Գլխավոր տեղեկություն

Տիպ

Կոնվենցիա

Тип

Исходный акт (01.08.2008-по сей день)

Статус

Գործում է

Первоисточник

ՀՀԱԳՆՊՏ 2008.12.30/10(18)

Принят

Հայաստանի Հանրապետություն

Дата принятия

19.09.1979

Дата подписания

19.09.1979

Дата вступления в силу

01.08.2008

Կ Ո Ն Վ Ե Ն Ց Ի Ա

ԵՎՐՈՊԱՅԻ ՎԱՅՐԻ ԲՆՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԲՆԱԿԱՆ ՄԻՋԱՎԱՅՐԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ

Ն ե ր ա ծ ու թ յ ու ն

Եվրոպայի խորհրդի Անդամ պետությունները և սույն փաստաթուղթն ստորագրող մյուս Կողմերը,

նկատի ունենալով, որ Եվրոպայի խորհուրդը նպատակ ունի իր անդամների միջև հասնելու առավել սերտ միասնության,

հաշվի առնելով Եվրոպայի խորհրդի` բնապահպանության ոլորտում այլ պետությունների հետ համագործակցելու ցանկությունը,

գիտակցելով, որ վայրի ֆլորան և ֆաունան հանդիսանում են գեղագիտական, գիտական, մշակութային, ժամանցային, տնտեսական, ինչպես նաև բնորոշ արժեքների բնական ժառանգություն, որն անհրաժեշտ է պահպանել և փոխանցել գալիք սերունդներին,

գիտակցելով վայրի ֆլորայի և ֆաունայի էական դերը կենսաբանական հավասարակշռության պահպանման գործում,

նկատի առնելով, որ վայրի ֆլորայի ու ֆաունայի բազմաթիվ տեսակներ զգալիորեն նվազում են, և դրանց որոշ տեսակներ կանգնած են անհետացման սպառնալիքի առջև,

գիտենալով, որ բնական միջավայրի պահպանությունն իրենից ներկայացնում է վայրի ֆլորայի ու ֆաունայի պաշտպանության և պահպանման կենսական տարր,

գիտակցելով, որ կառավարություններն իրենց ազգային ծրագրերում և նպատակներում պետք է հաշվի առնեն վայրի ֆլորայի ու ֆաունայի պահպանությունը, ինչպես նաև այն հանգամանքը, որ անհրաժեշտ է հաստատել միջազգային համագործակցություն մասնավորապես չվող տեսակների պահպանության նպատակով,

հաշվի առնելով համատեղ գործողությունների վերաբերյալ կառավարությունների և միջազգային կառույցների կողմից կատարվող լայնատարած հարցումները, մասնավորապես` Միավորված ազգերի կազմակերպության` Մարդու շրջակա միջավայրի հարցերին նվիրված` 1972թ. խորհրդաժողովի և Եվրոպայի խորհրդի խորհրդատվական վեհաժողովի շրջանակներում արտահայտված հարցումները,

ցանկություն ունենալով վայրի բնության պահպանության ոլորտում հետևել մասնավորապես Շրջակա միջավայրի հարցերին նվիրված նախարարական Երկրորդ եվրոպական խորհրդաժողովի 2-րդ Բանաձևի հանձնարարականներին,

պայմանավորվեցին հետևյալի մասին.

Գլուխ I

Ընդհանուր դրույթներ

Հոդված 1

1. Սույն Կոնվենցիայի նպատակն է ապահովել վայրի ֆլորայի ու ֆաունայի և նրանց բնական միջավայրերի պահպանությունը` առանձնակիորեն կարևորելով այն տեսակները և բնական միջավայրերը, որոնց պահպանման համար անհրաժեշտ է համագործակցություն մի քանի պետությունների կողմից, ինչպես նաև` խթանել նման համագործակցությունը:

2. Առանձնակիորեն կարևորվում են վտանգված և խոցելի, այդ թվում` վտանգված և խոցելի չվող տեսակները:

Հոդված 2

Պայմանավորվող կողմերը պետք է ձեռնարկեն անհրաժեշտ միջոցներ` վայրի ֆլորայի ու ֆաունայի պոպուլյացիաները հատկապես բնապահպանական, գիտական և մշակութային պահանջներին համապատասխանող մակարդակի վրա պահպանելու կամ դրանք այդ մակարդակին հարմարեցնելու համար` միևնույն ժամանակ հաշվի առնելով վտանգված ենթատեսակների, տեսակների կամ տարատեսակների տնտեսական և հանգստի հետ կապված կարիքներն ու պահանջները տեղական և տարածաշրջանային մասշտաբով:

Հոդված 3

1. Յուրաքանչյուր Պայմանավորվող կողմ պետք է ձեռնարկի քայլեր վայրի ֆլորայի, վայրի ֆաունայի և բնական միջավայրերի պահպանությանն ուղղված ազգային քաղաքականությունը խթանելու համար` հատուկ ուշադրություն դարձնելով վտանգված և խոցելի, հատկապես տեղական տեսակներին և վտանգված բնական միջավայրերին` համաձայն սույն Կոնվենցիայի դրույթների:

2. Յուրաքանչյուր Պայմանավորվող կողմ իր քաղաքականությունը ծրագրելիս ու մշակելիս, ինչպես նաև աղտոտման դեմ ուղղված իր միջոցառումներում պարտավորվում է հաշվի առնել վայրի ֆլորայի և ֆաունայի պահպանության հարցերը:

3. Յուրաքանչյուր Պայմանավորվող կողմ պետք է նպաստի լուսավորչական աշխատանքների կազմակերպմանը և տարածի ընդհանուր տեղեկություն վայրի ֆլորայի ու ֆաունայի տեսակների և բնական միջավայրերի պահպանման անհրաժեշտության վերաբերյալ:

Գլուխ II

Բնական միջավայրերի պահպանություն

Հոդված 4

1. Յուրաքանչյուր Պայմանավորվող կողմ պետք է ձեռնարկի համապատասխան և անհրաժեշտ օրենսդրական ու վարչական միջոցներ` վայրի ֆլորայի ու ֆաունայի տեսակների բնական միջավայրերի, հատկապես 1-ին և 2-րդ հավելվածներում նշված տեսակների, և վտանգված բնական միջավայրերի պահպանությունն ապահովելու նպատակով:

2. Պայմանավորվող կողմերն իրենց քաղաքականությունը ծրագրելիս ու մշակելիս պետք է հաշվի առնեն նախորդ կետում սահմանված` պաշտպանության ենթակա տարածքների պահպանման պահանջները` նման տարածքների վատթարացումից խուսափելու կամ այն հնարավորինս նվազեցնելու համար:

3. Պայմանավորվող կողմերը պարտավորվում են հատուկ ուշադրություն դարձնել 2-րդ և 3-րդ հավելվածներում նշված չվող տեսակների համար կարևոր և, ըստ միգրացիայի ուղիների, համապատասխանորեն տեղաբաշխված տարածքների պահպանությանը: Նման տարածքներին են պատկանում ձմեռելու, հանգրվանելու, կերակուր հայթայթելու, բազմացման և մազաթափման համար նախատեսված տարածքները:

4. Պայմանավորվող կողմերը պարտավորվում են պատշաճ կերպով համակարգել իրենց ջանքերը սույն հոդվածում հիշատակված բնական միջավայրերի պահպանության համար, երբ դրանք գտնվում են սահմանամերձ գոտիներում:

Գլուխ III

Տեսակների պահպանությունը

Հոդված 5

Յուրաքանչյուր Պայմանավորվող կողմ պետք է ձեռնարկի համապատասխան և անհրաժեշտ օրենսդրական ու վարչական միջոցներ` 1-ին հավելվածում նշված վայրի ֆլորայի տեսակների հատուկ պահպանությունն ապահովելու նպատակով: Պետք է արգելվի նման բույսերը դիտավորությամբ պոկելը, հավաքելը, կտրելը կամ արմատախիլ անելը: Յուրաքանչյուր Պայմանավորվող կողմ պետք է հարկ եղած դեպքում արգելի այդ տեսակների ձեռքբերումը կամ վաճառքը:

Հոդված 6

Յուրաքանչյուր Պայմանավորվող կողմ պետք է ձեռնարկի համապատասխան և անհրաժեշտ օրենսդրական ու վարչական միջոցներ` 2-րդ հավելվածում նշված վայրի ֆաունայի տեսակների հատուկ պահպանությունն ապահովելու նպատակով: Նշված տեսակների նկատմամբ պետք է մասնավորապես արգելվեն հետևյալ գործողությունները.

ա. կանխամտածված կերպով ապօրինի հայթայթման, պահելու և դիտավորյալ սպանության բոլոր ձևերը,

բ. կանխամտածված կերպով բազմացման կամ հանգստի տեղանքներին վնաս հասցնելը կամ դրանք ավերելը,

գ. վայրի ֆաունային կանխամտածված կերպով անհանգստություն պատճառելը հատկապես բազմացման, աճեցման և ձմեռային քնի շրջանում` այնքանով, որքանով անհանգստություն պատճառելն էական կլինի սույն Կոնվենցիայի նպատակների առնչությամբ,

դ. կանխամտածված կերպով ձվերը ոչնչացնելը կամ դրանք վայրի բնությունից հավաքելը կամ պահելը նույնիսկ դատարկ վիճակում,

ե. կենդանի կամ մահացած վիճակում նշված կենդանիների, այդ թվում նաև` խրտվիլակների և նրանց հեշտությամբ ճանաչվող մասի ձեռքբերումը կամ ներքին առևտուրը այն դեպքերում, երբ դա կնպաստեր սույն հոդվածի դրույթների արդյունավետությանը:

Հոդված 7

1. Յուրաքանչյուր Պայմանավորվող կողմ պետք է ձեռնարկի համապատասխան և անհրաժեշտ օրենսդրական ու վարչական միջոցներ` 3-րդ հավելվածում նշված վայրի ֆաունայի տեսակների պահպանությունն ապահովելու նպատակով:

2. 3-րդ հավելվածում նշված վայրի ֆաունայի տեսակների ցանկացած օգտագործում պետք է կարգավորվի պոպուլյացիաներին վտանգից զերծ պահելու նպատակով` հաշվի առնելով 2-րդ հոդվածի պահանջները:

3. Ձեռնարկվող միջոցները պետք է ներառեն.

ա. օգտագործումը կարգավորող արգելման սեզոններ և/կամ այլ ընթացակարգեր,

բ. ժամանակավոր կամ տեղական օգտագործման արգելում` պոպուլյացիայի բավարար քանակությունը վերականգնելու նպատակով,

գ. կենդանի և մահացած վայրի կենդանիների վաճառքի, վաճառքի նպատակներով պահման, տեղափոխման կամ առաջարկման ընթացակարգերի համապատասխան կարգավորում:

Հոդված 8

Սույն Կոնվենցիայի 3-րդ հավելվածում նշված վայրի ֆաունայի տեսակների ապօրինի որսի և սպանության հետ կապված դեպքերում, ինչպես նաև, 9-րդ հոդվածի համաձայն, 2-րդ հավելվածում հիշատակված տեսակների նկատմամբ բացառությունների կիրառման դեպքում Պայմանավորվող կողմերը պետք է միանշանակորեն արգելեն որսի և սպանության նպատակով օգտագործվող բոլոր միջոցների, ինչպես նաև տվյալ վայրում տեսակների պոպուլյացիաների անհետացմանը նպաստող կամ նրանց լուրջ վնաս հասցնող միջոցների օգտագործումը: Սույն դրույթը մասնավորապես վերաբերում է 4-րդ հավելվածում նշված միջոցներին:

Հոդված 9

1. Յուրաքանչյուր Պայմանավորվող կողմ կարող է դիմել բացառությունների` կապված 4-րդ, 5-րդ, 6-րդ և 7-րդ հոդվածներով սահմանված դրույթների կիրառման, ինչպես նաև 8-րդ հոդվածում հիշատակված միջոցների օգտագործման արգելման հետ, եթե առկա չէ այլ բավարար լուծում, և եթե այդ բացառությունը վտանգ չի ներկայացնի տվյալ պոպուլյացիայի գոյատևման համար.

- ֆլորայի և ֆաունայի պահպանության համար,

- հացահատիկային կուլտուրաներին, ընտանի կենդանիներին, անտառին, ձկնատեսակներին և տնտեսության այլ ձևերին հասցվելիք լուրջ վնասը կանխելու նպատակով,

- ելնելով հասարակության առողջության և անվտանգության, օդի անվտանգության և այլ առաջնահերթ հանրային շահերից,

- հետազոտական և կրթական աշխատանքների, պոպուլյացիայի վերականգնման, վերարտադրման և բազմացման նպատակով,

- խիստ հսկողության պայմաններում ընտրովի կարգով և սահմանափակ քանակությամբ թույլատրել որոշ վայրի բույսեր հավաքելը, առանձին վայրի կենդանիներ պահելը կամ այլ խելամիտ նպատակներով դրանք օգտագործելը:

2. Պայմանավորվող կողմերը պետք է Մշտական կոմիտեին յուրաքանչյուր 2 տարին մեկ ներկայացնեն հաշվետվություններ նախորդ կետի համաձայն արված բացառությունների վերաբերյալ: Այդ հաշվետվություններում պետք է հիշատակված լինեն.

- բացառությունների ենթակա կամ նախկինում բացառությունների առարկա հանդիսացող պոպուլյացիաները, հնարավորության դեպքում` նաև ներգրավված նմուշների քանակը,

- սպանության կամ որսի համար թույլատրված միջոցները,

- ռիսկային այն պայմանները և ժամանակային ու տեղային այն հանգամանքները, որոնց դեպքում շնորհվել են բացառությունները,

- պետական այն մարմինը, որը լիազորված է հայտարարելու, որ այս պայմանները կատարված են, ինչպես նաև` որոշումներ կայացնելու օգտագործման համար թույլատրվելիք միջոցների, դրանց սահմանափակումների և դրանք իրականացնելու համար համապատասխան ցուցումներ ունեցող անձանց վերաբերյալ,

- վերահսկումն իրականացնելու նպատակով ներգրավված միջոցները:

Գլուխ IV

Հատուկ դրույթներ չվող տեսակների պահպանության համար

Հոդված 10

1. Պայմանավորվող կողմերը, ի լրումն 4-րդ, 6-րդ, 7-րդ և 8-րդ հոդվածներում նշված միջոցների, պարտավորվում են համակարգել իրենց ջանքերը 2-րդ և 3-րդ հավելվածներում նշված այն չվող տեսակների պահպանության համար, որոնց տարաբնակեցման տիրույթը հասնում է դեպի իրենց տարածքները:

2. Պայմանավորվող կողմերը պետք է ձեռնարկեն միջոցներ` երաշխավորելու համար, որ արգելման սեզոնները և/կամ 7-րդ հոդվածի 3.ա կետով սահմանված օգտագործումը կարգավորող մյուս ընթացակարգերը լինեն համարժեք և բաշխվեն համապատասխանաբար` 3-րդ հավելվածում նշված չվող տեսակների պահանջներին համապատասխանելու համար:

Գլուխ V

Լրացուցիչ դրույթներ

Հոդված 11

1. Սույն Կոնվենցիայի դրույթներն իրականացնելիս Պայմանավորվող կողմերը պարտավորվում են.

ա. համագործակցել ըստ անհրաժեշտության և հատկապես այն դեպքերում, երբ դա կբարձրացնի սույն Կոնվենցիայի հոդվածներով նախատեսվող միջոցների արդյունավետությունը,

բ. խրախուսել և համակարգել սույն Կոնվենցիայի նպատակներին առնչվող հետազոտական աշխատանքները:

2. Յուրաքանչյուր Պայմանավորվող կողմ պարտավորվում է.

ա. խրախուսել վայրի ֆլորայի ու ֆաունայի տեղական տեսակների վերարտադրությունը, երբ դա նպաստում է վտանգված տեսակների պահպանությանը, եթե հետազոտությունն առաջին հերթին իրականացվում է այլ Պայմանավորվող կողմերի` նման վերարտադրության արդյունավետությունն ու թույլատրելիությունը հաստատելու փորձի լույսի ներքո,

բ. խստորեն վերահսկել ոչ տեղական տեսակների ներմուծումը:

3. Յուրաքանչյուր Պայմանավորվող կողմ պետք է Մշտական կոմիտեին տեղեկացնի իր տարածքում լիարժեք պաշտպանություն ստացող և 1-ին ու 2-րդ հավելվածներում չընդգրկված տեսակների մասին:

Հոդված 12

Պայմանավորվող կողմերը կարող են ընդունել վայրի ֆլորայի ու ֆաունայի և նրանց բնական միջավայրերի պահպանությանն ուղղված ավելի խիստ միջոցներ, քան սահմանված են Կոնվենցիայով:

Գլուխ VI

Մշտական կոմիտե

Հոդված 13

1. Սույն Կոնվենցիայի նպատակներով պետք է հիմնվի Մշտական կոմիտե:

2. Մշտական կոմիտեում յուրաքանչյուր Կողմի կարող է ներկայացնել մի քանի պատվիրակ: Յուրաքանչյուր պատվիրակություն կունենա մեկ ձայնի իրավունք: Եվրոպական տնտեսական համայնքը իր լիազորությունների սահմաններում կօգտվի քվեարկելու իր իրավունքից. ընդ որում` քվեների թիվը պետք է հավասար լինի սույն Կոնվենցիայի Պայմանավորվող կողմ հանդիսացող Անդամ պետությունների թվին:

Եվրոպական տնտեսական համայնքը չի կարող օգտվել քվեարկելու իր իրավունքից, եթե շահագրգիռ Անդամ պետություններն օգտվում են իրենց իրավունքից. և` հակառակը:

3. Եվրոպայի խորհրդի յուրաքանչյուր Անդամ պետություն, որը չի հանդիսանում սույն Կոնվենցիայի Պայմանավորվող կողմ, կարող է Հանձնաժողովում ներկայացված լինել որպես դիտորդ:

Մշտական կոմիտեն միաձայն որոշումով կարող է իր հանդիպումներից որևէ մեկին որպես դիտորդի հրավիրել Եվրոպայի խորհրդի Անդամ չհանդիսացող յուրաքանչյուր պետության, որը սույն Կոնվենցիայի Կողմ չէ:

Վայրի ֆաունայի ու ֆլորայի և նրանց բնական միջավայրերի պահպանության ու կառավարման համար տեխնիկական հնարավորություններ ունեցող ցանկացած մարմին կամ կառույց, որը պատկանում է հետևյալ խմբերից որևէ մեկին.

ա. միջազգային կառավարական կամ ոչ կառավարական կառույցներ կամ մարմիններ, ինչպես նաև ազգային կառավարական կառույցներ կամ մարմիններ,

բ. համապատասխան պետության կողմից հիշյալ նպատակով հավանության արժանացված ազգային ոչ կառավարական կառույցները կամ մարմինները կարող են Հանձնաժողովի հանդիպումից առնվազն 3 ամիս առաջ տեղեկացնել Եվրոպայի խորհրդի Գլխավոր քարտուղարին այդ հանդիպմանը որպես դիտորդ մասնակցելու իրենց ցանկության մասին: Նրանց մասնակցությունը թույլատրվում է, եթե հանդիպումից առնվազն մեկ ամիս առաջ Պայմանավորվող կողմերի մեկ երրորդը Գլխավոր քարտուղարին չի տեղեկացնում իր առարկության մասին:

4. Մշտական կոմիտեն պետք է գումարվի Եվրոպայի խորհրդի Գլխավոր քարտուղարի կողմից: Հանձնաժողովի առաջին հանդիպումը պետք է անցկացվի Կոնվենցիայի ուժի մեջ մտնելուց հետո` մեկ տարվա ընթացքում: Հետագայում այն պետք է գումարվի առնվազն երկու տարին մեկ անգամ, ինչպես նաև` ցանկացած ժամանակ, երբ դա պահանջում է Պայմանավորվող կողմերի մեծամասնությունը:

5. Պայմանավորվող կողմերի մեծամասնությունը պետք է ապահովի քվորում Մշտական կոմիտեի հանդիպումն անցկացնելու համար:

6. Ելնելով սույն Կոնվենցիայի դրույթներից` Մշտական կոմիտեն պետք է մշակի իր սեփական ընթացակարգային նորմերը:

Հոդված 14

1. Մշտական կոմիտեն պետք է պատասխանատու լինի սույն Կոնվենցիայի կիրառմանը հետևելու համար: Մասնավորապես նա կարող է.

- վերանայել սույն Կոնվենցիայի դրույթները, այդ թվում` դրա հավելվածները, և ուսումնասիրել յուրաքանչյուր անհրաժեշտ փոփոխություն,

- Պայմանավորվող կողմերին տալ հանձնարարականներ սույն Կոնվենցիայի նպատակներով ձեռնարկվելիք միջոցառումների վերաբերյալ,

- առաջարկել համապատասխան միջոցներ` սույն Կոնվենցիայի շրջանակներում ձեռնարկվող միջոցառումների վերաբերյալ հանրությանը տեղեկացված պահելու նպատակով,

- Նախարարների կոմիտեին տալ հանձնարարականներ Եվրոպայի խորհրդի Անդամ չհանդիսացող պետություններին սույն Կոնվենցիային միանալու հրավերների վերաբերյալ,

- ներկայացնել ցանկացած առաջարկություն սույն Կոնվենցիայի արդյունավետությունը բարձրացնելու, այդ թվում` Կոնվենցիայի Պայմանավորվող կողմ չհանդիսացող պետությունների հետ համաձայնագրեր կնքելու նպատակով: Այդ առաջարկությունները կբարձրացնեն տեսակների կամ տեսակների խմբերի պահպանության արդյունավետությունը:

2. Իր գործառույթները հեշտացնելու նպատակով Մշտական կոմիտեն կարող է իր սեփական նախաձեռնությամբ կազմակերպել փորձագետների խմբերի հանդիպումներ:

Հոդված 15

Յուրաքանչյուր հանդիպումից հետո Մշտական կոմիտեն պետք է Եվրոպայի խորհրդի Նախարարների կոմիտեին ներկայացնի հաշվետվություն իր աշխատանքի, ինչպես նաև Կոնվենցիայի գործարկման վերաբերյալ:

Գլուխ VII

Փոփոխություններ

Հոդված 16

1. Սույն Կոնվենցիայի հոդվածներում Պայմանավորվող կողմի կամ Նախարարների կոմիտեի կողմից առաջարկվող ցանկացած փոփոխություն պետք է փոխանցվի Եվրոպայի խորհրդի Գլխավոր քարտուղարին և նրա կողմից Մշտական կոմիտեի հանդիպումից առնվազն երկու ամիս առաջ ուղարկվի Եվրոպայի խորհրդի Անդամ պետություններին, պայմանագիրը ստորագրող յուրաքանչյուր կողմի, Պայմանավորվող կողմի, 19-րդ հոդվածի դրույթների համաձայն` սույն Կոնվենցիան ստորագրելու համար հրավիրված յուրաքանչյուր պետության և, 20-րդ հոդվածի դրույթների համաձայն, նրան միանալու նպատակով հրավիրված ցանկացած պետության:

2. Նախորդ կետի համաձայն առաջարկված ցանկացած փոփոխություն պետք է ուսումնասիրվի Մշտական կոմիտեի կողմից, որը.

ա. 1-ից 12-րդ հոդվածներում փոփոխություններ կատարելու համար պետք է ձայների երեք քառորդ մեծամասնությամբ ընդունված տեքստը հանձնի Պայմանավորվող կողմերին` ընդունելու նպատակով,

բ. 13-ից 24-րդ հոդվածներում փոփոխություններ կատարելու համար պետք է ձայների երեք քառորդ մեծամասնությամբ ընդունված տեքստը ներկայացվի Նախարարների կոմիտեին` հավանություն ստանալու նպատակով: Հավանություն ստանալուց հետո տեքստը պետք է փոխանցվի Պայմանավորվող կողմերին` ընդունելու նպատակով:

3. Փոփոխությունն ուժի մեջ է մտնում բոլոր Պայմանավորվող կողմերի` այն ընդունելու մասին Գլխավոր քարտուղարին տեղեկացնելու երեսուներորդ օրը:

4. Սույն հոդվածի 1-ին, 2.ա և 3-րդ կետերի դրույթները կկիրառվեն սույն Կոնվենցիայի նոր հավելվածների ընդունման նկատմամբ:

Հոդված 17

1. Սույն Կոնվենցիայի հավելվածներում Պայմանավորվող կողմերի կամ Նախարարների կոմիտեի կողմից առաջարկվող ցանկացած փոփոխություն պետք է փոխանցվի Եվրոպայի խորհրդի Գլխավոր քարտուղարին և նրա կողմից Մշտական կոմիտեի հանդիպումից առնվազն 2 ամիս առաջ ուղարկվի Եվրոպայի խորհրդի Անդամ պետություններին, պայմանագիրը ստորագրող յուրաքանչյուր կողմի, Պայմանավորվող յուրաքանչյուր կողմի, 19-րդ հոդվածի դրույթների համաձայն` սույն Կոնվենցիան ստորագրելու հրավիրված յուրաքանչյուր պետության և, 20-րդ հոդվածի դրույթների համաձայն, նրան միանալու հրավիրված յուրաքանչյուր պետության:

2. Նախորդ կետի դրույթներով առաջարկված ցանկացած փոփոխություն պետք է ուսումնասիրվի Մշտական կոմիտեի կողմից, որը կարող է ընդունել այն Պայմանավորվող կողմերի ձայների 2/3 մեծամասնությամբ: Ընդունված տեքստը պետք է փոխանցվի Պայմանավորվող կողմերին:

3. Մշտական կոմիտեի կողմից ընդունվելուց 3 ամիս անց, եթե Պայմանավորվող կողմերի մեկ երրորդը չի ներկայացնում որևէ առարկություն, ցանկացած փոփոխություն պետք է ուժի մեջ մտնի Պայմանավորվող այն կողմերի համար, որոնք առարկություններ չեն ներկայացրել:

Գլուխ VIII

Վեճերի կարգավորում

Հոդված 18

1. Մշտական կոմիտեն պետք է կիրառի առավելագույն ջանքեր` սույն Կոնվենցիայի իրականացումից բխող յուրաքանչյուր դժվարություն բարեկամաբար կարգավորելու նպատակով:

2. Սույն Կոնվենցիայի մեկնաբանմանը կամ կիրառմանը վերաբերող` Պայմանավորվող կողմերի միջև ծագած ցանկացած վեճ, որը չի լուծվել նախորդ կետի դրույթների հիման վրա կամ շահագրգիռ կողմերի միջև բանակցությունների միջոցով, Կողմերի խնդրանքով ներկայացվում է արբիտրաժային դատարան, եթե նշված կողմերի միջև չկա այլ պայմանավորվածություն: Յուրաքանչյուր Կողմ պետք է նշանակի մեկ միջնորդ դատավոր, և այդ երկու միջնորդ դատավորները պետք է նշանակեն երրորդ միջնորդ դատավորին: Սույն հոդվածի 3-րդ կետի դրույթների համաձայն, եթե Կողմերից մեկը արբիտրաժի հայտ ներկայացնելուց հետո` 3 ամսվա ընթացքում, չի նշանակել իր միջնորդ դատավորին, ապա վերջինս պետք է նշանակվի մյուս Կողմի խնդրանքով` Մարդու իրավունքի եվրոպական դատարանի նախագահի կողմից` հետագա 3 ամիսների ընթացքում: Նույն ընթացակարգը կիրառվում է այն դեպքերում, երբ առաջին երկու դատավորների նշանակմանը հաջորդող երեք ամիսների ընթացքում միջնորդ դատավորները ի վիճակի չեն համաձայնության գալու երրորդ դատավորի նշանակման շուրջ:

3. Եթե առկա է վեճ երկու Պայմանավորվող կողմերի միջև, որոնցից մեկը Անդամ է Եվրոպական տնտեսական համայնքին, որն ինքնին հանդիսանում է Պայմանավորվող կողմ, մյուս Պայմանավորվող կողմը արբիտրաժի խնդրանքը հասցեագրում է ինչպես այդ Պայմանավորվող կողմին, այնպես էլ համայնքին: Եվ Պայմանավորվող կողմը, և համայնքը հայտն ստանալուց հետո` երկու ամսվա ընթացքում, համատեղ պետք է ծանուցեն, թե իրենցից որ մեկը կամ արդյոք իրենք միասին կհանդիսանան վեճի կողմ: Նշված ժամկետում նման ծանուցման բացակայության դեպքում Անդամ պետությունը և համայնքը պետք է դիտարկվեն որպես վեճի միևնույն կողմ արբիտրաժային դատարանի սահմանադրությունը և ընթացակարգը ղեկավարող դրույթների կիրառման նպատակով: Նույնը պետք է կիրառվի այն դեպքում, երբ Անդամ պետությունը և համայնքը համատեղ ներկայանում են որպես վեճի մեկ կողմ:

4. Արբիտրաժային դատարանը պետք է մշակի իր սեփական ընթացակարգային նորմերը: Նրա որոշումները պետք է կայացվեն ձայների մեծամասնությամբ: Արբիտրաժային դատարանի որոշումը պետք է լինի վերջնական և պարտադիր:

5. Վեճի մասնակից յուրաքանչյուր Կողմ պետք է ստանձնի իր նշանակած միջնորդ դատավորի ծախսերը, իսկ երրորդ միջնորդ դատավորի ծախսերը, ինչպես նաև արբիտրաժի ընթացքում առաջացող այլ ծախսեր, պետք է հավասարաչափ բաշխվեն Կողմերի միջև:

Գլուխ IX

Եզրափակիչ դրույթներ

Հոդված 19

1. Սույն Կոնվենցիան բաց է ստորագրման համար Եվրոպայի խորհրդի Անդամ պետությունների, ինչպես նաև դրա մշակմանը մասնակցած` Անդամ չհանդիսացող պետությունների և Եվրոպական տնտեսական համայնքի առջև:

Մինչև Կոնվենցիայի ուժի մեջ մտնելու ամսաթիվը այն պետք է բաց լինի ստորագրման համար Նախարարների կոմիտեի կողմից հրավիրված յուրաքանչյուր պետության առջև:

2. Կոնվենցիան ուժի մեջ է մտնում հինգ պետությունների (որոնցից առնվազն չորսը Եվրոպայի խորհրդի Անդամներ են) կողմից նախորդ կետի դրույթների համաձայն Կոնվենցիայով պարտավորված լինելու մասին համաձայնություն հայտնելուն հաջորդող եռամսյա ժամկետը լրանալուց հետո` հաջորդ ամսվա առաջին օրը:

3. Յուրաքանչյուր ստորագրող պետության կամ Եվրոպական տնտեսական համայնքի համար, որոնք հետագայում արտահայտում են Կոնվենցիայով պարտավորված լինելու մասին իրենց համաձայնությունը, Կոնվենցիան ուժի մեջ է մտնում վավերագիրը, ընդունման կամ հաստատման մասին փաստաթուղթն ի պահ հանձնելուն հաջորդող եռամսյա ժամկետը լրանալուց հետո` հաջորդ ամսվա առաջին օրը:

Հոդված 20

1. Սույն Կոնվենցիայի ուժի մեջ մտնելուց հետո Եվրոպայի խորհրդի Նախարարների կոմիտեն Պայմանավորվող կողմերի հետ խորհրդակցելուց հետո կարող է Կոնվենցիային միանալու համար հրավիրել Խորհրդի Անդամ չհանդիսացող ցանկացած պետության, որը, հրավիրված լինելով ստորագրելու այն, համաձայն 19-րդ հոդվածով սահմանված դրույթների, դեռևս չի արել դա, ինչպես նաև Անդամ չհանդիսացող ցանկացած այլ պետության:

2. Յուրաքանչյուր միացող պետության համար Կոնվենցիան ուժի մեջ է մտնում Եվրոպայի խորհրդի Գլխավոր քարտուղարին միանալու մասին փաստաթուղթն ի պահ հանձնելուն հաջորդող եռամսյա ժամկետը լրանալուց հետո` հաջորդ ամսվա առաջին օրը:

Հոդված 21

1. Ստորագրման ժամանակ կամ վավերագիրը, ընդունման, հաստատման կամ միանալու մասին փաստաթուղթն ի պահ հանձնելիս յուրաքանչյուր պետություն կարող է նշել այն տարածքը կամ տարածքները, որոնց նկատմամբ պետք է կիրառվի սույն Կոնվենցիան:

2. Վավերագիրը, ընդունման, հաստատման կամ միանալու մասին փաստաթուղթն ի պահ հանձնելիս կամ դրանից հետո յուրաքանչյուր Պայմանավորվող կողմ կարող է Եվրոպայի խորհրդի Գլխավոր քարտուղարին հասցեագրված հայտարարության միջոցով ընդլայնել սույն Կոնվենցիայի կիրառումը ցանկացած այլ տարածքի նկատմամբ, որը նշված է հայտարարության մեջ, և որի միջազգային հարաբերությունների համար ինքը պատասխանատու է, կամ որի անունից լիազորված է` ստանձնելու պարտավորություններ:

3. Նախորդ կետի համաձայն արված ցանկացած հայտարարություն` կապված դրանում նշված ցանկացած տարածքի հետ, կարող է հետ վերցվել Գլխավոր քարտուղարին հասցեագրված ծանուցման միջոցով: Հետ վերցնելն ուժի մեջ կմտնի ծանուցումը Գլխավոր քարտուղարի ստանալուն հաջորդող վեցամսյա ժամկետը լրանալուց հետո` հաջորդ ամսվա առաջին օրը:

Հոդված 22

1. Ստորագրման ժամանակ կամ վավերագիրն ընդունելիս, հաստատելիս կամ միանալու մասին փաստաթուղթն ի պահ հանձնելիս յուրաքանչյուր պետություն կարող է կատարել մեկ կամ մի քանի վերապահում 1-ից 3-րդ հավելվածներով սահմանված որոշակի տեսակների և/կամ տվյալ վերապահման կամ վերապահումների մեջ նշված հատուկ տեսակների համար, ինչպես նաև 4-րդ հավելվածում նշված` սպանելու, որսի և օգտագործման որոշակի միջոցների և մեթոդների վերաբերյալ: Ոչ մի ընդհանուր բնույթի վերապահում չի թույլատրվում:

2. Յուրաքանչյուր Պայմանավորվող կողմ, որն ընդլայնում է սույն Կոնվենցիայի կիրառումը 21-րդ հոդվածի 2-րդ կետում նշված տարածքներին վերաբերող հայտարարությամբ, կարող է կատարել մեկ կամ ավելի վերապահում` ելնելով նախորդ կետի դրույթներից:

3. Ոչ մի այլ վերապահում չի թույլատրվում:

4. Սույն հոդվածի 1-ին և 2-րդ կետերով վերապահում արած ցանկացած Պայմանավորվող կողմ կարող է ամբողջությամբ կամ մասնակիորեն հետ վերցնել դրանք Եվրոպայի խորհրդի Գլխավոր քարտուղարին հասցեագրված ծանուցմամբ:

Հոդված 23

1. Յուրաքանչյուր Պայմանավորվող կողմ կարող է Եվրոպայի խորհրդի Գլխավոր քարտուղարին հասցեագրված ծանուցմամբ ցանկացած ժամանակ չեղյալ հայտարարել սույն Կոնվենցիան:

2. Կոնվենցիայի նման դադարեցումն ուժի մեջ է մտնում ծանուցումը Գլխավոր քարտուղարի ստանալուն հաջորդող վեցամսյա ժամկետը լրանալուց հետո` հաջորդ ամսվա առաջին օրը:

Հոդված 24

Եվրոպայի խորհրդի Գլխավոր քարտուղարը պետք է տեղեկացնի Եվրոպայի խորհրդի Անդամ պետություններին, ցանկացած ստորագրող պետության, Եվրոպական տնտեսական համայնքին, եթե վերջինս հանդիսանում է սույն Կոնվենցիայի Անդամ, ինչպես նաև յուրաքանչյուր Պայմանավորվող կողմի.

ա. յուրաքանչյուր ստորագրման,

բ. յուրաքանչյուր վավերագիր, ընդունման, հաստատման կամ միանալու մասին փաստաթուղթ ի պահ հանձնելու,

գ. 19-րդ և 20-րդ հոդվածների համաձայն սույն Կոնվենցիայի ուժի մեջ մտնելու ցանկացած ամսաթվի,

դ. 13-րդ հոդվածի 3-րդ կետի դրույթների համաձայն հաղորդված ցանկացած տեղեկատվության,

ե. 15-րդ հոդվածի դրույթների համաձայն ներկայացված ցանկացած հաշվետվության,

զ. 16-րդ և 17-րդ հոդվածների համաձայն ընդունված յուրաքանչյուր փոփոխության կամ նոր հավելվածի և յուրաքանչյուր փոփոխության կամ նոր հավելվածի ուժի մեջ մտնելու ժամկետի,

է. 21-րդ հոդվածի 2-րդ և 3-րդ կետերի դրույթների համաձայն կազմված ցանկացած հայտարարության,

ը. 22-րդ հոդվածի 1-ին և 2-րդ կետերի համաձայն արված ցանկացած վերապահման,

թ. 22-րդ հոդված 4-րդ կետի համաձայն յուրաքանչյուր վերապահում հետ վերցնելու,

ժ. 23-րդ հոդվածի համաձայն տրվող ցանկացած ծանուցման և չեղյալ հայտարարման ուժի մեջ մտնելու ժամկետի մասին:

Ի հավաստումն որի` ներքոստորագրյալները, ունենալով պատշաճ լիազորություններ, ստորագրեցին սույն Կոնվենցիան:

Կատարված է Բեռնում 1979 թ. սեպտեմբերի 19-ին, անգլերեն և ֆրանսերեն, ընդ որում` երկու տեքստերն էլ հավասարազոր են, կազմված մեկ օրինակով, որն ի պահ է հանձնվում Եվրոպայի խորհրդի արխիվին: Եվրոպայի խորհրդի Գլխավոր քարտուղարը պետք է հավաստված օրինակները փոխանցի Եվրոպայի խորհրդի Անդամ պետություններին, յուրաքանչյուր ստորագրող պետության, Եվրոպական տնտեսական միությանը, եթե վերջինս հանդիսանում է սույն Կոնվենցիան ստորագրող Կողմ, Կոնվենցիան ստորագրելու կամ դրան միանալու նպատակով հրավիրված յուրաքանչյուր պետության:

Կոնվենցիան ՀՀ-ի համար ուժի մեջ է մտել 2008թ-ի օգոստոսի 1-ից:

Ց Ա Ն Կ

Վայրի բնության և բնական միջավայրի պահպանության մասին կոնվենցիայի մասնակից պետությունների

Պետություն	Ստորագրել է	Վավերացրել է	Ուժի մեջ է մտել
Ալբանիա	30.10.1995	13.01.1999	01.05.1999
Անդորրա	11.05.2000	13.10.2000	01.02.2001
Հայաստան	13.03.2006	14.04.2008	01.08.2008
Ավստրիա	19.09.1979	02.05.1983	01.09.1983
Ադրբեջան		28.03.2000	01.07.2000
Բելգիա	09.09.1979	24.08.1990	01.12.1990
Բոսնիա Հերցոգովինա	17.11.2008
Բուլղարիա		31.01.1991	01.05.1991
Խորվաթիա	03.11.1999	03.07.2000	01.11.2000
Կիպրոս	21.10.1981	16.05.1988	01.09.1988
Չեխիա	08.10.1997	25.02.1998	01.06.1998
Դանիա	09.09.1979	08.09.1982	01.01.1983
Էստոնիա		03.08.1992	01.12.1992
Ֆինլանդիա	19.09.1979	09.12.1985	01.04.1986
Ֆրանսիա	19.09.1979	26.04.1990	01.08.1990
Գերմանիա	19.09.1979	13.12.1984	01.04.1985
Հունաստան	19.09.1979	13.06.1983	01.10.1983
Հունգարիա		16.11.1989	01.03.1990
Իսլանդիա	17.06.1993	17.06.1993	01.10.1993
Իռլանդիա	19.09.1979	23.04.1982	01.08.1982
Իտալիա	19.09.1979	11.02.1982	01.06.1982
Լատվիա	23.01.1997	23.01.1997	01.05.1997
Լիխտենշտեյն	19.09.1979	30.10.1980	01.06.1982
Լիտվա	28.09.1994	05.09.1996	01.01.1997
Մալթա	26.11.1993	26.11.1993	01.03.1994
Լյուքսեմբուրգ	19.09.1979	23.03.1982	01.07.1982
Մոլդովա		24.05.1994	01.09.1994
Մոնակո		07.02.1994	01.06.1994
Նիդեռլանդներ	19.09.1979	28.10.1980	01.06.1982
Նորվեգիա	19.09.1979	27.05.1986	01.09.1986
Լեհաստան	24.03.1995	13.09.1995	01.01.1996
Ռումինիա		18.05.1993	01.09.1993
Սերբիա	09.01.2008	09.01.2008	01.05.2008
Սլովակիա	28.04.1994	23.09.1996	01.01.1997
Սլովենիա	20.10.1998	29.09.1999	01.01.2000
Իսպանիա	19.09.1979	27.05.1986	01.09.1986
Շվեդիա	19.09.1979	14.06.1983	01.10.1983
Շվեյցարիա	19.09.1979	12.03.1981	01.06.1982
Նախկին Հարավսլավիա Մակեդոնիայի Հանրապետություն	17.12.1998	17.12.1998	01.04.1999
Թուրքիա	19.09.1979	02.05.1984	01.09.1984
Ուկրաինա	17.08.1998	05.01.1999	01.05.1999
Մեծ Բրիտանիա	19.09.1979	28.05.1982	01.09.1982
Բուրկինա Ֆասո		14.06.1990	01.10.1990
Մարոկկո		25.04.2001	01.08.2001
Սենեգալ		13.04.1987	01.08.1987
Թունիս		12.01.1996	01.05.1996
Եվրոպական համայնք	19.09.1979	07.05.1982	01.09.1982

Հ Ա Վ Ե Լ Վ Ա Ծ 1*

Ֆլորայի խստորեն պահպանվող տեսակներ

(Med.) = Միջերկրածովյան

PTERIDOPHYTA

ASPLENIACEAE - Լեզվապտերազգիներ

Asplenium hemionitis L.

Asplenium jahandiezii (Litard.) Rouy

BLECHNACEAE - Բլեխնումազգիներ

Woodwardia radicans (L.) Sm.

DICKSONIACEAE

Culcita macrocarpa C.Presl

DRYOPTERIDACEAE - Վահանապտերազգիներ
Dryopteris corleyi Fraser‑Jenk.

HYMENOPHYLLACEAE- Բարակատերևազգիներ

Trichomanes speciosum Willd.

ISOETACEAE - Իզոետազգիներ

Isoetes boryana Durieu

Isoetes malinverniana Ces. & De Not.

MARSILEACEAE – Մարսիլազգիներ

Marsilea batardae Launert

Marsilea quadrifolia L.

Marsilea strigosa Willd.

Pilularia minuta Durieu ex.Braun

OPHIOGLOSSACEAE - Իժալեզվազգիներ

Botrychium matricariifolium A. Braun ex Koch

Botrychium multifidum (S. G. Gmelin) Rupr.

Botrychium simplex Hitchc.

Ophioglossum polyphyllum A.Braun

SALVINIACEAE - Ծովոսպազգիներ

Salvinia natans (L.) All.

GYMNOSPERMAE- Մերկասերմեր

CUPRESSACEAE - Նոճազգիներ

Tetraclinis articulata (Vahl) Masters

PINACEAE – Սոճազգիներ

Abies nebrodensis (Lojac.) Mattei

ANGIOSPERMAE - Ծածկասերմավորներ

ALISMATACEAE - Հովվափողազգիներ

Alisma wahlenbergii (O.R.Holmb.) Juz.

Caldesia parnassifolia (L.) Parl.

Luronium natans (L.) Raf.

CARYOPHYLLACEAE - Մեխակազգիներ

Arenaria nevadensis Boiss. & Reuter

Arenaria provincialis Chater & Halliday

Cerastium alsinifolium Tausch

Dianthus hypanicus Andrz.

Dianthus nitidus Waldst. et Kit.

Dianthus rupicola Biv.

Dianthus serotinus Waldst. et Kit.

Dianthus urumoffii Stoj. et Acht.

Gypsophila papillosa P.Porta

Herniaria algarvica Chaudri

Herniaria maritima Link

Minuartia smejkalii Dvorakova

Moehringia fontqueri Pau

Moehringia hypanica Grynj. et Klok.

Moehringia jankae Griseb. ex Janka

Moehringia tommasinii Marches.

Petrocoptis grandiflora Rothm.

Petrocoptis montsicciana O.Bolցs & Rivas Mart.

Petrocoptis pseudoviscosa Fernոndez Casas

Saponaria halophila Hedge & Hub.‑Mor.

Silene cretacea Fisch. ex Spreng.

Silene furcata Raf. subsp. angustiflora (Rupr.) Walters

Silene haussknechtii Heldr. ex Hausskn.

Silene hifacensis Rouy ex Willk.

Silene holzmannii Heldr. ex Boiss.

Silene mariana Pau

Silene orphanidis Boiss.

Silene pompeiopolitana Gay ex Boiss.

Silene rothmaleri Pinto da Silva

Silene salsuginea Hub.‑Mor.

Silene sangaria Coode & Cullen

Silene velutina Pourret ex Loisel.

CHENOPODIACEAE – Թելուկազգիներ

Beta adanensis Pamuk. apud Aellen

Beta trojana Pamuk. apud Aellen

Cremnophyton lanfrancoi Brullo et Pavone

Kalidiopsis wagenitzii Aellen

Kochia saxicola Guss.

Microcnemum coralloides (Loscos & Pardo) Font Quer subsp.

anatolicum Wagenitz

Salicornia veneta Pignatti & Lausi

Salsola anatolica Aellen

Suaeda cucullata Aellen

CISTACEAE – Խնկազգիներ

Helianthemum alypoides Losa & Rivas Goday

Helianthemum arcticum (Grosser) Janch.

Helianthemum caput‑felis Boiss.

Tuberaria major (Willk.) Pinto da Silva & Rozeira

COMPOSITAE - Աստղածաղկազգիներ

Achillea glaberrima Klok.

Achillea thracica Velen.

Anacyclus latealatus Hub.‑Mor.

Andryala levitomentosa (E. I. Nayardy) P. D. Sell

Anthemis glaberrima (Rech.f.) Greuter

Anthemis halophila Boiss. & Bal.

Anthemis trotzkiana Claus ex Bunge.

Artemisia granatensis Boiss.

Artemisia insipida Vill.

CONVOLVULACEAE – Պատատուկազգիներ

Convolvulus argyrothamnos Greuter

Convolvulus pulvinatus Sa'ad

CRUCIFERAE – Խաչածաղկավորներ

Alyssum akamasicum B.L.Burtt

Alyssum borzaeanum E. I. Nayardy

Alyssum pyrenaicum Lapeyr. (Ptilotrichum pyrenaicum

(Lapeyr.) Boiss.)

Arabis kennedyae Meikle

Armoracia macrocarpa (Waldst. & Kit.) Kit. ex

Baumg.

Aurinia uechtritziana (Bornm.) Cullen et T. R.

Dudley

Biscutella neustriaca Bonnet

Boleum asperum (Pers.) Desvaux

Brassica glabrescens Poldini

Brassica hilarionis Post

Brassica insularis Moris

Brassica macrocarpa Guss.

Brassica sylvestris (l.) Mill. subsp. taurica Tzvel.

Braya purpurasceus (R.Br.) Bunge

Cochlearia polonica FrՓhlich

Coincya rupestris Rouy (Hutera rupestris P. Porta)

Coronopus navasii Pau

Crambe koktebelica (Junge) N. Busch.

Crambe litwinonowii K. Gross.

Diplotaxis ibicensis (Pau) Gomez‑Campo

Diplotaxis siettiana Maire

Draba dorneri Heuffel

Erucastrum palustre (Pirona) Vis.

Erysimum pieninicum (Zapal.) Pawl.

Iberis arbuscula Runemark

Ionopsidium acaule (Desf.) Reichemb.

Ionopsidium savianum (Caruel) Ball ex Arcang.

Lepidium turczaninowii Lipsky.

Murbeckiella sousae Rothm.

Schivereckia podolica (Besser) Andrz.

Sisymbrium cavanillesianum Valdes & Castroviejo

(S. matritense P.W.Ball & Heywood)

Sisymbrium confertum Stev.

Sisymbrium supinum L.

Thlaspi cariense A.CarlstrՓm

Thlaspi jankae A. Kern

CYPERACEAE - Բոշխազգիներ

Carex secalina Willd. ex Wahlenb.

Eleocharis carniolica Koch

DIOSCOREACEAE - Դիոսկորեազգիներ

Borderea chouardii (Gaussen) Heslot

DIPSACACEAE - Ակքանազգիներ

Dipsacus cephalarioides Mathews & Kupicha

DROSERACEAE – Ցողիկազգիներ

Aldrovanda vesiculosa L.

ERICACEAE - Հավամրգազգիներ

Vaccinium arctostaphylos L.

LABIATAE – Շրթնածաղկավորներ

Dracocephalum austriacum L.

Dracocephalum ruyschiana L.

Micromeria taygetea P.H.Davis

Nepeta dirphya (Boiss.) Heldr. ex Halacsy

Nepeta sphaciotica P.H.Davis

Origanum cordifolium (Auch. & Montbr.)

Vogel (Amaracus cordifolium Auch. & Montr.)

Origanum dictamnus L.

Origanum scabrum Boiss. & Heldr

Phlomis brevibracteata Turrill

Phlomis cypria Post

Rosmarinus tomentosus Hub.-Mor. & Maire

Salvia crassifolia Sibth. & Smith

Sideritis cypria Post

Sideritis incana L. subsp. glauca (Cav.) Malagarriga

Sideritis javalambrensis Pau

Sideritis serrata Cav. ex Lag.

Teucrium charidemi Sandwith

Teucrium lamiifolium D'Urv.

Teucrium lepicephalum Pau

Teucrium turredanum Losa & Rivas Goday

Thymus aznavourii Velen.

Thymus camphoratus Hoffmanns. & Link

Thymus carnosus Boiss.

Thymus cephalotos L.

LEGUMINOSAE – Ընդավորներ

– (Fabaceae–Թիթեռնածաղկավորներ)

Anthyllis hystrix Cardona, Contandr. & E.Sierra

Astragalus aitosensis Ivanisch.

Astragalus aquilanus Anzalone

Astragalus centralpinus Braun‑Blanquet

Astragalus algarbiensis Coss. ex Bunge

Astragalus kungurensis Boriss.

Astragalus macrocarpus DC. subsp. lefkarensis

Agerer‑Kirchoff & Meikle

Astragalus maritimus Moris

Astragalus peterfii Jav.

Astragalus physocalyx Fischer

Astragalus psedopurpureus Gusul.

Astragalus setosulus Gontsch.

Astragalus tanaiticus C. Koch.

Astragalus tremolsianus Pau

Astragalus verrucosus Moris

Cytisus aeolicus Guss. ex Lindl.

Genista dorycnifolia Font Quer

Genista holopetala (Fleischm. ex Koch) Baldacci

Genista tetragona Bess.

Glycyrrhiza iconica Hub.‑Mor.

Hedysarum razoumovianum Fisch. et Helm.

Ononis maweana Ball

Oxytropis deflexa (Pallas) DC. subsp. norvegica Nordh.

Sphaerophysa kotschyana Boiss.

Thermopsis turcica Kit Tan, Vural & KՖջՖkՓdՖ

Trifolium banaticum (Heuffel) Majovsky

Trifolium pachycalyx Zoh.

Trifolium saxatile All.

Trigonella arenicola Hub.‑Mor.

Trigonella halophila Boiss.

Trigonella polycarpa Boiss. & Heldr.

Vicia bifoliolata J.D.Rodriguez

LENTIBULARIACEAE – Ջրապզուկազգիներ

Pinguicula crystallina Sibth. & Sm.

Pinguicula nevadensis (Lindb.) Casper

PAEONIACEAE - Քաջվարդազգիներ

Paeonia cambessedesii (Willk.) Willk.

Paeonia clusii F.C.Stern (Stern) subsp. rhodia (Stearn)

Tzanoudakis

Paeonia officinalis L. subsp. banatica (Rochel) Soց

Paeonia parnassica Tzanoudakis

Paeonia tenuifolia L.

PALMAE - Արմավենիներ

Phoenix theophrasti Greuter

PAPAVERACEAE - Կակաչազգիներ

Papaver lapponicum (Tolm.) Nordh.

Rupicapnos africana (Lam.) Pomel

PLUMBAGINACEAE - Արճճախոտազգիներ

Armeria pseudarmeria (Murray) Mansfeld

Armeria rouyana Daveau

Armeria soleirolii (Duby) Godron

Armeria velutina Welv. ex Boiss. & Reuter

Limonium anatolicum Hedge

Limonium tamaricoides Bokhari

POLEMONIACEAE - Զարմանազանազգիներ

Polemonium boreale Adams

POLYGONACEAE - Մատիտեղազգիներ

Polygonum praelongum Coode & Cullen

Rheum rhaponticum L.

Rumex rupestris Le Gall

POSIDONIACEA

Posidonia oceanica (L.) Delile (Med.)

PRIMULACEAE - Գնարբուգազգիներ

Androsace cylindrica DC.

Androsace mathildae Levier

Androsace pyrenaica Lam.

Cyclamen coum Mill.

Cyclamen kuznetzovii Kotov et Czernova.

Cyclamen mirabile Hildebr.

Lysimachia minoricensis J.D.Rodriguez

Primula apennina Widmer

Primula deorum Velen.

Primula frondosa Janka

Primula egaliksensis Wormsk.

Primula glaucescens Moretti

Primula palinuri Petagna

Primula spectabilis Tratt.

Primula wulfeniana Scot subsp. baumgarteniana

(Degen & Moesz) Ludi

Soldanella villosa Darracq

SCROPHULARIACEAE - Խլածաղիկազգիներ

Antirrhinum charidemi Lange

Euphrasia marchesettii Wettst. ex Marches.

Linaria algarviana Chav.

Linaria ficalhoana Rouy

Linaria flava (Poiret) Desf.

Linaria hellenica Turril

Linaria loeselii Schweigger

Linaria pseudolaxiflora Lojacono

Linaria ricardoi Cout.

Linaria tursica B.Valdes & Cabezudo

Lindernia procumbens (Krocker) Philcox

Odontites granatensis Boiss.

Pedicularis sudetica Willd.

Verbascum afyonense Hub.‑Mor.

Verbascum basivelatum Hub.‑Mor.

Verbascum cylleneum (Boiss. & Heldr.) Kuntze

Verbascum degenii Hal.

Verbascum purpureum (Janka) Hub.‑Mor.

Verbascum stepporum Hub.‑Mor.

Veronica euxina Turrill

Veronica oetaea L.‑ A.Gustavsson

Veronica turrilliana Stoj. & Stef.

SELAGINACEAE

Globularia stygia Orph. ex Boiss.

SOLANACEAE – Մորմազգիներ

Atropa baetica Willk.

Mandragora officinarum L.

THYMELAEACEAE - Գոճմակազգիներ

Daphne arbuscula Celak.

Daphne petraea Leybold

Daphne rodriguezii Texidor

Thymelea broterana Coutinho

TRAPACEAE - Փնջակոկոնազգիներ

Trapa natans L.

TYPHACEAE - Կեռոնազգիներ

Typha minima Funk

Typha shuttleworthii Koch & Sonder

ULMACEAE - Թեղազգիներ

Zelkova abelicea (Lam.) Boiss.

UMBELLIFERAE - APIACEAE -

Հովանոցավորներ

Angelica heterocarpa Lloyd

Angelica palustris (Besser) Hoffman

Apium bermejoi Llorens

Apium repens (Jacq.) Lag.

Athamanta cortiana Ferrarini

Bupleurum capillare Boiss. & Heldr.

Bupleurum dianthifolium Guss.

Bupleurum kakiskalae Greuter

Eryngium alpinum L.

Eryngium viviparum Gay

Ferula halophila H.Pesmen

Ferula orientalis L.

Ferula sadleriana Ledebour

Laserpitium longiradium Boiss.

Naufraga balearica Constance & Cannon

Oenanthe conioides Lange

Petagnia saniculifolia Guss.

Rouya polygama (Desf.) Coincy

Seseli intricatum Boiss.

Thorella verticillatinundata (Thore) Briq.

BRYOPSIDA: MUSCI - Մամռանմաններ: Մամուռներ

AMBLYSTEGIACEAE

Drepanocladus vernicosus (Mitt.) Warnst.

BRUCHIACEAE

Bruchia vogesiaca Schwaegr.

BUXBAUMIACEAE

Buxbaumia viridis (Moug. ex Lam. & DC.)

Brid. ex Moug. & Nestl.

DICRANACEAE

Atractylocarpus alpinus (Schimp. ex Milde) Lindb.

Cynodontium suecicum (H.Arn. & C.Jens.) I.Hag.

Dicranum viride (Sull. & Lesq.) Lindb.

FONTINALACEAE

Dichelyma capillaceum (With.) Myr.

FUMARIACEAE – Ծխաբույսազգիներ

Pyramidula tetragona (Brid.) Brid.

HOOKERIACEAE

Distichophyllum carinatum Dix. & Nich.

MEESIACEAE

Meesia longiseta Hedw.

ORTHOTRICHACEAE

Orthotrichum rogeri Brid.

AMARYLLIDACEAE – Շքանարգիզազգիներ

Leucojum nicaeense Ard.

Narcissus angustifolius Curt.

Narcissus longispathus Pugsley

Narcissus nevadensis Pugsley

Narcissus scaberulus Henriq.

Narcissus triandrus L.

Narcissus viridiflorus Schousboe

Sternbergia candida B. Mathew & Baytop

APOCYNACEAE – Շնամեռուկազգիներ
Rhazya orientalis (Decaisne) A.DC.

ARACEAE – Նվիկազգիներ
Arum purpureospathum Boyce

ARISTOLOCHIACEAE – Զրվանդազգիներ
Aristolochia samsunensis Davis

ASCLEPIADACEAE – Թունաթափազգիներ
Vincetoxicum pannonicum (Borhidi) Holub

BORAGINACEAE - Գողտրիկազգիներ
Alkanna pinardii Boiss.

Anchusa crispa Viv. (inclu. A. litoreae Moris)

Lithodora nitida (H.Ern) R.Fernandes

Myosotis praecox HՖlphers

Myosotis rehsteineri Wartm.

Omphalodes kuzinskyana Willk.

Omphalodes littoralis Lehm.

Onosma halophilum Boiss. & Heldr.

Onosma polyphylla Lebed.

Onosma proponticum Aznav.

Onosma tornensis Javorka

Onosma troodi Kotschy

Solenanthus albanicus (Degen & Baldacci)

Degen & Baldacci

Symphytum cycladense Pawl.

CAMPANULACEAE - Զանգակազգիներ

Asyneuma giganteum (Boiss.) Bornm.

Campanula abietina Griseb. et Schenk.

Campanula damboldtiana Davis

Campanula gelida Kovanda

Campanula lanata Friv.

Campanula lycica Sorger & Kit Tan

Campanula morettiana Reichenb.

Campanula romanica Savul.

Campanula sabatia De Not.

Jasione lusitanica A.DC.

Physoplexis comosa (L.) Schur

Trachelium asperuloides Boiss. & Orph.

Artemisia laciniata Willd.

Artemisia pancicii (Janka) Ronn.

Aster pyrenaeus Desf. ex DC.,

Aster sibiricus L.

Carduus myriacanthus Salzm. ex DC.

Carlina diae (Rech.f.) Meusel & Kastner

Carlina onopordifolia Besser

Centaurea alba L. subsp. heldreichii (Halacsy) Dostal

(Centaurea heldreichii Halacsy)

Centaurea alba L. subsp. princeps (Boiss. & Heldr.)

Gugler (Centaurea princeps Boiss. & Heldr.)

Centaurea akamatis Th. Georgiades & G. Chatzikiriakou

Centaurea attica Nyman subsp. megarensis

(Halacsy & Hayek) Dostal (Centaurea

megarensis Halacsy & Hayek)

Centaurea balearica J.D.Rodriguez

Centaurea borjae Valdes‑Berm. & Rivas Goday

Centaurea citricolor Font Quer

Centaurea corymbosa Pourret

Centaurea dubjanskyi Iljin.

Centaurea hermannii F.Hermann

Centaurea horrida Badaro

Centaurea jankae Brandza

Centaurea kalambakensis Freyn & Sint.

Centaurea kartschiana Scop.

Centaurea lactiflora Halacsy

Centaurea niederi Heldr.

Centaurea peucedanifolia Boiss. & Orph.

Centaurea pineticola Iljin.

Centaurea pinnata Pau

Centaurea pontica Prodan & E. I. Nayardy

Centaurea pseudoleucolepis Kleop

Centaurea pulvinata (G.Blanca) G.Blanca

Centaurea tchihatcheffii Fich. & Mey.

Crepis crocifolia Boiss. & Heldr.

Crepis granatensis (Willk.) G.Blanca & M.Cueto

Crepis purpurea (Willd.) Bieb.

Dendranthema zawadskyi (Herb.) Tzvel.

Erigeron frigidus Boiss. ex DC.

Helichrysum melitense (Pignatti) Brulo, Lanfranco,

Pavone et Ronsisvalle

Helichrysum sibthorpii Rouy

Hymenostemma pseudanthemis (Kunze) Willd.

Jurinea cyanoides (L.) Reichenb.

Jurinea fontqueri Cuatrec.

Lagoseris purpurea (Willd.) Boiss.

Lamyropsis microcephala (Moris) Dittrich & Greuter

Leontodon boryi Boiss. ex DC.

Leontodon microcephalus (Boiss. ex DC.) Boiss.

Leontodon siculus (Guss.) Finch & Sell

Ligularia sibirica (L.) Cass.

Palaeocyanus crassifolius (Bertoloni) Dostոl

Picris willkommii (Schultz Bip.) Nyman

Santolina elegans Boiss. ex DC.

Senecio elodes Boiss. ex DC.

Senecio nevadensis Boiss. & Reuter

Serratula tanaitica P. Smirn.

