Գլխավոր տեղեկություն
Номер
N 49-Ն
Տիպ
Որոշում
Тип
Исходный акт (26.02.2004-11.05.2007)
Статус
Գործում է
Первоисточник
ՀՀՊՏ 2004.02.25/11(310) Հոդ.209
Принят
ՀՀ կառավարություն
Дата принятия
29.01.2004
Подписан
ՀՀ վարչապետ
Дата подписания
04.02.2004
Վավերացնող մարմին
ՀՀ Նախագահ
Վավերացման ամսաթից
09.02.2004
Дата вступления в силу
26.02.2004

«Վավերացնում եմ»

Հայաստանի Հանրապետության

Նախագահ Ռ. Քոչարյան

9 փետրվարի 2004 թ.

 

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

 

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

 

29 հունվարի 2004 թվականի N 49-Ն

 

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԼՈՌՈՒ ՄԱՐԶԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ԱՆՇԱՐԺ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՑՈՒՑԱԿԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 

«Պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ու պատմական միջավայրի պահպանության և օգտագործման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 13-րդ հոդվածին համապատասխան՝ Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.

1. Հաստատել Լոռու մարզի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների պետական ցուցակը` համաձայն հավելվածի:

2. Ուժը կորցրած ճանաչել Հայկական ՍՍՀ Մինիստրների խորհրդի 1983 թվականի հուլիսի 4-ի «Հայկական ՍՍՀ տարածքում պետական պահպանության տակ վերցված պատմության և կուլտուրայի հուշարձանների և նրանց պահպանական գոտիների ցուցակը հաստատելու մասին» N 377 որոշման 1-ին կետը՝ նախկին Գուգարքի, Ստեփանավանի, Սպիտակի, Կալինինոյի և Թումանյանի շրջանների պատմության և կուլտուրայի հուշարձանների ցուցակի մասով:

3. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը հաջորդող օրվանից։


Հայաստանի Հանրապետության
վարչապետ

Ա. Մարգարյան 

 

 2004 թ. փետրվարի 4

Երևան

 

 

Հավելված

ՀՀ կառավարության 2004 թվականի

հունվարի 29-ի N 49-Ն որոշման

 

Պ Ե Տ Ա Կ Ա Ն  Ց ՈՒ Ց Ա Կ

 

Հայաստանի Հանրապետության պատմության եվ մշակույթի անշարժ հուշարձանների

 

5. ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԼՈՌՈՒ ՄԱՐԶ

 

5.1. Վանաձոր քաղաք

 

Հուշար-
ձանի համարը

Հուշար-
ձանի

ենթահա-
մարը

(ենթա-
համար-
ները)

Հուշարձանա-

խումբը,
հուշարձանը

Ժամանակը

Տեղը բնակավայրի        նկատմամբ,
հասցեն
 Նշանակությունը.
հանրապետական/
տեղական
 Ծանոթագրություն
1 2 3 4 5 6 7 8 9

1

 

 

 

ԱՄԱՌԱՆՈՑ
ԹԱԻՐՈՎԻ

19 -րդ դ.

Զաքարյան փող. 31

Հ

եղել է մեծահարուստ Թաիրովի ամառանոցը,խորհրդային կարգերի օրոք` «Կիրովական» սանատորիայի մասնաշենքը, այժմ Գուգարաց թեմի առաջնորդարանն է: Շրջակայքում կան տարբեր տեղերից բերված կոթողային հուշարձաններ 

 

1.1

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

2 մասնաշենքի պատի տակ

Հ

բազալտե, բերվել է Գուգարքից

 

1.2

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է ցան-կապատի շարվածքում

Հ

բերվել է Գուգարքի Բագեր հնավայրից

 

1.3

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է ցան-կապատի շարվածքում

Հ

բերվել է Գուգարքի Բագեր հնավայրից

 

1.4

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է ցան-կապատի շարվածքում

Հ

բերվել է Գուգարքի Բագեր հնավայրից

 

1.5

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

2 մասնաշենքի պատի տակ

Հ

վերնամաս, բերվել է Լորուտ գյուղից

 

1.6

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

2 մասնաշենքի պատի տակ

Հ

եռատված, բերվել է «Պապանի գեղ» հնավայրից, կանգնեցված է եղել վանահոր գերեզմանի վրա

 

1.7

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

2 մասնաշենքի պատի տակ

Հ

երկատված, բերվել է «Պապանի գեղ» հնավայրից

 

1.8

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

2 մասնաշենքի պատի տակ

Հ

ամբողջական, բերվել է «Պապանի գեղ» հնավայրից

 

1.9

 

 

Կոթող` քառակող

4-5-րդ դդ.

2 մասնաշենքի պատի տակ

Հ

վնասված, բերվել է «Պապանի գեղ» հնավայրից

 

1.10

 

 

Հուշաղբյուր երկրորդ
աշխարհամարտում զոհվածներին

1951 թ.

2 մասնաշենքի պատի տակ

Տ

տեղափոխվել է Վանաձոր գետի վերին հոսանքից, քանդակագործ Մեհրաբ 

2

 

 

 

ԱՄՐՈՑ

Ք. ա. 2 հազ. 2 կես

քաղաքի կենտր. հատ. հվ-ամ մասում, քիմ-կոմբինատից հվ-ար

Հ

«Սուլեյման» սարի գագաթին

 

2.1

 

 

Դամբարանադաշտ

Ք. ա. 2 հազ. 2 կես

ամրոցի աե լանջին

Հ

սալածածկ հիմնահողային թաղումներ են

3

 

 

 

ԱՄՐՈՑ ԱԼԵՀԵՐԻ

Ք. ա. 2 հազ. 2 կես

Խնձորուտ թաղամասի հս մասում, «Քյոր Օղլու յալ» վայրում

Հ

կիսավեր, նախկին Վարդանլու գյուղում

 

3.1

 

 

Դամբարանադաշտ

Ք. ա. 2-1 հազ.

ամրոցի շրջակայքում

Հ

նախկին Շահումյան սովխոզի տարածքում

4

 

 

 

ԱՄՐՈՑ ԳԱՆՁԱՔԱՐ

Ք. ա. 2 հազ. 2 կես

Խնձորուտ թաղամասի աե մասում, լքված քարհանքի մոտ

Հ

ավերվել է քարհանքի շահագործման հետևանքով

 

4.1

 

 

Դամբարանադաշտ

Ք. ա. 2-1 հազ.

ամրոցի շրջակայքում, «Թափաբաշ» բլրի հվ լանջին

Հ

 

5

 

 

 

ԱՄՐՈՑ-ԴԻՏԱԿԵՏ

Ք. ա. 2-1 հազ.

քաղաքի կենտր. հատ. հվ-ամ մասում, «Սուլեյման» սարից 500 մ հվ

Հ

սարի գագաթի վրա

6

 

 

 

ԱՄՐՈՑ-ԴԻՏԱԿԵՏ

միջնադար

քաղաքի կենտր. հատ. ամ մասում

Հ

հեռուստաաշտարակի մոտ, սարի գագաթի վրա

7

 

 

 

ԱՐՁԱՆ Ա. ՄՅԱՍՆԻԿՅԱՆԻ

1963 թ.

քիմկոմբինատի բակում

Տ

քանդ. Պ. Ռաշոյան

8

 

 

 

ԲԱՑՕԹՅԱ ԿԱՅԱՆ

Ք. ա. 12-10 հազ.

Փամբակ գետի ձախ ափ, քաղաքի կենտր. գերեզմանոցից աե

Հ

«Սպիտակ հողեր» վայրում

9

 

 

 

ԲԵՐԴՇԵՆ ԹԱԳԱՎՈՐԱՆԻՍՏ

Ք. ա. 4-1 հազ., հե-լեն. ժշրջ., միջնադար

Տանձուտ և Փամբակ գետերի միախառնման վայրում

Հ

համանուն բլրի վրա

 

9.1

 

 

Դամբարանադաշտ

Ք. ա. 2-1 հազ.

Դիմաց թաղամասում, Թագավորանիստից հվ-աե

Հ

վերգետնյա հատվածներն ավերված, տնամերձերի տարածքում

10

 

 

 

ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ

«ՔՈՍԻ ՃՈԹԵՐ»

Ք. ա. 4-1 հազ., հե-լեն. ժշրջ., միջնադար

Փամբակ գետի ձախափնյա երկու վտակներով եզերված հրվանդանի վրա

Հ

N 3 դպրոցի տարածքում և բարձունքի լանջերին

 

10.1

 

 

Դամբարանադաշտ

Ք. ա. 4-1 հազ.

բնակատեղիի շրջակայքում

Հ

զուրկ է վերգետնյա կառույցներից

11

 

 

 

ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ

Ք. ա. 2 հազ., հե-լեն. ժշրջ., միջնադար

Վանաձոր թաղամասում, գետի աջ ափին

Հ

«Ծիծեռնակ» ճամբարի  տարածքում, ավերված

 

11.1

 

 

Գերեզմանոց

9-14-րդ դդ.

Վանաձոր գետի աջափնյա վտակի ձախ ափին

Տ

ավերված

 

 

11.1.1

 

Խաչքար

12-14-րդ դդ.

«Ծիծեռնակ» ճամբարից հս-ամ

Տ

հատված

 

 

11.1.2

 

Խաչքար

12-14-րդ դդ.

«Ծիծեռնակ» ճամբարից հս-ամ

Հ

ծառի տակ

 

 

11.1.3

 

Կոթող

9-10-րդ դդ.

«Ծիծեռնակ» ճամբարից հս-ամ

Հ

 

 

 

11.1.4

 

Տապանաքար

13-14-րդ դդ.

գերեզմանոցի հվ եզրին

Հ

երկատված

12

 

 

 

ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ՄԱՇՏՈՑԻ ԲԼՈՒՐ»

Ք. ա. 4-3 հազ.

Դիմաց թաղամասում

Հ

N 8 դպրոցի տարածքում

13

 

 

 

ԳԵՐԵԶՄԱՆ-ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ՇԱՀՆԱԶԱՐՅԱՆ ԳՈՒՐԳԵՆԻ

1992 թ.

Տարոն 2 թաղամաս, Շիրակի խճուղի, 20 և 21 փողոցների հատման խաչմերուկում

Հ

Արիության մեդալի շքանշանակիր, զոհվել է Արցախում

14

 

 

 

ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ

17-20-րդ դդ.

Տարոն 4 թաղամասում, գործող գերեզմանոցի հվ մասում

Տ

նախկին Ղշլաղ գյուղի գերեզմանոցը

15

 

 

 

ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ

1992-1995 թթ.

Տավրոս թաղամասի գերեզմանոցի ար մասում

Տ

թաղված են Արցախի հերոսամարտում զոհվածները

16

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՊԱՊԱՆԻ»

5-17-րդ դդ.

Վանաձոր թաղամաս, քաղաքից 2.5 կմ հվ-ամ, անտառի բացատում

Հ

Մետաքսաթելի գործարանի պանսիոնատից 1 կմ ամ

 

16.1

 

 

Գերեզմանոց

5-17-րդ դդ.

գյուղատեղից 250-300 մ հվ, հեղեղատի աջ ափին

Հ

ավերված

 

 

16.1.1

 

Խաչքար

12-14-րդ դդ.

մատուռի ար պատին հպված

Հ

հատված

 

 

16.1.2

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցուց 40-50 մ հս-ար. դեպի հեղեղատը իջնող թեք լանջի վրա

Հ

հատված

 

 

16.1.3

 

Սարկոֆագ

5-րդ դ.

եկեղեցուց 4 մ հս, թեք լանջին

Հ

պահպանվել է կափարիչը

 

 

16.1.4

 

Տապանաքար

14-16-րդ դդ.

եկեղեցու ար պատին հպված

Տ

 

 

 

16.1.5

 

 Տապանաքար

14-16-րդ դդ.

մատուռի  ար պատից 3 մ ար

Տ

 

 

16.2

 

 

Եկեղեցի «Կոտրած»

5-7, 12-17-րդ դդ.

գյուղատեղից 250-300 մ հվ, բարձունքի վրա

Հ

«Կոտրած եկեղեցու թալա» վայրում, ավերված

 

 

16.2.1

 

Բնակելի խցեր

միջնադար

եկեղեցուց 10-15 մ ամ

Տ

ավերված

 

16.3

 

 

Մատուռ

միջնադար

եկեղեցուց 8 մ հվ, բարձունքի վրա

Հ

ավերված

 

 

16.3.1

 

Խաչքար

12-14-րդ դդ.

մատուռի մեջ

Հ

ընկած է գետնին

 

16.4

 

 

Քարայր

միջնա-դար

գյուղատեղիի մոտ, հեղեղատի ձախ ափին

Հ

 

17

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՀԱՅԴԱՐԲԵԳ»

միջնադար

Տարոն թաղամասից 1 կմ  հս-աե

Հ

Հայդարբեգ գետակի աջ ափին

 

17.1

 

 

Գերեզմանոց

ուշ միջնադար

գյուղատեղիում

Տ

 

18

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՓԱՇԻ ԳԵՂ»

միջնադար

հեռուստ. աշտարակը կրող սարի ար ստորոտում

Տ

ավերված

 

18.1

 

 

Գերեզմանոց

ուշ միջնադար

գյուղատեղիում

Տ

պահպանվել են 2 տապանաքարեր

19

 

 

 

ԴԱՄԲԱՐԱՆ

Ք. ա. 2 հազ. 2 կես

Վանաձոր թաղամասում

Հ

նախկին գյուղտեխնիկումի տնամերձ այգում

20

 

 

 

ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ

Ք. ա. 2 հազ. 2 կես

Դիմաց թաղամասում, Տանձուտ գետի աջ ափին

Հ

Էլեկտրaլամպերի գործ. տարածքում

21

 

 

 

ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ

Ք.ա. 2-1 հազ.

Բազում թաղ. աե եզրին, ճանապար-համերձ հատվածում

Հ

վերգետնյա կառույցներն ավերված են

22

 

 

 

ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ

Ք.ա. 2-1 հազ.

Տավրոս թաղամասում, «Հոկտեմբեր» կինոթատրոնից մինչև գերեզմանոց ձգվող տարածքում

Հ

վերգետնյա հատվածները ավերված են

23

 

 

 

ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ

Ք.ա. 2-1 հազ.

հեռուստ. աշտարակը կրող սարի հս-ար ստորոտում

Հ

քիմկոմբինատից 100 մ հվ-ամ

24

 

 

 

ԵԿԵՂԵՑԻ

վերակառ. 1857 թ.

Խնձորուտ թաղամաս, գերեզմանոցի հվ մասում

Հ

Տանձուտ գետի աջ ափին

 

 24.1

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

ագուցված է եկեղեցու աջ խորանում

Տ

 

 

 24.2

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

ագուցված է եկեղեցու հս պատին, Մկրտության ավազանի աջ կողմում

Տ

 

 

24.3

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

ագուցված է եկեղեցու հս պատին, Մկրտության ավազանի ձախ կողմում

Տ

 

 

24.4

 

 

Խաչքար

13-15-րդ դդ.

ագուցված է հվ ճակատին, բարավորի քարից վեր

Տ

 

 

24.5

 

 

Խաչքար

14-15-րդ դդ.

ագուցված է  հվ մուտքի աջ կողմում

Տ

հատված

 

24.6

 

 

Խաչքար

17-րդ դ.

ագուցված է գլխավոր մուտքի աջ կողմում

Տ

հատված

 

24.7

 

 

Գերեզմանոց

13-19-րդ դդ.

եկեղեցու շրջակայքում

Հ

 

 

 

24.7.1

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցու մուտքից աջ

Հ

ընկած է գետնի վրա

 

 

24.7.2

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցու մուտքից ձախ

Հ

ընկած է գետնի վրա

 

 

24.7.3

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցու հվ պատից 12 մ հվ

Հ

հատված, ճանապարհի եզրին

 

 

24.7.4

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցու հվ պատից 12 մ հվ

Հ

թերի, ճանապարհի եզրին

 

 

24.7.5

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցու հվ պատից 12 մ հվ

Հ

թերի, ճանապարհի եզրին

 

 

24.7.6

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցու հվ պատից 12 մ հվ

Հ

ճանապարհի եզրին

 

 

24.7.7

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցու հվ պատից 12 մ հվ

Հ

ճանապարհի եզրին

 

 

24.7.8

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցու հվ պատից 12 մ հվ

Հ

թերի, ճանապարհի եզրին

 

 

24.7.9

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցու հվ պատից 12 մ հվ

Տ

հատված, ճանապարհի եզրին

 

 

24.7.10

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցու հվ պատից 10 մ հվ

Տ

հատված, ճանապարհի եզրին

 

 

24.7.11

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցու հվ պատից 8 մ հվ

Հ

թերի, ճանապարհի եզրին

 

 

24.7.12

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցու հվ պատից 7 մ հվ

Հ

թերի, ճանապարհի եզրին

 

 

24.7.13

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցու հվ պատից 7 մ հվ

Հ

թերի, ճանապարհի եզրին

 

 

24.7.14

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցու հվ-ամ անկյունից 7 մ հվ

Հ

կանգնեցված է գետնի վրա

 

 

24.7.15

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցու ամ ճակատից  7 մ հվ

Հ

թերի

 25.

 

 

 

ԵԿԵՂԵՑԻ

1859 թ.

Խնձորուտ թաղամասում

Տ

 

 

25.1 

 

 

Գերեզմանոց

19-րդ դ.

եկեղեցուց հս-ամ

Տ

 

 

 

 

 

ԵԿԵՂԵՑԻ

1895 թ.

կայարանամերձ հրապարակից ամ, երկաթուղայինների զբոսայգում

Հ

խաչաձև հատակագծով կենտրոնագմբեթ ռուսական եկեղեցի

 

 

 

 

ԵԿԵՂԵՑԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՍԲ. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ

13-14 դդ, 1831 թ. 

Փամբակ և Տանձուտ գետերի միախառնման վայրում, բլրի վրա

Հ 

Գուգարաց թեմի առաջնորդարանն է  

 

 27.1

 

 

Գերեզմանոց

13-20-րդ դդ.

եկեղեցու շրջակայքում

Հ

 

 

 

27.1.1 

 

Գերեզման Խաչատուր
Աբովյան Աբովյանցի

19-րդ դ.

եկեղեցու մուտքից աջ

Տ

մարմարե սալիկներով պատված երեք գերեզմաններից հս-ինը

 

 

27.1.12

 

Տապանաքար

14-16-րդ դդ.

եկեղեցու հս պատի մոտ

Տ

բազալտե սալատապան վրան խաչի պարզ գծապատկեր

 

 

27.1.13

 

Տապանաքար

14-16-րդ դդ.

եկեղեցուց հս

Տ

բազալտե սալատապան եզերված զույգ ակոսներով

 

 

27.1.14

 

Տապանաքար

14-16-րդ դդ.

եկեղեցուց հս-աե

Տ

բազալտե սալատապան եզերված զույգ ակոսներով

 

 

27.1.15

 

Տապանաքար

14-16-րդ դդ.

եկեղեցուց հվ

Տ

բազալտե սալատապան երկրաչափական զարդերիզով, կենտրոնում մարդու գծապատկեր

 

 

27.1.16

 

Տապանաքար

16-18-րդ դդ.

եկեղեցուց հս

Տ

խորանարդաձև, կարմիր տուֆ‎ից, արձանագիր, հրեշտակի քանդակով

 

 

27.1.17

 

Տապանաքար

16-18-րդ դդ.

եկեղեցուց հս-ամ

Տ

խորանարդաձև, կարմիր տուֆ‎ից, հեծյալի քանդակով

 

 

27.1.18

 

Տապանաքար

16-18-րդ դդ.

եկեղեցուց հվ

Տ

խորանարդաձև, կարմիր տու‎ֆից, գութանի հարթաքանդակով

 

 

27.1.19

 

Տապանաքար

16-18-րդ դդ.

եկեղեցուց հս-ամ

Տ

խորանարդաձև, արձանագիր, սև տուֆ‎ից, կողերին քանդակներ

 

 

27.1.20

 

Տապանաքար

16-18-րդ դդ.

եկեղեցուց հս-ամ

Տ

երկլանջ, նարնջագույն տուֆ‎ից, չորս կողմից քանդակազարդ

 

 

27.1.21

 

Տապանաքար

1816 թ.

եկեղեցուց հվ

Տ

խորանարդաձև, գորշ տուֆ‎ից, արձանագիր, պատկերազարդ

 

 

27.1.22

 

Տապանաքար

1839 թ.

եկեղեցու աե պատի մոտ

Տ

խորանարդաձև, արձանագիր, Ղարաքիլիսայի հիշատակումով

 

 

27.1.23

 

Տապանաքար

1840 թ.

եկեղեցու աե պատի մոտ

Տ

խորանարդաձև, արձանագիր

 

27.2

 

 

Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին

1831  թ.

համալիրի կենտրոնական մասում

Հ

 

 

 

27.2.1

 

Արձանագրություն

1831  թ.

եկեղեցու ամ մուտքից վեր, բարավորի քարի վրա

Հ

շինարարական արձանագրություն, որտեղ հիշատակվում է 1828 թ.  երկրաշարժը

 

 

27.1.2

 

Արձանագրություն

1831  թ.

եկեղեցու ամ մուտքից վեր, բարավորի քարի վրա

Հ

շինարարական արձանագրություն

 

 

27.2.3

 

Զանգակատուն

1831  թ.

կից է եկեղեցուն ամ-ից

Հ

 

 

 

27.2.4

 

Առաջնորդարան

19-րդ դ.

եկեղեցուց հվ-աե

Տ

Գուգարաց թեմի նախկին առաջնորդարանի շենքը

 

 

27.2.5

 

Մատաղատուն

19-րդ դ.

եկեղեցուց հվ-աե

Տ

 

 

27.3

 

 

Խաչքար` նվիրված 1988 թ.

երկրաշարժի զոհերին

1989 թ.

ցանկապատի տակ

Տ

քանդ. Ս.Դանիելյան

 

27.4

 

 

Խաչքար` նվիրված

Արցախի հերոսա-մարտի

զոհերին

1995 թ.

ցանկապատի տակ

Տ

քանդ. Ս.Դանիելյան

28

 

 

 

ԵԿԵՂԵՑԻ «ԿՈՏՐԱԾ ԺԱՄ»

վաղ միջնադար

քաղաքի ամ եզրին, Փամբակ գետի ձախ ափ 

Հ

ավերված

 

28.1

 

 

Խաչքար

15-րդ դ.

ագուցված է եկեղեցու խորանի պատին

Հ

ստորին մասը կոտրված

29

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

13-14-րդ դդ.

Խնձորուտ թաղամասի հվ եզրին, Խնձորուտ գետի աջ ափին

Հ

Խաչի ձոր վայրում

30

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

13-14-րդ դդ.

Մարզադեսանտային կենտրոնի հրապարակում

Հ

տեղափոխվել է Չափնի գյուղից

31

 

 

 

ԿԻՆՈԹԱՏՐՈՆ «ԵՐԵՎԱՆ»

1950-ական  թթ.

քաղաքային զբոսայգու հվ-աե մասում

Տ

 

32

 

 

 

ԿԱՄՈՒՐՋ «ՀՈՎՍԵՓԱՆՑ»

18-րդ դ.

Շահումյանի հրապարակում

Տ

Վանաձոր գետի վրա

33

 

 

 

ԿԻՍԱՆԴՐԻ Հ. ԹՈՒՄԱՆՅԱՆԻ

1971 թ.

Տիգրան Մեծի պողոտա, դպրոցի բակում

Տ

քանդ. Ե. Գոջաբաշյան

34

 

 

 

ՀԱՆՐԱԽԱՆՈՒԹԻ ՇԵՆՔԸ

1972 թ.

Երևանյան հրապարակ

Տ

ճարտ. Ս. Ասոյան, Ռ. Աբրահամյան

35

 

 

 

ՀՐԱՊԱՐԱԿ ԱՐՑԱԽ

1980-ական թթ.

Տիգրան Մեծ և Վարդանանց փողոցների միջև

Տ

այստեղ տեղի են ունեցել Արցախյան ազատամարտին և Հայաստանի անկախությանը աջակցող հանրահավաքներ

 

35.1

 

 

Քանդակ` «Վահագնի ծնունդը»

1981 թ.

հրապարակի կենտրոնում

Հ

քանդ. Մ. Մինասյան

36

 

 

 

ՀՐԱՊԱՐԱԿ ՀԱՅԿԻ

1950 ական թթ.

քաղաքի կենտրոնում

Հ

նախկին Կիրովի անվ. հրապարակը

 

36.1

 

 

Լոռու մարզկենտրոնի շենքը

1953 թ.

հրապարակի հվ մասում

Հ

ճարտ. Զ. Բախշինյան

 

36.2

 

 

Վանաձորի քաղաքապետարանի շենքը

1953 թ.

հրապարակի աե մասում

Հ

ճարտ. Հ, Մարգարյան, Բ. Արզումանյան

37

 

 

 

ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ

ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ

ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ

1960-ական թթ.

Տարոն 4 թաղամասում

Տ

նախկին Ղշլաղ գյուղի կենտրոնում

38

 

 

 

ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ
ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ
ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ

1953 թ.

Խնձորուտ թաղամաս, Վանաձոր-Դիլիջան ճանապարհի ձախ եզրին

Տ

քանդակագործ Մեհրաբ

39

 

 

 

ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ

1955 թ.

քաղաքի կենտրոնական գերեզմանոցում

Տ

քանդակագործ Մեհրաբ

40

 

 

 

ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ Հ. ԱԲԵԼՅԱՆԻ

1965 թ.

թատրոնի շենքի առջև

Տ

քանդ. Մ. Մինասյան

41

 

 

 

ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ

1969 թ.

Հաղթանակի փողոց, անտառափեշի թեքության վրա

Հ

խորաքանդակներով զարդարված երկու հենապատեր` կենտրոնում հուշասյուն, հավեր-ժական կրակով

42

 

 

 

ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ ՔԻՄԻԱԳՈՐԾՆԵՐԻՆ

1969 թ.

Քիմիագործների զբոսայգում

Հ

բազալտե պատվանդանի վրա զինվորի կիսանդրի

43

 

 

 

ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ ՍՏԵՓԱՆ ՇԱՀՈՒՄՅԱՆԻ

1970-ական թթ.

Շահումյան հրապարակում

Տ

դեղնավուն տուֆից պատ` վրան հարթաքանդակներ

44

 

 

 

ՃԱԿԱՏԱՄԱՐՏ ՂԱՐԱՔԻԼԻՍԱՅԻ

1918 թ. մայիս

Կամակատար մատուռից մինչև Փամբակ գետի աջ ափի բարձունքները

Հ

Ղարաքիլիսայի ճակատամարտի վայրը

45

 

 

 

ՄԱՆԿԱՎԱՐԺԱԿԱՆ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏԻ ՇԵՆՔԸ

1950-ական թթ.

Տիգրան Մեծի պողոտա

Հ

ճարտ. Գ. Աղաբաբյան

46

 

 

 

ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ԿԻՐԱԿԻ

1894 թ.

Սասունցիների փող. N 2 տնից հս, Խնձորուտ գետի աջ ափին

Հ

Խաչի ձոր վայրում

 

46.1

 

 

Արձանագրություն

1894 թ.

առաստաղին հպված, բեմի կամարից վերև

Տ

շինարարական

 

46.2

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

բեմի հս խորշում

Տ

 

 

46.3

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

հս պատի կենտրոնական խորշում

Տ

 

 

46.4

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

բեմի հս մասում

Տ

 

 

46.5

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

բեմի կենտրոնում

Տ

 

 

46.6

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

բեմի հվ մասում

Տ

 

 

46.7

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

բեմի վրա

Տ

 

 

46.8

 

 

Խաչքար

9-10-րդ դդ.

բեմի վրա

Հ

 

 

46.9

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

բեմի վրա

Հ

 

 

46.10

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

ամ մուտքից հվ, խորշում

Հ

 

 

46.11

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

ամ պատի հս խորշում

Տ

 

 

46.12

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

բեմի  հվ խորշում

Տ

 

 

46.13

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

բեմի  հվ խորշում

Տ

 

 

46.15

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

բեմի  վրա

Տ

 

 

46.16

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

բեմի վրա

Տ

հատված

 

46.17

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

բեմի վրա

Տ

հատված

 

46.19

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

ամ պատի տակ

Տ

հատված

 

46.20

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

ամ պատի տակ

Տ

հատված

 

46.21

 

 

Գերեզմանոց

5-19-րդ դդ.

մատուռի շրջակայքում

Հ

ավերված

 

 

46.21.1

 

Խաչքար` թևավոր խաչ

5-7 դդ

մատուռի մոտ

Հ

վերակնգնված

 

 

46.21.2

 

Խաչքար

10-11-րդ դդ.

մատուռից 3 մ հս-ամ

Հ

 

 

 

46.21.3

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

մատուռից 2 մ ամ, մուտքի դիմաց

Հ

 

 

 

46.21.4

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

մատուռից 4 մ հվ-ամ

Հ

 

 

 

46.21.5

 

Կոթող

5-7-րդ դդ.

մատուռի աե պատի տակ

Հ

հատված

 

46.22

 

 

Մատաղատուն

19-րդ դ.

մատուռից 5 մ հվ

Տ

 

47

 

 

 

ՄԱՏՈՒՌ «ԿԱՄԱԿԱՏԱՐ»

միջնադար վերակառ. 1841 թ. 

Վանաձոր-Ստեփանավան ճանապարհից 300 մ աե

 Տ

համանուն բլրի գագաթին 

48

 

 

 

ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ՊԱԼԱՏԻ ՇԵՆՔԸ

1950-ական թթ.

քիմկոմբինատի այգուց հվ-աե

Հ

ճարտ. Ռ. Ալավերդյան, ավերվել էր երկրաշարժից և վերականգնվել է 2003 թ. Լինսի հիմնադրամի միջոցներով

49

 

 

 

ՊԱՏԿԵՐԱՍՐԱՀԻ ՇԵՆՔԸ

1972 թ.

Երևանյան հրապարակ

Հ

ճարտ. Լ. Խաչատրյան

50

 

 

 

ՏՈՒՆ-ԹԱԳԱՐԱՆ  ՍՏԵՓԱՆ ԶՈՐՅԱՆԻ

1980-ական թթ.

Ստեփան Զորյանի փ. 26

Հ

 

51

 

 

 

ՔԱՐԱՅՐ

 

Տարոն թաղասի հս-աե կողմում, Հայդարբեգի ձորում

Տ

 

 

5.2. Ալավերդի քաղաք

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9

1

 

 

 

ԱՂԲՅՈՒՐ 

   1255 թ.

Սանահնի վանքից ամ, թաղամասի եզրին

Հ

վերականգնվել է 1951-1952 թթ.

 

1.1

 

 

Խաչքար, կերտող` Խոցադեղ Միակեաց

1292 թ.

ագուցված է եղել աղբյուրի ծածկի մեջ

Հ

պատվիրատու հայր Յոհանէս

 

1.2

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

ագուցված է աղբյուրի հվ պատին, ներքուստ

Հ

 

2

 

 

 

ԱՄՐՈՑ «ԿՈՇԱԲԵՐԴ»

10-13-րդ դդ.

Սանահին թաղամասից 5 կմ հվ

Հ

 

 

2.1

 

 

Գյուղատեղի «Կոշաբերդ»

10-17-րդ դդ.

«Կոշաբերդ» հանդամասում, երկու բլուրների վրա

Հ

 

 

 

2.1.1

 

Քարայր-կացարան

13-18-րդ դդ.

գյուղատեղիում բարձրացող ժայռի մեջ

Հ

 

 

2.2

 

 

Գերեզմանոց

10-13-րդ դդ.

 

Հ

 

 

2.3

 

 

Եկեղեցի

18-րդ դ. 

 

Հ

 

 

 

2.3.1

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

եկեղեցու հս պատի մոտ, ներքուստ

Հ

 

 

2.4

 

 

Մատուռ

10-13-րդ դդ.

 

Հ

 

3

 

 

 

ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ

11-15-րդ դդ.

Սանահին թաղամասի հս կողմում

Հ

 

4

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ

12-19-րդ դդ.

Սանահին թաղամասից 2 կմ հվ-աե

Հ

 

5

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ

միջնադար

Դեբետ գետի աջափնյա լեռնալանջին

Հ

 

6

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՄԱՆԵՍ»

19-20-րդ դդ.

Լեռնամետալուրգիական կոմբինատի շրջակայքում

Հ

 

7

 

 

 

ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ

Ք. ա. 2-1 հազ.

Մանես թաղամասում, «Նահատակ» մատուռի շուրջ

Հ

 

8

 

 

 

ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ

Ք. ա. 2-1 հազ.

Սանահին գյուղի տարածքում

Հ

 

9

 

 

 

ԵԿԵՂԵՑԻ

1880-1890 թթ.

Մանես թաղամասի կենտրոնում

Տ

հունական

10

 

 

 

ԵԿԵՂԵՑԻ

19-րդ դ.

Մանես թաղամասի կենտրոնում

Տ

 

 

10.1

 

 

Զանգակատուն

1902 թ.

կից է եկեղեցուն ամ-ից

Տ

 

 

10.2

 

 

Խաչքար

10-11-րդ դդ.

եկեղեցու ներսում

Հ

 

 

10.3

 

 

Շրջապարիսպ

19-րդ դ.

 

Տ

 

11

 

 

 

ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԿԱՐԱՊԵՏ

11-րդ դ.

քաղաքից 2 կմ աե

Հ

բլրի վրա, կիսավեր

12

 

 

 

ԺՈՂՈՎՐԴԱԿԱՆ ՏՈՒՆ

1903-1905 թթ.

N 147 տունը

Տ

 

13

 

 

 

ԺՈՂՈՎՐԴԱԿԱՆ ՏՈՒՆ

1903-1905 թթ.

Սանահնի վանքից 50 մ հս-աե

Տ

 

14

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

1011 թ.

  Սանահին թաղամասում

 

Վ. Էվոյանի տնամերձ հողամասում

15

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

11-րդ դ.

ջրամբարի մոտ

Հ

ընկած  է գետնին

16

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

12-13-րդ դդ.

    Սանահին թաղամա-սից 2 կմ հս, ձորեզրին

Հ

 արձանագիր

17

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

13-րդ դ.

  Սանահին կայարանից Կաճաճկուտ տանող ճանապարհին

Հ

 

18

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

13-րդ դ.

Սանահնի  սարահարթ տանող ճանապարհի աջ կողմում, աղբյուրի մոտ

Հ

 

  19

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

13-րդ դ.

ագուցված է Կարի ֆաբրիկայի պահեստի շենքի ամ պատին

 

 

20

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ «ԾԻՐԱՆԱՎՈՐ»

1222 թ.

Սանահին վանքից ամ

Հ

 

21

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ «ՄԱՆՈՒՉԱՐԵՆՑ»

1252 թ.

Սանահին թաղամասի հս-աե մասում, ձորաբերանին

Հ

 պատվիրատու՝ Ավետիս վարդապետ

  22

 

 

 

ԽՃԱՆԿԱՐ ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԹՈՒՄԱՆՅԱՆԻ

20-րդ դ.

քաղաքի մեջ

Հ

հեղ.՝ Հ. Ռուխկյան

23

 

 

 

ԿԱՄՈՒՐՋ (ՍԱՆԱՀՆԻ ԿԱՄՈՒՐՋ)

1195 թ.

քաղաքի կենտրոնում, Սանահին տանող հին ճանապարհին, Դեբեդ գետի վրա

Հ

միաթռիչք, պատերի վրա առյուծների հարթաքանդակներ,  կառուցել է Վանենի թագուհին 

  24

 

 

 

ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ՝ ԱԼԱՎԵՐԴՈՒ ՀԵՂԱՓՈԽԱԿԱՆՆԵՐԻՆ

1975 թ.

քաղաքի մեջ

Հ

 

25

 

 

 

ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ

1985 թ.

ձորում,Դեբեդ գետի աջ  ափին

Տ

 

26

 

 

 

ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ

1946 թ.

քաղաքի մեջ

Հ

ճարտ.՝ Ռ. Իսրայելյան

27

 

 

 

ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ

1961 թ.

Սանահին թաղա-մասում,դպրոցից 100 մ հս-ամ

Տ

ճարտ.՝ Ռ. Հակոբյան

28

 

 

 

ՀՈՒՇԱՀԱՄԱԼԻՐ՝ ԱՐՏՅՈՄ ՄԻԿՈՅԱՆԻՆ

1982 թ.

Սանահին թաղա-մասում, դպրոցի մոտ

Հ

 

29

 

 

 

ՁԻԹԱՀԱՆ

 

Մանես թաղամասում

Տ

 

30

 

 

 

ՄԱՏՈՒՌ

18-19-րդ դդ.

Սանահին թաղամա-սում, խանութի մոտ

Հ

 

 

30.1

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դ.

 

Հ

 

 

30.2

 

 

            Խաչքար

12-13-րդ դ.

 

Հ

 

31

 

 

 

ՄԱՏՈՒՌ

18-19-րդ դդ.

Սանահին թաղամասից 1 կմ հս

Հ

 

32

 

 

 

ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ՍԱՐԳԻՍ

13-րդ դ.

Սանահին թաղամասի հս-աե եզրին

Հ

 

33

 

 

 

ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՍԱՆԱՀԻՆ

10-13-րդ դդ.

Սանահին  թաղամասի կենտր. բարձրադիր մասում

Հ

 

 

33.1

 

 

Աղբյուր

1831 թ.

վանքի բակում, հս պարսպապատի մեջ

Հ

կառուցել է վանքի առաջնորդ Հ. Տեր-Բարսեղյանցը

 

33.2

 

 

Առաջնորդի տունը

19-րդ դ. սկիզբ

շրջապարսպից 15 մ հս 

Հ

1920-ական թթ. շենքում գործել է դպրոց-մանկապարտեզ, ապա դարձելէ  ուսուցչի տուն: Վերականգնվել է 1977 թ.

 

33.3

 

 

Գավիթ

1181 թ.

կից է Սբ. Ամենափրկիչ եկեղեցուն ամ-ից

Հ

կառուցել է վանքի առաջնորդ Հովհաննեսը, ճարտ.՝ Ժամհայր

 

 

33.3.1

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է ամ պատին

Հ

 

 

 

33.3.2

 

Խաչքար Սարգիս Մամիկոնյանի

1215 թ.

 

Հ

 

 

 

33.3.3

 

Խաչքար

13-րդ դ.

կանգնեցված է հս սյան խոյակի վրա

Հ

 

 

 

33.3.4

 

Տապանաքար Խորամի

1301 թ.

 

Հ

 

 

 

33.3.5

 

Տապանաքար Զաքարիայի

1317 թ.

 

Հ

 

 

 

33.3.6

 

Տապանաքար Ավագի

1434 թ.

 

Հ

 

 

 

33.3.7

 

Տապանաքար Միրիանի

1506 թ.

 

Հ

 

 

 

33.3.8

 

Տապանաքար պարոն Վասակի

1551 թ.

 

Հ

 

 

 

33.3.9

 

Տապանաքար պարոն Վասակի

1579 թ.

 

Հ

 

 

 

33.3.10

 

Տապանաքար պարոն Բճանի

16-րդ դ.

 

Հ

 

 

 

33.3.11

 

Տապանաքար պարոն Դուրմիշի

16-րդ դ.

 

Հ

 

 

 

33.3.12

 

Տապանաքար Թամարի

16-րդ դ.

 

Հ

 

 

 

33.3.13

 

Տապանաքար Հայր Հովհաննեսի

16-րդ դ.

 

Հ

 

 

 

33.3.14

 

Տապանաքար պարոն Շհարի

16-րդ դ.

 

Հ

 

 

 

33.3.15

 

Տապանաքար պարոն Վասակի

16-րդ դ.

 

Հ

 

 

 

33.3.16

 

Տապանաքար

17-18-րդ դդ.

գավթի հս կողմում

Տ

 

 

 

33.3.17

 

Տապանաքար Արտավազի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.18

 

Տապանաքար Ափայի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.19

 

Տապանաքար Գոգի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.20

 

Տապանաքար ճգնավոր Գոհար Մելիքի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.21

 

Տապանաքար Գրիգորի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.22

 

Տապանաքար Գրիգորի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.23

 

Տապանաքար Թամթեի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.24

 

Տապանաքար Խաթունշիրի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.25

 

Տապանաքար Խորիշահի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.26

 

Տապանաքար Կարճիկի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.27

 

Տապանաքար պարոն Կուկի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.28

 

Տապանաքար Համազասպի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.29

 

Տապանաքար Հասանի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.30

 

Տապանաքար Հասանի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.31

 

Տապանաքար Շերբարիքի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.32

 

Տապանաքար Սարգիս Աղեկեցու

 

 

Հ

 

 

 

33.3.33

 

Տապանաքար Սարգսի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.34

 

Տապանաքար Սլլիկի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.35

 

Տապանաքար Սմբատի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.36

 

Տապանաքար Սմբատ Խաչենցու

 

 

Հ

 

 

 

33.3.37

 

Տապանաքար Վաչե Ալվեցու

 

 

Հ

 

 

 

33.3.38

 

Տապանաքար Վահրամի

 

 

Հ

 

 

 

33.3.39

 

Տապանաքար Քուրդաշահի

 

 

Հ

 

 

33.4

 

 

Գերեզմանոց

10-19-րդ դդ.

բակի աե և հվ մասում

Հ

 

 

 

33.4.1

 

Խաչքար

13-րդ դ.

Սբ. Ամենափրկիչ եկեղեցուց 6 մ աե

Հ

 

 

33.5

 

 

Գերեզմանոց

12-20-րդ դդ.

համալիրից հվ և հվ-աե, շրջապարսպից դուրս

Հ

 

 

 

33.5.1

 

Դամբարան-մատուռ- տապանատուն  Զաքարյան իշխանների

12-13-րդ դդ.

շրջապարսպից դուրս՝ գերեզմանոցից ամ, Սբ. Հակոբ եկեղեցու մոտ

Հ

այստեղ թաղված են Վահրամ, Սարգիս Մեծ և Զաքարե Զաքարյանները

 

 

33.5.2

 

Եկեղեցի Սբ. Հակոբ (Սիոն)

10-րդ դ.

Սբ. Ամենափրկիչ եկեղեցուց հվ-աե, գերեզմանոցում

Հ

պահպանվել են հս ավանդատները: Քանդվել է 1752 թ.՝ վանքի վերանորոգման ժամանակ

 

 

33.5.3

 

Եկեղեցի Սբ. Հարություն

13-րդ դ.

