«Գրանցված է»

ՀՀ արդարադատության

նախարարության կողմից

27 ապրիլի 2011 թ.

Պետական գրանցման թիվ 10011191

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ

28 դեկտեմբերի 2010 թ.   ք. Երևան

N 40-Ն

Հ Ր Ա Մ Ա Ն

«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱՃԱՐԱԿԱԲԱՆԱԿԱՆ ՀՍԿՈՂՈՒԹՅՈՒՆ» ՍԿ N 3.1.1-016-10 ՍԱՆԻՏԱՐԱՀԱՄԱՃԱՐԱԿԱՅԻՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐԸ ԵՎ ՆՈՐՄԵՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Հիմք ընդունելով «Հայաստանի Հանրապետության բնակչության սանիտարահամաճարակային անվտանգության ապահովման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 4-րդ, 7-րդ և 10-րդ հոդվածները և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2002 թվականի օգոստոսի 15-ի «ՀՀ առողջապահության նախարարության աշխատակազմ» պետական կառավարչական հիմնարկ ստեղծելու, ՀՀ առողջապահության նախարարության կանոնադրությունը և աշխատակազմի կառուցվածքը հաստատելու մասին» N 1300-Ն որոշմամբ հաստատված ՀՀ առողջապահության նախարարության կանոնադրության 12 կետի «դ» ենթակետը`

ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ՝

1. Հաստատել «Հայաստանի Հանրապետությունում մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների համաճարակաբանական հսկողություն» ՍԿ N 3.1.1-016-10 սանիտարահամաճարակային կանոնները և նորմերը համաձայն հավելվածի:

Նախարար՝

Հ. Քուշկյան

ՀԱՎԵԼՎԱԾ ՀՀ առողջապահության նախարարի 28 դեկտեմբերի 2010 թ. N 40-Ն հրամանի

«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱՃԱՐԱԿԱԲԱՆԱԿԱՆ ՀՍԿՈՂՈՒԹՅՈՒՆ» ՍԿ N 3.1.1-016-10 ՍԱՆԻՏԱՐԱՀԱՄԱՃԱՐԱԿԱՅԻՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐ ԵՎ ՆՈՐՄԵՐ

Բ Ա Ժ Ի Ն  1

 ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՈԼՈՐՏ

1. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների համաճարակաբանական հսկողության կազմակերպման սույն սանիտարահամաճարակային կանոնները և նորմերը (այսուհետ` կանոններ) նախատեսված են բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպությունների (անկախ կազմակերպական-իրավական ձևից և գերատեսչական պատկանելությունից) բուժաշխատողների համար, ովքեր իրականացնում են մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների դեպքերի հայտնաբերումը, բուժօգնությունը և սպասարկումը:

2. Սույն սանիտարահամաճարակային կանոնները ներառում են մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների դեպքերի հայտնաբերման, ախտորոշման, վարման, կոնտակտավորների հսկողության, կանխարգելման և այլ հարցեր, որոնք ուղղված են մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների համաճարակաբանական հսկողության ապահովմանը:

Բ Ա Ժ Ի Ն  2

ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

3. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունները սուր անտրոպոնոզ վարակիչ հիվանդությունների խումբ են` հարուցված Նեյսերիա մենինգիտիդիս մենինգակոկով, որն իր անտիգենային կառուցվածքով բաժանվում է 12 շճախմբի:

4. Մենինգակոկային վարակին բնորոշ է պարբերականությունը` հիվանդացության բարձրացումներ 10-15 և ավելի տարի պարբերականությամբ, մենինգակոկի շճախմբերից որևէ մեկով: Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների համար բնորոշ է ձմռան-գարնանային սեզոնայնություն: Գաղտնի շրջանը մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների համար սովորաբար 1-10 օր է, ավելի հաճախ` 4-6 օր:

5. Վարակի աղբյուրը սուր մենինգակոկային նազոֆարինգիտով, մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևով հիվանդ մարդն է կամ մենինգակոկակիրը: Վարակը փոխանցվում է օդակաթիլային մեխանիզմով` վարակի աղբյուրի հետ սերտ շփման (մինչև 1 մետր հեռավորություն) ընթացքում:

6. Մենինգակոկը անկայուն է շրջակա միջավայրում:

Բ Ա Ժ Ի Ն  3

 ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐ ՎԱՐԱԿԻ ԱՂԲՅՈՒՐԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ

Գ Լ ՈՒ Խ  1

 ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՎ ՀԻՎԱՆԴՆԵՐԻ ՀԱՅՏՆԱԲԵՐՈՒՄ

7. Մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևով հիվանդների, հիվանդության կասկածով անձանց և վարակակիրների հայտնաբերումը իրականացնում են բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպությունների բոլոր մասնագիտությունների բժիշկները և միջին բուժաշխատողները` անկախ կազմակերպական-իրավական ձևից և գերատեսչական պատկանելությունից, ցանկացած տեսակի բժշկական օգնություն և սպասարկում տրամադրելու ընթացքում:

8. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդության տարածուն ձևով հիվանդություն կասկածվում է այն անձանց մոտ, ովքեր համապատասխանում են կասկածելի դեպքի ստանդարտ բնորոշմանը` համաձայն հավելված 1-ի:

9. Մենինգակոկային նազոֆարինգիտ կասկածվում է այն անձանց մոտ, ովքեր համապատասխանում են կասկածելի դեպքի ստանդարտ բնորոշմանը` համաձայն հավելված 1-ի: Մենինգակոկային նազոֆարինգիտով հիվանդների և մենինգակոկակիրների հայտնաբերումն իրականացվում է մենինգակոկային վարակի օջախում հակահամաճարակային միջոցառումներ իրականացնելիս` կոնտակտավորների քիթ-ըմպանի լորձի մանրէաբանական լաբորատոր հետազոտությունների ընթացքում:

10. Մանրէաբանական հետազոտության են ենթարկվում` նախադպրոցական կազմակերպություններում, երեխաների խնամքի և պաշտպանության կազմակերպություններում, հանրակրթական դպրոցներում, նախնական մասնագիտական, միջին մասնագիտական և բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում (այսուհետ` ուսումնադաստիարակչական հիմնարկներ), ինչպես նաև` բժշկական օգնություն և սպասարկում (այդ թվում` առողջարանային-վերականգնողական) իրականացնող կազմակերպություններում և տնային օջախներում հիվանդի հետ շփված անձինք, որոնց շրջանակը որոշում է բժիշկ-համաճարակաբանը յուրաքանչյուր դեպքի համար:

Գ Լ ՈՒ Խ  2

 ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱԽՏՈՐՈՇՈՒՄ

11. Մենինգակոկային վարակի բոլոր ձևերը ախտորոշվում են համաճարակաբանական, կլինիկական տվյալների հիման վրա, և վերջնականապես հաստատվում լաբորատոր հետազոտությունների արդյունքում:

12. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների տարածուն ձևի և մենինգակոկային նազոֆարինգիտի ախտորոշումը դրվում է համաձայն դեպքի ստանդարտ բնորոշմանը` հավելված 1:

13. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների ախտորոշման համաճարակաբանական ցուցանիշը ներառում է համաճարակաբանական վերհուշի (անամնեզի) առկայություն` շփում մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների տարածուն ձևով հիվանդի կամ մանրէաբանորեն հաստատված մենինգակոկային նազոֆարինգիտով հիվանդի հետ:

14. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների տարածուն ձևերի ախտորոշման լաբորատոր ցուցանիշները ներառում են մանրէաբանական և շճաբանական հետազոտությունները: Մանրէային մենինգիտի կասկածի դեպքում մանրէաբանական հետազոտության է ենթարկվում ուղեղ-ողնուղեղային հեղուկը, մենինգակոկցեմիայի դեպքում` արյունը, հնարավորության դեպքում` պետեխիաներից (բծերից) վերցրած քերուկը և բիոպտատը: Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների տարածուն ձևի ախտորոշման շճաբանական մեթոդը կիրառվում է որպես մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների ախտորոշման լրացուցիչ մեթոդ: Հիվանդի շիճուկի լաբորատոր հետազոտությունը իրականացվում է պարբերաբար` հիվանդության շարժընթացում:

