Անբավարար են կանանց գիտելիքներն իրենց իրավունքների հարցում, որը հիմնականում պայմանավորված է կրթական համակարգում իրավական հարցերի ուսուցման ցածր մակարդակով:

Կանանց հիմնահարցերը հասարակությանը բավարար չափով ներկայացված չեն: Ըստ էության, բացակայում է այդ խնդրի նպատակաուղղված քարոզչությունը:

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ԿԱՆԱՆՑ ՎԻՃԱԿԻ ԲԱՐԵԼԱՎՄԱՆԸ ԵՎ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ ՆՐԱՆՑ ԴԵՐԻ ԲԱՐՁՐԱՑՄԱՆՆ ՈՒՂՂՎԱԾ ՌԱԶՄԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆԸ

1. Կանանց իրավունքների և հիմնական ազատությունների պահպանման բնագավառում`

անցկացնել Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության գենդերային փորձաքննություն միջազգային նորմերին համապատասխան, ապահովել կանանց իրավահավասարությունը հանրապետության քաղաքական, տնտեսական և հասարակական կյանքում.

ստեղծել անհրաժեշտ պայմաններ մարդու հիմնական իրավունքների և ազատությունների համալիրում կանանց իրավունքներն ապահովելու համար.

ապահովել «Կանանց նկատմամբ ամեն տեսակի խտրականության վերացման մասին» կոնվենցիայի, միջազգային իրավական այլ ակտերի և կանանց իրավունքների մասին Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության կատարումը.

կանանց իրավունքների պաշտպանության, իրավահավասարության, հասարակական գիտակցության մեջ համապատասխան մոտեցումների ձևավորման նպատակով մշակել հեռուստատեսային, ռադիո ծրագրեր, կազմակերպել քարոզչություն զանգվածային լրատվության այլ միջոցներով:

2. Պետական կառավարման և որոշումների ընդունման տարբեր մակարդակներում կանանց և տղամարդկանց իրավահավասարության ապահովման բնագավառում`

ապահովել կանանց ներկայացուցչությունը պետական կառավարման բոլոր մակարդակներում, նրանց մասնակցությունը որոշումների ընդունմանը.

կանանց պետական կառավարման և քաղաքական բնագավառում ներգրավելու նպատակով մշակել կրթական և վերապատրաստման հատուկ ծրագրեր, դասընթացներ.

աջակցել կանանց վիճակի բարելավմանը նպաստող կանանց հասարակական կազմակերպություններին` նրանց մասնակից դարձնելով պետական ծրագրերի, Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության մշակմանն ու իրականացմանը.

մշակել և իրականացնել կանանց շարունակական կրթության ծրագրեր` կանանց իրավունքների և ազատությունների, Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ կանանց ընձեռված իրավունքների ու պարտականությունների, Հայաստանի Հանրապետության կողմից վավերացված միջազգային պայմանագրերի մասին անհրաժեշտ գիտելիքների ձեռքբերման նպատակով.

մշակել գիտության, մշակույթի, կրթության, առողջապահության բնագավառներում նշանակալից ձեռքբերումներ ունեցող կանանց հովանավորող ծրագրեր:

3. Շուկայական տնտեսության պայմաններում կանանց իրավունքներն ապահովելու նպատակով`

մշակել կանանց զբաղվածության ապահովման, վերապատրաստման և վերաորակավորման ծրագրեր, օգնել նրանց սկսելու ինքնուրույն գործ, ընդգրկվելու փոքր և միջին բիզնեսում, մշակել մեխանիզմներ` կին ձեռներեցներին և ընտանեկան ձեռնարկություններին պետական աջակցություն ցուցաբերելու համար.

հատուկ ուշադրություն դարձնել այն ընտանիքներին, որտեղ ընտանիքի խնամողը կին է.

պարբերաբար նախապատրաստել և հրապարակել տեղեկատվական-վերլուծական նյութեր աշխատանքի շուկայում կանանց վիճակի մասին.

աշխատանքային օրենսգիրքը մշակելիս հատկապես անդրադառնալ կնոջ հղիության, ծննդաբերության և երեխայի հետծննդյան խնամքի ժամանակաշրջանի սոցիալական պաշտպանվածության և աշխատանքային անհրաժեշտ պայմանների ստեղծման իրավական կարգավորմանը.

կատարելագործել կանանց համար գոյություն ունեցող և ստեղծվող աշխատատեղերի աջակցության մեխանիզմները.

մշակել հանրապետական և տարածքային ծրագրեր` փոքր և ընտանեկան ձեռներեցության, ինքնազբաղվածության տարբեր ձևերում կանանց ներգրավելու համար:

4. Կանանց առողջության պահպանման նպատակով`

կատարելագործել մայրերի և երեխաների առողջության պահպանման պետական երաշխիքների համակարգը, ապահովել նրանց համար անվճար բուժկանխարգելիչ օգնություն և սպասարկում.

շարունակել իրականացնել ընտանիքի պլանավորման, կանանց վերարտադրողական առողջության պահպանման ծրագրեր.

ընդլայնել դառահաս աղջիկներին բուժկանխարգելիչ օգնությունը, բարելավել կանանց նախածննդյան և հետծննդյան առողջության պահպանմանն ուղղված ծրագրերը.

մշակել սեռական ճանապարհով փոխանցվող հիվանդությունների կանխարգելման ծրագրեր:

5. Կանանց կրթության ապահովման բնագավառում`

Հայաստանի Հանրապետության կրթական օրենսդրության մեջ նախատեսել կանանց կրթության անընդհատությունն ապահովող մեխանիզմներ.

մշակել կանանց իրավական կրթության դասընթացների ծրագրեր.

դպրոցական և բուհական ուսումնական ծրագրերում առանձնացնել թեմաներ սեռական դաստիարակության, հասարակական կյանքում կանանց դերի բարձրացման և իրավահավասարության մասին:

6. Կանանց նկատմամբ ամեն տեսակի բռնություն կանխելու նպատակով`

կանոնակարգել նրանց հանդեպ կատարված հանցագործությունների վերաբերյալ պետական վիճակագրությունը` կանանց նկատմամբ դրսևորվող բռնության բոլոր ձևերի մասին ամբողջական և օբյեկտիվ տեղեկություն ստանալու համար.

զարգացնել հանցագործ գործողություններից տուժած անձանց, այդ թվում` բռնության ենթարկված և կենսական ծայրահեղ վատ վիճակում գտնվող կանանց սոցիալական օգնություն ցուցաբերելու մասնագիտական հաստատությունների ցանցը, մշակել անհրաժեշտ ծրագրեր սոցիալական ոլորտի աշխատողներին վերապատրաստելու համար.

ստեղծել անչափահասների, այդ թվում դեռահաս աղջիկների հետ տարվող աշխատանքների մեխանիզմներ, սոցիալական ծառայությունների ցանց.

մշակել ամուսնության և ընտանիքի նոր օրենսգիրքը.

մշակել ազգամիջյան բախումներից տուժած, փախստական և բռնագաղթած կանանց սոցիալական վերականգնման համալիր ծրագիր:

Ծրագրի հիմնադրույթների իրականացման նպատակով անհրաժեշտ է Հայաստանի Հանրապետությունում կանանց վիճակի բարելավմանն առնչվող հարցերն ընդգրկել մշակվող նորմատիվ փաստաթղթերում, հանրապետական, ճյուղային և տարածքային ծրագրերում: Անհրաժեշտ է, որ բոլոր նախարարություններն ու գերատեսչություններն իրենց գործունեության ընթացքում առաջնորդվեն նշված դրույթներով:

Հիմնադրույթների իրականացման գործընթացում առաջնային է կանանց վիճակի բարելավմանն ու նրանց իրավունքների ապահովմանն ուղղված պետական կառավարման հանրապետական, տարածքային և տեղական ինքնակառավարման մարմինների գործողությունների համակարգումը:

Յուրաքանչյուր տարի Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեն կազմելիս հարկ է նախատեսել ֆինանսական միջոցներ, սահմանել միջոցառումների իրականացման ժամկետներ` ըստ կոնկրետ կատարողների, ինչպես նաև մշակել դրանց հսկողության մեխանիզմները:

Ծրագրի հիմնադրույթների իրականացման արդյունավետությունը մեծապես պայմանավորված է նաև կանանց հիմնահարցերով զբաղվող հասարակական կազմակերպությունների` պետական հիմնարկների հետ սերտ համագործակցությամբ: