Գլխավոր տեղեկություն
Номер
N 16-Ն
Տիպ
Հրաման
Тип
Исходный акт (25.10.2010-по сей день)
Статус
Գործում է
Первоисточник
ՀՀԳՏ 2010.10.15/23(375) Հոդ.292
Принят
Առողջապահության նախարար
Дата принятия
08.09.2010
Подписан
Առողջապահության նախարար
Дата подписания
08.09.2010
Дата вступления в силу
25.10.2010

«Գրանցված է»

ՀՀ արդարադատության

նախարարության կողմից

7 հոկտեմբերի 2010 թ.

Պետական գրանցման թիվ 10010358

 

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

 

ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ

 

8 սեպտեմբերի 2010 թ.

 N 16-Ն 

 

Հ Ր Ա Մ Ա Ն

 

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐԻ 2010 ԹՎԱԿԱՆԻ ՄԱՐՏԻ 10-Ի N 06-Ն ՀՐԱՄԱՆՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 

Ղեկավարվելով «Իրավական ակտերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 70-րդ հոդվածի պահանջներով, ինչպես նաև հիմք ընդունելով Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2002 թվականի օգոստոսի 15-ի N 1300-Ն որոշմամբ հաստատված Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարության կանոնադրության 12-րդ կետի դ) ենթակետը.

 

Հրամայում եմ`

 

1. Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 2010 թվականի մարտի 10-ի N 06-Ն հրամանով հաստատված «Պարենային հումքի և սննդամթերքի անվտանգությանը և սննդային արժեքին ներկայացվող հիգիենիկ պահանջներ» N 2-III-4.9-01-2010 հիգիենիկ նորմատիվների հավելված N 4-ը շարադրել նոր խմբագրությամբ՝ համաձայն հավելվածի։

 

Նախարար`

Հ. Քուշկյան

 

 

Հավելված

ՀՀ առողջապահության նախարարի

2010 թվականի սեպտեմբերի 8-ի

N 16-Ն հրամանի

 

 

«Հավելված 4

ՀՀ առողջապահության նախարարի

2010 թվականի մարտի 10-ի

N 06-Ն հրամանի

 

ԳԵՆԵՏԻԿՈՐԵՆ ՁԵՎԱՓՈԽՎԱԾ ՄԻԿՐՈՕՐԳԱՆԻԶՄՆԵՐԻՑ ԿԱՄ ԳԵՆԵՏԻԿՈՐԵՆ ՁԵՎԱՓՈԽՎԱԾ ՄԻԿՐՈՕՐԳԱՆԻԶՄՆԵՐԻ ԿԵՆՍԱԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔՈՒՄ ՍՏԱՑՎԱԾ, ԿԱՄ ԱՅԴՊԻՍԻ ԱՐԴՅՈՒՆՔ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ՍՆՆԴԱՄԹԵՐՔ

 

1. Գենետիկորեն ձևափոխված միկրոօրգանիզմների (այսուհետ` ԳՁՄ) և/կամ գենետիկորեն ձևափոխված նմանակ ունեցող միկրոօրգանիզմների (այսուհետ`ԳՁՄՆ) առկայության փորձաքննության ենթակա սննդամթերքը սահմանված է աղյուսակ 1-ով:

2. Սննդի արտադրությունում օգտագործման համար թույլատրված գենետիկորեն ձևափոխված միկրոօրգանիզմներ և սննդամթերք՝ գենետիկորեն ձևափոխված միկրոօրգանիզմների հիմքով սահմանված է աղյուսակ 2-ով:

3. Սննդի արտադրությունում օգտագործման համար թույլատրված և առաջարկվող միկրոօրգանիզմները սահմանված է աղյուսակ 3-ով:

4. Սննդամթերքի նմուշառման նորմերը գենետիկորեն ձևափոխված միկրոօրգանիզմների և/կամ գենետիկորեն ձևափոխված նմանակ ունեցող միկրոօրգանիզմների լաբորատոր հետազոտության համար սահմանված են աղյուսակ 4-ով:

5. ԳՁՄ-ի և ԳՁՄՆ-ի հիմքով սննդամթերքի լաբորատոր հետազոտությունների սխեման սահմանված է աղյուսակ 5-ով:

6. Հիգիենիկ փորձարկումների լրացուցիչ ձևերը գենետիկորեն ձևափոխված միկրոօրգանիզմների (գենետիկորեն ձևափոխված միկրոօրգանիզմների նմանակ) փորձաքննության ժամանակ սահմանված է աղյուսակ 6-ով:

7. Կենդանի ԳՁՄՆ պարունակող մթերքի լաբորատոր հետազոտությունների սխեման սահմանված է աղյուսակ 7-ով:

8. Սույն հավելվածում օգտագործվող հապավումներ.

1) ՀՏՄ- հետադարձ տրանսկրիպցիայի մեթոդ,

2) ՊՇՌ - պոլիմերիզացիոն շղթայական ռեակցիաներ,

3) ԷԲՄ-ՊԱԳ-էլեկտրոֆորետիկ բաժանման մեթոդ պոլիակրիլամիդային գելում:

 

Աղյուսակ 1

 

Գենետիկորեն ձԵՎափոխված միկրոօրգանիզմների ԵՎ/կամ գենետիկորեն ձեվափոխված նմանակ ունեցող միկրոօրգանիզմների առկայության փորձաքննության ենթակա սննդամթերք

 

Արտադրանքի խումբ, կախված նրանցում տեխնոլոգիական միկրոֆլորայի կամ միկրոօրգանիզմներ-պրոդուցենտների պարունակությունից

Կիրառման ոլորտ և մթերքի
հիմնական տեսակներ

1

2

1-ին խումբ - կենսունակ տեխնոլոգիական միկրոֆլորա պարունակող հումք, սննդամթերք և սննդային բաղադրամասեր

 

 Կաթնաթթվային, կաթնաճարպային արտադրություն և պանրագործություն

Մերաններ, բակխտանյութեր և կենսազանգվածներ` մաքուր կուլտուրաների և կաթնաթթվային բնական սիմբիոզների, պրոբիոտիկների, պրոպիոնաթթուների (բիֆիդոմանրէներ, լակտոբացիլներ), քացախաթթվայինների, լեուկոնոստոկների, թերմոֆիլ ստրեպտոկոկերի և այլ միկրոօրգանիզմների հիմքով, խմորիչների բորբոսասնկերի արտադրության մեջ:

Կաթնաթթվային մթերք և յոգուրտներ, այդ թվում դիետիկ և մանկական սննդի համար, պրոբիոտիկ, կաթնաշոռ, թթվասեր և այլն

Բոլոր տեսակի պանիրներ

Կարագ թթվասերուցքային և մթերք դրա հիմքով

 Մանկական չոր կաթնաթթվային խառնուրդներ, մթերք կաթնաթթվային` չոր համընդհանուր օգտագործման և դիետիկ

Մարգարին, մայոնեզ

Կենսաբանական ակտիվ սննդային հավելումների (ԿԱՀ) արտադրություն

ԿԱՀ սննդում պրոբիոտիկ միկրոօրգանիզմների, դրանց արտադրության համար կենսազանգվածների և բակխտանյութերի հիմքով

ԿԱՀ սննդում բուսական հիմքով, միկրոօրգանիզմներ պրոբիոտիկների հավելումով

Մսի և թռչնամսի վերամշակման արտադրություն

Ելակետային կուլտուրաներ մսի ֆերմենտացիայի համար, կաթնաթթվային, պրոպիոնաթթվային միկրոօրգանիզմների, միրոկոկկերի, ոչ պաթոգեն ստաֆիլոկոկերի, պեդիոկոկկերի, բորբոսասնկերի, խմորիչների և այլնի հիմքով

Հում ապխտած և հում ծխեցրած մսա- և թռչնամթերք

Ձկնավերամշակման արտադրություն

Ֆերմենտացված ձկնամթերք և պրեսերվներ

Հացաթխման արտադրություն, խմորման ըմպելիքների արտադրություն, գարեջրի, սպիրտի և օղու արտադրություն, օսլամաթային և շաքարի արտադրություն

Գարեջուր

Կվաս, ըմպելիք թեյի սնկի հիմքով և այլն

Խմորասնկեր

Մերաններ, խմոր պատրաստելու համար կաթնաթթվային և այլ միկրոօրգանիզմների հիմքով հացաբուլկեղենի պատրաստման համար

Միկրոօրգանիզմների և խմորիչների կուլտուրաներ-տեխնոլոգիական օժանդակ միջոցներ հումքի նպատակային խմորման` սպիրտի, շաքարի, քացախի և այլ արտադրության ժամանակ

Պտուղ-բանջարեղենային և բուսական մթերքի վերամշակում

Աղ դրած և թթվեցրած պտուղ-բանջարեղենային, սնկային և ձավարեղենային մթերք, մեկնարկային կուլտուրաներ նրանց արտադրության համար

Թթվեցրած, մարինացված և աղ դրած բանջարեղեն և մրգեր

Թթվեցրած մթերք բուսական սոյայի կաթի հիմքով

Ֆերմենտացված սոյայի և ձավարեղենային մթերք (սոուսներ, ազգային կերակրատեսակներ և այլ)

Այլ

Միկրոօրգանիզմների կուլտուրաներ, որպես տեխնոլոգիական օժանդակ միջոցներ օգտագործելու համար

Շտամ-պրոդուցենտներ ֆերմենտների, վիտամինների, կենսախտանյութերի և այլ արտադրության համար

2-րդ խումբ - ոչ կենսունակ տեխնոլոգիական միկրոֆլորա պարունակող մթերք

Հացաթխման արտադրություն

Հաց, խմորիչով և թթխմորով պատրաստված արտադրանք

Կաթնամթերքի արտադրություն

Թերմամշակված կաթնաթթվային մթերք

Կաթնային և կաթ պարունակող պահածոներ` կաթնաթթվային բաղադրամասերի հիմքով կամ կաթնաթթվային բաղադրամասերի ավելացմամբ, այդ թվում մանկական սննդի համար

Հյութերի և հյութ պարունակող ըմպելիքների արտադրություն, գինեգործություն

Պարզեցրած մրգային և ցիտրուսային հյութեր, խաղողի և հատապտղային գինիներ

ԿԱՀ-ի արտադրություն, հարստացված և մասնագիտացված արտադրանքի սննդային խտանյութերի արտադրություն

Էկստրակտներ, լիզատներ, սպիտակուցներ, սպիտակուցային մթերք, նուկլիդային խառնուրդներ խմորիչների և այլ ինակտիվացված մանրէների հիմքով

Օսլամաթային արտադրություն

Օսլա ձևափոխված` ստացված մանրէների ֆերմենտացիայի հետևանքով

3-րդ խումբ - սննդային բաղադրամասեր և նյութեր, սննդային հավելումներ և միկրոնուտրիենտներ, արտադրված շտամ-պրոդուցենտների մասնակցությամբ, սակայն ազատված տեխնոլոգիական գործընթացի ժամանակ

Ֆերմենտանյութեր սննդաարտադրության համար

Վիտամիններ (բետա-կարոտին, ռիբոֆլամին), ճարպաթթուներ, ամինաթթուներ

Քաղցրացուցիչներ, բուրավետիչներ

Կոնսերվանտներ (նիզին, կաթնաթթու և այլն)

Տեխնոլոգիական օժանդակ նյութեր սպիրտի արտադրության համար

Քացախ

Սննդային օրգանական թթուներ (կիտրոնաթթու, գինեթթու, խնձորաթթու և այլն)

Պրեբիոտիկ (մրգաօլիգոշաքարներ), դեկստրիններ և այլն, օսլամաթային արտադրության մթերք

Սպիտակուցային հիդրոլիզատներ կաթնային հումքի, մսա-թռչնային հումքի, ձկնային և ոչ ձկնային արտադրանքի, բուսական հումքի, այդ թվում սոյայի հիմքով

Գլյուկոզա-գալակտոզային օշարակներ

 

Աղյուսակ 2

 

Սննդի արտադրությունում օգտագործման համար թույլատրված գենետիկորեն ձԵՎափոխված միկրոօրգանիզմներ ԵՎ սննդամթերք՝ գենետիկորեն ձԵՎափոխված միկրոօրգանիզմների հիմքով

 

ՀՀ

Պարենային հումքի կամ սննդամթերքի տեսակ

Դրանց ստացման համար օգտագործվող միկրոօրգանիզմներ (խումբ, ցեղ, տեսակ)

Օգտագործման ոլորտ` արտադրություն

Ավանդական բնական շտամներ

Գենետիկորեն ձևափոխված շտամներ

1

2

3

4

5

1

Մերաններ, բակխտանյութեր, մեկնարկային կուլտուրաներ
ֆերմենտացված և խմորման մթերքի համար

 

Խմորասնկային կուլտուրաներ

Սախարոմիցես ցերեվիզե (Saccharomyces cerevisiae)

Շտամներ պարունակող ամիլազայի գեն Սախարոմիցես դիաստատիկուսից (Saccharomyces diastaticus)

Գարեջրի, գինու, սպիրտի և օղու արտադրություն

2

Ֆերմենտային պրեպարատներ սննդարտադրության համար,
սննդային հավելումներ

 

Հեմիցելյուլոզա

Ասպերգիլլուս օրիզե (Aspergillus oryzae)
Ասպերգիլլուս նիգեր (Aspergillus niger)
Բացիլուս սուբտիլիս (Bacillus subtilis)
Հումիկոլա ինսոլենս (Humicola insolens)
Տրիխոդերմա րիզեի (Trichoderma reesei)

Ասպերգիլլուս օրիզե (Aspergillus oryzae), հեմոցելյուլոզա և էնդո- -1,4 –ա-քսիլանազա պարունակող գեն Ասպերգիլլուս ակուլիտուսից (Aspergillus aculeatus)
Ասպերգիլլուս օրիզե (Aspergillus oryzae) հեմոցելյուլոզ և էնդո-1,4 -ա-քսիլանազ Թերմոմիցես լանուգինոզուսի (Thermomyces lanuginosus) գեն պարունակող

Հատիկավորների և բանջարեղենի վերամշակման արտադրություն

  

Քսիլանազա

 

Ասպերգիլլուս նիգեր (Aspergillus niger)
Ասպերգիլլուս օրիզե (Aspergillus oryzae)
Բ. ամիլօլիկուֆացիենս (B.amyloliqueefaciens) կամ սուբտիլիս (subtilis)
Բ. լիխենիֆորմիս (B. licheniformis)
Տրիխոդերմա րիզեի (Trichoderma reesei) կամ լոնգիբրախիատում (longibrachiatum)
Բացիլուս սուբտիլիս (Bacillus subtilis)

 

Ֆուզարիում վենետատում
(Fusariսm venetatum)
գենով Թերմոմիցես լանուգինոզում
(Thermomyces lanuginosum)
Ասպերգիլլուս օրիզե (Aspergillus oryzae) դ- Թերմոմիցես լանուգինոզուս (d-Thermomyces lanuginosus)
Բացիլուս սուբտիլիս (Bacillus subtilis)
քսիլանազա կոդավորող գենով
 Բացիլիուս սուբտիլիսից (Bacillus subtilis)
Տրիխոդերմա րիզեի դ-
 (Trichoderma reesei d-)
Տրիխոդերմա րիզեի
(Trichoderma reesei)
Ասպերգիլլուս նիգեր վար. Ավամորի
(Aspergillus niger var.
Awamori)
Դ-Ասպերգիլլուս նիգեր
վար. (d- Aspergillus var.)
Ասպերգիլլուս նիգեր (Aspergillus niger) կոդավորող գենով էնդո-1,4- քսիլանազա Դ-Ասպերգիլլուս նիգերից (Aspergillus niger) Ասպերգիլլուս օրիզե (Aspergillus oryzae)
 լիպազա տրիգլիցերոլ պարունակող գեն Հումիկոլա լանուգինոզեից
(Humicola lanuginose)
Ասպերգիլլուս օրիզե-դ
(Aspergillus oryzae d-)
 Ասպերգիլլուս օրիզե (Aspergillus oryzae)
Ասպերգիլլուս օրիզե-դ
(Aspergillus oryzae d-)
Թերմոմիցես լանուգինոզուս (Thermomyces lanuginosus)

Հացաբուլկեղեն

 
 

Լիպազա մոնոցիլգլիցերոլ

Պենիցիլիում կամեմբերտի
(Penicillium camembertii)

--

Պանրի արտադրություն

 

Լիպազա տրիացիլգլի-ցերոլ

Ասպերգիլլուս օրիզե
(Aspergillus oryzae)
Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Ռիզոպուս արհիզուս
(Rhizopus arrհizսs)
Ռիզոմուկոր միհեի
(Rhizomucor mieհei)
Ռիզոպուս նիվեուս (Rhizophus niveus)
Ռիզոպուս օրիզե
(Rhizophus oryzae)

Ասպերգիլլուս օրիզե (Aspergillus oryzae)
 լիպազա տրիգլիցերոլ պարունակող գեն Հումիկոլա լանուգինոսից
(Humicola lanuginose)
Ասպերգիլլուս օրիզե-դ
(Aspergillus oryzae d-) 
 Ասպերգիլլուս օրիզե (Aspergillus oryzae)
Ասպերգիլլուս օրիզե-դ
(Aspergillus oryzae d-)
Թերմոմիցես լանուգինոզուս (Thermomyces lanuginosus)

Հացաբուլկեղեն, ըմպելիքներ, օսլա

 

Լակտազա
(U-գալակտո-զիդազա)

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Ասպերգիլլուս օրիզե
(Aspergillus oryzae)
Սախարոմիցես ֆրագիլիս (Saccharomyces fragilis)
Սախարոմիցես լակտիս (Saccharomyces lactis)

 

Հացաբուլկեղեն, ըմպելիքներ, օսլա

 

Ինվերտազա

Սախարոմիցես ցեռևիզիե (Saccharomyces cerevisiae)

 

Օշարակներ, օսլաներ

 

Հեմիցելյուլոզա (բազմաբաղա-դրիչ ֆերմենտ)

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Բացիլուս սուբտիլիս (Bacillus subtilis) Տրիխոդերմա րիզեի (Trichoderma reesei)

 

Կաթնամթերքի, հրուշակեղենի, մսամթերքի արտադրություն

 

Ինուլինազա

Ասպերգիլլուս նիգեր (Aspergillus niger)

 

Հացաբուլկեղեն, ըմպելիքներ, օսլա

 

Մալտոգենազա (մալտոգեն-ամիլազա)

Բ. սուբտիլիս (B.subtilis)

Բ. սուբտիլիս
(B. subtilis) գենով
ստեառոթեռմոֆիլուս
(stearothermophilus)
Բ. սուբտիլիս
(B. subtilis) գենով
Բ. Բրեվիս (B.brevis)

Հացաբուլկեղեն, ըմպելիքներ, օսլա

 

Ալֆա-ամիլազա

 Բ. սուբտիլիս շտ. ֆ
(B. subtilis sht.F)
 Ասպերգիլլուս օրիզե
վառ.
(Aspergillus oryzae var.)
Բ. ստեառոթերմոֆիլուս
 (B. stearothermophilus) 
 Բացիլուս լիխենիֆորմիս
(Bacillus licheniformis)
 Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
 Բացիլուս ամիլոլիքվեֆացիենս
(Bacillus amyloliquefaciens)
 Միկրոբակտերիում իմպերիալ
(Microbacterium imperial)
 Ռիզոպուս օրիզե
(Rhizopus oryzae)
 Թերմոկոկալես
(Thermococcales)
 Պսեվդոմոնաս ֆլուորեսցենս
(Pseսdomonas fluorescens)

Բ. սուբտիլիս
(B.subtilis)
ալֆա ամիլազաի գենով
Բ. մեգատերիում
(B.megaterium)
պլազմիդայում ներկառուցված պՍՊՍ (pCPC) 800
Բ. սուբտիլիս
(B.subtilis)
 ալֆա-ամիլազաի գենով Բ. ստեարոթերմոֆիլիուսից
(B.stearothermophilus)
ներկառուցված Պցպց 720 (Pcpc 720) պլազմիդայում
Բացիլուս լիխենիֆորմիս դ-
(Bacillus licheniformis d-)
Բացիլուս լիխենիֆորմիս
(Bacillus licheniformis)
Ասպերգիլլուս նիգեր
 դ-
(Aspergillus niger d- )
Բ. ստեարոթերմոֆիլիուս (B.stearothermophilus)
ալֆա-ամիլազա կոդավորող գենում
Բացիլուս ամիլոլիքվիֆացիենսից (Bacillus amyloliquefaciens) ալֆա-ամիլազա կոդավորող
Թերմոկոկահիզեից
(Thermococcales)

Հացաբուլկեղեն, ըմպելիքներ, օսլա

 

Դեկստրանազա

Կետոմիում երատիկում
(Chaetomium erraticսm) Կետոմիում գրացիլե
(Chaetomium gracile)

   
 

Ֆրուկտոզիլ-տրանս
ֆերազա

Ասպերգիլլուս ջապոնիկաս
(Aspergillus japonicas)

 

Կարագաճար-պային արտադրանք, Հացաբուլկեղեն, ալկոհոլ պարունակող ապրանքներ

 

Գլիկոգենազա

Բ.Ստեարոթերմոֆիլիուս
(B. stearothermophilus)

--

Գարեջրի, սպիրտի, գինու արտադրություն

 

Ամիլոգլյուկո-զոիդազա

 Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
ամիլոգլյուկոզոիդազա կոդավորում կրող գեն

Գարեջրի, սպիրտի, գինու արտադրություն

 

Կարբո-հիդրազա

Ասպերգիլլուս նիգեր վառ.
(Aspergillus niger, var.)
Ասպերգիլլուս ավամորի վառ.
(Aspergillus awamori, var)
Բացիլուս լիխենիֆորմիս
(Bacillus licheniformis)
Ռիզոպուս օրիզե վառ.
(Rhizopus oryzae, var.) Սախարոմիցես սպպ.
(Saccharomyces spp.)

--

Գարեջրի, սպիրտի, գինու արտադրություն

 

Կատալազա

Միկրոկոկկուս լիզոդեիկտիկուս
(Micrococcus lysodeikticus) Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)

Ասպերգիլլուս նիգեր-
(Aspergillus niger)
օրգանիզմ –դոնոր

Պանրի արտադրություն

 

Ցելյուլազա

Պենիցիլիում ֆունիկուլոզում
(Penicillium funiculosum)
Տրիխոդերմա րիզեիե (Trichoderma reesei)
Տրիխոդերմա վիրիդե
(Trichoderma viride)
Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Ասպերգիլլուս ակուլեատուս
(Aspergillus aculeatus)

Տրիխոդերմա ռեզիե
(Trichoderma reesei)
դ - Տրիխոդերմա ռեզիե
 (d-Trichoderma reesei)

Պանրի արտադրություն

 

Խիմոզին Ա (ռենին) պանրագործու-թյան համար

Պենիցիլիում կամեմբերտի
(Penicillium camembertii)

Ա. Ցուպիկ Կ-12ԻԱ 198 (E. coli K-12 IA 198,)
Ա. Ցուպիկը պարունակում է սինթեզված քիմիական կոդավորող ԴՆԹ հաջորդականություն, որը նման է ցուլի պրոխիմոզին Ա գենի հերթականությանը ներմուծված ՊՊՖԶ-87Ա (PPFZ-87A) վեկտորում

Պանրի արտադրություն

 

Խիմոզին Ա պանրագործու-թյան համար

Ասպերգիլլուս օրիզե (Aspergillus oryzae)
Ասպերգիլլուս նիգեր (Aspergillus niger)
Ռիզոպուս արհիզուս
(Rhizopus arrhizus)
Ռիզոմուկոր միհեի
(Rhizomucor miehei)
Ռիզոպուս նիվեուս
(Rhizophus niveus)
Ռիզոպուս օրիզե (Rhizophus oryzae)

Ասպերգիլլուս նիգեր վառ.
(Aspergillus niger var.)
Ավամորի
(awamori)
ցլի պրոխիմոզին ՆՌՌԶ3112 (NRRZ3112) գեն պարունակող
վեկտոր – պգԱՄպՌ (pgAMpR)

Պանրի արտադրություն

 

Խիմոզին Բ պանրագործու-թյան համար

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Ասպերգիլլուս օրիզե (Aspergillus oryzae)
Սախարոմիցես ֆրագիլիս (Saccharomyces fragilis)
Սախարոմիցես լակտիս
(Saccharomyces lactis)

Կլյուվերոմիցես լակտիս
(Kluyveromyces lactis)
Դոմբռ.Վան դել Վալտ (Dombr. Van del Walt)
 ցլի պրոխիմոզին գենով, ամպլիֆիկացված ՊՈՒՍ-18 (PUC18) պլազմիդի վրա

Պանրի արտադրություն

 

Խիմոզին Բ պանրագործու-թյան համար

Սախարոմիցես ցերևիզիե
(Saccharomyces cerevisiae)

Տրիխոդերմա րիզեի (Trichoderma reesei)
ցուլի խիմոզին Բ գեն պարունակող

Պանրի արտադրություն

 

Բ-գլյուկոնազա

Ասպերգիլլուս նիգեր (Aspergillus niger)
Բացիլուս սուբտիլիս
(Bacillus subtilis)
Տրիխոդերմա րիզեի
(Trichoderma reesei)

 

Գարեջրի արտադրություն

 

Բ-գլյուկոնազա

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)

Դոնոր-օրգանիզմ
Տրիխոդերմա սպ.
(Trichoderma sp.)
Բացիլուս սպ.
(Bacillus sp.)
Բ.ամիլոլիքվեֆացիենցիս դ- Բ. Ամիլոլիքվեֆացիենցիս
(B. amyloliquefaciencis
d- B. Amyloliquefaciencis)

Գարեջրի արտադրություն

 

Քսիլոզոիզո-մերազա

Բ. սուբտիլիս
(B.subtilis)

 

Պանրի արտադրություն

 

Գլյուկոօքսի-դազաներ և կատալազաներ

Բ. սուբտիլիս շտ. Ֆ
(B.subtilis шт.F)
Ասպերգիլլուս օրիզե վառ.
(Aspergillus oryzae var.)
Բ. ստեարոթերմոֆիլուս
(B. stearothermophilus)
Բացիլուս լիխենիֆորմիս
(Bacillus licheniformis)
Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Բացիլուս ամիլոլիքվեֆացիենս
(Bacillus amyloliquefaciens)
Միկրոբակտերիում իմպերիալե
(Microbacterium imperiale)
Ռիզոպուս օրիզե
(Rhizopus oryzae)
Թերմոկոկկալես
(Thermococcales)
Պսևդոմոնաս ֆլուորեսցենս
(Pseudomonas fluorescens)

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
դ- Ասպերգիլլուս նիգեր
(d- Aspergillus niger)

Պանրի արտադրություն

 

Հեմիցելյու-
լազա

Խետոմիում երատիկում
(Chaetomium erraticum)
Խետոմիում գրացիլե
(Chaetomium gracile)

_-

Հրուշակեղենի, կաթնամթերքի, մսամթերքի արտադրություն

 

Լիպազա

Ասպերգիլլուս ջապոնիկաս
(Aspergillus japonicas)

Օրգանիզմ-դոնոր
Կանդիդա Անտարկտիկա
(Candida Antarctica)
Ռիզոմուկոր սպպ.
(Rhizomucor spp.)
և Թերմոմիցես սպպ.
(Thermomyces spp.)
Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Կանդիդա Անտարկտիկաից

Տրիգլիցերիդ կարագաճարպային արտադրանք, Հացաբուլկեղենում ալկոհոլ պարունակող ապրանքներ

     

(Candida Antarctica) լիպազաի գենով
Ասպերգիլուս օրիզե
(Aspergillus oryzae)
Ռիզոմուկոր միհեյից (Rhizomucor miehei)
լիպազայի գենով

 
 

Կարբոամինհիդ-րազաների և պրոտեազների խառնուրդ

 Բ.Ստեարոթերմոֆիլիուս
(B. stearothermophilus)

-

Պանիրների արտադրություն

 

Պեկտինազա

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)

Ասպերգիլլուս օրիզե (Aspergillus oryzae) Ասպերգիլլուս ակուլիտուս
(d- Aspergillus aculeatus)
Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
դ-Ասպերգիլլուս նիգեր
(d- Aspergillus niger)

Հացամթերքի, ալյուրի, ձկան և մսի արտադրություն

 

Պրոտեազա

Ասպերգիլլուս նիգեր
վառ.
(Aspergillus niger, var.)
Ասպերգիլլուս ավամորի վառ.
(Aspergillus awamori, var)
Բացիլուս լիխենիֆորմիս
(Bacillus licheniformis)
Ռիզոպուս օրիզե վառ.
(Rhizopus oryzae, var.)
Սախարոմիցես սպպ.
(Saccharomyces spp.)

Դոնոր օրգանիզմ
Ռիզոմուկոր (Rhizomucor)
Բացիլիուս սուբտիլիս
(Bacillus subtilis)
դ-Բ. ամիլոլիքվիֆացիենս
(d- B.amyloliquefaciens)
Բացիլիուս ամիլոլիքվիֆացիենս
(Bacillus amyloliquefaciens)
դ-Բ. ամիլոլիքվիֆացիենս
(d-B.amyloliquefaciens)
Ասպերգիլիուս օրիզե
(Aspergillus oryzae)
դ- Ռիզոմուկոր միհեի
(d-Rhizomucor mieհei)
Բացիլիուս ամիլոլիքվիֆացիենս
(Bacillus amyloliquefaciens)
պլազմիդի պՈՒԲնպռ2 (pUBnpr2), ԴՆԹ-ի վեկտորային գեն կրող չեզոք պրոտեազա
 պՈՒԲ10 (pUB110) из Բացիլիուս ամիլոլիքվիֆացիենս (Bacillus amyloliquefaciens)

Կաթնամթերքի արտադրություն

Ասպարտամի արտադրություն

 

Պուլլուլանազա

Միկրոկոկկուս լիզոդեկտիկուս
(Micrococcus lysodeikticus)
Ասպերգիլլուս նիգեր (Aspergillus niger)

Բացիլուս լիխենիֆորմիս
(Bacillus licheniformis)
Բացիլուս դերամիֆիկանս
(d-Bacillus deramificans)
Բացիլուս սուբտիլիս
Bacillus subtilis
Բացիլուս նագանոենսիս
(d- Bacillus naganoensis)
Կլեբսիելլա պլանտիկոլա
(Klebsiella planticola)
Կլեբսիելլա պլանտիկոլա
(d- Klebsiella planticola)

Պանրի, գարեջրի արտադրություն

 

Խիմոզին (ռենին պանրա-գործության համար

Պենիցիլիում ֆունիկուլոզում
(Penicillium funiculosum)
Տրիխոդերմա րիզեի
(Trichoderma reesei)
Տրիխոդերմա վիրիդե
(Trichoderma viride)
Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Ասպերգիլլուս ակուլեատուս
(Aspergillus aculeatus)

Կրիֆոնեկտրիա պարազիտիկա)
(Cryphonectria parasitica)
Կրիֆոնեկտրիա պարազիտիկա
 (d- Cryphonectria parasitica)
 Ասպերգիլլուս օրիզե
 (Aspergillus oryzae)
Ռիզոմուկոր միհեյի
(d- Rhizomucor mieհei)

Պանիրներ

 

Ալֆա-ամիլա-զա+գլյուկոմի-լազա

Պենիցիլիում կամեմբերտի
(Penicillium camembertii)

-

 Օսլամաթային արտադրություն

 

Բետա գլյուկանազա

Ասպերգիլլուս օրիզե
(Aspergillus oryzae)
Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Ռիզոպուս արհիզուս (Rhizopus arrհizսs)
Ռիզոմուկոր միհեի
(Rhizomucor mieհei)
Ռիզոպուս նիվեուս
(Rhizophus niveus)
Ռիզոպուս օրիզե
(Rhizophus oryzae)

--

Օսլամաթային արտադրություն

 

Ալֆա-ացետոլլակտա- դեկարբոկիս-լազա

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Ասպերգիլլուս օրիզե
(Aspergillus oryzae)
Սախարոմիցես ֆրագիլիս
(Saccharomyces fragilis)
Սախարոմիցես լակտիս
(Saccharomyces lactis)

Բ. սուբտիլիս
(B.sսbtilսs)
ՈՒՎ-193 (UW-193) գենով- Բ. դեկարբոկսիլազայի ալֆա բռեվիսից ՊՈՒՎ
(PUW) 235 պլազմիդայի վրա

Օսլամաթային արտադրություն

 

Ալֆա-ացետո-ացետատ-դեկարբոքսի-լազա

Սախարոմիցես ցերևիզիե
(Saccharomyces cerevisiae)

Բ. սուբտիլիս
(B.subtilis)
ալֆա-դեկարբոքսիլազայի գենով Բ.բռեվիսից
(B. brevis)

Օսլամաթային արտադրություն

 

Հեմիցելյուլազա

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Բացիլուս սուբտիլիս
(Bacillus subtilis)
Տրիխոդերմա րիզեի
(Trichoderma reesei)

Դոնոր օրգանիզմ Բացիլուս սպպ.
(Bacillus spp.)

Օսլամաթային արտադրություն

 

Լակտազա

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)

Ասպերգիլլուս օրիզեի
(Aspergillus oryzae)
գենով Միցելիոֆտորա թերմոֆիլուս
(Myceliophthora thermophilus)
Կլուիվերոմիցես մարքսիա-նուս վառ. Լակտիս
(Kluyveromyces marxianus var.Lactis) Ասպերգիլլուս օրիզե դ- Կլուիվերոմիցես մարքսիանուս վառ. լակտիս (Aspergillus oryzae
d- Kluyveromyces marxianus var.lactis)
 Ասպերգիլլուս օրիզե
(d- Aspergillus oryzae)

Տրիգլիցերիդ կարագաճար-պային արտադրանք, Հացաբուլկեղե-նում ալկոհոլ պարունակող ապրանքներ, պանիրներ

 

Կսիլանազա

Բ. սուբտիլիս
(B.subtilis)

Ֆուզարիում վենետատում
(Fսsariսm venetatum)
գենով Թերմոմիցես լանուգինոզում
(Thermomyces lanuginosum)
Ասպերգիլլուս օրիզե
(Aspergillus oryzae)
դ-Թերմոմիցես լանուգինոզուս (d-Thermomyces lanuginosus)
Բացիլուս սուբտիլիս
(Bacillus subtilis)
Բացիլլուս սուբտիլիս
(d- Bacillus subtilis)
Տրիխոդերմա րիզեի
(Trichoderma reesei)
դ-Տրիխոդերմա րիզեի 
 (d- Trichoderma reesei)
Ասպերգիլլուս նիգեր
վար Ավամորի
(Aspergillus niger var.
 Awamori)
դ-Ասպերգիլլուս
վար (d- Aspergillus var.)
Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
դ-Ասպերգիլլուս նիգեր
( d-Aspergillus niger)

Տրիգլիցերիդ կարագաճար-պային արտադրանք, Հացաբուլկեղե-նում ալկոհոլ պարունակող ապրանքներ, պանիրներ

 

Ինվերտազա

Բ. սուբտիլիս շտ. ֆ
(B.subtilis шт.F)
Ասպերգիլլուս օրիզե վառ.
(Aspergillus oryzae var.)
Բ. ստեարոթերմոֆիլուս
B. stearothermophilus Բացիլուս լիխենիֆորմիս
(Bacillus licheniformis)
Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Բացիլուս ամիլոլիքվեֆացիենս
(Bacillus amyloliquefaciens)
Միկրոբակտերիում իմպերիալե
(Microbacterium imperial)
Ռիզոպուս օրիզե
(Rhizopus oryzae)
Թերմոկոկկալես
 (Thermococcales)
Պսևդոմոնաս ֆլուորեսցենս
(Pseudomonas fluorescens)

--

Տրիգլիցերիդ կարագաճար-պային արտադրանք, Հացաբուլկեղե-նում ալկոհոլ պարունակող ապրանքներ, պանիրներ

 

Գլյուկոամի-լազա

Խետոմիում երատիկում
(Chaetomium erraticսm)
Խետոմիում գրացիլե
(Chaetomium gracile)

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
դԱսպերգիլլուս նիգեր
(d- Aspergillus niger)

Գարեջրի, սպիրտի, գինու արտադրություն

 

Ամինոպեպտի-դազա

Ասպերգիլլուս ջապոնիկաս
(Aspergillus japonicas)

Դոնոր օրգանիզմ Ասպերգիլլուս սպպ. (Aspergillus spp.)

Գարեջրի, սպիրտի, գինու արտադրություն

 

Արաբինոֆու-րանոզիդազա

Բ. Ստեարոթերմոֆիլիուս
(B. stearothermophilus)

Դոնոր օրգանիզմ Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)

Գարեջրի, սպիրտի, գինու արտադրություն

 

Ցիկլո-դեկստռին-գլյուկոզիլ-տրանսֆեռազա

Բ. Լիխենիֆորմիս
(B. licheniformis)

Դոնոր օրգանիզմ Թերմոանաէրոբակտեր
(Thermoanaerobacter)

Գարեջրի, սպիրտի, գինու արտադրություն

 

Գլյուկոա-միլազա

Ասպերգիլլուս նիգեր վառ.
(Aspergillus niger, var.)
Ասպերգիլլուս ավամորի վառ.
(Aspergillus awamori, var)
Բացիլուս լիխենիֆորմիս
(Bacillus licheniformis)
Ռիզոպուս օրիզե վառ.
(Rhizopus oryzae, var.)
Սախարոմիցես սպպ.
(Saccharomyces spp.)

Դոնոր օրգանիզմ Ասպերգիլլուս սպպ.
(Aspergillus spp.)

Գարեջրի, սպիրտի, գինու արտադրություն

 

Գլյուկոզոիզո-մերազա

Միկրոկոկկուս լիզոդեկտիկուս
(Micrococcus lysodeikticus)
Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)

Ստրեպտոմիցես ռուբիգինոզուս
(Streptomyces rubiginosus)
դ-Ստրեպտոմիցես ռուբիգինոզուս
 (d- Streptomyces rubiginosus)

Գարեջրի, սպիրտի, գինու արտադրություն

 

Հեմիցելյուլոզա

Պենիցիլիում ֆունիկուլոզում
(Penicillium funiculosum)
Տրիխոդերմա րիզեի
(Trichoderma reesei)
Տրիխոդերմա վիրիդե
(Trichoderma viride)
Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Ասպերգիլլուս ակուլեատուս
(Aspergillus aculeatus)

Դոնոր օրգանիզմ
Բացիլուս սպպ.
(Bacillus spp.)

Գարեջրի, սպիրտի, գինու արտադրություն

 

Ածիկային ամիլազա

Պենիցիլիում կամեմբերտի
(Penicillium camembertii)

Դոնոր օրգանիզմ
 Բացիլուս սպպ.
(Bacillus spp.)

Հացաբուլկեղենի արտադրություն

 

Պեկտինլիազա

Ասպերգիլլուս օրիզե
(Aspergillus oryzae)
Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Ռիզոպուս արհիզուս
(Rhizopus arrհizսs)
Ռիզոմուկոր միհեի
(Rhizomucor mieհei)
Ռիզոպուս նիվեուս
(Rhizophus niveus)
Ռիզոպուս օրիզե
(Rhizophus oryzae)

Դոնոր օրգանիզմ Ասպերգիլլուս սպպ.
(Aspergillus spp)

Գարեջրի, սպիրտի, գինու արտադրություն

 

Պեկտին-էստերազա

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Ասպերգիլլուս օրիզե
(Aspergillus oryzae)
Սախարոմիցես ֆրագիլիս
(Saccharomyces fragilis)
Սախարոմիցես լակտիս
(Saccharomyces lactis)

Դոնոր օրգանիզմ
Ասպերգիլլուս սպպ.
(Aspergillus spp.)
Ասպերգիլլուս օրիզեի
(Aspergillus oryzae)
գենով կոդավորող պեկտինէստերազա
Ասպերգիլլուս ակուլեատուսից
(Aspergillus aculeatus)

Գարեջրի, սպիրտի, գինու արտադրություն

 

Ֆոսֆոլիպազա Ա

Սախարոմիցես ցերևիզիե
(Saccharomyces cerevisiae)

Դոնոր օրգանիզմ
Ասպերգիլլուս սպպ.
(Aspergillus spp.)

Հատիկավորների մշակման արտադրություն

 

Ֆոսֆոլիպազա Բ

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Բացիլուս սուբտիլիս
(Bacillus subtilis)
Տրիխոդերմա րիզեի
(Trichoderma reesei)

Դոնոր օրգանիզմ
Ասպերգիլլուս սպպ.
(Aspergillus spp.)

Հատիկավորների մշակման արտադրություն

 

Ֆոսֆոլիպազա Ա2

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)

Ստրեպտոմիցես վիոլացերուբեր
(Streptomyces violaceruber)
 ֆոսֆոլիպազայի գենով Ա2
 նույն տեսակից

Սոյայի և ձվի դեղնուցի լեկտինի հիդրոլիզ

 

Ֆոսֆոլիպազա Ա2

Բ. սուբտիքիս
(B.subtilis)

Ասպերգիլուս նիգեր ՊԼԱ-54 (Aspergillus niger PLA-54)
 խոզի ենթաստամոքսային գեղձից ֆոսֆոլիպազա կոդավորող գենով Ասպերգիլուս նիգեր ԳԱՄ-53 (Aspergillus niger GAM-53) և ԴՆԹ խոզի ենթաստամոքսային գեղձից
Ասպերգիլուս նիգեր ՊԼԱ-54 (Aspergillus niger PLA-54)
գենով արտադրող ֆիսֆոլիպազա Ա2-ից
Ասպերգիլուս նիգեր ԳԱՄ-53 (Aspergillus niger GAM-53) ՆՌՌԼ 3122 Ասպերգիլուս նիգեր (NRRL3122 Aspergillus niger)

Հացաբուլկեղեն, ֆոսֆոլիպիդների հիդրոլիզ

 

Ֆոսֆոլիպազա Ց

Բ. սուբտիլիս շտ. ֆ
 (B.subtilis шт.F)
Ասպերգիլլուս օրիզե վառ.
(Aspergillus oryzae var.)
Բ. ստեարոթերմոֆիլուս
(B. stearothermophilus)
Բացիլուս լիխենիֆորմիս
(Bacillus licheniformis)
Ասպերգիլլուս նիգեր
 (Aspergillus niger)
Բացիլուս ամիլոլիքվեֆացիենս
(Bacillus amyloliquefaciens)
Միկրոբակտերիում իմպերիալե
 (Microbacterium imperial)
Ռիզոպուս օրիզե
(Rhizopus oryzae)
Տեռմոկոկալես (Thermococcales)
Պսեվդոմոնաս ֆլուօտեսքենս
(Pseսdomonas fluorescens)

Պիխիա պաստորիս
 (Picհia pastoris) տարատեսակ ֆոսֆոլիպազա Ց գենով

Բուսական յուղեր

 

Պոլիգալակտո-ուրոնիդազա

Խետոմիում երատիկում
(Chaetomium erraticum)
Խետոմիում գրացիլե
(Chaetomium gracile)

Ասպերգիլլուս նիգեր
ԵՊԳ-102 (Aspergillus niger EPG-102) պոլիգալակտոուրոնիդազա առաջացնող գենով
Ասպերգիլլուս նիգեր
ԳԱՄ-ից
(Aspergillus niger GAM-53)
Ասպերգիլլուս նիգեր
ՆՌՌԼ 3122-ից (NRRL3122 Aspergillus niger)

Հացաբուլկեղեն

 

Պոլլուլանազա

Ասպերգիլլուս ջապոնիկաս
(Aspergillus japonicas)

Դոնոր օրգանիզմ
Բացիլուս սպպ.
(Bacillus spp.)
Կլեբսիելլա սպպ.
(Klebsiella spp)
Բ.սուբտիլիս
(B. subtilis)
պոլլուլանազաի գենով Բ. ացիդոպուլուլիտիկուս
(B. acidopullulyticus)
(Բացիլուս սուբտիլիս)
Ա1645 (A1645 Bacillus subtilis)
պոլլուլանազաի գենով Բացիլուս դերամիֆիկանս
(Bacillus deramificans)

Գարեջուր

   

 Բ.Ստեարոթերմոֆիլիուս
(B. stearothermophilus)

-

Գարեջուր

 

Ասպարագի-նազա

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)

Ասպերգիլիուս նիգեր
(Aspergillus niger)
 Ասպերգիլիուս նիգեր
(d-Aspergillus niger)

Հաց, հատիկավոր և կարտոֆիլից ստացված մթերքներ

 

Ասպարագի-նազա

Ասպերգիլլուս նիգեր վառ.
(Aspergillus niger, var.)
Ասպերգիլլուս ավամորի վառ.
(Aspergillus awamori, var)
Բացիլուս լիխենիֆորմիս
(Bacillus licheniformis)
Ռիզոպուս օրիզե վառ.
(Rhizopus oryzae, var.)
Սախարոմիցես սպպ.
(Saccharomyces spp.)

Ա. օրիզե (A. oryzae)
ասպարագինազաի գենով Ա. օրիզե-ից (A. oryzae)

Հաց, հատիկավոր և կարտոֆիլից ստացված մթերքներ

 

Միզանյութի ամիդոլիազա

Միկրոկոկկուս լիզոդեկտիկուս
(Micrococcus lysodeikticus)
Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)

Սախարոմիցես ցերևիզիե
 (Saccharomyces cerevisiae)
ԵՑՄ (ECMo) 01 բարձր էքսպրեսիայով միզանյութի ամիդոլիազա

Էթիլկարբոնատի քանակի նվազում ֆերմենտացված հյութերում

 

Գլյուտամի-
նազա

Պենիցիլիում ֆունիկուլոզում
(Penicillium funiculosum)
Տրիխոդերմա րիզեի
(Trichoderma reesei)
Տրիխոդերմա վիրիդե
(Trichoderma viride)
Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Ասպերգիլլուս ակուլեատուս
(Aspergillus aculeatus)

-

Հաց, հատիկավոր և կարտոֆիլից ստացված մթերք

 

Բ-Դ գլյուկոզիդազա

Պենիցիլիում կամեմբերտի
(Penicillium camembertii)

-

Հաց, հատիկավոր և կարտոֆիլից ստացված մթերք

 

Ուրեազա

Ասպերգիլլուս օրիզե
(Aspergillus oryzae)
Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Ռիզոպուս արհիզուս
(Rhizopus arrհizսs)
Ռիզոմուկոր միհե
(Rhizomucor mieհe)
Ռիզոպուս նիվեուս (Rhizophus niveus)
Ռիզոպուս օրիզե
(Rhizopus oryzae)

-

Շաքարից և շաքարային ճակնդեղից

 

α-գալակտո-զիդազա

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Ասպերգիլլուս օրիզե
(Aspergillus oryzae)
Սախարոմիցես ֆրագիլիս
(Saccharomyces fragilis)
Սախարոմիցես լակտիս
(Saccharomyces lactis)

-

Շաքարից և շաքարային ճակնդեղից

3

Սննդանյութեր, միկրոնուտրիենտներ և սննդային հավելումներ

 

Ռիբոֆլավին

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
 Բացիլուս սուբտիլիս
(Bacillus subtilis)
Տրիխոդերմա րիզեի (Trichoderma reesei)

Բ. Սուբտիլուս (B.sսbtilսs) Ռիբոֆլավինի գերարտադրանք

ԿԱՀ սննդում, հարստացված արտադրանքում

 

Բետա կարոտին

Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)

Բլակեսլեա տրիսպորա (Blakeslea trispora), ստացված երկու սնկի շտամների կոֆերմենտա-ցիայից (+) և (-)

ԿԱՀ սննդում, հարստացված արտադրանքում

 

Նիզին (Խտանյութ
E-234)

Բ. սուբտիլիս
(B.subtilis)

Լակտոկոկկուս լակտիս սուբս.Լակտիս (Lactococcus lactis subs. Lactis) բակտե-րիոֆագերի հանդեպ կայու-նությունը կոդավորող գեն

Հալեցրած պանիրներ, Բանջարեղենային պահածոներ

 

Լիկոպին

Բ. սուբտիլիս շտ. ֆ
(B.subtilis F)
 Ասպերգիլլուս օրիզե վառ.
(A spergillսs oryzae var.)
Բ.Ստեարոթերմոֆիլուս
(B. stearothermophilus)
Բացիլուս լիխենիֆորմիս
(Bacillus licheniformis)
Ասպերգիլլուս նիգեր
(Aspergillus niger)
Բացիլուս ամիլոլիքվեֆացիենս
 (Bacillus
amyloliquefaciens)
Միկրոբակտերիում իմպերիալե
(Microbacterium imperial)
 Ռիզոպուս օրիզե
(Rhizopus oryzae) Թերմոկոկկալես
(Thermococcales)

Ռեկոմբինացիոն շտամ

ԿԱՀ սննդում, հարստացված արտադրանքում

   

Պսևդոմոնաս ֆլուորեսցենս
(Pseսdomonas fluorescens)

   
 

Կիտրոնաթթու

Խետոմիում երատիկում
(Chaetomium erraticսm)
Խետոմիում գրացիլե
(Chaetomium gracile)

Ռեկոմբինատ շտամ

ԿԱՀ սննդում, հարստացված արտադրանքում

 

9. ԳՁՄ հիմքով օգտագործվում են`

1) ֆերմենտային պատրաստուկների արտադրությունում,

2) պանրի, օսլամաթային, հացաթխման, ըմպելիքների, սպիրտի, օղու, ԳՁՄ շտամ-պրոդուցենտներ սննդանյութերի և սննդային հավելումների արտադրությունում,

3) խմորիչի, գարեջրի, գինու, սպիրտի, օղու արտադրությունում։

10. ԳՁՄՆ հիմքով`

1) մերաններ, մակարդ, մեկնարկային, պրոբիոտիկ, խմորիչ կուլտուրաներ՝ որպես հումք օգտագործվող,

2) պանիրներ, կաթնաթթվային և պրոբիոտիկ սննդամթերք, կենսաբանական ակտիվ հավելումներ ԿԱՀ, երշիկեղենի, ֆերմենտացված մսամթերքի արտադրությունում,

3) գարեջուր, կվաս և խմորիչներով ըմպելիքներ,

4) թթվասերուցքային կարագ, մարգարին, մայոնեզ,

5) ֆերմենտացված մթերք սոյայի հիմքով,

6) ֆերմենտացված մթերք հատապտղից և բանջարեղենից,

7) ֆերմենտային պատրաստուկներ,

8) սննդանյութի և սննդային հավելումների շտամ- պրոդուցենտներ,

9) թթխմորից և խմորով արտադրանք,

10) սպիտակուցային մթերքներ խմորիչների և այլ ինակտիվացված մանրէական կենսամասսաների հիմքով,

11) օսլա ձևափոխված՝ ստացված մանրէական ֆերմենտացիայի հետևանքով,

12) գունաբացված մրգային և ցիտրուսային հյութեր, խաղողի և հատապտղային գինիներ:

 

Աղյուսակ 3

 

Սննդի արտադրությունում օգտագործման համար թույլատրված ԵՎ առաջարկվող միկրոօրգանիզմներ

 

Միկրոօրգանիզմներ (խումբ, ցեղ, տեսակ) բնական ծագման

Գենետիկորեն ձևափոխված
նմանակներ

1

2

Մեզոֆիլ լակտոկոկկեր

Լակտոկոկկուս լակտիս սուբսպ.լակտիս (Lactococcus lactis subsp. Lactis)

Լակտոկոկուս ԴՆԹ հաջորդականություն պարունակող Լակտոկոկկուս ցեղի մանրէներ,
Կոդավորող` մանրէների նկատմամբ կայունություն,
  Դիացետիլի արտադրանք,
β-գալակտոզիդազայի արտադրանք,
Ամինոպեպտիդազայի արտադրանք,
Պրոպիոնիբակտերիում շերմանի գեն պարունակող (Propionibacterium shermani) պեպտիդազաների արտադրանք,
Ալանին ռեցեմազայի արտադրանք

Լակտոկոկկուս լակտիս սուբսպ.կրեմորիս (Lactococcus lactis subsp. cremoris)

Նմանակներ չկան

Լակտոկոկկուս լակտիս սուբսպ.լակտիս բիովառ դիացետիլակտիս (Lactococcus lactis subsp. lactis biovar diacetilactis)

Նմանակներ չկան

Լեյկոնոստոկեր

Լեյկոնոստոկ լակտիս
(Leuconostoc lactis)

Նմանակներ չկան

Լեյկոնոստոկ մեզենտերոիդես սուբսպ.դեքստրանիկում (Leuconostoc mesenteroides subsp. Dextranicum)

Նմանակներ չկան

Լեյկոնոստոկ Leuconostoc mesenteroides subsp. mesenteroides

Նմանակներ չկան

Թերմոֆիլ ստրեպտոկոկկեր

Ստրեպտոկոկկուս սալիվարիուս (Streptococcus salivarius)

Նմանակներ չկան

Ստրեպտոկոկկուս թերմոֆիլուս (Streptococcus thermophilus)

Ս. թերմոֆիլուս (S.thermophilus) ԷՊՍ սինթեզի գեն պարունակող,
Ս. թերմոֆիլուս (S.thermophilus)
  քլորամֆենիլկոլ-ացետիլտրանսֆերազայի գեն պարունակող

Լակտոբացիլուս (LactoBacillus ) ցեղի մանրէներ

Լակտոբացիլուս ացիդոֆիլուս (Lactobacillus acidophilus)

Շտամներ, Լակտոբացիլուս ացիդոֆիլուսից (Lactobacillus acidophilus) պլազմիդներ պարունակող, որոնք կոդավորում են բակտերիոցինների արտադրանքը

Լակտոբացիլուս ալիմենտարիուս (Lactobacillus alimentarius)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս ամիլովորուս (Lactobacillus amylovorus)

Դոնոր օրգանիզմ

Լակտոբացիլուս բավարիկուս (Lactobacillus bavaricus)

Ասպերգիլլուս սպպ. (Aspergillus spp.)

Լակտոբացիլուս բրևիս (Lactobacillus brevis)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս բուխների (Lactobacillus buchneri)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս կասեի (Lactobacillus casei)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս կասեի (Lactobacillus casei)

Շտամ՝ Լակտոբացիլուս սպպ. (Lactobacillus spp) գեն պարունակող, որոնք հսկում են ստարտերային կուլտուրաների կայունությունը pH-ի ցածր ցուցմունքների նկատմամբ

Լակտոբացիլուս կասեի սուբսպ. Ռանքոսուոս (Lactobacillus casei, subsp. rhamnosus GG)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս կորինեֆորմիս (Lactobacillus coryneformis)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս կուրվատուս (Lactobacillus curvatus)

Լ. կասեի (L.casei ) շ-գալակտոզիդազայի գենով

Լակտոբացիլուս կրիսպատուս (Lactobacillus crispatus)

 Աղիքային ցուպիկ (E. Coli)

Լակտոբացիլուս դելբրուէկի սուբսպ. դելբրուէկի (Lactobacillus delbruecki subsp. delbrueckii)

Լ. կասեյ (L.casei ) ալկոլդեհիդրոգենազայի գենով Զիմոմոնաս մոբիլիս (Zymomonas mobilis)

Լակտոբացիլուս դելբրուէկի սուբսպ. Բուլգարիկուս (Lactobacillus delbrueckii subsp. Bulgaricus)

 Լ. կասեյ (L.casei ) -շ-լակտոմազայի գենով Աղիքային ցուպիկ (E.coli)

Լակտոբացիլուս դելբրուէկի սուբսպ. Լակտիս (Lactobacillus delbrueckii subsp. Lactis)

 Լ. կասեյ (L.casei ) խոլեստերինօքսիդազայի գենով Ստրեպտոմիցես սպպ. (Streptomyces spp)

Լակտոբացիլուս ֆարցիմինիս (Lactobacillus farciminis)

նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս ֆերմենտում (Lactobacillus fermentum)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս գասսերի
(Lactobacillus gasseri)

Ռեոկոմբինատային շտամ մսի կենսակայունության համար

Լակտոբացիլուս ջոնսոնի
(Lactobacillus johnsonii)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս հելվետիկուս (Lactobacillus helveticus)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս հետերոհիոխի (Lactobacillus heterohiochi)
(= Լ. ֆրուկտիվորանս L. fructivorans)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս հիլգարդիի (Lactobacillus hilgardii)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս քսիլոզուս (Lactobacillus xylosus)
(= Լ. լակտիս սուբսպ. լակտիս L. lactis subsp.lactis)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս զեե (Lactobacillus zeae) (= L. casei subsp. casei /L. rhamnosus)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս սակեի սուբսպ. սակեի (Lactobacillus sakei subsp. sakei)

Լ. Գասսերի (L. Gasseri) գենով msd աղիքային ցուպիկից սուպերքսիդդուսմուտազայի արտադրման համար

Լակտոբացիլուս սակեի սուբսպ. արնոզուս ( Lactobacillus sakei subsp.) carnosus (= L. cսrvatսs)

 Լ. Գասսերի (L. Gasseri) քրոմոսոմի մեջ մեղմ ֆագով տեղադրում

Լակտոբացիլուս սալջվարիուս (Lactobacillus salivarius)

Շտամ՝ Կլոստրիդիում տերմոցելումից

Լակտոբացիլուս սանֆրանցիսկո (Lactobacillus sanfrancisco)
(= L. sanfranciscensis)

Կլոստրիդիում տերմոցելումից (Clostridium thermocellum) էնդոնուկլեազների գեներ պարունակող

Լակտոբացիլուս սանֆրանցիսցենսիս (Lactobacillus sanfranciscensis)
(= L. sanfrancisco)

 Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս կեֆիրգրանում (Lactobacillus kefirgranum)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս կեֆիրի
(Lactobacillus kefiri)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս լակտիս
(Lactobacillus lactis)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս պարացասեի
( Lactobacillus paracasei)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս պենտոսուս (Lactobacillus pentosus)

Նմանակներ չկան

Լակտոբացիլուս պլանտարում (Lactobacillus plantarum)

Նույնատիպ շտամեր համեմատած՝
1. Գենի հատված գիդրոլազայով կոդավորվող լյարդաթթվի կոնյուգացիան
2. Լ. Ամիլովորուսից (L. Amylovorus) ալֆա ամիլազայի գենով
3. գենի հատված, որը ալանին ռացեմազան կոդավորող
4. բակտերիոցիդներ առաջացնող

Լակտոբացիլուս րեուտերի
(Lactobacillus reuteri)

Շտամներ` Նեոկալիմաստիկս պատրիցիառումից (Neocallimastix patriciarսm) քսիլանազայի գեն պարունակող, Ֆիբրոլակտեր սուկցինոգենեզից (Fibrobacter succinogenes) β–գլյուկոնազայի գեն պարունակող, Պիրոմիցես ռիզինաֆլատա-յից (Piromyces rhizinflata) ցելյուլազայի գեն պարունակող

Լակտոբացիլուս ռամֆոզուս (Lactobacillus rhamnosus)

նմանակներ չկան

Ստաֆիլոկոկեր, պեդիոկոկեր, բրեվիբակտերիաներ

Ստաֆիլակոկուս կարնոզուս (Staphylococcus carnosus)

Նմանակներ չկան

Ստաֆիլակոկուս կարնոզուս սուբսպ. կարնոզուս (Staphylococcus carnosus subsp. carnosus)

Նմանակներ չկան

Ստաֆիլակոկուս կարնոզուս սուբսպ. ուտիլիս (Staphylococcus carnosus subsp. Utilis) (= S. carnosus)

Նմանակներ չկան

Ստաֆիլակոկուս եքվորում
(Staphylococcus equorum)

Նմանակներ չկան

Ստաֆիլակոկուս սցիուրի (Staphylococcus sciսri)

Նմանակներ չկան

Ստաֆիլակոկուս քսիլոզուս (Staphylococcus xylosus)

Նմանակներ չկան

Ստաֆիլակոկուս վիտուլինուս
(Staphylococcus vitulinus)
(= S. pulveri)

Նմանակներ չկան

Բրեվիբակտերիում կասեի (Brevibacterium casei)

Նմանակներ չկան

Բրեվիբակտերիում լինենս (Brevibacterium linens)

Նմանակներ չկան

Պեդիոկոկուս ացիդիլակտիցի (Pediococcus acidilactici)

Նմանակներ չկան

Պեդիոկոկուս պենտոզացեուս (Pediococcus pentosaceus)

Նմանակներ չկան

Կորինեբակտերիում (Corynebacterium)

Կորինեբակտերիում ամմոնիագենեզ (Corynebacterium ammoniagenes)

Նմանակներ չկան

Կորինեբակտերիում ֆլավենսցենս (Corynebacterium flavescens)

Նմանակներ չկան

Էնտերոկոկկուս (Enterococcus)

Էնտերոկոկկուս դուրանս (Enterococcus durans)

Նմանակներ չկան

Էնտերոկոկկուս ֆեցիում (Enterococcus faecium)

Նմանակներ չկան

Արտրոբակտեր (Arthrobacter)

Արտրոբակտեր նիկոտիանե (Arthrobacter nicotianae)

Նմանակներ չկան

Ացետոբակտեր (Acetobacter)

Ացետոբակտեր քսիլինում (Acetobacter xylinum)

Նմանակներ չկան

Ացետոբակտեր սուբօքսիդանս (Acetobacter suboxydans)

Նմանակներ չկան

Ացետոբակտեր ացետի (Acetobacter aceti)

Նմանակներ չկան

Պրոպիոնիբակտերիում (Propionibacterium)

Պրոպիոնիբակտերիում ացիդիպրոպիոնիցի (Propionibacterium acidipropionici)

Նմանակներ չկան

Պրոպիոնիբակտերիում արաբինոզում (Propionibacterium arabinosum)

Նմանակներ չկան

Պրոպիոնիբակտերիում ֆրեուդենրեիխի սուբսպ. ֆրեուդենրեխիի (Propionibacterium freudenreichii subsp. freudenreichii)

Ռեկոմբինատիվ շտամ Պրոպիոնիբակտերիում ֆրեուդենրեիխի (Propionibacterium freudenreichii) պրոպիոցենին Տ1-ի բարձր արտադրությամբ

Պրոպիոնիբակտերիում ֆրեուդենրեիխի սուբսպ. շերմանի (Propionibacterium freudenreichii subsp. shermanii)

Նմանակներ չկան

Պրոպիոնիբակտերիում

Նմանակներ չկան

Բիֆիդոբակտերիում (Bifidobacterium)

Բիֆիդոբակտերիում ադոլեսցենտիս (Bifidobacterium adolescentis)

Նմանակներ չկան

Բիֆիդոբակտերիում անիմալիս (Bifidobacterium animalis)

Նմանակներ չկան

Բիֆիդոբակտերիում բիֆիդում (Bifidobacterium bifidսm)

Նմանակներ չկան

Բիֆիդոբակտերիում բրեվե (Bifidobacterium breve)

Նմանակներ չկան

Բիֆիդոբակտերիում Bifidobacterium infantis

Նմանակներ չկան

Բիֆիդոբակտերիում լակտիս (Bifidobacterium lactis) = (Բ. անիմալիս B. animalis)

Նմանակներ չկան

Բիֆիդոբակտերիում լոնգում (Bifidobacterium longum)

 Բ. լոնգում- Ա. ցուպիկի ( B.longum-Escհericհia coli ) վեկտրով շտամեր ռեպլիկոնների հիմքի վրա

Բիֆիդոբակտերիում պսեուդոլոնգում (Bifidobacterium pseudolongum)

Նմանակներ չկան

Բացիլուս (Bacillus )

Բացիլուս ցեռեուս (B. cereսs)

Նմանակներ չկան

Բացիլուս կոագուլանս (Bacillus coagulans)
(= հին անունը Լակտոբացիլուս սպորոգենեզ Lactobacillus sporogenes)

 Գեների Դոնոր օրգանիզմ բակտերիոցին կոագուլինի արտադրման համար

Բացիլուս լիխենիֆոռմիս (Bacillus licheniformis)

Դոնոր օրգանիզմ Թերմոանաէրոբակտեր (Thermoanaerobacter)

Բ. մեզենտերիկուս (B.mesentericus)

Նմանակներ չկան

Բ. խուբտիլիս (B.subtilis) կամ ամիլոլիկվիֆացիենցես (amyloliquefaciences)

Դոնոր օրգանիզմ

Բ. ամիլոլիկվիֆացիենցես
(B. amyloliquefaciences)

Բ. ամիլոլիկվիֆացիենցես
B. amyloliquefaciences, B.subtilis-ից սուբտիլիզինի գենով

Բ. ամիլոլիկվիֆացիենցես (Bacillus amyloliquefaciencs)

Բ. ամիլոլիկվիֆացիենցես (Bacillus amyloliquefaciencs)
Բ. ամիլոլիկվիֆացիենցեսի (Bacillus amyloliquefaciencs) ալֆաամիլազայի կոդավորող գենով, 
 Բ. ամիլոլիկվիֆացիենցեսի (Bacillus amyloliquefaciencs) չեզոք պրոտեազայի գենով

Բացիլուս լիխենիֆորմիս (Bacillus licheniformis)

Բացիլուս լիխենիֆոռմիս և
Բ. Ստեարոտերմոֆիլիսի (B.licheniformis և B.stearothermophilus) ալֆաամիլազայի գենով

Բացիլուս լիխենիֆորմիս (Bacillus licheniformis)

Բացիլուս լիխենիֆորմիսի (B.licheniformis)
ալֆա ամիլազայի ջերմակայուն գենով

Բացիլուս լիխենիֆորմիս (Bacillus licheniformis)

Բացիլուս լիխենիֆորմիս, Բ. դերամիֆիկանսի (Bacillus licheniformis Bacillus deramificans) պուլլուլանազա կոդավորող գենով

Բ. սուբտիլիս (B.subtilis)

Բ. սուբտիլիս (Bacillus subtilis) Բ. բրևիսի (B.brevis) ՈՒՎ-193 (UW-193) ալֆա-դեկարբոկսիլազայի գենով

Բ. սուբտիլիս (B.subtilis)

 ՊՈՒՎ 235 (PUW 235) պլազմիդայի վրա

Բ. սուբտիլիս (B.subtilis)

B.subtilis B. Brevis-ի ալֆա-դեկարբոկսիլազա գենով

Բ. սուբտիլիս (B.subtilis)

Բ. սուբտիլիս (Bacillus subtilis)
Բ. դերամիֆիկանսի (Bacillus deramificans) պուլլունազա կոդավորող գենով

Բ. սուբտիլիս (B.subtilis)

Բ. սուբտիլիս (B.subtilis) ռիբոֆլովինի գերարտադրանքով

Բ. սուբտիլիս (B.subtilis)

Բ. սուբտիլիս (B.subtilis), Բ. ստերոտերմոֆիլուս (B.stearothermophilus) գենով Բ. սուբտիլիս (B.subtilis), Բ. բրևիս (B.brevis) գենով

Բ. սուբտիլիս (B.subtilis) Ֆ (F) շտամ

Բ. սուբտիլիս (B.subtilis),
Բ. ստերոտերմոֆիլուսից (B.stearothermophilus) պուլիլանազայի գենով

Բ. ստերոտերմոֆիլուս
(B. stearothermophilus)

Բ. սուբտիլիս (B.subtilis) Բ. մեգատերիումից (B.megaterium) ալֆա ամիլազայի գենով ներդրված pCPC800 պլազմիդայում

Բ. ջերմորտոտիոլիտիկուս
(B. thermortotyolyticus)

 Բ. սուբտիլիս և ալֆա-ամիլազայի գենով, ներդրված պՍՊՍ 720 (pCPC 720) պլազմիդայում

Միկրոկոկուս (Micrococcus)

Միկրոկոկուս վարիանս (Micrococcus varians) (= Կուցուրիա վարիանս (Kսcսria varians)

Նմանակներ չկան

Միկրոկոկուս լիզոդեյցտիկուս (Micrococcus lysodeicticus)

Նմանակներ չկան

Աղիքային ցուպիկ (E. coli)

Աղիքային ցուպիկ (E. coli)

Աղիքային ցուպիկ Կ-12 ԻԱ 198 (E. coli K-12 IA 198)՝ սինթեզված քիմիապես կոդավորող ԴՆԹ հաջորդականություն պարունակող,
նման՝ ցլի պրիխոմոզին Ա գենին ներդրված ՊՊՖԶ 87Ա (PPFZ-87A) վեկտորում

Կլեբսիելլա (Klebsiella)

 Կլեբսիելլա (Klebsiella alrogenes)

Նմանակներ չկան

Կլեբսիելլա (Klebsiella planticola)

Կլեբսիելլա սպպ. (Klebsiella spp)

Տերմոկոկկալես (Thermococcales)

Պսեուդոմոնաս ֆլուորեսցենս (Pseսdomonas fluorescens) ալֆաամիլազայի գենով

Միցելային սնկեր (բորբոսասունկ)

Ֆուզարիում (Fսsariսm)

Ֆուզարիում սոլանի (Fusarium solani)

Նմանակներ չկան

Ֆուզարիում վենետատում (Fusarium venetatum)

Ֆուզարիում վենետատում (Fusarium venetatum) գենով Տերմոմիցես լանգինոզում (Thermomyces lanuginosum)
դոնոր օրգանիզմ Ասպերգիլլուս ապ. (Aspergillus sp.)
Տերմոմիցես սպ. (Thermomyces sp.)
Տրիխոդերմա սպպ. Բացիլուս սպպ. (Trichoderma spp., Bacillus spp.)

Ասպերգիլլուս (Aspergillus)

Ասպերգիլլուս նիգեր (Aspergillus niger)

Նմանակներ չկան

Ասպերգիլլուս նիգեր (Aspergillus niger)

Ասպերգիլլուս նիգեր (Aspergillus niger) վառ. ավամորի (var. awamori) պարունակում է ցուլի պրոխիմոզին գենը ՆՌՌԶ3112 (NRRZ3112)

 

վեկտոր – պգ ԱՄպՌ (pgAMpR)

Բ. ամիլոլիքվիֆացիենս կամ սուբտիլիս (B.amyloliquefaciens ՌսՌ subtilis)

Ասպերգիլլուս նիգեր (Aspergillus niger) Կանդիդա անտարկտիկաի (Candida antarctica) ցլիպազայի գենով

Ասպերգիլլուս ավամորի (Aspergillus awamori)

Ասպերգիլլուս նիգեր (Aspergillus niger), կրող գեն նույն տեսակի շտամների ամիլոգլյուկոզիդազա կոդավորող

Ասպերգիլլուս օրիզեա (Aspergillus oryzae)

Ասպերգիլլուս նիգեր (Aspergillus niger)
1. Ասպերգիլլուս նիգեր (Aspergillus niger) գեներով, լիզոֆոսֆոլիպազա կոդավորող

Ասպերգիլլուս օրիզեա (Aspergillus oryzae)

2 Ասպերգիլլուս նիգեր (Aspergillus niger) գեներով էնդո-1,4-քսիլանազայի արտադրանքի կոդավորմամբ

Ասպերգիլլուս օրիզե վառ. (Aspergillus oryzae var.)

3. Ա. Նիդուլանսից (A. Nidulans) ացետոմիդազայի գեներով

Պենիցիլիում (Penicilliսm)

Պենիցիլիում ալբում (Penicillium albսm) (= P. caseicolum, P.candidum, or
P. camembertii)

Նմանակներ չկան

Պենիցիլիում կամեմբերտի (Penicillium camembertii)
(= P. caseicolum, P. candidum, or
P. albսm)

Նմանակներ չկան

Պենիցիլիում կնդիդում (Penicillium candidum)
(= P. caseicolum, P. camembertii,
P. albսm)

Նմանակներ չկան

Պենիցիլիում ֆունիկուլոզում (Penicillium funiculosum)

Նմանակներ չկան

Պենիցիլիում ռոքիֆորտի (Penicillium roquefortii)

Նմանակներ չկան

Վերտիցիլիում (Verticillium)

Վերտիցիլիում լեկանիի (Verticilliսm lecanii)

Նմանակներ չկան

Տրիխոդերմա (Trichoderma)

Տրիխոդերման րիզեյի (Trichoderma reesei) կամ լոնգիբրախիատում
(longibrachiatum)

 Նույն տեսակի դոնոր-օրգանիզմ

Տրիխոդերմա րիզեի (Trichoderma reesei)

ցլի խիմոզին B գեն պարունակող
Տրիխոդերմա րիզեյ (Trichoderma reesei) պարունակող

Տրիխոդերմա հարզիանում
(Trichoderma harzianum)

դոնոր-օրգանիզմ

Տրիքոտեցիում (Trichothecium)

Տրիխոտեցիում դոմեստիկուս (Trichothecium domesticum)

Նմանակներ չկան

Հումիկոլա (Humicola)

Հումիկոլա ինսոլենս (Humicola insolens)

Նմանակներ չկան

Ռիզոպուս (Rhizopus)

Ռիզոպուս արխիզուս (Rhizopus arrhizus)

Նմանակներ չկան

Ռիզոպուս նիվեուս (Rhizophus niveus)

Նմանակներ չկան

Ռիզոպուս օռիզե (Rhizophus oryzae)

Նմանակներ չկան

Ռիզոպուս օռիզե (Rhizophus oryzae) վառ. Խախառօմիցես սպպ. (var.
Sacharomyces spp.)

Նմանակներ չկան

Մուկոր (Mucor)

Մուկոր միեհեյ (Mucor miehei)

Նմանակներ չկան

Մուկոր պուսիլլուս (Mucor pusillus)

Նմանակներ չկան

Մուկոր լուսիտանիկուս (Mucor lusitanicus)

Նմանակներ չկան

Ռիզոմուկոր (Rhizomucor)

Ռիզոմուկոր միհեյ (Rhizomucor mieհei)

Նմանակներ չկան

Ռիզոմուկոր Rhizomucorpusillus

Նմանակներ չկան

Ստրեպտոմիցես (Streptomyces)

Ստրեպտոմիցես օլիվացեուս (Streptomyces olivaceous)

Նմանակներ չկան

Ստրեպտոմիցես ռուբիգինոզուս (Streptomyces rubiginosus)

դոնոր-օրգանիզմ

Ստրեպտոմիցես ռուբիգինոզուս (Streptomyces rubiginosus)

Ստրեպտոմիցես սպպ. (Streptomyces spp.) և

Ստրեպտոմիցես վիոլացեոնիգեր (Streptomyces violaceoniger)

Ացինոպլանես սպպ. (Acinoplanes spp.)

Ստրեպտոմիցես Ֆրադիաս (Streptomyces fradias)

Նմանակներ չկան

Ստրեպտոմիցես լիվանդաս (Streptomyces livadans)

Ստրեպտոմիցես ռուբիգինոզուսի (Streptomyces rubiginosus) գենով, որը առաջացնում է իմմոբիլիզացված գլյուկոզամերազա

Ակտինոպլանես (Actinoplanes)

Ակտինոպլանես միսսիոուրենտիս (Actinoplanes missiouriensis)

Նմանակներ չկան

 

Նմանակներ չկան

Բլակեսլեա (Blakeslea)

Բլակեսլեա տրիսպորա (Blakeslea trispora)

Բլակեսլեա տրիսպորա (Blakeslea trispora), ստացված սնկի երկու շտամների (+) և (-) կոֆերմենտացիայից

Բլակեսլեա տրիսպորա (Blakeslea trispora), Խմորիչներ

Սախարոմիցես (Saccharomyces)

Սախարոմիցես բայանուս (Saccharomyces bayanus)

Նմանակներ չկան

Սախարոմիցես ցեռեվիզիե (Saccharomyces cerevisiae)

Ամիլազայի գեն պարունակող Սախարոմիցես դիաստատիկուսի (Saccharomyces diastaticus) շտամներ

Սախարոմիցես ցեռեվիզիե (Saccharomyces cerevisiae)

 

Սախարոմիցես ցեռեվիզիե (Saccharomyces cerevisiae)

Ս. ցեռեվիզիե (S.cerevisieae)

Սախարոմիցես ցեռեվիզիե սուբսպ. բօլարդի (Saccharomyces cerevisiae subsp. boulardii)

 (Y)-1986 ա-ամիլազայի գենով
Բ. լիխենիֆորմիսից (B.licheniformis)

Սախարոմիցես ֆլորենտիուս (Saccharomyces florentius)

Ս. ցեռեվիզե ԵՍՄՕ01 (ECMo01) ամիդոլիազա միզանյութի մեծացված էքսպրեսիայով

Սախարոմիցես ֆրագիլիս (Saccharomyces fragilis)

Նմանակներ չկան

Սախարոմիցես լակտիս (Saccharomyces lactis)

Նմանակներ չկան

Սախարոմիցես ունիսպոռուս (Saccharomyces unisporus)

Նմանակներ չկան

Կլուիվերոմիցես (Kluyveromyces)

Կլուիվերոմիցես ֆրագիլիս (Kluyveromyces fragilis)
Կլուիվերոմիցես մարկսիանուս (Kluyveromyces marxianus)

Նմանակներ չկան

Կլուիվերոմիցես լակտիս
(Kluyveromyces lactis)

Կլուվերոմիցես (Kluyveromyces)

Կլուիվերոմիցես մարկսիանուս (Kluyveromyces marxianus)
Կլուիվերոմիցես ֆրագիլիս (Kluyveromyces fragilis)

Նմանակներ չկան

Հանսենուլա (Hansenula)

Հանսենուլա մրակի (Hansenula mrakii
(= Վիլիոպսիս մրակի (Williopsis mrakii)

Նմանակներ չկան

Կանդիդա (Candida)

Կանդիդա ֆամատա (Candida famata)

Նմանակներ չկան

Կանդիդա կեֆուր (Candida kefyr
(= C. pseudotropicalis)

Կանդիդա (Candida)

Կանդիդա ֆրիդրիցխի (Candida friedriccհi)

Նմանակներ չկան

Կանդիդա հոլմի (Candida holmii)

Նմանակներ չկան

Կանդիդա կրուզեի (Candida krusei)

Նմանակներ չկան

Կանդիդա պսևդոտրոպիկալիս (Candida pseudotropicalis) (= C. kefyr)

Նմանակներ չկան

Կանդիդա ուտիլիս (Candida սtilis)

Նմանակներ չկան

Կանդիդա վալիդա (Candida valida)

Նմանակներ չկան

Դեբարիոմիցես (Debaryomyces)

Դեբարիոմիցես հանսենի (Debaryomyces hansenii)

Նմանակներ չկան

Գեոտրիկում (Geotrichum)

Գեոտրիկում կանդիդում (Geotrichum candidum)

Նմանակներ չկան

Վիլիոպսիս (Williopsis)

Վիլիոպսիս մրակի (Williopsis mrakii) Հանզենուլա մրակի (Hansenula mrakii)

Նմանակներ չկան

Պիխիա (Pichia)

Պիխիա պաստորիս (Pichia pastoris)

 Նմանակներ չկան

Կարմոբակտերիում մալտարոմատիկում (Carnobacterium maltaromaticum)

Պիխիա (Pichia)

Մորտեիռելա վինացե վառ. լաֆինոզեուտիլիզեր (Morteirella vinaceae var. Raffinoseutilizer)

Նմանակներ չկան

Պսևդոմոնս ֆլուոռեզցենս (Pseudomonas fluorescens)

Նմանակներ չկան

 

Աղյուսակ 4

 

Սննդամթերքի նմուշառման նորմերը գենետիկորեն ձԵՎափոխված միկրոօրգանիզմների ԵՎ/կամ գենետիկորեն ձԵՎափոխված նմանակ ունեցող միկրոօրգանիզմների լաբորատոր հետազոտության համար

Սննդամթերքի անվանում

Մանրէաբանական և
մոլեկուլյար-գենետիկ հետազոտությունների
համար անհրաժեշտ
նմուշի զանգված

Կաթնամթերք

 

Յոգուրտ և մածուցիկ կաթնաթթվային մթերք (կեֆիռ, կումիս և այլն) և դրա հիմքով ջերմամշակված մթերք, այդ թվում պրոբիոտիկ,

0,5լ

Թթվասեր բոլոր տեսակի և դրա հիմքով ջերմամշակված մթերք, այդ թվում պրոբիոտիկ

0,5 կգ կամ երկու փաթեթ ոչ պակաս 250 գ

կաթնաշոռ, կաթնաշոռով արտադրանք և դրա հիմքով ջերմամշակված մթերք, այդ թվում պրոբիոտիկ

ոչ պակաս քան 200գ

Կաթնաթթվային հիմքով պաղպաղակ, այդ թվում պրոբիոտիկ

0,5 կգ կամ երկու փաթեթ ոչ պակաս 250 գ

Չոր և կաթնաթթվային մթերքներ, այդ թվում պրոբիոտիկ

ոչ պակաս քան 200 գ

Կովի կարագ թթվասերուցքային,

300 գ կամ երկու փաթեթ ոչ պակաս 250 գ

Սիճուկային պինդ պանիրներ, փափուկ, աղաջուր դրած և այլն, այդ թվում պրոբիոտիկ

200 գ կամ ոչ պակաս 250 գ

Հալեցված պանիրներ

ոչ պակաս քան 200գ

Կաթնաշաքար, կաթնային սպիտակուցներ սիճուկային

ոչ պակաս քան 200գ

Մսամթերք

 

Երշիկ

400 գ

Ֆերմենտացված մսամթերք

500 գ

Ձկնամթերք, ոչ ձկնարդյունաբերական
և նրանցից վերամշակված մթերք

 

Պահածոներ, ձկան պրեսերվներ, այդ թվում ձկան խավիար

3 փաթեթ մինչև 1 կգ քաշով, 1 փաթեթ ավելի քան 1կգ, 125 գ-ձկան խավիար

Փափկամարմինների, խեցգետնակերպերի, անողնաշարավորների, ծովային ջրիմուռների վերամշակման մթերք

500 գ

Հյութեր

 

Գինի, գինիներից մթերք, կոնյակ

0,5 լ

Գարեջուր (շշալցված, լցովի)

1 շիշ կամ 0,5 լ

Կվաս
- շշերով
- լցովի

0,5 լ
0,5լ

Ոչ ալկոհոլային խմիչքներ, հյութեր

1 լ (թարմ մզված-200 մլ)

Պտուղ -բանջարեղեն

 

Պտուղ, բանջարեղեն, սունկ (մարինացված, թթվեցրած, աղ դրած

500 գ

Հաց, հացաբուլկեղեն,
քաղցրավենիք, թխվածքներ

 

Հաց, հացաբուլկեղեն, քաղցրավենիք, թխվածքներ

2 փաթեթ (ոչ պակաս 500գ)

Օղաբլիթ

հատիկով -3 հատ (ոչ պակաս 300գ)

Թխվածքներ. քաղցրաբլիթ, գալետներ, պրյանիկ, վաֆլի, կրեմներ, արևելյան քաղցրավենիքներ, կեկսեր, տորթեր, փքաբլիթներ, կարկանդակներ

500 գ

Ճարպ-հումք, ճարպային մթերք

 

Մայոնեզ

300 գ կամ 1 փաթեթ

Մարգարին, ճարպեր, քաղցրավենիքներ, հացաբուլկեղեն, խոհարարական արտադրանք

200 գ

ԿԱՀ

 

Պրոբիոտիկ և կաթնաթթվային հիմքով միկրոօրգանիզմներ
Չոր
Հեղուկ

 

200 գ
200 մլ

Կենսատեխնոլոգիական ճանապարհով (օլիգոշաքարներ, վիտամիններ և այլն)
ստացված սննդամթերքներ

200 գ

Մանկական և դիետիկ սնունդ

 

Կրծքի կաթի փոխարինիչներ, հարստացված կաթնաթթվով և պրոբիոտիկներով
Չոր
Հեղուկ

200 գ
200 մլ

Կերակրման մթերք

 

Շիլաներ հարստացված պրոբիոտիկներով

200 գ

Կերակրման սննդից մրգաբանջարեղենային հիմքով, յոգուրտի, կաթնաթթվային մթերքի, թթվասերի, կաթնաշոռի ավելացումով ջերմամշակված և պահածոյացված

3 բանկա, քաշը ոչ պակաս քան 200գ

Սննդի արդյունաբերության համար ֆերմենտային պրեպարատներ
Չոր
Հեղուկ

50 գ
200 մլ

Բակտերիալ թթվեցումներ, բակխտանյութեր, բիոծավալներ, պրոբիոտիկ և խմորիչ նյութեր
Հեղուկ, այդ թվում սառեցված
Չոր

200 մլ

50 գ

Մեկնարկային կուլտուրաներ մսամթերքների արտադրման համար
Հեղուկ, այդ թվում սառեցված
Չոր

200 մլ

50 գ

Հացի մեջ օգտագործվող խմորիչներ, գարեջրի, գինու, խմորիչներ
Չոր, մամլած

100 գ

Սննդահամային հավելումներ

 

Խմորիչների լիզատներ

100 գ

Ֆերմենտացված սոյայից մթերք (տոֆու, սոյայի սոուս, թթվեցրած խմիչքներ, պաղպաղակ, մայոնեզ)

200 գ, 100մլ, 0,5 կգ, 300 մլ

օսլամաթային արդյունաբերության մթերքներ (եգիպտացորեն էքստրատ, կրախմալ, մուլտիդեկստրին, սիրոպներ, մաթ և այլն)

100 գ
ոչ պակաս քան 1 փաթեթ

Աղյուսակ 5

 

ԳՁՄ-ի ԵՎ ԳՁՄՆ-ի հիմքով սննդամթերքի լաբորատոր հետազոտությունների սխեմա

Մեթոդների խումբ

Հսկող ցուցանիշներ և թեստեր

I խումբ

II խումբ

III խումբ

Կենսունակ գենետիկորեն ձևափոխված միկրոֆլորայով պարենային հումք և սննդամթերք

Սննդամթերք ոչ կենսատու գենետիկորեն ձևափոխված միկրո-ֆլորայով

Սննդա-մթերք ազատված գենետի-կորեն ձևա-փոխված միկրո-ֆլորայից

Մերաններ և շտամ-պրոդու-ցենտներ

Օգտա-գործման համար պատրաստի սննդամթերք

1

2

3

4

5

Մանրէա-բանական և իմունոլո-
գիական մեթոդ

ԳՁՄ (ԳՁՄՆ) արտազատումը և հայտնաբերումը 1գ մթերքում տեսակի հաստատումը, պատկանելությունը համեմատ րեֆերենտ շտամների հետ

+

+

--

Միկրոօրգանիզմների պրոդուցենտ բջիջների բացակայություն

--

--

+

Հարուցիչ շտամների առկայությունը, այդ թվում թունավորությունը (նշանակվում է լրացուցիչ հետազոտություն)

+

+

--

Մոլեկուլյար գենետիկա

 

Տեսակի հաստատման շտամային պատկանելություն ՊՇՌ մեթոդը ԳՁՄ (ԳՁՄՆ), արտազատված մթերքից, կամ շտամ պրոդուցենտից, այդ թվում ռեֆերենս շտամով

+

+

+

 

ԳՁՄ (ԳՁՄՆ) Սելեկտիվ մարկերների առկայության հակաբիոտիկորեզիստենտ և այլ արտազատված սննդից, կամ հենց սննդում

+

+

+

 

ԳՁՄ ուղղորդված գենի էքսպրեսիայի նույնականացումը մթերքում (նշանակվում է լրացուցիչ հետազոտություն)

--

+

+

 

Կոնկրետ ուղղորդված գենով ԳՁՄ նույնականացում

--

 

+

+

 

Պլազմային ուղղվածություն ԳՁՄ (ԳՁՄՆ), արտազատված մթերքից համեմատ ռեֆերենս-շտամով (նշանակվում է լրացուցիչ հետազոտություն)

+

 

+

--

 
 

Մանրէաբանական և քիմիական անվտանգության հետազոտություն համաձայն
N 2-III-4.9-01-2010 Հիգիենիկ նորմատիվների

+

+

+

 

 in vitro և in vivo թեստերի թունավորություն (նշանակվում է լրացուցիչ հետազոտություն)

--/--

--/+

--/+

 

Գենոթունավորության Էմսայի թեսթ (նշանակվում է լրացուցիչ հետազոտություն)

--/--

+/+

+/+

Աղյուսակ 6

 

Հիգիենիկ փորձարկումների լրացուցիչ ձԵՎերը գենետիկորեն ձԵՎափոխված միկրոօրգանիզմների (գենետիկորեն ձԵՎափոխված միկրոօրգանիզմների նմանակ) փորձաքննության ժամանակ

Ցեղի (տեսակի) պատկանելու-
թյունը ԳՁՄ (ԳՁՄՆ) սննդում

Պոտենցիալ ռիսկի
գործոն

Կաթնաթթվի ավելցուկային առաջացում

Բորբոսասունկ

Հակաբիոտիկների և միկոտոքսինների արտադրանք

ԳՁՄ միկոտոքսիկոգենի որոշումը, գենով՝ միկոտոքսինով կոդավորված մթերքում, միկոտոքսինի որոշումը սննդամթերքում ստացված և/կամ օգտագործված ԳՁՄ կամ
ԳՁՄՆ, հակաբիոտիկների որոշումը մթերքում

Խմորիչներ-շաքարամիցետներ

Էտանոլի ավելցուկային քանակ՝ ալերգոգեն

Էտանոլի խտությունը սննդամթերքում, կառուցվածքաքանակական բաշխումը (սպիտակուցային ուղղվածություն) սննդամթերքում, կամ այլ թեստեր հաստատող ալերգենությունը

Ստրեպտոմիցետներ

Էտանոլի ավելցուկային քանակ՝ ալերգեն

Հակաբիոտիկների որոշումը մթերքում

Սպոռային բացիլներ

Ավելցուկային պրոտեոլիտիկ ակտիվություն, հեմոտոլոգիական ակտիվություն, հակաբիոտիկ նյութերի առաջացում

Մթերքի սուր տոկսիք թեստեր, էրիտրոցիտներով հեմոլիզի
ԳՁՄ-ի ազդեցություն, Հակաբիոտիկների որոշումը մթերքում

Էնտերակոկկեր

 Ն-նիտրոզամինների, գիստամինի առաջացում հակաբիոտիկ կայունություն

Գիստամինի, Ն-նիտրազամինի որոշումը մթերքում, կայուն գենի հայտնաբերումը վանկոմիցինի և ռիֆամպիցինի հանդեպ

Հետերոֆերմենտատիվ լակտոբացիլներ

Կաթնաթթվի ավելցուկային առաջացում

Կաթնաթթվի խտության որոշումը Դ(-)-մթերքում

Աղյուսակ 7

 

Կենդանի ԳՁՄՆ պարունակող մթերքի լաբորատոր հետազոտությունների սխեմա

 

Փորձարկ-վող նմուշներ

Փորձարկման պարունակություն

Հետազոտման
արդյունք

Որոշում

1

2

3

4

I և II խմբի մթերք

Տեխնոլոգիական միկրոֆլորայի և կենսատու ԳՁՄՆ քանակի որոշում 1 գ մթերքում

Միկրոօրգանիզմի քանակը սննդամթերքում համապատասխան նորմավորված և հայտարարված արտադրողի քանակին

Փորձաքննության արդյունքների դրական եզրակացու-թյուն

Միկրոօրգանիզմների տիպի և տեսակի պատկանելության հավաստում

Հաստատված է տեսակի և տիպի միկրոօրգանիզմները համաձայն հայտատուին ներկայացված փաստաթղթերի

Սննդամթերքում ԴՆԹ-ի մարկերային վեկտորային գեների հայտնաբերում

ԴՆԹի մարկերային գենի բացակայություն, պլազմիդային ԴՆԹ

Սննդամթերքի անվտանգության և որակի լրացուցիչ փորձարկում` վիճաբանության դեպքում

Չի հայտնաբերվել ոչ մի բացասական, անբարենպաստ հատկանիշ սպառողի համար

I և II խմբի մթերք

Կենսունակ ԳՁՄՆ քանակի որոշումը տեխնոլոգիական միկրոֆլորայում 1 գ մթերքում

Մթերքում միկրոօրգանիզմների քանակը չի համապատասխանում արտադրողի կողմից նորմավորված կամ հայտարարված աստիճանին

Փորձաքննության արդյունքների բացասական եզրակացություն













 

Միկրոօրգանիզմի ցեղային
և/ կամ տեսակային պատկանելության հաստատում

Հավաստված չի մի ցեղի կամ տեսակի պատկանելությունը

Սննդի նմուշում ԴՆԹ հայտնաբերումը վեկտորային գեների (օրինակ` հակակայունության գեն)

Բացահայտված է մարկերային գեների ԴՆԹ

Սննդամթերքի որակի և անվտանգության լրացուցիչ հետազոտություններ

Հայտնաբերված է պաթոգեն պլազմիդային ԴՆԹ, կամ չեն համապատասխանում սույն հիգիենիկ նորմատիվների պահանջներին

»: