ՀԱՆՐԱԿՐԹԱԿԱՆ ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ՀԱՍՏԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ 10-ՐԴ ԴԱՍԱՐԱՆԻ «ՆԱԽՆԱԿԱՆ ԶԻՆՎՈՐԱԿԱՆ ՊԱՏՐԱՍՏՈՒԹՅՈՒՆ» ԱՌԱՐԿԱՅԻ ԾՐԱԳԻՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
1. Հաստատել՝ հանրակրթական ուսումնական հաստատություններում «Նախնական զինվորական պատրաստություն» առարկայի 10-րդ դասարանի ծրագիրը՝ համաձայն հավելվածի:
|
ԹԵՄԱ 1.1 |
|
ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՆԱԿԻ ՌԱԶՄԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆՆ ՈՒ ՄԱՐՏԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ՆՈՐ ԴԱՐԱՇՐՋԱՆՈՒՄ |
|
Հիմնական նպատակը |
|
1.Ձևավորել պատկերացումներ նոր դարաշրջանում կիրառվող զինատեսակների և դրանց կիրառմամբ պայմանավորված ռազմավարության և մարտավարության վերաբերյալ:
2.Նոր դարաշրջանում Ազգի համար պայքարի ելած նվիրյալների օրինակով՝ ձևավորել հայրենիքի պաշտպանության համար պատրաստակամություն, նվիրվածություն, անվախություն, քաջություն և այլն: |
|
Վերջնարդյունքներ |
|
1. Նկարագրի նոր դարաշրջանում հայտնի դարձած զինատեսակները: Դավիթ Բեկի, Անդրանիկ զորավարի, Գարեգին Նժդեհի, ինչպես նաև ֆիդայական շարժման ժամանակ, մայիսյան հերոսամարտերում կիրառած ռազմավարությունը, մարտավարական սկզբունքը և տակտիկական հնարները: 1918-1920 թվականների հայկական բանակի կառուցվածքը:
2. Գծապատկերների տեսքով ներկայացնի ճակատամարտերում կիրառած մարտավարական հնարները:
3. Արժևորի ազատագրական պայքարի համար դուրս ելած նվիրյալներին:
4. Հայտնի դիրքորոշում նոր դարաշրջանում հայ զորավարների կողմից կիրառած ռազմավարության, մարտավարական սկզբունքների և տակտիկական հնարների վերաբերյալ: |
|
Բովանդակություն |
|
1.17-րդ դարում Սյունիքի ազատագրական պայքարը։ Դավիթ բեկի ռազմավարությունն ու մարտավարությունը:
2.Ֆիդայական շարժումը։ Անդրանիկ զորավարի կիրառած մարտավարությունը։
3.1-ին աշխարհամարտի ժամանակ Հայ Կամավորական շարժման ձևավորումը: Հայկական լեգեոնը:
4.Հայկական բանակը 1918–1920 թվականներին: Մայիսյան հերոսամարտերը։
5.Լեռնահայաստանի ազատագրական պայքարում Գարեգին Նժդեհի կիրառած մարտավարությունը: |
|
Առաջարկվող գործունեության ձևեր |
Խաչվող հասկացություններ |
|
1.Ինքնուրույն (խմբով) համացանցի միջոցով ուսումնասիրում են տվյալ ժամանակաշրջանում կիրառված զինատեսակները, դրանց ռազմավարական և մարտավարական մտահղացումների ազդեցությունը ճակատամարտի ելքի վրա:
2.Համակարգում և դասարանին են ներկայացնում ազգի նվիրյալների դերը՝ երկրի պաշտպանության և ազատագրական պայքարի գործում: |
1.Անհատ և հարաբերություններ
1.1.Ռազմագետներ (հռչակավոր զորավարներ)՝ հայրենասիրական ոգի, կատարած սխրանքներ:
2.Ժամանակ և տարածություն
2.1.Հին դարաշրջանից՝ մեր օրեր: |
|
Միջառարկայական կապեր |
|
1.Ինֆորմատիկա։ Համակարգիչ և համացանցի տեղեկատվական հենքեր, սահիկաշարեր։
2.Ռուսերեն (այլ օտար լեզու)։ Ուսումնասիրվող նյութի մասին օտար լեզվով տեղեկություն:
3.Հայոց լեզու։ Ռազմական եզրույթների հայերեն համարժեքներ:
4.Հայոց պատմություն, Համաշխարհային պատմություն։ Հին և միջին դարերի պատմություն, ռազմագետներ (հռչակավոր զորավարներ)։ |
|
Կապը Հանրակրթության պետական չափորոշչի միջնակարգ ծրագրի վերջնարդյունքների հետ |
|
Մ1, Մ7, Մ14, Մ15, Մ16, Մ17, Մ18, Մ23, Մ24, Մ36 |
|
ԹԵՄԱ 2.1 |
|
ԶԻՆՎՈՐԻ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ |
|
Հիմնական նպատակը |
|
1.Ձևավորել՝ պատկերացումներ մարտական իրավիճակում հմտորեն հրաձգության և խրամատավորման համար տեղի ընտրության և պաշտպանողական մարտի վարման վերաբերյալ, ապահովելով սեփական անվտանգությունը և մարտական առաջադրանքի հաջող կատարումը։
2.Ապահովել մարտի դաշտում զինվորի հիմնական գործողությունների կատարումը՝ պաշտպանությունում:
3.Ծանոթացնել զինվորի գործողությունները հատուկ պայմաններում (բնակավայրում, լեռներում, ձմռանը, անտառում) պաշտպանվելիս: |
|
Վերջնարդյունքներ |
|
1.Ընտրի հրաձգության և խրամատավորման ճիշտ տեղը, դիրքավորվի, քողարկվի, դիտարկի և ոչնչացնի պայմանական հակառակորդին։
2.Համեմատի հատուկ պայմաններում (բնակավայրում, լեռներում, ձմռանը, անտառում) զինվորի գործողությունները պաշտպանվելիս: |
|
Բովանդակություն |
|
1.Հրաձգության և խրամատավորման համար տեղի ընտրությունը: Պաշտպանողական մարտի վարումը:
2.Զինվորը հատուկ պայմաններում (բնակավայրում, լեռներում, ձմռանը, անտառում) պաշտպանվելիս: |
|
Առաջարկվող գործունեության ձևեր |
Խաչվող հասկացություններ |
|
1.Համացանցի միջոցով ուսումնասիրում են տեսաֆիլմեր «Զինվորի գործողությունը պաշտպանությունում» թեմայի վերաբերյալ։
2.Կատարում են գործողություններ՝ պաշտպանությունում (հրաձգության և խրամատավորման համար տեղի ընտրություն): |
1.Համակարգ և մոդել
1.1.ՀՀԶՈւ որպես համակարգ՝ իր ենթակառուցվածքներով /ջոկ, դասակ, վաշտ և այլն/
2.Կառուցվածք և գործառույթ
2.1.Զինվորի գործողությունների փոփոխությունը հանգեցնում է կառուցվածքային փոփոխությունների.
պաշտպանությունում: |
|
Միջառարկայական կապեր |
|
1.Ինֆորմատիկա։ Համակարգիչ և համացանցի տեղեկատվական հենքեր, սահիկաշարեր։
2.Ռուսերեն (այլ օտար լեզու)։ Ուսումնասիրվող նյութի մասին օտար լեզվով տեղեկություն:
3.Հայոց լեզու։ Ռազմական եզրույթների հայերեն համարժեքներ:
4.Հայոց պատմություն, Համաշխարհային պատմություն։ Պատերազմների ժամանակ մարտի վարման եղանակները, դրանց առանձնահատկությունները և ռազմական գործիչներ (հռչակավոր զորավարներ)։
5.Ֆիզկուլտուրա: Դիրք: Տեղաշարժ: |
|
Կապը Հանրակրթության պետական չափորոշչի միջնակարգ ծրագրի վերջնարդյունքների հետ |
|
Մ2, Մ12, Մ15, Մ31, Մ33, Մ45 |
|
ԹԵՄԱ 2.2 |
|
ԶԻՆՎՈՐԻ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՌԱԶՄԵՐԹԻ ԵՎ ՏԵՂԱԲԱՇԽՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ |
|
Հիմնական նպատակը |
|
Ձևավորել՝
1.պատկերացումներ ռազմերթի ժամանակ գործողություններ կատարելու վերաբերյալ,
2.պատկերացումներ տեղում տեղաբաշխվելու վերաբերյալ ՝ կախված մարտական իրավիճակից։ |
|
Վերջնարդյունքներ |
|
1.Մեկնաբանի զինվորի գործողությունները ռազմերթի ժամանակ
2.Բացատրի մարտական իրավիճակում տեղում տեղաբաշխվելու երևույթը |
|
Բովանդակություն |
|
1.Գործողությունները ռազմերթի ժամանակ:
2.Գործողությունները տեղում տեղաբաշխվելիս: |
|
Առաջարկվող գործունեության ձևեր |
Խաչվող հասկացություններ |
|
Համացանցի միջոցով ինքնուրույն (խմբով) ուսումնասիրում են համապատասխան տեսադասերը և կատարում քննարկումներ։ |
Ժամանակ և տարածություն
Տեղաշարժ տեղանքում (ժամանակով և տարածությամբ պայմանավորված): |
|
Միջառարկայական կապեր |
|
1.Հայոց լեզու։ Ռազմական եզրույթների հայերեն համարժեքներ:
2.Ֆիզկուլտուրա: Ֆիզիկական որակներ՝ մկանային ուժ, արագաշարժություն, դիմացկունություն, ճարպկություն, ճկունություն, ցատկունակություն, կոորդինացիա, հավասարակշռություն:
3.Ֆիզիկա։ Հավասարակշռություն, շարժումների կոորդինացիա: |
|
Կապը Հանրակրթության պետական չափորոշչի միջնակարգ ծրագրի վերջնարդյունքների հետ |
|
Մ1, Մ6, Մ14, Մ15, Մ25, Մ33, Մ38, Մ44, Մ45 |
|
ԹԵՄԱ 3.1 |
|
«ԿՐԱԿՈՑ» ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆԸ: ՆԵՐՔԻՆ ԵՎ ԱՐՏԱՔԻՆ ՁԳԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ (ԲԱԼԻՍՏԻԿԱ) |
|
Հիմնական նպատակը |
|
Ձևավորել՝
1.պատկերացումներ «Կրակոց» հասկացության վերաբերյալ,
2.պատկերացումներ ներքին եվ արտաքին ձգաբանության (բալիստիկա) վերաբերյալ: |
|
Վերջնարդյունքներ |
|
1.Տարբերի «Կրակոց» հասկացությունը ռազմագիտական այլ հասկացություններից, որոնք օրգանական կապի մեջ են «Կրակոց» հասկացության հետ:
2.Համեմատի և բացատրի ներքին և արտաքին ձգաբանություն (բալիստիկա) հասկացությունները: |
|
Բովանդակություն |
|
«Կրակոց» հասկացության սահմանումը: Ներքին եվ արտաքին ձգաբանություն (բալիստիկա): |
|
Առաջարկվող գործունեության ձևեր |
Խաչվող հասկացություններ |
|
Սահմանում են «Կրակոց» հասկացությունը: Դասարանին են ներկայացնում ներքին եվ արտաքին ձգաբանության (բալիստիկա) տարբերությունները: |
1.Օրինաչափություն
1.1.Տարվա եղանակների /գարուն, ամառ, աշուն, ձմեռ/ փոփոխության ազդեցությունը:
1.2.Բնության մեջ տեղի ունեցող երևույթներ /գիշեր-ցերեկ(երկնային լուսատուներ՝ արև, լուսին, աստղեր), անձրև-ձյուն (սառույց, վտակներ), բուսականություն (խոտածածկույթի, թփերի, ծառերի աճ):
2.Պատճառ և հետևանք
Կրակոց, գնդակի թռիչք, հետագծի գոյացում:
3.Ժամանակ և տարածություն
Գնդակի թռիչքը տեղանքում (ժամանակով և տարածությամբ պայմանավորված): |
|
Միջառարկայական կապեր |
|
Ֆիզիկա։ Հավասարակշռություն, շարժումների կոորդինացիա: Կայունություն, ծանրության կենտրոն: Իներցիա: Պտտական շարժում։ Աչքի ֆոկուս: Հետհարվածի դիմակայում։ |
|
Կապը Հանրակրթության պետական չափորոշչի միջնակարգ ծրագրի վերջնարդյունքների հետ |
|
Մ5, Մ33, Մ44, Մ45 |
|
ԹԵՄԱ 3.2 |
|
ԱՎՏՈՄԱՏՈՎ ԿՐԱԿ ՎԱՐԵԼԸ (ԳՈՐԾՆԱԿԱՆ ՊԱՐԱՊՄՈՒՆՔՆԵՐ` ՀՐԱՄԱՆԱՏԱՐԱԿԱՆ ԱՐԿՂ ՀԱ-83-Ի ԿԻՐԱՌՄԱՄԲ) |
|
Հիմնական նպատակը |
|
Ձևավորել՝
1.պատկերացումներ հրաձգության կանոնների տիրապետման վերաբերյալ,
2.պատկերացումներ հրաձգության ժամանակ ինքնաձիգի հնարավոր խափանումների և դրանք տեղում վերացնելու վերաբերյալ,
3.ինքնաձիգից օգտվելու կարողություններ՝ հրամանատարական արկղի միջոցով հրաձգության վարժություններ կատարելու համար: |
|
Վերջնարդյունքներ |
|
1.Ներկայացնի անվտանգության կանոնները հրաձգության ժամանակ:
2.Գիտի հրաձգության կանոնները։
3.Լիցքավորի փամփշտատուփը:
4. Ընդունի ինքնաձիգից կրակ վարելու հիմնական դիրքը:
5.Ճիշտ նշանառությամբ կրակ վարի անշարժ նշանակետի վրա:
6.Ստուգի և վերացնի ինքնաձիգից հրաձգության ժամանակ ի հայտ եկած (պայմանական) խափանումները։ |
|
Բովանդակություն |
|
1.Ինքնաձիգից հրաձգություն իրականացնելու կանոնների ներկայացումը։ Ինքնաձիգի հնարավոր խափանումները հրաձգության ժամանակ և դրանց վերացման եղանակները:
2. Գործնական հրաձգության վարումը ինքնաձիգից. անվտանգության կանոնների հրահանգավորում, նորմացույցների կատարում (ինքնաձիգից կրակ վարելու դիրքը, ճիշտ նշանառության կատարումը, փամփուշտների լիցքավորման կարգը), հրաձգության վարումը անշարժ թիրախի վրա: |
|
Առաջարկվող գործունեության ձևեր |
Խաչվող հասկացություններ |
|
1.Դասարանին ներկայացնում են հրաձգության ժամանակ անվտանգության կանոնները:
2.Լիցքավորում են փամփշտատուփը:
3.Ընդունում են ինքնաձիգից կրակ վարելու դիրքը:
4.Կատարում են ճիշտ նշանառության վարժանք:Վարում են հրաձգություն անշարժ թիրախի վրա:
5.Վերացնում են ինքնաձիգի (պայմանական) խափանումը։ |
1.Կառուցվածք և գործառույթ
1.1.Ինքնաձիգից կրակ վարելու դիրք:
1.2.Ճիշտ նշանառությամբ հրաձգության վարում: |
|
Միջառարկայական կապեր |
|
1.Ֆիզկուլտուրա: Ֆիզիկական որակներ՝ մկանային ուժ, արագաշարժություն, դիմացկունություն, ճարպկություն, ճկունություն, ցատկունակություն, կոորդինացիա, հավասարակշռություն:
2.Կենսաբանություն։ Մարմնի անատոմիա՝ հենաշարժիչ, մկանաջլային, շնչառական համակարգեր, հավասարակշռության և շարժումների կոորդինացիայի կենտրոններ (ներքին ականջ, ուղեղիկ)։
3.Ֆիզիկա։ Հավասարակշռություն, շարժումների կոորդինացիա: Կայունություն, ծանրության կենտրոն: Իներցիա: Պտտական շարժում։ Աչքի ֆոկուս: Հետհարվածի դիմակայում։ |
|
Կապը Հանրակրթության պետական չափորոշչի միջնակարգ ծրագրի վերջնարդյունքների հետ |
|
Մ5, Մ33, Մ44, Մ45 |
|
ԹԵՄԱ 3.3 |
|
ՊԿ ԳՆԴԱՑՐԻ, ՍՎԴ ԴԻՊՈՒԿԱՀԱՐ ՀՐԱՑԱՆԻ, ՌՊԳ-7 ՁԵՌՔԻ ՀԱԿԱՏԱՆԿԱՅԻՆ ՆՌՆԱԿԱՆԵՏԻ ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ, ՄԱՐՏԱՎԱՐԱՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ԲՆՈՒԹԱԳՐԵՐԸ, ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔԸ, ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ՍԿԶԲՈՒՆՔԸ |
|
Հիմնական նպատակը |
|
Բացատրել՝
1.ՊԿ գնդացրի, ՍՎԴ դիպուկահար հրացանի և ՌՊԳ-7 ձեռքի հակատանկային նռնականետի նշանակությունը,
2.ՊԿ գնդացրի, ՍՎԴ դիպուկահար հրացանի և ՌՊԳ-7 ձեռքի հակատանկային նռնականետի մարտավարատեխնիկական բնութագրերը, ընդհանուր կառուցվածքը, անվտանգության կանոնները, տեղափոխման կարգը և աշխատանքի սկզբունքները: |
|
Վերջնարդյունքներ |
|
1.Ներկայացնի ՊԿ գնդացրի, ՍՎԴ դիպուկահար հրացանի և ՌՊԳ-7 ձեռքի հակատանկային նռնականետի նշանակությունը, մարտավարատեխնիկական բնութագրերը:
2.Ցուցադրի (նկարագրի) ՊԿ գնդացրի, ՍՎԴ դիպուկահար հրացանի և ՌՊԳ-7 ձեռքի հակատանկային նռնականետի կառուցվածքը:
3.Գիտի ՊԿ գնդացրի, ՍՎԴ դիպուկահար հրացանի և ՌՊԳ-7 ձեռքի հակատանկային նռնականետի հետ վարվելու անվտանգության կանոնները, տեղափոխման կարգը: |
|
Բովանդակություն |
|
ՊԿ գնդացրի, ՍՎԴ դիպուկահար հրացանի և ՌՊԳ-7 ձեռքի հակատանկային նռնականետի նշանակության, մարտավարատեխնիկական բնութագրերի և կառուցվածքի ներկայացումը: |
|
Առաջարկվող գործունեության ձևեր |
Խաչվող հասկացություններ |
|
Պատրաստում են ՊԿ գնդացրի, ՍՎԴ դիպուկահար հրացանի և ՌՊԳ-7 ձեռքի հակատանկային նռնականետի վերաբերյալ սահիկաշար և ներկայացնում դասարանին: |
Կառուցվածք և գործառույթ
ՊԿ գնդացրի, ՍՎԴ դիպուկահար հրացանի և ՌՊԳ-7 ձեռքի հակատանկային նռնականետի մասերն ու մեխանիզմները: |
|
Միջառարկայական կապեր |
|
1.Ինֆորմատիկա։ Համակարգիչ և համացանցի տեղեկատվական հենքեր, սահիկաշարեր։
2.Ռուսերեն (այլ օտար լեզու)։ Ուսումնասիրվող նյութի մասին օտար լեզվով տեղեկություն:
3.Հայոց լեզու։ Ռազմական եզրույթների հայերեն համարժեքներ: |
|
Կապը Հանրակրթության պետական չափորոշչի միջնակարգ ծրագրի վերջնարդյունքների հետ |
|
Մ33, Մ44, Մ45 |
|
ԹԵՄԱ 4.1/2/3/4 |
|
ՏԵՂԱԳՐԱԿԱՆ ՔԱՐՏԵԶԻ ԿՈՈՐԴԻՆԱՏԱՅԻՆ ԵՎ ԿԻԼՈՄԵՏՐԱՅԻՆ ՑԱՆՑԵՐԸ: ԴԻՐԵԿՑԻՈՆ ԱՆԿՅՈՒՆԸ, ԻՐԱԿԱՆ ԱԶԻՄՈՒՏԸ, ՄԻՋՕՐԵԱԿԱՆՆԵՐԻ ՄԵՐՁԵՑՈՒՄԸ ԵՎ ՈՒՂՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՃՇԳՐՏՈՒՄԸ: ԴԻՐԵԿՑԻՈՆ ԱՆԿՅԱՆ ԿԱԶՄՈՒՄԸ: ԴԻՐԵԿՑԻՈՆ ԱՆԿՅՈՒՆԻՑ ՄԱԳՆԻՍԱԿԱՆ ԱԶԻՄՈՒՏԻՆ ԱՆՑՆԵԼԸ ԵՎ ՀԱԿԱՌԱԿԸ: ՄԱԳՆԻՍԱԿԱՆ ԱԶԻՄՈՒՏԻ ՈՐՈՇՈՒՄԸ ՔԱՐՏԵԶՈՎ՝ ԿՈՂՄՆԱՑՈՒՅՑԻ ՕԳՆՈՒԹՅԱՄԲ |
|
Հիմնական նպատակը |
|
1. Ձևավորել պատկերացում՝
1.1. տեղագրական քարտեզի կոորդինատային և կիլոմետրային ցանցերի վերաբերյալ,
1.2.դիրեկցիոն անկյան, իրական ազիմուտի, միջօրեականների մերձեցման և ուղղությունների ճշգրտման վերաբերյալ:
2. Ձևավորել տեղանքը ըստ հերթականության ուսումնասիրելու կարողություն:
3. Ուսուցանել դիրեկցիոն անկյուն կազմելու եղանակները: |
|
Վերջնարդյունքներ |
|
1.Նկարագրի և տարբերի տեղագրական քարտեզի կոորդինատային և կիլոմետրային ցանցերը:
2.Օգտվի տեղագրական քարտեզից (կարողանում է իրականացնել անցումը դիրեկցիոն անկյունից մագնիսական ազիմուտին և հակառակը)
3.Գիտի տեղանքի ուսումնասիրման հերթականության կարգը:
4.Կողմնորոշվի տեղանքում քարտեզով: |
|
Բովանդակություն |
|
1.Տեղագրական քարտեզի կոորդինատային եվ կիլոմետրային ցանցերը:
2.Դիրեկցիոն անկյունը, իրական ազիմուտը, միջօրեականների մերձեցումը եվ ուղղությունների ճշգրտումը:
3.Դիրեկցիոն անկյան կազմումը: դիրեկցիոն անկյունից մագնիսական ազիմուտին անցնելը եվ հակառակը:
4.Մագնիսական ազիմուտի որոշումը քարտեզով՝ կողմնացույցի օգնությամբ: |
|
Առաջարկվող գործունեության ձևեր |
Խաչվող հասկացություններ |
|
Համաձայն զինվորական ղեկավարի կողմից տրված առաջադրանքների որոշում են իրենց տեղադիրքը, դիրեկցիոն անկյունը՝ քարտեզով: |
1.Համակարգ և մոդել
1.1.Տեղագրական քարտեզները որպես Երկրի մակերևույթի որևէ մասի տարածական մոդել:
2.Մասշտաբ, համամասնություն և քանակ
2.1.Քարտեզի քանակական տվյալներ և որակական տեղեկություններ:
2.2.Երևույթի կամ օբյեկտի չափերը՝ ըստ սանդղակի: |
|
Միջառարկայական կապեր |
|
Աշխարհագրություն: Բնագիտություն: Քարտեզ, ռելիեֆ, մասշտաբ, տեղանքի տարատեսակներ։ |
|
Կապը Հանրակրթության պետական չափորոշչի միջնակարգ ծրագրի վերջնարդյունքների հետ |
|
Մ6, Մ14, Մ38, Մ45 |
|
ԹԵՄԱ 5.1 |
|
ԻՆԺԵՆԵՐԱԿԱՆ ԱՐԳԵԼԱՓԱԿՈՑՆԵՐ |
|
Հիմնական նպատակը |
|
Ծանոթացնել՝
1.ինժեներական արգելափակոցների տեսակներին և նշանակությանը,
2.ականադաշտերի նախազգուշացման նշաններին,
3.իրազեկել ականների հետ վարվելու անվտանգության կանոնները։ |
|
Վերջնարդյունքներ |
|
1.Ճանաչի և տարբերի ականապայթյունային և ոչ պայթյունային ինժեներական արգելափակոցները:
2.Գիտի ականապայթյունային և ոչ պայթյունային արգելափակոցների կառուցվածքը, նշանակությունը, մարտավարատեխնիկական բնութագրերը, դրանց հետ վարվելու անվտանգության կանոնները:
3.Նկարագրի ականապայթյունային և ոչ պայթյունային արգելափակոցներից բխող վտանգները։
4.Կարևորի ականապայթյունային և ոչ պայթյունային արգելափակոցների, ականադաշտերի նշանակությունը առաջնագծի պաշտպանության համար:
5.Նկարագրի ականադաշտերի նախազգուշացման նշանները: |
|
Բովանդակություն |
|
Ականապայթյունային և ոչ պայթյունային արգելափակոցներ: Ականապայթյունային արգելափակոցների կառուցվածքը, նշանակությունը, մարտավարատեխնիկական բնութագրերը: |
|
Առաջարկվող գործունեության ձևեր |
Խաչվող հասկացություններ |
|
1.Ինքնուրույն (խմբով) համացանցի միջոցով ուսումնասիրում են ականապայթյունային և ոչ պայթյունային արգելափակոցների վերաբերյալ նյութեր՝ դրանց կառուցվածքն ու գործողությունը:
2.Համակարգում են դրանք և ներկայացնում դասարանին։
3.Ներկայացնում (նկարում) են ականապայթյունային և ոչ պայթյունային արգելափակոցները, ականադաշտերի նախազգուշացման նշանները։ |
1.Կառուցվածք և գործառույթ
1.1.Ականապայթյունային և ոչ պայթյունային արգելափակոցներ. կառուցվածքն ու գործողությունը:
1.2.Ականադաշտերի նախազգուշացման նշաններ: |
|
Միջառարկայական կապեր |
|
1.Ինֆորմատիկա։ Համակարգիչ և համացանցի տեղեկատվական հենքեր, սահիկաշարեր։
2.Աշխարհագրություն: Բնագիտություն: Ռելիեֆ, տեղանքի տարատեսակներ։
3.Ֆիզիկա։ Պայթյուն առաջացնող նյութեր, անվտանգության կանոններ։
4.Քիմիա: Քիմիական միացություններ: |
|
Կապը հանրակրթության պետական չափորոշչի միջնակարգ ծրագրի վերջնարդյունքների հետ |
|
Մ6, Մ14, Մ38, Մ45 |
|
ԹԵՄԱ 5.2 |
|
ԻՆԺԵՆԵՐԱԿԱՆ ԱՐԳԵԼԱՓԱԿՈՑՆԵՐԻ ՀԱՂԹԱՀԱՐՈՒՄԸ: ԱԿԱՆՆԵՐԻ ՀԵՏ ՎԱՐՎԵԼՈՒ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐԸ |
|
Հիմնական նպատակը |
|
1.Իրազեկել ականների հետ վարվելու անվտանգության կանոնները:
2.Ծանոթացնել ականադաշտերի նախազգուշացման նշաններին:
3.Ուսուցանել ինժեներական արգելափակոցների հաղթահարման կարգը: |
|
Վերջնարդյունքներ |
|
1.Ճանաչի և տարբերի ինժեներական արգելափակոցները:
2.Գիտի ինժեներական արգելափակոցների կառուցվածքը, նշանակությունը, մարտավարատեխնիկական բնութագրերը, դրանց հետ վարվելու անվտանգության կանոնները։
3.Նկարագրի ինժեներական արգելափակոցներից բխող վտանգները։
4.Գիտի ինժեներական արգելափակոցների հաղթահարման կարգը և կարևորի անհրաժեշտությունը մարտական գործողությունների ժամանակ:
5.Նկարագրի ականադաշտերի նախազգուշացման նշանները։ |
|
Բովանդակություն |
|
Ինժեներական արգելափակոցների հաղթահարումը: Ականների հետ վարվելու անվտանգության կանոնները: |
|
Առաջարկվող գործունեության ձևեր |
Խաչվող հասկացություններ |
|
1.Ինքնուրույն (խմբով) համացանցի միջոցով ուսումնասիրում են ինժեներական արգելափակոցների վերաբերյալ նյութեր՝ դրանց կառուցվածքն ու գործողությունը:
2.Համակարգում են դրանք և ներկայացնում դասարանին։
3.Ներկայացնում (նկարում) են ինժեներական արգելափակոցների հաղթահարման կարգը, ականադաշտերի նախազգուշացման նշանները։ |
1.Կառուցվածք և գործառույթ
1.1.Ինժեներական արգելափակոցներ. կառուցվածքն ու գործողությունը:
1.2.Ականադաշտերի նախազգուշացման նշաններ: |
|
Միջառարկայական կապեր |
|
1.Ինֆորմատիկա։ Համակարգիչ և համացանցի տեղեկատվական հենքեր, սահիկաշարեր։
2.Աշխարհագրություն: Բնագիտություն: Ռելիեֆ, տեղանքի տարատեսակներ։
3.Ֆիզիկա։ Պայթյուն առաջացնող նյութեր, անվտանգության կանոններ։
4.Քիմիա: Քիմիական միացություններ: |
|
Կապը հանրակրթության պետական չափորոշչի միջնակարգ ծրագրի վերջնարդյունքների հետ |
|
Մ6, Մ14, Մ38, Մ45 |
|
ԹԵՄԱ 6.1 |
|
ԶԻՆՎՈՐԱԿԱՆ ՈՂՋՈՒՅՆԻ ԿԱՏԱՐՈՒՄԸ ԱՌԱՆՑ ԶԵՆՔԻ՝ ՏԵՂՈՒՄ ԵՎ ՇԱՐԺՄԱՆ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ |
|
Հիմնական նպատակը |
|
1.Ձևավորել Շարային կանոնադրության նորմը:
2.Նպաստել՝ զինվորական ողջույնի ճիշտ կատարման հմտություններին. տեղում և շարժման ընթացքում: |
|
Վերջնարդյունքներ |
|
Կատարի «Զինվորական ողջույն» տեղում և շարժման ընթացքում՝ շարային կանոնադրության պահանջների համապատասխան |
|
Բովանդակություն |
|
Զինվորական ողջույնի կատարումը առանց զենքի.
1.տեղում,
2.շարժման ընթացքում: |
|
Առաջարկվող գործունեության ձևեր |
Խաչվող հասկացություններ |
|
Ցուցադրել շարային վարժաձևերը՝
1.տեղում առանց զենքի զինվորական ողջույնի կատարումը,
2.շարժման ընթացքում առանց զենքի զինվորական ողջույնի կատարումը: |
Անհատ և հարաբերություններ
Զինվորական բարեկրթություն.
պետեր և ենթականեր, ավագներ և կրտսերներ: |
|
Միջառարկայական կապեր |
|
1.Հայոց լեզու։ Ռազմական եզրույթների հայերեն համարժեքներ:
2.Ֆիզկուլտուրա։ Շարային պատրաստության վարժաձևեր. շարային քայլ, վազք, շարային կեցվածք։ |
|
Կապը հանրակրթության պետական չափորոշչի միջնակարգ ծրագրի վերջնարդյունքների հետ |
|
Մ38, Մ45 |
|
ԹԵՄԱ 7.1 |
|
ԶԻՆՎՈՐԱԿԱՆ ԿԱՐԳԱՊԱՀՈՒԹՅՈՒՆ, ԽՐԱԽՈՒՍԱՆՔՆԵՐ ԵՎ ԿԱՐԳԱՊԱՀԱԿԱՆ ՏՈՒՅԺԵՐ |
|
Հիմնական նպատակը |
|
1.Ուսուցանել զինվորական կարգապահության էությունը և նշանակությունը:
2.Իրազեկել զինծառայողներին տրվող խրախուսանքների և կարգապահական տույժերի կարգի վերաբերյալ:
3.Բացատրել խրախուսանքների և կարգապահական տույժերի դաստիարակչական նշանակությունը: |
|
Վերջնարդյունքներ |
|
1.Գիտի զինվորական կարգապահության էությունն ու նշանակությունը:
2.Գիտի զինծառայողներին տրվող խրախուսանքներն ու կարգապահական տույժերը:
3.Կարևորի զինվորական կարգապահության դերը ծառայության ընթացքում: |
|
Բովանդակություն |
|
Զինվորական կարգապահություն, խրախուսանքներ և կարգապահական տույժեր: |
|
Առաջարկվող գործունեության ձևեր |
Խաչվող հասկացություններ |
|
1. Զինվորական ղեկավարի ուղղորդմամբ անհատապես ուսումնասիրում են «ՀՀ ԶՈՒ կարգապահական կանոնագրքի» զինծառայողներին տրվող խրախուսանքների և կարգապահական տույժերի վերաբերյալ նորմերը։
2. Դասարանին են ներկայացնում.
2.1. զինծառայողներին տրվող խրախուսանքները,
2.2. զինծառայողներին տրվող կարգապահական տույժերը: |
1.Անհատ և հարաբերություններ
1.1.Խրախուսանքներն ու կարգապահական տույժերի նորմերը որպես զինվորական կարգապահություն գրավական:
1.2.Խրախուսանքը և կարգապահական տույժը զինվորական կարգապահության ամրապնդման և զինծառայողների դաստիարակման միջոց:
1.Պատճառ և հետևանք
1.1.Ծառայության մեջ աչքի ընկնելու և ծառայողական պարտականությունները ջանասիրաբար կատարելու, անձնական հատուկ վաստակի և դրական նախաձեռնություն ցուցաբերելու համար զինծառայողին տրվում է խրախուսանք:
1.2.Ծառայողական գործառույթները չկատարելը կամ ոչ պատշաճ կատարելը՝ զինծառայողը ենթարկվում է կարգապահական տույժի: |
|
Միջառարկայական կապեր |
|
1. Հայոց լեզու։ Ռազմական եզրույթների հայերեն համարժեքներ:
2.Հասարակագիտություն։ Հասարակական փոխհարաբերություններ։ Իրավունքներ և պարտականություններ։
3.Պատասխանատվություն։ Քրեական և վարչական պատասխանատվություն։ Զինվորական կարգապահություն։ |
|
Կապը հանրակրթության պետական չափորոշչի միջնակարգ ծրագրի վերջնարդյունքների հետ |
|
Մ24, Մ32, Մ34, Մ38 |
|
ԹԵՄԱ 8.1 |
|
ԻՄԱՑԱԿԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՆԵՐԻ ԵՎ ՎԱՐՔԻ ՅՈՒՐԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԱՐՏԱԿԱՐԳ ԻՐԱՎԻՃԱԿՆԵՐԻ ԺԱՄԱՆԱԿ (ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ, ՄՏԱԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆ, ՎԱՐՔ) |
|
Հիմնական նպատակը |
|
1.Բացատրել ուշադրությունը՝ որպես զինվորական գործունեություն ծավալելու կարևորագույն գործոն:
2.Պատկերացումներ տալ հույզերի մասին՝ ճանաչեն մարդու բազային հույզերը և դրանց ազդեցությունը զիվորական գործունեության վրա, մասնավորապես մարտական խնդիրներ կատարելիս:
3.Տարբերակել ուշադրության տեսակները և դրանց դերը զինվորական գործունեության մեջ: |
|
Վերջնարդյունքներ |
|
1.Պատկերացում ունի «Ուշադրություն» հասկացության մասին, տարբերակում է ուշադրության հիմնական տեսակները և ազդեցությունները զինվորական ծառայության վրա։
2.Տիրապետի ուշադրությունը կենտրոնացնելու որոշակի հոգեբանական մեխանիզմների։
3.Ընդհանուր պատկերացում ունի հույզերի վերաբերյալ:
4.Տարանջատի հույզերը և դրանց արտահայտման ձևերը, ինչպես նաև ազդեցությունը զինվորական գործունեության վրա։ |
|
Բովանդակություն |
|
Ուշադրություն, տեսակները։ Հույզեր, զգացմունքներ։ |
|
Առաջարկվող գործունեության ձևեր |
Խաչվող հասկացություններ |
|
Զրույց զինվորական հոգեբանի հետ: |
1.Կայունություն և փոփոխություն
1.1.Զինվորի հոգեվիճակի կայունությունը /Կենտրոնացվածություն: Բաշխում: Տեղափոխելիություն: Օրգանիզմի ուժերի մոբիլիզացիա/ բերում է դրական / բացասական/ փոփոխությունների:
2.Անհատ և հարաբերություններ
2.1.Հրամանատար /հոգեբան/ զինվոր համագործակցություն /զրույց, հույզեր, ապրումակցում և այլն/:
3.Անհատական և մշակութային արժեհամակարգ
3.1.Զինվորի՝ իր մշակութային փորձի փոխամցումը մյուսներին / երգ, պար, կիթառ, շեփոր և այլն/: |
|
Միջառարկայական կապեր |
|
1.Հայոց լեզու։ Ռազմական և մասնագիտական եզրույթների հայերեն համարժեքներ:
2.Հայոց պատմություն, Համաշխարհային պատմություն։
3.Հասարակագիտություն: Տարբեր ժամանակների պատերազմների պատմությունը. մարդկային կորուստներ և տառապանքներ։ |
|
Կապը հանրակրթության պետական չափորոշչի միջնակարգ ծրագրի վերջնարդյունքների հետ |
|
Մ31, Մ32, Մ34, Մ36, Մ37, Մ45 |
|
ԹԵՄԱ 9.1 |
|
ԼԵՌՆԵՐ։ ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐԸ ԵՎ ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՏԵՂԱՆՔԻ ՄԱՐՏԱՎԱՐԱԿԱՆ ՀԱՏԿԱՆԻՇՆԵՐԸ |
|
Հիմնական նպատակը |
|
1.Տալ պատկերացումներ՝
1.1.լեռնային տեղանքի մարտավարական հատկանիշների վերաբերյալ՝ հարձակման և պաշտպանության տեսանկյունից,
1.2.լեռնային խիստ պայմաններում գործելու նախապայմանների վերաբերյալ։ |
|
Վերջնարդյունքներ |
|
1.Նկարագրի լեռնային ռելիեֆը:
2.Ներկայացնի լեռնային տեղանքի մարտավարական հատկանիշները:
3.Թվարկի լեռնային վտանգները և դրանց հաղթահարման ձևերը: |
|
Բովանդակություն |
|
Լեռներ։ Լեռնային պայմանները։ Լեռնային տեղանքի մարտավարական հատկանիշները։ |
|
Առաջարկվող գործունեության ձևեր |
Խաչվող հասկացություններ |
|
Համացանցի միջոցով դիտում են տեսաֆիլմեր լեռնային զորքերի մասին։
Համակարգում են դրանք և ներկայացնում դասարանին: |
1.Կայունություն և փոփոխություն
1.1.Լեռնային տեղանքի մարտավարական հատկանիշներ:
2.Պատճառ և հետևանք
2.1.Լեռնային վտանգները և դրանց նախապատրաստվելու ձևերը։ |
|
Միջառարկայական կապեր |
|
1.Ինֆորմատիկա։ Համակարգիչ և համացանցի տեղեկատվական հենքեր, սահիկաշարեր:
2.Ռուսերեն (այլ օտար լեզու)։ Ուսումնասիրվող նյութի մասին օտար լեզվով տեղեկություն:
3.Բնագիտություն։ Աշխարհագրություն։ Երկիր, տեղանք, լեռնային ռելիեֆ, տեղանքի օբյեկտներ կամ կողմնորոշիչներ, լեռնագագաթներ, սառցադաշտեր, տարածքի բնորոշ կլիման, օդի ճնշումը թթվածի պարունակությունը բարձր-լեռնային շրջանում, քամիները լեռներում, թթվածնային քաղց, լեռնագնացներ։
4.Կենսաբանություն։ Ֆիզիոլոգիան լեռներում․ շնչառության համակարգ, թթվածնային քաղց, արյան շրջանառությունը և սրտի աշխատանքը լեռներում, շնչարգելություն, աշխատունակություն, արևհարություն, ցրտահարություն, ջրազրկում,։
5.Ֆիզիկա։ Մթնոլորտային ճնշում, լեռնային օպտիկա, կայծակ, խոնավություն, ջրի եռման աստիճանը ըստ բարձրության։ |
|
Կապը հանրակրթության պետական չափորոշչի միջնակարգ ծրագրի վերջնարդյունքների հետ |
|
Մ1, Մ2, Մ14, Մ15, Մ38, Մ45 |
|
ԹԵՄԱ 10.1 |
|
ՏԵԽՆԱԾԻՆ ԲՆՈՒՅԹԻ ԱՐՏԱԿԱՐԳ ԻՐԱՎԻՃԱԿՆԵՐ ՀԱՏՈՒԿ ՕԲՅԵԿՏՆԵՐՈՒՄ: ԶԱՆԳՎԱԾԱՅԻՆ և ՈՉ ԸՆՏՐՈՂԱԿԱՆ ՈՉՆՉԱՑՄԱՆ ԶԻՆՄԻՋՈՑՆԵՐԻ ԳՈՐԾԱԴՐՈՒՄ: ՎԱՐՔԻ ԿԱՆՈՆՆԵՐԸ |
|
Հիմնական նպատակը |
|
Բացատրե՛լ արագ և ճիշտ արձագանքել ստեղծված արտակարգ իրավիճակին, մնալ կենդանի և անվնաս: |
|
Վերջնարդյունքներ |
|
1.Տիրապետի հատուկ օբյեկտներում ծագած տեխնածին արտակարգ իրավիճակներում վարքի կանոններին:
2.Գիտի զանգվածային և ոչ ընտրողական ոչնչացման զինմիջոցների գործադրման դեպքում առաջ եկած սպառնալիքները և պաշտպանության ձևերը: |
|
Բովանդակություն |
|
1.Հրդեհներ և պայթյուններ: Հիդրոդինամիկական վթարներ: Վարքի կանոնները:
2.Վթարներ ուժեղ ներգործող թունավոր և ռադիոակտիվ նյութերի արտանետումով: Վարքի կանոնները:
3.Միջուկային, քիմիական, կենսաբանական, երկրաֆիզիկական զենքեր: Վակուումային և թերմոբար զենքեր: Պաշտպանության ձևերը: |
|
Առաջարկվող գործունեության ձևեր |
Խաչվող հասկացություններ |
|
1.Դիտել տեսաֆիլմ՝ հատուկ օբյեկտներում տեխնածին արտակարգ իրավիճակների վերաբերյալ։ Կազմակերպել քննարկում։
2.Իրականացնել ուսումնական տարահանում դպրոցում՝ հրդեհների, պայթյունների, հիդրոդինամիկական վթարների հետ կապված սցենարներով:
3.Անցկացնել աշակերտական անձնակազմի նախնական հրահանգավորում, գործառույթների բաշխում, տարահանում և արդյունքների վերլուծում: |
1.Օրինաչափություն
1.1.Հատուկ օբյեկտներում տեխնածին արտակարգ իրավիճակներ:
2.Պատճառ և հետևանք
2.1.Հրդեհներ, պայթյուններ, հիդրոդինամիկական վթարներ: Ֆիզիկական և նյութական կորուստ |
|
Միջառարկայական կապեր |
|
1.Հայոց լեզու։ Կարողանան նյութը ներկայացնել համակարգված, իրենց մտքերը արտահայտել գրագետ, տրամաբանված և համոզիչ։
2.Ֆիզիկա: Էլեկտրական հոսանք: Ամրություն: Ռադիացիա, ատոմային էներգիա, ատոմակայաններ: Ջերմամիջուկային ռեակցիա: Ատոմային զենք:
3.Քիմիա: Քիմիական ակտիվ, թունավոր նյութեր, քլոր: Ծանր մետաղներ: Քիմիական զենք:
4.Կենսաբանություն: Քիմիական և ջերմային այրվածքներ, պաշտպանությունը: Վիրուսներ: Կենսաբանական զենք: |
|
Կապը հանրակրթության պետական չափորոշչի միջնակարգ ծրագրի վերջնարդյունքների հետ |
|
Մ38, Մ43, Մ45 |
|
ԹԵՄԱ 11.1 |
|
ՎԵՐՔԵՐ ԵՎ ՎՆԱՍՎԱԾՔՆԵՐ |
|
Հիմնական նպատակը |
|
1.Հաղորդե՛լ
1.1.վերքերի վերաբերյալ տեղեկություն. սահմանումը, տեսակները (կտրած, ծակած, կծած, հրազենային, անդամահատված, օտար մարմնով վերքեր և այլն), առաջացման մեխանիզմները, նշանները, վտանգը, և առաջին օգնության հիմունքները,
1.2.վնասվածքների վերաբերյալ. ձևերը և տեսակները,
1.3.առաջին օգնության ցուցաբերման, տուժածների տարահանման և տեղափոխման հիմունքները և անհրաժեշտ միջոցները: |
|
Վերջնարդյունքներ |
|
1.Կատարի տուժածների զննումը, արագ կողմնորոշվի տուժածի վիճակում: Կատարի տուժածների տեսակավորում:
2.Կազմակերպի առաջին օգնությունը տարբեր վերքերի դեպքում:
3.Ճիշտ ներկայացնի վնասող ազդակի ազդեցության վերացման եղանակները, վնասված հյուսվածքի առաջնային մշակումը:
4.Իրականացնի տարբեր մարմնամասերում առկա օտար մարմնի անշարժացումը ձեռքի տակ եղած միջոցներով:
5.Իրականացնի առաջին օգնության ցուցաբերումը, տուժածների տարահանումը և տեղափոխումը: |
|
Բովանդակություն |
|
Վնասվածքների տեսակները։ Վերքեր։ Լարան։ Վիրակապական նյութեր և միջոցներ։ Վերքի մշակումը և վիրակապում։ Վերքի ախտահանման նյութեր և միջոցներ։ |
|
Առաջարկվող գործունեության ձևեր |
Խաչվող հասկացություններ |
|
Իրավիճակի մոդելավորում և հրատապ գործողությունների փուլերի խաղարկում դասարանում: |
Նյութ, էներգիա
Լարան։ Վիրակապական նյութեր և միջոցներ։ |
|
Միջառարկայական կապեր |
|
1.Հայոց լեզու։ Մասնագիտական եզրույթների հայերեն համարժեքներ:
2.Կենսաբանություն: Մարմնի անատոմիա՝ մկանային համակարգ, վնասվածքներ և վերքեր, արյունատար համակարգ, արյունահոսություն։
3.Քիմիա։ Քիմիական նյութերին՝ ջրածնի պերօքսիդ, յոդ և դրանց կիրառման կարգին: |
|
Կապը հանրակրթության պետական չափորոշչի միջնակարգ ծրագրի վերջնարդյունքների հետ |
|
Մ25, Մ38, Մ43, Մ45 |
|
ԹԵՄԱ 11.2 |
|
ԱՐՅՈՒՆԱՀՈՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ |
|
Հիմնական նպատակը |
|
1.Հաղորդել տեղեկություն
1.1.արյունահոսության տեսակների, առաջացման պատճառների, հիմնական ախտանիշների, ծանրության աստիճանների վերաբերյալ,
1.2.արյունահոսությունների ժամանակ առաջին օգնության ցուցաբերման հիմունքների վերաբերյալ,
1.3.վնասվածքային շոկի, նրա տեսակների, առաջացման պատճառների և ցուցաբերվող առաջին օգնության վերաբերյալ: |
|
Վերջնարդյունքներ |
|
1.Իրականացնի տուժածի զննումը, արագ որոշի արյունահոսության տեսակը, առաջացման պատճառը, ծանրության աստիճանը:
2.Տիրապետի արտաքին արյունահոսությունների ժամանակավոր դադարեցմանը ձեռքի տակ եղած և հաշվեցուցակային միջոցներով (ճնշող վիրակապ, առավելագույն տարածում և ծալում, սեղմման կետեր, լարան, ոլորան և այլն):
3.Կողմնորոշվի ներքին արյունահոսության դեպքում և ցուցաբերի առաջին օգնություն:
4.Որոշի քթային արյունահոսության տեսակը և ցուցաբերի առաջին օգնություն:
5.Ցուցաբերի անհետաձգելի օգնություն արյունահոսությունների ժամանակ և իրականացնի արյունահոսություններով տուժածի խնամքը:
6.Տարբերակի շոկերը, ճանաչի նշանները, և ընտրի առաջին օգնության ցուցաբերման հերթականությունը, ելնելով հայտնաբերած վնասվածքներից և տուժածի ծանրության աստիճանից: |
|
Բովանդակություն |
|
1.Արտաքին արյունահոսություններ:
2.Ներքին արյունահոսություն: Վնասվածքային շոկ: |
|
Առաջարկվող գործունեության ձևեր |
Խաչվող հասկացություններ |
|
1.Կատարում են պայմանական տուժածի արյունահոսության դադարեցում սեղմման, ճնշող վիրակապի և լարանի օգնությամբ:
2.Տեսակավորում և տարահանում են արյունահոսող տուժածին:
3.Կատարում են շոկի կանխարգելման, զարգացման և նվազեցման ուղղությամբ տարվող քայլերը:
4.Որոշում են վնասվածքային շոկի ծանրության աստիճանը: |
1.Պատճառ հետևանք
1.1.Արյունահոսություն: Շոկ:
2.Կայունություն և փոփոխություն
2.1.Արյունահոսության դադարեցում, տեսակավորում:
2.2.Շոկի կանխարգելում: |
|
Միջառարկայական կապեր |
|
1.Հայոց լեզու։ Մասնագիտական եզրույթների հայերեն համարժեքներ:
2.Կենսաբանություն։ Մարմնի անատոմիա, արյունատար համակարգ, արյունահոսություն և մարդու նյարդային համակարգ։ |
|
Կապը հանրակրթության պետական չափորոշչի միջնակարգ ծրագրի վերջնարդյունքների հետ |
|
Մ32, Մ38, Մ43, Մ45 |
|
ԹԵՄԱ 11.3 |
|
ԿԵՆՑԱՂԱՅԻՆ ԹՈՒՆԱՎՈՐՈՒՄՆԵՐ: ԽԱՅԹՈՑՆԵՐ ԵՎ ԿԾԱԾ ՎԵՐՔԵՐ |
|
Հիմնական նպատակը |
|
1.Հաղորդել տեղեկություն՝
1.1.կենցաղային էթիլ և մեթիլ սպիրտի, էթիլեն գլիկոլի (անտիֆրիզ), նավթամթերքների (բենզինի գոլորշիներ, կերոսին), շմոլ գազի (ածխածնի մոնօքսիդ), բոտուլիզմի թունավորումների վերաբերյալ,
1.2.օձերի և թունավոր միջատների խայթոցների վերաբերյալ: |
|
Վերջնարդյունքներ |
|
Իրականացնի անհետաձգելի օգնություն կենցաղային թունավորումների, օձերի և թունավոր միջատների խայթոցների դեպքում: |
|
Բովանդակություն |
|
Կենցաղային թունավորումներ:Խայթոցներ և կծած վերքեր (օձ, կարիճ, կրետ, մեղու, շուն, գայլ և այլն)։ Ալերգիկ ռեակցիաներ։ Նախազգուշական միջոցառումները: |
|
Առաջարկվող գործունեության ձևեր |
Խաչվող հասկացություններ |
|
1.Համացանցի միջոցով դիտում են կենցաղային թունավորումների, խայթոցների և կծած վերքերի մասին նյութեր՝ համակարգում են դրանք, ներկայացնում դասարանին և կատարում քննարկում:
2.Կատարում են պայմանական տուժածի անհետաձգելի օգնության կազմակերպում: |
1.Պատճառ և հետևանք
1.1.Իրազեկված /պաշտպանված/ նախազգուշական միջոցառումներ:
2.Նյութ, էներգիա
2.1.Քիմիական նյութերից /միացություններից/ թունավորումներ, ալերգիկ ռեակցիաներ: |
|
Միջառարկայական կապեր |
|
1.Ինֆորմատիկա: Համակարգ , համացանցի տեղեկատվական հենքեր, սահիկաշարեր։
2.Հայոց լեզու։ Մասնագիտական եզրույթների հայերեն համարժեքներ:
3.Կենսաբանություն։ Թունավոր կենդանիներ: Թունավորումներ և ալերգիկ ռեակցիաներ։ |
|
Կապը հանրակրթության պետական չափորոշչի միջնակարգ ծրագրի վերջնարդյունքների հետ |
|
Մ14, Մ15, Մ32, Մ38, Մ43, Մ45 |