15. Մենինգակոկային նազոֆարինգիտի և մենինգակոկակրության ախտորոշման համար մանրէաբանական լաբորատոր հետազոտության է ենթարկվում քիթ-ըմպանի լորձը:

Գ Լ ՈՒ Խ  3

 ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԴԵՊՔԵՐԻ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ ԵՎ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ

16. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների տարածուն ձևով` մենինգիտով, մենինգակոկցեմիայով, մենինգաէնցեֆալիտով և դրանց զուգակցված ձևերով, ինչպես նաև մանրէաբանորեն հաստատված մենինգակոկային նազոֆարինգիտով հիվանդները և մենինգակոկակիրները ենթակա են հաշվառման (գրանցման):

17. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների դեպքերի հաշվառումը և հաշվետվությունը իրականացվում է համաձայն ՀՀ առողջապահության նախարարի 2010 թվականի դեկտեմբերի 17-ի թիվ 35-Ն հրամանով հաստատված «Վարակիչ հիվանդությունների «իրական ժամանակում» էլեկտրոնային համաճարակաբանական հսկողություն» սանիտարահամաճարակային նորմերի և կանոնների` ՍԿ 3.1.1-018-10:

18. Բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպությունը ներկայացնում է նաև ամսական հաշվետվություն Առողջապահության նախարարության պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային տեսչության համապատասխան մարզային, Երևան քաղաքի տարածքային կենտրոններին` մինչև հաշվետու ժամանակաշրջանի հաջորդ ամսվա 5-ը մենինգակոկային մենինգիտների դեպքերի վերաբերյալ «Կառավարելի վարակիչ հիվանդությունների վերաբերյալ» հաշվետվությամբ, հաստատված` ՀՀ առողջապահության նախարարի 2009 թվականի հոկտեմբերի 29-ի թիվ 19-Ն հրամանի Ձև N Պ-4/հ (ամսական, տարեկան):

22. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների դեպքերի հաղորդումը ապահովում են դեպքը հայտնաբերող բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպությունների ղեկավարները:

Գ Լ ՈՒ Խ  4

 ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՎԱՐԱԿԻ ԱՂԲՅՈՒՐԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ԻՐԱԿԱՆԱՑՎՈՂ ՀԱԿԱՀԱՄԱՃԱՐԱԿԱՅԻՆ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐ

23. Բժշկական օգնություն ցուցաբերելիս մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևով հիվանդության կասկածելի դեպք հայտնաբերելիս բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպության բժիշկը (բուժքույրը) հիվանդին անմիջապես հոսպիտալացնում է ինֆեկցիոն հիվանդանոց (բաժանմունք):

24. Մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևով կամ այդ հիվանդության կասկածով հիվանդը մեկուսացվում է ինֆեկցիոն հիվանդանոցի (բաժանմունքի) օդակաթիլային վարակիչ հիվանդների համար նախատեսված բաժանմունքում (բոքս-մեկուսարանում): Ինֆեկցիոն հիվանդանոցի (բաժանմունքի) բժիշկ-վարակաբանը հիվանդին ենթարկում է ժամանակին և ամբողջական կլինիկական ու լաբորատոր հետազոտման:

25. Եթե սոմատիկ հիվանդանոց ընդունված մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևի կասկածով հիվանդը վերակենդանացման կարիք ունի, նրա բուժումը կազմակերպվում է վերակենդանացման բաժանմունքի բոքս-մեկուսարանում կամ, վերջինիս բացակայության դեպքում, ստեղծվում են համապատասխան պայմաններ:

26. Եթե հիվանդի վիճակը թույլ է տալիս` մենինգակոկային վարակիչ հիվանդության կասկածի դեպքում հիվանդն անմիջապես տեղափոխվում է ինֆեկցիոն հիվանդանոց (բաժանմունք):

27. Կլինիկական ընթացքից ելնելով հիվանդության օջախում հայտնաբերված մանրէաբանորեն հաստատված մենինգակոկային նազոֆարինգիտով հիվանդները հոսպիտալացվում են ինֆեկցիոն հիվանդանոց:

28. Մանրէաբանորեն հաստատված մենինգակոկային նազոֆարինգիտով հիվանդների մեկուսացումը, բժշկական հսկողությունը և բուժումը կարող է իրականացվել տնային պայմաններում, եթե օջախում չկան մինչև 18 տարեկան երեխաներ, ուսումնադաստիարակչական հիմնարկների և բժշկական օգնություն ու սպասարկում իրականացնող կազմակերպությունների աշխատողներ:

29. Մենինգակոկակիրների մանրէաբանական հետազոտությունը կատարվում է մեկ անգամ` բուժման կուրսն ավարտելուց հետո 5 օրից ոչ շուտ:

Գ Լ ՈՒ Խ  5

 ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՕԳՆՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՍՊԱՍԱՐԿՈՒՄ ԻՐԱԿԱՆԱՑՆՈՂ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅԱՆ ԴԵՊՔ ԱՐՁԱՆԱԳՐԵԼԻՍ ԵՎ ԲՈՒԺԵԼԻՍ ՎԱՐԱԿԻ ՀՍԿՈՂՈՒԹՅԱՆԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

30. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդություններով կասկածելի հիվանդի ընդունումից հետո բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպությունների ընդունարանների և բոքսերի օդը մանրէազերծվում է ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման մանրէազերծիչ լամպերի միջոցով` լամպի տեխնիկական փաստաթղթերին համապատասխան:

31. Բոքսերում, զննասենյակներում հիվանդի անմիջական խնամք ապահովող, ինչպես նաև նմուշառում իրականացնող բոլոր բուժաշխատողները (բժիշկներ, բուժքույրեր, մանրէաբանական լաբորատորիայի աշխատակիցներ) կրում են անհատական պաշտպանիչ միջոցներ:

32. Համաճարակաբանական ցուցման դեպքում` մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևով կամ այդ հիվանդության կասկածով անձանց հետ շփվելուց հետո 10 օրվա ընթացքում բուժաշխատողներին կատարվում է մարմնի ջերմաչափում օրը երկու անգամ և հետազոտություն մենինգակոկակրության վերաբերյալ, արդյունքները գրանցելով Բուժաշխատողների առողջության մոնիթորինգի ձևաթերթիկում (Հավելված 2):

33. Մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևով կամ այդ հիվանդության կասկածով անձանց հետ շփված բուժաշխատողի մոտ տենդի կամ մենինգակոկային վարակի այլ ախտանշանների դեպքում բուժաշխատողն անմիջապես մեկուսացվում է տվյալ կազմակերպության մեկուսարանում կամ ստեղծելով համապատասխան պայմաններ և կատարվում է լաբորատոր հետազոտություն մենինգակոկի վերաբերյալ:

34. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդներ ընդունած հիվանդանոցներում ախտահանման, նախամանրէազերծումային մշակման և մանրէազերծման միջոցառումները կազմակերպվում են ըստ ՀՀ առողջապահության նախարարի 2008 թվականի հոկտեմբերի 20-ի թիվ 21-Ն հրամանով հաստատված «ՀՀ-ում տուբերկուլոզի համաճարակաբանական հսկողություն ՍԿ 3.1.1-010-08 սանիտարահամաճարակային կանոնների և նորմերի» հավելված 4-ի, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարության կողմից թույլատրված ախտահանիչներով` համաձայն ուղեկցող հրահանգների:

35. Բժշկական թափոնների վարումն իրականացվում է համաձայն ՀՀ առողջապահության նախարարի 2008 թվականի մարտի 4-ի թիվ 03-Ն հրամանով հաստատված «Բժշկական թափոնների գործածությանը ներկայացվող հիգիենիկ և հակահամաճարակային պահանջներ» N 2.1.3-3 սանիտարական կանոնների և նորմերի:

Գ Լ ՈՒ Խ  6

 ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՏԱՐԱԾՈՒՆ ՁԵՎՈՎ ԵՎ ՆԱԶՈՖԱՐԻՆԳԻՏՈՎ ՌԵԿՈՆՎԱԼԵՍՑԵՆՏՆԵՐԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ԻՐԱԿԱՆԱՑՎՈՂ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐ

36. Մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևի և մենինգակոկային նազոֆարինգիտի ռեկոնվալեսցենտները դուրս են գրվում հիվանդանոցից կլինիկական լրիվ առողջացումից հետո:

37. Մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևի, մենինգակոկային նազոֆարինգիտի ռեկոնվալեսցենտ ուսումնադաստիարակչական հիմնարկների սաները և աշխատողները, բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպությունների աշխատողները հաճախում են վերը թվարկված կազմակերպությունները բացասական արդյունքով մեկանգամյա մանրէաբանական հետազոտությունից հետո, բուժման կուրսն ավարտելուց հետո 5 օրից ոչ շուտ:

Գ Լ ՈՒ Խ  7

 ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՌԵԿՈՆՎԱԼԵՍՑԵՆՏՆԵՐԻ ՇԱՐՈՒՆԱԿԱԿԱՆ ՀՍԿՈՂՈՒԹՅԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄ

38. Շարունակական (դիսպանսերային) հսկողությունը կազմակերպվում է միայն տարածուն ձևով մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների ռեկոնվալեսցենտների նկատմամբ` տեղամասային/ընտանեկան բժշկի և նյարդաբանի կողմից:

39. Մնացորդային երևույթների բացակայության դեպքում մենինգակոկային մենինգիտի ռեկոնվալեսցենտների շարունակական հսկողությունը սահմանվում է բուժման ավարտից հետո 2 տարի, առաջին տարվա ընթացքում 4 անգամյա զննությամբ, երկրորդ տարվա ընթացքում` 1-2-անգամյա:

40. Մնացորդային երևույթների առկայության դեպքում շարունակվում է մենինգակոկային մենինգիտի ռեկոնվալեսցենտների ակտիվ բուժումը, շարունակական հսկողությունը սահմանվում է բուժման ավարտից հետո նվազագույնը ևս 3-5 տարի:

41. Դպրոցականները 6 ամսով ազատվում են ֆիզկուլտուրայի պարապմունքներից և ֆիզիկական այլ ծանրաբեռնվածությունից` տեղամասային մանկաբույժի/ընտանեկան բժշկի տեղեկանքի հիման վրա:

42. Շարունակական (դիսպանսերային) հսկողության ընթացքում ուշադրություն է դարձվում նյարդաբանական ախտանշանների շարժընթացին, շարժողական, մտավոր և խոսակցական հնարավորությունների կոմպենսացիայի աստիճանին, կանոնավոր բուժման և վերականգնողական ռեժիմի պահպանմանը: Անհրաժեշտության դեպքում կատարվում է կրկնակի հոսպիտալացում կամ լրացուցիչ հետազոտում, առողջարանային բուժում: Բուժական զննության համար կարող են ներգրավվել նաև այլ մասնագետներ` ակնաբույժ, քիթ-կոկորդ-ականջի բժիշկ, հոգեբան, մերսող, բուժական ֆիզկուլտուրայի հրահանգիչ: Ցուցումների դեպքում իրականացվում են լրացուցիչ հետազոտություններ` էլեկտրոէնցեֆալոգրաֆիա, էխոէնցեֆալոգրաֆիա, կրանիոգրաֆիա, մագնիսառեզոնանսային տոմոգրաֆիա, ռենտգենոգրաֆիա, աչքի հատակի հետազոտում, երեխայի հիշողության, ուշադրության, աշխատունակության նյարդահոգեբանական հետազոտություն:

Գ Լ ՈՒ Խ  8

 ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՕՋԱԽՆԵՐՈՒՄ ԻՐԱԿԱՆԱՑՎՈՂ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐ

43. Ուսումնադաստիարակչական հիմնարկներում հիվանդության տարածուն ձևով միաժամանակ 2 դեպք գրանցվելիս օջախում հիմնարկի ղեկավարի կողմից սահմանվում է 10-օրյա կարանտին: Կարանտինի ընթացքում չի իրականացվում ժամանակավորապես բացակայած կամ նոր երեխաների ընդունում, տեղաշարժ խմբից (դասարանից, կուրսից) այլ խումբ (դասարան, կուրս):

44. Տարածուն ձևով հիվանդի հոսպիտալացումից հետո առաջին 24 ժամվա ընթացքում տեղամասային բժիշկը/վարակաբանը/քիթ-կոկորդ-ականջի բժիշկը կատարում է հիվանդի հետ շփված անձանց զննություն` սուր նազոֆարինգիտով անձանց հայտնաբերելու և մանրէաբանական հետազոտությունը կազմակերպելու նպատակով: Արդյունքները գրանցվում են հիվանդի հետ շփված անձանց առողջության մոնիթորինգի թերթիկում (հավելված 3):

45. Հիվանդի հետ շփված անձանց նկատմամբ 10 օրվա ընթացքում իրականացվում է բժշկական հսկողություն (ջերմաչափում, քիթ-ըմպանի և մաշկային ծածկույթների զննում)` նրանց սպասարկող տեղամասային մանկաբույժի կամ տեղամասային թերապևտի/ընտանեկան բժշկի կողմից` այդ մասին կատարելով նշում բժշկական փաստաթղթերում` «Մեծահասակի ամբուլատոր բժշկական քարտում» կամ «Երեխայի բժշկական հսկողության ամբուլատոր քարտում»: Նրանց կողմից նաև` հսկողության արդյունքները փոխանցվում են հիվանդին սպասարկող տեղամասային բժշկին և գրանցվում «Մեծահասակի ամբուլատոր բժշկական քարտում» կամ «Երեխայի բժշկական հսկողության ամբուլատոր քարտում» փակցվող հիվանդի հետ շփված անձանց առողջության մոնիթորինգի թերթիկում (հավելված 3):

46. Հիվանդի հետ շփված անձինք չեն մեկուսացվում, սակայն հիվանդի հետ շփված ուսումնադաստիարակչական հիմնարկներ հաճախող երեխաները և դրանցում աշխատող անձինք հաճախում են կազմակերպություններ բժշկական զննությունից և մանրէաբանական հետազոտության բացասական պատասխանից հետո:

47. Հիվանդի հետ շփված մաշկի ցանավորում ունեցող անձանց հոսպիտալացնում են` մենինգակոկցեմիան բացառելու համար:

48. Տնային օջախներում, ուսումնադաստիարակչական հիմնարկներում հիվանդի հետ շփված անձանց մանրէաբանական հետազոտությունների ժամանակ հայտնաբերված մենինգակոկակիրները տեղամասային բժշկի/վարակաբանի/ քիթ-կոկորդ-ականջի բժշկի կողմից ենթարկվում են առողջացման(սանացիա): Առողջացման ընթացքում նրանք չեն հաճախում ուսումնադաստիարակչական հիմնարկներ:

49. Առողջացման կուրսն ավարտելուց 3 օր հետո մենինգակոկակիրները ենթարկվում են մեկանգամյա մանրէաբանական հետազոտության և բացասական պատասխանի առկայության դեպքում նրանք հաճախում են ուսումնադաստիարակչական հիմնարկներ:

50. Օջախում հայտնաբերված մանրէաբանորեն չհաստատված սուր նազոֆարինգիտով հիվանդները բուժվում են տեղամասային բժշկի/վարակաբանի/քիթ-կոկորդ-ականջի բժշկի կողմից: Այդ հիվանդները բուժման ընթացքում չեն հաճախում ուսումնադաստիարակչական հիմնարկներ, հաճախումը վերսկսվում է սուր երևույթներն անցնելուց` բուժումից հետո:

51. Մենինգակոկային տարածուն ձևի վարակի օջախում եզրափակիչ ախտահանում չի կատարվում: Ախտահանման ենթակա չէ նաև հիվանդին փոխադրող փոխադրամիջոցը:

52. Սենյակներում կատարվում է խոնավ մաքրում, ննջասենյակներում` հաճախակի օդափոխություն և մանրէազերծիչ լամպերով ճառագայթում:

Բ Ա Ժ Ի Ն  4

 ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԴԵՄ ԿԱՆԽԱՐԳԵԼԻՉ ՊԱՏՎԱՍՏՈՒՄՆԵՐԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄ ԵՎ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄ

53. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների դեմ իմունականխարգելման կազմակերպումը համաճարակային ցուցումով իրականացվում է համաձայն ՀՀ առողջապահության նախարարի 2008 թվականի հոկտեմբերի 15-ի թիվ 20-Ն հրամանով հաստատված «Հայաստանի Հանրապետությունում իմունականխարգելման գործընթացի կազմակերպում և իրականացում» սանիտարահամաճարակային կանոնների և նորմերի ՍԿ 3.1.6.009-08:

Հավելված 1

ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻ ՏԱՐԱԾՈՒՆ ՁԵՎԻ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՆԱԶՈՖԱՐԻՆԳԻՏԻ ԴԵՊՔԻ ՍՏԱՆԴԱՐՏ ԲՆՈՐՈՇՈՒՄ

Տարածուն ձևի հիվանդության դեպքի ստանդարտ բնորոշում

Համաճարակաբանական ցուցանիշ - համաճարակաբանական վերհուշի (անամնեզի) առկայություն` շփում մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների տարածուն ձևով կամ լաբորատոր հաստատված մենինգակոկային նազոֆարինգիտով հիվանդի հետ:

Կլինիկական նկարագիր - ջերմության հանկարծակի բարձրացում մինչև 38-39⁰, ուժեղ գլխացավ, պարանոցային մկանների կարկամում, գիտակցության խանգարում, կամ մաշկի վրա յուրահատուկ հեմոռագիկ ցանի առկայություն: Մինչև 1 տարեկան երեխաների մոտ ջերմության բարձրացումը ուղեկցվում է գաղտունի ուռչեցմամբ:

Լաբորատոր չափանիշներ - Մենինգակոկերի (Նեյսերիա մինինգիտիդիս) անջատում օրգանիզմի հեղուկներում (ողնուղեղային հեղուկ, արյուն) և շճաբանական մեթոդով հատուկ հակածինների հայտնաբերում:

Դեպքի դասակարգում

Կասկածելի		Կլինիկական նկարագրին համապատասխանող դեպք
Հավանական		Կասկածելի դեպք
Գումարած		Ուղեղ-ողնուղեղային հեղուկում կամ արյան մեջ գրամբացասական դիպլոկոկկերի հայտնաբերում,
և/ կամ		բռնկման առկայություն և համաճարակաբանական կապ`  հաստատված դեպքի հետ:
Հաստատված		Կասկածելի կամ հավանական դեպք` լաբորատոր հաստատված:

Մենինգակոկային նազոֆարինգիտի դեպքի ստանդարտ բնորոշում

Համաճարակաբանական ցուցանիշը - համաճարակաբանական վերհուշի (անամնեզի) առկայություն` շփում մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների տարածուն ձևով կամ լաբորատոր հաստատված մենինգակոկային նազոֆարինգիտով հիվանդի հետ:

Կլինիկական նկարագիր - ջերմության չափավոր բարձրացում, գլխացավ, հիմնականում` ճակատագագաթային շրջանում, կոկորդի ցավ, չոր հազ, հարբուխ, հազվադեպ` քթից քիչ քանակի թարախալորձային արտադրություն, կոկորդի հետին պատի արտահայտված հիպերեմիա և այտուց, հաճախ` պատված թարախալորձային էքսուդատով:

Լաբորատոր չափանիշներ - Մենինգակոկերի անջատում քիթ-ըմպանի լորձից:

Դեպքի դասակարգում

Կասկածելի		Կլինիկական նկարագրին համապատասխանող դեպք
Հավանական		Կասկածելի դեպք
Գումարած		բռնկման առկայություն և/կամ համաճարակաբանական կապ` հաստատված դեպքի հետ:
Հաստատված		Կասկածելի կամ հավանական դեպք` լաբորատոր հաստատված:

Հավելված 2

Բուժաշխատողների առողջության մոնիթորինգի ձԵՎաթերթիկ

Ազգանուն, անուն, հայրանուն

Տարիք

Բնակության վայր

Պաշտոն

Հիվանդի հետ շփման ամսաթիվ

Դիտարկման ժամկետ

Ջերմության շարժընթացը 10 օրվա ընթացքում Ամսաթիվ

Մաշկային ծածկույթներին ցանի առկայություն

Լաբորատոր հետազոտության ամսաթիվ և արդյունք

Դիտարկման արդյունք

Միջոցառումների անվանում (առողջացում, պատվաստում և այլն)

առողջ

հիվանդ/էպիդ. համար

Հավելված 3

Մենինգակոկային հիվանդության օջախում հիվանդի հետ շփված անձանց առողջության մոնիթորինգի թերթիկ