ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ

ՎՃՌԱԲԵԿ ԴԱՏԱՐԱՆ

ՀՀ վերաքննիչ վարչական դատարանի որոշում Վարչական գործ թիվ ՎԴ/1096/05/17

Վարչական գործ թիվ ՎԴ/1096/05/17 2021 թ.

Նախագահող դատավոր՝ Կ․ Բաղդասարյան

2021 թվականի հուլիսի 23-ին

գրավոր ընթացակարգով քննելով ՀՀ առողջապահական և աշխատանքի տեսչական մարմնի (այսուհետ՝ Տեսչական մարմին) վճռաբեկ բողոքը ՀՀ վերաքննիչ վարչական դատարանի 26.11.2019 թվականի որոշման դեմ` ըստ հայցի «Ստանդարտ Մեդիքլ» ՍՊԸ-ի (այսուհետ՝ Ընկերություն) տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանի ընդդեմ ՀՀ առողջապահության նախարարության Առողջապահական պետական տեսչության Երևանի քաղաքային կենտրոնի (իրավահաջորդ՝ Տեսչական մարմին)` 26.12.2016 թվականի՝ «Վարչական տույժ նշանակելու մասին» թիվ 166 որոշումը և 26.12.2016 թվականի՝ ««Ստանդարտ Մեդիքլ» ՍՊ ընկերության տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանին առաջադրանք տալու մասին» թիվ 324275-16 կարգադրագիրն անվավեր ճանաչելու պահանջների մասին,

Պ Ա Ր Զ Ե Ց

1. Գործի դատավարական նախապատմությունը.

Դիմելով դատարան` Ընկերության տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանը պահանջել է անվավեր ճանաչել ՀՀ առողջապահության նախարարության Առողջապահական պետական տեսչության Երևանի քաղաքային կենտրոնի 26.12.2016 թվականի՝ «Վարչական տույժ նշանակելու մասին» թիվ 166 որոշումը և 26.12.2016 թվականի՝ ««Ստանդարտ Մեդիքլ» ՍՊ ընկերության տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանին առաջադրանք տալու մասին» թիվ 324275-16 կարգադրագիրը:

ՀՀ վարչական դատարանի 27.11.2017 թվականի որոշմամբ սույն գործով պատասխանող ՀՀ առողջապահության նախարարության Առողջապահական պետական տեսչությունը փոխարինվել է իրավահաջորդով՝ ՀՀ առողջապահության նախարարության առողջապահական տեսչական մարմնով:

ՀՀ վարչական դատարանի (դատավոր` Ս. Հովակիմյան) (այսուհետ՝ Դատարան) 12.04.2018 թվականի վճռով հայցը բավարարվել է:

ՀՀ վերաքննիչ վարչական դատարանի (այսուհետ` Վերաքննիչ դատարան) 06.06.2019 թվականի որոշմամբ սույն գործով պատասխանող ՀՀ առողջապահության նախարարության առողջապահական տեսչական մարմինը փոխարինվել է իրավահաջորդով՝ Տեսչական մարմնով:

Վերաքննիչ դատարանի 26.11.2019 թվականի որոշմամբ Տեսչական մարմնի Երևանի քաղաքային կենտրոնի վերաքննիչ բողոքը մերժվել է, և Դատարանի 12.04.2018 թվականի վճիռը թողնվել է անփոփոխ:

Սույն գործով վճռաբեկ բողոք է ներկայացրել Տեսչական մարմինը (ներկայացուցիչ՝ Հակոբ Ավագյան)։

Վճռաբեկ բողոքի պատասխան չի ներկայացվել:

2. Վճռաբեկ բողոքի հիմքերը, հիմնավորումները և պահանջը.

Սույն վճռաբեկ բողոքը քննվում է հետևյալ հիմքերի սահմաններում ներքոհիշյալ հիմնավորումներով.

Վերաքննիչ դատարանը խախտել է ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 25-րդ հոդվածը, 26-րդ հոդվածի 1-ին և 2-րդ մասերը, 27-րդ հոդվածի 1-ին մասը, «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 37-րդ հոդվածի 1-ին մասը, «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ» ՀՀ օրենսգրքի 252-րդ հոդվածը, չի կիրառել նույն օրենսգրքի 251-րդ հոդվածը, խախտել է 01.01.1999 թվականին ուժի մեջ մտած և 15.12.2016 թվականին ուժը կորցրած «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքի 15-րդ հոդվածը, «Լիցենզավորման մասին» ՀՀ օրենքի 5-րդ հոդվածի 4-րդ մասը, 12-րդ հոդվածի 1-ին մասը: 

Վերաքննիչ դատարանը հաշվի չի առել, որ օրենսդիրը գործի ճիշտ լուծման համար նշանակություն ունեցող հանգամանքների հաստատմանն ուղղված ապացույցների շարքին է դասել այլ փաստաթղթեր ևս, ինչից հետևում է, որ փորձագիտական եզրակացությունից զատ գործի լուծման համար էական ապացույց կարող է հանդիսանալ նաև այլ փաստաթուղթ, սույն դեպքում՝ ՀՀ առողջապահության նախարարի 09.03.2016 թվականի թիվ 09-Ն հրամանն ուժը կորցրած ճանաչելու մասին 12.07.2016 թվականի թիվ 25-Ն հրամանով հաստատված Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղերի պետական գրանցամատյանը (ռեեստրը), ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարության ենթակայությամբ գործող պաշտոնական ինտերնետային կայքը, որի տվյալ ոլորտում գործունեությունն իրականացնելու հանգամանքը սահմանված է ՀՀ կառավարության 25.04.2001 թվականի թիվ 347-Ն որոշման 7-րդ կետով:

Վերաքննիչ դատարանը մինչև որոշում կայացնելը հանգամանորեն չի ուսումնասիրել գործում առկա ապացույցները, դրանք չի համադրել դեղերի պետական գրանցամատյանում առկա տվյալների հետ, որից ելնելով եկել է սխալ եզրահանգման՝ մերժելով Տեսչական մարմնի բողոքը։

Վերաքննիչ դատարանն իր կողմից կայացված դատական ակտով սխալ եզրահանգման է եկել Ընկերության տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանի պարտականությունների շրջանակի վերաբերյալ՝ նշելով, որ Ընկերության տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանը փաստացի հնարավորություն չի ունեցել տեսնելու խնդրո առարկա դեղերի անհամապատասխանությունը գրանցամատյանի հետ և առկա տեղեկատվության պայմաններում վերջինիս մոտ ողջամտորեն որևէ կասկած չի առաջացել և չէր կարող առաջանալ նշված դեղերի` Հայաստանի Հանրապետությունում չգրանցված լինելու վերաբերյալ, այն պարագայում երբ լիազոր մարմինը` ՀՀ առողջապահության նախարարությունը, պատշաճ կարգով է իրականացրել Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղերի վերաբերյալ անհրաժեշտ տեղեկատվությունը դեղերի շրջանառության սուբյեկտներին հասանելի դարձնելու իր պարտականությունը։

Վերոգրյալի հիման վրա բողոք բերած անձը պահանջել է բեկանել Վերաքննիչ դատարանի 26.11.2019 թվականի որոշումը և գործն ուղարկել նոր քննության:

3. Վճռաբեկ բողոքի քննության համար նշանակություն ունեցող փաստերը.

Վճռաբեկ բողոքի քննության համար էական նշանակություն ունեն հետևյալ փաստերը.

1) Տեսչական մարմնի Երևանի քաղաքային կենտրոնի պետի 14.12.2016 թվականի՝ «Վարչական վարույթ հարուցելու և ք. Երևան, Բաղրամյան 2, թիվ 93 հասցեում գործող «Ստանդարտ Մեդիքլ» ՍՊ ընկերությանը պատկանող դեղատնային կրպակում զննում իրականացնելու մասին» թիվ 321824-16 որոշմամբ որոշվել է հարուցել վարչական վարույթ` 01.12.2016 թվականին ՀՀ կառավարության նիստի ընթացքում ՀՀ վարչապետի կողմից տրված հանձնարարականի` կեղծված և նմանակված դեղերի շրջանառությունը կանխելու նպատակով` Ընկերության կողմից «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքի 9-րդ, 14-րդ, 15-րդ հոդվածների և դրանց առնչվող այլ իրավական ակտերի պահանջների պահպանումը պարզելու նպատակով: Հարուցված վարչական վարույթի շրջանակներում 14.12.2016 թվականից մինչև դեկտեմբերի 19.12.2016 թվականը ներառյալ ք. Երևան, Բաղրամյան պողոտա 2, թիվ 93 հասցեում գործող Ընկերությանը պատկանող դեղատնային կրպակում որոշվել է իրականացնել զննում (հատոր 1-ին, գ. թ. 66)։

