ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՎՃՌԱԲԵԿ ԴԱՏԱՐԱՆ
|
ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի որոշում |
Քաղաքացիական գործ թիվ ԵՄԴ/1028/02/10 2011թ. |
|
Քաղաքացիական գործ թիվ ԵՄԴ/1028/02/10 |
|
| Նախագահող դատավոր՝ Տ. Սահակյան | |
|
Դատավորներ` Կ. Հակոբյան |
|
|
Տ. Նազարյան |
|
Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ
ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
Հայաստանի Հանրապետության վճռաբեկ դատարանի քաղաքացիական և վարչական պալատը (այսուհետ՝ Վճռաբեկ դատարան)
|
նախագահությամբ |
Ե. Խունդկարյանի | |
| մասնակցությամբ դատավորներ |
Վ. Աբելյանի | |
|
Ս. Անտոնյանի | ||
|
Վ. Ավանեսյանի | ||
|
Ա. Բարսեղյանի | ||
|
Մ. Դրմեյանի | ||
|
Գ. Հակոբյանի | ||
|
Է. Հայրիյանի | ||
|
Տ. Պետրոսյանի | ||
|
Ե. Սողոմոնյանի |
2011 թվականի դեկտեմբերի 27 -ին
դռնբաց դատական նիստում, քննելով Արփիկ Բոջիկյանի և Շաքե Պոջուկյանի վճռաբեկ բողոքը ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի 25.02.2011 թվականի որոշման դեմ՝ ըստ Գևորգ Քեշիշյանի դիմումի` ժառանգությունն ընդունելու համար բաց թողնված ժամկետը հարգելի համարելու և ժառանգությունն ընդունած ժառանգ ճանաչելու պահանջի մասին,
ՊԱՐԶԵՑ
1. Գործի դատավարական նախապատմությունը
Դիմելով դատարան՝ Գևորգ Քեշիշյանը պահանջել է ժառանգությունն ընդունելու համար բաց թողնված ժամկետը հարգելի համարել և 11.04.2008 թվականին մահացած Ծաղիկ Բոջիկյանի 27.08.2002 թվականի կտակով ճանաչել ժառանգությունն ընդունած ժառանգ:
Երևանի Մալաթիա-Սեբաստիա վարչական շրջանի ընդհանուր իրավասության դատարանի 29.11.2010 թվականի վճռով դիմումը մերժվել է:
ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի (այսուհետ` Վերաքննիչ դատարան) 25.02.2011 թվականի որոշմամբ դիմումը բավարարվել է:
Սույն գործով վճռաբեկ բողոք են ներկայացրել Արփիկ Բոջիկյանը և Շաքե Պոջուկյանը:
Վճռաբեկ բողոքի պատասխան է ներկայացրել Գևորգ Քեշիշյանի ներկայացուցիչը:
2. Վճռաբեկ բողոքի հիմքերը, հիմնավորումները և պահանջը
Սույն վճռաբեկ բողոքը քննվում է հետևյալ հիմքի սահմաններում ներքոհիշյալ հիմնավորումներով.
Վերաքննիչ դատարանը չի կիրառել ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 1215-րդ, 1217-րդ, 1225-րդ, 1226-րդ հոդվածների պահանջները, որոնք պետք է կիրառեր, կիրառել է ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 1228-րդ հոդվածի 2-րդ կետը, որը չպետք է կիրառեր, ինչպես նաև խախտել է ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 53-րդ հոդվածը և 103-րդ հոդվածի 4-րդ կետը:
Բողոք բերած անձինք նշված պնդումը պատճառաբանում են հետևյալ փաստարկներով.
Երևանի Շահումյանի 17-րդ փողոցի 1-ին նրբանցքի թիվ 17 տան սեփականատերն էր Հակոբ Բոջիկյանը, ում մահից հետո նշված տունը 1/2-ական բաժիններով պատկանել է Ծաղիկ և Խաթուն Բոջիկյաններին: Ծաղիկ Բոջիկյանը 27.08.2002 թվականի կտակի համաձայն` Երևանի Շահումյանի 17-րդ փողոցի 1-ին նրբանցքի թիվ 17 տան իրեն պատկանող բաժինը կտակել է Գևորգ Քեշիշյանին, ով Ծաղիկ Բոջիկյանի մահից հետո ( 11.04.2008 թվական) օրենքով սահմանված ժամկետում չի դիմել ըստ կտակի ժառանգության վկայագիր ստանալու համար` չնայած այն հանգամանքին, որ տեղյակ էր իր մորաքրոջ` Ծաղիկ Բոջիկյանի մահվան մասին:
Մինչդեռ Արփիկ Բոջիկյանը և Շաքե Պոջուկյանը փաստացի տիրապետման և կառավարման եղանակով ընդունել են իրենց քրոջ` Ծաղիկ Բոջիկյանին պատկանող գույքի նկատմամբ ժառանգությունը, ավելին Շաքե Պուջուկյանը 1994 թվականից գրանցված և մինչև օրս փաստացի բնակվում է Ծաղիկ Բոջիկյանին պատկանող Երևանի Շահումյանի 17-րդ փողոցի 1-ին նրբանցքի թիվ 17 տան բաժնում:
Արփիկ Բոջիկյանը և Շաքե Պոջուկյանը որպես ըստ օրենքի ժառանգներ սույն քաղաքացիական գործին մասնակից չեն դարձվել, ինչը նշանակում է, որ հնարավորություն չեն ունեցել արտահայտել իրենց դիրքորոշումներն ու առարկությունները դիմումի կապակցությամբ: Ուստի, սույն գործով վիճելի է, թե ով է փաստացի տիրապետում Ծաղիկ Բոջիկյանին պատկանող Երևանի Շահումյանի 17-րդ փողոցի 1-ին նրբանցքի թիվ 17 տան բաժինը, այսինքն՝ իրավունքի վերաբերյալ վեճ է ծագել:
Վերոգրյալի հիման վրա բողոք բերած անձինք պահանջել են բեկանել Վերաքննիչ դատարանի 25.02.2011 թվականի որոշումը և դիմումը թողնել առանց քննության:
2.1. Վճռաբեկ բողոքի պատասխանի հիմնավորումները
Վճռաբեկ բողոքի պատասխանում պատճառաբանել է, որ վճռաբեկ բողոքն անհիմն է, քանի որ Վերաքննիչ դատարանը նյութական և դատավարական իրավունքի նորմեր չի խախտել, խնդրել է վճռաբեկ բողոքը մերժել:
3. Վճռաբեկ բողոքի քննության համար նշանակություն ունեցող փաստերը
Վճռաբեկ բողոքի քննության համար էական նշանակություն ունեն հետևյալ փաստերը՝
1) Ծաղիկ Բոջիկյանը 27.08.2002 թվականի կտակով Երևանի Շահումյանի 17-րդ փողոցի 1-ին նրբանցքի թիվ 17 տան իր բաժինը կտակել է Գևորգ Քեշիշյանին:
2) 28.10.2010 թվականին Գևորգ Քեշիշյանը դիմել է Երևանի Մալաթիա-Սեբաստիա վարչական շրջանի ընդհանուր իրավասության դատարան 11.04.2008 թվականին մահացած Ծաղիկ Բոջիկյանին պատկանող Երևանի Շահումյանի 17-րդ փողոցի 1-ին նրբանցքի թիվ 17 տան բաժնի նկատմամբ ժառանգությունն ընդունելու համար բաց թողնված ժամկետը հարգելի համարելու և ժառանգությունն ընդունած ժառանգ ճանաչելու պահանջով:
3) Ծաղիկ Բոջիկյանը Արփիկ Բոջիկյանի և Շաքե Պոջուկյանի քույրն է:
4) Արփիկ Բոջիկյանը հաշվառված, փաստացի բնակվում է Երևանի Շահումյանի 17-րդ փողոցի 1-ին նրբանցքի թիվ 17 տանը:
4. Վճռաբեկ դատարանի պատճառաբանությունները և եզրահանգումը
Քննելով վճռաբեկ բողոքը նշված հիմքի սահմաններում՝ Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ բողոքը հիմնավոր է հետևյալ պատճառաբանությամբ.
ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 103-րդ հոդվածի 4-րդ կետի համաձայն՝ դատարանը հայցը կամ դիմումը թողնում է առանց քննության, եթե իրավաբանական նշանակություն ունեցող փաստերի հաստատման մասին դիմումը քննելիս վեճ է ծագել իրավունքի մասին:
Իրավաբանական նշանակություն ունեցող փաստերի հաստատման մասին հատուկ վարույթի կարգով քննվող գործերն այն գործերն են, որտեղ պետք է բացակայի նյութաիրավական վեճը: Հատուկ վարույթի հիմնական տարբերությունը հայցային վարույթից կայանում է հենց իրավունքի մասին վեճի բացակայության մեջ:
Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ յուրաքանչյուր դեպքում իրավունքի վերաբերյալ վեճի առկայությունն ստուգելիս դատարանը պարտավոր է պարզել, թե արդյո՞ք գործի փաստերից ելնելով` առերևույթ առկա է փոխադարձ կապ քննարկվող փաստի և այլ անձի իրավունքների միջև, և արդյո՞ք նման փաստի հաստատումը կարող է որևէ կերպ ազդել այլ անձի իրավունքների ծավալի վրա:
Նման կապի, ինչպես նաև այդ փաստի և այլ անձի իրավունքների ծավալի փոփոխության միջև պատճառահետևանքային կապի առկայությունը հայցն առանց քննության թողնելու հիմք է:
Դատարանը յուրաքանչյուր կոնկրետ դեպքում վեճի առկայության կամ բացակայության հարցը պետք է պարզի` ելնելով տվյալ գործի փաստերից, ինչպես նաև օրենքով և այլ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներից (տես նաև` «Ֆիրմա ՄՄ» սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերության դիմումը՝ հողամասի նկատմամբ սեփականության իրավունքը ճանաչելու պահանջի մասին, Վճռաբեկ դատարանի թիվ 3-445(Ա) գործով 02.03.2007 թվականի որոշումը):
Հիմք ընդունելով վերոգրյալը և սույն գործի փաստերը հաշվի առնելով` Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ սույն գործով Ծաղիկ Բոջիկյանին պատկանող Երևանի Շահումյանի 17-րդ փողոցի 1-ին նրբանցքի թիվ 17 տան բաժնի նկատմամբ ժառանգությունն ընդունելու մասով ծագել է վեճ: Հետևաբար, սույն գործի դատական քննության ժամանակ առկա էր ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 103-րդ հոդվածի 4-րդ կետով նախատեսված հայցն առանց քննության թողնելու հիմքը:
Ելնելով վերոգրյալից և ղեկավարվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 240-2412 -րդ հոդվածներով՝ Վճռաբեկ դատարանը
ՈՐՈՇԵՑ
1. Վճռաբեկ բողոքը բավարարել: Բեկանել ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի 25.02.2011 թվականի որոշումը և դիմումը թողնել առանց քննության:
2. Գևորգ Քեշիշյանից հօգուտ Արփիկ Բոջիկյանի և Շաքե Պոջուկյանի բռնագանձել 10.000 ՀՀ դրամ` որպես վճռաբեկ բողոք բերելու համար նախատեսված և վճարված պետական տուրքի գումար:
3. Որոշումն օրինական ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից, վերջնական է և ենթակա չէ բողոքարկման:
|
Նախագահող` |
Ե. Խունդկարյան | |
|
Դատավորներ` |
Վ. Աբելյան | |
|
Ս. Անտոնյան | ||
|
Վ. Ավանեսյան | ||
|
Ա. Բարսեղյան | ||
|
Մ. Դրմեյան | ||
|
Գ. Հակոբյան | ||
|
Է. Հայրիյան | ||
|
Տ. Պետրոսյան | ||
|
Ե. Սողոմոնյան |
| Փոփոխող ակտ | Համապատասխան ինկորպորացիան |
|---|
| Փոփոխող ակտ | Համապատասխան ինկորպորացիան |
|---|