Sonchus erzincanicus Matthews

Wagenitzia lancifolia (Sieber ex Sprengel) Dostal

EUPHORBIACEAE – Իշակաթնուկազգիներ

Euphorbia margalidiana Kuhbier & Lewejohann

Euphorbia nevadensis Boiss. & Reuter

GENTIANACEAE - Բոգազգիներ

Centaurium rigualii Esteve Chueca

Centaurium somedanum Lainz

Gentiana ligustica R. de Vilm. & Chopinet

Gentianella anglica (Pugsley) E.F.Warburg

GERANIACEAE – Խորդենազգիներ

Erodium astragaloides Boiss. & Reuter

Erodium chrysanthum L'Herit. ex DC.

Erodium paularense Fernոndez‑Gonzոlez & Izco

Erodium rupicola Boiss.

GESNERIACEAE

Haberlea rhodopensis Friv.

Jankaea heldreichii (Boiss.) Boiss.

Ramonda serbica Pancic

GRAMINEAE - Դաշտավլուկազգիներ

Avenula hackelii (Henriq.) Holub

Bromus bromoideus (Lej.) Crepin

Bromus grossus Desf. ex DC.

Bromus interruptus (Hackel) Druce

Bromus moesiacus Velen.

Bromus psammophilus P.M.Smith

Coleanthus subtilis (Tratt.) Seidl

Eremopoa mardinensis R.Mill

Gaudinia hispanica Stace & Tutin

Micropyropsis tuberosa Romero‑Zarco Cabezudo

Poa granitica Br.‑ Bl.

Poa riphaea (Ascherson et Graebner) Fritsch

Puccinellia pungens (Pau) Paunero

Stipa austroitalica Martinovsky

Stipa bavarica Martinovsky & H.Scholz

Stipa danubialis Dihoru & Roman

Stipa styriaca Martinovsky

Stipa syreistschikowii P. Smirn.

Trisetum subalpestre (Hartm.) Neuman

GROSSULARIACEAE – Կոկռոշազգիներ

Ribes sardoum Martelli

HYPERICACEAE – Սրոհունդազգիներ

Hypericum aciferum (Greuter) N.K.B.Robson

Hypericum salsugineum Robson & Hub.‑Mor.

IRIDACEAE – Հիրիկազգիներ

Crocus abantensis T.Baytop & Mathew

Crocus cyprius Boiss. & Kotschy

Crocus etruscus Parl.

Crocus hartmannianus Holmboe

Crocus robertianus C.D. Brickell

Gladiolus felicis Mirek

Iris marsica Ricci & Colasante

LILIACEAE - Շուշանազգիներ

Allium grosii Font Quer

Allium regelianum A. Beck.

Allium vuralii Kit Tan

Androcymbium europaeum (Lange) K.Richter

Androcymbium rechingeri Greuter

Asparagus lycaonicus Davis

Asphodelus bento‑rainhae Pinto da Silva

Chionodoxa lochiae Meikle

Chionodoxa luciliae Boiss.

Colchicum arenarium Waldst. & Kit.

Colchicum corsicum Baker

Colchicum cousturieri Greuter

Colchicum davidovii Stef.

Colchicum fominii Bordz.

Colchicum micranthum Boiss.

Fritillaria conica Boiss.

Fritillaria drenovskii Degen & Stoy.

Fritillaria epirotica Turrill ex Rix

Fritillaria euboeica Rix

Fritillaria graeca Boiss.

Fritillaria gussichiae (Degen & Doerfler) Rix

Fritillaria montana Hoppe.

Fritillaria obliqua Ker‑Gawl.

Fritillaria rhodocanakis Orph. ex Baker

Fritillaria tuntasia Heldr. ex Halacsy

Lilium jankae A. Kerner

Lilium rhodopaeum Delip.

Muscari gussonei (Parl.) Tod.

Ornithogalum reverchonii Lange

Scilla morrisii Meikle

Scilla odorata Link

Tulipa cypria Stapf

Tulipa goulimyi Sealy & Turrill

Tulipa hungarica Borbas

Tulipa praecox Ten.

Tulipa sprengeri Baker

LINACEAE – Կտավատազգիներ

Linum dolomiticum Borbas

LYTHRACEAE - Արենախոտազգիներ

Lythrum flexuosum Lag.

Lythrum thesioides M.Bieb.

MALVACEAE - Փիփերթազգիներ

Kosteletzkya pentacarpos (L.) Ledeb.

NAJADACEAE - Ջրահարսազգիներ

Caulinia tenuissima (A. br. ex Magnus) Tzvel.

Najas flexilis (Willd.) Rostk. & W.L.Schmidt

Najas tenuissima (A.Braun) Magnus

OLEACEAE - Ձիթենազգիներ

Syringa josikaea Jacq. fil.

ORCHIDACEAE - Խոլորձազգիներ

Cephalanthera cucullata Boiss. & Heldr.

Comperia comperiana (Steven) Aschers. & Graebner

Cypripedium calceolus L.

Dactylorhiza chuhensis Renz & Taub.

Himantoglossum caprinum (Bieb.) C. Koch.

Liparis loeselii (L.) Rich.

Ophrys argolica Fleischm.

Ophrys isaura Renz & Taub.

Ophrys kotschyi Fleischm. & Soց

Ophrys lunulata Parl.

Ophrys lycia Renz & Taub.

Ophrys oestrifera Bieb.

Ophrys taurica (Aggeenko) Nevski.

Orchis provincialis Balb.

Orchis punctulata Stev. ex Lindl.

Platanthera obtusata (Pursh) Lindl. subsp.

oligantha (Turcz.) Hulten

Spiranthes aestivalis (Poiret) L.C.M. Richard

Steveniella satyrioides (Stev.) Schlechter.

RANUNCULACEAE – Գորտնուկազգիներ

Aconitum corsicum Gayer

Aconitum flerovii Steinb.

Aconitum lasiocarpum (Reichenb.) Gոyer

Adonis cyllenea Boiss., Heldr. & Orph.

Adonis distorta Ten.

Anemone uralensis Fisch. ex DC.

Aquilegia bertolonii Schott

Aquilegia kitaibelii Schott

Aquilegia ottonis Orph. ex Boiss. subsp. taygetea (Orph.) Strid

Aquilegia pyrenaica DC. subsp. cazorlensis

(Heywood) Galiano & Rivas Martվnez

(Aquilegia cazorlensis Heywood)

Consolida samia P.H.Davis

Delphinium caseyi B.L.Burtt

Pulsatilla grandis Wend. (Pulsatilla vulgaris Miller

subsp. grandis (Wend.) Zamels

Pulsatilla patens (L.) Miller

Pulsatilla slavica G. Reuss

Ranunculus fontanus C. Presl

Ranunculus kykkoensis Meikle

Ranunculus weyleri MarՌs

RESEDACEAE- Հափուկազգիներ

Reseda decursiva Forssk.

ROSACEAE - Վարդազգիներ

Crataegus dikmensis Pojark

Geum bulgaricum Panc.

Potentilla delphinensis Gren. & Godron

Potentilla emilii‑popii E. I. Nayardy

Potentilla silesiaca Uechtr.

Pyrus anatolica Browicz

RUBIACEAE - Տորոնազգիներ

Galium cracoviense Ehrend.

Galium globuliferum Hub.‑Mor. & Reese

Galium litorale Guss.

Galium moldavicum (Dobrescu) Franco

Galium rhodopeum Velen.

Galium viridiflorum Boiss. & Reuter

SANTALACEAE - Սանտալազգիներ

Thesium ebracteatum Hayne

SAXIFRAGACEAE - Քարբեկազգիներ

Saxifraga berica (Beguinot) D.A.Webb

Saxifraga cintrana Kuzinsky ex Willk.

Saxifraga florulenta Moretti

Saxifraga hirculus L.

Saxifraga presolanensis Engl.

Saxifraga tombeanensis Boiss. ex Engl.

Saxifraga valdensis DC.

Saxifraga vayredana Luizet

VALERIANACEAE- Կատվախոտազգիներ

Centranthus kellererii (Stoj., Stef. & Georg.) J.K.B. Richardson

Centranthus trinervis (Viv.) Bռguinot

VIOLACEAE - Մանուշակազգիներ

Viola athois W.Becker

Viola cazorlensis Gandoger

Viola cryana Gillot

Viola delphinantha Boiss.

Viola hispida Lam.

Viola jaubertiana MarՌs & Vigineix

ZANNICHELLIACEAE - Զանիխելացիզգիներ

Cymodocea nodosa (Ucria) Ascherson (Med.)

ZOSTERACEAE

Zostera marina L. (Med.)

BRYOPHYTA

BRYOPSIDA: ANTHOCEROTAE - Մամռանմաններ

ANTHOCEROTACEAE - Անթոցերոտազգիներ

Notothylas orbicularis (Schwein.) Sull.

BRYOPSIDA: HEPATICAE - Մամռանմաններ:

Լյարդամամուռներ

AYTONIACEAE

Mannia triandra (Scop.) Grolle

CEPHALOZIACEAE

Cephalozia macounii (Aust.) Aust.

CODONIACEAE

Petalophyllum ralfsii (Wils.) Nees et Gott. ex Lehm.

FRULLANIACEAE

Frullania parvistipula Steph.

GYMNOMITRIACEAE

Marsupella profunda Lindb.

JUNGERMANNIACEAE

Jungermannia handelii (Schiffn.) Amak.

RICCIACEAE

Riccia breidleri Jur. ex Steph.

RIELLACEAE

Riella helicophylla (Mont.) Hook.

SCAPANIACEAE

Scapania massalongi (K.Muell.) K.Muell.

SPHAGNACEAE - Տորֆամամուռազգիներ

Sphagnum pylaisii Brid.

SPLACHNACEAE

Tayloria rudolphiana (Garov.) Bruch & Schimper

ALGAE - Ջրիմուռներ

CHLOROPHYTA - Կանաչ ջրիմուռներ

Caulerpa ollivieri (Med.)

FUCOPHYCEA

Cystoseira amentacea (inclus var. stricta et

var. spicata) (Med.)

Cystoseira mediterranea (Med.)

Cystoseira sedoides (Med.)

Cystoseira spinosa (inclus C. adriatica) (Med.)

Cystoseira zosteroides (Med.)

Laminaria rodriguezii (Med.)

Laminaria ochroleuca (Med.)

RHODOPHYTA - Կարմիր ջրիմուռներ

Goniolithon byssoides (Med.)

Lithophyllum lichenoides (Med.)

Ptilophora mediterranea (Med.)

Schimmelmannia schousboei = S. ornata (Med.)

Հ Ա Վ Ե Լ Վ Ա Ծ 1 /շարունակություն/

Ֆլորայի խստորեն պահպանվող տեսակներ
Մակարոնեզյան տարածաշրջանի էնդեմիկ տեսակներ

PTERIDOPHYTA

ASPLENIACEAE - Լեզվապտերազգիներ

Asplenium azoricum Lovis, Rasbach & Reichstein

DRYOPTERIDACEAE

Polystichum drepanum (Swartz) C.Presl

HYMENOPHYLLACEAE - Բարակատերևազգիներ

Hymenophyllum maderensis Gibby & Lowis

ISOETACEAE - Իզոետազգիներ

Isoetes azorica Durieu ex Milde

LYCOPODIACEAE

Diphasium maderense (Wilce.) Rothm.

MARSILEACEAE - Մարսիլազգիներ

Marsilea azorica Launert

GYMNOSPERMAE - Մերկասերմեր

CUPRESACEAE-Նոճազգիներ

Juniperus brevifolia (Seub.) Antoine

ANGIOSPERMAE – Ծածկասերմնավորներ

AGAVACEAE

Dracaena draco (L.) L.

ASCLEPIADACEAE - Թունաթափազգիներ

Caralluma burchardii N.E.Brown

Ceropegia chrysantha Svent.

BERBERIDACEAE – Ծորենազգիներ

Berberis maderensis Lowe

BORAGINACEAE - Գողտրիկազգիներ

Echium gentianoides Webb ex Coincy

Echium handiense Svent.

Echium pininana Webb et Berth.

Myosotis azorica H.C.Watson

Myosotis maritima Hochst. ex Seub.

CAMPANULACEAE - Զանգակազգիներ

Azorina vidalii (H.C.Watson) Feer

Musschia aurea (L.f.) DC.

Musschia wollastonii Lowe

CAPRIFOLIACEAE - Այծատերեվազգիներ

Sambucus palmensis Link

CRASSULACEAE - Թանձրատերևազգիներ

Aeonium balsamiferum Webb et Berth.

Aeonium gomeraense Praeger

Aeonium saundersii Bolle

Aichrysum dumosum (Lowe) Praeg.

Monanthes wildpretii Baրares & Scholz

CRUCIFERAE – Խաչածաղկավորներ

Crambe arborea Webb ex Christ

Crambe laevigata DC. ex Christ

Crambe scoparia Svent.

Crambe sventenii B.Petters. ex Bramw. & Sunding

Parolinia schizogynoides Svent.

Sinapidendron sempervivifolium Mnzs.

CYPERACEAE - Բոշխազգիներ

Carex malato-belizii Raymond

DIPSACACEAE - Ակքանազգիներ

Scabiosa nitens Roem. & Schult.

ERICACEAE – Հավամրգազգիներ

Daboecia azorica Tutin & Warb.

Erica scoparia L. subsp. azorica (Hochst.) D.A.Webb

EUPHORBIACEAE – Իշակաթնուկազգիներ

Euphorbia bourgaeana Gay ex Boiss.

Euphorbia handiensis Burchard

Euphorbia lambii Svent.

Euphorbia stygiana H.C.Watson

GERANIACEAE - Խորդենազգիներ

Geranium maderense Yeo

GRAMINEAE - Հացազգիներ

Agrostis gracililaxa Franco

Deschampsia maderensis (Hack. et Bornm.) Buschm.

Phalaris maderensis (Mnzs.) Mnzs.

LABIATAE - Շրթնածաղիկներ

Micromeria glomerata P. Pռrez

Micromeria leucantha Svent. ex Pռrez

Salvia herbanica Santos et Fernոndez

Sideritis cystosiphon Svent.

Sideritis discolor (Webb ex de Noe) Bolle

Sideritis infernalis Bolle

Sideritis marmorea Bolle.

Teucrium abutiloides l'Her.

LEGUMINOSAE – Ընդավորներ

Adenocarpus ombriosus Ceb. & Ort.

Anthyllis lemanniana Lowe

Anagyris latifolia Brouss. ex Willd.

Cicer canariensis Santos & Gweil

Dorycnium spectabile Webb & Berthel.

Genista benehoavensis (Bolle ex Svent.) Del Arco

Lotus azoricus P.W.Ball

Lotus callis‑viridis D.Bramwell & D.H.Davis

Lotus eremiticus Santos

Lotus kunkelii (Esteve) D.Bramwell & D.H. Davis

Lotus maculatus Breitfeld

SAPOTACEAE

Sideroxylon marmulano Banks ex Lowe

SAXIFRAGACEAE - Բարբեկազգիներ

Saxifraga portosanctana Boiss.

SCROPHULARIACEAE - Խլածաղկազգիներ

Euphrasia azorica H.C.Watson

Euphrasia grandiflora Hochst.

Isoplexis chalcantha Svent. & O'Shanahan

Isoplexis isabelliana (Webb & Berthel.) Masferrer

SELAGINACEAE - Հանդաղուղազգիներ

Globularia ascanii D.Bramwell & Kunkel

Globularia sarcophylla Svent.

SOLANACEAE - Մորմազգիներ

Solanum lidii Sunding

UMBELLIFERAE - Հովանոցավորներ

Ammi trifoliatum (Wats.) Trel.

Bunium brevifolium Lowe

Bupleurum handiense (Bolle) Kunkel

Chaerophylum azoricum Trel.

Monizia edulis Lowe

Ferula latipinna Santos

Sanicula azorica Guthn. ex Seub.

CARYOPHYLLACEAE – Մեխակազգիներ

Cerastium azoricum Hochst.

Silene nocteolens Webb et Berth

CISTACEAE- Խնկազգիներ

Cistus chinamadensis Baրares & Romero

Helianthemum bystropogophyllum Svent.

Helianthemum teneriffae Cosson

COMPOSITAE - Աստղածաղկազգիներ

Andryala crithmifolia Ait.

Argyranthemum lidii Humphries

Argyranthemum pinnatifidum (L.F.) Lowe

subsp. succulentum (Lowe) Humphries

Argyranthemum winterii (Svent.) Humphries

Atractylis arbuscula Svent. & Michaelis

Atractylis preauxiana Schultz Bip.

Bellis azorica Hochst. ex Seub.

Calendula maderensis Dc.

Cheirolophus duranii (Burchard) Holub

Cheirolophus falsisectus Montelongo et Moraleda

Cheirolophus ghomerythus (Svent.) Holub

Cheirolophus junonianus (Svent.) Holub

Cheirolophus metlesicsii Montelongo

Cheirolophus santosabreui Santos

Cheirolophus satarataensis (Svent.) Holub

Cheirolophus tagananensis (Svent.) Holub

Helichrysum monogynum B.L. Burth. & Sunding

Helichrysum gossypinum Webb

Hypochoeris oligocephala (Svent. & D.Bramwell)

Lack

Lactuca watsoniana Trelease

Leontodon filii (Hochst. ex Seub.) Paiva & Orm.

Onopordum carduelinum Bolle

Onopordum nogalesii Svent.

Pericallis hadrosoma Svent.

Pericallis malvifolia (L'Hռr) B. Nord.

Phagnalon benetii Lowe

Senecio hermosae Pitard

Sonchus gandogeri Pitard

Stemmacantha cynaroides (C. Smith in Bruch) Dittrich

Sventenia bupleuroides Font Quer

Tanacetum o'shanahanii Febles. Marrero et Suոrez

Tanacetum ptarmiciflorum (Webb) Schultz Bip.

Tolpis glabrescens KՊmmer

CONVOLVULACEAE - Պատուտակազգիներ

Convolvulus caput‑medusae Lowe

Convolvulus lopez‑socasi Svent.

Convolvulus massonii A.Dietr.

Pharbitis preauxii Webb

NYMPHAEACEAE – Ջրաշուշանազգիներ

Lotus pyranthus P. Perez

Teline nervosa (Esteve) A. Hansen et Sund.

Teline rosmarinifolia Webb & Berthel.

Teline salsoloides Arco & Acebes.

Vicia dennesiana H.C.Watson

LILIACEAE - Շուշանազգիներ

Androcymbium psammophilum Svent.

Smilax divaricata Sol. ex Wats.

MYRICACEAE - Միրիկազգիներ

Myrica rivas‑martinezii Santos.

OLEACEAE - Ձիթենազգիներ

Jasminum azoricum L.

Picconia azorica (Tutin) Knbol.

ORCHIDACEAE - Խոլորձազգիներ

Barlia metlesicsiaca Teschner

Goodyera macrophylla Lowe

Orchis scopulorum Summerh.

PITTOSPORACEAE

Pittosporum coriaceum Dryander ex Aiton

PLANTAGINACEAE - Ջղախոտազգիներ

Plantago famarae Svent.

Plantago malato-belizii Lawalrռe

PLUMBAGINACEAE - Արճճախոտազգիներ

Limonium arborescens (Brouss.) Kuntze

Limonium dendroides Svent.

Limonium fruticans (Webb) O. Kuntze

Limonium perezii (Stapf) Hubb.

Limonium preauxii (Webb et Berth.) O. Kuntze

Limonium spectabile (Svent.) Kunkel & Sunding

Limonium sventenii Santos & Fernոndez Galvոn

POLYGONACEAE - Զարմանազանազգիներ

Rumex azoricus Rech.

RHAMNACEAE - Դժնիկազգիներ

Frangula azorica Tutin

ROSACEAE - Վարդազգիներ

Bencomia brachystachya Svent.

Bencomia exstipulata Svent.

Bencomia sphaerocarpa Svent.

Chamaemeles coriacea Lindl.

Dendriopoterium pulidoi Svent.

Marcetella maderensis (Bornm.) Svent.

Prunus lusitanica subsp. azorica (Moui.) Franco

RUTACEAE - Սատապազգիներ

Ruta microcarpa Svent.

SANTALACEAE - Սանտալազգիներ

Kunkeliella canariensis Stearn

Kunkeliella psilotoclada (Svent.) Stearn

Kunkeliella subsucculenta Kammer

VIOLACEAE – Մանուշակազգիներ

Viola paradoxa Lowe

BRYOPHYTA -

BRYOPSIDA: MUSCI - Մամռանմաններ Մամուռներ

ECHINODIACEAE

Echinodium spinosum (Mitt.) Jur.

POTTIACEAE

Bryoerythrophyllum machadoanum (Sergio) M.Hill

THAMNIACEAE

Thamnobryum fernandesii Sergio

Փոփոխման պատմություն

Փոփոխող ակտ		Համապատասխան ինկորպորացիան

Փոփոխված ակտ

Փոփոխող ակտ		Համապատասխան ինկորպորացիան