2) Տեսչական մարմնի Երևանի քաղաքային կենտրոնի դեղերի և դեղագործական գործունեության վերահսկողության բաժնի դեղագետներ Վարդան Մուսինյանի և Աղասի Ֆռանգյանի կողմից 23.12.2016 թվականին կազմվել է վարչական իրավախախտման վերաբերյալ թիվ 172 արձանագրությունը, համաձայն որի` Տեսչական մարմնի Երևանի քաղաքային կենտրոնի պետի 14.12.2016 թվականի թիվ 321824-16 որոշման հիման վրա ք. Երևան, Բաղրամյան պողոտա 2, թիվ 93 հասցեում գործող Ընկերությանը պատկանող դեղատանը 14.12.2016 թվականին իրականացված զննման արդյունքում պարզել են, որ Ընկերությանը պատկանող դեղատանն առկա էին Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված լինելու տեսակետից կասկած հարուցող 9 անվանում դեղեր, որոնք փորձաքննության նպատակով ուղարկվել են ՀՀ առողջապահության նախարարության «Ակադեմիկոս Էմիլ Գաբրիելյանի անվան դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն» ՓԲԸ։ Փորձաքննության արդյունքում (հիմք` «Ակադեմիկոս Էմիլ Գաբրիելյանի անվան դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն» ՓԲԸ-ի 21.12.2016 թվականի թիվ 0114232316 եզրակացություն) պարզվել է, որ ք. Երևան, Բաղրամյան պողոտա 2, թիվ 93 հասցեում գործող Ընկերությանը պատկանող դեղատան վաճառքի սրահում հայտնաբերված հետևյալ դեղերը Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված չեն.

1. «Գալազոլին 0.1% 10մլ» (սերիա` 14VM1215, պիտանելիության ժամկետ` 12.2019 թվական), 1 տուփ։

2. «Օկուտիարս» 10մլ (սերիա` ՏՏ066, պիտանելիության ժամկետ` 03.2019 թվական), 1 տուփ։

3. «Ացիկլովիր-ակրիխին» 5% 5գ (սերիա` 120416, պիտանելիության ժամկետ` 04.2019 թվական), 1 տուփ։

4. «Դիկլոֆենակ» 25 մգ/մլ 3մլ, N 5 (սերիա` A600738, պիտանելիության ժամկետ` 03.2019 թվական), 1 տուփ։

5. «Ալֆլուտոպ» 1մլ, N10 (սերիա` 3040116, պիտանելիության ժամկետ` 12.2018 թվական), 1 տուփ։

Վերոնշվածով խախտվել է՝ «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքի 15-րդ հոդվածի 1-ին մասով (17.05.2016 թվականին ընդունված և 15.12.2016 թվականից ուժի մեջ մտած՝ «Դեղերի մասին» ՀՕ-86-Ն ՀՀ օրենքի 16-րդ հոդվածի 1-ին մաս) սահմանված պահանջը, այն է` «Հայաստանի Հանրապետությունում թույլ է տրվում ներմուծել, արտադրել, պահպանել, բաշխել, իրացնել և կիրառել միայն Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղերը, բացառությամբ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած դեպքերի» (հատոր 1-ին, գ. թ. 31-32)։

3) «Ակադեմիկոս Էմիլ Գաբրիելյանի անվան դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն» ՓԲԸ-ն 21.12.2016 թվականի թիվ 0114232316 գրության համաձայն` «Արբիդոլ 50մգ N10 դ.հ» դեղը, սերիա` 60814, գրանցված է, ներմուծող` Առգո Ֆարմ, «Գալազոլին 0.1% 10մլ» դեղը, սերիա` 14VM1215, գրանցված չէ, սերիան բացակայում է ԴՓԿ դեղերի ներմուծման փորձաքննության տվյալների բազայում, «Օկուտիարզ 10մլ» դեղը, սերիա` ՏՏ066, գրանցված չէ, «Ացիկլովիր-Ակրիխին 5% 5գ քսուկ» դեղը, սերիա` 170616, գրանցված չէ (անվան անհամապատասխանություն), «Դիկլոֆենակ 25 մգ/մլ 3մլ, N5 ամպ» դեղը, սերիա` A600738, գրանցված չէ, սերիան բացակայում է ԴՓԿ դեղերի ներմուծման փորձաքննության տվյալների բազայում, «Ալֆլուտոպ 1մլ, N10» դեղը, սերիա` 3040116, գրանցված չէ, գրանցումն ավարտվել է 25.07.2016 թվականին, սերիան բացակայում է ԴՓԿ դեղերի ներմուծման փորձաքննության տվյալների բազայում (հատոր 1-ին, գ. թ. 71)։

Փորձագիտական կենտրոնի կողմից տրամադրված 13.06.2016 թվականի թիվ 8184-16, թիվ 8186-16, 20.07.2016 թվականի թիվ 8458-16, 29.07.2016 թվականի թիվ 8578-16 փորձագիտական եզրակացությունները կցվել են։

- «Ակադեմիկոս Էմիլ Գաբրիելյանի անվան դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն» ՓԲԸ-ն 13.06.2016 թվականի թիվ 8184-16 փորձագիտական եզրակացության համաձայն` ՀՀ առողջապահության նախարարության 06.06.2016 թվականի թիվ 8184-16 հայտի համաձայն «Ակադեմիկոս Էմիլ Գաբրիելյանի անվան դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն» ՓԲԸ-ն իրականացրել է «Վագա-Ֆարմ» ՍՊԸ-ի կողմից Հունգարիայից ըստ NN 9053058216, 9053058217 առ 27.05.2016 թվականի հաշիվ-ապրանքագրերի՝ ՀՀ տարածք ներմուծվող դեղերի (ԱՏԳ ԱԱ ծածկագիր` 3002, 3004) նմուշառում, նմուշների նույնականացում, փաստաթղթերի ուսումնասիրություն և լաբորատոր փորձաքննություն։

Փորձաքննության ընթացքում պարզվել է, որ ներմուծվող դեղերը գրանցված են Հայաստանի Հանրապետությունում։

Ներմուծվող դեղերը համապատասխանում են գրանցման նմուշներին, բացառությամբ ներքոհիշյալ դեղերի`

1. Էսսենցիալե ֆորտե Ն դեղապատիճներ թիվ 30

2. Դեպակին քրոնո 500 մգ թաղանթապատ դեղահատեր թիվ 30

3. Կորդարոն 200 մգ դեղահատեր թիվ 30

4. Էսսենցիալե 250 մգ/5մլ ներարկման լուծույթ թիվ 5, որից ներդիր թերթիկներում առկա են բովանդակային տարբերություններ, դեղերն անհրաժեշտ է ապահովել երաշխավորված ներդիր թերթիկներով։

Ընտրված նմուշների լաբորատոր փորձաքննության արդյունքները համապատասխանում են Հայաստանի Հանրապետությունում ընդունված նորմատիվային փաստաթղթերի պահանջներին։

- «Ակադեմիկոս Էմիլ Գաբրիելյանի անվան դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն» ՓԲԸ-ն 13.06.2016 թվականի թիվ 8186-16 փորձագիտական եզրակացության համաձայն` ՀՀ առողջապահության նախարարության 06.06.2016 թվականի թիվ 8186-16 հայտի համաձայն «Ակադեմիկոս Էմիլ Գաբրիելյանի անվան դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն» ՓԲԸ-ն իրականացրել է «Ռիխտեր-Լամբրոն» ՀՁ ՍՊԸ-ի կողմից Հունգարիայից ըստ NN 9053058215, 9053058214 առ 27.05.2016 թվականը հաշիվ-ապրանքագրերի Հայաստանի Հանրապետության տարածք ներմուծվող դեղերի (ԱՏԳ ԱԱ ծածկագիր` 3004) նմուշառում, նմուշների նույնականացում, փաստաթղթերի ուսումնասիրություն և լաբորատոր փորձաքննություն։

Փորձաքննության ընթացքում պարզվել է, որ ներմուծվող դեղերը գրանցված են Հայաստանի Հանրապետությունում։ Ներմուծվող դեղերը համապատասխանում են գրանցման նմուշներին, բացառությամբ ներքոհիշյալ դեղերի`

1.Էսսենցիալե ֆորտե Ն դեղապատիճներ թիվ 30

2.Կորդարոն 200 մգ դեղահատեր թիվ 30

3. Էսսենցիալե 250մգ/5մլ ներարկման լուծույթ թիվ 5, որոնց ներդիր թերթիկներում առկա են բովանդակային տարբերություններ, դեղերն անհրաժեշտ է ապահովել երաշխավորված ներդիր թերթիկներով։

Ընտրված նմուշների լաբորատոր փորձաքննության արդյունքները համապատասխանում են Հայաստանի Հանրապետությունում ընդունված նորմատիվային փաստաթղթերի պահանջներին։

- «Ակադեմիկոս Էմիլ Գաբրիելյանի անվան դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն» ՓԲ ընկերության 20.07.2016 թվականի թիվ 8458-16 փորձագիտական եզրակացության համաձայն` ՀՀ առողջապահության նախարարության 08.07.2016 թվականի թիվ 8458-16 հայտի համաձայն «Ակադեմիկոս Էմիլ Գաբրիելյանի անվան դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն» ՓԲԸ-ն իրականացրել է «Ալֆա-Ֆարմ» ՓԲԸ-ի կողմից Հունգարիայից ըստ NN 9053058986, 9053058987 առ 28.06.2016 թվականը հաշիվ-ապրանքագրերի Հայաստանի Հանրապետության տարածք ներմուծվող դեղերի (ԱՏԳ ԱԱ ծածկագիր` 3004) նմուշառում, նմուշների նույնականացում, փաստաթղթերի ուսումնասիրություն։

Փորձաքննության ընթացքում պարզվել է, որ ներմուծվող դեղերը գրանցված են Հայաստանի Հանրապետությունում, բացառությամբ ներքոհիշյալ դեղերի`
Ամարիլ 1մգ դեղահատեր N30` առկա է թողարկման ձևի անհամապատասխանություն` Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղի թողարկման ձևն է 30/1x30, ներմուծվող դեղինը 30/2x15, ներմուծվող դեղի նմուշը համապատասխանում է մինչև 27.05.2016 թվականը հավաստագրի վերաձևակերպման տարբերակին։

Ամարիլ Մ 2մգ+500մգ թաղանթապատ դեղահատեր թիվ 30` առկա է արտադրողի անվան անհամապատասխանություն` Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղի արտադրողն է Handok Pharmaceuticals Co. Ltd.-ն, ներմուծվող դեղինը Handok Inc.-ն, տեղի է ունեցել հավաստագրի վերաձևակերպում, գործը գտնվում է հավաստագրի տրման փուլում։

Ներմուծվող դեղերը համապատասխանում են գրանցման նմուշներին, բացառությամբ ներքոհիշյալ դեղերի`

1.Էսսենցիալե Ն 250մգ/5մլ ներարկման լուծույթ թիվ 5

2.Էսսենցիալե ֆորտե Ն դեղապատիճներ թիվ 30

3.Դեպակին քրոնո 500 մգ թաղանթապատ դեղահատեր թիվ 30

4. Կորդարոն 200 մգ դեղահատեր թիվ 30, որոնց ներդիր թերթիկներում առկա են բովանդակային տարբերություններ, դեղերն անհրաժեշտ է ապահովել երաշխավորված ներդիր թերթիկներով։

5. Դեպակին քրոնո 300 մգ թաղանթապատ դեղահատեր թիվ 100` առկա է որակի, կիրառման անվտանգության և արդյունավետության վրա ազդող տարբերություն` առաջնային փաթեթավորման վրա մակնշված բաղադրությունը չի համապատասխանում արտաքին փաթեթավորման վրա մակնշված և ներդիր թերթիկի գրառումներում նշված բաղադրությանը։ Դեղերը ներմուծվում են անմիջապես արտադրող կազմակերպությունից։

- «Ակադեմիկոս Էմիլ Գաբրիելյանի անվան դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն» ՓԲԸ-ն 29.07.2016 թվականի թիվ 8578-16 փորձագիտական եզրակացության համաձայն` ՀՀ առողջապահության նախարարության 22.07.2016 թվականի թիվ 8578-16 հայտի համաձայն «Ակադեմիկոս Էմիլ Գաբրիելյանի անվան դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն» ՓԲԸ-ն իրականացրել է «Նատալի Ֆարմ» ՓԲԸ-ի կողմից Հունգարիայից ըստ NN 9053059463, 9053059464 առ 15.07.2016 թվականը հաշիվ-ապրանքագրերի Հայաստանի Հանրապետության տարածք ներմուծվող դեղերի (ԱՏԳ ԱԱ ծածկագիր` 3004) նմուշառում, նմուշների նույնականացում, փաստաթղթերի ուսումնասիրություն և լաբորատոր փորձաքննություն։

Փորձաքննության ընթացքում պարզվել է, որ ներմուծվող դեղերը գրանցված են Հայաստանի Հանրապետությունում, բացառությամբ Ամարիլ 1մգ դեղահատեր թիվ 30 դեղի` առկա է թողարկման ձևի անհամապատասխանություն` Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղի թողարկման ձևն է 30/1x30, ներմուծվող դեղինը 30/2x15, ներմուծվող դեղի նմուշը համապատասխանում է մինչև 27.05.2016 թվականը հավաստագրի վերաձևակերպման տարբերակին։

Ներմուծվող դեղերը համապատասխանում են գրանցման նմուշներին, բացառությամբ ներքոհիշյալ դեղերի`

1. Էսսենցիալե Ն 250մգ/5մլ ներարկման լուծույթ թիվ 5

2.Էսսենցիալե ֆորտե Ն դեղապատիճներ թիվ 30

3.Մաալոքս 400մգ+400մգ ծամելու դեղահատեր թիվ 40

4.Դեպակին քրոնո 500 մգ թաղանթապատ դեղահատեր թիվ 30

5.Կորդարոն 200 մգ դեղահատեր N30, որոնց ներդիր թերթիկներում առկա են բովանդակային տարբերություններ, դեղերն անհրաժեշտ է ապահովել երաշխավորված ներդիր թերթիկներով։

Ընտրված նմուշների լաբորատոր փորձաքննության արդյունքները համապատասխանում են Հայաստանի Հանրապետությունում ընդունված նորմատիվային փաստաթղթերի պահանջներին (հատոր 1-ին, գ. թ. 72-74)։

4) Տեսչական մարմնի Երևանի քաղաքային կենտրոնի պետի կողմից 26.12.2016 թվականին կայացված «Վարչական տույժ նշանակելու մասին» թիվ 166 որոշմամբ Ընկերության տնօրեն` Ստյոպա Հայրապետյանը Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքի 47.3-րդ հոդվածի 3-րդ մասով` որպես խախտում թույլ տված անձ, «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքի 15-րդ հոդվածի 1-ին մասի (17.05.2016 թվականին ընդունված և 15.12.2016 թվականից ուժի մեջ մտած «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքի 16-րդ հոդվածի 1-ին մասի) պահանջները խախտելու և Հայաստանի Հանրապետությունում չգրանցված դեղեր պահպանելու համար, ենթարկվել է վարչական պատասխանատվության` նշանակելով վարչական տուգանք` 100.000 ՀՀ դրամի չափով (հատոր 1-ին, գ. թ. 81-84)։

5) Տեսչական մարմնի Երևանի քաղաքային կենտրոնի պետի 26.12.2016 թվականի ««Ստանդարտ Մեդիքլ» ՍՊ ընկերության տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանին առաջադրանք տալու մասին» թիվ 324275-16 կարգադրագրով կարգադրվել է` Ընկերության տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանին կարգադրագիրը ստանալու օրվանից անհապաղ ձեռնարկել համապատասխան միջոցառումներ, մշտապես ապահովելով «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքի 16-րդ հոդվածի 1-ին մասով սահմանված պահանջները, այն է` Հայաստանի Հանրապետությունում թույլատրվում է արտադրել, ներմուծել, բաշխել, բաց թողնել, իրացնել և կիրառել այն դեղերը, որոնք գրանցված են Հայաստանի Հանրապետությունում, բացառությամբ նույն օրենքով սահմանված դեպքերի։

Մշտապես ապահովել «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքի 26-րդ հոդվածի 1-ին մասի պահանջները, Հայաստանի Հանրապետությունում չգրանցված «Գալազոլին 0.1% 10մլ» (սերիա` 14VM1215, պիտանելիության ժամկետ` 12.2019թ.), «Ացիկլովիր-ակրիխին» 5% 5գ (սերիա` 120416, պիտանելիության ժամկետ` 04.2019թ.), «Դիկլոֆենակ» 25մգ/մլ 3մլ N5 (սերիա` A600738, պիտանելիության ժամկետ` 03.2019թ.), «Ալֆլուտոպ» 1մլ N10 (սերիա` 3040116, պիտանելիության ժամկետ` 12.2018թ.) դեղերը ոչնչացնել` համաձայն ՀՀ առողջապահության նախարարի 2008 թվականի մարտի 04-ի N 03-Ն հրամանով հաստատված «Բժշկական թափոնների գործածությանը ներկայացվող հիգիենիկ և հակահամաճարակային պահանջներ» թիվ 2.1.3-3 սանիտարական կանոններով և նորմերով սահմանված կարգի (հատոր 1-ին, գ. թ. 85-86)։

4. Վճռաբեկ դատարանի պատճառաբանությունները և եզրահանգումը.

Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ սույն վճռաբեկ բողոքը վարույթ ընդունելը պայմանավորված է ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 161-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետով նախատեսված հիմքի առկայությամբ, այն է՝ առերևույթ առկա է մարդու իրավունքների և ազատությունների հիմնարար խախտում՝ նույն հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետի իմաստով, այսինքն՝ Վերաքննիչ դատարանի կողմից «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքի 16-րդ հոդվածի խախտման հետևանքով թույլ է տրվել դատական սխալ, որը խաթարել է արդարադատության բուն էությունը.

Սույն վճռաբեկ բողոքի քննության շրջանակներում Վճռաբեկ դատարանն անհրաժեշտ է համարում անդրադառնալ հետևյալ իրավական հարցադրմանը՝

- արդյո՞ք դեղատնային գործունեության իրականացնող սուբյեկտը կրում է իրացվող դեղերի՝ Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված լինելու փաստը ստուգելու պարտականություն:

Իրավահարաբերության ծագման պահին գործող «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքը (ուժը կորցրել է 15.12.2016 թվականին) կարգավորել է Հայաստանի Հանրապետությունում դեղերի շրջանառությունը, որն ընդգրկում է դրանց արտադրությունը, պատրաստումը, կշռաչափումը, փաթեթավորումը, գրանցումը, որակի հսկողությունը և այլ գործողություններ՝ դեղերի ստացման կամ ոչնչացման նպատակով, դեղերի ձեռքբերումը, պահպանումը, պահեստավորումը, բաշխումը, բացթողնումը, վաճառքը, արտահանումը, ներմուծումը, դրանց մասին տեղեկատվությունը, գովազդը, ինչպես նաև սահմանել է Հայաստանի Հանրապետության պետական մարմինների լիազորություններն այդ ոլորտում:

Իրավահարաբերության ծագման պահին գործող «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքի 1-ին հոդվածի համաձայն՝ նույն օրենքում օգտագործվում են հետևյալ հիմնական հասկացությունները`

 ա) դեղ` կենսաբանական ակտիվությամբ օժտված կշռաչափված միջոց, որն ստացվել է մեկ կամ մի քանի դեղանյութերի և օժանդակ նյութերի հիման վրա, ունի ստանդարտ բաղադրություն, անփոփոխ անվանում, անհրաժեշտ դեղաչափ, դեղաձև և ձևավորում: Այն նախատեսվում է մարդու և կենդանու հիվանդությունների բուժման, ախտորոշման, կանխարգելման, անզգայացման, հղիության կանխման համար, ազդում է օրգանիզմի ֆունկցիաների վրա:

ժբ) դեղերի պետական գրանցամատյան (ռեեստր)` Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղերի մասին տեղեկություններ ընդգրկող փաստաթուղթ:

Իրավահարաբերության ծագման պահին գործող «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքի 15-րդ հոդվածի համաձայն՝ Հայաստանի Հանրապետությունում թույլ է տրվում ներմուծել, արտադրել, պահպանել, բաշխել, իրացնել և կիրառել միայն Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղերը, բացառությամբ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած դեպքերի:

Դեղերի գրանցումը, գրանցման մերժումը և գրանցման անվավեր ճանաչումը կատարվում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով:...(...)

Դեղերի գրանցումը ճանաչվում է անվավեր, երբ հայտնաբերվում է առաջադրվող պահանջներին դրանց որակի, արտադրության և անվտանգության անհամապատասխանություն կամ, երբ փոփոխություններ են տեղի ունենում դրանց բաղադրության, ձևի, նշանակման և արտադրության պայմանների մեջ:

Նախկինում կիրառման թույլ տրված դեղը ենթակա է նոր գրանցման, եթե` փոխվել է դրա անվանումը, բաղադրությունը և արտադրության տեխնոլոգիան, դրա մոտ հայտնաբերվել են նոր հատկություններ, օգտագործման նոր ցուցումներ, կամ կատարվել են այլ փոփոխություններ: ...(...)

Համանման կարգավորում է նախատեսված նաև 17.05.2016 թվականին ընդունված և 15.12.2016 թվականին ուժի մեջ մտած «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքի 16-րդ հոդվածի 1-ին մասով, որի համաձայն՝ Հայաստանի Հանրապետությունում թույլատրվում է արտադրել, ներմուծել, բաշխել, բաց թողնել, իրացնել և կիրառել այն դեղերը, որոնք գրանցված են Հայաստանի Հանրապետությունում, բացառությամբ նույն օրենքով սահմանված դեպքերի:

Իրավահարաբերության ծագման պահին գործող ՀՀ կառավարության 25.04.2001 թվականի «Հայաստանի Հանրապետությունում դեղերի պետական գրանցման կարգը և դեղերի պետական գրանցման փորձաքննության վարձի չափերը հաստատելու մասին» թիվ 347 որոշմամբ հաստատվել է Հայաստանի Հանրապետությունում դեղերի պետական գրանցման կարգը (այսուհետ նաև՝ Կարգ) (ուժը կորցրել է 30.03.2019 թվականին), որը իրավահարաբերության ծագման պահին գործող խմբագրությամբ «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքի 15-րդ հոդվածին համապատասխան, սահմանում է դեղերի գրանցման, գրանցման մերժման և գրանցումն անվավեր ճանաչելու հիմքերը և կարգը:

Կարգի 2-րդ կետի համաձայն՝ Հայաստանի Հանրապետության տարածքում թույլատրվում է արտադրել, ներմուծել, պահպանել, բաշխել, իրացնել և կիրառել այն դեղերը, որոնք գրանցված են Հայաստանի Հանրապետությունում:

Կարգի 4-րդ կետի համաձայն՝ դեղերի գրանցումը, գրանցման մերժումը և անվավեր ճանաչումը կատարում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած պետական կառավարման մարմինը (այսուհետև` Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարությունը, (...)):

Կարգի 7-րդ կետի համաձայն՝ դեղերի պետական գրանցումը կատարվում է դեղերի որակի, արդյունավետության ու անվտանգության գիտականորեն հիմնավորված չափանիշների, փորձագիտական հետազոտությունների արդյունքների հիման վրա: (...)

Կարգի 8-րդ կետի համաձայն՝ դեղերը գրանցելու կամ գրանցումը մերժելու մասին որոշումն ընդունվում է Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարության սահմանած կարգով կատարված փորձաքննության եզրակացության հիման վրա:

Կարգի 14-րդ կետի համաձայն՝ Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարության կողմից դեղի գրանցման վերաբերյալ որոշումն ընդունվում է 10-օրյա ժամկետում` փորձաքննության արդյունքների, դեղաբանական խորհրդի եզրակացության և դիմորդի կողմից պետական տուրքը սահմանված կարգով և չափով վճարվելուց հետո:

Կարգի 15-րդ կետի համաձայն՝ Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարության կողմից դեղը գրանցվելու մասին որոշման հիման վրա 10 օրացուցային օրվա ընթացքում դիմորդին տրվում է դեղի գրանցման հավաստագիր: Գրանցման հավաստագրի ձևը և նկարագիրը հաստատում է Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարությունը:

Կարգի 16-րդ կետի համաձայն՝ դեղի պետական գրանցման վերաբերյալ որոշման համաձայն դեղի գրանցման հավաստագրի տրամադրումից հետո 30 օրվա ընթացքում Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղն ընդգրկվում է Հայաստանի Հանրապետության դեղերի պետական գրանցամատյանում (ռեեստրում):

Կարգի 18-րդ կետի համաձայն՝ Հայաստանի Հանրապետությունում դեղերի պետական գրանցման ժամկետը 5 տարի է, որի ավարտից հետո դեղը կարող է նորից գրանցվել նույն կարգի համաձայն:

Կարգի 22-րդ կետի համաձայն՝ Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարությունն ապահովում է Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղերի, ինչպես նաև դրանց գրանցումն անվավեր ճանաչելու մասին տեղեկատվությունը: Գրանցված դեղերի մասին տեղեկությունները ընդգրկվում են դեղերի պետական գրանցամատյանում (ռեեստրում) և պարբերաբար հրատարակվում Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով:

ՀՀ կառավարության 29.06.2002 թվականի «Հայաստանի Հանրապետությունում դեղերի արտադրության, դեղատնային գործունեության, կազմակերպությունների կամ անհատ ձեռնարկատերերի կողմից բժշկական օգնության և սպասարկման իրականացման, դեղերի մեծածախ իրացման լիցենզավորման կարգերը և նշված գործունեությունների իրականացման լիցենզիայի ձևերը հաստատելու մասին» թիվ 867 որոշման 42-րդ կետի համաձայն՝ դեղատնից (դեղեր պատրաստող և դեղեր չպատրաստող) կարող են վաճառվել ու բաց թողնվել միայն Հայաստանի Հանրապետությունում Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով գրանցված և պիտանիության ժամկետի մեջ գտնվող դեղերը:

Վերը նշված իրավական նորմերի համակարգային վերլուծության արդյունքում Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ դեղը մարդու և կենդանու հիվանդությունների բուժման, ախտորոշման, կանխարգելման, անզգայացման, հղիության կանխման համար նախատեսված կենսաբանական ակտիվությամբ օժտված կշռաչափված միջոց է, որն ստացվել է մեկ կամ մի քանի դեղանյութերի և օժանդակ նյութերի հիման վրա, ունի ստանդարտ բաղադրություն, անփոփոխ անվանում, անհրաժեշտ դեղաչափ, դեղաձև և ձևավորում: Դեղը բնութագրող հիմնական հատկանիշներն են՝ արդյունավետությունը՝ դեղի սպասվելիք դրական ազդեցության դրսևորման աստիճանի բնութագիրը, անվտանգությունը` առողջությանը վնասելու հնարավոր անթույլատրելի ռիսկի բացակայությունը, և որակը` համապատասխանությունը դեղագրքային պահանջներին և/կամ որակի հատկորոշիչներին (սպեցիֆիկացիաներին): Ընդ որում, Վճռաբեկ դատարանը հարկ է համարում արձանագրել, որ միայն նշված հատկանիշների միաժամանակյա առկայության պայմաններում դեղը կարող է ծառայել իր նպատակին և պատշաճորեն կիրառվել գործնականում:

Հաշվի առնելով Հայաստանի Հանրապետությունում անվտանգ, արդյունավետ և որակյալ դեղերի մատչելիության ապահովման կարևորությունը և առանձնահատուկ դերը բնակչության համար՝ օրենսդիրը կարգավորել է Հայաստանի Հանրապետությունում դեղերի շրջանառությունը, որն ընդգրկում է դրանց արտադրությունը, պատրաստումը, կշռաչափումը, փաթեթավորումը, գրանցումը, որակի հսկողությունը և այլ գործողություններ՝ դեղերի ստացման կամ ոչնչացման նպատակով, դեղերի ձեռքբերումը, պահպանումը, պահեստավորումը, բաշխումը, բացթողնումը, վաճառքը, արտահանումը, ներմուծումը, դրանց մասին տեղեկատվությունը, գովազդը, ինչպես նաև սահմանել է Հայաստանի Հանրապետության պետական մարմինների լիազորություններն այդ ոլորտում: Միևնույն ժամանակ, Վճռաբեկ դատարանը հարկ է համարում հավելել, որ վերոնշյալը բխում է հանրապետության առողջապահության այնպիսի սկզբունքներից, ինչպիսին են՝ պետական պատասխանատվությունը բնակչության առողջության համար և անվտանգ, արդյունավետ և որակյալ առողջապահական համակարգի ապահովումը:

Այս համատեքստում Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ Հայաստանի Հանրապետության տարածքում թույլատրվում է արտադրել, ներմուծել, պահպանել, բաշխել, իրացնել և կիրառել այն դեղերը, որոնք գրանցված են Հայաստանի Հանրապետությունում: Դեղերի պետական գրանցումը մի քանի փուլերից բաղկացած վարչական գործընթաց է, որը հնարավորություն է տալիս խուսափելու և բնակչությանը զերծ պահելու անորակ, անարդյունավետ կամ քիչ արդյունավետ, վտանգավոր և կեղծ դեղերի կիրառումից: Այլ կերպ ասած՝ դեղերի գրանցումը արտադրանքի արդյունավետության, անվտանգության և որակի ապահովման համակարգի հիմքն է:

Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ դեղերի գրանցման, գրանցման մերժման և գրանցումն անվավեր ճանաչելու հիմքերը և կարգը սահմանված են սույն գործով իրավահարաբերության ծագման պահին գործող «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքով և ՀՀ կառավարության համապատասխան որոշումներով: Դեղերի գրանցումը (բացառությամբ Կարգով նախատեսված դեպքերի) կատարում է ՀՀ առողջապահության նախարարությունը, որի վերաբերյալ որոշումն ընդունվում է դեղերի որակի, արդյունավետության ու անվտանգության գիտականորեն հիմնավորված չափանիշների, փորձագիտական հետազոտությունների բավարար արդյունքների հիման վրա: Այսինքն՝ դեղերը գրանցելու կամ գրանցումը մերժելու մասին որոշումն ընդունվում է ՀՀ առողջապահության նախարարության սահմանած կարգով կատարված փորձաքննության եզրակացության հիման վրա:

Այսպիսով՝ փորձաքննության արդյունքների, դեղաբանական խորհրդի եզրակացության, ինչպես նաև դիմորդի կողմից պետական տուրքը սահմանված կարգով և չափով վճարվելուց հետո ՀՀ առողջապահության նախարարության կողմից կայացվում է դեղի գրանցման վերաբերյալ որոշում, և հայտատուին տրվում է դեղի պետական գրանցման հավաստագիր, իսկ Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղն ընդգրկվում է Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղերի մասին տեղեկություններ ընդգրկող փաստաթուղթ համարվող Հայաստանի Հանրապետության դեղերի պետական գրանցամատյանում (ռեեստրում): Ընդ որում, Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղերի պետական գրանցամատյանը (ռեեստրը) հաստատվում է ՀՀ առողջապահության նախարարի համապատասխան հրամանով, որում նշվում են դեղի առևտրային անվանումը, միջազգային համընդհանուր (ջեներիկ) կամ ակտիվ բաղադրատարրերի անվանումները, դեղաձևը, դեղաչափը և թողարկման ձևը (փաթեթավորումը), արտադրողը, երկիրը, գրանցման ժամկետը, բաց թողնման կարգը, գրանցման հավաստագրի իրավատերը և այլ տեղեկություններ:

Վճռաբեկ դատարանը փաստում է, որ դեղերի Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված լինելու փաստը կարող է հաստատվել միայն ներմուծվող դեղերի և Հայաստանի Հանրապետության դեղերի պետական գրանցամատյանում (ռեեստրում) պետական գրանցում ունեցող դեղերի՝ ներառյալ վերջինիս բոլոր վավերապայմանների համապատասխանության պայմաններում: Հետևաբար՝ դեղի Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցում ունենալու փաստը պարզելու համար անհրաժեշտ է ստուգել Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղերի պետական գրանցամատյանում (ռեեստրում) տվյալ դեղի մասին նշված տեղեկությունները:

Ամփոփելով վերոգրյալը՝ Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ դեղերի Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված լինելը փաստելու համար անհրաժեշտ է դեղի բոլոր վավերապայմանների համապատասխանությունը դեղերի պետական գրանցամատյանում (ռեեստրում) գրանցված դեղի վավերապայմաններին, որոնցից մեկն էլ հանդիսանում է դեղի գրանցման հավաստագրի իրավատիրոջ վերաբերյալ վավերապայմանը (այլ տեղեկություններ): Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ դեղի հավաստագրի իրավատիրոջ վավերապայմանի գրանցումն ինքնանպատակ չէ, և ինչպես արդեն վերը նշվեց, այն կարևոր նշանակություն ունի դեղի որակի, անվտանգության ու արդյունավետության տեսանկյունից, քանի որ դրանով է նաև պայմանավորված դեղերի որակին ներկայացվող երաշխիքների պահպանության հարցը և դեղի՝ Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված լինելու հանգամանքը։

Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ վերոնշյալ իրավական դիրքորոշումների համատեքստում պետք է դիտարկել դեղերի շրջանառության հետ կապված բոլոր հարաբերությունները, այդ թվում նաև դեղերի իրացման գործընթացը։

Դեղերի շրջանառությունն իրականացնող իրավաբանական անձը կամ անհատ ձեռնարկատերը սույն գործով իրավահարաբերության ծագման պահին գործող «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքի իմաստով հանդիսանում է դեղերի շրջանառության սուբյեկտ, քանի որ նույն օրենքի և այլ իրավական ակտերի պահանջներին համապատասխան իրականացնում է դեղերի և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած այլ ապրանքատեսակների մեծածախ ձեռքբերում, պահպանում և մանրածախ իրացում կամ բաց թողնում, տեղեկատվություն և խորհրդատվություն, առողջ ապրելակերպի քարոզչություն, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված պայմանների առկայության դեպքում դեղերի պատրաստում կամ առաքում։ Այսինքն՝ օրենսդրի կողմից դեղերի շրջանառություն իրականացնող սուբյեկտների շարքում են դասվել նաև դեղատնային գործունեություն իրականացնող յուրաքանչյուր իրավաբանական անձ կամ անհատ ձեռնարկատեր։

Հայաստանի Հանրապետությունում, բացառությամբ օրենքով սահմանված դեպքերի, թույլատրվում է արտադրել, ներմուծել, բաշխել, բաց թողնել, իրացնել և կիրառել միայն այն դեղերը, որոնք գրանցված են Հայաստանի Հանրապետությունում, իսկ ինչպես արդեն արձանագրվել է դեղերի գրանցման, գրանցման մերժման և գրանցումն անվավեր ճանաչելու հիմքերը և կարգը սահմանված են սույն գործով իրավահարաբերության ծագման պահին գործող «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքով և ՀՀ կառավարության համապատասխան որոշումներով։

Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ վերոնշյալ իրավակարգավորումներից ուղղակիորեն բխում է, որ Հայաստանի Հանրապետությունում արգելվում է իրացնել չգրանցված կամ որակի պահանջներին չհամապատասխանող կամ պիտանիության ժամկետն անցած կամ գրանցումն ուժը կորցրած ճանաչված կամ գրանցումը կասեցված կամ շրջանառությունը դադարեցված (հետ կանչված), Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության խախտմամբ ներմուծված դեղերը, կեղծ դեղերը, դեղանյութերը, դեղաբուսական հումքը, հետազոտվող դեղագործական արտադրանքը։

Այսպիսով՝ Հայաստանի Հանրապետությունում թույլատրվում է իրացնել միայն օրենքով սահմանված կարգով դեղերի ռեգիստրում գրանցված դեղերը, իսկ գրանցման ենթակա են դեղերի յուրաքանչյուր անվանում, բաղադրակազմ, դեղաչափ, դեղաձև, թողարկման ձև, նոր ցուցում, արտադրող (ներառյալ` յուրաքանչյուր արտադրական գործընթացն իրականացնող), գրանցման հավաստագրի իրավատեր և այլն:

Վճռաբեկ դատարանն ընդգծում է, որ օրենսդրի կողմից նման խիստ մոտեցումը պետական լիազոր մարմնի կողմից և դեղերի ցանկացած շրջանառություն իրականացնող սուբյեկտների նկատմամբ հսկողության իրականացումը ուղղված է կեղծ և որակի ստանդարտներին չհամապատասխանող (անորակ) դեղերի շրջանառությունը կանխարգելելուն, ինչպես նաև անձանց կյանքն և առողջությունը վնասելու հնարավոր անթույլատրելի ռիսկերից խուսափելուն։

Նման պայմաններում Վճռաբեկ դատարանը փաստում է, որ դեղատնային գործունեություն իրականացնելու թույլտվություն (լիցենզիա) ունեցող ցանկացած սուբյեկտ նույն կերպ, ինչպես, որ դեղերի ցանկացած շրջանառություն իրականացնող սուբյեկտ, կրում է պարտականություն ձեռքբերելու, պահպանելու, իրացնելու, բաց թողնելու բացառապես այն դեղերը, որոնք գրանցված են դեղերի ռեգիստրում՝ միաժամանակ հաշվի առնելով և ստուգելով դեղերի յուրաքանչյուր անվանում, բաղադրակազմ, դեղաչափ, դեղաձև, թողարկման ձև, նոր ցուցում, արտադրող, գրանցման հավաստագրի իրավատեր և այլն։

Վճռաբեկ դատարանի իրավական դիրքորոշման կիրառումը սույն գործի փաստերի նկատմամբ.

Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ սույն գործը հարուցվել է Ընկերության տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանի վիճարկման հայցի հիման վրա՝ պահանջելով անվավեր ճանաչել Տեսչական մարմնի Երևանի քաղաքային կենտրոնի 26.12.2016 թվականի՝ «Վարչական տույժ նշանակելու մասին» թիվ 166 որոշումը և 26.12.2016 թվականի՝ ««Ստանդարտ Մեդիքլ» ՍՊ ընկերության տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանին առաջադրանք տալու մասին» թիվ 324275-16 կարգադրագիրը:

Դատարանը բավարարել է Ընկերության տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանի հայցը այն պատճառաբանությամբ, որ Ընկերությունը, համաձայն հաշիվ-ապրանքագրերի, «Վագա-Ֆարմ» ՍՊԸ-ից ձեռք բերելով «Գալազոլին» քթի կաթ. 0.1% 10մլ և «Ալֆլուտոպ» 10մգ/1մլ սրվ N10 դեղերը, իսկ «ԱՌԳՈ-ՖԱՐՄ» ՍՊԸ-ից ձեռք բերելով «Ացիկլովիր» քսուք 5% 5գ և «Դիկլոֆենակ» 75 մգ/3մլ ամպուլ N5 տեսակի դեղերը, համաձայն իրավահարաբերության պահին գործող «Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղերի պետական գրանցամատյանը (ռեեստրը) հաստատելու և Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 2016 թվականի մարտի 9-ի N 09-Ն հրամանն ուժը կորցրած ճանաչելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 12.07.2016 թվականի թիվ 25-Ն հրամանի հավելվածի` 769 համարի տակ նշված «Գալազոլին 0,1% 10մլ», 511 համարի տակ նշված «Ացիկլովիր-Ակրիխին 5% 5գ», 1050 համարի տակ նշված «Դիկլոֆենակ 25մգ/մլ, 3մլ, N5» և 127 համարի տակ նշված «Ալֆլուտոպ» 1մլ, N10 դեղերի վերաբերյալ համապատասխան տեղեկությունների ուսումնասիրությամբ հայցվորը չէր կարող ենթադրել, որ հաշիվ-ապրանքագրերով ձեռք բերված վերը նշված դեղերը գրանցված չեն Հայաստանի Հանրապետությունում, հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ հաշիվ-ապրանքագրերում նշված դեղերի վերաբերյալ տվյալները համապատասխանում են ռեեստրում առկա տվյալներին։

Բացի այդ Դատարանը հավելել է, որ Ընկերության կողմից 21.12.2016 թվականին տրված մեկ էջից բաղկացած թիվ 0114232316 գրությունը իր բովանդակությամբ և կառուցվածքով չի հանդիսանում փորձագետի եզրակացություն, հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ նշված գրությամբ «Ակադեմիկոս Էմիլ Գաբրիելյանի անվան դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն» ՓԲԸ-ն պարզապես ներկայացրել է տեղեկատվություն` ի պատասխան վարչական մարմնի 15.12.2016 թվականի թիվ 322151-16 գրության, իսկ Փորձագիտական կենտրոնի կողմից տրամադրված 13.06.2016 թվականի թիվ 8184-16, թիվ 8186-16, 20.07.2016 թվականի թիվ 8458-16, 29.07.2016 թվականի թիվ 8578-16 փորձագիտական եզրակացությունները չեն կարող հանդիսանալ որպես վարչական վարույթի ընթացքում ձեռք բերված պատշաճ ապացույց, հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ եզրակացություններն ընդունվել են 13.06.2016 թվականից մինչև 29.07.2016 թվականը, իսկ սույն գործով վարչական վարույթը հարուցվել է 14.12.2016 թվականին։

Վերաքննիչ դատարանը, մերժելով Տեսչական մարմնի վերաքննիչ բողոքը և Դատարանի վճիռը թողնելով անփոփոխ, իրավաչափ է համարել Դատարանի հետևությունները։

Վերոնշյալ իրավական դիրքորոշումների լույսի ներքո համադրելով սույն գործի փաստերը և գնահատելով ստորադաս դատարանների եզրահանգումների հիմնավորվածությունը` Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ դրանք անհիմն են հետևյալ պատճառաբանությամբ.

Այսպիսով` դեղի գրանցման վերաբերյալ և´ Դատարանը, և´ Վերաքննիչ դատարանը հայտնել են նույն դիրքորոշումն առ այն, որ հայցվորը չէր կարող ենթադրել, որ հաշիվ-ապրանքագրերով ձեռք բերված վերոնշյալ դեղերը գրանցված չեն Հայաստանի Հանրապետությունում, հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ հաշիվ-ապրանքագրերում նշված դեղերի վերաբերյալ տվյալները համապատասխանում են ռեեստրում առկա տվյալներին։

Մինչդեռ Վճռաբեկ դատարանը ևս մեկ անգամ փաստում է, որ Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղերի պետական գրանցամատյանը (ռեեստրը) հաստատվում է ՀՀ առողջապահության նախարարի համապատասխան հրամանով, որում նշվում են դեղի առևտրային անվանումը, միջազգային համընդհանուր (ջեներիկ) կամ ակտիվ բաղադրատարրերի անվանումները, դեղաձևը, դեղաչափը և թողարկման ձևը (փաթեթավորումը), արտադրողը, երկիրը, գրանցման ժամկետը, բաց թողնման կարգը, գրանցման հավաստագրի իրավատերը և այլ տեղեկություններ:

Սույն գործի փաստերի համաձայն՝ Տեսչական մարմնի Երևանի քաղաքային կենտրոնի պետի 14.12.2016 թվականի՝ «Վարչական վարույթ հարուցելու և ք. Երևան, Բաղրամյան 2, թիվ 93 հասցեում գործող «Ստանդարտ Մեդիքլ» ՍՊ ընկերությանը պատկանող դեղատնային կրպակում զննում իրականացնելու մասին» թիվ 321824-16 որոշմամբ որոշվել է հարուցել վարչական վարույթ` Ընկերության կողմից «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքի 9-րդ, 14-րդ, 15-րդ հոդվածների և դրանց առնչվող այլ իրավական ակտերի պահանջների պահպանումը պարզելու նպատակով։ Տեսչական մարմնի Երևանի քաղաքային կենտրոնի դեղերի և դեղագործական գործունեության վերահսկողության բաժնի դեղագետներ Վարդան Մուսինյանի և Աղասի Ֆռանգյանի կողմից 23.12.2016 թվականին կազմվել է վարչական իրավախախտման վերաբերյալ թիվ 172 արձանագրությունը, համաձայն որի` Տեսչական մարմնի Երևանի քաղաքային կենտրոնի պետի 14.12.2016 թվականի թիվ 321824-16 որոշման հիման վրա ք. Երևան, Բաղրամյան պողոտա 2, թիվ 93 հասցեում գործող Ընկերությանը պատկանող դեղատանը 14.12.2016 թվականին իրականացված զննման արդյունքում պարզել են, որ Ընկերությանը պատկանող դեղատանն առկա էին Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված լինելու տեսակետից կասկած հարուցող 9 անվանում դեղեր, որոնք փորձաքննության նպատակով ուղարկվել են ՀՀ առողջապահության նախարարության «Ակադեմիկոս Էմիլ Գաբրիելյանի անվան դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն» ՓԲԸ։ Փորձաքննության արդյունքում պարզվել է, որ ք. Երևան, Բաղրամյան պողոտա 2, թիվ 93 հասցեում գործող Ընկերությանը պատկանող դեղատան վաճառքի սրահում հայտնաբերված «Գալազոլին 0.1% 10մլ» (սերիա` 14VM1215, պիտանելիության ժամկետ` 12.2019թ.), 1 տուփ, «Օկուտիարս» 10մլ (սերիա` ՏՏ066, պիտանելիության ժամկետ` 03.2019թ.), 1 տուփ, «Ացիկլովիր-ակրիխին» 5% 5գ (սերիա` 120416, պիտանելիության ժամկետ` 04.2019թ.), 1 տուփ, «Դիկլոֆենակ» 25 մգ/մլ 3մլ, N 5 (սերիա` A600738, պիտանելիության ժամկետ` 03.2019թ.), 1 տուփ, «Ալֆլուտոպ» 1մլ, N10 (սերիա` 3040116, պիտանելիության ժամկետ` 12.2018թ.), 1 տուփ գրանցված չեն Հայաստանի Հանրապետությունում։

 «Ակադեմիկոս Էմիլ Գաբրիելյանի անվան դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն» ՓԲԸ-ն 21.12.2016 թվականի թիվ 0114232316 գրության համաձայն` «Արբիդոլ 50մգ N10 դ.հ» դեղը, սերիա` 60814, գրանցված է, ներմուծող` Առգո Ֆարմ, «Գալազոլին 0.1% 10մլ» դեղը, սերիա` 14VM1215, գրանցված չէ, սերիան բացակայում է ԴՓԿ դեղերի ներմուծման փորձաքննության տվյալների բազայում, «Օկուտիարզ 10մլ» դեղը, սերիա` ՏՏ066, գրանցված չէ, «Ացիկլովիր-Ակրիխին 5% 5գ քսուկ» դեղը, սերիա` 170616, գրանցված չէ (անվան անհամապատասխանություն), «Դիկլոֆենակ 25 մգ/մլ 3մլ, N5 ամպ» դեղը, սերիա` A600738, գրանցված չէ, սերիան բացակայում է ԴՓԿ դեղերի ներմուծման փորձաքննության տվյալների բազայում, «Ալֆլուտոպ 1մլ, N10» դեղը, սերիա` 3040116, գրանցված չէ, գրանցումն ավարտվել է 25.07.2016 թվականին, սերիան բացակայում է ԴՓԿ դեղերի ներմուծման փորձաքննության տվյալների բազայում։

Տեսչական մարմնի Երևանի քաղաքային կենտրոնի պետի կողմից 26.12.2016 թվականին կայացված «Վարչական տույժ նշանակելու մասին» թիվ 166 որոշմամբ Ընկերության տնօրեն` Ստյոպա Հայրապետյանը ենթարկվել է վարչական պատասխանատվության` 100.000 ՀՀ դրամի չափով։ Միևնույն ժամանակ Տեսչական մարմնի Երևանի քաղաքային կենտրոնի պետի 26.12.2016 թվականի ««Ստանդարտ Մեդիքլ» ՍՊ ընկերության տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանին առաջադրանք տալու մասին» թիվ 324275-16 կարգադրագրով կարգադրվել է` Ընկերության տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանին կարգադրագիրը ստանալու օրվանից անհապաղ ձեռնարկել համապատասխան միջոցառումներ, մշտապես ապահովելով «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքի 16-րդ հոդվածի 1-ին մասով սահմանված պահանջները։

Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի տեղակալի 15.02.2017 թվականի թիվ ՎՀ/22.2/1653-17 գրության համաձայն` Հայաստանի Հանրապետությունում օրենքով սահմանված կարգով գրանցում ստացած դեղերի վերաբերյալ տեղեկատվություն ընդգրկող փաստաթուղթ է հանդիսանում գրանցամատյանը (ռեգիստր), որը հաստատվել է «Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղերի պետական գրանցամատյանը (ռեեստրը) հաստատելու և Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 09.03.2016 թվականի թիվ 09-Ն հրամանն ուժը կորցրած ճանաչելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 12.07.2016 թվականի թիվ 25-Ն հրամանով։

Վերոգրյալ իրավական դիրքորոշումների և փաստական հանգամանքների համադրման արդյունքում Վճռաբեկ դատարանը փաստում է, որ դեղի շրջանառությունը դեռևս չի ենթադրում, որ այն ներմուծված է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության պահանջներին համապատասխան։ Ավելին՝ Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ հաշիվ-ապրանքագրերում առկա դեղերի վերաբերյալ տվյալների համապատասխանությունը ևս չի վկայում այն մասին, որ դեղը Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված է՝ նկատի ունենալով այն հանգամանքը, որ ներկայացված հաշիվ-ապրանքագրերում նշված է միայն ապրանքի անվանումը: Մինչդեռ Վճռաբեկ դատարանը ևս մեկ անգամ արձանագրում է, որ դեղերի Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված լինելը փաստելու համար անհրաժեշտ է դեղի բոլոր վավերապայմանների համապատասխանությունը դեղերի պետական գրանցամատյանում (ռեեստրում) գրանցված դեղի վավերապայմաններին:

Ինչպես վերը նշվեց՝ Հայաստանի Հանրապետությունում պետական գրանցում չունեցող դեղերի ներմուծումը, արտադրությունը, պահպանումը, բաշխումը, իրացումը և կիրառումը արգելվում է։ Այսինքն, դեղորայք իրացնող կազմակերպությունը, մինչ դեղորայք պահպանելը կամ իրացնելը պարտավոր է համոզված լինել, որ տվյալ պահին դեղը գրանցված է Հայաստանի Հանրապետությունում։ Այլ կերպ ասած, դեղերի շրջանառության սուբյեկտը՝ սույն դեպքում դեղատնային գործունեությամբ զբաղվող ընկերությունը, պարտավոր էր ստուգել ոչ միայն հաշիվ-ապրանքագրերում առկա տվյալների համապատասխանությունը դեղերի պետական գրանցամատյանում (ռեեստրը) առկա տվյալներին, այլ դեղի բոլոր վավերապայմանների համապատասխանությունը դեղերի պետական գրանցամատյանում (ռեեստրում) գրանցված դեղի վավերապայմաններին:

 Տվյալ դեպքում, Ընկերությունը պարտավոր էր դեղատնային գործունեություն իրականացնելիս պահպանել Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված պահանջները, այն է՝ պահպանել և իրացնել միայն Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված դեղեր, քանի որ վերջինս պատասխանատվություն է կրում դեղի անվտանգության, արդյունավետության և որակի համար։

Բացի այդ Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 09․03․2016 թվականի N 09-Ն հրամանն ուժը կորցրած ճանաչելու մասին» թիվ 25-Ն հրամանով հաստատված Հայաստանի Հանրապետությունում դեղերի պետական գրանցամատյանի ուսումնասիրությունից հստակ երևում է, «Գալազոլին 0.1% 10մլ», «Ացիկլովիր-ակրիխին» 5% 5գ, «Դիկլոֆենակ» 25 մգ/մլ 3մլ դեղերը չեն ունեցել Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարության կողմից տրված ներմուծման հավաստագիր, որը կարևոր նշանակություն ունի դեղի որակի, անվտանգության ու արդյունավետության տեսանկյունից, քանի որ դրանով է նաև պայմանավորված դեղերի որակին ներկայացվող երաշխիքների պահպանության հարցը, որով երաշխավորվում է արտադրանքի անվտանգությունը, արդյունավետությունը և որակը։ Տվյալ պարագայում Ընկերության կողմից գրանցամատյանի ուսումնասիրության դեպքում հստակ պարզ կլիներ, որ վերոնշյալ դեղերը գրանցված չեն եղել Հայաստանի Հանրապետությունում։

Վերոգրյալից հետևում է, որ վարչական մարմնի կողմից վարչական վարույթն իրականացվել է ՀՀ Սահմանադրությամբ, օրենքներով, այլ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին համապատասխան, վարչական վարույթի ընթացքում ձեռք են բերվել բոլոր անհրաժեշտ և բավարար ապացույցները` ապահովելով գործի բոլոր հանգամանքների բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ քննարկումը և բացահայտումը: Նման պայմաններում Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ վիճարկվող որոշումները վերացնելու (անվավեր ճանաչելու) հիմքերը բացակայում են։

Այսպիսով, սույն վճռաբեկ բողոքի հիմքի առկայությունը Վճռաբեկ դատարանը համարում է բավարար՝ ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 150-151-րդ և 163-րդ հոդվածների ուժով Վերաքննիչ դատարանի որոշումը բեկանելու համար:

Միաժամանակ, Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ սույն գործով անհրաժեշտ է կիրառել ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 169-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետով սահմանված` ստորադաս դատարանի դատական ակտը փոփոխելու Վճռաբեկ դատարանի լիազորությունը հետևյալ հիմնավորմամբ.

«Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայի (այսուհետ` Կոնվենցիա) 6-րդ հոդվածի համաձայն՝ յուրաքանչյուր ոք ունի ողջամիտ ժամկետում իր գործի քննության իրավունք։ Սույն գործով վեճի լուծումն էական նշանակություն ունի գործին մասնակցող անձանց համար։ Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ գործը ողջամիտ ժամկետում քննելը հանդիսանում է Կոնվենցիայի նույն հոդվածով ամրագրված անձի արդար դատաքննության իրավունքի տարր, հետևաբար, գործի անհարկի ձգձգումները վտանգ են պարունակում նշված իրավունքի խախտման տեսանկյունից։ Տվյալ դեպքում, Վճռաբեկ դատարանի կողմից ստորադաս դատարանի դատական ակտը փոփոխելը բխում է արդարադատության արդյունավետության շահերից, քանի որ սույն գործով վերջնական դատական ակտ կայացնելու համար նոր հանգամանք հաստատելու անհրաժեշտությունը բացակայում է:

Դատական ակտը փոփոխելիս Վճռաբեկ դատարանը հիմք է ընդունում սույն որոշման պատճառաբանությունները, ինչպես նաև գործի նոր քննության անհրաժեշտության բացակայությունը:

5. Վճռաբեկ դատարանի պատճառաբանությունները և եզրահանգումները դատական ծախսերի բաշխման վերաբերյալ.

ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 56-րդ հոդվածի համաձայն` դատական ծախսերը կազմված են պետական տուրքից և գործի քննության հետ կապված այլ ծախսերից:

ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 60-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` կողմը, որի դեմ կայացվել է վճիռ, կամ որի բողոքը մերժվել է, կրում է Հայաստանի Հանրապետության դատական դեպարտամենտի` վկաներին և փորձագետներին վճարած գումարների հատուցման պարտականությունը, ինչպես նաև մյուս կողմի կրած դատական ծախսերի հատուցման պարտականությունը այն ծավալով, ինչ ծավալով դրանք անհրաժեշտ են եղել դատական պաշտպանության իրավունքի արդյունավետ իրականացման համար: Դատական պաշտպանության այն միջոցի հետ կապված ծախսերը, որ իր նպատակին չի ծառայել, դրվում են այդ միջոցն օգտագործած կողմի վրա, անգամ եթե վճիռը կայացվել է այդ կողմի օգտին: Նույն հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետի համաձայն՝ եթե պատասխանող է պետական կամ տեղական ինքնակառավարման մարմինը կամ պաշտոնատար անձը, ապա դատական ծախսերը դրվում են Հայաստանի Հանրապետության կամ համապատասխան համայնքի վրա, եթե պատասխանողի որոշումը, գործողությունը կամ անգործությունը դատարանը ճանաչել է ոչ իրավաչափ:

«Պետական տուրքի մասին» ՀՀ օրենքի 22-րդ հոդվածի 1-ին մասի «թ» կետի 6-րդ պարբերության համաձայն՝ դատարաններում պետական տուրքի վճարումից ազատվում են ոչ առևտրային կազմակերպությունները և ֆիզիկական անձինք` վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ համապատասխան լիազորված մարմինների ընդունված որոշման դեմ բողոքներով, բացառությամբ ճանապարհային ոստիկանության կողմից ընդունվածների։

«Պետական տուրքի մասին» ՀՀ օրենքի 38-րդ հոդվածի 1-ին մասի «ա» կետի համաձայն՝ պետական տուրքը ենթակա է վերադարձման մասնակի կամ լրիվ, եթե պետական տուրքը վճարվել է ավելի, քան պահանջվում է գործող օրենսդրությամբ:

Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ սույն գործով հայցվոր Ընկերության տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանը հայցադիմումը ներկայացնելու պահին գործող խմբագրությամբ «Պետական տուրքի մասին» ՀՀ օրենքի 22-րդ հոդվածի 1-ին մասի «թ» կետի 6-րդ պարբերության ուժով ազատված է պետական տուրք վճարելու պարտականությունից: Մինչդեռ Ընկերության տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանը հայցադիմումի համար վճարել է 4.000 ՀՀ դրամի չափով պետական տուրք, իսկ Տեսչական մարմինը վերաքննիչ բողոքի համար վճարել է 10.000 ՀՀ դրամ պետական տուրք, իսկ վճռաբեկ բողոքի համար` 40.000 ՀՀ դրամ պետական տուրք։

Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ Ընկերության տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանի կողմից հայցադիմումի համար վճարված 4.000 ՀՀ դրամի չափով պետական տուրքի հարցը, ինչպես նաև Տեսչական մարմնի կողմից վերաքննիչ բողոքի համար 10.000 ՀՀ դրամի չափով և վճռաբեկ բողոքի համար 40.000 ՀՀ դրամի չափով վճարված պետական տուրքի հարցը պետք է համարել լուծված:

Այս եզրահանգման համար Վճռաբեկ դատարանը հիմք է ընդունում ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 60-րդ հոդվածի 1-ին մասի և «Պետական տուրքի մասին» ՀՀ օրենքի 22-րդ հոդվածի 1-ին մասի «թ» կետի 6-րդ պարբերության այն մեկնաբանությունը, որի համաձայն՝ վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ վարչական ակտերի վիճարկման համար օրենքի ուժով պետական տուրք վճարելու պարտականությունից ազատված սուբյեկտները՝ ոչ առևտրային կազմակերպությունները և ֆիզիկական անձինք, չեն կարող կրել պետական տուրք վճարելու կամ վճարված կամ վճարման ենթակա պետական տուրքի գումարները փոխհատուցելու պարտականություն՝ թե՛ վարչական դատարանում, թե՛ դատական բողոքարկման փուլերում՝ անկախ գործի ելքից (տե´ս, Գագիկ Ավետիսյանն ընդդեմ ՀՀ ոստիկանության «Ճանապարհային ոստիկանություն» ծառայության թիվ ՎԴ/1390/05/17 վարչական գործով ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 30.11.2018 թվականի որոշումը):

Ելնելով վերոգրյալից և ղեկավարվելով ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի  169-171-րդ հոդվածներով, 172-րդ հոդվածի 1-ին մասով` Վճռաբեկ դատարանը

Ո Ր Ո Շ Ե Ց

1. Վճռաբեկ բողոքը բավարարել մասնակիորեն: Բեկանել ՀՀ վերաքննիչ վարչական դատարանի 26.11.2019 թվականի որոշումը և փոփոխել այն՝ «Ստանդարտ Մեդիքլ» ՍՊԸ-ի տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանի հայցն ընդդեմ ՀՀ առողջապահության նախարարության Առողջապահական պետական տեսչության Երևանի քաղաքային կենտրոնի` ՀՀ առողջապահության նախարարության Առողջապահական պետական տեսչության Երևանի քաղաքային կենտրոնի 26.12.2016 թվականի «Վարչական տույժ նշանակելու մասին» թիվ 166 որոշումը և 26.12.2016 թվականի ««Ստանդարտ Մեդիքլ» ՍՊ ընկերության տնօրեն Ստյոպա Հայրապետյանին առաջադրանք տալու մասին» թիվ 324275-16 կարգադրագիրն անվավեր ճանաչելու պահանջների մասին, մերժել։

2. Դատական ծախսերի հարցը համարել լուծված։

3. Որոշումն օրինական ուժի մեջ է մտնում կայացման պահից, վերջնական է և բողոքարկման ենթակա չէ:

Նախագահող		Ռ. Հակոբյան
Զեկուցող		Է. Սեդրակյան
		Ս. Անտոնյան
		Ա. բարսեղյան
		Մ. Դրմեյան
		Գ. Հակոբյան
		Ս. Միքայելյան
		Ա. Մկրտչյան
		Ն. Տավարացյան

Պաշտոնական հրապարակման օրը՝ 27 օգոստոսի 2021 թվական: