Գլխավոր տեղեկություն
Համար
N 09-Ն
Տիպ
Հրաման
Ակտի տիպ
Հիմնական ակտ (02.02.2025-մինչ օրս)
Կարգավիճակ
Գործում է
Սկզբնաղբյուր
Միասնական կայք 2025.02.03-2025.02.16 Պաշտոնական հրապարակման օրը 23.01.2025
Ընդունող մարմին
Առողջապահության նախարար
Ընդունման ամսաթիվ
17.01.2025
Ստորագրող մարմին
Առողջապահության նախարար
Ստորագրման ամսաթիվ
17.01.2025
Ուժի մեջ մտնելու ամսաթիվ
02.02.2025

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

 

ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ

 

«17» հունվար 2025 թ.

N 09-Ն

 

Հ Ր Ա Մ Ա Ն

 

ԱՐՅՈՒՆԱՄԻԶՈՒԹՅԱՄԲ ՊԱՑԻԵՆՏԻ ՎԱՐՄԱՆ ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳԵՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 

Հիմք ընդունելով «Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» օրենքի 2-րդ հոդվածի 1-ին մասի 31-րդ կետը.

 

ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ

 

1. Հաստատել արյունամիզությամբ պացիենտի վարման գործելակարգը` համաձայն հավելվածի:

2. Սույն հրամանն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:

 

 

17.01.2025

Ա. ԱՎԱՆԵՍՅԱՆ

 

Հավելված

ՀՀ առողջապահության նախարարի

2025 թվականի հունվար «17»-ի

թիվ 09-Ն հրամանի

 

ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳ

 

ԱՐՅՈՒՆԱՄԻԶՈՒԹՅԱՄԲ ՊԱՑԻԵՆՏԻ ՎԱՐՄԱՆ

 

1. Նոզոլոգիաների խումբ` ըստ հիվանդությունների և առողջության հետ կապված խնդիրների վիճակագրական 10-րդ վերանայման դասակարգչի.

 

Հ/Հ

Կոդը

Անվանում

1)

N00.9

Սուր երիկամաբորբային (նեֆրիտային) համախտանիշ Ներառյալ` սուր կծիկային (գլոմերուլյար) հիվանդությունը, գլոմերուլոնեֆրիտը, նե‎ֆրիտը, երիկամային հիվանդությունը

2)

N02.9

Կրկնվող և կայուն արյունամիզություն Ներառյալ` արյունամիզությունը` բարորակ (ընտանեկան և մանկական), ձևաբանական ախտահարումով ճշգրտված .0-.8 ծածկագրով

3)

R31

Չպարզաբանված արյունամիզություն (հեմատուրիա) Բացառությամբ` կրկնվող կամ մշտական արյունամիզության (հեմատուրիա) (N02.-)

4)

N07-N07.8

ժառանգական նե‎ֆրոպաթիա այլ դասերում չդասակարգված

ժառանգական նե‎ֆրոպաթիա այլ դասերում չդասակարգված

5)

N07.9

ժառանգական նե‎ֆրոպաթիա այլ դասերում չդասակարգված Բացառությամբ` Ալպորտի (Alport) համախտանիշի (Q87.8) ժառանգական ամիլոիդ նեֆրոպաթիայի (E85.0) ծնկոսկրի եղունգների (բացակայություն, թերզարգացում) համախտանիշի (Q87.2) ժառանգական ընտանեկան ամիլոիդոզի` առանց նյարդախտի (նևրոպաթիայի) (E85.0) . Չճշտված փոփոխություններ

6)

Q61.1

Երիկամի պոլիկիստոզ` աուտոսոմ ռեցեսիվային Երիկամի պոլիկիստոզ` վաղ մանկական (ինֆանտիլ) տիպի

7)

Q87.8

Բնածին անկանոնության (արատի) ճշտված այլ համախտանիշեր` չդասակարգված այլ դասերում Համախտանիշ` Ալպորտի (Alport) Լորենս-Մուն-Բիդլի (Laurence-Moon (-Bardet)-Biedl) Զելվեգերի (Zellweger)

 

2․ Նոզոլոգիաների խումբը կիրառելի է՝ ըստ սույն հավելվածով սահմանված Ձև 1-ի.

 

Ձև 1

 

1)

Տարիքային խումբ

Երեխաներ, մեծահասակներ

2)

Սեռ

արական, իգական

3)

Բարդություններ

առանց բարդությունների (ԱԲ), բարդություններով (Բ)

4)

Հիվանդության փուլը

ակտիվ փուլ; ռեմիսիայի փուլ

5)

Բժշկական օգնության և սպասարկման պայմանները /հիվանդանոցային, արտահիվանդանոցային, շտապօգնության/

Արտահիվանդանոցային, հիվանդանոցային

6)

Բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայություննեի մատուցման ձևը /շտապ, անհետաձգելի, պլանային/

անհետաձգելի

7)

 Կիրառման շրջանակը

մանկաբույժ, նեֆրոլոգ, ընդհանուր պրակտիկայի բժիշկներ

8)

Գանգատներ

Սուբֆեբրիլ ջերմություն,

Հաճախակի/ ցավոտ միզարձակում,

Կարմիր մեզ,

Կոպերի, ստորին վերջույթների այտուց,

Գլխացավեր:

9)

Անամնեզ

Սուբֆեբրիլ ջերմություն,

Որովայնի ինտենսիվ ցավ,

Անամնեզում վերջերս տարած տոնզիլիտ,

Մակրոհեմատուրիայի զարգացում յուրաքանչյուր սուր շնչառական վիրուսային վարակի ընթացքում:

10)

Զննման արդյունք/Ցուցում

Մարմնի ջերմաստիճանի բարձրացում,

Գոտկային ցավ/ Որովայնի ցավ,

Հաճախակի միզարձակություն,

Ցավ միզելիս:

11)

Հոսպիտալացման ցուցում

-

 

3․ Բժիշկ-մասնագետի կողմից զննումը, խորհրդատվությունը իրականացվում է ըստ Ձև 2-ի (անհրաժեշտության դեպքում անհրաժեշտ է նշել հիվանդության փուլերը)․

Ձև 2

 

Հ/Հ

Խորհրդատվության տեսակը

Տրամադրման քանակը

   

ԱԲ

Բ

1)

Նեֆրոլոգ-հեմատուրիայի երիկամային պատճառները բացառելու համար

1

1

2)

Ռևմատոլոգ-ծանր ռևմատիկ տենդի զարգացման կամ համակարգային հիվանդության կասկածի դեպքում

1

1

3)

Ուրոլոգ-ստորին միզուղիներից արյունահոսության կասկածի դեպքում

1

1

 

4․ Սույն հավելվածի Ձև 2-ում նշված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ զննման, խորհրդատվության իրականացման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ զննման, խորհրդատվության իրականացման հաճախականությունը։

5․ Լաբորատոր-գործիքային ախտորոշիչ հետազոտություններն իրականացվում են՝ ըստ Ձև 3-ի (անհրաժեշտության դեպքում նշել հիվանդության փուլերը)․

 

Ձև 3

 

Լաբորատոր հետազոտություններ

Հ/Հ

Կոդ

Անվանումը

Տրամադրման քանակը

Արդյունք

ԱԲ

Բ

1)

Առկա չէ

 Արյան ընդհանուր հետազոտություն

1

1

Լեյկոցիտոզ, անեմիա, թրոմբոցիտոզ

2)

Առկա չէ

C(Ց)-ռեակտիվ սպիտակուց

1

 1

C(Ց)-ռեակտիվ սպիտակուց

բարձրացում

3)

Առկա չէ

Մեզի ընդհանուր հետազոտություն

1

1

Լեյկոցիտուրիա, բակտերուրիա, պրոտեինուրիա, հեմատուրիա (մակրո/միկրո)

4)

Առկա չէ

Մեզի բիոքիմիական քննություն՝ կալցիում, կրեատինին

1

1

Կալցիումի ֆրակցիոն էքսկրեցիայի գնահատում (հաշվի առնելով արյան կալցիումի և կրեատինինի մակարդակը). ֆրակցիոն էքսկրեցիայի բարձրացում

5)

Առկա չէ

Արյան բիոքիմիական քննություն ՝ կալցիում, կրեատինին

1

1

Կալցիումի ֆրակցիոն էքսկրեցիայի գնահատում (հաշվի առնելով մեզում կալցիումի և կրեատինինի մակարդակը). ֆրակցիոն էքսկրեցիայի բարձրացում

6)

Առկա չէ

Ընդհանուր սպիտակուց, ալբումին

1

1

Այտուցների դեպքում-հիպոպրոտեինեմիա, հիպոալբումինեմիա

7)

Առկա չէ

Կոագուլոգրամմա

1

1

Հիպոկոագուլյացիա

8)

Առկա չէ

Բկանցքից արագ անտիգենային քննություն ստրեպտակոկի նկատմամբ

1

1

Դրական

9)

Առկա չէ

C3(Ց3), C4(Ց4) կոմպլեմենտ

1

1

Հիպոկոմպլեմենտեմիա

10)

Առկա չէ

Երիկամային ֆունկցիայի գնահատում (էլեկտրոլիտներ, միզանյութ, կրեատինին)

1

1

Կրեատինինի, միզանյութի, կալիումի բարձրացում

11)

Առկա չէ

Մեզի քննություն դիսմորֆիկ/փոփոխված էրիթրոցիտնեիքանակ (%)

1

1

Արյունամիզության երիկամային պատճառի դեպքում-դիսմորֆիկ/փոփոխված էրիթրոցիտնեի մեծ քանակ

12)

Առկա չէ

Հականուկլեար հակամարմիններ(ANA), Հակա-երկշղթա ԴՆԹ(Anti-dsDNA)

1

1

Շարակցական հյուսվածքի համակարգային հիվանդությունների դեբյուտի դեպքում-դրական աուտոհակամարմիններ

Գործիքային հետազոտություններ

13)

Առկա չէ

Միզային համակարգի ուլտրաձայնային հետազոտություն

1

1

Կառուցվածքային անոմալիաների, բնածին արատների բացառում, կիստաների, երիկամների այտուցի հայտնաբերում, ցիստիտի ուլտրաձայնային նշաններ, կոնկրեմենտների հայտնաբերում երիկամներում և միզապարկում

14)

Առկա չէ

Համակարգչային տոմոգրաֆիա՝ ներերակային կոնտրաստավորումով

1

1

Կառուցվածքային անոմալիաների բացառում, կոնկրեմենտների հայտնաբերում, Նատկրեկերի սինդրոմի բացառում

 

 6․ Սույն հավելվածի Ձև 3-ում սահմանված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ հետազոտության իրականացման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ հետազոտության իրականացման հաճախականությունը։

7․ Օգտագործվող դեղերի ցանկը սահմանվում է ըստ Ձև 4-ի (անհրաժեշտության դեպքում նշել հիվանդության փուլերը)․

Ձև 4

 Հ/Հ

Անվանումը, դեղաչափը, դեղաձևը, փաթեթավորումը

Անվանում (ջեներիկ)

Չափման միավոր

Միջինացված ցուցանիշ՝ տրամադրման հաճախա-կանություն

Միջին օրական չափաքանակ

Բուժման կուրսի միջին չափա-քանակ

Օրերի քանակ

1)

Ամօքսիցիլին (ամօքսիցիլինի տրիհիդրատ), քլավուլանաթթու (կալիումի քլավուլանատ) 500մգ+125մգ, 875մգ+125մգ

Ամօքսիցիլին (ամօքսիցիլինի տրիհիդրատ), քլավուլանաթթու (կալիումի քլավուլանատ) 500մգ+125մգ, 875մգ+125մգ

դեղա-հատեր թաղան-թապատ

3

80 մգ / կգ / օր

 240 մգ / կգ / օր

3-5

2)

Նիտրոֆուրանտոին 50մգ

Նիտրո-

ֆուրանտոին 50մգ

դեղա-հատեր

2-4

>1 ամիս 7 մգ / կգ / օր

≥12 տարի ' 200 մգ/օր

>1 ամիս 14-28 մգ / կգ / օր

≥12 տարի ' 400-800 մգ/օր

3-5

3)

Սուլֆամեթօքսազոլ, տրիմեթոպրիմ 800մգ+160մգ

Սուլֆամեթ-օքսազոլ, տրիմեթոպրիմ 800մգ+160մգ

դեղա-հատեր

2

10 մգ / կգ / օր

 20 մգ / կգ / օր

3-5

4)

Ցիպրոֆլոքսացին 500մգ

Ցիպրոֆլոքսացին 500մգ

դեղա-հատեր

2

20 մգ / կգ / օր

40 մգ / կգ / օր

3-5

5)

Ֆոսֆոմիցին (ֆոսֆոմիցինի տրոմետամոլ)գրանուլներ ներքին ընդունման լուծույթի 3000մգ

Ֆոսֆոմիցին (ֆոսֆոմիցինի տրոմետամոլ) գրանուլներ ներքին ընդունման լուծույթի 3000մգ

փաթեթ

1

3 գ /օր

 3 գ /օր

1-3

6)

Ֆուրոսեմիդ 40 մգ

Ֆուրոսեմիդ 40 մգ

դեղա-հատեր

2

1-6 մգ / կգ / օր

2-12 մգ / կգ / օր

2-4

7)

Նիֆեդիպին 10մգ

Նիֆեդիպին 10մգ

դեղա-հատեր

1-2

0,25-0,5 մգ / կգ / օր

0,5-1 մգ / կգ / օր

3-7

 

8․Սույն հավելվածի Ձև 4-ում սահմանված՝

1) նշանակված դեղի նկատմամբ անհատական անտանելիության դեպքում ավագ բուժաշխատողը իրավասու է նշանակել այլ դեղ:

2) տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ դեղի օգտագործման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ դեղի օգտագործման հաճախականությունը։

9․ Բուժական այլ միջոցառումներ սահմանվում են Ձև 5-ում (անհրաժեշտության դեպքում անհրաժեշտ է նշել հիվանդության փուլերը)․

 

Ձև 5

 

Հ/հ

Բժշկական ծառայության տեսակը

Տրամադրման քանակը

ԱԲ

Բ

1)

Վերականգնողական բժշկական օգնություն

1

-

2)

Տեղային (էպիդուրալ ներարկում) բլոկադա

1

-

 

10․ Սույն հավելվածի Ձև 5-ում սահմանված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով, թե ինչ հաճախականությամբ է իրականացվում տվյալ բուժական միջոցառումը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ բուժական միջոցառման կիրառման հաճախականությունը։

11․ Սույն հավելվածի Ձև 6-ում սահմանվում է հիվանդության բուժման ալգորիթմը։

 

Ձև 6

 

Ներմուծեք նկարագրությունը_23957

 

1. Հեմատուրիան սահմանվում է ավելի քան 5 էրիթրոցիտ տեսադաշտում մանրադիտակով դիտելիս։

2. Հեմատուրիան բաժանվում է՝

1) Մակրոհոմատուրիա (մեծ),

2) իկրոսկոպիկ հեմատուրիա կլինիկական նշաններով (տենդ, որովայնացավ, այտուց, ցան ),

3) Անախտանիշ միկրոհեմատուրիա զուգակցված պրոտեինուրիայի հետ,

4) Իզոլացված միկրոսկոպիկ հեմատուրիա:

5) Երեխաների մեծամասնությունն ունի մեկուսացված ասիմպտոմատիկ միկրոսկոպիկ հեմատուրիա և անհապաղ հետազոտության կարիք չունի, բայց պահանջում է կրկնակի մեզի անալիզ:

6) Ցավի, այտուցի, հիպերտոնիայի կամ պրոտեինուրիայի հետ կապված հեմատուրիան հետազոտության կարիք ունի։

 

3. Բանալի կետեր.

 

1) Կարմիր կամ շականակագույն մեզը միշտ չէ, որ նշանակում է հեմատուրիա ( կարող է լինել հեմոգլոբինուրիա, միոգլոբինուրիա, դեղորայք, սնունդ) և պահանջում է միկրոսկոպիկ քննություն տարբերակման համար։

2) Միկրոսկոպիկ հեմատուրիան կարող են հայտնաբերել միայն մեզի քննության միջոցով, քանի որ մեզի գույնը նորմալ է։

3) Իզոլացված անախտանիշ միկրոսկոպիկ հեմատուրիան իրենից ներկայացնում է հեմատուրիա առանց կլինիկական ախըանիշների կամ մեզի քննության այլ փոփոխությունների, օրինակ չկա պրոտեինուրիա։

4) Պերսիստենտ միկրոսկոպիկ հեմատուրիան 3 դրական նմուշներն են, որոնք վերցված են ≥1 շաբաթ ինտերվալով, առանց ֆիզիկական ծանրաբեռնվածության կամ դաշտանային ցիկլի։

5) Մակրոսկոպիկ հեմատուրիայի դեպքում մեզում արյունը տեսանելի է առանց միկրոսկոպիայի։

6) Ուրատային աղերը առկա են նորածինների մեզում ։ Դրանք կարող են տակդիրը կարմիր ներկել , ինչը հաճախ շփոթում են արյան հետ։

7) Մեզում արյուն կարող է լինել ոչ միայն միզային համակարգից, այլ օրինակ լինել վագինալ այունահոսությունից, աղիքի պատռվածքից։

 

4. Հեմատուրիայի պատճառներ`

 

1) Ինֆեկցիաներ՝ցիստիտ, պիելոնեֆրիտ,

2) Քարեր, հիպեկալցիուրիա,

3) Կիստաներ,

4) Գլոմերուլյար պատճառներ`

ա․Հետինֆեկցիոն պատճառներ

բ․ IgA նեֆրոպաթիա

գ․ IgA վասկուլիտ

դ․ Համակարգային գայլախտ

ե․ Հեմոլիտիկ ուրեմիկ սինդրոմ (ՀՈՒՍ)

5) Ընտանեկան՝ բարակ թաղանթների հիվանդություն, Ալբորտի սինդրոմ

6) Միզային համակարգի բնածին անոմալիաներ,

7) Միզուկի տրավմա, միզուկի բորբոքում,

8) Հազվադեպ պատճառներ՝

ա․Երիկամի ուռուցք,

բ․Սուր ինտերստինալ նեֆրիտ,

գ․Մանգաղաձև բջջային անեմիա,

դ․Կոագուլոպաթիա,

ե․Դեղորայք ասոցացված-ցիկլոֆոսֆամիդ:

 

5. Ոչ գլոմերուլյար մակրոհեմատուրիայի պատճառներ.

 

1) Վիրուսային վարաներ, պիելոնֆերիտ, ցիստիտ.

ա.Քարեր,

բ. Տրավմաներ:

2) Գլոմերուլյար հեմատուրիայի հիմնական պատճառներ.

ա. IgA նեֆրոպաթիա,

բ. Սուր հետինֆեկցիոն գլոմերուլոնեֆրիտ,

գ. Բարակ թաղանթների հիվանդություն,

դ. Բնածին նեֆրիտ (Ալպորտի սինդրոմ):

3) Իզոլացված անախտանիշ միկրոսկոպիկ հեմատուրիայի հիմնական պատճառներ.

ա. Իդիոպաթիկ հիպեկալցիուրիա,

բ. Բարորակ ընտանեկան,

գ. IgA նեֆրոպաթիա,

դ. Մանգաղաձև բջջային անեմիա կամ կրիզ,

ե. Տրանսպլանտանտ:

4) Հազվադեպ պատճառներ.

ա.Ալպորտ,

բ.Հետինֆեկցիոն գլոմերուլոնեֆրիտ,

գ. Տրավմա,

դ. Ֆիզիկական վարժություն,

ե. Նեֆրոլիթիազ ,

զ. IgA վասկուլիտ:

5) Դեղորայք և տոքսիններ, որոնք պայմանավորում են ձողիկ փայտիկի դրական լինելը արյան նկատմամբ .

ա.Կարբոն մոնոքսիդ,

բ. Սնկեր,

գ. Նաֆթալին,

դ. Սուլֆոնամիդներ,

ե. Անագի միացություններ,

ե. Կապար,

զ. Մեթիցիլին,

է. Ֆենոլ,

ը. Տիկլոդիպին,

թ. Անտիտրիպտիլին,

ժ. Հակակոագուլյանտներ,

ժա. Ասպիրին,

ժբ. Քլորպրոմազին,

ժգ. Ցիկլոֆոսֆամիդ,

ժդ. Տոլուոլ,

ժե. Ռիտոնավիր:

6) Անամնեզ.

ա. Տենդ, ֆիզիկական վարժություն/տրավմա/ միզապարկի կատետրի տեղադրում, մենուստրացիա -անցողիկ պատճառներ,

բ. Անմիզապահություն, դիզուրիա- մտածել ստորին միզուղիների վարակի մասին,

գ. Գոտկային ցավ, տենդ, դիզուրիա - մտածել սուր պիելոնեֆրիտի մասին,

դ. Գոտկային շրջանի ինտենսիվ ցավ, ճառագայթումով դեպի աճուկներ (կարող է լինել օբստրուկցիա) - մտածել քարի մասին,

ե. Ձախ կողմնային/ կոնքի ցավ, մակրոհեմատուրիայի կրկնվող դրվագներ (գլոմեռուլյար ծագումը բացառվել է ) - Նատկռեքերի սինդրոմ,

զ. Հեմատուրիա, վերին շնչառական ուղիների բորբոքումից/իմպետիգոյից 2 - 4 շաբաթ անց - մտածել սուր հետինֆեկցիոն գլոմերուլոնեֆրիտի մասին,

է. Վերին շնչական ուղիների վարակից հետո կրկնվող մակրոհեմատուրիայի դեպքում -մտածել IgA նեֆրոպաթիայի մասին,

ը.Դեղորայք, սննդային բաղադրիչներ, տոքսիններ, որոնք կարող են մեզի կարմիր ներկել,

թ. Հեմատուրիային մասին վկայող ընտանեկան անամնեզ, լսողության կորուստ, քրոնիկ երիկամային հիվանդություն, դիալիզ - մտածել Ալպորտի սինդրոմի մասին:

7) Երիկամային հիվանդությունների ռիսկի գործոններ.

ա. Հետամուրիա ցավի հետ,

բ. Երիկամային հիվանդության հետ կապված բժշկական գործոներ,

գ. Երիկամային քարերի ընտանեկան անամնեզ,

դ. Ալպորտի սինդրոմի ընտանեկան անամնեզ,

ե. Երիկամային այլ հիվանդությունների ընտանեկան անամնեզ (հարցնել դիալիզի, երիկամային տրանսպլանտի մասին ),

զ. Վաղածնություն, ցածր քաշ,

է. Երիկամային ինսուլսի նախկին անամնեզ,

ը. Հիպերտենզիա:

8) Հետազոտություններ.

1) Միկրոսկոպիկ հեմատուրիա

2) Իզոլացված անախտանիշ միկրոհեմատուրիայով երեխա, առանց այլ աննորմալ նշանների`

ա. Տրանզիտոր հեմատուրիան բացառելու համար, որն կապված է ինտերկուրենտ ֆեբրիլ հիվանդությնա հետ, կրկնել մեզի քննությունը 3 անգամ մեկ շաբաթ տարբերությամբ/ առանց ֆիզիկական վարժությունների/ համոզված լինելով , որ մեզը վերցված չէ դաշտանային ցիկլի կամ ֆիզիկական վարժության ժամանակ:

բ. Տվյալ ժամանակահատվածի միջակայքում այլ հետզոտություններ անհրաժեշտ չեն:

գ. Հիմնականում ինքնուրույն անցնում է:

3) Իզոլացված պերսիստենտ/կրկնվող միկրոսկոպիկ հեմատուրիան, մինչև 1 տարի

4) Մեզի միկրոսկոպիկ քննություն- եթե մեզում էրիթրոցիտներ չի հայտնաբերվել, ապա պետք է մտածել հեմոգլոբինուրիայի (ներանոթային հեմոլիզ) կամ միոգլոբինուրիա (տվյալ դեպքերում ստուգել կերատին կինազան և միոգլոբինը)

ա. Մոտ ազգականների մեզի քննություն (բնածին ընտանեկան հեմատուրիա)

բ. Եթե արյան հստակ աղբյուրը պարզ չէ (օր մաշկ, միզուղիների վարակ), չկա երիկամաին հիվանդության սիմպտոմներ, չկա հիպերտենզիա, ստուգել մեզի քննությունը 4 անգամ տարվա ընթացքում, արյան զարկերակային ճնշումը 6 ամիս մեկ։ Հաստատել մեզում սպիտակուցի բացակայությունը։

5) Իզոլացված պերսիստենտ/կրկնվող միկրոսկոպիկ հեմատուրիա մեկ տարի և ավել տևողությամբ

ա. Ինչպես վերը նշված է կրկնել թեստավորումը > 1տարի

բ. Ստուգել մեզում հիպերկալցիուրիայի առկայությունը ( պահանջվում է որոշել կալցիում/կրեատինին հարաբերակցությունը)

Հաշվի առնել այլ բազային ցուցանիշներ (օր շիճուկում երիկամային ֆունկցիան)

 

Կալցիում /կրեատինին հարաբերակցության վերին սահմանը ( Հոփ և Կեմփեռ 2010)

 

Տարիք (տարի) Կալցիում/կրեատինին (մմոլ/մմոլ)

0-1

1-3

3-5

5-7

>7

2

1.5

1.1

0.8

0.6

 

գ․Զուգարանային վարժանք ունեցող երեխաների մոտ ստուգել 24 ժամվա մեզում կալցիումի էքսկրեցիան/ արտազատում/ , նորմա <0.1մմոլ/կգ/24ժ

դ․Եթե կալցիում/կրեատինին հարաբերակցությունը բարձր է, պահանջվում է միզային համակարգի սոնոգրաֆիա (բացառեռու համար քարերի առկայությունը)

ե․Եթե նորմալ է, խորհուրդ է տրվում տարեկան ստուգել պրոտեինուրիայի և զարկերակային ճնշման համար ։

9) Միկրոսկոպիկ հեմատուրիա + պրոտեինուրիա.

ա. Ստուգել ընտանեկան անամնեզը

բ. Եթե որևէ պատճառ չի հայտնաբերվել (օր նախորդող վերին շնչառական ուղիների վարակ, մաշկային աղբյուր), խորհուրդ է տրվում ՝

- Մեզի միկրոսկոպիկ քննություն

- Մեզում պրոտեին/կրեատինին հարաբերակցություն

գ. Կախված կլինիկական իրավիճակից՝

- Արյան քննություններ՝ կրեատինին, միզանյութ, ալբումին, Na, K, ANA, C3, C4, ստրեպտոկոկի սերոլոգիական քննություն

- Երիկամների սոնոգրաֆիա

դ. Շարունակական հսկությունը և հետազոտությունները կախված են կլինիկական իրավիճակից

ե. Մանկական նեֆրոլոգի ուղորդման ցուցումներ են պահպանվող հեմատուրիան և արտահայտված պրոտեինուրիան ( մեզում պրոտեին/կրեատինին հարաբերակցությունը >50մգ/մմոլ) տարբեր նմուշներում, և ատիպիկ կլինիկական ընթացքը

10) Մակրոսկոպիկ հեմատուրիա (հիմանական նպատակը բացառել գլխավոր պատճառները

ա. Ցիստիտ (ներառյալ վիրուսային, կրող է լինել ցավոտ),

բ. Քարեր (սովորաբար, բայց ոչ միշտ շատ ցավոտ),

գ. Միզածորանի կոնքային հատվածի օբստրուկցիայի և պոլիցիստիկ երիկամային հիվանդության դեպքում կարող է լինել հեմատուրիա:

Խորհուրդներ

ա. Արյան ընդհանուր քննություն,

բ. Մեզի միկրոսկոպիկ քննություն,

գ. Միզային համակարգի սոնոգրաֆիա,

դ. Այլ հետազոտություններ, կախված կլինիկական իրավիճակից*,

ե. Եթե արտաքին և բժշկական որևէ պատճառ չիհայտնաբերվել, դիմել մանկական վիրաբույժի/ուրոլոգի :

Հետագա հետազոտություններ`

ա. Կոագուլոգրամմա,

բ. Բկանցքի քսուք Ա խմբի ստրեպտոկոկ հայտնաբերելու համար,, հակաստրեպտոլիզին (ASLO), C3, C4,

գ. Արյան երիկամայինցուցանիշենր (էլեկտրոլիտ, միզանյութ, կրեատինին, ալբումին, պրոտեին) + միզաթթու, ԱԼՏ, ԱՍՏ,

դ. Մեզի քննություն դիսմորֆիկ էրիթրոցիտների համար (%),

ե. Հականուկլեար հակամարմիններ(ANA), Հակա-երկշղթա ԴՆԹ(Anti-dsDNA)

11) Մակրոհեմատուրիայի կրկնվող դրվագների դեպքում (գլոմեռուլյար պատճառը եթե ժխտվել է ) - Կոնտրոսով ՀՏ, Նատքռեկեռի սինդրոմը ժխտելու համար

12) Կծիկային հեմատուրիայի պատճառներ`

ա. Մուգ շականակագույն, թեյագույն, կամ կոկա կոլայի գույնի մեզ,

բ. Այտուց +/- հիպոպրետեինեմիա,

դ. Պրոտեինուրիա(>3),

ե. Դիսմորֆիկ էրիթրոցիտներ մեզում > 50% :

14) Առաջարկվող մոտեցում հեմատուրիայով երեխաներին նեֆրոլոգի ուղորդելու համար.

ա. Սուր հետստրեպտոկոկային գլոմերուոնֆերիտ, եթե երեխան ունի հիպերտենզիա, ազոտեմիա, հիպերկալեմիա,

բ. Գլոմորուլոնեֆրիտի այլ ձևեր ( հատկապես եթե առկա է պրոտեինուրիա, հիպերտենզիա, հիպոկոմպլեմենտեմիա),

գ. Երիկամային անբավարարության համակարգային հիվանդության ընտանեկան անամնեզ ,

դ. Ուրոլոգ,

ե. Վստահություն,

զ. Աննորմալ միզասեռական անատոմիա,

է. Տրավմա,

ը. Քարեր (մետաբոլիկ հետազոտության համար),

թ. Ուռուցք,

ժ. Ոչ գլոմերուլյար մակրոհեմատուրիա:

 

ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳԻ ՄՇԱԿՄԱՆ ԱՂԲՅՈՒՐԸ

 

1. Kara T. Clinical practice guideline: Hematuria. Starship New Zealand’s national children’s hospital. Updated August, 2021. Available at

https://starship.org.nz/guidelines/haematuria/#:~:text=If%20haematuria%20confirmed%20on%20microscopy,

Confirm%20no%20protein%20present.&text=To%20confirm%20hypercalciuria%20in%20toilet,0.1mmol%

2Fkg%2F24hr.&text=If%20not%20already%20done%2C%20check%20family%20history.

Կառա Տ․, Կլինիկական պրակտիկ ուղեցույց, Հեմատուրիա, ,Սթարշիփ Նյու Զիլանդս նեյշընըլ չիլդրենս հոսպիտալե 2021թ․ օգոստոսի թարմացում, հասանելի՝

https://starship.org.nz/guidelines/haematuria/#:~:text=If%20haematuria%20confirmed%20on%20microscopy,

Confirm%20no%20protein%20present.&text=To%20confirm%20hypercalciuria%20in%20toilet,0.1mmol%

2Fkg%2F24hr.&text=If%20not%20already%20done%2C%20check%20family%20history.

2. Clinical practice guideline: Hematuria. Royal children’s hospital. Updated April, 2021. Available at https://www.rch.org.au/clinicalguide/guideline_index/Haematuria/

3. Կլինիկական պրակտիկ ուղեցույց, Հեմատուրիա, ,Ռոյալ չիլդրենս հոսպիտալե 2021թ․ ապրիլի թարմացում, հասանելի՝ https://www.rch.org.au/clinicalguide/guideline_index/Haematuria/

4. Clinical practice guideline: Hematuria. Perth Children’s Hospital. Updated August, 2020. Available at https://pch.health.wa.gov.au/For-health-professionals/Emergency-Department-Guidelines/Haematuria

Կլինիկական պրակտիկ ուղեցույց, Հեմատուրիա, ,Փերթ չիլդրենս հոսպիտալե 2020թ․ օգոստոսի թարմացում, հասանելի՝ https://pch.health.wa.gov.au/For-health-professionals/Emergency-Department-Guidelines/Haematuria

5. Avner E., Harmon W., Niaudet P., Yoshikawa N. et al. Pediatric Nephrology. Seventh Edition. Springer; 2016. Chapter IV, Section 21: Laboratory Investigation of the Child with Suspected Renal Disease; p. 613 - 637

Ավներ Ե․, Հարմոն Վ, Նյաուդեթ Պ․, Յոշիկավա Ն, Մանկական երիկամաբանություն՝ յոթերորդ խնբագրություն Սպրինգեր, 206թ․ Մաս 4 բաժին 21, Երեխաների երիկամային հիվանդությունների կասկածի լաբորատոր հետազոտություն՝ էջ 613-637

6. Johnson R., Feehally J., Floege J. Comprehensive clinical nephrology. Fifth edition. Elsevier; 2015

Ջոնսոն Ռ, Ֆեհալլի Ջ, Ֆլոեգ Ջ, Համալիր կլինիկական երիկամաբանություն, հինգերորոդ խմբագրություն, Էլսեվիեր 2015թ․

7. Viteri B., Reid-Adam J. Hematuria and Proteinuria in Children. Pediatr Rev. 2018; 39 (12): 573-587. doi.org/10.1542/pir.2017-0300

Վիտերի Բ, Ռեյդ-Ադամ Ջ, Հեմատուրիա և պորտեինուրիա երեխաների մոտ, 2018թ․ էջ 573-587 doi.org/10.1542/pir.2017-0300

8. Kevin E.C. Meyers. Evaluation of hematuria in children. Urol Clin N Am. 2004; 31 (2004): 559-573. doi:10.1016/j.ucl.2004.04.015

Քեվին Ե․Ս Մայերս, Հեմատուրիայի գնահատումը երեպաների մոտ, 2004թ․ էջ 559-573 doi:10.1016/j.ucl.2004.04.015

9. Guideline for the management of a child with haematuria. University Hospital of Wales. Updated 2017. Available at

http://www.wcnpn.wales.nhs.uk/sitesplus/documents/1216/Guidelines%20for%20management%20of%20a%

20child%20with%20haematuria.pdf

Հեմատուրիայով երեխաների վարման ուղեցույց, Ուելսի համալսարանական հոսպիտալ 2017թ․ թարմացում, հասանելի՝

http://www.wcnpn.wales.nhs.uk/sitesplus/documents/1216/Guidelines%20for%20management%20of%

20a%20child%20with%20haematuria.pdf

10. The protocol was reviewed and highly appreciated by Javier Lumbreras Fernոndez, PhD MD, Pediatric Nephrology Unit. Department of Pediatrics, Son Espases University Hospital. Health Research Institute of the Balearic Islands

Ուղեցույց՝ բարձր գնահատական ստացած Խավիեր Լումբրերասի (բ․գ․թ․) կողմից, Մանկական երիկամաբանության բաժին, մանկաբուժական բաժանմունք, Սոն Էսպասես համալսարանական հիվանդանոց, ԱԲալեարիկ կղզիների առողջության հետազոտման ինստիտուտ

 

Պաշտոնական հրապարակման օրը՝ 23 հունվարի 2025 թվական:

Փոփոխման պատմություն
Փոփոխող ակտ Համապատասխան ինկորպորացիան
Փոփոխված ակտ
Փոփոխող ակտ Համապատասխան ինկորպորացիան