ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ

09 դեկտեմբերի 2021 թ.

N 91-Ն

ՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ ԵՐԱՇԽԱՎՈՐՎԱԾ ԱՆՎՃԱՐ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐՈՎ ՀԵՄՈԴԻԱԼԻԶԱՅԻՆ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՕԳՆՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՍՊԱՍԱՐԿՄԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՄԱՆ ԵՎ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ՉԱՓՈՐՈՇԻՉԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 Հիմք ընդունելով «Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 2-րդ հոդվածի 1-ին մասի 33 կետը`

Հրամայում եմ`

 1. Հաստատել պետության կողմից երաշխավորված անվճար պայմաններով հեմոդիալիզային բժշկական օգնության և սպասարկման կազմակերպման և իրականացման չափորոշիչը` համաձայն հավելվածի։

 2. Սույն հրամանն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:

Ա. ԱՎԱՆԵՍՅԱՆ

Հավելված ՀՀ առողջապահության նախարարի 2021 թվականի դեկտեմբերի 09-ի  N 91-Ն հրամանի

ՉԱՓՈՐՈՇԻՉ

ՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ ԵՐԱՇԽԱՎՈՐՎԱԾ ԱՆՎՃԱՐ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐՈՎ ՀԵՄՈԴԻԱԼԻԶԱՅԻՆ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՕԳՆՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՍՊԱՍԱՐԿՄԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՄԱՆ ԵՎ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ

1. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Սույն չափորոշչով կարգավորվում են պետության կողմից երաշխավորված անվճար պայմաններով հեմոդիալիզային բժշկական օգնության և սպասարկման (այսուհետ` Ծրագրային հեմոդիալիզ) կազմակերպման և իրականացման հետ կապված հարաբերությունները:

2. Ծրագրային հեմոդիալիզի կազմակերպումն իրականացվում է հեմոդիալիզային բժշկական օգնության և սպասարկման տեսակի գործունեության լիցենզիա ունեցող բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպություններում՝ (այսուհետ` Կազմակերպություն) Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությանը և սույն չափորոշչին համապատասխան:

3. Ծրագրային հեմոդիալիզն ընդգրկում է բուժման համար անհրաժեշտ միջոցների ամբողջ ծավալը՝ մասնագիտական խորհրդատվությունները, լաբորատոր-գործիքային ախտորոշիչ հետազոտությունների անցկացումը, ծրագրային հեմոդիալիզի սեանսների անցկացման համար անհրաժեշտ պարագաներով՝ այդ թվում առաջին անգամ տեղադրվող կարճատև օգտագործման կենտրոնական երակի երկլուսանցքանի կատետրի տեղադրումը և դեղերով ապահովումը։

 Հեմոդիալիզի կազմակերպման գործընթացում կիրառվում են միայն միանվագ օգտագործման բժշկական պարագաներ:

4. Զարկերակ-երակային ֆիստուլաների ձևավորումը և փակումը, կենտրոնական երակի երկարատև օգտագործման երկլուսանցքանի կատետրի տեղադրումը Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2004 թվականի մարտի 4-ի N 318-Ն որոշման հավելված 1-ով սահմանված բնակչության սոցիալապես անապահով ու առանձին (հատուկ) խմբերի ցանկում ընդգրկված քաղաքացիների համար իրականացվում են անվճար պայմաններով:

5. Ծրագրային հեմոդիալիզ ստացողների խմբում պացիենտներն ընդգրկվում են տվյալ Կազմակերպության տնօրենի հրամանով` հեմոդիալիզ իրականացնող բժշկի եզրակացության հիման վրա` հիմք ընդունելով սույն չափորոշչով սահմանված ծրագրային հեմոդիալիզի կազմակերպման ցուցումները և հակացուցումները:

6.Ծրագրային հեմոդիալիզ ստացող պացիենտների տեղափոխումը մեկ Կազմակերպությունից այլ Կազմակերպություն, այդ թվում ժամանակավոր տեղափոխումը (ըստ բժշկական ցուցումների այլ մասնագիտացված բժշկական օգնության նպատակով կամ պացիենտի բնակության վայրի ժամանակավոր փոփոխության դեպքում), իրականացվում է Կազմակերպությունների փոխհամաձայնությամբ, տեղափոխման էպիկրիզի հիման վրա՝ ընդունող Կազմակերպության տնօրենի հրամանով։

2. ԾՐԱԳՐԱՅԻՆ ՀԵՄՈԴԻԱԼԻԶԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՄԱՆ ԵՎ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ՑՈՒՑՈՒՄՆԵՐԸ ԵՎ ՀԱԿԱՑՈՒՑՈՒՄՆԵՐԸ

7. Ծրագրային հեմոդիալիզի կազմակերպման և իրականացման ցուցումներն են.

1) քրոնիկ երիկամային հիվանդության 5-րդ շրջան, երբ երիկամի կծիկային ֆիլտրացիան (հաշվարկված MDRD (Modification of Diet in Renal Disease) բանաձևով) ցածր է ավելի քան 15 միլիլիտր/րոպե/մ2,

2) այն դեպքերը, երբ երիկամի կծիկային ֆիլտրացիան (հաշվարկված MDRD բանաձևով) կազմում է 15-20 միլիլիտր/րոպե/մ2 և առկա է՝ կոնսերվատիվ բուժմանը չենթարկվող կայուն հիպերկալեմիա՝ 6.5 մմոլ/լ-ից բարձր, կայուն մետաբոլիկ ացիդոզ, արտահայտված հիպերվոլեմիա, ուրեմիայով պայմանավորված՝ պերիկարդիտ, պլևրիտ, զարգացող էնցեֆալոպաթիա, սպառնացող ուղեղի և թոքի այտուց, հյուծում:

8. Ծրագրային հեմոդիալիզի կազմակերպման և իրականացման հակացուցումները.

1) չարորակ նորագոյացություններ՝ հեռավոր մետաստազների առկայությամբ T-3, T4 փուլ,

2) լյարդի ցիռոզ՝ տերմինալ շրջան F3-4 փուլ,

3) թոքի ակտիվ տուբերկուլոզ (BK+),

4) երբ առկա են երկու և ավելի հարաբերական հակացուցումներ,

5) 80 տարեկանից բարձր՝ եթե զուգահեռ առկա է հարաբերական հակացուցումներից ևս մեկը:

9.Ծրագրային հեմոդիալիզի կազմակերպման և իրականացման հարաբերական հակացուցումները.

1) ինսուլտ հեմոռագիկ/իշեմիկ կամ նյարդային համակարգի ծանր ախտահարումներ՝ երբ պացիենտը գտնվում է հեմոդինամիկ խիստ անկայուն վիճակում, առկա է գիտակցության ծանր խանգարումներ կամ բացակայություն, անկողնային պարալիզված վիճակ,

2) հոգեկան խանգարումներ՝ երբ հոգեբույժի եզրակացությամբ անձը վտանգ է ներկայացնում իր կամ այլ անձանց համար,

3) արյան մակարդելիության խանգարումներ, որոնք պայմանավորված չեն ուրեմիայով,

4) երբ պացիենտը գտնվում է հեմոդինամիկ խիստ անկայուն վիճակում, որի պատճառներն են՝

 ա․սրտային անբավարարություն IV ՖԴ ըստ NYHA,

 բ․ փորոքային տախիկարդիա,

 գ․ սրտամկանի սուր ինֆարկտ,

5) ալկոհոլիզմ, թմրամոլություն:

10. Ծրագրային հեմոդիալիզը չի իրականացվում, եթե՝

1) առկա է չափահաս պացիենտի հեմոդիալիզից գրավոր հրաժարվելը հավաստող փաստաթուղթը,

2) առկա է խորը կոմայում (ըստ Գլազգոյի սանդղակի II-III) գտնվող պացիենտի ընտանիքի անդամների հեմոդիալիզից գրավոր հրաժարվելը հավաստող փաստաթուղթը,

3) հնարավոր չէ պացիենտի հեմոդիալիզի համար ապահովել երակային մուտք՝ կենտրոնական կատետրի կամ արտերիո-վենոզ ֆիստուլայի տեղադրում,

4) առկա է մասնագիտական եզրակացություն` տվյալ պացիենտի բուժումը ծրագրային հեմոդիալիզով շարունակելու անհնարինության վերաբերյալ:

3. ԾՐԱԳՐԱՅԻՆ ՀԵՄՈԴԻԱԼԻԶ ՍՏԱՑՈՂ ՊԱՑԻԵՆՏՆԵՐԻ ՎԱՐՈՒՄԸ

11. Ծրագրային հեմոդիալիզ ստանալու նպատակով Կազմակերպության հեմոդիալիզի բաժանմունքում ընդունված պացիենտների համար բացվում է Ծրագրային հեմոդիալիզ ստացող պացիենտի բժշկական քարտը` համաձայն Ձև 1-ի, որը լրացվում է ամիսը մեկ անգամ: Պացիենտի մոտ բուժման ընթացքում բարդություններ առաջանալու դեպքում բժշկական քարտում հեմոդիալիզ իրականացնող բժշկի կողմից կատարվում է համապատասխան գրառում:

12. Սույն չափորոշիչի 11-րդ կետով սահմանված բժշկական քարտին կցվում են.

1) պացիենտների լաբորատոր-գործիքային ախտորոշիչ հետազոտությունների արդյունքները,

2) նեղ մասնագետների խորհրդատվությունների եզրակացությունները,

3) նշանակումները՝ որոնք գրանցվում են նաև դեղերի նշանակման թերթիկում,

4) արյան բաղադրամասերի (էրիթրոցիտար զանգված, թարմ սառեցված պլազմա, թրոմբոցիտար զանգված) փոխներարկման արձանագրությունը, որոնք փոխներարկվել են հեմոդիալիզի բաժանմունքում՝ հեմոդիալիզի անցկացման սեանսի ընթացքում:

13. Այն դեպքերում, երբ պացիենտը հոսպիտալացվել/տեղափոխվել է տվյալ Կազմակերպության այլ բաժանմունք, ինչպես նաև այլ Կազմակերպություն` անհետաձգելի կամ նեղ մասնագիտացված բժշկական օգնություն և սպասարկում ստանալու նպատակով, բացվում է հիվանդության պատմագիր, իսկ ծրագրային հեմոդիալիզ ստացող պացիենտի բժշկական քարտը չի փակվում, այլ կատարվում է համապատասխան գրառում` պացիենտի տվյալ Կազմակերպության այլ բաժանմունք կամ այլ Կազմակերպություն հոսպիտալացման/տեղափոխման վերաբերյալ:

14․ Յուրաքանչյուր հեմոդիալիզի անցկացման սեանսի ընթացքում հեմոդիալիզ իրականացնող բուժքրոջ կողմից լրացվում և ստորագրվում է Հեմոդիալիզի սեանսի վարման արձանագրության օրինակելի ձևը` համաձայն Ձև 2-ի:

15. Ծրագրային հեմոդիալիզ ստանալու նպատակով Կազմակերպություն առաջին անգամ դիմած պացիենտին իրականացվում են հետևյալ լաբորատոր և գործիքային ախտորոշիչ հետազոտությունները.

1) Լաբորատոր ախտորոշիչ հետազոտություններ.

 ա. արյան ընդհանուր քննություն,

 բ. արյան խմբի և ռեզուս պատկանելիության որոշում,

 գ. արյան բիոքիմիական քննություն՝ ընդհանուր սպիտակուց, միզանյութ, կրեատինին, նատրիում, կալիում, կալցիում, ֆոսֆոր, ասպարտատամինոտրանսֆերազ (ԱսԱՏ), ալանինամինոտրանսֆերազ (ԱլԱՏ), գլյուկոզա,

 դ. վիրուսաբանական հետազոտություններ՝ հեպատիտ Բ վիրուսի մակերեսային հակածին (HbsAg), հեպատիտ Ց վիրուսի նկատմամբ իմունոգլուբուլին Ջ (HCV-IgG), մարդու իմունադեֆիցիտային վիրուս (HIV 1/2 –Ab),

 ե․ պարաթիրեոիդ հորմոն,

 2) Գործիքային ախտորոշիչ հետազոտություններ.

 ա.որովայնի և կոնքի խոռոչի օրգանների ուլտրաձայնային հետազոտություն,

 բ. էլեկտրասրտագրություն (ԷՍԳ),

 գ. էխոսրտագրություն (Էխո-ՍԳ)՝ ըստ բժշկական ցուցման,

 դ. կրծքավանդակի օրգանների ռենտգեն հետազոտություն՝ ըստ բժշկական ցուցման:

 16. Ծրագրային հեմոդիալիզի կազմակերպման ընթացքում սույն չափորոշչի 15-րդ կետով սահմանված հետազոտություններն իրականացվում են հետևյալ հաճախականությամբ՝

 1) ամիսը մեկ անգամ՝ արյան ընդհանուր քննություն,

 2) երկու ամիսը մեկ անգամ՝ արյան բիոքիմիական քննություն, մասնավորապես` միզանյութ, կրեատինին, ընդհանուր սպիտակուց, կալիում, կալցիում, նատրիում, ֆոսֆոր, ԱսԱՏ, ԱլԱՏ, գլյուկոզա(շաքարային դիաբետով պացիենտների համար),

 3) վեց ամիսը մեկ անգամ՝ HbsAg, HCV-IgG,

 4) HbsAg, HCV-IgG դրականները՝ տարեկան մեկ անգամ,

 5) պարաթիրեոիդ հորմոն՝ տարեկան մեկ անգամ,

 6)տարեկան մեկ անգամ` կրծքավանդակի օրգանների ռենտգեն հետազոտություն, եթե պացիենտը նախկինում բուժվել է տուբերկուլոզի կապակցությամբ, կամ եթե պացիենտի ընտանիքում առկա է տուբերկուլոզ ախտորոշմամբ անձ:

17. Ծրագրային հեմոդիալիզի սեանսի իրականացման ընթացքում ապահովվում է անհրաժեշտ դեղերի ամբողջ ծավալը, այդ թվում սեանսի ժամանակ առաջացած հնարավոր բարդությունների համար օգտագործվող դեղերը։

18. Պետության կողմից երաշխավորված անվճար պայմաններով հեմոդիալիզային բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունների գները և փոխհատուցման առանձնահատկությունները սահմանվում են Առողջապահության նախարարի կողմից:

Ձև 1

ՕՐԻՆԱԿԵԼԻ ՁԵՎ

ԾՐԱԳՐԱՅԻՆ ՀԵՄՈԴԻԱԼԻԶ ՍՏԱՑՈՂ ՊԱՑԻԵՆՏԻ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՔԱՐՏԻ

____________________________________________________________

Բժշկական կազմակերպություն

____________________________________________________________

բաժանմունք

ԾՐԱԳՐԱՅԻՆ ՀԵՄՈԴԻԱԼԻԶ ՍՏԱՑՈՂ ՊԱՑԻԵՆՏԻ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՔԱՐՏ N____

Ընդունման ամսաթիվ ____________________ /_________________/ժամը _________________

Դուրս գրման ամսաթիվ _________________/_________________/ժամը__________________

Պացիենտի Ա.Ա.Հ.__________________________________________________________սեռը` ար/իգ

Ծննդյան ամսաթիվ_____________/________________/__________, Հեռախոս_____________________

Բնակության հասցեն______________________________________________________________________

Աշխատավայր /մասնագիտություն _________________________________________________________

Արյան խումբ_______________________Rh__________________________

Վիրուսոլոգիա

Ալերգիկ ռեակցիաներ______________________________________________________________

Կազմակերպության տնօրենի հրաման N_____________________________________________

Կլինիկական ախտորոշում__________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

Ուղեկցող հիվանդություններ________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

Բարդություններ____________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

Անոթային մուտք

Վիրահատություններ

Հոսպիտալացումներ

Հիվանդության ելք` երիկամի փոխպատվաստում___________________________________________

Տեղափոխում_______________________________դուրս գրում/մահ____________________________

Հատուկ նշումներ _______________________________________________________________________

 ________________________________________________________________________________________

 _____________________________________________________________________________________

Ձև 2

ՕՐԻՆԱԿԵԼԻ ՁԵՎ

ՀԵՄՈԴԻԱԼԻԶԻ ՍԵԱՆՍԻ ՎԱՐՄԱՆ ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅԱՆ

___________________________________________________________

Բժշկական կազմակերպություն

Հեմոդիալիզի սեանսի վարման արձանագրություն N_________

ԱԱՀ_____________________________________Ամսաթիվ «____»________________

Իդեալական քաշ____________ կգ

Ֆիլտր__________________Հոսքային գծեր _____________Ֆիստ. Ասեղներ _________

Հեպարին________________Համակարգ _________________Կատետր _____________

Բետադին________________Ախտահանիչ լուծույթ_________________________

Կոնցենտրատ ______________________________________________________________

NaCl 0.9% 1կամ2լ-ոց ____________________ 0.5լ-ոց ______________________________

Բինտ ____________________Լեյկոպլաստ _________________Ձեռնոց ______________

Այլ _________________________________________________________________________

Բուժքույր

__________________________ ստորագրություն

Պաշտոնական հրապարակման օրը՝ 13 դեկտեմբերի 2021 թվական: