
եկեղեցուց հս |
Տ |
ուղղանկյունաձև, |
|
|
|
12.1.2. |
|
Տապանաքար |
19 դ. |
եկեղեցու հվ պատի տակ |
Տ |
սեղանաձև է, վարպետ` Միսակ |
|
|
12.2. |
|
|
Խաչքար |
16-17 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու հս-աե սյան ստորին մասում |
Տ |
արձանագիր է |
|
|
12.3. |
|
|
Խաչքար |
16-17 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու հս-աե սյան ստորին մասում |
Տ |
|
|
|
12.4. |
|
|
Խաչքար |
17 դ. |
եկեղեցու հս պատին, |
Տ |
|
|
13. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
11-12 դդ. |
գյուղի ամ եզրին, «Գյագնի յալ» վայրում |
Տ |
|
|
14. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 դդ. |
գյուղի մեջ, Վարսենիկ Խաչատրյանի տնամերձ հողամասում |
Տ |
երկատված է, կողքին կա 12-13 դդ. խաչքարի բեկոր |
|
15. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 դդ. |
գյուղից 1 կմ հվ, զորամասի տարածքում |
Տ |
տեղափոխել են մոտակա գերեզմանոցից |
|
16. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 դդ |
գյուղից 1 կմ հվ, զորամասի տարածքում |
Տ |
տեղափոխել են մոտակա գերեզմանոցից |
|
17. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1963 թ. |
գյուղի հվ մասում |
Տ |
|
|
18. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1975 թ. |
գյուղի հվ-ամ եզրին |
Հ |
|
|
19. |
|
|
|
ՍՐԲԱՏԵՂԻ «ՃԳՆԱՎՈՐԻ ՔԱՐ» |
միջնադար |
գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ, ժայռի տակ |
Տ |
պահպանվել են խաչքարերի բեկորներ |
10.31 ԻԾԱՔԱՐ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 2 հազ. |
գյուղի հս եզրին, բլրագագաթին |
Հ |
||||
|
2. |
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
միջնադար |
գյուղից 1.5 կմ ամ, «Իծաքարի թալա» բացատի աե մասում |
Տ |
մեծ գերեզմանոց է | |||
|
3. |
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
միջնադար |
գյուղից 1.5 կմ ամ, «Իծաքարի թալա» բացատի կենտրոնում, մեծ գերեզմանոցից 200 մ ամ |
Տ |
||||
|
4. |
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
միջնադար- |
գյուղից 300 մ հվ |
Տ |
||||
|
5. |
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ԽԱՉ |
1903 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
կիսավեր է, պատերը պահպանվել են 2.5-3 մ բարձրությամբ | |||
|
6. |
ՄԱՏՈՒՌ |
17 դ. |
գյուղից 2 կմ ամ, «Իծաքարի թալա» բացատի ամ եզրին |
Տ |
||||
|
6.1. |
Գերեզմանոց |
12-17 |
եկեղեցու շրջակայքում |
Տ |
մատուռի | |||
|
7. |
ՄԱՏՈՒՌ |
միջնադար |
գյուղի ամ եզրին, Իջևան տանող ճանապարհի աջ կողմում |
Տ |
ավերված է | |||
|
7.1. |
Խաչքար |
10 դ. |
Տ |
10.32 ԼՃԿԱՁՈՐ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 3 հազ. |
գյուղի հս-ամ մասում, «Շահլամ» վայրում, սարի գագաթին |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 2.5 կմ հս-աե, Այրում-Բագրատաշեն ճանապարհի աջակողմյան բարձունքի վրա, «Փոքր Շահլամ» վայրում |
Հ |
|
|
3. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 1 հազ. |
գյուղից 1 կմ հս-աե |
Հ |
|
|
|
3.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 1 հազ. |
|
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
18-20 դդ. |
գյուղի հս-աե կողմում, սարալանջին |
Տ |
|
|
5. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ «ՍԻՍԿԵՐԻ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 2 կմ հս-աե, «Փոքր Շահլամ» ամրոցի դեմ-հանդիման |
Հ |
|
|
|
5.1. |
|
|
Գերեզմանոց «Սիսկերի» |
18-19 դդ. |
|
Տ |
ավերված է |
|
6. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
19 դ. |
գյուղի մեջ |
Հ |
կիսավեր է, պահպանվել են պատերը 3 մ բարձրությամբ |
|
|
6.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
19 դ. |
եկեղեցուց հվ |
Տ |
կիսավեր Է |
|
7. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1979 թ. |
գյուղի հս մասում, Այրում-Լճկաձոր խճուղու եզրին |
Հ |
ճարտ.՝ Գ. Շախկյան |
|
8. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ «ԽԵՉԻ ՁՈՐ» |
18 դ. |
գյուղից 3 կմ հս-աե, նույնանուն տեղամասում |
Հ |
փլված են տանիքը և պատերի վերնամասերը |
10.33 ԼՈՒՍԱՀՈՎԻՏ գյուղ
| 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ |
7 դ. |
գյուղի մեջ |
Հ |
|
|
|
1.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-20 դդ. |
եկեղեցուց 10 մ ամ |
Հ |
|
|
|
|
1.1.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
ջարդոտված Է, ընկած Է գետնին |
|
|
|
1.1.2. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
եկեղեցու հս պատի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
վերին բեկոր |
|
|
|
1.1.3. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու հվ պատի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
|
1.1.4. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու բակի ամ մասում |
Հ |
վերին բեկոր |
|
2. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ ԵՎ 1918 Թ. ՍԱՐԴԱՐԱՊԱՏԻ ՀԵՐՈՍԱՄԱՐՏԻՆ |
1994 թ. |
գյուղի հվ-ամ մասում |
Հ |
|
10.34 ԼՈՒՍԱՁՈՐ գյուղ
| 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԽԱՎԱՐՁՈՐ» («ԽԱՉԻ ՏԱԽՏ») |
զարգ. միջնադար-ուշ միջնադար |
գյուղից 2 կմ հվ-ամ, անտառում, «Խաչի տախտ» վայրում, գետակի ափին |
Հ |
|
|
|
1.1. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
19 դ. |
գյուղի մեջ |
Հ |
|
|
|
2. 1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-20 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
2.1.1. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
եկեղեցու ամ պատի մոտ |
Հ |
|
|
|
2.2. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու հվ պատին, արտաքուստ |
Տ |
վերին բեկոր |
|
|
2.3. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու հվ պատին, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
2.4. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
երկատված է, վերին բեկորն ագուցված է եկեղեցու հվ պատին, ստորին բեկորը` աե |
|
3. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ԳԵՎՈՐԳ |
19 դ. |
գյուղի ամ մասում, «Ագրիչայ» գետի աջ ափին, բարձրադիր վայրում |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 դդ. |
գյուղի հս-ամ մասի ժամանակակից գերեզմանոցում, նորակառույց մատուռում |
Հ |
տեղափոխվել է գյուղամիջյան եկեղեցուց |
|
5. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1980 թ. |
գյուղի մեջ, փոստատան դիմաց |
Տ |
|
|
6. |
|
|
|
ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱԼԻՐ |
օգտագործված 19 դ.-20 դ. սկզբին |
գյուղից 2 կմ հվ-ամ, «Խավարաձոր» գյուղատեղիի դիմաց, ժայռի գահավեժ լանջին |
Հ |
բնական այրեր են |
|
|
6.1. |
|
|
Քարայր-կացարան «Կաթնով պատած էր (այր)» («Եղունիկի էր») |
օգտագործված 19 դ.-20 դ. սկզբին |
|
Հ |
|
|
|
6.2. |
|
|
Քարայր-կացարան «Ղազարի էր» |
օգտագործված 19 դ.-20 դ. սկզբին |
|
Հ |
|
|
|
6.3. |
|
|
Քարայր-կացարան «Մութն էր» |
օգտագործված 19 դ.-20 դ. սկզբին |
|
Հ |
|
|
|
6.4. |
|
|
Քարայր-կացարան «Սլուլիկի էր» |
օգտագործված 19 դ.-20 դ. սկզբին |
|
Հ |
|
10.35 ԽԱՇԹԱՌԱԿ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղի կենտրոնական մասում, գյուղապետարանից 50 մ հս-աե |
Տ |
|
|
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղի աե եզրին |
Տ |
|
|
3. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղի սկզբնամասում, Ա. Մովսիսյանի տան մոտ |
Տ |
|
|
4. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
10-15 դդ. |
գյուղից 6-7 կմ աե, «Գլուլ» աղբյուրի մոտ |
Հ |
|
|
5. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղի հվ-ամ մասում, Լուսահովիտ տանող ճանապարհի աջ կողմում |
Հ |
ավերված է |
|
6. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
5-7 դդ. |
գյուղից 2 կմ հվ-աե, «Մանդռախաչ» («Ղմիշ գյոլ») վայրում |
Հ |
ավերված է |
|
7. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ |
19 դ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
եղել է ակումբ, սեփականաշնորհված է (սեփականատեր` երևանաբնակ խաշթառակցի |
|
8. |
|
|
|
ԿԻՍԱՆԴՐԻ |
1975 թ. |
դպրոցի բակում |
Տ |
գրող` Հարություն Ճուղուրյան |
|
9. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1970- ական թթ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
10.36 ԽԱՉԱՐՁԱՆ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 2 կմ հս-աե, Դիլիջան-Կարմիր խճուղու ձախ եզրին, Գետիկ գետի աջափնյա լեռան գագաթին |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
Ք.ա. |
գյուղի աե կողմում, Աղավնավանք գյուղ տանող ճանապարհի աջ կողմում, Գետիկ գետի ձախ ափին |
Հ |
|
|
|
2.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 1 հազ. |
|
Հ |
|
|
3. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
Ք.ա. 1 հազ. |
գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ, |
Հ |
|
|
|
3.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 1 հազ. |
|
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
10-14 դդ. |
գյուղից 4 կմ ամ, «Աղքիլիսա» տանող ճանապարհին, անտառում |
Հ |
|
|
5. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
12-15 դդ. |
գյուղից 2 կմ ամ, «Աղքիլիսա» գյուղատեղի տանող ճանապարհից աջ, անտառում |
Հ |
|
|
|
5.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-15 դդ. |
մատուռի շրջակայքում |
Հ |
|
|
|
|
5.1.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
երկատված է, արձանագիր |
|
|
5.2. |
|
|
Եկեղեցի |
14-15 դդ. |
|
Հ |
ավերված է |
|
|
|
5.2.1. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
եկեղեցու ներսում |
Հ |
բեկորոտված է, արձանագիր |
|
|
5.3. |
|
|
Մատուռ |
12-13 դդ. |
գյուղատեղիի աե եզրին |
Հ |
ավերված է |
|
6. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 1 կմ հս, Դիլիջան-Կարմիր խճուղու ձախ եզրին, Գետիկ գետի աջ ափին |
Հ |
ավերված է |
|
7. |
|
|
|
ԿԱՄՈՒՐՋ |
12-13 դդ. |
գյուղից 2 կմ հս, Գետիկ գետի վրա |
Հ |
ավերված է |
ՃԵՐՄԱԿԱՎԱՆ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՍՊԻՏԱԿ ԵՂՑԻ» |
10-14 դդ. |
գյուղի տարածքում |
Հ |
այլ անվանում` «Աղքիլիսա» |
|
|
1.1. |
|
|
Եկեղեցի «Սպիտակ եղցի» |
10-12 դդ. |
բլրի վրա |
Հ |
այլ անվանում` «Աղքիլիսա» |
|
|
|
1.1.1. |
|
Գերեզմանոց |
10-14 դդ. |
եկեղեցու շրջակայքում |
Հ |
|
10.37 ԾԱՂԿԱՎԱՆ գյուղ (Իջևանի)
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
13 դ. |
գյուղից 1.2 կմ հվ, «Նահատակի յալ» («Ղռեր») բլրի գագաթին |
Հ |
|
|
|
1.1. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
տեղահանված է |
|
|
1.2. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
տեղահանված է և ջարդոտված |
|
|
1.3. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
տեղահանված է |
|
|
1.4. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
ջարդոտված է |
|
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
12-14 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ, «Գերեզմանուտի քոլ» վայրում |
Հ |
|
|
|
2.1. |
|
|
Խաչքար |
12-13 |
|
Հ |
դրված է գլխիվայր |
|
|
2.2. |
|
|
Խաչքար |
12-13 |
|
Հ |
|
|
3. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
18-19 |
գյուղի հվ-ամ մասում |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ ՍԲ ՍԱՐԳԻՍ |
13-14 դդ. |
գյուղի հս մասում, Գերասիմ Ղազարյանի տան բակում |
Հ |
վերին բեկոր |
|
5. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1967թ. |
գյուղ մտնող ճանապարհի ձախ կողմում |
Տ |
|
10.38 ԾԱՂԿԱՎԱՆ գյուղ (Տավուշի)
| 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԲԱԽՐԻԽԱՉ» («ԲԽԸՐԽԱՉ») |
Ք.ա. 1 հազ. |
գյուղից 1 կմ հվ, Հախում գետի աջ ափին, գյուղի գոմերի դիմաց, բլրի վրա |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԲԵՐԴԱՔԱՐ» |
Ք.ա. 6-5 դդ. |
գյուղից 5 կմ հվ-ամ |
Հ |
|
|
3. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԿԱԼՔԱՐ» («ՂԱԼ ՔԱՐ») |
Ք.ա. 6-4 դդ. |
գյուղից 4 կմ հվ-ամ, Հախում գետի ձախ ափին, Շխմուրադի վանքի մոտ, բարձր բլրի վրա |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՍԵՎ-ՍԵՎ ՔԱՐԵՐԻ ԲԼՈՒՐ» |
Ք.ա. 6-5 դդ. |
գյուղից 2.5 կմ հվ-ամ, «Կալքար» ամրոցից 2 կմ հս, Հախում գետի ձախ ափին, անտառի մեջ |
Հ |
|
|
5. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՍԵՎ-ՍԵՎ ՔԱՐԵՐԻ ԹԱԽՏ» |
Ք.ա. 6-4 դդ. |
գյուղից 2 կմ հվ-ամ, Հախում գետի ձախ ափին, «Սև-սև քարերի բլուր» ամրոցից 0.5 կմ աե, անտառի մեջ |
Հ |
|
|
6. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ՍՂՆԱԽ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 2 կմ հվ |
Հ |
|
|
7. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
միջնադար |
գյուղից 0.5 կմ ամ, անտառի եզրին, «Խազազկուտ» վայրում |
Տ |
ավերված է |
|
8. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
միջնադար |
գյուղից 2.5 կմ հվ-ամ, «Սև-սև քարերի բլուր» ամրոցի տարածքում, անտառի մեջ |
Տ |
ավերված է, պահպանվել են 12-13 դդ. խաչքարերի բեկորներ |
|
9. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղի հս-ամ մասում |
Տ |
գործող է |
|
10. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ աե, ավտոճանապարհի եզրին, «Ճաքած գյուղ» վայրում |
Հ |
|
|
11. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
միջնադար |
գյուղից 2 կմ հվ-ամ, Հախում գետի ձախ ափին, Շխմուրադի վանք տանող ճանապարհին |
Տ |
ավերված է |
|
12. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲԱԽՐԻԽԱՉ» («ԲԽԸՐԽԱՉ») |
13-17 դդ. |
գյուղից 1 կմ հվ |
Հ |
|
|
|
12.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-17 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
12.2. |
|
|
Եկեղեցի |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
12.2.1. |
|
Գավիթ |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
12.2.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու խորանում |
Հ |
ստորին մասը և աջ եզրը կոտրված են |
|
|
|
12.2.3. |
|
Խաչքար |
17 դ. |
եկեղեցու խորանում |
Հ |
արձանագիր է, երկատված |
|
|
|
12.2.4. |
|
Խաչքար |
17 դ. |
եկեղեցու խորանում, նախորդին կից |
Հ |
ստորին մասը կոտրված է |
|
13. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
13 դ. |
գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ, աղբյուրի մոտ, Շխմուրադի վանք տանող ճանապարհին |
Հ |
գեղաքանդակ է, երկատված և վերականգնված |
|
14. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1979-80թթ. |
գյուղի հվ-ամ մասում |
Հ |
|
|
15. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ ԳԵՎՈՐԳ |
13-15 դդ. |
գյուղից 0.5 կմ հս-ամ |
Տ |
|
|
|
15.1. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
մատուռի մեջ, աե պատի մոտ |
Տ |
կանգնեցված է գլխիվայր |
|
|
15.2. |
|
|
Խաչքար |
14-15 դդ. |
ագուցված է մատուռի հս պատին, խորշի մեջ |
Տ |
|
|
16. |
|
|
|
ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՇԽՄՈՒՐԱԴ |
12-13 դդ. |
գյուղից 6-7 կմ ամ |
Հ |
|
|
|
16.1. |
|
|
Գավիթ |
12-13 դդ. |
կից է սբ Աստվածածին եկեղեցուն ամ-ից |
Հ |
մեծ գավիթն է |
|
|
|
16.1.1. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
գավթի հվ պատի լուսամուտի մեջ |
Հ |
|
|
|
|
16.1.2. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
հենած է գավթի աե պատին, ներքուստ |
Հ |
երկատված է |
|
|
|
16.1.3. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
կանգնեցված է գավիթի աե պատի մոտ |
Հ |
|
|
|
|
16.1.4. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
ագուցված է գավիթի հվ պատին, ներքուստ |
Հ |
|
|
|
|
16.1.5. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
կանգնեցված է գավթի հվ-աե անկյունում |
Հ |
|
|
|
|
16.1.6. |
|
Խաչքար |
1251 թ. |
կանգնեցված է գավիթի աե պատի մոտ |
Հ |
երկատված է |
|
|
16.2. |
|
|
Գավիթ |
13 դ. |
կից է սբ Աստվածածին եկեղեցուն հվ-ից |
Հ |
փոքր գավիթն է, կիսավեր |
|
|
|
16.2.1. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
ագուցված է գավթի հս պատին, ներքուստ |
Հ |
հողմահարված է |
|
|
|
16.2.2. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
կանգնեցված է գավթի մուտքից ձախ, արտաքուստ |
Հ |
հողմահարված է |
|
|
16.3. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-15 դդ. |
համալիրից աե |
Հ |
|
|
|
16.4. |
|
|
Եկեղեցի սբ Աստվածածին |
1181 թ. |
|
Հ |
գմբեթավոր դահլիճ |
|
|
|
16.4.1. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
ագուցված է եկեղեցու հվ-աե ավանդատան մուտքից վեր |
Հ |
|
|
|
|
16.4.2. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
|
16.4.3. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
կանգնեցված է բեմի վրա |
Հ |
ստորին ձախ անկյունը կոտրված է |
|
|
|
16.4.4. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
կանգնեցված է բեմի վրա |
Հ |
վերնամասը կոտրված է |
|
|
|
16.4.5. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու հվ պատին, ներքուստ |
Հ |
արձանագիր է |
|
|
|
16.4.6. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու հվ որմնասյան ամ ճակատին |
Հ |
|
|
|
|
16.4.7. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
հենած է եկեղեցու հս պատին, արտաքուստ |
Հ |
գեղաքանդակ է, պահպանվել է վերին կեսը |
|
|
|
16.4.8. |
|
Խաչքար |
15-16 դդ. |
կանգնեցված է բեմի վրա |
Հ |
|
|
|
|
16.4.9. |
|
Խաչքար |
1611 թ. |
հենած է եկեղեցու հվ պատին՝ մուտքի մոտ |
Հ |
կազմող՝ Քիրամ, պահպանվել է վերնամասը |
|
|
|
16.4.10. |
|
Խաչքար Գուլմիլի, Սարգսի |
1619 թ. |
կանգնեցված է եկեղեցու ամ մուտքի մոտ՝ արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
16.5. |
|
|
Մատուռ «Խորանիկ» |
12 դ. |
սբ Աստվածածին եկեղեցու հվ-աե կողմում |
Հ |
կիսավեր |
|
17. |
|
|
|
ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ |
13 դ. |
գյուղից 5 կմ հվ, Հախում գետի աջափնյա ժայռին |
Հ |
կարծիք կա, որ Վանական Վարդապետ Տավուշեցու քարայրն է |
10.39 ԿԻՐԱՆՑ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՀԻՆ ԿՈՒՆԵՆ» |
13-19 դդ. |
գյուղի աե եզրին, Կիրանց գետիերկու ափին |
Հ |
|
|
|
1.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-17 դդ. |
գյուղատեղիի հս-ամ եզրին |
Հ |
|
|
|
|
1.1.1. |
|
Խաչքար |
17 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
1.1.2. |
|
Խաչքար |
17 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
1.1.3. |
|
Տապանաքար Շամբեցի Հայրապետի |
1676 թ. |
|
Տ |
|
|
|
1.2. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-19 դդ. |
գյուղատեղիի հվ մասում |
Հ |
|
|
|
1.3. |
|
|
Եկեղեցի |
17 դ. |
գյուղատեղիի հս մասում, գետի ձախափին |
Հ |
պահպանվել է խորանը |
|
|
|
1.3.1. |
|
Խաչքար |
14 դ. |
խորանում |
Հ |
արձանագիր է |
|
|
1.4. |
|
|
Եկեղեցի սբ Աստվածածին |
1695 թ. |
գյուղատեղիի հվ մասում |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 3 կմ ամ, Կիրանց գետի ձախափին, «Ծլհան» բացատում |
Հ |
անտառտնտեսու- |
|
3. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐԵՐ |
12-13 դդ. |
գյուղի մեջ, ագուցված Ա.Սիմոնյանի տան դարպասի մուտքի պատին |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԿԱՄՈՒՐՋ |
միջնադար |
«Շոռ աղբյուրի» ձորում,Գ. Ավալյանի տան մոտ |
Հ |
|
|
5. |
|
|
|
ԿԱՄՈՒՐՋ |
18 դ. |
գյուղի մեջ, Կիրանց գետի վրա |
Հ |
երթևեկելի մասը փայտաշեն է |
|
6. |
|
|
|
ԿԱՄՈՒՐՋ |
18 դ. |
գյուղի մեջ, նախորդից 200 մ աե |
Հ |
ավերված է, պահպանվել են խելերը |
|
7. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԱՐՑԱԽԻ ԱԶԱՏԱՄԱՐՏԻ ԶՈՀԵՐԻՆ |
1996 թ. |
գյուղի կենտրոնում |
Հ |
|
|
8. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏԻ ԶՈՀԵՐԻՆ |
1964 թ. |
գյուղի կենտրոնում |
Տ |
|
|
9. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ «ԽԱՉԻ ՅԱԼ» |
11-13 դդ. |
գյուղից 2 կմ հս-աե |
Հ |
ավերված է |
|
10. |
|
|
|
ՋՐԱՆՑՔ |
միջնադար |
սկիզբ է առնում Սրանոցիկամրջի մոտից, անցնում է Կիրանց և Աճարկուտ գյուղերով |
Հ |
գործող է |
|
11. |
|
|
|
ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ «ԿԻՐԱՆՑ» |
13 դ. |
գյուղից 12 կմ ամ, Կիրանց գետի ձախ ափին, անտառի բացատում |
Հ |
անտառտնտեսու- |
|
|
11.1. |
|
|
Գավիթ |
13 դ. |
կից է գլխավոր եկեղեցուն հվ-ից |
Հ |
|
|
|
11.2. |
|
|
Գավիթ |
13 դ. |
կից է գլխավոր եկեղեցուն ամ-ից |
Հ |
|
|
|
11.3. |
|
|
Գերեզմանոց |
13 դ. |
գլխավոր եկեղեցուց աե |
Հ |
|
|
|
|
11.3.1. |
|
Տապանաքար Մամիա վարդապետի |
1698 թ. |
|
Հ |
|
|
|
11.4. |
|
|
Եկեղեցի |
13 դ. |
|
Հ |
կենտրոնագմբեթ, ունի որմնանկարներ,գլխավոր եկեղեցին է |
|
|
11.5. |
|
|
Եկեղեցի |
13 դ. |
կից է գլխավոր եկեղեցուն հս-ից |
Հ |
|
|
|
11.6. |
|
|
Եկեղեցի |
14 դ. |
կից է գլխավոր եկեղեցուն հվ-ից |
Հ |
ավերված է |
|
|
11.7. |
|
|
Խոհանոց-մառան |
14 դ. |
կից է սեղանատանը ամ-ից |
Հ |
|
|
|
11.8. |
|
|
Մատուռ |
13 -14 դդ. |
գլխավոր եկեղեցուց հվ-ամ, պարսպինկից |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
11.9. |
|
|
Պարիսպ |
13 դ. |
համալիրի շուրջը |
Հ |
|
|
|
11.10. |
|
|
Սեղանատուն |
13 դ. |
գլխավոր եկեղեցուց հվ-ամ |
Հ |
ունեցել է որմնանկարներ |
10.40 ԿՈԹԻ գյուղ (սահմանամերձ)
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
ԱՄՐՈՑ «ՇՈՌ ԱՂԲՅՈՒՐ» |
Ք.ա. 1 հազ. |
գյուղից 5 կմ աե |
Հ |
||||
|
2. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԳԵՂԱՏԵՂ» |
9-18 դդ. |
գյուղից 4 կմ հվ-աե, սարալանջին |
Հ |
ավերված է | |||
|
2.1. |
Գերեզմանոց |
միջնադար |
գյուղատեղիի հս մասում |
Հ |
||||
|
2.2. |
Մատուռ |
12-13 դդ. |
Հ |
|||||
|
3. |
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՀԻՆ ԿՈԹԻ» |
միջնադար |
գյուղից 2 կմ հվ |
Հ |
||||
|
3.1. |
Գերեզմանոց |
միջնադար |
Հ |
|||||
|
3.1.1. |
Տապանաքար Հակոբի |
1799 թ. |
Հ |
ուղղանկյունաձև է | ||||
|
3.1.2. |
Տապանաքար Օլքնի |
1785 թ. |
Հ |
ուղղանկյունաձև է | ||||
|
4. |
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1973 թ. |
գյուղի մեջ |
Հ |
ճարտ.՝ Ա. Միրիջանյան |
10.41 ԿՈՂԲ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
8-10 |
գյուղից 8 կմ հվ-ամ, «Տվարաեղցի» գյուղատեղիից 2 կմ հվ-ամ, «Բերդատեղ» վայրում |
Հ |
ավերված է |
|
|
1.1. |
|
|
Գյուղատեղի |
8-10 |
|
Հ |
ավերված է |
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԲԵՐԴԱՂ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 1.5 կմ հվ-աե
|
Հ |
|
|
|
2.1. |
|
|
Բնակատեղի «Հարսոնց գյոլ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
ամրոցից 300 մ աե |
Հ |
|
|
|
2.2. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. |
ամրոցից 2-3 կմ աե, «Հարսնաքար» վայրում |
Հ |
|
|
3. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԴՈՒՐԳԱՆԱՁՈՐ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
«Պատաշար» ամրոցից 2 կմ աե, նույնանուն կիրճում |
Հ |
|
|
|
3.1. |
|
|
Քարհանք |
|
ամրոցի մոտ |
Տ |
|
|
4. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԶԻԿԱՏԱՐ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 5 կմ ամ, բարձր բլրի վրա |
Հ |
|
|
5. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԿՈԶՄԱՆ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 10 կմ ամ, «Կոզմանի դաշտ» վայրում, բարձր բլրի վրա |
Հ |
|
|
6. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԿՈՆԴՈԽԱՎԱՆՔ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 13 կմ հվ-ամ |
Հ |
|
|
|
6.1. |
|
|
Եկեղեցի «Կոնդոխավանք» |
12-14 |
|
Հ |
|
|
7. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՊԱՏԱՇԱՐ» |
Ք.ա |
գյուղից 6 -7 կմ հվ-աե |
Հ |
|
|
|
7.1. |
|
|
Բնակատեղի «Հորերի դոշ» |
Ք.ա. |
ամրոցից հս |
Հ |
|
|
|
7.2. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
«Մչիքինդ» վայրում |
Հ |
|
|
8. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
19 դ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
9. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
5-20 |
գյուղից 1 կմ հվ |
Հ |
|
|
|
9.1. |
|
|
Եկեղեցի |
12-13 |
գերեզմանոցում |
Հ |
քանդված են ծածկը, ամ պատը և հվ պատի մի մասը |
|
|
|
9.1.1. |
|
Կոթող |
6-7 |
ագուցված է եկեղեցու հս-աե անկյունում |
Հ |
Ադամի ու Եվայի քանդակներով |
|
|
|
9.1.2. |
|
Կոթող |
6-7 |
ագուցված է եկեղեցու հվ պատին |
Հ |
|
|
|
|
9.1.3. |
|
Կոթող |
6-7 |
ագուցված է եկեղեցու հս-ամ անկյունում |
Հ |
|
|
|
|
9.1.4. |
|
Կոթող |
6-7 |
ագուցված է եկեղեցու հս պատին |
Հ |
|
|
|
9.2. |
|
|
Խաչքար |
1245 թ. |
գերեզմանոցում, մատուռի մոտ |
Հ |
կանգնեցված է բարձր պատվանդանի վրա, հարավայինն է |
|
|
9.3. |
|
|
Խաչքար |
1872 թ. |
գերեզմանոցի կենտրոնական մասում |
Հ |
ընկած է գետնին, երկատված է |
|
|
9.4. |
|
|
Խաչքար Սարգիս քահանայի |
1245 թ. |
գերեզմանոցում, մատուռի մոտ |
Հ |
կանգնեցված է բարձր պատվանդանի վրա, հյուսիսայինն է |
|
|
9.5. |
|
|
Մատուռ |
12-13 |
եկեղեցուց 10 մ հվ |
Հ |
պահպանվել է խորանի հատվածը |
|
10. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ «ԽԵՉՔԱՐ» |
5-20 |
գյուղից 1.5 կմ ամ, նույնանուն վայրում |
Հ |
|
|
|
10.1. |
|
|
Խաչքար Սարգսի |
1658 թ. |
գերեզմանոցում |
Հ |
կանգնեցված է գետնի մեջ |
|
|
10.2. |
|
|
Կոթող |
6-7 |
գերեզմանոցում, մատուռի մոտ |
Հ |
քառանիստ բեկոր է, խաղողի զարդամոտիվով |
|
|
10.3. |
|
|
Կոթող |
6-7 |
նախորդի մոտ |
Հ |
քառանիստ բեկոր է, Աստվածամոր քանդակով |
|
|
10.4. |
|
|
Կոթող |
6-7 |
նախորդի մոտ |
Հ |
քառանիստ բեկոր է, սիրամարգի քանդակով |
|
|
10.5. |
|
|
Մատուռ |
12-13 |
գերեզմանոցի կենտրոնում |
Հ |
պահպանվել են պատերը` 1.5 մ բարձրությամբ |
|
11. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱԳԵՂՑԻ» |
17-18 |
գյուղից 1 կմ հվ-ամ |
Հ |
խիստ ավերված է |
|
|
11.1. |
|
|
Եկեղեցի «Ագեղցի» |
վերակառ. |
|
Հ |
քանդված են թաղը և հվ պատը, խորանում ագուցված են խաչքարերի բեկորներ |
|
|
11.2. |
|
|
Խաչքար |
12-13 |
|
Հ |
տեղահանված է |
|
12. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԿՈԶՄԱՆ» |
|
գյուղից 6 կմ հվ-ամ, «Կոզման» հանդամասում |
Տ |
|
|
|
12.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
15-19 |
|
Տ |
կիսավեր է |
|
13. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՎԱՐԴԳԵՂ» |
17-18 |
գյուղից 3 կմ հս-ամ, հանդամիջյան ճանապարհից աջ, սարալանջին |
Տ |
կիսավեր է |
|
|
13.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
17-18 |
գյուղատեղիի կենտրոնական մասում |
Տ |
|
|
|
|
13.1.1. |
|
Խաչքար Ազիզի |
1651 թ. |
գերեզմանոցում, մատուռից 30 մ հվ-ամ |
Հ |
|
|
|
13.2. |
|
|
Մատուռ |
17-18 |
գյուղատեղիի կենտրոնական մասում |
Տ |
պահպանվել են պատերը` 1.5 մ բարձրությամբ |
|
14. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՏՎԱՐԱԵՂՑԻ» («ՏՎԱՐԱԳԵՂՑԻ») |
միջնադար |
գյուղից 2.5-3 կմ հվ-ամ |
Հ |
|
|
|
14.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
միջնադար |
|
Հ |
|
|
|
14.2. |
|
|
Եկեղեցի |
6-7 |
|
Հ |
եռանավ բազիլիկ, կիսավեր է, վերակառուցվել է 1258 թ. |
|
|
14.3. |
|
|
Մատուռ |
10-12 |
գյուղատեղիից 0.5 կմ հս, սարի գագաթին |
Հ |
ավերված է |
|
15. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
1-5 |
գյուղից 2.5 կմ հվ-ամ, Կողբ-Կոզման ճանապարհի աջ եզրին, «Տվարաեղցի» գյուղատեղիից ոչ հեռու |
Հ |
|
|
16. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ԳԵՎՈՐԳ |
14-15 |
գյուղից 3 կմ հս-աե |
Հ |
|
|
17. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ «ՎԱՐԴԱՊԵՏԻ» |
7 դ. |
գյուղի մեջ, հրապարակից 300 մ հս-ամ, տնամերձ հողամասում |
Հ |
պահպանվել են հիմքերը |
|
|
17.1. |
|
|
Կոթող |
7 դ. |
եկեղեցու մեջ |
Հ |
|
|
18. |
|
|
|
ՀԱՆՔԱԽՈՐՇ |
19 դ. |
գյուղի հվ-ամ բարձունքին, «Մաղարա» վայրում |
Հ |
ըստ տեղացիների աշխատեցրել են ֆրանսիացիները |
|
19. |
|
|
|
ՀԱՆՔԱԽՈՐՇ |
19 դ. |
գյուղից 7-8 կմ հվ-աե, «Միսխանա» վայրում |
Հ |
|
|
20. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ «ԿՈՂԲ» |
1968 թ. |
գյուղի մեջ, ակումբի մոտ |
Տ |
|
|
|
20.1. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Տ |
|
|
21. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1970-ական թթ. |
գյուղի մեջ |
Հ |
|
|
22. |
|
|
|
ՇԵՆՔ ԴՊՐՈՑԻ (Ջ. ԿԱՐԱԽԱՆՅԱՆԻ ԱՆՎԱՆ) |
1928 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
շենքի երկրորդ հարկը կառուցվելէ գյուղի կենտրոնի 1936 թ. քանդված միջնադարյան եկեղեցու քարերով |
|
|
22.1. |
|
|
Կիսանդրի Ջ. Կարախանյանի |
1965 թ. |
դպրոցի բակում |
Հ |
|
|
23. |
|
|
|
ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՄՇԿԱՎԱՆՔ (ՄՇԱԿԱՎԱՆՔ) |
12-13 դդ. |
գյուղից 3-4 կմ հվ-ամ, անտառապատ-սարավանդի վրա |
Հ |
|
|
|
23.1. |
|
|
Գավիթ |
12-13 դդ. |
|
Հ |
խաչվող կամարներով |
|
|
|
23.1.1 |
|
Խաչքար |
1291 թ. |
|
Հ |
|
|
|
|
23.1.2 |
|
Խաչքար |
1291 թ. |
|
Հ |
|
|
|
|
23.1.3 |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
23.1.4 |
|
Խաչքար |
1652 թ. |
|
Հ |
|
|
|
23.2. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-16 դդ. |
վանքից 500 մ հվ-աե |
Հ |
|
|
|
|
23.2.1 |
|
Խաչքար |
12 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
23.2.2 |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
23.2.3. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
23.2.4. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
23.2.5. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
23.2.6. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
23.2.7. |
|
Խաչքար |
14 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
23.2.8. |
|
Խաչքար |
14-15 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
23.3. |
|
|
Եկեղեցի սբ Աստվածածին |
12 դ. |
|
Հ |
|
|
|
23.4. |
|
|
Մատուռ-դամբարան |
12-13 դդ. |
վանքից 300-400 մ հս |
Հ |
կիսավեր է |
10.42 ՀԱՂԱՐԾԻՆ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 3-1 հազ. |
գյուղից 4 կմ հվ-աե, Հաղարծին տանող ճանապարհից աջ, անտառում |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 1 կմ աե, Քսնաջրի աջ ափին, հրվանդանի վրա |
Հ |
|
|
3. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 3 կմ հս-աե, Քսնաջրի աջ ափին |
Հ |
|
|
|
3.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 |
ամրոցի տարածքում և մերձակայքում |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 3 կմ հս-ամ, Ղալաքարից 0.3կմ ամ, գոմերի մոտ, բլրի վրա |
Հ |
|
|
5. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 3 կմ հս-ամ, Ղալաքարից հվ |
Հ |
|
|
|
5.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
ամրոցից հս-ամ, սարահարթի վրա |
Հ |
|
|
6. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 3.5 կմ հս, բլրի վրա |
Հ |
|
|
|
6.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 |
մասամբ ամրոցի տարածքում և մերձակայքում |
Հ |
|
|
7. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 3.5 կմ հս-աե, Քսնաջրի աջ ափին, Աբեղաքար լեռան հվ ստորոտին |
Հ |
|
|
8. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 4 կմ հս-աե, Քսնաջրի ձախ ափին |
Հ |
|
|
|
8.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
ամրոցի հս, հվ և աե մասերում |
Հ |
|
|
9. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
13-17 դդ. |
գյուղից 2 կմ ամ Հաղարծնի վանական համալիրից 2 կմ ամ, Խզնաքարում |
Հ |
|
|
10. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՂԱԼԱՔԱՐ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 6 կմ հս-ամ, Ղալաքար սարի գագաթին |
Հ |
|
|
|
10.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
ամրոցի ամ, հս-ամ և հվ-ամ կողմերում |
Հ |
|
|
11. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 2 կմ հս-ամ, Ղալաքար տանող ճանապարհի երկու կողմում, «Պալախկուտ» վայրում |
Հ |
|
|
|
11.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
բնակատեղիի ամ և հս կողմերում |
Հ |
|
|
12. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 4.5 կմ հս-ամ, Ղալաքար տանող ճանապարհին |
Հ |
|
|
|
12.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 |
բնակատեղիի հս մասում |
Հ |
|
|
13. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 6 կմ հս-աե, Քսնաջրից 3 կմ աե |
Հ |
|
|
14. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 7 կմ հս-ամ, Ղալաքարից 2կմ հվ-ամ, բլրի վրա |
Հ |
|
|
|
14.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
բնակատեղիից հվ |
Հ |
|
|
15. |
|
|
|
ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ |
1850-1900 ական թթ. |
գյուղի մեջ, «Ժամի թաղ» թաղամասում |
Հ |
կիսավեր է |
|
16. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
13-15 դդ. |
գյուղից 6.5 կմ հս-ամ, Հաղարծնի վանքից 3.5 կմ աե, վանք տանող ճանապարհից ձախ, անտառում |
Հ |
|
|
|
16.1. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
17. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
10-14 դդ. |
գյուղից 6 կմ հվ, Գոշ տանող անտառամեջ ճանապարհին, «Տերտերի հանդեր» վայրի «Քոչ յոլ» բացատում |
Հ |
|
|
|
17.1. |
|
|
Խաչքար |
11-12 դդ. |
|
Տ |
|
|
|
17.2. |
|
|
Մատուռ |
12-13 դդ. |
գյուղատեղիի հվ մասում |
Հ |
ավերված է |
|
18. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
13-15 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ, «Խաչի յալ» վայրում, անտառի եզրին |
Տ |
|
|
|
18.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-15 դդ. |
|
Տ |
|
|
|
|
18.1.1. |
|
Խաչքար |
14 դ. |
|
Տ |
ընկած է |
|
|
|
18.1.2. |
|
Խաչքար |
14 դ. |
|
Տ |
ընկած է |
|
|
|
18.1.3. |
|
Խաչքար |
14 դ. |
|
Տ |
ընկած է |
|
19. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
13-17 դդ. |
Հաղարծնի վանքից 1.5 կմ ամ, Շամախյանի անասնապահական գոմերի մոտ |
Հ |
|
|
20. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
13-17 դդ. |
գյուղից 7 կմ հս-ամ, Հաղարծնի վանքից 3 կմ աե, վանք տանող ճանապարհից ձախ, անտառում |
Հ |
|
|
|
20.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-15 դդ. |
բլրի վրա |
Հ |
|
|
|
|
20.1.1. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
20.1.2. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
21. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՇՂԻ» |
միջնադար |
գյուղից 2.5 կմ հվ-աե, ձորի երկու կողմում |
Հ |
|
|
|
21.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
8-12 |
գյուղատեղիի ամ մասում, ձորի ձախ կողմում |
Հ |
|
|
|
21.2. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-14 դդ. |
գյուղատեղիի հվ-ամ մասում, ձորի ձախ կողմում |
Հ |
|
|
|
21.3. |
|
|
Մատուռ |
12-13 դդ |
Թարխանագետի աջ ափին |
Հ |
ավերված է |
|
22. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԵՂՑԻ» |
5-17 |
գյուղից 2.5 կմ հվ, Փոխլու և Թարխանա գետերի միջև |
Հ |
|
|
|
22.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
5-17 դդ. |
գյուղատեղիի հս-աե մասում |
Հ |
|
|
|
22.2. |
|
|
Եկեղեցի «Եղցի» |
5-6 |
|
Հ |
կիսավեր է |
|
23. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՀԱՂԱՐԾԻՆ» |
10-15 դդ. |
գյուղից 4 կմ հս-ամ, Հաղարծնի վանքից 4 կմ հվ-աե, վանք տանող ճանապարհից աջ, անտառում |
Հ |
|
|
24. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՇԼՈՐԿՈՒՏ» |
10-14 դդ |
գյուղից 3 կմ հվ, «Կեղտոտ ջրի» («Փոխլու») ձախ ափին |
Հ |
|
|
|
24.1. |
|
|
Մատուռ |
12-13 դդ. |
գյուղատեղիի հս մասում |
Հ |
ավերված է |
|
|
|
24.1.1. |
|
Գերեզմանոց |
12-14 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
|
24.1.1.1. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
|
24.1.1.2. |
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
|
24.1.1.3. |
Խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
24.2. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-14 դդ. |
գյուղատեղիի ամ մասում |
Հ |
|
|
25. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՍՈՒԼԹԱՆ» |
15-17 դդ. |
գյուղից 3 կմ հս-ամ, Ղալաքարից հվ, բլրակի վրա |
Տ |
տարածքում եղել է բրոնզեդարյանբնակատեղի, |
|
|
25.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
15-17 դդ. |
|
Տ |
|
|
|
|
25.1.1. |
|
Խաչքար Ամիրխանի |
16-17 դդ. |
|
Տ |
վերին բեկոր |
|
26. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՔՍՆԱՋՈՒՐ» |
10-15 դդ. |
գյուղից 3 կմ հս-աե |
Հ |
|
|
|
26.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
10-15 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
26.1.1. |
|
Խաչքար |
8-9 |
գյուղատեղիում, կամրջի ձախ կողմում |
Հ |
|
|
|
|
26.1.2. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
կամրջից 100 մ ամ |
Հ |
|
|
|
|
26.1.3. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
կամրջի ձախ կողմում |
Հ |
|
|
|
|
26.1.4. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
կամրջի աջ կողմում |
Հ |
|
|
|
|
26.1.5. |
|
Խաչքար |
14-15 դդ. |
կամրջի ձախ կողմում |
Տ |
|
|
|
|
26.1.6. |
|
Խաչքար |
14-15 դդ. |
կամրջի ձախ կողմում |
Տ |
|
|
|
|
26.1.7. |
|
Խաչքար թևավոր |
12-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
26.1.8. |
|
Խաչքար թևավոր |
13 դ. |
կամրջի ձախ կողմում |
Հ |
|
|
|
|
26.1.9. |
|
Խաչքար տեր Ովաննեսի |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
27. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղի հս մասում |
Տ |
ավերված է |
|
28. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 2 կմ աե, Դիլիջան-Իջևան խճուղուց աջ, Աղստև գետի աջ ափին |
Հ |
|
|
29. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
19 դ. |
գյուղի մեջ, «Ժամի թաղ» թաղամասում |
Հ |
|
|
|
29.1. |
|
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
ագուցված է մկրտարանի հս պատին |
Հ |
|
|
30. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
13 դ. |
գյուղի մեջ, Սարգիս Գրիգորյանի տան մոտ |
Հ |
երկատված է |
|
31. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
13 դ. |
Հաղարծնի վանքից 4 կմ աե, վանք տանող ճանապարհից ձախ |
Հ |
|
|
32. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ ԹԵՎԱՎՈՐ (ԽԱՉՔԱՐ «ՊՈՐՏԱՎՈՐ») |
1287 թ. |
գյուղից 4 կմ հս-ամ, Հաղարծնի վանք տանող ճանապարհի ձախ կողմում |
Հ |
պատվիրատու` Խութլուբեկ, Էլբեկ, Ջոլբեկ եղբայրներ. տեղափոխել են Պորտայալի բարձունքից 1998 թ. |
|
33. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ «ԿՌՆԱՎՈՐ ԽԱՉ» |
13 դ. |
գյուղից 5 կմ հս-ամ |
Հ |
|
|
34. |
|
|
|
ԿԱՄՈՒՐՋ |
19 դ. |
Դիլիջանի-Իջևան ճանապարհին, Հաղարծին գետի վրա, նոր կամրջի հս կողմում |
Տ |
|
|
35. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1985 թ. |
գյուղի կենտրոնում |
Տ |
|
|
36. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ ՍԱՐԳԻՍ |
16 դ. |
«Վիրի կալեր» վայրում |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
36.1. |
|
|
Խաչքար |
12-13 |
|
Հ |
ծառայում է որպես վեմքար |
|
37. |
|
|
|
ՇԵՆՔ ԴՊՐՈՑԻ |
20 դ. սկիզբ |
գյուղի մեջ |
Հ |
դպրոցը գործել է 1915-21 թթ., հետագայում` բնակելի տուն («Բարսեղանցտներ») |
|
38. |
|
|
|
ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՀԱՂԱՐԾԻՆ |
10-13 դդ. |
գյուղից 8 կմ հս-ամ, հրվանդանի վրա |
Հ |
|
|
|
38.1. |
|
|
Գավիթ |
12 դ. |
կից է սբ Աստվածածին եկեղեցուն ամ-ից |
Հ |
ավերված է |
|
|
38.2. |
|
|
Գավիթ |
12 դ. վերջ |
կից է սբ Գրիգոր եկեղեցուն ամ-ից |
Հ |
կառուցել է Իվանե Զաքարյանը, շինարարությանն աջակցել են Զաքարյանների վասալ Աթանեսը և Արտավազը |
|
|
|
38.2.1. |
|
Խաչքար Արտավազի |
12-13 դդ. |
եկեղեցու մուտքի մոտ |
Հ |
ստորին բեկոր` 9 տողարձանագրությամբ |
|
|
38.3. |
|
|
Գերեզմանոց |
10-15 դդ. |
հիմնական հուշարձանախմբից 350-500մ աե, կիսավեր մատուռի շրջակայքում |
Հ |
|
|
|
|
38.3.1. |
|
Խաչքար |
10 դ. |
ճանապարհից հս |
Հ |
ընկած է գետնին |
|
|
|
38.3.2. |
|
Խաչքար |
11-12 դդ. |
ճանապարհից հվ |
Հ |
|
|
|
|
38.3.3. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
մատուռի ամ կողմում |
Հ |
ստորին բեկոր` կանգնեցված պատվանդանի վրա |
|
|
|
38.3.4. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
ճանապարհից հս |
Հ |
կանգնեցված է պատվանդանի վրա |
|
|
|
38.3.5. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
ճանապարհից հվ |
Հ |
կանգնեցված է պատվանդանի վրա |
|
|
|
38.3.6. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
մատուռի ամ կողմում |
Հ |
կանգնեցված է պատվանդանի վրա |
|
|
|
38.3.7. |
|
Խաչքար Ներսես քահանայի |
1218 թ. |
մատուռից հս |
Հ |
արձանագիր է պատվանդանը |
|
|
|
38.3.8. |
|
Խաչքար |
1219 թ. |
մատուռից հս |
Հ |
կանգնեցված է պատվանդանի վրա |
|
|
|
38.3.9. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
ճանապարհից հս |
Հ |
երկատված է, ընկած գետնին |
|
|
|
38.3.10. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
ճանապարհից հս |
Հ |
կանգնեցված է պատվանդանի վրա, վերնամասը կոտրված է |
|
|
|
38.3.11. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
մատուռից հս |
Հ |
|
|
|
|
38.3.12. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
մատուռից 10 մ ամ |
Հ |
ստորին բեկոր, կանգնեցված է պատվանդանի վրա |
|
|
|
38.3.13. |
|
Խաչքար |
13-14 |
մատուռի մոտ |
Հ |
|
|
|
|
38.3.14. |
|
Մատուռ |
13 դ. |
|
Հ |
կիսավեր է, |
|
|
|
|
38.3.14.1. |
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է մատուռի մուտքից աջ |
Հ |
|
|
|
38.4. |
|
|
Եկեղեցի սբ Աստվածածին |
1072 թ |
|
Հ |
գմբեթավոր դահլիճ, գլխավոր եկեղեցին է |
|
|
|
38.4.1. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու ամ պատին, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
|
38.4.2. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու ամ պատին, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
|
38.4.3. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է եկեղեցու հվ պատին, ներքուստ |
Հ |
|
|
|
|
38.4.4. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է եկեղեցու ամ պատին, մուտքից աջ, ներքուստ |
Հ |
|
|
|
38.5. |
|
|
Եկեղեցի սբ Գրիգոր |
10 դ. |
հրվանդանի աե մասում |
Հ |
գմբեթավոր սրահ |
|
|
38.6. |
|
|
Եկեղեցի սբ Ստեփանոս |
1244 թ. |
սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե |
Հ |
գմբեթավոր |
|
|
38.7. |
|
|
Խաչքար |
12-13 |
համալիրի աե կողմում |
Հ |
կանգնեցված է |
|
|
38.8. |
|
|
Խաչքար |
12-13 |
հացատան մոտ |
Հ |
երկատված է |
|
|
38.9. |
|
|
Խաչքար |
12-13 |
սբ Ստեփանոս եկեղեցու մուտքի մոտ,արտաքուստ |
Հ |
երկատված է, կանգնեցված |
|
|
38.10. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
սբ Աստվածածին եկեղեցու հվ մուտքի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
բարձրարվեստ |
|
|
38.11. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
սբ Գրիգոր եկեղեցու գավթի ամ մուտքի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
կանգնեցված է պատվանդանի վրա |
|
|
38.12. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
սբ Գրիգոր եկեղեցու գավթի ամ մուտքի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
38.13. |
|
|
Հացատուն |
13 դ. |
սբ Աստվածածին եկեղեցուց ամ |
Հ |
|
|
|
38.14. |
|
|
Մատուռ |
13 դ. |
կից է սբ Գրիգոր եկեղեցուն հս-ից |
Հ |
|
|
|
38.15. |
|
|
Մատուռ |
13 դ. |
հիմնական հուշարձանախմբից 300 մաե, բլրալանջին |
Հ |
|
|
|
|
38.15.1. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
ագուցված է մատուռի ամ պատին, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
|
38.15.2. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
ագուցված է մատուռի ամ պատին, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
|
38.15.3. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
ագուցված է մատուռի ամ պատին, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
|
38.15.4. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
մատուռի խորանում |
Հ |
արձանագիր է, ծառայում է որպես վեմքար |
|
|
|
38.15.5. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
մատուռի մուտքի մոտ, ներքուստ |
Հ |
|
|
|
|
38.15.6. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
մատուռի հվ պատի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
երկատված է |
|
|
|
38.15.7. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
մատուռից հվ |
Հ |
|
|
|
|
38.15.8. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
մատուռից հս |
Հ |
կանգնեցված է |
|
|
|
38.15.9. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
մատուռի մոտ |
Հ |
կանգնեցված է |
|
|
38.16. |
|
|
Սեղանատուն |
1248 թ. |
համալիրի ամ կողմում |
Հ |
ճարտ.` Մինաս և Գրիգորես |
|
|
38.17. |
|
|
Տապանատուն Բագրատունիների |
12-13 |
կից է սբ Գրիգոր եկեղեցու գավթի հվպատին |
Հ |
ավերված է, պահպանվել են հիմքերը |
|
|
|
38.17.1. |
|
Տապանաքար Սմբատ թագավորի |
12 դ. |
|
Հ |
արձանագիր է |
|
|
|
38.17.2. |
|
Տապանաքար |
12 դ. |
|
Հ |
արձանագիր է |
|
|
38.18. |
|
|
Քարայր-կացարանների համալիր |
10-13 դդ. |
վանքից մոտ 250 մ ամ, սար տանող ճանապարհի աջ ժայռալանջին |
Հ |
բաղկացած է մոտ 10 բնական ևարհեստական այրերից |
|
|
|
38.18.1. |
|
Քարայր-կացարան |
10-13 դդ. |
|
Հ |
երկհարկ |
|
|
|
38.18.2. |
|
Քարայր-կացարան |
10-13 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
38.18.3. |
|
Խաչքար |
7 դ. |
քարայր-կացարանների համալիր մտնող կածանի աջ կողմում |
Հ |
|
|
|
|
38.18.4. |
|
Խաչքար |
7-8 |
նախորդի մոտ |
Հ |
|
|
|
|
38.18.5. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
նախորդի մոտ |
Հ |
երկատված է |
|
39. |
|
|
|
ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ |
10-13 դդ. |
Հաղարծնի վանք տանող ճանապարհի 2.5կմ-ի վրա, ճանապարհից 300 մ աջ, անտառում |
Հ |
|
10.43 ՀԱՂԹԱՆԱԿ գյուղ
| 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 1.5 կմ հս, «Սանգյառ» վայրում |
Հ |
պահպանվել են պարսպի չնչին մնացորդներ |
|
2. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 1 կմ հվ, Այրում-Հաղթանակ ճանապարհի աջ եզրին |
Հ |
ավերվել է մայրուղու շինարարության ժամանակ |
|
3. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1965 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
10.44 ՀՈՎՔ գյուղ
| 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
միջնա-դար |
գյուղի հվ-ամ կողմում |
Տ |
ավերված է |
|
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
12-14 դդ. |
գյուղից մոտ 2 կմ ամ, անտառում, զույգ մատուռների ամ կողմում |
Տ |
|
|
|
2.1. |
|
|
Մատուռ «Սուրբ» կամ «Խաչ» |
12-13 դդ. |
|
Տ |
|
|
|
2.2. |
|
|
Մատուռ «Սուրբ» կամ «Խաչ» |
12-13 դդ. |
|
Տ |
|
|
3. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
14 դ. |
գյուղի մեջ, |
Տ |
|
|
4. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐԵՐ |
12-14 դդ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
5. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ |
13-14 դդ. |
գյուղի դիմաց, գետի մյուս ափին, ճանապարհից 3-4 կմ հվ-աե, անտառում |
Տ |
|
10.45 ՄՈՍԵՍԳԵՂ գյուղ
| 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԿՐԵԽԱՆՑ ԲԼՈՒՐ» |
Ք.ա. 2 հազ. |
գյուղի հս-ամ եզրին |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
10-14 դդ. |
գյուղից 1 կմ հվ, «Թզնուտ բալան» («Գյուլլուք») վայրում, դաշտամիջյան ճանապարհի եզրին |
Տ |
|
|
|
2.1. |
|
|
Խաչքար |
10 դ. |
|
Հ |
|
|
|
2.2. |
|
|
Խաչքար |
10-11 դդ. |
|
Հ |
|
|
3. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
13-15 դդ., |
գյուղից 300 մ հվ, Արցախի ազատամարտիկներին նվիրված հուշարձանի մոտ |
Տ |
|
|
4. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
միջնադար, |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
5. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղի ամ մասում |
Տ |
|
|
6. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղի հվ-աե մասում |
Տ |
|
|
7. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՀԻՆ ՄՈՎՍԵՍ» |
14-17 դդ. |
գյուղից 1.5-2 կմ հվ |
Հ |
ավերված է |
|
|
7.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
14-17 դդ. |
|
Հ |
ավերված է |
|
|
7.2. |
|
|
Եկեղեցի սբ Գևորգ |
15 դ. |
պարարտանյութերի դաշտային պահեստի մոտ |
Հ |
պահպանվել է խորանի հատվածը |
|
8. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
12-13 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ, անտառի մեջ, թեք բլրալանջին |
Հ |
միանավ սրահ, կիսավեր է |
|
|
8.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-13 դդ. |
եկեղեցու շրջակայքում |
Հ |
ավերված է |
|
9. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 դդ. |
գյուղից 1 կմ հվ, ֆերմաներ տանող հանդամիջյան ճանապարհի աջ կողմում, բլրակի վրա |
Հ |
|
|
10. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ «ԶՈՒԼԱԼԻ» |
12-13 դդ. |
գյուղից 3 կմ ամ, Պառավաքար տանող ասֆալտապատ ճանապարհի աջ եզրին |
Հ |
հենած է ճամփեզրյա սյանը, վերին աջ հատվածը կոտրված է |
|
11. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ |
1962 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
12. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ |
1960-ական թթ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
13. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԱՐՑԱԽԻ ԱԶԱՏԱՄԱՐՏԻԿՆԵՐԻՆ |
|
գյուղից 300 մ հվ, 13-15 դդ. գերեզմանոցից աե |
Տ |
|
|
14. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1985-86 թթ. |
գյուղի մեջ |
Հ |
|
|
15. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ |
12-13 դդ. |
գյուղից 3 կմ ամ, Պառավաքար տանող ասֆալտապատ ճանապարհի աջ կողմում, սարի վրա |
Հ |
հնավայրի տարածքում երբևէ եղած 3 մատուռներից փոքրիշատե պահպանվածն է, մյուս երկուսը հիմնովին ավերված են |
|
|
15.1. |
|
|
Գավիթ |
12-13 դդ. |
կից է մատուռին ամ-ից |
Հ |
ավերված է |
|
|
15.2. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-13 դդ. |
մատուռից մոտ 50 մ աե |
Հ |
|
|
|
|
15.2.1. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
մատուռի մոտ |
Հ |
մարդու պատկերաքանդակով, կանգնեցված է գետնի վրա |
|
|
|
15.2.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
մատուռից մոտ 150 մ աե |
Հ |
տեղահանված է, երկատված, վերին աջ անկյունը կոտրված է |
|
16. |
|
|
|
ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ «ԾԱԿ ՔԱՐ» |
միջնադար |
գյուղից 3 կմ աե |
Հ |
|
|
17. |
|
|
|
ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱԼԻՐ |
միջնադար |
գյուղից 2 կմ հվ-ամ |
Հ |
|
10.46 ՆԱՎՈՒՐ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 | |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԴԱՇՏԻ» |
Ք.ա. 1 հազ. |
գյուղից 3 կմ հվ-ամ, Նավուր – Ճամբարակ ճանապարհից ձախ |
Հ |
| |
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԿԵՌ ՔԱՐ» |
Ք.ա. 1 հազ. |
գյուղից 7 կմ ամ |
Հ |
| |
|
3. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՍԸՌՏՆԵՐ» |
Ք.ա. |
գյուղից 6 կմ աե |
Հ |
| |
|
4. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՏԱՆՁՈՒՏ» |
Ք.ա. 1 հազ. 1-ին կես |
գյուղից 5 կմ հվ, բլրի վրա |
Հ |
| |
|
5. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՑԻՑ ՔԱՐ» («ԲԵՐԴԻ ԳԼՈՒԽ») |
Ք.ա. 1 հազ. |
գյուղի հվ մասում |
Հ |
| |
|
6. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՔԱՐԻ ԳԼՈՒԽ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 4 կմ հս-ամ, Նավուր-Իջևան ճանապարհի ձախ կողմում |
Հ |
| |
|
|
6.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
ամրոցի ամ լանջին |
Հ |
տարածքում առկա են նաև միջնադարյան թաղումներ | |
|
|
6.2. |
|
|
Մենհիրներ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
|
Հ |
| |
|
7. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
9-11 դդ., |
գյուղի հս-աե եզրին, Բերդ տանող ճանապարհից աջ |
Տ |
գործող է | |
|
8. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
10-13 դդ. |
գյուղից 3.5 կմ հվ, «Տանձուտ» գյուղատեղիից 1.5 կմ աե, անտառի «Ստեփաններ» բացատում |
Տ |
ավերված է
| |
|
|
8.1. |
|
|
Խաչքար |
10-11 դդ. |
|
Տ |
ընկած է գետնին | |
|
|
8.2. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Տ |
ընկած է գետնին | |
|
|
8.3. |
|
|
Խաչքար |
14 դ. |
|
Տ |
կանգնեցված է գետնի վրա | |
|
9. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
միջնադար |
գյուղի մեջ, հանրախանութի մոտ, տնամերձ հողամասում |
Տ |
կիսավեր է
| |
|
10. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
միջնադար |
գյուղից 5.7 կմ հս-ամ, Նավուր-Իջևան ճանապարհից ձախ, «Փաշիկ» («Փուշիկ») վայրում |
Տ |
| |
|
|
10.1. |
|
|
Խաչքար |
9-10 դդ. |
|
Տ |
| |
|
|
10.2. |
|
|
Խաչքար |
9-10 դդ. |
|
Տ |
| |
|
|
10.3. |
|
|
Խաչքար |
14-15 դդ. |
|
Տ |
| |
|
11. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
միջնադար |
գյուղից մոտ 6 կմ հս-ամ, Իջևան տանող ճանապարհից աջ, «Խաչաղբյուր» («Խաչբուլաղ») հանդամասում |
Տ |
վարելահողերով տարածքը բաժանված է երկու մասի | |
|
12. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղի մեջ, փոստատնից ոչ հեռու |
Տ |
| |
|
13. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղի հս եզրին |
Տ |
գործող է | |
|
14. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղի մեջ, գյուղապետարանի շենքից 150-200 մ հեռու |
Տ |
| |
|
15. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ «ՅՈԹ ԱՂԲՈՐ» |
միջնադար |
գյուղից 5 կմ հս-ամ, Իջևան տանող ճանապարհի մոտ, անտառում |
Տ |
| |
|
16. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՏԱՆՁՈՒՏ» |
միջնադար |
գյուղից 3.5 կմ հվ, Տավուշ գետի ձախակողմյան վտակի ձորեզրին, անտառում |
Տ |
ավերված է
| |
|
|
16.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
միջնադար |
գյուղատեղիի հս մասում |
Տ |
| |
|
17. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
11-12 դդ. |
գյուղից 5 կմ հս-ամ, Հախում գետի ձախափնյակում, անտառապատ լանջին, «Խաչաղբյուր» («Խաչբուլաղ») հանդամասում |
Հ |
| |
|
|
17.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
11-15 դդ. |
եկեղեցուց հվ և աե |
Հ |
| |
|
|
|
17.1.1. |
|
Խաչքար |
11 դ. |
եկեղեցուց 2 մ հս |
Տ |
ընկած է գետնին | |
|
|
17.2. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է եկեղեցու ամ պատուհանի մեջ |
Հ |
| |
|
|
17.3. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է եկեղեցու աե պատուհանի մեջ |
Հ |
| |
|
18. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
12-13 դդ. |
գյուղից 7 կմ ամ, անտառում, Իջևան տանող ճանապարհից ձախ, «Քոչարանց գոմեր» վայրում |
Հ |
հվ պատին պահպանվել են որմնանկարի մնացորդներ | |
|
|
18.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
միջնադար |
եկեղեցու շրջակայքում |
Հ |
| |
|
19. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ |
16 դ., |
գյուղի մեջ, մշակույթի տնից քիչ հեռու |
Հ |
պահպանվել են հս պատի ստորին շարքերը | |
|
|
19.1. |
|
|
Խաչքար |
15 դ. |
ագուցված է եկեղեցու հս պատին՝ մկրտարանի խորշում |
Հ |
| |
|
|
19.2. |
|
|
Խաչքար |
15 դ. |
նախորդի կողքին |
Հ |
| |
|
|
19.3. |
|
|
Խաչքար |
16-17 դդ. |
եկեղեցու մոտ |
Հ |
կազմող` Առաքել | |
|
20. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ «ԹՐՓԿԻ ՎԱՆՔ» |
12-13 դդ. |
գյուղից 6 կմ հս-ամ, անտառի բացատում |
Տ |
| |
|
|
20.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
միջնադար |
եկեղեցու շրջակայքում |
Տ |
| |
|
21. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12 դ. |
գյուղից 6 կմ ամ, Նավուր-Իջևան ճանապարհից ձախ, «Խաչաղբյուր» հանդամասի ամ եզրին |
Հ |
վերին աջ անկյունը կոտրված է, հենած է քարաբեկորի, բերվել է Շխմուրադի վանքից | |
|
22. |
|
|
|
ԿԱՄՈՒՐՋ «ՔԱՐԱԿԱՐՄՈՒՆՋ» |
19 դ. վերջ 20 դ. սկիզբ |
գյուղից 5 կմ հս-ամ, Հախում գետի վրա, Իջևան տանող ճանապարհին |
Տ |
| |
|
23. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1982 թ. |
գյուղ մտնող ճանապարհի ձախ եզրին, բարձունքի վրա |
Տ |
| |
|
24. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԶՈՐԱՎԱՐ ԱՆԴՐԱՆԻԿԻՆ |
2002 թ. |
Նավուր-Իծաքար ճանապարհին, բարձունքի վրա |
Հ |
| |
|
|
24.1. |
|
|
Խաչքար ազատամարտիկ Մուշեղին |
1990-ական թթ. վերջ |
|
Տ |
| |
10.47 ՆԵՐՔԻՆ ԿԱՐՄԻՐ ԱՂԲՅՈՒՐ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
10-13 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ հս, «Լազգու քար» վայրում, Ադրբեջան տանող դաշտամիջյան ճանապարհի աջ կողմում |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
1.1. |
|
|
Խաչքար |
10 դ. |
|
Հ |
|
|
|
1.2. |
|
|
Խաչքար |
10 դ. |
|
Հ |
|
|
|
1.3. |
|
|
Խաչքար |
13դ. |
|
Հ |
հենած է մի ծառի |
|
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
10-15 |
գյուղից 0.3 կմ հս-աե, «Մանդուռ» («Մանդուռի խաչ») վայրում |
Հ |
կիսավեր է |
|
3. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
13-17 |
գյուղից 5 կմ հս-ամ, «Իծաքար» վայրում |
Հ |
|
|
|
3.1. |
|
|
Խաչքար թևավոր |
13 դ. |
|
Հ |
արձանագիր է, մասնատված |
|
4. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
16-20 |
գյուղի հս եզրին |
Հ |
գործող է |
|
|
4.1. |
|
|
Խաչքար |
17 դ. |
|
Հ |
կանգնեցված է գետնի վրա |
|
5. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՇԵՆԱՏԵՂԵՐ» |
10-15 |
գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ, բլրի վրա |
Հ |
ավերված է |
|
|
5.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-17 |
|
Հ |
|
|
|
|
5.1.1. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
|
Հ |
հենած է քարի |
|
|
|
5.1.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
ընկած է գետնին |
|
|
|
5.1.3. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
ընկած է գետնին, ստորին ձախ անկյունը կոտրված է |
|
6. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
19 դ. |
գյուղի մեջ |
Հ |
|
|
|
6.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
17-19 |
եկեղեցու շրջակայքում |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
6.1.1. |
|
Խաչքար |
1651 թ. |
|
Հ |
կանգնեցված է գետնի վրա |
|
7. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12 դ. |
գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ, «Շենատեղեր» հանդամասից 300 մ ամ |
Հ |
ընկած է գետնին |
|
8. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
13 դ. |
գյուղից 1.5 կմ հս-ամ, Պառավաքար տանող ճանապարհի աջ կողմում |
Հ |
կանգնեցված է գետնի վրա |
|
9. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ |
1961 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
10. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1967 թ. |
գյուղի մեջ |
Հ |
|
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 1 կմ հվ-ամ, «Մասմալյար» («Մասմալլու») վայրում |
Հ |
պատերը պահպանվել են 2 մ բարձրությամբ |
|
|
1.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ «Խուրջին հողեր» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
ամրոցից 700 մ աե |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԱՐԾՎԱԲԵՐԴ» |
Ք.ա 1 հազ. |
գյուղից 30 կմ հվ, «Սև լեռ» ամրոցից ամառային արոտավայրեր տանող ճանապարհի 10-րդ կմ-ի վրա |
Հ |
|
|
3. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՁՈՐԱԲԵՐԴ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 12 կմ հվ, սար տանող ճանապարհի աջ կողմում, «Չխուրի թալա» վայրում |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՆՈՐԱՇԵՆ» |
Ք.ա. 7-5 դդ. |
Նորաշեն և Վ. Կարմիր Աղբյուր գյուղերի միջև |
Հ |
|
|
|
4.1. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
|
Հ |
|
|
5. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՍԵՎ ԼԵՌ» |
Ք.ա. 2 հազ. |
գյուղից 20 կմ հվ, ամառային արոտավայրեր տանող ճանապարհից ձախ, բարձր սարի գագաթին |
Հ |
|
|
6. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ-ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԲԼՈՒՐ «ՊԻԼՈՒՐ ՊԱՏ» («ՊԻԼՈՒՐ ՊԻԹ») |
Ք.ա. 2 հազ. |
գյուղի հվ եզրին |
Հ |
|
|
7. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղից հվ-ամ |
Տ |
|
|
8. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
միջնադար, |
գյուղի հս մասում, Մոսեսգյուղ տանող ճանապարհի ձախ կողմում |
Տ |
|
|
9. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
15-19 դդ. |
գյուղից 11-11.5 կմ հվ |
Հ |
|
|
|
9.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
15-19 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
9.2. |
|
|
Մատուռ |
ուշ միջնադար |
|
Հ |
|
|
10. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 3 կմ հվ-ամ, սար տանող ճանապարհի աջ կողմում, անասնապահական համալիրի մոտ, «Ճգնավոր» վայրում |
Հ |
|
|
11. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1950-ական թթ. |
գյուղի հվ եզրին |
Տ |
|
|
12. |
|
|
|
ՍՐԲԱՏԵՂԻ «ԽԱՉ» |
միջնադար |
գյուղից 0.5 կմ հս, Մոսեսգյուղ տանող ճանապարհի աջ կողմում |
Տ |
ցանկապատված տարածքում մեկտեղված են 12-13 դդ. խաչքարաբեկորներ և մեկ պարզունակ խաչքար |
10.49 ՈՍԿԵՊԱՐ գյուղ (սահմանամերձ)
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
6-7 դդ. |
գյուղի եզրին, «Քյազիմ-քյորփի» վայրում |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
10-13 դդ. |
գյուղւց 6 կմ ամ, «Ղալաքենդ» վայրում |
Հ |
կիսավեր է. Գագա բերդն է |
|
3. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
10-14 դդ. |
գյուղից 3 կմ հվ-ամ |
Հ |
հայտնի է «Ջորու կամուրջ» անվամբ |
|
4. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԿՈՌԱԲԵՐԴ» |
10-13 դդ. |
գյուղից 3 կմ հս |
Հ |
կյիսավեր է |
|
5. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՇԱՔԱՐԱԲԵՐԴ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
Ոսկեպար-Իջևան ճանապարհի եզրին |
Հ |
այլ անվանում` «Շաքարղալա» |
|
6. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19 դ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
7. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19 դ. |
գյուղի հս-աե մասում |
Տ |
|
|
8. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
9. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ «ԱՆՏԱՌԱՄՈՒՏԻ» |
ուշ միջնադար |
գյուղ հվ-ամ մասում |
Տ |
պահպանվել է խորանի հատվածը |
|
10. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ |
7 դ. |
գյուղից 1 կմ հս-աե, Ոսկեպար գետակի ձախ կողմում, բլրալանջին |
Հ |
կենտրոնագմբեթ, խաչաձև |
|
11. |
|
|
|
ԿԱՄՈՒՐՋ |
ուշ միջնադար |
գյուղի մեջ, Ոսկեպար գետակի վրա |
Տ |
երկթռիչք, պահպանվել են հս և կենտրոնական խելերը |
|
12. |
|
|
|
ԿԱՄՈՒՐՋ «ՋՈՐՈՒ» |
8 դ. |
գյուղից 4 կմ ամ |
Հ |
|
|
13. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1983 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
14. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1978 թ. |
գյուղի աե մասում |
Հ |
|
10.50 ՈՍԿԵՎԱՆ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ԳԱՅԱՆԵ |
վերականգն. 2003 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
վերանվանվել է 2003 թ. |
10.51 ՉԻՆԱՐԻ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԱԶԱՏԱՎԱՆ» |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 1.5 կմ հս, «Ազատավան» անասնապահական ֆերմայի մոտ, եռանկյունաձև հրվանդանի վրա |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
13-15 |
գյուղի հս-աե կողմում |
Տ |
|
|
3. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 500 մ աե |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 2 կմ հս-աե, հայ-ադրբեջանական սահմանի մոտ |
Հ |
ավերված է
|
|
5. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
1181 թ. |
գյուղի մշակույթի տանը |
Հ |
մարդու պատկերաքանդակով |
|
6. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
13-14 |
գյուղի հս-աե եզրին, «Խաչի թումբ» բլրակի վրա |
Հ |
|
|
7. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1980 թ. |
գյուղի ամ եզրին |
Տ |
|
|
8. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ՍՏ. ՇԱՀՈՒՄՅԱՆԻՆ |
1977 թ. |
գյուղի մեջ, մշակույթի տան դիմաց |
Հ |
|
|
9. |
|
|
|
ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ԽՈՐԱՆԱՇԱՏ |
13 դ. |
գյուղից 2.5 կմ հս-աե, անտառապատ սարի արևմտահայաց լանջին |
Հ |
|
|
|
9.1. |
|
|
Գավիթ |
1211-1222 թթ. |
կից է սբ Աստվածածին եկեղեցուն ամ-ից |
Հ |
|
|
|
|
9.1.1. |
|
Խաչքար |
1253 թ. |
ագուցված է գավթի ամ ճակատին, մուտքից վերև |
Հ |
|
|
|
|
9.1.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
նախորդի մոտ |
Հ |
արձանագիր է |
|
|
|
9.1.3. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
նախորդի մոտ |
Հ |
արձանագիր է |
|
|
9.2. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-17 |
հիմնական հուշարձանախմբի շուրջը |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
9.2.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
տեղահանված է, երեք խաչքարերից աջակողմյանն է |
|
|
|
9.2.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
տեղահանված է, երեք խաչքարերից ձախակողմյանն է |
|
|
|
9.2.3. |
|
Խաչքար Խուդանիկի |
13 դ. |
|
Հ |
տեղահանված, երեք խաչքարերից կենտրոնականն է |
|
|
|
9.2.4. |
|
Խաչքար Վանական Վարդապետի |
1251 թ. |
|
Հ |
թևավոր խաչքար է |
|
|
9.3. |
|
|
Եկեղեցի սբ Աստվածածին |
1211 թ. |
|
Հ |
գմբեթավոր դահլիճ |
|
|
9.4. |
|
|
Մատուռ |
12-13 |
հիմնական հուշարձանախմբից 300-350 մ աե |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
9.4.1. |
|
Գերեզմանոց |
12-13 |
մատուռի շուրջը |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
9.5. |
|
|
Մատուռ |
13 դ. |
հիմնական հուշարձանախմբից 500 մ աե |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
9.5.1. |
|
Գերեզմանոց |
13 դ. |
մատուռի շուրջը |
Հ |
ավերված է |
|
|
|
|
9.5.1.1. |
Խաչքար |
13 դ. |
գերեզմանոցում |
Հ |
տեղահանված է |
|
|
|
|
9.5.1.2. |
Խաչքար թևավոր |
13 դ. |
գերեզմանոցում |
Հ |
արձանագիր է |
|
|
9.6. |
|
|
Մատուռ սբ Կիրակի |
13 դ. |
սբ Աստվածածին եկեղեցուց հվ |
Հ |
|
|
10. |
|
|
|
ՏԱՃԱՐ «ՍԱԼՔԱՐԻ» |
Ք.ա. 6-5 դդ. |
գյուղի հվ-ամ եզրին, նույնանուն բլրի վրա |
Հ |
|
10.52 ՉԻՆՉԻՆ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 1 հազ. |
գյուղից 1 կմ հս-ամ, «Աղնախ» վայրում |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԲԵՐԴԱՔԱՐ» |
Ք.ա. 6-4 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ հս-ամ, ժայռոտ հրվանդանի վրա, «Սղնախ» վայրում |
Հ |
|
|
3. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
10-13 դդ. |
գյուղից 2 կմ հս, «Կալերի ղաշ» վայրում, կամրջի մոտ |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
12-15 դդ. |
գյուղից 2 կմ հվ-ամ, գոմերի մոտ |
Հ |
|
|
|
4.1. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
մասնատված է, ընկած է գետնին |
|
|
4.2. |
|
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
|
Հ |
գերեզմանոցի միակ ամբողջական խաչքարն է |
|
5. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
12-20 դդ. |
գյուղի հս-աե եզրին |
Հ |
գործող է |
|
|
5.1. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
5.2. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
վերնամասը կոտրված է |
|
|
5.3. |
|
|
Խաչքար |
15-16 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
5.4. |
|
|
Խաչքար |
16 դ. |
|
Հ |
|
|
6. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ «ԿԱՂՆԻ ԽԱՉ» |
|
գյուղից 1 կմ հվ, անտառում |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
6.1. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
ընկած է, վերնամասը՝ կոտրված |
|
|
6.2. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
ընկած է |
|
|
6.3. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
կիսագետնաթաղ է |
|
7. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
10-16 դդ. |
գյուղի հվ-ամ եզրի սարալանջին |
Հ |
ավերված է |
|
|
7.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
10-16 դդ. |
|
Հ |
ավերված է |
|
|
|
7.1.1. |
|
Խաչքար |
10 դ. |
|
Հ |
պարզունակ է, ընկած է գետնին |
|
|
|
7.1.2. |
|
Խաչքար |
10-11 դդ. |
|
Հ |
կիսագետնաթաղ է |
|
|
|
7.1.3. |
|
Խաչքար |
14-15 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
7.2. |
|
|
Մատուռ |
14-15 դդ. |
|
Հ |
կիսավեր է, քանդված է ծածկը |
|
8. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
12-17 դդ. |
գյուղից 4-5 կմ հվ-ամ |
Հ |
|
|
|
8.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-17 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
|
8.1.1. |
|
Խաչքար |
12-13 դ. |
|
Հ |
պահպանվել է արձանագիր քիվը |
|
|
8.2. |
|
|
Եկեղեցի Կապտավանք |
12 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
8.2.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու հվ մուտքի մոտ, ներքուստ |
Տ |
ընկած է գետնին |
|
9. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲՐՏԱՆՈՑ» («ՊՐՏԱՆՈՑ») |
12-15 դդ. |
գյուղից 3 կմ ամ |
Հ |
ավերված է |
|
|
9.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-15 դդ. |
գյուղատեղիում, բլրալանջին |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
9.1.1. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
մատուռից 50 մ հվ |
Հ |
|
|
|
|
9.1.2. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
մատուռից ամ |
Հ |
|
|
|
|
9.1.3. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
մատուռի մուտքից աջ |
Հ |
երկատված է |
|
|
|
9.1.4. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
մատուռից 10 մ հվ |
Հ |
|
|
|
|
9.1.5. |
|
Խաչքար թևավոր |
12-13 դդ. |
մատուռից 7 մ հվ |
Հ |
ձախ խաչաթևը կոտրված է |
|
|
9.2. |
|
|
Մատուռ |
12-13 դդ. |
գյուղատեղիում |
Հ |
քանդված են տանիքը, ամ պատի մի մասը |
|
10. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
13 դ. |
գյուղի մեջ, Հ. Հարությունյանի տան մոտ |
Հ |
արձանագիր է, երկատված |
|
11. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
13 դ. |
գյուղի հս-աե գերեզմանոցից 600 մ հեռու, կաղնու ծառի տակ |
Տ |
|
|
12. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
13 դ. |
գյուղից 2 կմ հվ-ամ, «Ղուզան ուրթ» վայրում |
Տ |
կոտրված է, գլխիվայր խրված է գետնի մեջ |
|
13. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ |
|
գյուղի հս մաում |
Տ |
|
|
14. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ |
|
գյուղի կենտրոնում |
Տ |
|
|
15. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ ԽՈՐՀՐԴԱՅԻՆ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԱՍՏԱՏՄԱՆ 40-ԱՄՅԱԿԻՆ |
1960 թ. |
գյուղի հս-ամ եզրին |
Տ |
հեղ.՝ |
|
16. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1970 թ. |
գյուղի կենտրոնում |
Հ |
|
10.53 ՉՈՐԱԹԱՆ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՏԱՎՐԻ ՊԱՇ» («ԹՈՎՐԻ ՊԱՇ») |
Ք.ա. 6-5 դդ. |
գյուղից 1 կմ հս-աե, «Ներքին շեն» անասնապահական ձմեռանոցներից 1 կմ հս-աե, Ախնջի գետի ափին |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
12-20 դդ. |
գյուղի հվ-ամ եզրին |
Տ |
կիսավեր է |
|
|
2.1. |
|
|
Խաչքար |
14-15 դդ. |
|
Տ |
ընկած է գետնին |
|
3. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
14-20 դդ. |
գյուղի մեջ |
Հ |
|
|
|
3.1. |
|
|
Խաչքար |
14-15 դդ. |
|
Հ |
|
|
|
3.2. |
|
|
Խաչքար |
14-15 դդ. |
|
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
միջնադար |
գյուղից 5 կմ հս-աե, «Ներքին շեն» ֆերմա տանող ճանապարհի աջ կողմում, «Գերեզմանուտի բաշ» վայրում |
Տ |
ավերվել է խրամատներ փորելու պառճառով |
|
5. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ «ԲՐԴԱՂ» |
Ք.ա. 1 հազ. |
գյուղից 1 կմ հս-աե, «Ներքին շեն» ֆերմա տանող ճանապարհի աջ կողմում |
Հ |
|
|
6. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ «ՆԵՐՔԻՆ ՇԵՆ» |
Ք.ա. 1 հազ. սկիզբ |
գյուղից 4 կմ ամ |
Հ |
ավերված է, տարածքում այգիներ են |
|
7. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
1683 թ. |
գյուղի մեջ |
Հ |
կառուցել է Խորանաշատի եպիսկոպոս Հովհաննեսը |
|
|
7.1. |
|
|
Խաչքար |
1194 թ. |
ագուցված է եկեղեցու ամ պատին, մուտքից հվ |
Հ |
|
|
8. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1970-ական թթ. |
գյուղի հվ-ամ եզրին, գերեզմանոցի մոտ |
Հ |
|
10.54 ՊԱՌԱՎԱՔԱՐ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՂԲՅՈՒՐ |
20 դ. սկիզբ |
գյուղի հվ մասում, ճանապարհի մոտ |
Տ |
|
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՕՁԱՔԱՐ» |
10-16 դդ. |
գյուղից 1. 5 կմ ամ, |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
2.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
10-16 դդ. |
գագաթի հս-ամ ստորոտին, մատուռի շուրջը |
Հ |
|
|
|
2.2. |
|
|
Գերեզմանոց |
միջնադար |
ամրոցից 150 մ հվ-ամ, Իջևան տանող ավտոճանապարհի ձախ եզրին |
Տ |
փոքր և ավերված գերեզմանոց է |
|
|
2.3. |
|
|
Մատուռ |
13 դ. |
|
Հ |
կիսավեր է |
|
3. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
10-18 դդ. |
գյուղի հվ-ամ եզրին |
Հ |
|
|
|
3.1. |
|
|
Խաչքար |
17 դ. |
|
Հ |
արձանագիր է |
|
|
3.2. |
|
|
Խաչքար |
17 դ. |
|
Հ |
կանգնեցված է գլխիվայր |
|
|
3.3. |
|
|
Խաչքար |
17 դ. |
|
Հ |
արձանագիր է, երկատված |
|
|
3.4. |
|
|
Խաչքար |
17 դ. |
|
Հ |
պահպանվել է արձանագիր վերին բեկորը |
|
4. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
12-13 դդ. |
գյուղից 5.5 կմ աե |
Հ |
|
|
5. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
13 դ. |
գյուղից 4 կմ աե, ճանապարհի եզրին |
Հ |
|
|
6. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
միջնադար – 20 դ. |
գյուղի հս - ամ եզրին |
Տ |
|
|
7. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ աե, խաղողի այգիների տարածքում |
Տ |
|
|
8. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
10-17 դդ. |
գյուղից 2 - 2.5 կմ հվ-աե, Հախում գետի աջափնյակում, անտառոտ ձորալանջին, «Բեխուտ» («Ղոնաղ գյորմազ») վայրում |
Հ |
|
|
|
8.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
10-17 դդ. |
գյուղատեղիի հվ մասում, ձորալանջին |
Հ |
|
|
|
|
8.1.1. |
|
Խաչքար |
10-11 դ. |
|
Հ |
արձանագիր է, տեղահանված |
|
|
8.2. |
|
|
Գերեզմանոց |
միջնադար |
գյուղատեղիի ամ մասում |
Տ |
|
|
|
8.3. |
|
|
Խաչքար |
17 դ. |
|
Հ |
կազմող` Խաչատուր |
|
|
8.4. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
գյուղատեղիի հվ մասում |
Տ |
ստորին բեկոր |
|
9. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՀԱՅԻ ԹԱԼԱ» («ՀԱՅԻ ԹԱԹԼՈՒ») |
13-20 դդ. |
գյուղից 3 կմ աե |
Հ |
|
|
|
9.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-20 դդ. |
գյուղատեղիում, Հախում գետի աջափնյա բլրալանջին, եկեղեցուց հվ և աե |
Հ |
|
|
|
9.2. |
|
|
Գերեզմանոց |
19-20 դդ. |
|
Հ |
վարելահողերով բաժանված է երկու մասի |
|
|
9.3. |
|
|
Եկեղեցի սբ Հովհաննես |
19 դ. |
Հախում գետի աջափնյա բլրալանջին |
Հ |
|
|
10. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 դդ. |
գյուղից 2 կմ հվ-աե, ձորակում, աղբյուրի մոտ |
Տ |
|
|
11. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 դդ. |
գյուղից 2 կմ հվ-աե, ձորակում, աղբյուրի մոտ |
Տ |
վերնամասը կոտրված է |
|
12. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 դդ. |
գյուղից 2 կմ հվ-աե, ձորակում, աղբյուրի մոտ |
Տ |
վերնամասը կոտրված է |
|
13. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 դդ. |
գյուղից 2 կմ հվ-աե, ձորակում, աղբյուրի մոտ |
Տ |
բերվել է «Ղոնաղ գյորմազ» վայրից |
|
14. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 դդ. |
գյուղից 2 կմ հվ-աե, ձորակում, աղբյուրի մոտ |
Տ |
բերվել է «Ղոնաղ գյորմազ» վայրից |
|
15. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1970-ական թթ. |
գյուղից 500 մ աե |
Տ |
|
10.55 ՊՏՂԱՎԱՆ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՆԱԲԼՈՒՐ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 2 կմ աե, Այրում-Բագրատաշեն ճանապարհի աջակողմյան բարձունքին |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ՍՐԲԱՏԵՂԻ «ԽԵՉ» |
19-20 դդ. |
գյուղից 2 կմ աե, դամբանաբլրից 300 մ հվ |
Տ |
|
10.56 ՋՈՒՋԵՎԱՆ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԱՐԱՄԻ ԲԼՈՒՐ» |
մթա 1 հազ. սկիզբ |
գյուղի աե կողմում, Նոյեմբերյան - Իջևան խճուղուց ձախ, «Պոպլոզ» ամրոցի դիմաց |
Հ |
տարածքի վրա կառուցվել են անասնագոմեր |
|
2. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ՊՈՊԼՈԶ ՂԱՇ» |
Ք.ա. 1 հազ. սկիզբ |
գյուղի հվ եզրին, բարձր բլրի վրա |
Հ |
ավերված է |
|
3. |
|
|
|
ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ՋԱՂԱՑԱՏԵՂ» |
մթա 3-2 հազ. կես |
գյուղի հվ-աե եզրին, Իջևան տանող ճանապարհից ձախ, խնձորի այգիներում |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
5. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
17-18 դդ. |
գյուղի կենտրոնում |
Տ |
|
|
|
5.1. |
|
|
Տապանաքար |
12-13 դդ. |
եկեղեցու մոտ |
Հ |
|
|
6. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1984 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
|
6.1. |
|
|
Հուշաղբյուր |
1984 թ. |
|
Տ |
|
|
7. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ |
16-17 դդ. |
գյուղի հվ-ամ եզրին, քարհանքից 50 մ հս-աե |
Տ |
կիսաժայռափոր է, կիսավեր |
10.57 ՍԱՐԻԳՅՈՒՂ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՂԲՅՈՒՐ |
18 դ. |
գյուղի հս-աե եզրին |
Տ |
|
|
2. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
ուշ միջնադար |
գյուղի հվ-ամ եզրին Սևքար տանող ճանապարհից աջ, բարձունքի վրա |
Տ |
|
|
|
2.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
17-20 |
|
Տ |
|
|
|
2.2. |
|
|
Մատուռ |
17 դ. |
|
Տ |
ավերված է |
|
|
2.3. |
|
|
Մատուռ սբ Խաչ |
13 դ. վերակառ. |
բլրի գագաթին |
Տ |
|
|
|
|
2.3.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է մատուռի հս պատին, ներքուստ |
Հ |
երկատված է |
|
3. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղի հվ-աե կողմում |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ «ԾԱԿ» |
12-13 |
գյուղի հվ-ամ մասում |
Հ |
տեղափոխվել է գյուղից 3 կմ հվ-աե գտնվող բետոնիտի հանքերի տարածքից |
|
|
4.1. |
|
|
Խաչքար |
12-13 |
եկեղեցու մոտ |
Հ |
այրված ծառի փչակում է |
|
|
4.2. |
|
|
Խաչքար |
12-13 |
եկեղեցու աե պատի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
երկատված է |
|
|
4.3. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու աե պատի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
|
|
|
4.4. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու հվ պատի մոտ, արտաքուստ |
Հ |
բեկոր |
|
|
4.5. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու հվ պատի տակ |
Հ |
երկու բեկոր |
|
5. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ ԱՐՑԱԽՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾ ԱԶԱՏԱՄԱՐՏԻԿՆԵՐԻՆ |
2003 թ. |
գյուղի մեջ |
Հ |
|
|
6. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1947 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
7. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1981 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
8. |
|
|
|
ՋՐԱՄԲԱՐ |
19 դ. |
գյուղի հվ-ամ եզրին, գերեզմանոցի մոտ |
Տ |
|
10.58 ՍԵՎՔԱՐ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 3 կմ հվ-աե, Իջևան-Նոյեմբերյան ճանապարհի աջ կողմում, «Չալի յալ» բլրի վրա |
Հ |
|
|
|
1.1. |
|
|
Աշտարակ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
|
Հ |
|
|
|
1. 2. |
|
|
Դամբարանադաշտ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
|
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԲԱՂՆԻՔ |
19 դ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
կիսավեր է |
|
3. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
18-20 դ. սկիզբ |
գյուղի ամ մասում |
Տ |
|
|
4. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
18-20 դդ. |
գյուղի հվ-աե եզրին |
Տ |
|
|
|
4.1. |
|
|
Հուշարձան Սարգիս Ծովանյանի (Սևքարցի Սաքո) |
1981 թ. |
|
Հ |
ազգային-ազատագրական շարժման մասնակից, ֆիդայի (1870-1908), |
|
|
4.2. |
|
|
Տապանաքար զորապետ Հ.Ս.Վարշամյանցի |
20 դ. սկիզբ |
|
Հ |
առանձնակի քաջությամբ աչքի է ընկել 1877-78 թթ. ռուս-թուրքական պատերազմի ժամանակ, մահացել է 1907 թ., Թիֆլիսում |
|
5. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
13-18 դդ. |
գյուղից 1 կմ հվ, «Խաչի յալ» հանդամասում, բլրի վրա |
Հ |
|
|
|
5.1. |
|
|
Եկեղեցի |
16-17 դդ. |
|
Հ |
|
|
6. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
13-17 դդ. |
գյուղից 1 կմ ամ, «Քոչարանց յալ» հանդամասում, սարալանջին |
Հ |
|
|
|
6.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-17 դդ. |
գյուղատեղիի հս մասում |
Հ |
|
|
7. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
13-17 դդ. |
գյուղից 3 կմ հվ, անտառի բացատում |
Տ |
|
|
|
7.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13-14 դդ. |
գյուղատեղիի ամ եզրին |
Տ |
|
|
|
|
7.1.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
երկատված է |
|
|
7.2. |
|
|
Եկեղեցի |
միջնադար |
|
Տ |
ավերված է |
|
8. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԴԱՐՊԱՍ» |
14-18 դդ. |
գյուղից 3 կմ ամ, անտառում |
Հ |
|
|
|
8.1. |
|
|
Եկեղեցի «Դարպաս» |
16-17 դդ. |
գյուղատեղիի աե եզրին |
Հ |
ավերված է |
|
9. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ |
1852 թ. |
գյուղի մեջ |
Հ |
|
|
10. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ ԹԵՎԱՎՈՐ |
12-13 դդ. |
գյուղից 1.5 կմ հս-ամ, «Դարպաս» գյուղատեղի տանող ճանապարհին |
Հ |
կանգնեցված է բետոնե պատվանդանի վրա |
|
11. |
|
|
|
ԿՈԹՈՂ |
13 դ. |
գյուղից 1.5 կմ ամ, «Դարպաս» գյուղատեղի տանող ճանապարհին |
Հ |
բեկոր, բերվել է այլ վայրից |
|
12. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1950 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
13. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1965 թ. |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
14. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ 1988 Թ. ԵՐԿՐԱՇԱՐԺԻ ԶՈՀԵՐԻՆ ԵՎ ԶՈՀՎԱԾ ԱԶԱՏԱՄԱՐՏԻԿՆԵՐԻՆ |
1995 թ. |
գյուղի մեջ, երաժշտական դպրոցի մոտ |
Հ |
|
10.59 ՎԱԶԱՇԵՆ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԱՄՐՈՑ «ԿԱՐՄԻՐ ՔԱՐ» |
13 դ. |
գյուղից 6 կմ աե, ժայռի գագաթին |
Հ |
|
|
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
ուշ միջնադար |
գյուղից 3 կմ հվ-աե, անտառի մեջ, «Ճղոպուր» վայրում |
Հ |
|
|
3. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ «ԱՇՂԻ ԳԵՂ» |
13-17 դդ. |
գյուղից 1.5-2 կմ հս-աե,ճանապարհից աջ, անտառապատ բլրի վրա |
Հ |
|
|
4. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՓԻՐԻՆ» |
12-13 դդ. |
գյուղից 2-3 կմ հվ, անտառում |
Հ |
|
|
|
4.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
13 դ. |
«Աղբալի խաչ» եկեղեցուց հվ և աե |
Հ |
|
|
|
4.2. |
|
|
Եկեղեցի «Աղբալի խաչ» |
13 դ. |
|
Հ |
|
|
|
|
4.2.1. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
ագուցված է եկեղեցու ամ պատին,մուտքից աջ |
Հ |
|
|
|
|
4.2.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու խորանում |
Հ |
|
|
5. |
|
|
|
ԵԿԵՂԵՑԻ «ԺԱՆԳՈՏ ԽԱՉ» |
13 դ. |
գյուղից 2 կմ հվ, անտառում, հանքային ջրի աղբյուրի մոտ |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
5.1. |
|
|
Գավիթ |
13 դ. |
կից է եկեղեցուն ամ-ից |
Հ |
ավերված է |
|
|
5.2. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
եկեղեցու խորանում |
Հ |
երկատված է |
|
6. |
|
|
|
ՄԱՏՈՒՌ «ՆԵՐՔԻՆ ՇԵՆ» («ՄԱՆԴՈՒՌԻ ՅԱԼ») |
1861 թ. |
գյուղից 1 կմ հս |
Հ |
|
|
|
6.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
19-20 դդ. |
|
Տ |
|
|
|
6.2. |
|
|
Խաչքար |
19 դ. |
ագուցված է մատուռի ամ պատին, արտաքուստ |
Տ |
|
|
|
6.3. |
|
|
Խաչքար |
1861 թ. |
ագուցված է մատուռի ամ պատին, արտաքուստ |
Տ |
|
10.60 ՎԱՐԱԳԱՎԱՆ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
10-13 դդ. |
գյուղից 1.8 կմ ամ, Նոր Վարագավանքից 200 մ հվ-ամ |
Հ |
|
|
|
1.1. |
|
|
Խաչքար Շառայի |
1253 թ. |
գերեզմանոցի ամ մասում |
Հ |
կանգնեցվել է վանք ջուր հասցնելու առիթով |
|
|
1.2. |
|
|
Մատուռ |
13 դ. |
գերեզմանոցի աե եզրին |
Հ |
կանգուն |
|
|
|
1.2.1. |
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
մատուռի խորանում |
Հ |
|
|
|
|
1.2.2. |
|
Խաչքար |
13-14 դդ. |
նախորդի մոտ |
Հ |
կոտրված է վերին ձախ հատվածը |
|
2 |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
10-14 դդ. |
գյուղի մեջ, դպրոցի և ժամանակակից գերեզմանոցի մոտ |
Հ |
կիսավեր է |
|
3. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
10-15 դդ. |
գյուղից 3 կմ հս-ամ, Նոր Վարագավանք տանող ճանապարհի ձախ կողմում՝ վանքից 300 մ աե |
Հ |
|
|
|
3.1. |
|
|
Խաչքար |
9-10 դդ. |
|
Տ |
խիստ հողմահարված է, հորիզոնական դիրքով խրված է հողի մեջ |
|
|
3.2. |
|
|
Խաչքար |
10-11 դդ. |
|
Տ |
ընկած է գետնին |
|
|
3.3. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
ստորին կես |
|
|
3.4. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
վերնամասը կոտրված է |
|
|
3.5. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
կանգնեցված է գետնի վրա, երկատված է և վերականգնված |
|
|
3.6. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
կանգնեցված է պատվանդանի վրա |
|
|
3.7. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
հենած է պատվանդանին |
|
|
3.8. |
|
|
Խաչքար |
12-13 դդ. |
|
Հ |
երկատված է, բեկորները դրված են իրար վրա |
|
|
3.9. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
երկատված է, ընկած է գետնին |
|
|
3.10. |
|
|
Խաչքար |
15-16 դդ. |
|
Հ |
խրված է հողի մեջ, վերնամասը բացակայում է |
|
4. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
10-20 |
գյուղի մեջ |
Տ |
|
|
5. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
12-20 |
գյուղից 1 կմ հս-աե, ֆերմաներից ամ, բլրի վրա |
Տ |
կիսավեր է |
|
|
5.1. |
|
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
վերնամասն ագուցված է ֆերմայի պատի մեջ, իսկ ստորին մասն ընկած է մոտակա (ամ) ձորակում |
|
|
5.2. |
|
|
Տապանաքար |
16-17 դդ. |
|
Տ |
կենցաղային քանդակներով է, արձանագիր, պահպանվել է կիսով չափ |
|
6. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԵՐԿԱՐ ՄԱՏՆԵՐ» |
միջնադար |
գյուղից 2 կմ հս-ամ, նույնանուն վայրում |
Հ |
|
|
|
6.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
միջնադար |
|
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
6.1.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Հ |
պահպանվել է վերնամասի 2 բեկոր |
|
|
|
6.1.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
|
Տ |
վերին կեսը կոտրված է, գլխիվայր հենած է ծառին |
|
7. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՀԻՆ ՀԱԽՈՒՄ» |
10-19 |
գյուղից 1.5 կմ հվ-աե, Հախում գետի աջ ափին |
Հ |
ավերված է |
|
|
7.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-19 |
գյուղատեղիում |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
7.1.1. |
|
Խաչքար |
12-13 |
հենած է եկեղեցու հս ճակատին |
Հ |
ստորին մասը բացակայում է |
|
|
|
7.1.2. |
|
Խաչքար Ղարայխանի |
17 դ. |
հենած է եկեղեցու հս ճակատին, նախորդի մոտ |
Հ |
ստորին բեկոր` ձիու պատկերաքանդակով |
|
|
|
7.1.3. |
|
Խաչքար Վարդանի և Եղիսաբեթի |
1648 թ. |
հենած է եկեղեցու հս ճակատին, նախորդի մոտ |
Հ |
կազմող՝ Մունան, ստորին մասը բացակայում է |
|
|
|
7.1.4. |
|
Տապանաքար |
17 դ. |
հենած է եկեղեցու հս ճակատին, նախորդի մոտ |
Հ |
արձանագիր է, կենցաղային պատկերաքանդակներով, կոտրված |
|
|
7.2. |
|
|
Եկեղեցի |
12-13 |
գյուղատեղիում |
Հ |
կիսավեր է |
|
|
|
7.2.1. |
|
Խաչքար |
1628 թ. |
ագուցված է եկեղեցու հս ավանդատան աե պատին |
Հ |
|
|
|
|
7.2.2. |
|
Խաչքար |
1648 թ. |
աղոթասրահում |
Հ |
բետոնով ամրացվել է գետնին |
|
|
|
7.2.3. |
|
Խաչքար Մարտիրոսի, Հովհաննեսի |
16-17 |
ագուցված է եկեղեցու աե ճակատին |
Հ |
|
|
|
|
7.2.4. |
|
Խաչքար Փիրումի, Շահատբարի, Հոդաննի |
15-16 |
եկեղեցու խորանում |
Հ |
ծառայում է որպես վեմքար |
|
8. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
12-13 |
գյուղի ամ եզրին, Նոր Վարագավանք տանող ճանապարհի աջ կողմում, «Բաղատեղեր» վայրում |
Տ |
կանգնեցված է գետնի մեջ |
|
9. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1985-1987 թթ. |
գյուղի հվ-ամ մասում, դպրոցի դիմաց |
Տ |
|
|
10. |
|
|
|
ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՆՈՐ ՎԱՐԱԳԱՎԱՆՔ (ԱՆԱՊԱՏ) |
12-13 |
գյուղից 2 կմ ամ, Անապատ սարի լանջին |
Հ |
հիմնադել են Նոր բերդի Դավիթ և Վասակ Բ Բագրատունի իշխանները |
|
|
10.1. |
|
|
Գավիթ |
13 դ. 2-րդ կես |
կից է Անապատ (սբ Նշան) եկեղեցու ամ ճակատին |
Հ |
փոքր, քանդված է ծածկը և հվ պատը |
|
|
|
10.1.1. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է գավթի ամ ճակատի վերնամասում |
Հ |
|
|
|
|
10.1.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է գավթի ամ ճակատի վերնամասում, նախորդի մոտ |
Հ |
|
|
|
10.2. |
|
|
Գերեզմանոց |
12-17 |
հիմնական հուշարձանախմբից հս-աե, բլրալանջին |
Հ |
ավերված է |
|
|
|
10.2.1. |
|
Խաչքար |
1659 թ. |
|
Հ |
Քրիստոսի պատկերաքանդակով, կազմող՝ Խաչատուր |
|
|
|
10.2.2. |
|
Մատուռ |
13 դ. |
|
Հ |
պահպանվել է հս պատը |
|
|
10.3. |
|
|
Եկեղեցի Անապատ (սբ Նշան) |
1193-1198 թթ. |
հիմնական հուշարձանախմբի հվ-աե մասում |
Հ |
երկխորան, կառուցել է Դավիթ Բագրատունին |
|
|
|
10.3.1. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին, մուտքից հս, որմնախորշի մեջ |
Հ |
արձանագիր է |
|
|
|
10.3.2. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին, մուտքից հվ, որմնախորշի մեջ |
Հ |
արձանագիր է |
|
|
10.4. |
|
|
Եկեղեցի սբ Աստվածածին (Կաթողիկե) |
1224-1237 թթ. |
հիմնական հուշարձանախմբի հս-աե մասում |
Հ |
գմբեթավոր դահլիճ, կառուցել է Դավիթ Բագրատունու որդի Վասակը, ճարտ.՝ Գազան Անեցի |
|
|
|
10.4.1. |
|
Խաչքար |
12-13 |
ագուցված է եկեղեցու հվ պատին, ներքուստ |
Տ |
|
|
|
|
10.4.2. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է եկեղեցու հվ-աե ավանդատան 1-ին հարկի հս պատին |
Հ |
|
|
|
|
10.4.3. |
|
Խաչքար |
13 դ. |
ագուցված է եկեղեցու հս-աե ավանդատան 1-ին հարկի հվ պատին |
Հ |
|
|
|
|
10.4.4. |
|
Խաչքար |
16 դ. |
ագուցված է եկեղեցու հս-աե 2-րդ հարկի ավանդատան թաղի մեջ |
Հ |
արձանագիր է |
|
|
10.5. |
|
|
Ժամատուն |
1237-1261 թթ. |
կից է սբ Աստվածածին եկեղեցու ամ ճակատին |
Հ |
մեծ, կիսավեր, կառուցել է վանքի առաջնորդ Հովհաննես Տավուշեցին |
|
|
|
10.5.1. |
|
Խաչքար |
12 դ. |
ժամատան հս պատի մոտ, ներքուստ |
Հ |
արձանագիր է, կոտրված |
|
|
|
10.5.2. |
|
Խաչքար |
12-13 |
ժամատան հվ-աե որմնասյան մոտ |
Հ |
արձանագիր է |
|
|
|
10.5.3. |
|
Խաչքար |
12-13 |
ժամատան հվ պատի մոտ |
Հ |
|
|
|
|
10.5.4. |
|
Խաչքար |
13-14 |
ժամատան հս պատի մոտ, ներքուստ |
Հ |
վերին ձախ անկյունը կոտրված է |
|
|
|
10.5.5. |
|
Խաչքար |
15-16 |
ժամատան հս պատի մոտ, ներքուստ |
Հ |
|
|
|
|
10.5.6. |
|
Խաչքար |
16-17 |
ժամատան հս պատի մոտ, ներքուստ |
Հ |
վերնամասը կոտրված է |
|
|
|
10.5.7. |
|
Խաչքար |
1647 թ. |
ժամատան հս պատի մոտ, ներքուստ |
Հ |
երկատված է |
|
|
|
10.5.8. |
|
Խաչքար |
1658 թ. |
ժամատան հս պատի մոտ, ներքուստ |
Հ |
բարձրությամբ երկատված է |
|
|
|
10.5.9. |
|
Խաչքար |
17 դ. |
ժամատան հս պատի մոտ, ներքուստ |
Հ |
արձանագիր է |
|
|
|
10.5.10. |
|
Խաչքար Մխիթարի |
1620 թ. |
ժամատան աե պատի մոտ |
Հ |
կանգնեցված է պատվանդանի վրա, կազմող՝ Վարդան երեց |
|
|
10.6. |
|
|
Մատուռ |
12 դ. վերջ |
կից է Անապատ եկեղեցու հվ ճակատին |
Հ |
քանդված է հվ պատը |
|
|
10.7. |
|
|
Տապանատուն |
1193 թ. |
սբ Աստվածածին և Անապատ եկեղեցիների միջև |
Հ |
կրկնահարկ, կառուցել է Դավիթ իշխանն իբրև տոհմական դամբարան |
10.61 ՎԵՐԻՆ ԿԱՐՄԻՐ ԱՂԲՅՈՒՐ գյուղ
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
|
1. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղի հս մասում |
Տ |
|
|
2. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
17-20 դդ. |
գյուղի հվ-ամ եզրի բլրալանջին, ճանապարհի ձախ կողմում |
Տ |
|
|
3. |
|
|
|
ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ |
19-20 դդ. |
գյուղի աե մասում, դպրոցի մոտ |
Տ |
|
|
4. |
|
|
|
ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ |
ուշ միջնադար-20 դ. |
գյուղից 3 կմ հս, Տավուշ գետի աջ վտակի աջ ափնյա թեք բլրալանջին, անասնապահական ֆերմաների տարածքում, «Մաֆլար» («Նափլար») վայրում |
Տ |
ավերված է |
|
|
4.1. |
|
|
Գերեզմանոց |
ուշ միջնադար-20 դ. |
գյուղատեղիի հս մասում, ֆերմաներից 0.5 կմ հեռու |
Տ |
կիսավեր է |
|
5. |
|
|
|
ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ |
Ք.ա. 2-1 հազ. |
գյուղից 2 կմ հս, «Մաֆլար» («Նափլար») վայրից 1 կմ հվ-աե |
Տ |
|
|
6. |
|
|
|
ԽԱՉՔԱՐ |
10-11 դդ. |
գյուղից 1 կմ հս, «Մատաղի սար» վայրում, հանդեր տանող ճանապարհի ձախ եզրին |
Հ |
|
|
7. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ |
1960 թ. |
գյուղի մեջ, գյուղապետարանի մոտ |
Տ |
|
|
8. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ |
1986-1987 թ. |
գյուղից 1.5 կմ հս-աե, «Ծակերի ձոր» վայրում |
Տ |
|
|
9. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ |
1960-70-ական թթ. |
գյուղի կենտրոնում, ճանապարհների խաչմերուկում, տնամերձ հողամասի ցանկապատի մեջ |
Տ |
|
|
10. |
|
|
|
ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ |
1977 թ. |
գյուղի հվ եզրին, բարձունքի վրա |
Հ |
|
|
|
Մ. Թոփուզյան |