Գլխավոր տեղեկություն
Համար
N 40-Ն
Տիպ
Հրաման
Ակտի տիպ
Հիմնական ակտ (14.05.2011-մինչ օրս)
Կարգավիճակ
Գործում է
Սկզբնաղբյուր
ՀՀԳՏ 2011.06.01/12(395) Հոդ.184
Ընդունող մարմին
Առողջապահության նախարար
Ընդունման ամսաթիվ
28.12.2010
Ստորագրող մարմին
Առողջապահության նախարար
Ստորագրման ամսաթիվ
28.12.2010
Ուժի մեջ մտնելու ամսաթիվ
14.05.2011

«Գրանցված է»

ՀՀ արդարադատության

նախարարության կողմից

27 ապրիլի 2011 թ.

Պետական գրանցման թիվ 10011191

 

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

 

ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ

 

28 դեկտեմբերի 2010 թ.  
ք. Երևան

N 40-Ն

 

Հ Ր Ա Մ Ա Ն

 

«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱՃԱՐԱԿԱԲԱՆԱԿԱՆ ՀՍԿՈՂՈՒԹՅՈՒՆ» ՍԿ N 3.1.1-016-10 ՍԱՆԻՏԱՐԱՀԱՄԱՃԱՐԱԿԱՅԻՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐԸ ԵՎ ՆՈՐՄԵՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 

Հիմք ընդունելով «Հայաստանի Հանրապետության բնակչության սանիտարահամաճարակային անվտանգության ապահովման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 4-րդ, 7-րդ և 10-րդ հոդվածները և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2002 թվականի օգոստոսի 15-ի «ՀՀ առողջապահության նախարարության աշխատակազմ» պետական կառավարչական հիմնարկ ստեղծելու, ՀՀ առողջապահության նախարարության կանոնադրությունը և աշխատակազմի կառուցվածքը հաստատելու մասին» N 1300-Ն որոշմամբ հաստատված ՀՀ առողջապահության նախարարության կանոնադրության 12 կետի «դ» ենթակետը`

 

ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ՝

 

1. Հաստատել «Հայաստանի Հանրապետությունում մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների համաճարակաբանական հսկողություն» ՍԿ N 3.1.1-016-10 սանիտարահամաճարակային կանոնները և նորմերը համաձայն հավելվածի:

 

Նախարար՝

Հ. Քուշկյան

 

 


ՀԱՎԵԼՎԱԾ
ՀՀ առողջապահության նախարարի
28 դեկտեմբերի 2010 թ.
N 40-Ն հրամանի

 

«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱՃԱՐԱԿԱԲԱՆԱԿԱՆ ՀՍԿՈՂՈՒԹՅՈՒՆ» ՍԿ N 3.1.1-016-10 ՍԱՆԻՏԱՐԱՀԱՄԱՃԱՐԱԿԱՅԻՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐ ԵՎ ՆՈՐՄԵՐ

 

Բ Ա Ժ Ի Ն  1

 

 ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՈԼՈՐՏ

 

1. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների համաճարակաբանական հսկողության կազմակերպման սույն սանիտարահամաճարակային կանոնները և նորմերը (այսուհետ` կանոններ) նախատեսված են բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպությունների (անկախ կազմակերպական-իրավական ձևից և գերատեսչական պատկանելությունից) բուժաշխատողների համար, ովքեր իրականացնում են մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների դեպքերի հայտնաբերումը, բուժօգնությունը և սպասարկումը:

2. Սույն սանիտարահամաճարակային կանոնները ներառում են մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների դեպքերի հայտնաբերման, ախտորոշման, վարման, կոնտակտավորների հսկողության, կանխարգելման և այլ հարցեր, որոնք ուղղված են մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների համաճարակաբանական հսկողության ապահովմանը:

 

Բ Ա Ժ Ի Ն  2

 

ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

 

3. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունները սուր անտրոպոնոզ վարակիչ հիվանդությունների խումբ են` հարուցված Նեյսերիա մենինգիտիդիս մենինգակոկով, որն իր անտիգենային կառուցվածքով բաժանվում է 12 շճախմբի:

