ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ՎՃՌԱԲԵԿ ԴԱՏԱՐԱՆ

ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի որոշում  Քաղաքացիական գործ թիվ ԵԿԴ/0349/02/09	Քաղաքացիական գործ  թիվ ԵԿԴ/0349/02/09 2010թ.
Նախագահող դատավոր՝ Գ. Մատինյան
Դատավորներ՝  Լ. Գրիգորյան                        Ա. Թումանյան

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

Հայաստանի Հանրապետության վճռաբեկ դատարանի քաղաքացիական և վարչական պալատը (այսուհետ՝ Վճռաբեկ դատարան)

	նախագահությամբ	Ս. Սարգսյանի
	մասնակցությամբ դատավորներ	Ա. Բարսեղյանի
		Վ. Աբելյանի
		Ս. Անտոնյանի
		Վ. Ավանեսյանի
		Մ. ԴՐՄԵՅԱՆԻ
		Ե. Խունդկարյանի
		Է. Հայրիյանի
		Տ. Պետրոսյանի
		Ե. Սողոմոնյանի

2010 թվականի փետրվարի 5-ին

դռնբաց դատական նիստում, քննելով «Գլոբալ Գոլդ Մայնինգ» ՍՊԸ-ի վճռաբեկ բողոքը ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի 08.07.2009 թվականի որոշման դեմ՝ ըստ հայցի Դերենիկ Հայրապետյանի ընդդեմ «Գլոբալ Գոլդ Մայնինգ» ՍՊԸ-ի (այսուհետ` Ընկերություն)՝ վերջնահաշվարկ կատարելու և վճարելու, հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակաշրջանի համար հատուցելու, աշխատանքային գրքույկը և աշխատանքից ազատման հրամանը հանձնելու պահանջների մասին,

ՊԱՐԶԵՑ

1. Գործի դատավարական նախապատմությունը

Դիմելով դատարան՝ Դերենիկ Հայրապետյանը պահանջել է պարտավորեցնել Ընկերությանը վճարել հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակաշրջանի համար հատուցում միջին աշխատավարձի չափով, աշխատավարձի վճարումն ուշացնելու համար վնասի հատուցում աշխատավարձի 0.15 տոկոսի չափով` մինչև դատարանի վճռի կատարումը, կատարել վերջնահաշվարկ, ինչպես նաև հանձնել աշխատանքային գրքույկը և աշխատանքից ազատման հրամանը:

Երևանի Կենտրոն և Նորք-Մարաշ համայնքների ընդհանուր իրավասության դատարանի (այսուհետ՝ Դատարան) 06.04.2009 թվականի վճռով հայցը բավարարվել է մասնակիորեն: Վճռվել է պարտավորեցնել Ընկերությանն անհապաղ կատարել Դերենիկ Հայրապետյանի աշխատավարձի և դրան հավասարեցված այլ վճարումների վերջնահաշվարկը՝ 28.09.2008 թվականի դրությամբ և կատարել վճարումը, ինչպես նաև Դերենիկ Հայրապետյանին անհապաղ հանձնել աշխատանքային գրքույկը և աշխատանքից ազատման հրամանը: Հայցը մնացած մասով մերժվել է:

ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի (այսուհետ` Վերաքննիչ դատարան) 08.07.2009 թվականի որոշմամբ Դատարանի 06.04.2009 թվականի վճիռը թողնվել է օրինական ուժի մեջ:

Սույն գործով վճռաբեկ բողոք է ներկայացրել Ընկերությունը:

Վճռաբեկ բողոքի պատասխան չի ներկայացվել:

2. Վճռաբեկ բողոքի հիմքերը, հիմնավորումները և պահանջը

Սույն վճռաբեկ բողոքը քննվում է հետևյալ հիմքի սահմաններում ներքոհիշյալ հիմնավորումներով.

Դատարանը կիրառել է ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 112-րդ հոդվածի առաջին մասը, որը չպետք է կիրառեր, սխալ է մեկնաբանել ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 130-րդ հոդվածը, չի կիրառել ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 373-րդ հոդվածը, որը պետք է կիրառեր:

Բողոք բերած անձը նշված պնդումը պատճառաբանում է հետևյալ փաստարկներով.

ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 112-րդ հոդվածից հետևում է, որ աշխատողն իր ազատվելու ցանկությունը պետք է դրսևորի գրավոր ծանուցմամբ՝ պահպանելով ծանուցման 14-օրյա ժամկետը:

Մինչդեռ, Վերաքննիչ դատարանը հաշվի չի առել, որ Դերենիկ Հայրապետյանը, չպահպանելով աշխատանքային պայմանագրի լուծման մասին գործատուին ծանուցելու 14-օրյա ժամկետը, խնդրել է հաջորդ օրվանից ազատել աշխատանքից: Հետևաբար, Ընկերությունը, հիմք ընդունելով աշխատողի դիմումը, նրան ազատել է աշխատանքից 13.09.2008 թվականին: Հիմք ընդունելով վերոգրյալը՝ վերջնահաշվարկ կատարելու Ընկերության պարտավորությունը նույնպես ծագում է 13.09.2008 թվականին:

Բացի այդ Վերաքննիչ դատարանն անտեսել է, որ 22.04.2009 թվականին Դերենիկ Հայրապետյանն ընդունել է Ընկերության հերթական գրավոր առաջարկը և Ընկերության գրասենյակում ստացել է աշխատանքային գրքույքը: Ուստի, նշված հարցի կապակցությամբ կողմերի միջև բացակայում է վեճը, և այս մասով գործի վարույթը ենթակա է կարճման:

Վերոգրյալի հիման վրա բողոք բերած անձը պահանջել է բեկանել Վերաքննիչ դատարանի 08.07.2009 թվականի որոշումը և գործն ուղարկել նոր քննության:

3. Վճռաբեկ բողոքի քննության համար նշանակություն ունեցող փաստերը

Վճռաբեկ բողոքի քննության համար էական նշանակություն ունեն հետևյալ փաստերը՝

1. Ընկերության հետ 01.12.2006 թվականին կնքված թիվ 6-14 աշխատանքային պայմանագրի համաձայն` Դերենիկ Հայրապետյանն ընդունվել է աշխատանքի որպես գլխավոր ֆինանսիստ (գ.թ. 5-19):

2. Ընկերությանը հասցեագրված 12.09.2008 դիմումով Դերենիկ Հայրապետյանը խնդրել է այլ աշխատանքի անցնելու կապակցությամբ 13.09.2008 թվականին ազատել աշխատանքից (գ.թ. 105):

3. Ընկերության տնօրենի 13.09.2008 թվականի թիվ 155-Կ հրամանով Դերենիկ Հայրապետյանն ազատվել է աշխատանքից (գ.թ. 125):

4. Վճռաբեկ դատարանի պատճառաբանությունները և եզրահանգումները

Քննելով վճռաբեկ բողոքը վերը նշված հիմքի սահմաններում` Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ այն հիմնավոր է մասնակիորեն հետևյալ պատճառաբանությամբ.

ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 109-րդ հոդվածի համաձայն՝ աշխատանքային պայմանագիրը լուծվում է` կողմերի համաձայնությամբ, պայմանագրի գործողության ժամկետը լրանալու դեպքում, աշխատողի նախաձեռնությամբ, գործատուի նախաձեռնությամբ, սույն oրենսգրքով նախատեսված այլ դեպքերում:

ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 112-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ աշխատողն իրավունք ունի լուծելու անորոշ ժամկետով կնքված աշխատանքային պայմանագիրը, ինչպես նաև որոշակի ժամկետով կնքված աշխատանքային պայմանագիրը նախքան դրա գործողության ժամկետի լրանալը` այդ մասին առնվազն տասնչորս oր առաջ գրավոր ձևով ծանուցելով գործատուին: Ծանուցման ժամկետը լրանալուց հետո աշխատողն իրավունք ունի դադարեցնելու աշխատանքը, իսկ գործատուն պարտավոր է ձևակերպել աշխատանքային պայմանագրի լուծումը և աշխատողի հետ կատարել վերջնահաշվարկ: Նույն հոդվածի 3-րդ մասի համաձայն` աշխատողն իրավունք ունի աշխատանքային պայմանագրի լուծման մասին ծանուցումը հետ վերցնելու ոչ ուշ, քան այն ներկայացվելու oրվանից հետո` երեք աշխատանքային oրվա ընթացքում: Նշված ժամկետից հետո նա կարող է ծանուցումը հետ վերցնել միայն գործատուի համաձայնությամբ:

ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 130-րդ հոդվածի 1-ին և 2-րդ մասերի համաձայն` աշխատանքային պայմանագիրը լուծվելու դեպքում գործատուն պարտավոր է աշխատողի հետ կատարել լրիվ վերջնահաշվարկ աշխատանքային պայմանագրի լուծման oրը, եթե սույն oրենսգրքով, oրենքով կամ գործատուի և աշխատողի համաձայնությամբ վերջնահաշվարկի այլ կարգ նախատեսված չէ: Գործատուն վերջնահաշվարկի oրը պարտավոր է աշխատողին վճարել աշխատավարձը և դրան հավասարեցված այլ վճարումներ, սահմանված կարգով լրացնել աշխատողի աշխատանքային գրքույկն ու հանձնել նրան:

Նշված նորմերից հետևում է, որ աշխատողի կողմից աշխատանքային պայմանագիրը լուծելու համար օրենսդիրը սահմանել է նախապայման, այն է` աշխատանքից ազատվելու մասին առնվազն տասնչորս օր առաջ գործատուին ծանուցելը, իսկ գործատուի համար՝ աշխատանքային պայմանագրի լուծման oրը վերջնահաշվարկ կատարելու պարտավորություն:

Սույն գործով Վերաքննիչ դատարանի որոշման հիմքում դրվել է այն հանգամանքը, որ Դերենիկ Հայրապետյանի կողմից ներկայացվել է դիմում-ծանուցագիր, հետևաբար, գործատուն աշխատանքային պայմանագրի լուծումը պարտավոր էր ձևակերպել և վերջնահաշվարկ կատարել միայն ծանուցման ժամկետը լրանալուց հետո՝ 14 օր անց:

Մինչդեռ, սույն գործով Դերենիկ Հայրապետյանը 12.09.2008 թվականի դիմումով խնդրել է 13.09.2008 թվականից ազատել աշխատանքից՝ այլ աշխատանքի անցնելու կապակցությամբ, որի հիման վրա Ընկերության տնօրենի 13.09.2008 թվականի թիվ 155-Կ հրամանով ազատվել է աշխատանքից:

Հիմք ընդունելով վերոգրյալը՝ Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ գործատուի կողմից աշխատանքային պայմանագիրը կարող էր լուծվել և վերջնահաշվարկ կատարվել հենց 13.09.2008 թվականին:

Ինչ վերաբերում է բողոք բերած անձի այն փաստարկին, որ 22.04.2009 թվականին Դերենիկ Հայրապետյանը ստացել է իր աշխատանքային գրքույկը, հետևաբար, կողմերի միջև վեճի բացակայության պայմաններում գործի վարույթը ենթակա է կարճման, ապա Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ այն անհիմն է, քանի որ վերոնշյալ հանգամանքը ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 109-րդ հոդվածի ուժով կարճման հիմք չէ:

Այսպիսով, սույն վճռաբեկ բողոքի հիմքի մասնակիորեն հիմնավոր լինելը Վճռաբեկ դատարանը դիտում է բավարար՝ ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 227-րդ և 228-րդ հոդվածների ուժով Վերաքննիչ դատարանի որոշումը բեկանելու համար:

Ելնելով վերոգրյալից և ղեկավարվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 240-241² -րդ հոդվածներով՝ Վճռաբեկ դատարանը

ՈՐՈՇԵՑ

1. Վճռաբեկ բողոքը բավարարել մասնակիորեն: Բեկանել ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի 08.07.2009 թվականի որոշման` հայցը բավարարելու մասը և գործն ուղարկել Երևանի Կենտրոն և Նորք-Մարաշ վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասության դատարան՝ նոր քննության: Որոշման` հայցը մերժելու մասը թողնել օրինական ուժի մեջ:

2. Որոշումն օրինական ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից, վերջնական է և ենթակա չէ բողոքարկման:

Նախագահող`		Ս. Սարգսյան
Դատավորներ`		Ա. Բարսեղյան
		Վ. Աբելյան
		Ս. Անտոնյան
		Վ. Ավանեսյան
		Մ. ԴՐՄԵՅԱՆ
		Ե. Խունդկարյան
		Է. Հայրիյան
		Տ. Պետրոսյան
		Ե. Սողոմոնյան