ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ

30 ապրիլի 2014 թ.

N 1

ՊԱՇՏՈՆԱԿԱՆ ՊԱՐԶԱԲԱՆՈՒՄ

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2004 թվականի հուլիսի 15-ի N 1089-Ն որոշման առանձին դրույթների կիրառման վերաբերյալ

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2004 թվականի հուլիսի 15-ի «Արտադրական միջավայրում և աշխատանքային գործընթացի վնասակար ու վտանգավոր գործոնների ազդեցությանը ենթարկվող բնակչության առանձին խմբերի առողջական վիճակի պարտադիր նախնական (աշխատանքի ընդունվելիս) և պարբերական բժշկական զննության անցկացման կարգը, գործոնների, կատարվող աշխատանքների բնույթի, զննության ծավալի, բժշկական հակացուցումների ցանկերը և աշխատանքի պայմանների հիգիենիկ բնութագրման կարգը հաստատելու մասին» N 1089-Ն որոշման (այսուհետ՝ Որոշում) 1-ին հավելվածի 4-րդ կետի համաձայն. «Նախնական բժշկական զննության ենթակա են աշխատանքի ընդունվող այն բոլոր անձինք, որոնք աշխատելու են Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2004 թվականի հուլիսի 15-ի N 1089-Ն որոշման N 2 հավելվածի ցանկում ներառված վնասակար և վտանգավոր գործոնների ազդեցության պայմաններում», իսկ 6-րդ կետի համաձայն. «Պարբերական բժշկական զննության ենթակա են այն աշխատողները, ովքեր աշխատանքային գործունեության ընթացքում ենթարկվում են արտադրական միջավայրի և աշխատանքային գործընթացի վնասակար ու վտանգավոր գործոնների ազդեցությանը»: Որոշման հավելված 2-ի ցանկով սահմանվում են այն վնասակար և վտանգավոր գործոնները, որոնց ազդեցության տակ աշխատելու դեպքում աշխատողները պետք է ենթարկվեն նախնական և պարբերական բժշկական զննության: Որոշման հավելված 2-ի ցանկի 3-րդ «Կատարվող աշխատանքների բնույթը» սյունակում բազմակի անգամ նշված են «արտադրություն և կիրառություն» և «արտադրություն ու կիրառություն» բառերը:

Տվյալ իրավիճակում տարաբնույթ է ընկալվում, թե Որոշման հավելված 2-ի ցանկի 3-րդ «Կատարվող աշխատանքների բնույթը» սյունակում հանդիպող «արտադրություն և կիրառություն» և «արտադրություն ու կիրառություն» բառերի առկայության դեպքում աշխատողներն արդյո՞ք ենթակա են նախնական և պարբերական բժշկական զննության այն պարագայում, երբ զբաղվում են տվյալ վտանգավոր և վնասակար արտադրական գործոնների միայն կիրառությամբ և չեն զբաղվում դրանց արտադրությամբ կամ հակառակը:

Ղեկավարվելով «Իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենքի 87-րդ հոդվածի դրույթներով` պաշտոնապես պարզաբանում եմ.

Արտադրական միջավայրի և աշխատանքային գործընթացի վնասակար և վտանգավոր գործոնների ազդեցությանը ենթարկվող անձանց առողջական վիճակի պարտադիր նախնական և պարբերական զննության անցկացման պահանջը ամրագրված է Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 29-րդ հոդվածով, «Հայաստանի Հանրապետության բնակչության սանիտարահամաճարակային անվտանգության ապահովման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 22-րդ հոդվածով և «Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 20-րդ հոդվածի դրույթներով: Որոշման Հավելված N 1-ի 2-րդ կետը սահմանում է, որ արտադրական միջավայրի և աշխատանքային գործընթացի վնասակար և վտանգավոր գործոնների ազդեցության պայմաններում աշխատողների պարտադիր պարբերական բժշկական զննության անցկացման նպատակն է՝ նրանց առողջական վիճակի դինամիկ հսկողության, մասնագիտական հիվանդությունների կանխարգելման և դրանց սկզբնական նշանների ժամանակին հայտնաբերման ապահովումը: «Իրավական ակտերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 86-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն. «Իրավական ակտը մեկնաբանվում է դրանում պարունակվող բառերի և արտահայտությունների տառացի նշանակությամբ` հաշվի առնելով օրենքի պահանջները: Իրավական ակտի մեկնաբանությամբ չպետք է փոփոխվի դրա իմաստը», նույն օրենքի 37-րդ հոդվածի 5-րդ մասի՝ «Իրավական ակտով հաստատվող առանձին բաղկացուցիչ մասերը` կանոններ, կանոնադրություններ, կարգեր, հրահանգներ, պարզաբանումներ, պայմաններ, գնացուցակներ, ցուցակներ, ցանկեր, կազմեր, աղյուսակներ, գրաֆիկներ, քարտեզներ, գծապատկերներ և այլն, ձևակերպվում են հավելվածների ձևով, իսկ իրավական ակտի համապատասխան մասերը պետք է հղում պարունակեն այդ հավելվածներին», իսկ 86-րդ հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն. «Եթե իրավական ակտն ընդունվել է ի կատարումն կամ համաձայն նույն կամ ավելի բարձր իրավաբանական ուժ ունեցող իրավական ակտի, ապա այդ ակտը մեկնաբանվում է` առաջին հերթին հիմք ընդունելով ավելի բարձր իրավական ուժ ունեցող ակտի դրույթներն ու սկզբունքները»:

Նկատի ունենալով այն, որ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2004 թվականի հուլիսի 15-ի N 1089-Ն որոշման 1-ին հավելվածի 4-րդ և 6-րդ կետերով նշվում է, որ աշխատանքի ընդունվող և աշխատանքի ընթացքում նախնական և պարբերական բժշկական զննության ենթակա են այն բոլոր անձինք, որոնք աշխատելու են նույն Որոշման 2-րդ հավելվածով հաստատված ցանկում ներառված վնասակար և վտանգավոր գործոնների ազդեցության պայմաններում և այդ գործոնները նշված են ցանկի 2-րդ սյունակում, ապա վնասակար և վտանգավոր գործոնների առկայության դեպքում, անկախ այն հանգամանքից, թե աշխատողների կողմից կատարվող աշխատանքների բնույթը կիրառություն է կամ արտադրություն` նրանք ենթակա են և պարտադիր նախնական և պարբերական բժշկական զննության:

Ա. Մուրադյան