ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ
|
«15» նոյեմբեր 2024 թ. |
N 349-Ն |
Հ Ր Ա Մ Ա Ն
ԱՆԶՈՒՍՊ ՓՍԽՈՒՄՈՎ ՀՂԻԻ ՎԱՐՄԱՆ ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
Հիմք ընդունելով «Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» օրենքի 2-րդ հոդվածի 1-ին մասի 31-րդ կետը`
Հրամայում եմ`
1. Հաստատել անզուսպ փսխումով հղիի վարման գործելակարգը՝ համաձայն hավելվածի:
2. Սույն հրամանն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:
|
15.11.2024 |
Ա. ԱՎանեսՅԱՆ |
|
Հավելված Առողջապահության նախարարի «15» նոյեմբեր 2024 թվականի N 349-Ն հրամանի |
ԳՈՐԾԵԼԿԱՐԳ
ԱՆԶՈՒՍՊ ՓՍԽՈՒՄՈՎ ՀՂԻԻ ՎԱՐՄԱՆ
1. Նոզոլոգիաների խումբ` ըստ հիվանդությունների և առողջության հետ կապված խնդիրների վիճակագրական 10–րդ վերանայման դասակարգչի․
|
Հ/Հ |
Կոդը |
Անվանում |
|
1) |
Օ21 |
Հղիների անզուսպ փսխում |
|
2) |
Օ21.0 |
Հղիների թեթև և չափավոր փսխում |
|
3) |
Օ21.1 |
Հղիների անզուսպ և ծանր փսխում, նյութափոխանակության խանգարումով |
|
4) |
Օ21.2 |
Հղիների ուշացած փսխում |
|
5) |
Օ21.8 |
Հղիությունը բարդացնող փսխման այլ ձևեր |
|
6) |
Օ21.9 |
Հղիների չճշտված փսխում |
2․ Նոզոլոգիաների խումբը կիրառելի է՝ ըստ սույն հավելվածով սահմանված Ձև 1–ի․
Ձև 1
|
1) |
Տարիքային խումբ (նորածին, երեխա, դեռահաս, մեծահասակ) |
Դեռահաս, մեծահասակ |
|
2) |
Սեռ (արական, իգական) |
Իգական |
|
3) |
Բարդություններ (առանց բարդությունների (ԱԲ), բարդություններով (Բ)) |
առանց բարդությունների (ԱԲ), բարդություններով (Բ) |
|
4) |
Հիվանդության փուլը (նկարագրել) |
Հղիների սրտխառնոց, հղիների փսխում թեթև, միջին, ծանր աստիճան |
|
5) |
Բժշկական օգնության և սպասարկման պայմանները /բժշկական կազմակերպությունից դուրս, արտահիվանդանոցային պայմաններում, ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում, հիվանդանոցային պայմաններում/ |
Բժշկական կազմակերպությունից դուրս, արտահիվանդանոցային պայմաններում, ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում, հիվանդանոցային պայմաններում |
|
6) |
Բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունների մատուցման ձևը /շտապ, անհետաձգելի, պլանային/ |
Շտապ, անհետաձգելի |
|
7) |
Կիրառման շրջանակը (նշել մասնագետների շրջանակը) |
Մանկաբարձ-գինեկոլոգ, ռադիոլոգ, գաստրոէնտերելոգ, էնդոկրինոլոգ, նայարդաբան, անեսթեզիոլոգ-ռեանիմատոլոգ |
|
8) |
Գանգատներ |
Սրտխառնոց, փսխում, անզուսպ փսխում, ընդհանուր թուլություն, քաշի նվազում |
|
9) |
Անամնեզ |
● Անամնեզում հղիության սրտխառնոցի և փսխումի ու հիպերէմեզիսի առկայություն ● Բացառել հիվանդության այլ պատճառները. – որովայնային ցավ ° միզուղիների խնդիրներ ° վարակ° կիրառված դեղամիջոցներ° հելիկոբակտեր պիլորի քրոնիկ վարակ |
|
10) |
Զննման արդյունք/Ցուցում |
● Որոշել ծանրությունը PUQE («ՊՅուՔԷ») համակարգով ● Մարմնի ջերմաստիճան ● Անոթազարկ ● Արյան ճնշում ● Թթվածնի հագեցվածություն ● Շնչառության արագություն ● Որովայնի զննում ● Քաշ ● Ջրազրկման նախանշաններ ● Այլ զննումներ` ելնելով անամնեզից: |
|
11) |
Հոսպիտալացման Ցուցում |
PUQE ցուցանիշը ≥ 13`բուժում ստացիոնար պայմաններում, 7-12՝ ամբուլատոր կամ ստացիոնար պայմաններում |
3․ Բժիշկ-մասնագետի կողմից պացիենտի զննումը, խորհրդատվությունը իրականացվում է ըստ Ձև 2–ի (անհրաժեշտության դեպքում անհրաժեշտ է նշել հիվանդության փուլերը)․
Ձև 2
|
Հ/Հ |
Խորհրդատվության տեսակը |
Տրամադրման քանակը | |
|
ԱԲ |
Բ | ||
| 1) |
Մանկաբարձ-գինեկոլոգ |
1 |
1 |
|
2) |
Ռադիոլոգ /ուլտրաձայնային ախտորոշման մասնագետ/ |
1 |
1 |
|
3) |
Գաստրոէնտերոլոգ |
0,3 |
0,8 |
|
4) |
Էնդոկրինոլոգ |
0,3 |
0,5 |
|
5) |
Նյարդաբան |
0,1 |
0,3 |
|
6) |
Անեսթեզիոլոգ-ռեանիմատոլոգ |
0 |
0,1 |
4․ Սույն հավելվածի Ձև 2–ում նշված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ զննման, խորհրդատվության իրականացման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ զննման, խորհրդատվության իրականացման հաճախականությունը։
5․ Լաբորատոր-գործիքային ախտորոշիչ հետազոտություններն իրականացվում են՝ ըստ Ձև 3–ի (անհրաժեշտության դեպքում անհրաժեշտ է նշել հիվանդության փուլերը)․
Ձև 3
|
Լաբորատոր հետազոտություններ | |||||
|
Հ/Հ |
Կոդը |
Անվանումը |
Տրամադրման քանակը |
Արդյունք | |
|
ԱԲ |
Բ |
||||
|
1) |
Առկա չէ |
Արյան ընդհանուր քննություն լեյկոֆորմուլայով |
1 |
1 |
Բորբոքման ցուցանիշների, անեմիայի, հեմատոկրիտ գնահատելու նպատակով |
|
2) |
Առկա չէ |
Մեզի միջին չափաբաժնի նմուշ |
1 |
1 |
Կետոնուրիան, էրիթրոցիտուրիան, պրոտեինուրիան, միզային ինֆեկցիաները ախտորոշելու նպատակով |
|
3) |
Առկա չէ |
Միզանյութ |
1 |
1 |
Ջրազրկում և/կամ երիկամային հիվանդություն ախտորոշելու նպատակով |
|
4) |
Առկա չէ |
Էլեկտրոլիտներ |
0,3 |
0,8 |
Բացառել հիպոկալեմիա/հիպերկալեմիան – հիպոնատրեմիան |
|
5) |
Առկա չէ |
Արյան գլյուկոզայի վերահսկում |
1 |
1 |
Բացառել դիաբետիկ կետոացիդոզի հնարավորությունը` շաքարային դիաբետի առկայության դեպքում |
|
6) |
Առկա չէ |
Վահանագեղձի ֆունկցիայի քննություն (TSH՝ թիրեոտրոպ հորմոն, T4 ազատ) |
0.5 |
0.5 |
Հիպոթիրեոզ/հիպերթիրեոզ |
|
7) |
Առկա չէ |
Լյարդի ֆունկցիայի քննություն |
0.5 |
0.5 |
Բացառել լյարդային այլ հիվանդությունները, ինչպիսիք են` հեպատիտը կամ լեղապարկի քարերը |
|
8) |
Առկա չէ |
Ալանին ամինոտրանսֆերազա՝ ԱԼՏ |
1 |
1 |
Բացառել լյարդային այլ հիվանդությունները, ինչպիսիք են` հեպատիտը կամ լեղապարկի քարերը |
|
9) |
Առկա չէ |
Ասպարտատ ամինոտրանսֆերազա՝ ԱՍՏ |
1 |
1 |
Բացառել լյարդային այլ հիվանդությունները, ինչպիսիք են` հեպատիտը կամ լեղապարկի քարերը |
|
10) |
Առկա չէ |
Բիլիրուբիններ |
1 |
1 |
Բացառել լյարդային այլ հիվանդությունները, ինչպիսիք են` հեպատիտը կամ լեղապարկի քարերը |
|
11) |
Առկա չէ |
ԳԳՏ՝ գամա-գլյուտամիլտրանսֆերազա |
0.3 |
1 |
Բացառել լյարդային այլ հիվանդությունները, ինչպիսիք են` հեպատիտը կամ լեղապարկի քարերը |
|
12) |
Առկա չէ |
Հիմնային ֆոսֆատազա |
0.4 |
1 |
Բացառել լյարդային այլ հիվանդությունները, ինչպիսիք են` հեպատիտը կամ լեղապարկի քարերը |
|
13) |
Առկա չէ |
Կալցիում |
0.3 |
0.3 |
Գնահատել նյութափոխանակության ցուցանիշները բուժմանը դժվար ենթարկվող դեպքերում |
|
14) |
Առկա չէ |
Ֆոսֆատ |
0.3 |
0.3 |
Գնահատել նյութափոխանակության ցուցանիշները բուժմանը դժվար ենթարկվող դեպքերում |
|
15) |
Առկա չէ |
Ամիլազա |
0.3 |
1 |
Բացառել պանկրեատիտը |
|
16) |
Առկա չէ |
Զարկերակային արյան գազեր |
0.2 |
0.8 |
Բացառել մետաբոլիկ խանգարումները` հիվանդության ծանրության աստիճանը հսկողության տակ պահելու համար |
|
17) |
Առկա չէ |
Հեպատիտ B |
1 |
1 |
Բացառել հեպատիտները |
|
18) |
Առկա չէ |
Հեպատիտ C |
1 |
Բացառել հեպատիտները | |
|
19) |
Առկա չէ |
RPR (Ռապիդ պլազմա ռագին) հակամարմիններ՝ սիֆիլիս |
0,9 |
0,9 |
Հոսպիտալացումների ժամանակ պարտադիր ստուգել |
|
Գործիքային հետազոտություններ | |||||
|
20) |
Առկա չէ |
Փոքր կոնքի օրգանների և պտղի գերձայնային հետազոտություն |
1 |
1 |
Հաստատել կենսունակ ներարգանդային հղիությունը և հղիության ժամկետը Բացառել բազմապտուղ հղիությունը և տրոֆոբլաստիկ հիվանդությունը |
|
21) |
Առկա չէ |
Ներքին օրգանների գերձայնային հետազոտություն |
1 |
1 |
Ներքին օրգանների հիվանդությունների ախտորոշման համար |
6․ Սույն հավելվածի Ձև 3–ում սահմանված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ հետազոտության իրականացման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ հետազոտության իրականացման հաճախականությունը։
7․ Օգտագործվող դեղերի ցանկը սահմանվում է ըստ Ձև 4–ի (անհրաժեշտության դեպքում նշել հիվանդության փուլերը)․
Ձև 4
|
Հ/Հ |
Անվանում, դեղաչափ, դեղաձև, փաթեթավորում |
Անվանում /ջեներիկ/ |
չ/մ |
Միջի- թյուն |
Միջին օրական չափա-քանակ |
Բուժ-ման կուրսի միջին չափա-քանակ |
Օրերի քանակ |
|
1) |
Պիրիդօքսին լուծույթ ներարկման 10մգ/մլ |
Պիրիդօքսին լուծույթ ներարկման 10մգ/մլ |
Սրվակ |
1 |
50 մգ |
350 մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
2) |
Դօքսիլամին 15 մգ |
Դիֆենհիդրամին (դիֆենհիդրամինի հիդրոքլորիդ) դեղահատեր 50մգ |
դեղահատեր |
3 |
50 մգ |
350մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
3) |
Դիֆենհիդրամին (դիֆենհիդրամինի հիդրոքլորիդ)լուծույթ մ/մ և ն/ե ներարկման 10մգ/մ |
Դիֆենհիդրամին (դիֆենհիդրամինի հիդրոքլորիդ)լուծույթ մ/մ և ն/ե ներարկման 10մգ/մ |
ամպուլներ |
4 |
200 մգ |
1400 մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
4) |
Դիմենհիդրինատ 50մգ |
Դիմենհիդրինատ 50մգ |
դեղահատեր |
4 |
200 մգ |
1400 մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
5) |
Դիմենհիդրինատ 50մգ |
Դիմենհիդրինատ 50մգ |
դեղահատեր |
3 |
150Մգ |
1050մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
6) |
Պրոմեթազին (պրոմեթազինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ ն/ե և մ/մ ներարկման 25մգ/մլ |
Պրոմեթազին (պրոմեթազինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ ն/ե և մ/մ ներարկման 25մգ/մլ |
ամպուլներ |
4 |
200Մգ |
1400մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
7) |
Պրոմեթազին 10 մգ, 25 մգ |
Պրոմեթազին |
դեղահատեր |
4 |
100 мգ |
700 մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
8) |
Մետոկլոպրամիդ (մետոկլոպրամիդի հիդրոքլորիդ) լուծույթ ներարկման ն/ե և մ/մ 5մգ/մլ |
Մետոկլոպրամիդ (մետոկլոպրամիդի հիդրոքլորիդ) լուծույթ ներարկման ն/ե և մ/մ 5մգ/մլ |
ամպուլներ |
3 |
30 Մգ |
210 մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
9) |
Մետոկլոպրամիդ (մետոկլոպրամիդ հիդրոքլորիդի մոնոհիդրատ) 10մ |
Մետոկլոպրամիդ (մետոկլոպրամիդ հիդրոքլորիդի մոնոհիդրատ) 10մ |
դեղահատեր |
3 |
30 Մգ |
210 մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
10) |
Դոմպերիդոն 10մգ |
Դոմպերիդոն 10մգ |
դեղահատեր |
3 |
30 Մգ |
210մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
11) |
Քլորպրոմազին լուծույթ ն/ե և ն/մ 125մգ/5մլ |
Քլորպրոմազին լուծույթ ն/ե և ն/մ 125մգ/5մլ |
սրվակ |
6 |
300 մգ |
2100մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
12) |
Քլորպրոմազին 25մգ,50մգ,100մգ |
Քլորպրոմազին 25մգ,50մգ,100մգ |
դեղահատեր |
4 |
100 մգ |
700 մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
13) |
Оնդանսետրոն (օնդանսետրոն հիդրոքլորիդի դիհիդրատ) լուծույթ ներարկման/կաթիլա-ներարկման 8մգ/4մլ |
Оնդանսետրոն (օնդանսետրոն հիդրոքլորիդի դիհիդրատ) լուծույթ ներարկման/կաթիլա-ներարկման 8մգ/4մլ |
Սրվակ |
2 |
16 Մգ |
112մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
14) |
Օնդանսետրոն 8 մգ |
Օնդանսետրոն 8մգ |
դեղահատեր |
2 |
16Մգ |
112մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
15) |
Հիդրոկորտիզոն 2,5% լուծույթ ներարկման |
Հիդրոկորտիզոն 2,5% լուծույթ ներարկման |
Սրվակ |
2 |
200Մգ |
1400մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
16) |
Պրեդնիզոլոն 5 մգ |
Պրեդնիզոլոն 5մգ |
դեղահատ |
1 |
50Մգ |
350մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
17) |
Մեթիլպրեդնիզոլոն 4 մգ |
Մեթիլպրեդնիզոլոն 4 մգ |
դեղահատ |
3 |
48 Մգ |
240մգ |
5 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
18) |
Մեթիլպրեդնիզոլոն (մեթիլպրեդնիզոլոն նատրիումի սուկցինատ) դեղափոշի ներարկման լուծույթի 250մգ |
Մեթիլպրեդնիզոլոն (մեթիլպրեդնիզոլոն նատրիումի սուկցինատ) դեղափոշի ներարկման լուծույթի 250մգ |
Սրվակ |
1 |
24Մգ |
72մգ |
3 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
19) |
Ֆամոտիդին դեղափոշի լիոֆիլացված ներարկման լուծույթի 20մգ |
Ֆամոտիդին դեղափոշի լիոֆիլացված ներարկման լուծույթի 20մգ |
Սրվակ |
1 |
20 մգ |
140մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
20) |
Օմեպրազոլ աղելույծ կոշտ 20մգ, 40մգ |
Օմեպրազոլ աղելույծ կոշտ 20մգ, 40մգ |
դեղապատիճ |
2 |
40մգ |
280մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
21) |
Նատրիումի քլորիդ լուծույթ կաթիլաներարկման 9մգ/մլ; 50մլ, 100մլ, 200մլ, 250մլ, 400մլ , 500մլ, 1000մլ, 2000մլ, 3000մլ |
Նատրիումի քլորիդ լուծույթ կաթիլաներարկման 9մգ/մլ; 50մլ, 100մլ, 200մլ, 250մլ, 400մլ , 500մլ, 1000մլ, 2000մլ, 3000մլ |
պլաստիկե փաթեթ |
1 |
1000մլ |
7000մլ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
22) |
Նատրիումի քլորիդ, կալիումի քլորիդ, կալցիումի քլորիդ (կալցիումի քլորիդի դիհիդրատ) լուծույթ կաթիլաներարկման 8,6մգ/մլ+0,3մգ/մլ+0,33մգ/մլ |
Նատրիումի քլորիդ, կալիումի քլորիդ, կալցիումի քլորիդ (կալցիումի քլորիդի դիհիդրատ) լուծույթ կաթիլաներարկման 8,6մգ/մլ+0,3մգ/մլ+0,33մգ/մլ |
պլաստիկե փաթեթ |
1 |
500մլ |
3500մլ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
23) |
Էնօքսապարին (էնօքսապարին նատրիում) լուծույթ ներարկման 20մգ/0,2մլ, 40մգ/0,4մլ |
Էնօքսապարին (էնօքսապարին նատրիում) լուծույթ ներարկման 20մգ/0,2մլ, 40մգ/0,4մլ |
նախալցված ներարակիչներ |
1 |
40մգ |
200մգ |
5(ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
24) |
Նադրոպարին կալցիում լուծույթ ներարկման 2850ՄՄ AXa/0,3մլ |
Նադրոպարին կալցիում լուծույթ ներարկման 2850ՄՄ AXa/0,3մլ |
նախալցված ներարկիչներ |
1 |
28,5մգ |
142,5մգ |
5(ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
25) |
Ցիկլիզին 50 մգ |
Ցիկլիզին 50 մգ |
դեղահատեր |
3 |
150 մգ |
1050 մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
26) |
Պրոքլորպերազին 5մգ |
Պրոքլորպերազին 5 մգ |
դեղահատեր |
3 |
30 մգ |
210մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
|
27) |
Պրոքլորպերազին– 1 մլ ամպուլաներ |
Պրոքլորպերազին |
սրվակ |
3 |
37,5 մգ |
262,5մգ |
7 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
8․ Սույն հավելվածի Ձև 4–ում սահմանված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ դեղի օգտագործման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ դեղի օգտագործման հաճախականությունը։
Ձև 5
Բուժական այլ միջոցառումներ
(անհրաժեշտության դեպքում նշել հիվանդության փուլերը)
|
Հ/հ |
Բժշկական ծառայության տեսակը |
Տրամադրման քանակը | |
|
ԱԲ |
Բ | ||
|
1) |
Դեզինտոքսիկացիոն և հակափսխումային բուժում |
1 |
1 |
|
2) |
Էնտերալ և պարէնտերալ սնուցում |
0 |
0,1 |
|
3) |
Հղիության ընդհատում |
0 |
0,1 |
Ձև 6
|
|
ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳԻ ՄՇԱԿՄԱՆ ԱՂԲՅՈՒՐԸ
1. Հղիության սրտխառնոց եվ փսխում ախտորոշումը եվ վարումը։ Կլինիկական ուղեցույց , Նոյեմբեր 2017, Եր.: Փրինթինֆո, 2017. – 32 էջ:
2. Royal College of Obstetricians and Gynaecologists (RCOG). The Management of Nausea and Vomiting of Pregnancy and Hyperemesis Gravidarum. RCOG Greentop Guideline No. 69. June 2016, 27p. Մանկաբարձների և գինեկոլոգների թագավորական քոլեջ Հղիության ընթացքում սրտխառնոցի և փսխման, ինչպես նաև ծանր փսխման բուժում Ուղեցույց համար 69 հունիս 2016թ․, էջ 27 https://www.rcog.org.uk /globalassets/documents/guidelines/ greentopguidelines/gtg69hyperemesis.pdf
3. American College of Obstetrics and Gynecologists (ACOG). Nausea and Vomiting of Pregnancy. Practice Bulletin 153, September 2015. Obstet Gynecol 2015;126:e12–24 http://www.acog.org/Resources%20And%20Publications/Practice%20Bulletins/ Committee%20on%20Practice%20Bulletins%20Obstetrics/Nausea%20and%20 Vomiting%20of%20Pregnancy.aspx Մանկաբարձության և գինեկոլոգիայի ամերիկյան քոլեջ. Հղիության ընթացքում Սրտխառնոց և փսխում: Գործնական տեղեկագիր 153 սեպտեմբեր 2015թ․․ Մանկաբարձություն և գինեկոլոգիա 2015թ․ ;126:e12–24 http://www.acog.org/Resources%20And%20Publications/Practice%20Bulletins/ Committee%20on
%20Practice%20Bulletins%20Obstetrics/Nausea%20and%20 Vomiting%20of%20Pregnancy.aspx
4. The Society of Obstetricians and Gynaecologists of Canada (SOGC). The Management of Nausea and Vomiting of Pregnancy. SOGC clinical practice guideline No. 339, December 2016. J Obstet Gynaecol Can 2016;38(12):1127e1137. http://www.jogc.com/article/S17012163(16)394646/pdf Կանադայի մանկաբարձների և գինեկոլոգների միություն․ Հղիության ընթացքում սրտխառնոցի և փսխման բուժում: SOGC կլինիկական պրակտիկայի ուղեցույց համար 339, Դեկտեմբեր 2016 թ Մանկաբարձություն գինեկոլոգիա Կանադա ամսագիր 2016թ․ ;38(12):1127e1137. http://www.jogc.com/article/S17012163(16)394646/pdf
5. Institute of Obstetricians and Gynaecologists, Royal College of Physicians of Ireland (RCPI) and the Clinical Strategy and Programmes Division, Health Service Executive. Hyperemesis and nausea/vomiting in pregnancy. Clinical practice guideline No 12. Nov 2015. https://rcpilivecdn.s3.amazonaws.com/wpcontent/uploads/2016/05/36. HyperemesisandNauseaVomitinginPregnancy.pdf Իռլանդիայի բժիշկների Թագավորական քոլեջի մանկաբարձների և գինեկոլոգների ինստիտուտ (ՐԿՊԻ) և կլինիկական ռազմավարության և ծրագրերի բաժին, առողջապահական ծառայության ղեկավար․ Հղիության ընթացքում փսխման և սրտխառնոցի/փսխում: Կլինիկական պրակտիկայի ուղեցույց համար 12. 2015 թվականի նոյեմբեր
6. Ebrahimi N, Maltepe C, Bournissen FG, Koren G. Nausea and vomiting of pregnancy: using the 24hour PregnancyUnique Quantification of Emesis (PUQE24) scale. J Obstet Gynaecol Can. 2009 Sep; 31(9):8037. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/ pubmed/19941704 Իբրահիմի Ն, Մալտեպ Կ, Բուրնիսսեն ՖԳ, Կորեն Գ․ Հղիության ընթացքում Սրտխառնոց և փսխում հղիության ընթացքում փսխման քանակական 24-ժամյա մեթոդի օգտագործումը. Մանկաբարձություն գինեկոլոգիա Կանադա ամսագիր 2009 թ. 31(9):8037. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/ pubmed/19941704
7. South Australian Perinatal Practice Guideline Nausea and Vomiting in Pregnancy and Hyperemesis Gravidarum 2020. Department for Health and Wellbeing, Government of South Australia։ https://www.sahealth.sa.gov.au/wps/wcm/connect/a814a7004ee49c07836f8fd150ce4f37/Nausea++
%26+Vomiting+in+Pregnancy+%26+Hyperemesis+Gravidarum_PPG_V3_0.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=
ROOTWORKSPACE-a814a7004ee49c07836f8fd150ce4f37-nGExbF Հարավային Ավստրալիայի պերինատալ պրակտիկայի ուղեցույց. Հղիության ընթացքում Սրտխառնոց և փսխում և փսխման ավելացում 2020 թ․ Հարավային Ավստրալիայի կառավարության առողջապահության և բարեկեցության վարչություն։ https://www.sahealth.sa.gov.au/wps/wcm/connect/a814a7004ee49c07836f8fd150ce4f37/Nausea++%26+
Vomiting+in+Pregnancy+%26+Hyperemesis+Gravidarum_PPG_V3_0.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=
ROOTWORKSPACE-a814a7004ee49c07836f8fd150ce4f37-nGExbF
8. Приказ Министерства здравоохранения Российской Федерации от 1 ноября 2012 г.No 572н
"Об утверждении Порядка оказания медицинской помощи по профилю "акушерство и гинекология (за исключением использования вспомогательных репродуктивных технологий)"". 8. Ռուսաստանի Դաշնության առողջապահության նախարարության 2012 թվականի նոյեմբերի 1-ի հրամանը г.No 572ն ""Մանկաբարձություն և գինեկոլոգիա (բացառությամբ վերարտադրողական օժանդակ տեխնոլոգիաների օգտագործման)"պրոֆիլով բժշկական օգնության տրամադրման կարգը հաստատելու մասին":
9. Приказ Минздрава России от 20.10.2020 N 1130н "Об утверждении Порядка оказания медицинской помощи по профилю "акушерство и гинекология" (Зарегистрировано в Минюсте России 12.11.2020 N 60869).
Ռուսաստանի առողջապահության նախարարության 20.10.2020 N 1130n հրամանը "մանկաբարձության և գինեկոլոգիայի պրոֆիլում բժշկական օգնություն ցուցաբերելու կարգը հաստատելու մասին "(գրանցված է Ռուսաստանի արդարադատության նախարարությունում 11/12/2020 N 60869):
Պաշտոնական հրապարակման օրը՝ 20 նոյեմբերի 2024 թվական: