ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ
|
21 փետրվար 2024 թ. |
N 70-Ն |
Հ Ր Ա Մ Ա Ն
ՖԱՐԻՆԳԻՏՆԵՐՈՎ, ՏՈՆԶԻԼԻՏՈՎ ՊԱՑԻԵՆՏԻ ՎԱՐՄԱՆ ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
Հիմք ընդունելով «Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» օրենքի 2-րդ հոդվածի 1-ին մասի 31-րդ կետը՝
ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ՝
1․ Հաստատել ֆարինգիտներով, տոնզիլիտով պացիենտի վարման գործելակարգը՝ համաձայն Հավելվածի։
2. Սույն հրամանն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:
|
21.02.2024 |
Ա. ԱվանեսՅԱՆ |
|
Հավելված ՀՀ առողջապահության նախարարի «21» փետրվար 2024 թվականի N 70-Ն հրամանի |
ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳ
ՖԱՐԻՆԳԻՏՆԵՐՈՎ, ՏՈՆԶԻԼԻՏՈՎ ՊԱՑԻԵՆՏԻ ՎԱՐՄԱՆ
1. Նոզոլոգիաների խումբ` ըստ հիվանդությունների և առողջության հետ կապված խնդիրների վիճակագրական 10-րդ վերանայման դասակարգչի․
|
Հ/Հ |
J00 |
Սուր նազոֆարինգիտ (քթըմպանաբորբ) (հարբուխ) |
|
1) |
J02 |
Սուր ֆարինգիտ (ըմպանաբորբ) |
|
2) |
J02.0 |
Ստրեպտոկոկային ֆարինգիտ, բացառությամբ` քութեշի |
|
3) |
J02.8 |
Սուր ֆարինգիտ, առաջացած այլ ճշտված հարուցիչներից |
|
4) |
J02.9 |
Սուր ֆարինգիտ (ըմպանաբորբ) չճշտված |
|
5) |
J03 |
Սուր տոնզիլիտ (նշաբորբ) |
|
6) |
J03.0 |
Ստրեպտոկոկկային տոնզիլիտ |
|
7) |
J03.8 |
Սուր տոնզիլիտ, առաջացած այլ ճշտված հարուցիչներից |
|
8) |
J03.9 |
Սուր տոնզիլիտ չճշտված |
|
9) |
J31.2 |
Քրոնիկ նազոֆարինգիտ |
2․ Նոզոլոգիաների խումբը կիրառելի է՝ ըստ սույն հավելվածով սահմանված Ձև 1-ի․
Ձև 1
|
1) |
Տարիքային խումբ (նորածին, երեխա, դեռահաս, մեծահասակ) |
Երեխա, դեռահաս, մեծահասակ |
|
2) |
Սեռ (արական, իգական) |
Արական, իգական |
|
3) |
Բարդություններ (առանց բարդությունների (ԱԲ), բարդություններով (Բ)) |
ա.Տեղային․ հարնշիկային թարախակույտ, միջին ականջի բորբոքում, սինուսիտներ: |
|
4) |
Հիվանդության փուլը (նկարագրել) |
ա. թաքնված (լատենտ) փուլ․ նկատվում է վարակիչ հիվանդությունների ժամանակ, երբ պաթոգեն միկրոօրգանիզմները ակտիվորեն բազմանում են կոկորդի լորձաթաղանթի վրա, բայց ախտանիշները դեռ ի հայտ չեն եկել. |
|
5) |
Բժշկական օգնության և սպասարկման պայմանները (բժշկական կազմակերպությունից դուրս, արտահիվանդանոցային պայմաններում, ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում, հիվանդանոցային պայմաններում) |
Արտահիվանդանոցային պայմաններում, ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում: |
|
6) |
Բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունների մատուցման ձևը (շտապ, անհետաձգելի, պլանային) |
Պլանային |
|
7) |
Կիրառման շրջանակը (նշել մասնագետների շրջանակը) |
Ընտանեկան բժիշկ, թերապևտ, մանկաբույժ, քիթ-կոկորդ-ականջաբան |
|
8) |
Գանգատներ |
Վիրուսային ծագման (րինովիրուս, ադենովիրուսը, կորոնավիրուս, գրիպի և պարաինֆլուենցա, հերպեսի, Էփշտեյն-Բարրի, ՄԻԱՎ և կոքսակի վիրուսներ) ֆարինգիտներ (դեպքերի 50%-80%)․ |
|
9) |
Անամնեզ |
ա. Օդակաթիլային ճանապարհով վարակի փոխանցման պատմություն, |
|
10) |
Զննման արդյունք/ցուցում |
ա. Վիրուսային ծագման ֆարինգիտներ․ |
|
11) |
Հոսպիտալացման ցուցում |
ա. հարնշիկային թարախակույտ, որը բերում է բերանի բացման սահմանափակման, կլման խանգարման, |
3․ Բժիշկ-մասնագետի կողմից պացիենտի զննումը, խորհրդատվությունը իրականացվում է ըստ Ձև 2-ի (անհրաժեշտության դեպքում անհրաժեշտ է նշել հիվանդության փուլերը)․
Ձև 2
|
Հ/հ |
Խորհրդատվության տեսակը |
Տրամադրման | |
|
ԱԲ |
Բ | ||
|
1) |
Ընտանեկան բժիշկ, թերապևտ, մանկաբույժ |
1 |
1 |
|
2) |
Քիթ-կոկորդ-ականջաբան |
0,3 |
1 |
4․ Սույն հավելվածի Ձև 2-ում նշված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ զննման, խորհրդատվության իրականացման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ զննման, խորհրդատվության իրականացման հաճախականությունը։
5․ Լաբորատոր-գործիքային ախտորոշիչ հետազոտություններն իրականացվում են՝ ըստ Ձև 3-ի (անհրաժեշտության դեպքում անհրաժեշտ է նշել հիվանդության փուլերը)․
Ձև 3
|
Լաբորատոր հետազոտություններ | |||||
|
Հ/Հ |
Կոդը |
Անվանումը |
Տրամադրման քանակը |
Արդյունք | |
|
ԱԲ |
Բ | ||||
|
1) |
Առկա չէ |
Ըմպանից քսուկի արագ անտիգենի հայտնաբերման թեստ (RADT կամ ստրեպԱթեստ) |
1 |
1 |
Ա խմբի ստրեպտոկոկային ֆարինգիտի տարբերակման համար |
|
2) |
Առկա չէ |
Մանրէաբանական հետազոտություն (ցանքս), |
0,2 |
1 |
Եթե ստրեպԱթեստը բացասական է, ըմպանից ցանքսը պարտադիր չէ Ա խմբի ստրեպտոկոկային ֆարինգիտի ախտորոշման համար |
|
3) |
Առկա չէ |
Կրեատինինի որոշում |
0,1 |
1 |
Հետստրեպտոկոկային սուր գլոմերուլոնեֆրիտ |
|
4) |
Առկա չէ |
Ըմպանի լորձաթաղանթի քսուկից ՊՇՌ հետազոտություն |
0,1 |
0,1 |
Էփշտեյն-Բարրի վիրուսի հայտնաբերում |
|
Գործիքային հետազոտություններ | |||||
|
5) |
Առկա չէ |
Պարանոցի գերձայնային հետազոտթություն |
0 |
0,1 |
Հարնշիկային թարախակույտի ախտորոշում |
6․ Սույն հավելվածի Ձև 3-ում սահմանված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ հետազոտության իրականացման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ հետազոտության իրականացման հաճախականությունը։
7․ Օգտագործվող դեղերի ցանկը սահմանվում է ըստ Ձև 4-ի (անհրաժեշտության դեպքում նշել հիվանդության փուլերը)․
Ձև 4
|
Հ/Հ |
Անվանում, դեղաչափ, դեղաձև, փաթեթավորում |
Անվանում |
Չափման միավոր |
Միջինացված ցուցանիշ՝ տրամադր-ման հաճախակա-նություն |
Միջին օրական չափա-քանակ |
Բուժման կուրսի միջին տևողու-թյուն |
Օրերի քանակ |
|
1) |
Ամօքսիցիլին (ամօքսիցիլինի տրիհիդրատ) դեղապատիճներ/ դեղահատեր 500մգ; 1000մգ |
Ամօքսիցիլին (ամօքսիցիլինի տրիհիդրատ) դեղապատիճներ/ դեղահատեր 500մգ; 1000մգ |
Հաբ |
1 |
2-3 |
10 օր |
10 օր |
|
2) |
Ֆենոքսիմեթիլպենիցիլին դեղահատեր 250մգ |
Ֆենոքսիմեթիլպենիցիլին դեղահատեր 250մգ |
Հաբ |
1 |
3 |
10 օր |
10 օր |
|
3) |
Ամօքսիցիլին (ամօքսիցիլինի տրիհիդրատ), քլավուլանաթթու (կալիումի քլավուլանատ) դեղահատեր թաղանթապատ 500մգ+125մգ; 875մգ+125մգ |
Ամօքսիցիլին (ամօքսիցիլինի տրիհիդրատ), քլավուլանաթթու (կալիումի քլավուլանատ) դեղահատեր թաղանթապատ 500մգ+125մգ; 875մգ+125մգ |
հաբ |
0,7 |
3 |
10 օր |
10 օր |
|
4) |
Կլարիթրոմիցին դեղահատեր թաղանթապատ 500մգ |
Կլարիթրոմիցին դեղահատեր թաղանթապատ 500մգ |
Հաբ |
1 |
2 |
10 օր |
10 օր |
|
5) |
Ցեֆալեքսին (ցեֆալեքսինի մոնոհիդրատ) դեղապատիճներ 250մգ; 500մգ |
Ցեֆալեքսին (ցեֆալեքսինի մոնոհիդրատ) դեղապատիճներ 250մգ; 500մգ |
Հաբ |
1 |
4 |
10 օր |
10 օր |
8․ Սույն հավելվածի Ձև 4-ում սահմանված` 1) տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ դեղի օգտագործման հաճախականությունը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ դեղի օգտագործման հաճախականությունը։
2) Նշանակված դեղի նկատմամբ անհատական անտանելիության դեպքում ավագ բուժաշխատողը իրավասու է նշանակել այլ դեղ:
9․ Բուժական այլ միջոցառումներ սահմանվում են Ձև 5-ում (անհրաժեշտության դեպքում անհրաժեշտ է նշել հիվանդության փուլերը)․
Ձև 5
|
Հ/հ |
Բժշկական ծառայության տեսակը |
Տրամադրման քանակը | |
|
ԱԲ |
Բ | ||
|
1) |
Հարնշիկային թարախակույտի դեպքում՝ վիրահատական բուժում |
0 |
0,1 |
10․ Սույն հավելվածի Ձև 5-ում սահմանված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով, թե ինչ հաճախականությամբ է իրականացվում տվյալ բուժական միջոցառումը։ Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ բուժական միջոցառման կիրառման հաճախականությունը։
ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳԻ ՄՇԱԿՄԱՆ ԱՂԲՅՈՒՐԸ
1․ Ֆրոսթ ՀՄ, Մաքլին ՀՔ, Չոու ԲԴՎ: Վերին շնչուղիների հիվանդությունների համար հակաբիոտիկների նշանակման փոփոխականություն՝ ըստ մատակարարի մասնագիտության: J Pediatr. 2018թ. Դեկտ.203:76-85.e8. [PubMed] / Frost HM, McLean HQ, Chow BDW. Variability in Antibiotic Prescribing for Upper Respiratory Illnesses by Provider Specialty. J Pediatr. 2018 Dec;203:76-85.e8. [PubMed].
2. Ալզահրանի ՄՍ, Մանենո ՄԿ, Դաֆթարի ՄՆ, Ուինգեյթ Լ, Էտիենն ԷԲ: Վերին շնչուղիների վարակներով երեխաների համար լայն սպեկտրի հակաբիոտիկների նշանակման հետ կապված գործոններ ամբուլատոր խնամքի պայմաններում: Clin Med Insights Pediatr. 2018թ.; 12:1179556518784300. [PMC անվճար հոդված] [PubMed], / Alzahrani MS, Maneno MK, Daftary MN, Wingate L, Ettienne EB. Factors Associated with Prescribing Broad-Spectrum Antibiotics for Children with Upper Respiratory Tract Infections in Ambulatory Care Settings. Clin Med Insights Pediatr. 2018;12:1179556518784300. [PMC free article] [PubMed].
3․ Գոտլիբ Մ, Լոնգ Բ, Կոյֆման Ա. Կլինիկական միմիկա. Ստրեպտոկոկային ֆարինգիտի նմանակների շտապ բժշկության վրա հիմնված վերանայում: J Emerg Med. 2018թ. Մայիս; 54 (5): 619-629. [PubMed] / Gottlieb M, Long B, Koyfman A. Clinical Mimics: An Emergency Medicine-Focused Review of Streptococcal Pharyngitis Mimics. J Emerg Med. 2018 May;54(5):619-629. [PubMed].
4․ Դանմայը ՍՔ, Հոգքուիսթ ՔԱ, Բալֆուր ՀՀ. Վարակիչ մոնոնուկլեոզ. Curr Top Microbiol Immunol. 2015թ.; 390 (Pt 1): 211-40: [PMC անվճար հոդված] [PubMed] / Dunmire SK, Hogquist KA, Balfour HH. Infectious Mononucleosis. Curr Top Microbiol Immunol. 2015;390(Pt 1):211-40. [PMC free article] [PubMed].
5․ Սփինքս, Ա., Պ.Պ. Գլազիու և ՔԲ Դել Մար, հակաբիոտիկներ կոկորդի ցավի համար: Cochrane Database Syst Rev, 2013 (11): էջ. CD000023., / Spinks, A., P.P. Glasziou, and C.B. Del Mar, Antibiotics for sore throat. Cochrane Database Syst Rev, 2013(11): p. CD000023.
6․ van Driel, M.L., et al., Different antibiotic treatments for group A streptococcal pharyngitis. Cochrane Database Syst Rev, 2013(4): p. CD004406.
7․ Շուլման ՍԹ և այլք. Կլինիկական պրակտիկայի ուղեցույց Ա խմբի ստրեպտոկոկային ֆարինգիտի ախտորոշման և կառավարման համար. 2012թ. թարմացում Ամերիկայի Ինֆեկցիոն Հիվանդությունների Միության կողմից: Clin Infect Dis, 2012 թ. 55 (10): 1279-82 / Shulman, S.T., et al., Clinical practice guideline for the diagnosis and management of group A streptococcal pharyngitis: 2012 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis, 2012. 55(10): p. 1279-82.
8․ Գերբեր ՄԱ, Բալտիմոր ՌՍ, Իթոն ՔԲ, Գեվիթզ Մ, Րոուլի ԱՀ, Շուլման ՍԹ, Տոբերթ ԿԱ: Ռևմատիկ տենդի կանխարգելումը և սուր ստրեպտոկոկային ֆարինգիտի ախտորոշումն ու բուժումը: գիտական հայտարարություն ԱՄՆ Սրտաբանության ասոցիացիայի ռևմատիկ տենդի, էնդոկարդիտի և Կավասակի հիվանդության կոմիտեի երիտասարդների շրջանում սրտանոթային հիվանդությունների, Ֆունկցիոնալ գենոմիկայի և փոխադրիչ կենսաբանության միջմասնագիտական խորհրդի և Խնամքի որակի և արդյունքների հետազոտության միջմասնագիտական խորհրդի կողմից. Հաստատված Մանկաբուժութան Ամերիկյան Ակադեմիայի կողմից. . Circulation. 2009թ. Մար 24;119(11):1541-51. [PubMed] / Gerber MA, Baltimore RS, Eaton CB, Gewitz M, Rowley AH, Shulman ST, Taubert KA. Prevention of rheumatic fever and diagnosis and treatment of acute Streptococcal pharyngitis: a scientific statement from the American Heart Association Rheumatic Fever, Endocarditis, and Kawasaki Disease Committee of the Council on Cardiovascular Disease in the Young, the Interdisciplinary Council on Functional Genomics and Translational Biology, and the Interdisciplinary Council on Quality of Care and Outcomes Research: endorsed by the American Academy of Pediatrics. Circulation. 2009 Mar 24;119(11):1541-51. [PubMed].
9․ https://link.springer.com/article/10.1007/s00431-023-05211-w.
10․ https://www.cdc.gov/groupastrep/diseases-hcp/strep-throat.html:
Պաշտոնական հրապարակման օրը՝ 4 մարտի 2024 թվական: