«Գրանցված է»
ՀՀ արդարադատության
նախարարության կողմից
14 սեպտեմբերի 2004 թ.
Պետական գրանցման թիվ 10204232

 

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

 

ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ

 

9 սեպտեմբերի 2004 թ. ք. Երևան

N 141-Ն

 

Հ Ր Ա Մ Ա Ն

 

«ԿԱԼԱՆԱՎՈՐՎԱԾ ԱՆՁԱՆՑ ԵՎ ԴԱՏԱՊԱՐՏՅԱԼՆԵՐԻ ՀԵՏ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ, ՀՈԳԵԲԱՆԱԿԱՆ ԵՎ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐ ԻՐԱԿԱՆԱՑՆՈՂ ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔԱՅԻՆ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄՆԵՐԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ» ԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 

Կալանավորված անձանց և դատապարտյալների հետ իրականացվող սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքները կազմակերպելու նպատակով, և ղեկավարվելով «Քրեակատարողական ծառայության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 5-րդ հոդվածով՝

 

ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ՝

 

1. Հաստատել «Կալանավորված անձանց և դատապարտյալների հետ սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքներ իրականացնող կառուցվածքային ստորաբաժանումների գործունեության» կարգը (կցվում է):

2. Ուժը կորցրած ճանաչել Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարի 2003 թ. սեպտեմբերի 1-ի թիվ ՔՀ-240 հրամանով հաստատված «Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության քրեակատարողական ծառայությունում կալանավորված անձանց և դատապարտյալների հետ իրականացվող սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների կազմակերպման» մեթոդական ցուցումները:

 

Դ. Հարությունյան

 

Հաստատված է Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարի 2004 թվականի սեպտեմբերի 9-ի թիվ 141-Ն հրամանով

 

Կ Ա Ր Գ

 

ԿԱԼԱՆԱՎՈՐՎԱԾ ԱՆՁԱՆՑ ԵՎ ԴԱՏԱՊԱՐՏՅԱԼՆԵՐԻ ՀԵՏ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ, ՀՈԳԵԲԱՆԱԿԱՆ ԵՎ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐ ԻՐԱԿԱՆԱՑՆՈՂ ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔԱՅԻՆ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄՆԵՐԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ

 

Գ Լ ՈՒ Խ  1

 

ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

 

1. Սույն կարգը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության քրեակատարողական ծառայությունում կալանավորված անձանց և դատապարտյալների հետ սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքներ իրականացնող կառուցվածքային ստորաբաժանումների գործունեության կազմակերպումը, իրականացումը և վերահսկողությունը:

2. Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքները սոցիալական, հոգեբանական, իրավական, ինչպես նաև կրթամշակութային, մարզական և հոգևոր-կրոնական բնույթի միջոցառումների համալիր իրականացումն է:

3. Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքներն իրականացվում են օրինականության, մարդասիրության, անձի իրավունքներն ու ազատությունները, արժանապատվությունը հարգելու, ինչպես նաև սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների անհատականացման և տարբերակման սկզբունքների հիման վրա:

4. Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքները տարբերակվում են՝ ելնելով Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքով նախատեսված պատժի տեսակից, սեռից, տարիքից, առողջական վիճակից, ազատությունից զրկելու հետ կապված պատիժ կրող դատապարտյալների առումով՝ նաև ուղղիչ հիմնարկի տեսակից և այլ առանձնահատկություններից:

5. Կալանավորված անձանց և դատապարտյալների ընդգրկումը սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքներին իրականացվում է կամավոր հիմունքներով, բացառությամբ օրենքով նախատեսված դեպքերի: Անչափահաս կալանավորված անձանց և դատապարտյալների հետ սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների իրականացումը պարտադիր է:

6. Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության քրեակատարողական հիմնարկներում (այսուհետ` հիմնարկներ) սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքները կազմակերպում և իրականացնում է տվյալ հիմնարկի սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների բաժինը կամ խումբը (այսուհետ՝ բաժին): Հիմնարկի բոլոր կառուցվածքային ստորաբաժանումների ծառայողներն անուղղակիորեն մասնակցում են այդ աշխատանքներին: Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների ընդհանուր համակարգումն իրականացնում է հիմնարկի պետը կամ նրան փոխարինող անձը:

7. Հիմնարկում իրականացվող սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների մասնագիտական ուղղությունների, տեխնիկայի, մեթոդների ընտրությունն իրականացնում են սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների բաժնի պետի տեղակալները կամ համապատասխան մասնագետները: Բաժնի ղեկավարումն իրականացնում է բաժնի պետը:

8. Ազատությունից զրկելու հետ չկապված պատիժների կատարման ընթացքում սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքներն իրականացվում են Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության քրեակատարողական ծառայության տարածքային մարմինների՝ քրեակատարողական տեսչությունների (այսուհետ՝ տեսչություն) կողմից:

9. Հիմնարկների և տեսչությունների սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների ընդհանուր ռազմավարության մշակումը, իրականացվող աշխատանքների վերահսկողությունը և վերլուծությունը, ինչպես նաև բաժինների և տեսչությունների ծառայողներին կամ աշխատողներին գործնական, մեթոդական օգնության ցուցաբերումն իրականացնում է Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության քրեակատարողական վարչության (այսուհետ՝ վարչություն) սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների բաժինը:

10. Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների իրականացման ընթացքում կատարված ուսումնասիրությունների արդյունքները հաշվի են առնվում կալանավորված անձանց և դատապարտյալների նկատմամբ խրախուսանքի և տույժի միջոցներ կիրառելիս, խցերում, խմբերում կամ պատժի կրման համար այլ հիմնարկներում տեղաբաշխելիս, տեխնիկատնտեսական սպասարկման աշխատանքներում ընդգրկելիս, պատժից պայմանական վաղաժամկետ ազատման կամ պատժի չկրած մասն ավելի մեղմ պատժով փոխարինման ներկայացնելիս և այլ դեպքերում:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  2

 

ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ, ՀՈԳԵԲԱՆԱԿԱՆ ԵՎ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ՆՊԱՏԱԿՆԵՐՆ ՈՒ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ

 

11. Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների իրականացման նպատակը կալանավորված անձանց և դատապարտյալների սոցիալական օգտակար կապերի պահպանումն է, դատապարտյալների ուղղումը, ազատությունից զրկելու հետ կապված պատժի դատապարտման դեպքերում` նաև դատապարտյալներին հասարակությունում վերաընդգրկելը:

12. Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների իրականացման խնդիրներն են՝

1) կալանավորված անձանց և դատապարտյալների հոգեկան առողջությունը պահպանելը և ամրապնդելը,

2) կալանավորված անձանց և դատապարտյալների՝ արտաքին աշխարհի հետ օգտակար կապեր և շփումներ ստեղծելը, պահպանելը և զարգացնելը,

3) կալանավորված անձանց և դատապարտյալների սոցիալական, հոգեբանական և իրավական պաշտպանվածությանը նպաստելը,

4) կալանավորված անձանց և դատապարտյալների ֆիզիկական, կրթական, մշակութային, ստեղծագործական գործունեության զարգացմանը նպաստելը,

5) կալանավորված անձանց և դատապարտյալների հոգևոր պահանջմունքների բավարարմանը նպաստելը,

6) դատապարտյալների մոտ օրինապահ վարքագծի դրսևորմանը, իրավագիտակցության բարձրացմանը նպաստելը,

7) իրականացվող սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքներին համայնքի ներկայացուցիչներին, հասարակական կազմակերպություններին և բարեգործական միություններին ներգրավելը,

8) դատապարտյալների սոցիալական վերականգնման, ուղղման և պատժից պայմանական վաղաժամկետ ազատման համար պայմաններ ստեղծելը,

9) առաջիկայում պատժի կրումից ազատվող անձանց հասարակություն վերադառնալուն նախապատրաստելը:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  3

 

ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ, ՀՈԳԵԲԱՆԱԿԱՆ ԵՎ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄԸ

 

13. Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքներն արդյունավետ և համալիր իրականացնելու նպատակով կազմվում են տարեկան աշխատանքային ծրագրեր: Աշխատանքային ծրագիրն ընդգրկում է համապատասխան աշխատանքների ընդհանուր շրջանակը, հիմնական ուղղությունները, աշխատանքային մեթոդները, հիմնարկի բոլոր կառուցվածքային ստորաբաժանումների ուժերի և միջոցների համակարգումը, աշխատանքների կատարման, հաշվառման և վերլուծության ժամանակային բաշխումը:

14. Յուրաքանչյուր կիսամյակ հիմնարկներում և տեսչություններում կատարվում է սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների ամփոփում, որի հիման վրա հաշվետվություն է ներկայացվում վարչության սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների բաժին: Վերջինս կատարում է ստացված հաշվետվությունների ամփոփում և վերլուծություն: Վարչության նախաձեռնությամբ կարող են կատարվել նաև հիմնարկների և տեսչությունների տարբեր ժամանակահատվածների աշխատանքների ամփոփումներ:

15. Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքները կազմակերպվում են՝

1) Հայաստանի Հանրապետության քրեական դատավարության օրենսգրքով սահմանված դեպքերում կալանավորումը որպես խափանման միջոց կիրառելու ժամանակ,

2) Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքով նախատեսված պատիժների կատարման ժամանակ, բացառությամբ տուգանքի, հատուկ կամ զինվորական կոչումից, կարգից, աստիճանից կամ որակավորման դասից զրկելու, գույքի բռնագրավման և կարգապահական գումարտակում պահելու ձևով նշանակված պատիժների,

3) Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքով նախատեսված բժշկական ներգործության համապատասխան միջոցներ կիրառելու ժամանակ,

4) Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքով նախատեսված դեպքերում պատիժը պայմանականորեն չկիրառելիս կամ պատիժը կրելուց պայմանական վաղաժամկետ ազատելիս` դատարանի կողմից սահմանված փորձաշրջանն անցնելու ժամանակ:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  4

 

ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ, ՀՈԳԵԲԱՆԱԿԱՆ ԵՎ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄԸ ԿԱԼԱՆԱՎՈՐՎԱԾ ԱՆՁԱՆՑ ՀԵՏ

 

16. Կալանավորումը որպես խափանման միջոց կիրառելու ժամանակ կալանավորված անձանց հետ իրականացվող սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքները կազմակերպվում են երեք փուլով՝

1) նախնական,

2) ընթացիկ,

3) ավարտական:

17. Նախնական փուլը սկսվում է կալանավորված անձին հիմնարկ ընդունելու պահից և ավարտվում կարանտինից դուրս գալով: Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքները նախնական փուլում ներառում են`

1) կալանավորված անձին հիմնարկ ընդունելուց անմիջապես հետո հոգեբանական աշխատանքներ իրականացնելը` ուղղված սթրեսածին հոգեվիճակների հաղթահարմանը: Այն, իր հերթին, ներառում է ինքնավարժանքների, մեղմացնող աշխատանքների, հոգեբանական զրույցների իրականացումը` ուղղված հոգեկան և ֆիզիկական լարվածության թուլացմանը, հոգեկան ակտիվության վերականգնմանը: Կալանավորված անձի մոտ հոգեկան հիվանդության նախանշանների կամ ինքնավնասման հակումների առկայության դեպքում այդ մասին եզրակացություն է ներկայացվում հիմնարկի պետին.

2) կալանավորված անձին իր իրավունքների և պարտականությունների, հիմնարկի ներքին կանոնակարգի վերաբերյալ անհրաժեշտ տեղեկատվություն տրամադրելը` իրազեկելու մասին տեղեկանքը կցելով նրա անձնական գործին.

3) կալանավորման հետևանքով սոցիալական, հոգեբանական և իրավական կարգավիճակի փոփոխմամբ առաջ եկած իրավիճակներում կալանավորված անձին սոցիալական, հոգեբանական, իրավական աջակցություն ցուցաբերելը: Այդ աշխատանքը ներառում է խորհրդատվական, մասնագիտական զրույցների իրականացումը, տեղեկատվության տրամադրումը.

4) կալանավորված անձի կարիքները գնահատելը և ուսումնասիրելը, դրա հիման վրա բացահայտված առավել հրատապ խնդիրների լուծման ուղղությամբ անհրաժեշտ միջոցառումներ իրականացնելը, որը ներառում է կալանավորված անձի ընտանիքի անդամների կամ նրա կողմից նշված այլ անձանց հետ կապի հաստատումը, վարքի կամ հոգեկան շեղումներով կալանավորված անձանց խնդիրների քննարկումը հոգեբույժի հետ: Կալանավորված անձի հետ աշխատանքները գրանցվում են կալանավորված անձի ուսումնասիրության քարտում (սույն կարգին կից Ձև 1), որը կցվում է նրա անձնական գործին.

5) կալանավորված անձին պատշաճ նյութակենցաղային, անձնական հիգիենայի պայմաններով, սննդով ապահովելուն հետևելը: Այցեր են կատարվում կարանտինային բաժանմունքի խցեր, անհրաժեշտության դեպքում պայմանների բարելավման նպատակով միջնորդություն է ներկայացվում հիմնարկի պետին.

6) խցերում տեղաբաշխելու նպատակով կալանավորված անձանց հոգեբանական համատեղելիությունը որոշելը և հիմնարկի պետին եզրակացություն ներկայացնելը: Զրույցի և մասնագիտական այլ մեթոդների միջոցով կատարվում է կալանավորված անձանց բնավորության, խառնվածքի, արժեքային համակարգի, դիրքորոշումների հաղորդակցման հմտությունների բացահայտում: Եզրակացությունը կցվում է կալանավորված անձի անձնական գործին:

18. Ընթացիկ փուլը սկսվում է նախնական փուլի ավարտից հետո և ավարտվում է կալանավորվածներին պահելու վայրից օրենքով սահմանված կարգով կալանավորված անձի ազատվելով կամ դատարանի կողմից դատավճիռ կայացնելով: Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքներն ընթացիկ փուլում ներառում են`

1) անհատական ընդունելություններ կազմակերպելը: Անհատական ընդունելությունը կատարվում է կալանավորված անձի դիմումի հիման վրա, ինչպես նաև բաժնի մասնագետների նախաձեռնությամբ: Քննարկվում են կալանավորված անձին հուզող խնդիրները և դրանց լուծման ուղղությամբ ձեռնարկվում են համապատասխան միջոցներ.

2) կալանավորված անձի նյութակենցաղային պայմանների, սննդի, բուժսպասարկման և անձնական հիգիենայի ապահովմանն ու պահպանմանը հետևելը, դրանց բարելավման ուղղությամբ հիմնարկի մյուս ստորաբաժանումների հետ համատեղ անհրաժեշտ միջոցներ ձեռնարկելը.

3) կալանավորված անձի` օրենքով նախատեսված իրավունքների ապահովմանը հետևելը: Այդ նպատակով կալանավորվածներին պահելու վայրի համապատասխան տեղամասում կամ խցում փակցվում է տեղեկատվություն կալանավորված անձանց հիմնական իրավունքների և պարտականությունների մասին.

4) խցերում կալանավորված անձանց միջև կոնֆլիկտային հարաբերությունների կանխարգելմանն ու կարգավորմանն ուղղված համապատասխան աշխատանքներ կազմակերպելը, որոնք ներառում են խցում պահվող կալանավորված անձանց հետ վարժանքների, խմբային աշխատանքի անցկացումը` ուղղված ներխմբային դինամիկայի պահպանմանը: Այս ուղղությամբ կարող են աշխատանքներ կազմակերպվել նաև հիմնարկի ծառայողների կամ աշխատողների հետ.

5) առավել բարձր հոգեկան լարվածություն կամ ագրեսիվ վարք ունեցող կալանավորված անձանց հետ հատուկ աշխատանքներ իրականացնելը: Անհրաժեշտության դեպքում հիմնարկի մյուս աշխատողներին տեղեկատվություն է տրամադրվում նման անձանց հետ աշխատանքներ կատարելու առանձնահատկությունների վերաբերյալ.

6) կալանավորված անձի կողմից սննդի ընդունումից հրաժարվելու, հիվանդության սիմուլյացիայի, ինքնավնասման, արգելված այլ գործողություններ կատարելու դեմ կանխարգելիչ միջոցառումներ իրականացնելը.

7) կալանավորված անձի` հիմնարկի գրադարանից օգտվելու, վերջինիս միջոցներով բաժանորդագրության կամ այլ ձևով գրականություն, պարբերական մամուլի հրատարակություններ ձեռք բերելու համար անհրաժեշտ միջոցներ ձեռնարկելը: Այդ հարցերում կալանավորված անձին ցուցաբերվում է հնարավոր օժանդակություն.

8) կալանավորված անձին վճարովի կամ անվճար բժշկական, հիգիենիկ և կենցաղային լրացուցիչ ծառայություններից օգտվելու հարցերում օժանդակելը.

9) կալանավորված անձի` արտաքին աշխարհի հետ կապ ստեղծելը, պահպանելը և զարգացնելը: Այդ նպատակով կազմակերպվում է`

ա) կալանավորված անձի և նրա մերձավոր ազգականների միջև կապի բացակայության կամ վերջիններիս կողմից կապ պահպանելուց հրաժարվելու դեպքում` խորհրդատվության տրամադրում: Անհրաժեշտության դեպքում կատարվում է տնայց կամ հեռախոսազրույց, ինչը նախապես համաձայնեցվում է կալանավորված անձի հետ: Տնայցի մասին տեղեկանքը կցվում է կալանավորված անձի անձնական գործին,

բ) տեսակցություններ կալանավորված անձի և նրա մերձավոր ազգականների կամ այլ անձանց միջև: Անհրաժեշտության դեպքում կազմվում է տեսակցությունների ամենամսյա ժամանակացույց, որը հաստատում է հիմնարկի պետը,

գ) հեռախոսակապից կալանավորված անձի օգտվելը, հանձնուքներ, փաթեթներ, դրամական միջոցներ, նամակներ ստանալը: Անհրաժեշտության դեպքում կազմվում է հեռախոսակապի տրամադրման ժամանակացույց, որը հաստատում է հիմնարկի պետը,

դ) կարճաժամկետ մեկնումներից կալանավորված անձի օգտվելը: Անհրաժեշտության դեպքում հիմնարկի պետին միջնորդություն է ներկայացվում կարճաժամկետ մեկնում տրամադրելու նպատակահարմարության վերաբերյալ.

10) կալանավորված անձի կողմից քաղաքացիաիրավական գործարքների մասնակցելու, ինչպես նաև օրենքով սահմանված այլ իրավունքներից և ազատություններից օգտվելու անհրաժեշտության դեպքերում իրավունքների և պարտականությունների վերաբերյալ իրավաբանական խորհրդատվություն տրամադրելը.

11) հաշմանդամ կալանավորված անձի համար հաշմանդամությամբ պայմանավորված հատուկ աշխատանքներ իրականացնելը.

12) կալանավորված անձի խնամքի տակ գտնվող անչափահասների և անաշխատունակ անձանց խնամքի կազմակերպման նպատակով աշխատանքներ իրականացնելուն նպաստելը: Այդ նպատակով կապ է հաստատվում տեղական ինքնակառավարման մարմինների, անչափահասների գործերով հանձնաժողովների, խնամակալության և հոգաբարձության մարմինների հետ: Անհրաժեշտության դեպքում իրենց մոտ մինչև երեք տարեկան երեխա ունեցող կալանավորված անձանց երեխային ժամանակավորապես ազգականներին կամ այլ անձանց հանձնելու կամ մանկական հաստատությունում տեղավորելու անհրաժեշտության և նպատակահարմարության վերաբերյալ հիմնարկի պետին ներկայացվում է միջնորդություն, իրականացվում են միջոցառումներ երեխայի հետագա խնամքի կազմակերպման ուղղությամբ.

13) հղի կամ իրենց մոտ մինչև երեք տարեկան երեխա ունեցող կալանավորված անձի հետ համապատասխան աշխատանքներ իրականացնելը: Նախապատրաստական աշխատանքներ են կատարվում երեխայի ծննդից հետո երեխայի խնամքի հետագա կազմակերպման ուղղությամբ, խորհրդատվություն է տրամադրվում երեխայի դաստիարակության կազմակերպման, տարիքային առանձնահատկությունների վերաբերյալ.

14) անչափահաս կալանավորված անձի հետ ուսումնադաստիարակչական աշխատանքներ իրականացնելը.

15) կարգապահական տույժի ենթարկված կալանավորված անձի հետ անհատական աշխատանքներ կազմակերպելը, որոնք ներառում են խախտման պատճառները բացահայտելը, հետագայում խախտումները բացառելու նպատակով խորհրդատվություն տրամադրելը կամ նշանակված տույժը մեղմելու կամ այն հանելու կամ տույժի կիրառումը հետաձգելու վերաբերյալ հիմնարկի պետին միջնորդություն ներկայացնելը.

16) կալանավորված անձի տարրական, միջնակարգ, մասնագիտական և հեռակա կամ հեռահար բարձրագույն կրթությունը կազմակերպելու կամ շարունակելու ուղղությամբ անհրաժեշտ միջոցներ ձեռնարկելը: Կալանավորված անձի ուսումնական գործընթացի շարունակականության ապահովման նպատակով կապ է հաստատվում համապատասխան ուսումնական հաստատության հետ, միջոցներ են ձեռնարկվում հնարավորության դեպքում կրթությունը հիմնարկում կազմակերպելու ուղղությամբ.

17) հոգևոր-կրոնական միջոցառումներ կազմակերպելուն աջակցելը, ներառյալ՝ հոգևոր սպասավորներին հիմնարկ հրավիրելը և կալանավորված անձի հետ հանդիպումներ կազմակերպելը.

18) կալանավորվածներին պահելու վայրեր այցելած զանգվածային լրատվության միջոցների, հասարակական, միջազգային կամ այլ կազմակերպությունների ներկայացուցիչների հետ հանդիպումներ կազմակերպելը, նրանց կողմից տվյալ հիմնարկում իրականացվող աշխատանքներին հնարավոր աջակցություն ցուցաբերելը.

19) հիմնարկի այլ բաժինների հետ կալանավորված անձին առնչվող խնդիրները քննարկելը, դրանց լուծման ուղղությամբ համատեղ միջոցառումներ իրականացնելը:

19. Ավարտական փուլը սկսվում է ընթացիկ փուլի ավարտից հետո՝ կալանավորված անձի նկատմամբ մեղադրական դատավճիռ կայացնելու և դատավճիռն օրինական ուժի մեջ մտնելու պահից և ավարտվում է դատապարտյալին ուղղիչ հիմնարկ փոխադրելով: Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքներն ավարտական փուլում ներառում են՝

1) պատժի հետագա կրման համար այլ հիմնարկներ փոխադրման ենթակա անձին խորհրդատվական, հոգեբանական աջակցություն ցուցաբերելը.

2) այլ հիմնարկ տեղափոխման ենթակա անձին բնութագրելը, պատժի հետագա կրման համար ուղղիչ հիմնարկ տեղափոխելու նպատակով տեղաբաշխման հանձնաժողովին եզրակացություն ներկայացնելը.

3) պատժի հետագա կրման համար անձին կալանավորվածներին պահելու վայրի տնտեսական սպասարկման աշխատանքներում ներգրավելու նպատակահարմարության վերաբերյալ հիմնարկի պետին եզրակացություն ներկայացնելը.

4) պատժի հետագա կրման համար այլ հիմնարկներ փոխադրման ենթակա անձանց փաստաթղթերն օրենքով սահմանված կարգով կազմելու աշխատանքներին աջակցելը: Հիմնարկում գտնվելու ընթացքում կալանավորված անձի վերաբերյալ կազմված փաստաթղթերը, ինչպես նաև դիմումները, կցվում են նրա անձնական գործին:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  5

 

ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ, ՀՈԳԵԲԱՆԱԿԱՆ ԵՎ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄԸ ԴԱՏԱՊԱՐՏՅԱԼՆԵՐԻ ՀԵՏ

 

20. Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքները դատապարտյալների հետ իրականացվում են` ելնելով դատարանի կողմից նշանակված պատժի տեսակներից: Դրանք իրականացվում են Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքով նախատեսված հետևյալ պատիժների կատարման ժամանակ՝

1) որոշակի պաշտոններ զբաղեցնելու կամ որոշակի գործունեությամբ զբաղվելու իրավունքից զրկելը,

2) հանրային աշխատանքները,

3) ուղղիչ աշխատանքները,

4) կալանքը,

5) որոշակի ժամկետով ազատազրկումը,

6) ցմահ ազատազրկումը:

21. Դատապարտյալների հետ իրականացվող սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքները որոշակի պաշտոններ զբաղեցնելու կամ որոշակի գործունեությամբ զբաղվելու իրավունքից զրկելը պատիժը կատարելու ժամանակ ներառում են՝

1) դատապարտյալին իր իրավունքների և պարտականությունների մասին իրազեկելը և դրանց ապահովմանը հետևելը` իրազեկելու մասին տեղեկանքը կցելով նրա անձնական գործին.

2) դատապարտյալին իր ընդունակություններին և հմտություններին համապատասխան նոր աշխատանքային գործունեության մեջ ընդգրկելուն աջակցելը.

3) դատապարտյալի հոգեվիճակի բարելավմանն ուղղված հոգեբանական խորհրդատվություն տրամադրելը:

22. Դատապարտյալների հետ իրականացվող սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքները հանրային աշխատանքները կատարելու ժամանակ ներառում են՝

1) դատապարտյալին իր իրավունքների և պարտականությունների մասին իրազեկելը և դրանց ապահովմանը հետևելը` իրազեկելու մասին տեղեկանքը կցելով նրա անձնական գործին.

2) դատապարտյալի ընդունակությունները, աշխատանքային, մասնագիտական հմտությունները բացահայտելը, դրա հիման վրա նրա կողմից կատարվելիք աշխատանքների բնույթի նպատակահարմարության վերաբերյալ քրեակատարողական տեսչություն կամ տեղական ինքնակառավարման մարմիններ միջնորդություն ներկայացնելը.

3) դատապարտյալի հետ աշխատանքների կատարումից չարամտորեն խուսափելը կանխելուն ուղղված խորհրդատվական աշխատանքներ իրականացնելը.

4) համայնքի տարածքում հանրային աշխատանքների լուսաբանման միջոցառումներ իրականացնելը՝ ուղղված համայնքի, ինչպես նաև դատապարտյալի կողմից այդ աշխատանքների դերի և նշանակության գնահատմանը.

5) դատապարտյալի ուղղման նպատակով նրա մերձավոր ազգականներին սոցիալական, գործնական և հոգեբանական օժանդակություն ցուցաբերելը.

6) հասարակական կազմակերպություններին հանրային աշխատանքների կազմակերպմանն ընդգրկելը:

23. Դատապարտյալների հետ իրականացվող սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքներն ուղղիչ աշխատանքները կատարելու ժամանակ ներառում են՝

1) դատապարտյալին իր իրավունքների և պարտականությունների մասին իրազեկելը` այդ մասին տեղեկանքը կցելով նրա անձնական գործին.

2) տվյալ հիմնարկում աշխատողների շրջանում դատապարտյալի նկատմամբ բարյացակամ վերաբերմունքի դրսևորման ուղղությամբ խորհրդատվական աշխատանքներ իրականացնելը.

3) դատապարտյալի աշխատանքային գործունեությունը խրախուսելը, աշխատանքային, սոցիալական հմտություններ ուսուցանելը:

24. Դատապարտյալների հետ իրականացվող սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքները կալանքը կատարելու ժամանակ ներառում են՝

1) դատապարտյալին իր իրավունքների և պարտականությունների մասին իրազեկելը` այդ մասին տեղեկանքը կցելով նրա անձնական գործին.

2) դատապարտյալին հիմնարկ ընդունելուց անմիջապես հետո սթրեսային հոգեվիճակների հաղթահարմանն ուղղված հոգեբանական աշխատանքներ իրականացնելը.

3) դատապարտյալի կողմից սննդի ընդունումից հրաժարվելու, հիվանդության սիմուլյացիայի, ինքնավնասման, արգելված այլ գործողություններ կատարելու դեմ կանխարգելիչ միջոցառումներ իրականացնելը.

4) խիստ անհրաժեշտության դեպքում դատապարտյալին հեռախոսակապ տրամադրելու վերաբերյալ հիմնարկի պետին միջնորդություն ներկայացնելը.

5) պատիժը կրելու ընթացքում դատապարտյալի նյութակենցաղային պայմանների, սննդի, բուժսպասարկման, անձնական հիգիենայի, զբոսանքի ապահովմանը հետևելը: Անհրաժեշտության դեպքում դրանց ապահովման և բարելավման նպատակով միջնորդություն է ներկայացվում հիմնարկի պետին.

6) դատապարտյալի, նրա մերձավոր ազգականների կամ այլ անձանց հետ դատապարտյալին հուզող խնդիրների շուրջ խորհրդատվական աշխատանքներ իրականացնելը.

7) դատապարտյալի՝ հիմնարկի գրադարանից և սեփական միջոցների հաշվին պարբերական հրատարակություններից օգտվելու ուղղությամբ անհրաժեշտ միջոցառումներ ձեռնարկելը.

8) դատապարտյալի խնամքի տակ գտնվող անձանց խնամքի կազմակերպմանն աջակցելու ուղղությամբ միջոցառումներ ձեռնարկելը:

25. Դատապարտյալների հետ իրականացվող սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքները որոշակի ժամկետով կամ ցմահ ազատազրկման ժամանակ կազմակերպվում են երեք փուլով՝

1) նախնական,

2) ընթացիկ,

3) ավարտական:

26. Նախնական փուլը սկսվում է դատապարտյալի հիմնարկ մուտք գործելու պահից և ավարտվում կարանտինից դուրս գալով: Դատապարտյալների հետ իրականացվող սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքները նախնական փուլում ներառում են՝

1) դատապարտյալին իր իրավունքների և պարտականությունների, հիմնարկի ներքին կանոնակարգի վերաբերյալ անհրաժեշտ տեղեկատվություն տրամադրելը` այդ մասին տեղեկանքը կցելով նրա անձնական գործին.

2) դատապարտյալին պատժի կրմանը նախապատրաստելը, պատժի կրման պայմանների վերաբերյալ անհրաժեշտ տեղեկատվություն տրամադրելը.

3) դատապարտյալի` կարանտինում տեղավորվելուց հետո պատշաճ նյութակենցաղային, անձնական հիգիենայի պայմաններով, սննդով ապահովելուն հետևելը: Անհրաժեշտության դեպքում դրանց ապահովման և բարելավման նպատակով միջնորդություն է ներկայացվում հիմնարկի պետին.

4) դատապարտյալին սոցիալ-հոգեբանական համատեղելիության առումով նախնական գնահատական տալը և խմբում տեղաբաշխելու նպատակահարմարության վերաբերյալ եզրակացություն ներկայացնելը: Նախնական գնահատականի հիման վրա եզրակացություն է ներկայացվում հիմնարկի պետին` դատապարտյալին կարանտինից հանելու և կոնկրետ խմբում տեղաբաշխելու վերաբերյալ:

27. Ընթացիկ փուլը սկսվում է նախնական փուլի ավարտից հետո և ավարտվում պայմանական վաղաժամկետ ազատելու, պատժի չկրած մասն ավելի մեղմ պատժով փոխարինելու հնարավոր ժամկետից կամ պատիժն ամբողջությամբ կրելու ժամկետից ոչ պակաս, քան երեք ամիս առաջ: Դատապարտյալների հետ իրականացվող սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքներն ընթացիկ փուլում ներառում են՝

1) դատապարտյալի սոցիալական պատմությունը և հոգեբանական առանձնահատկություններն ուսումնասիրելը, ախտորոշելը և կարիքները գնահատելը: Դատապարտյալի հետ կատարված սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքները գրանցվում են դատապարտյալի անհատական քարտում (սույն կարգին կից Ձև 2): Այն ընդգրկում է դատապարտյալի անձի առանձնահատկությունների ուսումնասիրության արդյունքները, անհատական վերականգնման պլանը և պարբերական գնահատումները: Քարտը կազմվում է դատապարտյալին խմբում տեղաբաշխելուց հետո մեկամսյա ժամկետում: Դատապարտյալին այլ հիմնարկ տեղափոխելու, ինչպես նաև նրա ազատման ժամանակ անհատական քարտը կցվում է նրա անձնական գործին.

2) դատապարտյալի նյութակենցաղային պայմանների, սննդի, բուժսպասարկման պայմանների և անձնական հիգիենայի ապահովմանը և պահպանմանը հետևելը, դրանց բարելավման ուղղությամբ անհրաժեշտ միջոցառումներ իրականացնելը.

3) անհատական ընդունելություններ կազմակերպելը, որոնց ընթացքում քննարկվում են դատապարտյալին հուզող խնդիրները և դրանց լուծման ուղղությամբ ձեռնարկվում են համապատասխան միջոցներ.

4) դատապարտյալների` արտաքին աշխարհի հետ կապ ստեղծելը, պահպանելը և զարգացնելը: Այդ նպատակով կազմակերպվում է`

ա) դատապարտյալի և նրա մերձավոր ազգականների միջև կապի բացակայության կամ վերջիններիս կողմից կապ պահպանելուց հրաժարվելու դեպքում խորհրդատվության տրամադրում: Անհրաժեշտության դեպքում կատարվում է տնայց կամ հեռախոսազրույց, ինչը նախապես համաձայնեցվում է դատապարտյալի հետ: Տնայցի մասին տեղեկանքը կցվում է դատապարտյալի անձնական գործին,

բ) տեսակցություններ դատապարտյալի և նրա մերձավոր ազգականների կամ այլ անձանց միջև: Անհրաժեշտության դեպքում կազմվում է երկարատև տեսակցությունների ամենամսյա ժամանակացույց, որը հաստատում է հիմնարկի պետը,

գ) հեռախոսակապից դատապարտյալների օգտվելը, հանձնուքներ, փաթեթներ, դրամական միջոցներ, նամակներ ստանալը: Անհրաժեշտության դեպքում կազմվում են հեռախոսակապի տրամադրման ժամանակացույցեր, որոնք հաստատում է հիմնարկի պետը,

դ) կարճաժամկետ մեկնումներից դատապարտյալների օգտվելը: Անհրաժեշտության դեպքում հիմնարկի պետին միջնորդություն Է ներկայացվում կարճաժամկետ մեկնում տրամադրելու նպատակահարմարության վերաբերյալ,

ե) դատապարտյալի և մանկական հաստատություններում գտնվող նրա զավակների միջև կապի ապահովման ուղղությամբ աշխատանքներ կազմակերպելը.

5) դատապարտյալի կողմից քաղաքացիաիրավական գործարքներին մասնակցելու, ինչպես նաև օրենքով սահմանված այլ իրավունքներից և ազատություններից օգտվելու անհրաժեշտության դեպքերում իրավունքների և պարտականությունների վերաբերյալ իրավաբանական խորհրդատվություն տրամադրելը.

6) տույժի ենթարկված դատապարտյալի հետ անհատական աշխատանքներ իրականացնելը, նշանակված տույժը մեղմելու կամ այն հանելու կամ տույժի կիրառումը հետաձգելու վերաբերյալ հիմնարկի պետին միջնորդություն ներկայացնելը.

7) դատապարտյալների շրջանում հնարավոր կոնֆլիկտների կանխարգելման և լուծման ուղղությամբ անհատական և խմբային խորհրդատվություն տրամադրելը: Կոնֆլիկտների կանխարգելման աշխատանքները պետք է իրականացվեն պարբերաբար: Կոնֆլիկտների կանխարգելումը ներառում է դատապարտյալների միջև ներքին լարվածության, միջանձնային անբարենպաստ հարաբերությունների բացահայտումը, որն իրականացվում է հետևողական դիտարկումների և անհատական զրույցների միջոցով: Կոնֆլիկտային հարաբերությունները կարգավորելու նպատակով խմբում կարող են կիրառվել նաև վարժանքներ.

8) դատապարտյալին պարբերաբար գնահատելը և նրա վերաբերյալ բնութագրեր կազմելը.

9) դատապարտյալների բարձր ռիսկային խմբերի հետ նպատակաուղղված ծրագրեր իրականացնելը: Նպատակաուղղված ծրագրերը մասնագիտական միջամտության երկարաժամկետ գործունեության ձևեր են, որոնք կիրառվում են բարձր ռիսկային խմբերի հետ աշխատանքի ընթացքում և ուղղված են հանցածին հակումների, թմրամոլության, թունամոլության, ալկոհոլամոլության հակումների վերացմանը: Ծրագրի հիմնական նպատակն է՝ անձին զինել ճանաչողական և վարքային այնպիսի հմտություններով, որոնք անհրաժեշտ են հանցածին և հոգեներգործուն հակումներից ազատ կենսաձև ընտրելու և պահպանելու համար: Ծրագրերի առաջնային խնդիրն է՝ ձեռք բերել դատապարտյալի գիտակցված որոշումը` ազատվել հանցածին վարքագծից և աշխատել դրա կանխման, իսկ հետագայում` իսպառ վերացման ուղղությամբ: Ծրագրերը հիմնված են համակարգային մոդելի վրա. կյանքի դրական հմտությունների ձեռք բերումը դիտարկվում է որպես միջոց, որի շնորհիվ ծրագրի մասնակիցները փոխում են բացասական մտածելակերպը և արժեքային կողմնորոշումները, անհատական կամ խմբային խորհրդատվության միջոցով զարգացնում են վարքագծի այլընտրանքային հմտություններ.

10) դատապարտյալին տնտեսական սպասարկման աշխատանքներում ներգրավելու նպատակահարմարությունը որոշելը և դրա վերաբերյալ եզրակացություն ներկայացնելը.

11) դատապարտյալի տարրական, միջնակարգ, միջին մասնագիտական և հեռակա կամ հեռահար բարձրագույն կրթությունը կազմակերպելու ուղղությամբ միջոցառումներ իրականացնելը: Դատապարտյալի ուսումնական գործընթացի շարունակականությունն ապահովելու նպատակով կապ է հաստատվում համապատասխան ուսումնական հաստատության հետ.

12) դատապարտյալի ստեղծագործական ընդունակությունների բացահայտմանը և նրա ինքնազարգացմանը նպաստող պայմաններ ստեղծելը և բարելավելը: Այդ նպատակով կարող են ձևավորվել ստեղծագործող դատապարտյալների խմբեր, վերջիններիս և հիմնարկի միջև կարող են կնքվել պայմանագրեր և միջոցներ ձեռնարկվել պատրաստի աշխատանքները ցուցադրելու և իրացնելու ուղղությամբ.

13) դատապարտյալների օգտակար զբաղվածության ապահովման ուղղությամբ մշակութային, մարզական և այլ բնույթի միջոցառումներ կազմակերպելը: Այդ նպատակով կարող է համագործակցություն հաստատվել հասարակական, միջազգային և այլ կազմակերպությունների հետ.

14) հոգևոր-կրոնական միջոցառումներ կազմակերպելուն աջակցելը, ներառյալ՝ հոգևոր սպասավորներին հիմնարկ հրավիրելը և դատապարտյալի հետ հանդիպումներ կազմակերպելը.

15) դատապարտյալի աշխատանքային զբաղվածությանը նպաստելը, աշխատանքային իրավունքների պաշտպանությունն ապահովելը: Դատապարտյալին աշխատանքի ներգրավելիս հաշվի է առնվում նրա սոցիալական վիճակը, դատապարտյալի նյութական պարտավորությունների առկայությունը, մասնագիտական կողմնորոշումը, ինչպես նաև անհատական հոգեբանական առանձնահատկությունները.

16) դատապարտյալի սոցիալական ապահովության ուղղությամբ աշխատանքներ կազմակերպելը.

17) հոգեկան հիվանդության նախանշաններ կամ ինքնավնասման կամ ինքնասպանության հակում ունեցող դատապարտյալի հետ կատարվելիք աշխատանքների ծրագիր մշակելը և նրանց նկատմամբ հսկողություն իրականացնելը՝ համապատասխան բժշկի հետ համագործակցությամբ.

18) հղի կանանց կամ իրենց մոտ մինչև երեք տարեկան երեխա ունեցող դատապարտյալի հետ համապատասխան աշխատանքներ կազմակերպելը: Կարող են նախապատրաստական աշխատանքներ կատարվել ծննդից հետո երեխայի հետագա խնամքի կազմակերպման ուղղությամբ, խորհրդատվություն տրամադրվել երեխայի դաստիարակության կազմակերպման, տարիքային առանձնահատկությունների վերաբերյալ.

19) դատապարտյալի խնամքի տակ գտնվող անչափահասների և անաշխատունակ այլ անձանց խնամքի կազմակերպման ուղղությամբ աշխատանքներ իրականացնելը.

20) իր մոտ մինչև երեք տարեկան երեխա ունեցող դատապարտյալի երեխային ժամանակավորապես ազգականներին կամ այլ անձանց հանձնելու կամ մանկական հաստատությունում տեղավորելու անհրաժեշտության և նպատակահարմարության վերաբերյալ հիմնարկի պետին միջնորդություն ներկայացնելը և դրա հիման վրա երեխայի հետագա խնամքի կազմակերպման ուղղությամբ համապատասխան միջոցներ ձեռնարկելը.

21) դատապարտյալ ծնողի հետ հիմնարկում պահվող երեխայի հանգստի և դաստիարակության կազմակերպման ուղղությամբ միջոցառումներ իրականացնելը.

22) անչափահաս դատապարտյալների համար ուսումնադաստիարակչական միջոցառումներ կազմակերպելը: Անչափահասների հետ աշխատանքում պարտադիր են կյանքի հմտությունների ուսուցանումը, դրական վարքագծի խրախուսումը և ամրապնդումը, կրթամշակութային միջոցառումների և ֆիզիկական վարժանքների կազմակերպումը.

23) ցմահ ազատազրկման դատապարտված անձանց հետ պատժի անժամկետ լինելով պայմանավորված առանձնահատուկ աշխատանքներ իրականացնելը: Ցմահ ազատազրկման դատապարտված անձանց հետ առանձնահատուկ աշխատանքները երկարաժամկետ և խորը մասնագիտական միջամտության տեսակներ են, որոնք, հիմնվելով կյանքի գոյության և լուսավորչական մոտեցումների վրա` նպատակ ունեն դատապարտյալի մոտ ձևավորել կյանքի իմաստավորման և արժևորման նոր ընկալում` կանխելով նրա կողմից ինքնավնասման հակումները: Այդ նպատակով պարզաբանվում են դատապարտյալների տվյալ խմբի հատուկ հոգեբանական խնդիրները, ինչպիսիք են` ինքնասպանության փորձերը, ագրեսիվության մակարդակը, կյանքի իմաստի կորուստը: Ելնելով աշխատանքների նպատակից և խնդիրներից` որոշվում են համապատասխան ուղիները և մեթոդները: Դրանք են` անհատական և խմբային խորհրդատվությունը, անձնային զարգացում ապահովող մեթոդները, ագրեսիվության մակարդակը նվազեցնող աշխատանքի ձևերը, ինչպես նաև նպատակային այլ ուղիները և մեթոդները.

24) բռնության ենթարկված դատապարտյալի հետ հատուկ աշխատանք իրականացնելը: Հոգեկան կամ ֆիզիկական բռնության ենթարկված դատապարտյալի հետ աշխատանքի նպատակը բռնության հետևանքով առաջացած հոգեբանական, սոցիալական վնասները վերացնելն է, ճգնաժամը և նոր բռնությունների կատարումը կանխելը.

25) զանգվածային լրատվության միջոցների, հասարակական, միջազգային կազմակերպությունների, բարեգործական միավորումների կողմից ներկայացված կրթական, մշակութային և այլ բնույթի միջոցառումների և ծրագրերի իրականացմանը նպաստելը.

26) պատժի կրումից պայմանական վաղաժամկետ ազատման, պատժի չկրած մասն ավելի մեղմ պատժով փոխարինելու, ինչպես նաև ներման վերաբերյալ միջնորդությունների և խնդրագրերի մերժման դեպքերում հատուկ աշխատանքներ իրականացնելը.

27) վճարովի կամ անվճար բժշկական, հիգիենիկ և կենցաղային լրացուցիչ ծառայություններից օգտվելու հարցերում դատապարտյալին օժանդակելը.

28) հիմնարկի այլ բաժինների հետ դատապարտյալին առնչվող խնդիրները քննարկելը, դրանց լուծման ուղղությամբ համատեղ միջոցառումներ իրականացնելը:

28. Ավարտական փուլը սկսվում է ընթացիկ փուլի ավարտից հետո՝ դատապարտյալի պայմանական վաղաժամկետ ազատման, պատժի չկրած մասն ավելի մեղմ պատժով փոխարինելու հնարավոր ժամկետից կամ պատիժը լրիվ կրելու ժամկետից ոչ պակաս, քան երեք ամիս առաջ և ավարտվում է պատժի կրումից ազատվելով: Դատապարտյալների հետ իրականացվող սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքներն ավարտական փուլում ներառում են`

1) դատապարտյալին ազատման նախապատրաստելու ծրագիր կազմելը և ծրագրով նախատեսված կազմակերպչական բնույթի միջոցառումների կատարումն ապահովելը: Ազատման նախապատրաստելու ծրագիրն ընդգրկում է կազմակերպչական և խորհրդատվական-ուսուցողական միջոցառումների համալիր: Խորհրդատվական-ուսուցողական միջոցառումները կարող են կազմակերպվել դասընթացների կամ անհատական զրույցների ձևով և ընդգրկում են հետևյալ հիմնահարցերը`

ա) առողջության պահպանումը և անձնական հիգիենան, համաճարակների կանխումը, սթրեսների կառավարումը, մարդու իմունային անբավարարության վիրուսի կանխարգելումը, ֆիզիկական պատրաստականությունը,

բ) զբաղվածությունը, աշխատանք փնտրելու հմտությունները,

գ) տեղեկատվությունը համայնքի, տեղական ինքնակառավարման մարմինների վերաբերյալ,

դ) անձնական զարգացումը, այդ թվում` ամուսնության, ընտանիքի, երեխաների դաստիարակության հետ կապված և այլ հմտությունները.

2) դատապարտյալին աշխատանքային, սոցիալ-կենցաղային ապահովման հարցերում օժանդակելը, ինչպես նաև պատժի կրումից ազատվելուց հետո դատապարտյալի և նրա միջավայրի փոխհարաբերությունների բարելավման ուղղությամբ միջոցառումներ իրականացնելը: Դատապարտյալի դիմումի հիման (սույն կարգին կից Ձև 3) վրա նրա ազատման մասին տեղեկացվում է նրա բնակության վայրի զբաղվածության ծառայությանը` տվյալներ հայտնելով նրա սեռի, տարիքի, կրթության և մասնագիտական հմտությունների վերաբերյալ (սույն կարգին կից Ձև 4).

3) դատապարտյալին նախկին բնակության վայրում հաշվառելու (սույն կարգին կից Ձև 5 և սույն կարգին կից Ձև 6), մշտական բնակության վայր չունեցող անձանց բնակարանով (կացարանով) ապահովելու, զառամյալ դատապարտյալներին զառամյալների համար նախատեսված հաստատություններում տեղավորելու ուղղությամբ միջոցառումներ իրականացնելը.

4) առողջական վիճակի պատճառով խնամքի կարիք ունեցող, հղի, մանկահասակ երեխա ունեցող, ինչպես նաև մշտական բնակության վայր չունեցող անչափահաս դատապարտյալին իր ազգականներին կամ այլ անձանց հանձնելու կամ մանկական հաստատությունում տեղավորելու անհրաժեշտության և նպատակահարմարության վերաբերյալ հիմնարկի պետին միջնորդություն ներկայացնելը և համապատասխան միջոցներ ձեռնարկելը: Անհրաժեշտության դեպքում դատապարտյալի ազատվելու մասին իրազեկվում են նրա բնակության վայրի հոգաբարձության և խնամակալության մարմինները, անչափահասների գործերով հանձնաժողովները.

5) պայմանական վաղաժամկետ ազատելու, պատժի չկրած մասն ավելի մեղմ պատժով փոխարինելու, ինչպես նաև ներում շնորհելու նպատակահարմարությունը որոշելու համար դատապարտյալին գնահատելը և հիմնարկի պետին համապատասխան բնութագրեր ներկայացնելը, պայմանական վաղաժամկետ ազատելու, պատժի չկրած մասն ավելի մեղմ պատժատեսակով փոխարինման ներկայացնելու գործընթացը սահմանված կարգով կազմակերպելը.

6) պատժի կրումից պայմանական վաղաժամկետ ազատվող, պատիժն ավելի մեղմ պատժով փոխարինման ենթակա կամ պատիժն ամբողջությամբ կրած դատապարտյալին հոգեբանական օժանդակություն ցուցաբերելը.

7) պատժի կրումից պայմանական վաղաժամկետ ազատված, պատիժն ավելի մեղմ պատժով փոխարինված, պատիժն ամբողջությամբ կրած դատապարտյալին հանձնվող փաստաթղթերը օրենքով սահմանված կարգով կազմելու և ժամանակին դատապարտյալին հանձնելու ուղղությամբ իրականացվող աշխատանքներին նպաստելը:

29. Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքներն ընթացիկ և ավարտական փուլերում իրականացվում են ներքոհիշյալ առանձնահատկություններով`

1) սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքներն արդյունավետ իրականացնելու նպատակով հիմնարկներում կազմավորվում են դատապարտյալների խմբեր (այսուհետ՝ խմբեր), որոնք սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների կազմակերպման և իրականացման հիմնական օղակներն են: Հիմնարկներում խմբերի թիվը սահմանվում է՝ ելնելով սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների արդյունավետ կազմակերպման նպատակահարմարությունից.

2) դատապարտյալին ըստ խմբերի տեղաբաշխելը կատարվում է՝ հաշվի առնելով նրա սոցիալական և հոգեբանական առանձնահատկությունները, առողջական վիճակը, քրեածին վարքի առանձնահատկությունները, հոգեբանական համատեղելիությունը և արժեքային դիրքորոշումները.

3) դատապարտյալներն ըստ խմբերի տեղաբաշխվում են հիմնարկի պետի հրամանով` սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների և անվտանգության ապահովման բաժինների կողմից տրված եզրակացությունների հիման վրա: Հրամանի քաղվածքը կցվում է դատապարտյալի անձնական գործին: Տնտեսական սպասարկման աշխատանքներում ներգրավված դատապարտյալները տեղաբաշխվում են մեկ խմբում.

4) խմբի ղեկավար է նշանակվում սոցիալական հոգեբանական և իրավական աշխատանքների բաժնի համապատասխան մասնագետը (այսուհետ՝ խմբի ղեկավար), որը խմբում ընդգրկված դատապարտյալների հետ տարվող սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների հիմնական կազմակերպիչը և իրականացնողն է: Խմբերի ղեկավարների գործունեությունը համակարգում և վերահսկում է սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների բաժնի պետը կամ նրան փոխարինող անձը.

5) որպես կանոն, դատապարտյալը խմբում ընդգրկվում է պատժի կրման ողջ ժամանակահատվածի համար: Խմբից խումբ տեղափոխում կարող է իրականացվել հիմնարկի պետին ներկայացված միջնորդության հիման վրա: Պատժախուց տեղափոխված դատապարտյալը խմբի կազմից չի հանվում:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  6

 

ԴԱՏԱՊԱՐՏՅԱԼՆԵՐԻ ԱԽՏՈՐՈՇՈՒՄԸ, ԳՆԱՀԱՏՈՒՄԸ ԵՎ ԲՆՈՒԹԱԳՐՈՒՄԸ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ, ՀՈԳԵԲԱՆԱԿԱՆ ԵՎ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐՆ ԻՐԱԿԱՆԱՑՆԵԼԻՍ

 

30. Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքները սկսվում են դատապարտյալի ախտորոշումից: Դատապարտյալի ախտորոշման նպատակն է՝ բացահայտել դատապարտյալի բացասական վարքի դրդապատճառները, հանցածին վարքի դրդող գործոնները, ռիսկայնության և բռնության հակումների կամ այլ առանձնահատուկ հատկանիշների առկայությունը, սոցիալական պահանջմունքները և անհատական հոգեբանական առանձնահատկությունները: Ախտորոշումը համալիր մոտեցում է, որի ժամանակ հաշվի են առնվում նաև հիմնարկի կառուցվածքային այլ ստորաբաժանումների աշխատողների մասնագիտական եզրակացությունները: Ախտորոշման արդյունքում սահմանվում են չափանիշներ, որոնց հիման վրա որոշվում է դատապարտյալի` բռնության հակումների և ռիսկայնության աստիճանը, հոգեկան հիվանդության նախանշանները, ինքնասպանության և ինքնավնասման հակումները, թմրամոլության և այլ կախվածությունների առկայությունը: Այն դեպքերում, երբ դատապարտյալի մոտ առկա է սահմանված չափանիշից բարձր ցուցանիշ, նրա հետ իրականացվում են համապատասխան աշխատանքներ: Ախտորոշման հիման վրա կատարվում է դատապարտյալի վերականգնման աշխատանքների ծրագրի կազմում: Այն պատժի կրման ժամանակահատվածում դատապարտյալի հետ անհրաժեշտ և նպատակահարմար աշխատանքի ուղղությունների, ձևերի և մեթոդների ընտրությունն է, դրանց կատարմանն անհրաժեշտ միջոցների հայտնաբերումը և նպատակային կիրառումը:

31. Դատապարտյալների գնահատումը սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքներ իրականացնելու ընթացքում տարբեր մասնագետների կողմից կազմակերպվող խմբային աշխատանք է: Գնահատումները դատապարտյալի հիմնարկ ընդունումից հետո կատարվում են յուրաքանչյուր եռամսյակ՝ մեկ տարվա համար նախատեսված գնահատման թերթիկում, որը լրացվելուց հետո հաստատվում է հիմնարկի պետի կողմից և կցվում դատապարտյալի անձնական գործին (սույն կարգին կից Ձև 7): Գնահատումները ներառում են տեղեկություններ դատապարտյալի հետ կատարված աշխատանքների ընթացքի, վարքի փոփոխության մասին, մասնավորապես`

1) արտաքին աշխարհի դատապարտյալի հետ կապը գնահատվում է հետևյալ չափանիշներով`

ա) գերազանց, երբ ընտանիքի հետ փոխհարաբերությունները լավ են, չկան միջանձնային խնդիրներ, օգտվում է կարճատև և երկարատև տեսակցություններից,

բ) լավ, երբ ընտանիքի հետ փոխհարաբերությունները լավ են, սակայն որոշակի պատճառներով լիարժեք չի օգտվում կարճատև և երկարատև տեսակցություններից,

գ) բավարար, երբ ընտանիքի հետ փոխհարաբերությունները լարված են, կարճատև և երկարատև տեսակցություններ հազվադեպ է ունենում, կան միջանձնային խնդիրներ,

դ) անբավարար, երբ ընտանիքի հետ կապեր չունի, չի օգտվում կարճատև և երկարատև տեսակցություններից.

2) այլ դատապարտյալների հետ փոխհարաբերությունները և շրջապատի վրա ազդեցությունը գնահատվում է հետևյալ չափանիշներով`

ա) գերազանց, երբ չի վիճաբանում և կոնֆլիկտի մեջ չի մտնում, դատապարտյալների վրա ունի դրական ազդեցություն,

բ) լավ, երբ հազվադեպ է կոնֆլիկտներ ունենում, մյուս դատապարտյալների վրա հիմնականում դրական ազդեցություն ունի,

գ) բավարար, երբ երբեմն կոնֆլիկտների մեջ է մտնում, դատապարտյալների վրա դրական ազդեցություն կամ ներգործություն չունի,

դ) անբավարար, երբ կոնֆլիկտներ է ստեղծում և հրահրում դատապարտյալների շրջանում, բացասական ազդեցություն ունի դատապարտյալների վրա.

3) դատապարտյալի հանցածին հակումների և դիրքորոշումների նվազեցումը գնահատվում է հետևյալ չափանիշներով`

ա) գերազանց, երբ թմրամոլության, թունամոլության կամ ալկոհոլամոլության, փախուստի հակումներ չունի և նման դրսևորումներ չի ցուցաբերել, կատարած հանցագործությունը չի ուղեկցվել ագրեսիայով և դաժանությամբ, հիմնարկում ևս նման վարք չի դրսևորել,

բ) լավ, երբ հանցածին հակումներ չունի, սակայն կատարած հանցագործության մեջ կան դաժանության տարրեր,

գ) բավարար, երբ դրսևորում է հանցածին հակումներ, վարքի և կատարած հանցագործության մեջ կան դաժանության դրսևորումներ, սակայն վարքի մեջ նկատվում է դրական տեղաշարժ,

դ) անբավարար, երբ դրսևորում է հանցածին հակումներ.

4) դատապարտյալի ռիսկայնության աստիճանի նվազեցումը գնահատվում է հետևյալ չափանիշներով`

ա) գերազանց, երբ առկա է ռիսկայնության աստիճանի կտրուկ նվազում,

բ) լավ, երբ նկատվում է ռիսկայնության նվազեցում,

գ) բավարար, երբ ռիսկայնության միջին աստիճանը պահպանվում է,

դ) անբավարար, երբ ռիսկայնությունը բարձր է.

5) անհատական ծրագրի կատարման արդյունքները գնահատվում են հետևյալ չափանիշներով`

ա) գերազանց, երբ անհատական ծրագրով նախատեսված գործողությունները ամբողջությամբ կատարվել են,

բ) լավ, երբ անհատական ծրագրով նախատեսված գործողությունները հիմնականում բավարար են, սակայն կան որոշ բացթողումներ,

գ) բավարար, երբ անհատական ծրագրով նախատեսված միջոցառումները և գործողություններն իրականացվում են նախատեսված նվազագույն չափով,

դ) անբավարար, երբ անհատական ծրագրով նախատեսված միջոցառումները և գործողությունները չեն իրականացվել` դատապարտյալի կողմից կամք, հետևողականության և համապատասխան վարքագիծ չցուցաբերելու պատճառով.

6) դատապարտյալի կարգապահությունը գնահատվում է հետևյալ չափանիշներով`

ա) գերազանց, երբ պատժի կրման ընթացքում կարգապահական խախտում թույլ չի տվել, դրսևորում է օրինապահ վարքագիծ, ենթարկվում է հիմնարկի ներքին կանոնակարգի պահանջներին,

բ) լավ, երբ հիմնականում դրսևորում է օրինապահ վարքագիծ, ձգտում է խախտումներ թույլ չտալ, նախկինում թույլ է տվել խախտում, սակայն այն չի կրկնվել,

գ) բավարար, երբ կատարել է խախտում, սակայն փորձում է դրսևորել օրինապահ վարքագիծ,

դ) անբավարար, երբ կատարել է խախտում կամ խախտումներ, չի ենթարկվում հիմնարկի աշխատողների օրինական պահանջներին, անհնազանդ է ներքին կանոնակարգի պահպանման հարցերում.

7) դատապարտյալի մասնակցությունը կրթական, մշակութային և այլ բնույթի ծրագրերին և հանրօգուտ միջոցառումներին գնահատվում է հետևյալ չափանիշներով`

ա) գերազանց, երբ ակտիվորեն մասնակցել է հիմնարկում իրականացվող միջոցառումներին և հանրօգուտ աշխատանքներին, սեփական նախաձեռնություն է ցուցաբերել լուսավորչական միջոցառումների կազմակերպման գործում,

բ) լավ, երբ մասնակցել է հիմնարկում իրականացվող միջոցառումներին և հանրօգուտ աշխատանքներին,

գ) բավարար, երբ հազվադեպ է մասնակցել հիմնարկում իրականացվող միջոցառումներին և հանրօգուտ աշխատանքներին,

դ) անբավարար, երբ հրաժարվել է հիմնարկում իրականացվող միջոցառումներին և հանրօգուտ աշխատանքներին մասնակցելուց.

8) դատապարտյալի ապագայի նկատմամբ վերաբերմունքը, կյանքի ծրագրերը գնահատվում են հետևյալ չափանիշներով`

ա) գերազանց, երբ ապագայի հանդեպ լավատես է, ծրագրել է իր գործողությունները ազատվելուց հետո,

բ) լավ, երբ ապագայի հանդեպ լավատես է,

գ) բավարար, երբ ապագայի մասին չի մտածում, խուսափում է այդ մասին զրուցելուց, հույսերն անորոշ են,

դ) անբավարար, երբ ապագան անորոշ է, չի մտածում այդ ուղղությամբ, չունի կենսական ծրագրեր:

32. Դատապարտյալի պայմանական վաղաժամկետ ազատման, պատժի չկրած մասն ավելի մեղմ պատժով փոխարինման, ներում շնորհելու համար միջնորդություն ներկայացնելու դեպքերում հրավիրվում է բաժնի նիստ: Նիստում քննարկվում են դատապարտյալի գնահատման արդյունքները, որոնց հիման վրա կազմվում է բնութագիր (սույն կարգին կից Ձև 8):

33. Բնութագիրը պետք է ներառի դատապարտյալի՝ կալանքի տակ գտնվելու (եթե նախքան դատապարտվելը կալանավորված է եղել), պատժի կրման ժամանակահատվածում կատարված գնահատումների արդյունքները, ինչպես նաև տեղեկատվություն հետևյալի մասին՝

1) դատապարտյալի վերաբերյալ ընդհանուր տվյալներ՝ անունը, ազգանունը, հայրանունը, ծննդյան թիվը, վայրը, ազգությունը, քաղաքացիությունը, բնակության վայրը, ընտանեկան կարգավիճակը,

2) դատավճիռը կայացնող դատարանը, Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքի համապատասխան հոդվածը և հոդվածի համապատասխան մասը (կամ հոդվածները և մասերը), պատժաչափը, ազատազրկման սկիզբը և ավարտը, տվյալ հիմնարկում գտնվելու ժամկետը, տեղեկություններ դատավճռի բողոքարկման և վերադաս դատական ատյանների կողմից նրա վերաբերյալ կայացված դատական ակտերի մասին,

3) տեղեկություններ նախկինում դատապարտված լինելու փաստի, պատժից պայմանական վաղաժամկետ ազատված լինելու, ներման կամ համաներման ակտի կիրառմամբ պատժից ազատվելու կամ պատժաչափը կրճատելու վերաբերյալ,

4) պատժի կրման ընթացքում նրա նկատմամբ կարգապահական տույժերի և խրախուսանքների կիրառման,

5) նրա կրթության, մասնագիտության, մասնագիտական հմտությունների առկայության,

6) աշխատանքային, կրթական, մշակութային և այլ բնույթի ծրագրերին և միջոցառումներին մասնակցության,

7) դատապարտյալի կողմից տուժողին պատճառած վնասի հատուցման,

8) ընտանիքի հետ կապի և փոխհարաբերությունների, իր խնամքի տակ գտնվող անձանց առկայության,

9) առողջական վիճակի, աշխատունակության սահմանափակումների առկայության,

10) դատապարտյալի վարքի, բնավորության, խառնվածքի, հոգեբանական առանձնահատկությունների և դրանց դինամիկայի վերաբերյալ հոգեբանական եզրակացության,

11) պատժի կրումից ազատվելուց հետո դատապարտյալի սոցիալական ապահովության, բնակարանային, աշխատանքային, նյութակենցաղային պայմանների, կենսական ծրագրերի վերաբերյալ սոցիալական եզրակացություն,

12) դատապարտյալի ռիսկայնության աստիճանը որոշելու,

13) այլ տեղեկություններ, որոնք կարող են հաշվի առնվել բնութագրման ժամանակ:

Բնութագիրը կարող է ներառել նաև հիմնարկի կառուցվածքային այլ ստորաբաժանումների աշխատողների կարծիքները:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  7

 

ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ, ՀՈԳԵԲԱՆԱԿԱՆ ԵՎ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄԸ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԲՆՈՒՅԹԻ ՀԱՐԿԱԴՐԱՆՔԻ ՄԻՋՈՑՆԵՐԸ ԿԻՐԱՌԵԼՈՒ ԺԱՄԱՆԱԿ

 

34. Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքով նախատեսված բժշկական բնույթի հարկադրանքի համապատասխան միջոցները հիմնարկում կիրառելու ընթացքում սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքները պարտադիր են և ներառում են՝

1) ալկոհոլամոլությունից, թմրամոլությունից կամ թունամոլությունից դատապարտյալներին բուժելու ուղղությամբ հոգեբանական և սոցիալական ծրագրեր մշակելը և իրականացնելը: Նշված ծրագրերն ուղղված են դատապարտյալի կամային հատկանիշների ակտիվացմանը, կիրառվող բժշկական բնույթի հարկադրանքի միջոցների ազդեցության և արդյունավետության բարձրացմանը, կախվածություն ունենալու հետևանքով կորսված սոցիալական հմտությունների վերականգնմանը և թերապևտիկ միջոցների կիրառմանը.

2) դատապարտյալի նկատմամբ բժշկական բնույթի հարկադրանքի միջոցը վերացնելու կամ փոխելու նպատակով միջնորդություն ներկայացնելու հարցը քննարկելիս հիմնարկի պետին սոցիալ-հոգեբանական եզրակացություն ներկայացնելը.

3) պատժի կրումից ազատվող դատապարտյալի, ինչպես նաև նրա մերձավոր ազգականների հետ պատժի կրման ընթացքում իրականացված աշխատանքների արդյունքների պահպանմանն ու շարունակմանն ուղղված տեղեկատվական և խորհրդատվական աշխատանքներ իրականացնելը: Նշված աշխատանքներն իրականացվում են բժշկական բնույթի հարկադրանքի միջոցներ կիրառող համապատասխան բժշկի հետ խորհրդակցությամբ:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  8

 

ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ, ՀՈԳԵԲԱՆԱԿԱՆ ԵՎ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄԸ ՊԱՏԻԺԸ ՊԱՅՄԱՆԱԿԱՆՈՐԵՆ ՉԿԻՐԱՌԵԼԻՍ ԵՎ ՊԱՏԻԺԸ ԿՐԵԼՈՒՑ ՊԱՅՄԱՆԱԿԱՆ ՎԱՂԱԺԱՄԿԵՏ ԱԶԱՏԵԼԻՍ՝ ԴԱՏԱՐԱՆԻ ԿՈՂՄԻՑ ՍԱՀՄԱՆՎԱԾ ՓՈՐՁԱՇՐՋԱՆՆ ԱՆՑՆԵԼՈՒ ԺԱՄԱՆԱԿ

 

35. Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքով նախատեսված դեպքերում պատիժը պայմանականորեն չկիրառելիս դատարանի կողմից սահմանված փորձաշրջանն անցնելու, պատժից պայմանական վաղաժամկետ ազատվելու դեպքերում, սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների իրականացումը պարտադիր է, եթե այդպիսիք նշանակվել են դատարանի կողմից:

36. Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքներն իրականացվում են քրեակատարողական տեսչության համապատասխան մասնագետների կողմից:

37. Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքները ներառում են՝

1) դատապարտյալի անձն ուսումնասիրելը, նրա հետ սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքների անհատական ծրագիր կազմելը՝ սոցիալական, հոգեբանական թերապիայի, սոցիալական վերահսկողության, կրթական և աշխատանքային գործունեության, ինչպես նաև վարքագծի դրական փոփոխմանը և ուղղմանը նպաստող ներգործության այլ միջոցների և ծրագրերի ընդգրկմամբ նշված գործունեությունների կատարումը կազմակերպելը և դրանց կատարմանը հետևելը.

2) դատապարտյալին իր իրավունքների և պարտականությունների վերաբերյալ տեղեկատվություն տրամադրելը` այդ մասին տեղեկանքը կցելով նրա անձնական գործին.

3) պատժի կատարման ժամանակահատվածում դատապարտյալի մշտական բնակության վայր, աշխատանքի վայր կամ կրթական հաստատություն այցելելը, դատապարտյալից, նրա մերձավոր ազգականներից, ինչպես նաև այլ անձանցից նրա կենսագործունեության և վարքագծի վերաբերյալ տեղեկություններ հավաքելը և վերլուծելը, անհրաժեշտության դեպքում աշխատանքների անհատական ծրագրում փոփոխություններ կատարելը,

4) դատապարտյալի բնակարանային, սոցիալ-կենցաղային պայմանների ապահովմանը և բարելավմանն աջակցելու ուղղությամբ միջոցառումներ ձեռնարկելը.

5) դատապարտյալին կրթական, աշխատանքային գործունեությամբ ապահովելուն աջակցելը.

6) դատապարտյալի ուղղման նպատակով դատապարտյալին և նրա ընտանիքին սոցիալական, հոգեբանական և այլ աջակցություն ցուցաբերելը, համայնքային սոցիալական ծրագրերի մեջ ընդգրկելը, ինչպես նաև` օրենքով նախատեսված սոցիալական ապահովության իրավունքների պաշտպանությունն ապահովելը.

7) սոցիալ-հոգեբանական հատուկ ծրագրեր մշակելը՝ ուղղված ալկոհոլամոլությունից, թմրամոլությունից և թունամոլությունից դատապարտյալների բուժմանը.

8) իրականացվող աշխատանքներին համայնքին ընդգրկելու և այդ աշխատանքներն անհրաժեշտ ծավալով իրականացնելու նպատակով տեղական ինքնակառավարման մարմինների, սոցիալական ծառայությունների կրթական, համայնքային և այլ հաստատությունների հետ համագործակցելը.

9) դատապարտյալի կողմից անհատական ծրագրով նախատեսված գործողությունների կատարման աստիճանը հաշվի է առնվում պատիժը պայմանականորեն չկիրառելը, պայմանական վաղաժամկետ ազատումը վերացնելու նպատակով միջնորդություն ներկայացնելու հարցը քննարկելիս:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  9

 

ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ, ՀՈԳԵԲԱՆԱԿԱՆ ԵՎ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐՈՒՄ ԱՐԳԵԼՎԱԾ ՄԵԹՈԴՆԵՐՆ ՈՒ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ՁԵՎԵՐԸ

 

38. Սոցիալական, հոգեբանական և իրավական աշխատանքներում արգելվում է`

1) կալանավորված անձանց և դատապարտյալների անձնական կյանքին վերաբերող տեղեկատվություն տարածելը, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ տեղեկատվությունը պարունակում է տվյալներ հաստատապես նախապատրաստվող ծանր կամ առանձնապես ծանր հանցագործության մասին.

2) կալանավորված անձի և դատապարտյալի հետ փոխհարաբերություններում մասնագիտական հմտությունների օգտագործումն անձնական նպատակներից և շահերից ելնելով.

3) որևէ խտրականության կիրառումը կամ հրահրումը.

4) կալանավորված անձանց և դատապարտյալների հետ աշխատանքում վերջիններիս հուսադրելու նպատակով ապատեղեկատվություն տրամադրելը.

5) մասնագիտական այնպիսի մեթոդների կիրառումը, որոնք բացասական ազդեցություն կունենան կալանավորված անձանց և դատապարտյալների հոգեկան առողջության վրա.

6) կալանավորված անձանց և դատապարտյալների նկատմամբ հիպնոսի մեթոդների կիրառումը.

7) առանց հատուկ թույլտվության կալանավորված անձանց և դատապարտյալներին հոգեբժշկական, հոգեսոցիալական և այլ բնույթի գիտագործնական փորձերի ենթարկելը.

8) կալանավորված անձանց և դատապարտյալների նկատմամբ հոգեբանական բռնության կիրառումը և խոշտանգումը:

 

Ձև 1

 

Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության «__________________________________________________»

քրեակատարողական հիմնարկի անվանումը

 

 

Կ Ա Լ Ա Ն Ա Վ Ո Ր Վ Ա Ծ  Ա Ն Ձ Ի  ՈՒ Ս ՈՒ Մ Ն Ա Ս Ի Ր ՈՒ Թ Յ Ա Ն  Ք Ա Ր Տ

 

 

I. Տեղեկություններ կալանավորված անձի վերաբերյալ

 

1. Ազգանունը ______________________________

2. Անունը ______________________________

3. Հայրանունը ______________________________

4. Մականունը ______________________________

5. Ծննդյան թիվը ________ 6. Տարիքը ______ 7. Սեռը ________________

8. Քաղաքացիությունը __________________ 9. Ազգությունը ______________

10. Բնակության վայրը և հասցեն նախքան կալանավորվելը

______________________________________________________________

Երկիր, մարզ, քաղաք, գյուղ, փոստային ինդեքս, փողոց, շենք, բնակարան, հեռախոս

 

11. ՀՀ քրեական օրենսգրքի որ հոդվածով (հոդվածներով) է մեղադրանք առաջադրված

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

12. Կալանավորման սկիզբը ________________________

13. Կալանավորված անձի վերաբերմունքը մեղադրանքին ______________________

14. Փաստաբան ունի թե ոչ (անհրաժեշտն ընդգծել)	1. Այո	2. Ոչ
Եթե ոչ, ապա ցանկանու՞մ է փաստաբան ունենալ	1. Այո	2. Ոչ
15. Նախկինում դատվածության առկայությունը	1. Այո	2. Ոչ
եթե այո` դրանց թիվը	______

 

16. Նախկին դատվածությունները, որոնց ժամանակ կայացվել է ազատազրկման դատավճիռ

 

Հ/հ	Տարեթիվը	Հոդվածը (հոդվածները)	Պատժաչափը	Ազատման հիմքերը
1				Պատժի ժամկետի ավարտ
...				Պայմանական վաղաժամկետ
...				Համաներում
...				Ներում
				Այլ

 

17. Նախկինում կրած ազատազրկման ընթացքում ստացած կարգապահական տույժերը

____________________________________________________________

18. Նախկին ազատազրկումների ընթացքում երբևէ փախուստի փորձ կատարե՞լ է

1. Այո

2. Ոչ

 

II. Տեղեկություններ ընտանիքի, ընտանեկան պայմանների և սոցիալական վիճակի մասին

 

19. Ընտանեկան դրությունը

20. Ընտանիքի կազմը

21. Ընտանիքի անդամների թիվը

22. Մինչև կալանավորվելն իր խնամքի տակ եղած անձանց թիվը

Նրանցից անչափահաս երեխաների թիվը

23. Կալանավորվելուց հետո նրանց խնամքը ստանձնած

ա) անձինք

բ) կազմակերպությունները

24. Բնակարանով ապահովվածությունը մինչև կալանավորվելը

25. Ընտանիքի նյութական ապահովվածության վիճակը մինչև իր կալանավորվելը

26. Ընտանիքի եկամտի հիմնական աղբյուրները մինչև կալանավորվելը

27. Ընտանիքի հետ հնարավոր կապը

● այցելություններ	1. այո	2. ոչ
● նամակներ	1. այո	2. ոչ
● հեռախոսային կապ	1. այո	2. ոչ

28. Ընտանիքի անդամները, որոնց միջոցով ցանկանում է ընտանիքի հետ կապ հաստատել

29. Կա՞ որևէ արգելք, որն անհնար է դարձնում ընտանիքի հետ կապը 1. այո 2. ոչ

Եթե այո, ապա ի՞նչը

30. Ընտանիքից բացի ու՞մ հետ կցանկանար կապ հաստատել

 

III. Տեղեկություններ կրթության, մասնագիտացման և աշխատանքի մասին

 

31. Կրթությունը

32. Մասնագիտությունը

33. Մասնագիտական հմտությունները

34. Զբաղմունքի տեսակը մինչև կալանավորվելը

35. Աշխատանքի առկայությունը մինչև կալանավորվելը

1. այո

2. ոչ

Տվյալներ վերջին աշխատանքի մասին

 

աշխատավայրը	սկիզբը	վերջը	պաշտոնը	թողնելու պատճառը
				1. կալանավորվելը 2. իր դիմումի համաձայն 3. հաստիքների կրճատում 4. հիմնարկի փակում 5. հեռացում

 

IV. Զբաղմունքն ազատ ժամանակ և նախասիրությունները

 

36. Ազատ ժամանակ ունենալու դեպքում նախընտրելի զբաղմունքը

37. Վերաբերմունքը կրոնի նկատմամբ

 

V. Առողջական վիճակը

 

38. Առողջական խնդիրների առկայությունը

1. այո

2. ոչ

Եթե այո, ապա ինչպիսի՞

39. Առողջական տեսանկյունից աշխատունակության սահմանափակումների առկայությունը

1. չունի

2. ժամանակավոր

3. մշտական

40. Վերաբերմունքն ալկոհոլի նկատմամբ

41. Վերաբերմունքը թմրանյութի/թունանյութերի նկատմամբ

42. Ամենից շատ անհանգստացնող խնդիրը

Լրացման օրը, ամիսը և տարին

Լրացնողը

 

VI. Նշումներ անհատական ընդունելությունների և կատարված աշխատանքների մասին

 

43. Հիմնարկից ազատվելու/տեղափոխվելու ամսաթիվը և հիմքը

 

44. Քարտի փակման օրը, ամիսը և տարին

 

Ձև 2

 

«Հաստատում եմ»

ՀՀ արդարադատության նախարարության

«___________________________»

քրեակատարողական հիմնարկի անվանումը

 

Դ Ա Տ Ա Պ Ա Ր Տ Յ Ա Լ Ի  Ա Ն Հ Ա Տ Ա Կ Ա Ն  Ք Ա Ր Տ

 

 

«Համաձայն եմ» ՍՀԻԱ բաժնի պետ

Թիվ « » խմբի ղեկավար

 

I. Տեղեկություններ դատապարտյալի և նրա կատարած հանցագործության վերաբերյալ

 

1. Ազգանունը ______________________________

2. Անունը ______________________________

3. Հայրանունը ______________________________

4. Մականունը ______________________________

5. Ծննդյան թիվը ________ 6. Տարիքը ______ 7. Սեռը ________________

8. Քաղաքացիությունը ____________________ 9. Ազգությունը ______________

10. Բնակության վայրը և հասցեն նախքան կալանավորվելը

____________________________________________________________

Երկիր, մարզ, քաղաք, գյուղ, փոստային ինդեքս, փողոց, շենք, բնակարան, հեռախոս

 

11. Տվյալ գործով ՀՀ քրեական օրենսգրքի ո՞ր հոդվածով (հոդվածներով) է դատապարտվել

____________________________________________________________

____________________________________________________________

Հանցագործության տեսակը

 

12. Դատապարտման ամսաթիվը, տարեթիվը ____________

13. Ո՞ր դատարանի կողմից է դատապարտվել ________________________________

____________________________________________________________

14. Պատժաչափը

 

(Լրացուցիչ պատիժը)

 

15. Քաղ. հայցի առկայությունը

Եթե այո, ապա որքա՞ն է կազմում

 

16. Կատարած հանցագործության համառոտ բնութագրումը դատապարտյալի կողմից և նրա վերաբերմունքը կատարածի նկատմամբ

____________________________________________________________

____________________________________________________________

____________________________________________________________

17. Ինքը սպասու՞մ էր այսպիսի պատժի

1. այո

2. ոչ

 

Եթե ոչ, ապա ինչպիսի՞ պատժի էր սպասում

 

1. ավելի խիստ պատիժ

 

2. ավելի մեղմ պատիժ

 

18. Դատավճիռը բողոքարկվե՞լ է

1. այո

2. ոչ

Եթե այո, ապա ի՞նչ դատավճիռ է կայացվել

____________________________________________________________

19. Ազատազրկման սկիզբը ________________

 

20. Ո՞ր հիմնարկից է տեղափոխվել ______________________________________

 

21. Տեղափոխման ամիսը, ամսաթիվը ________________

 

22. Որքա՞ն ժամանակ է այնտեղ անցկացրել ________________________________

 

23. Այնտեղ գտնվելու ընթացքում տույժերի և խրախուսանքների առկայությունը

 

Տույժեր	1. այո	2. ոչ
Խրախուսանքներ	1. այո	2. ոչ
ինչպես է բնութագրվել	1. դրական	2. բացասական

 

24. Պայմանական վաղաժամկետ ազատման ներկայացնելու ժամանակը ________________

 

25. Պատիժն ավելի մեղմ պատժով փոխարինելու համար այլ քրեակատարողական հիմնարկ տեղափոխելու ժամկետը ______________________________________________________

 

26. Ազատազրկման ավարտը __________________________________________

 

27. Նախկին դատվածությունների առկայությունը

1. այո

2. ոչ

 

եթե այո` նշել թիվը ______________________

 

28. Նախկին դատվածությունները, որոնց ժամանակ կայացվել է ազատազրկման դատավճիռ

 

Հ/հ	Տարեթիվը	Հոդվածը	Պատժաչափը	Ազատման հիմքերը
1
...
...
...

 

29. Նախկին ազատազրկումների ընթացքում ստացած կարգապահական տույժերը

 

30. Նախկին ազատազրկումների ընթացքում երբևէ փախուստի փորձ կատարե՞լ է

 

1. այո

2. ոչ

 

II. Տեղեկություններ ընտանիքի, ընտանեկան պայմանների և սոցիալական վիճակի մասին

 

31. Ընտանեկան դրությունը ________________________

 

32. Ընտանիքի անդամների թիվը և կազմը ________________________

 

33. Մինչև կալանավորվելն իր խնամքի տակ գտնվող անձանց թիվը ________________

 

Որից անչափահաս` _______________________

 

34. Կալանավորվելուց հետո նրանց խնամքը ստանձնած

 

ա) անձինք _____________________________________________

 

բ) կազմակերպությունները ________________________________________

 

35. Բնակարանով ապահովվածությունը մինչև կալանավորվելը

____________________________________________________________

 

36. Ընտանիքի նյութական ապահովվածության վիճակը մինչև իր կալանավորվելը

____________________________________________________________

 

37. Ընտանիքի եկամտի հիմնական աղբյուրները նախքան դատապարտվելը

 

38. Ընտանիքի հետ հնարավոր կապը.

 

● այցելություններ	1. այո	2. ոչ
● նամակներ	1. այո	2. ոչ
● հեռախոսային կապ	1. այո	2. ոչ

 

39. Ընտանիքի անդամները, որոնց միջոցով ցանկանում է ընտանիքի հետ կապ հաստատել

 

40. Կա՞ որևէ արգելք, որն անհնար է դարձնում ընտանիքի հետ կապը

1. այո

2. ոչ

 

եթե այո, ապա ի՞նչ արգելք ___________________________________________

 

41. Ընտանիքից բացի ու՞մ հետ կցանկանար կապ հաստատել

_____________________________________________________________

 

III. Տեղեկություններ կրթության, մասնագիտացման և աշխատանքի մասին

 

42. Կրթությունը ________________________________

 

43. Մասնագիտությունը ________________________________

 

44. Ունի մասնագիտական որոշակի հմտություններ ____________________________

 

45. Զբաղմունքի տեսակը նախքան դատապարտվելը

____________________________________________________________

 

46. Աշխատանքի առկայությունը մինչև կալանավորվելը

1. այո

2. ոչ

 

աշխատավայրը	սկիզբը	վերջը	պաշտոնը	թողնելու պատճառը
				1. կալանավորվելը 2. իր դիմումի համաձայն 3. հաստիքների կրճատում 4. հիմնարկի փակում 5. հեռացում

 

IV. Զբաղմունքն ազատ ժամանակ և նախասիրությունները

 

47. Ազատ ժամանակ ունենալու դեպքում նախընտրելի զբաղմունքը

 

48. Վերաբերմունքը կրոնի նկատմամբ

 

V. Առողջական վիճակը

 

49. Առողջական խնդիրների առկայությունը

1. այո

2. ոչ

Եթե այո, ապա ինչպիսի՞

____________________________________________________________

 

50. Առողջական տեսանկյունից աշխատունակության սահմանափակումների առկայությունը

 

1. չունի

2. ժամանակավոր

3. մշտական

 

51. Վերաբերմունքն ալկոհոլի նկատմամբ _________________________________

 

52. Վերաբերմունքը թմրանյութի/թունանյութերի նկատմամբ _____________________

 

53. Ամենից շատ անհանգստացնող խնդիրը ________________________________

 

VII. Հատուկ նշումներ դատապարտյալի մասին

 

54. Հարբեցողության հակվածություն	1. Այո	2. Ոչ
55. Թմրամոլության հակվածություն	1. Այո	2. Ոչ
56. Դաժանության դրսևորումներ	1. Այո	2. Ոչ
57. Սեռական հանցագործությունների հակվածություն	1. Այո	2. Ոչ
58. Անհարգալից վերաբերմունք շրջապատի հանդեպ	1. Այո	2. Ոչ
59. Սեփական անձին վնաս հասցնելու հակվածություն	1. Այո	2. Ոչ

 

60. Նորից հանցագործություն կատարելու ռիսկի աստիճանը

 

1. բարձր

2. միջին

3. ցածր

 

Դատապարտյալի վերականգնման անհատական ծրագիր

 

Ծրագիրը կազմելու օրը, ամիսը, տարին

 

I. Ընտանիքի և համայնքի հետ կապված խնդիրներ

 

1. Ընտանեկան պայմաններ

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

2. Ընտանիքի հետ կապեր

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________ 

3. Համայնքի հետ կապեր

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

 

II. Կրթության, մասնագիտացման, աշխատանքի հետ կապված խնդիրներ

 

1. Կրթություն ____________________________________________________

_____________________________________________________________

2. Մասնագիտացում ________________________________________________

_____________________________________________________________

3. Աշխատանք ____________________________________________________

_____________________________________________________________

4. Քաղ. հայցի առկայությունը __________________________________________

_____________________________________________________________

 

III. Ազատ ժամանակի կազմակերպման հետ կապված նպատակներ

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

 

IV. Իրավախախտ վարքի հետ կապված խնդիրներ

 

1. Հարբեցողություն

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

 

2. Թմրամոլություն

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

 

3. Դաժանություն

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________  

4. Սեռական այլասերում

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

 

5. Անհարգալից վերաբերմունք

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

  

6. Ինքնավնասում

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

 

V. Կարգապահության հետ կապված խնդիրներ

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

 

VI. Առողջության հետ կապված խնդիրներ

 

1. Ֆիզիկական առողջությունը

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

 

2. Հոգեկան առողջությունը

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

 

VII. Հոգեբանական վիճակի հետ կապված խնդիրներ

 

1. Ադապտացիան

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

 

2. Վարքագիծը

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

 

3. Միջանձնային փոխհարաբերությունները

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

 

4. Վերաբերմունքը ապագային

 

VIII. Սոցիալ-կենցաղային բնույթի խնդիրներ

 

1. Նյութակենցաղային ապահովությունը

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________ 

 

2. Սոցիալական ապահովությունը

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________ 

3. Բնակարանային ապահովությունը

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________ 

 

IX. Այլ խնդիրներ

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

 

X. Անհատական ընդունելություններ, նշումներ կատարման ընթացքի մասին

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

 

XI. Նշումներ անհատական վերականգնման ծրագրում փոփոխություններ կատարելու մասին

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

 

XII. ՏԵՍԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

 

	Տեսակցության եկած անձը (հարազատության աստիճանը, անունը, ազգանունը, հայրանունը)	Տեսակցությունը` երկարատև	Տարի, ամիս ամսաթիվ	Նշումներ

 

XIII. Մերձավոր ազգականները

 

Ազգակցության աստիճանը	Անունը, ազգանունը, հայրանունը	Բնակության հասցեն	Կապ պաշտպանելու ցանկությունը

 

XIV. Խրախուսանքները

 

	Խրախուսանքի տեսակը	Ինչի համար է տրվել	Երբ է տրվել	Ում կողմից է ներկայացվել

 

XV. Տույժերը

 

	Տույժի տեսակը	Ինչի համար է տրվել	Երբ է տրվել	Ում կողմից է ներկայացվել

 

XVI. ԴԱՏԱՊԱՐՏՅԱԼԻ ԱԶԱՏՄԱՆ ՆԱԽԱՊԱՏՐԱՍՏՄԱՆ ՊԼԱՆ

 

1. Ազատվելուց հետո աշխատանքով ապահովվածությունը	1. Այո	2. Ոչ
2. Սոցիալ-կենցաղային հարցերում օգնության կարիք ունենալը	1. Այո	2. Ոչ
3. Բնակարանով ապահովվածությունը	1. Այո	2. Ոչ
4. Ազատման հիմքերը	1. Այո	2. Ոչ

_____________________________________________________________

5. Ենթակա է վարչական վերահսկողության	1. Այո	2. Ոչ
6. Ենթակա է այլ հիմնարկ տեղափոխման	1. Այո	2. Ոչ

 

եթե այո` հիմնարկի անվանումը __________________________________________

7. Հիմնարկից ազատելու ժամկետը ________________________________________

8. Հաղորդագրություն է ուղարկվել հետևյալ մարմիններին և կազմակերպություններին`

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

 

9. Քարտը ենթակա է փակման ___________________________________________

10. Քարտի փակման օրը, ամիսը և տարին ____________________________________

 

Ձև 3

 

ՀՀ արդարադատության նախարարության

«______________________________________»

քրեակատարողական հիմնարկի պետ

 

Դատապարտյալ ________________________ -ից

 

Դ Ի Մ ՈՒ Մ

 

Մինչև դատապարտվելը բնակվել եմ _____________________________________

____________________________________________________________

Աշխատել եմ ____________________________________________________

աշխատանքի վայրը, պաշտոնը

 

Խնդրում եմ ազատվելիս փաստաթղթերս ձևակերպել ___________________________

___________________________________________________________

նախկին հասցեում բնակվելուց հրաժարվելու դեպքում նշել պատճառները

 

Բնակավայրս հասնելու, աշխատանքով ապահովելու և կենցաղային այլ հարցերում օգնության

կարիք _______________________________________________________:

ունեք, չունեք, եթե ունեք` ապա ինչպիսի

 

Ազատվելուց հետո ցանկություն ______________ աշխատելու ________________ ում

ունեք, չունեք

եթե առկա է` նշեք աշխատանքի վայրը,

 

կատարելու _____________________________________________աշխատանքը:

նշեք, եթե ունեք նախընտրելի զբաղմունք

 

Խնդրում եմ իմ վերաբերյալ տեղեկատվությունը _________________________ բնակավայրիս

հայտնել, չհայտնել

 

աշխատանքի զբաղվածության կենտրոնին:

 

	Դիմող`	____________________
		Ստորագրություն, անուն, ազգանուն
		____________________
____ ________200 թ.

 

Ձև 4

 

«ՀՀ զբաղվածության ծառայություն» գործակալության

_________________ տարածքային կենտրոնի տնօրենին

 

Հայտնվում է, որ _______________________________ 200 թ-ի ___________ « »-ին

դատապարտյալի անունը, ազգանունը,

 

ներկայացվելու է ազատման:

 

Լրացուցիչ տեղեկություններ ____________________________________ վերաբերյալ

____________________________________________________________

ծննդյան թիվը, կրթությունը, տարիքը, մասնագիտացումը

____________________________________________________________

առողջական վիճակը, աշխատունակությունը

____________________________________________________________ 

ընտանեկան դրությունը, խնամքի տակ գտնվող անձանց թիվը

____________________________________________________________

մինչև դատապարտվելը զբաղմունքի տեսակը

____________________________________________________________

ազատվելուց հետո բնակության վայրը, հասցեն, հեռախոսի համարը

 

Խնդրում ենք __________________________________________ -ին հաշվառել, հնարավորության դեպքում ապահովել աշխատանքով և արդյունքների մասին տեղեկացնել:

 

ՀՀ ԱՆ «___________________________» քրեակատարողական հիմնարկի պետ`

_______________________________

(ստորագրություն)

Թիվ __________

« » ______________ 200 թ.

 

Ձև 5

 

ՀՀ ոստիկանության տարածքային բաժնի պետ

____________________________

 

Հ Ա Ղ Ո Ր Դ ՈՒ Մ

 

Հաղորդվում է, որ __________________________________________ հիմնարկից

հիմնարկի անվանումը

200 թ-ի _________________« »-ին ազատվում է ___________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

անունը, ազգանունը, հայրանունը, ծննդյան թիվը

դատապարտված ___________________________________________________

հոդվածը, պատժաչափը

Նախկինում դատված ________________________________________________

______________________________________________________________

տարեթիվը, հոդվածը, պատժաչափը

______________________________________________________________

______________________________________________________________

նշել հասցեն

______________________________________________________________

կարճ տեղեկություններ հիմնարկում դատապարտյալի վարքի վերաբերյալ

 

ՀՀ ԱՆ « » ՔԿ հիմնարկի պետ

 

Ձև 6

 

ՀՀ ոստիկանության

_________________

տարածքային բաժնի պետ

 

ՀՀ ԱՆ «________________________________» քրեակատարողական հիմնարկից

հիմնարկի անվանումը

 

200 թ-ի ______________ ____ « »-ին ազատվում է ____________________________

_________________________________________________________________

անունը, ազգանունը, հայրանունը, ծննդյան թիվը

_________________________________________________________________

մինչև դատապարտվելը բնակության վայրը, աշխատանքի վայրը, պաշտոնը

 

դատապարտված _______________________________________________________

հոդվածը, պատժաչափը

 

որը ցանկություն է հայտնել բնակվել __________________________________________

_________________________________________________________________:

Խնդրում ենք ճշտել _____________________________________________________ -ի

անունը, ազգանունը

 

նշված հասցեում բնակվելու հնարավորությունները և տասնօրյա ժամկետում տեղեկացնել ____________________________________________________________________:

հիմնարկի անվանումը

 

ՀՀ ԱՆ « » ՔԿ հիմնարկի պետ

 

Ձև 7

 

«Հաստատում եմ»

« » ՔԿՀ պետ

 

Վ Ա Ր Ք Ի  Գ Ն Ա Հ Ա Տ Մ Ա Ն  Թ Ե Ր Թ Ի Կ

 

Դատապարտյալ ________________________________________________________

անուն, ազգանուն, հայրանուն

 

	Գնահատման չափանիշը	Համառոտ նշումներ	Գնահատման արդյունքները ըստ եռամսյակների
			I	II	III	IV
1.	արտաքին աշխարհի հետ կապը
2.	աշխատանքային զբաղվածությունը
3.	հանցածին հակումների և դիրքորոշումների նվազեցումը
4.	կարգապահությունը
5.	մասնակցությունը կրթական, մշակութային և այլ բնույթի ծրագրերին և հանրօգուտ միջոցառումներին
6.	դատապարտյալների հետ փոխհարաբերությունները և ազդեցությունը շրջապատի վրա
7.	ապագայի նկատմամբ վերաբերմունքը, կյանքի պլանները
8.	ռիսկայնության նվազեցումը
9.	այլ բնութագրիչ հանգամանք
10.	անհատական պլանի կատարման արդյունքները
	ուղղման գործընթացը

 

«Համաձայն եմ» ՍՀԻԱ բաժնի պետ
	«Կազմեց»
	թիվ խմբի ղեկավար
___ ______________ 200 թ.	___ ________________ 200 թ.

  

Ձև 8

 

«Հաստատում եմ»

ՀՀ ԱՆ « » քրեակատարողական հիմնարկի պետ

« » 200 թ.

 

Բ Ն ՈՒ Թ Ա Գ Ի Ր

 

Դատապարտյալի անուն, հայրանուն, ազգանուն, ______________________________

Ծննդյան թիվը, վայրը, ազգությունը, քաղաքացիությունը, բնակության վայրը,

_____________________________________________________________

Ընտանեկան վիճակը, խնամքի տակ գտնվող անձինք ____________________________

_____________________________________________________________

Կրթությունը, մասնագիտությունը, մասնագիտական հմտությունները, աշխատանքը մինչև կալանավորվելը

______________________________________________________________

______________________________________________________________

Առողջական վիճակը _________________________________________________

Նախկին դատվածությունը

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

Նախկինում պատժից պայմանական վաղաժամկետ ազատված, պատիժն ավելի մեղմ պատժատեսակով փոխարինված լինելու, ներման, համաներման հանգամանքը ___________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________ 

Ներկա գործով դատապարտվել է (դատարանը, քր. օր-ի հոդվածը, պատժաչափը) ____________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

Տեղեկություններ դատավճռի բողոքարկման մասին ______________________________

Պատժի սկիզբը և վերջը _______________________________________________

Հիմնարկում գտնվելու ժամկետը __________________________________________

Կարգապահությունը պատժի կրման ընթացքում ________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

Դատապարտյալի կողմից տուժողին պատճառած վնասի հատուցումը ___________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

Աշխատանքային, կրթական, մշակութային և այլ բնույթի ծրագրերին և հանրօգուտ միջոցառումներին մասնակցությունը

 

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

Արտաքին աշխարհի` այդ թվում ընտանիքի և համայնքի հետ կապը և փոխհարաբերությունները

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

 Դատապարտյալի վարքը, բնավորությունը, խառնվածքը, հոգեբանական առանձնահատկությունները և դրանց դինամիկան

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

Վերաբերմունքը կատարած հանցագործության և պատժի վերաբերյալ

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

Պատժի կրումից ազատվելուց հետո բնակարանային, աշխատանքային, նյութակենցաղային ապահովվածությունը և կյանքի պլանները

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

Ընթացիկ գնահատումների արդյունքները և ռիսկայնությունը

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

Այլ տեղեկություններ

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

Կատարված ուսումնասիրությունները և եզրակացություն դատապարտյալի ուղղման աստիճանի վերաբերյալ

______________________________________________________________

______________________________________________________________

 

«Համաձայն եմ»		«Կազմեց»
ՀՀ ԱՆ « » ՔԿՀ	ՀՀ ԱՆ «	» ՔԿՀ
ՍՀԻԱ բաժնի պետ	թիվ	խմբի ղեկավար