գերեզմանոցում

Հ

 

 

 

33.5.6

 

Խաչքար Գրիգոր  Տուտեորդու, կազմող՝ Մխիթար

1184 թ.

Սբ. Հարություն եկեղեցու մոտ

Հ

մեջքի վրա ընդարձակ արձանագրություն

 

 

33.5.7

 

Խաչքար Սարգիս Մեծի

1187 թ.

տապանատան հս-աե անկյունում

Հ

 

 

 

33.5.4

 

Խաչքար Հովհաննես քահանայի

1227 թ.

Գր. Տուտեորդու խաչքարից 10 մ աե

Հ

պատվիրատու՝ Հովհաննես առաջնորդ

 

 

33.5.5

 

Խաչքար

13-րդ դ.

Արղությանների դամբարանի մոտ, աե պարսպապատին կից

Հ

երկաստիճան պատվանդանի վրա

 

 

33.5.8

 

Տապանաքար Գրիգորի

13-րդ դ.

Տուտեորդու խաչքարի մոտ

Հ

 

 

 

33.5.9

 

Տապանաքար Խաչագոտի

13-րդ դ.

Տուտեորդու խաչքարի մոտ

Հ

 

 

 

33.5.10

 

Տապանաքար Յուսեփ քաղաքացու

17-րդ դ.

Տուտեորդու խաչքարի մոտ

Հ

 

 

 

33.5.11

 

Տապանաքար հայր Յոհաննէսի

13-րդ դ.

Տուտեորդու խաչքարի մոտ

Հ

 

 

 

33.5.12

 

Տապանաքար Սարգիս վարդապետի

1271 թ.

Տուտեորդու խաչքարի մոտ

Հ

 

 

 

33.5.13

 

Տապանաքար Սարգիս Փարջիկի

13-րդ դ.

Տուտեորդու խաչքարի մոտ

Հ

ծաղկող

 

 

33.5.14

 

Տապանաքար Սարգսի

13-րդ դ.

Տուտեորդու խաչքարի մոտ

Հ

 

 

 

33.5.15

 

Տապանաքար Վասակի

1211 թ.

Տուտեորդու խաչքարի մոտ

Հ

 

 

 

33.5.16

 

Տապանաքար Քրդի

1038 թ.

տապանատան աե կողմում

Հ

 

 

33.6

 

 

Գրատուն-մատենադարան (Նշխարատուն)

1063 թ.

 

Հ

կառուցել է Դավիթ Անհողինի դուստր Հրանուշ թագուհին

 

 

33.6.1

 

Խաչքար

1262 թ.

ագուցված է ամ պատին

Հ

 

 

 

33.6.2

 

Խաչքար

1475 թ.

ագուցված է աե պատի որմնախոյակի վրա

Հ

 

 

 

33.6.3

 

Սրահ

13-րդ դ.

կից է գրատանը հվ-ից

Հ

 

 

 

33.6.4

 

Տապանաքար պարոն Բէկիջանի

1286 թ.

գրատան մուտքի մոտ

Հ

 

 

 

33.6.5

 

Տապանաքար Խանդիխաթունի

13-րդ դ.

գրատան մուտքի մոտ

Հ

 

 

 

33.6.6

 

Տապանաքար Մամայի և իր մոր Շնորոր տիկնա

13-րդ դ.

գրատան առջև

Հ

 

 

 

33.6.7

 

Տապանաքար Մելիքի

13-րդ դ.

գրատան առջև

Հ

 

 

 

33.6.8

 

Տապանաքար Նրջիսի

13-րդ դ.

գրատան մուտքի մոտ

Հ

 

 

33.7

 

 

Դամբարան Արղության-Երկայնաբազուկների

19-րդ դ.

պարսպափակ տարածքի հվ-աե մասում

Հ

 

 

33.8

 

 

Դամբարան Կյուրիկյան թագավորների

10-11-րդ դդ.

կից է Սբ.Աստվածածին  եկեղեցուն աե-ից

Հ

համալիրի վաղագույն կառույցներից է

 

33.9

 

 

Զանգակատուն

13-րդ դ.

կիցէ նախագավթի հս ճակատի ամ կեսին

Հ

կառուցել է Աբասի որդի Վագը

 

 

33.9.1

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է աե պատի վերնամասում

Հ

 

 

 

33.9.2

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է աե պատի վերնամասում

Հ

 

 

33.10

 

 

Եկեղեցի Սբ. Ամենափրկիչ (Կաթողիկե)

966 թ.

 

Հ

կառուցել է Աշոտ  Ողորմածի կինը՝ Խոսրովանույշ թագուհին:  Վերածվել է թանգարանի

 

 

33.10.1

 

Խաչքար

11-12-րդ դդ.

եկեղեցու բեմում

Հ

 

 

 

33.10.2

 

Խաչքար

11-12-րդ դդ.

նախորդի մոտ

Հ

 

 

 

33.10.3

 

Խաչքար

1203 թ.

եկեղեցում

Հ

 

 

 

33.10.4

 

Խաչքար

13-րդ դ.

եկեղեցում

Հ

 

 

 

33.10.5

 

Խաչքար

15-րդ դ.

հենած է եկեղեցու հվ պատին, ներքուստ

Հ

արձանագիր

 

 

33.10.6

 

Խաչքար

1632 թ.

ագուցված է եկեղեցու հս ավանդատան մուտքից աջ

Հ

 

 

33.11

 

 

Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին

10-րդ դ. 30-40-ական թթ.

 

Հ

 

 

 

33.11.1

 

Խաչքար

989 թ.

եկեղեցու աե պատի մոտ

Հ

արձանագիր

 

 

33.11.2

 

Խաչքար

12-րդ դ.

ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին

Հ

 

 

 

33.11.3

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցում

Հ

 

 

 

33.11.4

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցում

Հ

 

 

 

33.11.5

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցում՝ հվ պատի մոտ

Հ

 

 

 

33.11.6

 

Տապանաքար պարոն Ավետեցի

14-15-րդ դդ.

եկեղեցու աե կողմում

Հ

 

 

 

33.11.7

 

Տապանաքար Գուրգեն Բագրատունու

989 թ.

եկեղեցու աե պատի տակ

Հ

 

 

 

33.11.8

 

Տապանաքար Հովհաննես վարդապետի

1471 թ.

եկեղեցու աե կողմում

Հ

 

 

 

33.11.9

Տ

Տապանաքար Ղուկաս եպիսկոպոս Արելությանցի

1634 թ.

եկեղեցու հս պատի տակ

Հ

 

 

 

33.11.10

 

Տապանաքար Մկրտիչ վարդապետի

14-15-րդ դդ.

եկեղեցու աե կողմում

Հ

 

 

 

33.11.11

 

Տապանաքար տեր Սարկավագի

1531 թ.

եկեղեցու աե կողմում

Հ

 

 

 

33.11.12

 

Տապանաքար Ամիր Սարկսի

1538 թ.

եկեղեցու աե կողմում

Հ

 

 

 

33.11.13

 

Տապանաքար Ստեփաննոս Մաղաքյանի

19-րդ դ.

եկեղեցու աե կողմում

Տ

 

 

33.12

 

 

Եկեղեցի Սբ. րիգոր

1061 թ.

 

Հ

կառուցել է Դավիթ Անհողինի դուստր Հրանուշ թագուհին

 

 

33.12.1

 

Խաչքար պարոն Ավետիսի

13-14-րդ դդ.

եկեղեցու մուտքի ձախ կողմում, արտաքուստ

Հ

 

 

 

33.12.2

 

Տապանաքար Ներսես փիլիսոփայի

15-րդ դ.

եկեղեցու մոտ

Հ

 

 

33.13

 

 

Ճեմարան Գրիգոր Մագիստրոսի

11-րդ դ. առաջին կես (մինչև 1058 թ.)

Սբ. Ամենափրկիչ և Սբ. Աստվածածին եկեղեցիների միջև

Հ

վանքի հոգևոր դպրոցն էր՝ նեղ ու երկարավուն սրահ, աե պատուհանը հետագայում փակել են երեք խաչքարով

 

 

33.13.1

 

Խաչքար տեր Սարգսի

1139 թ.

ճեմարանի աե կամարի տակ

Հ

պատվանդանի վրա

 

 

33.13.2

 

Խաչքար Քրդի

13-րդ դ.

 

Հ

 

 

 

33.13.3

 

Խաչքար

1562 թ.

աե պատուհանի շարվածքում

Հ

պատվանդանի վրա

 

 

33.13.4

 

Խաչքար պարոն Գորկի

1602 թ.

աե պատուհանի շարվածքում

Հ

պատվանդանի վրա

 

 

33.13.5

 

Խաչքար

 

աե պատուհանի շարվածքում

Հ

 

 

 

33.13.56

 

Տապանաքար Հովսեփ սարկավագի

1434 թ.

 

Հ

 

 

 

33.13.7

 

Տապանաքար Խաչատուր սարկավագի

1451 թ.

 

Հ

 

 

 

33.13.8

 

Տապանաքար Իգնատիոս քահանայի

15-րդ դ.

 

Հ

 

 

 

33.13. 9

 

Տապանաքար Վարդան սարկավագի

15-րդ դ.

 

Հ

 

 

 

33.13.10

 

Տապանաքար Սարգիս սարկավագի

1524 թ.

 

Հ

 

 

33.14

 

 

Նախագավիթ

1211 թ.

կից է Սբ. Աստվածածին եկեղեցուն և Մագիստրոսի ճեմարանի սրահին ամ-ից

Հ

կառուցել է Վաչե Վաչուտյանց իշխանը

 

 

33.14.1

 

Խաչքար

1161 թ.

հենած է աե պատին, մուտքից հս

Հ

 

 

 

33.14.2

 

Խաչքար

12-րդ դ.

հենած է աե պատին, մուտքից հվ

Հ

 

 

 

33.14.3

 

Խաչքար

12-րդ դ.

նախորդի մոտ

Հ

 

 

 

33.14.4

 

Խաչքար

12-րդ դ.

ամ մուտքի մոտ

Հ

 

 

 

33.14.5

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ամ մուտքի մոտ

Հ

 

 

 

33.14.6

 

Խաչքար

13-րդ դ.

աե պատի տակ

Հ

 

 

33.15

 

 

Տապանաքար տեր Անտոնի

1556 թ.

վանքի բակում

Հ

 

 

33.16

 

 

Տապանաքար Բարսեղ արքեպիսկոպոսի

1718 թ.

վանքի բակում

Հ

 

 

33.17

 

 

Տապանաքար Գրիգոր վարդապետի

13-րդ դ.

վանքի բակում

Հ

 

 

33.18

 

 

Տապանաքար Սարգիս քահանայի

1425 թ.

վանքի բակում

Հ

 

 

33.19

 

 

Տապանաքար Ստեփանոս վարդապետի

13-րդ դ.

վանքի բակում

Հ

 

34

 

 

 

ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ

9-10-րդ դդ.

Սանահնի սարահարթի տակ՝  ձոր տանող հին ճանապարհի աջ կողմում

Հ

 

35

 

 

 

ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ

10-19-րդ դդ.

Սանահնի սարահարթի տակ, ավտոկայանի դիմաց, Դեբեդ գետից մոտ 200 մ բարձրության վրա

Հ

 

36

 

 

 

ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱԼԻՐ

 

Մանես թաղամասում

Հ

 

 

5.2.1. Ակներ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9

1

 

 

 

ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ 

Ք.ա. 4-3 հազ.

Ալավերդուց 8 կմ հվ-ամ

Հ

 

 

1.1

 

 

Դամբարանադաշտ

Ք.ա. 2-1 հազ.

 

Հ

1871 թ. ուսումնասիրել է Ա. Երիցյանը

2

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ

10-13-րդ դդ.

քաղաքաից 2 կմ հվ-աե

Հ

 

 

2.1

 

 

երեզմանոց

10-13-րդ դդ.

 

Հ

 

 

 

2.1.1

 

Խաչքար

1286 թ.

 

Հ

արձանագիր

 

2.2

 

 

Մատուռ «Ոտնախաչ»

13-րդ դ.

 

Հ

 

3

 

 

 

ԵԿԵՂԵՑԻ

1863 թ.

գյուղի մեջ

Հ

կառուցվել է իշխանուհի Ք. Արղությանը

 

3.1

 

 

Գերեզմանոց

12-19-րդ դդ.

եկեղեցու մոտ

Հ

 

 

 

3.1.1

 

Խաչքար

13-րդ դ.

հենած է եկեղեցու հվ պատին

Հ

 

 

3.2

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է եկեղեցու հս պատին

Հ

 

 

3.3

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է եկեղեցու հվ պատին

Հ

 

 

3.4

 

 

Խաչքար

13-րդ դ.

ագուցված է եկեղեցու ամ պատին

Հ

 

 

3.5

 

 

Խաչքար

13-րդ դ.

ագուցված է եկեղեցու ամ պատին

Հ

 

4

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

12-րդ դ.

գյուղի հս-աե մասում

Հ

 

5

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

12-13-րդ դդ.

գյուղի հս-աե մասում

Հ

 

6

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

13-րդ դ.

գյուղի հս-աե մասում

Հ

 

7

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

13-րդ դ.

գյուղի հս-ամ մասում

Հ

 

8

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

13-րդ դ.

գյուղի հս-ամ մասում

Հ

 

9

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

13-րդ դ.

գյուղի հս-ամ մասում

Հ

 

10

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

13-րդ դ.

գյուղի մեջ

Հ

 

11

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

16-րդ դ.

գյուղի մեջ

Հ

 

12

 

 

 

ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ

ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ

ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ

1980 թ.

գյուղի հս-ամ եզրին

Տ

 

13

 

 

 

ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆՆԵՐԻ

ՀԱՄԱԼԻՐ

10-19-րդ դդ.

գյուղի մոտ

Հ

 

 

5.3. Ախթալա քաղաք

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9

1

 

 

  

ԱՄՐՈՑ

13-րդ դ.

Ախթալա կայարանի հս մասում, Դեբեդ և Ախթալա ձորերի միացման անկյունում

Հ

ավերված, ժայռոտ բլրի գագաթին

2

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ

 

քաղաքից հս-աե, մայրուղուց աջ

Հ

 

 

2.1

 

 

Գերեզմանոց

9-14-րդ դդ.

մատուռի շուրջ

Հ

ավերված

 

 

2.1.1

 

Խաչքար

9-10-րդ դդ.

 

Հ

 

 

 

2.1.2

 

Խաչքար

13-րդ դ.

մատուռից 30 մ հս

Հ

բլրի վրա

 

 

2.1.3

 

Խաչքար

13-րդ դ.

մատուռի հվ ճակատի մոտ

Հ

 

 

 

2.1.4

 

Խաչքար

13-րդ դ.

 

Հ

 

 

2.2

 

 

Մատուռ

12-13-րդ դդ.

 

Հ

կիսավեր

 

 

2.2.1

 

Խաչքար

13-րդ դ.

մատուռում

Հ

կոտրված

 

 

2.2.2

 

Խաչքար

13-րդ դ.

մատուռում

Հ

հատված

3

 

 

 

ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ

Ք.ա. 2-1 հազ.

քաղաքի մեջ

Հ

պեղել է Ժակ դը Մորգանը

4

 

 

 

ԵԿԵՂԵՑԻ

10-12-րդ դդ.

կայարանում

Հ

 

5

 

 

 

ԵԿԵՂԵՑԻ

19-րդ դ.

քաղաքի մեջ

Տ

 

6

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

13-րդ դ.

Ախթալա մտնող ճանապարհից ձախ,

ճաշարանի մոտ

Հ

 

7

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ «ԱՄԵՆԱՓՐԿԻՉ»

12-13-րդ դդ.

պանսիոնատ տանող ճանապարհի

աջ եզրին

Հ

 

8

 

 

 

ՄԱՏՈՒՌ

 

Ախթալա կայարանում

Հ

 

9

 

 

 

ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱԼԻՐ

 

Ախթալա կայարանում

Հ

 

 

5.4. Թումանյան քաղաք

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9

 1

 

 

 

ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ

9-15-րդ դդ.

քաղաքի ամ եզրին

Հ

 

 

1.1

 

 

Խաչքար

9-10-րդ դդ.

 

Հ

 

 

1.2

 

 

Խաչքար

14-րդ դ.

 

Հ

 

2

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

1247 թ.

քաղաքի հվ եզրին

Հ

արձանագիր

 3

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

12-13-րդ դդ.

Կարի գործարանից ոչ հեռու,

քարայրի մուտքի մոտ

Հ

 

4

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

13-րդ դ.

Կարի գործարանից 50 մ հս-ամ

Հ

 

5

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

13-րդ դ.

քաղաքի մեջ

Հ

 

6

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

13-14-րդ դդ.

երկաթուղու կամրջի մոտ

Հ

 

7

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

14-րդ դ.

նոր գերեզմանոցում

Հ

 

8

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

14-15-րդ դդ.

քաղաքի հվ-ամ եզրին

Հ

 

9

 

 

 

ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ

ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԹՈՒՄԱՆՅԱՆԻ

1986 թ.

քաղաքի մեջ

Հ

 

 

5.4.1. Քոբեր կայարանի գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9

1

 

 

 

ԱՄՐՈՑ «ԱՎԱՆԱՔԱՐ»

14-15-րդ դդ.

Քոբեր կայարանից 5 կմ հվ

Հ

հնագիտական գտածոները պահվում են Թումանյան քաղաքի թանգարանում

2.

 

 

 

ԱՄՐՈՑ «ԿՈՒԼԵԹ»

 

վանքից 5 կմ հվ-աե, Դեբեդի աջափնյա ժայռերի վրա

 

 

Հ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2.1

 

 

Խաչքար

10-12-րդ դդ.

ամրոցում

Հ

 

 

2.2

 

 

 Խաչքար

 

ամրոցում

Հ

 

3.

 

 

 

ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ

10-12-րդ դդ.

Քոբեր կայարանից 1.8 կմ աե, թունելի մոտ

Հ

ավտոճանապարհով բաժանվել է երկու մասի

4.

 

 

 

ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ

10-16-րդ դդ.

Քոբեր կայարանից 2 կմ հս

Հ

 

 

4.1

 

 

Խաչքար

1361 թ.

 

Հ

պատվանդանի վրա, երկատված

 

4.2

 

 

Խաչքար

1492 թ.

 

Հ

հատված, ընկած է գետնին

 

4.3

 

 

Խաչքար

15-րդ դ.

 

Հ

բարձր պատվանդանի վրա

 

4.4

 

 

Խաչքար

15-րդ դ.

 

Հ

 

 

4.5

 

 

Խաչքար

15-16-րդ դդ.

 

Հ

պատվանդանի վրա

 

4.6

 

 

Խաչքար պարոն Դավթի

1512 թ.

 

Հ

պատվանդանի վրա, երկատված

5.

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԻԳԱՀԱՏ»

10-16-րդ դդ.

Քոբեր կայարանից 1.6 կմ հս-ամ, Քոբերի վանքից 2 կմ հս, Դեբեդի ձորալանջի վրա

Հ

«Գեղատեղ» վայրում

 

5.1

 

 

Գերեզմանոց

10-16-րդ դդ.

կայարանից 1-1.5 կմ հս, վանքի շուրջ

Հ

 

 

 

5.1.1

 

Թևավոր խաչ

12-13-րդ դդ.

 

Հ

հատված, ընկած է գետնին

 

 

5.1.2

 

Խաչքար

9-րդ դ.

վանքից 8 մ հս-աե

Հ

ընկած է գետնին

 

 

5.1.3

 

Խաչքար

12-րդ դ.

վանքից 60 մ հս-աե

Հ

 

 

 

5.1.4

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

վանքից 8 մ աե, զառիթափին

Հ

ընկած է գետնին

 

 

5.1.5

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

 

Հ

 

 

 

5.1.6

 

Խաչքար

1214 թ.

 

Հ

արձանագիր

 

 

5.1.7

 

Խաչքար

1223 թ.

 

Հ

քառաստիճան պատվանդանի վրա

 

 

5.1.8

 

Խաչքար

1295 թ.

վանքից հվ

Հ

ընկած է գետնին

 

 

5.1.9

 

Խաչքար

13-րդ դ.

վանքից հս, պատի մոտ

Հ

ստորին մասը, արձանագիր

 

 

5.1.10

 

Խաչքար

13-րդ դ.

վանքից 6 մ աե, թեք լանջին

Հ

 

 

 

5.1.11

 

Խաչքար

13-րդ դ.

վանքից 6 մ աե, թեք լանջին

Հ

 

 

 

5.1.12

 

Խաչքար

13-րդ դ.

 

Հ

 

 

 

5.1.13

 

Խաչքար

13-րդ դ.

 

Հ

 

 

 

5.1.14

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

 

Հ

տեղահանված

 

 

5.1.15

 

Խաչքար

14-րդ դ.

մատուռի մոտ

Հ

 

 

 

5.1.16

 

Խաչքար

14-15-րդ դդ.

 

Հ

եռաստիճան պատվանդանի վրա

 

 

5.1.17

 

Խաչքար

1513 թ.

Գողգոթավանքից հվ

Հ

 

 

 

5.1.18

 

Խաչքար

1521 թ.

Գողգոթավանքից հս, ավերակների մեջ

Հ

երկատված

 

 

5.1.19

 

Խաչքար

1579 թ.

Գողգոթավանքի մոտ

 

 

 

 

5.1.20

 

Խաչքար Արևշատի

13-րդ դ.

Գողգոթավանքից հս

Հ

պատվանդանից ընկած

 

 

5.1.21

 

Խաչքար Խոցադեղի

1472 թ.

Գողգոթավանքի գերեզմանոցում

Հ

 

 

 

5.1.22

 

Խաչքար Սաքելի

1292 թ.

Գողգոթավանքից քիչ հեռու, այգիների մեջ

Հ

 

 

 

5.1.23

 

Խաչքար Վարդնպրայի

1295 թ.

Գողգոթավանքից հվ-ամ

Հ

 

 

5.2

 

 

Եկեղեցի Գողգոթավանք Սբ. Աստվածածին (Սբ. Կաթողիկե)

1180-ական թթ.

 

Հ

վերանորոգվել է 1223 թ.

 

5.3

 

 

Խաչքար

1580 թ.

Գողգոթավանք տանող ճանապարհի աջ կողմում

Հ

 

 

5.4

 

 

Խաչքար Գրիգորի

1223 թ.

Գողգոթավանքի և Քոբայրավանքի միջև

Հ

պատվանդանի վրա, երեք կոթողներից կենտրոնականը

 

5.5

 

 

Խաչքար Սարուխի

1214 թ.

Գողգոթավանքի և Քոբայրավանքի միջև

Հ

նույն պատվանդանի վրա

 

5.6

 

 

Խաչքար Լաշերի

1211 թթ.

Սբ. Գրիգորից ներքև

Հ

երկատված

 

5.7

 

 

Խաչքար Խոցադեղի

1511 թ.

Գողգոթավանք տանող ճանապարհի աջ կողմոմ

Հ

 

 

5.8

 

 

Խաչքար Չտլի

1291 թ.

Գողգոթավանքից քիչ հս-աե, գյուղատեղիի եզրին

Հ

 

 

5.9

 

 

Մատուռ

13-րդ դ.

եկեղեցուց հս-ամ, բարձունքի վրա

Հ

կիսավեր

 

5.10

 

 

Մատուռ

13-րդ դ.

նախորդին կից

Հ

կիսավեր

6

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

14-15-րդ դդ.

 

Հ

Կ. Շահվերդյանի այգում

7

 

 

 

ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՔՈԲԱՅՐ (ՔՈԲԵՐ)

12-13-րդ դդ.

կայարանից հվ-ամ, Դեբեդի կիրճի բարձրադիր դարավանդների վրա

Հ

 

 

7.1

 

 

Գերեզմանոց

12-13-րդ դդ.

համալիրի տարածքում

Հ

կան վրացերեն արձանագրությամբ տապանաքարեր

 

7.2

 

 

Գերեզմանոց

12-17-րդ դդ.

համալիրից 100 մ ամ

Հ

ավերված

 

7.3

 

 

Եկեղեցի

12-րդ դ. վերջ

համալիրի հվ-աե եզրին

Հ

միանավ մեծ սրահ, կիսավեր, կառուցել են Կյուրիկյանները, պատերը ծածկված են որմնանկարներով

 

 

7.3.1

 

Գավիթ (սրահ )

12-13-րդ դդ.

կից է մեծ եկեղեցուն հս-ից, մատուռ-ավանդատանը՝ ամ-ից

Հ

 

 

 

7.3.2

 

Մատուռ-ավանդատուն

13-րդ դ.

կից է մեծ եկեղեցուն հս-ից

Հ

ունի որմնանկարներ

 

7.4

 

 

Եկեղեցի

13-րդ դ.

պարսպի գլխավոր մուտքի դիմաց

Հ

թաղակապ սրահ

 

 

7.4.1

 

Սրահ

13-րդ դ.

կից է եկեղեցուն հվ-ից

Հ

 

 

7.5

 

 

Եկեղեցի Մարիամաշեն

1171 թ.

մեծ եկեղեցուց աե, ժայռի եզրին

Հ

կառուցել է Կյուրիկե Բ թագավորի դուստր Մարիամը

 

 

7.5.1

 

Մատուռ

12-13-րդ դդ.

կից է Մարիամաշեն եկեղեցուն հվ-ից

Հ

զույգ մատուռներից աե-ն է

 

 

7.5.2

 

Մատուռ

12-13-րդ դդ.

կից է Մարիամաշեն եկեղեցուն հվ-ից

Հ

զույգ մատուռներից ամ-ն է

 

7.6

 

 

Եկեղեցի «Չիթախանց վանք» (Չիթխավանք)

13-րդ դ.

վանքից մոտ 0.5 կմ հվ-աե, ձորալանջի հարթակի վրա

Հ

միանավ դահլիճ, կրկնահարկ դամբարան-եկեղեցի

 

 

7.6.1

 

Գերեզմանոց

13-15-րդ դդ.

Չիթխավանքի շրջակայքում

Հ

 

 

 

7.6.2

 

Դամբարան

 

եկեղեցում

Հ

ստորգետնյա, տոհմական

 

7.7

 

 

Զանգակատուն-տապանատուն

13-րդ դ.

մեծ եկեղեցուց հս

Հ

կառուցել են Շահնշահի որդի Միխարգրձելը և կինը՝ Վանենին

 

7.8

 

 

Մատուռ

12-13-րդ դդ.

մեծ եկեղեցուց 10 մ ամ

Հ

պահպանվել են աե պատի ստորին շարքերը

 

7.9

 

 

Մատուռ

1295 թ.

մեծ եկեղեցուց 25 մ հս

Հ

 

 

7.10

 

 

Միաբանության շենքը

13-17-րդ դդ.

մեծ եկեղեցուց ամ, զառիթափ ժայռի տակ

Հ

 

 

7.11

 

 

Շինություն

12-13-րդ դդ.

համալիրից 20-30 մ աե, ձորում, ժայռին կից

Հ

ավերված

 

7.12

 

 

Շինություն

12-13-րդ դդ.

համալիրից 30 մ աե, ձորում

Հ

կիսավեր

 

7.13

 

 

Պարիսպ

13-րդ դ.

համալիրի հս և հս-աե կողմում

Հ

 

 

7.14

 

 

Սեղանատուն

13-րդ դ.

մեծ եկեղեցու հս-ամ կողմում

Հ

պահպանվել են պատերը

8

 

 

 

ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱԼԻՐ

12-17-րդ դդ.

Քոբերի վանքի մոտ, ձորի բարձրադիր քարափներում

Հ

քարայրներից մի քանիսը վերածվել են մատուռների և ճգնավորների կացարանների

 

5.5. Շամլուղ քաղաք

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9

1

 

 

 

ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ

 

քաղաքից 3 կմ հվ

Հ

 

 

1.1

 

 

Խաչքար

 

 

Հ

 

2

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ

միջնադար

քաղաքից 5 կմ հվ-ամ

Հ

 

 

2.1

 

 

Գերեզմանոց

10-15-րդ դդ.

գյուղատեղիում, «Սատանի» եկեղեցու մոտ

Հ

 

 

2.2

 

 

Եկեղեցի «Սատանի վանք» («Շեյթան քիլիսա»)

13-րդ դ.

գյուղատեղիում

Հ

 

3

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲԱՐՁՅԱԼ»

 

 

Հ

 

 

3.1

 

 

Խաչքար

13-րդ դ.

 

Հ

 

4

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲԵՐԴԱՁՈՐ»

 

քաղաքի եզրին

Հ

 

 

4.1

 

 

Խաչքար

17-րդ դ.

 

Հ

 

5

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՂՈՐՈՒՂ»

10-13-րդ դդ.

քաղաքից 12 կմ ամ

Հ

 

 

5.1

 

 

Գերեզմանոց

10-13-րդ դդ.

գյուղատեղիում

Հ

գերեզմանոցը գտնվում է դամբարանադաշտի տարածքում

6

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՈՒՉՔԻԼԻՍԱ»

10-15-րդ դդ.

քաղաքից 5 կմ ամ

Հ

 

 

6.1

 

 

Գերեզմանոց

10-13-րդ դդ.

 

Հ

 

 

6.2

 

 

Եկեղեցի

10-13-րդ դդ.

 

Հ

 

 

6.3

 

 

Եկեղեցի «Սբ. Երրորդության» («Ուչքիլիսա»)

12-13-րդ դդ.

եկեղեցուց 300 մ աե

Հ

 

 7

 

 

 

ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ

Ք. ա. 2-1 հազ.

քաղաքից 5 կմ ամ

Հ

«Ուչքիլիսա» վայրում

 8

 

 

 

ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ

Ք. ա. 2-1 հազ.

քաղաքից 8 կմ հվ-ամ

Հ

«Մուսիէրի» վայրում

9

 

 

 

ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ

Ք. ա. 2-1 հազ.

քաղաքից 12 կմ ամ

Հ

«Ղորուղ» վայրում, միջնադարյան գերեզմանոցի տարածքում

 10

 

 

 

ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ

Ք. ա. 2-1 հազ.

քաղաքի ամ եզրին

Հ

 

11

 

 

 

ԵԿԵՂԵՑԻ «ՍՎԱ»

1909 թ.

քաղաքի ամ եզրին

Հ

վերանորոգ. 1970-ական թթ.

 

11.1

 

 

Խաչքար

11-12-րդ դդ.

եկեղեցուց 5 մ հվ

Հ

 

12

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

13-րդ դ.

Լալվար սարի վրա

Հ

 

13

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

13-րդ դ.

գյուղից ամ, դամբանաբլրի վրա

Հ

հատված

14

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

13-14-րդ դդ.

գյուղից ամ, դամբանաբլրի վրա

Հ

հատված

15

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ «ԳԻՆԶԴԱՐԻ ԽԱՉ»

13-14 դդ

քաղաքից հս-ամ

Հ

 

16

 

 

 

ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ

 1972 թ.

քաղաքի կենտրոնում  

Տ 

 

17

 

 

 

ՁԻԹՀԱՆ

19-րդ դ.

 

Տ

 

18

 

 

 

ՄԱՏՈՒՌ

13-րդ դ.

քաղաքից 1 կմ հս

Հ

«Շիշթափա» վայրում

 

18.1

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

 

Հ

հատված

19

 

 

 

ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ՍԱՐԳԻՍ

10-11-րդ դդ.

գյուղից 13 կմ հվ-ամ, Լալվար սարի գագաթին

Հ

 

 

5.5.1. Ախթալա գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՄՐՈՑ ԱԽԹԱԼԱ (ՊՂՆՁԱՀԱՆՔ, ՄԻՍԽԱՆԱ) 10-13-րդ դդ. գյուղի մեջ, հրվանդանի վրա Հ  
  1.1     Վանական համալիր Ախթալա (Պղնձահանքի վանք, Մարիամ Աննայի վանք, Մեյրիման) 13-րդ դ.   Հ  
    1.1.1   Գերեզմանոց 13-14-րդ դդ.   Հ Զաքարյանների տոհմական գերեզմանոցն է
    1.1.2   Եկեղեցի 13-րդ դ. կից է Սբ. Աստվածածին եկեղեցուն հվ-ամ-ից Հ  
    1.1.3   Եկեղեցի 13-րդ դ. Սբ. Աստվածածին եկեղեցուց հս-ամ, պարսպապատի մոտ Հ  
    1.1.4   Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին 13-րդ դ. առաջին քառորդ համալիրի կենտր. մասում Հ կառուցել է Իվանե Զաքարյանը, ունի որմնանկարներ
      1.1.4.1 Տապանաքար Մոսէս քահանայի 10-րդ դ. եկեղեցու հս-աե ավանդատան մեջ Հ  
    1.1.5   Մատուռ 13-րդ դ. կից է Սբ. Աստվածածին եկեղեցուն հս-ից Հ  
    1.1.6   Միաբանության շենքը   Սբ. Աստվածածին եկեղեցու հս-աե կողմում, աե պարսպապատին կից Հ տանիքը փլված
    1.1.7   Նախագավիթ-սրահ 13-14-րդ դդ. կից է Սբ. Աստվածածին եկեղեցուն ամ-ից Հ  
2       ԱՄՐՈՑ -ԴԻՏԱԿԵՏ 10-13-րդ դդ. «Թոխմախ կալա» ամրոցից 3 կմ աե    
3       ԱՄՐՈՑ «ԹՈԽՄԱԽ ԿԱԼԱ» Ք. ա. 2-1 հազ.,10-13-րդ դդ. գյուղից հվ-ամ, համանուն լեռան գագաթին, անտառում Հ  
4       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲԱՐԻՏ» 9-16-րդ դդ. գյուղի հս-աե կողմում Հ  
  4.1     Գերեզմանոց 9-16 դդ   Հ  
    4.1.1   Խաչքար Հակոբ երեցի 1245 թ. եկեղեցու հվ պատի տակ Հ  
  4.2     Եկեղեցի 13-րդ դ.   Հ  
    4.2.1   Խաչքար 13-րդ դ. եկեղեցում    
  4.3     Խաչքար Մարիամ Կյուրիկյանի 1188 թ. գյուղատեղիից ամ, խճուղու աջ կողմում, ձորալանջին Հ պատվանդանի վրա
5       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 8-7-րդ դդ. Ախթալայի վանքից աե՝ «Սբ. Գևորգ» բլրի գագաթին և լանջերին Հ  
6       ԵԿԵՂԵՑԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐԻ 13-րդ դ. Ախթալա ամրոցից 1 կմ ամ Հ  
  6.1     Եկեղեցի 13-րդ դ. զույգ եկեղեցիներից հս կողմինը Հ թաղածածկ
  6.2     Եկեղեցի 13-րդ դ. կից է նախորդին հվ-ից   թաղածածկ, աե կեսում ունի կամարակապ մուտքով գետնահարկ
7       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԲԱՐՍԵՂ 13-րդ դ. գյուղի աե կողմում Հ բլրի գագաթին
8       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԳԵՎՈՐԳ 1242-1250 թթ. գյուղից 200 մ աե, բարձր բլրի վրա Հ կառուցել է վանքի առաջնորդ Պետրեն
  8.1     Գերեզմանոց  13-20-րդ դդ. եկեղեցու մոտ Հ  
  8.2     Կառույցներ` օժանդակ 13-րդ դ.   Հ  
9       ԽԱՉՔԱՐ 9-10-րդ դդ.   Հ Ռ. Շալաղոյանի տնամերձում
10       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ.   Հ Ժ. Մխիթարյանի տնամերձում
11       ԽԱՉՔԱՐ 13-րդ դ.   Հ Ռ. Շալաղոյանի տնամերձում
12       ՄԱՏՈՒՌ 13-րդ դ. գյուղի կենտր. մասում Հ Մ. Բուռնաձեի բակում
  12.1     Խաչքար 13-14-րդ դդ. մատուռում    
13       ՄԱՏՈՒՌ ԻՎԱՆԵԻ ԵՎ ԴԵՄԵՏՐԵԻ   Ախթալա ամրոցից մոտ 100 մ ամ Հ  
  13.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
14       ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՍԲ. ԵՐՐՈՐԴՈՒԹՅՈՒՆ 13-րդ դ. գյուղի կենտր. մասում, Ախթալայի վանքից 0.5 կմ հս-աե Հ  
  14.1     Եկեղեցի 13-րդ դ.   Հ  
  14.2     Եկեղեցի 13-րդ դ. կից է նախորդին Հ  
  14.3     Մատուռ 13-րդ դ.   Հ  
  14.4     Սրահ 13-րդ դ.

 

Հ  

 

5.5.2. Բենդիկ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 11-14-րդ դդ. գյուղից 0,5 կմ հվ Հ  
  1.1     Խաչքար 13-րդ դ.   Հ  
  1.2     Խաչքար 13-րդ դ.   Հ  
  1.3     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
  1.4     Խաչքար Կալեցու 1245 թ.   Հ հենած ավերակ մատուռի պատին
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-17-րդ դդ. գյուղի հվ-ամ մասում Հ  
3       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 11-19-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ Նարգիզ Աղաբաբյանի տան մոտ
4       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ 19-րդ դ. գյուղի մեջ Հ  
  4.1     Գերեզմանոց 10-19-րդ դդ.   Հ  
5       ԵԿԵՂԵՑԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ 10-13-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  
  5.1     Եկեղեցի 10-13-րդ դդ.   Հ հս կողմինը
  5.2     Եկեղեցի 10-13-րդ դդ.   Հ հվ կողմինը
6       ԽԱՉՔԱՐ 1645 թ. գյուղից 7 կմ հս-ամ, ձորաբերանին Հ  

 

5.6. Սպիտակ քաղաք

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ

Ք.ա. 2 հազ.

քաղաքի հս-աե մասում, Փամբակ գետի ձախ ափին, ալրաղաց կոմբինատի դիմաց

Հ

 

 

1.2

 

 

Դամբարանադաշտ

Ք.ա. 2 հազ.

կոմբինատի տարածքում և շրջակայքում

Հ

 

2

 

 

 

ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ՍԱՐԴԱՐԻ ԲԼՈՒՐ» («ՍԱՐԴԱՐԻ ԿՈՆԴ»)

Ք.ա. 3-1 հազ.

քաղաքի ամ մասում

Հ

 

3

 

 

 

ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ

19-20-րդ դդ.

Շահումյան փող.

Տ

 

4

 

 

 

ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ

19-20-րդ դդ.

N 1 դպրոցի մոտ

Տ

 

 

4.1

 

 

Տապանաքար

1841 թ.

 

Տ

 

5

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲԱԿԵՐ»

Ք.ա. 4-3 հազ., 15-16-րդ դդ.

քաղաքի հվ մասում

Հ

«Գյոռներ» կոչվող վայրում

 

5.1

 

 

Գերեզմանոց

15-16-րդ դդ.

 

Տ

 

6

 

 

 

ԴԱՄԲԱՆԱԲԼՈՒՐ

Ք.ա. 3 հազ. 2 կես

Սպիտակ-Վանաձոր ճանապարհի ձախ եզրին

Հ

 

7

 

 

 

ԵԿԵՂԵՑԻ

2001 թ.

քաղաքի մեջ

Հ

 

8

 

 

 

ԿԱՄՈՒՐՋ

19-րդ դ.

քաղաքի մեջ, ավտոկայանից ոչ հեռու

Տ

միաթռիչք

9

 

 

 

ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ

1968 թ.

քաղաքային զբոսայգում

Տ

ճարտ՝. Գ. Գյուլխասյան

10

 

 

 

ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԱԼ. ՄՅԱՍՆԻԿՅԱՆԻ

1966 թ.

N 1 դպրոցի բակում

Տ

 

11

 

 

 

ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ Դ. ՏԵՐ-ՍԻՄՈՆՅԱՆԻ

1965 թ.

N 2 դպրոցի բակում

Հ

 

 

5.7. Ստեփանավան քաղաք

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ

Ք. ա. 4-3 հազ.

քաղաքից 1 կմ ամ

Հ

 

2

 

 

 

ԱՄՐՈՑ

Ք.ա. 2-1 հազ.

Արմանիս-Կաթնաղբյուր ճանապարհին

Հ

բլրակի վրա, ավերված

 

2.1

 

 

Բնակատեղի «Օրան-Լոռի»

Ք. ա. 2-1 հազ.

Տաղեր և Դեղն գետերի միացման կետից ամ

Հ

«Բուզեր» վայրում

3

 

 

 

ԲՆԱԿԱՎԱՅՐ

10-13-րդ դդ.

քաղաքի ամ եզրին, Օրան Լոռե գետի ձախ ափին

Հ

քարանձավային, «Գալոյի բոստանի» դիմաց

4

 

 

 

ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ

Ք. ա. 2-1 հազ.

քաղաքից 1.5 կմ ամ, Աչաջուր տեղանքում

Հ

 

5

 

 

 

ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ՉԵՉՄԱՆԻՍ»

Ք. ա. 4-1 հազ.

քաղաքի ամ եզրին

Հ

բլրի գագաթին

 

5.1

 

 

Դամբարանադաշտ «Չեչմանիս»

Ք. ա. 13-9 դդ,

բնակատեղիում, խճուղու շրջակայքում

Հ

 

6

 

 

 

ԲՆԱԿԵԼԻ ՇԻՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

10-11-րդ դդ.

քաղաքից 3 կմ հս-աե, Ձորագետի կիրճում

Հ

 

7

 

 

 

ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ

12-13-րդ դդ.

անտառտնտեսության տարածքում, Պրիվոլնի-Ախքյորփի ճանապարհից ձախ

Հ

 

 

7.1

 

 

Մատուռ

12-13-րդ դդ.

գերեզմանոցում

Հ

 

8

 

 

 

ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ

12-17-րդ դդ.

քաղաքից ամ

Հ

«Գալոյի բոստան» վայրում, բլրի վրա, ավերված

9

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ

միջնադար

քաղաքի ամ կողմում, Տաշիր գետի ձորում

Հ

 

10

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՉԱՋՈՒՐ»

5-17-րդ դդ.

քաղաքից 3 կմ հս-աե, Ձորագետի կիրճում

Հ

 

 

10.1

 

 

Եկեղեցի

4-5-րդ դդ.

քաղաքից 3 կմ հս-աե, Աչաջուր գյուղատեղիում, Ձորագետի կիրճում

Հ

 

 

10.2

 

 

Եկեղեցի

12-13-րդ դդ.

Ձորագետի ձախ ափին, Աչաջրի սկզբնամասում

Հ

կիսավեր

11

 

 

 

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՕՐԱՆ ԼՈՌԵ»

12-17-րդ դդ.

քաղաքից ամ

Հ

հրվանդանի վրա

 

11.1

 

 

Գերեզմանոց

15-17-րդ դդ.

Կաթնաղբյուրի ճանապարհին

Հ

 

 

11.2

 

 

Եկեղեցի «Օրան-Լոռե»

12-13-րդ դդ.

քաղաքից ամ,

Հ

հարթության վրա, երևում են միայն հիմնապատերը

 

11.3

 

 

Զանգակատուն

19 դ.

եկեղեցու մոտ

Հ

 

 

11.4

 

 

Ճանապարհ

10-20-րդ դդ.

Ձորագետի ձախ ափին, կիրճում

Հ

 

12

 

 

 

ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ

Ք. ա. 2-1 հազ.

քաղաքի ամ մասում

Հ

«Գալոյի բոստան» կոչվող բլրի վրա

13

 

 

 

ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ

Ք. ա. 2-1 հազ.

քաղաքից 1 կմ ամ, Արմանիս-Կաթնաղբյուր խճուղու մոտ

Հ

 

14

 

 

 

ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ

Ք. ա. 2-1 հազ.

քաղաքից 2 կմ հվ-ամ, Ստեփանավան- Տաշիր խճուղուց աջ

Հ

լճերի մոտ

15

 

 

 

ԵԿԵՂԵՑԻ

10-11-րդ դդ.

քաղաքի ամ մասում

Հ

 

 

15.1

 

 

Գերեզմանոց

10-19-րդ դդ.

եկեղեցու շրջակայքում

Հ

 

16

 

 

 

ԵԿԵՂԵՑԻ «ՉԻՉՄԱՆԻՍ»

5-6-րդ դդ.

քաղաքի ամ եզրին

Հ

ավերված

 

16.1

 

 

Գերեզմանոց

17-18-րդ դդ.

քաղաքի ամ մասում, եկեղեցու շուրջը

Տ

 

 

16.2

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

եկեղեցու մեջ

Հ

 

 

16.3

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին

Հ

 

 

16.4

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին

Հ

 

17

 

 

 

ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ՍԱՐԳԻՍ

19 դ.

քաղաքի մեջ

Հ

 

 

17.1

 

 

Զանգակատուն

1903 թ.

կից է եկեղեցուն հվ-ից

Հ

 

 

17.2

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է եկեղեցու աե ճակատին

Հ

 

 

17.3

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է եկեղեցու աե ճակատին

Հ

 

 

17.4

 

 

Խաչքար

1217 թ.

ագուցված է եկեղեցու աե պատին

Հ

արձանագիր

 

17.5

 

 

Խաչքար

13 դ.

ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին

Հ

 

 

17.6

 

 

Խաչքար

13-14-րդ դդ.

եկեղեցու բակում

Հ

 

18

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

12-13-րդ դդ.

թիվ 51866 զին. մասի տարածքում

Հ

ընկած է գետնին

19

 

 

 

ԽԱՉՔԱՐ

1210 թ.

թիվ 51866 զին. մասի տարածքում

Հ

ընկած է գետնին

20

 

 

 

ԿԱՄՈՒՐՋ

1927 թ.

քաղաքից 1 կմ հս, Օլան-Լոռե գետի վրա, Աչաջուր տեղանքում

Տ

 

21

 

 

 

ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԹՈՒՄԱՆՅԱՆԻՆ

1969 թ.

քաղաքի մեջ

Տ

 

22

 

 

 

ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ՍՏԵՓԱՆ ՇԱՀՈՒՄՅԱՆԻՆ

1982 թ.

քաղաքի մեջ

Տ

 

23

 

 

 

ՀՈՒՇԱՀԱՄԱԼԻՐ ՍՏԵՓԱՆ ՇԱՀՈՒՄՅԱՆԻ

1978 թ.

կենտրոնական հրապարակում

Հ

 

24

 

 

 

ՁԻԹՀԱՆ

19 դ.

 

Տ

 

25

 

 

 

ՄԱՏՈՒՌ

12-13-րդ դդ.

քաղաքի ամ մասում, Ձորագետի ձախ ափին

Հ

ժայռափոր

26

 

 

 

ՄԱՏՈՒՌ

12-13-րդ դդ.

քաղաքի ամ մասում, Ձորագետի ձախ ափին

Հ

«Գալոյի բոստան»-ի դիմաց

27

 

 

 

ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ՆՇԱՆ

1871 թ.

քաղաքից 2 կմ ամ, Արմանիսի ճանապարհին

Հ

 

 

27.1

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է մատուռի պատի մեջ

Հ

հատված

 

27.2

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է մատուռի պատի մեջ

Հ

հատված

 

27.3

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

մատուռի պատի մեջ

Հ

հատված

 

27.4

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

մատուռի պատի մեջ

Հ

հատված

 

27.5

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է մատուռի պատի մեջ

Հ

հատված

 

27.6

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է մատուռի պատի մեջ

Հ

հատված

 

27.7

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է մատուռի պատի մեջ

Հ

հատված

 

27.8

 

 

Խաչքար

12-13-րդ դդ.

ագուցված է մատուռի պատի մեջ

Հ

հատված

28

 

 

 

ՋՐԱՆՑՔ

17-19-րդ դդ.

քաղաքից 3 կմ հս-աե, Ձորագետի կիրճում

Տ

 

29

 

 

 

ՋՐԱՆՑՔ

19-20-րդ դդ.

քաղաքից 1 կմ աե, Ձորագետի կիրճում

Տ

 

30

 

 

 

ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ

Ք. ա. 2-1 հազ.

քաղաքի հվ մասում, «Մայորի ձոր»-ում

Հ

 

31

 

 

 

ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ

10-11-րդ դդ.

քաղաքից հս-աե

Հ

կիրճում

32

 

 

 

ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱԼԻՐ

Ք. ա. 2-1 հազ. միջնադար–

 քաղաքի ամ մասում

Հ

 

 

32.1

 

 

Մատուռ

12-13-րդ դդ.

 

Հ

ժայռափոր

 

32.2

 

 

Քարայր-կացարան

Ք. ա. 2-1 հազ.

 

Հ

 

 

5.7.1. Արմանիս գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԴԱՄԲԱՐԱՆ Ք. ա. 2-1 հազ. Արմանիս-Ստեփանավան ճանապարհից ձախ Հ  

 

5.8 Տաշիր քաղաք

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՄՐՈՑ Ք. ա. 3-2 հազ. քաղաքից 1 կմ աե Հ  
2       ԲԵՐԴԱՔԱՂԱՔ   Տաշիր կամ Կըզլկալա վայրում Հ  
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ   Տաշիր գետի ձախ ափին, խճուղու մոտ Հ  
4       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ   քաղաքից աե, ճանապարհի ձախ կողմում Հ ավերված
5       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար քաղաքից հս-աե, Տաշիր գետակի ափին Հ «Գալոյի» վայրում
  5.1     Եկեղեցի «Միլիտկա» 10-12-րդ դդ.   Հ  
6       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2 հազ. 1 կես   Հ  
7       ԵԿԵՂԵՑԻ 13-14 դ դ. Տաշիր բերդի աե կողմի ձորում, քաղաքից մոտ 1 կմ աե Հ ավերված
8       ԿԱՄՈՒՐՋ   Տաշիրի ձորում Հ ավերված
9       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1961 թ. քաղաքի մեջ Տ  
10       ՋՐԱՂԱՑ   Տաշիր գետի ձորում Հ  
11       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ   Տաշիր գետի ձորում Հ  
12       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ   Ձորագետի ձորում Հ ամրացված

 

5.9 Ագարակ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՂԲՅՈՒՐ 1950 թ. գյուղի կենտրոնում Տ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-13-րդ դդ. գյուղի հվ եզրին Հ  
  2.1     Մատուռ 12-13-րդ դդ.   Հ  
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-17-րդ դդ. գյուղի հս-աե եզրին, բլրալանջին Հ  
  3.1     Խաչքար 8-9-րդ դդ.   Հ  
  3.2     Խաչքար 1268 թ.   Հ  
  3.3     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  3.4     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  3.5     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  3.6     Խաչքար 13 դ.   Հ  
4       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԳՈՄԵՐ» 18-19-րդ դդ. գյուղից 3 կմ հս-աե, Սպիտակ ջուր գետակի ափին Հ  
  4.1     Գերեզմանոց 12-13-րդ դդ.   Հ  
    4.1.1   Խաչքար 12-13 դ.   Հ  
    4.1.2   Խաչքար 12-13 դ.   Հ  
    4.1.3   Խաչքար 12-13 դ.   Հ  
    4.1.4   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    4.1.5   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    4.1.6   Խաչքար 13 դ.   Հ  
  4.2     Մատուռ 12-13-րդ դդ.   Հ  
5       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԴԱՐՄՆԱԹԱՂ» 10-13-րդ դդ. գյուղի 500 մ ամ Հ ավերված
  5.1     Գերեզմանոց 13-18-րդ դդ.   Հ  
    5.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
6       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 2-1 հազ. Լոռի-բերդ-Ագարակ ճանապարհի ձախ կողմում, Կենտագեղից 500մ հեռու Հ  
7       ԵԿԵՂԵՑԻ 19 դ. գյուղում Տ կանգուն
  7.1     Գերեզմանոց 12-17-րդ դդ. եկեղեցու շրջակայքում Հ  
8       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ 5-6-րդ դդ.   Հ կանգուն
9       ԵԿԵՂԵՑԻ «ՃԳՆԱՎՈՐ» 12-13-րդ դդ. գյուղից աե, ջրամբարից քիչ վեր, ժայռի մեջ   որպես ծածկ ծառայում է բնական ժայռը
10       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ՍԻՈՆ (ԿԵՆԴԱԳԵՂ) 1202 թ. գյուղի հվ Հ ձորի մեջ, կիսավեր
  10.1     Խաչքար 1202 թ. եկեղեցու մեջ, բեմի վրա Հ արձանագիր
11       ԿԱՄՈՒՐՋ 12-13-րդ դդ. գյուղից հս-աե, Ձորագետի վրա Հ վերականգ. 19 դ.
12       ԿԱՄՈՒՐՋ 1893 թ. Ագարակի ձորում, Ձորագետի վրա Տ արձանագիր
13       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. Ագարակ-Յաղդան ճանապարհի վրա Հ  
14       ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1983 թ. գյուղի մեջ Տ  
15       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1949 թ. դպրոցի հանրակացարանի դիմաց Տ  
16       ՄԱՏՈՒՌ 12-13-րդ դդ. գյուղից հվ-աե, գյուղամիջի եկեղեցուց 50 մ հվ-աե Հ Վ. Զաքարյանի բակում, պահպանվել են հիմքերը
  16.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռի մոտ Հ  
  16.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է մատուռի հս պատին Հ հատված
  16.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է մատուռի հս պատին Հ հատված
  16.4     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռի հս պատին հենած Հ հատված
17       ՄԱՏՈՒՌ 12-13-րդ դդ. գյուղի հս-աե մասում Հ Ս. Չատինյանի տնամերձ հողամասում
18       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ «ՃԳՆԱՎՈՐԻ» 12-13-րդ դդ. գյուղից հվ-աե, Ձորագետի եզրին Հ  

 

5.11. Աթան գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՇԱՀՆԱՐԵԿ» («ՇԱՀՆԱՐ ԲԵԿ») 13-14-րդ դդ. գյուղից 13 կմ հվ-աե Հ  
  1.1     Գերեզմանոց 13-15-րդ դդ.   Հ  
    1.1.1   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    1.1.2   Խաչքար 14 դ.   Հ  
    1.1.3   Խաչքար 16 դ.   Հ  
  1.2     Եկեղեցի 13-14-րդ դդ. գյուղատեղից մոտ 200 մ հվ, բլրալանջի վրա Հ ավերված, վերակառուցվել է 17 դ.
    1.2.1   Թևավոր խաչ 13 դ.   Հ  
2       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղի ամ մասում Հ  
3       ՄԱՏՈՒՌ 13 դ. գյուղի մեջ Հ  
4       ՄԱՏՈՒՌ 13 դ. գյուղից 3 կմ հս Հ  
  4.1     Խաչքար Վարդանի 1210 թ. մատուռի մեջ Հ  
5       ՄԱՏՈՒՌ 15 դ. գյուղի հվ եզրին Հ  
6       ՄԱՏՈՒՌ 17 դ. գյուղից 100 մ հս-ամ Հ  
  61     Գերեզմանոց 13-15-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  
    6.1.1   Խաչքար 13 դ.  գերեզմանոցում Հ  
    6.1.2   Խաչքար 13 դ.   Տ հատված
    6.1.3   Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Տ հատված
  6.2     Խաչքար 13 դ. մատուռում Տ բեկորներ
7       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ   1961 թ. գյուղի հս-աե եզրին Տ  
8       ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1955 թ. գյուղի աե եզրին Տ  

 

5.12. Ահնիձոր գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 8 8 9
1       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 3 կմ հվ Հ  
  1.1     Դամբարանադաշտ Ք. ա. 2-1 հազ.   Հ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 11-14-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  
  2.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  2.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հատված
  2.3     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  2.4     Մատուռ 13-14-րդ դդ.   Հ  
    2.4.1   Խաչքար 11-12-րդ դդ.   Հ հատված
    2.4.2   Խաչքար 11-12-րդ դդ.   Հ  
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԺԱՄԻ ԳԱԴՈՒԿ» 10-16-րդ դդ. գյուղից 2-3 կմ հվ-աե Հ  
  3.1     Գերեզմանոց 10-15-րդ դդ.   Հ ավերված
    3.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի կենտր. մասում Հ  
    3.1.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի ամ եզրին Հ  
    3.1.3   Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի հվ-ամ եզրին Հ հատված
  3.2     Եկեղեցի 13 դ.   Հ ավերված
4       ԽԱՉՔԱՐ 11-12-րդ դդ. գյուղի աե եզրին Հ  
5       ԽԱՉՔԱՐ 14-15-րդ դդ. գյուղի աե եզրին Տ հատված
6       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1978 թ. գյուղի կենտրոնում Տ  
7       ՄԱՏՈՒՌ   գյուղ տանող ճանապարհի ձախ կողմում Հ վերակառուցված
  7.1     Գերեզմանոց   մատուռի մոտ Հ  
    7.1.1   Խաչքար 13-14-րդ դդ. հենած է մատուռի աե պատին Հ  
    7.1.2   Խաչքար 13-14-րդ դդ. մատուռից հվ Հ  
  7.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռում Հ հատված
  7.3     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ հատված
  7.4     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  

 

5.13. Ամրակից գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 13-18-րդ դդ. գյուղի հս եզրին Հ  
2       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՄՐԱԿԻՑ» միջնադար Ստեփանավանից աե, Ստեփանավան-Քոլագերան խճուղու մոտ, Ձորագետի աջ ափին Հ ավերված
  2.1     Եկեղեցի 13 դ.   Հ  
  2.2     Եկեղեցի 13 դ.   Հ  
3       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 220 մ հեռու, ճանապարհի աջ կողմում Հ  
4       ԵԿԵՂԵՑԻ 1910-1914 թթ. գյուղից մեջ, դպրոցի մոտ Հ ռուսական
  4.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  4.2     Խաչքար 13 դ. հենած է եկեղեցու ամ պատին Հ հատված
5       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղում Հ հատված, Կիրակոսյան Արտյուշայի բակում
6       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղում Հ հատված, Բաղդասարյան Անուշի բակում
7       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղում Հ հատված, Բաղդասարյան Անուշի բակում
8       ԽԱՉՔԱՐ 13-14-րդ դդ. գյուղում Հ հատված, Բաղդասարյան Անուշի բակում
9       ԽԱՉՔԱՐ 13-14-րդ դդ. գյուղում Հ հատված, Խավթարյան Վոլոդյայի բակում
10       ԽԱՉՔԱՐ 14-15-րդ դդ. գյուղում Հ հատված, Սարուխանյան Սիրեկանի բակում
11       ԽԱՉՔԱՐ 14-15-րդ դդ. գյուղում Հ հատված, Ներկարարյան Արտոյի բակում
12       ԽԱՉՔԱՐ 15 դ. գյուղի հս-աե մասում Հ հատված
13       ԿԱՄՈՒՐՋ 9-13-րդ դդ. Ձորագետի վրա Հ ավերված
14       ԿԱՄՈՒՐՋ 11 դ. գյուղի մեջ Հ  
15       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1970-ական թթ. գյուղի մեջ Տ  

 

5.14. Այգեհատ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԲԵՐԴՇԵՆ Ք. ա. 4-3 հազ.   Հ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 7-13-րդ դդ. գյուղի հվ եզրին Հ  
  2.1     Եկեղեցի 12 դ.   Հ  
  2.2     Մատուռ Սբ. Կիրակի 13 դ.   Հ  
    2.2.1   Խաչքար 12 դ.   Հ  
    2.2.2   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    2.2.3   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    2.2.4   Կոթող 7 դ.   Հ քառակող
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար   Հ  
4       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար   Հ  
5       ԵԿԵՂԵՑԻ միջնադար   Հ  
6       ԹԵՎԱՎՈՐ ԽԱՉ «ԲԵՄ» 12 դ. գյուղից հվ-աե Հ  
7       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղից հվ Հ  
8       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղից հվ Հ  
9       ՄԱՏՈՒՌ 12 դ. գյուղից աե Հ  
10       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ-ՆԵՐԻ ՀԱՄԱԼԻՐ միջնադար   Հ  

 

5.15. Անտառամուտ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ԽՈՒՇՈՒՐԻ ԹԱԼԱ» Ք. ա. 2 հազ. գյուղից 3 կմ ամ, Արզաքան գյուղատեղիից 0,5 կմ հս, բարձունքի վրա Հ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ միջնադար գյուղից 1 կմ հվ-ամ, «Չայիրներ» հանդամասի «Ճլկուտ» հատվածում, Անտառամուտ գետակի աջ ափին Հ  
  2.1     Խաչքար  12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի հս մասում Հ զույգ խաչքարերից աջակողմյանը
  2.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի հս մասում Հ զույգ խաչքարերից ձախակողմյանը
3       ՄԱՏՈՒՌ «ԹՈՒԽ ՄԱՆՈՒԿ» միջնադար գյուղի աե եզրին, Վահագնի տանող ճանապարհի եզրին, Անտառամուտ գետակի աջափնյա բլրակի վրա Հ ավերված
        ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ «ԹՈՒԽ ՄԱՆՈՒԿ» միջնադար գյուղի աե եզրին, Անտառամուտ գետակի աջափնյա բլրակին Հ ավերված
4       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ ԱՐԶԱՔԱՆ միջնադար գյուղից 3 կմ ամ, Անտառամուտ գետակի աջ ափին, այգիների մեջ Հ  
  4.1     Գերեզմանոց միջնադար գետակի ձախ ափին Հ  
5       ԴԱՄԲԱՐԱՆՆԵՐ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղի ամ եզրին Հ  
6       ԵԿԵՂԵՑԻ 18-19-րդ դդ. գյուղի հս եզրին, գործող գերեզմանոցի մուտքի մոտ Հ  
  6.1     Գերեզմանոց 14-20-րդ դդ.   Հ  
  6.2     Խաչքար 14-15-րդ դդ. եկեղեցու խորանում Հ  
  6.3     Խաչքար 18 դ. եկեղեցու խորանում Հ  
7       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1968 թ. գյուղի կենտրոնում Տ  
8       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ԿԻՐԱԿԻ («ԶՈՐԱՎՈՐ ԾԱՌ») 18-19-րդ դդ. 13 դ. գյուղից 300 մ հվ, «Չայիրներ» հանդամասի աե եզրին, ջրամբարի մոտ Հ պահպանվել են պատերի հիմնամասերը
  8.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա, երեք խաչքարերից ձախակողմյանը
  8.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա, երեք խաչքարերից կենտրոնինը
  8.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա, երեք խաչքարերից աջակողմյանը

 

5.17. Արդվի գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 7-13-րդ դդ. գյուղից 300 մ հս-աե Հ  
  1.1     Խաչքար 10 դ.   Հ  
  1.2     Խաչքար 12 դ.   Հ  
  1.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հատված
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ   7-13-րդ դդ. գյուղի հվ-աե եզրին, գյուղ մտնող ճանապարհից ներքև Հ
  2.1     Եկեղեցի վաղմիջնադար կոթողի մոտ Հ միանավ դահլիճ, պահպանվել են հիմքերը
    2.1.1   Խաչքար 9-10-րդ դդ. եկեղեցու մեջ Հ  
  2.2     Եկեղեցի Կարմիր վանք 10-11-րդ դդ. ճանապարհի մոտ Հ  
  2.3     Խաչքար 15 դ.   Հ  
  2.4     Խաչքար «Բեմեր» 13 դ.   Հ  
  2.5     Կոթող 7 դ. եկեղեցու մոտ Հ քառակող
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ ԱՐԴՎԻ 7-13-րդ դդ. գյուղի հվ կողմում Հ տարածքը վերածվել է մշակովի հողերի
  3.1     Եկեղեցի Սբ. Կիրակի 10-13-րդ դդ. գյուղատեղիում Հ ավերված
4       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 2 –1 հազ. գյուղից հս-աե, բլրալանջին Հ  
5       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղից 1 կմ հվ-աե, դաշտի մեջ Հ պատվանդանի վրա
6       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղից 1 կմ հվ-աե, դաշտի մեջ Հ ընկած է գետնին
7       ՁԻԹՀԱՆ 18 դ. գյուղի հս-աե եզրին Հ  
8       ՁԻԹՀԱՆ 18-19-րդ դդ. գյուղի կենտրոնում Հ պահպանվել է քարը
9       ՁԻԹՀԱՆ 18-19-րդ դդ. գյուղի աե կողմում, բլրի ստորոտում Հ  
10       ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՍԲ. ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ (ՍՐԲԱՆԵՍ, ՀՈՎՀԱՆ ՕՁՆԵՑՈՒ ՎԱՆՔ) 8-19-րդ դդ., վերակառ. 17 դ., 1902 թ. գյուղից 1 կմ հս, լեռան լանջին Հ Լորիս-Մելիքյանների և Մելիք-Քալանթարյանների տոհմական գերեզմանոցը
  10.1     Աղբյուր «Օձի պորտ»   համալիրից 100 մ հս-ամ Հ ըստ ավանդության ունի հիվանդություններ բուժելու հատկություն
  10.2     Գերեզմանոց 7-19-րդ դդ. եկեղեցու շուրջը Հ  
    10.2.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ. զանգակատան հս կողմում Հ երկատված
    10.2.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի հս մասում Հ  
    10.2.3   Խաչքար 14-15-րդ դդ. զանգակատան հս պատին կից Հ  
    10.2.4   Խաչքար 1685 թ. զանգակատան ամ կողմում Հ պատվանդանի վրա
    10.2.5   Կոթող 17 դ. զանգակատան հվ-աե անկյունում Հ քառակող
    10.2.6   Տապանաքար 15-16-րդ դդ. եկեղեցուց հս Հ օրորոցաձև
    10.2.7   Տապանաքար 15-16-րդ դդ. գերեզմանոցի աե մասում Հ կենցաղային քանդակներով
    10.2.8   Տապանաքար 1558 թ. գերեզմանոցում Հ  
  10.3     Գերեզմանոց 12-17 դ. վանքից 40 մ ամ, շրջապարսպից դուրս, բլրի վրա Հ տարածքի աե կողմում Քալան-թարյան տոհմի շառավիղների տապանաքարերն են
    10.3.1   Խաչքար 12 դ.   Հ եռատված, արձանագիր, ընկած է գետնին
    10.3.2   Խաչքար 15 դ.   Հ պատվանդանի վրա
    10.3.3   Խաչքար 15 դ.   Հ արձանագիր
    10.3.4   Խաչքար Հովհանի 15 դ.   Հ  
    10.3.5   Խաչքար Մաթևոսի 15 դ.   Հ պատվանդանի վրա
    10.3.6   Խաչքար պարոն Խաճի 1451 թ.   Հ եռաստիճան պատվանդանի վրա
    10.3.7   Խաչքար պարոն Վազի 1491 թ.   Հ  
    10.3.8   Խաչքար 15-16-րդ դդ.   Հ վերին աջ անկյունը կոտրված
    10.3.9   Խաչքար տեր Մարտիրոսի 15-16-րդ դդ.   Հ  
    10.3.10   Խաչքար 15-16-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
    10.3.11   Խաչքար 15-16-րդ դդ.   Հ արձանագիր
    10.3.12   Խաչքար 1512 թ.   Հ  
    10.3.13   Խաչքար 1512 թ.   Հ  
    10.3.14   Խաչքար Շահում խաթունի 1512 թ.   Հ  
    10.3.15   Խաչքար պարոն Խաթունջանի 1513 թ.   Հ  
    10.3.16   Խաչքար տեր Շմավոնի 1517 թ.   Հ  
    10.3.17   Խաչքար պարոն Ամիրջանի 1518 թ.   Հ  
    10.3.18   Խաչքար պարոն Սմբատի 1518 թ.   Հ  
    10.3.19   Խաչքար 1541 թ.   Հ քարաբեկորի վրա, արձանագիր
    10.3.20   Խաչքար պարոն Մարկոսի 1541 թ.   Հ  
    10.3.21   Խաչքար Դավիթ եպիսկոպոսի 1542 թ.   Հ պատվանդանի վրա
    10.3.22   Խաչքար 1551 թ.   Հ արձանագիր, երկատված
    10.3.23   Խաչքար Ավագի 1551 թ.   Հ  
    10.3.24    Խաչքար Պրհալվի 1551 թ.   Հ պատվանդանի վրա, արձանագիր
    10.3.25   Խաչքար 1565 թ.   Հ տեղահանված
    10.3.26   Խաչքար 1565 թ.   Հ  
    10.3.27   Խաչքար 1572 թ.   Հ  
    10.3.28   Խաչքար 1576 թ.   Հ արձանագիր
    10.3.29   Խաչքար պարոն Դավթի 1581 թ.   Հ արձանագիր
    10.3.30   Խաչքար պարոն Շալվայի 1581 թ.   Հ  
    10.3.31   Խաչքար պարոն Խաթունի 1582 թ.   Հ  
    10.3.32   Խաչքար պարոն Մելիքի 1582 թ.   Հ արձանագիր
    10.3.33   Խաչքար 16 դ.   Հ պատվանդանի վրա
    10.3.34   Խաչքար 16 դ.   Հ  
    10.3.35   Խաչքար 16 դ.   Հ արձանագիր
    10.3.36   Խաչքար 16 դ.   Հ տեղահանված
    10.3.37   Խաչքար պարոն Խաչատուրի 16 դ.   Հ ընկած է գետնին
    10.3.38   Խաչքար Կիրակոսի 16 դ.   Հ  
    10.3.39   Խաչքար պարոն Մանթաշի 16 դ.   Հ  
    10.3.40   Խաչքար պարոն Մոսինի 16 դ.   Հ  
    10.3.41   Խաչքար պարոն Սուլթանի 16 դ.   Հ արձանագիր, պատվանդանի վրա
    10.3.42   Խաչքար պարոն Եղսաբեթի 1600 թ.   Հ  
    10.3.43   Խաչքար 1625 թ.   Հ պատվանդանի վրա
    10.3.44   Խաչքար 1625 թ.   Հ  
    10.3.45   Խաչքար 16-17-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  10.4     Եկեղեցի 17 դ. կից է նախորդին հվ-ից Հ միանավ մեծ սրահ, նորոգել է Մ. Քալանթարյանցը 1902 թ.
    10.4.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է խորանի հվ կողմում Հ  
    10.4.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու հվ-աե անկյունում Հ  
    10.4.3   Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է խորանի հս կողմում Հ  
    10.4.4   Խաչքար 13-14-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու ամ շքամուտքի վերևում Հ հատված
    10.4.5   Խաչքար Վահրամի 13-14-րդ դդ. ագուցված է խորանի աե պատին Հ  
  10.5     Եկեղեցի Սբ. Հովհաննես 718-729 թթ., վերակառ. 17 դ.   Հ կառուցել է Հովհաննես Գ Օձնեցի կաթողիկոսը, միանավ փոքր սրահ է
    10.5.1   Դամբարան Հովհաննես Գ Օձնեցու 8 դ. եկեղեցու խորանի առջև Հ  
  10.6     Զանգակատուն 17 դ. հվ եկեղեցու հվ կողմում՝ առանձին կանգնած Հ գմբեթավոր, նորոգել է Մ. Քալանթարյանցը 1902 թ.
    10.6.1   Խաչքար 11-12-րդ դդ. ագուցված է զանգակատան հվ պատին Հ  
    10.6.2   Խաչքար 12 դ. ագուցված է զանգակատան հս պատին Հ  
    10.6.3   Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է զանգակատան հվ պատին Հ  
    10.6.4   Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է զանգակատան հվ պատին Հ  
    10.6.5   Խաչքար 13-14-րդ դդ. ագուցված է զանգակատան հս պատին Հ  
    10.6.6   Խաչքար 13-14-րդ դդ. ագուցված է զանգակատան աե պատին Հ  
    10.6.7   Խաչքար 13-14-րդ դդ. ագուցված է զանգակատան աե պատին Հ  
    10.6.8   Խաչքար 13-14-րդ դդ. ագուցված է զանգակատան աե պատին Հ  
    10.6.9   Խաչքար Խոցադեղի 1344 թ. ագուցված է զանգակատան պատի մեջ Հ  
    10.6.10   Խաչքար 14-15-րդ դդ. ագուցված է զանգակատան աե պատին Հ գլխիվայր դիրքով
    10.6.11   Խաչքար 15 դ. ագուցված է զանգակատան աե պատին Հ  
    10.6.12   Խաչքար Պողոս եպիսկոպոսի 1685 թ. զանգակատան աե պատի տակ Հ  
    10.6.13   Կոթող 5-7-րդ դդ. զանգակատան մոտ Հ քառակող
    10.6.14   Տապանաքար 15-16-րդ դդ. ագուցված է զանգակատան տանիքի հս-աե անկյունում Հ  
  10.7     Միաբանության շենքը 17 դ   Հ պահպանվել են մնացորդները
  10.8     Շրջապարիսպ 17 դ.   Հ  
    10.8.1   Խաչքար 13 դ. պարսպի մուտքի ձախ կողմում Հ  
  10.9     Պորտաքար   «Օձի պորտ» աղբյուրի մոտ Հ չբեր կանանց հրաշագործ հղիություն պարգևող քար
  10.10     Սրահ 17 դ. կից է փոքր եկեղեցուն ամ-ից Հ  
  10.11     Սրբատեղի «Օխտը մոնթի»   համալիրի ստորին մասում, «Օձի պորտ» աղբյուրի մոտ Հ ըստավանդության այստեղ օձի խայթից մահացել են Հովհաննես Գ օձնեցու 7 աշակերտները

 

5.18. Արծնի գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԵԿԵՂԵՑԻ 10-13-րդ դդ. գյուղի կենտրոնում   ավերված
  1.1     Գերեզմանոց 10-13-րդ դդ. եկեղեցու շրջակայքում    

 

5.20. Արևածագ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՇՏԱՐԱԿ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղի ամ մասում, Ձորագետի ձախ ափին, բարձր լեռան վրա Հ պահպանվել են հիմքերը
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 9-20-րդ դդ. գյուղի աե մասում Հ  
  2.1     Խաչքար 14-15-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  2.2     Խաչքար 15 դ.   Հ պատվանդանի վրա
  2.3     Մատուռ Սբ. Սարգիս 958 թ.   Հ ավերված
3       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 11-10 դդ, 8-6-րդ դդ. գյուղի տարածքում Հ  
4       ԽԱՉՔԱՐ 11-12-րդ դդ. գյուղի հվ մասում, ձոր տանող ճանապարհի եզրին Հ պատվանդանի վրա
5       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղի գերեզմանոցից 200 մ ամ Հ մասնատված, վերին բեկորը պատվանդանի վրա
6       ԽԱՉՔԱՐ 14-15-րդ դդ. նախորդի մոտ Հ  
7       ՄԱՏՈՒՌ «ՁՈՐԻ» 12 դ. գյուղից 2-3 կմ հվ-աե, ձորում Հ բեմին դրված է արձանագիր քար (13 դ.)
  7.1     Գերեզմանոց 12-13-րդ դդ. մատուռի մոտ Հ  
    7.1.1   Թևավոր խաչ 12 դ.   Հ  
    7.1.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հատված
    7.1.3   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հատված
    7.1.4   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հատված
    7.1.5   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
    7.1.6   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հատված
    7.1.7   Խաչքար 13 դ.   Հ  
  7.2     Խաչքար 12 դ. մատուռի բեմում Հ հատված
  7.3     Խաչքար 13 դ. մատուռի բեմում Հ հատված
  7.4     Խաչքար 13 դ. մատուռի բեմում Հ հատված
  7.5     Խաչքար 13 դ. ագուցված է մատուռի աե պատին Հ  
8       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1970 թ. գյուղի մեջ Տ  
9       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1975 թ. գյուղի սկզբնամասում Տ  

 

5.21. Արևաշող գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ Ք.ա. 2-1 հազ. գյուղի ամ մասում, «Ճշմարտանց ձոր»-ում Հ  
  1.1     Բնակատեղի Ք.ա. 1 հազ.   Հ  
  1.2     Դամբարանադաշտ Ք.ա. 1 հազ. սկիզբ   Հ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղի ամ մասում Տ  
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար գյուղի շրջակայքում Հ  
4       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար գյուղի շրջակայքում Հ  
5       ԵԿԵՂԵՑԻ 19 դ. գյուղի մեջ Տ  
6       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1975 թ. գյուղի մեջ Տ  

 

5.22. Աքորի գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-13-րդ դդ. գյուղի մեջ, դպրոցի բակում Հ  
  1.1     Խաչքար 11 դ.   Հ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 13 դ. գյուղից 0.5 կմ հվ Հ  
  2.1     Հուշարձան՝ երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին 1968 թ.   Հ ճարտ՝ Ռ. Հակոբյան
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱԳԵՂՑԻ» 5-7-րդ դդ. գյուղից աե Հ  
  3.1     Գերեզմանոց   եկեղեցու մոտ Հ  
    3.1.1   Խաչքար 10-11-րդ դդ.   Հ  
    3.1.2   Խաչքար 1262 թ.   Հ  
    3.1.3   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    3.1.4   Խաչքար 1303 թ.   Հ  
  3.2     Եկեղեցի 10-12-րդ դդ.   Հ ավերված
    3.2.1   Խաչքար Ալեքսիոս քահանայի 1271 թ. եկեղեցու մեջ Հ  
    3.2.2   Խաչքար Սարգսի 1271 թ. եկեղեցու մեջ Հ  
    3.2.3   Խաչքար Դավթի 13 դ. եկեղեցու մեջ Հ  
4       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲԱԳԵՐ» («ԲԳԱՎՈՐ»)   գյուղից 3 կմ հս-ամ, Լալվար սարի փեշին Հ  
  4.1     Գերեզմանոց 10-14-րդ դդ.   Հ  
  4.2     Եկեղեցի   12-13-րդ դդ.   Հ
  4.3     Եկեղեցի «Բգավոր» 13 դ.   Հ եռանավ դահլիճ, կիսավեր
5       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԴԱՐՔ» 12-20-րդ դդ. գյուղից 4 կմ հս-աե Հ  
  5.1     Գերեզմանոց 10-12-րդ դդ.   Հ  
    5.1.1   Խաչքար 1263 թ.   Հ  
    5.1.2   Խաչքար 1271 թ.   Հ  
    5.1.3   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    5.1.4   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    5.1.5   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    5.1.6   Խաչքար 15 դ.   Հ  
  5.2     Գերեզմանոց 12-20-րդ դդ. գյուղից 1,5 կմ ամ Հ  
    5.2.1    Խաչքար Սբ. Սարգիս 1233 թ.   Հ  
    5.2.2   Խաչքար, կերտող` Խաչիկ վարդապետ 13 դ.   Հ  
6       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 2 հազ. գյուղից 3 կմ հս-ամ, «Բգավոր» եկեղեցու շրջակայքում    
7       ԵԿԵՂԵՑԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՍԲ. ԳԵՎՈՐԳ   գյուղի մեջ Հ  
  7.1     Գերեզմանոց 10-20-րդ դդ.      
    7.1.1   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    7.1.2   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    7.1.3   Տապանաքար Անթառանի 1735 թ. եկեղեցու մոտ Տ  
  7.2     Եկեղեցի 13 դ.   Հ միանավ սրահ
    7.2.1   Խաչքար Ջանազիզի 14 դ. ագուցված է եկեղեցու պատին Հ  
    7.2.2   Խաչքար Վարդանի 1608 թ. ագուցված է եկեղեցու հս պատին Հ  
  7.3     Եկեղեցի 19 դ. կից է եկեղեցուն ամ-ից Հ  
8       ԽԱՉՔԱՐ ԴԱՎԹԻ, ԿԵՐՏՈՂ ՎԱՐԴԱՊԵՏ ՍՊԱՆԴԱՐ 1233 թ. գյուղից աե, «Լազի ձոր» վայրում Հ  
9       ԽԱՉՔԱՐ ԱՂԵԿԱՃՈՐԳԻ 1262 թ. գյուղի աե մասում, աղբյուրի մոտ Հ Մ. Գալստյանի բակում
10       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղի հվ եզրին Հ  
11       ԽԱՉՔԱՐ 14 դ. գյուղի հվ եզրին Հ  
12       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ՍԱՐԳԻՍ   գյուղից 1 կմ հս-աե Հ  
13       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱԼԻՐ 12-17-րդ դդ. գյուղից 4 կմ հս-աե Հ  

 

5.23. Բազում գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ «ԲԵՐԴԱՏԵՂ»  Ք. ա. 2 հազ. գյուղի աե եզրին, Բազումթառ գետակի ձախ վտակի ձախ ափին Հ բլրի վրա
2       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք.ա. 2-1 հազ. եկեղեցու մոտ, Գյոզալդարա տանող ճամփի աջ կողմում Հ հողի կտրվածքում դիտվում են խեցեղենի բեկորներ, մոխրաշերտ
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 17-19-րդ դդ. գյուղի կենտրոնում, Վանաձոր-Ստեփանավան ճանապարհի աջ կողմում Տ  
4       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղի ամ եզրին, «Բերդատեղ» ամրոցից հս Տ  
5       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղի հս-ամ մասում Տ  
6       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղամիջում, Բազումթառ գետակի ձախ ափին Հ ավերված
7       ԵԿԵՂԵՑԻ 12-13-րդ դդ. գյուղի մեջ, Գյոզալդարա տանող ճանապարհի աջ եզրին Տ  
  7.1     Խաչքար 13-15-րդ դդ. եկեղեցու մեջ Տ միջնամաս
  7.2     Տապանաքար 13-15-րդ դդ. եկեղեցու մեջ Տ  
  7.3     Տապանաքար 18-19-րդ դդ. եկեղեցու մեջ Տ  
  7.4     Գերեզմանոց 12-19-րդ դդ. եկեղեցու շրջակայքում Տ  
8       ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1978 թ. գյուղի կենտրոնում, ուշ միջնադարյան գերեզմանոցի մոտ Տ  
9       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1967 թ. գյուղի կենտրոնում Տ  
10       ՁԻԹՀԱՆ 19 դ. գյուղի կենտրոնում, Բազումթառ գետի աջ ափին Տ տնամերձ այգում, թաղված է հողի մեջ

 

5.24. Բլագոդարնոյե գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ Ք. ա. 3-2 հազ. գյուղից 1 կմ հվ Հ  
  1.1     Բնակատեղի Ք. ա. 3-2 հազ.   Հ  
  1.2     Դամբարանադաշտ Ք. ա. 2-1 հազ.   Հ  

 

5.25. Բովաձոր գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 3-1 հազ. գյուղից 300-400 մ ամ Հ  

 

5.27. Գարգառ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ Ք. ա. 3-2 հազ. գյուղի հս եզրին Հ  
2       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ 10-13-րդ դդ. գյուղից 1 կմ ամ, Երևան-Ստեփանավան մայրուղուց աջ Հ  
3       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ 1907 թ. գյուղի հս կողմում Տ ավերված
  3.1     Գերեզմանոց 16-19-րդ դդ. եկեղեցու հս կողմում Տ  
    3.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցու հս կողմում Տ  
    3.1.2   Խաչքար 1854 թ. եկեղեցու հվ կողմում Տ  
4       ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1974 թ. գյուղից հվ-ամ Տ  
5       ՄԱՏՈՒՌ 12-13-րդ դդ. գյուղի հվ մասում Հ վերականգ. 1846 թ.
  5.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռի աե պատի մեջ Հ հատված
  5.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռի մեջ Հ  
  5.3     Խաչքարի 12-13-րդ դդ. մատուռի ամ պատի տակ Հ հատված
  5.4     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռից 25 մ աե Հ  

 

5.28. Գեղասար գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԲՆԱԿԱՎԱՅՐ (ՎԻՄԱՓՈՐ) 12-17-րդ դդ. Սպիտակ-Գյումրի խճուղու 10-րդ կմ-ի վրա, Փամբակ գետի ձախ ափին Հ  
  1.1     Եկեղեցի 12-13-րդ դդ. բնակավայրի կենտրոնում Հ վիմափոր
  1.2     Տապանատուն 12-13-րդ դդ.   Հ  
  1.3     Քարավանատուն 12-13-րդ դդ. բնակավայրի աե ծայրամասում Հ վիմափոր
2       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք. ա. 3 հազ. գյուղի դիմաց, խճուղու աջ կողմում, «Սողեր» վայրում Հ  
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղի հվ-աե եզրին Տ  
4       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 2 -1 հազ. սահման. գյուղից ամ Հ  
5       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ՍԱՐԳԻՍ 19 դ. գյուղի մեջ Տ  
  5.1     Գերեզմանոց 19 դ.   Տ  
6       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ    գյուղից 2 կմ հվ Հ  կիսավեր

 

5.29. Գյուլագարակ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 13-15-րդ դդ. գյուղից 3 կմ հվ-ամ Հ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 13-19-րդ դդ. գյուղից 3 կմ հս-աե Հ  
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 15-20-րդ դդ. գյուղի հս կողմում, Ստեփանավան տանող ճանապարհի ձախ եզրին    
4       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 13-19-րդ դդ. գյուղի մեջ Տ  
5       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 11-14-րդ դդ. գյուղի աե եզրին Հ  
  5.1     Կոթող 11-14-րդ դդ. գյուղի աե եզրին Հ  
6       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՏՈՐՄԱԿԱԴՈՒՌ» 6 դ. գյուղից 2 կմ հվ, բարձրավանդակի հս մասում Հ անտառածածկ հարթության վրա
  6.1     Գերեզմանոց 6-17-րդ դդ. եկեղեցուց աե Հ բլրալանջին
  6.2     Եկեղեցի «Տորմակ» 5-6-րդ դդ. գյուղատեղիում Հ ավերված, միանավ սրահ, շրջափակված է եղել պարսպով
7       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 1 հազ. գյուղից 2 կմ հվ Հ  
8       ԵԿԵՂԵՑԻ 7 դ. գյուղի հվ-ամ կողմում Հ  
9       ԵԿԵՂԵՑԻ 1874 թ. գյուղի մեջ Հ  
  9.1     Գերեզմանոց 17-19-րդ դդ. եկեղեցու շուրջ Հ  
  9.2     Զանգակատուն 1817-20 թթ. եկեղեցուն կից Հ  
10       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԳԵՎՈՐԳ 4-5-րդ դդ. գյուղի ամ կողմում Հ  
  10.1     Գերեզմանոց 13-19-րդ դդ. եկեղեցու շուրջ Հ  
  10.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
11       ԽԱՉՔԱՐ ԱՐՑԱԽՅԱՆ ԱԶԱՏԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾ ՆԳ ԱՇԽԱՏԱԿԻՑՆԵՐԻՆ 2002 թ. ՆԳ բաժանմունքի շենքի մոտ Հ  
12       ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1973 թ. գյուղի մեջ Տ  
13       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ («ԺԱՄԻ ԱՂԲՅՈՒՐ») 1949 թ. գյուղի մեջ Տ  
14       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԱՐՑԱ-ԽՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾ ԱԶԱՏԱՄԱՐՏԻԿՆԵՐԻՆ 1990-ական թթ. գյուղի մեջ Հ  
15       ՁԻԹՀԱՆ 19 դ.   Տ  
        ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ԳԵՎՈՐԳ 4-5-րդ դդ. գյուղից 2 կմ ամ Հ  
  15.1     Գերեզմանոց 13-19-րդ դդ.   Հ  
    15.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  

 

5.30. Գոգարան գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ «ՍԱՆԳՅԱՌ» (ԳՈԳԱՐԱՆԻ ԱՄՐՈՑ) Ք.ա. 2 -1 հազ. սահմ., միջնադար գյուղից հս-ամ Հ  
2       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ ուշ միջնադար գյուղից հս-ամ Հ «Բաբախանլու» վայրում
3       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ. սահմ. գյուղից հվ-ամ Հ  
4       ԵԿԵՂԵՑԻ 18-19-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  
  4.1     Գերեզմանոց 18-20-րդ դդ. եկեղեցու շուրջ Տ  
  4.2     Զանգակատուն 19 դ. կից է եկեղեցուն հվ-ից   Տ  
5       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1970 թ. գյուղ մտնող ճանապարհի եզրին Տ  
6       ՄԱՏՈՒՌ «ԹՈՒԽ ՄԱՆՈՒԿ» 19 դ. գյուղից հվ Տ  
  6.1     Գերեզմանոց 19 դ.   Տ  
7       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱԼԻՐ միջնադար «Սանգյառ» ամրոցի տակ, տուֆե ժայռերի մեջ Հ  

 

5.31. Գուգարք գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԲԵՐԴՇԵՆ «ԲԱԴԱԼԻ ԲԱԳԵՐ» Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղի աե կողմում Հ երևում են պարսպապատերի հետքերը
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 18-20-րդ դդ. գյուղի հս-ամ եզրին Տ  
  2.1     Տապանաքար 18 դ.   Տ հարթ, 2 մարդու պատկերով
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՄԵԾ ԲԱԳԵՐ» 13-17-րդ դդ. գյուղից 4 կմ հս-աե Հ ավերված
  3.1     Գերեզմանոց 13-17-րդ դդ.   Հ ավերված
    3.1.1   Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցում Հ տեղահանված, վերնամասը կոտրված
    3.1.2   Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցում Հ վերնամաս
    3.1.3   Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցում Հ երկատված
    3.1.4   Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցում Հ վերնամաս
    3.1.5   Խաչքար 14-15-րդ դդ. գերեզմանոցում Հ հատված
    3.1.6   Խաչքար 14-15-րդ դդ. գերեզմանոցում Տ շրջված
    3.1.7   Խաչքար 14-15-րդ դդ. գերեզմանոցում Տ հատված
    3.1.8   Խաչքար 15-16-րդ դդ. գերեզմանոցում Տ  
    3.1.9   Տապանաքար 16-17-րդ դդ. գերեզմանոցում Տ  
4       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղի հս-աե եզրին, գոմերի մոտ Տ ժայռախաչ
5       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1975 թ. գյուղի հս-ամ կողմում, Վանձոր տանող ճանապարհից ձախ Տ  
6       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ՍԱՐԳԻՍ 19-20-րդ դդ. գյուղից 100 մ հս, բլրագագաթին Հ կանգուն, քանդված է միայն բեմը
  6.1     Խաչքար 11-13-րդ դդ. մատուռի մեջ Տ վերին մասը կոտրված, թիկունքն արձանագիր
  6.2     Մատաղանրան 19-20-րդ դդ. մատուռից աե Տ  

 

5.33 Դարպաս գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ միջնադար-20 դ. գյուղի հվ եզրին Տ գերեզմանոցի հս-աե եզրին առկա են խաչքարերի պատվանդաններ
  1.1     Տապանաքար 17-18-րդ դդ. գերեզմանոցի հս-աե մասում Տ հարթ, մարդու պատկերով
  1.2     Տապանաքար 17-18-րդ դդ. գերեզմանոցի հս-աե մասում Տ հարթ, մարդու պատկերով
  1.3     Տապանաքար 17-18-րդ դդ. գերեզմանոցի հվ-աե մասում Տ հարթ, մարդու պատկերով
2       ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1970 թ. գյուղի մեջ, բլրի վրա Տ  

 

5.34 Դեբեդ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-20-րդ դդ. գյուղի մեջ, Ալերեքս գետակի աջ ափին Հ բլրակի վրա
  1.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա, վերին աջ անկյունը կոտրված
  1.2     Խաչքար 1221 թ.   Հ թեք պատվանդանի վրա, մասնատված (3 կտոր)
  1.3     Խաչքար 15-16-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղի հս-աե մասում, դպրոցի մոտ Տ  
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԹԱՔՈՒՆ ԲԱԳԵՐ» միջնադար գյուղի աե կողմում Հ  
4       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԽԱՉԻ ԳՅՈՒՂ» միջնադար գյուղի աե կողմում Հ  
  4.1     Գերեզմանոց միջնադար գյուղից 1 կմ աե, անտառ տանող դաշտամիջյան ճանապարհի ձախ կողմում Հ ավերված, անտառապատ բլրի վրա
    4.1.1   Թևավոր խաչ 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի ամ մասում, եկեղեցուց հվ Հ  
  4.2     Եկեղեցի 12-13-րդ դդ. գյուղատեղիի հս-ամ եզրին, բլրի գագաթին Հ ավերված
    4.2.1   Խաչքար 13 դ. եկեղեցում, հս պատի մոտ Հ մասնատված, ընկած է գետնին
    4.2.2   Խաչքար 13 դ. եկեղեցում, հս պատի մոտ Հ երկատված, ընկած է գետնին
    4.2.3   Խաչքար 13-14-րդ դդ. եկեղեցում, հս պատի մոտ Հ հատված
    4.2.4   Խաչքար 13-14-րդ դդ. եկեղեցում, հս պատի մոտ Հ հատված
    4.2.5   Խաչքար 13-14-րդ դդ. եկեղեցու մեջ Հ  
5       ԽԱՉՔԱՐ 16 դ. գյուղի մեջ, կամրջի մոտ Հ  
6       ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1973 թ. գյուղի մեջ Տ  

 

5.35. Դսեղ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ Ք. ա. 2-1 հազ., միջնադար Դեբեդ գետի աջ ափին, գյուղից ամ Հ  
  1.1     Գաղտնուղի Ք. ա. 2-1 հազ. ամրոցի ամ եզրին Հ  
  1.2     Ձիթհան ուշ միջնադար ամրոցի ստորին մուտքի մոտ Հ  
  1.3     Ձիթհան ուշ միջնադար ամրոցի հս-աե մասում Հ  
  1.4     Պալատ` «Թագավորի աղջկա բաղնիս» միջնադար   Հ ըստ Հ. Թումանյանի 1887 թ. հրատ. «Մի ավանդություն» հրապարակախոսության, այստեղ բացվել է կարմիր ներկած աղյուսներից սալահատակ
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 13-14-րդ դդ. գյուղից 1.5 կմ հս-աե Հ  
  2.1     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  2.2     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  2.3     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  2.4     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  2.5     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  2.6     Խաչքար 14 դ.   Հ  
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 18-20-րդ դդ. գյուղի հս-ամ եզրին Տ  
  3.1     Խաչքար 12 դ. գյուղի հս եզրին Հ  
4       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 18-20-րդ դդ. գյուղի մեջ Տ  
5       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ ուշ միջնադար գյուղի դպրոցի մոտ, Դիտ բլրի ստորոտում Տ  
6       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ ուշ միջնադար գյուղ մտնող ճանապարհից ձախ, էլեկտր. ենթակայանի մոտ Տ պահպանվել են 10-ի չափ տապանաքարեր
7       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ «ԹՈՓՈՒԿ ԽԱՉ» 12-14-րդ դդ. գյուղից 2-3 կմ հս-աե, Քարինջ տանող ճանապարհին Հ  
  7.1     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  7.2     Խաչքար Սբ. Սարգիս 13 դ.   Հ  
  7.3     Խաչքար Սբ. Հակոբ 1265 թ.   Հ  
  7.4     Խաչքար Սբ. Գրիգոր 1273 թ.   Հ եռաստիճան պատվանդանին
  7.5     Խաչքար 1283 թ.   Հ  
  7.6     Խաչքար 14 դ.   Հ  
  7.7     Խաչքար 14 դ.   Հ  
8       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ «ԾԱՂԿԱԽԱՉ»  միջնադար «Թոփուկ խաչ»-ի և «Ծովեր» լճակի միջև Հ պահպանվել են կառույցների հիմքեր և մի քանի խաչքարերի կտորներ
9       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար «Ծովեր» լճակից հվ-աե, «Կովատեղ» վայրում Հ  
10       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար «Ծովեր» լճակի մոտ, «Չխալի թալա» վայրում Հ  
11       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար «Ծովեր» լճակի մոտ, «Խնձրոխտի» վայրում Հ  
12       ԴԱՄԲԱՆԱԲԼՈՒՐ Ք.ա. 2-1 հազ. գյուղի մեջ Հ  
13       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ. գյուղից 2 կմ աե Հ  
14       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ. մայրուղուց գյուղ թեքվող ճանապարհի ձախ կողմում, 1-ին կմ-ի վրա Հ  
15       ԵԿԵՂԵՑԻ 654 թ. գյուղի կենտր. հրապարակից հվ Հ միանավ դահլիճ, պահպանվել են հիմնապատերը
  15.1     Գերեզմանոց  7-19-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  
    15.1.1   Խաչքար 11-12-րդ դդ.   Հ կանգնեցված է զարդաքանդակ պատվանդանի վրա
    15.1.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ. հենած է ավերակ եկեղեցու աե պատին    
    15.1.3   Խաչքար, գործ Ներսես նկարողի 1228 թ.   Հ  
    15.1.4   Խաչքար Մխիթարչի 1228 թ.   Հ  
    15.1.5   Խաչքար Հայրապետ քահանայի 1277 թ.   Հ  
    15.1.6   Խաչքար Խաչելության, կազմող՝ Վարդան 1281 թ. գերեզմանոցի եզրին, կոթողից հվ-աե Հ եռաստիճան պատվանդանի վրա
    15.1.7   Խաչքար 1295 թ.   Հ  
    15.1.8   Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցի կենտր. մասում Հ հատված
    15.1.9   Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցի կենտր. մասում Հ հատված
    15.1.10   Խաչքար, կերտող` Սարգիս վարդապետ 13 դ.   Հ  
    15.1.11   Խաչքար Խաչատուրի և Խաթունի 1557 թ.   Հ  
    15.1.12   Խաչքար 1621 թ. գերեզմանոցի կենտր. մասում Հ  
    15.1.13   Խաչքար 1628 թ. գերեզմանոցի կենտր. մասում Հ  
    15.1.14   Խաչքար 17 դ. գերեզմանոցի կենտր. մասում Հ հատված
    15.1.15   Կոթող 6-7-րդ դդ.   Հ  
    15.1.16   Կոթող 7 դ. եկեղեցուց հվ-ամ Հ քառակող, պատվանդանն արձանագիր (13 դ.)
    15.1.17   Տապանաքար 14-16-րդ դդ. գերեզմանոցի հվ-աե եզրին Հ հեծյալի հարթաքանդակով
    15.1.18   Տապանաքար 15-16-րդ դդ.   Հ հարթ, քանդակազարդ
    15.1.19   Տապանաքար 15-16-րդ դդ. գերեզմանոցի հս-աե մասում Հ մարդու գծապատկերով
    15.1.20   Տապանաքար Մխիթար Սարկավագի 1648 թ.   Տ  
    15.1.21   Տապանաքար Հակոբի 1813 թ.   Հ կենցաղային քանդակներով
    15.1.22   Տապանաքար Ուստա Սարգիս Անդոնովի 1895 թ. գերեզմանոցում, հանրախանութից հս-ամ Տ  
16       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԳՐԻԳՈՐ ԼՈՒՍԱՎՈՐԻՉ վաղ միջնադար գյուղի կենտրոնում, Հովհ. Թումանյանի տուն-թանգարանի մոտ Հ վերակառ.՝ 13 դ. և 1900 թ, շրջապատված է քարե ցանկապատով, 1969-ից՝ երկրագիտական թանգարան
  16.1     Գերեզմանոց 6-19-րդ դդ.  եկեղեցու շուրջ Հ  
    16.1.1   Խաչքար 10-11-րդ դդ.   Հ տեղահանված
    16.1.2   Խաչքար 13 դ. եկեղեցուց 3 մ հվ-ամ Հ  
    16.1.3   Խաչքար 13 դ. նախորդի մոտ Հ հատված
    16.1.4   Խաչքար 13 դ. եկեղեցուց 5 մ հվ-աե Հ  
    16.1.5   Տապանաքար 15-16-րդ դդ. եկեղեցու հս պատի տակ Հ քանդակազարդ
    16.1.6   Տապանաքար Հովհաննես աղայի 1869 թ. եկեղեցուց 8 մ հվ Հ Հովհ. Թումանյանի պապի տապանաքարը
    16.1.7   Տապանաքար Տեր Թադևոսի 18.. թ. եկեղեցուց 8 մ հվ Հ Հովհ. Թումանյանի հոր տապանաքարը
  16.2     Զանգակատուն 13 դ.   Հ եկեղեցու հվ-աե ավանդատունը 13 դ. վերածվել է զանգակատան
  16.3     Խաչքար 13 դ. ագուցված է եկեղեցու հվ-աե ավանդատան ճակատին Հ  
  16.4     Խաչքար 13 դ. ագուցված է եկեղեցու աե պատին Հ  
17       ԽԱՉՔԱՐ 11-12-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ Գ. Եղիկյանի տան մոտ, պատվանդանի վրա
18       ԽԱՉՔԱՐ 12 դ. Սբ. Գրիգոր Բարձրաքաշ վանքի ճանապարհին Հ  
19       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. Սբ. Գրիգոր Բարձրաքաշ վանքի ճանապարհին Հ  
20       ԽԱՉՔԱՐ ՀԱՄԼԻԿԻ 1247 թ.

Դեբեդի աջ կողմում, Ձաղիձորի ժայռի տակ

   
21       ԽԱՉՔԱՐ 1250 թ. գյուղի աե կողմում, Քարինջ տանող ճանապարհին Հ  
22       ԽԱՉՔԱՐ «ՍՈՒՐԲ ՏԵՐՈՒՆԱԿԱՆ», «ՍԻՐՈՒՆ ԽԱՉ» 1251 թ. Սբ. Գրիգոր Բարձրաքաշի վանք տանող ճանապարհի աջ կողմում, Մարց ձորի եզրին Հ եռաստիճան պատվանդանի վրա
23       ԽԱՉՔԱՐ ՍԲ. ՀԱԿՈԲ 1268 թ. գյուղից 2 կմ հս-աե, Քարինջ տանող ճանապարհի եզրին Հ  
24       ԽԱՉՔԱՐ 1273 թ. գյուղից 2 կմ հս-աե, Քարինջ տանող ճանապարհի եզրին Հ  
25       ԽԱՉՔԱՐ ՀԱՅՐԱՊԵՏ ՔԱՀԱՆԱՅԻ 1274 թ. գյուղի մեջ Հ Ղ. Առաքելյանի հողամասում, պատվանդանի վրա
26       ԽԱՉՔԱՐ ՈՍԿԻ ՏԻԿՆԱ 1283 թ. գյուղից 2 կմ հս-աե, Քարինջ տանող ճանապարհի եզրին Հ կանգնեցրել է Լուսիկը
27       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղի մեջ Հ Ե. Թամազյանի տան մոտ
28       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղի հս-ամ եզրին Հ հատված
29       ԽԱՉՔԱՐ 13-14-րդ դդ. Սբ. Գրիգոր Բարձրաքաշ վանքի ճանապարհին Հ  
30       ԽԱՉՔԱՐ 1305 թ. գյուղի մեջ Հ պատվանդանի վրա
31       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1947 թ.  գյուղի կենտրոնում Տ  
32       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1968 թ. գյուղի մեջ Տ  
33       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԹՈՒՄԱՆՅԱՆԻՆ 1969 թ. գյուղի կենտրոնում Հ ճարտ.՝ Լ. Սադոյան, քանդ՝. Ղ. Չուբարյան
34       ՁԻԹՀԱՆ ուշ միջնադար գյուղ մտնող ճանապարհի 1 խաչմերուկից 200 մ աե    
35       ՄԱՏՈՒՌ 10-12-րդ դդ. գյուղից 1.5 կմ ամ Հ ավերված
  35.1     Խաչքար Գևորգի 13 դ.   Հ  
  35.2     Խաչքար Սարգսի 13 դ.   Հ  
36       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ԳՐԻԳՈՐ 18-19-րդ դդ. գյուղի հս եզրին, գործող գերեզմանոցում, Դիտ վայրում Հ ավերված
37       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ՍԱՐԳԻՍ 12-13-րդ դդ. գյուղից 2 կմ հվ-աե, «Ծովեր» լճակի մոտ Հ ավերված
38       ՄԵՆՀԻՐ Ք.ա. 2-1 հազ. գյուղ մտնող ճանապարհի 1 խաչմերուկից 200 մ աե Հ  
39       ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՍԲ. ԳՐԻԳՈՐ ԲԱՐՁՐԱՔԱՇ 10-14-րդ դդ. գյուղից 2 կմ հս-աե, Մարցաջուր գետակի ձախակողմյան ձորալանջի նեղ հարթակի վրա, անտառում Հ կիսավեր, կառուցել է Մարծպան Մամիկոնյան իշխանը
  39.1     Գավիթ 1236-46 թթ. կից է մեծ եկեղեցուն հվ-ից Հ  
  39.2     Գերեզմանոց 10-14-րդ դդ.  համալիրից աե Հ Մամիկոնյան իշխանների տոհմական գերեզմանոցն է
    39.2.1   Խաչքար 12 դ.   Հ  
    39.2.2   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    39.2.3   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    39.2.4   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    39.2.5   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    39.2.6   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    39.2.7   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    39.2.8   Խաչքար 14 դ.   Հ  
    39.2.9   Խաչքար Հովհաննեսի 14 դ.   Հ պատվանդանի վրա
    39.2.10   Տապանաքար Էրէմիա Սբ. Ծերունու 1256 թ. եկեղեցու աե պատի տակ Հ  
    39.2.11   Տապանաքար 13 դ. եկեղեցու աե պատի տակ Հ արձանագիր սալատապանը բացվել է 2003 թ.
    39.2.12   Տապանաքար 13 դ. եկեղեցու աե պատի տակ Հ արձանագիր սալատապանը բացվել է 2003 թ.
  39.3     Եկեղեցի Սբ. Գրիգոր 10-11-րդ դդ. համալիրի հյուսիսային կողմում Հ փոքր, միանավ դահլիճ
  39.4     Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին 1221 թ. կից է փոքր եկեղեցուն հվ-ից Հ մեծ, գմբեթավոր
  39.5     Խաչքար Սահակի 10 դ. վանքից 100 մ ամ Հ  
  39.6     Խաչքար Սիմոն վարդապետի 13 դ. վանքից 100 մ ամ Հ  
  39.7     Կամուրջ 13 դ. Մարցաջուր գետակի վրա Հ պահպանվել է ձախակողմյան խելը
  39.8     Ձիթհան 1266 թ. Սբ. Հարություն մատուռի հվ կողմում, Սրբաղբյուրի մոտ Հ պահպանվել են պատերի ստորին շարքերը, մամլաքարն արձանագիր է, կառուց. է Գևորգ վարդապետը
  39.9     Մատուռ Սբ. Հարություն («Ագռավի տապան») 1234 թ. վանական համալիրից 200 մ հվ Հ Կառուցել են Հովհաննես վարդապետը և նրա եղբայր Սարգիսը: 1234 թ. պատվանդանի մոտ բացվել են հոյակերտ խաչքարի 3 կտոր
    39.9.1   Խաչքար 9 դ. հենած է մատուռի պատին Հ  
    39.9.2   Խաչքար  13 դ. մատուռից աե Հ հայտնաբերվել է 2003 թ. բարեկարգման աշխատանքների ժամանակ
    39.9.3   Խաչքար  13 դ. մատուռից աե Հ հայտնաբերվել է 2003 թ. բարեկարգման աշխատանքների ժամանակ
    39.9.4   Խաչքար  13 դ. մատուռից աե Հ հայտնաբերվել է 2003 թ. բարեկարգման աշխատանքների ժամանակ
    39.9.5   Խաչքար  13 դ. մատուռից աե Հ հայտնաբերվել է 2003 թ. բարեկարգման աշխատանքների ժամանակ
    39.9.6   Խաչքար  13 դ. մատուռից աե Հ հայտնաբերվել է 2003 թ. բարեկարգման աշխատանքների ժամանակ
    39.9.7   Խաչքար 13 դ. մատուռից աե Հ հայտնաբերվել է 2003 թ. բարեկարգման աշխատանքների ժամանակ
    39.9.8   Խաչքար 13-14 դ. մատուռից աե Հ հայտնաբերվել է 2003 թ. բարեկարգման աշխատանքների ժամանակ
    39.9.9   Խաչքար  13-14 դ. մատուռից աե Հ հայտնաբերվել է 2003 թ. բարեկարգման աշխատանքների ժամանակ
    39.9.10   Խաչքար  13-14 դ. մատուռից աե Հ հայտնաբերվել է 2003 թ. բարեկարգման աշխատանքների ժամանակ
    39.9.11   Խաչքար  14 դ. մատուռից աե Հ հայտնաբերվել է 2003 թ. բարեկարգման աշխատանքների ժամանակ
    39.9.12   Խաչքար 14 դ. մատուռից աե Հ հայտնաբերվել է 2003 թ. բարեկարգման աշխատանքների ժամանակ
    39.9.13   Խաչքար 14 դ. մատուռից աե Հ հայտնաբերվել է 2003 թ. բարեկարգման աշխատանքների ժամանակ
    39.9.14   Խաչքար 14 դ. մատուռից աե Հ հայտնաբերվել է 2003 թ. բարեկարգման աշխատանքների ժամանակ
    39.9.15   Խաչքար 14 դ. մատուռից աե Հ հայտնաբերվել է 2003 թ. բարեկարգման աշխատանքների ժամանակ
    39.9.16   Խաչքար 14 դ. մատուռից աե Հ հայտնաբերվել է 2003 թ. բարեկարգման աշխատանքների ժամանակ
40       ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՔԱՌՍՆԻՑ ՄԱՆԿԱՆՑ ՎԱՆՔ 11-15-րդ դդ. գյուղի հս-ամ մասում, Դեբեդի կիրճի աջակողմյան լանջին, «Տախտեր» վայրում Հ  
  40.1     Աղբյուր նավաքարով 13-15-րդ դդ. եկեղեցուց ամ Հ  
  40.2     Գավիթ-ժամատուն 13-15-րդ դդ. եկեղեցուց ամ Հ պահպանվել են հվ մասի հիմնապատերը և բարավորի արձանագիր քարը
  40.3     Գերեզմանոց 11-17-րդ դդ. եկեղեցու շուրջ Հ  
    40.3.1   Խաչքար 13 դ. եկեղեցուց 8 մ հվ Հ  
    40.3.2   Խաչքար 13 դ. նախորդի մոտ Հ  
    40.3.3   Խաչքար 13 դ. նախորդի մոտ Հ  
    40.3.4   Խաչքար 13 դ. նախորդի մոտ Հ  
    40.3.5   Խաչքար 13 դ. եկեղեցուց 8 մ հվ-ամ Հ  
    40.3.6   Խաչքար 13 դ. եկեղեցուց 10 մ հվ Հ  
    40.3.7   Խաչքար 13 դ. նախորդի մոտ Հ  
    40.3.8   Խաչքար 13 դ. եկեղեցուց 2 մ ամ Հ հատված
    40.3.9   Խաչքար 13 դ. նախորդի մոտ Հ հատված
    40.3.10   Խաչքար 13 դ. եկեղեցուց 3 մ հս-ամ Հ հատված
    40.3.11   Խաչքար 13 դ. եկեղեցուց հս, պատի փլվածքի մեջ Հ հատված
    40.3.12   Խաչքար 13 դ. եկեղեցուց 8 մ հս-ամ Հ հատված
    40.3.13   Խաչքար 13 դ. եկեղեցուց 10 մ հս-ամ Հ հատված
    40.3.14   Խաչքար 13 դ. եկեղեցուց 12 մ հս Հ հատված
    40.3.15   Խաչքար 13 դ. եկեղեցուց 12 մ հս Հ հատված
    40.3.16   Խաչքար 13 դ. եկեղեցուց 13 մ հս-աե Հ  
    40.3.17   Խաչքար 13 դ. եկեղեցուց 3 մ աե Հ հատված
    40.3.18   Խաչքար 13 դ. եկեղեցուց 1 մ հս Հ հատված
    40.3.19   Տապանաքար Վարդան սարկավագի 1692 թ. եկեղեցու հվ կողմում Տ  
  40.4     Գերեզմանոց վաղ միջնադար եկեղեցուց 100 մ հվ Հ բարձունքի վրա
  40.5     Եկեղեցի 1241 թ.   Հ  
  40.6     Եկեղեցի 1256 թ.   Հ գմբեթավոր դահլիճ
41       ՏՈՒՆ-ԹԱՆԳԱՐԱՆ ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԹՈՒՄԱՆՅԱՆԻ 1939 թ. գյուղի մեջ Հ  
  41.1     Հուշարձան Հովհաննես Թումանյանին 1953 թ.  թանգարանի բակում Հ քանդ.՝ Ա. Ուրարտու

 

5.36 Եղեգնուտ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղի հվ կողմում, Հ բլրի վրա, պահպանվել են պատերի մնացորդներ
  1.1     Բնակատեղի Ք. ա. 4-3 հազ. ամրոցից 500 մ հվ, Սև ջուր գետակի ափին Հ  
  1.2     Դամբարանադաշտ Ք. ա. 2-1 հազ.   Հ դամբարանները մասամբ թալանված են
  1.3     Խաչքար 14-15-րդ դդ. քարաժայռի վրա, ամրոցի հվ-աե մասում Հ տեղափոխվել է «Պետոյի բացատ» գերեզմանոցից
2       ԱՄՐՈՑ «ԲԵՐԴԱՂ» Ք. ա. 4-3 հազ. գյուղի հվ-աե կողմում, «Կարմիր քարի տալ» վայրում Հ  պահպանվել են պատերի մնացորդներ
  2.1     Բնակատեղի Ք. ա. 4-3 հազ.   Հ  
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-13-րդ դդ. գյուղի աե եզրին, «Կապի գլուխ» վայրում Հ ավերվել է ջրագիծը կառուցելիս
  3.1     Խաչքար 10-11-րդ դդ.   Հ երկատված, հենած է բարձր պատվանդանին
  3.2     Խաչքար 11-12-րդ դդ.   Հ  
  3.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ երկատված
4       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 11-19-րդ դդ. գյուղի կենտրոնում, Եղեգնուտ-Դեբեդ ճանապարհի աջ կողմում Տ  
  4.1     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ ստորին մասը
  4.2     Խաչքար 14-15-րդ դդ.   Հ  
  4.3     Տապանաքար 16-17 դ.   Տ  
5       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար գյուղի հվ կողմում, «Մասրեք» վայրում, Բերդաղից 500 մ հս Հ  
  5.1     Գերեզմանոց միջնադար   Հ  
6       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար Վահագնաձոր տանող ճանապարհի ձախ կողմում, «Խաս Բախչա» վայրում Հ  
  6.1     Գերեզմանոց միջնադար   Հ  
7       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար գյուղի հվ կողմում, «Դրնդատափ» վայրում Հ  
  7.1     Գերեզմանոց միջնադար   Հ  
  7.2     Թևավոր խաչ միջնադար գյուղից 100 մ աե Հ  
8       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար գյուղի հվ կողմում, «Բկատեղեր» վայրում Հ  
  8.1     Գերեզմանոց միջնադար   Հ  
9       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԴԱՄԲԼՈՒՐ» միջնադար Դեբետ տանող ճանապարհին, «Փիջվուտ հողեր» վայրում Հ  
  9.1     Գերեզմանոց միջնադար   Հ  
10       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՊԵՏՈՅԻ ԲԱՑԱՏ» 12-16-րդ դդ. գյուղից 1 կմ հվ, Սև ջուր գետակի ձախ ափին Հ անտառապատ լանջին
  10.1     Գերեզմանոց 12-16-րդ դդ.   Հ  
    10.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա, ստորին մասը կոտրված
    10.1.2   Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ վերնամաս
    10.1.3   Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ ստորին մասը, ընկած է գետնին
    10.1.4   Խաչքար 15 դ.   Հ արձանագիր
    10.1.5   Խաչքար 15 դ.   Հ վերին կեսը
    10.1.6   Խաչքար 15-16-րդ դդ.   Հ վերնամաս, թաղված է հողի մեջ
    10.1.7   Խաչքար 15-16-րդ դդ.   Հ վերնամասը կոտրված
  10.2     Մատուռ միջնադար   Հ պահպանվել են հիմքերը
11       ԵԿԵՂԵՑԻ 19 դ. գյուղի մեջ Հ կիսավեր
  11.1     Գերեզմանոց 19 դ. եկեղեցու շրջակայքում Տ  
  11.2     Խաչքար 15 դ.   Տ  
  11.3     Խաչքար 15-16-րդ դդ.   Տ  
  11.4     Խաչքար 16 դ.   Տ  
12       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղից 1 կմ հվ, ճանապարհի եզրին Հ  
13       ԿԱՄՈՒՐՋ ԵՐԿԱԹՈՒՂՈՒ 19 դ. Փամբակ գետի վրա Տ քառաթռիչք
14       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1941-45 թթ. գյուղի սկզբնամասում, ճանապարհի ձախ կողմում Տ  
15       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ԿԻՐԱԿԻ 18-19-րդ դդ. գյուղից 2 կմ հվ-աե, ճանապարհի աջ եզրին Տ վերակառուցվում է
  15.1     Գերեզմանոց 12-19-րդ դդ.   Հ  
    15.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պահպանվել է չորս բեկոր
    15.1.2   Խաչքար 15 դ.   Տ պահպանվել է երեք բեկոր
    15.1.3   Խաչքար 15-16-րդ դդ.   Տ եռատված
    151.4   Խաչքար 15-16-րդ դդ.   Տ պահպանվել է երկու բեկոր
  15.2     Խաչքար 13-14-րդ դդ. մատուռի մեջ Հ կանգնեցված է տուֆե սրբատաշ պատվանդանի վրա

 

5.37. Թեղուտ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՄՐՈՑ 13 դ. գյուղից 4 կմ հեռու Հ  
  1.1     Խաչքար «Կարմիր Վարդան», «Վարդան Զորավար» 13-14-րդ դդ.   Հ  
2       ԱՄՐՈՑ «ԲԵՐԴՇԵՆ» Ք. ա. 4-3 հազ. գյուղից հս Հ բլրի վրա, ավերված
  2.1     Մատուռ 4-5-րդ դդ. ամրոցի կենտր. մասում Հ  
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՂԱՓՈՒՐ» միջնադար գյուղից 4 կմ աե Հ  
  3.1     Եկեղեցի «Ղարաքոթուկ» 12-17-րդ դդ.   Հ  
4       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 2 կմ աե, «Փիջվուտ» վայրում Հ  
5       ԵԿԵՂԵՑԻ 12 դ. գյուղից 1 կմ հվ-ամ Հ ավերված
  5.1     Գերեզմանոց 12-17-րդ դդ.   Տ  
    5.1.1   Խաչքար 12 դ.   Հ  
    5.1.2   Խաչքար 13 դ.   Հ  
6       ԵԿԵՂԵՑԻ 13 դ. գյուղից 3 կմ հվ-աե Հ  
7       ԿԱՄՈՒՐՋ 17 դ. գյուղի ամ մասում, Մանստև գետակի վրա Հ միաթռիչք
8       ՁԻԹՀԱՆ 19 դ.   Տ  
9       ՄԱՏՈՒՌ 12-13-րդ դդ. գյուղից 2 կմ հս, «Ագեղցի» վայրում Հ  
  9.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  9.2     Խաչքար 13 դ.   Հ  
10       ՄԱՏՈՒՌ 4-5-րդ դդ. գյուղից 1 կմ հվ-աե Հ  
11       ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՄԱՆՍՏԵՎ 13 դ. գյուղից 3 կմ հս-աե, Մանստև գետակի աջ ափին Հ անտառում
  11.1     Եկեղեցի 13 դ.   Հ միանավ սրահ
  11.2     Թևավոր խաչ 13 դ.   Հ 3 կտոր՝ սրբերի պատկերաքանդակներով, տեղափոխվել են Շնողի դպրոցի թանգարան
  11.3     Միաբանության շենքը 13 դ.   Հ պահպանվել են հետքեր
  11.4     Շրջապարիսպ 13 դ.   Հ պահպանվել են հետքեր
12       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ միջնադար   Հ  

 

5.38. Լեջան գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-20-րդ դդ. գյուղից հվ-աե, գետի ձախ ափին Տ բլրալանջին, գործող գերեզմանոցում
2       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 4-3 հազ. գոմեր տանող ճանապարհին Հ  
3       ԵԿԵՂԵՑԻ «ԿԱՐՄԻՐ ՎԱՆՔ» 1892 թ. գյուղի մեջ Հ կանգուն
  3.1     Գերեզմանոց 12- 20 դ. սկիզբ   Հ  
    3.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  3.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցու մեջ Հ  
4       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղից հս, «Ղաշի գլուխ» վայրում Հ  
5       ԿՈԹՈՂ 7 դ. գյուղի հվ-աե եզրին Հ  
6       ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1970 թ. գյուղի մեջ Տ  
7       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ 1908 թ. գյուղի մեջ Տ  

 

5.39 Լեռնահովիտ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ «ՄԱՄՈՒՌԴՈՇ»   գյուղից հվ-ամ Հ  
2       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ԿԱՐՃԱԴՈՇ» բրոնզե դար գյուղից աե Հ  
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար գյուղից 3 կմ հվ-ամ Հ ավերված
4       ԵԿԵՂԵՑԻ 12-13-րդ դդ. գյուղի հս-աե մասում Հ ավերված
  4.1     Գերեզմանոց 12-19-րդ դդ.   Հ  

 

5.40. Լեռնանցք գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք.ա. 3-1 հազ. գյուղի ամ մասում Հ  
  1.1     Դամբարանադաշտ Ք.ա. 3-1 հազ.   Հ  
2       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ԲԵՐԴԻ ԴԱՇՏ» Ք.ա. 3-1 հազ. գյուղից հվ, «Պարլու ղարա» վայրում Հ  
  2.1     Դամբարանադաշտ Ք.ա. 3-1 հազ.   Հ  
3       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 3-1 հազ. գյուղի մեջ Հ  
4       ԵԿԵՂԵՑԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՍԲ.ՄԻՆԱՍ 5-19-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  
  4.1     Գերեզմանոց 18-19-րդ դդ. եկեղեցու շուրջ Տ  
    4.1.1   Կոթող 5-6-րդ դդ.   Հ քառակող
  4.2     Եկեղեցի միջնադար գերեզմանոցում, Սբ. Մինաս եկեղեցու մոտ Հ պահպանվել են հիմքերը
  4.3     Եկեղեցի Սբ. Մինաս վերակառ. 19 դ. գերեզմանոցի մոտ Հ  
  4.4     Զանգակատուն 1910 թ. կից է եկեղեցուն հս-ից Տ  
5       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1975 թ. գյուղի հս մասում Տ  

 

5.41 Լեռնապատ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՄՐՈՑ Ք. ա. 4-3 հազ. գյուղից 1 կմ հվ, Լեռնաջուր գետի աջ ափին Հ ավերված
2       ԱՄՐՈՑ Ք. ա. 3 հազ. գյուղից 0.5 կմ ամ, Լեռնաջուր գետի ձախ կողմում Հ բլրի վրա, ավերված
  2.1     Մատուռ Սբ. Գաբրիել, «Գաբրիել-Մուքել» վաղ միջնադար   Տ բլրի գագաթին, ավերված
3       ԱՄՐՈՑ «ԲԵՐԴԱՂ» Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղի աե կողմի Հ բլրի գագաթին, ավերված
  3.1     Դամբարանադաշտ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 1 կմ աե, «Եվքլու» հանդամա-սում, «Բերդաղ» ամրոցից աե Հ ավերված
4       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-20-րդ դդ. գյուղի հվ-աե մասում, Լեռնաջուր գետի աջակողմյան վտակի ափին Հ գյուղի գործող գերեզմանոցն է
  4.1     Եկեղեցի 17-18-րդ դդ. գերեզմանոցում Հ ավերված
5       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 18-19-րդ դդ. գյուղի հս-աե մասում Տ  
  5.1     Մատուռ Սբ. Կիրակի 19 դ. Լեռնաջրի աջ ափին, Տ բլրի գագաթին
6       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲԱԳԵՐ» 16-18-րդ դդ. գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ Հ ավերված
  6.1     Եկեղեցի 16-18-րդ դդ.   Հ  
7       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՈՒՌՈՒՏ» 5-15-րդ դդ. գյուղից 1 կմ հվ, ճանապարհի աջ կողմում Հ  
  7.1     Դամբարանադաշտ Ք.ա. 4-3 հազ. Ուռուտ հանդամասում, գետի մոտ Հ զուրկ է վերգետնյա նշաններից
  7.2     Գերեզմանոց 10-19-րդ դդ.   Հ ավերված
    7.2.1   Խաչքար 10-11-րդ դդ. եկեղեցուց աե Հ հատված
    7.2.2   Խաչքար 11 դ. եկեղեցուց հվ-աե Հ պատվանդանի վրա
    7.2.3   Խաչքար 12 դ. եկեղեցուց աե Հ հատված
    7.2.4   Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցուց աե Հ հատված
    7.2.5   Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցու հս-աե անկյան մոտ Հ ընկած է գետնին
    7.2.6   Տապանաքար 16-17-րդ դդ. եկեղեցուց հվ-ամ Տ խիստ հողմահարված արձանագրությամբ, կիսով չափ թաղված հողի մեջ
  7.3     Եկեղեցի 5-7-րդ դդ.   Հ ավերված, եկեղեցու մեջ և շուրջը կան արձանագիր որմնաքարեր
    7.3.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցու խորանում Հ  
    7.3.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցու մեջ Հ  
8       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՔԻԼԻՍԱ» միջնադար գյուղից 8 կմ հս Հ  
  8.1     Եկեղեցի 5-7-րդ դդ. գյուղատեղիի հվ-աե մասում, Լեռնաջուր գետի աջակողմյան վտակի աջ ափին Հ ավերված
  8.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ. Քիլիսա և Գյուլլուդարա լքված գյուղերի դպրոցի շենքի բակում, ճանապարհի մոտ Հ տեղափոխվել է եկեղեցուց
9       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից աե Հ  
10       ԴՈԼՄԵՆՆԵՐ   գյուղի մոտ Հ  
11       ԵԿԵՂԵՑԻ 6-7-րդ դդ. գյուղից 1 կմ հս Հ ավերված, հողով ծածկված
  11.1     Գերեզմանոց միջնադար եկեղեցուց մոտ 200 մ հվ-աե, Լեռնաջուր գետի աջ ափին Հ  
12       ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1976 թ. գյուղի հս-աե կողմում, բլրի վրա Տ  
14       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ՆՇԱՆ 17-18-րդ դդ. գյուղի հս-աե կողմում, բլրի վրա Տ վերակառուցվել է վերջերս
15       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ՍԱՐԳԻՍ 19 դ. գյուղի հվ-աե կողմում, զոհվածների հուշարձանի մոտ Տ  
  15.1     Հուշակոթող Մեծ եղեռնի զոհերին 1977 թ. բլրի վրա Հ Ղարաքիլիսայի ճակատամարտի վայրում
16       ՍՐԲԱՏԵՂԻ միջնադար գյուղից 7 կմ հվ, «Քիլիսա» գյուղատեղի տանող ճանապարհի ձախ կողմում Տ ժայռի վրա պատկերված են պարզ խաչեր

 

5.42. Լեռնավան գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղի ամ եզրին Հ  
2       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար գյուղից 2 կմ ամ, «Խարաբեք» վայրում Հ  
3       ԵԿԵՂԵՑԻ 19 դ. գյուղի մեջ Հ  
4       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1985 թ. գյուղի հս մասում, բլրագագաթին Տ  
5       ՋՐԱՂԱՑ 19 դ. գյուղի մեջ Տ  

 

5.44 Լոռու-Բերդ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք. ա. 2 հազ. գյուղի հս-աե եզրին Հ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-14-րդ դդ. Լոռի Բերդ ամրոցից ամ Հ  
  2.1     Խաչքար 12 դ. գերեզմանոցում Հ ընկած է գետնին, վերնամասը կոտրված
3       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղի տարածքում և ամ Հ 1971-2002 թթ. պեղել է Ս. Դևեջյանը
  3.1     Դամբարան N 1 Ք. ա. 2 հազ. 1 կես գյուղի ամ եզրին, դաշտի մեջ, ճանապարհի հվ եզրին Հ բազալտե սալերով ձևավորված դամբարանը պեղվել է 1968, 2002 թթ.
  3.2     Դամբարան N 6 Ք. ա. 2 հազ.1 կես գյուղի ամ եզրին, դաշտի մեջ, ճանապարհի հվ եզրին Հ բազալտե սալերով ձևավորված դամբարանը պեղվել է 1971 թ., հայտ. բրոնզե կաթսա
  3.3     Դամբարան N 7 Ք. ա. 15-14-րդ դդ. գյուղի ամ եզրին, դաշտի մեջ, ճանապարհի հվ եզրին Հ բազալտե սալերով ձևավորված դամբարանը պեղվել է 1971 թ., հայտ. մարտակառք
  3.4     Դամբարան N 56` արքայական Ք. ա. 7-6-րդ դդ. Ստեփանավանի նորակառույց թաղամասից աե, գյուղ տանող ճանապարհի ձախ կողմում Հ բազալտե սալերով ձևավորված եռախուց դամբարանը պեղվել է 1989 թ., հայտ. զոհաբերված ձիեր, առյուծի ծնոտ
  3.5     Դամբարան N 60 Ք. ա. 2 հազ. 1 կես Ստեփանավանի նորակառույց թաղամասում, գյուղ տանող ճանապարհի ձախ կողմում Հ բազալտե սալերով ձևավորված դամբարանը պեղվել է 1989 թ., ծածկված է հողով
  3.6     Դամբարան N 61 Ք. ա. 2 հազ.1 կես Ստեփանավանի նորակառույց թաղամասում, գյուղ տանող ճանապարհի ձախ կողմում Հ բազալտե սալերով ձևավորված դամբարանը պեղվել է 1989 թ., ծածկված է հողով
  3.6     Դամբարան N 63 Ք. ա. 7-6-րդ դդ. Ստեփանավանի նորակառույց թաղամասից աե, գյուղ տանող ճանապարհի ձախ կողմում Հ բազալտե սալերով ձևավորված երկխուց դամբարանը պեղվել է 1989 թ., հայտ. զոհաբերված ձիեր
  3.7     Դամբարան N 64 Ք. ա. 7-6-րդ դդ. Ստեփանավանի նորակառույց թաղամասից աե, գյուղ տանող ճանապարհի ձախ կողմում Հ բազալտե սալերով ձևավորված երկխուց դամբարանը պեղվել է 1990թ., հայտ. զոհաբերված ձիեր
  3.8     Դամբարան N 65 Ք. ա. 3-2 հազ. սահմ. Ստեփանավանի նորակառույց թաղամասում, մանկապարտեզից ամ Հ բազալտե սալերով ձևավորված դամբարանը պեղվել է 1991թ., հայտ. բրոնզե սուսեր և դաշույն
  3.9     Դամբարան N 74 Ք. ա. 3-2 հազ. սահմ. Ստեփանավանի նորակառույց թաղամասում, բլրի մոտ Հ բազալտե սալերով ձևավորված դամբարանը պեղվել է 1990թ., հայտ. բրոնզե գեղարդ
  3.10     Դամբարան N 75 Ք. ա. 3-2 հազ. սահմ. Ստեփանավանի նորակառույց թաղամասում, բլրի վրա Հ բազալտե սալերով ձևավորված դամբարանը պեղվել է 1990թ.
  3.11     Դամբարան N 77 Ք. ա. 3-2 հազ. սահմ. Ստեփանավանի նորակառույց թաղամասում, բլրի վրա Հ բազալտե սալերով ձևավորված դամբարանը պեղվել է 1992թ., հայտ. բրոնզե գեղարդ
  3.12     Դամբարան N 79 Ք. ա. 3-2 հազ. սահմ. Ստեփանավանի նորակառույց թաղամասում, բլրի աե ստորոտում Հ պեղվել է 1998թ., քարե զրահով և կրոմլեխով հիմնահողային դամբարանում հայտնաբերվել են գունանկարների դաջվածքներ
  3.13     Դամբարան N 93 Ք. ա. 7-6-րդ դդ. գյուղ տանող ճանապարհի ձախ կողմում Հ բազալտե սալերով ձևավորված երկ-խուց դամբարանը պեղվել է 1997թ., հայտ. զոհաբեված ձիեր
  3.14     Դամբարան N 94 Ք. ա. 3-2 հազ. սահմ. գյուղ տանող ճանապարհի աջ կողմում Հ բազալտե սալերով ձևավորված կեղծ թաղակապ ծած-կով դամբարանը պեղվել է 1996թ., հայտ. գունազարդ կարասներ
  3.15     Դամբարան N 100` արքայական Ք. ա. 3-2 հազ. սահմ. Ստեփանավանի նորակառույց թաղամասից աե, ճանապարհից հս Հ բազալտե սալերով ձևավորված դամբարանը պեղվել է 1997թ., հայտ. զոհաբերված ձիեր
4       ԵԿԵՂԵՑԻ 4-5-րդ դդ. Լոռի Բերդ քաղաքատեղիի պարիսպներից 300 մ հս-աե Հ պահպանվել են հիմնապատերը
5       ԵԿԵՂԵՑԻ 12-13-րդ դդ. Լոռի Բերդ ամրոց տանող ճանապարհի ձախ կողմում Հ ավերված
  5.1     Խաչքար 12 դ. եկեղեցու հս մուտքից աջ Հ հենած է պատին
  5.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցու հս մուտքից աջ Հ ընկած է գետնի վրա
6       ԽԱՉՔԱՐ 11-12-րդ դդ. Ձորագետի կիրճում, Միսխանայի և Ձորագետի միախառնման վայրում Հ ընկած է գետնի վրա
7       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղից Լոռի Բերդ քաղաքատեղի տանող ճանապարհին, 1 կմ հեռ. Միսխանա կիրճից Հ  
8       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղից Լոռի Բերդ քաղաքատեղի տանող ճանապարհին, 1 կմ հեռ. Միսխանա կիրճից Հ  
9       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղում, տան բակում Հ  
10       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. Լոռի Բերդ ամրոցից մոտ 400 մ հս Հ վերնամաս
11       ԽԱՉՔԱՐ 1284 թ. գյուղից 1.5 կմ աե, ձորափին Հ պատվանդանի վրա
12       ՔԱՂԱՔԱՏԵՂԻ ԼՈՌԻ ԲԵՐԴ 11-18-րդ դդ. գյուղից 2 կմ աե, Ձորագետ և Միսխանա գետերի միախառնման վայրում Հ հրվանդանի վրա
  12.1     Միջնաբերդ 11-18-րդ դդ. հրվանդանի աե մասում Հ  
    12.1.1   Պարիսպ 11-14-րդ դդ. միջնաբերդի ամ եզրագծով, երկու կիրճերի միջև Հ  
    12.1.2   Մուտք 11-16-րդ դդ. պարսպի հս-աե ծայրին, կիրճի եզրին Հ ամրացված է երկու աշտարակներով
    12.1.3   Խանդակ 11-16-րդ դդ. պարսպի երկարությամբ, արտաքուստ Հ  
    12.1.4   Պալատ 11 դ. միջնաբերդի հվ եզրին Հ  
    12.1.5   Եկեղեցի 11 դ. միջնաբերդի կենտրոնական մասում Հ վերակառ. 14-15-րդ դդ., 19 դ.
      12.1.5.1 Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցու մոտքի մոտ Հ հատված
      12.1.5.2 Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցու մուտքի աջ կողմում Հ բազալտից
      12.1.5.3 Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցու մուտքի ձախ կողմում Հ բազալտից
      12.1.5.4 Խաչքար 12-14-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու խորանի հս պատին Հ  
      12.1.5.5 Խաչքար 12-14-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու հս պատին Հ հատված
      12.1.5.6 Խաչքար 12-14-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու հս պատին Հ հատված
    12.1.6   Եկեղեցի 12-13-րդ դդ. միջնաբերդի հս-աե մասում Հ  
      12.1.6.1 Խաչքար 13-14-րդ դդ. եկեղեցու ներսում   հատված
    12.1.7   Մատուռ-դամբարան 1251 թ. միջնաբերդի կենտրոնական մասում  
    12.1.8   Բաղնիք 11-13-րդ դդ. միջնաբերդի մուտքից մոտ 100 մ հվ Հ  
    12.1.9   Բաղնիք 11-13-րդ դդ. Ձորագետի կիրճի եզրին, պալատից աե Հ ավերված
    12.1.10   Ջրավազան 12-13-րդ դդ. Ձորագետի կիրճի եզրին, երկրորդ բաղնիքի մոտ Հ  
    12.1.11   Ջրավազան 12-13-րդ դդ. Ձորագետի կիրճի եզրին, առաջին ջրավազանից 4 մ աե Հ  
    12.1.12   Բնակելի տուն 12-13-րդ դդ. ջրավազաններից 4 մ հս Հ  
    12.1.13   Քարայր-մթերանոց միջնադար ջրավազանների մոտ Հ  
    12.1.14   Ջրամբար 11-12-րդ դդ. միջնաբերդի կենտրոնական մասում Հ  
    12.1.15   Ձիթհան 11-12-րդ դդ. միջնաբերդի հվ-աե մասում Հ պահպանվել է քարը
    12.1.16   Գաղտնուղի 11 դ. միջնաբերդի հս-աե եզրին, Միսխանա գետի ձորում Հ  
    12.1.17   Խաչքար 9 դ. Լոռի Բերդ ամրոցի աե մասում    
    12.1.18   Խաչքար 12 դ. Լոռի Բերդ ամրոցից 500 մ հս-աե   ընկած է գետնին
    12.1.19   Խաչքար 12-13-րդ դդ. Լոռի Բերդից մոտ 300 մ հս   ընկած է գետնին, արձանագիր մասը
    12.1.20   Խաչքար 12-13-րդ դդ. Լոռի Բերդ ամրոցից 300 մ հս   ընկած է գետնին, արձանագիր մասը
    12.1.21   Խաչքար 12-13-րդ դդ. Լոռի Բերդ ամրոցի աե մասում    
  12.2     Թաղամաս Շահաստան 12-13-րդ դդ. քաղաքատեղիի ամ հատվածում Հ սարահարթի վրա
    12.2.1   Պարիսպ 12-13-րդ դդ. թաղամասի ամ եզրագծով, երկու կիրճերի միջև Հ  
    12.2.2   Եկեղեցի 13 դ. թաղամասի հս-աե մասում Հ  
      12.2.2.1 Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցու մոտ Հ  
    12.2.3   Գերեզմանոց 11-14-րդ դդ., 20 դ. թաղամասի ամ մասում Հ  
      12.2.3.1 Խաչքար միջնադար գերեզմանոցի հս-աե մասում Հ հատված
      12.2.3.2 Խաչքար 16-17-րդ դդ. գերեզմանոցի աե մասում Հ  
      12.2.3.3 Խաչքար միջնադար գերեզմանոցի հս մասում Հ պահպանված է խաչաքանդակ պատվանդանը
      12.2.3.4 Խաչքար միջնադար գերեզմանոցի հս մասում Հ պահպանված է խաչաքանդակ պատվանդանը
    12.2.4   Ջրատար 11 դ. թաղամասի կենտրոնական մասի ողջ երկարությամբ Հ ձգվում է ամ-ից աե
    12.2.5   Ճանապարհ 11 դ. միջնաբերդի պարսպի հս անկյունից մինչև Միսխանա գետի ափը Հ  
    12.2.6   Կամուրջ 11-12-րդ դդ. Միսխանա գետի վրա Հ  
    12.2.7   Կամուրջ 11-12-րդ դդ. Ձորագետի և Միսխանա գետերի միացման մասում Հ ավերված
    12.2.8   Աշտարակ 11-13-րդ դդ. Միսխանա գետի աջ ափին Հ կառույցում կա աղբյուրի ակունք
    12.2.9   Քարայր-կացարան 12-13-րդ դդ. Ձորագետի կիրճում Հ  
    12.2.10   Քարայր-կացարանների համալիր 12-13-րդ դդ. Միսխանա գետի կիրճում Հ  
  12.3     Արվարձան «Կենտագեղ» 10-15-րդ դդ. Միսխանա գետի հս սարահարթի վրա, միջնաբերդի դիմաց Հ պահպանվել են հիմնապատերը, արվարձանը մատենագիր աղբյուրներում երբեմն նշվում է որպես գյուղ
    12.3.1   Եկեղեցի «Կենտագեղցու Ժամ» 12-13-րդ դդ. գյուղից 3 կմ հվ-աե Հ կիսավեր
  12.4     Արվարձան «Ամրակից» 12-13-րդ դդ. Ձորագետի կիրճի աե սարահարթի վրա, միջնաբերդի դիմաց Հ  
13       ՋՐԱՂԱՑ 11-12-րդ դդ. Ձորագետի կիրճում, Միսխանայի և Ձորագետի միախառմնան վայրում Հ  

 

5.45. Լորուտ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք.ա. 3-2 հազ. գյուղից 3 կմ աե, «Վարար աղբյուր» վայրում Հ  
2       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք.ա. 3-2 հազ. գյուղից 3 կմ հվ Հ  
  2.1     Դամբարանադաշտ Ք.ա. 3-2 հազ.   Հ  
3       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք.ա. 2 հազ. գյուղից 15 կմ հվ, սարի գագաթին, «Փռվաշեն» վայրում Հ  
4       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 14-15-րդ դդ. գյուղից 5 կմ հվ Հ  
5       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ միջնադար գյուղից 4 կմ աե Հ  
6       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԿԾՎՈՒՏ» 13-14-րդ դդ. գյուղից 10 կմ հվ Հ  
7       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՄՈՏՔՈՐ» 11-17-րդ դդ. գյուղից 7 կմ հվ-ամ Հ  
  7.1     Եկեղեցի 12-13-րդ դդ.   Հ  
  7.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  7.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  7.4     Խաչքար 13 դ.   Հ  
8       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՎԱՐԴԱՊԵՏԻ ԱՅՐ (ԷՐ)» 12-17-րդ դդ. գյուղից 18 կմ հվ, Սարի բուլաղ գետակի աջ ափին Հ  
                 
  8.1     Գերեզմանոց 10-15-րդ դդ.   Հ  
    8.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
    8.1.2   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    8.1.3   Խաչքար 14 դ.   Հ  
  8.2     Քարայր «Սոթա Վարդապետի էր» Ք. ա. 13-9 դդ, 10-12-րդ դդ. «Ծակ քար» հանդամասում Հ  
    8.2.1   Խաչքար «Սիրուն խաչ» 13 դ.  քարայրի մոտ Հ  
9       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՔՈՒՐԹԻԿ» միջնադար   Հ  
10       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 3-2 հազ. գյուղից 18 կմ հվ, «Դաշտաբաց» վայրում Հ  
11       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 3-2 հազ. Լորուտ գետի աջ ափին Հ  
12       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2 հազ. «Ջոմնի» վայրում Հ  
13       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ. գյուղից 15 կմ հեռու, «Նազարի դաշտ» վայրում Հ  
14       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ. գյուղի մեջ, «Վերին թաղ»-ում Հ  
15       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ՍԱՐԳԻՍ 1898 թ. գյուղի մեջ Տ  
  15.1     Գերեզմանոց 12-17-րդ դդ.   Հ  
16       ԿԱՄՈՒՐՋ միջնադար Լորուտ գետի վրա Հ  
17       ԿԱՄՈՒՐՋ միջնադար Լորուտ գետի վրա Հ  

 

5.46. Լուսաղբյուր գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղի ամ մասում    
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղի հս-ամ մասում    
3       ԵԿԵՂԵՑԻ 12-13-րդ դդ. գյուղից 2,5 կմ հս-աե    
  3.1     Գերեզմանոց 6-15-րդ դդ.      
  3.2     Կոթող 6 դ. եկեղեցու բեմի վրա    
4       ԵԿԵՂԵՑԻ 19 դ. գյուղի մեջ Տ  
  4.1     Գերեզմանոց 19-20-րդ դդ.   Տ  
    4.1.1    Տապանաքար 1812 թ.   Տ  
5       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1970 թ. գյուղի մեջ Տ  
6       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ «ԼՈՒՍԱՂԲՅՈՒՐ» 1977 թ. գյուղի մեջ, նախորդից ոչ հեռու Հ  

 

5.47. Խնկոյան գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղի ամ մասում Տ  
2       ԵԿԵՂԵՑԻ 1863 թ. գյուղի մեջ Տ  
  2.1     Գերեզմանոց 19 դ. եկեղեցու շուրջը Տ  
3       ՏՈՒՆ-ԹԱՆԳԱՐԱՆ ԽՆԿՈ-ԱՊՈՐ 1970 թ. գյուղի մեջ Հ  
  3.1     Հուշարձան Խնկո-Ապոր 1970 թ. թանգարանի դիմաց Հ  

 

5.48. Ծաթեր գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-13-րդ դդ. գյուղից 1 կմ հս, «Ճգնավորի վանք» տանող ճանապարհին Հ ձորի պռնկին
  1.1     Խաչքար 11-12-րդ դդ.   Հ  
  1.2     Խաչքար 12 դ.   Հ  
2       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ.   Հ  
3       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ.   Հ  
4       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ 12 դ. գյուղի հվ եզրին Հ  
  4.1     Գերեզմանոց 12-13-րդ դդ.   Հ  
    4.1.1   Խաչքար 12 դ.   Հ  
  4.2     Զանգակատուն 13 դ.   Հ  
    4.2.1   Խաչքար 10 դ. ագուցված է զանգակատան հս պատի մեջ Հ հատված
    4.2.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է զանգակատան հս պատի մեջ Հ  
    4.2.3   Խաչքար 13 դ. ագուցված է զանգակատան ամ ճակատին Հ հատված
    4.2.4   Խաչքար պարոն Դեղի 1303 թ. ագուցված է զանգակատան ամ ճակատին Հ  
    4.2.5   Խաչքար 1557 թ. ագուցված է զանգակատան աե պատի մեջ Հ  
  4.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու բեմում Հ  
  4.4     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու աե պատուհանի մեջ, աջ կողմում Հ  
  4.5     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու աե պատուհանի մեջ, ձախ կողմում Հ  
  4.6     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու խորանի ձախ խորշում Հ  
  4.7     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու խորանի ձախ խորշում Հ հատված
  4.8     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու հվ պատի խորշում Հ  
  4.9     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու հվ պատի խորշի վերևում Հ հատված
  4.10     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու հվ պատի խորշում Հ  
  4.11     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու հվ պատի խորշի վերևում Հ  
5       ԵԿԵՂԵՑԻ «ՃԳՆԱՎՈՐԻ ՎԱՆՔ» 11-12-րդ դդ. գյուղից 1 կմ հս Հ  
  5.1     Խաչքար Զաքարեի 13 դ. ագուցված է եկեղեցու աե պատին Հ  
6       ԽԱՉՔԱՐ 10 դ. գյուղից 350 մ աե Հ ձորում
7       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղից 1.5 կմ հս Հ դաշտում
8       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղից 1.5 կմ հս Հ դաշտում
9       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղից 300 մ աե Հ ձորում, հատված
10       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղից 800 մ հս-ամ Հ դաշտում
11       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1946 թ. գյուղի մեջ Տ  
12       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1972 թ. գյուղի մեջ Տ  
13       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱԼԻՐ Ք.ա. 3-1 հազ. գյուղի աե մասում, Դեբեդի կիրճում Հ  

 

5.49. Ծաղկաբեր գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 18-20-րդ դդ. գյուղից հս-աե Հ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 18-20-րդ դդ. գյուղի աե մասում Հ  
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱԳՈՅԻ ՔԱՐԵՐԻ ԽԱՐԱԲԱ» 15-18-րդ դդ. գյուղից 1,5 կմ հվ Հ  
4       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՇԱՐԱՆ ՔԱՐԵՐԻ ԽԱՐԱԲԱ» 15-18-րդ դդ. գյուղից 1,2 կմ հվ Հ  
5       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՊԵՌՆՈՒՑԻ ԽԱՐԱԲԱ» 15-18-րդ դդ. գյուղից 0,6 կմ հվ Հ  
6       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՓԱՐՉԱԽԼՈՒԻ ԽԱՐԱԲԱ» 15-18-րդ դդ. գյուղից 0,8 կմ հվ Հ  
7       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ 10-12-րդ դդ. գյուղից 3,5 կմ հս-ամ Հ  
8       ԵԿԵՂԵՑԻ 19 դ. գյուղի մեջ Տ  
  8.1     Գերեզմանոց 19-20-րդ դդ.   Տ  
9       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1975 թ. գյուղի մեջ Տ  

 

5.50. Ծաղկաշատ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 9-20-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  
  1.1     Եկեղեցի 13 դ.   Հ  
    1.1.1   Խաչքար 13 դ. եկեղեցու խորանում Հ  
  1.2     Խաչքար 11 դ. հենած է եկեղեցու ամ ճակատին Հ  
  1.3     Խաչքար 13 դ. եկեղեցու ամ պատի մոտ Հ ստորին հատվածը՝ երկատված
  1.4     Խաքար 13 դ. եկեղեցուց հս Հ պատվանդանի վրա
  1.5     Խաչքար 13 դ. եկեղեցու հս անկյան մոտ Հ տեղահանված, վերին եզրի կենտրոնը վնասված
  1.6     Թևավոր խաչ 13 դ. հենած է եկեղեցու հս ճակատին Հ արձանագիր բեկոր
  1.7     Շինություն 17 դ. եկեղեցուց 8 մ հս-ամ Տ ավերված
2       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար գյուղից 2 կմ հս-աե Հ  
  2.1     Գերեզմանոց 13 դ.   Հ  
    2.1.1   Խաչքար 13 դ.   Հ  
3       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 12-10-րդ դդ. գյուղից 3 կմ հս-ամ, ճանապարհի վրա Հ  
4       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 8-7-րդ դդ. գյուղից 4 կմ հվ-աե, «Քաչալ թափա» վայրում Հ 1982 թ. կատարվել են մասնակի պեղումներ
5       ԵԿԵՂԵՑԻ   գյուղից 3 կմ հվ-ամ Հ  
6       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղից աե Հ  
7       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ՍԱՐԳԻՍ 13 դ. գյուղից հվ Հ  

 

5.52. Կաթնաջուր գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղի ամ եզրին Տ  
2       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՂՈԹՈՒՐ» միջնադար գյուղից 4-5 կմ հվ Հ  
3       ԵԿԵՂԵՑԻ 1866 թ. գյուղի մեջ Հ  
4       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1967 թ. գյուղի մեջ Տ  
5       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1980 թ. գյուղի մեջ Տ  
6       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ՍՏԵՓԱՆ ՇԱՀՈՒՄՅԱՆԻՆ 1961 թ. գյուղի մեջ Հ  

 

5.54. Կաճաճկուտ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ ՍԵԴՎԻ («ՍԵԴՎԱ ՂԱԼԱ») 13-14-րդ դդ. գյուղից 2 կմ հվ, Սեդվու վանքից 0.5 կմ հվ-աե, «Ղուլի ղաշ» վայրում Հ  
  1.1     Աշտարակ 13 դ.   Հ եռահարկ
2       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ ՍԵԴՎԻ 10-13-րդ դդ.   Հ  
  2.1     Գերեզմանոց     Հ  
    2.1.1   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    2.1.2   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    2.1.3   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    2.1.4   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    2.1.5   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    2.1.6   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    2.1.7   Խաչքար 13 դ.   Հ  
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-13-րդ դդ. Աքորի գյուղ տանող ճանապարհին Հ  
  3.1     Խաչքար 12 դ.   Հ  
  3.2     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  3.3     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  3.4     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  3.5     Խաչքար 13 դ.   Հ  
4       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղի մեջ Հ  
5       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. Սեդվու վանքից 500 մ հս Հ  
6       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. Սեդվու վանքից 2 կմ աե Հ  
7       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. Սեդվու վանքից 2 կմ աե Հ  
8       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. Սեդվու վանքից 6 կմ հվ-աե Հ  
9       ՄԱՏՈՒՌ 13 դ. Սեդվու վանքից 800 մ հս-աե Հ  
  9.1     Գերեզմանոց 13 դ. մատուռի մոտ Հ  
    9.1.1   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    9.1.2   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    9.1.3   Խաչքար 13 դ.   Հ  
10       ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՍԵԴՎՈՒ ՍԲ. ՆՇԱՆ 13-14-րդ դդ. գյուղից 3 կմ հվ Հ ձորում
  10.1     Գերեզմանոց 12-14-րդ դդ.   Հ  
    10.1.1   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    10.1.2   Տապանաքար 13-14-րդ դդ.   Հ հարթ, զարդանախշ
    10.1.3   Տապանաքար 13-14-րդ դդ. նախորդի մոտ Հ հարթ, խաչապատկերով
  10.2     Եկեղեցի 12-13-րդ դդ. կից է Սբ. Նշան եկեղեցուն հս-ից Հ փոքր, միանավ դահլիճ
  10.3     Եկեղեցի Սբ. Նշան 13 դ.   Հ  
  10.4     Զանգակատուն 13 դ. կից է Սբ. Նշան եկեղեցուն հվ-ից Հ  
  10.5     Միաբանության շենք 13-14-րդ դդ. Սբ. Նշան եկեղեցուց հվ Հ  
  10.6     Շրջապարիսպ 13 դ.   Հ  
11       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ-ՆԵՐԻ ՀԱՄԱԼԻՐ միջնադար ձորում Հ  

 

5.55. Կարմիր Աղեկ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՄՐՈՑ «ՍՂՆԱԽԻ ԶԱՌ» 10-16-րդ դդ. գյուղից հվ Հ  
  1.1     Գերեզմանոց 10-13-րդ դդ.   Հ  
    1.1.1   Խաչքար 11 դ.   Հ  
    1.1.2   Խաչքար 12 դ.   Հ  
    1.1.3   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    1.1.4   Խաչքար 15 դ.   Հ  
    1.1.5   Խաչքար 15 դ.   Հ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 16-17-րդ դդ. գյուղի հս մասում Հ  
  2.1     Խաչքար Ավագի 15 դ.   Հ  
  2.2     Խաչքար 16 դ.   Հ  
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՂԵԳԻ» 10 դ. գյուղի ամ եզրին Հ  
  3.1     Գերեզմանոց 10-13-րդ դդ. եկեղեցու մոտ Հ  
    3.1.1   Թևավոր խաչ 12-13-րդ դդ.   Հ  
    3.1.2   Խաչքար 12 դ.   Հ  
    3.1.3   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    3.1.4   Խաչքար 13 դ.   Հ  
  3.2     Եկեղեցի 10 դ.   Հ  
4       ՄԱՏՈՒՌ   գյուղից 1 կմ ամ Հ  
  4.1     Խաչքար 1207 թ. մատուռի մեջ Հ  
  4.2     Խաչքար Խոսրովի 13 դ. մատուռի մոտ Հ  
  4.3     Խաչքար Հովհաննեսի 13 դ. մատուռի մեջ Հ  
  4.4     Խաչքար «Տերունական» 13 դ. մատուռի մեջ Հ  
5       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱԼԻՐ     Հ  

 

5.56. Կողես գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 13-17-րդ դդ. գյուղի ամ եզրին, գյուղ տանող ճանապարհից աջ Հ  
  1.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  1.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ արձանագիր, խրված է հողի մեջ
  1.3     Խաչքար 1241 թ.   Հ պատվանդանի վրա, 3 խաչքարերից մեջտեղինը
  1.4     Խաչքար 1241 թ.   Հ բարձր պատվանդանի վրա, 3 խաչքարերից հս-ը
  1.5     Խաչքար 1509 թ.   Հ  
  1.6     Խաչքար Տուտիկ Իշխանի 1241 թ.   Հ բարձր պատվանդանի վրա, 3 խաչքարերից հվ-ը
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-17-րդ դդ. գյուղից ամ, գյուղ տանող ճանապարհի ձախ կողմում Տ  
  2.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա, արձանագիր
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՏՈՒՏԿԱԴՈՒՌ» միջնադար գյուղից ամ Հ  
4       ԴԱՄԲԱՐԱՆ «ՏԱԴԵՈՐԴՈՒ» միջնադար գյուղի ամ ծայրին Հ  
5       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 2-1 հազ.   Հ  
6       ԵԿԵՂԵՑԻ 10 դ. գյուղի հվ եզրում, Կողեսի ձորում, Ձորագետի աջ ափին Հ  
  6.1     Գերեզմանոց 12-13-րդ դդ. եկեղեցու մոտ, Ձորագետի ձախ ափին, քարայրի դիմաց Հ  
    6.1.1   Խաչքար «Բեմ» 13 դ.   Հ  
    6.1.2   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    6.1.3   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    6.1.4   Կոթող 7 դ.   Հ քառակող
7       ԵԿԵՂԵՑԻ 16-17-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ պահպանվել են հիմքերը
  7.1     Գերեզմանոց   եկեղեցու շրջակայքում Հ  
    7.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
    7.1.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
    7.1.3   Տապանաքար 1554 թ.   Հ  
    7.1.4   Տապանաքար 16 դ.   Հ  
    7.1.5   Տապանաքար 16 դ.   Հ  
    7.1.6   Տապանաքար 16 դ.   Հ  
    7.1.7   Տապանաքար 16 դ.   Հ  
    7.1.8   Տապանաքար 16 դ.   Հ  
8       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ՍԱՐԳԻՍ գյուղից հվ բլրի լանջին    
                 
9       ԵԿԵՂԵՑԻ «ՎԱՆՔ» 11-13-րդ դդ. գյուղից հվ-ամ Հ  
10       ԵԿԵՂԵՑԻ 12-13-րդ դդ. գյուղի դպրոցամերձ հողամասի մոտ, «Քարի գլուխ» վայրում Հ ավերված
  10.1     Գերեզմանոց միջնադար եկեղեցու շրջակայքում Հ  
    10.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
    10.1.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
    10.1.3   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հենած է քարե ցանկապատին
    10.1.4   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ երկու խաչքարերից հս-ը
    10.1.5   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ երկու խաչքարերից հվ-ը
  10.2     Կոթող 6 դ. եկեղեցու մեջ Հ  
11       ԽԱՉՔԱՐ 9 դ. գյուղից հվ-աե Հ քարե ցանկա-պատին հենած
12       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղի ժամանակակից գերեզմանոցի հվ-աե եզրին Հ պատվանդանի վրա
13       ԽԱՉՔԱՐ 13-14-րդ դդ. գյուղի հս-ամ եզրին, Երկրորդ աշխարհա-մարտում զոհվածների հուշարձանից 30 մ հեռու Հ պատվանդանի վրա
14       ԽԱՉՔԱՐ 13-14-րդ դդ. գյուղից ամ, գյուղ մտնող ճանապարհի ձախ եզրին Հ պատվանդանի վրա
15       ԿԱՄՈՒՐՋ 12-13-րդ դդ. գյուղի ամ եզրում, Տուտկաջուր վտակի վրա Հ  
16       ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1979 թ. գյուղից 1 կմ ամ Տ  
17       ՄԱՏՈՒՌ 10-11-րդ դդ. ձորի մեջ, ժայռին կից Հ  
  17.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռի ամ մասում Հ  
18       ՄԱՏՈՒՌ 12-13-րդ դդ. ձորում Հ  
19       ՄԱՏՈՒՌ 13 դ. գյուղի մեջ Տ  
  19.1     Թևավոր խաչ 13 դ. հենած է մատուռի հվ պատին   արձանագիր, ստորին մասը կոտրված
  19.2     Խաչքար 10-11-րդ դդ. մատուռի մոտ Հ հատված
  19.3     Խաչքար 11-12-րդ դդ. մատուռի մեջ Հ  
  19.4     Խաչքար 11-12-րդ դդ. մատուռի մոտ Հ  
  19.5     Խաչքար 11-12-րդ դդ. մատուռի մոտ Հ  
20       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ 10-13-րդ դդ. ձորում Հ  

 

5.57. Կուրթան գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՄՐՈՑ «ԾՏԱԲԵՐԴ» Ք. ա. 3-1 հազ. գյուղից հվ-ամ, Գյառգյառ գետի ձախ ափին Հ  
  1.1     Բնակատեղի Ք. ա. 3-1 հազ.   Հ ամրացված
2       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք. ա. 4-3 հազ. գյուղից 1 կմ հվ-ամ, Գտեվանքից աե Հ վերգետնյա նյութերը պահվում են գյուղի թանգարանում
  2.1     Դամբարանադաշտ Ք. ա. 4-3 հազ.   Հ  
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-20-րդ դդ. գյուղի հս-աե եզրին Հ  
  3.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա, ստորին մասը
  3.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի հս կողմում Հ պատվանդանի վրա, վերնամասը
  3.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի աե մասում Հ պատվանդանի վրա
  3.4     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռից հվ Հ գետնի վրա կանգնեցված
  3.5     Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի կենտրոնում Հ պատվանդանի վրա, ստորին հատվածը, երկատված
  3.6     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռից աե Հ վերնամաս
  3.7     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  3.8     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  3.9     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  3.10     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  3.11     Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի ամ մասում Հ  
  3.12     Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի աե մասում Հ  
  3.13     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռից աե Հ  
  3.14     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռից աե Հ  
  3.15     Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի աե մասում Հ  
  3.16     Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի աե մասում Հ  
  3.17     Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի աե մասում Հ  
  3.18     Խաչքար 1246 թ. գերեզմանոցի կենտրոնում Հ  
  3.19     Խաչքար 1248 թ. գերեզմանոցի ամ մասում Հ  
  3.20     Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցի կենտրոնում Հ  
  3.21     Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցի կենտրոնում Հ  
  3.22     Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցի աե մասում Հ պատվանդանի վրա
  3.23     Խաչքար 13 դ. մատուռից աե Հ  
  3.24     Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցի կենտրոնում Հ պատվանդանի վրա
  3.25     Խաչքար 13 դ. մատուռից հվ Հ պատվանդանի վրա
  3.26     Խաչքար 13 դ. մատուռից աե Հ պատվանդանի վրա
  3.27     Խաչքար 13 դ.   Հ պատվանդանի վրա, երկատված
  3.28     Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցի աե մասում Հ  պատվանդանի վրա
  3.29     Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցի կենտրոնում Հ  
  3.30     Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցի հվ-աե մասում Հ  
  3.31     Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցի կենտրոնում Հ  
  3.32     Խաչքար 13-14-րդ դդ. գերեզմանոցի աե մասում Հ  պատվանդանի վրա
  3.33     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
  3.34     Խաչքար 13-14-րդ դդ. գերեզմանոցի աե մասում Հ  
  3.35     Խաչքար 13-14-րդ դդ. գերեզմանոցի կենտրոնում Հ  
  3.36     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
  3.37     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
  3.38     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
  3.39     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
  3.40     Խաչքար 13-14-րդ դդ. գերեզմանոցի հվ-աե մասում Հ  
  3.41     Խաչքար 13-14-րդ դդ. գերեզմանոցի աե մասում Հ պատվանդանի վրա
  3.42     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
  3.43     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
  3.44     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
  3.45     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
  3.46     Խաչքար 13-14-րդ դդ. մատուռից աե Հ  
  3.47     Խաչքար 13-15-րդ դդ. մատուռից աե Հ  
  3.48     Խաչքար 14 դ. գերեզմանոցի հվ-աե մասում Հ  
  3.49     Խաչքար 14-15-րդ դդ. գերեզմանոցի հս մասում Հ  
  3.50     Խաչքար 15 դ. գերեզմանոցի կենտրոնում Հ պատվանդանի վրա
  3.51     Խաչքար 15-16-րդ դդ. գերեզմանոցի հս մասում Հ  
  3.52     Խաչքար 15-16-րդ դդ.   Հ  
  3.53     Խաչքար 15-16-րդ դդ. գերեզմանոցի հս մասում Հ  
  3.54     Խաչքար 15-16-րդ դդ. գերեզմանոցի կենտրոնում Հ  
  3.55     Խաչքար 16 դ. գերեզմանոցի աե մասում Հ  
  3.56     Խաչքար Բեկիջանի 15-16-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  3.57     Խաչքար Սբ. Գևորգ 1086 թ.   Հ  
  3.58     Խաչքար Էլիազի և Ճանանի 13-14-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  3.59     Մատուռ 10-11-րդ դդ.   Հ  
  3.60     Մատուռ Սբ. Կիրակի 13 դ.   Հ վերակառ. 1940-ական թթ.
4       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-17-րդ դդ. գյուղից ամ, Գտեվանքից 100 մ հս Հ դաշտի մեջ
  4.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  4.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  4.3     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
5       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-14-րդ դդ. Կուրթանի ձորում Հ  
  5.1     Խաչքար 1229 թ.   Հ  
  5.2     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  5.3     Խաչքար 13 դ.   Հ երկու խաչքարերից հվ-ը
  5.4     Խաչքար 13 դ.   Հ երկու խաչքարերից հս-ը
  5.5     Մատուռ 13 դ.   Հ  
6       ԵԿԵՂԵՑԻ 5 դ. գյուղի հվ-ամ եզրին, գոմերի մոտ Հ  
  6.1     Գերեզմանոց 5-18-րդ դդ. եկեղեցու շուրջ Հ  
    6.1.1   Խաչքար 13 դ. եկեղեցուց աե Հ  
7       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ 5-6-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ կիսավեր, միանավ
  7.1     Գերեզմանոց 12-17-րդ դդ. եկեղեցու շուրջ Հ  
    7.1.1   Տապանաքար Պարապ Քյոխվի 1722 թ. եկեղեցու մոտ Հ գյուղի հիմնադրի գերեզմանն է
  7.2     Զանգակատուն 1884 թ. եկեղեցուն կից է ամ-ից Տ  
8       ԵԿԵՂԵՑԻ ԳՏԵՎԱՆՔ 6 դ. Վարդաբլուր և Կուրթան գյուղերի միջև, խճուղու եզրին Հ միանավ, կիսավեր
  8.1     Գերեզմանոց 12-17-րդ դդ.   Հ  
    8.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
    8.1.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
    8.1.3   Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
  8.2     Խաչքար 12 դ. եկեղեցու մեջ Հ  
9       ԵԿԵՂԵՑԻ «ՃԳՆԱՎՈՐԻ ԱՅՐ» 11 դ. գյուղի աե ծայրին, ձորում Հ ժայռափոր
  9.1     Խաչքար 9-10-րդ դդ. քարայր-եկեղեցու առջև Հ պատվանդանի վրա
10       ԽԱՉՔԱՐ 10-11-րդ դդ. գյուղի թանգարանի բակում Հ  
11       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղի թանգարանի բակում Հ  
12       ԿԱՄՈՒՐՋ 12-13-րդ դդ. Ձորագետի վրա Հ ավերված, պահպանվում են հետքերը
13       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1950-60 ական թթ. գյուղի մեջ, ձոր տանող ճանապարհի ձախ եզրին Տ  
14       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԱՆԴՐԱՆԻԿԻՆ 1990-ական թթ. «Մշակույթի տան» մոտ Հ  
  14.1     Խաչքար 12 դ. հուշարձանի մոտ Հ  
15       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1969 թ. գյուղի ամ կողմում Տ  
16       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ Ա. ՄԻԿՈՅԱՆԻՆ   դպրոցի բակում Տ  
17       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ԿԱՐԱՊԵՏ 5-7-րդ դդ. Կուրթանի ձորում, կիրճի ձախ ափին Հ  
18       ՋՐԱՂԱՑ 13 դ. Կուրթանի ձորում, գետի ձախ ափին Հ  
19       ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՀՆԵՎԱՆՔ 7-12-րդ դդ. գյուղից 4 կմ հվ-աե, Կուրթանի ձորում Հ լեզվակաձև հրվանդանի վրա
  19.1     Գավիթ 12 դ. կից է եկեղեցուն ամ-ից Հ պահպանվել են որմնախարիսխները
  19.2     Գերեզմանոց 9-14-րդ դդ.   Հ  
    19.2.1   Խաչքար 15 դ.  եկեղեցու հս պատի տակ Հ  
  19.3     Եկեղեցի 7 դ.   Հ վերակառ. 1154 թ., եռախորան
    19.3.1   Խաչքար 13-14-րդ դդ. աե պատի տակ Հ պահպանվել է վերնամասը
    19.3.2   Խաչքար 13-14-րդ դդ. աե պատի տակ Հ ստորին մասը
  19.4     Եկեղեցի 12-13 դ.   Հ պահպանվել է խորանը
  19.5     Զանգակատուն 13 դ.   Հ  
  19.6     Մատուռ 12-13-րդ դդ. վանքից աե Հ բլրակի վրա, ավերված
  19.7     Միաբանության շենք 9-14-րդ դդ. եկեղեցուց 50 մ աե Հ  
  19.8     Շրջապարիսպ միջնադար եզերում է համալիրը Տ պահպանվել են հիմնապատերը
  19.9     Տապանատուն 12-13-րդ դդ. եկեղեցու մոտ Հ  
  19.10     Օժանդակ շինություն 12-13-րդ դդ. եկեղեցուց հվ-աե Հ  
20       ՔԱՐԱՅՐ-ՄԱՏՈՒՌ «ԹՈՒՐՓԱՆԴԱՑ» միջնադար Հնեվանքի և Կուրթանի ձորերում Հ  
21       ՔԱՐԱՅՐ-ՄԱՏՈՒՌ «ՍՂՆԱԽ» միջնադար գյուղից հվ-ամ, Հնեվանքի ձորում Հ  

 

5.58. Հագվի գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ 12-13-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  
  1.1     Գերեզմանոց 10-15 դ.   Հ  
    1.1.1   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    1.1.2   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    1.1.3   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    1.1.4   Խաչքար 1487 թ.   Հ  
    1.1.5   Խաչքար 15 դ.   Հ  
    1.1.6   Խաչքար 15 դ.   Հ  
  1.2     Հուշաղբյուր 1972 թ.   Տ  
2       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղից 0.5 կմ հս Հ  
3       ԽԱՉՔԱՐ ՄԵՏԱԲԻ 1204 թ. գյուղ մտնող ճանապարհի եզրին Հ  
4       ԽԱՉՔԱՐ 1287 թ. գյուղի մեջ Հ երկաստիճան պատվանդանի վրա
5       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղից 0.5 կմ հս Հ  
6       ԽԱՉՔԱՐ 16 դ. գյուղից 0.5 կմ հս Հ  
7       ԽԱՉՔԱՐ «ԽԵՉԻ ԽՈՐ» 12-13-րդ դդ. գյուղից հվ-ամ Հ  
8       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ 20 դ. սկիզբ գյուղի հվ-ամ մասում Տ  
  8.1     Խաչքար 13-14-րդ դդ. ագուցված է հս պատին Հ  
9       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ՝ ԳՆԴԱՊԵՏ Հ. ՕՀԱՆՅԱՆԻՆ 1975 թ. գյուղում Տ Է. Օհանյանի տան մոտ
10       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1980 թ. գյուղից 0.5 կմ հս-աե Տ  

 

5.59.2 Հայդարլի գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՄՐՈՑ   գյուղից հվ-աե Հ  

 

5.59.3 Քիլիսա գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՔԻԼԻՍԱ» միջնադար գյուղի հս-աե եզրին Հ  
  1.1     Եկեղեցի 5-7-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  
    1.1.1   Խաչքար միջնադար դպրոցի բակում Հ  

 

5.60. Հաղպատ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՄՐՈՑ «ԱԹՈՌԻԿ» Ք. ա. 2-1 հազ. Ալավերդու ջրամաքրման կայանից մոտ 1 կմ հս Հ  
  1.1     Բնակատեղի Ք. ա. 2-1 հազ.   Հ  
  1.2     Գյուղատեղի 10-13-րդ դդ. Կայան ամրոցի դիմաց Հ  
    1.2.1   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    1.2.2   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    1.2.3   Խաչքար Սբ. Սարգիս 1279 թ.   Հ հատված, ընկած է գետնին, կանգնեցրել են Մանուելը և այլոք
  1.3     Դիտակետ-աշտարակ 10-13-րդ դդ.   Հ ավերված
  1.4     Մատուռ «Աթոռիկ» 13 դ.   Հ ավերված
  1.5     Ջրանցույց 10-15-րդ դդ.   Հ կիսավեր
2       ԱՄՐՈՑ «ԿԱՅԱՆԲԵՐԴ» 1233 թ. գյուղի հվ-ամ մասում, հրվանդանի վրա Հ կառուցել է Հաղպատի վանահայր Հովհաննեսը
  2.1     Դսեվանք (Դրսեվանք, Սբ. Աստվածածին) 1233 թ. ամրոցի հվ-աե մասում, ժայռի գլխին Հ  կառուցել է Հաղպատի վանահայր Հովհաննեսը
    2.1.1   Խաչքար 13 դ.      
    2.1.2   Տապանաքար 1835 թ.   Հ  
    2.1.3   Օժանդակ շինություններ 13 դ.   Հ  
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 11-12-րդ դդ. գյուղից 7 կմ հս-ամ, Ալավերդի-Ախթալա ճանապարհի ձախ կողմում Հ  
4       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-15-րդ դդ. գյուղից 2 կմ հս-աե Հ  
  4.1     Խաչքար 13 դ.   Հ  
5       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-15-րդ դդ. նախկին ԲՄԿ-ի տարածքում Հ  
  5.1     Եկեղեցի 13 դ.   Հ  
    5.1.1   Խաչքար 13 դ.   Հ  
6       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-20-րդ դդ. գործող գերեզմանոցում Հ  
  6.1     Խաչքար 1193 թ.   Հ  
  6.2     Խաչքար 1195 թ.   Հ  
  6.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  6.4     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  6.5     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  6.6     Խաչքար 1222 թ.   Հ  
  6.7     Խաչքար 1223 թ.   Հ  
  6.8     Խաչքար Հովհաննես քահանայի 1231 թ.   Հ  
  6.9     Խաչքար Աբրահամի 1275 թ.   Հ կանգնեցրել է Տերտեր իր մոր Խորասուի հետ
  6.10     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  6.11     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  6.12     Խաչքար 15 դ.   Հ  
  6.13     Խաչքար 15 դ.   Հ  
  6.14     Տապանաքար Վարդան վարդապետի 1193 թ.   Հ  
  6.15     Տապանաքար հայր Անդրեասի 13 դ.   Հ  
  6.16     Տապանաքար Պողոսի 13 դ.      
  6.17     Տապանաքար Պետրոս վարդապետի 14 դ.   Հ  
  6.18     Տապանաքար Սարգսի 14 դ.   Հ  
  6.19     Տապանաքար Դեղի 15 դ,   Հ  
  6.20     Տապանաքար Սարգիս քահանայի 15 դ.   Հ  
  6.21     Տապանաքար Հարությունի 1731 թ.   Հ  
  6.22     Տապանաքար Մարիամի 1731 թ.   Հ  
7       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ ՍԲ. ՏԵՐՈՒՆԱԿԱՆ 10-13-րդ դդ. գլխավոր մայրուղուց Հաղպատ տանող ճանապարհի ձախ կողմում, Սրբատեղ վայրում Հ լեռնալանջին
8       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ ՍՈՒՐԲ ԼՈՒՅՍ, ՍԲԼԻՍ Ք.ա. 2-1 հազ., 13-17-րդ դդ. գյուղից 6 կմ հս-աե, Սրբատեղ վայրում Հ անտառապատ ձորալանջին
9       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար գյուղից 4 կմ հս Հ  
  9.1     Աղբյուր 13 դ.   Հ  
10       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲԵՐԴԻԿ»   գյուղից 7 կմ աե Հ  
  10.1     Գերեզմանոց     Հ  
    10.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
    10.1.2   Խաչքար Հովհաննեսի 1212 թ.   Հ թիկունքին արձանագրություն
  10.2     Մատուռ 13 դ.   Հ հս կողմինը
  10.3     Մատուռ 13 դ.   Հ հվ կողմինը
    10.3.1   Խաչքար 11-12-րդ դդ. ագուցված է մատուռի ամ ճակատին Հ  
    10.3.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է մատուռի ամ ճակատին Հ  
11       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԳԱԴՈՒԿ» 10-17-րդ դդ. գյուղից 4 կմ հվ Հ  
  11.1     Գերեզմանոց 10-17-րդ դդ.   Հ  
    11.1.1   Խաչքար 11-12-րդ դդ.   Հ թիկունքին արձանագրություն
    11.1.2   Խաչքար 1212 թ.   Հ  
    11.1.3   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
    11.1.4   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  11.2     Եկեղեցի 13 դ.   Հ  
12       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԺԻՎԱՆՔ» 10-19-րդ դդ. գյուղից 3 կմ հվ Հ  
  12.1     Գերեզմանոց 12-19-րդ դդ.   Հ  
    12.1.1   Խաչքար 13 դ.   Հ  
13       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՋՐԱՂԱՑԱՁՈՐ»     Հ  
  13.1     Գերեզմանոց 12-13-րդ դդ.   Հ  
14       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ «ԱԳՌԱՎԻ ՏԱՊԱՆ» Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղի տարածքում Հ  
15       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԳԵՎՈՐԳ (ԶՈՐԱՎԱՆՔ) 1279 թ. գյուղի հվ մասում, «Ագեղցի» վայրում Հ  
  15.1     Գերեզմանոց   եկեղեցու մոտ Հ  
    15.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցու հվ կողմում Հ  
    15.1.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցու հվ կողմում Հ  
16       ԵԿԵՂԵՑԻ ԿՈՒՍԱՆԱՑ ԱՆԱՊԱՏ (ՏԻՐԱՄՈՐ ԵԿԵՂԵՑԻ) 13 դ. Հաղպատի վանքից աե Հ նորոգվել է 1676 թ.
  16.1     Գերեզմանոց միջնադար եկեղեցու շուրջ Հ  
    16.1.1   Խաչքար 1222 թ. եկեղեցուց ամ Հ  
    16.1.2   Խաչքար 1242 թ. եկեղեցուց ամ Հ  
    16.1.3   Խաչքար Հակոբի 1255 թ. աղբյուրի մոտ Հ  
    16.1.4   Խաչքար 13 դ. եկեղեցու հվ-ամ անկյան մոտ Հ պատվանդանի վրա
    16.1.5   Խաչքար 13 դ. նախորդի մոտ Հ պատվանդանի վրա
    16.1.6   Խաչքար 13 դ. նախորդի մոտ Հ պատվանդանի վրա
    16.1.7   Խաչքար 13 դ. եկեղեցուց ամ Հ  
    16.1.8   Տապանաքար Ստեփանոս Սոփեստոսի, կազմող` Յոհանես 1225 թ. եկեղեցու առաջ Հ  
    16.1.9   Տապանաքար տեր Գևորգի 13 դ. եկեղեցու հվ կողմում Հ  
    16.1.10   Տապանաքար Իգնատիոս վարդապետի 13 դ. եկեղեցու մոտ Հ  
    16.1.11   Տապանաքար տեր Հովհաննեսի 13 դ. եկեղեցու հվ կողմում Հ  
    16.1.12   Տապանաքար Սարգիս վարդապետի 1609 թ. եկեղեցու հվ կողմում Հ  
17       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ՍԻՈՆ (ԱՌԱՋԱԴԵՄ) 1268 թ. Հաղպատավանքից հվ-ամ, գյուղի կենտրոնում Հ  
  17.1     Խաչքար 10 դ. եկեղեցու մուտքից հվ Հ պատվանդանի վրա, արձանագիր
  17.2     Խաչքար 10 դ. նախորդի մոտ Հ պատվանդանի վրա, արձանագիր
  17.3     Խաչքար Աթանագինի 1005 թ. եկեղեցում Հ արձանագիր
  17.4     Խաչքար 12 դ.   Հ  
  17.5     Խաչքար 1207 թ.   Հ արձանագիր
  17.6     Խաչքար 1247 թ.   Հ արձանագիր
  17.7     Խաչքար 1268 թ. եկեղեցու մուտքի մոտ Հ արձանագիր
  17.8     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  17.9     Խաչքար 13 դ.   Հ  
18       ԽԱՉՔԱՐ 1089 թ. Ալավերդի-Նոյեմբերյան խճուղու վրա, խանութի դիմաց, Նեղուց գյուղ չհասած Հ կանգնեցրել է Հաղպատի առաջնորդ Սարգիսը ջրաղաց կառուցելու և այգի տնկելու կապակցությամբ
19       ԽԱՉՔԱՐ ՍԲ. ԿԻՐԱԿԻ (ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ) 1188 թ. գյուղի հվ-ամ եզրին, Ջաղացաձոր տանող ճանապարհին Հ  
20       ԽԱՉՔԱՐ ԹՈՄԱ ՔԱՀԱՆԱՅԻ 1201 թ. գյուղից 2.5 կմ ամ Հ  
21       ԽԱՉՔԱՐ ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ՔԱՀԱՆԱՅԻ 1223 թ. ավտոտեխսպասարկման կայանի տարածքում Հ  
22       ԽԱՉՔԱՐ 1273 թ. Բերդաձորում Հ  
23       ԽԱՉՔԱՐ ՄԽԻԹԱՐԻ 13 դ. ավտոտեխսպասարկման կայանի տարածքում Հ  
24       ԿԱՄՈՒՐՋ 13 դ. Շերեք գետակի վրա, Ջրաղացաձորում Հ  
25       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1960 թ. Ալավերդի-Ախթալա ճանապարհի ձախ կողմում Տ  
26       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1963 թ. գյուղի կենտրոնում Տ  
27       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1982 թ. գյուղի հվ եզրին Տ քանդ.՝ Կ. Կարախանյան
28       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԱՍԱՏՈՒՐ ԿԱԽՈՅԱՆԻՆ 1978 թ. Հաղպատավանքի ճանապարհին Տ  
29       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԱՐԱՄԱՅԻՍ ԵՐԶՆԿՅԱՆԻՆ 1960 թ. գյուղի մեջ Տ  
30       ՁԻԹՀԱՆ 19 դ.   Տ  
31       ՄԱՏՈՒՌ 14-15-րդ դդ. «Տերունական» բլրի գագաթին, գյուղից 2 կմ աե Հ կիսավեր
32       ՄԱՏՈՒՌ միջնադար «Զվարի գադուկ» հանդամասում  Հ  
33       ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՀԱՂՊԱՏ 10-20-րդ դդ. գյուղի հվ-աե եզրին Հ  
  33.1     Աղբյուր  1258 թ. շրջապարսպից 100 մ աե Հ կառուց. է վանքի առաջնորդ Հովհաննեսը: Վերակառ. է Անտոն արքեպիսկոպոսը՝ 1827 թ.
    33.1.1   Խաչքար 1228 թ. աղբյուրի մոտ Հ  
    33.1.2   Խաչքար 1255 թ. ագուցված է աղբյուրի պատին    
    33.1.3   Տապանաքար Վասիլի 1027 թ. աղբյուրի մոտ Հ  
    33.1.4   Տապանաքար հայր Խուչիրի 13 դ. աղբյուրի մոտ Հ  
  33.2     Բնակարան 13 դ. զանգակատնից 20 մ հս-աե Հ հազարաշեն, վերակառ.՝ 1643-ին
  33.3     Գավիթ Սբ. Նշան եկեղեցու 1210 թ. կից է եկեղեցուն ամ-ից Հ կառուցել է Հովհաննես Խաչենցի առաջնորդը
    33.3.1   Խաչքար Ատոմ վերակացուի 1004 թ. ագուցված է աե պատին՝ ներքուստ Հ  
    33.3.2   Խաչքար Մեսրոպի 1008 թ. աե պատի մոտ՝ ներքուստ Հ պատվանդանի վրա
    33.3.3   Խաչքար 11-12-րդ դդ. աե պատի տակ, Սբ. Նշան եկեղեցու մուտքից ձախ Հ հենած է պատին
    33.3.4   Խաչքար 1185 թ.   Հ  
    33.3.5   Խաչքար 12 դ. գավթում, Սբ. Նշան եկեղեցու մուտքից աջ Հ  
    33.3.6   Խաչքար 13 դ. ագուցված է հս խորշի մեջ՝ ներքուստ Հ  
    33.3.7   Խաչքար 13 դ. ագուցված է նախորդի մոտ Հ  
    33.3.8   Խաչքար 13 դ. ագուցված է նախորդի մոտ Հ  
    33.3.9   Խաչքար 13 դ. ագուցված է հվ խորշի մեջ Հ  
    33.3.10   Տապանաքար Դավթի 11-12-րդ դդ.   Հ  
    33.3.11   Տապանաքար Կյուրիկե Բ թագավորի 1100 թ.   Հ  
    33.3.12   Տապանաքար Աբաս թագավորի 1145-1150 թթ.   Հ  
    33.3.14   Տապանաքար Կյուրիկե թագավորի 1154 թ.   Հ  
    33.3.15   Տապանաքար Վասակի 1189 թ.   Հ  
    33.3.16   Տապանաքար Աբաս թագավորի 1192 թ.   Հ  
    33.3.17   Տապանաքար Թամար թագուհու 12 դ.   Հ  
    33.3.18   Տապանաքար Փուրթուխանի 12 դ.   Հ  
    33.3.19   Տապանաքար Սաթունի 1282-84 թթ.   Հ  
    33.3.20   Տապանաքար Բորինայի 13 դ.   Հ  
    33.3.21   Տապանաքար Գրիգոր Ամիրայի 13 դ.   Հ  
    33.3.22   Տապանաքար տեր Գրիգորեսի 13 դ.   Հ  
    33.3.23   Տապանաքար Դավթի 13 դ.   Հ  
    33.3.24   Տապանաքար Դոփի 13 դ.   Հ  
    33.3.25   Տապանաքար Թայիկի 13 դ.   Հ  
    33.3.26   Տապանաքար Թուրթուխանի 13 դ.   Հ  
    33.3.27   Տապանաքար Խաթունի 13 դ.   Հ  
    33.3.28   Տապանաքար Խոռասի 13 դ.   Հ  
    33.3.29   Տապանաքար Խոստրովիկի 13 դ.   Հ  
    33.3.30   Տապանաքար Կավթելի 13 դ.   Հ  
    33.3.31   Տապանաքար Կարապետի 13 դ.   Հ  
    33.3.32   Տապանաքար Համզեի 13 դ.   Հ  
    33.3.33   Տապանաքար Հասանի 13 դ.   Հ  
    33.3.34   Տապանաքար Հովհաննես եպիսկոպոսի 13 դ.   Հ  
    33.3.35   Տապանաքար Մարիամի 13 դ.   Հ  
    33.3.36   Տապանաքար Մկրտիչ վարդապետի 13 դ.   Հ  
    33.3.37   Տապանաքար Նանայի 13 դ.   Հ  
    33.3.38   Տապանաքար Նուսթի 13 դ.   Հ  
    33.3.39   Տապանաքար Ռուսուգանի 13 դ.   Հ  
    33.3.40   Տապանքար Ռուսուքանի 13 դ.   Հ  
    33.3.41   Տապանաքար Սաթի 13 դ.   Հ  
    33.3.42   Տապանաքար Սասնա 13 դ.   Հ  
                 
    33.3.43   Տապանաքար Սենաքերիմի 13 դ.   Հ  
    33.3.44   Տապանաքար Սմբատի 13 դ.   Հ  
    33.3.46   Տապանաքար Սմբատի 13 դ.   Հ  
    33.3.47   Տապանաքար Սևադայի 13 դ.   Հ  
    33.3.48   Տապանաքար Վանենու 13 դ.   Հ  
    33.3.49   Տապանաքար Տիրիթի 13 դ.   Հ  
    33.3.50   Տապանաքար Քուրդ Ամիրիայի 13 դ.   Հ  
    33.3.51   Տապանաքար Փիլիպոս արքեպիսկոպոսի 16 դ.   Հ  
    33.3.52   Տապանաքար Մինաս վարդապետի 1651 թ.   Հ  
  33.4     Գավիթ Սբ. Նշան եկեղեցու 1258-1262 թթ.   Հ փոքր
    33.4.1   Խաչքար Ամենափրկիչ 1273 թ. փոքր գավթում, Սբ. Նշան եկեղեցու մուտքի մոտ Հ  
    33.4.2   Տապանաքար տեր Հովհաննեսի 13 դ.   Հ  
    33.4.3   Տապանաքար Աբլհասանի 14 դ.   Հ  
    33.4.4   Մատուռ-դամբարան 1280 թ.   Հ կառուցել են Պածած իշխանը և նրա կինը՝ Դուդան
      33.4.2.1 Տապանաքար Պածած իշխանի  13 դ. մատուռում Հ  
  33.5     Գերեզմանոց 11-20-րդ դդ. վանքի բակում Հ  
    33.5.1   Խաչքար 11 դ.   Հ պատվանդանի վրա
    33.5.2   Խաչքար 12 դ.   Հ  պատվանդանի վրա
    33.5.3   Տապանաքար Սարկավագ Սոփեստոսի 1129 թ. գրատան և զանգակատան միջև Հ  
    33.5.4   Տապանաքար Ավետիքի 13 դ. զանգակատան մոտ Հ  
    33.5.5   Տապանաքար տեր Դանելի 13 դ. գրատան և զանգակատան միջև Հ  
    33.5.6   Տապանաքար Դավիթ քահանայի 1435 թ. զանգակատան մոտ Հ  
    33.5.7   Տապանաքար Պետրոս հայրապետի 1491 թ. զանգակատան մոտ Հ  
    33.5.8   Տապանաքար Ղուկաս քահանայի 1551 թ. զանգակատան մոտ Հ  
    33.5.9   Տապանաքար Ալեքսանի 16 դ. զանգակատան մոտ Հ  
    33.5.10    3. Տապանաքար Խոսրովի 16 դ. զանգակատնից 8 մ հվ  Հ  
    33.5.11   Տապանաքար Կիրակոս եպիսկոպոսի 1629 թ. զանգակատան մոտ Հ  
    33.5.12   Տապանաքար Պետրոս վարդապետի 1751 թ, զանգակատան հվ կողմում Հ  
  33.6     Գրատուն 11 դ. վերակառ. 1258-1262 թթ.  Սբ. Նշան եկեղեցու հս-աե անկյունից 2.5 մ հեռու Հ  
    33.6.1   Խաչքար 12 դ. գրատանը Հ  
    33.6.2   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    33.6.3   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    33.6.4   Խաչքար 15 դ.   Հ  
    33.6.5   Խաչքար 15 դ.   Հ  
    33.6.6   Խաչքար 1519 թ.   Հ  
    33.6.7   Սրահ-միջանցք 13 դ. կցված է գրատանը ամ և հվ կողմերից Հ կամարակապ սրահ
      33.6.7.1 Խաչքար 10 դ. աե պատի մոտ Հ  
      33.6.7.2 Խաչքար 1023 թ.   Հ պատվանդանի վրա
      33.6.7.3 Խաչքար 12-13-րդ դդ. հս պատի մոտ Հ  
      33.6.7.4 Խաչքար 12-13-րդ դդ. հս պատի մոտ Հ  
      33.6.7.5 Խաչքար 12-13-րդ դդ. աե պատի մոտ Հ  
      33.6.7.6 Խաչքար 1201 թ.   Հ  
      33.6.7.7 Խաչքար 1246 թ.   Հ պատվանդանի վրա
      33.6.7.8 Խաչքար 13 դ. աե պատի մոտ Հ  
      33.6.7.9 Խաչքար 13 դ. աե պատի մոտ Հ  
      33.6.7.10 Խաչքար 13 դ. աե պատի մոտ Հ  
      33.6.7.11 Խաչքար 13 դ. աե պատի մոտ Հ արձանագիր
      33.6.7.12 Խաչքար 13 դ. աե պատի մոտ Հ  
      33.6.7.13 Խաչքար 13 դ. աե պատի մոտ Հ  
      33.6.7.14 Խաչքար 15 դ.   Հ  
      33.6.7.15 Խաչքար 15 դ.   Հ  
      33.6.7.16 Խաչքար 15 դ.   Հ  
      33.6.7.17  Խաչքար 15 դ.   Հ արձանագիր
      33.6.7.18 Խաչքար Հոնավար իշխանի 1023 թ. աե պատի մոտ Հ պատվանդանի վրա
      33.6.7.19 Խաչքար Հովհաննես առաջնորդի 13 դ. սրահի աե պատի մոտ, ներքուստ Հ պատվանդանի վրա ունի արձանագրություն գավթի, գրատան և սրահի շինարա-րության մասին
      33.6.7.20 Տապանաքար Ծիլթոսանի  13 դ.    Հ  
      33.6.7.21 Տապանաքար Ազիզ Մահդասու 1669 թ.   Հ  
      33.6.7.22  Տապանաքար Գայրան Մահդասու 1669 թ.   Հ  
  33.7     Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին (Խաթունաշեն) 13 դ. Սբ. Նշան եկեղեցու մեծ գավթի հս կողմում Հ կառուցել է Դեսումյանց Հասան իշխանի դուստր Խաթունը
    33.7.1   Տապանաքար Հովսեփ քահանայի 17 դ. եկեղեցու բակում Հ  
    33.7.2   Տապանաքար Մարինոսի 1730 թ. եկեղեցու բակում Հ  
    33.7.3   Տապանաքար Մանանիա Երզնկյանցու և վեց որդիների 1893 թ. եկեղեցու մեջ Հ  
  33.8     Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին (Ջգրաշեն) 1195 թ. վանքի շրջապարսպից դուրս՝ հվ-ամ մասում Հ կառուցվել է Սելաման հին եկեղեցու տեղում
    33.8.1   Խաչքար 13 դ. ագուցված է եկեղեցու ամ պատին, մուտքից հվ Հ  
    33.8.2   Խաչքար 13 դ. ագուցված է եկեղեցու ամ պատին, մուտքից հս Հ  
  33.9     Եկեղեցի Սբ. Գրիգոր 1025 թ. Սբ. Նշան եկեղեցու գավթի հվ կողմում Հ  
  33.10     Եկեղեցի Սբ. Նշան  976-991 թթ.   Հ կառուցել է Բագրատունյաց Խոսրովանուշ թագուհին
  33.11     Զանգակատուն 1245 թ. համալիրի աե, բարձրադիր մասում Հ  
    33.11.1   Դամբարան Դավիթ Քոբայրեցու 1208 թ. զանգակատան ամ կողմում Հ  
    33.11.2   Դամբարան Հովհաննես Երզնկացու 1326 թ. զանգակատան ամ կողմում Հ  
    33.11.3   Դամբարան Հովհաննես Իմաստասերի 1129 թ. զանգակատան հս-ամ կողմում Հ  
    33.11.4   Դամբարան Պետրոս հայրապետի 1491 թ. զանգակատան ամ կողմում Հ  
    33.11.5   Խաչքար 11-12-րդ դդ. ագուցված է ամ պատին, մուտքից հս Հ  
    33.11.6   Խաչքար 11-12-րդ դդ. ագուցված է ամ պատին, մուտքից հվ Հ  
    33.11.7   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    33.11.8   Խաչքար Դավիթ քահանայի 1435 թ. զանգակատան հվ պատի տակ Հ  
  33.12     Ժամատուն Համազասպի  1257 թ.    Հ  կառուցել է Համազասպ առաջնորդը
    33.12.1   Տապանաքար Զնոսադի 1145 թ.   Հ  
    33.12.2   Տապանաքար Գրիգոր քահանայի 13 դ.   Հ  
    33.12.3   Տապանաքար Խիկարի 13 դ.   Հ  
    33.12.4   Տապանաքար Ամիր Սարգսի 13 դ.   Հ  
    33.12.5   Տապանաքար Գասպար Թիֆլիսեցու 1729 թ.   Հ  
  33.13     Մատուռ 13 դ.   Հ  
  33.14     Մատուռ-ավանդատուն 11 դ. կից է Սբ. Նշան եկեղեցու գավթի աե պատին հս-ից Հ  
  33.15     Մատուռ-ավանդատուն 11 դ. կից է նույն պատին հվ-ից Հ  
  33.16     Մատուռ Բարսեղի, Սմբատի և Բագրատի 13 դ. համալիրի հս-ամ մասում, պարսպին կից Հ այս և հաջորդ երկու մատուռները Ուքանանց տոհմի մատուռ-դամբարաններն են: Սրանց վրա կանգնեցված խաչքարերից կենտրոնակը ընկած է
    33.16.1   Խաչքար 13 դ. մատուռի վրա Հ  
  33.17     Մատուռ Նաջմադինի 1211 թ. նախորդի մոտ Հ  
    33.17.1   Խաչքար 1211 թ. մատուռի վրա Հ  
  33.18     Մատուռ Քուրդ իշխանի  1220 թ.  նախորդի մոտ  Հ  
  33.19     Շրջապարիսպ 13 դ.   Հ  
    33.19.1   Թևավոր խաչ 12-13-րդ դդ. կանգնեցված է աե մուտքի վրա Հ  
    33.19.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ.  ագուցված է հս մուտքի ամ կողմում Հ  
    33.19.3   Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է նույն մուտքի աե կողմում Հ  
    33.19.4   Խաչքար 13-14-րդ դդ. ագուցված է պարսպի շարվածքում, մուտքից ձախ Հ  
    33.19.5   Խաչքար 14-15-րդ դդ. ագուցված է ամ աշտարակի շարվածքում Հ  
    33.19.6   Խաչքար 14-15-րդ դդ. ագուցված է ամ աշտարակի շարվածքում Հ  
    33.19.7   Խաչքար Ղուկասի 1563 թ. ագուցված է հս-ամ աշտարակի շարվածքում Հ  
  33.20     Սեղանատուն 13 դ. համալիրի հս-աե մասում, պարսպին կից Հ 19 դ. վերածվել է ձիթհանի
    33.20.1   Խաչքար 13 դ. ագուցված է աե պատին՝ խորշի մեջ Հ  
    33.20.2   Խաչքար 13 դ. մուտքի հս կողմում, արտաքուստ Հ  
    33.20.3   Խաչքար 13 դ. մուտքի հվ կողմում, արտաքուստ Հ  
34       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ «ԼԱՍՏԻ ԱՅՐ» 10-15-րդ դդ. Շերեքաձորի ձախ, բարձրադիր լանջին, Կայան ամրոց տանող արահետի ձախ կողմում Հ  
35       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ 10-17-րդ դդ. Զարնի և Պարնի այրերը տանող ճանապարհին, Հաղպատի սարահարթի տակ Հ  
36       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ 10-17-րդ դդ. նախորդից ոչ հեռու Հ  
37       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ 15 դ. գյուղի ամ մասում, «Այգիներ» տանող ճանապարհին Հ  
38       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ «ԳՐՈՑ ԱՅՐ» 15-17-րդ դդ. նախորդից ոչ հեռու Հ  
39       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ «ԶԱՐՆԻ ԱՅՐ» 15-17-րդ դդ. գյուղից 2 կմ ամ, Շերեք գետի աջ ափին Հ ամրացված
40       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ «ՊԱՐՆԻ ԱՅՐ» 10-13-րդ դդ. Կայան ամրոցի դիմաց, Շերեքաձորում Հ ամրացված

 

5.61. Հարթագյուղ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9
1       ԱՄՐՈՑ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 5 կմ հվ Հ  
2       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲՈՅԱՂՋԻ ԽԱՐԱԲԱ» 15-18-րդ դդ. 5 կմ հվ Հ  
3       ԵԿԵՂԵՑԻ 19 դ. գյուղի ամ մասում Հ  
  3.1     Գերեզմանոց 18-20-րդ դդ. եկեղեցու մոտ Տ  
    3.1.1   Հուշաքար 1994 թ.   Տ  
4       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1972 թ. գյուղի մեջ Տ  
5       ՄԱՏՈՒՌ 19 դ. գյուղի ամ մասում Տ  

 

5.62. Հոբարձ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 7-19-րդ դդ. գյուղի աե եզրին Հ  
  1.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.      
2       ԵԿԵՂԵՑԻ 6 դ. գյուղի մեջ Հ միանավ, վերականգ. 19 դ.
  2.1     Գերեզմանոց 15-16-րդ դդ. եկեղեցուց աե Հ  
  2.2     Խաչքար 15-16-րդ դդ. եկեղեցու հս պատի մոտ Տ  
  2.3     Խաչքար 15-16-րդ դդ. եկեղեցու հս պատի մոտ Տ հատված
3       ԿՈԹՈՂ 7 դ. գյուղի մեջ Հ  
4       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1980 թ. գյուղի մեջ Տ  

 

5.63. Հովնանաձոր գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՂԲՅՈՒՐ 19 դ. գյուղի կենտրոնում Տ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-15-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  
  2.1     Խաչքար 10-12-րդ դդ.   Հ  
  2.2     Խաչքար 11 դ.   Հ  
  2.3     Խաչքար 15-16-րդ դդ.   Հ հենած է մի քարի
  2.4     Խաչքար 15-16-րդ դդ.   Հ ընկած է գետնին
  2.5     Խաչքար 15-16-րդ դդ.   Հ հենած է մի քարի
  2.6     Խաչքար 15-16-րդ դդ.   Հ հենած է մի քարի
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 17-20-րդ դդ. գյուղի աե մասում Հ  
4       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 17-20-րդ դդ. գյուղի հվ աե մասում, գյուղ տանող ճանապարհից ձախ Հ  
5       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ 10-15-րդ դդ. գյուղի հս-աե մասում, դարավանդի վրա Հ  
6       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ՍԱՐԳԻՍ 19 դ. գյուղից 700-800 մ հս-ամ Տ բարձունքի վրա

 

5.64. Ձյունաշող գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԵԿԵՂԵՑԻ   գյուղի ամ եզրին, բարձունքի վրա   ավերված

 

5.65. Ձորագետ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՄՐՈՑ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղի հս կողմում, «Բերդ» վայրում Հ սարի գագաթին
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ միջնադար գյուղի հս-ամ կողմում, «Ճլկուտ» վայրում Հ  
3       ԴԱՄԲԱՐԱՆՆԵՐ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղում և նրա շրջակայքում Հ  
4       ԴՈԼՄԵՆՆԵՐ Ք. ա. 3-2 հազ. գյուղի շրջակայքում, «Լոբատեղի չայիրներ» և «Խաչերի տափ» վայրում Հ  
5       ՄԱՏՈՒՌ ԹՈՒԽ-ՄԱՆՈՒԿ 18-19-րդ դդ. Վահագնի տանող ճանապարհի ձախ կողմում Հ  
  5.1     Գերեզմանոց միջնադար   Հ  
6       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ԿԻՐԱԿԻ միջնադար գյուղի հվ կողմում Հ  
  6.1     Գերեզմանոց միջնադար   Հ  

 

5.66. Ձորագյուղ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՄՐՈՑ «ՔԻՐ ՈՒ ԱԽՊԵՐ» 10-13-րդ դդ. գյուղից հս, Ձորագետի էլեկտրակայանի մոտ, Ձորագետի աջ և ձախ ափերին Հ երկու ժայռերի կատարների վրա, ավերված
2       ԲԵՐԴՇԵՆ Ք. ա. 4-3 հազ. գյուղից 1,5 կմ հվ Հ  
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 13-14-րդ դդ. Ձորագետի ամ կողմում, Ստեփանավան տանող խճուղու եզրին Հ սարահարթի վրա
4       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲԱԽԱՏՄԱՏ» միջնադար գյուղի աե կողմում Հ ավերված
5       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԿԱՏԱՐ» միջնադար գյուղի հվ կողմում Հ  
6       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՆԵՐՔԻՆ ՇԲՈՉ» միջնադար Վահագնի տանող ճանապարհի աջ կողմում, Վ. Շբոչից քիչ հեռու Հ  
7       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՎԵՐԻՆ ՇԲՈՉ» միջնադար Վահագնի տանող ճանապարհի աջ կողմում Հ  
8       ԴԱՄԲԱՐԱՆՆԵՐ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 700 մ ամ, «Խասիկներ» հանդամասում Հ  
9       ԵԿԵՂԵՑԻ 13 դ. գյուղի մեջ Հ խորհրդային կարգերի օրոք դարձվել էր պահեստ
  9.1     Գերեզմանոց 16-17-րդ դդ. եկեղեցու շուրջ Տ  
10       ԵԿԵՂԵՑԻ 1906 թ. գյուղի հվ-ամ մասում Հ  
11       ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ` ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1976 թ. գյուղի մեջ Տ  

 

5.67.1 Գոգավան գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ Ք. ա. 2-1 հազ., 12-17-րդ դդ.   Հ  
  1.1     Դամբարանադաշտ Ք. ա. 2-1 հազ.   Հ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղից 2 կմ հվ-ամ Տ  
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղից 250 մ ամ Տ  
4       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղից 1 կմ հս Տ  
5       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲԱԲԱԽԱՆԼՈՒ» 14-18-րդ դդ. գյուղից 6-7 կմ հս Հ  
6       ԵԿԵՂԵՑԻ 4-5-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  
7       ԵԿԵՂԵՑԻ 19 դ. գյուղի ամ մասում Հ  
  7.1     Գերեզմանոց 17-19-րդ դդ.   Տ  
    7.1.1   Կոթող 7 դ.   Հ  
    7.1.2   Տապանաքար 17-18-րդ դդ.   Տ  
  7.2     Խաչքար 10-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու պատին Հ  

 

5.68. Դուրսալ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք. ա. 3-2 հազ. Փամբակ գետի ձախ ափին, կամրջից 10 մ հս Հ ճանապարհով բաժանված է երկու մասի
2       ԴԱՄԲԱՐԱՆ ՀԱՅ ԵՎ ՌՈՒՍ ԶԻՆՎՈՐՆԵՐԻ 19 դ. երկաթուղու մոտ Հ եղբայրական
3       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղի հս մասում Հ  
4       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԳԵՎՈՐԳ  6 դ. առաջին կես գյուղի հս-ամ մասում Հ վերականգ. 2001 թ., խաչաձև, կենտրոնագմբեթ
  4.1     Գերեզմանոց միջնադար եկեղեցու մոտ Հ  
    4.1.1    Թևավոր խաչ 13 դ.   Հ պահպանվել են բեկորներ

 

5.69. Ճոճկան գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-18-րդ դդ. «Ագեղցի» վայրում Հ  
  1.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  1.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  1.3     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  1.4     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
  1.5     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
  1.6     Կոթող 5-6-րդ դդ.   Հ  
  1.7     Մատուռ 16-17-րդ դդ.   Հ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ  12-20-րդ դդ. գյուղի ամ մասում Հ  
  2.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  2.2     Խաչքար 13 դ.   Հ  
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 13-15-րդ դդ. գյուղից 2 կմ ամ, Շփրթնավանք տանող ճանապարհից ձախ Հ  
  3.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  3.2     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
  3.3     Խաչքար 14-15-րդ դդ.   Հ  
4       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար Դեբեդ գետի ձախ ափին, «Խարաբա ճալա» ձորաբերանին Հ ավերված
  4.1     Գերեզմանոց միջնադար   Հ առկա են 11-13-րդ դդ. խաչքարերի բեկորներ
5       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ. գյուղից 5 կմ հս-ամ, «Շեյթան դաշ» վայրում Հ  
6       ԵԿԵՂԵՑԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ «ՇՏՐԹԱՆԱ ՎԱՆՔ», «ՇՓՐԹՆԱՎԱՆՔ» 17 դ. գյուղից 4 կմ ամ Հ  
  6.1     Գերեզմանոց 10-17-րդ դդ. համալիրի աե և հվ մասում Հ  
  6.2     Եկեղեցի 17 դ.   Հ հվ-ային գլխավոր կառույցը
  6.3     Եկեղեցի 17 դ.   Հ հս-ային փոքր կառույցը
  6.4     Օժանդակ շինություններ 17 դ.   Հ ավերված
7       ԵԿԵՂԵՑԻ 1886 թ. գյուղի հվ եզրին Հ  
8       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. Շփրթնավանքից 2.5 կմ աե Հ  
9       ԽԱՉՔԱՐ 15 դ. գյուղի հս կողմում Հ  
10       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1980 թ. գյուղի սկզբնամասում Տ  
11       ՄԱՏՈՒՌ ԹՈՒԽ ՄԱՆՈՒԿ 13 դ. գյուղից հվ-աե Տ  
  11.1     Խաչքար 10-11-րդ դդ. մատուռում Հ  
12       ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՆԱՀԱՏԱԿ 1621 թ. գյուղից 3 կմ ամ, «Նահատակ» վայրում Հ  
  12.1     Գերեզմանոց 11-18-րդ դդ.   Հ  
    12.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
    12.1.2   Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ որմնափակ
    12.1.3   Խաչքար 14 դ.   Հ  
  12.2     Եկեղեցի 1621 թ.   Հ  կառուցել է Կիրակոս քահանան
  12.3     Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին 1621 թ. նախորդից հվ Հ  կառուցել է Կիրակոս քահանան
    12.3.1   Թևավոր խաչ 13 դ. եկեղեցում Հ  
    12.3.2   Խաչքար Ուրէչափի 1703 թ. եկեղեցու խորանում Հ հատված
    12.3.3   Տապանաքար 17 դ. եկեղեցում Հ օրորոցաձև
    12.3.4   Տապանաքար 17 դ. եկեղեցում Հ օրորոցաձև
  12.4     Մատուռ 17 դ. համալիրի հս կողմում Հ ավերված
  12.5     Շրջապարիսպ 17 դ.   Հ ավերված
  12.6     Օժանդակ շինություններ 17 դ. համալիրի հս և հս-ամ կողմում Հ  
13       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱԼԻՐ միջնադար   Հ  

 

5.70. Մարգահովիտ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք. ա. 4-3 հազ. գյուղի հս եզրին, ճանապարհի ձախ կողմում Հ զառիթափ լանջին
2       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ՍԱՐԻ ՍՈՓ» Ք. ա. 3-1 հազ. գյուղի ամ եզրին Հ ոչ բարձր բլրի վրա
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. եկեղեցուց 70 մ ամ Տ  
4       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԿԱՐԱՊԵՏ 1872 թ. գյուղի հվ մասում, բլրակի վրա Հ հվ-աե ավանդատան մուտքից վեր ագուցված է վաղ միջնադարյան հավասարաթև խաչապատկերով քար
  4.1     Գերեզմանոց 17-20-րդ դդ. եկեղեցու շրջակայքում Տ  
    4.1.1   Եկեղեցի վաղ միջնադար գերեզմանոցի հվ մասում Տ ավերված
    4.1.2   Խաչքար 17-18-րդ դդ.   Տ ընկած է գետնին
    4.1.3   Տապանաքար 16-17-րդ դդ. գերեզմանոցի հվ եզրին, ճանապարհի մոտ Հ ուղղանկյուն, քանդակազարդ
    4.1.4    Տապանաքար 18-19-րդ դդ.   Տ հարթ, մարդու գծապատկերով
  4.2     Զանգակատուն 19 դ. եկեղեցուն կից Տ  
  4.3     Խաչքար 15-16-րդ դդ. եկեղեցու մուտքի աջ անկյունում Տ  
  4.4     Խաչքար 15-16-րդ դդ. եկեղեցու աե պատի վրա Տ  
5       ԽԱՉՔԱՐ 17 դ. գյուղի ամ եզրին, «Սարի սոփ» կոչվող բլրի վրա Հ երկատված, ընկած է գետնին
6       ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1970-ական թթ. գյուղի աե եզրին, Վանաձոր - Դիլիջան մայրուղուց ձախ Տ լեռնալանջին
7       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ   գյուղի խնայդրամարկղի մոտ Տ  
8       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ՍՏ. ՇԱՀՈՒՄՅԱՆԻՆ   հիվանդանոցի մոտ Տ  

 

5.71. Մարց գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՈՒՆ 1907 թ. գյուղի կենտրոնում Հ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 9-13-րդ դդ. գյուղից հվ, Ահնիձոր տանող ճանապարհի աջ կողմում Հ զառիթափի վրա
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-14-րդ դդ. գյուղի հս-ամ եզրին, «Բեմի խաչքար» տանող ճանապարհի աջ կողմում Հ բլրի վրա
4       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-17-րդ դդ. գյուղի հվ մասում, «Քարի գլուխ» վայրում Հ  
  4.1     Խաչքար Վռիկի 1322 թ.   Հ  
5       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-17-րդ դդ. գյուղից 3 հվ, «Իգատակ» տանող ճանապարհի ձախ կողմում Հ բլրի գագաթի վրա
6       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 13-19-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  
  6.1     Եկեղեցի «Մեծ Պապ» վերակառ. 1825 թ.   Հ  
    6.1.1   Խաչքար 11-12-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու հվ պատին, մուտքից աե Հ  
    6.1.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու հվ պատին, մուտքից ամ Հ  
    6.1.3   Խաչքար Գեորգ ճարտարապետի 13 դ. ագուցված է եկեղեցու աե պատուհանի հվ կողմում Հ  
    6.1.4   Խաչքար 13 դ. ագուցված է եկեղեցու հվ պատին Հ  
    6.1.5   Խաչքար 12-13-րդ դդ. վերին բեկորն ագուցված է աե ճակատին, ստորին բեկորը՝ հվ Հ երկատված
    6.1.6   Խաչքար 13 դ. ագուցված է եկեղեցու բեմի ճակատին Հ վերնամաս
  6.2     Խաչքար 13-14-րդ դդ. ընկած է եկեղեցուց հվ Հ  
7       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 13-15-րդ դդ. գյուղից 4 կմ հվ-աե, «Բայդա» վայրում Հ  
  7.1     Խաչքար 13 դ.   Հ  
8       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 17-20-րդ դդ.  գործող գերեզմանոցի աե մասում Հ  
9       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-14-րդ դդ. գյուղից 1 կմ հս-ամ Հ  
  9.1     Խաչքար «Բեմ» 1211 թ.   Հ կանգնեցրել է Կոստանդ Մամիկոնյանը
10       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ «ԽԱՉԻ ՅԱԼ» 16-17-րդ դդ. գյուղից 7 կմ աե Հ կիսաքանդ
                 
11       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՂԱՔԱՐ ԴԱՇ» 11-14-րդ դդ. գյուղից 4 կմ հվ-աե, Թարղուտ վայրում Հ  
  11.1     Գերեզմանոց 11-13-րդ դդ.   Հ  
    11.1.1   Խաչքար 12 դ.   Հ  
    11.1.2   Խաչքար 13 դ   Հ  
    11.1.3   Խաչքար  13 դ.   Հ  
12       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՐՓԱ ԹԱԼԱ» 13-14-րդ դդ. գյուղից 7 կմ հս-ամ Հ  
  12.1     Գերեզմանոց 13-14-րդ դդ.   Հ ավերված
                 
    12.1.1   Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
13       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲԱՐԴՈՒՏ» 10-13-րդ դդ. գյուղից 3 կմ աե, նույնանուն հանդամասում Հ  
  13.1     Գերեզմանոց 10-13-րդ դդ. գյուղատեղիի հս-ամ մասում Հ  
14       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԶԱՂԻ ՏՆԵՐ» 12-19-րդ դդ. գյուղից 10 կմ հս-աե, Չատինդաղ լեռան ստորոտում Հ  
  14.1     Գերեզմանոց 12-19-րդ դդ.   Հ  
    14.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հատված
    14.1.2   Խաչքար 13 դ   Հ  
15       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԻԳԱՏԱԿ» 9-15-րդ դդ. գյուղից 4 կմ հվ-ամ Հ ավերված
  15.1     Գերեզմանոց 9-15-րդ դդ. եկեղեցուց 200 մ հս Հ  
    15.1.1   Խաչքար 13 դ   Հ խրված է հողի մեջ
    15.1.2   Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ խրված է հողի մեջ
    15.1.3   Խաչքար Գրիգոր Մամիկոնյանի 1236 թ.   Հ հենած է պատվանդանին
  15.2     Գերեզմանոց 12-15-րդ դդ. վանքից հվ Հ  
    15.2.1   Թևավոր խաչ 13 դ.   Հ  
    15.2.2   Խաչքար 12 դ   Հ  
    15.2.3   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    15.2.4   Խաչքար 13 դ.   Հ  
  15.3     Եկեղեցի «Իգատակ» («Իգատակի վանք») 1255 թ.   Հ միանավ
    15.3.1    Խաչքար 1154 թ. ագուցված է եկեղեցու խորանում, լուսամուտից հվ Հ  
  15.4     Մատուռ Սբ. Կիրակի 13 դ.   Հ  
    15.4.1   Խաչքար 13 դ. հենած է մատուռի աե պատին Հ  
    15.4.2   Խաչքար 13 դ. նախորդի մոտ Հ  
16       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԻՐԻՑԱՆՑ ՀՈՂԵՐ» 12-16-րդ դդ. գյուղից 4 կմ հս-աե, նույնանուն հանդամասում Հ  
  16.1     Գերեզմանոց 12-16-րդ դդ.   Հ  
    16.1.1   Խաչքար 12 դ.   Հ  
    16.1.2   Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
17       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՂԶԱՂԱՁՈՐ» 13-14-րդ դդ. գյուղից 4 կմ աե, «Ղզագոմեր» վայրում Հ անտառի մեջ
  17.1     Գերեզմանոց 13-14 դդ   Հ  
    17.1.1   Խաչքար 13 դ.      
18       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՄՈՏԿՈՐ» 13-17-րդ դդ. գյուղից 10 կմ հս-աե Հ անտառում, կիսավեր
  18.1     Գերեզմանոց 13-17-րդ դդ.   Հ  
19       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՃԳՆԱՎՈՐԻ ԽԱՉ» («ՃԳՆԱՎՈՐԻ ԹԱԼԱ») 10-13-րդ դդ. գյուղից 4-5 կմ աե, նույնանուն հանդամասում Հ  
  19.1     Գերեզմանոց 12-14-րդ դդ.   Հ  
    19.1.1   Խաչքար 1170 թ.   Հ  
    19.1.2   Խաչքար 12 դ.   Հ  
    19.1.3   Խաչքար 1231 թ.   Հ  
    19.1.4   Խաչքար, գործ Սարգիս քարգործի 1235 թ.   Հ արձանագիր
    19.1.5   Խաչքար 1245 թ.   Հ  
    19.1.6   Խաչքար «Ամենափրկիչ» 1285 թ.   Հ կերտել է Վահրամ Մամիկոնյանը
  19.2     Եկեղեցի Ամենափրկիչ «Ճգնավոր» 1170 թ.   Հ  
20        ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ  Ք. ա. 1 հազ. գյուղից 2 կմ հս, «Մեծ Պապ» մատուռի մոտ Հ բլրի գագաթին
21        ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ  Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 14 կմ հվ-աե, Լորուտի սար տանող ճանապարհին, «Պողոսի գոմեր» հանդամասում Հ տարածվում է երկու բլուրների միջև
22        ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ  Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 14 կմ հվ-աե, «Նազարի սար» հանդամասում Հ  
23        ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ  Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 15 կմ հվ-աե, «Նավի թալա» հանդամասում Հ  
24       ԽԱՉՔԱՐ 9-10-րդ դդ. գյուղի սկզբնամասում՝ գյուղամիջյան ճանապարհի ձախ կողմում Հ  
25       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ Ք. Խաչատրյանի տան քարե ցանկապատի շարվածքում
26       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. Իգատակ գյուղատեղի տանող ճանապարհի աջ եզրին, կամրջից 50 մ հեռու Հ խաչազարդ պատվանդանի վրա
27       ԽԱՉՔԱՐ 1217 թ. գյուղից 1 կմ հս-աե Հ  
28       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. ագուցված է գյուղի գլխավոր փողոցի աջ կողմում՝ քարե ցանկապատի շարվածքում Հ  
29       ԽԱՉՔԱՐ 13-14-րդ դդ. Իգատակ գյուղատեղի տանող ճանապարհի աջ եզրին Հ խաչազարդ պատվանդանի վրա
30       ԽԱՉՔԱՐ 13-14-րդ դդ. գյուղից մոտ 5 կմ հվ, Ահնիձոր տանող ճանապարհի ձախ կողմում, աղբյուրի մոտ Հ ստորին մասը, պատվանդանի վրա
31       ԽԱՉՔԱՐ «ՄԵԾ ՊԱՊ» 13-14-րդ դդ. գյուղից 2 կմ հս Հ  
31       ԿԱՄՈՒՐՋ 12-13-րդ դդ. Քարինջ-Մարց գյուղերի միջև, Քարինջ գյուղից 1 կմ հեռու, ճանապարհի աջ կողմում, Մարցաջուր գետի վրա Հ պահպանվել են խելերը
32       ԿԱՄՈՒՐՋ 15-17-րդ դդ. Իգատակ գյուղատեղիից 1 կմ հվ, Մարցաջուր գետի վրա Հ ավերված
33       ԿԱՄՈՒՐՋ ՄՈՏԿՈՐԻ 12-13-րդ դդ. Մարցաջուր գետի վրա, գյուղից 3 կմ հեռու՝ Լորուտի ճանապարհին Հ ավերված
34       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ 1981 թ. գյուղի կենտրոնում Տ  
35       ՄԱՏՈՒՌ 13-14-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  
36       ՄԱՏՈՒՌ «ԿԱՐՄԻՐ ԽԱՉ» 13 դ. «Իգարակ» գյուղատեղից հվ-ամ Հ  
37       ՄԱՏՈՒՌ «ՄԵԾ ՊԱՊ» 13 դ. գյուղից 2 կմ հս, Հ անտառի բացատում, ավերված
38       ՍՐԲԱՏԵՂԻ «ՓԻՐ ՂԱՇ» Ք. ա. 2-1 հազ. «Զաղի տներ» հանդամաս տանող ճանա պարհի ձախ կողմում Հ բլրի վրա

 

5.72 Մեդովկա գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար գյուղի մոտ Հ բլրի մոտ, ավերված

 

5.72.1 Կրուգլայա Շիշկա գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՄՐՈՑ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 2.5 կմ հվ Հ սարի գագաթին, ավերված
2       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԿԱՐՄՐԱԿԱՆ» միջնադար գյուղի ամ եզրին Հ ավերված
  2.1     Գերեզմանոց միջնադար գյուղից ամ Հ սարալանջին

 

5.74. Մեծավան գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1

     

ԱՄՐՈՑ

Ք. ա. 2-1 հազ.

գյուղից 1 կմ աե

Հ

սարի գագաթին

2

     

ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԽԱՐԱԲԵՔ»

միջնադար

գյուղից 5 կմ հս

Հ

ավերված

 

2.1

   

Գերեզմանոց

միջնադար

 

Հ

 
   

2.1.1

 

 Տապանաքար Մանգասարի

1661 թ.

 

Հ

 
 

2.2

   

Եկեղեցի

վաղ միջնադար

գյուղատեղիում

Հ

միանավ, պահպանվել են աե, հս, մասամբ հվ պատերի մնացորդները

   

2.2.1

 

Թևավոր խաչ

միջնադար

գյուղատեղիի հս եզրին, հայ-վրացական սահմանի մոտ

Հ

կանգնեցված է գետնի վրա

 

2.3

   

Եկեղեցի «Պողոս-Պետրոս»

5-6-րդ դդ.

նախորդից ոչ հեռու

Հ

միանավ, վերակառ. 20 դ. սկզբին: Որոշ քարեր տեղափոխվել են «Կոկո-Բոգո» կոչվող մատուռը

3

     

ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ

Ք. ա. 2-1 հազ.

գյուղից 5 կմ հս, «Խարաբեք» վայրում

Հ

պահպանվել են մի քանի դամ-բանաբլուրներ

 

3.1

   

Մենհիր

Ք. ա. 2-1 հազ.

դամբարանադաշտի տարածքում

Հ

կանգնեցված է գետնի վրա

2

     

ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ

13 դ.

գյուղի կենտր. մասում

Հ

միանավ սրահ, վերակառ.՝ 19 դ.

 

2.1

   

Գերեզմանոց

 

եկեղեցու շուրջ

Հ

 
   

2.1.1

 

Տապանաքար Մխիթար վարդապետի

1853 թ.

եկեղեցու հվ-աե կողմում

Հ

եղել է եկեղեցու մուտքի ճակատակալ քար՝ վրացերեն արձանագրությամբ (13 դ. 30-40-ական թթ.): Մխիթար վարդապետը 1820-ական թթ. վերջին վերաբնակված ալաշկերտցիների առաջնորդն էր

 

2.2

   

Սրահ

19 դ.

կից է եկեղեցուն ամ-ից

Տ

 

3

     

ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԳԵՎՈՐԳ

ուշ միջնադար

գյուղի կենտր. մասում, Սբ. Հովհաննեսից ոչ հեռու

Հ

ուղղանկյուն դահլիճ է՝ առանց խորանի

 

3.1

   

Գերեզմանոց

 

եկեղեցու մոտ

Հ

 

4

     

ՄԱՏՈՒՌ

20 դ. սկզբ

թևավոր խաչից քիչ հեռու

Տ

անշուք

5

     

ՄԱՏՈՒՌ «ԿՈԿՈ-ԲՈԳՈ»

20 դ. սկզբ

գյուղից 1 կմ հս, դաշտ տանող ճանապարհի ձախ եզրին

Տ

անշուք

 

5.75. Մեծ Պառնի գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԲԵՐԴՇԵՆ Ք.ա. 4-3 հազ. գյուղի հվ-ար եզրին Հ  
  1.1     Դամբարանադաշտ Ք.ա. 4-3 հազ. բնակատեղիի շրջակայքում Հ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղի հս եզրին Տ  
3       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ. գյուղի հվ-աե մասում, եկեղեցուց աե    
4       ԵԿԵՂԵՑԻ 19 դ. գյուղի մեջ Հ  
5       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1973-1974 թթ. գյուղի հս եզրին, բլրի վրա Տ  
6       ՄԱՏՈՒՌ 13-14-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  

 

5.78. Մղարթ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՂԲՅՈՒՐ     Տ  
2       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՀՈՂՈՑԻՄ» 7-13-րդ դդ. գյուղից աե Հ  
  2.1     Գերեզմանոց 7-13-րդ դդ.   Հ  
    2.1.1   Խաչքար 12 դ.   Հ  
    2.1.2   Խաչքար 12 դ.   Հ  
    2.1.3   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    2.1.4   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    2.1.5   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    2.1.6   Խաչքար 13 դ.   Հ  
  2.2     Եկեղեցի     Հ  
3       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ.   Հ  
4       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ.   Հ  
5       ԵԿԵՂԵՑԻ վերակառ. 19 դ. գյուղի մեջ    
  Հ              
  5.1     Գերեզմանոց 13-19-րդ դդ.   Հ  
    5.1.1   Խաչքար 13 դ. հենած է եկեղեցու հվ պատին Հ  
    5.1.2   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    5.1.3   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    5.1.4   Խաչքար 13 դ.   Հ  
  5.2     Զանգակատուն 1900 թ.   Տ  
  5.3     Խաչքար 13 դ. ագուցված է եկեղեցու հվ պատին Հ հատված
6       ԹԵՎԱՎՈՐ ԽԱՉ 9-10-րդ դդ. գյուղի ամ եզրին Հ  
7       ԽԱՉՔԱՐ 1183 թ. գյուղի մեջ Հ Ա. Մոսինյանի բակում
8       ԽԱՉՔԱՐ ՍԲ. ՍԱՐԳԻՍ 1201 թ.   Հ Շալիկ Մամաջանյանի բակում
9       ԽԱՉՔԱՐ 1217 թ. գյուղից 1.5 կմ աե Հ  
10       ԽԱՉՔԱՐ ՍԲ. ՍԱՐԳԻՍ 1225 թ. գյուղից 1.5 կմ աե Հ  
11       ԽԱՉՔԱՐ ԲՈՒԲԱՔԻ 1303 թ. գյուղից հս-աե Հ  
14       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1966 թ. գյուղի եզրին Տ  
15       ՄԱՏՈՒՌ «ԾԱՂԿԱՎԱՆՔ» 14 դ. գյուղի ամ եզրին Հ  
  15.1     Խաչքար 13 դ. մատուռում Հ  
16       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ՀԱԿՈԲ 12 դ. գյուղից 2 կմ ամ Հ  
  16.1     Գերեզմանոց 13-19-րդ դդ. մատուռի շուրջը Հ  
    16.1.1   Խաչքար 13 դ.   Հ  
  16.2     Խաչքար 13 դ. մատուռում Հ  

 

5.79. Յաղդան գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-13-րդ դդ. գյուղի մեջ, Կողես տանող ճանապարհի ձախ եզրին Հ  
  1.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հատված
  1.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  1.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  1.4     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-17-րդ դդ. գյուղից հվ-աե, Ձորագետի և վտակի միախառնման վայրում Հ  
  2.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  2.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա, վերնամասը կոտրված
  2.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ ընկած է գետնին, վերին եզրը կոտրված
  2.4     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  2.5     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  2.6     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա, վերին ձախ անկյունը կոտրված
  2.7     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ միջնադար գյուղի աե եզրին, Կողես տանող ճանապարհի 1-ին կիլոմետրի աջ կողմում Հ  
  3.1     Խաչքար 10-11-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  3.2     Խաչքար 11 դ.   Հ պատվանդանի վրա
  3.3     Խաչքար 13 դ.   Հ պատվանդանի վրա
  3.4     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  3.5     Խաչքար 14 դ.   Հ  
4       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-15-րդ դդ. գյուղից ամ, Ագարակ-Յաղդան ճանապարհի աջ եզրին Հ  
  4.1     Խաչքար 10-11-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  4.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  4.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հենած է մի քարի
  4.4     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  4.5     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  4.6     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  4.7     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  4.8     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  4.9     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
  4.10     Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցի հս-աե մասում, ճանապարհի մոտ Հ  
  4.11     Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցի հս-աե մասում, ճանապարհի մոտ Հ  
  4.12     Խաչքար 1268 թ.   Հ պատվանդանի վրա, թիկունքն արձանագիր
  4.13     Խաչքար 14 դ.   Հ կանգնեցված է գետնի վրա
  4.14     Խաչքար 1461 թ.   Հ պատվանդանի վրա
  4.15     Տապանաքար 15 դ.   Հ հարթ, մարդու գծապատկերով
  4.16     Տապանաքար Ղանվեսուն 1461 թ.   Հ արձանագիր հարթ սալատապան
5       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ 13-17-րդ դդ. գյուղից ամ, Ձորագետի վտակի ձախ ափին Հ ավերված
6       ԵԿԵՂԵՑԻ 17 դ. գյուղի կենտրոնում Հ կառուցված է հին եկեղեցու հիմքերի վրա
  6.1     Գերեզմանոց 13-20-րդ դդ.   Հ  
    6.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի հվ պատի մոտ Հ  
    6.1.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի հվ պատի մոտ Հ  
    6.1.3   Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի հվ պատի մոտ Հ ստորին մասը
    6.1.4   Խաչքար 15-16-րդ դդ. եկեղեցու բակում Հ պատվանդանի վրա
7       ԹԵՎԱՎՈՐ ԽԱՉ 13 դ. գյուղի հվ եզրին, Յաղդան-Ագարակ ճանապարհի 0.5 կմ վրա, աջ կողմում Հ երկաստիճան պատվանդանի վրա
8       ԽԱՉՔԱՐ 14-15-րդ դդ. գյուղի հվ եզրին, Յաղդան-Ագարակ ճանապարհի 0.5 կմ վրա, աջ կողմում Հ ստորին մասը, ընկած է գետնին
9       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղի հվ ծայրին, Յաղդան-Ագարակ ճանապարհի 0.5 կմ վրա, աջ կողմում Հ  
10       ԿԱՄՈՒՐՋ 13 դ.. գյուղի հս-աե եզրին, Յաղդան-Կողես ճանապարհի աջ կողմում, Յաղդանջուր վտակի վրա Հ  
11       ԿԱՐՄԻՐ ԽԱՉ 12-13-րդ դդ. գյուղից հս, բարձունքի վրա Հ իրար կից 3 խաչքարեր, բարձր պատվանդանի վրա
  11.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հս եզրինը
  11.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ կենտրոնինը
  11.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հվ եզրինը
12       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1978 թ. գյուղի հվ ծայրին Հ  
13       ՄԱՏՈՒՌ 19 դ. գյուղից 250 մ հս Տ  
  13.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռում Հ հատված
  13.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է մատուռի աե պատին Հ  
  13.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է մատուռի աե պատին Հ  
  13.4     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է մատուռի աե պատին Հ հատված
  13.5     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է մատուռի աե պատին Հ հատված
  13.6     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է մատուռի աե պատին Հ հատված
  13.7     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է մատուռի աե պատին Հ հատված
  13.8     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է մատուռի աե պատին Հ հատված
14       ՄԱՏՈՒՌ 19 դ. գյուղից 400 մ հվ-աե Հ  
  14.1     Գերեզմանոց 12-17-րդ դդ. մատուռից 50 մ հվ-ամ Հ  
    14.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հատված
    14.1.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հատված
    14.1.3   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հատված
    14.1.4   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հատված
    14.1.5   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հատված
  14.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռում Հ հատված
  14.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռում Հ հատված
  14.4     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռում Հ հատված
  14.5     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռում Հ հատված
  14.6     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռում Հ հատված
15       ՄԱՏՈՒՌ «ԱՅՂՈՐՂՈՒ» 12-13-րդ դդ. Յաղդանի ձորում, Կողես տանող ճանապարհից ձախ Հ  
  15.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռում Հ  
16       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ՊՈՂՈՍ 13 դ. գյուղից մոտ 0.5 կմ հս-ամ Հ կիսավեր
  16.1     Գերեզմանոց 14-17-րդ դդ. մատուռի մոտ Հ  
    16.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
    16.1.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
    16.1.3   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
    16.1.4   Խաչքար 15-16-րդ դդ.   Հ  
17       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ միջնադար   Հ  

 

5.80. Նեղոց գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-13-րդ դդ. գյուղի հվ-աե մասում Հ  
  1.1     Խաչքար 11 դ.   Հ  
  1.2     Խաչքար 11-12-րդ դդ.   Հ  
  1.3     Խաչքար 12 դ.   Հ  
  1.4     Խաչքար 13 դ.   Հ  
2       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ 10-15-րդ դդ. գյուղի հս-աե մաաում Հ  
  2.1     Գերեզմանոց 10-15-րդ դդ.   Հ  
    2.1.1   Խաչքար 10-11-րդ դդ.   Հ  
    2.1.2   Խաչքար 11 դ.   Հ  
    2.1.3   Խաչքար 11-12-րդ դդ.   Հ  
    2.1.4   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
    2.1.5   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
3       ԽԱՉՔԱՐ ԽԱՉԵՆԵՍԻ 1004 թ. գյուղի աե եզրին Հ տան բակում
4       ԽԱՉՔԱՐ «ՏԵՐՈՒՆԱԿԱՆ», ԳՈՐԾ` ՔԻԹ ԵՐԵՑ ՎԱՐԴԱՊԵՏԻ 1086 թ. գյուղից 1 կմ ամ, «Տաշտաձոր» վայրում Հ կանգնեցրել է Խաղբագի Սարգիս առաջնորդը
5       ԽԱՉՔԱՐ 11-12-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ Զ. Բեկջանյանի այգու մոտ
6       ԽԱՉՔԱՐ 11-12-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ Զ. Բեկջանյանի այգու մոտ
7       ՏԱՊԱՆԱՔԱՐ 13 դ. գյուղի մեջ Հ Զ. Բեկջանյանի այգու մոտ

 

5.80. Նովոսելցովո գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՄՐՈՑ միջնադար գյուղից հվ-աե Հ  
  1.1     Բնակետեղի միջնադար   Հ  

 

5.82 Նորաշեն գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՄՐՈՑ Ք. ա. 4-3 հազ. գյուղից ամ, բլրի գագաթին Հ ավերված
2       ԱՄՐՈՑ «ՔՅՈՐ ՕՂԼԻ»   գյուղից ամ, բլրի գագաթին Հ  
3       ԵԿԵՂԵՑԻ 12-13-րդ դդ. գյուղի ամ մասում Հ  
  3.1     Գերեզմանոց 17-19-րդ դդ.   Հ  
4       ԵԿԵՂԵՑԻ 19 դ. գյուղի մեջ Հ  
5       ՔԱՐԱՅՐ-ՏԱՃԱՐ 13 դ. գյուղից 2,5 կմ հվ-ամ Հ հեթանոսական ուխտատեղի

 

5. 83 Նոր Խաչակապ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ՀՈՒՇԱՀԱՄԱԼԻՐ՝ ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ՌՈՒՍԱՍՏԱՆԻՆ ՄԻԱՑՆԵԼՈւ 150-ԱՄՅԱԿԻՆ 1978 թ. Սպիտակ-Վանաձոր ճանապարհին Հ ճարտ.՝ Գր. Աղաբաբյան
  1.1     Գերեզման ռուս զինվորների 1804 թ.   Հ եղբայրական

 

5.85. Շամուտ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ Ք.ա. 4-3 հազ. գյուղամերձ «Սեռ» բլրի վրա Հ  
  1.1     Բնակատեղի Ք.ա. 4-3 հազ.      
  1.2     Գերեզմանոց 12-20-րդ դդ. ամրոցի տարածքում Հ  
  1.3     Մատուռ Սբ. Սարգիս 12-13-րդ դդ. ամրոցի տարածքում Հ  
    1.3.1   Խաչքար 13-14-րդ դդ. մատուռում Հ  
2       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք.ա. 2-1 հազ. գյուղից 1 կմ հվ, Լորուտ-Շամուտ ճանապարհի աջ կողմում Հ ոչ բարձր բլրի գագաթին և լանջերի վրա
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-16-րդ դդ. գյուղի ամ եզրին Հ կիսավեր
  3.1     Թևավոր խաչ «Բեմ», Դեղ աբեղայի 1315 թ.   Հ երկաստիճան պատվանդանի վրա
  3.2     Խաչքար Հովհաննեսի 13 դ.   Հ հենած է թևավոր խաչի պատվանդանին
4       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԼԱՍՏՈՒ» 13-17-րդ դդ.   Հ  
  4.1     Գերեզմանոց 13-17-րդ դդ.   Հ  
    4.1.1   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    4.1.2   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    4.1.3   Խաչքար 15 դ.   Հ  
5       ԴԱՄԲԱՐԱՆ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղի մեջ, գործող գերեզմանոցում Հ բլրի գագաթին
6       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 1.5 կմ հվ, գոմերի մոտ Հ տարածքը միջնադարում վերածվել է գերեզմանոցի
7       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ 17 դ. գյուղի մեջ Հ  
  7.1     Գերեզմանոց 13-17-րդ դդ. եկեղեցու շուրջ Հ  
    7.1.1   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    7.1.2   Խաչքար 17 դ.   Հ  
8       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1962 թ. գյուղի աե եզրին Տ  

 

5. 86. Շենավան գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ԿՐՄԶԻ ԽԱՐԱԲԱ» Ք.ա. 2-1 հազ. գյուղից հս Հ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղի հվ եզրին Տ  
3       ԵԿԵՂԵՑԻ 6-7-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ միանավ սրահ, ավերված
4       ԿԱՄՈՒՐՋ 19 դ. գյուղ տանող ճանապարհին Տ միաթռիչք
5       ՄԱՏՈՒՌ 19 դ. գյուղի հս մասում Տ  
6       ՔԱՐԱՅՐ   գյուղի ամ մասում Հ  

 

5. 87. Շիրակամուտ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ԴՊՐՈՑԻ ԲԼՈՒՐ» Ք.ա. 3-1 հազ. գյուղի եզրին Հ  
2       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ 10-15-րդ դդ. գյուղից 5 կմ հս-ամ Հ  
  2.1     Գերեզմանոց 10-15-րդ դդ.   Հ  
  2.2     Մատուռ 10-11-րդ դդ.   Հ  
    2.2.1   Խաչքար 9-10-րդ դդ.   Հ  
    2.2.2   Խաչքար 14 դ.   Հ  
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՉԻՉԽԱՆԻ ԽԱՐԱԲԱ» 10-15-րդ դդ. գյուղից 0,6 կմ հս Հ  
  3.1     Եկեղեցի 6-7-րդ դդ.   Հ  
  3.2     Գերեզմանոց 10-15-րդ դդ.   Հ  
4       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 3-1 հազ. գյուղի մեջ Հ  
5       ԵԿԵՂԵՑԻ 19-20-րդ դդ. երկաթուղու կայարանի մոտ Տ  
6       ԵԿԵՂԵՑԻ «ՉԻՉԽԱՆԻ ՎԱՆՔ» («ՍԵՎ ՎԱՆՔ») 6 դ. գյուղից հս Հ  
7       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1967 թ. գյուղի հս եզրին Տ  
8       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1980 թ. երկաթուղու կայարանի մոտ Տ  
9       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱԼԻՐ 7-17-րդ դդ. գյուղից 1.5 կմ աե Հ  

 

5.88. Շնող գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 6 կմ հվ-ամ, Կոզման սարի վրա Հ  
2       ԱՄՐՈՑ ԿԱՅԾՈՆ 10 դ. գյուղի հս-ամ մասում Հ եռանկյունաձև հրվանդանի վրա, ավերված է
  2.1     Գաղտնուղի 10 դ. հվ կողմից իջնում է դեպի «Առվի ձորը» Հ բացվել է 1966 թ. ճանապարհի լայնացման ժամանակ
  2.2     Գերեզմանոց միջնադար եկեղեցու շուրջը Հ  
    2.2.1   Տապանաքար 15-16-րդ դդ.   Հ արձանագիր, խաչազարդ
    2.2.2   Տապանաքար Սահակի 17-18-րդ դդ. գերեզմանոցի հս-ամ մասում Հ երկլանջ
  2.3     Գերեզմանոց 12-19-րդ դդ. Սբ. Գևորգ եկեղեցու մոտ Հ տարածքը փոքր է
    2.3.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Տ  
    2.3.2   Տապանաքար Ավետիս քահանայի 1198 թ. նախորդի մոտ Հ հարթ, կոտրված
    2.3.3   Տապանաքար Թոմայի 1826 թ.   Հ հարթ
  2.4     Եկեղեցի 10 դ. ամրոցի ամ մասում Հ միանավ, թաղածածկ դահլիճ
    2.4.1   Տապանաքար Երևանցի Սիմոնի 1811 թ.   Հ հարթ
  2.5     Եկեղեցի Սբ. Գևորգ 1893 թ. ամրոցի կենտրոնում Հ եռանավ դահլիճ
    2.5.1   Խաչքար 10-11-րդ դդ. եկեղեցում Հ արձանագիր
    2.5.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցում Հ  
    2.5.3   Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է խորանի հս պատին Հ  
  2.6     Զանգակատուն 19 դ. կից է Սբ. Գևորգ եկեղեցուն ամ-ից Հ  
    2.6.1   Խաչքար  10-11-րդ դդ. ագուցված է զանգակատան մուտքից վեր  Հ  
  2.7     Մատուռ Սբ. Աստվածածին («Տերունական խաչարձան») 1222 թ. ամրոցից հս-աե Հ  
    2.7.1   Խաչքար 1222 թ.   Հ  
    2.7.2   Խաչքար 1222 թ.   Հ  
    2.7.3   Խաչքար Վանենու 1222 թ.   Հ  
    2.7.4   Տապանաքար Վանենու 1222 թ.   Հ  
3       ԱՄՐՈՑ «ՎԱՀԱՆԱԲԵՐԴ» Ք.ա. 4-3 հազ. գյուղի ամ եզրին, «Բերդատեղի մատ» անտառապատ վայրում Հ գտածոները պահվում են դպրոցի թանգարանում
  3.1     Դամբարանադաշտ Ք.ա. 4-3 հազ. ամրոցից 400 մ ամ Հ  
4       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք.ա. 14-12-րդ դդ. գյուղի մոտ, «Մեծ Ուրթատեղ» վայրում Հ  
  4.1     Դամբարանադաշտ Ք.ա. 14-12-րդ դդ.   Հ  
5        ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 5-20-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  
  5.1      Եկեղեցի Սբ. Սարգիս 1894 թ.   Հ  
    5.1.1   Խաչքար 12 դ. ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին, մուտքից ամ Հ  
    5.1.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին, կենտրոնական պատուհանի մոտ Հ  
  5.2     Խաչքար 12 դ. գերեզմանոցի մուտքի մոտ Հ պատվանդանի վրա
  5.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցուց 10 մ հվ-ամ Հ պատվանդանի վրա, ստորին մասը
  5.4     Խաչքար 15 դ. եկեղեցուց 8 մ հս-ամ Հ արձանագիր, հենած է պատվանդանին
  5.5     Խաչքար 15 դ. եկեղեցուց 5 մ ամ Հ պատվանդանի վրա
  5.6     Տապանաքար 16-17-րդ դդ.   Հ վարդյակով
  5.7     Տապանաքար 16-17-րդ դդ.   Հ  
6       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-13-րդ դդ. «Բրդաձոր» հանդամասում Հ  
7       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-15-րդ դդ. գյուղից 5 կմ աե Հ  
  7.1     Խաչքար 14 դ.   Հ  
8       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-19-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  
  8.1     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  8.2     Խաչքար 15 դ.   Հ  
9       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-20-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  
  9.1     Խաչքար 12 դ.   Հ  
  9.2     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  9.3     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
10       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 13-17-րդ դդ. գյուղից 1 կմ հս-ամ Հ  
  10.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  10.2     Տապանաքար 1196 թ.   Հ  
11       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ «ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ» 13-20-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ  
  11.1     Խաչքար 11-12-րդ դդ.   Հ  
  11.2     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  11.3     Խաչքար 15 դ.   Հ  
  11.4     Մատուռ 16-17-րդ դդ.   Հ  
12       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲՈՎԵՐԻ ԽԵՉ» 12-13-րդ դդ. գյուղից 7 կմ հվ Հ եղել է մետաղաձուլման կենտրոն
  12.1     Գերեզմանոց 12-13-րդ դդ.   Հ  
  12.2     Գերեզմանոց 15-19-րդ դդ.   Հ  
  12.3     Եկեղեցի 13 դ.   Հ  
  12.4      Մատուռ «Բովեր» 5-7-րդ դդ. անտառ տանող ճանապարհից ձախ, գետակից 100 մ հեռու Հ կիսավեր, տարածքում և պատերի շարվածքում պահպանվել են քանդակազարդ քարեր
    12.4.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռում Հ  
13       ԴԱՄԲԱՐԱՆ Ք. ա. 2-1 հազ. «Գադուկ» այգու մեջ Հ  
14       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 12 կմ հվ-ամ Հ  
15       ԵԿԵՂԵՑԻ 17 դ. գյուղի մեջ Հ  
  15.1     Գերեզմանոց 17-19-րդ դդ.   Հ  
    15.1.1   Խաչքար 9-10-րդ դդ.   Հ  
    15.1.2   Խաչքար 11-12-րդ դդ.   Հ  
    15.1.3   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    15.1.4   Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
    15.1.5   Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
    15.1.6   Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
    15.1.7   Խաչքար 15 դ.   Հ  
    15.1.8   Խաչքար 15 դ.   Հ  
    15.1.8   Տապանաքար 1874 թ.   Հ  
16       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1961 թ. գյուղի մեջ Տ  
17       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1970 թ. գյուղի մեջ Տ  
18       ՁԻԹՀԱՆ 19 դ.   Տ  
19       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ՍԱՐԳԻՍ միջնադար գյուղի աե եզրին Հ բլրի վրա, կիսավեր
  19.1     Խաչքար 10-11-րդ դդ. ագուցված է մատուռի մուտքի վերևում Հ  
  19.2     Խաչքար 12 դ. ագուցված է մատուռի ամ ճակատին, մուտքից հվ Հ  
  19.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է մատուռի մուտքից հս Հ  
  19.4     Խաչքար 14-15-րդ դդ. ագուցված է մատուռի պատուհանի մեջ Հ  
20       ՍՐԲԱՏԵՂԻ   գյուղի հվ մասում Տ Ա. Մեհրաբյանի տան մոտ, ավերված
21       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱԼԻՐ միջնադար   Կ  

 

5.89. Չկալով գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ   գյուղի մեջ, եկեղեցուց 200 մ հս-ամ Հ  
  1.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  1.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  1.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  1.4     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  1.5     Խաչքար 13 դ.   Հ  
  1.6     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
2       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ  13-14-րդ դդ. գյուղից 10 կմ աե Հ  
  2.1     Գերեզմանոց     Հ  
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՆԵՐՔԻՆ ՀԱՑՈՒՏ» 10-13-րդ դդ. գյուղից 4,5 կմ հս-աե Հ  
  3.1     Գերեզմանոց 12-17-րդ դդ.   Հ  
    3.1.1   Խաչքար 1641 թ.   Հ  
4       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՎԵՐԻՆ ՀԱՑՈՒՏ» 15-17-րդ դդ. գյուղից 4 կմ հս-աե Հ  
  4.1     Գերեզմանոց 9-13-րդ դդ.   Հ  
  4.2     Գերեզմանոց 15-17-րդ դդ.   Հ  
5       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՄՈՇՈՒՏ» 13-17-րդ դդ. գյուղից 2 կմ աե, անտառի մեջ Հ  
  5.1     Գերեզմանոց 13-14-րդ դդ.   Հ  
6       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ. գյուղի մեջ, դպրոցի շրջակայքում Հ  
7       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ. 2,5 կմ հս-աե, «Կոտոշներ» հանդամասում Հ  
8       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ. 2 կմ աե, «Մոշուտ» հանդամասում Հ  
9       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ. 4 կմ հս-աե, «Վերին Հացուտ» հանդամասում Հ  
10       ԵԿԵՂԵՑԻ 1862 թ. գյուղի մեջ Հ  
  10.1     Գերեզմանոց 12-20-րդ դդ. եկեղեցու շուրջը Տ ավերված
    10.1.1   Խաչքար 13-14-րդ դդ. գերեզմանոցի հս մասում Հ կոտրված
  10.2     Խաչքար 12 դ. ագուցված է եկեղեցու հս պատին Հ  
  10.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու պատին, մուտքից աջ Հ  
  10.4     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու խորանում Հ  
  10.5     Խաչքար 13 դ. ագուցված է եկեղեցու պատին, մուտքից ձախ Հ  
  10.6     Խաչքար 13 դ. նախորդի մոտ Հ կոտրված
  10.7     Խաչքար 13 դ. ագուցված է եկեղեցու հվ պատի մեջ Տ  
  10.8     Խաչքար 13 դ. ագուցված է եկեղեցու խորանում Հ  
11       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղից աե Հ ձորում, հատված
12       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղից աե Հ ձորում, հատված
13       ԽԱՉՔԱՐ  13-14-րդ դդ. գյուղից աե Հ ձորում, հատված
14       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1970 թ. գյուղից 500 մ հս Հ բլրի վրա

 

5.91. Պետրովկա գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ միջնադար գյուղի հս-ամ եզրին Հ  

 

5.92. Պրիվոլնոյե գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ Ք. ա. 1 հազ. գյուղից 13 կմ հվ Հ  
  1.1     Դամբարանադաշտ Ք. ա. 1 հազ.   Հ  
2       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար Կամրջաձոր տանող ճանապարհի վրա, ձորի մեջ Հ ավերված
  2.1     Գերեզմանոց միջնադար   Հ  
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար Խուճապի վանքի շրջակայքում Հ  
  3.1     Եկեղեցի միջնադար   Հ ավերակ
4       ՄԱՏՈՒՌ միջնադար գյուղից հս-աե Հ  
5       ՄԱՏՈՒՌ միջնադար Պրիվոլնոյե-Կամրջաձոր ճանապարհի վրա, ձորի մեջ Հ կանգուն
6       ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ԽՈՒՃԱՊ 12-13-րդ դդ. գյուղից 19 կմ աե, Լալվարի հս փեշին Հ անտառի մեջ
  6.1     Աշտարակ 13 դ. եկեղեցուց ամ Հ երկհարկանի, ավերված
  6.2     Գավիթ 13 դ. կից է եկեղեցուն ամ-ից Հ մնացել են հետքերը
  6.3     Եկեղեցի 13 դ. հուշարձանախմբի հվ կողմում Հ գլխավոր եկեղեցին
    6.3.1   Սրահ 13 դ. կից է եկեղեցուն հվ-ից Հ հս մասը չի պահպանվել
    6.3.2   Տապանաքար 1727 թ. եկեղեցու մեջ Հ  
  6.4     Եկեղեցի 12-13-րդ դդ. գլխավոր եկեղեցուց 25 մ հս Հ միանավ դահլիճի մնացորդներ
  6.5     Եկեղեցի 12-13-րդ դդ. միանավ եկեղեցուց հս Հ  
  6.6     Կացարան 13 դ. եկեղեցուց ամ Հ  

 

5.90 Պաղաղբյուր գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ. գյուղի աե մասում, Սառնաղբյուր գետակի աջ և ձախ ափերին Հ  
2.       ԺԱՅՌԱՊԱՏԿԵՐՆԵՐ Ք.ա. 5-1 հազ. գյուղից 5 կմ հս-ամ, հայ-վրացական սահմանի մոտ Հ  
3.       ՔԱՐԱՆՁԱՎ Ք.ա. 5-1 հազ. գյուղից 7 կմ հվ-ամ Հ ներսում բխում է աղբյուր
  3.1     Ժայռապատկերներ Ք.ա. 5-1 հազ. քարանձավի ներսում, պատերի վրա Հ հիմնականում կենդանիների փորագիծ պատկերներ են

 

5.93 Պուշկինո գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար գյուղից հվ-ամ, գետակի ափին Հ  
  1.1     Եկեղեցի միջնադար   Հ  
    1.1.1   Գերեզմանոց միջնադար   Հ  

 

5.94. Ջիլիզա գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ ԲԱԶՄԱԲԵՐԴ (ԲԱԶԿԵՐՏ, ՉԱԽԿԱ-ԼԱԲԵՐԴ, ՉԸԽԼԱԲԵՐԴ, ՂԱԼԱ-ՂԱԼԱ) 10-12-րդ դդ. գյուղից 2.5-3 կմ հս-ամ Հ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 5-20-րդ դդ. գյուղից 100 մ հվ, գյուղ մտնող մայրուղու ոլորանի աջ կողմում Տ բլրակի վրա
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ 16-18-րդ դդ. գյուղից 3-4 կմ հվ-աե Հ ավերված
  3.1     Գերեզմանոց 16-18-րդ դդ.   Հ  
    3.1.1   Խաչքար 1628 թ.   Հ  
    3.1.2   Տապանաքար 1678 թ. եկեղեցուց 3 մ հվ-աե Հ  
    3.1.3   Տապանաքար 17 դ. եկեղեցուց 7 մ հվ Հ  
  3.2     Եկեղեցի 1711 թ.   Հ  
    3.2.1   Խաչքար 16-17-րդ դդ. եկեղեցու խորանում Հ  
    3.2.2   Խաչքար 17 դ. եկեղեցու խորանում Հ կոտրված
4       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ ԽՈՐԱԿԵՐՏ (ԽՈՌԱԿԵՐՏ) միջնադար գյուղից 4.5 կմ հս-ամ Հ ավերված, տարածքում ֆերմաներ են
  4.1     Գերեզմանոց 10-13-րդ դդ.   Հ  
5       ԴԱՄԲԱՐԱՆ Ք. ա. 2 հազ. գյուղից 3 կմ ամ    
6       ԵԿԵՂԵՑԻ 11-12-րդ դդ. վանքից 35 մ հս-աե Հ  
7       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ   գյուղի աե եզրին Հ  
  7.1     Զանգակատուն 16-17-րդ դդ. գյուղի աե եզրին Հ  
    7.1.1   Խաչքար 17 դ. զանգակատան մեջ Հ արձանագիր
    7.1.2   Տապանաքար 1661 թ. զանգակատնից 10 մ հս-աե Հ  
    7.1.3   Տապանաքար պարոն Խոսրովի 1661 թ. զանգակատնից 10 մ հս-աե Հ  
    7.1.4   Տապանաքար Փարինանի 17 դ. զանգակատնից 10 մ հս-աե Հ  
8       ԽԱՉՔԱՐ 10-13-րդ դդ. գյուղից 2 կմ հվ Հ  
9       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. Խորակերտի վանքից 5 կմ հս Տ հատված
10       ԽԱՉՔԱՐ 13-14-րդ դդ. գյուղից 2 կմ հվ Հ  
11       ԽԱՉՔԱՐ 13-14 դ. գյուղից 2 կմ հվ Հ  
12       ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ԽՈՐԱԿԵՐՏ 12-13-րդ դդ. գյուղից 4 կմ հվ-ամ Հ  
  12.1     Գավիթ 1260-ական թթ. կից է եկեղեցուն ամ-ից Հ կառուցել է Կարնեցի Հովհաննեսի որդի Ստեփանոսը
  12.2     Գերեզմանոց միջնադար հուշարձանախմբի մոտ Հ  
    12.2.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի հվ-աե եզրին Հ ընկած է գետնին
    12.2.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի հվ-աե եզրին Հ ընկած է գետնին
    12.2.3   Խաչքար Բալաբանի և Ելակի 1280 թ. Սբ. Աստվածածին եկեղեցուց 20 մ աե Հ պահպանվել է պատվանդանը
    12.2.4   Տապանաքար 15-16-րդ դդ. վանքից 20 մ հս Հ  
    12.2.5   Տապանաքար ուշ միջնադար եկեղեցուց 10 մ աե Տ հարթ, կոտրված
  12.3     Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին 1252 թ.   Հ գմբեթավոր դահլիճ
  12.4     Եկեղեցի վերակառ. 1701 թ.   Հ  
  12.5     Մատուռ 13 դ.   Հ ավերված
  12.6     Մատուռ 13 դ.   Հ ավերված
  12.7     Շրջապարիսպ     Հ պահպանվել են հետքեր
  12.8     Սեղանատուն 13 դ. եկեղեցու հս-աե կողմում Հ ավերված

 

5. 95. Ջրաշեն գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ 4-3 հազ. գյուղի մեջ, գետակի ձախ ափին Հ նյութերը պահվում են Լոռու երկրագիտական թանգարանում
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղի հվ եզրին Տ  
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար գյուղից ամ, «Արփադարասի» վայրում Հ  
4       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ. գյուղի աե եզրին   նյութերը պահվում են Լոռու երկրագիտական թանգարանում
5       ԵԿԵՂԵՑԻ 1884 թ. գյուղի մեջ Տ  
  5.1     Զանգակատուն 19 դ.   Տ  
6       ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1989 թ. գյուղի մեջ Հ  

 

5.96 Սարալանջ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԵԿԵՂԵՑԻ 18-19-րդ դդ. գյուղի հս-ամ եզրին Տ  
  1.1     Գերեզմանոց 19-20-րդ դդ.   Տ  
2       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1976 թ. գյուղի մեջ Տ  

 

5. 97. Սարահարթ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղի մեջ, կենցաղի տան մոտ Տ  
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղի հս մասում Տ  
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ   գյուղից 6 կմ հս Հ  
4       ԵԿԵՂԵՑԻ 1884 թ. գյուղի մեջ Տ  
  4.1     Զանգակատուն 19 դ. կից է եկեղեցուն հվ-ից Տ  
5       ԵԿԵՂԵՑԻ 18-19-րդ դդ. գյուղի մեջ Տ  
6       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1949 թ. գյուղի մեջ Հ  
7       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1975 թ. գյուղի մեջ Հ  
8       ՍՐԲԱՏԵՂԻ 19 դ. գյուղի մեջ Տ  

 

5. 98. Սարամեջ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 2,5 կմ հս Հ  
2       ԵԿԵՂԵՑԻ 19 դ. գյուղի մեջ Տ  
  2.1     Գերեզմանոց 19-20-րդ դդ.   Տ  
3       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ   Սպիտակ տանող ճանապարհի աջ կողմում, «Դալլաք դաղ» վայրում    

 

5.99.1 Գետավան գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 2,5-3 կմ հվ-աե Հ  
2 2.1     Դամբարանադաշտ Ք. ա. 2-1 հազ.   Հ  
3       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 1 կմ աե Հ  
4       ՔԱՂԱՔԱՏԵՂԻ «ՏԱՇԻՐ» («ԲԱԴԱՆ») 10-11-րդ դդ. գյուղից 3 կմ հվ-աե, Տաշիր հարթավայրի աե եզրին, Տաշիր գետի աջ ափին Հ  

 

5.100 Սարչապետ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՄՐՈՑ 17 դ. գյուղի հս կողմում, Լոք լեռան գագաթին Հ  
2       ԵԿԵՂԵՑԻ 1913 թ. գյուղի մեջ Տ  
  2.1     Գերեզմանոց 13-20-րդ դդ. եկեղեցուց հս Հ  
    2.1.1   Խաչքար 13 դ.   Հ  

 

5.101 Սվերդլով գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՄՐՈՑ «ԲԵՐԴԻ ԴՈՇ» Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 1 կմ հս-աե, «Բերդի դոշ» սարի գագաթին Հ ավերված
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 15-19-րդ դդ. գյուղի մեջ, դպրոցից աե Հ  
  2.1     Մատուռ 5-7-րդ դդ.   Հ ավերված
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 5-19-րդ դդ. գյուղից ամ Հ բլրի լանջին
4       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ միջնադար գյուղի հարավային մասում Հ  
5       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԴՈՐԲԱՆԴ» 6-19-րդ դդ. գյուղից մոտ 3 կմ հս-աե Հ ավերված
  5.1     Գերեզմանոց 6-19-րդ դդ. եկեղեցուց ամ Հ  
  5.2     Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին (Դորբանդավանք) 6 դ.   Հ  
6       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա.2-1 հազ.   Հ  
7       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԳԵՎՈՐԳ 6 դ. գյուղի հս եզրին, բարձունքի վրա Հ արտաքին սրահով միանավ եկեղեցին վերանորոգ. 19 դ.
  7.1     Գերեզմանոց 13-19-րդ դդ. եկեղեցու շուրջը Հ  
  7.2     Եկեղեցի 12-13-րդ դդ. գյուղի մեջ, Սբ. Գևորգ եկեղեցուց հս Հ միանավ, կիսավեր
  7.3     Զանգակատուն 19 դ. եկեղեցու հվ պատին կից Հ  
8       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ՍԱՐԳԻՍ 12-13-րդ դդ. գյուղից 1 կմ հս-աե, բարձունքի վրա Հ կիսավեր
9       ՁԻԹՀԱՆ 19 դ.   Տ  

 

5.102 Վահագնաձոր գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԱՄՐՈՑ «ՍԻՍԻ ԲԵՐԴ» ուշ միջնադար Լոռի հանգստյան տնից 7 կմ հվ-աե, բարձր քառաժայռի կատարին Հ  
  1.1     Խաչքար     Հ  

 

5.103. Վահագնի գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ Ք.ա. 2-1 հազ. Հագնի հանդամասից 700 մ հս Հ Քյոր-Օղլու յալ վայրում
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-19-րդ դդ. գյուղի հս եզրին Հ Օհանյանների թաղում
  2.1     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ ստորին հատվածը
  2.2     Խաչքար 14-15-րդ դդ.   Հ ստորին մասը
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ «ՎԱՐԴՈՒՄՅԱՆՆԵՐԻ» 15-19-րդ դդ. գյուղի կենտր. մասում Հ ավերված
  3.2     Խաչքար 15-րդ դդ.   Հ հենած է քարե ցանկապատին
4       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար Զամառլուի ձորում Հ ավերված
5       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ  13-19-րդ դդ. գյուղից 4 կմ հս-ամ, «Կալատեղեր» վայրում Հ ավերված
6       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԿԱՏԱՏ» 12-19-րդ դդ. Ձորագյուղ տանող ճանապարհին Հ ավերված
  6.1     Գերեզմանոց 12-19-րդ դդ. գյուղատեղիից հվ Հ  
    6.1.1   Մատուռ միջնադար Անտառամուտ գետակի աջ ափին Հ  
      6.1.1.1 Խաչքար 15-16-րդ դդ.   Հ  
7       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՀԱԳՆԻ»   գյուղից Կուրթան տանող ճանապարհի եզրին Հ ավերված
  7.1     Եկեղեցի 12-13-րդ դդ. «Հագնու հողեր» վայրում Հ  
    7.1   Գերեզմանոց 12-17-րդ դդ.   Հ  
8       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՎԻՐՈՒ ՀԱԳՆԻ» միջնադար գյուղից ամ Հ ավերված
  8.1     Գերեզմանոց   գյուղատեղում Հ ավերված
9       ԵԿԵՂԵՑԻ 5-6-րդ դդ. գյուղից 3 կմ հս-ամ, Վահագնի-Անտառամուտ ճանապարհից 200 մ աջ Հ վարելահողերում, ավերված
  9.1     Գերեզմանոց 12-13-րդ դդ. եկեղեցու շուրջ Հ կիսավեր
10       ԵԿԵՂԵՑԻ 12-13-րդ դդ. գյուղից 2 կմ հս-ամ, «Վերու Հագնի» վայրի «Ղամշկուտ» հանդամասում, Անտառամուտ գետակի ձախ ափին Հ  
  10.1     Գերազմանոց 12-13-րդ դդ. եկեղեցու հվ կողմում Հ ավերված
    10.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
    10.1.2   Խաչքար 13 դ.   Հ պահպանվել է պատվանդանը
    10.1.3   Խաչքար 14-15-րդ դդ.   Հ պահպանվել է պատվանդանը
    10.1.4   Տապանաքար 16-17-րդ դդ.   Տ մարդու հարթաքանդակով
    10.1.5   Տապանաքար 16-17-րդ դդ.   Տ մարդու հարթաքանդակով
11       ԵԿԵՂԵՑԻ 19 դ. գյուղի կենտրոնում, ակումբի մոտ Հ  
  11.1     Գերեզմանոց 18-19-րդ դդ. եկեղեցու շրջակայքում Հ  
    11.1.1   Խաչքար 15-17-րդ դդ.   Հ  
    11.1.2   Տապանաքար 19 դ.   Տ  
  11.2     Զանգակատուն 19 դ. կից է եկեղեցուն հվ-ամ-ից Հ  
  11.3     Խաչքար 10-11-րդ դդ. ագուցված է բեմի ճակատին Հ  
  11.4     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է մկրտարանին խորշի պատին Հ վերնամաս
  11.5     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու հվ պատին, մուտքից վեր Հ  
  11.6     Խաչքար 17-18-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու մուտքից վերև Տ  
12       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղի հվ-ամ, Վանաձոր-Ալավերդի ճանապարհի մոտ Հ բլրալանջի քարերի մեջ, վերին կեսը
13       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղից 1 կմ հս, Վահագնի-Անտառամուտ ճանապարհից ձախ Հ  
14       ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1974 թ. գյուղի կենտրոնում, բարձունքի վրա Տ  
15       ՄԱՏՈՒՌ 5-7-րդ դդ. գյուղից 2 կմ հս, «Ներքին Հագնի» վայրում Հ ավերված
  15.1     Խաչքար 9-10-րդ դդ. մատուռի հվ պատի մոտ Հ երկատված
  15.2     Խաչքար 9-10-րդ դդ. նախորդի մոտ Հ  
  15.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ. նախորդի մոտ Հ  
  15.4     Խաչքար 13-14-րդ դդ. նախորդի մոտ Հ  

 

5.104. Վարդաբլուր գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ 10-11-րդ դդ. գյուղից 3 կմ հվ Հ կիսավեր, պատկանել է Կյուրիկյաններին
  1.1     Եկեղեցի Սբ. Սարգիս 1071 թ. Սբ. Սարգիս սարի գագաթի կենտրոնական մասում Հ  
  1.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ. Կյուրիկյանների ամրոցից հվ Հ  
  1.3     Շինություն 1050 թ. Կյուրիկյան ամրոցի տարածքում, Սբ. Սարգիս եկեղեցուց 100 մ ամ Հ հավանաբար սեղանատուն Է
2       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-19-րդ դդ. գյուղի հվ լանջին Հ  
  2.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ վերնամաս, հենած է պատվանդանին
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19 դ. գյուղի հվ եզրին Տ  
4       ԵԿԵՂԵՑԻ 6-7-րդ դդ. գյուղից 3 կմ հս, Ձորագետի կիրճի եզրին Հ ավերված
  4.1     Գերեզմանոց 12-13-րդ դդ. եկեղեցու մոտ Հ  
    4.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի հվ մասում Հ  
    4.1.1   Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցի հվ-աե մասում Հ  
5       ԵԿԵՂԵՑԻ 5-6-րդ դդ. Ջգրաշենից 1 կմ հվ Հ ավերված
  5.1     Գերեզմանոց 12-13-րդ դդ. եկեղեցու շուրջ Հ  
6       ԵԿԵՂԵՑԻ 10 դ. Գետավան տանող խճուղու ձախ եզրին Հ  
7       ԵԿԵՂԵՑԻ 12-13-րդ դդ. գյուղից 1.5 կմ հս, Ձորագետի աջ ափին Հ  
8       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ 1876 թ. գյուղի մեջ Հ վերականգ. 19 դ.
  8.1     Գերեզմանոց 9-13-րդ դդ. եկեղեցու շրջակայքում Հ  
    8.1.1   Խաչքար 9 դ.   Հ  
    8.1.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
    8.1.3   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
    8.1.4   Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի ամ մասում Հ  
    8.1.5   Խաչքար 12-13-րդ դդ. գերեզմանոցի կենտրոնում Հ  
    8.1.6   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
    8.1.7   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
    8.1.8   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ հենած է գերեզմանոցը եզերող քարե ցանկապատին
    8.1.9   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ ընկած է գետնին, վերին եզրը կոտրված
    8.1.10   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ ընկած է գետնին
    8.1.11   Խաչքար 1234 թ.   Հ պատվանդանի վրա
    8.1.12   Խաչքար 13 դ. գերեզմանոցի աե մասում Հ վերնամասը կոտրված
    8.1.13   Խաչքար 13 դ.   Հ ընկած է գետնին
    8.1.14   Խաչքար 13 դ.  եկեղեցու աե կողմում Հ վերնամաս
    8.1.15   Խաչքար 1198 թ. եկեղեցու հվ կողմում Հ արձանագիր, պատվանդանի վրա
    8.1.16   Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցուց հվ Հ պատվանդանի վրա
  8.2     Խաչքար 12 դ. եկեղեցու ամ պատի մեջ Հ  
  8.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու հվ պատի մեջ Հ աջից առաջինն է
  8.4     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու հվ պատի մեջ Հ աջից երկրորդն է
  8.5     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու հս պատի մեջ Հ աջից չորրորդն է
  8.6     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու պատի մեջ Հ  
  8.7     Խաչքար 13 դ. ագուցված է եկեղեցու հվ պատի մեջ Հ  
  8.8     Խաչքար 13 դ. ագուցված է եկեղեցու հս պատի մեջ, մուտքի վերևում Հ  
9       ԵԿԵՂԵՑԻ «ՋԳՐԱՇԵՆ» 5-6-րդ դդ. գյուղից 3 կմ հս, Ձորագետի վտակի ափին Հ բարձրադիր հարթակի վրա, ծածկը քանդված
  9.1     Գերեզմանոց 12-13-րդ դդ. եկեղեցու շուրջ Հ  
    9.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
10       ԽԱՉՔԱՐ 12 դ. գյուղի մեջ Հ Պ. Թումանյանի հողամասում, պատվանդանի վրա
11       ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1978 թ. գյուղի կենտրոնում Տ  
  11.1     Խաչքար   հուշակոթողի տարածքում Հ հատված
  11.2     Խաչքար երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին   հուշակոթողի տարածքում Հ  
12       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ 1966 թ. գյուղի կենտրոնում Տ  
13       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ ՍՏԱԼԻՆՅԱՆ ԲՌՆՈՒԹՅԱՆ ԶՈՀԵՐԻՆ 1987 թ. գյուղից 500 մ հվ-աե Տ  
14       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ԽԱՉ 12 դ. գյուղի հվ կողմում, գետի աջ ափին, բարձրունքի վրա Հ  
  14.1     Գերեզմանոց 12-13-րդ դդ. գյուղի կենտրոնում, եկեղեցու շուրջ Հ  
    14.1.1   Խաչքար 1198 թ. մատուռի մոտ Հ  
    14.1.2   Խաչքար 1234 թ. մատուռի մոտ Հ  
    14.1.3   Խաչքար 13 դ. մատուռի մոտ Հ  
    14.1.4   Խաչքար 13 դ. մատուռի մոտ Հ  
    14.1.5   Խաչքար 13 դ. մատուռի մոտ Հ  
15       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ՍԱՐԳԻՍ 12 դ. գյուղից աե Հ սարի թեք լանջին, վերանորոգ. 1828 թ.
  15.1     Գերեզմանոց 12-18 դ. մառուռի հվ-ամ մասում Հ  
    15.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռի հվ մասում Հ  
    15.1.2   Խաչքար 13 դ. մատուռի հվ մասում Հ հատված
    15.1.3   Խաչքար 13 դ. մատուռի ամ մասում Հ հատված
  15.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է մատուռի ամ պատի մեջ Հ  
16       ՔԱՐԱՅՐ-ԿԱՑԱՐԱՆ 12-13-րդ դդ.   Հ  

 

5.105 Ուռուտ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԱՊԱՅԼՈՒ» 10-14-րդ դդ. գյուղից 3 կմ ամ, «Խաչի ուս» հանդամասում   ավերված
2       ԵԿԵՂԵՑԻ ՍԲ. ԱՄԵՆԱՓՐԿԻՉ 11 դ. գյուղի մեջ Հ եռանավ
  2.1     Գերեզմանոց 12-20-րդ դդ. եկեղեցու շրջակայքում Հ  
3       ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1978 թ. գյուղի մեջ Տ  
4       ՄԱՏՈՒՌ 13 դ. գյուղից 2 կմ հվ-աե Հ բլրի վրա
  4.1     Գերեզմանոց   մատուռի շրջակայքում Հ  
  4.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռի խորանում Տ  
  4.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռի խորանում Տ  
  4.4     Խաչքար 12-13-րդ դդ. մատուռի խորանում Հ  
  4.5     Խաչքար 13 դ. ագուցված է մատուռի հս ճակատին Հ  
  4.6     Խաչքար 15 դ. ագուցված է մատուռի հվ ճակատին Հ հատված

 

5.106. ՈՒրասար գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ-ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղից 1 կմ հս-աե Հ  
  1.1     Դամբարանադաշտ Ք. ա. 2-1 հազ. բնակատեղիի շուրջ    
2       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք. ա. 3-1 հազ. Ստեփանավան-Ուրասար ճանապարհի աջ կողմում, Սև գետի աջ ափին    
  2.1     Դամբարանադաշտ Ք. ա. 3-1 հազ. Ստեփանավան-Ուրասար ճանապարհի երկու կողմում, գյուղի աե եզրին Հ  
3       ԵԿԵՂԵՑԻ 19 դ. վերջ-20 դ. սկիզբ գյուղի մեջ Տ  
4       ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1974 թ. գյուղի մեջ Տ  
5       ՋՐԱՂԱՑ 19 դ. գյուղի աե մասում, Սև գետի ձախ ափին   ավերված

 

5.107. Փամբակ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ «ՂԱՅԼՈՒՍ»   գյուղից 5 կմ ամ Հ  
2       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք. ա. 3-2 հազ. գյուղից 1 կմ աե, մայրուղուց Քարաբերդ տանող ճանապարհի ձախ և աջ եզրին Հ բացվել է ճանապարհա-շինարարական աշխատանքների ժամանակ
3       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ «ԳՅՈՌԵՐԻ ԹՈՒՄԲ» Ք. ա. 2 հազ. գյուղից 0.5 կմ հս-ամ Հ  
  3.1     Դամբարանադաշտ Ք. ա. 1 հազ.   Հ  
4       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-18-րդ դդ. գյուղի հս-աե կողմում, Թընթողլի վայրում Հ անտառի մեջ
  4.1     Մատուռ 12-13-րդ դդ.   Հ  
5       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ «ՄԱՄԽՈՒՏ ԹՈՒՄԲ» 12-15-րդ դդ. գյուղից 2 կմ հվ-աե, Փամբակ գետի աջ ափին Հ անտառապատ վայրում, ավերված
  5.1     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ տեղահանված, ստորին և վերին եզրերը կոտրված
  5.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ խաչքարի ստորին հատվածի 4 բեկոր
  5.3     Խաչքար 15 դ.   Տ պարզ հորինվածքով
6       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԲՆՁՈՐ» Ք.ա. 2-1 հազ. գյուղից 3 կմ հվ-աե, Բնձոր վտակի աջ և ձախ ափին, Փամբակ կայարանի դիմաց   անտառում, գտածոները պահվում են Լոռու երկրագիտական թանգարանում
  6.1     Գերեզմանոց «Մոշուտ տախտ» միջնադար «Սվյազի տափ» վայրում Հ  
7       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ԽԱՉԻ ԹՈՒՄԲ» («ԽԱՉԻ ԹԱԼԱ»)   գյուղից 0.5 կմ հվ-աե, Փամբակ գետի աջ ափին, ճանապարհի մոտ Հ  
  7.1     Գերեզմանոց «Խաչի թումբ» 12-15-րդ դդ.   Հ ավերված, տարածքում պահպանվել են դամբարանադաշտի մնացորդներ
    7.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ վերին կեսը
    7.1.2   Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ երկատված, մասերը դրված են կողք կողքի
    7.1.3   Խաչքար 15 դ.   Հ պարզ հորինվածքով
  7.2     Խաչքար 13 դ.   Հ վերնամաս
  7.3     Խաչքար 13 դ. գետակի ձախ ափին Հ տեղահանված
8       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ.   Հ  
9       ԽԱՉՔԱՐ 12-13-րդ դդ. գյուղից 1 կմ հս, «Խաչի յալ» բլրի վրա Հ ուխտավայրում

 

5.107.1 Փամբակ կայարանին կից գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ՀՈՒՇԱԿՈԹՈՂ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1980 թ. գյուղի հվ-ամ եզրին Տ  

 

5.108 Քարաբերդ գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղի հս-ամ եզրին, գերեզմանոցի տարածքում Հ ավերվում է ժամանակակից թաղումների և բնակելի տների կառուցման պատճառով
2       ԵԿԵՂԵՑԻ 19 դ. գյուղի հս-ամ եզրին Հ կիսագետնափոր
  2.1     Գերեզմանոց 19-20-րդ դդ. եկեղեցու շուրջը Հ լեռնալանջին
    2.1.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցու մոտ Հ մի քարի հենած
3       ԽԱՉՔԱՐ 9-10-րդ դդ. գյուղից հս եզրին Հ բլրի վրա

 

5.109. Քարաձոր գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 19-20-րդ դդ. գյուղի հս մասում Հ  
2       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՋՐԱՄԻՋԻ ԽԱՐԱԲԱ» 15-18-րդ դդ. գյուղից 7 կմ հս Հ  
3       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՍԶԻ ԾԱՌԻ ԽԱՐԱԲԱ» 15-18-րդ դդ. գյուղից 1,5 կմ հս Հ  
4       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՍՈՒՍԱՄԲԱՐԻ ԽԱՐԱԲԱ» 10-15-րդ դդ. գյուղից 4 կմ հս Հ  
5       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ. գյուղից 2 կմ հս Հ  
6       ԵԿԵՂԵՑԻ 1877 թ. գյուղի մեջ Հ  
  6.1     Գերեզմանոց 19 դ. եկեղեցու շուրջը Տ  

 

5.110 Քարինջ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ  Ք. ա. 2 հազ. գյուղից 3 կմ ամ, կիրճից հս-ամ և հվ Հ սարահարթի վրա
2       ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ  Ք. ա. 2-1 հազ.  Մարցագետի հովտից Դսեղ տանող հին ճանապարհին Հ  
3       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-13-րդ դդ. գյուղի հս-աե եզրին Հ  
  3.1     Եկեղեցի Սբ. Սարգիս 5-7-րդ դդ.   Հ կառուցել են Մարտիրոսն ու Սարգիսը
    3.1.1   Խաչքար 10-11-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու մկրտարանի ամ պատին Հ  
    3.1.2   Խաչքար 11-12-րդ դդ. հենած է եկեղեցու հս պատին Հ  
    3.1.3   Խաչքար 12 դ. եկեղեցու մեջ Հ  
    3.1.4   Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցու խորանում, ագուցված պատի շարվածքում Հ  
    3.1.5   Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու մկրտարանի պատին Հ  
    3.1.6   Խաչքար 13 դ. հենած է եկեղեցու բեմի ճակատին Հ ստորին եզրը կոտրված
                 
    3.1.7   Խաչքար 15 դ. եկեղեցու մեջ Հ ստորին մասն ագուցված է խո-րանի աջ կողմում, վերինը`
  3.2     Խաչքար 11-12-րդ դդ. եկեղեցուց աե Հ պատվանդանի վրա
4       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-14-րդ դդ. գյուղից 3 կմ հվ-ամ, Չաթին լեռան գագաթին Հ  
5       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-14-րդ դդ. գյուղից 3 կմ հս Հ ձորի մեջ
6       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-15-րդ դդ. գյուղից 4 կմ հս Հ ձորի մեջ
  6.1     Խաչքար 11 դ.   Հ  
  6.2     Խաչքար 13-14-րդ դդ.   Հ  
7       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 10-15-րդ դդ. գյուղից 3 կմ ամ Հ ամրոցի տարածքում
8       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 12-18-րդ դդ. գյուղի քարհանքից 0.5 կմ հս-աե Հ  
  8.1     Խաչքար 1185 թ.   Հ  
  8.2     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  8.3     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  8.4     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  8.5     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ ընկած է գետնին
  8.6     Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
  8.7     Խաչքար 13 դ.   Հ ընկած է գետնին
  8.8     Խաչքար 14-15-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
9       ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ 11-20-րդ դդ. գյուղի մեջ Հ բլրի վրա
  9.1     Խաչքար 11-12-րդ դդ.   Հ ընկած է գետնին
  9.2     Խաչքար 11-12-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
10       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ 10-19-րդ դդ. գյուղից 2 կմ աե, Մարց գետի ձախ ափին Հ ավերված
11       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԲԼՈՒՐ-ՆԵՐ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղի հս կողմում, Սբ. Սարգիս եկեղեցուց հս Հ տարածքում առկա են միջնադարյան թաղումներ
12       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք. ա. 2-1 հազ. գյուղ տանող ճանապարհի աջ կողմում, «Կոստանդի հողեր» վայրում Հ  
13       ԵԿԵՂԵՑԻ 1850-60- ական թթ. գյուղի կենտրոնում Հ  
  13.1     Խաչքար 11 դ. ագուցված է եկեղեցու հս ավանդատան խորշում Հ  
  13.2     Խաչքար 11-12-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու բեմի ճակատին Հ  
  13.3     Խաչքար 13 դ. ագուցված է եկեղեցու բեմի ճակատին Հ  
  13.4     Խաչքար 13-14-րդ դդ. ագուցված է եկեղեցու բեմի ճակատին Հ  
  13.5     Խաչքար 15 դ. ագուցված է եկեղեցու բեմի ճակատին Հ  
14       ԻՋԵՎԱՆԱՏՈՒՆ 10-13-րդ դդ. Մարցագետի ձախ` բարձրադիր ափին Հ ավերված
15       ԽԱՉՔԱՐ 10-11-րդ դդ. գյուղից 1 կմ հս-աե, քարհանք տանող ճանապարհին Հ ընկած է գետնին
16       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղից 4 կմ աե Հ ընկած է գետնին
17       ԿԱՄՈՒՐՋ 17-18-րդ դդ. գլխավոր մայրուղուց Քարինջ թեքվող ճանապարհից աջ, Մարց գետի վրա Հ ավերված, պահպանվել են խելերը
18       ՋՐԱՂԱՑ 10-15-րդ դդ. Մարց գետի ձախ ափին Հ ավերված, պահպանվել են հիմնապատերը
19       ՋՐԱՂԱՑ 18-20-րդ դդ. Մարց գետի ձախ ափին Տ կիսավեր
20       ՋՐԱՂԱՑ «ՅՈԹ ՔԱՐ» 18-20-րդ դդ. Դսեղ տանող հին ճա-նապարհին, կամրջի ավերակների մոտ Տ կիսավեր

 

5.112 Օձուն գյուղ

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար   Հ  
2       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ միջնադար   Հ  
3       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ.   Հ  
4       ԴԱՄԲԱՐԱՆԱԴԱՇՏ Ք.ա. 2-1 հազ.   Հ  
5       ԵԿԵՂԵՑԻ (ՕՁՈՒՆԻ ՏԱՃԱՐ, ՍԲ. ՀՈՎ-ՀԱՆՆԵՍ ԵԿԵՂԵՑԻ, ԽԱՉԳՈՒՆԴ ՎԱՆՔ) 6 դ. գյուղի մեջ Հ գմբեթավոր, եռանավ սրահ, 19 դ. վերջին տանիքի աե մասում ավելացվել են զույգ զանգաշտարակներ
  5.1     Գերեզմանոց 5-19-րդ դդ. եկեղեցու շուրջը Հ  
    5.1.1   Կոթող-մահարձան 5-6-րդ դդ. եկեղեցուց հս-աե Հ երկու պատկերա-քանդակ մենասյուներով
    5.1.2   Խաչքար 10-11-րդ դդ. հենած է եկեղեցու աե պատին Հ  
    5.1.3   Խաչքար 1158 թ. եկեղեցու հվ կողմում Հ  
    5.1.4   Խաչքար 12-13-րդ դդ. ագուցված է շրջա-պարսպի մուտքից ձախ՝ ներքուստ Հ  
    5.1.5   Խաչքար 1205 թ. եկեղեցու հվ կողմում Հ  
    5.1.6   Խաչքար Խաչգունդ քահանայի 1216 թ. եկեղեցու աե կողմում Հ պատվանդանի վրա
    5.1.7   Խաչքար Հուկսենի 1235 թ. եկեղեցու աե կողմում Հ  
    5.1.8   Խաչքար Վարդի 1235 թ. եկեղեցու աե կողմում Հ պատվանդանի վրա
    5.1.9   Խաչքար Աստվածատուրի 1244 թ. եկեղեցուց հվ Հ պատվանդանի վրա
    5.1.10   Խաչքար Պետրոսի 1244 թ. եկեղեցու ամ մասում Հ  
    5.1.11   Խաչքար 1266 թ. եկեղեցուց 15 մ հվ Հ  
    5.1.12   Խաչքար 13 դ. եկեղեցու ամ մասում Հ պատվանդանի վրա, արձանագիր
    5.1.13   Խաչքար 13-14-րդ դդ. ագուցված է աե պարսպապատի մեջ Հ  
    5.1.14   Խաչքար 13-14-րդ դդ. հենած է պատին՝ եկեղեցու ամ մուտքի մոտ Հ  
    5.1.15   Խաչքար 13-14-րդ դդ. եկեղեցու հվ կողմում Հ  
    5.1.16   Խաչքար 13-14-րդ դդ. եկեղեցու աե կողմում Հ  
    5.1.17   Խաչքար 13-14-րդ դդ. եկեղեցու հվ կողմում Հ  
    5.1.18   Տապանաքար Սիմէօն եպիսկոպոսի 1801 թ. եկեղեցու բակում Հ  
    5.1.19   Տապանաքար Վարդան արքեպիսկոպոսի 1897 թ. եկեղեցու հս պատի տակ Հ  
  5.2     Խաչքար 15-16-րդ դդ. հենած է բեմին՝ ձախ կողմում Հ հատված
  5.3     Պարիսպ միջնադար   Հ եկեղեցու բակը շրջափակվել է ուշ շրջանում
    5.3.1   Խաչքար Սարգսի 1228 թ. ագուցված է պարսպի մեջ Հ  
    5.3.2   Խաչքար Մարանի 16 դ. ագուցված է պարսպի մեջ Հ  
  5.4     Սրահ   հպված է եկեղեցուն հս, ամ և հվ կողմերից Հ արտաքին սրահ
6       ԵԿԵՂԵՑԻ ԾԻՐԱՆԱՎՈՐ- ԾԱՂԿԱՎԱՆՔ 5 դ. գյուղի աե մասում, Դեբեդի ձորեզրին Հ  միանավ սրահ, պահպանվել են հս և աե պատերը
  6.1     Գերեզմանոց 18-19-րդ դդ. եկեղեցու հս, աե և ամ կողմերում Հ  
    6.1.1   Խաչքար Սորիկի, կազմող` Թուման 1576 թ.   Հ  
    6.1.2   Տապանաքար Մանուել քահանայի 1521 թ.   Հ  
  6.2     Սյունասրահ 5 դ. կից է եկեղեցուն հս-ից Հ 12-13-րդ դդ. աե բաց խորանը հիմնովին վերակառուցվել է և վերածվել եկեղեցու
7       ԽԱՉՔԱՐ ԳՈՒՆԴԵԽԻ 1228 թ. գյուղամիջի աղբյուրի մոտ Հ  
8       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ 1960 թ. գյուղի մեջ Տ  
9       ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1970 թ. գյուղից 1.5 կմ աե Տ  
10       ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՀՈՌՈՄԱՅՐԻ ՍԲ ՆՇԱՆ` ՍՏՈՐԻՆ ՀՈՒ-ՇԱՐՁԱՆԱԽՈՒՄԲ 10-13-րդ դդ. գյուղից 1.5 կմ հվ-աե, Օձուն-Այգեհատ ճանապարհից ոչ հեռու, Դեբեդի ձախափնյա ձորալանջին Հ ավանդությունը վանքի հիմնադրումը վերագրում է հույն Վասիլ իշխանին (8 դ.)
  10.1     Գերեզմանոց 9-17-րդ դդ. համալիրի շուրջը Հ  
    10.1.1   Խաչքար Տերունական 1201 թ. զանգակատնից հս Հ  
    10.1.2   Խաչքար 15 դ.   Հ  
  10.2     Եկեղեցի 12 դ. կեսեր   Հ կառույցներից կենտրոնականը
  10.3     Եկեղեցի-մատուռ 1201 թ. կից է կենտր. եկեղեցուն հվ-ից Հ փոքր չափերի համար կոչվել է նաև մատուռ
  10.4     Եկեղեցի-զանգակատուն Սբ. Նշան 1187 թ. կից է կենտր. եկեղեցուն հս-ից Հ զանգաշտարակը ավելացվել է 1290 թ.
    10.4.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ  
    10.4.2   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    10.4.3   Խաչքար Վագե եպիսկոպոսի 13 դ. զանգակատանը կից փայտե սրահում Հ  
    10.4.4   Խաչքար «Տերունական» 13 դ. Սբ. Նշանի տարածքում Հ կանգնեցրել է Առաքելը
    10.4.5   Խաչքար Վարդան եպիսկոպոսի 15-16-րդ դդ. զանգակատանը կից փայտե սրահում Հ  
  10.5     Ժամատուն Սբ. Աստվածածին 1321 թ. Սբ. Նշան եկեղեցուց 25 մ հս Հ կառուցել է Իգնատիոս վարդապետը
    10.5.1   Խաչքար 1321 թ. ագուցված է Սբ. Աստվածածնի բեմի կամարի ձախ մասում Հ կանգնեցրել է Մխիթարը
  10.6     Կացարաններ   համալիրի հս կողմում Հ  
  10.7     Մատուռ 7-10-րդ դդ. հիմնական հուշարձանախմբից 200 մ աե Հ ձորում, վիմափոր
  10.8     Մատուռ 13-14 դդ հիմնական հուշարձանախմբից 150 մ հս Հ վիմափոր
  10.9     Քարայր   Սբ. Նշան եկեղեցու ամ պատին կից Հ  
11       ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ ՀՈՌՈՄԱՅՐԻ ՍԲ ՆՇԱՆ` ՎԵՐԻՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆԱԽՈՒՄԲ   գյուղից 1.5 կմ հվ-աե, Օձուն-Այգեհատ ճանապարհից ձախ, Դեբեդի ձորի եզրին Հ  
  11.1     Գավիթ 13 դ. կեսեր երկու եկեղեցիների մեջտեղում Հ  
    11.1.1   Խաչքար 12 դ.. հենած է աե պատին Հ  
    11.1.2   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    11.1.3   Խաչքար 13 դ.   Հ  
    11.1.4   Խաչքար 1552 թ. հենած է աե պատին Հ  
  11.2     Գերեզմանոց միջնադար համալիրի ամ մասում Հ կան նաև ուշ ժամանակաշրջանի տապանաքարեր
    11.2.1   Խաչքար 11-րդ դդ.   Հ  
    11.2.2   Խաչքար 11-12-րդ դդ..   Հ  
    11.2.3   Խաչքար 15-16-րդ դդ.   Հ պատվանդանի վրա
    11.2.4   Խաչքար 1639 թ.   Հ  
  11.3     Եկեղեցի 1206 թ. հուշարձանախմբի հվ կողմում Հ կառուցել է վանքի վանահայր Սամվելը, ճարտ.՝ Գրիգոր քարգործ
  11.4     Եկեղեցի 13 դ. կեսեր հուշարձանախմբի հս կողմում Հ  

 

5.112.1 Ամոջ գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԵԿԵՂԵՑԻ 17 դ. գյուղում Հ  
  1.1     Գերեզմանոց 15-20-րդ դդ. եկեղեցու շուրջ Հ  
  1.2     Խաչքար 15 դ. եկեղեցում Հ  
2       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղից հս-աե Հ  
3       ԽԱՉՔԱՐ 13 դ. գյուղից հվ-աե Հ  
4       ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏՈՒՄ ԶՈՀՎԱԾՆԵՐԻՆ 1946 թ. գյուղի կենտրոնում Տ  
5       ՄԱՏՈՒՌ ՍԲ. ՀԱԿՈԲ 13 դ. գյուղից 2 կմ հս Հ  
  5.1     Գերեզմանոց 12-13-րդ դդ. մատուռի մոտ Հ  

 

5.113 Ֆիոլետովո գյուղ

 

1 2 3 4 5 6 7 8 9
1       ԱՄՐՈՑ-ԲՆԱԿԱՏԵՂԻ Ք. ա. 4-3 հազ. գյուղի աե եզրին, Դիլիջան տանող ճանապարհից աջ, երկաթուղու մոտ Հ  
  1.1     Շինություն Ք. ա. 4-3 հազ. բլրի գագաթի վրա Հ պահպանվել են պատերի հիմքերը
2       ԳՅՈՒՂԱՏԵՂԻ «ՇԱՎՐՈՒՂ» 4-19-րդ դդ. գյուղից 1 կմ աե, Դիլիջան տանող ճանապարհից 300 մ ձախ Հ ավերված է, զառիթափ լանջին
  2.1     Գերեզմանոց 4-19-րդ դդ. եկեղեցուց աե և ամ Հ ավերված է
    2.1.1   Թևավոր խաչ 13 դ. եկեղեցու մոտ Հ արձանագիր
    2.1.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցու մոտ Հ վերնամաս
    2.1.3   Խաչքար 14-15-րդ դդ. եկեղեցուց հվ Տ  
    2.1.4   Խաչքար 14-15-րդ դդ. եկեղեցու մոտ Հ վերին կեսը
    2.1.5   Խաչքար 15-16-րդ դդ. եկեղեցու մոտ Հ ստորին ձախ անկյունը կոտրված
    2.1.6    Խաչքար 15-16-րդ դդ. եկեղեցու մոտ Հ վերնամաս
  2.2     Եկեղեցի Սբ. Սահակ 4-6-րդ դդ. բլրի բարձրադիր մասում, գերեզմանոցի տարածքում Հ ավերված է, նշմարվում են հիմքերը
    2.2.1   Խաչքար 12-13-րդ դդ. եկեղեցու աե պատի մոտ Հ երկատված
    2.2.2   Խաչքար 12-13-րդ դդ.   Հ վերին աջ անկյունը կոտրված
    2.2.3   Խաչքար 13 դ. եկեղեցու հվ պատի մոտ Հ ստորին հատվածը
    2.2.4   Խաչքար 13 -14-րդ դդ. եկեղեցու աե պատի մոտ Հ  
    2.2.5   Խաչքար 13-14-րդ դդ. եկեղեցու աե պատի մոտ Հ ստորին կեսը
    2.2.6   Խաչքար 14-15-րդ դդ. եկեղեցու հվ պատի մոտ Տ վերնամաս

 

Հայաստանի Հանրապետության պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների Լոռու մարզի պետական ցուցակը ներառում է 3045 հուշարձան` 1050 պահպանական միավորով:

 
Հայաստանի Հանրապետության
կառավարության աշխատակազմի
ղեկավար-նախարար     
Մ. Թոփուզյան 

Փոփոխման պատմություն
Փոփոխող ակտ Համապատասխան ինկորպորացիան
15.12.2016, N 1294-Ն 20.12.2016, N 49-Ն
12.04.2007, N 456-Ն 11.05.2007, N 49-Ն
Փոփոխված ակտ
Փոփոխող ակտ Համապատասխան ինկորպորացիան