4. Մենինգակոկային վարակին բնորոշ է պարբերականությունը` հիվանդացության բարձրացումներ 10-15 և ավելի տարի պարբերականությամբ, մենինգակոկի շճախմբերից որևէ մեկով: Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների համար բնորոշ է ձմռան-գարնանային սեզոնայնություն: Գաղտնի շրջանը մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների համար սովորաբար 1-10 օր է, ավելի հաճախ` 4-6 օր:

5. Վարակի աղբյուրը սուր մենինգակոկային նազոֆարինգիտով, մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևով հիվանդ մարդն է կամ մենինգակոկակիրը: Վարակը փոխանցվում է օդակաթիլային մեխանիզմով` վարակի աղբյուրի հետ սերտ շփման (մինչև 1 մետր հեռավորություն) ընթացքում:

6. Մենինգակոկը անկայուն է շրջակա միջավայրում:

 

Բ Ա Ժ Ի Ն  3

 

 ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐ ՎԱՐԱԿԻ ԱՂԲՅՈՒՐԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ

 

Գ Լ ՈՒ Խ  1

 

 ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՎ ՀԻՎԱՆԴՆԵՐԻ ՀԱՅՏՆԱԲԵՐՈՒՄ

 

7. Մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևով հիվանդների, հիվանդության կասկածով անձանց և վարակակիրների հայտնաբերումը իրականացնում են բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպությունների բոլոր մասնագիտությունների բժիշկները և միջին բուժաշխատողները` անկախ կազմակերպական-իրավական ձևից և գերատեսչական պատկանելությունից, ցանկացած տեսակի բժշկական օգնություն և սպասարկում տրամադրելու ընթացքում:

8. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդության տարածուն ձևով հիվանդություն կասկածվում է այն անձանց մոտ, ովքեր համապատասխանում են կասկածելի դեպքի ստանդարտ բնորոշմանը` համաձայն հավելված 1-ի:

9. Մենինգակոկային նազոֆարինգիտ կասկածվում է այն անձանց մոտ, ովքեր համապատասխանում են կասկածելի դեպքի ստանդարտ բնորոշմանը` համաձայն հավելված 1-ի: Մենինգակոկային նազոֆարինգիտով հիվանդների և մենինգակոկակիրների հայտնաբերումն իրականացվում է մենինգակոկային վարակի օջախում հակահամաճարակային միջոցառումներ իրականացնելիս` կոնտակտավորների քիթ-ըմպանի լորձի մանրէաբանական լաբորատոր հետազոտությունների ընթացքում:

10. Մանրէաբանական հետազոտության են ենթարկվում` նախադպրոցական կազմակերպություններում, երեխաների խնամքի և պաշտպանության կազմակերպություններում, հանրակրթական դպրոցներում, նախնական մասնագիտական, միջին մասնագիտական և բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում (այսուհետ` ուսումնադաստիարակչական հիմնարկներ), ինչպես նաև` բժշկական օգնություն և սպասարկում (այդ թվում` առողջարանային-վերականգնողական) իրականացնող կազմակերպություններում և տնային օջախներում հիվանդի հետ շփված անձինք, որոնց շրջանակը որոշում է բժիշկ-համաճարակաբանը յուրաքանչյուր դեպքի համար:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  2

 

 ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱԽՏՈՐՈՇՈՒՄ

 

11. Մենինգակոկային վարակի բոլոր ձևերը ախտորոշվում են համաճարակաբանական, կլինիկական տվյալների հիման վրա, և վերջնականապես հաստատվում լաբորատոր հետազոտությունների արդյունքում:

12. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների տարածուն ձևի և մենինգակոկային նազոֆարինգիտի ախտորոշումը դրվում է համաձայն դեպքի ստանդարտ բնորոշմանը` հավելված 1:

13. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների ախտորոշման համաճարակաբանական ցուցանիշը ներառում է համաճարակաբանական վերհուշի (անամնեզի) առկայություն` շփում մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների տարածուն ձևով հիվանդի կամ մանրէաբանորեն հաստատված մենինգակոկային նազոֆարինգիտով հիվանդի հետ:

14. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների տարածուն ձևերի ախտորոշման լաբորատոր ցուցանիշները ներառում են մանրէաբանական և շճաբանական հետազոտությունները: Մանրէային մենինգիտի կասկածի դեպքում մանրէաբանական հետազոտության է ենթարկվում ուղեղ-ողնուղեղային հեղուկը, մենինգակոկցեմիայի դեպքում` արյունը, հնարավորության դեպքում` պետեխիաներից (բծերից) վերցրած քերուկը և բիոպտատը: Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների տարածուն ձևի ախտորոշման շճաբանական մեթոդը կիրառվում է որպես մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների ախտորոշման լրացուցիչ մեթոդ: Հիվանդի շիճուկի լաբորատոր հետազոտությունը իրականացվում է պարբերաբար` հիվանդության շարժընթացում:

15. Մենինգակոկային նազոֆարինգիտի և մենինգակոկակրության ախտորոշման համար մանրէաբանական լաբորատոր հետազոտության է ենթարկվում քիթ-ըմպանի լորձը:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  3

 

 ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԴԵՊՔԵՐԻ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ ԵՎ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ

 

16. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների տարածուն ձևով` մենինգիտով, մենինգակոկցեմիայով, մենինգաէնցեֆալիտով և դրանց զուգակցված ձևերով, ինչպես նաև մանրէաբանորեն հաստատված մենինգակոկային նազոֆարինգիտով հիվանդները և մենինգակոկակիրները ենթակա են հաշվառման (գրանցման):

17. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների դեպքերի հաշվառումը և հաշվետվությունը իրականացվում է համաձայն ՀՀ առողջապահության նախարարի 2010 թվականի դեկտեմբերի 17-ի թիվ 35-Ն հրամանով հաստատված «Վարակիչ հիվանդությունների «իրական ժամանակում» էլեկտրոնային համաճարակաբանական հսկողություն» սանիտարահամաճարակային նորմերի և կանոնների` ՍԿ 3.1.1-018-10:

18. Բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպությունը ներկայացնում է նաև ամսական հաշվետվություն Առողջապահության նախարարության պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային տեսչության համապատասխան մարզային, Երևան քաղաքի տարածքային կենտրոններին` մինչև հաշվետու ժամանակաշրջանի հաջորդ ամսվա 5-ը մենինգակոկային մենինգիտների դեպքերի վերաբերյալ «Կառավարելի վարակիչ հիվանդությունների վերաբերյալ» հաշվետվությամբ, հաստատված` ՀՀ առողջապահության նախարարի 2009 թվականի հոկտեմբերի 29-ի թիվ 19-Ն հրամանի Ձև N Պ-4/հ (ամսական, տարեկան):

22. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների դեպքերի հաղորդումը ապահովում են դեպքը հայտնաբերող բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպությունների ղեկավարները:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  4

 

 ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՎԱՐԱԿԻ ԱՂԲՅՈՒՐԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ԻՐԱԿԱՆԱՑՎՈՂ ՀԱԿԱՀԱՄԱՃԱՐԱԿԱՅԻՆ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐ

 

23. Բժշկական օգնություն ցուցաբերելիս մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևով հիվանդության կասկածելի դեպք հայտնաբերելիս բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպության բժիշկը (բուժքույրը) հիվանդին անմիջապես հոսպիտալացնում է ինֆեկցիոն հիվանդանոց (բաժանմունք):

24. Մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևով կամ այդ հիվանդության կասկածով հիվանդը մեկուսացվում է ինֆեկցիոն հիվանդանոցի (բաժանմունքի) օդակաթիլային վարակիչ հիվանդների համար նախատեսված բաժանմունքում (բոքս-մեկուսարանում): Ինֆեկցիոն հիվանդանոցի (բաժանմունքի) բժիշկ-վարակաբանը հիվանդին ենթարկում է ժամանակին և ամբողջական կլինիկական ու լաբորատոր հետազոտման:

25. Եթե սոմատիկ հիվանդանոց ընդունված մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևի կասկածով հիվանդը վերակենդանացման կարիք ունի, նրա բուժումը կազմակերպվում է վերակենդանացման բաժանմունքի բոքս-մեկուսարանում կամ, վերջինիս բացակայության դեպքում, ստեղծվում են համապատասխան պայմաններ:

26. Եթե հիվանդի վիճակը թույլ է տալիս` մենինգակոկային վարակիչ հիվանդության կասկածի դեպքում հիվանդն անմիջապես տեղափոխվում է ինֆեկցիոն հիվանդանոց (բաժանմունք):

27. Կլինիկական ընթացքից ելնելով հիվանդության օջախում հայտնաբերված մանրէաբանորեն հաստատված մենինգակոկային նազոֆարինգիտով հիվանդները հոսպիտալացվում են ինֆեկցիոն հիվանդանոց:

28. Մանրէաբանորեն հաստատված մենինգակոկային նազոֆարինգիտով հիվանդների մեկուսացումը, բժշկական հսկողությունը և բուժումը կարող է իրականացվել տնային պայմաններում, եթե օջախում չկան մինչև 18 տարեկան երեխաներ, ուսումնադաստիարակչական հիմնարկների և բժշկական օգնություն ու սպասարկում իրականացնող կազմակերպությունների աշխատողներ:

29. Մենինգակոկակիրների մանրէաբանական հետազոտությունը կատարվում է մեկ անգամ` բուժման կուրսն ավարտելուց հետո 5 օրից ոչ շուտ:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  5

 

 ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՕԳՆՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՍՊԱՍԱՐԿՈՒՄ ԻՐԱԿԱՆԱՑՆՈՂ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅԱՆ ԴԵՊՔ ԱՐՁԱՆԱԳՐԵԼԻՍ ԵՎ ԲՈՒԺԵԼԻՍ ՎԱՐԱԿԻ ՀՍԿՈՂՈՒԹՅԱՆԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

30. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդություններով կասկածելի հիվանդի ընդունումից հետո բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպությունների ընդունարանների և բոքսերի օդը մանրէազերծվում է ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման մանրէազերծիչ լամպերի միջոցով` լամպի տեխնիկական փաստաթղթերին համապատասխան:

31. Բոքսերում, զննասենյակներում հիվանդի անմիջական խնամք ապահովող, ինչպես նաև նմուշառում իրականացնող բոլոր բուժաշխատողները (բժիշկներ, բուժքույրեր, մանրէաբանական լաբորատորիայի աշխատակիցներ) կրում են անհատական պաշտպանիչ միջոցներ:

32. Համաճարակաբանական ցուցման դեպքում` մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևով կամ այդ հիվանդության կասկածով անձանց հետ շփվելուց հետո 10 օրվա ընթացքում բուժաշխատողներին կատարվում է մարմնի ջերմաչափում օրը երկու անգամ և հետազոտություն մենինգակոկակրության վերաբերյալ, արդյունքները գրանցելով Բուժաշխատողների առողջության մոնիթորինգի ձևաթերթիկում (Հավելված 2):

33. Մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևով կամ այդ հիվանդության կասկածով անձանց հետ շփված բուժաշխատողի մոտ տենդի կամ մենինգակոկային վարակի այլ ախտանշանների դեպքում բուժաշխատողն անմիջապես մեկուսացվում է տվյալ կազմակերպության մեկուսարանում կամ ստեղծելով համապատասխան պայմաններ և կատարվում է լաբորատոր հետազոտություն մենինգակոկի վերաբերյալ:

34. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդներ ընդունած հիվանդանոցներում ախտահանման, նախամանրէազերծումային մշակման և մանրէազերծման միջոցառումները կազմակերպվում են ըստ ՀՀ առողջապահության նախարարի 2008 թվականի հոկտեմբերի 20-ի թիվ 21-Ն հրամանով հաստատված «ՀՀ-ում տուբերկուլոզի համաճարակաբանական հսկողություն ՍԿ 3.1.1-010-08 սանիտարահամաճարակային կանոնների և նորմերի» հավելված 4-ի, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարության կողմից թույլատրված ախտահանիչներով` համաձայն ուղեկցող հրահանգների:

35. Բժշկական թափոնների վարումն իրականացվում է համաձայն ՀՀ առողջապահության նախարարի 2008 թվականի մարտի 4-ի թիվ 03-Ն հրամանով հաստատված «Բժշկական թափոնների գործածությանը ներկայացվող հիգիենիկ և հակահամաճարակային պահանջներ» N 2.1.3-3 սանիտարական կանոնների և նորմերի:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  6

 

 ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՏԱՐԱԾՈՒՆ ՁԵՎՈՎ ԵՎ ՆԱԶՈՖԱՐԻՆԳԻՏՈՎ ՌԵԿՈՆՎԱԼԵՍՑԵՆՏՆԵՐԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ԻՐԱԿԱՆԱՑՎՈՂ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐ

 

36. Մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևի և մենինգակոկային նազոֆարինգիտի ռեկոնվալեսցենտները դուրս են գրվում հիվանդանոցից կլինիկական լրիվ առողջացումից հետո:

37. Մենինգակոկային վարակի տարածուն ձևի, մենինգակոկային նազոֆարինգիտի ռեկոնվալեսցենտ ուսումնադաստիարակչական հիմնարկների սաները և աշխատողները, բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպությունների աշխատողները հաճախում են վերը թվարկված կազմակերպությունները բացասական արդյունքով մեկանգամյա մանրէաբանական հետազոտությունից հետո, բուժման կուրսն ավարտելուց հետո 5 օրից ոչ շուտ:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  7

 

 ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՌԵԿՈՆՎԱԼԵՍՑԵՆՏՆԵՐԻ ՇԱՐՈՒՆԱԿԱԿԱՆ ՀՍԿՈՂՈՒԹՅԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄ

 

38. Շարունակական (դիսպանսերային) հսկողությունը կազմակերպվում է միայն տարածուն ձևով մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների ռեկոնվալեսցենտների նկատմամբ` տեղամասային/ընտանեկան բժշկի և նյարդաբանի կողմից:

39. Մնացորդային երևույթների բացակայության դեպքում մենինգակոկային մենինգիտի ռեկոնվալեսցենտների շարունակական հսկողությունը սահմանվում է բուժման ավարտից հետո 2 տարի, առաջին տարվա ընթացքում 4 անգամյա զննությամբ, երկրորդ տարվա ընթացքում` 1-2-անգամյա:

40. Մնացորդային երևույթների առկայության դեպքում շարունակվում է մենինգակոկային մենինգիտի ռեկոնվալեսցենտների ակտիվ բուժումը, շարունակական հսկողությունը սահմանվում է բուժման ավարտից հետո նվազագույնը ևս 3-5 տարի:

41. Դպրոցականները 6 ամսով ազատվում են ֆիզկուլտուրայի պարապմունքներից և ֆիզիկական այլ ծանրաբեռնվածությունից` տեղամասային մանկաբույժի/ընտանեկան բժշկի տեղեկանքի հիման վրա:

42. Շարունակական (դիսպանսերային) հսկողության ընթացքում ուշադրություն է դարձվում նյարդաբանական ախտանշանների շարժընթացին, շարժողական, մտավոր և խոսակցական հնարավորությունների կոմպենսացիայի աստիճանին, կանոնավոր բուժման և վերականգնողական ռեժիմի պահպանմանը: Անհրաժեշտության դեպքում կատարվում է կրկնակի հոսպիտալացում կամ լրացուցիչ հետազոտում, առողջարանային բուժում: Բուժական զննության համար կարող են ներգրավվել նաև այլ մասնագետներ` ակնաբույժ, քիթ-կոկորդ-ականջի բժիշկ, հոգեբան, մերսող, բուժական ֆիզկուլտուրայի հրահանգիչ: Ցուցումների դեպքում իրականացվում են լրացուցիչ հետազոտություններ` էլեկտրոէնցեֆալոգրաֆիա, էխոէնցեֆալոգրաֆիա, կրանիոգրաֆիա, մագնիսառեզոնանսային տոմոգրաֆիա, ռենտգենոգրաֆիա, աչքի հատակի հետազոտում, երեխայի հիշողության, ուշադրության, աշխատունակության նյարդահոգեբանական հետազոտություն:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  8

 

 ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՕՋԱԽՆԵՐՈՒՄ ԻՐԱԿԱՆԱՑՎՈՂ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐ

 

43. Ուսումնադաստիարակչական հիմնարկներում հիվանդության տարածուն ձևով միաժամանակ 2 դեպք գրանցվելիս օջախում հիմնարկի ղեկավարի կողմից սահմանվում է 10-օրյա կարանտին: Կարանտինի ընթացքում չի իրականացվում ժամանակավորապես բացակայած կամ նոր երեխաների ընդունում, տեղաշարժ խմբից (դասարանից, կուրսից) այլ խումբ (դասարան, կուրս):

44. Տարածուն ձևով հիվանդի հոսպիտալացումից հետո առաջին 24 ժամվա ընթացքում տեղամասային բժիշկը/վարակաբանը/քիթ-կոկորդ-ականջի բժիշկը կատարում է հիվանդի հետ շփված անձանց զննություն` սուր նազոֆարինգիտով անձանց հայտնաբերելու և մանրէաբանական հետազոտությունը կազմակերպելու նպատակով: Արդյունքները գրանցվում են հիվանդի հետ շփված անձանց առողջության մոնիթորինգի թերթիկում (հավելված 3):

45. Հիվանդի հետ շփված անձանց նկատմամբ 10 օրվա ընթացքում իրականացվում է բժշկական հսկողություն (ջերմաչափում, քիթ-ըմպանի և մաշկային ծածկույթների զննում)` նրանց սպասարկող տեղամասային մանկաբույժի կամ տեղամասային թերապևտի/ընտանեկան բժշկի կողմից` այդ մասին կատարելով նշում բժշկական փաստաթղթերում` «Մեծահասակի ամբուլատոր բժշկական քարտում» կամ «Երեխայի բժշկական հսկողության ամբուլատոր քարտում»: Նրանց կողմից նաև` հսկողության արդյունքները փոխանցվում են հիվանդին սպասարկող տեղամասային բժշկին և գրանցվում «Մեծահասակի ամբուլատոր բժշկական քարտում» կամ «Երեխայի բժշկական հսկողության ամբուլատոր քարտում» փակցվող հիվանդի հետ շփված անձանց առողջության մոնիթորինգի թերթիկում (հավելված 3):

46. Հիվանդի հետ շփված անձինք չեն մեկուսացվում, սակայն հիվանդի հետ շփված ուսումնադաստիարակչական հիմնարկներ հաճախող երեխաները և դրանցում աշխատող անձինք հաճախում են կազմակերպություններ բժշկական զննությունից և մանրէաբանական հետազոտության բացասական պատասխանից հետո:

47. Հիվանդի հետ շփված մաշկի ցանավորում ունեցող անձանց հոսպիտալացնում են` մենինգակոկցեմիան բացառելու համար:

48. Տնային օջախներում, ուսումնադաստիարակչական հիմնարկներում հիվանդի հետ շփված անձանց մանրէաբանական հետազոտությունների ժամանակ հայտնաբերված մենինգակոկակիրները տեղամասային բժշկի/վարակաբանի/ քիթ-կոկորդ-ականջի բժշկի կողմից ենթարկվում են առողջացման(սանացիա): Առողջացման ընթացքում նրանք չեն հաճախում ուսումնադաստիարակչական հիմնարկներ:

49. Առողջացման կուրսն ավարտելուց 3 օր հետո մենինգակոկակիրները ենթարկվում են մեկանգամյա մանրէաբանական հետազոտության և բացասական պատասխանի առկայության դեպքում նրանք հաճախում են ուսումնադաստիարակչական հիմնարկներ:

50. Օջախում հայտնաբերված մանրէաբանորեն չհաստատված սուր նազոֆարինգիտով հիվանդները բուժվում են տեղամասային բժշկի/վարակաբանի/քիթ-կոկորդ-ականջի բժշկի կողմից: Այդ հիվանդները բուժման ընթացքում չեն հաճախում ուսումնադաստիարակչական հիմնարկներ, հաճախումը վերսկսվում է սուր երևույթներն անցնելուց` բուժումից հետո:

51. Մենինգակոկային տարածուն ձևի վարակի օջախում եզրափակիչ ախտահանում չի կատարվում: Ախտահանման ենթակա չէ նաև հիվանդին փոխադրող փոխադրամիջոցը:

52. Սենյակներում կատարվում է խոնավ մաքրում, ննջասենյակներում` հաճախակի օդափոխություն և մանրէազերծիչ լամպերով ճառագայթում:

 

Բ Ա Ժ Ի Ն  4

 

 ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԴԵՄ ԿԱՆԽԱՐԳԵԼԻՉ ՊԱՏՎԱՍՏՈՒՄՆԵՐԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄ ԵՎ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄ

 

53. Մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների դեմ իմունականխարգելման կազմակերպումը համաճարակային ցուցումով իրականացվում է համաձայն ՀՀ առողջապահության նախարարի 2008 թվականի հոկտեմբերի 15-ի թիվ 20-Ն հրամանով հաստատված «Հայաստանի Հանրապետությունում իմունականխարգելման գործընթացի կազմակերպում և իրականացում» սանիտարահամաճարակային կանոնների և նորմերի ՍԿ 3.1.6.009-08:

 

 

Հավելված 1

 

ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՎԱՐԱԿԻ ՏԱՐԱԾՈՒՆ ՁԵՎԻ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄԵՆԻՆԳԱԿՈԿԱՅԻՆ ՆԱԶՈՖԱՐԻՆԳԻՏԻ ԴԵՊՔԻ ՍՏԱՆԴԱՐՏ ԲՆՈՐՈՇՈՒՄ

 

Տարածուն ձևի հիվանդության դեպքի ստանդարտ բնորոշում

Համաճարակաբանական ցուցանիշ - համաճարակաբանական վերհուշի (անամնեզի) առկայություն` շփում մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների տարածուն ձևով կամ լաբորատոր հաստատված մենինգակոկային նազոֆարինգիտով հիվանդի հետ:

Կլինիկական նկարագիր - ջերմության հանկարծակի բարձրացում մինչև 38-390, ուժեղ գլխացավ, պարանոցային մկանների կարկամում, գիտակցության խանգարում, կամ մաշկի վրա յուրահատուկ հեմոռագիկ ցանի առկայություն: Մինչև 1 տարեկան երեխաների մոտ ջերմության բարձրացումը ուղեկցվում է գաղտունի ուռչեցմամբ:

Լաբորատոր չափանիշներ - Մենինգակոկերի (Նեյսերիա մինինգիտիդիս) անջատում օրգանիզմի հեղուկներում (ողնուղեղային հեղուկ, արյուն) և շճաբանական մեթոդով հատուկ հակածինների հայտնաբերում:

Դեպքի դասակարգում

Կասկածելի         Կլինիկական նկարագրին համապատասխանող դեպք
 Հավանական   Կասկածելի դեպք
Գումարած   Ուղեղ-ողնուղեղային հեղուկում կամ արյան մեջ գրամբացասական դիպլոկոկկերի հայտնաբերում,
և/ կամ  

բռնկման առկայություն և համաճարակաբանական կապ` 
հաստատված դեպքի հետ:

Հաստատված  

Կասկածելի կամ հավանական դեպք` լաբորատոր հաստատված:

 

Մենինգակոկային նազոֆարինգիտի դեպքի ստանդարտ բնորոշում

Համաճարակաբանական ցուցանիշը - համաճարակաբանական վերհուշի (անամնեզի) առկայություն` շփում մենինգակոկային վարակիչ հիվանդությունների տարածուն ձևով կամ լաբորատոր հաստատված մենինգակոկային նազոֆարինգիտով հիվանդի հետ:

Կլինիկական նկարագիր - ջերմության չափավոր բարձրացում, գլխացավ, հիմնականում` ճակատագագաթային շրջանում, կոկորդի ցավ, չոր հազ, հարբուխ, հազվադեպ` քթից քիչ քանակի թարախալորձային արտադրություն, կոկորդի հետին պատի արտահայտված հիպերեմիա և այտուց, հաճախ` պատված թարախալորձային էքսուդատով:

Լաբորատոր չափանիշներ - Մենինգակոկերի անջատում քիթ-ըմպանի լորձից:

 

Դեպքի դասակարգում

Կասկածելի       Կլինիկական նկարագրին համապատասխանող դեպք
 Հավանական  

Կասկածելի դեպք

Գումարած  

բռնկման առկայություն և/կամ համաճարակաբանական կապ` հաստատված դեպքի հետ:

Հաստատված  

Կասկածելի կամ հավանական դեպք` լաբորատոր հաստատված:

 

 

Հավելված 2

 

Բուժաշխատողների առողջության մոնիթորինգի ձԵՎաթերթիկ

 

(Դիտարկումը իրականացվում է մենինգակոկային վարակիչ հիվանդության տարածուն ձևով հիվանդի հետ շփումից 10 օրվա ընթացքում)

Լրացնող _______________________ Բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպություն ___________
Մարզ/Համայնք _______________ Սկիզբը ________/______/________ Մինչև ________/_______/____________

Ազգանուն, անուն, հայրանուն

Տարիք

Բնակության վայր

Պաշտոն

Հիվանդի հետ շփման ամսաթիվ

Դիտարկման ժամկետ

Ջերմության շարժընթացը 10 օրվա ընթացքում
Ամսաթիվ

Մաշկային ծածկույթներին
ցանի առկայություն

Լաբորատոր
հետազոտության ամսաթիվ
և արդյունք

Դիտարկման արդյունք

Միջոցառումների անվանում (առողջացում, պատվաստում
և այլն)

                   

առողջ

հիվանդ/էպիդ.
համար

                                         
                                         

 

 

Հավելված 3

 

Մենինգակոկային հիվանդության օջախում հիվանդի հետ շփված անձանց առողջության մոնիթորինգի թերթիկ

 

(Դիտարկումը իրականացվում է մենինգակոկային վարակիչ հիվանդության տարածուն ձևով հիվանդի հետ շփումից 10 օրվա ընթացքում)

Լրացնող _______________ Բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպություն ______________
Մարզ/Համայնք _______________ Սկիզբը ________/______/________ Մինչև ________/_______/______________

Ազգանուն, անուն, հայրանուն

Տարիք

Բնակության վայր

Աշխատանքի վայր, մասնագիտություն (ուսումնադաստիարակչա-
կան հիմնարկ)

Հիվանդի հետ շփման ամսաթիվ

Դիտարկման ժամկետ

Ջերմության շարժընթացը 10 օրվա ընթացքում
Ամսաթիվ

Մաշկային ծածկույթներին
ցանի առկայություն

Լաբորատոր
հետազոտության ամսաթիվ
և արդյունք

Դիտարկման արդյունք

Միջոցառումների անվանում (առողջացում, պատվաստում
և այլն)

                   

առողջ

հիվանդ/էպիդ.
համար

                                         
                                         

Փոփոխման պատմություն
Փոփոխող ակտ Համապատասխան ինկորպորացիան
Փոփոխված ակտ
Փոփոխող ակտ Համապատասխան ինկորպորացիան