ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ
11 հունվար 2024 թ. |
N 24-Ն |
Հ Ր Ա Մ Ա Ն
ԱՆՇԱՐԺԱՑՆՈՂ (ԱՆԿԻԼՈԶԱՑՆՈՂ) ՍՊՈՆԴԻԼԻՏՈՎ ՊԱՑԻԵՆՏԻ ՎԱՐՄԱՆ ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
Հիմք ընդունելով «Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» օրենքի 2-րդ հոդվածի 1-ին մասի 31-րդ կետը՝
ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ՝
1. Հաստատել անշարժացնող (անկիլոզացնող) սպոնդիլիտով պացիենտի վարման գործելակարգը՝ համաձայն Հավելվածի։
2. Սույն հրամանն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:
|
Ա. ԱվանեսՅԱՆ |
Հավելված ՀՀ առողջապահության նախարարի 2024 թվականի հունվար «11»-ի N 24-Ն հրամանի |
ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳ
ԱՆՇԱՐԺԱՑՆՈՂ (ԱՆԿԻԼՈԶԱՑՆՈՂ) ՍՊՈՆԴԻԼԻՏՈՎ ՊԱՑԻԵՆՏԻ ՎԱՐՄԱՆ
1. Նոզոլոգիաների խումբ` ըստ հիվանդությունների և առողջության հետ կապված խնդիրների վիճակագրական 10-րդ վերանայման դասակարգչի․
Հ/Հ |
Կոդը |
Անվանում |
1) |
M45 |
Անշարժացնող (անկիլոզացնող) սպոնդիլիտ |
2․ Նոզոլոգիաների խումբը կիրառելի է՝ ըստ սույն հավելվածով սահմանված Ձև 1-ի․
Ձև 1
1) |
Տարիքային խումբ (նորածին, երեխա, դեռահաս, մեծահասակ) |
Մեծահասակ |
2) |
Սեռ (արական, իգական) |
Արական, իգական |
3) |
Բարդություններ (առանց բարդությունների (ԱԲ), բարդություններով (Բ)) |
ԱԲ, Բ |
4) |
Հիվանդության փուլը (նկարագրել) |
Սրացում (բորբոքային ցուցանիշների առկայության և հիվանդության ակտիվության փուլ) և ռեմիսիա (հիվանդության ախտադադար) Ռենտգենաբանական փուլ՝ I փուլ - հոդաճեղքի աննշան նեղացում; II փուլ – էրոզիայի և սուբխոնդրալ սկլերոզի օջախների ձևավորում, աճառային հյուսվածքի փոխարինում; III փուլ - հոդային մակերեսների միաձուլման առաջին նշանները, զգալի էրոզիաներ; IV փուլ - ամբողջական անկիլոզի զարգացում: |
5) |
Բժշկական օգնության և սպասարկման պայմանները (բժշկական կազմակերպությունից դուրս, արտահիվանդանոցային պայմաններում, ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում, հիվանդանոցային պայմաններում) |
Բժշկական կազմակերպությունից դուրս, արտահիվանդանոցային պայմաններում, ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում, հիվանդանոցային պայմաններում: |
6) |
Բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունների մատուցման ձևը (շտապ, անհետաձգելի, պլանային) |
Անհետաձգելի, պլանային |
7) |
Կիրառման շրջանակը (նշել մասնագետների շրջանակը) |
Ռևմատոլոգ |
8) |
Գանգատներ |
Մեջքի ցավ, որն ավելի արտահայտված է արթնանալիս կամ հանգստի վիճակում և բարելավվում է ֆիզիկական ակտիվությունից, առավոտյան կարկամվածությունը տևում է ավելի քան 30 րոպե, ցավը կարող է առկա լինել ամբողջ ողնաշարի կամ նրա տարբեր հատվածների պրոյեկցիայով, ցավ կոնք-ազդրային հոդերի պրոյեկցիայով, որը կարող է ճառագայթել դեպի ազդր, պերիֆերիկ արթրիտներ- ցավ, այտուցվածություն, շարժումների սահմանափակում ծայրամասային հոդերում կամ էնթեզիտներ-ցավ ջլերի կպման տեղում, մասնավորապես պլանտար ֆասցիիտ կամ Աքիլեսյան էնթեզիտ, ցավ, կարմրություն, դիսկոմֆորտի զգացողություն աչքերում, դակտիլիտ: |
9) |
Անամնեզ |
Մեջքի ցավի տևողությունը ավելի քան 3 ամիս, անկիլոզացնող սպոնդիլիտի հնարավոր ընտանեկան անամնեզ: |
10) |
Զննման արդյունք/Ցուցում |
«Խնդրողի» դիրք, բնորոշ քայլք, պարանոցի հիպերլորդոզ, մեծացած կրծքային կիֆոզ և հարթված գոտկային լորդոզ, դրական Շոբերի թեստ, դրական Ֆաբեր-Պատրիկի թեստ, ծայրամասային արթրիտներ: |
11) |
Հոսպիտալացման Ցուցում |
Սրացման շրջան |
3․ Բժիշկ-մասնագետի կողմից պացիենտի զննումը, խորհրդատվությունը իրականացվում է ըստ Ձև 2-ի (անհրաժեշտության դեպքում անհրաժեշտ է նշել հիվանդության փուլերը)․
Ձև 2
Հ/հ |
Խորհրդատվության տեսակը |
Տրամադրման քանակը | |
ԱԲ |
Բ | ||
1) |
Ակնաբույժ |
0.7 |
0,3 |
2) |
Վնասվածքաբան |
0․5 |
0,6 |
3) 4) 5) 6) |
Աղեստամոքսաբան (Գաստրոէնտերոլոգ) Նյարդավիրաբույժ Երիկամաբան (Նեֆրոլոգ) Սրտաբան |
0.2 0,1 0,1 0,2 |
0,5 0,8 0,5 0,8 |
4․ Սույն հավելվածի Ձև 2-ում նշված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ զննման, խորհրդատվության իրականացման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ զննման, խորհրդատվության իրականացման հաճախականությունը։
5․ Լաբորատոր-գործիքային ախտորոշիչ հետազոտություններն իրականացվում են՝ ըստ Ձև 3-ի (անհրաժեշտության դեպքում անհրաժեշտ է նշել հիվանդության փուլերը)․
Ձև 3
Լաբորատոր հետազոտություններ | |||||
Հ/Հ |
Կոդը |
Անվանումը |
Տրամադրման քանակը |
Արդյունք | |
ԱԲ |
Բ |
||||
1) |
228 |
Արյան ընդհանուր հետազոտություն լեյկոֆորմուլայով և ԷՆԱ-ով |
1 |
1 |
Լեյկոցիտոզ, անեմիա, ԷՆԱ-ի բարձրացում, թրոմբոցիտոզ |
2) |
35 |
Միզանյութ |
1 |
1 |
Դեղորայքի կողմնակի ազդեցությունները կառավարելու նպատակով(նեֆրոտոքսիկություն), երիկամների ֆունկցիոնալության որոշում, ուղեկցող հիվանդությունների հայտնաբերում և ըստ դրա դեղորայքի դեղաչափի կարգավորում |
3) |
34 |
Կրեատինին |
1 |
1 |
Դեղորայքի կողմնակի ազդեցությունները կառավարելու նպատակով(նեֆրոտոքսիկություն), երիկամների ֆունկցիոնալության որոշում, ուղեկցող հիվանդությունների հայտնաբերում և ըստ դրա դեղորայքի դեղաչափի կարգավորում |
4) |
44 |
Ասպարտատամինատրանսֆերազ (ԱՍՏ) |
1 |
1 |
Դեղորայքի կողմնակի ազդեցությունները կառավարելու նպատակով(հեպատոտոքսիկություն), լյարդի ֆունկցիոնալության որոշում, ուղեկցող հիվանդությունների հայտնաբերում և ըստ դրա դեղորայքի դեղաչափի կարգավորում |
5) |
45 |
Ալանինամինատրանսֆերազ (ԱԼՏ) |
1 |
1 |
Դեղորայքի կողմնակի ազդեցությունները կառավարելու նպատակով( հեպատոտոքսիկություն), լյարդի ֆունկցիոնալ վիճակի որոշում, ուղեկցող հիվանդությունների հայտնաբերում և ըստ դրա դեղորայքի դեղաչափի կարգավորում |
6) |
42 |
Բիլիրուբին+ֆրակցիաներեր |
1 |
1 |
Նորմայից շեղումներ |
7) |
37 |
Ճարպայն փոխանակություն |
1 |
1 |
Նորմայից շեղումներ |
8) |
29 |
Գլյուկոզա |
1 |
1 |
Նորմայից շեղումներ |
9) |
30 |
Գլիկեմիկ պրոֆիլ |
1 |
1 |
Նորմայից շեղումներ |
10) |
78 |
Մեզի ընդհանուր քննություն |
1 |
1 |
Բակտերեմիա, սպիտամիզություն, հեմատուրիա, միզաթթվի աղերի հայտնաբերում |
11) |
53 |
Ակտիվ. մասնակի թրոմբոպլաստինային ժամանակ (APTT) |
0,4 |
0,5 |
Արյան մակարդելիության համակարգում շեղումների հայտնաբերում։ |
12) |
52 |
Պրոթրոմբինային ինդեքս + ՄՆՀ (INR) |
0,4 |
0,5 |
Արյան մակարդելիության համակարգում շեղումների հայտնաբերում։ |
13) |
51 |
Ֆիբրինոգեն |
0,4 |
0,5 |
Արյան մակարդելիության համակարգում շեղումների հայտնաբերում։ |
14) |
66 |
Գերզգայուն ռեակտիվ սպիտակուցի որոշում /CRP/ |
1 |
1 |
Բարձր ցուցանիշ |
15) |
67 |
Ռևմատոիդ գործոն |
0,4 |
0,4 |
Բացասական ցուցանիշ |
16) |
217 |
HLA-B27 լոկուսի որոշում |
0,3 |
0,4 |
Դրական արդյունք |
17) |
120 |
Հեպատիտ Բ (HBsAg) |
0,4 |
0,4 |
Վարակի հայտնաբերում/նախավիրահատական սքրինինգ հետազոտում/ |
18) |
107 |
Հեպատիտ Ց (IgG, IgM) |
0,4 |
0,4 |
Վարակի հայտնաբերում/նախավիրահատական սքրինինգ հետազոտում/ |
19) |
Առկա չէ |
Մարդու իմունային անբավարարության վիրուս (ՄԻԱՎ) |
0,4 |
0,4 |
Վարակի հայտնաբերում/նախավիրահատական սքրինինգ հետազոտում/ |
20) |
Առկա չէ |
Սիֆիլիսի հետազոտում- RPR (rapid plasma reagin) |
0,4 |
0,4 |
Վարակի հայտնաբերում/նախավիրահատական սքրինինգ հետազոտում/ |
Գործիքային հետազոտություններ | |||||
21) |
266 |
Ողնաշարի ռենտգեն հետազոտություն՝ գոտկային հատված |
0.8 |
սինդեսմոֆիտների, ոսկրային անկիլոզի ռենտգենաբանական պատկեր, «բամբուկի փայտ» | |
22) |
267 |
Ողնաշարի ռենտգեն հետազոտություն՝ պարանոցային հատված |
0.8 |
սինդեսմոֆիտների, ոսկրային անկիլոզի ռենտգենաբանական պատկեր, «բամբուկի փայտ» | |
23) |
Առկա չէ |
Ողնաշարի ռենտգեն հետազոտություն՝ կրծքային հատված |
0.8 |
սինդեսմոֆիտների, ոսկրային անկիլոզի ռենտգենաբանական պատկեր, «բամբուկի փայտ» | |
24) |
263 |
Կոնքի ռենտգեն հետազոտություն |
0.9 |
Սակրոիլեիտ, սակրոիլեալ հոդավորումների անկիլոզ, հոդաճեղքի նեղացում, սուբխոնդրալ օստեոսկլերոզ | |
25) |
Առկա չէ |
Գոտկասրբանային հատվածի մագնիսառեզոնանսային շերտագրություն՝ ՄՌՇ սակրոիլեալ հոդերի ընդգրկմամբ |
0.9 |
Աքսիալ սպոնդիլոարթրիտ, սակրոիլեիտ, օստեիտ, ոսկրածուծի այտուց, էնթեզիտներ, ուզուրացիաներ, սիմֆիզիտ | |
26) |
283 |
Ախտահարված հոդի ուլտրաձայնային հետազոտություն |
0.5 |
Կապսուլիտ, սինովիտ, էնթեզիտ, ոսկրի դեգեներատիվ փոփոխություններ | |
27) |
Առկա չէ |
Ախտահարված հոդի ՄՌՇ հետազոտություն |
0.3 |
Կապսուլիտ, սինովիտ, էնթեզիտ, ոսկրի դեգեներատիվ փոփոխություններ | |
28) |
279 |
Էլեկտրասրտագրություն (ԷՍԳ) |
1 |
Փոփոխված արտածումներ | |
29) |
348 |
Էխոսրտագրություն (ԷԽՍԳ) |
0,8 |
Սրտային ախտաբանության հայտնաբերում | |
30) |
129 |
Որովայնի օրգանների ուլտրաձայնային հետազոտություն (ՈւՁՀ) |
1 |
Ներքին օրգանների ախտաբանության հայտնաբերում |
6․ Սույն հավելվածի Ձև 3-ում սահմանված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ հետազոտության իրականացման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ հետազոտության իրականացման հաճախականությունը։
7․ Օգտագործվող դեղերի ցանկը սահմանվում է ըստ Ձև 4-ի (անհրաժեշտության դեպքում նշել հիվանդության փուլերը)․
Ձև 4
Հ/հ |
Անվանում, դեղաչափ, դեղաձև, փաթեթավորում |
Անվանում (ջեներիկ) |
Չափման միավոր |
Միջինացված ցուցանիշ՝ տրամադրման հաճախա-կանություն |
Միջին օրական չափա-քանակ |
Բուժման կուրսի միջին չափա-քանակ |
Օրերի քանակ |
1) |
Ամլոդիպին (ամլոդիպինի բեզիլատ) դեղահատեր 10մգ |
Ամլոդիպին (ամլոդիպինի բեզիլատ) դեղահատեր 10մգ |
Հաբ |
0,144 |
1,0 |
5,719 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
2) |
Մետամիզոլ (մետամիզոլ նատրիում) լուծույթ ն/ե և մ/մ ներարկման 500մգ/մլ |
Մետամիզոլ (մետամիզոլ նատրիում) լուծույթ ն/ե և մ/մ ներարկման 500մգ/մլ |
Սրվակ |
0,414 |
2 |
8,087 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
3) |
Ցեֆտրիաքսոն (ցեֆտրիաքսոն նատրիում տրիսեսկվիհիդրատ) դեղափոշի ն/ե և մ/մ ներարկման լուծույթի 1000մգ |
Ցեֆտրիաքսոն (ցեֆտրիաքսոն նատրիում տրիսեսկվիհիդրատ) դեղափոշի ն/ե և մ/մ ներարկման լուծույթի 1000մգ |
Սրվակ |
0,045 |
2 |
8,000 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
4) |
Բիսակոդիլ մոմիկներ ուղիղաղիքային 10մգ |
Բիսակոդիլ մոմիկներ ուղիղաղիքային 10մգ |
Հատ |
0,090 |
2 |
2,600 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
5) |
Գաբապենտին դեղապատիճներ կոշտ 300մգ |
Գաբապենտին դեղապատիճներ կոշտ 300մգ |
Դեղապատիճ |
0,090 |
3 |
11,600 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
6) |
Դեքսամեթազոն (դեքսամեթազոն նատրիումի ֆոսֆատ) լուծույթ մ/մ և ն/ե ներարկման 4մգ/մլ |
Դեքսամեթազոն (դեքսամեթազոն նատրիումի ֆոսֆատ) լուծույթ մ/մ և ն/ե ներարկման 4մգ/մլ |
Սրվակ |
0,667 |
2 |
11,068 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
7) |
Դիկլոֆենակ (դիկլոֆենակ նատրիում) լուծույթ մ/մ և ն/ե ներարկման 25մգ/մլ |
Դիկլոֆենակ (դիկլոֆենակ նատրիում) լուծույթ մ/մ և ն/ե ներարկման 25մգ/մլ |
Սրվակ |
0,685 |
2 |
13,118 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
8) |
Դիֆենհիդրամին (դիֆենհիդրամինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ մ/մ և ն/ե ներարկման 10մգ/մլ |
Դիֆենհիդրամին (դիֆենհիդրամինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ մ/մ և ն/ե ներարկման 10մգ/մլ |
Սրվակ |
0,387 |
2 |
7,907 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
9) |
Կետորոլակ (կետորոլակի տրոմեթամին) լուծույթ ն/ե և մ/մ ներարկման 30մգ/մլ |
Կետորոլակ (կետորոլակի տրոմեթամին) լուծույթ ն/ե և մ/մ ներարկման 30մգ/մլ |
Սրվակ |
0,270 |
2 |
1,333 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
10) |
Բետամեթազոն (բետամեթազոնի դիպրոպիոնատ), բետամեթազոն (բետամեթազոնի նատրիումական ֆոսֆատ) դեղակախույթ ներարկման 5մգ/մլ+2մգ/մլ |
Բետամեթազոն (բետամեթազոնի դիպրոպիոնատ), բետամեթազոն (բետամեթազոնի նատրիումական ֆոսֆատ) դեղակախույթ ներարկման 5մգ/մլ+2մգ/մլ |
Սրվակ |
0,270 |
2 |
1,333 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
11) |
Կետորոլակ (կետորոլակի տրոմեթամին) լուծույթ ն/ե և մ/մ ներարկման 30մգ/մլ |
Կետորոլակ (կետորոլակի տրոմեթամին) լուծույթ ն/ե և մ/մ ներարկման 30մգ/մլ |
Սրվակ |
0,270 |
2 |
1,333 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
12) |
Ամինոֆիլին լուծույթ ն/ե ներարկման 24մգ/մլ |
Ամինոֆիլին լուծույթ ն/ե ներարկման 24մգ/մլ |
Սրվակ |
0,189 |
2 |
8,619 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
13) |
Ինսուլին մարդու իզոֆան (ռեկոմբինանտ ԴՆԹ) դեղակախույթ ներարկման 100ՄՄ/մլ |
Ինսուլին մարդու իզոֆան (ռեկոմբինանտ ԴՆԹ) դեղակախույթ ներարկման 100ՄՄ/մլ |
Միավոր |
0,045 |
1,5 |
4,000 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
14) |
Ինսուլին մարդու ռեգուլար (ռեկոմբինանտ ԴՆԹ) լուծույթ ներարկման 100ՄՄ/մլ |
Ինսուլին մարդու ռեգուլար (ռեկոմբինանտ ԴՆԹ) լուծույթ ներարկման 100ՄՄ/մլ |
Միավոր |
0,081 |
4,0 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) | |
15) |
Հիդրօքսիզին (հիդրօքսիզինի հիդրոքլորիդ) դեղահատեր թաղանթապատ 25մգ |
Հիդրօքսիզին (հիդրօքսիզինի հիդրոքլորիդ) դեղահատեր թաղանթապատ 25մգ |
Հաբ |
0,090 |
2 |
18,000 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
16) |
Լիդոկային (լիդոկայինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ ներարկման 20մգ/մլ |
Լիդոկային (լիդոկայինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ ներարկման 20մգ/մլ |
Սրվակ |
0,108 |
2 |
5,333 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
17) |
Տոլպերիզոն (տոլպերիզոնի հիդրոքլորիդ), լիդոկային (լիդոկայինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ մ/մ ներարկման 100մգ/մլ+2,5մգ/մլ |
Տոլպերիզոն (տոլպերիզոնի հիդրոքլորիդ), լիդոկային (լիդոկայինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ մ/մ ներարկման 100մգ/մլ+2,5մգ/մլ |
սրվակ |
0,072 |
1 |
5,875 |
7-10 (ստացիոնար) |
18) |
Տոլպերիզոն (տոլպերիզոնի հիդրոքլորիդ) դեղահատեր թաղանթապատ 150մգ |
Տոլպերիզոն (տոլպերիզոնի հիդրոքլորիդ) դեղահատեր թաղանթապատ 150մգ |
հաբ |
0,162 |
1 |
12,389 |
Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
19) |
Լոպերամիդ (լոպերամիդի հիդրոքլորիդ) դեղապատիճներ 2մգ |
Լոպերամիդ (լոպերամիդի հիդրոքլորիդ) դեղապատիճներ 2մգ |
Դեղապատիճ |
0,261 |
2,5 |
1,690 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
20) |
Կոլխիցին դեղահատեր 1մգ |
Կոլխիցին դեղահատեր 1մգ |
հաբ |
0.063 |
1,5 |
15.429 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
21) |
Կալցիում (կալցիում կարբոնատ), քոլեկալցիֆերոլ դեղահատեր 500մգ+10մկգ(400ՄՄ) |
Կալցիում (կալցիում կարբոնատ), քոլեկալցիֆերոլ դեղահատեր 500մգ+10մկգ(400ՄՄ) |
Հաբ |
0,27 |
2 |
12,667 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
22) |
Կապտոպրիլ դեղահատեր 25մգ |
Կապտոպրիլ դեղահատեր 25մգ |
Հաբ |
0,153 |
2 |
17,059 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
23) |
Ացետիլսալիցիլաթթու, մագնեզիումի հիդրօքսիդ դեղահատեր թաղանթապատ 75մգ+15,2մգ |
Ացետիլսալիցիլաթթու, մագնեզիումի հիդրօքսիդ դեղահատեր թաղանթապատ 75մգ+15,2մգ |
Հաբ |
0,225 |
1 |
6,360 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
24) |
Ֆամոտիդին դեղափոշի լիոֆիլացված ներարկման լուծույթի 20մգ |
Ֆամոտիդին դեղափոշի լիոֆիլացված ներարկման լուծույթի 20մգ |
Սրվակ |
0,225 |
2 |
8,120 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
25) |
Հեպարին (հեպարին նատրիում) լուծույթ ն/ե և ե/մ ներարկման 5000ՄՄ/մլ |
Հեպարին (հեպարին նատրիում) լուծույթ ն/ե և ե/մ ներարկման 5000ՄՄ/մլ |
Միավոր |
0,387 |
1 |
1,767 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
26) |
Հիդրոքսիքլորոքվին դեղահատեր 400մգ |
Հիդրոքսիքլորոքվին դեղահատեր 400մգ |
Հաբ |
0,063 |
1,5 |
15,429 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
27) |
Մեթիլպրեդնիզոլոն (մեթիլպրեդնիզոլոն նատրիումի սուկցինատ) դեղափոշի լիոֆիլիզացված մ/մ և ն/ե ներարկման լուծույթի 1000մգ |
Մեթիլպրեդնիզոլոն (մեթիլպրեդնիզոլոն նատրիումի սուկցինատ) դեղափոշի լիոֆիլիզացված մ/մ և ն/ե ներարկման լուծույթի 1000մգ |
Սրվակ |
0,108 |
2 |
6,583 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
28) |
Մեթիլպրեդնիզոլոն դեղահատեր 16մգ |
Մեթիլպրեդնիզոլոն դեղահատեր 16մգ |
Հաբ |
0,6 |
1,5 |
10,429 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
29) |
Մեթիլպրեդնիզոլոն (մեթիլպրեդնիզոլոն նատրիումի սուկցինատ) դեղափոշի լիոֆիլիզացված մ/մ և ն/ե ներարկման լուծույթի 250մգ |
Մեթիլպրեդնիզոլոն (մեթիլպրեդնիզոլոն նատրիումի սուկցինատ) դեղափոշի լիոֆիլիզացված մ/մ և ն/ե ներարկման լուծույթի 250մգ |
Ֆլ. |
0,27 |
2,5 |
7,333 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
30) |
Մեթիլպրեդնիզոլոն դեղահատեր 4մգ |
Մեթիլպրեդնիզոլոն դեղահատեր 4մգ |
Հաբ |
0,81 |
3 |
20,33 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
31) |
Մետոկլոպրամիդ (մետոկլոպրամիդի հիդրոքլորիդ) լուծույթ ներարկման ն/ե և մ/մ 5մգ/մլ |
Մետոկլոպրամիդ (մետոկլոպրամիդի հիդրոքլորիդ) լուծույթ ներարկման ն/ե և մ/մ 5մգ/մլ |
Սրվակ |
0,018 |
2 |
9,500 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
32) |
Մետոտրեքսատ (մետոտրեքսատ նատրիում) լիոֆիլիզատ ներարկման լուծույթի 50մգ |
Մետոտրեքսատ (մետոտրեքսատ նատրիում) լիոֆիլիզատ ներարկման լուծույթի 50մգ |
Հաբ |
0,63 |
1,5 |
2,857 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
33) |
Մօքսիֆլօքսացին (մօքսիֆլօքսացինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ կաթիլաներարկման 1,6մգ/մլ |
Մօքսիֆլօքսացին (մօքսիֆլօքսացինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ կաթիլաներարկման 1,6մգ/մլ |
Փաթույթ |
0,036 |
1,5 |
2,500 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
34) |
Նատրիումի թիոսուլֆատ լուծույթ ներարկման 300մգ/մլ |
Նատրիումի թիոսուլֆատ լուծույթ ներարկման 300մգ/մլ |
Սրվակ |
0,071 |
1,5 |
2,895 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
35) |
Նատրիումի քլորիդ լուծույթ կաթիլաներարկման 9մգ/մլ |
Նատրիումի քլորիդ լուծույթ կաթիլաներարկման 9մգ/մլ |
Փաթույթ |
0,32 |
2,5 |
5,875 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
36) |
Դրոտավերին (դրոտավերինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ ն/ե և մ/մ ներարկման 20մգ/մլ |
Դրոտավերին (դրոտավերինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ ն/ե և մ/մ ներարկման 20մգ/մլ |
Սրվակ |
0,063 |
3,5 |
2,857 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
37) |
Պրեդնիզոլոն դեղահատեր 5մգ |
Պրեդնիզոլոն դեղահատեր 5մգ |
Հաբ |
0,532 |
3,5 |
9,339 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
38) |
Պերինդոպրիլ (պերինդոպրիլի արգինին) դեղահատեր թաղանթապատ 5մգ |
Պերինդոպրիլ (պերինդոպրիլի արգինին) դեղահատեր թաղանթապատ 5մգ |
Հաբ |
0,207 |
1,5 |
5,913 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
39) |
Նատրիումի քլորիդ, կալիումի քլորիդ, կալցիումի քլորիդ (կալցիումի քլորիդի դիհիդրատ) լուծույթ կաթիլաներարկման 8,6մգ/մլ+0,3մգ/ |
Նատրիումի քլորիդ, կալիումի քլորիդ, կալցիումի քլորիդ (կալցիումի քլորիդի դիհիդրատ) լուծույթ կաթիլաներարկման 8,6մգ/մլ+0,3մգ/ |
Փաթույթ |
0,108 |
1,5 |
3,083 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
40) |
Մետֆորմին (մետֆորմինի հիդրոքլորիդ) դեղահատեր թաղանթապատ 1000մգ |
Մետֆորմին (մետֆորմինի հիդրոքլորիդ) դեղահատեր թաղանթապատ 1000մգ |
Հաբ |
0,027 |
2,5 |
9,333 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
41) |
Երկաթի սուլֆատ, ասկորբինաթթու դեղահատեր թաղանթապատ 320մգ+60մգ |
Երկաթի սուլֆատ, ասկորբինաթթու դեղահատեր թաղանթապատ 320մգ+60մգ |
Հաբ |
0,054 |
2 |
19,000 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
42) |
Քլորոպիրամին (քլորոպիրամինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ ներարկման 20մգ/մլ |
Քլորոպիրամին (քլորոպիրամինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ ներարկման 20մգ/մլ |
Սրվակ |
0,072 |
1,5 |
20,750 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
43) |
Սպիրոնոլակտոն դեղահատեր 25մգ |
Սպիրոնոլակտոն դեղահատեր 25մգ |
Հաբ |
0,072 |
1,5 |
2,125 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
44) |
Բիսոպրոլոլ (բիսոպրոլոլի ֆումարատ) դեղահատեր թաղանթապատ 5մգ |
Բիսոպրոլոլ (բիսոպրոլոլի ֆումարատ) դեղահատեր թաղանթապատ 5մգ |
Հաբ |
0,027 |
1,5 |
6,667 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
45) |
Ցիպրոֆլօքսացին (ցիպրոֆլօքսացինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ կաթիլաներարկման 2մգ/մլ |
Ցիպրոֆլօքսացին (ցիպրոֆլօքսացինի հիդրոքլորիդ) լուծույթ կաթիլաներարկման 2մգ/մլ |
Փաթույթ |
0,081 |
2 |
4,667 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
46) |
Օմեպրազոլ դեղապատիճներ 20մգ |
Օմեպրազոլ դեղապատիճներ 20մգ |
Դեղապատիճ |
0,8 |
2 |
7,000 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
47) |
Ֆլուկոնազոլ դեղապատիճներ 150մգ |
Ֆլուկոնազոլ դեղապատիճներ 150մգ |
Դեղապատիճ |
0,0928 |
1 |
18,078 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
48) |
Ֆուրոսեմիդ լուծույթ ն/ե և մ/մ ներարկման 10մգ/մլ |
Ֆուրոսեմիդ լուծույթ ն/ե և մ/մ ներարկման 10մգ/մլ |
Սրվակ |
0,126 |
1,5 |
1,429 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
49) |
Ֆուրոսեմիդ դեղահատեր 40մգ |
Ֆուրոսեմիդ դեղահատեր 40մգ |
Հաբ |
0,180 |
1,5 |
9,250 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
50) |
Դիկլոֆենակ (դիկլոֆենակ նատրիում) դեղահատեր 50մգ |
Դիկլոֆենակ (դիկլոֆենակ նատրիում) դեղահատեր 50մգ |
հաբ |
0,090 |
1,5 |
5,100 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
51) |
Իբուպրոֆեն դեղահատեր թաղանթապատ 400մգ |
Իբուպրոֆեն դեղահատեր թաղանթապատ 400մգ |
հաբ |
0,500 |
3 |
3,083 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
52) |
Մելօքսիկամ դեղահատեր 15մգ |
Մելօքսիկամ դեղահատեր 15մգ |
հաբ |
0,400 |
1 |
9,333 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
53) |
Ազաթիոպրին 50մգ |
Ազաթիոպրին 50մգ |
հաբ |
0,400 |
2,5 |
1,250 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
54) |
Ցիկլոֆոսֆամիդ դեղափոշի ներարկման լուծույթի 200 մգ |
Ցիկլոֆոսֆամիդ դեղափոշի ներարկման լուծույթի 200 մգ |
Ֆլ. |
0,100 |
3,5 |
19,000 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
55) |
Դօքսիցիկլին (դօքսիցիկլինի հիկլատ) դեղապատիճներ 100մգ |
Դօքսիցիկլին (դօքսիցիկլինի հիկլատ) դեղապատիճներ 100մգ |
հաբ |
0,100 |
2 |
20,750 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
56) |
Էնօքսապարին (էնօքսապարին նատրիում) լուծույթ ներարկման 4000 անտի-Xa ՄՄ/0,4մլ |
Էնօքսապարին (էնօքսապարին նատրիում) լուծույթ ներարկման 4000 անտի-Xa ՄՄ/0,4մլ |
պատրաստի ներակման լուծույթ |
0,040 |
1,5 |
2,125 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
57) |
Զոլեդրոնաթթու խտանյութ ն/ե կաթիլաներարկման լուծույթի 0.8մգ/մլ |
Զոլեդրոնաթթու խտանյութ ն/ե կաթիլաներարկման լուծույթի 0.8մգ/մլ |
Ֆլ. |
0,020 |
1 |
1,0 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
58) |
Սեկուկինումաբ լուծույթ ենթամաշկային ներարկման 150մգ/մլ |
Սեկուկինումաբ լուծույթ ենթամաշկային ներարկման 150մգ/մլ |
Ֆլ. |
0.010 |
Ըստ պահանջի | ||
59) |
Լեֆլունոմիդ դեղահատեր թաղանթապատ 20մգ |
Լեֆլունոմիդ դեղահատեր թաղանթապատ 20մգ |
հաբ |
0,01 |
1 |
7,5 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր |
60) |
Սուլֆասալազին դեղահատեր 500մգ |
Սուլֆասալազին դեղահատեր 500մգ |
Հաբ |
0.072 |
4 |
20.750 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր |
61) |
Ադալիմումաբ լուծույթ ե/մ ներարկման 40մգ/0,4մլ; 40մգ/0,8մլ |
Ադալիմումաբ լուծույթ ե/մ ներարկման 40մգ/0,4մլ; 40մգ/0,8մլ |
Պատրաստի ինքնաներարկիչ ե/մ ներարկման համար |
0,1 |
5,5 |
9,250 |
Ըստ պահանջի |
62) |
Ինֆլիքսիմաբ դեղափոշի լիոֆիլացված կաթիլաներարկման լուծույթի խտանյութի 100մգ |
Ինֆլիքսիմաբ դեղափոշի լիոֆիլացված կաթիլաներարկման լուծույթի խտանյութի 100մգ |
Փոշի ներարկման համար ն/ե |
0,1 |
1,5 |
5,100 |
Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
63) |
Գոլիմումաբ լուծույթ ներարկման 50մգ/0,5մլ |
Գոլիմումաբ լուծույթ ներարկման 50մգ/0,5մլ |
Գրիչ |
0,2 |
1,5 |
1,5 |
1(ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
64) |
Անակինրա լուծույթ ներարկման 100մգ/0,67մլ |
Անակինրա լուծույթ ներարկման 100մգ/0,67մլ |
Գրիչ |
0,2 |
1,5 |
1,5 |
1-2 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
65) |
Ռիտուքսիմաբ խտանյութ կաթիլաներարկման լուծույթի 100մգ/10մլ |
Ռիտուքսիմաբ խտանյութ կաթիլաներարկման լուծույթի 100մգ/10մլ |
Ֆլ, |
0,010 |
7,5 |
7,000 |
7-10 |
66) . |
Տոցիլիզումաբ խտանյութ ն/ե կաթիլաներարկման լուծույթի 20մգ/մլ |
Տոցիլիզումաբ խտանյութ ն/ե կաթիլաներարկման լուծույթի 20մգ/մլ |
Ֆլ. |
0,010 |
3,5 |
4,500 |
7-10 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
67) |
Ցերտոլիզումաբ պեգոլ 200մգ/մլ |
Ցերտոլիզումաբ պեգոլ 200մգ/մլ |
Գրիչ |
0,2 |
1,5 |
1,5 |
1-2 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
68) |
Էտաներցեպտ լուծույթ ներարկման 50մգ/մլ |
Էտաներցեպտ լուծույթ ներարկման 50մգ/մլ |
Գրիչ |
0,2 |
1,5 |
1,5 |
1-2 (ստացիոնար) Ըստ պահանջի (ամբուլատոր) |
8․ Սույն հավելվածի Ձև 4-ում սահմանված`
1) Նշանակված դեղի նկատմամբ անհատական անտանելիության դեպքում ավագ բուժաշխատողը իրավասու է նշանակել այլ դեղ:
2) տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ դեղի օգտագործման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ դեղի օգտագործման հաճախականությունը։
3) Ուղեկցեղ հիվանդությունների առկայության պարագայում դեղորայքի նշանակումները կատարել ըստ համապատասխան մասնագետի ցուցման։
9․ Բուժական այլ միջոցառումներ սահմանվում են Ձև 5-ում (անհրաժեշտության դեպքում անհրաժեշտ է նշել հիվանդության փուլերը).
Ձև 5
Հ/հ |
Բժշկական ծառայության տեսակը |
Տրամադրման քանակը | |
ԱԲ |
Բ | ||
1) |
Ֆիզիոթերապիա |
0.5 |
10․ Սույն հավելվածի Ձև 5-ում սահմանված`
1) տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով, թե ինչ հաճախականությամբ է իրականացվում տվյալ բուժական միջոցառումը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ բուժական միջոցառման կիրառման հաճախականությունը։
2) Ուղեկցող հիվանդությունների առկայության պարագայում դեղորայքի նշանակումները կատարել ըստ համապատասխան մասնագետի ցուցման։
ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳԻ ՄՇԱԿՄԱՆ ԱՂԲՅՈՒՐԸ
1. Ուարդ ՄՄ, Դեոդհար Ա, Գենսլեռ ԼՍ, Դուբրեուիլ Մ., Յու Դ., Խան ՄԱ, Հարուն Ն., Բորենստեին Դ., Ուանգ Ռ, Բիհլ Ա, Ֆանգ ՄԱ, Լուի Գ., Մայիտիա Վ., Նգ Բ, Բիգհամ Ռ, Պիանին Մ, Շահ ԱԱ, Սալիվան Ն, Տուրգունբաև Մ, Օրիտագիլիո Ջ, Տարներ Ա, Մաքսիմովիչ ՈւՊ, Կապլան Լ, 2019 Ամերիկայի ռևմատոլոգիայի/սպոնդիլիտների ասոցիացիայի ամերիկյան քոլեջի թարմացում/Սպոնդիլոարթրիտի հետազոտական և բուժման ցանցի առաջարկություններ՝ անկիլոզացնող սպոնդիլոգրաֆիկ արթրիտի բուժման համար: Արթրիտի բուժօգնություն (Հոբոկեն): 2019 հոկտ; 71 (10): 1285-1299. 10.1002/acr.24025: հրատ 2019 օգոստոսի 21. ՓՄԻԴ՝ 31436026; ՓՄՑԻԴ՝ ՊՄՑ6764857: (Ward MM, Deodhar A, Gensler LS, Dubreuil M, Yu D, Khan MA, Haroon N, Borenstein D, Wang R, Biehl A, Fang MA, Louie G, Majithia V, Ng B, Bigham R, Pianin M, Shah AA, Sullivan N, Turgunbaev M, Oristaglio J, Turner A, Maksymowych WP, Caplan L. 2019 Update of the American College of Rheumatology/Spondylitis Association of America/Spondyloarthritis Research and Treatment Network Recommendations for the Treatment of Ankylosing Spondylitis and Nonradiographic Axial Spondyloarthritis. Arthritis Care Res (Hoboken). 2019 Oct;71(10):1285-1299. doi: 10.1002/acr.24025. Epub 2019 Aug 21. PMID: 31436026; PMCID: PMC6764857),
2. Ռամիրո Ս, Նիկիպուրու Ե, Սեպրիանո Ա, Օրթոլան Ա, Ուեբես Կ, Բարալիակոս Ք., Լանդև ՌԲՄ, Վան դեն Բոխ ՖԵ, Բոթևա Բ., Բրեմանդեր Ա, Քարրոն Պ, Սիրեա Ա, վան Գաալեն ՖԱ, Գեհեր Պ, Գենսլեր Լ, Հերման Ջ, դե Հուգ Մ, Հուսակով Մ, Կիլց ՈՒ, Լօպես Մեդինա Ս, Մաչադո ՊՄ, Մարզո Օրտեգա Հ, Մոլտո Ա, Նավարո Կոմպան Վ, Նիսսեն ՄՋ, Պիմենտալ Սանտոս ՖՄ, Պոդդուբնը Դ, Պրոֆտ Ֆ, Ռուդվալեիտ Մ, Տելկման Մ, Ժաո ՍՍ, Զադ Ն, վան դեր Հիջ Դ, ԱՍԱՍ ԷԼՈՒԼԱՐ-ի առաջարկություններ առանցքային սպոնդիլոարթրիտի կառավարման համար. 2022 թ. թարմացում: Ann Rheum Dis. 2023 հունվարի; 82 (1): 19-34. 10.1136/ard-2022-223296: հրատ. 2022 հոկտեմբերի 21. ՓՄԻԴ՝ 36270658 (Ramiro S, Nikiphorou E, Sepriano A, Ortolan A, Webers C, Baraliakos X, Landewռ RBM, Van den Bosch FE, Boteva B, Bremander A, Carron P, Ciurea A, van Gaalen FA, Gռher P, Gensler L, Hermann J, de Hooge M, Husakova M, Kiltz U, Lցpez-Medina C, Machado PM, Marzo-Ortega H, Molto A, Navarro-Compոn V, Nissen MJ, Pimentel-Santos FM, Poddubnyy D, Proft F, Rudwaleit M, Telkman M, Zhao SS, Ziade N, van der Heijde D. ASAS-EULAR recommendations for the management of axial spondyloarthritis: 2022 update. Ann Rheum Dis. 2023 Jan;82(1):19-34. doi: 10.1136/ard-2022-223296. Epub 2022 Oct 21. PMID: 36270658),
3. Մքսիմովիչ ՈւՊ. Թարմացում անկիլոզացնող սպոնդիլիտի բուժման վերաբերյալ: 2007 Դեկտեմբեր ;3 (6): 1125-33. ՓՄԻԴ՝ 18516314; ՓՄՑԻԴ՝ ՊՄՑ2387283 (Maksymowych WP. Update on the treatment of ankylosing spondylitis. Ther Clin Risk Manag. 2007 Dec;3(6):1125-33. PMID: 18516314; PMCID: PMC2387283),
4. Պետերս ՆԴ, Էջստրապ Լ, Մեթիլպրեդնիզոլոնի ներերակային զարկերակային թերապիա անկիլոզացնող սպոնդիլիտի ժամանակ (Peters ND, Ejstrup L. Intravenous methylprednisolone pulse therapy in ankylosing spondylitis. Scand J Rheumatol. 1992;21(3):134-8. doi: 10.3109/03009749209095085. PMID: 1604251),
5. Ռիխտեր ՄԲ, Վուու Պ, Պանայի ԳՍ, Տրուլ Ա, Ւնգեր Ա, Շեփերդ Պ, Ներերակային զարկերակային մեթիլպրեդնիզոլոնի ազդեցությունը իմունոլոգիական և բորբոքային պրոցեսների վրա անկիլոզացնող սպոնդիլիտի ժամանակ (Richter MB, Woo P, Panayi GS, Trull A, Unger A, Shepherd P. The effects of intravenous pulse methylprednisolone on immunological and inflammatory processes in ankylosing spondylitis. Clin Exp Immunol. 1983 Jul;53(1):51-9. PMID: 6223736; PMCID: PMC1535543),
6. Աստիդ վան Տուբերգեն, սպոնդիլոարթրիտի կլինիկական դրսևորումները (անկիլոզացնող սպոնդիլիտ և ոչ ռադիոգրաֆիկ առանցքային սպոնդիլոարթրիտ) մեծահասակների մոտ Ֆիլիպ Սեո, Բժիշկ Ֆիլիպ Սեո (Astrid van Tubergen, MD, PhD Clinical manifestations of axial spondyloarthritis (ankylosing spondylitis and nonradiographic axial spondyloarthritis) in adults Philip Seo, MD, MHS https://www.uptodate.com/contents/clinical-manifestations-of-axial-spondyloarthritis-ankylosing-spondylitis-and-nonradiographic-axial-spondyloarthritis-in-adults UpToDate 2023)
Պաշտոնական հրապարակման օրը՝ 26 հունվարի 2024 թվական: