118.0110.25.03.99

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

 ՖԻՆԱՆՍՆԵՐԻ ԵՎ ԷԿՈՆՈՄԻԿԱՅԻ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

Հ Ր Ա Մ Ա Ն

25 մարտի 1999 թ.

N 110 քաղ. Երևան

«ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՖԻՆԱՆՍԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՀԱՇՎԱՅԻՆ ՊԼԱՆԸ», «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՖԻՆԱՆՍԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՀԱՇՎԱՅԻՆ ՊԼԱՆԻ ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՄԱՍԻՆ ՀՐԱՀԱՆԳԸ» ԵՎ «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՏԱՐԵԿԱՆ (ՄԻՋԱՆԿՅԱԼ) ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՁԵՎԵՐԻ ԵՎ ԴՐԱՆՑ ԼՐԱՑՄԱՆ ՄԱՍԻՆ ՀՐԱՀԱՆԳԸ» ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

ՀՀ տարածքում գործող ապահովագրական ընկերությունների կողմից իրականացվող գործառույթների ճշգրիտ արտացոլումը, նրանց կողմից կազմվող ֆինանսատնտեսական հաշվետվություններում գործունեության արդյունքների համարժեք արտացոլումը ապահովելու նպատակով և առաջնորդվելով Հայաստանի Հանրապետության «Հաշվապահական հաշվառման մասին» օրենքի 4-րդ հոդվածի պահանջներով

 

Հրամայում եմ`

1. Հաստատել.

ա) «Ապահովագրական ընկերությունների ֆինանսատնտեսական գործունեության հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլանը»,

բ) «Ապահովագրական ընկերությունների ֆինանսատնտեսական գործունեության հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլանի կիրառման մասին» հրահանգը,

գ) «Ապահովագրական ընկերությունների տարեկան (միջանկյալ) ֆինանսական հաշվետվությունների ձևերը»`

«Հաշվապահական հաշվեկշիռ» Ձև N 1,

«Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվություն» Ձև N 2,

«Սեփական կապիտալի որոշ հոդվածների շարժի մասին հաշվետվություն» Ձև N 3,

«Դրամական միջոցների հոսքերի մասին հաշվետվություն» Ձև N 4,

«Ֆինանսական հաշվետվություններին կից ծանոթագրություններ» Ձև N 5:

դ) «Ապահովագրական ընկերությունների տարեկան (միջանկյալ) ֆինանսական հաշվետվությունների ձևերի լրացման մասին» հրահանգը:

2. Սահմանել, որ «Ապահովագրական ընկերությունների ֆինանսատնտեսական գործունեության հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլանը և դրա կիրառման մասին հրահանգը», ինչպես նաև «Ապահովագրական ընկերությունների տարեկան (միջանկյալ) ֆինանսական հաշվետվությունների ձևերի և դրանց լրացման մասին հրահանգը» տարածվում են Հայաստանի Հանրապետությունում սահմանված կարգով պետական գրանցում ստացած և լիցենզավորված ապահովագրական ընկերությունների վրա:

3. Ապահովագրական ընկերությունների կողմից ֆինանսական հաշվետվությունների լիազորված պետական կառավարման մարմնին ներկայացման հաշվետու ժամանակաշրջանների պարբերությունը սահմանել եռամսյակը:

4. Սահմանել ապահովագրական ընկերությունների կողմից ֆինանսական հաշվետվությունների լիազորված պետական կառավարման մարմնին ներկայացման ժամկետները` յուրաքանչյուր հաշվետու ժամանակաշրջանի ավարտից հետո մինչև հաջորդող ամսվա 15-ը:

 

նախարար

Է. Սանդոյան

 

Հաստատված է ՀՀ Ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարի 25 մարտի 1999 թ. թիվ 110 հրամանով տարեկան (միջանկյալ) հաշվետվության ներկայացման համար

 

Ձև N 1

 

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ

ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԵԿՇԻՌ

 

 առ 1 __________ 199 թ.

 

Կազմակերպության անվանումը_______________
	ծածկագիրը`
իդենտիֆիկացիոն կոդը`	ըստ ԿԿԴ-ի
գործունեության հիմնական տեսակը` ապահովագրական գործունեություն	ըստ ՏԳԸԴ-ի
կազմակերպական իրավական ձևը` _______________________________	ըստ ԿԻՏ-ի
տնտեսական կառավարման մարմինը`____________________________	ըստ ՏԿՄ-ի
պետական ռեգիստրում գրանցման համարը`
հարկ վճարողի հաշվառման համարը`
չափի միավորը`	հազ.դրամ
Ընկերության հասցեն` ________________	հեռախոսը`_________

 

 

ԱԿՏԻՎ	Տող	Տարեսկզբին	Տարեվերջին
1	2	3	4
I. Ոչ ընթացիկ ակտիվներ
1. Նյութական ակտիվներ
Հիմնական միջոցներ -մնացորդային արժեք	0010
- արժեքը * (01)	0011
- մաշվածությունը *(02)	0012
Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ - մնացորդային արժեք	0020
-արժեքը *(03)	0021
- մաշվածությունը *(02)	0022
Կապիտալ ներդրումներ (08)	0030
Ընդամենը 1-ին ենթաբաժնով (տող 0010+տող 0020+տող 0030)	0040
2. Ոչ նյութական ակտիվներ
Ոչ նյութական ակտիվներ - մնացորդային արժեք	0050
-արժեքը *(04)	0051
- ամորտիզացիա* (05)	0052
Ընդամենը 2-րդ ենթաբաժնով (տող 0050)	0060
3. Երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվներ
Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ (06)	0070
Երկարաժամկետ արժեթղթեր (07)	0080
Ավանդային հաշիվներ բանկերում (57, 53)	0090
Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից (09)	0100
Այլ երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվներ	0110
Ընդամենը 3-րդ ենթաբաժնով (տող 0070+տող 0080+տող 0090+տող 0100+տող 0110)	0120
4. Երկարաժամկետ դեբիտորական պարտքեր (67, 71, 76, 78)	0130
5. Ոչ ընթացիկ այլ ակտիվներ	0140
Ընդամենը I բաժնով (տող 0040+տող 0060+տող 0120+տող 0130+0140)	0150
II. Ընթացիկ ակտիվներ
1. Պաշարներ և հետաձգված ծախսեր
Նյութեր (10)	0160
Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ   - մնացորդային արժեք	0170
-արժեքը *(12)	0171
- մաշվածությունը *(13)	0172
Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր (31)	0180
Ընդամենը 1-ին ենթաբաժնով ( տող 0160+ տող 0170+տող 0180)	0190
2. Վերաապահովագրողների բաժինը  ապահովագրական պահուստներում
Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստում (37)	0200
Կյանքի ապահովագրության պահուստում (37)	0210
Վնասների պահուստում (37)	0220
Ընդամենը 2-րդ ենթաբաժնով (տող 0200+տող 0210+տող 0220)	0230
3. Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր
Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով (74)	0240
Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների (63)	0250
Հաշվարկներ ետպահանջ գանգատների գծով (64)	0260
Հաշվարկներ վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով (66)	0270
Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով (72)	0280
Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստը (82)	0290
Հաշվարկներ բյուջեի հետ (68)	0300
Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով (69)	0310
Հաշվարկներ անձնակազմի հետ (70, 73)	0320
Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ (71)	0330
Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների հետ (76)	0340
Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ (78)	0350
Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ (84)	0360
Այլ դեբիտորական պարտքեր	0370
Ընդամենը 3-րդ ենթաբաժնով (տող 0240+տող 0250+տող 0260+տող 0270+տող 0280+տող 0290+տող 0300+տող 0310+տող 0320+տող 0330+տող 0340+տող 0350+տող 0360+տող 0370)	0380
4. Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ
Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ (58)	0390
Կարճաժամկետ արժեթղթեր (59)	0400
Ավանդային հաշիվներ բանկերում (57, 53)	0410
Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ (54)	0420
Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոները (36)	0430
Այլ կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվներ	0440
Ընդամենը 4-րդ ենթաբաժնով (տող 0390+տող 0400+տող 0410+տող 0420+տող 0430+տող 0440)	0450
5. Դրամական միջոցներ և թանկարժեք մետաղներ
Դրամարկղ (50)	0460
Հաշվարկային հաշիվ (51)	0470
Արժութային հաշիվ (52)	0480
Թանկարժեք մետաղներ (53)	0490
Հատուկ հաշիվներ բանկերում (55)	0500
Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին (56)	0510
Ընդամենը 5-րդ ենթաբաժնով (տող 0460+տող 0470+տող 0480+տող 0490+տող 0500+տող 0510)	0520
Ընդամենը II բաժնով (տող 0190+տող 0230+տող 0380+տող 0450+0520)	0530
ՀԱՇՎԵԿՇԻՌ (տող 0150+տող 0530)	0540

 

ՊԱՍԻՎ	Տող	Տարեսկզբին	Տարեվերջին
1	2	3	4
I. Սեփական կապիտալ
Կանոնադրական կապիտալ (85)	0550
Չվճարված կանոնադրական կապիտալ (75)	0560	( )	( )
Հետ գնված (ձեռք բերված) սեփական բաժնետոմսեր (56)	0570	( )	( )
Պահուստային կապիտալ (86)	0580
Լրացուցիչ կապիտալ (87)	0590
Հաշվետու տարվա շահույթ (80)	0600	X
Հաշվետու տարվա շահույթի օգտագործում (81)	0610	X	( )
Հաշվետու տարվա վնաս (80)	0620	X	( )
Նախորդ տարվա վնաս (80)	0630	( )	( )
Հաշվետու տարվա չօգտագործված զուտ շահույթ (վնաս) (88)	0640	X
Նախորդ տարվա չօգտագործված զուտ շահույթ (վնաս) (88)	0650
ԸՆԴԱՄԵՆԸ I բաժնով (տող 0550-տող 0560-տող 0570+տող 0580+տող 0590+տող 0600-տող 0610-տող 0620-տող 0630±տող-0640±տող 0650)	0660
II. Եկարաժամկետ պարտավորություններ
1. Երկարաժամկետ ֆինանսական  պարտավորություններ
Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր (99)	0670
Երկարաժամկետ փոխառություններ (94)	0680
Վարձակալական պարտավորություններ (97)	0690
Երկարաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորություններ	0700
Ընդամենը 1-ին ենթաբաժնով (տող 0670+տող 0680+տող 0690+տող 0700)	0710
2. Երկարաժամկետ այլ պարտավորություններ
Երկարաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր (60, 65, 67, 71, 76, 78)	0720
Երկարաժամկետ այլ պարտավորություններ	0730
Ընդամենը 2-րդ ենթաբաժնով (տող 0720+տող 0730)	0740
ԸՆԴԱՄԵՆԸ II բաժնով (տող 0710+տող 0740)	0750
III. Կարճաժամկետ պարտավորություններ
1. Ապահովագրական պահուստներ
Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ (91)	0760
Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ (92)	0770
Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ (93)	0780
Վնասների պահուստներ և այլ տեխնիկական պահուստներ (93)	0790
Ընդամենը 1-ին ենթաբաժնով (տող 0760+տող 0770+տող 0780+տող 0790)	0800
2. Կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորություններ
Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր (98)	0810
Բանկերի երկարաժամկետ վարկերի ընթացիկ մասը (99)	0820
Կարճաժամկետ փոխառություններ (94)	0830
Երկարաժամկետ փոխառությունների ընթացիկ մասը (94)	0840
Ֆինանսական պարտավորությունների դիմաց հաշվեգրված տոկոսներ, տույժեր, տուգանքներ	0850
Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոներ (37)	0860
Կարճաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորություններ	0870
Ընդամենը 2-րդ ենթաբաժնով (տող 0810+տող 0820+տող 0830+տող 0840+տող 0850+տող 0860+տող 0870)	0880
3. Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր
Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ (60)	0890
Հաշվարկներ բյուջեի հետ` հետաձգված հարկերի գծով (66)	0900
Հաշվարկներ բյուջեի հետ (68)	0910
Այդ թվում` տույժեր և տուգանքներ*	0920
Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով (69)	0921
Այդ թվում` տույժեր և տուգանքներ*	0930
Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով (70)	0931
Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ (71)	0940
Հաշվարկներ շահաբաժինների գծով (75)	0950
Հաշվարկներ տարբեր կրեդիտորների հետ (76)	0960
Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ (78)	0970
Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր (96)	0980
Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով (74)	0990
Հաշվարկներ վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով (61)	1000
Հաշվարկներ վերաապահովագրությանն ընդունված ռիսկերի գծով (72)	1010
Կարճաժամկետ այլ կրեդիտորական պարտքեր	1020
Ընդամենը 3-րդ ենթաբաժնով (տող 0890+տող 0900+տող 0910+տող 0920+տող 0930+տող 0940+տող 0950+տող 0960+տող 0970+տող 0980+տող 0990+տող 1000+տող 1010+տող 1020)	1030
4. Կարճաժամկետ այլ պասիվներ
Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ (83)	1040
Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ (89)	1050
Կարճաժամկետ այլ պարտավորություններ	1060
Ընդամենը 4-րդ ենթաբաժնով (տող 1040+տող 1050+տող 1060)	1070
ԸՆԴԱՄԵՆԸ III բաժնով (տող 0800+տող 1880+տող 1030+տող 1070)	1080
ՀԱՇՎԵԿՇԻՌ (տող 0660+տող 0750+տող 1080)	1090

 

1. ՀՀ օրենսդրությամբ նախատեսված դեպքերում հաշվեկշռի 4-րդ սյունակում լրացնում են հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի տվյալները:

2. Աստղանիշով նշված հոդվածները չեն մտնում հաշվեկշռի հանրագումարի մեջ:

 

	Ղեկավար`	___________ (անուն, ազգանուն)
Կ.Տ.
	Գլխավոր հաշվապահ`	___________ (անուն, ազգանուն)

 

 

Հանձնման ամսաթիվ ________	Ընդունման ամսաթիվ_________
Հանձնեց ________________	Ընդունեց________________

 

 

 

 

 

Հաստատված է ՀՀ Ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարի 25 մարտի 1999 թ. թիվ 110 հրամանով տարեկան (միջանկյալ) հաշվետվության ներկայացման համար

 

 

Ձև N 2

 

 ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ
ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆ

 

___________________ 199 թ.
(հաշվետու ժամանակաշրջան)

 

Կազմակերպության անվանումը_______________
	ծածկագիրը`
իդենտիֆիկացիոն կոդը`	ըստ ԿԿԴ-ի
գործունեության հիմնական տեսակը` ապահովագրական գործունեություն	ըստ ՏԳԸԴ-ի
կազմակերպական իրավական ձևը` _______________________________	ըստ ԿԻՏ-ի
տնտեսական կառավարման մարմինը`____________________________	ըստ ՏԿՄ-ի
պետական ռեգիստրում գրանցման համարը`
հարկ վճարողի հաշվառման համարը`
չափի միավորը`	հազ.դրամ
Ընկերության հասցեն` ________________	հեռախոսը`_________

 

 

 

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Հաշվետու ժամանակաշրջանում	Նախորդ տարվա նույն ժամանակաշրջանում
1	2	3	4
Կյանքի ապահովագրություն
Ապահովագրավճարներ
Ընդամենը	010
Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով	020	( )	( )
Ապահովագրավճարներ - զուտ վերաապահովագրություն (տող 010-տող 020)	030
Հատուցված վնասներ (ապահովագրական հատուցումներ)
Ընդամենը	040	( )	( )
Վերաապահովագրողների բաժինը	050
Հատուցված վնասներ - զուտ վերաապահովագրություն (տող 040-տող 050)	060	( )	( )
Կյանքի ապահովագրության պահուստի փոփոխությունը
Ընդամենը (+կամ-)	070
Վերաապահովագրողների բաժինը (+կամ-)	080
Կյանքի ապահովագրության պահուստի փոփոխությունը-զուտ վերաապահովագրություն (070 և 080 տողերի հանրագումարը) (+կամ-)	090
Գործառնական ծախսեր	100	( )	( )
Կյանքի ապահովագրության գծով շահույթ (վնաս) (տող 030-տող 060±տող 090-տող 100) (+կամ-)	110
Ոչ կյանքի ապահովագրություն
Ապահովագրավճարներ
Ընդամենը	120
Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով	130	( )	( )
Ապահովագրավճարներ - զուտ վերաապահովագրություն (տող 120-տող 130)	140
Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխությունը
Ընդամենը (+կամ-)	150
Վերաապահովագրողների բաժինը (+կամ-)	160
Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխությունը - զուտ վերաապահովագրություն (150 և 160 տողերի հանրագումարը) (+կամ-)	170
Տեղի ունեցած վնասներ
Հատուցված վնասներ  (ապահովագրական հատուցումներ)
Ընդամենը	180	( )	( )
Վերաապահովագրողների բաժինը	190
Հատուցված վնասներ - զուտ վերաապահովագրություն (տող 180-տող 190)	200	( )	( )
Վնասների պահուստի փոփոխությունը
Ընդամենը (+կամ-)	210
Վերաապահովագրողների բաժինը (+կամ-)	220
Վնասների պահուստի փոփոխությունը - զուտ վերաապահովագրություն (210 և 220 տողերի հանրագումարը) (+կամ-)	230
Տեղի ունեցած վնասներ - զուտ վերաապահովագրություն (տող 200±տող 230)-(+կամ-)	240
Այլ տեխնիկական պահուստների փոփոխությունը (+կամ-)	250
Հատկացումներ կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստին	260	( )	( )
Գործառնական ծախսեր	270	( )	( )
Ոչ կյանքի ապահովագրության գծով շահույթ (վնաս) (տող 140 ±տող 170±տող 240±տող 250-տող 260-տող 270) (+կամ-)	280
Ապահովագրական գործունեությունից շահույթ (վնաս) (տող 110±տող 280) (+կամ-)	290
Կառավարման և ընդհանուր տնտեսական այլ ծախսեր	300	( )	( )
Գործառնական այլ եկամուտներ	310
Գործառնական այլ ծախսեր	320	( )	( )
Գործառնական գործունեության արդյունքը` շահույթ (վնաս) (տող 290-տող 300+տող 310-տող 320) (+կամ-)	330
Ինվեստիցիոն գործունեության արդյունքը` շահույթ (վնաս) (+կամ-)	340
Ֆինանսական գործունեության արդյունքը` շահույթ (վնաս) (+կամ-)	350
Ֆինանսատնտեսական գործունեության արդյունքը` շահույթ (վնաս) տող 330±տող 340±350) (+կամ-)	360
Արտակարգ (անկանխատեսելի) դեպքերից շահույթ (վնաս) (+կամ-)	370
Հաշվետու ժամանակաշրջանի շահույթ (վնաս) (տող 360 ±տող 370) (+կամ-)	380
Նախորդ տարվա վնաս	390	( )	( )
Շահութահարկ	400	( )	( )
Զուտ շահույթ (վնաս) (տող 380-տող 390-տող 400)	410

 

 

 

	Ղեկավար`	___________ (անուն, ազգանուն)
Կ.Տ.
	Գլխավոր հաշվապահ`	___________ (անուն, ազգանուն)

 

 

Հանձնման ամսաթիվ ________	Ընդունման ամսաթիվ_________
Հանձնեց ________________	Ընդունեց________________

 

 

 

Հաստատված է ՀՀ Ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարի 25 մարտի 1999 թ. թիվ 110 հրամանով տարեկան (միջանկյալ) հաշվետվության ներկայացման համար

 

Ձև N 3

 

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՍԵՓԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ՈՐՈՇ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԻ ՇԱՐԺԻ ՄԱՍԻՆ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆ

 

___________________ 199 թ.
(հաշվետու ժամանակաշրջան)

 

Կազմակերպության անվանումը_______________
	ծածկագիրը`
իդենտիֆիկացիոն կոդը`	ըստ ԿԿԴ-ի
գործունեության հիմնական տեսակը` ապահովագրական գործունեություն	ըստ ՏԳԸԴ-ի
կազմակերպական իրավական ձևը` _______________________________	ըստ ԿԻՏ-ի
տնտեսական կառավարման մարմինը`____________________________	ըստ ՏԿՄ-ի
պետական ռեգիստրում գրանցման համարը`
հարկ վճարողի հաշվառման համարը`
չափի միավորը`	հազ. դրամ
Ընկերության հասցեն` ________________	հեռախոսը`_________

 

 

1. Կանոնադրական կապիտալ

 

Անվանումը	Տող	Հաշվետու ժամանակաշրջանում	Նախորդ տարվա նույն ժամանակաշրջանում
1	2	3	4
Կանոնադրական կապիտալի տարեսկզբի մնացորդը	010
Մասնակիցների հայտարարած ներդրումները կանոնադրական կապիտալում	020
Մասնակիցների հայտարարած, բայց չհամալրած ներդրումների մարում	030	( )	( )
Սեփական ներդրումների մարում	040	( )	( )
Չբաշխված շահույթի հաշվին կանոնադրական կապիտալի ավելացում	050
Ավելի օգտագործված չբաշխված շահույթի ծածկման նպատակով կանոնադրական կապիտալի նվազեցում	060	( )	( )
Կանոնադրական կապիտալի այլ ավելացումներ	070
Կանոնադրական կապիտալի այլ նվազեցումներ	080	( )	( )
Կանոնադրական կապիտալի մնացորդը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում (տող 010+տող 020-տող 030-տող 040+տող 050-տող 060+տող 070-տող 080)	090

 

2. Պահուստային կապիտալ

 

Անվանումը	Տող	Հաշվետու ժամանակաշրջանում	Նախորդ տարվա նույն ժամանակաշրջանում
1	2	3	4
Պահուստային կապիտալի տարեսկզբի մնացորդը	100
Հաշվետու տարվա շահույթից հատկացումներ պահուստային կապիտալին	110
Չբաշխված շահույթից հատկացումներ պահուստային կապիտալին	120
Պահուստային կապիտալի ավելացում կանոնադրական կապիտալի հաշվին	130
Շահաբաժինների (եկամուտների) հաշվեգրում պահուստային կապիտալի հաշվին	140	( )	( )
Ավելի օգտագործված չբաշխված շահույթի ծածկման նպատակով պահուստային կապիտալի նվազեցում	150	( )	( )
Կանոնադրական կապիտալի ավելացում պահուստային կապիտալի հաշվին	160	( )	( )
Պահուստային կապիտալի այլ ավելացումներ	170
Պահուստային կապիտալի այլ նվազեցումներ	180	( )	( )
Պահուստային կապիտալի մնացորդը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում (տող 100+տող 110+տող 120+տող 130-տող 140-տող 150-տող 160+տող 170 -տող 180)	190

 

3. Լրացուցիչ կապիտալ

 

Անվանումը	Տող	Հաշվետու ժամանակաշրջանում	Նախորդ տարվա նույն ժամանակաշրջանում
1	2	3	4
Լրացուցիչ կապիտալի տարեսկզբի մնացորդը	200
Էմիսիոն եկամուտներ	210
Սեփական ներդրումների մարումից ավելացում	220
Սեփական ներդրումների մարումից նվազեցում	230	( )	( )
Սեփական ներդրումների վաճառքից ավելացում	240
Սեփական ներդրումների վաճառքից նվազեցում	250	( )	( )
Հիմնական միջոցների արժեքի աճ	260
Հիմնական միջոցների արժեքի նվազեցում	270	( )	( )
Ստացված շնորհներ	280
Լրացուցիչ կապիտալի այլ ավելացումներ	290
Լրացուցիչ կապիտալի այլ նվազեցումներ	300	( )	( )
Լրացուցիչ կապիտալի մնացորդը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում (տող 200+տող 210+տող 220-տող 230+տող 240-տող 250+տող 260-տող 270+տող 280+տող 290-տող 300)	310

 

4. Չբաշխված շահույթ

 

Անվանումը	Տող	Հաշվետու ժամանակաշրջանում	Նախորդ տարվա նույն ժամանակաշրջանում
1	2	3	4
Չբաշխված շահույթի տարեսկզբի մնացորդը	320
Հաշվետու տարվա շահույթից հատկացումներ հատուկ նշանակության հիմնադրամներին	330
Հաշվետու տարվա չբաշխված շահույթ	340
Շահաբաժինների (եկամուտների) հաշվեգրում չբաշխված շահույթի հաշվին	350	( )	( )
Չբաշխված շահույթից նյութական խրախուսման համար օգտագործված միջոցներ	360	( )	( )
Չբաշխված շահույթից հատկացումներ պահուստային կապիտալին	370	( )	( )
Չբաշխված շահույթի այլ ավելացումներ	380
Չբաշխված շահույթի այլ նվազեցումներ	390	( )	( )
Չբաշխված շահույթի մնացորդը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում ( ±տող 320 + տող 330+տող 340-տող 350-տող 360-տող 370+տող 380-տող 390)	400

  

 

	Ղեկավար`	___________ (անուն, ազգանուն)
Կ.Տ.
	Գլխավոր հաշվապահ`	___________ (անուն, ազգանուն)

 

 

Հանձնման ամսաթիվ ________	Ընդունման ամսաթիվ_________
Հանձնեց ________________	Ընդունեց________________

 

 

Հաստատված է ՀՀ Ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարի 25 մարտի 1999 թ. թիվ 110 հրամանով տարեկան (միջանկյալ) հաշվետվության ներկայացման համար

 

Ձև N 4

 

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԴՐԱՄԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐԻ ՀՈՍՔԵՐԻ ՄԱՍԻՆ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆ

 

______________________ 199 թ.

(հաշվետու ժամանակաշրջան)

 

Կազմակերպության անվանումը_______________
	ծածկագիրը`
իդենտիֆիկացիոն կոդը`	ըստ ԿԿԴ-ի
գործունեության հիմնական տեսակը` ապահովագրական գործունեություն	ըստ ՏԳԸԴ-ի
կազմակերպական իրավական ձևը` _______________________________	ըստ ԿԻՏ-ի
տնտեսական կառավարման մարմինը`____________________________	ըստ ՏԿՄ-ի
պետական ռեգիստրում գրանցման համարը`
հարկ վճարողի հաշվառման համարը`
չափի միավորը`	հազ.դրամ
Ընկերության հասցեն` ________________	հեռախոսը`_________

 

 

 

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Գումար	Այդ թվում
			դրամարկղ		բանկային հաշիվներ
			դրամ	արտար- ժույթ	դրամ	արտար- ժույթ
1	2	3	4	5	6	7
Դրամական միջոցների տարեսկզբի մնացորդը	010
Գործառնական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքեր
Ուղղակի ապահովագրական գործունեությունից	020
Վերաապահովագրական գործունեությունից	030
Կյանքի ապահովագրության գծով տրված փոխատվությունների մարումից	040
Կյանքի ապահովագրության գծով տրված փոխատվությունների դիմաց հաշվարկված եկամուտներից	050
Կարճաժամկետ արժեթղթերի,կարճաժամկետ ավանդների և այլ կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումների իրացումից (մարումից)	060
Կարճաժամկետ արժեթղթերի,կարճաժամկետ ավանդների և այլ կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումների դիմաց հաշվարկված եկամուտներից	070
Գործառնական այլ գործունեությունից	080
Ընդամենը գործառնական գործունեությունից մուտքեր (տող 020+տող 030+տող 040+տող 050+տող 060+տող 070+տող 080)	090
Գործառնական գործունեությունից դրամական միջոցների ելքեր
Ուղղակի ապահովագրության գծով հատկացումներից	100
Վերաապահովագրական գործունեությունից	110
Կանխարգելիչ միջոցառումների նպատակով ծախսեր	120
Կյանքի ապահովագրության գծով տրամադրված փոխատվությունների դիմաց	130
Ձեռք բերված կարճաժամկետ արժեթղթերի, տրամադրված կարճաժամկետ ավանդների և այլ կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումների դիմաց	140
Աշխատավարձի և դրան հավասարեցված վճարումների դիմաց	150
Սոցիալական ապահովագրության և ապահովության նպատակով	160
Առհաշիվ տրված գումարներ	170
Վճարումներ բյուջե	180
Գործառնական այլ գործունեության նպատակով	190
Ընդամենը գործառնական գործունեությունից ելքեր(տող 100+տող 110+տող 120+տող 130+տող140+տող 150+տող 160+տող 170+տող 180+տող 190)	200
Գործառնական գործունեությունից զուտ դրամական հոսքեր (տող 090-տող 200)	210
Ինվեստիցիոն գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքեր
Երկարաժամկետ արժեթղթերի, երկարաժամկետ ավանդների և այլ երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների իրացումից (մարումից)	220
Երկարաժամկետ արժեթղթերի երկարաժամկետ ավանդների և այլ երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների դիմաց հաշվարկված եկամուտներից	230
Հիմնական միջոցների իրացումից	240
Ինվեստիցիոն այլ գործունեությունից	250
Ընդամենը ինվեստիցիոն գործունեությունից մուտքեր (տող 220+տող 230+տող 240+տող 250)	260
Ինվեստիցիոն գործունեությունից դրամական միջոցների ելքեր
Ձեռք բերված երկարաժամկետ արժեթղթերի, տրամադրված երկարաժամկետ ավանդների և այլ երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների դիմաց	270
Ձեռք բերված հիմնական միջոցների դիմաց	280
Ինվեստիցիոն այլ գործունեության նպատակով	290
Ընդամենը ինվեստիցիոն գործունեությունից ելքեր (տող 270+տող 280+տող 290)	300
Ինվեստիցիոն գործունեությունից զուտ դրամական հոսքեր (տող 260-տող 300)	310
Ֆինանսական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքեր
Բաժնետոմսերի և բաժնեմասերի թողարկումից	320
Ստացված վարկերից և այլ փոխառություններից	330
Ֆինանսական այլ գործունեությունից մուտքեր	340
Ընդամենը ֆինանսական գործունեությունից մուտքեր (տող 320+տող330+տող 340)	350
Ֆինանսական գործունեությունից դրամական միջոցների ելքեր
Սեփական բաժնետոմսերի և բաժնեմասերի հետ գնման նպատակով	360
Ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների մարման համար	370
Շահաբաժինների վճարման նպատակով	380
Ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների դիմաց վճարված տոկոսների համար	390
Ֆինանսական այլ գործունեության նպատակով	400
Ընդամենը ֆինանսական գործունեությունից ելքեր (տող 360+տող 370+տող 380+տող 390+տող 400)	410
Ֆինանսական գործունեությունից զուտ դրամական հոսքեր (տող 350-տող 410)	420
Ընդամենը զուտ դրամական հոսքեր գործառնական, ինվեստիցիոն և ֆինանսական գործունեություններից (տող 210+տող 310+տող 420)	430
Արտակարգ (անկանխատեսելի) դեպքերից դրամական միջոցների մուտքեր	440
Արտակարգ (անկանխատեսելի) դեպքերից դրամական միջոցների ելքեր	450
Ընդամենը զուտ դրամական հոսքեր արտակարգ (անկանխատեսելի) դեպքերից (տող 440-տող 450)	460
Արտարժույթի փոխարժեքային դրական տարբերություն	470		X		X
Արտարժույթի փոխարժեքային բացասական տարբերություն	480		X		X
Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերության արդյունքը (տող 470-տող 480)	490
Մուտքագրվել է դրամարկղ բանկից*	500				X	X
Մուտքագրվել է բանկ դրամարկղից*	510		X	X
Հանձնվել է դրամարկղից բանկ*	520				X	X
Հանձնվել է բանկից դրամարկղ*	530		X	X
Մուտքագրվել է ոչ կանխիկ դրամ ոչ կանխիկ արտարժույթի փոխանակումից*	540		X	X		X
Մուտքագրվել է ոչ կանխիկ արտարժույթ ոչ կանխիկ դրամի փոխանակումից*	550		X	X	X
Ելքագրվել է ոչ կանխիկ դրամ ոչ կանխիկ արտարժույթի փոխանակումից*	560		X	X		X
Ելքագրվել է ոչ կանխիկ արտարժույթ ոչ կանխիկ դրամի փոխանակումից*	570		X	X	X
Դրամական միջոցների մնացորդը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ (տող 010±տող 430±տող 460 ± տող 490+տող 500+տող 510-տող 520-տող 530+տող 540+տող 550-տող 560-տող 570)	580

 

 

	Ղեկավար`	___________ (անուն, ազգանուն)
Կ.Տ.
	Գլխավոր հաշվապահ`	___________ (անուն, ազգանուն)

 

 

Հանձնման ամսաթիվ ________	Ընդունման ամսաթիվ_________
Հանձնեց ________________	Ընդունեց________________

 

 

Հաստատված է ՀՀ Ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարի 25 մարտի 1999 թ. թիվ 110 հրամանով տարեկան (միջանկյալ) հաշվետվության ներկայացման համար

 

 

Ձև N 5

 

 ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՆ ԿԻՑ ԾԱՆՈԹԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

 

______________________ 199 թ.

(հաշվետու ժամանակաշրջան)

 

Կազմակերպության անվանումը_______________
	ծածկագիրը`
իդենտիֆիկացիոն կոդը`	ըստ ԿԿԴ-ի
գործունեության հիմնական տեսակը` ապահովագրական գործունեություն	ըստ ՏԳԸԴ-ի
կազմակերպական իրավական ձևը` _______________________________	ըստ ԿԻՏ-ի
տնտեսական կառավարման մարմինը`____________________________	ըստ ՏԿՄ-ի
պետական ռեգիստրում գրանցման համարը`
հարկ վճարողի հաշվառման համարը`
չափի միավորը`	հազ. դրամ
Ընկերության հասցեն` ________________	հեռախոսը`_________

 

 

I. Հաշվապահական հաշվեկշռին կից ծանոթագրություններ

 

1. Հիմնական միջոցներ

 

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Տարեսկզբի մնացորդը	Մուտքագրվել է	Ելքագրվել է	Տարեվերջի մնացորդը
1	2	3	4	5	6
Հող	010
Շենքեր   - մնացորդային արժեք	020
- արժեքը	021
- մաշվածություն	022
Շինություններ - մնացորդային արժեքը	030
- արժեքը	031
- մաշվածություն	032
Մեքենաներ, սարքավորումներ և փոխանցող հարմարանքներ - մնացորդային արժեք	040
- արժեքը	041
- մաշվածություն	042
Տրանսպորտային միջոցներ   - մնացորդային արժեք	050
- արժեքը	051
- մաշվածություն	052
Տնտեսական գույք և գործիքներ  - մնացորդային արժեք	060
- արժեքը	061
- մաշվածություն	062
Այլ հիմնական միջոցներ  - մնացորդային արժեք	070
- արժեքը	071
- մաշվածություն	072
Ընդամենը
- մնացորդային արժեք (տող 010 + տող 020+տող 030+ տող 040+տող 050+տող 060+տող 070)	080
- արժեքը (տող 010+տող 021+տող 031+տող 041+տող 051+տող 061+տող 071)	081
- մաշվածություն (տող 022 +տող 032+տող 042+տող 052+տող 062 +տող 072)	082

 

2. Կապիտալ ներդրումներ

 

Ցուցանիշի անվանումը	տող	Տարեսկզբի մնացորդը	Մուտքագրվել է	Ելքագրվել է	Տարեվերջի մնացորդը
1	2	3	4	5	6
Կապիտալ ներդրումներ	090
այդ թվում-շինարարության գծով	091

 

3. Ոչ նյութական Ակտիվներ

 

Ցուցանիշի անվանումը	տող	Տարեսկզբի մնացորդը	Մուտքագրվել է	Ելքագրվել է	Տարեվերջի մնացորդը
1	2	3	4	5	6
Ֆիրմայի գինը - մնացորդային արժեք	100
- արժեքը	101
- ամորտիզացիա	102
Համակարգչային ծրագրերի օգտագործման իրավունք - մնացորդային արժեք	110
- արժեքը	111
- ամորտիզացիա	112
Արտոնագրեր - մնացորդային արժեք	120
- արժեքը	121
- ամորտիզացիա	122
Կազմակերպչական ծախսեր - մնացորդային արժեք	130
- արժեքը	131
- ամորտիզացիա	132
Հողի և բնական ռեսուրսների օգտագործման իրավունք -մնացորդային արժեք	140
- արժեքը	141
- ամորտիզացիա	142
Այլ ոչ նյութական ակտիվներ - մնացորդային արժեք	150
- արժեքը	151
- ամորտիզացիա	152
Ընդամենը
մնացորդային արժեք (տող 100+տող 110+տող 120+տող 130+տող 140+տող 150)	160
- արժեքը (տող 101+տող 111 +տող 121+տող 131+տող 41 +տող 151)	161
- ամորտիզացիա (տող 102+տող 112+տող 122 +տող 132+տող 142+տող 152)	162

 

4. Ֆինանսական ներդրումներ

 

4.1. Երկարաժամկետ ֆինանսական ՆԵՐԴՐՈՒՄՆԵՐ

 

Ցուցանիշի անվանումը	տող	Տարեսկզբի մնացորդը	Ներդրվել  է	Օտարվել է (մարվել է)	Տարեվերջի մնացորդը
1	2	3	4	5	6
Բաժնետոմսեր	170
Բաժնեմասեր (փայեր)	180
Պարտատոմսեր	190
այդ թվում` պետական պարտատոմսեր	191
Մուրհակներ	200
այդ թվում` պետական պարտատոմսեր	201
Ավանդներ	210
այդ թվում` թանկարժեք մետաղներով	211
Այլ երկարաժամկետ ներդրումներ	220
Ընդամենը (տող 170+տող 180+տող 190+տող 200+տող 210+տող 220	230

 

4.2. Կարճաժամկետ ֆինանսական Ներդրումներ

 

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Տարեսկզբի մնացորդը	Ներդրվել  է	Օտարվել է (մարվել է)	Տարեվերջի մնացորդը
1	2	3	4	5	6
Պարտատոմսեր	240
այդ թվում` պետական պարտատոմսեր	241
Մուրհակներ	250
այդ թվում` պետական պարտատոմսեր	251
Ավանդներ	260
այդ թվում` թանկարժեք մետաղներով	261
Առևտրային արժեթղթեր	270
Այլ կարճաժամկետ ներդրումներ	280
Ընդամենը (տող 240+տող 250+տող 260+տող 270+տող 280)	290

 

5. Դեբիտորական եվ կրեդիտորական պարտքեր

 

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Տարեսկզբի մնացորդը		Շրջանառություն		Տարեվերջի մնացորդը
		դեբե- տային	կրեդի- տային	դեբետ	կրեդիտ	դեբե- տային	կրեդի- տային
1	2	3	4	5	6	7	8
Հաշվարկներ  ապահովագրության, համատեղ ապահովագրության և վերաապահովագրության գործառնությունների գծով
Հաշվարկներ  ապահովագրության և համատեղ  ապահովագրության  գործառնությունների գծով
- երկարաժամկետ	300
- կարճաժամկետ	310
- այդ թվում` ժամկետանց	311
Հաշվարկներ  վերաապահովագրության գործառնությունների  գծով
- երկարաժամկետ	320
- կարճաժամկետ	330
-այդ թվում` ժամկետանց	331
Հաշվարկներ տրված կանխավճարների գծով
- երկարաժամկետ	340		X				X
- կարճաժամկետ	350		X				X
-այդ թվում` ժամկետանց	351		X				X
Հաշվարկներ  մատակարարների և կապալառուների հետ
- երկարաժամկետ	360	X				X
- կարճաժամկետ	370	X				X
-այդ թվում`ժամկետանց	371	X				X
Հաշվարկներ ստացված կանխավճարների գծով
- երկարաժամկետ	380	X				X
- կարճաժամկետ	390	X				X
-այդ թվում` ժամկետանց	391	X				X
Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ
- երկարաժամկետ	400
- կարճաժամկետ	410
-այդ թվում` ժամկետանց	411
Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ
- երկարաժամկետ	420
- կարճաժամկետ	430
-այդ թվում` ժամկետանց	431
Այլ դեբիտորական և կրեդիտորական հաշվարկներ
- երկարաժամկետ	440
- կարճաժամկետ	450
-այդ թվում` ժամկետանց	451
Ընդամենը
- երկարաժամկետ  (տող 300+տող 320+տող 340+տող 360+տող 380+տող 400+տող 420+տող 440)	460
- կարճաժամկետ  (տող 310+տող 330+ տող 350+տող 370+տող 390 +տող 410+տող 430+տող 450)	470
-այդ թվում` ժամկետանց (տող 311+տող 331+ տող 351+տող 371+տող391 +տող 411+տող 431+տող 451)	471

  

6. Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ

 

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Տարեսկզբի մնացորդը	Մասհանվել է	Մարվել է	Տարեվերջի մնացորդը
1	2	3	4	5	6
Ոչ ստանդարտ (պարտքը ժամկետանց դառնալու օրվանից մինչև 90-րդ օրը ներառյալ)	480
Կասկածելի (պարտքը ժամկետանց դառնալու 91-րդ օրվանից մինչև 270-րդ օրը ներառյալ)	490
Վտանգավոր (պարտքը ժամկետանց դառնալու 271-րդ օրվանից մինչև 365-րդ օրը ներառյալ)	500
Անհուսալի (պարտքը ժամկետանց դառնալու 366-րդ օրը)	510
Ընդամենը (տող 480+տող 490+տող 500+տող 510)	520

 

7. Փոխառու միջոցներ

 

7.1. Երկարաժամկետ փոխառու միջոցներ

 

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Տարեսկզբի մնացորդը	Ստացվել է	Մարվել է (ելքագրվել է)	Տարեվերջի մնացորդը
1	2	3	4	5	6
Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր	530
Երկարաժամկետ փոխառություններ	540
Վարձակալական պարտավորություններ	550
Ընդամենը (տող 530+ տող 540+տող 550)	560

 

7.2. Կարճաժամկետ փոխառու միջոցներ

 

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Տարեսկզբի մնացորդը	Ստացվել է  (մուտքագրվել է)	Մարվել է	Տարեվերջի մնացորդը
1	2	3	4	5	6
Բանկերի կարճաժամկետ վարկերի ընթացիկ մաս	570
այդ թվում` ժամկետանց*	571
Կարճաժամկետ փոխառությունների ընթացիկ մաս	580
- այդ թվում` ժամկետանց*	581
Ֆինանսական պարտավորությունների դիմաց հաշվեգրված տոկոսներ	590
- այդ թվում` ժամկետանց ֆինանսական պարտավորությունների դիմաց հաշվեգրված տույժեր և տուգանքներ*	591
Ընդամենը (տող 570+ տող 580+տող 590)	600

 

8. Հաշվարկներ բյուջեի ՀԵՏ 

 

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Տարեսկզբի մնացորդը	Հաշվարկվել  է	Մարվել է	Տարեվերջի մնացորդը
1	2	3	4	5	6
Ավելացված արժեքի հարկ	610
Շահութահարկ	620
Եկամտահարկ	630
Գույքահարկ	640
Հողի հարկ	650
Հաստատագրված վճարներ	660
Մաքսային տուրք	670
Պետական տուրք	680
Այլ հարկեր, տուրքեր և պարտադիր վճարներ	690
Տույժեր	700
Տուգանքներ	710
Ընդամենը (տող 610+տող 620+ տող 630+տող 640+տող 650+տող 660+տող 670+տող 680+տող 690+տող 700+տող 710)	720

 

9. Հաշվարկներ աշխատավարձի, սոցիալական ապահովագրության եվ ապահովության ԳԾՈՎ

 

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Տարեսկզբի մնացորդը	Հաշվարկվել է	Մարվել է	Տարեվերջի մնացորդը
1	2	3	4	5	6
Աշխատավարձի գծով	730
Սոցիալական ապահովագրության գծով	740
- այդ թվում`  տույժեր և տուգանքներ	741
Կենսաթոշակային և զբաղվածության հիմնադրամի գծով	750
- այդ թվում`  տույժեր և տուգանքներ	751
Ընդամենը` (տող 730+տող 740+տող 750)	760

 

10. Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի եվ վճարումների պահուստ

 

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Տարեսկզբի մնացորդը	Հաշվարկվել է	Մարվել է	Տարեվերջի մնացորդը
1	2	3	4	5	6
Աշխատողների արձակուրդների գալիք վճարման համար	770
Հիմնական միջոցների վերանորոգման ծախսերի համար	780
Ընդամենը (տող 770+տող 780)	790

 

11. Արտահաշվեկշռային ՀԱՇԻՎ

 

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Տարեսկզբի մնացորդը	Մուտքագրվել է	Ելքագրվել է	Տարեվերջի մնացորդը
1	2	3	4	5	6
Վարձակալված հիմնական միջոցներ (001)	800
Պատասխանատու պահպանման ընդունված ապրանքանյութական արժեքներ (002)	810
Խիստ հաշվառման բլանկներ (003)	820
Դուրս գրված անհուսալի դեբիտորական պարտքեր (004)	830
Պարտավորությունների և ստացված վճարումների ապահովում (005)	840
Ստանձնած պարտավորությունների և վճարումների ապահովում (006)	850
Տեղակայման ընդունված սարքավորումներ (005)	860
Դուրս գրված անհուսալի կրեդիտորական պարտքեր (006)	870

 

 12. Զուտ ակտիվների ՀԱՇՎԱՐԿ 

 

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Հաշվեկշռի տողի համարը	Հաշվետու ժամանակաշրջանի սկզբում	Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում
1	2	3	4	5
Սեփական կապիտալ	880	0630
Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ	890	1020
Զուտ ակտիվներ (տող 880+տող 890)	900

 

II. Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվությանը կից ծանոթագրություններ

 

1. Գործառնական այլ գործունեության արդյունքը

 

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Հաշվետու ժամանակաշրջանում	Նախորդ տարվա նույն ժամանակաշրջանում
1	2	3	4
Գործառնական այլ գործունեությունից եկամուտներ
Ընթացիկ այլ ակտիվների իրացումից (օտարումից) զուտ հասույթ	910
Հիմնական միջոցների վարձակալությունից (բացի երկարաժամկետ վարձակալությունից) եկամուտներ	920
Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներից եկամուտներ	930
Անհատույց ստացված ակտիվներ, պարտավորությունների զեղչումից  և ներումից եկամուտներ	940
Հայցային վաղեմության ժամկետը լրացած կրեդիտորական պարտքերի դուրս գրումից եկամուտներ	950
Պայմանագրային պարտավորությունների խախտման համար ստացման ենթակա տույժեր, տուգանքներ	960
Արտարժույթի և արտարժույթով արտահայտված հաշիվների  վերագնահատումից եկամուտներ	970
Դուրս գրված անհուսալի դեբիտորական պարտքերի ստացումից եկամուտներ	980
Գործառնական այլ եկամուտներ	990
Ընդամենը գործառնական այլ գործունեությունից եկամուտներ (տող 910+տող 920+տող 930+տող 940+տող 950+տող 960+տող 970 + տող 980+տող 990)	1000
Գործառնական այլ գործունեությունից ծախսեր
Իրացված (օտարված) ընթացիկ այլ ակտիվների արժեքը	1010
Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստին  մասհանումներ	1020
Անհուսալի դեբիտորական պարտքերի դուրս գրումից ծախսեր	1030
Դուրս գրված կրեդիտորական  պարտքերի մարումից ծախսեր	1040
Պայմանագրային պարտավորությունների խախտման համար վճարման ենթակա տույժեր, տուգանքներ	1050
Եկամուտները և հարկվող այլ օբյեկտները թաքցնելու համար  վճարման ենթակա տույժեր, տուգանքներ	1060
Արտարժույթի և արտարժույթով արտահայտված հաշիվների  վերագնահատումից ծախսեր	1070
Չփոխհատուցվող հարկեր, տուրքեր  և այլ պարտադիր վճարներ	1080
Դատական ծախսեր	1090
Գործառնական այլ ծախսեր	1100
Ընդամենը գործառնական այլ  գործունեությունից ծախսեր (տող 1010+տող 1020+տող 1030+տող 1040+տող 1050+տող 1060+տող 1070 +տող 1080+տող 1090+տող 1100)	1110
Գործառնական այլ գործունեության արդյունքը` շահույթ (վնաս) (տող 1000-տող 1110)	1120

3. Ինվեստիցիոն գործունեության ԱՐԴՅՈՒՆՔԸ

 

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Հաշվետու ժամանակաշրջանում	Նախորդ տարվա նույն ժամանակաշրջանում
1	2	3	4
Ինվեստիցիոն գործունեությունից եկամուտներ
Հիմնական միջոցների իրացումից (օտարումից) զուտ հասույթ	1130
Ոչ ընթացիկ (երկարաժամկետ) այլ ակտիվների իրացումից (օտարումից) զուտ հասույթ	1140
Շահաբաժիններ	1150
Երկարաժամկետ փոխառություններից և պարտավորություններից  եկամուտներ	1160
Հիմնական միջոցների երկարաժամկետ վարձակալությունից եկամուտներ	1170
Ինվեստիցիոն այլ եկամուտներ	1180
Ընդամենը ինվեստիցիոն  գործունեությունից եկամուտներ (տող 1130+տող 1140+տող 1150+տող1160+տող 1170+տող 1180)	1190
Ինվեստիցիոն գործունեությունից ծախսեր
Իրացված (օտարված) հիմնական միջոցների մնացորդային արժեքը	1200
Հիմնական միջոցների իրացման (օտարման) հետ կապված այլ ծախսեր	1210
Իրացված (օտարված) ոչ ընթացիկ (երկարաժամկետ) այլ ակտիվների արժեքը (մնացորդային արժեքը)	1220
Ինվեստիցիոն այլ ծախսեր	1230
Ընդամենը ինվեստիցիոն գործունեությունից ծախսեր (տող 1200+տող 1210+տող 1220+տող 1230)	1240
Ինվեստիցիոն գործունեության  արդյունքը` շահույթ (վնաս) (տող 1190-տող 1240)	1250

 

4. Ֆինանսական գործունեության ԱՐԴՅՈՒՆՔԸ

 

Ցուցանիշի անվանումը	Տող	Հաշվետու ժամանակաշրջանում	Նախորդ տարվա նույն ժամանակաշրջանում
1	2	3	4
Ֆինանսական գործունեությունից եկամուտներ
Արտարժույթով ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների  վերագնահատումից եկամուտներ	1260
Ֆինանսական այլ եկամուտներ	1270
Ընդամենը ֆինանսական գործունեությունից եկամուտներ (տող 1260+ տող 1270)	1280
Ֆինանսական գործունեությունից ծախսեր
Վարկերի և այլ փոխառությունների տոկոսներ	1290
Արտարժույթով ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների  վերագնահատումից ծախսեր	1300
Շահաբաժինների վճարման հետ  կապված ծախսեր	1310
Ֆինանսական այլ ծախսեր	1320
Ընդամենը ֆինանսական  գործունեությունից ծախսեր  (տող 1290+տող 1300+տող 1310+տող 1320)	1330
Ֆինանսական գործունեության  արդյունքը` շահույթ (վնաս) (տող 1280-տող 1330)	1340

 

 

III. ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ

 

1......

2......

3......

4......

5......

.......

.......

.......

 

 

 

 IV. ԱՅԼ ԲԱՑԱՀԱՅՏՈՒՄՆԵՐ

 

1......

2......

3......

4......

5......

.......

.......

.......

 

* Տվյալ տողերի գումարները աղյուսակների հանրագումարի մեջ չեն մտնում:

 

 

	Ղեկավար`	___________ (անուն, ազգանուն)
Կ.Տ.
	Գլխավոր հաշվապահ`	___________ (անուն, ազգանուն)

 

 

Հանձնման ամսաթիվ ________	Ընդունման ամսաթիվ_________
Հանձնեց ________________	Ընդունեց________________

 

 

 

Հաստատված է ՀՀ Ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարի 25 մարտի 1999 թ. թիվ 110 հրամանով

 

Հ Ր Ա Հ Ա Ն Գ

 

Ապահովագրական ընկերությունների տարեկան (միջանկյալ) ֆինանսական հաշվետվությունների ձեվերի լրացման մասին

 

Սույն հրահանգը տարածվում է Հայաստանի Հանրապետությունում սահմանված կարգով պետական գրանցում ստացած և լիցենզավորված ապահովագրական ընկերությունների (այսուհետ` ընկերությունների) վրա:

Ընկերությունների ֆինանսական հաշվետվությունները պետք է ներառեն նրա բոլոր կառուցվածքային ստորաբաժանումների, այդ թվում` Հայաստանի Հանրապետության սահմաններից դուրս գտնվող մասնաճյուղերի և ներկայացուցչությունների գործունեության ցուցանիշները:

Ընկերությունների համար հաշվետու տարի է համարվում հունվարի 1-ից մինչև տվյալ տարվա դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ընկած ժամանակաշրջանը:

Այն դեպքում, երբ հաշվետու տարվա ընթացքում ընկերությունները օրենսդրությամբ սահմանված դեպքերում ներկայացնում է միջանկյալ ֆինանսական հաշվետվություններ, ապա դրանք կազմվում են աճողական կարգով:

Նոր ստեղծված ընկերության համար առաջին հաշվետու տարի (եռամսյակ) է համարվում նրա պետական գրանցման օրվանից մինչև տվյալ տարվա (եռամսյակի) վերջին օրը ներառյալ ընկած ժամանակաշրջանը:

Լուծարվող ընկերությունները ներկայացնում են ֆինանսական հաշվետվություններ տարեսկզբից մինչև սահմանված կարգով լուծարման գործընթացի ավարտը ընկած ժամանակաշրջանի համար (ամփոփ լուծարային հաշվեկշիռ):

Ֆինանսական հաշվետվությունները կազմվում են վերլուծական (անալիտիկ) և սինթետիկ հաշվառման տվյալների հիման վրա:

Ներկայացվող ֆինանսական հաշվետվությունների առաջին էջում նշվում են հետևյալ վավերապայմանները.

ա) ֆինանսական հաշվետվության անվանումը,

բ) հաշվետու ամսաթիվը կամ ժամանակաշրջանը, որի համար կազմված է ֆինանսական հաշվետվությունը,

գ) ընկերության ֆիրմային անվանումը և իդենտիֆիկացիոն կոդը` ըստ կոդերի դասակարգչի,

դ) գործունեության հիմնական տեսակը և կոդը` ըստ տնտեսական գործունեության բոլոր տեսակների ընդհանուր դասակարգչի,

ե) կազմակերպական իրավական ձևը և կոդը` ըստ կազմակերպական իրավական ձևի,

զ) տնտեսական կառավարման մարմինը և կոդը` ըստ տնտեսական կառավարման մարմնի,

է) պետական ռեգիստրում գրանցման համարը,

ը) հարկ վճարողի հաշվառման համարը,

թ) թվային ցուցանիշի ներկայացման չափսը (ֆորմատը),

ժ) իրավաբանական հասցեն և հեռախոսի համարը:

Սույն հրահանգին համապատասխան ներկայացվող ֆինանսական հաշվետվություններում տվյալները ցույց են տրվում հազար դրամներով` ստորակետից հետո մեկ նիշով:

Ներկայացվող ֆինանսական հաշվետվությունների վերջին էջի համապատասխան մասում նշվում են ընկերության ղեկավարի և գլխավոր հաշվապահի (սահմանված կարգով նրանց փոխարինող անձանց) անունը և ազգանունը, որոնք ստորագրում են ֆինանսական հաշվետվությունները: Դրանք կնքվում են ընկերության կնիքով:

 

Հաշվապահական հաշվեկշիռ` ՁԵՎ N 1

 

Հաշվապահական հաշվեկշռի (այսուհետ` հաշվեկշիռ) 3-րդ սյունակում ցույց են տրվում տարեսկզբի մնացորդները, որոնք պետք է համապատասխանեն նախորդ տարվա հաշվեկշռի տարեվերջի մնացորդներին, իսկ 4-րդ սյունակում` տարեվերջի (միջանկյալ հաշվետվությունները կազմելիս` եռամսյակի, կիսամյակի, իննամսյակի) մնացորդները:

Հաշվեկշռի ակտիվների և պասիվների (սեփական կապիտալի և պարտավորությունների) հոդվածների միջև հաշվանցում չի թույլատրվում, բացառությամբ օրենսդրությամբ նախատեսված դեպքերի:

Հաշվեկշռի ակտիվի և պասիվի հանրագումարից նվազեցվող գումարները ցույց են տրվում փակագծերի մեջ:

Աստղանիշով նշված հոդվածները հաշվեկշռի հանրագումարի մեջ չեն մտնում:

 

Հաշվեկշռի ակտիվի հոդվածները

 

Ոչ ընթացիկ ակտիվներ

 

1. Նյութական ակտիվներ

 

1.1. Հաշվեկշռի «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ» I բաժնի «Նյութական ակտիվներ» ենթաբաժնի «Հիմնական միջոցներ» հոդվածում (տող 0010) ցույց է տրվում ինչպես գործող, այնպես էլ կոնսերվացված կամ պահեստում գտնվող հիմնական միջոցների մնացորդային արժեքը (01 «Հիմնական միջոցներ» հաշվի և 02¹ «Սեփական հիմնական միջոցների մաշվածություն» ենթահաշվի տարբերությունը):

0011 տողով` ցույց է տրվում այդ հիմնական միջոցների արժեքը առանց մաշվածության նվազեցման (01 «Հիմնական միջոցներ» հաշվի մնացորդը), իսկ 0012 տողով` հիմնական միջոցների մաշվածության գումարը (02¹ «Սեփական հիմնական միջոցների մաշվածություն» ենթահաշվի մնացորդը), որոնք հաշվեկշռի հանրագումարի մեջ չեն մտնում:

1.2. «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ» հոդվածում (տող 0020) ցույց է տրվում ընկերության կողմից երկարաժամկետ (մեկ տարուց ավել) վարձակալված հիմնական միջոցների մնացորդային արժեքը (03 «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ» հաշվի և 02² «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցների մաշվածություն» ենթահաշվի տարբերությունը):

0021 տողով` ցույց է տրվում երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցների արժեքն առանց մաշվածության նվազեցման (03 «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ» հաշվի մնացորդը), իսկ 0022 տողով` երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցների մաշվածության գումարը (02² «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցների մաշվածություն» ենթահաշվի մնացորդը), որոնք հաշվեկշռի հանրագումարի մեջ չեն մտնում:

1.3. Նույն ենթաբաժնի «Կապիտալ ներդրումներ» հոդվածում (տող 0030) ցույց է տրվում անավարտ շինարարության, տեղակայման ենթակա սարքավորումների և կապիտալ այլ ներդրումների (08 «Կապիտալ ներդրումներ» հաշվի մնացորդը) արժեքը:

1.4. Տող 0040-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի ակտիվի I բաժնի 1-ին ենթաբաժնի հոդվածների` տող 0010, տող 0020, տող 0030-ի հանրագումարը:

 

2. Ոչ նյութական ակտիվներ

 

2.1. «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ» I բաժնի «Ոչ նյութական ակտիվներ» ենթաբաժնի «Ոչ նյութական ակտիվներ» հոդվածում (տող 0050) ցույց է տրվում ընկերության տնտեսական գործունեության մեջ օգտագործվող ոչ նյութական ակտիվների մնացորդային արժեքը (04 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշվի և 05 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա» հաշվի տարբերությունը):

0051 տողով` ցույց է տրվում ոչ նյութական ակտիվների արժեքը առանց ամորտիզացիայի նվազեցման (04 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշվի մնացորդը), իսկ 0052 տողով` ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիայի գումարը (05 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա» հաշվի մնացորդը), որոնք հաշվեկշռի հանրագումարի մեջ չեն մտնում:

2.2. Տող 0060-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի ակտիվի I բաժնի 2-րդ ենթաբաժնի տող 0050-ի գումարը:

 

3. Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ

 

 3.1. «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ» I բաժնի «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» ենթաբաժնի «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հոդվածում (տող 0070) ցույց են տրվում դուստր (կախյալ) և այլ կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում (բաժնեմասերում) ներդրած գումարների և այլ երկարաժամկետ ներդրումների մնացորդները` այն մասի չափով, որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ գերազանցում են մեկ տարին` 06 «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հաշվի մնացորդը:

3.2. «Երկարաժամկետ արժեթղթեր» հոդվածում (տող 0080) արտացոլվում են ձեռք բերված այլ կազմակերպությունների բաժնետոմսերը, պարտատոմսերը և այլ երկարաժամկետ արժեթղթերում ներդրած գումարների մնացորդները` այն մասի չափով, որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ գերազանցում են մեկ տարին` 07 «Երկարաժամկետ արժեթղթեր» հաշվի մնացորդը:

3.3. «Ավանդային հաշիվներ բանկերում» հոդվածում (տող 0090) արտացոլվում են այն գումարները, որոնք ավանդային հաշվից կարելի է հանել որոշակի ժամկետի ավարտից հետո` ոչ շուտ քան մեկ տարի` 57² «Երկարաժամկետ ավանդային հաշիվներ բանկերում» և 53² «Երկարաժամկետ ավանդային հաշիվներ թանկարժեք մետաղների ստանդարտացված ձուլակտորներով» ենթահաշիվների մնացորդը:

3.4. «Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից» հոդվածում (տող 0100) արտացոլվում են վարձակալական պայմանագրի հիման վրա վարձատուի կողմից երկարաժամկետ վարձակալության (մեկ տարուց ավել) տրված հիմնական միջոցների դիմաց ստացման ենթակա գումարները (09 «Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից» հաշվի համապատասխան մնացորդը):

3.5. «Այլ երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվներ» հոդվածում (տող 0110) արտացոլվում են.

● կյանքի ապահովագրության գծով կնքված պայմանագրերի համաձայն ապահովագրվողներին տրված մեկ տարուց ավելի ժամկետով փոխատվությունների գծով պարտավորությունների գումարները` 54 «Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ» հաշվի համապատասխան մնացորդը,

● ինչպես նաև վերաապահովագրության ընդունված այն ռիսկերի դեպոնացված ապահովագրավճարների գումարները, որոնք ցեդենտի մոտ դեպոնացված են մեկ տարուց ավելի ժամկետով` 36 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների գումարները» հաշվի համապատասխան մնացորդը:

3.6. Տող 0120-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի ակտիվի I բաժնի 3-րդ ենթաբաժնի հոդվածների` տող 0070, տող 0080, տող 0090, տող 0100, տող 0110-ի հանրագումարը:

 

4. Երկարաժամկետ դեբիտորական պարտքեր

 

4.1. «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ» I բաժնի «Երկարաժամկետ դեբիտորական պարտքեր» ենթաբաժնում (տող 0130) ցույց է տրվում հաշվապահական հաշվառման 67 «Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով», 76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ», 78 «Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ» և այլ հաշիվների գծով առաջացած դեբիտորական պարտքերի հանրագումարը այն մասի չափով, որոնց վճարման (մարման) ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ գերազանցում են մեկ տարին:

Վերոհիշյալ հաշիվների մնացորդների այն մասը, որոնց վճարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չեն գերազանցում մեկ տարին, ցույց է տրվում հաշվեկշռի ակտիվի «Ընթացիկ ակտիվներ» II բաժնի «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր» 3-րդ ենթաբաժնի համապատասխան հոդվածներում:

 

5. Ոչ ընթացիկ այլ ակտիվներ

 

5.1. «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ» I բաժնի «Ոչ ընթացիկ այլ ակտիվներ» 5-րդ ենթաբաժնում (տող 0140) ցույց է տրվում հաշվեկշռի ակտիվի I բաժնի 1-ին, 2-րդ, 3-րդ և 4-րդ ենթաբաժիններում չարտացոլված ոչ ընթացիկ այլ ակտիվների մնացորդների հանրագումարը:

6.1. Տող 0150-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի ակտիվի I բաժնի հոդվածների` տող 0040, տող 0060, տող 0120, տող 0130 և տող 0140-ի հանրագումարը:

 

Ընթացիկ ակտիվներ

 

7. Պաշարներ և հետաձգված ծախսեր

 

7.1. «Ընթացիկ ակտիվներ» II բաժնի «Պաշարներ և հետաձգված ծախսեր» I բաժնի «Նյութեր» հոդվածում (տող 0160) արտացոլվում են ընկերության նյութերի, վառելիքի, պահեստամասերի և այլ նյութական արժեքների 10 «Նյութեր» հաշվի մնացորդը:

7.2. «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ» հոդվածում (տող 0170) ցույց է տրվում մուտքագրված և ճանապարհին գտնվող փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մնացորդային արժեքը (12 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ» հաշվի մնացորդի և 13 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն» հաշվի մնացորդի տարբերությունը):

0171 տողով ցույց է տրվում փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների արժեքը առանց մաշվածության նվազեցման (12 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ» հաշվի մնացորդը), իսկ 0172 տողով` փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածության գումարը (13 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն» հաշվի մնացորդը), որոնք հաշվեկշռի հանրագումարի մեջ չեն մտնում:

7.3. «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր» հոդվածում (տող 0180) արտացոլվում են այն ծախսերի մնացորդը, որոնք կատարվել են տվյալ հաշվետու ժամանակաշրջանում, բայց վերաբերվում են գալիք ժամանակաշրջանին (31 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր» հաշվի մնացորդը):

7.4. Տող 0190-ում արտացոլվում է հաշվեկշռի ակտիվի I բաժնի 1-ին ենթաբաժնի հոդվածների` տող 0160, տող 0170 և տող 0180-ի հանրագումարը:

 

8. Վերաապահովագրողների բաժինը ապահովագրական պահուստներում

 

8.1. «Ընթացիկ ակտիվներ» II բաժնի «Վերաապահովագրողների բաժինը ապահովագրավճարների պահուստներում» ենթաբաժնի «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստում» (տող 0200) և «Վնասների պահուստ» (տող 0220) հոդվածներում ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված կարգի համապատասխան արտացոլվում են վերաապահովագրողների բաժինները համապատասխանաբար` չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստում և վնասների պահուստում (հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստում և տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստում)` 37 «Վերաապահովագրողների բաժինը ապահովագրավճարների պահուստներում» հաշվի համապատասխան մնացորդները:

8.2. «Կյանքի ապահովագրության պահուստ» հոդվածում (տող 0210) կնքված վերաապահովագրության պայմանագրերով սահմանված կարգով արտացոլվում է վերաապահովագրողների բաժինը կյանքի ապահովագրության պահուստում` 37 «Վերաապահովագրողների բաժինը ապահովագրավճարների պահուստներում» հաշվի համապատասխան մնացորդը:

8.3. Տող 0230-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի ակտիվի I բաժնի 2-րդ ենթաբաժնի տող 0200, տող 0210 և տող 0220-ի հանրագումարը:

 

9. Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր

 

9.1. «Ընթացիկ ակտիվներ» II բաժնի «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր» ենթաբաժնի «Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով» հոդվածում (տող 0240) արտացոլվում են ընկերությունների պարտքային պահանջները ապահովագրողների, ապահովագրական գործակալների, բրոքերների և համաապահովագրողների նկատմամբ` 74 «Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշվի մնացորդը:

9.2. «Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների» հոդվածում (տող 0250) արտացոլվում են մատակարարներին, կապալառուներին, տրանսպորտային և այլ կազմակերպություններին ներկայացված գանգատարկված գումարները` 63 «Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների» հաշվի մնացորդը:

9.3. «Հաշվարկներ ետպահանջ գանգատների գծով» հոդվածում (տող 0260) արտացոլվում են այն գումարները (64 «Հաշվարկներ ետպահանջ գանգատների գծով» հաշվի մնացորդը), որոնք ապահովագրվողի կողմից, ապահովագրված գույքին հասցված վնասի համար, պատասխանատու անձանց հանդեպ ետպահանջ հայցի իրավունքի իրացման կարգով դատարանի որոշմամբ հատկացվել են ապահովագրողին:

9.4. «Հաշվարկներ վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով» հոդվածով (տող 0270) ապահովագրական ընկերությունները արտացոլում են վերաապահովագրությանը փոխանցած ռիսկերի գծով վերաապահովագրության պայմանագրով նախատեսված կոմիսիոն վարձատրության գումարը և վնասների բաժնեմասը (61 «Հաշվարկներ վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշվի մնացորդը):

9.5. «Հաշվարկներ վերաապահովագրությանն ընդունված ռիսկերի գծով» հոդվածով (տող 0280) ապահովագրական ընկերությունները արտացոլում են վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներից հաշվեգրված գումարները և դեպո ապահովագրավճարներից հաշվեգրված տոկոսները, որոնք ցեդենտից ենթակա են ստացման` (72 «Հաշվարկներ վերաապահովագրությանն ընդունված ռիսկերի գծով» հաշվի մնացորդը):

9.6. «Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ» հոդվածում (տող 0290) ցույց է տրվում կազմակերպություններին և քաղաքացիներին մատուցված ծառայությունների գծով ստեղծված դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորստի պահուստի մեծությունը (82 «Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ» հաշվի մնացորդը): Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

9.7. «Հաշվարկներ բյուջեի հետ» հոդվածում (տող 0300) ցույց է տրվում հասանելիքից ավելի բյուջե մուծված, ինչպես նաև ապահովագրական ընկերությանը բյուջեից փոխհատուցման (հաշվանցման, պակասեցման) ենթակա այլ գումարները (68 «Հաշվարկներ բյուջեի հետ» հաշվի դեբետային մնացորդը` բյուջեից փոխհատուցման ենթակա գումարի չափով):

9.8. «Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով» հոդվածում (տող 0310) ցույց է տրվում հասանելիքից ավելի ապահովագրական ընկերության անձնակազմի համար սոցիալական ապահովագրության, սոցիալական ապահովության հիմնադրամին վճարված (փոխհատուցման ենթակա) գումարը (69 «Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով» հաշվի դեբետային մնացորդը):

9.9. «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ» հոդվածում (տող 0320) ցույց է տրվում ապահովագրական ընկերության` անձնակազմին հասանելիքից ավելի վճարված աշխատավարձի և այլ եկամուտների, ինչպես նաև անձնակազմի հետ այլ գործառնությունների` տրամադրված փոխառությունների, նյութական վնասի հատուցման գծով (70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ եկամուտների վճարման գծով» և 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ այլ գործառնությունների գծով» հաշիվների դեբետային մնացորդները) մնացորդների հանրագումարը:

9.10. «Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ» հոդվածում (տող 0330) ցույց է տրվում ընկերության աշխատողներին վարչատնտեսական, գործառնական ծախսերի, ինչպես նաև գործուղման համար առհաշիվ տրված գումարները` (71 «Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ» հաշվի դեբետային մնացորդը):

9.11. «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների հետ» հոդվածում (տող 0340) ցույց է տրվում դեբիտորների հետ տարաբնույթ գործառնությունների գծով հաշվարկների մնացորդը (76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ» հաշվի դեբետային մնացորդը):

9.12. «Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ» հոդվածում (տող 0330) ցույց է տրվում դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ բոլոր տեսակի ընթացիկ հաշվարկների դեբետային մնացորդը` (78 «Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ» հաշվի դեբետային մնացորդը):

9.13. «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հոդվածում (տող 0360) ցույց է տրվում բացահայտված պակասորդների, յուրացումների, հափշտակումների (ներառյալ դրամական միջոցների), կորուստների մեծությունը (84 «Պակասորդների և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշվի դեբետային մնացորդը):

9.14. «Այլ դեբիտորական պարտքեր» հոդվածում (տող 0370) արտացոլվում են հաշվեկշռի ակտիվի V բաժնում չարտացոլված այլ դեբիտորական պարտքերի (65 «Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով», 67 «Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով» և այլ հաշիվների դեբետային մնացորդը) հանրագումարը:

9.15. Տող 0380-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի ակտիվի I բաժնի 3-րդ ենթաբաժնի տող 0240, տող 0250, տող 0260, տող 0270, տող 0280, տող 0290, տող 0300, տող 0310, տող 0320, տող 0330, տող 0340, տող 0350, տող 0360 և տող 0370-ի հանրագումարը:

 

10. Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ

 

10.1. «Ընթացիկ ակտիվներ» II բաժնի «Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» ենթաբաժնի «Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հոդվածում (տող 0390) ցույց են տրվում այլ կազմակերպություններում կատարված կարճաժամկետ ներդրումների մնացորդները` այն մասի չափով, որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չեն գերազանցում մեկ տարին` 58 «Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հաշվի մնացորդը:

10.2. «Կարճաժամկետ արժեթղթեր» հոդվածում (տող 0400) արտացոլվում են ձեռք բերված այլ կազմակերպությունների կարճաժամկետ արժեթղթերում ներդրած գումարների մնացորդները` այն մասի չափով, որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չեն գերազանցում մեկ տարին` 59 «Կարճաժամկետ արժեթղթեր» հաշվի մնացորդը:

10.3. «Ավանդային հաշիվներ բանկերում» հոդվածում (տող 0410) արտացոլվում են այն գումարները, որոնք բանկային հաշվից կարելի է հանել որոշակի ժամկետի ավարտից հետո` մինչև մեկ տարի` 57¹ «Կարճաժամկետ ավանդային հաշիվներ բանկերում» և 53¹  «Կարճաժամկետ ավանդային հաշիվներ թանկարժեք մետաղների ստանդարտացված ձուլակտորներով» ենթահաշիվների մնացորդը:

10.4. «Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ» հոդվածում (տող 0420) արտացոլվում են կյանքի ապահովագրության գծով կնքված պայմանագրերի համաձայն ապահովագրվողներին տրված մինչև մեկ տարի ժամկետով փոխատվությունների գծով պարտավորությունների գումարները` 54 «Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ» հաշվի համապատասխան մնացորդը:

10.5. «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոները» հոդվածում (տող 0430) ցույց են տրվում վերաապահովագրության ընդունված այն ռիսկերի դեպոնացված ապահովագրավճարների գումարները, որոնք ցեդենտի մոտ դեպոնացված են մինչև մեկ տարի ժամկետով` 36 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների գումարները» հաշվի համապատասխան մնացորդը:

10.6. «Այլ կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվներ» հոդվածում (տող 0440) արտացոլվում են վարձակալական պայմանագրի հիման վրա վարձատուի կողմից կարճաժամկետ վարձակալության (մինչև մեկ տարի) տրված հիմնական միջոցների դիմաց ստացման ենթակա գումարները (09 «Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից» հաշվի համապատասխան մնացորդը):

10.7. Տող 0450-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի ակտիվի II բաժնի 4-րդ ենթաբաժնի հոդվածների` տող 0390, տող 0400, տող 0410, տող 0420, տող 0430, տող 0440-ի հանրագումարը:

 

11. Դրամական միջոցներ և թանկարժեք մետաղներ

 

11.1. «Ընթացիկ ակտիվներ» II բաժնի «Դրամական միջոցներ և թանկարժեք մետաղներ» ենթաբաժնի «Դրամարկղ» (տող 0460), «Հաշվարկային հաշիվ» (տող 0470) և «Արտարժութային հաշիվ» (տող 0480) հոդվածներում ցույց են տրվում ապահովագրական ընկերության դրամարկղներում, բանկերի հաշվարկային և արտարժութային հաշիվներում դրամական միջոցների մնացորդները (համապատասխանաբար 50 «Դրամարկղ», 51 «Հաշվարկային հաշիվ» և 52 «Արտարժութային հաշիվ» հաշիվների մնացորդները):

11.2. «Թանկարժեք մետաղներ» հոդվածում (տող 0490) արտացոլվում են ապահովագրական ընկերությանը պատկանող ստանդարտացված ձուլակտորներով թանկարժեք մետաղների մնացորդը` 53 «Թանկարժեք մետաղներ» հաշվի համապատասխան մնացորդը:

11.3. «Հատուկ հաշիվներ բանկերում» հոդվածում (տող 0500) ցույց է տրվում ակրեդիտիվներում, չեկային (վճարագիր) գրքույկներում, այլ վճարային փաստաթղթերում, ընթացիկ և այլ հատուկ հաշիվներում առկա դրամական միջոցների մնացորդը (55 «Հատուկ հաշիվներ բանկերում» հաշվի մնացորդը):

11.4. «Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին» հոդվածում (տող 0510) ցույց է տրվում ընկերության դրամարկղում առկա փոստային նամականիշների, պետական մաքսային նամականիշների և այլ դրամական փաստաթղթերի արժեքը, ինչպես նաև ճանապարհին գտնվող Հայաստանի Հանրապետության արժույթով և արտարժույթով դրամական միջոցների մնացորդը, այսինքն ընկերության հաշվարկային կամ այլ հաշիվներ մուտքագրելու համար (սակայն դեռևս չմուտքագրված) բանկերի, փոստային բաժանմունքների դրամարկղների կամ խնայդրամարկղների անդորրագրերի գումարը (56 «Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին» հաշվի մնացորդի համապատասխան մասը):

Ընդ որում, հետ գնված սեփական բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) արժեքը այս հոդվածում ցույց չի տրվում (տես տող 0570):

11.5. Տող 0520-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի ակտիվի II բաժնի 5-րդ ենթաբաժնի տող 0460, տող 0470, տող 0480, տող 0490, տող 0500 և տող 0510-ի հանրագումարը:

12.1. Տող 0530-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի ակտիվի II բաժնի հոդվածների` տող 0190, տող 0230, տող 0380, տող 0450 և տող 0520-ի հանրագումարը:

 

13. Հաշվեկշիռ

 

13.1. Տող 0540-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի ակտիվի I բաժնի (տող 0150) և II բաժնի (տող 0530)-ի հանրագումարը:

 

Հաշվեկշռի պասիվի հոդվածները

 

Սեփական կապիտալ

 

14. Սեփական կապիտալ

 

14.1. Հաշվեկշռի պասիվի «Սեփական կապիտալ» I բաժնի «Կանոնադրական կապիտալ» հոդվածում (տող 0550) ցույց է տրվում ընկերության կանոնադրական կապիտալի մեծությունը, որը պետք է համապատասխանի հիմնադիր փաստաթղթերում նշված գումարին (85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշվի մնացորդը):

14.2. «Չվճարված կանոնադրական կապիտալ» հոդվածում (տող 0560) ցույց է տրվում հիմնադիրների (մասնակիցների) պարտքը ընկերության կանոնադրական կապիտալին (75-1 «Հաշվարկներ կանոնադրական (բաժնեգումարի) կապիտալում ներդրումների գծով» ենթահաշվի մնացորդը): Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

14.3. «Հետ գնված (ձեռք բերված) սեփական բաժնետոմսեր» հոդվածում (տող 0570) ցույց է տրվում ընկերության կողմից հետ գնված սեփական բաժնետոմսերի, բաժնեմասերի արժեքը (56 «Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին» հաշվի մնացորդը հետ գնված սեփական բաժնետոմսերի մասով): Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

14.4. «Պահուստային կապիտալ» հոդվածում (տող 0580) ցույց է տրվում օրենսդրությամբ սահմանված կարգով և հիմնադիր փաստաթղթերի հիման վրա ստեղծված պահուստային կապիտալի մնացորդը (86 «Պահուստային կապիտալ» հաշվի մնացորդը):

14.5. «Լրացուցիչ կապիտալ» հոդվածում (տող 0590) ցույց է տրվում վերագնահատման արդյունքում առաջացած հիմնական միջոցների արժեքի աճի, էմիսիոն եկամուտների և հաշվապահական հաշվառումը կարգավորող իրավական ակտերով անմիջականորեն սեփական կապիտալին վերագրվող այլ եկամուտների հանրագումարը (87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվի մնացորդը):

14.6. «Հաշվետու տարվա շահույթ» հոդվածում (տող 0600) ցույց է տրվում հաշվետու տարվա ընթացքում ստացված շահույթը, որը տարեսկզբի և տարեվերջի մնացորդ չի ունենում: Միջանկյալ` եռամսյակային, կիսամյակային, իննամսյա հաշվետվություններ կազմելիս հաշվետու տարվա ընթացքում ստացված շահույթը (80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի կրեդիտային մնացորդը) լրացվում է միայն 4-րդ սյունակում:

14.7. «Հաշվետու տարվա շահույթի օգտագործում» հոդվածում (տող 0610) ցույց է տրվում հաշվետու տարում օգտագործված շահույթը, որը տարեսկզբի և տարեվերջի մնացորդ չի ունենում: Միջանկյալ` եռամսյակային, կիսամյակային, իննամսյա հաշվետվություններ կազմելիս հաշվետու տարում օգտագործված շահույթը (81 «Շահույթի օգտագործում» հաշվի մնացորդը) լրացվում է միայն 4-րդ սյունակում: Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

14.8. «Հաշվետու տարվա վնաս» հոդվածում (տող 0620) ցույց է տրվում հաշվետու տարվա ընթացքում առաջացած վնասը (80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի դեբետային մնացորդը), որը լրացվում է միայն 4-րդ սյունակում: Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ: Ընդ որում այդ մնացորդը տեղափոխվում է հաջորդ տարի, գումարվում է նախորդ տարիներում առաջացած վնասին և ցույց է տրվում հաջորդ տարվա հաշվեկշռի` «Նախորդ տարվա վնաս» հոդվածի 3-րդ սյունակում:

14.9. «Նախորդ տարվա վնաս» հոդվածում (տող 0630) ցույց է տրվում է նախորդ տարիներին առաջացած վնասը (80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի դեբետային մնացորդը): Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

14.10. «Հաշվետու տարվա չօգտագործված զուտ շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 0640) ցույց է տրվում հաշվետու տարվա ընթացքում ստացված և չօգտագործված զուտ շահույթի մնացորդը (88¹ «Հաշվետու տարվա չբախշված շահույթի ազատ մնացորդ» ենթահաշվի կրեդիտային մնացորդը), որը տարեսկզբի մնացորդ չի ունենում և լրացվում է միայն 4-րդ սյունակում: Ընդ որում այդ մնացորդը տեղափոխվում է հաջորդ տարի, գումարվում է նախորդ տարվա չօգտագործված զուտ շահույթին (վնասին) և ցույց է տրվում հաջորդ տարվա հաշվեկշռի` «Նախորդ տարվա չօգտագործված զուտ շահույթ (վնաս)» հոդվածի 3-րդ սյունակում:

Հաշվետու տարվա զուտ շահույթի գերածախսը (88¹ «Հաշվետու տարվա չբախշված շահույթի ազատ մնացորդ» ենթահաշվի դեբետային մնացորդը) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

14.11. «Նախորդ տարվա չօգտագործված զուտ շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 0650) ցույց է տրվում նախորդ տարիների չօգտագործված զուտ շահույթը (վնասը) (88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի մնացորդը»): Ընդ որում, առկա շահույթից ավելին օգտագործված զուտ շահույթը (88²  «Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթի ազատ մնացորդ» ենթահաշվի դեբետային մնացորդը) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

14.12. Տող 0660-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի պասիվի I բաժնի տող 0550, տող 0560, տող 0570, տող 0580, տող 0590, տող 0600, տող 0610, տող 0620, տող 0630, տող 0640 և տող 0650-ի հանրագումարը: Բացասական արդյունքի դեպքում այդ գումարը ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար) և հանվում է հաշվեկշռի հանրագումարից:

 

Երկարաժամկետ պարտավորություններ

 

15. Երկարաժամկետ պարտավորություններ

 

15.1. Հաշվեկշռի «Երկարաժամկետ պարտավորություններ» II բաժնի «Երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորություններ» ենթաբաժնի «Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր» հոդվածում (տող 0670) արտացոլվում է բանկերից ստացված երկարաժամկետ վարկերի չմարված մնացորդի այն մասը (99 «Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր» հաշվի մնացորդի համապատասխան մասը), որի մարման ժամկետը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ գերազանցում է մեկ տարին:

Ընդ որում այդ վարկերը ցույց են տրվում առանց հաշվարկված տոկոսների:

15.2. «Երկարաժամկետ փոխառություններ» հոդվածում (տող 0680) ցույց է տրվում փոխատուներից (բացի բանկերից) ստացված երկարաժամկետ փոխառությունների չմարված մնացորդի այն մասը (94² «Երկարաժամկետ փոխառություններ» ենթահաշվի մնացորդի համապատասխան մասը), որի մարման ժամկետը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ գերազանցում է մեկ տարին:

Ընդ որում այդ փոխառությունները ցույց են տրվում առանց հաշվարկված տոկոսների:

15.3. «Վարձակալական պարտավորություններ» հոդվածում (տող 0690) ցույց է տրվում երկարաժամկետ վարձակալության պայմանով ստացված հիմնական միջոցների դիմաց առաջացած պարտքի չմարված մնացորդը (97 «Վարձակալական պարտավորություններ» հաշվի մնացորդը):

Ընդ որում երկարաժամկետ վարձակալության պարտքի չմարված մնացորդը ցույց է տրվում առանց հաշվարկված տոկոսների:

15.4. «Երկարաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորություններ» հոդվածում (տող 0700) ցույց է տրվում հաշվեկշռի պասիվի II բաժնի «Երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորություններ» ենթաբաժնի հոդվածներում չարտացոլված երկարաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորությունների հանրագումարը:

Ընդ որում երկարաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորությունները ցույց են տրվում առանց հաշվարկված տոկոսների:

15.5. Տող 0710 ցույց է տրվում հաշվեկշռի պասիվի II բաժնի 1-ին ենթաբաժնի` տող 0670, տող 0680, տող 0690 և տող 0700-ի հանրագումարը:

15.6. Նույն բաժնի «Երկարաժամկետ այլ պարտավորություններ» ենթաբաժնի «Երկարաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր» հոդվածում (տող 0720) արտացոլվում են հաշվապահական հաշվառման 60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ», 65 «Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով», 67 «Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով», 71 «Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ», 76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ», 78 «Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ» հաշիվների գծով պարտավորությունները այն մասի չափով, որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ գերազանցում են մեկ տարին:

15.7. «Երկարաժամկետ այլ պարտավորություններ» հոդվածում (տող 0730) ցույց է տրվում 0720 տողում չարտացոլված երկարաժամկետ այլ պարտավորությունների մնացորդների հանրագումարը:

15.8. Տող 0740-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի պասիվի II բաժնի 2-րդ ենթաբաժնի` տող 0720 և տող 0730-ի հանրագումարը:

 

Կարճաժամկետ պարտավորություններ

 

16. Ապահովագրական պահուստներ

 

16.1. Հաշվեկշռի պասիվի «Կարճաժամկետ պարտավորություններ» II բաժնի «Ապահովագրական պահուստներ» ենթաբաժնի «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ» (տող 0760), «Վնասների պահուստներ և այլ տեխնիկական պահուստներ» (տող 0790) հոդվածներում ընկերությունը արտացոլում է կյանքի և ոչ կյանքի ապահովագրության գծով ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված կարգի համաձայն ձևավորված չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի, վնասների պահուստների և այլ տեխնիկական պահուստների (91 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ» հաշվի մնացորդը և 93 «Վնասների պահուստներ և այլ տեխնիկական պահուստներ» հաշվի համապատասխան մնացորդը) մեծությունը:

16.2. «Կյանքի ապահովագրության պահուստ» հոդվածում (տող 0770) ցույց է տրվում ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված կարգի համաձայն ձևավորված կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի (92 «Կյանքի ապահովագրության պահուստ» հաշվի մնացորդը) մեծությունը:

16.3. «Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ» հոդվածով (տող 0780) արտացոլվում է ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված կարգի համաձայն ձևավորված կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստի (93 «Վնասների պահուստներ և այլ տեխնիկական պահուստներ» հաշվի համապատասխան մնացորդը) մեծությունը:

16.4. Տող 0800-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի պասիվի III բաժնի 1-ին ենթաբաժնի տող 0760, տող 0770, տող 0780, և տող 0790-ի հանրագումարը:

 

17. Կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորություններ

 

17.1. Հաշվեկշռի պասիվի «Կարճաժամկետ պարտավորություններ» ենթաբաժնի «Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր» հոդվածում (տող 0810) արտացոլվում են բանկերից ստացված կարճաժամկետ վարկերի չմարված մնացորդը (98 «Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր» հաշվի մնացորդը):

Ընդ որում այդ վարկերը ցույց են տրվում առանց հաշվարկված տոկոսների:

17.2. «Բանկերի երկարաժամկետ վարկերի ընթացիկ մասը» հոդվածում (տող 0820) ցույց է տրվում բանկերից ստացված երկարաժամկետ վարկերի չմարված մնացորդների այն մասը (99 «Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր» հաշվի մնացորդի համապատասխան մասը), որի մարման ժամկետը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չի գերազանցում մեկ տարին:

Ընդ որում այդ վարկերը ցույց են տրվում առանց հաշվարկված տոկոսների:

17.3. «Կարճաժամկետ փոխառություններ» հոդվածում (տող 0840) ցույց է տրվում փոխառուներից (բացի բանկերից) ստացված կարճաժամկետ փոխառությունների չմարված մնացորդը (94¹ «Կարճաժամկետ փոխառություններ» ենթահաշվի մնացորդը):

Ընդ որում այդ փոխառությունները ցույց են տրվում առանց հաշվարկված տոկոսների:

17.4. «Երկարաժամկետ փոխառությունների ընթացիկ մասը» հոդվածում (տող 0840) ցույց է տրվում փոխատուներից (բացի բանկերից) ստացված երկարաժամկետ փոխառությունների չմարված մնացորդի այն մասը (94² «Երկարաժամկետ փոխառություններ» ենթահաշվի մնացորդի համապատասխան մասը), որի մարման ժամկետը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չի գերազանցում մեկ տարին:

Ընդ որում այդ փոխառությունները ցույց են տրվում առանց հաշվարկված տոկոսների:

17.5. «Ֆինանսական պարտավորությունների դիմաց հաշվեգրված տոկոսներ, տույժեր, տուգանքներ» հոդվածում (տող 0850) ցույց է տրվում հաշվեկշռի պասիվի II բաժնի 1-ին և III բաժնի 2-րդ ենթաբաժիններում ցույց տրված ֆինանսական պարտավորությունների դիմաց հաշվարկված տոկոսների, տույժերի և տուգանքների հանրագումարը:

17.6. «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոներ» հոդվածում (տող 0860) ընկերությունները, որոնք ռիսկեր են փոխանցում վերաապահովագրությանը, արտացոլում են վերաապահովագրության պայմանագրի համաձայն դեպոնացված ապահովագրավճարների գումարները` 37 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոները» հաշվի համապատասխան մնացորդը:

17.7. «Կարճաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորություններ» հոդվածում (տող 0870) ցույց է տրվում հաշվեկշռի պասիվի III բաժնի 2-րդ ենթաբաժնի վերը նշված հոդվածներում չարտացոլված ֆինանսական այլ պարտավորությունների հանրագումարը:

Ընդ որում այդ կարճաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորությունները ցույց են տրվում առանց հաշվարկված տոկոսների:

17.8. Տող 0880-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի պասիվի V բաժնի 1-ին ենթաբաժնի` տող 0810, տող 0820, տող 0830, տող 0840, տող 0850, տող 0860 և տող 0870-ի հանրագումարը:

 

18. Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր

 

18.1.  Հաշվեկշռի պասիվի III բաժնի 3-րդ «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր» ենթաբաժնի «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» հոդվածում (տող 0890) ցույց է տրվում մատակարար և կապալառու կազմակերպությունների հետ իրականացվող հաշվարկների (ապրանքանյութական արժեքների ստացում, կատարված աշխատանքների, մատուցված ծառայությունների ընդունում և այլն) մնացորդը (60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» հաշվի մնացորդը):

18.2. «Հաշվարկներ բյուջեի հետ` հետաձգված հարկերի գծով» հոդվածում (տող 0900) ցույց է տրվում ընկերության կողմից բյուջե վճարման ենթակա այն հարկերի և պարտադիր վճարների մնացորդը, որի վճարման ժամկետն օրենսդրությամբ սահմանված կարգով հետաձգված է (66 «Հաշվարկներ բյուջեի հետ` հետաձգված հարկերի գծով» հաշվի կրեդիտային մնացորդը` բյուջե վճարման ենթակա գումարի չափով):

18.3. «Հաշվարկներ բյուջեի հետ» հոդվածում (տող 0910) ցույց է տրվում ընկերության կողմից բյուջե վճարման ենթակա հարկերի և պարտադիր վճարների` այդ թվում նաև հաշվարկված տույժերի և տուգանքների մնացորդը (68 «Հաշվարկներ բյուջեի հետ» հաշվի կրեդիտային մնացորդը` բյուջե վճարման ենթակա գումարի չափով):

Հաշվեկշռի 0911 տողով ցույց է տրվում 68 «Հաշվարկներ բյուջեի հետ» հաշվի կրեդիտային մնացորդում ներառված տույժերի և տուգանքների գումարը, որը հաշվեկշռի հանրագումարի մեջ չի մտնում:

18.4. «Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով» հոդվածում (տող 0920) ցույց է տրվում ընկերության պարտքը անձնակազմի սոցիալական ապահովագրության, սոցիալական ապահովության հիմնադրամին և այլ ապահովագրության գծով (69 «Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով» հաշվի կրեդիտային մնացորդը):

Հաշվեկշռի 0921 տողով ցույց է տրվում 69 «Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով» հաշվի կրեդիտային մնացորդում ներառված տույժերի և տուգանքների գումարը, որը հաշվեկշռի հանրագումարի մեջ չի մտնում:

18.5. «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հոդվածում (տող 0930) ցույց է տրվում հաշվարկված աշխատավարձի, բոլոր տեսակի պարգևատրումների, շահաբաժինների, նպաստների և փոխհատուցումների մնացորդը (70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշվի կրեդիտային մնացորդը):

18.6. «Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ» հոդվածում (տող 0940) ցույց է տրվում վարչատնտեսական, գործառնական, ինչպես նաև գործուղման ծախսերի գծով ընկերության պարտքի մնացորդը աշխատողներին (71 «Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ» հաշվի կրեդիտային մնացորդը):

18.7. «Հաշվարկներ շահաբաժինների գծով» հոդվածում (տող 0950) ցույց է տրվում ընկերության հիմնադիրներին (մասնակիցներին) հաշվարկված շահաբաժինների գումարը (75² «Հաշվարկներ եկամուտների վճարման գծով» ենթահաշվի մնացորդը):

18.8. «Հաշվարկներ տարբեր կրեդիտորների հետ» հոդվածում (տող 0960) ցույց է տրվում տարբեր կրեդիտորների հետ տարաբնույթ գործառնությունների գծով հաշվարկների մնացորդը (76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ» հաշվի կրեդիտային մնացորդը):

18.9. «Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ» հոդվածում (տող 0970) ցույց է տրվում դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ բոլոր տեսակի ընթացիկ հաշվարկների մնացորդը (78 «Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ» հաշվի կրեդիտային մնացորդը):

18.10. «Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր» հոդվածում (տող 0980) ցույց է տրվում նպատակային միջոցառումների ֆինանսավորման համար կառավարման մարմիններից և այլ կազմակերպություններից ստացված գումարների մնացորդը (96 «Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր» հաշվի մնացորդի համապատասխան մասը), որի ստացումը առաջացնում է պարտավորություն (կրեդիտորական պարտք) երրորդ անձանց նկատմամբ:

18.11. «Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով» հոդվածում (տող 0990) ցույց է տրվում ապահովագրվողների, բրոքերների և համաապահովագրողների հետ հաշվարկների մնացորդը (74 «Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշվի կրեդիտային մնացորդը):

18.12. «Հաշվարկներ վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով» հոդվածում (տող 1000) արտացոլվում են վերաապահովագրավճարների գումարների և դեպոնացված վերաապահովագրավճարների տոկոսների գծով վերաապահովագրվողների հետ հաշվարկների մնացորդը (61 «Հաշվարկներ վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշվի կրեդիտային մնացորդը):

18.13. «Հաշվարկներ վերաապահովագրությանն ընդունված ռիսկերի գծով» հոդվածում (տող 1010) ցույց են տրվում կոմիսիոն վարձատրության գումարի և վնասների բաժնեմասի գծով ցեդենտի հետ հաշվարկների մնացորդը (72 «Հաշվարկներ վերաապահովագրությանն ընդունված ռիսկերի գծով» հաշվի կրեդիտային մնացորդը):

18.14. «Կարճաժամկետ այլ կրեդիտորական պարտքեր» հոդվածում (տող 1020) ցույց է տրվում հաշվեկշռի պասիվի III բաժնի 3-րդ ենթաբաժնի վերը նշված հոդվածներում չարտացոլված այլ կրեդիտորական պարտքերի («65 Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով», «67 Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով» և այլ հաշիվներ) հանրագումարը:

18.15. Տող 1030-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի պասիվի III բաժնի 3-րդ ենթաբաժնի` տող 0890, տող 0900, տող 0910, տող 0920, տող 0930, տող 0940, տող 0950, տող 0960, տող 0970, տող 0980, տող 0990, տող 1000, տող 1010 և տող 1020-ի հանրագումարը:

 

19. Կարճաժամկետ այլ պասիվներ

 

19.1. Հաշվեկշռի պասիվի «Կարճաժամկետ պարտավորություններ» III բաժնի «Կարճաժամկետ այլ պասիվներ» ենթաբաժնի «Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ» հոդվածում (տող 1040) ցույց է տրվում հաշվետու տարում ստացված (հաշվարկված) գալիք հաշվետու ժամանակաշրջաններին վերաբերող եկամուտները (83 «Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ» հաշվի մնացորդը):

19.2. «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ» հոդվածում (տող 1050) ցույց է տրվում աշխատողների արձակուրդների գալիք վճարման, հիմնական միջոցների վերանորոգման ծախսերի և օրենսդրական կամ այլ իրավական ակտերով սահմանված այլ պահուստների մնացորդը (89 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ» հաշվի մնացորդը):

19.3. «Կարճաժամկետ այլ պարտավորություններ» հոդվածում (տող 1060) ցույց է տրվում հաշվեկշռի պասիվի III բաժնի 4-րդ ենթաբաժնի վերը նշված հոդվածներում չարտացոլված կարճաժամկետ այլ պարտավորությունների հանրագումարը:

19.4. Տող 1070-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի պասիվի III բաժնի 4-րդ ենթաբաժնի` տող 1040, տող 1050 և տող 1060-ի հանրագումարը:

20.1. Տող 1080-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի պասիվի III բաժնի` 1-ին (տող 0800), 2-րդ (տող 0880), 3-րդ (տող 1030) և 4-րդ (տող 1070)-ի ենթաբաժինների հանրագումարը:

 

21. Հաշվեկշիռ

 

21.1. Տող 1090-ում ցույց է տրվում հաշվեկշռի պասիվի I բաժնի (տող 0660), II բաժնի (տող 0750) և III բաժնի (տող 1080)-ի հանրագումարը:

 

Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվություն` ՁԵՎ N 2

 

 «Ֆինանսական արդյունքների մասին» հաշվետվության մեջ եկամուտները և ծախսերը արտացոլվում են այն հաշվետու ժամանակաշրջանում, որում դրանք համապատասխանաբար ստացվել կամ կատարվել են, անկախ դրանց հետ կապված դրամական միջոցների ստացման կամ վճարման ժամկետներից (հաշվեգրման սկզբունք):

«Ֆինանսական արդյունքների մասին» հաշվետվության մեջ եկամուտները ցույց են տրվում առանց օրենքով սահմանված ուղղակի կամ անուղղակի հարկերի և պարտադիր այլ վճարների (զուտ հասույթ, զուտ եկամուտ):

«Ֆինանսական արդյունքների մասին» հաշվետվության 3-րդ սյունակում ցույց են տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանի տվյալները, իսկ 4-րդ սյունակում նախորդ տարվա նույն ժամանակաշրջանի տվյալները:

 

1. Կյանքի ապահովագրություն

 

1.1. Հաշվետվության «Կյանքի ապահովագրություն» բաժնում արտացոլվում է կյանքի ապահովագրության իրականացման ֆինանսական արդյունքը:

Հաշվետվության «Կյանքի ապահովագրություն» բաժնի «Ապահովագրավճարներ» 1-ին ենթաբաժնի «Ընդամենը» հոդվածում (տող 010) արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում ընկերության կողմից կնքված կյանքի ապահովագրության, համաապահովագրության պայմանագրերով, ինչպես նաև վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով հաշվեգրված ապահովագրավճարների գումարը:

Համատեղ ապահովագրության պայմանագրերի կնքման դեպքում ընկերությունը այս հոդվածով ապահովագրավճարները արտացոլում է այն մասով, որը համաձայն համաապահովագրության պայմանագրի ընկնում է իր բաժնեմասին:

«Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հոդվածով (տող 020) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով հաշվեգրված ապահովագրավճարների գումարը:

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

«Ապահովագրավճարներ - զուտ վերաապահովագրություն» հոդվածում (տող 030) արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում ընկերության կողմից կյանքի ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերով, ինչպես նաև վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով հաշվեգրված ապահովագրավճարների գումարը` հանելով այդ պայմանագրերի համաձայն վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով հաշվեգրված ապահովագրավճարների գումարը:

1.2. Հաշվետվության «Կյանքի ապահովագրություն» բաժնի «Հատուցված վնասներ (ապահովագրական հատուցումներ)» ենթաբաժնի «Ընդամենը» հոդվածում (տող 040) արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում կյանքի ապահովագրության գծով իրականացված հատուցումների (այդ թվում վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով) գումարները:

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

«Վերաապահովագրողների բաժինը» հոդվածում (տող 050) ցույց է տրվում վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով հաշվեգրված հատուցումների գումարը:

«Հատուցված վնասներ - զուտ վերաապահովագրություն» հոդվածում (տող 060) արտացոլվում է կյանքի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումները, հանած այդ հատուցումներում վերաապահովագրողների բաժինը:

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

1.3. Հաշվետվության «Կյանքի ապահովագրություն» բաժնի «Կյանքի ապահովագրության պահուստի փոփոխությունը» «Ընդամենը» հոդվածում (տող 070) արտացոլվում է կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի փոփոխության գումարը` պահուստի աճը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ պահուստի նվազեցումը (մեծացնում է ֆինանսական արդյունքը):

Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի աճի արդյունքը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

«Վերաապահովագրողների բաժինը» հոդվածով (տող 080) ցույց է տրվում կյանքի ապահովագրության պահուստում վերաապահովագրողների բաժնի փոփոխության գումարը` աճը (մեծացնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ նվազեցումը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը):

Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստում վերաապահովագրողների բաժնի նվազեցման արդյունքը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

«Կյանքի ապահովագրության պահուստի փոփոխությունը - զուտ վերաապահովագրություն» հոդվածում (տող 090) արտացոլվում է 49⁶  «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի փոփոխության արդյունքը» ենթահաշվի դեբետային մնացորդը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ կրեդիտային մնացորդը (մեծացնում է ֆինանսական արդյունքը):

49⁶ «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի փոփոխության արդյունքը» ենթահաշվի դեբետային մնացորդը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

1.4. Հաշվետվության «Կյանքի ապահովագրություն» բաժնի «Գործառնական ծախսեր» հոդվածում (տող 100) արտացոլվում են կյանքի ապահովագրության գծով կնքված պայմանագրերի հետ կապված ծախսերը (ապահովագրության պայմանագրերի կնքման համար տրված միջնորդավճարներ, վկայագրերի լրացման և տրման ծախսերը, ինչպես նաև ապահովագրության պայմանագրերի կնքման հետ կապված այլ համանման ծախսերը): Այս հոդվածով ընկերությունը արտացոլում է նաև կյանքի ապահովագրության գծով գործառնությունների իրականացման հետ կապված ծախսերը (ընկերության աշխատողների վարձատրության ծախսերը, փորձագիտական ծառայությունների ծախսերը, ապահովագրական հատուցումների իրականացման հետ կապված ծախսերը, վերաապահովագրության ընդունվող և փոխանցվող ռիսկերի գծով ծախսերը, այդ թվում` վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վճարման ենթակա գումարները` միջնորդավճարներ և տանտյեմներ):

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

1.5. Հաշվետվության տող 110-ում ցույց է տրվում ընկերության կողմից իրականացված կյանքի ապահովագրության գծով գործունեության ֆինանսական արդյունքը` տող 030, տող 060, տող 090 և տող 100-ի հանրագումարը:

 

2. Ոչ կյանքի ապահովագրություն

 

2.1. Հաշվետվության «Ոչ կյանքի ապահովագրություն» բաժնի «Ապահովագրավճարներ» 1-ին ենթաբաժնի «Ընդամենը» հոդվածում (տող 120) արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում ընկերության կողմից կնքված ոչ կյանքի ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերով, ինչպես նաև վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով հաշվեգրված ապահովագրավճարների գումարը:

Համատեղ ապահովագրության պայմանագրերի կնքման դեպքում ընկերությունը այս հոդվածում ապահովագրավճարները արտացոլում է այն մասով, որը համաձայն համաապահովագրության պայմանագրի ընկնում է իր բաժնեմասին:

«Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հոդվածում (տող 130) արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով հաշվեգրված ապահովագրավճարների գումարը:

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

«Ապահովագրավճարներ - զուտ վերաապահովագրություն» հոդվածում (տող 140) արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում ապահովագրական ընկերության կողմից կնքված ոչ կյանքի ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերով, ինչպես նաև վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով հաշվեգրված ապահովագրավճարների գումարը` հանելով այդ պայմանագրերի համաձայն հաշվետու ժամանակաշրջանում վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով հաշվեգրված ապահովագրավճարների գումարը:

2.2. Հաշվետվության «Ոչ կյանքի ապահովագրություն» բաժնի «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխությունը» 2-րդ ենթաբաժնի «Ընդամենը» հոդվածում (տող 150) արտացոլվում է չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության գումարը` պահուստի աճը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ պահուստի նվազեցումը (մեծացնում է ֆինանսական արդյունքը):

Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի աճի արդյունքը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

«Վերաապահովագրողների բաժինը» հոդվածով (տող 160) ցույց է տրվում չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստում վերաապահովագրողների բաժնի փոփոխության գումարը` աճը (մեծացնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ նվազեցումը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը):

Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստում վերաապահովագրողների բաժնի նվազեցման արդյունքը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

«Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխությունը - զուտ վերաապահովագրություն» հոդվածում (տող 170) ցույց է տրվում 49¹ «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունքը» ենթահաշվի դեբետային մնացորդը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ կրեդիտային մնացորդը (մեծացնում է ֆինանսական արդյունքը):

49¹ «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունքը» ենթահաշվի դեբետային մնացորդը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

2.3. Հաշվետվության «Ոչ կյանքի ապահովագրություն» բաժնի «Տեղի ունեցած վնասներ» ենթաբաժնում արտացոլվում են հաշվետու ժամանակաշրջանում ընկերության կողմից իրականացված ապահովագրական հատուցումների գումարները, ինչպես նաև վնասների պահուստի փոփոխության արդյունքը:

«Հատուցված վնասներ (ապահովագրական հատուցումներ)» ենթաբաժնի «Ընդամենը» հոդվածում (տող 180) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում ոչ կյանքի ապահովագրության գծով իրականացված հատուցումների (այդ թվում վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով) գումարները:

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

«Վերաապահովագրողների բաժինը» հոդվածում (տող 190) ցույց է տրվում վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով հաշվեգրված հատուցումների գումարը:

«Հատուցված վնասներ - զուտ վերաապահովագրություն» հոդվածում (տող 200) արտացոլվում է ոչ կյանքի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումները, հանած այդ հատուցումներում վերաապահովագրողների բաժինը:

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

2.4. Հաշվետվության «Ոչ կյանքի ապահովագրություն» բաժնի «Վնասների պահուստի փոփոխությունը» ենթաբաժնի «Ընդամենը» հոդվածում (տող 210) ցույց է տրվում հայտարարված, բայց չկարգավորված և տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստների փոփոխության գումարը` պահուստների աճը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ պահուստների նվազեցումը (մեծացնում է ֆինանսական արդյունքը):

Հայտարարված, բայց չկարգավորված և տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստների աճի արդյունքը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

«Վերաապահովագրողների բաժինը» հոդվածով (տող 220) ցույց է տրվում հայտարարված, բայց չկարգավորված և տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստներում վերաապահովագրողների բաժնի փոփոխության գումարը` աճը (մեծացնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ նվազեցումը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը):

Հայտարարված, բայց չկարգավորված և տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստներում վերաապահովագրողների բաժնի նվազեցման արդյունքը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

«Վնասների պահուստի փոփոխությունը - զուտ վերաապահովագրություն» հոդվածում (տող 230) արտացոլվում է 49² «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունքը» և 49³ «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունքը» ենթահաշիվների դեբետային մնացորդը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ կրեդիտային մնացորդը (մեծացնում է ֆինանսական արդյունքը):

49² «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունքը» և 49³ «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունքը» ենթահաշիվների դեբետային մնացորդը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

«Տեղի ունեցած վնասներ - զուտ վերաապահովագրություն» հոդվածում (տող 240) ցույց է տրվում «Հատուցված վնասներ - զուտ վերաապահովագրություն» հոդվածի (տող 200) և «Վնասների պահուստի փոփոխությունը-զուտ վերաապահովագրություն» հոդվածի (տող 230) հանրագումարը (տարբերությունը):

Այս հոդվածի բացասական մնացորդը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

2.5. «Այլ տեխնիկական պահուստների փոփոխությունը» հոդվածում (տող 250) ցույց է տրվում 49⁴ «Աղետների պահուստի փոփոխության արդյունքը» և 49⁵ «Վնասաբերության տատանումների պահուստի փոփոխության արդյունքը» ենթահաշիվների դեբետային մնացորդը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ կրեդիտային մնացորդը (մեծացնում է ֆինանսական արդյունքը):

49⁴ «Աղետների պահուստի փոփոխության արդյունքը» և 49⁵ «Վնասաբերության տատանումների պահուստի փոփոխության արդյունքը» ենթահաշիվների դեբետային մնացորդը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

2.6. «Հատկացումներ կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստին» հոդվածում (տող 260) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում ոչ կյանքի ապահովագրության գծով ապահովագրավճարներից կատարվելիք մասհանումները, որոնք նախատեսված են կանխարգելիչ միջոցառումների ֆինանսավորման համար (դժբախտ դեպքերի, աղետների առաջացման կանխարգելման միջոցառումների և այլն):

2.7. Հաշվետվության «Ոչ կյանքի ապահովագրություն» բաժնի «Գործառնական ծախսեր» հոդվածում (տող 270) արտացոլվում են ոչ կյանքի ապահովագրության գծով կնքված պայմանագրերի հետ կապված ծախսերը (ապահովագրության պայմանագրերի կնքման համար տրված միջնորդավճարներ, վկայագրերի լրացման և տրման ծախսերը, ինչպես նաև ապահովագրության պայմանագրերի կնքման հետ կապված այլ համանման ծախսերը): Այս հոդվածում ընկերությունն արտացոլում է նաև ոչ կյանքի ապահովագրության գծով գործառնությունների իրականացման հետ կապված ծախսերը (ընկերության աշխատողների վարձատրության ծախսերը, փորձագիտական ծառայությունների ծախսերը, ապահովագրական հատուցումների իրականացման հետ կապված ծախսերը, վերաապահովագրության ընդունվող և փոխանցվող ռիսկերի գծով ծախսերը, այդ թվում վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վճարման ենթակա գումարները` միջնորդավճարներ և տանտյեմաներ):

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

2.8. Հաշվետվության տող 280-ում ցույց է տրվում ընկերության կողմից իրականացված ոչ կյանքի ապահովագրության գծով գործունեության ֆինանսական արդյունքը` տող 140, տող 170, տող 240, տող 250, տող 260 և տող 270-ի հանրագումարը:

2.9. Հաշվետվության տող 290-ում ցույց է տրվում ընկերության կողմից ապահովագրական գործունեությունից ստացված ֆինանսական արդյունքը` տող 110 և տող 280-ի հանրագումարը:

3.1. Հաշվետվության «Կառավարման և ընդհանուր տնտեսական այլ ծախսեր» հոդվածում (տող 300) արտացոլվում է կյանքի և ոչ կյանքի ապահովագրության գործառնությունների հետ անմիջական կապ չունեցող կառավարման և տնտեսական այլ ծախսերը: Մասնավորապես` ընկերության և իր մասնաճյուղերի կառավարման ապարատի պահպանման, նյութատեխնիկական և տրանսպորտային ծառայությունների հետ կապված ծախսերը, շենքերի և շինությունների պահպանման գծով շահագործման ծախսերը, կապի և հաշվիչ կենտրոնների ծառայություների վճարները, խորհրդատվական և տեղեկատվական ծառայությունների (որոնք ապահովագրության կամ վերաապահովագրության գործառնությունների հետ անմիջական կապ չունեն), աուդիտորական ծառայությունների վարձատրության, ներկայացուցչական ծախսերը, ինչպես նաև վարչական ծախսերը, որոնք անմիջական կապ չունեն կյանքի և ոչ կյանքի ապահովագրության, համաապահովագրության և վերաապահովագրության հետ և այլ նման վճարները:

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

3.2. «Գործառնական այլ եկամուտներ» հոդվածում (տող 310) արտացոլվում են հաշվետվության I և II բաժինների հոդվածներում չարտացոլված գործառնական եկամուտները:

3.3. «Գործառնական այլ ծախսեր» հոդվածում (տող 320) արտացոլվում են հաշվետվության I և II բաժինների հոդվածներում չարտացոլված գործառնական ծախսերը:

3.4. «Գործառնական գործունեության արդյունքը` շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 330) արտացոլվում է ընկերության գործառնական գործունեության արդյունքը` տող 290, տող 300, տող 310 և տող 320-ի հանրագումարը:

3.5. «Ինվեստիցիոն գործունեության արդյունքը` շահույթ (վնաս)« հոդվածում (տող 340) ցույց է տրվում ինվեստիցիոն գործունեությունից ստացված եկամուտների և ծախսերի տարբերությունը:

Ինվեստիցիոն եկամուտներին վերաբերում են հիմնական միջոցների և երկարաժամկետ այլ ակտիվների իրացումից և այլ օտարումից զուտ հասույթը (47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվի կրեդիտում արտացոլված իրացումից հասույթը), ինչպես նաև ինվեստիցիոն գործունեությունից ստացվող այլ եկամուտները: Ընդ որում, իրացված հիմնական միջոցների և ոչ նյութական ակտիվների մաշվածության (ամորտիզացիայի) գումարները այս հոդվածում չեն արտացոլվում:

Ինվեստիցիոն ծախսերին վերաբերում են իրացված (օտարված) հիմնական միջոցների, ոչ նյութական ակտիվների մնացորդային արժեքը, իրացված (օտարված) երկարաժամկետ այլ ակտիվների արժեքը (47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվի դեբետում արտացոլված ծախսերը), ինչպես նաև ինվեստիցիոն գործունեության հետ կապված այլ ծախսերը:

Ընդ որում, եթե ինվեստիցիոն եկամուտների և ծախսերի տարբերությունը բացասական մեծություն է` ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

3.6. «Ֆինանսական գործունեության արդյունքը` շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 350) ցույց է տրվում ֆինանսական գործունեությունից ստացված եկամուտների և ծախսերի տարբերությունը:

Ֆինանսական եկամուտներին վերաբերում են արտարժույթով ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների վերագնահատումից եկամուտները (վերագնահատված և մինչև վերագնահատումը արժեքի բացասական տարբերությունը), ինչպես նաև ֆինանսական գործունեությունից ստացվող այլ եկամուտները:

Ֆինանսական ծախսերին վերաբերում են ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների հաշվարկված տոկոսների գումարը, դրանց ստացման հետ կապված այլ ծախսերը, արտարժույթով ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների վերագնահատումից ծախսերը (վերագնահատված և մինչև վերագնահատումը արժեքի դրական տարբերությունը), ինչպես նաև ֆինանսական գործունեության հետ կապված այլ ծախսերը:

Ընդ որում, եթե ֆինանսական եկամուտների և ծախսերի տարբերությունը բացասական մեծություն է` ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

3.7. «Ֆինանսատնտեսական գործունեության արդյունք` շահույթ (վնաս)»  հոդվածում (տող 360) ցույց է տրվում ընկերության ֆինանսատնտեսական գործունեության արդյունքը` տող 330, տող 340 և տող 350-ի հանրագումարը:

3.8.« Արտակարգ (անկանխատեսելի) դեպքերից շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 370) ցույց է տրվում այն եկամուտների և ծախսերի տարբերությունը, որոնք բնութագրական չեն ընկերության տնտեսական գործունեության համար, որոնց առաջացումը անսպասելի է և կախված չէ ընկերության կառավարման ապարատի կամ սեփականատերերի ընդունած որոշումներից:

Արտակարգ եկամուտներին վերաբերում են արտակարգ կորուստների դիմաց ստացված հատուցումները և այլ եկամուտները:

Արտակարգ ծախսերին վերաբերում են տարերային աղետներից (երկրաշարժ, ջրհեղեղ և այլն) առաջացած կորուստները, տարերային աղետների կանխման կամ հետևանքների վերացման հետ կապված ծախսերը և արտակարգ այլ դեպքերի հետ կապված ծախսերը (կորուստները):

Ընդ որում, եթե արտակարգ եկամուտների և ծախսերի տարբերությունը բացասական մեծություն է` ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

3.9. Հաշվետվության «Հաշվետու ժամանակաշրջանի շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 380) ցույց է տրվում հաշվետվության` տող 360 և տող 370-ի հանրագումարը:

Ընդ որում, եթե հանրագումարը բացասական մեծություն է, ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

3.10. «Նախորդ տարվա վնաս» հոդվածում (տող 390) ցույց է տրվում նախորդ տարվա վնասը:

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

3.11. «Շահութահարկ» հոդվածում (տող 400) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում ստացված շահույթից հաշվարկված շահութահարկի գումարը:

3.12. «Զուտ շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 410) ցույց է տրվում «Հաշվետու ժամանակաշրջանի շահույթ (վնաս)» հոդվածի (տող 380), «Նախորդ տարվա վնաս» հոդվածի (տող 390) և «Շահութահարկ» հոդվածի (տող 400) տարբերությունը:

Ընդ որում, եթե տարբերությունը բացասական մեծություն է, ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

 

Սեփական կապիտալի որոշ հոդվածների շարժի մասին

 

հաշվետվություն ՁԵՎ N 3

 

1. Կանոնադրական կապիտալ

 

Ընկերության կանոնադրական կապիտալի տարեսկզբի և հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի մնացորդները պետք է համապատասխանեն հիմնադիր փաստաթղթերում նշված կանոնադրական կապիտալի մեծությանը: Կանոնադրական կապիտալի ավելացումներ և նվազեցումներ թույլատրվում է կատարել հիմնադիր փաստաթղթերում սահմանված կարգով համապատասխան փոփոխություններ կատարելուց հետո:

1.1. «Կանոնադրական կապիտալի տարեսկզբի մնացորդը» հոդվածում (տող 010) ցույց է տրվում ընկերության կանոնադրական կապիտալի տարեսկզբի մնացորդը (85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշվի տարեսկզբի մնացորդը):

1.2. «Մասնակիցների հայտարարած ներդրումները կանոնադրական կապիտալում» հոդվածում (տող 020) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում կանոնադրական կապիտալի ձևավորման կամ ավելացման նպատակով մասնակիցների հայտարարած ներդրումների (բաժնետոմսեր, բաժնեմասեր, փայեր) մեծությունը (75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշվի դեբետի և 85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

1.3. «Մասնակիցների հայտարարած, բայց չհամալրած ներդրումների մարում» հոդվածում (տող 030) ցույց է տրվում կանոնադրական կապիտալի ձևավորման կամ ավելացման նպատակով մասնակիցների հայտարարած, բայց սահմանված ժամկետում կամ այլ պատճառներով չհամալրած ներդրումների` հաշվետու ժամանակաշրջանում մարված մեծությունը (85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշվի դեբետի և 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

1.4. «Սեփական ներդրումների մարում» հոդվածում (տող 040) ցույց է տրվում մասնակիցներից (բաժնետեր, փայատեր) հետ գնված (ձեռք բերված) սեփական այն ներդրումների մեծությունը, որը հաշվետու ժամանակաշրջանում մարվել է (85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշվի դեբետի և 56 «Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը): Մարումը կատարվում է անվանական արժեքով:

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

1.5. «Չբաշխված շահույթի հաշվին կանոնադրական կապիտալի ավելացում» հոդվածում (տող 050) ցույց է տրվում չբաշխված շահույթի հաշվին կանոնադրական կապիտալի ավելացումը (88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի դեբետի և 85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

1.6. «Ավելի օգտագործված չբաշխված շահույթի ծածկման նպատակով կանոնադրական կապիտալի նվազեցում» հոդվածում (տող 060) ցույց է տրվում ավելի օգտագործված չբաշխված շահույթի (88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի դեբետային մնացորդի) ծածկման նպատակով կանոնադրական կապիտալի նվազեցումը (85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշվի դեբետի և 88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

1.7. «Կանոնադրական կապիտալի այլ ավելացումներ» հոդվածում (տող 070) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում կանոնադրական կապիտալի վերը չնշված այլ ավելացումների մեծությունը:

1.8. «Կանոնադրական կապիտալի այլ նվազեցումներ» հոդվածում (տող 080) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում կանոնադրական կապիտալի վերը չնշված այլ նվազեցումների մեծությունը:

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

1.9. «Կանոնադրական կապիտալի մնացորդը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում» հոդվածում (տող 090) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում կանոնադրական կապիտալի մեծությունը (85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշվի հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի մնացորդը)` տող 010+տող 020-տող 030-տող 040+տող 050-տող 060+տող 070-տող 080:

 

2.Պահուստային կապիտալ

 

2.1. «Պահուստային կապիտալի տարեսկզբի մնացորդը» հոդվածում (տող 100) ցույց է տրվում պահուստային կապիտալի տարեսկզբի մնացորդը (86 «Պահուստային կապիտալ» հաշվի տարեսկզբի մնացորդը):

2.2. «Հաշվետու տարվա շահույթից հատկացումներ պահուստային կապիտալին» հոդվածում (տող 110) ցույց է տրվում հաշվետու տարում ստացված շահույթից հատկացումները պահուստային կապիտալին (81 «Շահույթի օգտագործում» հաշվի դեբետի և 86 «Պահուստային կապիտալ» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

2.3. «Չբաշխված շահույթից հատկացումներ պահուստային կապիտալին» հոդվածում (տող 120) ցույց է տրվում չբաշխված շահույթից հատկացումները պահուստային կապիտալին (88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի դեբետի և 86 «Պահուստային կապիտալ» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

2.4. «Պահուստային կապիտալի ավելացում կանոնադրական կապիտալի հաշվին» հոդվածում (տող 130) ցույց է տրվում կանոնադրական կապիտալի նվազեցման հաշվին պահուստային կապիտալի ավելացումը (86 «Պահուստային կապիտալ» հաշվի դեբետի և 85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

2.5. «Շահաբաժինների (եկամուտների) հաշվեգրում պահուստային կապիտալի հաշվին» հոդվածում (տող 140) ցույց է տրվում պահուստային կապիտալից մասնակիցների շահաբաժինների (եկամուտների) վճարմանն ուղղված միջոցների մեծությունը, երբ այդ նպատակների համար չբաշխված շահույթը չի բավարարում (86 «Պահուստային կապիտալ» հաշվի դեբետի և 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ», 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ» հաշիվների կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

2.6. «Ավելի օգտագործված չբաշխված շահույթի ծածկման նպատակով պահուստային կապիտալի նվազեցում» հոդվածում (տող 150) ցույց է տրվում ավելի օգտագործված չբաշխված շահույթի ծածկմանն ուղղված պահուստային կապիտալի մեծությունը (86 «Պահուստային կապիտալ» հաշվի դեբետի և 88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

2.7. «Կանոնադրական կապիտալի ավելացում պահուստային կապիտալի հաշվին» հոդվածում (տող 160) ցույց է տրվում կանոնադրական կապիտալի ավելացմանն ուղղված պահուստային կապիտալի մեծությունը (86 «Պահուստային կապիտալ» հաշվի դեբետի և 85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

2.8. «Պահուստային կապիտալի այլ ավելացումներ» հոդվածում (տող 170) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում պահուստային կապիտալի վերը չնշված այլ ավելացումների մեծությունը:

2.9. «Պահուստային կապիտալի այլ նվազեցումներ» հոդվածում (տող 180) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում պահուստային կապիտալի վերը չնշված այլ նվազեցումների մեծությունը:

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

2.10. «Պահուստային կապիտալի մնացորդը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում» հոդվածում (տող 190) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում պահուստային կապիտալի մեծությունը (86 «Պահուստային կապիտալ» հաշվի հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի մնացորդը)` տող 100+տող 110+տող 120+տող 130-տող 140-տող 150-տող 160+տող 170-տող 180:

 

3. Լրացուցիչ կապիտալ

 

3.1. «Լրացուցիչ կապիտալի տարեսկզբի մնացորդը» հոդվածում (տող 200) ցույց է տրվում լրացուցիչ կապիտալի տարեսկզբի մնացորդը (87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվի տարեսկզբի մնացորդը):

3.2. «Էմիսիոն եկամուտներ» հոդվածում (տող 210) ցույց է տրվում ընկերության կանոնադրական կապիտալի ձևավորման ժամանակ (հիմնադրամ, լրացուցիչ էմիսիա) սեփական ներդրումների (բաժնետոմսեր, բաժնեմասեր) վաճառքի գնի և անվանական արժեքի տարբերությունը (50 «Դրամարկղ», 51 «Հաշվարկային հաշիվ» և համապատասխան այլ հաշիվների դեբետի և 87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

3.3. «Սեփական ներդրումների մարումից ավելացում» հոդվածում (տող 220) ցույց է տրվում հետ գնված կամ ձեռք բերված և լուծարված սեփական ներդրումների (բաժնետոմսերի, բաժնեմասերի) անվանական արժեքի և ձեռք բերման (հաշվեկշռային) արժեքի դրական տարբերությունը (56 «Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին» հաշվի դեբետի և 87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

3.4. «Սեփական ներդրումների մարումից նվազեցում» հոդվածում (տող 230) ցույց է տրվում հետ գնված կամ ձեռք բերված և լուծարված սեփական ներդրումների (բաժնետոմսերի, բաժնեմասերի) անվանական արժեքի և ձեռք բերման (հաշվեկշռային) արժեքի բացասական տարբերությունը (87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվի դեբետի և 56 «Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

3.5. «Սեփական ներդրումների վաճառքից ավելացում» հոդվածում (տող 240) ցույց է տրվում հետ գնված կամ ձեռք բերված սեփական ներդրումների վաճառքի գնի և ձեռք բերման արժեքի դրական տարբերությունը (50«Դրամարկղ», 51 «Հաշվարկային հաշիվ» և համապատասխան այլ հաշիվների դեբետի և 87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

3.6. «Սեփական ներդրումների վաճառքից նվազեցում» հոդվածում (տող 250) ցույց է տրվում հետ գնված կամ ձեռք բերված սեփական ներդրումների վաճառքի գնի և ձեռք բերման արժեքի բացասական տարբերությունը (87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվի դեբետի և 56 «Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

3.7. «Հիմնական միջոցների արժեքի աճ» հոդվածում (տող 260) ցույց է տրվում հիմնական միջոցների վերագնահատված և հաշվեկշռային (մինչև վերագնահատումը) արժեքների (հաշվի առած նաև մաշվածության վերագնահատումը) դրական տարբերությունը (01 «Հիմնական միջոցներ» հաշվի դեբետի և 87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության և 87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվի դեբետի և 02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

3.8. «Հիմնական միջոցների արժեքի նվազեցում» հոդվածում (տող 270) ցույց է տրվում հիմնական միջոցների վերագնահատված և հաշվեկշռային (մինչև վերագնահատումը) արժեքների բացասական տարբերությունը այն չափով, որքանով այն չի գերազանցում նախորդ վերագնահատման արդյունքում առաջացած լրացուցիչ կապիտալին:

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

3.9. «Ստացված շնորհներ» հոդվածում (տող 280) ցույց է տրվում ստացված այն շնորհների մեծությունը, որոնք հաշվապահական հաշվառումը կարգավորող իրավական ակտերին համապատասխան անմիջականորեն վերագրվում են սեփական կապիտալին:

3.10. «Լրացուցիչ կապիտալի այլ ավելացումներ» հոդվածում (տող 290) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում լրացուցիչ կապիտալի վերը չնշված այլ ավելացումների մեծությունը:

3.11. «Լրացուցիչ կապիտալի այլ նվազեցումներ» հոդվածում (տող 300) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում լրացուցիչ կապիտալի վերը չնշված այլ նվազեցումների մեծությունը:

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

3.12. «Լրացուցիչ կապիտալի մնացորդը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում» հոդվածում (տող 310) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում ընկերության լրացուցիչ կապիտալի մեծությունը (87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվի հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի մնացորդը)` տող 200+տող 210+տող 220-տող 230+տող 240-տող 250+տող 260-տող 270+տող 280+տող 290-տող 300:

 

4. Չբաշխված շահույթ

 

4.1. «Չբաշխված շահույթի տարեսկզբի մնացորդը» հոդվածում (տող 320) ցույց է տրվում չբաշխված շահույթի տարեսկզբի մնացորդը (88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի մնացորդը): Ընդ որում, եթե մնացորդը դեբետային է, ապա դա ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

4.2. «Հաշվետու տարվա շահույթից հատկացումներ հատուկ նշանակության հիմնադրամներին» հոդվածում (տող 330) ցույց է տրվում հատուկ նշանակության հիմնադրամներին («Կուտակման հիմնադրամ», «Սոցիալական ոլորտի հիմնադրամ», «Սպառման հիմնադրամ») հաշվետու տարվա շահույթից հատկացումները (81 «Շահույթի օգտագործում» հաշվի դեբետի և 88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

4.3. «Հաշվետու տարվա չբաշխված շահույթ» հոդվածում (տող 340) ցույց է տրվում հաշվետու տարվա շահույթի չբաշխված գումարը, որը դեկտեմբեր ամսվա եզրափակիչ շրջանառությամբ դուրս է գրվել չբաշխված շահույթի վրա (80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի դեբետի և 88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

4.4. «Շահաբաժինների (եկամուտների) հաշվեգրում չբաշխված շահույթի հաշվին» հոդվածում (տող 350) ցույց է տրվում չբաշխված շահույթից մասնակիցների շահաբաժինների (եկամուտների) վճարմանն ուղղված միջոցների մեծությունը (88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի դեբետի և 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ», 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշիվների կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

4.5. «Չբաշխված շահույթից նյութական խրախուսման համար օգտագործված միջոցներ» հոդվածում (տող 360) ցույց է տրվում չբաշխված շահույթից` (88<sup>5</sup> «Սպառման հիմնադրամ» ենթահաշիվը) աշխատողների նյութական խրախուսման և այլ նմանատիպ միջոցառումների իրականացման համար օգտագործված միջոցների մեծությունը (88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի դեբետի և 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

4.6. «Չբաշխված շահույթից հատկացումներ պահուստային կապիտալին» հոդվածում (տող 370) ցույց է տրվում պահուստային կապիտալի համալրմանն ուղղված չբաշխված շահույթից հատկացումների մեծությունը (88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի դեբետի և 86 «Պահուստային կապիտալ» հաշվի կրեդիտի հաշվապահական թղթակցության գումարը):

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

4.7. «Չբաշխված շահույթի այլ ավելացումներ» հոդվածում (տող 380) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում չբաշխված շահույթի վերը չնշված այլ ավելացումների մեծությունը:

4.8. «Չբաշխված շահույթի այլ ավելացումներ» հոդվածում (տող 390) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում չբաշխված շահույթի վերը չնշված այլ նվազեցումների մեծությունը:

Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:

4.9. «Չբաշխված շահույթի մնացորդը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում» հոդվածում (տող 400) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում չբաշխված շահույթի մեծությունը (88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի մնացորդը)` տող 320+տող 330+տող 340-տող 350-տող 360-տող 370+տող 380-տող 390:

Ընդ որում, եթե մնացորդը դեբետային է, ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

 

4. Դրամական միջոցների հոսքերի մասին

 

հաշվետվություն` ՁԵՎ N 4

 

Դրամական միջոցների հոսքերի մասին հաշվետվությունում արտացոլվում է ապահովագրական ընկերության դրամարկղում և բանկային հաշիվներում գործառնական, ինվեստիցիոն, ֆինանսական գործունեությունից, արտակարգ (անկանխատեսելի) դեպքերից Հայաստանի Հանրապետության արժույթի և արտարժույթի (այսուհետ` դրամական միջոցներ) մուտքերը և ելքերը, դրամական միջոցների տարեսկզբի և հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի մնացորդները, ինչպես նաև արտարժույթի փոխարժեքային տարբերության հետևանքով դրամական միջոցների աճը կամ նվազումը (հաշվապահական հաշվառման 50 «Դրամարկղ», 51 «Հաշվարկային հաշիվ», 52 «Արտարժութային հաշիվ», 55 «Հատուկ հաշիվներ բանկերում» հաշիվների դեբետային և կրեդիտային շրջանառությունները, տարեսկզբի և հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի մնացորդները):

Արտարժույթով դրամական միջոցները հաշվետվությունում արտացոլվում է Հայաստանի Հանրապետության արժույթով` դրամով: Ընդ որում արտարժույթի տարեսկզբի մնացորդը ցույց է տրվում նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ ՀՀ Կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված հաշվարկային փոխարժեքով: Տարվա ընթացքում արտարժույթով դրամական հոսքերը ցույց է տրվում տվյալ օրվա ՀՀ Կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված հաշվարկային փոխարժեքով: Արտարժույթի տարեվերջի (հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի) մնացորդը ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ ՀՀ Կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված հաշվարկային փոխարժեքով:

Հաշվետվության հանրագումարներում (տող 210, տող 310, տող 420, տող 430, տող 460 և տող 490) բացասական արդյունքի ստացման դեպքում գումարները ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

1.1. «Դրամական միջոցների տարեսկզբի մնացորդը» հոդվածում (տող 010) ցույց է տրվում ընկերության դրամարկղում և բանկային հաշիվներում դրամական միջոցների տարեսկզբի մնացորդները:

 

2. Գործառնական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքեր

 

2.1. Հաշվետվության «Գործառնական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքեր» բաժնի «Ուղղակի ապահովագրական գործունեությունից» հոդվածում (տող 020) ընկերությունը արտացոլում է ուղղակի ապահովագրական (այդ թվում համաապահովագրական) գործունեությունից ստացված դրամական միջոցները:

2.2. «Վերաապահովագրական գործունեությունից» հոդվածով (տող 030) ցույց է տրվում վերաապահովագրության պայմանագրերի համաձայն ստացված դրամական միջոցները:

2.3. «Կյանքի ապահովագրության գծով տրված փոխատվությունների մարումից» հոդվածում (տող 040) ցույց է տրվում կյանքի ապահովագրության գծով տրված փոխատվությունների մարումից ստացված դրամական միջոցները:

2.4. «Կյանքի ապահովագրության գծով տրված փոխատվությունների դիմաց հաշվարկված եկամուտներից» հոդվածում (տող 050) ցույց է տրվում կյանքի ապահովագրության գծով տրված փոխատվությունների գծով հաշվարկված եկամուտների դիմաց ստացված դրամական միջոցները:

2.5. «Կարճաժամկետ արժեթղթերի, կարճաժամկետ ավանդների և այլ կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումների իրացումից (մարումից)» հոդվածում (տող 060) ցույց է տրվում կարճաժամկետ արժեթղթերի, կարճաժամկետ ավանդների և այլ կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումների (բաժնեմասերի, փոխառությունների և այլնի) իրացումից (մարումից) ստացված դրամական միջոցները:

2.6. «Կարճաժամկետ արժեթղթերի, կարճաժամկետ ավանդների և այլ կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումների դիմաց հաշվարկված եկամուտներից» հոդվածում (տող 070) արտացոլվում է կարճաժամկետ արժեթղթերի, կարճաժամկետ ավանդների և այլ կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումների գծով հաշվարկված եկամուտների դիմաց ստացված դրամական միջոցները:

2.7. «Գործառնական այլ գործունեությունից» հոդվածում (տող 080) ցույց է տրվում գործառնական գործունեությունից դրամական միջոցների այն մուտքերը, որոնք չեն արտացոլվել հաշվետվության 020-070 տողերում, մասնավորապես` նյութերի, փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների և այլ ակտիվների իրացումից, հիմնական միջոցների վարձակալությունից (բացի երկարաժամկետ վարձակալությունից), անհատույց ստացված ակտիվներից, առհաշիվ տրված գումարների վերադարձից և այլնից ստացված դրամական միջոցները:

2.8. «Ընդամենը գործառնական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքեր» հոդվածում (տող 090) ցույց է տրվում տող 020, տող 030, տող 040, տող 050, տող 060, տող 070 և տող 080-ի հանրագումարը:

 

3. Գործառնական գործունեությունից դրամական միջոցների ելքեր

 

3.1. «Ուղղակի ապահովագրության գծով հատուցումներից» հոդվածում (տող 100) ցույց է տրվում ընկերության կողմից հատուցման նպատակով, ինչպես նաև ապահովագրության պայմանագրի դադարեցման հետևանքով ելքագրված դրամական միջոցները:

3.2. «Վերաապահովագրության գործունեությունից» հոդվածում (տող 110) ցույց է տրվում ընկերության վերաապահովագրության պայմանագրերի համաձայն ելքագրված դրամական միջոցները:

3.3. «Կանխարգելիչ միջոցառումների նպատակով ծախսեր» հոդվածում (տող 120) ցույց է տրվում դժբախտ դեպքերի, աղետների և այլնի կանխարգելման միջոցառումների ֆինանսավորման համար ընկերության կողմից տրված դրամական միջոցները:

3.4. «Կյանքի ապահովագրության գծով տրված փոխատվությունների դիմաց» հոդվածում (տող 130) արտացոլվում է ընկերության կյանքի ապահովագրության գծով ապահովագրվողներին տրամադրված փոխատվությունների դիմաց ելքագրված դրամական միջոցները:

3.5. «Ձեռք բերված կարճաժամկետ արժեթղթերի, տրամադրված կարճաժամկետ ավանդների և այլ կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումների դիմաց» հոդվածում (տող 140) ցույց է տրվում ձեռք բերված կարճաժամկետ արժեթղթերի, տրամադրված կարճաժամկետ ավանդների և այլ կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումների (բաժնեմասերի, փոխառությունների և այլնի) դիմաց ելքագրված դրամական միջոցները:

3.6. «Աշխատավարձի և դրան հավասարեցված վճարումների դիմաց» հոդվածում (տող 150) ցույց է տրվում ընկերության աշխատակիցներին վճարված աշխատավարձի և դրան հավասարեցված վճարումների նպատակով ելքագրված դրամական միջոցները:

3.7. «Սոցիալական ապահովագրության և ապահովության նպատակով» հոդվածում (տող 160) ցույց է տրվում աշխատողների սոցիալական ապահովագրության և ապահովության նպատակով ելքագրված դրամական միջոցները:

3.8. «Առհաշիվ տրված գումարներ» հոդվածում (տող 170) ցույց է տրվում ընկերության գործունեության իրականացման նպատակով ընթացիկ ակտիվների ձեռք բերման համար առհաշիվ տրված դրամական միջոցները (71 «Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ» հաշվի համապատասխան մասը):

3.9. «Վճարումներ բյուջե» հոդվածում (տող 180) ցույց է տրվում ընկերության կողմից հարկերի, տուրքերի և բյուջե գանձվող այլ պարտադիր վճարների գծով փաստացի վճարված դրամական միջոցները:

3.10. «Գործառնական այլ գործունեության նպատակով» հոդվածում (տող 190) ցույց է տրվում գործուղման նպատակով, պայմանագրային պարտավորությունների խախտման համար վճարված տույժերի, տուգանքների, դատական ծախսերի, այլ կազմակերպություններին, ընկերություններին և անձանց տրված կանխավճարների և գործառնական այլ գործունեության նպատակով ելքագրված դրամական միջոցները:

3.11. «Ընդամենը գործառնական գործունեությունից ելքեր» հոդվածում (տող 200) ցույց է տրվում տող 100, տող 110, տող 120, տող 130, տող 140, տող 150, տող 160, տող 170, տող 180 և տող 190-ի հանրագումարը:

3.12. «Գործառնական գործունեությունից զուտ դրամական հոսքեր» հոդվածում (տող 210) ցույց է տրվում գործառնական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքերի և ելքերի տարբերության գումարը (տող 080 - տող 180): Ընդ որում, եթե տարբերությունը բացասական մեծություն է, ապա այն ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

 

4. Ինվեստիցիոն գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքեր

 

4.1. «Երկարաժամկետ արժեթղթերի, երկարաժամկետ ավանդների և այլ երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների իրացումից (մարումից)» հոդվածում (տող 220) ցույց է տրվում երկարաժամկետ արժեթղթերի, երկարաժամկետ ավանդների և այլ երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների (բաժնեմասերի, փոխառությունների և այլնի) իրացումից (մարումից) ստացված դրամական միջոցները:

4.2. «Երկարաժամկետ արժեթղթերի, երկարաժամկետ ավանդների և այլ երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների դիմաց հաշվարկված եկամուտներից» հոդվածում (տող 230) արտացոլվում է երկարաժամկետ արժեթղթերի, երկարաժամկետ ավանդների և այլ երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների գծով հաշվարկված եկամուտների դիմաց ստացված դրամական միջոցները:

4.3. «Հիմնական միջոցների իրացումից» հոդվածում (տող 240) ցույց է տրվում ընկերության հիմնական միջոցների իրացումից ստացված դրամական միջոցները:

4.4. «Ինվեստիցիոն այլ գործունեությունից» հոդվածում (տող 250) ցույց է տրվում 220-ից 240 տեղերում չարտացոլված ինվեստիցիոն այլ գործունեությունից մուտքագրված դրամական միջոցները:

4.5. «Ընդամենը ինվեստիցիոն գործունեությունից մուտքեր» հոդվածում (տող 260) ցույց է տրվում` տող 220, տող 230, տող 240 և տող 250-ի հանրագումարը:

 

5. Ինվեստիցիոն գործունեությունից դրամական միջոցների ելքեր

 

5.1. «Ձեռք բերված երկարաժամկետ արժեթղթերի, տրամադրված երկարաժամկետ ավանդների և այլ երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների դիմաց» հոդվածում (տող 270) ցույց է տրվում ձեռք բերված երկարաժամկետ արժեթղթերի, տրամադրված երկարաժամկետ ավանդների և այլ երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների (բաժնեմասերի, փոխառությունների և այլնի) դիմաց ելքագրված դրամական միջոցները:

5.2. «Ձեռք բերված հիմնական միջոցների դիմաց» հոդվածում (տող 280) ցույց է տրվում ընկերության հիմնական միջոցների ձեռք բերման նպատակով ելքագրված դրամական միջոցները:

5.3. «Ինվեստիցիոն այլ գործունեության նպատակով» հոդվածում (տող 290) ցույց է տրվում 270 և 280 տողերում չարտացոլված ինվեստիցիոն այլ գործունեության համար ելքագրված դրամական միջոցները:

5.4. «Ընդամենը ինվեստիցիոն գործունեությունից ելքեր» հոդվածում (տող 300) ցույց է տրվում տող 270, տող 280 և տող 290-ի հանրագումարը:

5.6 «Ինվեստիցիոն գործունեությունից զուտ դրամական հոսքեր» հոդվածում (տող 310) ցույց է տրվում ինվեստիցիոն գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքերի և ելքերի տարբերության գումարը (տող 260 - տող 300): Ընդ որում, եթե տարբերությունը բացասական մեծություն է, ապա այն ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

 

6. Ֆինանսական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքեր

 

6.1. «Բաժնետոմսերի և բաժնեմասերի թողարկումից» հոդվածում (տող 320) ցույց է տրվում ընկերության կանոնադրական կապիտալի ձևավորման և համալրման համար թողարկված բաժնետոմսերի և բաժնեմասերի դիմաց ստացված դրամական միջոցները:

6.2. «Ստացված վարկերից և այլ փոխառություններից» հոդվածում (տող 330) ցույց է տրվում ստացված վարկերից և այլ փոխառություններից ստացված դրամական միջոցները:

6.3. «Ֆինանսական այլ գործունեությունից մուտքեր» հոդվածում (տող 340) ցույց է տրվում 320 և 330 տողերում չարտացոլված ֆինանսական այլ գործունեությունից մուտքագրված դրամական միջոցները:

6.4. «Ընդամենը ֆինանսական գործունեությունից մուտքեր» հոդվածում (տող 350) ցույց է տրվում տող 320, տող 330 և տող 340-ի հանրագումարը:

 

7. Ֆինանսական գործունեությունից դրամական միջոցների ելքեր

 

7.1. «Սեփական բաժնետոմսերի և բաժնեմասերի հետ գնման նպատակով» հոդվածում (տող 360) ցույց է տրվում ընկերության ֆինանսական գործունեությունը իրականացնելու նպատակով բաժնետոմսերի և բաժնեմասերի հետ գնման նպատակով վճարված դրամական միջոցները:

7.2. «Ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների մարման համար» հոդվածում (տող 370) ցույց է տրվում ֆինանսական գործունեություն իրականացնելու նպատակով ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների մարման համար վճարված դրամական միջոցները:

7.3. «Շահաբաժինների վճարման նպատակով» հոդվածում (տող 380) ցույց է տրվում շահաբաժինների վճարման նպատակով ելքագրված դրամական միջոցները:

7.4. «Ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների դիմաց վճարված տոկոսների համար» հոդվածում (տող 390) ցույց է տրվում ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների տոկոսների մարման համար վճարված դրամական միջոցները:

7.5. «Ֆինանսական այլ գործունեության նպատակով» հոդվածում (տող 400) ցույց է տրվում 360-ից 390 տողերում չարտացոլված ֆինանսական այլ գործունեության նպատակով ելքագրված դրամական միջոցները:

7.6. «Ընդամենը ֆինանսական գործունեությունից ելքեր» հոդվածում (տող 410) ցույց է տրվում տող 360, տող 370, տող 380, տող 390 և տող 400-ի հանրագումարը:

7.7. «Ֆինանսական գործունեությունից զուտ դրամական հոսքեր» հոդվածում (տող 420) ցույց է տրվում ֆինանսական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքերի և ելքերի տարբերության գումարը (տող 350 - տող 410): Ընդ որում, եթե տարբերությունը բացասական մեծություն է, ապա այն ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

7.8. «Ընդամենը զուտ դրամական հոսքեր գործառնական, ինվեստիցիոն և ֆինանսական գործունեություններից» հոդվածում (տող 430) ցույց է տրվում տող 200, տող 310 և տող 420-ի հանրագումարը: Ընդ որում, եթե տարբերությունը բացասական է, ապա այն ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

 

8. Արտակարգ դեպքեր

 

8.1. «Արտակարգ (անկանխատեսելի) դեպքերից դրամական միջոցների մուտքեր» հոդվածում (տող 440) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում արտակարգ (անկանխատեսելի) դեպքերից ստացված դրամական միջոցները:

8.2. «Արտակարգ (անկանխատեսելի) դեպքերից դրամական միջոցների ելքեր» հոդվածում (տող 450) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում արտակարգ (անկանխատեսելի) դեպքերի համար վճարված դրամական միջոցները:

8.3. «Ընդամենը զուտ դրամական հոսքեր արտակարգ (անկանխատեսելի) դեպքերից» հոդվածում (տող 460) ցույց է տրվում արտակարգ (անկանխատեսելի) դեպքերից առաջացած դրամական միջոցների մուտքերի և ելքերի տարբերության գումարը (տող 440- տող 450): Ընդ որում, եթե տարբերությունը բացասական է, ապա այն ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

 

9. Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություն

 

9.1. «Արտարժույթի փոխարժեքային դրական տարբերություն» հոդվածում (տող 470) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում ապահովագրական ընկերության դրամարկղում և բանկային հաշիվներում առկա արտարժույթի վերագնահատումից (հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում կամ մուտքագրման պահին) առաջացած արտարժույթի փոխարժեքային դրական տարբերությունը:

9.2. «Արտարժույթի փոխարժեքային բացասական տարբերություն» հոդվածում (տող 480) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում ապահովագրական ընկերության դրամարկղում և բանկային հաշիվներում առկա արտարժույթի վերագնահատումից (հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում, կամ ելքագրման պահին) առաջացած արտարժույթի փոխարժեքային բացասական տարբերությունը:

9.3. «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերության արդյունքը» հոդվածում (տող 490) ցույց է տրվում արտարժույթի փոխարժեքային տարբերությունից դրամական միջոցների մուտքերի և ելքերի տարբերության գումարը (տող 470-տող 480): Ընդ որում, եթե տարբերությունը բացասական մեծություն է, ապա այն ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

 

10. Գործառնություններ (բանկ-դրամարկղ)

 

10.1. «Մուտքագրվել է դրամարկղ բանկից» հոդվածում (տող 500) ցույց է տրվում ապահովագրական ընկերության բանկային հաշիվներից դրամարկղ մուտքագրված գումարները:

10.2. «Մուտքագրվել է դրամարկղից բանկ» հոդվածում (տող 510) ցույց է տրվում ապահովագրական ընկերության դրամարկղից բանկային հաշիվներ մուտքագրված գումարները:

10.3. «Հանձնվել է բանկ դրամարկղից» հոդվածում (տող 520) ցույց է տրվում ապահովագրական ընկերության դրամարկղից բանկային հաշիվներ մուտքագրված գումարները:

10.4. «Հանձնվել է բանկից դրամարկղ» հոդվածում (տող 530) ցույց է տրվում ապահովագրական ընկերության բանկային հաշիվներից դրամարկղ մուտքագրված գումարները:

10.5. «Մուտքագրվել է ոչ կանխիկ դրամ ոչ կանխիկ արտարժույթի փոխանակումից» հոդվածում (տող 540) ցույց է տրվում բանկային հաշիվներում ոչ կանխիկ դրամի մուտքագրումը ոչ կանխիկ արտարժույթի փոխանակումից:

10.6. «Մուտքագրվել է ոչ կանխիկ արտարժույթ ոչ կանխիկ դրամի փոխանակումից» հոդվածում (տող 550) ցույց է տրվում բանկային արտարժույթային հաշիվներում ոչ կանխիկ արտարժույթի մուտքագրումը ոչ կանխիկ դրամի փոխանակումից:

10.7. «Ելքագրվել է ոչ կանխիկ դրամ ոչ կանխիկ արտարժույթի փոխանակումից» հոդվածում (տող 560) ցույց է տրվում ոչ կանխիկ արտարժույթի փոխանակման նպատակով բանկային հաշիվներից ելքագրված ոչ կանխիկ դրամը:

10.8. «Ելքագրվել է ոչ կանխիկ արտարժույթ ոչ կանխիկ դրամի փոխանակումից» հոդվածում (տող 570) ցույց է տրվում ոչ կանխիկ դրամի փոխանակման նպատակով բանկային արտարժութային հաշիվներից ելքագրված ոչ կանխիկ արտարժույթը:

10.9. «Դրամական միջոցների մնացորդը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ» հոդվածում (տող 580) ցույց է տրվում ապահովագրական ընկերության դրամարկղում և բանկային հաշիվներում դրամական միջոցների մնացորդները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ (տող 010 (տող 470 (տող 500 (տող 530+տող 540+տող 550-տող 560-տող 570+տող 580+տող 590-տող 600-տող 610):

 

5. ֆինանսական հաշվետվություններին կից

 

ծանոթագրություններ` ՁԵՎ N 5

 

«Ֆինանսական հաշվետվություններին կից ծանոթագրություններ»` Ձև N 5-ում արտացոլվում է ընկերության «Հաշվապահական հաշվեկշիռ»` Ձև N 1-ում ներառված որոշ հոդվածների փոփոխությունները, «Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվություն»` Ձև N 2-ի ծանոթագրությունները, հաշվապահական հաշվառման քաղաքականությունը, ինչպես նաև այլ ծանոթագրություններ:

 

Հաշվապահական հաշվեկշռին կից ծանոթագրություններ

 

1.1. «Հիմնական միջոցներ» 1-ին բաժնում ցույց է տրվում ընկերության ըստ հիմնական միջոցների խմբերի`
♦ տարեսկզբի մնացորդային արժեքը, արժեքը (առանց մաշվածության նվազեցման), մաշվածությունը (սյունակ 3),

հաշվետու ժամանակաշրջանում տվյալ ընկերությունում պատրաստված, այլ կազմակերպություններից և անձանցից վճարով ձեռք բերված, անհատույց ստացված, ընկերության կանոնադրական կապիտալին հիմնադիրների կողմից իրենց ավանդների դիմաց ներդրված և այլ գործառնությունների արդյունքով մուտքագրված հիմնական միջոցների մնացորդային արժեքը, արժեքը, մաշվածությունը (սյունակ 4),
♦ օտարված (վաճառք, դուրս գրում, անհատույց հանձնում, ներդրում և այլն) հիմնական միջոցների մնացորդային արժեքը, արժեքը, մաշվածությունը (սյունակ 5),
♦ տարեվերջի մնացորդային արժեքը, արժեքը (առանց մաշվածության նվազեցման), մաշվածությունը (սյունակ 6):

«Հող» (տող 010) հոդվածի շարժը ցույց է տրվում միայն արժեքով:

«Ընդամենը մնացորդային արժեք» հոդվածում (տող 080) ցույց է տրվում տող 010, տող 020, տող 030, տող 040, տող 050, տող 060 և տող 070-ի հանրագումարը:

«Ընդամենը արժեքը» հոդվածում (տող 081) ցույց է տրվում տող 010, տող 021, տող 031, տող 041, տող 051, տող 061 և տող 071-ի հանրագումարը:

«Ընդամենը մաշվածություն» հոդվածում (տող 082) ցույց է տրվում տող 022, տող 032, տող 042, տող 052, տող 062 և տող 072-ի հանրագումարը:

 

1.2. «Կապիտալ ներդրումներ» 2-րդ բաժնում ցույց է տրվում կապիտալ ներդրումների`
♦ տարեսկզբի մնացորդները (սյունակ 3),
♦ հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված կապիտալ ներդրումների գումարը (սյունակ 4),
♦ շահագործման հանձնված և օտարված կապիտալ ներդրումների գումարը (սյունակ 5),
♦ տարեվերջի մնացորդները (սյունակ 6):

Առանձին տողով ցույց է տրվում շինարարության գծով կապիտալ ներդրումների շարժը (տող 091):

 

1.3. «Ոչ նյութական ակտիվներ» 3-րդ բաժնում ցույց է տրվում ընկերության ըստ ոչ նյութական ակտիվների խմբերի`
♦ տարեսկզբի մնացորդային արժեքը, արժեքը (առանց ամորտիզացիայի նվազեցման), ամորտիզացիան (սյունակ 3),
♦ հաշվետու ժամանակաշրջանում այլ կազմակերպություններից և անձանցից վճարով ձեռք բերված, անհատույց ստացված, ընկերության կանոնադրական կապիտալին հիմնադիրների կողմից իրենց ավանդների դիմաց ներդրված և այլ գործառնությունների արդյունքով մուտքագրված ոչ նյութական ակտիվների մնացորդային արժեքը, արժեքը, ամորտիզացիան (սյունակ 4),
♦ օտարված (վաճառք, դուրս գրում, անհատույց հանձնում, ներդրում և այլն) ոչ նյութական ակտիվների մնացորդային արժեքը, արժեքը, ամորտիզացիան (սյունակ 5),
♦ տարեվերջի մնացորդային արժեքը, արժեքը (առանց ամորտիզացիայի նվազեցման), ամորտիզացիան (սյունակ 6):

«Ընդամենը մնացորդային արժեք» հոդվածում (տող 160) ցույց է տրվում տող 100, տող 110, տող 120, տող 130, տող 140 և տող 150-ի հանրագումարը:

«Ընդամենը արժեք» հոդվածում (տող 161) ցույց է տրվում տող 101, տող 111, տող 121, տող 131, տող 141 և տող 151-ի հանրագումարը:

«Ընդամենը ամորտիզացիա» հոդվածում (տող 162) ցույց է տրվում տող 102, տող 112, տող 122, տող 132, տող 142 և տող 152-ի հանրագումարը:

 

1.4. «Ֆինանսական ներդրումներ» 4-րդ բաժնի «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» և «Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» ենթաբաժիններում ցույց են տրվում ըստ տեսակների ընկերության երկարաժամկետ և կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումների`
♦ տարեսկզբի մնացորդները (սյունակ 3),
♦ հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված երկարաժամկետ և կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումները (սյունակ 4),
♦ օտարված (մարված) երկարաժամկետ և կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումները (սյունակ 5),
♦ տարեվերջի մնացորդները (սյունակ 6):

«Ընդամենը» հոդվածում (տող 230) ցույց է տրվում տող 170, տող 180, տող 190, տող 200, տող 210 և տող 220-ի հանրագումարը:

«Ընդամենը» հոդվածում (տող 290) ցույց է տրվում տող 240, տող 250, տող 260, տող 270 և տող 280-ի հանրագումարը:

 

1.5. «Դեբիտորական և կրեդիտորական պարտքեր» 5-րդ բաժնում ցույց են տրվում ընկերության մեկ տարուց ավելի և մինչև մեկ տարի մարման ժամկետ ունեցող դեբիտորական և կրեդիտորական պարտքերի`
♦ տարեսկզբի դեբետային և կրեդիտային մնացորդները (սյունակ 3, 4),
♦ հաշվետու ժամանակաշրջանի դեբետային և կրեդիտային շրջանառությունները դեբիտորական պարտքերը (սյունակ 5, 6),
♦ տարեվերջի դեբետային և կրեդիտային մնացորդները (սյունակ 7, 8):

Ընդ որում կարճաժամկետ դեբիտորական և կրեդիտորական պարտքերի կազմում ցույց է տրվում նաև երկարաժամկետ դեբիտորական և կրեդիտորական պարտքերի այն մասը, որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չեն գերազանցում մեկ տարին:

Առանձին տողերով ցույց է տրվում նաև կարճաժամկետ դեբիտորական և կրեդիտորական պարտքերում ներառված ժամկետանց դեբիտորական և կրեդիտորական պարտքերի շարժը (տող 311, տող 331, տող 351, տող 371, տող 391, տող 401, տող 411, տող 431 և տող 451):

«Ընդամենը երկարաժամկետ» հոդվածում (տող 460) ցույց է տրվում տող 300, տող 320, տող 340, տող 360, տող 380, տող 400, տող 420 և տող 440-ի հանրագումարը:

«Ընդամենը կարճաժամկետ» հոդվածում (տող 470) ցույց է տրվում տող 310, տող 330, տող 350, տող 370, տող 390, տող 410, տող 430 և տող 450-ի հանրագումարը:

«Ընդամենը այդ թվում` ժամկետանց» հոդվածում (տող 471) ցույց է տրվում տող 311, տող 331, տող 351, տող 371, տող 391, տող 411, տող 431 և տող 451-ի հանրագումարը:

 

1.6. «Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ» 6-րդ բաժնում ցույց են տրվում ըստ դասերի ընկերության դեբիտորական պարտքերի գծով ստեղծված հնարավոր կորուստների պահուստների`
♦ տարեսկզբի մնացորդները (սյունակ 3),
♦ հաշվետու ժամանակաշրջանում ստեղծված հնարավոր կորուստների պահուստի մեծությունը (սյունակ 4),
♦ մարված պարտավորությունները (սյունակ 5),
♦ տարեվերջի մնացորդները (սյունակ 6):

Ընդամենը հոդվածում (տող 520) ցույց է տրվում տող 480, տող 490, տող 500 և տող 510-ի հանրագումարը:

 

1.7. «Փոխառու միջոցներ» 7-րդ բաժնի «Երկարաժամկետ փոխառու միջոցներ» և «Կարճաժամկետ փոխառու միջոցներ» ենթաբաժիններում ցույց են տրվում ըստ տեսակների ընկերության երկարաժամկետ և կարճաժամկետ փոխառու միջոցների`
♦ տարեսկզբի մնացորդները (սյունակ 3),
♦ հաշվետու տարվա ընթացքում ստացված (մուտքագրված) երկարաժամկետ և կարճաժամկետ փոխառու միջոցները (սյունակ 4),
♦ մարված (ելքագրված) երկարաժամկետ և կարճաժամկետ փոխառու միջոցները (սյունակ 5),
♦ տարեվերջի մնացորդները (սյունակ 6):

Ընդ որում, կարճաժամկետ փոխառությունների կազմում ցույց է տրվում նաև երկարաժամկետ փոխառությունների այն մասը, որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չեն գերազանցում մեկ տարին:

Առանձին տողերով ցույց է տրվում նաև ժամկետանց փոխառու միջոցների (տող 571, տող 581) և ժամկետանց ֆինանսական պարտավորությունների դիմաց հաշվեգրված տույժերի և տուգանքների (տող 591) շարժը, որոնք բաժնի հանրագումարի մեջ չեն մտնում:

«Ընդամենը» հոդվածում (տող 560) ցույց է տրվում տող 530, տող 540 և տող 550-ի հանրագումարը:

«Ընդամենը» հոդվածում (տող 600) ցույց է տրվում տող 570, տող 580 և տող 590-ի հանրագումարը:

 

1.8. «Հաշվարկներ բյուջեի հետ» 8-րդ բաժնում ցույց են տրվում ըստ տեսակների ընկերության և օրենսդրությամբ սահմանված կարգով նրա անձնակազմի բյուջեի հետ պարտավորությունների`
♦ տարեսկզբի մնացորդները (սյունակ 3),
♦ հաշվետու ժամանակաշրջանում հաշվարկված հարկերի, տուրքերի և բյուջե գանձվող այլ պարտադիր վճարների դիմաց առաջացած պարտավորությունները (սյունակ 4),
♦ մարված պարտավորությունները (սյունակ 5),
♦ տարեվերջի մնացորդները (սյունակ 6):

Գերավճարի (հասանելիքից ավելի բյուջեին վճարված գումարը) դեպքում տարեսկզբի մնացորդը (3-րդ սյունակ) և տարեվերջի մնացորդը (6-րդ սյունակ) ցույց է տրվում փակագծերում (որպես նվազեցվող գումար):

«Ընդամենը» հոդվածում (տող 720) ցույց է տրվում տող 610, տող 620, տող 630, տող 640, տող 650, տող 660, տող 670, տող 680, տող 690, տող 700 և տող 710-ի հանրագումարը:

 

1.9. «Հաշվարկներ աշխատավարձի, սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով» 9-րդ բաժնում ցույց են տրվում ընկերության և նրա անձնակազմի հետ աշխատավարձի և դրան հավասարեցված վճարումների (բացի շահաբաժիններից), սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով հաշվարկների`
♦ տարեսկզբի մնացորդները (սյունակ 3),
♦ հաշվետու ժամանակաշրջանում հաշվարկված աշխատավարձի, սոցիալական ապահովագրության և ապահովության պարտավորությունները (սյունակ 4),
♦ մարված պարտավորությունները (սյունակ 5),
♦ տարեվերջի մնացորդները (սյունակ 6):

Գերավճարի (հասանելիքից ավելի վճարված գումարը) դեպքում տարեսկզբի մնացորդը (3-րդ սյունակ) և տարեվերջի մնացորդը (6-րդ սյունակ) ցույց է տրվում փակագծերում (որպես նվազեցվող գումար):

Առանձին տողերով ցույց է տրվում նաև սոցիալական ապահովագրության, սոցիալական ապահովության հիմնադրամի գծով տույժերի և տուգանքների շարժը (տող 741 և տող 751), որոնք բաժնի հանրագումարի մեջ չեն մտնում:

«Ընդամենը» հոդվածում (տող 760) ցույց է տրվում տող 730, տող 740 և տող 750-ի հանրագումարը:

 

1.10. «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստ» 10-րդ բաժնում ցույց են տրվում ըստ տեսակների ընկերության կողմից հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված, բայց գալիք ժամանակաշրջանին վերաբերվող ծախսերի`
♦ տարեսկզբի մնացորդները (սյունակ 3),
♦ հաշվետու ժամանակաշրջանում մասհանումները պահուստներին (սյունակ 4),
♦ մարված պահուստները (սյունակ 5),
♦ տարեվերջի մնացորդները (սյունակ 6):

«Ընդամենը» հոդվածում (տող 790) ցույց է տրվում տող 770 և տող 780-ի հանրագումարը:

 

1.11. «Արտահաշվեկշռային հաշիվներ» 11-րդ բաժնում ցույց է տրվում ընկերության արտահաշվեկշռային հաշիվների`
♦ տարեսկզբի մնացորդները (սյունակ 3),
♦ հաշվետու ժամանակաշրջանում մուտքագրումները (սյունակ 4),
♦ ելքագրումները (սյունակ 5),
♦ տարեվերջի մնացորդները (սյունակ 6):

 

1.12. «Զուտ ակտիվների հաշվարկ» 12-րդ բաժնում ցույց է տրվում ընկերության զուտ ակտիվների հաշվարկը`
♦ հաշվետու ժամանակաշրջանի սկզբում (սյունակ 4),
♦ հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում (սյունակ 5):

«Զուտ ակտիվներ» հոդվածում (տող 900) ցույց է տրվում տող 880 և տող 890-ի հանրագումարը:

 

Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվությանը կից ծանոթագրություններ

 

Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվությանը կից ծանոթագրություններում ներկայացվում է տեղեկատվություն «Ֆինանսական արդյունքների մասին» հաշվետվության որոշ հոդվածների, ինչպես նաև ընկերության կողմից հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված ծախսումների (ըստ տնտեսական տարրերի) վերաբերյալ:

 

Գործառնական այլ գործունեության արդյունքը

 

2.1. «Ընթացիկ այլ ակտիվների իրացումից (օտարումից) զուտ հասույթ» հոդվածում (տող 910) ցույց է տրվում հումքի, նյութերի, փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների, կարճաժամկետ արժեթղթերի և ընթացիկ այլ ակտիվների իրացումից (օտարումից) զուտ հասույթը (48 «Այլ ակտիվների իրացում» հաշվով ձևակերպվող ակտիվների իրացումից (օտարումից) հասույթը):

2.2. «Հիմնական միջոցների վարձակալությունից (բացի երկարաժամկետ վարձակալությունից) եկամուտներ» հոդվածում (տող 920) ցույց է տրվում հիմնական միջոցների վարձակալության տալուց (բացի երկարաժամկետ վարձակալությունից) ստացված եկամուտը:

2.3. «Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներից եկամուտներ» հոդվածում (տող 930) ցույց է տրվում կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներից (պարտատոմսեր և այլ արժեթղթեր, ավանդներ, տրամադրված փոխառություններ և այլն) ստացված եկամուտը (տոկոսներ, հատուցումներ և այլն):

2.4. «Անհատույց ստացված ակտիվներ, պարտավորությունների զեղչումից և ներումից եկամուտներ» հոդվածում (տող 940) ցույց է տրվում անհատույց ստացված ակտիվների (ընդունման-հանձնման փաստաթղթերում նշված արժեքով կամ փորձաքննության եղանակով որոշված արժեքով), պարտավորությունների զեղչումից և ներումից ստացված եկամուտների հանրագումարը:

2.5. «Հայցային վաղեմության ժամկետը լրացած կրեդիտորական պարտքերի դուրս գրումից եկամուտներ» հոդվածում (տող 950) ցույց է տրվում հայցային վաղեմության ժամկետը լրացած կրեդիտորական, ավանդագրված պարտքերի դուրս գրված գումարը:

2.6. «Պայմանագրային պարտավորությունների խախտման համար ստացման ենթակա տույժեր, տուգանքներ» հոդվածում (տող 960) ցույց է տրվում պայմանագրային պարտավորությունների խախտման համար ստացման ենթակա (ստացված) տույժերի, տուգանքների և սահմանված պատժամիջոցների այլ տեսակների գումարը:

2.7. «Արտարժույթի և արտարժույթով արտահայտված հաշիվների վերագնահատումից եկամուտներ» հոդվածում (տող 970) ցույց է տրվում արտարժույթի և արտարժույթով արտահայտված ակտիվների վերագնահատված և մինչև վերագնահատումը արժեքի դրական տարբերության ու արտարժույթով արտահայտված պարտավորությունների, (բացի արտարժույթով ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների) վերագնահատված և մինչև վերագնահատումը արժեքի բացասական տարբերության հանրագումարը:

2.8. «Դուրս գրված անհուսալի դեբիտորական պարտքերի ստացումից եկամուտներ» հոդվածում (տող 980) ցույց է տրվում նախկինում վնասներով կամ վնասների հաշվին ձևավորված դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստի հաշվին դուրս գրված անհուսալի դեբիտորական պարտքերի ստացումից (մարումից) եկամուտը:

2.9. «Գործառնական այլ եկամուտներ» հոդվածում (տող 990) ցույց է տրվում գործառնական այլ գործունեությունից ստացված այն եկամուտը, որը չի ներառվել եկամուտների վերը նշված հոդվածներում:

2.10. «Ընդամենը գործառնական այլ գործունեությունից եկամուտներ» հոդվածում (տող 1000) ցույց է տրվում գործառնական այլ գործունեությունից ստացված եկամուտների` տող 910+տող 920+տող 930+տող 940+տող 950+տող 960+տող 970+տող 980 և տող 990-ի հանրագումարը:

2.11. «Իրացված (օտարված) ընթացիկ այլ ակտիվների արժեքը» հոդվածում (տող 1010) ցույց է տրվում իրացված (օտարված) հումքի, նյութերի, փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների, կարճաժամկետ արժեթղթերի և ընթացիկ այլ ակտիվների հաշվեկշռային (հաշվապահական հաշվառման մեջ արտացոլված) արժեքը (ամորտիզացվող ակտիվների մնացորդային արժեքը):

2.12. «Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստին մասհանումներ» հոդվածում (տող 1020) ցույց է տրվում դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստին մասհանող գումարը (82 «Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ» հաշվի կրեդիտային շրջանառությունը):

2.13. «Անհուսալի դեբիտորական պարտքերի դուրս գրումից ծախսեր» հոդվածում (տող 1030) ցույց է տրվում դուրս գրված անհուսալի դեբիտորական պարտքերի գումարը:

Այս հոդվածը չի լրացվում, եթե անհուսալի դեբիտորական պարտքերը դուրս են գրվել դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստի հաշվին:

2.14. «Դուրս գրված կրեդիտորական պարտքերի մարումից ծախսեր» հոդվածում (տող 1040) ցույց է տրվում հայցային վաղեմության ժամկետը լրացած նախկինում դուրս գրված կրեդիտորական պարտքերի` հաշվետու ժամանակաշրջանում մարված (վճարված) գումարը:

2.15. «Պայմանագրային պարտավորությունների խախտման համար վճարման ենթակա տույժեր, տուգանքներ» հոդվածում (տող 1050) ցույց է տրվում պայմանագրային պարտավորությունների խախտման համար վճարման ենթակա (վճարված) տույժերի, տուգանքների և սահմանված պատժամիջոցների այլ տեսակների գումարը:

2.16. «Եկամուտները և հարկվող այլ օբյեկտները թաքցնելու համար վճարման ենթակա տույժեր, տուգանքներ» հոդվածում (տող 1060) ցույց է տրվում եկամուտները և հարկվող այլ օբյեկտները թաքցնելու (պակաս ցույց տալու) համար վճարման ենթակա (վճարված) տույժերի և տուգանքների գումարը:

2.17. «Արտարժույթի և արտարժույթով արտահայտված հաշիվների վերագնահատումից ծախսեր» հոդվածում (տող 1070) ցույց է տրվում արտարժույթի և արտարժույթով արտահայտված ակտիվների վերագնահատված և մինչև վերագնահատումը արժեքի բացասական տարբերության ու արտարժույթով արտահայտված պարտավորությունների (բացի արտարժույթով ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների) վերագնահատված և մինչև վերագնահատումը արժեքի դրական տարբերության հանրագումարը:

 2.18. «Չփոխհատուցվող հարկեր, տուրքեր և այլ պարտադիր վճարներ» հոդվածում (տող 1080) ցույց է տրվում չփոխհատուցվող (չհաշվանցվող) հարկերի (բացի շահութահարկից), տուրքերի և այլ պարտադիր վճարների մեծությունը, որը չի ներառվել համապատասխան ակտիվների մեջ:

2.19. «Դատական ծախսեր» հոդվածում (տող 1090) ցույց է տրվում վճարման ենթակա (վճարված) դատական ծախսերի գումարը:

2.20. «Գործառնական այլ ծախսեր» հոդվածում (տող 1100) ցույց է տրվում գործառնական այլ գործունեության այն ծախսը, որը չի ներառվել ծախսերի վերը նշված հոդվածներում:

2.21. «Ընդամենը գործառնական այլ գործունեությունից ծախսեր» հոդվածում (տող 1110) ցույց է տրվում գործառնական այլ գործունեության ծախսերի` տող 1010+տող 1020+տող 1030+տող 1040+տող 1050+տող 1060+տող 1070+տող 1080+տող 1090 և տող 1100-ի հանրագումարը:

2.22. «Գործառնական այլ գործունեության արդյունքը` շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 1120) ցույց է տրվում գործառնական այլ գործունեությունից ստացված եկամուտների և կատարված ծախսերի տարբերությունը` տող 1000-տող 1110:

Ընդ որում, եթե տարբերությունը բացասական մեծություն է, ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

 

Ինվեստիցիոն գործունեության արդյունքը

 

2.23. «Հիմնական միջոցների իրացումից (օտարումից) զուտ հասույթ» հոդվածում (տող 1130) ցույց է տրվում հիմնական միջոցների իրացումից (օտարումից) զուտ հասույթը (47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվի կրեդիտային շրջանառության համապատասխան մասը):

2.24. «Ոչ ընթացիկ (երկարաժամկետ) այլ ակտիվների իրացումից (օտարումից) զուտ հասույթ» հոդվածում (տող 1140) ցույց է տրվում ոչ նյութական ակտիվների, երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների (բաժնետոմսեր, պարտատոմսեր և այլն) և ոչ ընթացիկ (երկարաժամկետ) այլ ակտիվների իրացումից (օտարումից) զուտ հասույթը (47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում») հաշվի կրեդիտային շրջանառության համապատասխան մասը):

2.25. «Շահաբաժիններ» հոդվածում (տող 1150) ցույց է տրվում բաժնետիրական ընկերությունների և այլ կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում ներդրումներից ստացված (ստացվելիք) շահաբաժինը:

2.26. «Երկարաժամկետ փոխառություններից և պարտավորություններից եկամուտներ» հոդվածում (տող 1160) ցույց է տրվում երկարաժամկետ պարտատոմսերում և նմանատիպ այլ արժեթղթերում ներդրումներից, այլ կազմակերպություններին տրամադրված երկարաժամկետ փոխառություններից ստացված (ստացվելիք) տոկոսը և այլ հատուցումները:

2.27. «Հիմնական միջոցների երկարաժամկետ վարձակալությունից եկամուտներ» հոդվածում (տող 1170) ցույց է տրվում հիմնական միջոցների երկարաժամկետ վարձակալության տալուց եկամուտը (տոկոսը):

2.28. «Ինվեստիցիոն այլ եկամուտներ» հոդվածում (տող 1180) ցույց է տրվում ինվեստիցիոն գործունեությունից ստացված այն եկամուտը, որը չի ներառվել եկամուտների վերը նշված հոդվածներում:

2.29. «Ընդամենը ինվեստիցիոն գործունեությունից եկամուտներ» հոդվածում (տող 1190) ցույց է տրվում ինվեստիցիոն գործունեությունից ստացված եկամուտների` տող 1130+տող 1140+տող 1150+տող 1160+տող 1170 և տող 1180-ի հանրագումարը:

 2.30. «Իրացված (օտարված) հիմնական միջոցների մնացորդային արժեքը» հոդվածում (տող 1200) ցույց է տրվում իրացված (օտարված) հիմնական միջոցների հաշվեկշռային մնացորդային արժեքը:

2.31. «Հիմնական միջոցների իրացման (օտարման) հետ կապված այլ ծախսեր» հոդվածում (տող 1210) ցույց են տրվում հիմնական միջոցների իրացման (օտարման) հետ կապված քանդման, լուծարման, ապատեղակայման և այլ ծախսերը:

2.32. «Իրացված (օտարված) ոչ ընթացիկ (երկարաժամկետ) այլ ակտիվների արժեքը (մնացորդային արժեքը)» հոդվածում (տող 1220) ցույց է տրվում իրացված (օտարված) ոչ նյութական ակտիվների, երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների և ոչ ընթացիկ (երկարաժամկետ) այլ ակտիվների արժեքը (ամորտիզացվող ակտիվների մնացորդային արժեքը):

2.33. «Ինվեստիցիոն այլ ծախսեր» հոդվածում (տող 1230) ցույց է տրվում ինվեստիցիոն գործունեության այն ծախսը, որը չի ներառվել ծախսերի վերը նշված հոդվածներում:

2.34. «Ընդամենը ինվեստիցիոն գործունեությունից ծախսեր» հոդվածում (տող 1240) ցույց է տրվում ինվեստիցիոն գործունեության ծախսերի` տող 1200+տող 1210+տող 1220 և տող 1230-ի հանրագումարը:

2.35. «Ինվեստիցիոն գործունեության արդյունքը` շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 1250) ցույց է տրվում ինվեստիցիոն գործունեությունից ստացված եկամուտների և կատարված ծախսերի տարբերությունը` տող 1190-տող 1240:

Ընդ որում, եթե տարբերությունը բացասական մեծություն է, ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

 

Ֆինանսական գործունեության արդյունքը

 

2.36. «Արտարժույթով ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների վերագնահատումից եկամուտներ» հոդվածում (տող 1260) ցույց է տրվում արտարժույթով ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների վերագնահատված և մինչև վերագնահատումը արժեքի բացասական տարբերությունը:

2.37. «Ֆինանսական այլ եկամուտներ» հոդվածում (տող 1270) ցույց է տրվում ֆինանսական գործունեությունից ստացված այլ եկամուտը:

2.38. «Ընդամենը ֆինանսական գործունեությունից եկամուտներ» հոդվածում (տող 1280) ցույց է տրվում ֆինանսական գործունեությունից ստացված եկամուտների` տող 1260+տող 1270 հանրագումարը:

2.39. «Վարկերի և այլ փոխառությունների տոկոսներ» հոդվածում (տող 1290) ցույց է տրվում ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների դիմաց վճարված (վճարման ենթակա) տոկոսը և նմանատիպ այլ վճարները, եթե դրանք չեն ներառվել որակավորվող ակտիվի արժեքի մեջ:

2.40. «Արտարժույթով ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների վերագնահատումից ծախսեր» հոդվածում (տող 1300) ցույց է տրվում արտարժույթով ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների վերագնահատված և մինչև վերագնահատումը արժեքի դրական տարբերությունը:

2.41. «Շահաբաժինների վճարման հետ կապված ծախսեր» հոդվածում (տող 1310) ցույց է տրվում շահաբաժինների վճարման հետ կապված կազմակերպչական ծախսը (ժողովների կազմակերպում, փաստաթղթերի ձևակերպում և այլն):

2.42. «Ֆինանսական այլ ծախսեր» հոդվածում (տող 1320) ցույց է տրվում ֆինանսական գործունեության այն ծախսը, որը չի ներառվել ծախսերի վերը նշված հոդվածներում:

2.43. «Ընդամենը ֆինանսական գործունեությունից ծախսեր» հոդվածում (տող 1330) ցույց է տրվում ֆինանսական գործունեությունից ծախսերի` տող 1290+տող 1300+տող 1310+տող 1320 հանրագումարը:

2.44. «Ֆինանսական գործունեության արդյունքը` շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 1340) ցույց է տրվում ֆինանսական գործունեությունից ստացված եկամուտների և կատարված ծախսերի տարբերությունը` տող 1280-տող 1330:

Ընդ որում, եթե տարբերությունը բացասական մեծություն է, ցույց է տրվում փակագծերի մեջ (որպես նվազեցվող գումար):

 

Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականությունը

 

Ընկերության հաշվապահական հաշվառման քաղաքականությունը հաշվապահական հաշվառումը վարելու և ֆինանսական հաշվետվությունները կազմելու նպատակով նրա կողմից օգտագործվող սկզբունքների, հիմունքների, կանոնների, ձևերի և դրանց կիրառման եղանակների ամբողջությունն է:

Ընկերությունը հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության ձևավորումն իրականացնում է Հայաստանի Հանրապետությունում հաշվապահական հաշվառման իրավական կարգավորման համակարգի մեջ մտնող ակտերով թույլատրված մոտեցումներից (տարբերակներից) որևէ մեկի ընտրության միջոցով:

Եթե վերը նշված համակարգը կոնկրետ օբյեկտի վերաբերյալ չի սահմանում մոտեցում, ապա ընկերությունը ելնելով հաշվապահական հաշվառումը կարգավորող իրավական ակտերից, ինքնուրույն է մշակում տվյալ օբյեկտի վերաբերյալ համապատասխան մոտեցում:

2.45. Սույն ծանոթագրությունում ընկերությունը բացահայտում (արտացոլում) է.

2.46. Հաշվապահական հաշվառման իրավական կարգավորման համակարգի մեջ մտնող ակտերով կոնկրետ օբյեկտի (հարցի) վերաբերյալ մեկից ավելի մոտեցումների (տարբերակների) առկայության դեպքում, ընկերության կողմից ընտրված մոտեցումը (տարբերակը):

2.47. Հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով պարտադիր բացահայտման ենթակա հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մոտեցումները:

2.48. Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության վերը չնշված էական այլ մոտեցումները:

Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության էական մոտեցումները նրանք են, առանց որոնց իմացության ֆինանսական հաշվետվություններից օգտվողները չեն կարող արժանահավատորեն գնահատել ընկերության ֆինանսական վիճակը, գործունեության արդյունքները և ֆինանսական վիճակում փոփոխությունները:

2.49. Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության էական փոփոխությունները, այդ փոփոխությունների պատճառները և դրանց հետևանքների արժեքային արտահայտությամբ գնահատականները, եթե հնարավոր է արժեքային արտահայտությամբ դրանք գնահատել: Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխություններ թույլատրվում է օրենսդրությամբ սահմանված դեպքերում, և կիրառվում է փոփոխությանը հաջորդող հաշվետու տարվա սկզբից:

2.50. Սույն ծանոթագրությունում մասնավորապես բացահայտվում են հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության հետևյալ մոտեցումները (տարբերակները).

2.50.1. Հիմնական միջոցների գնահատման հիմունքները (նշվում է ընկերության կողմից հիմնական միջոցների գնահատման օգտագործված հիմունքը` սկզբնական (ձեռք բերման, կառուցման) արժեք, վերականգնման արժեք):

2.50.2. Վերականգնման արժեքով հիմնական միջոցների գնահատման հիմունքի կիրառումը (եթե ընկերությունը հիմնական միջոցները, կամ դրանց որոշ խմբերը գնահատել է վերականգնման արժեքով` նշվում են այդ խմբերը և գնահատման համար օգտագործված չափանիշները: Եթե գնահատումը կատարվել է անկախ գնահատող մասնագետների կողմից` այդ մասին նույնպես նշվում է):

2.50.3. Հիմնական միջոցների օգտակար ծառայության ժամկետները, կամ մաշվածության հաշվեգրման նորմաները (նշվում է ըստ հիմնական միջոցների խմբերի):

2.50.4. Հիմնական միջոցների մաշվածության հաշվեգրման եղանակը (նշվում է ընկերության կողմից մաշվածության հաշվեգրման օգտագործված եղանակը` գծային, ռեգրեսիվ և այլն):

2.50.5. Ոչ նյութական ակտիվների օգտակար ծառայության ժամկետները, կամ ամորտիզացիայի հաշվեգրման նորմաները (նշվում է ըստ ոչ նյութական ակտիվների խմբերի):

2.50.6. Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածության հաշվեգրման եղանակը (նշվում է ընկերության կողմից մաշվածության հաշվեգրման օգտագործված եղանակը` շահագործման հանձնման ժամանակ 50 տոկոսի չափով և դուրս գրման ժամանակ մնացած 50 տոկոսի չափով, շահագործման հանձնման ժամանակ 100 տոկոսի չափով և այլն):

2.50.7. Երկարաժամկետ բնույթի աշխատանքների և ծառայությունների իրացման ճանաչումը (լրիվ ավարտման պահին, ըստ փուլերի ավարտման պահին):

2.50.8. Մարման ժամկետ ունեցող արժեթղթերի հաշվառման տարբերակը (սկզբնական արժեք, սկզբնական արժեքի և անվանական արժեքի տարբերության հավասարաչափ մարում):

2.50.9. Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստի պահուստի ձևավորում (նշվում է ընկերության կողմից դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստի պահուստին մասհանումների մեծության որոշման օգտագործված չափանիշները):

2.50.10. Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստի ձևավորումը (նշվում է ձևավորման չափանիշները):

2.51. Ընկերության կողմից ընտրված հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության բացահայտման ենթակա մոտեցումները (տարբերակները) արտացոլվում են տեքստի և (կամ) աղյուսակների ձևով:

 

Այլ բացահայտումներ

 

Սույն ծանոթագրությունում ընկերությունը բացահայտում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով պարտադիր բացահայտման ենթակա տեղեկատվությունը, ինչպես նաև ֆինանսական հաշվետվություններում (ներառյալ սույն հաշվետվության մյուս ծանոթագրություններում) չբացահայտված էական այլ տեղեկատվությունը:

2.52. Սույն ծանոթագրությունում մասնավորապես բացահայտվում է.

2.52.1. Ընկերության գործունեության բնույթը (գործառնական, ինվեստիցիոն, ֆինանսական գործունեության տեսակները):

2.52.2. Ընկերության գործունեության հիմնական ցուցանիշները և այն գործոնները, որոնք հաշվետու ժամանակաշրջանում էական ազդեցություն են ունեցել ընկերության գործունեության վրա:

2.52.3. Ընկերության զուտ շահույթի բաշխումը:

2.52.4. Ընկերության դուստր և կախյալ ընկերությունների անվանումը, գտնվելու վայրը և գործունեության տեսակը:

2.52.5. Հաշվետու ժամանակաշրջանում աշխատողների միջին ցուցակային թիվը:

2.52.6. Ընկերության գործունեության հասցեն:

2.53. Սույն ծանոթագրությունում ընկերությունը բացահայտում է նաև ֆինանսական հաշվետվություններում արտացոլված «Այլ .......» հոդվածները եթե.

2.53.1. «Հաշվապահական հաշվեկշիռ» Ձև N 1-ի «այլ...... ակտիվներ», «սեփական կապիտալի այլ հոդվածներ», «այլ...... պարտավորություններ» հոդվածները գումարային արտահայտությամբ կազմում են հաշվապահական հաշվեկշռի արժույթի 5 տոկոսը:

2.53.2. «Ֆինանսական արդյունքների մասին» Ձև N 2-ի «գործառնական այլ եկամուտներ», «գործառնական այլ ծախսեր» հոդվածները գումարային արտահայտությամբ կազմում են ընկերության գործառնական գործունեությունից ստացված շահույթի, կամ վնասի 5 տոկոսը:

2.53.3. «Սեփական կապիտալի շարժի մասին» Ձև N 3-ի «կանոնադրական կապիտալի, պահուստային կապիտալի, լրացուցիչ կապիտալի, չբաշխված շահույթի այլ ...... ավելացումներ և այլ ...... նվազեցումներ» հոդվածները գումարային արտահայտությամբ կազմում են համապատասխան հոդվածների գծով ընդհանուր ավելացումների և նվազեցումների 5 տոկոսը:

2.53.4. «Դրամական միջոցների հոսքերի մասին» Ձև N 4-ի «գործառնական, ինվեստիցիոն, ֆինանսական այլ ...... մուտքեր և այլ ...... ելքեր» հոդվածները գումարային արտահայտությամբ կազմում են ընկերության գործառնական, ինվեստիցիոն, ֆինանսական գործունեությունից դրամական միջոցների մուտքերի և ելքերի հոսքերի 5 տոկոսը:

2.53.5. «Ֆինանսական հաշվետվություններին կից ծանոթագրություններ» Ձև N 5-ի «Հաշվապահական հաշվեկշռին կից ծանոթագրությունների» այն «այլ ......» հոդվածները, որոնք գումարային արտահայտությամբ կազմում են համապատասխան ծանոթագրությունների հոդվածների հանրագումարի 10 տոկոսը, ինչպես նաև «Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվությանը կից ծանոթագրությունների այն «գործառնական, ինվեստիցիոն, ֆինանսական այլ ...... եկամուտներ և այլ ...... ծախսեր» հոդվածները, որոնք գումարային արտահայտությամբ կազմում են համապատասխան հոդվածների գծով ընդհանուր եկամուտների և ծախսերի 5 տոկոսը:

Վերը նշված հոդվածները բացահայտվում են, եթե ֆինանսական հաշվետվություններից որևիցե մեկում դրանք չեն բացահայտվել:

2.54. Ընկերության կողմից ընտրված հաշվապահական հաշվառման այլ բացահայտման ենթակա տեղեկատվության մոտեցումները (տարբերակները) արտացոլվում են տեքստի և (կամ) աղյուսակների ձևով:

 

Հաստատված է ՀՀ Ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարի 25 մարտի 1999 թ. թիվ 110 հրամանով

 

ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՖԻՆԱՆՍԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՀԱՇՎԱՅԻՆ ՊԼԱՆ

 

Սույն հաշվային պլանը մշակվել է ի կատարումն «Հաշվապահական հաշվառման մասին» և «Ապահովագրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքների:

Սույն հաշվային պլանը պետք է կիրառվի Հայաստանի Հանրապետությունում սահմանված կարգով պետական գրանցում ստացած և լիցենզավորված ապահովագրական ընկերությունների (այսուհետև` ընկերություններ) կողմից:

Հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլանն իրենից ներկայացնում է հաշվապահական հաշվառման մեջ տնտեսական գործունեության փաստերի խմբավորման և գրանցումների սխեմա (ֆինանսական, տնտեսական գործառնություններ և այլն): Նրանում բերված են սինթետիկ հաշիվների (առաջին կարգի հաշիվներ) և ենթահաշիվների (երկրորդ կարգի հաշիվներ) անվանումները և ծածկագրերը:

Յուրահատուկ գործառնությունների հաշվառման համար ընկերությունները կարող են անհրաժեշտության դեպքում ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարության համաձայնությամբ, հաշվային պլանում մտցնել լրացուցիչ սինթետիկ հաշիվներ` օգտագործելով հաշիվների ազատ ծածկագրերը:

Հաշվային պլանում նախատեսված ենթահաշիվներն օգտագործվում են` ելնելով վերլուծության, վերահսկողության և հաշվետվության պահանջներից: Ընկերությունները, ելնելով իրենց գործունեության բնույթից, կարող են բացել լրացուցիչ ենթահաշիվներ:

 

ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՀԱՇՎԱՅԻՆ ՊԼԱՆ

 

Հաշվի անվանումը	Հաշվի համարը	Ենթահաշվի և անվանումը համարը
1	2	3
ԲԱԺԻՆ I ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐ ԵՎ ԱՅԼ ԵՐԿԱՐԱԺԱՄԿԵՏ ՆԵՐԴՐՈՒՄՆԵՐ
Հիմնական միջոցներ	01	1. Ապահովագրական գործունեության հետ անմիջապես առնչվող հիմնական միջոցներ
		2. Ապահովագրական գործունեության հետ չառնչվող` եկամտաբեր հիմնական միջոցներ
		3. Ապահովագրական գործունեության հետ չառնչվող` կոնսերվացված (ոչ եկամտաբեր) հիմնական միջոցներ
Հիմնական միջոցների մաշվածություն	02	1. Սեփական հիմնական միջոցների մաշվածություն
		2. Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցների մաշվածություն
Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ	03
Ոչ նյութական ակտիվներ	04
Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա	05
Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ	06	1. Բաժնեմասեր
		2. Տրամադրված փոխառություններ
Երկարաժամկետ արժեթղթեր	07	1. Բաժնետոմսեր
		2. Պարտատոմսեր
		3. Պետական արժեթղթեր
Կապիտալ ներդրումներ	08	1. Հողամասերի և բնօգտագործման օբյեկտների ձեռքբերում
		2. Հիմնական միջոցների օբյեկտների շինարարություն
		3. Հիմնական միջոցների առանձին օբյեկտների ձեռքբերում
		4. Ոչ նյութական ակտիվների ձեռքբերում
		5. Անհատույց ստացված հիմնական միջոցների տեղափոխում
Սպասվելիք մուտքեր	09
վարձակալական
պարտավորություններից
ԲԱԺԻՆ II ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԱՐԺԵՔՆԵՐ
Նյութեր	10	1. Վառելիք
		2. Պահեստամասեր
		4. Շինարարական նյութեր
		5. Այլ նյութեր
-------------------------------	11
Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ	12	1. Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ պահեստում
		2. Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ շահագործման մեջ
Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն	13
Նյութական արժեքների վերագնահատում	14
-------------------------------	15
-------------------------------	16
-------------------------------	17
-------------------------------	18
-------------------------------	19
ԲԱԺԻՆ III ՀԱՏՈՒՑՈՒՄՆԵՐ ԵՎ ԾԱԽՍԵՐ
Գործավարման ծախսեր	20
-------------------------------	21
Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական  հատուցումներ	22	1. Հաշվետու ժամանակաշրջանին նախորդող ժամանակաշրջանի ապահովագրական պատահարների (դեպքերի) գծով, որոնց մասին հայտարարվել է նախորդ ժամանակաշրջանում
		2. Հաշվետու ժամանակաշրջանին նախորդող ժամանակաշրջանի ապահովագրական պատահարների (դեպքեր) գծով, որոնց մասին հայտարարվել է հաշվետու ժամանակաշրջանում
		3. Հաշվետու ժամանակաշրջանի ապահովագրական պատահարների (դեպքերի) գծով
		4. Ժամկետից շուտ լուծված պայմանագրերի գծով
-------------------------------	23
Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցում	24
-------------------------------	25
Այլ ծախսեր	26
Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ	27
-------------------------------	28
Սպասարկող արտադրություններ  և տնտեսություններ	29
-------------------------------	30
Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր	31
Վճարված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ	32
ԲԱԺԻՆ IV ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ
Ստացված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ	33
Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ և ապահովագրավճարների պորտֆելներ	34
Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցումներ	35
Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ	36
Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ	37	1. Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը
		2. Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստում  վերաապահովագրողների բաժինը
		3. Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստում վնասների  վերաապահովագրողների բաժինը
		4. Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը
		5. Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոներ
Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով	38
Այլ եկամուտներ	39
-------------------------------	40
-------------------------------	41
-------------------------------	42
-------------------------------	43
-------------------------------	44
-------------------------------	45
-------------------------------	46
Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում	47	1. Հիմնական միջոցների իրացում և այլ օտարում
		2. Ոչ նյութական ակտիվների իրացում և այլ օտարում
		3. Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների իրացում
Այլ ակտիվների իրացում	48
Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք	49	1. Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունք
		2. Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք
		3. Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունքը
		4. Աղետների պահուստի փոփոխության արդյունք
		5. Վնասաբերության տատանումների պահուստի փոփոխության արդյունք
		6. Կյանքի ապահովագրության պահուստի փոփոխության արդյունք
ԲԱԺԻՆ V ԴՐԱՄԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐ, ԿԱՐՃԱԺԱՄԿԵՏ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՆԵՐԴՐՈՒՄՆԵՐ ԵՎ ԹԱՆԿԱՐԺԵՔ ՄԵՏԱՂՆԵՐ
Դրամարկղ	50	1.Ապահովագրական ընկերության դրամարկղ
		2. Գործառնական դրամարկղ
Հաշվարկային հաշիվ	51
Արժութային հաշիվ	52	1. Արժութային հաշիվներ երկրի ներսում
		2. Արժութային հաշիվներ արտերկրում
Թանկարժեք մետաղներ	53	1. Կարճաժամկետ ավանդային հաշիվներ թանկարժեք մետաղների ստանդարտացված ձուլակտորներով
		2. Երկարաժամկետ ավանդային հաշիվներ թանկարժեք մետաղների ստանդարտացված ձուլակտորներով
		3. Թանկարժեք մետաղների ստանդարտացված ձուլակտորներ
Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ	54	1. Կյանքի ապահովագրության գծով տրված փոխատվություններ
		2. Կյանքի ապահովագրության գծով տրված փոխատվությունների տոկոսներ
Հատուկ հաշիվներ բանկերում	55	1. Ակրեդիտիվներ
		2. Չեկային գրքույկներ
Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին	56
Ավանդային հաշիվներ բանկերում	57	1. Կարճաժամկետ ավանդային հաշիվներ  բանկերում
		2. Երկարաժամկետ ավանդային հաշիվներ բանկերում
Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ	58
Կարճաժամկետ արժեթղթեր	59
ԲԱԺԻՆ VI ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ
Հաշվարկներ մատակարարների  և կապալառուների հետ	60
Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով	61
-------------------------------	62
Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների	63
Հաշվարկներ ետպահանջ գանգատների գծով	64
Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով	65
Հաշվարկներ բյուջեի հետ` հետաձգված հարկերի գծով	66
Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով	67
Հաշվարկներ բյուջեի հետ	68
Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով	69	1. Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության գծով
		2. Հաշվարկներ սոցիալական ապահովության հիմնադրամի գծով
Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով	70
Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ	71
Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով	72
Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով	73	1. Հաշվարկներ ապառիկ վաճառված ապրանքների գծով
		2. Հաշվարկներ տրամադրված փոխառությունների գծով
		3. Հաշվարկներ նյութական վնասի հատուցման գծով
Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով	74	1. Հաշվարկներ ապահովագրվողների հետ
		2. Հաշվարկներ ապահովագրական բրոքերների (միջնորդների) հետ
Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ	75	1. Հաշվարկներ կանոնադրական կապիտալում ներդրումների գծով
		2. Հաշվարկներ եկամուտների վճարման գծով
Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ	76	1. Հաշվարկներ ստացված կանխավճարների գծով
		2. Հաշվարկներ տրված կանխավճարների գծով
-------------------------------	77
Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ձեռնարկությունների հետ	78
Ներտնտեսական հաշվարկներ	79	1. Հաշվարկներ հատկացված գույքի գծով
		2. Հաշվարկներ ընթացիկ գործառնությունների գծով
ԲԱԺԻՆ VII ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔՆԵՐ ԵՎ ՇԱՀՈՒՅԹԻ ՕԳՏԱԳՈՐԾՈՒՄ
Շահույթ և վնաս	80	1. Հաշվետու տարվա վնասներ
		2. Նախորդ տարվա վնասներ
Շահույթի օգտագործում	81	1. Շահույթի հաշվին բյուջե կատարվող վճարումներ
		2. Շահույթի օգտագործում այլ նպատակներով
Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ	82
Գալիք ժամանակաշրջանների եկամուտներ	83	1. Գալիք ժամանակաշրջանների հաշվին ստացված եկամուտներ
		2. Նախորդ տարիների պակասորդների գծով պարտքերի սպասվելիք մուտքեր
		3. Մեղավոր անձանցից գանձման ենթակա գումարների և արժեքների պակասորդների հաշվեկշռային արժեքի միջև եղած տարբերություն
		4. Ապահովագրվողի ետպահանջ հայցի իրավունքի իրացման կարգով դատարանի որոշմամբ ապահովագրողին հատկացված գումարներ
Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ	84
ԲԱԺԻՆ VIII ԿԱՊԻՏԱԼ ԵՎ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐ
Կանոնադրական կապիտալ	85
Պահուստային կապիտալ	86
Լրացուցիչ կապիտալ	87	1. Վերագնահատման արդյունքում առաջացած հիմնական միջոցի արժեքի աճ
		2. Էմիսիոն եկամուտ
		3. Շնորհներ
Չբաշխված շահույթ	88	1. Հաշվետու տարվա չբաշխված շահույթի ազատ մնացորդ
		2. Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթի ազատ մնացորդ
		3. Կուտակման հիմնադրամ
		4. Սոցիալական ոլորտի հիմնադրամ
		5. Սպառման հիմնադրամ
Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ	89
-------------------------------	90
Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ	91
Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ	92
Վնասների պահուստներ և այլ տեխնիկական պահուստներ	93	1. Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստ
		2. Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստ
		3. Աղետների պահուստ
		4. Վնասաբերության տատանումների պահուստ
		5. Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ` կամավոր ապահովագրության տեսակների գծով
		6. Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ` պարտադիր ապահովագրության տեսակների գծով
ԲԱԺԻՆ IX ՓՈԽԱՌՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ՖԻՆԱՆՍԱՎՈՐՈՒՄ
Ստացված փոխառություններ	94	1. Կարճաժամկետ փոխառություններ
		2. Երկարաժամկետ փոխառություններ
Բանկերի վարկեր աշխատողների համար	95
Նպատակային ֆինանսավորում  և մուտքեր	96
Վարձակալական  պարտավորություններ	97
Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր	98
Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր	99
ԱՐՏԱՀԱՇՎԵԿՇՌԱՅԻՆ ՀԱՇԻՎՆԵՐ
Վարձակալված հիմնական միջոցներ	001
Պատասխանատու պահպանման ընդունված ապրանքանյութական արժեքներ	002
Խիստ հաշվառման բլանկներ	003
Դուրս գրված անհուսալի դեբիտորական պարտքեր	004
Պարտավորությունների և ստացված վճարումների ապահովում	005
Ստացված պարտավորությունների և վճարումների ապահովում	006
Դուրս գրված անհուսալի կրեդիտորական պարտքեր	007

Հաստատված է ՀՀ Ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարի 25 մարտի 1999 թ. թիվ 110 հրամանով

  Հ Ր Ա Հ Ա Ն Գ

Ապահովագրական ընկերությունների ֆինանսատնտեսական գործունեության հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլանի կիրառման մասին

Սույն հրահանգը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրական ընկերությունների ֆինանսատնտեսական գործունեության, ներառյալ ապահովագրական և վերաապահովագրական գործարքները, հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլանի կիրառման և հաշվապահական հաշվառման հաշիվներում տնտեսական գործունեության նույնատիպ փաստերի միասնական մոտեցումները:

Սույն հրահանգը կարգավորում է ապահովագրական ընկերություններում հաշվապահական հաշվառման վարման հիմնական մեթոդաբանական սկզբունքների հետ կապված հարցերը: Նրանում բերված են սինթետիկ հաշիվների և դրանց կից բացված ենթահաշիվների հակիրճ բնութագրերը, բացահայտված են վերջիններիս կառուցվածքը և նշանակությունը, դրանց հիման վրա ընդհանրացվող փաստերի տնտեսական բովանդակությունը, առավել տարածված գործառնությունների հաշվառման կարգը: Հաշվապահական հաշվառման հաշիվների նկարագիրն ըստ բաժինների տրված է հաշվային պլանով նախատեսված հաջորդականությամբ:

Հրահանգում յուրաքանչյուր սինթետիկ հաշվի բնութագրից հետո տրված է տվյալ հաշվի այլ հաշիվների հետ թղթակցությունների տիպային սխեման: Այն դեպքում, երբ առաջանում են տնտեսական գործունեության այնպիսի փաստեր, որոնց գծով տիպային սխեմայում թղթակցություններ նախատեսված չեն, ապահովագրական ընկերությունը կարող է դրանք լրացնել` հետևելով սույն հրահանգով սահմանված հաշվապահական հաշվառման վարման հիմնական մեթոդաբանական սկզբունքներին:

Վերլուծական հաշվառման վարման կարգը սահմանվում է ապահովագրական կազմակերպության կողմից` ելնելով սույն հրահանգի դրույթներից և հաշվառման առանձին բաժինների գծով իրավական ակտերից:

 

Բ Ա Ժ Ի Ն  I

 

ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐ ԵՎ ԱՅԼ ԵՐԿԱՐԱԺԱՄԿԵՏ ՆԵՐԴՐՈՒՄՆԵՐ

 

Այս բաժնի հաշիվները նախատեսված են ապահովագրական ընկերությանը պատկանող այն միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, որոնք սահմանված կարգի համաձայն վերաբերվում են հիմնական միջոցներին, ոչ նյութական ակտիվներին, երկարաժամկետ բնույթի այլ ակտիվներում ապահովագրական ընկերության ներդրումներին (այսուհետև` երկարաժամկետ ներդրումներ):

 

ՀԱՇԻՎ 01 «ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐ»

 

01 «Հիմնական միջոցներ» հաշիվը նախատեսված է սեփականության իրավունքով ապահովագրական ընկերությանը պատկանող շահագործման մեջ կամ պահեստում գտնվող, կոնսերվացված կամ վարձակալության տրված (բացի երկարաժամկետ վարձակալությունից) հիմնական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Հիմնական միջոցների կազմին օբյեկտների վերագրման կարգը կարգավորվում է օրենսդրական և այլ իրավական ակտերով:

01 «Հիմնական միջոցներ» հաշվում հաշվառվում են նաև.

- ապահովագրական ընկերության սեփականությունը հանդիսացող հողամասերը, ջրային և անտառային հանդավարները, հանածո հանքավայրերը,

- ապահովագրական ընկերությանը օգտագործման համար հանձնված հողամասերի, անտառային և ջրային հանդավարների, ընդերքի վրա գույքային բնույթի կապիտալ ներդրումները: Ապահովագրական ընկերությանը օգտագործման համար հանձնված հողամասերը, ջրային և անտառային հանդավարները, հանածո հանքավայրերը հիմնական միջոցների կազմում չեն հաշվառվում,

- վարձակալված հիմնական միջոցների վրա կատարված ավարտուն կապիտալ ներդրումները: Ընդ որում, վարձակալված հիմնական միջոցները (բացի երկարաժամկետ վարձակալվածներից) վարձակալի կողմից հաշվառվում են 001` «Վարձակալված հիմնական միջոցներ» արտահաշվեկշռային հաշվում:

Հիմնական միջոցները 01 «Հիմնական միջոցներ» հաշվում հաշվառվում են սկզբնական գնահատմամբ, որը օբյեկտների համար որոշվում է.

- ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալին հիմնադիրների ներդրած հիմնական միջոցները ըստ կողմերի պայմանավորվածության,

- տվյալ ապահովագրական ընկերությունում պատրաստված (կառուցված), ինչպես նաև այլ ձեռնարկություններից և անձանցից վճարով ձեռք բերվածները` ելնելով դրանց պատրաստման (կառուցման) կամ ձեռքբերման վրա փաստացի կատարված ծախսերից, ներառյալ տեղափոխման, տեղակայման ծախսերը,

- այլ ձեռնարկություններից կամ անձանցից անհատույց ստացվածները, ինչպես նաև կառավարման մարմինների կողմից որպես սուբսիդիա ստացվածները` ընդունման-հանձնման փաստաթղթերի տվյալներով կամ փորձաքննության եղանակով որոշված արժեքով:

01 «Հիմնական միջոցներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները`

01-1 «Ապահովագրական գործունեության հետ անմիջապես առնչվող հիմնական միջոցներ»

01-2 «Ապահովագրական գործունեության հետ չառնչվող` եկամտաբեր հիմնական միջոցներ»

01-3 «Ապահովագրական գործունեության հետ չառնչվող (կոնսերվացված) հիմնական միջոցներ»

Հիմնական միջոցների մաշվածությունը հաշվառվում է 02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշվում:

Ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալին հիմնադիրների կողմից ներդրված հիմնական միջոցների մուտքագրումն արտացոլվում է 01 «Հիմնական միջոցներ» հաշվի դեբետում և 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշվի կրեդիտում:

Տվյալ ապահովագրական ընկերությունում պատրաստված, ինչպես նաև այլ ձեռնարկություններից և անձանցից վճարով ձեռք բերված հիմնական միջոցների մուտքագրումն արտացոլվում է 01 «Հիմնական միջոցներ» հաշվի դեբետում` թղթակցելով 08 «Կապիտալ ներդրումներ» հաշվի հետ:

Այլ կազմակերպություններից անհատույց ստացված, ինչպես նաև կառավարման մարմինների կողմից որպես սուբսիդիա ստացված հիմնական միջոցների մուտքագրումն արտացոլվում է 01 «Հիմնական միջոցներ» հաշվի դեբետում, թղթակցելով 39 «Այլ եկամուտներ» հաշվի հետ, եթե Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ այլ բան նախատեսված չէ:

Հիմնական միջոցների օտարման ժամանակ (վաճառք, դուրսգրում, անհատույց հանձնում, ներդրում և այլն) նրանց սկզբնական արժեքը դուրս է գրվում 01 «Հիմնական միջոցներ» հաշվից և դեբետագրվում 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվին:

Ապահովագրական ընկերությունների առանձնացված ստորաբաժանումների հետ հիմնական միջոցների գծով հաշվարկները կատարվում են 79 «Ներտնտեսական հաշվարկներ» հաշվով:

01 «Հիմնական միջոցներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնական միջոցների տեսակների և գույքային օբյեկտների: Ընդ որում, վերլուծական հաշվառումը պետք է կազմակերպվի այնպես, որպեսզի ապահովվի Հայաստանի Հանրապետության տարածքում և արտերկրում հիմնական միջոցների առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ստացումը:

01 «Հիմնական միջոցներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
01	«Հիմնական միջոցներ»	01	«Հիմնական միջոցներ»
03	«Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ»	47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»
08	«Կապիտալ ներդրումներ»	79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
09	«Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից»	87	«Լրացուցիչ կապիտալ»
39	«Այլ եկամուտներ»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
87	«Լրացուցիչ կապիտալ»

 

ՀԱՇԻՎ 02 «ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐԻ ՄԱՇՎԱԾՈՒԹՅՈՒՆ»

 

 02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշիվը նախատեսված է սեփականության իրավունքով ապահովագրական ընկերությանը պատկանող, ինչպես նաև երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցների մաշվածության վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշվառման մեջ արտացոլման ենթակա հիմնական միջոցների մաշվածությունը որոշվում է յուրաքանչյուր ամիս` ելնելով դրանց լրիվ վերականգնման համար օրենսդրությամբ սահմանված ամորտիզացիոն մասհանումների նորմաներից:

02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները`

02-1 «Սեփական հիմնական միջոցների մաշվածություն»

02-2 «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցների մաշվածություն»

02-1 «Սեփական հիմնական միջոցների մաշվածություն» ենթահաշվում հաշվառվում է սեփականության իրավունքով ապահովագրական ընկերությանը պատկանող հիմնական միջոցների մաշվածության շարժը, իսկ 02-2 «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցների մաշվածություն» ենթահաշվում հաշվառվում է ապահովագրական ընկերության կողմից երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցների մաշվածության շարժը:

Հիմնական միջոցների մաշվածության հաշվարկված գումարն արտացոլվում է 02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշվի կրեդիտում` թղթակցելով ծախսերի հաշվառման հաշիվների հետ: Վարձատու ապահովագրական ընկերությունները վարձակալության (բացառությամբ երկարաժամկետ) հանձնված հիմնական միջոցների մաշվածության հաշվարկված գումարը արտացոլում են 02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշվի կրեդիտում և 26 «Այլ ծախսեր» հաշվի դեբետում: Լրիվ ամորտիզացված հիմնական միջոցներից մաշվածության գումար չի հաշվարկվում:

Սեփականության իրավունքով ապահովագրական ընկերությանը պատկանող հիմնական միջոցների օտարման ժամանակ (վաճառք, դուրսգրում, անհատույց հանձնում, ներդրում և այլն) դրանց գծով հաշվարկված մաշվածության գումարը դուրս է գրվում 02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշվից և կրեդիտագրվում է 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվին:

02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնական միջոցների տեսակների և առանձին գույքային օբյեկտների:

02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
02	«Հիմնական միջոցների մաշվածություն»	02	«Հիմնական միջոցների մաշվածություն»
03	«Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»	09	«Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»	20	«Գործավարման ծախսեր»
		26	«Այլ ծախսեր»
		29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»
		31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
		79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
		87	«Լրացուցիչ կապիտալ»
		89	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ»

 

ՀԱՇԻՎ 03 «ԵՐԿԱՐԱԺԱՄԿԵՏ ՎԱՐՁԱԿԱԼՎԱԾ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐ»

 

03 «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության կողմից երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Այս հաշիվը օգտագործում են վարձակալ ապահովագրական ընկերությունները:

Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներին են վերաբերվում այն օբյեկտները, որոնց վարձակալության պայմանագրի համաձայն սեփականության իրավունքի հետ կապված գրեթե բոլոր ռիսկերը և վարձահատուցումները փոխանցվում են վարձակալին: Ստորև բերվում են իրավիճակներ, որոնցից որևէ մեկի առկայության դեպքում վարձակալությունը դիտվում է որպես երկարաժամկետ.

- վարձակալված հիմնական միջոցի սեփականության իրավունքը վարձակալության ժամկետի վերջում փոխանցվում է վարձակալին,

- վարձակալության ժամկետը ներառում է հիմնական միջոցի օգտակար օգտագործման նորմատիվային ժամկետի 75 տոկոսից ավելին,

- վարձակալը իրավունք ունի վարձակալության ընթացքում գնել տվյալ հիմնական միջոցը:

Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցները հաշվառվում են 03 «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ» հաշվում` վարձակալի և վարձատուի միջև համաձայնեցված գնահատմամբ: Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցների մաշվածքը հաշվառվում է 02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշվում:

Ապահովագրական ընկերությունում երկարաժամկետ վարձակալման պայմանով ստացված հիմնական միջոցները մուտքագրվում են 03 «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ» հաշվի դեբետում և 97 «Վարձակալական պարտավորություններ» հաշվի կրեդիտում:

Երկարաժամկետ վարձակալման պայմանագրի հիման վրա հաշվարկված տոկոսների գումարը գրանցվում է 97 «Վարձակալական պարտավորություններ» հաշվի կրեդիտում` այն թղթակցելով ծախսերի հաշվառման հաշիվների հետ: Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցների օգտագործման դիմաց վարձատուին վճարված կամ վճարման ենթակա վարձավճարը արտացոլվում է 97 «Վարձակալական պարտավորություններ» հաշվի դեբետում և դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների կրեդիտում:

Երբ վարձակալության պայմանագրի (կամ վարձակալի և վարձատուի միջև լրացուցիչ համաձայնագրի) պայմաններով վարձակալված հիմնական միջոցները դառնում են վարձակալի սեփականությունը, հաշվառման մեջ դեբետագրվում է 01 «Հիմնական միջոցներ» հաշիվը և կրեդիտագրվում է 03 «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ» հաշիվը: Միաժամանակ այդ օբյեկտի մաշվածության գումարը, որը հաշվառվում է 02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշվում, 02-2 «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցների մաշվածություն» ենթահաշվից տեղափոխվում է 02-1 «Սեփական հիմնական միջոցների մաշվածություն» ենթահաշիվ:

Եթե վարձակալման պայմանագրի ժամկետը լրանալուց հետո հիմնական միջոցը վերադարձվում է վարձատուին, ապա հաշվառման մեջ դեբետագրվում է 02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշիվը և կրեդիտագրվում` 03 «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ» հաշիվը: Եթե վարձակալված հիմնական միջոցը վերադարձվում է վարձատուին մինչև պայմանագրով նախատեսված ժամկետի լրանալը, ապա հաշվառման մեջ կրեդիտագրվում է 03 «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ» հաշիվը և դեբետագրվում է 02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշիվը (հաշվարկված մաշվածության գումարով) և 97 «Վարձակալական պարտավորություններ» հաշիվը (օբյեկտի չօգտագործված ժամանակաշրջանի համար վարձավճարի գումարի չափով):

03 «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնական միջոցների տեսակների և առանձին գույքային օբյեկտների:

03 «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ:

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
97	«Վարձակալական  պարտավորություններ»	01	«Հիմնական միջոցներ»
		02	«Հիմնական միջոցների մաշվածություն»
		97	«Վարձակալական պարտավորություններ»

 

ՀԱՇԻՎ 04 «ՈՉ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»

 

04 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերությանը սեփականության իրավունքով պատկանող ոչ նյութական ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Օբյեկտները ոչ նյութական ակտիվների կազմի մեջ դասելու կարգը կարգավորվում է օրենսդրական և այլ իրավական ակտերով:

Ոչ նյութական ակտիվները հաշվառվում են 04 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշվում սկզբնական գնահատմամբ, որը օբյեկտների համար որոշվում է.

- ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալին հիմնադիրների կողմից ներդրվածները` ըստ կողմերի պայմանավորվածության,

- այլ ձեռնարկություններից և անձանցից անհատույց ստացվածները, ինչպես նաև կառավարման մարմիններից որպես սուբսիդիա ստացված ոչ նյութական ակտիվները` ընդունման-հանձնման փաստաթղթերի տվյալներով կամ փորձաքննության եղանակով որոշված արժեքով,

- այլ կազմակերպություններից և անձանցից վճարով ձեռք բերվածները` ելնելով դրանց ձեռք բերման վրա փաստացի կատարված ծախսերից:

Ոչ նյութական ակտիվները նպատակային օգտագործման պիտանիության աստիճանի հասցնելու համար կատարված ծախսերը ներառվում են տվյալ ոչ նյութական ակտիվի արժեքի մեջ:

Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիան հաշվառվում է 05 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա» հաշվում:

Ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալին հիմնադիրների կողմից ներդրված ոչ նյութական ակտիվների մուտքագրումը արտացոլվում է 04 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշվի դեբետում և 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշվի կրեդիտում:

Այլ կազմակերպություններից և անձանցից վճարով ձեռք բերված ոչ նյութական ակտիվները մուտքագրվում են 04 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշվի դեբետում` թղթակցելով 08 «Կապիտալ ներդրումներ» հաշվի հետ:

Այլ ձեռնարկություններից և անձանցից անհատույց ստացված, ինչպես նաև կառավարման մարմիններից որպես սուբսիդիա ստացված ոչ նյութական ակտիվների մուտքագրումը արտացոլվում է 04 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշվի դեբետում` 39 «Այլ եկամուտներ» հաշվի թղթակցությամբ, եթե Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ այլ բան նախատեսված չէ:

Ոչ նյութական ակտիվների օտարման ժամանակ (վաճառք, դուրսգրում, անհատույց հանձնում, ներդրում և այլն) դրանց սկզբնական արժեքը դուրս է գրվում 04 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշվից և դեբետագրվում 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվին:

Ոչ նյութական ակտիվների իրացումից ստացված հասույթը արտացոլվում է 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվի կրեդիտում` թղթակցելով դրամական միջոցների և հաշվարկների հաշվառման հաշիվների հետ:

04 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ նյութական ակտիվների տեսակների և առանձին օբյեկտների:

04 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
08	«Կապիտալ ներդրումներ»	47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»
39	«Այլ եկամուտներ»	79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
85	«Կանոնադրական կապիտալ»

 

  ՀԱՇԻՎ 05 «ՈՉ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐԻ ԱՄՈՐՏԻԶԱՑԻԱ»

 

05 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա» հաշիվը նախատեսված է սեփականության իրավունքով ապահովագրական ընկերությանը պատկանող ոչ նյութական ակտիվների օբյեկտների գծով կուտակված ամորտիզացիոն հատկացումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Ոչ նյութական ակտիվների մաշվածության մեծությունը հաշվարկվում է յուրաքանչյուր ամիս` ըստ նորմաների, ելնելով դրանց սկզբնական արժեքից և օգտակար օգտագործման ժամկետից (բայց ոչ ավելի, քան ապահովագրական ընկերության գործունեության ժամկետը): Եթե տվյալ ոչ նյութական ակտիվների համար հնարավոր չէ որոշել օգտակար օգտագործման ժամկետը, ապա դրանց ամորտիզացիայի նորմաները սահմանվում են 10 տարվա հաշվարկով (բայց ապահովագրական ընկերության գործունեության ժամկետից ոչ ավելի):

Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիայի հաշվարկված գումարը ձևակերպվում է ծախսերի հաշվառման հաշիվների դեբետում և 05 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա» հաշվի կրեդիտում:

Ոչ նյութական ակտիվների ըստ առանձին օբյեկտների ամորտիզացիայի հաշվարկը կատարվում է նրանց օգտակար օգտագործման ժամկետի ընթացքում:

Ոչ նյութական ակտիվների օտարման ժամանակ (վաճառք, դուրսգրում, անհատույց հանձնում, ներդրում և այլ) դրանց գծով հաշվարկված ամորտիզացիայի գումարը դուրս է գրվում 05 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա» հաշվից և կրեդիտագրվում` 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվին:

05 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ նյութական ակտիվների տեսակների և առանձին օբյեկտների:

05 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»	20	«Գործավարման ծախսեր»
		26	«Այլ ծախսեր»
		29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»
		31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
		79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
		89	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ»

 

    ՀԱՇԻՎ 06 «ԵՐԿԱՐԱԺԱՄԿԵՏ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՆԵՐԴՐՈՒՄՆԵՐ»

 

 06 «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հաշիվը նախատեսված է այլ կազմակերպությունների և ձեռնարկությունների (այդ թվում նաև դուստր (կախյալ) ընկերությունների) կանոնադրական կապիտալում (բաժնեմասերում) երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների, ինչպես նաև այլ կազմակերպություններին տրված փոխառությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Ընդ որում, այլ ձեռնարկությունների կանոնադրական կապիտալում (բաժնեմասերում) ներդրումները և այլ ձեռնարկություններին տրված փոխառությունները 06 «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հաշվում արտացոլվում են այն դեպքում, երբ դրանց մարման սահմանված ժամկետը գերազանցում է մեկ տարին:

06 «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները`

06-1 «Բաժնեմասեր»

06-2 «Տրամադրված փոխառություններ»

06-1 «Բաժնեմասեր» ենթահաշվում հաշվառվում են այլ կազմակերպությունների և ձեռնարկությունների (այդ թվում դուստր (կախյալ) ընկերությունների) կանոնադրական կապիտալում (բաժնեմասերում) երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների առկայությունը և շարժը:

Ապահովագրական ընկերության կողմից իրականացվող երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներն արտացոլվում են 06 «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ «հաշվի դեբետում և դրանց դիմաց ներդրված (վճարված) դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների, ինչպես նաև այլ ակտիվների իրացման հաշիվների կրեդիտում:

06-2 «Տրամադրված փոխառություններ» ենթահաշվում հաշվառվում է այլ ձեռնարկություններին տրամադրված երկարաժամկետ դրամական և այլ փոխառությունների շարժը:

Տրամադրված փոխառություններն արտացոլվում են 06 «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հաշվի դեբետում` թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման կամ համապատասխան այլ հաշիվների կրեդիտի հետ: Փոխառությունների վերադարձն արտացոլվում է դրամական միջոցների հաշվառման կամ համապատասխան այլ հաշիվների դեբետում և 06 «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հաշվի կրեդիտում:

06 «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների տեսակների, դրանց իրականացման աղբյուրների և այն օբյեկտների, որտեղ կատարվել են այդ ներդրումները:

Ընդ որում, վերլուծական հաշվառումը պետք է կազմակերպվի այնպես, որպեսզի արտացոլի Հայաստանի Հանրապետության տարածքում և նրա սահմաններից դուրս գտնվող օբյեկտներում կատարվող երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների վերաբերյալ տեղեկատվության ստացումը:

06 «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

                    

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»	06	«Երկարաժամկետ  ֆինանսական ներդրումներ»
07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»	07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»
39	«Այլ եկամուտներ»
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»	47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»	58	«Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
50	«Դրամարկղ»	59	«Կարճաժամկետ արժեթղթեր»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
52	«Արժութային հաշիվ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»

 

 ՀԱՇԻՎ 07 «ԵՐԿԱՐԱԺԱՄԿԵՏ ԱՐԺԵԹՂԹԵՐ»

 

07 «Երկարաժամկետ արժեթղթեր» հաշիվը նախատեսված է արժեթղթերում (բաժնետոմսեր, պարտատոմսեր, մուրհակներ, ավանդային սերտիֆիկատներ և այլն) երկարաժամկետ ներդրումների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Ընդ որում, տոկոսաբեր պարտատոմսերում և նմանատիպ արժեթղթերում ներդրումները 07 «Երկարաժամկետ արժեթղթեր» հաշվում արտացոլվում են այն դեպքում, երբ դրանց մարման սահմանված ժամկետը գերազանցում է մեկ տարին: Կատարված ներդրումները արժեթղթերում, որոնց մարման (հետգնման) ժամկետը սահմանված չէ (օրինակ բաժնետոմսեր), 07 «Երկարաժամկետ արժեթղթեր» հաշվում հաշվառվում են այն դեպքում, երբ այդ ներդրումները իրականացվել են մեկ տարուց ավելի ժամկետով եկամուտներ ստանալու նպատակով:

Երկարաժամկետ արժեթղթերը 07 «Երկարաժամկետ արժեթղթեր» հաշվում մուտքագրվում են ձեռքբերման արժեքով:

07 «Երկարաժամկետ արժեթղթեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները`

07-1 «Բաժնետոմսեր»

07-2 «Պարտատոմսեր»

07-3 «Պետական արժեթղթեր»

Ապահովագրական ընկերության կողմից դրամական միջոցներով այլ ձեռնարկությունների արժեթղթերի ձեռքբերումը ձևակերպվում է 07 «Երկարաժամկետ արժեթղթեր» հաշվի դեբետում և 50 «Դրամարկղ», 51 «Հաշվարկային հաշիվ», 52 «Արժութային հաշիվ» և այլ դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների կրեդիտում: Եթե արժեթղթերի դիմաց վճարումը կատարվում է տվյալ ձեռնարկությանը որպես սեփականություն կամ օգտագործման համար այլ ակտիվներ տրամադրելու ձևով, ապա 07 «Երկարաժամկետ արժեթղթեր» հաշվի դեբետը թղթակցում է համապատասխանաբար 47 «Հիմնական միջոցների իրացում և այլ օտարում» և 48 «Այլ ակտիվների իրացում» հաշիվների կրեդիտի հետ` ձեռք բերման (պայմանագրով նախատեսված գնահատմամբ) արժեքի չափով: Ընդ որում, ներդրվող ակտիվի հաշվեկշռային (սկզբնական) արժեքը արտացոլվում է 47 «Հիմնական միջոցների իրացում և այլ օտարում» և 48 «Այլ ակտիվների իրացում» հաշիվների դեբետում` ակտիվների հաշվառման հաշիվների թղթակցությամբ (01 «Հիմնական միջոցներ», 04 «Ոչ նյութական ակտիվներ», 10 «Նյութեր» և այլն): Հիմնական միջոցների մաշվածության և ոչ նյութական ակտիվների գծով հաշվարկված ամորտիզացիայի գումարը դուրս է գրվում համապատասխանաբար 02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն» և 05 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա» հաշիվների դեբետից և գրանցվում է 47 «Հիմնական միջոցների իրացում և այլ օտարում» և 48 «Այլ ակտիվների իրացում» հաշիվների կրեդիտում:

Թույլատրվում է մարման ժամկետ ունեցող արժեթղթերի ձեռք բերման արժեքի և անվանական արժեքի միջև եղած տարբերությունը դրանց շրջանառության ժամկետի ընթացքում հավասարաչափ (ամիս, եռամսյակ) հաշվեգրել կազմակերպության ֆինանսական արդյունքներին: Այն դեպքում, երբ գնման արժեքը բարձր է անվանական արժեքից, հաշվեգրվող գումարի չափով 07 «Երկարաժամկետ արժեթղթեր» հաշվի կրեդիտը թղթակցում է 26 «Այլ ծախսեր» հաշվի դեբետի հետ: Երբ գնման արժեքը ցածր է անվանական արժեքից, ապա հաշվեգրվող գումարի չափով 07 «Երկարաժամկետ արժեթղթեր» հաշվի դեբետը թղթակցում է 39 «Այլ եկամուտներ» հաշվի կրեդիտի հետ:

Հաշվետու տարվա վերջին ֆոնդային բորսայում գնանշվող բաժնետոմսերը շուկայական (գնանշված) գնի և հաշվեկշռային արժեքի բացասական տարբերության չափով կրեդիտագրվում է 07 «Երկարաժամկետ արժեթղթեր» հաշիվը և դեբետագրվում 26 «Այլ ծախսեր» հաշիվը:

07 «Երկարաժամկետ արժեթղթեր» հաշվում հաշվառվող արժեթղթերի մարման (հետգնման) կամ վաճառքի գործառնությունները արտացոլվում են 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում» հաշվի դեբետում և 07 «Երկարաժամկետ արժեթղթեր» հաշվի կրեդիտում:

07 «Երկարաժամկետ արժեթղթեր» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»	06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»	07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»
39	«Այլ եկամուտներ»	26	«Այլ ծախսեր»
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»	47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»	58	«Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
50	«Դրամարկղ»	59	«Կարճաժամկետ արժեթղթեր»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
52	«Արժութային հաշիվ»	79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	84	«Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
87	«Լրացուցիչ կապիտալ»

 

 ՀԱՇԻՎ 08 «ԿԱՊԻՏԱԼ ՆԵՐԴՐՈՒՄՆԵՐ»

 

08 «Կապիտալ ներդրումներ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության կողմից հիմնական միջոցների և ոչ նյութական ակտիվների ստեղծման (ձեռքբերման), ինչպես նաև հողամասերի և բնօգտագործման օբյեկտների վրա կատարված ներդրումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

08 «Կապիտալ ներդրումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները.

08-1 «Հողամասերի և բնօգտագործման օբյեկտների ձեռք բերում»

08-2 «Հիմնական միջոցների օբյեկտների շինարարություն»

08-3 «Հիմնական միջոցների առանձին օբյեկտների ձեռքբերում»

08-4 «Ոչ նյութական ակտիվների ձեռքբերում»

08-5 «Անհատույց ստացված հիմնական միջոցների տեղափոխում» և այլն

08-1 «Հողամասերի և բնօգտագործման օբյեկտների ձեռք բերում» ենթահաշվում հաշվառվում են որպես ապահովագրական ընկերության սեփականություն հողամասերի և բնօգտագործման օբյեկտների ձեռքբերման ծախսերը:

08-2 «Հիմնական միջոցների օբյեկտների շինարարություն» ենթահաշվում հաշվառվում են շենքերի և կառույցների կառուցման, սարքավորման մոնտաժման ծախսերը, մոնտաժման հանձնված սարքավորումների արժեքը և կապիտալ շինարարության տիտղոսացուցակներով, ֆինանսա-նախահաշվային հաշվարկներով և նախահաշիվներով նախատեսված այլ ծախսերը (անկախ այն հանգամանքից, թե ինչ եղանակով է կատարվում այդ շինարարությունը` կապալային, թե տնտեսավարական):

08-3 «Հիմնական միջոցների առանձին օբյեկտների ձեռքբերում» ենթահաշվում հաշվառվում են մեքենաների, սարքավորումների, գործիքների, գույքի և մոնտաժի կարիք չունեցող այլ հիմնական միջոցների ձեռքբերման ծախսերը:

08-4 «Ոչ նյութական ակտիվների ձեռքբերում» ենթահաշվում հաշվառվում են ոչ նյութական ակտիվների պատրաստման, ձեռք բերման, այդ թվում նաև նպատակային օգտագործման պիտանիության աստիճանի հասցնելու համար կատարված ծախսերը, ինչպես նաև կազմակերպչական ծախսերը (ապահովագրական ընկերության ստեղծման փուլում խորհրդատվական ծառայությունների, գովազդների, փաստաթղթերի պատրաստման, գրանցման և համանման այլ ծախսերը):

08-5 «Անհատույց ստացված հիմնական միջոցների տեղափոխում» ենթահաշվում հաշվառում են այլ կազմակերպություններից և անձանցից անհատույց ստացված հիմնական միջոցների տեղափոխման ծախսերը:

Շահագործման հանձնված, ինչպես նաև այլ ձեռնարկություններից կամ անձանցից վճարով ձեռքբերված հիմնական միջոցների օբյեկտների մուտքագրման ժամանակ դրանց արժեքը դուրս է գրվում 08 «Կապիտալ ներդրումներ» հաշվից և դեբետագրվում 01 «Հիմնական միջոցներ» հաշվում:

08 «Կապիտալ ներդրումներ» հաշվի մնացորդը արտացոլում է շինարարության, հիմնական միջոցների և ոչ նյութական ակտիվների վրա կատարված անավարտ կապիտալ ներդրումների մեծությունը:

08 «Կապիտալ ներդրումներ» հաշվի կրեդիտով դուրս են գրվում ապահովագրական ընկերության կատարած փաստացի ծախսերը, որոնք սահմանված կարգի համաձայն մտցվում են հիմնական միջոցների սկզբնական արժեքի մեջ:

08 «Կապիտալ ներդրումներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է շինարարության և հիմնական միջոցների հետ կապված կապիտալ ներդրումների գծով, ըստ յուրաքանչյուր կառուցվող և ձեռքբերվող հիմնական միջոցների օբյեկտի: Ընդ որում, վերլուծական հաշվառումը պետք է ապահովի ծախսերի վերաբերյալ տվյալների ստացումը` շինարարական աշխատանքների, վերակառուցման ինչպես նաև նախահաշվով նախատեսված գործիքների և գույքի ձեռք բերման և կապիտալ ներդրումների այլ ծախսերի ուղղություններով:

08 «Կապիտալ ներդրումներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
02	«Հիմնական միջոցների մաշվածություն»	01	«Հիմնական միջոցներ»
05	«Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա»	04	«Ոչ նյութական ակտիվներ»
10	«Նյութեր»	26	«Այլ ծախսեր»
12	«Փոքրարժեք և արագամաշ  առարկաներ»	47	«Երկարաժամկետ ակտիվների  իրացում և այլ օտարում»
13	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն»	63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»
31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»	79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
39	«Այլ եկամուտներ»	84	«Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ»
50	«Դրամարկղ»	87	«Լրացուցիչ կապիտալ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արժութային հաշիվ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»
65	«Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով»
68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»
69	«Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով»
70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»
73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
84	«Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ»
87	«Լրացուցիչ կապիտալ»
89	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ»

 

ՀԱՇԻՎ 09 «ՍՊԱՍՎԵԼԻՔ ՄՈՒՏՔԵՐ ՎԱՐՁԱԿԱԼԱԿԱՆ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՑ»

 

 09 «Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից» հաշիվը նախատեսված է երկարաժամկետ վարձակալության պայմաններով վարձակալներին տրամադրված հիմնական միջոցների դիմաց նրանց հետ հաշվարկների դրության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Այս հաշիվն օգտագործվում է վարձատու ապահովագրական ընկերությունների կողմից:

Հիմնական միջոցների օբյեկտները երկարաժամկետ վարձակալության հանձնելիս, վարձատուն դրանց արժեքը դուրս է գրում ընդհանուր կարգով (47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվի միջոցով): Ընդ որում, վարձակալության հանձնված հիմնական միջոցների օբյեկտների արժեքը վարձատուի և վարձակալի համաձայնեցված գնահատմամբ արտացոլվում է 09 «Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից» հաշվի դեբետում և 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվի կրեդիտում: 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվի կրեդիտային մնացորդը (վարձակալության հանձնված հիմնական միջոցների օբյեկտների վարձատուի և վարձակալի համաձայնեցված գնահատման արժեքի և դրանց հաշվեկշռային մնացորդային արժեքի տարբերությունը) դուրս է գրվում և գրանցվում 83 «Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ» հաշվում:

Երկարաժամկետ վարձակալության պայմանագրի հիման վրա հաշվարկված տոկոսների գումարները արտացոլվում են 09 «Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից» հաշվի դեբետում` թղթակցելով 39 «Այլ եկամուտներ» հաշվի հետ: Վարձակալության հանձնված հիմնական միջոցների օբյեկտների վարձատուի և վարձակալի համաձայնեցված գնահատման արժեքի և դրանց հաշվեկշռային մնացորդային արժեքի տարբերության համապատասխան մասը վարձակալության ժամկետի ընթացքում համամասնորեն դուրս է գրվում 83 «Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ» հաշվից և կրեդիտագրվում է 39 «Այլ եկամուտներ» հաշվում:

Ստացված կամ ստացման ենթակա վարձավճարի գումարի չափով կրեդիտագրվում է 09 «Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից» հաշիվը` թղթակցելով համապատասխանաբար դրամական միջոցների կամ հաշվարկների հաշվառման հաշիվների հետ:

Կոնկրետ հիմնական միջոցի օբյեկտի վարձակալման ժամկետը լրանալու պահին 09 «Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից» և 83 «Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ» հաշիվներում տվյալ օբյեկտի վերաբերյալ մնացորդներ չպետք է լինեն:

Եթե հիմնական միջոցի օբյեկտը, մինչև դրա վարձակալման ժամկետը լրանալը, դառնում է վարձակալի սեփականությունը, ապա հետգնման գինը` հանած վճարված վարձավճարը, հետգնման պահին արտացոլվում է վերը նշված վարձավճարի մուտքագրման արտացոլման կարգով:

Եթե հիմնական միջոցի օբյեկտը, մինչև դրա վարձակալման ժամկետը լրանալը, հետ է վերադարձվում վարձատուին, ապա 83 «Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ» հաշիվը դեբետագրվում է` թղթակցելով 09 «Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից» հաշվի կրեդիտի հետ (83 «Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ» հաշվի մնացորդի գումարի չափով): Միաժամանակ, հիմնական միջոցի մինչև վարձակալության հանձնելը վարձատուի մոտ հաշվառված սկզբնական արժեքի չափով դեբետագրվում է 01 «Հիմնական միջոցներ» հաշիվը և կրեդիտագրվում 09 «Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից» հաշիվը, իսկ հիմնական միջոցի տվյալ պահի դրությամբ մաշվածքի գումարի չափով 09 «Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից» հաշիվը դեբետագրվում է` թղթակցելով 02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշվի կրեդիտի հետ: Նշված ձևակերպումները կատարելուց հետո 09 «Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից» և 83 «Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ» հաշիվներում մնացորդ չի մնում:

09 «Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր վարձակալության հանձնված օբյեկտի և պայմանագրի:

09 «Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
02	«Հիմնական միջոցների մաշվածություն»	01	«Հիմնական միջոցներ»
39	«Այլ եկամուտներ»	26	«Այլ ծախսեր»
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»	50	«Դրամարկղ»
		51	«Հաշվարկային հաշիվ»
		52	«Արժութային հաշիվ»
		76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
		83	«Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ»

 

Բ Ա Ժ Ի Ն  II

 

ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԱՐԺԵՔՆԵՐ

 

Այս բաժնի հաշիվները նախատեսված են ապահովագրական ընկերությանը պատկանող (այդ թվում ճանապարհին գտնվող) աշխատանքի առարկաների, որոնք նախատեսված են տնտեսական կարիքների համար, աշխատանքի միջոցների, որոնք սահմանված կարգի համաձայն մտնում են շրջանառու միջոցների կազմի մեջ, որպես փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ, ինչպես նաև դրանց ձեռքբերման և վերագնահատման հետ կապված գործառնությունների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Պատասխանատու պահպանման ընդունված նյութական արժեքները հաշվառվում են արտահաշվեկշռային 002 «Պատասխանատու պահպանման ընդունված ապրանքանյութական արժեքներ» հաշվում:

 

ՀԱՇԻՎ 10 «ՆՅՈՒԹԵՐ»

 

10 «Նյութեր» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերությանը պատկանող նյութերի, վառելիքի, պահեստամասերի և համանման այլ արժեքների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

10 «Նյութեր» հաշվում նյութերը հաշվառվում են դրանց ձեռքբերման փաստացի (սկզբնական) արժեքով:

Նյութերի ձեռքբերման փաստացի (սկզբնական) արժեքը գոյանում է ձեռք բերման գնից, գնման հետ կապված այլ ծախսերից, այդ նյութերը մինչև ապահովագրական ընկերություն հասցնելու և պատշաճ վիճակի բերելու հետ կապված ծախսերից:

10 «Նյութեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները`

10-1 «Վառելիք»

10-2 «Պահեստամասեր»

10-3 «Շինարարական նյութեր»

10-4 «Այլ նյութեր»

 Նյութերի մուտքագրումն արտացոլվում է 10 «Նյութեր» հաշվի դեբետում, թղթակցելով դրամական միջոցների, համապատասխան հաշվարկների և նմանատիպ հաշիվների հետ, կախված նրանից, թե որտեղից են ստացվել այս կամ այն արժեքները, ինչպես նաև նյութերի պատրաստման ու ապահովագրական ընկերություն տեղափոխման ծախսերի բնույթից: Ընդ որում, մատակարարներից ստացված նյութերը մուտքագրվում են անկախ նրանից, թե դրանք երբ են ստացվել` մատակարարի հաշվարկային փաստաթղթերի ստացումից առաջ, թե հետո:

Նյութերի փաստացի ծախսն արտացոլվում է 10 «Նյութեր» հաշվի կրեդիտում, այն թղթակցելով 20 «Գործավարման ծախսեր», 26 «Այլ ծախսեր» կամ համապատասխան այլ հաշիվների հետ: Այլ ձեռնարկություններին կամ անձանց օտարված (վաճառք, անհատույց հանձնում, ներդրում և այլն) նյութերի արժեքը ձևակերպվում է 10 «Նյութեր» հաշվի կրեդիտում և 48 «Այլ ակտիվների իրացում» հաշվի դեբետում:

10 «Նյութեր» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ նյութերի պահպանության տեղի և ըստ դրանց անվանումների (տեսակների չափերի և այլն):

10 «Նյութեր» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
10	«Նյութեր»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
12	«Փոքրարժեք և արագամաշ  առարկաներ»	10	«Նյութեր»
14	«Նյութական արժեքների վերագնահատում»	14	«Նյութական արժեքների վերագնահատում»
29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»	20	«Գործավարման ծախսեր»
39	«Այլ եկամուտներ»	26	«Այլ ծախսեր» և տնտեսություններ»
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»	29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»	31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
50	«Դրամարկղ»	48	«Այլ ակտիվների իրացում»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	63	«Հաշվարկներ ըստ  բողոքարկումների»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»	84	«Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ»
63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»	89	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ»
71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»	96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»
73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների գծով»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
87	«Լրացուցիչ կապիտալ»

 

ՀԱՇԻՎ 12 «ՓՈՔՐԱՐԺԵՔ ԵՎ ԱՐԱԳԱՄԱՇ ԱՌԱՐԿԱՆԵՐ»

 

 12 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերությանը պատկանող փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների, տնտեսական գույքի, ընդհանուր և հատուկ նշանակության գործիքների, հարմարանքների և աշխատանքի այլ միջոցների, որոնք սահմանված կարգի համաձայն մտցվում են շրջանառու միջոցների կազմի մեջ, առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների կազմի մեջ դասելու կարգը կարգավորվում է օրենսդրական և այլ իրավական ակտերով:

12 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ» հաշվում հաշվառվում են դրանց ձեռք բերման (պատրաստման) փաստացի արժեքով: Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների ձեռք բերման (պատրաստման) փաստացի արժեքը գոյանում է գնման (պատրաստման) ծախսերից, դրանք մինչև ապահովագրական ընկերություն հասցնելու և պատշաճ վիճակի բերելու հետ կապված ծախսերից:

Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածքը հաշվառվում է 13 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն» հաշվում: Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաները, որոնց մեկ միավորի արժեքը չի գերազանցում օրենսդրությամբ կամ իրավական ակտերով սահմանված չափը շահագործման հանձնելու ժամանակ կարող են դուրս գրվել ծախսերով` 12 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ» հաշվի կրեդիտով, թղթակցելով համապատասխան ծախսերի հաշվառման հաշիվների հետ:

12 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները.

12-1 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ պահեստում»

12-2 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ շահագործման մեջ» և այլն:

Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների շարժի հետ կապված գործառնությունները հաշվառման մեջ արտացոլվում են նյութերի շարժի գործառնությունների հաշվառմանը համանման կարգով:

12 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ համասեռ առարկաների խմբերի և դրանց գտնվելու վայրերի:

12 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
14	«Նյութական արժեքների վերագնահատում»	10	«Նյութեր»
29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»	12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
39	«Այլ եկամուտներ»	13	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն»
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»	14	«Նյութական արժեքների վերագնահատում»
50	«Դրամարկղ»	20	«Գործավարման ծախսեր»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	26	«Այլ ծախսեր»
60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»	29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»
63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»	31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»	48	«Այլ ակտիվների իրացում»
73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»	63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»	79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների  և կրեդիտորների հետ»	84	«Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»	89	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»	96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»
87	«Լրացուցիչ կապիտալ»

 

 ՀԱՇԻՎ 13 «ՓՈՔՐԱՐԺԵՔ ԵՎ ԱՐԱԳԱՄԱՇ ԱՌԱՐԿԱՆԵՐԻ ՄԱՇՎԱԾՈՒԹՅՈՒՆ»

 

13 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն» հաշիվը նախատեսված է 12 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ» հաշվում հաշվառվող և շահագործման մեջ գտնվող փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների և այլ գույքի մաշվածքի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Մաշվածքի հաշվարկված գումարները արտացոլվում են 13 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն» հաշվի կրեդիտում, թղթակցելով գործավարման ծախսերի կամ համապատասխան այլ հաշիվների հետ:

Շահագործումից դուրս եկած առարկաների սկզբնական արժեքի չափով դեբետագրվում է 13 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն» հաշիվը` կրեդիտագրելով 12 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ» հաշիվը:

Այն դեպքում, երբ շահագործումից դուրս եկած առարկաները կամ վերադարձնովի թափոնները պիտանի են այլ նպատակներով օգտագործման համար, դրանց հնարավոր օգտագործման արժեքով դեբետագրվում է 10 «Նյութեր» հաշիվը և կրեդիտագրվում 39 «Այլ եկամուտներ» հաշիվը:

13 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն» հաշվի վերլուծական հաշվառումը պետք է ապահովի ըստ առանձին խմբերի դասակարգված փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների և վարձույթի առարկաների վերաբերյալ անհրաժեշտ տվյալների ստացումը:

13 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
14	«Նյութական արժեքների վերագնահատում»	14	«Նյութական արժեքների վերագնահատում»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»	20	«Գործավարման ծախսեր»
		26	«Այլ ծախսեր»
		29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»
		31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
		89	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ»
		96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»

 

ՀԱՇԻՎ 14 «ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԱՐԺԵՔՆԵՐԻ ՎԵՐԱԳՆԱՀԱՏՈՒՄ»

 

14 «Նյութական արժեքների վերագնահատում» հաշիվը նախատեսված է շրջանառու միջոցներին վերաբերող արժեքների վերագնահատման արդյունքների վերաբերյալ տեղեկատվության, ինչպես նաև այդ նյութական արժեքների և հաշվառման մեջ արտահայտված արժեքի միջև շեղումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Շրջանառության մեջ գտնվող միջոցներին վերաբերող արժեքների վերագնահատման և դրա արդյունքների հաշվառման կարգը կարգավորվում է համապատասխան իրավական ակտերով:

14 «Նյութական արժեքների վերագնահատում» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր վերագնահատման և վերագնահատման ենթակա նյութական արժեքների տեսակների:

14 «Նյութական արժեքների վերագնահատում» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
10	«Նյութեր»	10	«Նյութեր»
12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»	12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
13	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն»	13	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն»
29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»	20	«Գործավարման ծախսեր»
39	«Այլ եկամուտներ»	26	«Այլ ծախսեր»
87	«Լրացուցիչ կապիտալ»	29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»
		31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
		87	«Լրացուցիչ կապիտալ»

 

 Բ Ա Ժ Ի Ն  III

 

ԾԱԽՍԵՐ

 

Այս բաժնի հաշիվները նախատեսված են ապահովագրական ընկերության կանոնադրական գործունեության իրականացման, ինչպես նաև ապահովագրական ընկերության աշխատողների սոցիալ-կենցաղային սպասարկման հետ կապված ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Ապահովագրական ընկերության ծախսերը հաշվառման մեջ արտացոլվում են հաշվեգրման մեթոդով:

 

ՀԱՇԻՎ 20 «ԳՈՐԾԱՎԱՐՄԱՆ ԾԱԽՍԵՐ»

 

20 «Գործավարման ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

20 «Գործավարման ծախսեր» հաշվի դեբետում արտացոլվում են ապահովագրական ընկերություների ծախսերը, որոնք կապված են ապահովագրական գործառնությունների, ապահովագրության պայմանագրերի ձևակերպման և ապահովագրական կազմակերպության կառավարման հետ:

Ֆինանսական արդյունքների որոշման ժամանակ գումարները դուրս են գրվում 20 «Գործավարման ծախսերը» հաշվի կրեդիտից և դեբետագրվում 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվին:

20 «Գործավարման ծախսեր» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ծախսերի տեսակների և նրանց ծագման տեղերի` ըստ ընկերության ստորաբաժանումների: Ընդ որում այն ծախսերը, որոնք հարկվող շահույթը որոշելիս հաշվի չեն առնվում, հաշվառվում են առանձնացված:

20 «Գործավարման ծախսերը» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
02	«Հիմնական միջոցների մաշվածություն»	79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
05	«Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա»	80	«Շահույթ և վնաս»
10	«Նյութեր»	96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»
12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
13	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն»
14	«Նյութական արժեքների վերագնահատում»
31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
50	«Դրամարկղ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արժութային հաշիվ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»
65	«Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով»
67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային հաշվարկների գծով»
68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»
69	«Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով»
70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»
74	«Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
89	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ»

 

ՀԱՇԻՎ 22 «ՈՒՂՂԱԿԻ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԳԾՈՎ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՀԱՏՈՒՑՈՒՄՆԵՐ»

 

22 «Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրվողներին, ապահովագրված անձանց (շահառուներին) ապահովագրական պատահարի (դեպքի) առաջացման հետևանքով վճարված գումարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար` ընդգրկելով նաև այն գումարները, որոնք օրենսդրությամբ նախատեսված դեպքերում` ապահովագրական պայմանագրերի վաղաժամկետ լուծման կապակցությամբ վճարվում են ապահովագրվողին:

22 «Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ» հաշվին կից բացվում են ենթահաշիվներ`

22-1 «Հաշվետու ժամանակաշրջանին նախորդող ժամանակաշրջանի ապահովագրական պատահարների (դեպքերի) գծով, որոնց մասին հայտարարվել է նախորդ ժամանակաշրջանում»,

22-2 «Հաշվետու ժամանակաշրջանին նախորդող ժամանակաշրջանի ապահովագրական պատահարների (դեպքերի) գծով, որոնց մասին հայտարարվել է հաշվետու ժամանակաշրջանում»,

22-3 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի ապահովագրական պատահարների (դեպքերի) գծով»,

22-4 «Ժամկետից շուտ լուծված պայմանագրերի գծով»:

22-1 «Հաշվետու ժամանակաշրջանին նախորդող ժամանակաշրջանի ապահովագրական պատահարների (դեպքերի) գծով, որոնց մասին հայտարարվել է նախորդ ժամանակաշրջանում» ենթահաշվում արտացոլվում են հաշվետու ժամանակաշրջանին նախորդող ժամանակաշրջանում տեղի ունեցած ապահովագրական պատահարների (դեպքերի) գծով, իրականացված ապահովագրական հատուցումները, որոնց մասին հայտարարված է եղել նախորդ ժամանակաշրջանում:

22-2 «Հաշվետու ժամանակաշրջանին նախորդող ժամանակաշրջանի ապահովագրական պատահարների (դեպքերի) գծով, որոնց մասին հայտարարվել է հաշվետու ժամանակաշրջանում» ենթահաշվով արտացոլվում են հաշվետու ժամանակաշրջանին նախորդող ժամանակաշրջանում տեղի ունեցած ապահովագրական պատահարների (դեպքերի) գծով, իրականացված ապահովագրական հատուցումները, որոնց մասին հայտարարվել հաշվետու ժամանակաշրջանում:

22-3 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի ապահովագրական պատահարների (դեպքերի) գծով» արտացոլվում են հաշվետու ժամանակաշրջանում տեղի ունեցած պատահարների գծով իրականացված ապահովագրական հատուցումները:

22-4 «Ժամկետից շուտ լուծված պայմանագրերի գծով» ենթահաշվում արտացոլվում են կյանքի ապահովագրության պայմանագրերի վաղաժամկետ լուծման կապակցությամբ ապահովագրվողներին վճարված գումարները:

22 «ՈՒղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ» հաշվի դեբետում արտացոլվում են`

- վճարված ապահովագրական հատուցումների գումարները,

- ապահովագրական պայմանագրերի վաղաժամկետ լուծման դեպքում ապահովագրվողներին վճարված գումարները` թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների հետ,

- չվճարված ապահովագրավճարների դիմաց ապահովագրական հատուցումներից պահված գումարները, եթե դա նախատեսված է ապահովագրական պայմանագրի պայմաններով` թղթակցելով 38 «Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշվի կրեդիտի հետ,

- կյանքի ապահովագրության գծով տրված փոխատվությունների մարման դիմաց պահված ապահովագրական հատուցումների գումարները, ինչպես նաև փոխատվությունների գծով տոկոսները թղթակցելով համապատասխանաբար 54 «Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ», 39 «Այլ եկամուտներ» հաշիվների կրեդիտի հետ,

- համաձայն գործող օրենսդրության ապահովագրական հատուցումներից հարկման ենթակա գումարները թղթակցելով 68 «Հաշվարկներ բյուջեի հետ» հաշվի կրեդիտի հետ:

22 «Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ» հաշվի դեբետային մնացորդը Ֆինանսական արդյունքների որոշման ժամանակ դուրս է գրվում և դեբետագրվում է 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվին:

22 «Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրության տեսակների, ինչպես նաև այլ ուղղությունների, որոնք անհրաժեշտ են ապահովագրական ընկերությունների կառավարման և հաշվետվությունների կազմման համար:

22 «Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
38	«Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով»	76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
39	«Այլ եկամուտներ»	80	«Շահույթ և վնաս»
50	«Դրամարկղ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արժութային հաշիվ»
54	«Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ»
68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»

 

 ՀԱՇԻՎ 24 «ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԸՆԴՈՒՆՎԱԾ ՌԻՍԿԵՐԻ ԳԾՈՎ ՎՆԱՍԻ ԲԱԺՆԻ ՀԱՏՈՒՑՈՒՄ»

 

24 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցում» հաշիվը նախատեսված է վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վերաապահովագրողի կողմից վնասի բաժնի հատուցման մասին տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

24 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցում» հաշվի դեբետում` թղթակցելով 72 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով» հաշվի կրեդիտի հետ, արտացոլվում է վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ցեդենտին (վերաապահովագրվողին) հատուցման ենթակա վնասի գումարը:

Վերաապահովագրողի վերաապահովագրական գործառնություններից ֆինանսական արդյունքների որոշման ժամանակ 24 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցում» հաշվի դեբետային մնացորդը դուրս է գրվում և դեբետագրվում 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվին:

24 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցում» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ցեդենտների և վերաապահովագրության պայմանագրերի տեսակների:

24 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցում» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
72	«Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով»	80	«Շահույթ և վնաս»

 

ՀԱՇԻՎ 26 «ԱՅԼ ԾԱԽՍԵՐ»

 

26 «Այլ ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության այլ գործառնություններից կորուստների և ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, որոնք համաձայն գործող օրենսդրության վերագրվում են վերջնական ֆինանսական արդյունքների:

26 «Այլ ծախսեր» հաշվի դեբետում արտացոլվում են`

- այլ ընթացիկ ակտիվների (կարճաժամկետ արժեթղթեր, նյութեր և այլն) իրացումից (այդ թվում` անհատույց) ստացված վնասը` թղթակցելով 48 «Այլ ակտիվների իրացում» հաշվի հետ,

- կոնսերվացված արտադրական հզորությունների և օբյեկտների պահպանման ծախսերը` թղթակցելով 10 «Նյութեր», 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» և այլ հաշիվների հետ,

- դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստին մասհանվող գումարները` թղթակցելով 82 «Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ» հաշվի հետ,

- անհուսալի դեբիտորական պարտքերի դուրսգրումից առաջացած վնասները (եթե այդ պարտքերի գծով նախկինում չի ձևավորվել դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ)` թղթակցելով համապատասխան հաշվարկների հաշվառման հաշիվների հետ,

- նախկինում դուրս գրված հայցային վաղեմության ժամկետը լրացած կրեդիտորական պարտքերի վճարված գումարները` թղթակցելով դրամական միջոցների և այլ համապատասխան հաշվառման հաշիվների հետ,

- հիմնական միջոցների, ապրանքանյութական արժեքների, դրամական միջոցների և այլ գույքի պակասորդները` բնական կորստի նորմաները գերազանցող մասով, եթե մեղավորները հայտնաբերված չեն կամ նրանցից բռնագանձումը դատարանի կողմից մերժված է` թղթակցելով 84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշվի հետ,

- պակասորդների և հափշտակումների գծով նախկինում դատարանի վճռով ընդունված այն պարտքերի դուրսգրումից առաջացած վնասները, որոնց կատարողական թերթիկները վերադարձվել են պատասխանատու անձի անվճարունակության և գույքը բռնագանձելու անհնարինության վերաբերյալ դատարանի կողմից հաստատված ակտի համաձայն` թղթակցելով 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշվի հետ,

- պայմանագրային պարտավորությունների խախտման համար վճարման ենթակա տուգանքների, տույժերի և պատժամիջոցների այլ տեսակների, ինչպես նաև պատճառած վնասի (կորստի) փոխհատուցման գումարները` թղթակցելով դրամական միջոցների և հաշվարկների հաշվառման հաշիվների հետ,

- հաշվետու տարում հայտնաբերված վնասը (ծախսը), որը վերաբերում է նախորդ տարիների գործառնություններին` թղթակցելով համապատասխան հաշիվների հետ,

- արտարժույթի և արտարժույթով արտահայտված հաշիվների (բացի արտարժույթով ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների) վերագնահատված և հաշվեկշռային արժեքի բացասական տարբերությունը` թղթակցելով դրամական միջոցների կամ համապատասխան հաշվարկների հաշվառման հաշիվների հետ,

- չփոխհատուցվող (չհաշվանցվող) հարկերը, տուրքերը և այլ պարտադիր վճարները (բացի շահութահարկից), որոնք չեն հաշվառվել համապատասխան այլ հաշիվներում,

- դատական ծախսերը` թղթակցելով դրամական միջոցների կամ հաշվարկների հաշվառման հաշիվների հետ,

- գործառնական այլ ծախսեր,

- հիմնական միջոցների, ոչ նյութական ակտիվների, երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների և այլ երկարաժամկետ ակտիվների իրացումից (այդ թվում` անհատույց) և այլ օտարումից ստացված վնասը` թղթակցելով 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվի հետ,

- երկարաժամկետ ակտիվների (բացի հիմնական միջոցներից) վերագնահատված և հաշվեկշռային արժեքների բացասական տարբերությունը` թղթակցելով համապատասխան հաշիվների հետ,

-ինվեստիցիոն այլ ծախսեր,

- վարկերի և այլ փոխառությունների տոկոսների գումարները` թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների հետ,

- շահաբաժինների վճարման հետ կապված կազմակերպչական ծախսերը (բաժնետերերի ժողովի կազմակերպում, փաստաթղթերի ձևակերպում և այլն) թղթակցելով դրամական միջոցների և հաշվարկների հաշվառման հաշիվների հետ,

- ֆինանսական այլ ծախսեր,

- տարերային աղետներից (նյութական արժեքների փչացումից և ոչնչացումից առաջացած վնասները և այլն) առաջացած կորուստները, տարերային աղետների կանխման կամ հետևանքների վերացման հետ կապված ծախսերը (հանած այդ աշխատանքների արդյունքում ստացված ջարդոնի, վառելիքի և այլ նյութերի արժեքը)` թղթակցելով նյութական արժեքների, անձնակազմի հետ աշխատանքի վարձատրության գծով հաշվարկների, դրամական միջոցների հաշվառման և այլ հաշիվների հետ,

- հրդեհների, վթարների և այլ արտակարգ իրադրությունների հետևանքով առաջացած կորուստները` թղթակցելով նյութական արժեքների, անձնակազմի հետ աշխատանքի վարձատրության գծով հաշվարկների, դրամական միջոցների հաշվառման և այլ հաշիվների հետ,

- արտակարգ այլ ծախսեր (կորուստներ),

- ցեդենտի (վերաապահովագրվողի) վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով դեպոնացված ապահովագրավճարներին հաշվեգրված տոկոսների գումարները` թղթակցելով 61 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշվի կրեդիտի հետ,

- այլ ծախսեր, որոնք համաձայն գործող օրենսդրության, վերագրվում են վերջնական ֆինանսական արդյունքներին:

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում 26 «Այլ ծախսեր» հաշվի մնացորդը դուրս է գրվում և դեբետագրվում է 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվին:

26 «Այլ ծախսեր» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կատարված ծախսերի և դրանց աղբյուրների:

26 «Այլ ծախսեր» հաշիվը թղթակցվում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
02	«Հիմնական միջոցների մաշվածություն»	80	«Շահույթ և վնաս»
04	«Ոչ նյութական ակտիվներ»
05	«Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա»
08	«Կապիտալ ներդրումներ»
09	«Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից»
10	«Նյութեր»
12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
13	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն»
14	«Նյութական արժեքների վերագնահատում»
29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»
31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
47	«Հիմնական միջոցների իրացում և այլ օտարում»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»
50	«Դրամարկղ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արտարժութային հաշիվ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»
61	«Հաշվարկներ վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով»
71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»
73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
84	«Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ»
94	«Ստացված փոխառություններ»
89	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ»
97	«Վարձակալական պարտավորություններ»
98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»
99	«Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր»

 

ՀԱՇԻՎ 27 «ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՌԵՏՐՈՑԵՍԻԱՅԻ ՓՈԽԱՆՑՎԱԾ ՌԻՍԿԵՐԻ ԳԾՈՎ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱՎՃԱՐՆԵՐ»

 

27 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ» հաշիվը նախատեսված է ցեդենտի (վերաապահովագրվողի) կողմից վերաապահովագրողներին փոխանցման ենթակա ապահովագրավճարների հաշվեգրված գումարների մասին տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

27 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ» հաշվի դեբետում` թղթակցելով 61 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշվի կրեդիտի հետ, արտացոլվում են վերաապահովագրողներին փոխանցման ենթակա ապահովագրավճարների հաշվեգրված գումարները:

Ապահովագրական գործառնություններից ֆինանսական արդյունքների որոշման ժամանակ վերաապահովագրության տրված ապահովագրավճարների գումարները դուրս են գրվում 27 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ» հաշվի կրեդիտից և դեբետագրվում են 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվին:

27 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
61	«Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով»	80	«Շահույթ և վնաս»

 

ՀԱՇԻՎ 29 «ՍՊԱՍԱՐԿՈՂ ԱՐՏԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»

 

29 «Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության սպասարկող տնտեսությունների և ծառայությունների կողմից կատարվող աշխատանքների կատարման և ծառայությունների մատուցման հետ կապված ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ապահովագրական ընկերության սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ ասելով, հասկացվում են այն արտադրություններն ու տնտեսությունները, որոնց գործունեությունը կապված չէ տվյալ ապահովագրական ընկերության կողմից իրականացվող ապահովագրության և վերաապահովագրության գործարքների իրականացման հետ: Մասնավորապես, տվյալ հաշվում կարող են արտացոլվել ապահովագրական ընկերության հաշվեկշռում գտնվող առողջական հիմնարկների, մանկական նախադպրոցական հիմնարկների, մշակութային, բնակարանային ֆոնդի օբյեկտների ծախսերը:

29 «Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ» հաշվի դեբետում ցույց են տրվում ապահովագրական ընկերության հաշվեկշռում արտացոլված սպասարկող արտադրությունների և տնտեսությունների պահպանման, աշխատանքների և ծառայությունների փաստացի ծախսերը:

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում 29 «Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ» հաշվի դեբետային մնացորդը դուրս է գրվում և դեբետագրվում`

- սպասարկող արտադրությունների և տնտեսությունների կողմից թողարկված նյութական արժեքների հաշվառման հաշիվներում,

- 26 «Այլ ծախսեր»:

29 «Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր սպասարկող արտադրության ու տնտեսության և դրանց ծախսերի առանձին հոդվածների:

29 «Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
02	«Հիմնական միջոցների մաշվածություն»	10	«Նյութեր»
05	«Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա»	12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
10	«Նյութեր»	14	«Նյութական արժեքների վերագնահատում»
12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»	26	«Այլ ծախսեր»
13	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն»	29	«Սպասարկող արտադրություններ  և տնտեսություններ»
14	«Նյութական արժեքների վերագնահատում»	31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»	76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»	79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
39	«Այլ եկամուտներ»	81	«Շահույթի օգտագործում»
50	«Դրամարկղ»	88	«Չբաշխված պահուստ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արժութային հաշիվ»
67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»
69	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»

 

ՀԱՇԻՎ 31 «ԳԱԼԻՔ ԺԱՄԱՆԱԿԱՇՐՋԱՆԻ ԾԱԽՍԵՐ»

 

31 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է տվյալ հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված, բայց գալիք ժամանակաշրջանին վերաբերվող ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Մասնավորապես, այս հաշվում կարող են արտացոլվել հետևյալ ծախսերը`

- այն ծախսերի մասով, որոնց համար հաշվետու ժամանակաշրջանի ընթացքում ստեղծված գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստը չի բավականացրել տվյալ ծախսը կատարելու համար,

- հաջորդող ժամանակաշրջանների համար վարձավճարի մուծումները և այլն:

Ժամկետները, որոնց ընթացքում այս ծախսերը ենթակա են դուրս գրման, գործավարման կամ այլ ծախսերով` կարգավորվում են օրենսդրական և այլ իրավական ակտերով:

31 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր» հաշվում հաշվառված ծախսերը դուրս են գրվում, թղթակցելով 20 «Գործավարման ծախսեր», 26 «Այլ ծախսեր» հաշիվների դեբետի հետ:

31 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ծախսերի տեսակների:

31 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
02	«Հիմնական միջոցների մաշվածություն»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
05	«Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա»	20	«Գործավարման ծախսեր»
10	«Նյութեր»	26	«Այլ ծախսեր»
12	«Փոքրարժեք և արագամաշ  առարկաներ»	29	«Սպասարկող արտադրություններ  և տնտեսություններ»
13	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն»	89	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ»
14	«Նյութական արժեքների վերագնահատում»
29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»
50	«Դրամարկղ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արժութային հաշիվ»
60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
65	«Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով»
69	«Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով»
67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
89	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ»
97	«Վարձակալական պարտավորություններ»

 

ՀԱՇԻՎ 32 «ՎՃԱՐՎԱԾ ԿՈՄԻՍԻՈՆ ՎԱՐՁԱՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, ՏԱՆՏՅԵՄՆԵՐ»

 

32 «Վճարված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշիվը նախատեսված է վերաապահովագրողի կողմից վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ցեդենտին (վերաապահովագրվողին) վճարված կոմիսիոն վարձատրությունների, տանտյեմների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

32 «Վճարված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշվի դեբետում` թղթակցելով 72 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով» հաշվի կրեդիտի հետ, արտացոլվում է վերաապահովագրության ընդունված պայմանագրերի գծով ցեդենտի (վերաապահովագրվողի) օգտին վերաապահովագրողի կողմից հաշվեգրված կոմիսիոն վարձատրությունների և տանտյեմների գումարները:

Վերաապահովագրողի վերաապահովագրական գործառնություններից ֆինանսական արդյունքների որոշման ժամանակ ցեդենտին վերաապահովագրության ընդունած պայմանագրերի համաձայն հաշվեգրված կոմիսիոն վարձատրությունների և տանտյեմների գումարները դուրս են գրվում 32 «Վճարված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշվի կրեդիտից և դեբետագրվում են 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվին:

32 «Վճարված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերաապահովագրության պայմանագրերի և ցեդենտների:

32 «Վճարված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
72	«Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով»	80	«Շահույթ և վնաս»

 

 Բ Ա Ժ Ի Ն  IV

 

ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ

 

Այս բաժնի հաշիվները նախատեսված են ապահովագրավճարների մուտքերի և ապահովագրական ընկերության կողմից այլ եկամուտների ստացման վերաբերյալ, ինչպես նաև հիմնական միջոցների և այլ ակտիվների իրացման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

 

ՀԱՇԻՎ 33 «ՍՏԱՑՎԱԾ ԿՈՄԻՍԻՈՆ ՎԱՐՁԱՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, ՏԱՆՏՅԵՄՆԵՐ»

 

 33 «Ստացված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշիվը նախատեսված է ցեդենտի (վերաապահովագրվողի) կողմից վերաապահովագրության փոխանցված պայմանագրերի համաձայն վերաապահովագրողներից ստացված (հաշվեգրված) կոմիսիոն և վարձատրությունների, տանտյեմների գումարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

33 «Ստացված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշվի կրեդիտում` թղթակցելով 61 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշվի դեբետի հետ, ցեդենտ (վերաապահովագրվող) ապահովագրական ընկերությունները արտացոլում են վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված պայմանագրերի համաձայն իրենց հասանելիք կոմիսիոն վարձատրությունների և տանտյեմների գումարները:

Վերաապահովագրական գործառնություններից ֆինանսական արդյունքների որոշման ժամանակ վերաապահովագրության պայմանագրերի համաձայն ստացված (հաշվեգրված) կոմիսիոն վարձատրությունների, տանտյեմների գումարները դուրս են գրվում 33 «Ստացված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշվի դեբետից և կրեդիտագրվում են 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվին:

33 «Ստացված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
80	«Շահույթ և վնաս»	61	«Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով»

 

 ՀԱՇԻՎ 34 «ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԸՆԴՈՒՆՎԱԾ ՌԻՍԿԵՐԻ ԳԾՈՎ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱՎՃԱՐՆԵՐ ԵՎ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱՎՃԱՐՆԵՐԻ ՊՈՐՏՖԵԼՆԵՐ»

 

34 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ և ապահովագրավճարների պորտֆելներ» հաշիվը նախատեսված է վերաապահովագրողի կողմից վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ցեդենտից (վերաապահովագրվողից) ստացման ենթակա ապահովագրավճարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

34 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ և ապահովագրավճարների պորտֆելներ» հաշվի կրեդիտում` թղթակցելով 72 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով» հաշվի դեբետի հետ, վերաապահովագրող ապահովագրական ընկերությունները արտացոլում են վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ցեդենտից ստացման ենթակա ապահովագրավճարների հաշվեգրված գումարները:

Վերաապահովագրողի վերաապահովագրական գործառնություններից ֆինանսական արդյունքների որոշման ժամանակ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ստացված (հաշվեգրված) ապահովագրավճարների գումարները դուրս են գրվում 34 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ և ապահովագրավճարների պորտֆելներ» հաշվի դեբետից և կրեդիտագրվում են 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվին:

34 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ և ապահովագրավճարների պորտֆելներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերաապահովագրության պայմանագրերի և ցեդենտների:

34 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ և ապահովագրավճարների պորտֆելներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
80	«Շահույթ և վնաս»	72	«Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով»

 

 35 ՀԱՇԻՎ «ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՌԵՏՐՈՑԵՍԻԱՅԻ ՓՈԽԱՆՑՎԱԾ ՌԻՍԿԵՐԻ ԳԾՈՎ ՎՆԱՍԻ ԲԱԺՆԻ ՀԱՏՈՒՑՈՒՄՆԵՐ»

 

35 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցումներ» հաշիվը նախատեսված է ցեդենտի կողմից վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով վերաապահովագրողներից ստացման ենթակա վնասի բաժնի հատուցման գումարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

35 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցումներ» հաշվի կրեդիտում` թղթակցելով 61 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշվի դեբետի հետ, ցեդենտ (վերաապահովագրվող) ապահովագրական ընկերությունները արտացոլում են վերաապահովագրողի կողմից վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով վճարման ենթակա վնասների բաժնեմասի գումարները:

Վերաապահովագրական գործառնություններից ֆինանսական արդյունքների որոշման ժամանակ դեբետագրվում է 35 Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցումներ» հաշիվը և կրեդիտագրվում 80 «Շահույթ և վնաս» հաշիվը:

35 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցումներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերաապահովագրության պայմանագրերի և վերաապահովագրողների:

35 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցումներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
80	«Շահույթ և վնաս»	61	«Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով»

 

36 ՀԱՇԻՎ «ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԸՆԴՈՒՆՎԱԾ ՌԻՍԿԵՐԻ ԳԾՈՎ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱՎՃԱՐՆԵՐԻ ԵՎ ՎՆԱՍՆԵՐԻ ԴԵՊՈՆԵՐ»

 

36 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ» հաշիվը նախատեսված է վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վերաապահովագրողի կողմից ցեդենտի (վերաապահովագրվողի) մոտ պահված դեպո ապահովագրավճարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

36 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ» հաշվի դեբետում` թղթակցելով 72 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով» հաշվի կրեդիտի հետ, վերաապահովագրողներ հանդիսացող ապահովագրական ընկերությունները արտացոլում են վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ցեդենտի (վերաապահովագրվողի) կողմից ձևավորված դեպո ապահովագրավճարների և վնասների գումարները:

36 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ» հաշվի կրեդիտում` թղթակցելով 72 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով» հաշվի դեբետի հետ, արտացոլվում է ցեդենտի կողմից դեպոնացված ապահովագրավճարների գծով պարտավորությունների մարումը:

36 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերաապահովագրության պայմանագրերի տեսակների և ցեդենտների (վերաապահովագրվողների):

36 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
72	«Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով»	72	Հաշվարկներ վերաապահովագրության  ընդունված ռիսկերի գծով»

 

37 ՀԱՇԻՎ «ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ՓՈԽԱՆՑՎԱԾ ՌԻՍԿԵՐԻ ԳԾՈՎ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱՎՃԱՐՆԵՐԻ ԵՎ ՎՆԱՍՆԵՐԻ ԴԵՊՈՆԵՐ»

 

 37 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ» հաշիվը նախատեսված է ցեդենտի կողմից վերաապահովագրության պայմանագրերի համաձայն դեպոնացված ապահովագրավճարների և վնասների գծով պարտավորությունների, ինչպես նաև ապահովագրական պահուստներում վերաապահովագրողների բաժնի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

37 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ» հաշվին կից բացվում են ենթահաշիվներ`

37-1 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը»,

37-2 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը»,

37-3 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը»,

37-4 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը»,

37-5 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոներ»:

Ապահովագրական ընկերությունները, որոնք ռիսկեր են փոխանցում վերաապահովագրության, 37-(1-4) ենթահաշիվներում արտացոլում են ապահովագրական պահուստներում վերաապահովագրողների բաժինը:

37-1 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը» ենթահաշվի դեբետում` թղթակցելով 49-1 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի կրեդիտի հետ, հատուկ հաշվարկի հիման վրա արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը:

37-1 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը» ենթահաշիվը կրեդիտագրվում է նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստում վերաապահովագրողի մասնակցության գումարի չափով թղթակցելով 49-1 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի դեբետի հետ:

37-2 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը» ենթահաշվի դեբետում` թղթակցելով 49-2 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի կրեդիտի հետ, հատուկ հաշվարկների հիման վրա արտացոլվում է վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստում վերաապահովագրողների բաժնի մեծացման գումարը:

37-2 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը» ենթահաշվի կրեդիտում` թղթակցելով 49-2 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի դեբետի հետ, արտացոլվում է վերաապահովագրողների մասնակցության բաժնի փոքրացման գումարը հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստում:

37-3 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը», ենթահաշվի դեբետում` թղթակցելով 49-3 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի կրեդիտի հետ, հատուկ հաշվարկների հիման վրա արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը:

37-3 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը» ենթահաշիվը կրեդիտագրվում է նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստում վերաապահովագրողների մասնակցության գումարի չափով կրեդիտագրվում է, թղթակցելով 49 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք»:

Համանման կարգով հաշվառում է տարվում 37-4 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը» ենթահաշվով:

Ռիսկերը վերաապահովագրության փոխանցող ապահովագրական ընկերության 37-5 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոներ» ենթահաշվում արտացոլվում են դեպոնացված ապահովագրավճարների գծով պարտավորությունները:

37-5 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոներ» ենթահաշվի կրեդիտում` թղթակցելով 61 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշվի դեբետի հետ, արտացոլվում է վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով դեպոնացված ապահովագրավճարների գումարները:

37-5 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոներ» ենթահաշվի դեբետում` թղթակցելով 61 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշվի կրեդիտի հետ, արտացոլվում է դեպո ապահովագրավճարների գծով պարտավորությունների մարումը:

37 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերաապահովագրողների, վերաապահովագրության պայմանագրերի տեսակների, ինչպես նաև այլ ուղղությունների, որոնք անհրաժեշտ են կառավարման և հաշվետվությունների կազմման համար:

37 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
49	«Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք»	49	«Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք»
61	«Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով»	61	«Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով»

 

38 ՀԱՇԻՎ «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱՎՃԱՐՆԵՐ` ՈՒՂՂԱԿԻ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԳԾՈՎ»

 

38 «Ապահովագրավճարներ` ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության կողմից կամ ապահովագրական ընկերության անունից կնքված ապահովագրական պայմանագրերի համաձայն ստացված ապահովագրավճարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

38 «Ապահովագրավճարներ` ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշվի կրեդիտում` թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների դեբետի հետ, արտացոլվում են փաստացի ստացված ապահովագրավճարները:

Ֆինանսական արդյունքների որոշման ժամանակ 38 «Ապահովագրավճարներ` ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշվի կրեդիտային մնացորդը դուրս է գրվում և կրեդիտագրվում է 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվին:

38 Ապահովագրավճարներ` ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ուղղակի ապահովագրության տեսակների և այլ ուղղությունների, որոնք անհրաժեշտ են ապահովագրական կազմակերպության կառավարման և հաշվետվությունների կազմման համար:

38 «Ապահովագրավճարներ` ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
80	«Շահույթ և վնաս»	22	«Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ»
		50	«Դրամարկղ»
		51	«Հաշվարկային հաշիվ»
		52	«Արժութային հաշիվ»
		70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
		73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»
		74	«Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով»
		75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
		76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»

 

ՀԱՇԻՎ 39 «ԱՅԼ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ»

 

39 «Այլ եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության եկամուտների և մուտքերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, որոնց մասին չի հիշատակվել 33-38 հաշիվների մեկնաբանություններում:

39 «Այլ եկամուտներ» հաշվի կրեդիտում, մասնավորապես, արտացոլվում են`

- այլ ընթացիկ ակտիվների (կարճաժամկետ արժեթղթեր, նյութեր և այլն) իրացումից ստացված եկամուտը` թղթակցելով 48 «Այլ ակտիվների իրացում» հաշվի հետ,

- կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումների դիմաց ստացված եկամուտները` թղթակցելով դրամական միջոցների և համապատասխան այլ հաշիվների հետ,

- նախկինում վնասներով կամ վնասների հաշվին ձևավորված դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստի հաշվին դուրս գրված անհուսալի դեբիտորական պարտքերի ստացումը (մարումը)` թղթակցելով դրամական միջոցների և համապատասխան այլ հաշիվների հետ,

- ժամկետանց դեբիտորական պարտքերի մարման դեպքում հնարավոր կորուստների պահուստին մասհանված գումարները թղթակցելով 82 «Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ» հաշվի հետ,

- հայցային վաղեմության ժամկետը լրացած կրեդիտորական, ավանդադրված պարտքերի դուրսգրման գումարները` թղթակցելով համապատասխան հաշվարկների հաշվառման հաշիվների հետ,

- պայմանագրային պարտավորությունների խախտման համար ստացման ենթակա տուգանքների, տույժերի և սահմանված պատժամիջոցների այլ տեսակների, ինչպես նաև պատճառված վնասի (կրած կորստի) փոխհատուցման գումարները` թղթակցելով դրամական միջոցների և հաշվարկների հաշվառման հաշիվների հետ,

- հաշվետու տարում հայտնաբերված շահույթը (եկամուտը), որը վերաբերում է նախորդ տարիների գործառնություններին` թղթակցելով դրամական միջոցների կամ համապատասխան հաշվառման հաշիվների հետ,

- արտարժույթի և արտարժույթով արտահայտված հաշիվների (բացի արտարժույթով ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների) վերագնահատված և հաշվեկշռային արժեքի դրական տարբերությունը` թղթակցելով դրամական միջոցների կամ համապատասխան հաշվարկների հաշվառման հաշիվների հետ,

- գույքագրման ժամանակ հայտնաբերված հիմնական միջոցների, ապրանքանյութական արժեքների, դրամական միջոցների և այլ ակտիվների ավելցուկը` թղթակցելով համապատասխան հաշվառման հաշիվների հետ,

- անհատույց ստացված ակտիվները, պարտավորությունների զեղչումից կամ ներումից ստացվող եկամուտները` թղթակցելով համապատասխան ակտիվների հաշվառման հաշիվների հետ,

- գործառնական այլ եկամուտներ,

- հիմնական միջոցների, ոչ նյութական ակտիվների, երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների և այլ երկարաժամկետ ակտիվների իրացումից և այլ օտարումից ստացված եկամուտը` թղթակցելով 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվի հետ,

- երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներից ստացված շահաբաժինները, տոկոսները և այլ հատուցումները` թղթակցելով 76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ», 78 «Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ» կամ դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների հետ,

- հիմնական միջոցները վարձակալության տալուց ստացված եկամուտները` թղթակցելով դրամական միջոցների և համապատասխան հաշվարկների հաշվառման հաշիվների հետ,

- երկարաժամկետ ակտիվների (բացի հիմնական միջոցներից) վերագնահատված և հաշվեկշռային արժեքի դրական տարբերությունը, եթե հաշվապահական հաշվառումը կարգավորող իրավական ակտերով այդ արդյունքները անմիջականորեն չեն վերագրվում սեփական կապիտալին,

- ինվեստիցիոն այլ եկամուտներ,

- արտարժույթով ստացված վարկերի և այլ փոխառությունների վերագնահատված և հաշվեկշռային արժեքների դրական տարբերությունը` թղթակցելով վարկերի և այլ փոխառությունների հաշվառման հաշիվների հետ,

- ֆինանսական գործունեությունից այլ եկամուտներ,

- հաշվետու ժամանակաշրջանի ընթացքում արտակարգ կորուստների դիմաց ստացած հատուցումները և այլ եկամուտները,

- վերաապահովագրության ռիսկերի գծով դեպոնացված ապահովագրավճարների տոկոսների գումարները, թղթակցելով 72 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով» հաշվի դեբետի հետ (այն ապահովագրական ընկերությունների համար, որոնք հանդես են գալիս որպես վերաապահովագրող),

- այլ տեսակի գործունեությունից եկամուտները, որոնք անմիջականորեն կապված չեն ապահովագրական գործառնությունների հետ:

Ֆինանսական արդյունքների որոշման ժամանակ 39 «Այլ եկամուտներ» հաշվի մնացորդը դուրս է գրվում 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի կրեդիտին:

 39 «Այլ եկամուտներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է` ըստ ստացված եկամուտների և դրանց աղբյուրների:

39 «Այլ եկամուտներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
80	«Շահույթ և վնաս»	01	«Հիմնական միջոցներ»
		04	«Ոչ նյութական ակտիվներ»
		06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
		07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»
		08	«Կապիտալ ներդրումներ»
		09	«Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից»
		10	«Նյութեր»
		12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
		14	«Նյութական արժեքների վերագնահատում»
		22	«Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ»
		29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»
		47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»
		48	«Այլ ակտիվների իրացում»
		50	«Դրամարկղ»
		51	«Հաշվարկային հաշիվ»
		52	«Արժութային հաշիվ»
		56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»
		60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
		63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»
		65	«Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով»
		72	«Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով»
		76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
		78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
		79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
		82	«Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ»
		83	«Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ»
		84	«Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ»

 

ՀԱՇԻՎ 47 «ԵՐԿԱՐԱԺԱՄԿԵՏ ԱԿՏԻՎՆԵՐԻ ԻՐԱՑՈՒՄ ԵՎ ԱՅԼ ՕՏԱՐՈՒՄ»

 

47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշիվը նախատեսված է հիմնական միջոցների, ոչ նյութական ակտիվների, երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների և այլ երկարաժամկետ ակտիվների իրացման և այլ օտարման (լուծարում, դուրս գրում, անհատույց հանձնում, ներդրում և այլն) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, ինչպես նաև դրանց իրացման ֆինանսական արդյունքների որոշման համար:

47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները.

47-1 «Հիմնական միջոցների իրացում և այլ օտարում»

47-2 «Ոչ նյութական ակտիվների իրացում և այլ օտարում»

47-3 «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների իրացում» և այլն:

47-1 «Հիմնական միջոցների իրացում և այլ օտարում» ենթահաշվի դեբետում արտացոլվում է օտարվող (իրացվող) հիմնական միջոցների հաշվեկշռային արժեքը (առանց մաշվածությունը հանելու), ինչպես նաև հիմնական միջոցների օտարման (իրացման) հետ կապված ծախսերը (քանդման, լուծարման, և այլն):

47-1 «Հիմնական միջոցների իրացում և այլ օտարում» ենթահաշվի կրեդիտում արտացոլվում է օտարվող (իրացվող) հիմնական միջոցների օտարման պահին հաշվարկված մաշվածության գումարը, հիմնական միջոցների օտարումից (իրացումից) հասույթը և հիմնական միջոցների դուրսգրումից ստացված նյութական միջոցների արժեքը` հնարավոր օգտագործման և իրացման գնահատմամբ: 47-1 «Հիմնական միջոցների իրացում և այլ օտարում» ենթահաշվի կրեդիտը թղթակցում է 02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն», 06 «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ», 09 «Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից», 10 «Նյութեր», 58 «Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ», 76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ» և համապատասխան այլ հաշիվների դեբետի հետ:

47-2 «Ոչ նյութական ակտիվների իրացում և այլ օտարում» ենթահաշվի դեբետում արտացոլվում է օտարվող (իրացվող) ոչ նյութական ակտիվների հաշվեկշռային արժեքը, ինչպես նաև ոչ նյութական ակտիվների օտարման (իրացման) հետ կապված ծախսերը:

47-2 «Ոչ նյութական ակտիվների իրացում և այլ օտարում» ենթահաշվի կրեդիտում արտացոլվում է օտարվող (իրացվող) ոչ նյութական ակտիվների օտարման պահին հաշվարկված ամորտիզացիայի գումարը, ոչ նյութական ակտիվների օտարումից (իրացումից) հասույթը: 47-2 «Ոչ նյութական ակտիվների իրացում և այլ օտարում» ենթահաշվի կրեդիտը թղթակցում է 05 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա», 06 «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ», 58 «Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ», 76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ» և համապատասխան այլ հաշիվների դեբետի հետ:

47-2 «Ոչ նյութական ակտիվների իրացում և այլ օտարում» ենթահաշվի դեբետային կամ կրեդիտային մնացորդն ընթացիկ հաշվետու ժամանակաշրջանում դուրս է գրվում համապատասխանաբար 26 «Այլ ծախսեր», 39 «Այլ եկամուտներ» հաշիվներով:

47-3 «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների իրացում» ենթահաշվի դեբետում արտացոլվում է իրացվող երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների, երկարաժամկետ արժեթղթերի հաշվեկշռային արժեքը, ինչպես նաև երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների իրացման հետ կապված ծախսերը:

 47-3 «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների իրացում» ենթահաշվի կրեդիտում արտացոլվում է երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների իրացումից հասույթը: 47-3 «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումների իրացում» ենթահաշվի կրեդիտը թղթակցում է 06 «Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ», 76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ» և համապատասխան այլ հաշիվների դեբետի հետ:

Երկարաժամկետ ակտիվների իրացումից և այլ օտարումից ստացված արդյունքը հաշվետու ժամանակաշրջանի (կամ ընկերության կողմից սահմանված ավելի կարճ ժամանակաշրջանի) վերջում դուրս է գրվում 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվից` թղթակցելով 26 «Այլ ծախսեր» կամ 39 «Այլ եկամուտներ» հաշիվների հետ: 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվի կրեդիտային մնացորդը, որը գոյացել է հիմնական միջոցները երկարաժամկետ վարձակալության տալուց, ինչպես նաև օրենսդրությամբ սահմանված այլ դեպքերում, դուրս է գրվում 83 «Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ» հաշվով: Երկարաժամկետ ակտիվների պակասորդի կամ փչացման դեպքում, դրանց հաշվեկշռային արժեքը ձևակերպվում է 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվի դեբետում, իսկ հաշվարկված մաշվածության գումարը (հիմնական միջոցների, ոչ նյութական ակտիվների)` կրեդիտում: Երկարաժամկետ ակտիվների պակասորդների (հիմնական միջոցների մնացորդային) արժեքը դուրս է գրվում 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվի կրեդիտով` թղթակցելով 84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշվի դեբետի հետ` հետագայում այդ գումարները վերագրելով 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» («Հաշվարկներ նյութական վնասի հատուցման գծով» ենթահաշիվ) հաշվին: Եթե պակասորդների և փչացումների գծով կոնկրետ մեղավորները հայտնաբերված չեն, դրանք ձևակերպվում են 26 «Այլ ծախսեր» հաշվով:

47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ օտարվող երկարաժամկետ ակտիվների առանձին տեսակների և գնորդների:

47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
01	«Հիմնական միջոցներ»	02	«Հիմնական միջոցների մաշվածություն»
04	«Ոչ նյութական ակտիվներ»	05	«Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա»
06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»	06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական  ներդրումներ»
07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»	07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»
08	«Կապիտալ ներդրումներ»	09	«Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից»
39	«Այլ եկամուտներ»	10	«Նյութեր»
69	«Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և  ապահովության գծով»	12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»	26	«Այլ ծախսեր»
76	Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»	50	«Դրամարկղ»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
83	«Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ»	52	«Արտարժութային հաշիվ»
		58	«Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
		59	«Կարճաժամկետ արժեթղթեր»
		60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
		65	«Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով»
		70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
		73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»
		75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
		76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
		78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
		79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
		84	«Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ»

 

ՀԱՇԻՎ 48 «ԱՅԼ ԱԿՏԻՎՆԵՐԻ ԻՐԱՑՈՒՄ»

 

 48 «Այլ ակտիվների իրացում» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերությանը պատկանող ակտիվների իրացման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, որոնք չեն հիշատակվել 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում» հաշվի մեկնաբանություններում, ինչպես նաև դրանց իրացման ֆինանսական արդյունքների որոշման համար: Այս հաշվում մասնավորապես արտացոլվում են շրջանառության մեջ գտնվող ապրանքանյութական արժեքների, արժութային արժեքների, կարճաժամկետ ֆինանսական և կարճաժամկետ արժեթղթերի ներդրումների հաշվեկշռային արժեքը և դրանց իրացումից ստացված հասույթի մեծությունը:

48 «Այլ ակտիվների իրացում» հաշվի դեբետում արտացոլվում է իրացվող արժեքների հաշվեկշռային արժեքը, ինչպես նաև դրանց իրացման հետ կապված ծախսերը (կոմիսիոն վճարներ և այլն):

48 «Այլ ակտիվների իրացում» հաշվի կրեդիտը թղթակցում է 10 «Նյութեր», 13 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն», 58 «Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ», 59 «կարճաժամկետ արժեթղթեր», 76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ» և համապատասխան այլ հաշիվների դեբետի հետ:

48 «Այլ ակտիվների իրացում» հաշվի կրեդիտում արտացոլվում է ապահովագրական ընկերությանը պատկանող ակտիվների իրացումից հասույթը, իրացման պահին փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածության գումարը:

Այլ ակտիվների իրացումից ստացված արդյունքը հաշվետու ժամանակաշրջանի (կամ ապահովագրական ընկերության կողմից սահմանված ավելի կարճ ժամանակաշրջանի) վերջում դուրս է գրվում 48 «Այլ ակտիվների իրացում» հաշվից` թղթակցելով 26 «Այլ ծախսեր» կամ 39 «Այլ եկամուտներ» հաշիվների հետ:

48 »Այլ ակտիվների իրացում» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ օտարվող օբյեկտների առանձին տեսակների և գնորդների:

48 «Այլ ակտիվների իրացում» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
10	«Նյութեր»	06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»	07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»
39	«Այլ եկամուտներ»	10	«Նյութեր»
53	«Թանկարժեք մետաղներ»	13	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ մաշվածություն»
58	«Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»	26	«Այլ ծախսեր»
59	«Կարճաժամկետ արժեթղթեր»	50	«Դրամարկղ»
68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»	52	«Արժութային հաշիվ»
79	«Ներնտեսական հաշվարկներ»	58	«Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
		59	«Կարճաժամկետ արժեթղթեր»
		60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
		65	«Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով»
		70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
		73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»
		75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
		76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
		78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
		79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»

 

49 ՀԱՇԻՎ «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐԻ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔ»

 

49 «Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք» հաշիվը նախատեսված է հատուկ հաշվարկների հիման վրա որոշվող ապահովագրական պահուստների փոփոխման արդյունքի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

49 «Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք» հաշվին կից բացվում են ենթահաշիվներ`

49-1 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունք»,

49-2 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք»,

49-3 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք»,

49-4 «Աղետների պահուստի փոփոխության արդյունք»,

49-5 «Վնասաբերության տատանումների պահուստի փոփոխության արդյունք»,

49-6 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի փոփոխության արդյունք» և այլն:

49-1 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի դեբետում` թղթակցելով 91 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ» հաշվի կրեդիտի հետ, արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ «Ապահովագրական պահուստների ձևավորման և տեղաբաշխման կարգի» համաձայն հաշվարկված չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի մեծությունը:

Նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստում վերաապահովագրողի մասնակցության բաժնի գումարի չափով դեբետագրվում է 49-1 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշիվը` թղթակցելով 37-1 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը» ենթահաշվի կրեդիտի հետ:

49-1 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի կրեդիտում` թղթակցելով 91 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ» հաշվի դեբետի հետ, արտացոլվում է նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի գումարը, իսկ թղթակցելով 37-1 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը» ենթահաշվի դեբետի հետ, արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը:

49-1 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի մնացորդը դուրս է գրվում թղթակցելով 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի հետ:

49-2 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի դեբետում` թղթակցելով 93-1 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստ» ենթահաշվի կրեդիտի հետ, արտացոլվում է հատուկ հաշվարկի հիման վրա որոշված հայտարարված, բայց հաշվետու ժամանակաշրջանում չկարգավորված վնասների գումարը և նրանց կարգավորման հետ կապված ծախսերը, իսկ թղթակցելով 37-2 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը» ենթահաշվի կրեդիտի հետ` նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանում հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստում վերաապահովագրողների բաժնի փոքրացման գումարը, կապված այդ վնասների կարգավորման հետ:

49-2 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի կրեդիտում` թղթակցելով 93-1 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստ» ենթահաշվի դեբետի հետ, արտացոլվում են վերոհիշյալ պահուստից ազատվող գումարները, որոնք ուղղվել են ապահովագրական հատուցումների վճարմանը, ինչպես նաև այդ վնասների կարգավորման հետ կապված ծախսերը, իսկ թղթակցելով 37-2 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը» ենթահաշվի դեբետի հետ` վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստում վերաապահովագրողների բաժնի մեծացման գումարը: 49-2 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի կրեդիտում` թղթակցելով 93-1 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստ» ենթահաշվի դեբետի հետ, արտացոլվում են նաև գումարները, որոնք ազատվել են պահուստից ապահովագրական ընկերության` ապահովագրական պատահարների գծով հատուցումներ իրականացնելու պարտավորությունից ազատվելու կապակցությամբ, որոնց կարգավորման համար ստեղծված է եղել պահուստ (հատուցման մերժում), կամ հաշվարկայինի համեմատ ավելի փոքր չափով հատուցումներ իրականացնելու կապակցությամբ:

Պահուստների ազատման հաշվառումը նշված ենթահաշվով տարվում է ըստ դրանց ձևավորման տարիների (ժամանակահատվածների):

49-2 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի մնացորդը դուրս է գրվում, թղթակցելով 80 «Շահույթ և վնաս« հաշվի հետ:

49-3 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի դեբետում` թղթակցելով 93-2 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստ» ենթահաշվի կրեդիտի հետ, արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ հատուկ հաշվարկի հիման վրա, որոշված տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստի գումարը, իսկ թղթակցելով 37-3 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը» ենթահաշվի կրեդիտի հետ` նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստում վերաապահովագրողների բաժնի գումարը:

49-3 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի կրեդիտում` թղթակցելով 93-2 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստ» ենթահաշվի դեբետի հետ, արտացոլվում է նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստի մեծությունը, իսկ թղթակցելով 37-3 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստում վերաապահովագրողների բաժինը» ենթահաշվի դեբետի հետ` վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ վերաապահովագրողների բաժինը տեղի ունեցած, բայց չկարգավորված վնասների պահուստում:

49-3 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք» հաշվի մնացորդը դուրս է գրվում, թղթակցելով 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի հետ:

Համանման կարգով հաշվառում է տարվում 49-6 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվով:

49-4 «Աղետների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի դեբետում` թղթակցելով 93-3 «Աղետների պահուստ» ենթահաշվի կրեդիտի հետ, արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ հատուկ հաշվարկի հիման վրա որոշված աղետների պահուստի մեծությունը:

49-4 «Աղետների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի կրեդիտում` թղթակցելով 93-3 «Աղետների պահուստ» ենթահաշվի դեբետի հետ, արտացոլվում է նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի աղետների պահուստի մեծությունը:

49-4 «Աղետների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի մնացորդը դուրս է գրվում թղթակցելով 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի հետ:

Համանման կարգով հաշվառում է տարվում 49-5 «Վնասաբերության տատանումների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվով:

49 «Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրության տեսակների:

49 «Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
37	«Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ»	37	«Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ»
91	«Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ»	91	«Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ»
92	«Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ»	92	«Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ»
93	«Վնասների պահուստ և այլ տեխնիկական պահուստներ»	93	«Վնասների պահուստ և այլ տեխնիկական պահուստներ»
80	«Շահույթ և վնաս»	80	«Շահույթ և վնաս»

 Բ Ա Ժ Ի Ն  V

«ԴՐԱՄԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐ, ԿԱՐՃԱԺԱՄԿԵՏ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՆԵՐԴՐՈՒՄՆԵՐ ԵՎ ԹԱՆԿԱՐԺԵՔ ՄԵՏԱՂՆԵՐ»

«Դրամական միջոցներ, կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ և թանկարժեք մետաղներ» բաժնի հաշիվները նախատեսված են ապահովագրական ընկերության Հայաստանի Հանրապետության տարածքում և արտերկրում գտնվող բանկերի հաշվարկային, արժութային և այլ հաշիվներում, ինչպես նաև դրամարկղում Հայաստանի Հանրապետության արժույթով և արտարժույթով ապահովագրական ընկերությանը պատկանող դրամական միջոցների, կարճաժամկետ արժեթղթերի ու ներդրումների, ինչպես նաև վճարման ու դրամական փաստաթղթերի, թանկարժեք մետաղների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Արտարժույթով դրամական միջոցները և դրանցով կատարվող գործառնությունները այս բաժնի հաշիվներում հաշվառվում են Հայաստանի Հանրապետության արժույթով` դրամով: Դրամի չափը որոշվում է դրամահաշվային փաստաթղթերի ձևակերպման օրվա հաշվարկային փոխարժեքով արտարժույթը դրամով վերահաշվարկելու միջոցով: Միաժամանակ, այդ միջոցները և գործառնությունները արտացոլվում են հաշվարկների և վճարումների արժույթով: Արտարժույթով կատարվող գործառնությունների գծով փոխարժեքային տարբերությունները, այդ թվում դրամական միջոցների մնացորդների վերագնահատումից ստացված տարբերությունները (հաշվարկված հաշվապահական հաշվեկշռի կազմման օրը գործող փոխարժեքով) ձևակերպվում են 26 «Այլ ծախսեր» և 39 «Այլ եկամուտներ» հաշիվներով:

 

ՀԱՇԻՎ 50 «ԴՐԱՄԱՐԿՂ»

 

50 «Դրամարկղ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության դրամարկղում դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Դրամարկղային գործառնությունների կատարման, Հայաստանի Հանրապետության դրամով և արտարժույթով կանխիկ դրամական միջոցների ընդունման, պահպանման և բացթողնման կարգը սահմանվում է Հայաստանի Հանրապետության Կենտրոնական բանկի կողմից: Անհրաժեշտության դեպքում 50 «Դրամարկղ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները`

50-1 «Ապահովագրական ընկերության դրամարկղ»

50-2 «Գործառնական դրամարկղ»

50 «Դրամարկղ» հաշվի դեբետում արտացոլվում են ապահովագրական ընկերության դրամարկղ մուտք եղած դրամական միջոցները, իսկ կրեդիտում` դրամարկղից կատարված վճարումները:

Օրենսդրությամբ թույլատրված դեպքերում, եթե ապահովագրական ընկերությունը իրականացնում է դրամարկղային գործառնություններ արտարժույթով, ապա 50 «Դրամարկղ» հաշվին կից պետք է բացվեն համապատասխան ենթահաշիվներ, այդ միջոցների առկայությունը և շարժը առանձնացված կարգով հաշվառելու համար:

50 «Դրամարկղ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արժույթի տեսակների:

50 «Դրամարկղ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
09	«Մուտքեր վարձակալական պարտավորություններ»	06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
22	«Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ»	07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»
38	«Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
39	«Այլ եկամուտներ»	10	«Նյութեր»
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»	12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»	20	«Գործավարման ծախսեր»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	22	«Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ»
52	«Արժութային հաշիվ»	26	«Այլ ծախսեր»
54	«Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ»	29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»	52	«Արժութային հաշիվ»
64	«Հաշվարկներ ետպահանջ գանգատների գծով»	54	«Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ»
65	«Հաշվարկներ այլ  ապահովագրության գծով»	55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»	56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»
71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»	58	«Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»	59	«Կարճաժամկետ արժեթղթեր»
74	«Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով»	60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»	64	«Հաշվարկներ ետպահանջ գանգատների գծով»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»	67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»	68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»	69	«Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով»
83	«Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ»	70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
87	«Լրացուցիչ կապիտալ»	71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»
94	«Ստացված փոխառություններ»	73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»
95	«Բանկերի վարկեր աշխատողների համար»	74	«Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով»
96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»	75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»	76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
99	«Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր»	78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
		79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
		83	«Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ»
		84	«Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ»
		88	«Չբաշխված շահույթ»
		89	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ»
		93	«Վնասների պահուստներ և այլ տեխնիկական պահուստներ»
		94	«Ստացված փոխառություններ»
		95	«Բանկերի վարկեր աշխատողների համար»
		96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»
		97	«Վարձակալական պարտավորություններ»
		98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»
		99	«Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր»

 

ՀԱՇԻՎ 51 «ՀԱՇՎԱՐԿԱՅԻՆ ՀԱՇԻՎ»

 

51 «Հաշվարկային հաշիվ» հաշվապահական հաշիվը նախատեսված է բանկերում ապահովագրական ընկերության հաշվարկային հաշվում Հայաստանի Հանրապետության արժույթով դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

51 «Հաշվարկային հաշիվ» հաշվապահական հաշվի դեբետում արտացոլվում են հաշվարկային հաշիվ մուտք եղած գումարները, իսկ կրեդիտում` ապահովագրական ընկերության հաշվարկային հաշվից կատարված վճարումները: Գումարները, որոնք սխալմամբ դեբետագրվել կամ կրեդիտագրվել են ապահովագրական ընկերության հաշվարկային հաշվին և հայտնաբերվել են բանկի քաղվածքների ստուգման ժամանակ արտացոլվում են 63 «Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների» հաշվապահական հաշվում:

Հաշվապահական հաշվառման մեջ հաշվարկային հաշվի գծով գործառնություններն արտացոլվում են հաշվարկային հաշվի վերաբերյալ բանկերի քաղվածքների և դրանց կցված դրամահաշվարկային փաստաթղթերի հիման վրա:

51 «Հաշվարկային հաշիվ» հաշվապահական հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
09	«Մուտքեր, վարձակալական պարտավորություններ»	06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
22	«Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ»	07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»
38	«Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
39	«Այլ եկամուտներ»	10	«Նյութեր»
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»	20	«Գործավարման ծախսեր»
50	«Դրամարկղ»	22	«Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ»
52	«Արժութային հաշիվ»	26	«Այլ ծախսեր»
54	«Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ»	29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»	50	«Դրամարկղ»
57	«Ավանդային հաշիվներ բանկերում»
63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»	52	«Արժութային հաշիվ»
64	«Հաշվարկներ ետպահանջ գանգատների գծով»	54	«Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ»
65	«Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով»	55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
61	«Հաշվարկներ վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով»	56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»
68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»	57	«Ավանդային հաշիվներ բանկերում»
69	«Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով»	58	«Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
		59	«Կարճաժամկետ արժեթղթեր»
71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»	60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
72	«Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով»	63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»
73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»	65	«Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով»
74	«Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով»	61	«Հաշվարկներ վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»	67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների գծով»	68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»	69	«Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»	70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
83	«Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ»	71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»
87	«Լրացուցիչ կապիտալ»	72	«Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով»
94	«Ստացված փոխառություններ»	73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»
95	«Բանկերի վարկեր աշխատողների համար»	74	«Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով»
96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»	75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»	76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների գծով»
99	«Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր»	78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
		79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
		88	«Չբաշխված շահույթ
		89	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ»
		93	«Վնասների պահուստներ և այլ տեխնիկական պահուստներ»
		94	«Ստացված փոխառություններ»
		95	«Բանկերի վարկեր աշխատողների համար»
		96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»
		97	«Վարձակալական պարտավորություններ»
		98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»
		99	«Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր»

 

 ՀԱՇԻՎ 52 «ԱՐԺՈՒԹԱՅԻՆ ՀԱՇԻՎ»

 

52 «Արժութային հաշիվ» հաշիվը նախատեսված է Հայաստանի Հանրապետության կամ արտերկրի բանկերում ապահովագրական ընկերության արժութային հաշիվներում գտնվող արտարժույթով դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

52 «Արժութային հաշիվ» հաշվի դեբետում արտացոլվում է ապահովագրական ընկերության արժութային հաշիվներ մուտք եղած դրամական միջոցները, իսկ կրեդիտում` ապահովագրական ընկերության արժութային հաշիվներից կատարված վճարումները: Գումարները, որոնք սխալմամբ դեբետագրվել կամ կրեդիտագրվել են ապահովագրական ընկերության արժութային հաշիվներին և հայտնաբերվել են բանկի քաղվածքների ստուգման ժամանակ, ձևակերպվում են 63 «Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների» հաշվում:

Հաշվապահական հաշվառման մեջ արժութային հաշիվների գծով գործառնությունները ձևակերպվում են բանկերի քաղվածքների և դրանց կից դրամահաշվարկային փաստաթղթերի հիման վրա:

52 «Արժութային հաշիվ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվներ`

52-1 «Արժութային հաշիվներ երկրի ներսում»

52-2 «Արժութային հաշիվներ արտերկրում»

52 «Արժութային հաշիվ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ բանկերում արտարժութային միջոցների պահման համար բացված յուրաքանչյուր հաշվի:

52 «Արժութային հաշիվ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
09	«Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից»	06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
38	«Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով»	07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»
39	«Այլ եկամուտներ»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»	20	«Գործավարման ծախսեր»
50	«Դրամարկղ»	22	«Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	26	«Այլ ծախսեր»
52	«Արժութային հաշիվ»	29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»	50	«Դրամարկղ»
57	«Ավանդային հաշիվներ բանկերում»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»	52	«Արժութային հաշիվ»
64	«Հաշվարկներ ետպահանջ գանգատների գծով»	55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
65	«Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով»	56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»
61	«Հաշվարկներ վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով»	57	«Ավանդային հաշիվներ բանկերում»
68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»	58	«Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
69	«Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով»	59	«Կարճաժամկետ արժեթղթեր»
		60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»	63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»
72	«Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով»	65	«Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով»
73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»	61	«Հաշվարկներ վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով»
74	«Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով»	67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»	68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների գծով»	69	«Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»	70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»	71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»
83	«Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ»	72	«Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով»
87	«Լրացուցիչ կապիտալ»	73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»
94	«Ստացված փոխառություններ»	74	«Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով»
95	«Բանկերի վարկեր աշխատողների համար»	75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»	76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների գծով»
98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»	78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
99	«Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր»	79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
		88	«Չբաշխված շահույթ»
		89	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ»
		93	«Վնասների պահուստներ և այլ տեխնիկական պահուստներ»
		94	«Ստացված փոխառություններ»
		95	«Բանկերի վարկեր աշխատողների համար»
		96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»
		97	«Վարձակալական պարտավորություններ»
		98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»
		99	«Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր»

 

 ՀԱՇԻՎ 53 «ԹԱՆԿԱՐԺԵՔ ՄԵՏԱՂՆԵՐ»

 

53 «Թանկարժեք մետաղներ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերությանը պատկանող թանկարժեք մետաղների ստանդարտացված ձուլակտորների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

53 «Թանկարժեք մետաղներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները`

53-1 «Կարճաժամկետ ավանդային հաշիվներ թանկարժեք մետաղների ստանդարտացված ձուլակտորներով»,

53-2 «Երկարաժամկետ ավանդային հաշիվներ թանկարժեք մետաղների ստանդարտացված ձուլակտորներով»,

53-3 «Թանկարժեք մետաղների ստանդարտացված ձուլակտորներ»:

53 «Թանկարժեք մետաղներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ թանկարժեք մետաղների առանձին տեսակների: Դրա հետ մեկտեղ, վերլուծական հաշվառման կազմակերպումը պետք է ապահովի ապահովագրական ընկերության թանկարժեք մետաղների ստանդարտացված ձուլակտորներով ՀՀ տարածքում և արտասահմանում դեպոզիտային հաշիվների վերաբերյալ տեղեկատվության ստացման հնարավորությունը:

53 «Թանկարժեք մետաղներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
50	«Դրամարկղ»	48	«Այլ ակտիվների իրացում»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	50	«Դրամարկղ»
52	«Արժութային հաշիվ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	52	«Արժութային հաշիվ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր  դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»	55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
		76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»

 

 ՀԱՇԻՎ 54 «ԿՅԱՆՔԻ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԳԾՈՎ ՓՈԽԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»

 

54 «Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ» հաշիվը նախատեսված է կնքված կյանքի ապահովագրության պայմանագրերի համաձայն ապահովագրվողներին տրված փոխատվությունների վերաբերյալ հաշվարկների ընդհանրացման համար:

54 «Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ» հաշվի դեբետում` թղթակցելով 51 «Հաշվարկային հաշիվ» հաշվի կրեդիտի հետ, արտացոլվում են ապահովագրվողներին տրամադրված փոխատվությունները:

54 »Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ» հաշվի կրեդիտում արտացոլվում են փոխատվությունների գծով պարտավորությունների մարման գումարները` թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների դեբետի հետ, և փոխատվությունների գծով պարտավորությունների մարման գումարները` պահված ապահովագրական հատուցումներից` թղթակցելով 22 «Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ» հաշվի դեբետի հետ:

54 «Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ» հաշվին կից բացվում են հետևյալ ենթահաշիվները`

54-1 «Կյանքի ապահովագրության գծով տրված փոխատվություններ»

54-2 «Կյանքի ապահովագրության գծով տրված փոխատվությունների տոկոսներ»:

54-1 «Կյանքի ապահովագրության գծով տրված փոխատվություններ» ենթահաշվի դեբետում արտացոլվում են ապահովագրվողներին տրամադրված փոխատվությունները:

54-2 «Կյանքի ապահովագրության գծով տրամադրված փոխատվությունների տոկոսներ» ենթահաշվի կրեդիտում թղթակցելով համապատասխանաբար դրամական միջոցների կամ հաշվարկների հաշվառման հաշիվների հետ արտացոլվում են ստացված կամ ստացման ենթակա գումարները:

Տրված փոխատվությունների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր ապահովագրվողի և կյանքի ապահովագրության տեսակների:

54 «Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
39	«Այլ եկամուտներ»	22	«Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ»
50	«Դրամարկղ»	50	«Դրամարկղ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
74	«Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով»	74	«Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով»

 

 ՀԱՇԻՎ 55 «ՀԱՏՈՒԿ ՀԱՇԻՎՆԵՐ ԲԱՆԿԵՐՈՒՄ»

 

 55 «Հատուկ հաշիվներ բանկերում» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության Հայաստանի Հանրապետության արժույթով և արտարժույթով ակրեդիտիվներում, չեկային (վճարագիր) գրքույկներում, այլ վճարային փաստաթղթերում, ընթացիկ և այլ հատուկ հաշիվներում դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, ինչպես նաև նպատակային ֆինանսավորման (մուտքերի) միջոցների այն մասի շարժի համար, որը ենթակա է առանձնացված կարգով պահպանման:

55 «Հատուկ հաշիվներ բանկերում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները.

55-1 «Ակրեդիտիվներ»

55-2 «Չեկային գրքույկներ»

55-1 «Ակրեդիտիվներ» ենթահաշվում արտացոլվում է ակրեդիտիվներում գտնվող միջոցների շարժը:

Դրամական միջոցների փոխանցումը ակրեդիտիվային հաշվին արտացոլվում է 55 «Հատուկ հաշիվներ բանկերում» հաշվի դեբետում և 51 «Հաշվարկային հաշիվ», 52 «Արժութային հաշիվ», 98 «Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր» և նմանատիպ այլ հաշիվների կրեդիտում:

55 «Հատուկ հաշիվներ բանկերում» հաշվում հաշվառվող ակրեդիտիվային միջոցները դուրս են գրվում դրանց օգտագործման զուգընթաց (համաձայն բանկի քաղվածքների), որպես կանոն թղթակցելով 60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» հաշվի դեբետի հետ: Ակրեդիտիվների չօգտագործված միջոցները բանկի կողմից վերականգնվում են այն հաշիվներում, որոնցից կատարվել են փոխանցումները, և արտացոլվում են 55 «Հատուկ հաշիվներ բանկերում» հաշվի կրեդիտում` թղթակցելով 51 «Հաշվարկային հաշիվ» կամ 52 «Արժութային հաշիվ» հաշիվների հետ:

55-1 «Ակրեդիտիվներ» ենթահաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրական ընկերության յուրաքանչյուր ակրեդիտիվի:

55-2 «Չեկային գրքույկներ» ենթահաշվում հաշվառվում է չեկային գրքույկներում գտնվող միջոցների շարժը:

Չեկային գրքույկներ տրամադրելու ժամանակ միջոցների ավանդագրումը արտացոլվում է 55 «Հատուկ հաշիվներ բանկերում» հաշվի դեբետում և 51 «Հաշվարկային հաշիվ», 52 «Արժութային հաշիվ», 98 «Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր» և նմանատիպ այլ հաշիվներ կրեդիտում: Բանկում չեկային գրքույկներով ստացված գումարները դուրս են գրվում ապահովագրական ընկերության կողմից վճարման ներկայացրած չեկերի հիման վրա և բանկի քաղվածքների համաձայն 55 «Հատուկ հաշիվներ բանկերում» հաշվի կրեդիտը թղթակցում է հաշվարկների հաշվառման հաշիվների դեբետի (հաշիվ 76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ» և այլն) հետ:

55-2 «Չեկային գրքույկներ» ենթահաշվի մնացորդը պետք է համապատասխանի բանկի քաղվածքի մնացորդին: Բանկ վերադարձված չօգտագործված չեկերի գումարները արտացոլվում են 55 «Հատուկ հաշիվներ բանկերում» հաշվի կրեդիտում, թղթակցելով 51 «Հաշվարկային հաշիվ» կամ 52 «Արժութային հաշիվ» հաշիվների հետ:

Կրեդիտոր կազմակերպությունների հետ հաշվարկներ կատարելու համար ապահովագրական ընկերության աշխատողներին առհաշիվ տրված չեկային գրքույկներում միջոցների շարժի վերահսկողությունը կատարվում է օպերատիվ կարգով:

55-2 «Չեկային գրքույկներ» ենթահաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր ստացված չեկային գրքույկի:

Ապահովագրական ընկերության կազմի մեջ մտնող և առանձնացված հաշվեկշռով մասնաճյուղերի, կառուցվածքային միավորների, ընթացիկ հաշիվներում միջոցների շարժն արտացոլվում է 55 «Հատուկ հաշիվներ բանկերում» հաշվի առանձին ենթահաշվում:

55 «Հատուկ հաշիվներ բանկերում» հաշվում արտարժույթով արտահայտված դրամական միջոցների առկայությունը և շարժը հաշվառվում է առանձնացված կարգով: Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը պետք է ապահովի Հայաստանի Հանրապետությունում և արտերկրում` ակրեդիտիվներում, չեկային գրքույկներում և այլնում դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ստացման հնարավորությունը:

55 «Հատուկ հաշիվներ բանկերում» հաշվապահական հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
50	«Դրամարկղ»	06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»
52	«Արժութային հաշիվ»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»	10	«Նյութեր»
67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»	12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»	20	«Գործավարման ծախսեր»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»	26	«Այլ ծախսեր»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»	50	«Դրամարկղ»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
94	«Ստացված փոխառություններ»	52	«Արժութային հաշիվ»
96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»	58	«Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»	59	«Կարճաժամկետ արժեթղթեր»
99	«Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր»	60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
		63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»
		65	«Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով»
		68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»
		69	«Հաշվարկներ սոցիալական ապահովության և ապահովագրության գծով»
		70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
		71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»
		75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
		76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների գծով»
		78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
		79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
		88	«Չբաշխված շահույթ
		96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»
		97	«Վարձակալական պարտավորություններ»
		98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»
		99	«Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր»

 

ՀԱՇԻՎ 56 «ԴՐԱՄԱԿԱՆ ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ ԵՎ ՓՈԽԱՆՑՈՒՄՆԵՐ ՃԱՆԱՊԱՐՀԻՆ»

 

56 «Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության դրամարկղում դրամական փաստաթղթերի (փոստային նամականիշների, պետական մաքսային նամականիշների, վճարված ավիատոմսերի, հանգստյան տների և առողջարանների վճարված ուղեգրերի և այլն) ինչպես նաև ճանապարհին Հայաստանի Հանրապետության արժույթով և արտարժույթով դրամական միջոցների, այսինքն ապահովագրական ընկերության հաշվարկային հաշիվ կամ այլ հաշիվ մուտքագրելու համար (սակայն դեռևս չմուտքագրված) բանկերի, փոստային բաժանմունքների դրամարկղներ կամ խնայդրամարկղներ մուտքագրված գումարների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

56 «Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին» հաշվում գումարների հաշվառման համար հիմք են հանդիսանում բանկի բաժանմունքների, փոստային բաժանմունքների անդորրագրերը, բանկի ինկասատորներին հասույթի հանձնման ուղեկցող փաստաթղթերի պատճենները և այլն:

Դրամական փաստաթղթերը 56 «Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին» հաշվում հաշվարկվում են փաստացի արժեքով: Դրամական փաստաթղթերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փաստաթղթերի տեսակների:

Բաժնետիրական ընկերությունները 56 «Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին» հաշվին կից «Հետ գնված սեփական բաժնետոմսեր (բաժնեմասեր)» ենթահաշվում հաշվառվում են բաժնետերերից հետ գնված սեփական բաժնետոմսերը:

Բաժնետիրական ընկերության (ընկերակցության) կողմից բաժնետերերից (մասնակցից)` նրան պատկանող բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) հետգնման ժամանակ հաշվապահական հաշվառման մեջ գրանցում է կատարվում 56 «Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին» հաշվի դեբետում և դրամական միջոցների ու այլ համապատասխան հաշվառման հաշիվների կրեդիտում:

Ընկերության (ընկերակցության) կողմից սեփական բաժնետոմսերը (բաժնեմասերը) մարելիս այդ ընկերության (ընկերակցության) կողմից օրենսդրությամբ նախատեսված բոլոր ընթացակարգերի կատարելուց հետո, հաշվապահական հաշվառման մեջ կատարվում է գրանցում 56 «Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին» հաշվի կրեդիտում և 85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշվի դեբետում` անվանական արժեքի չափով: Միաժամանակ անվանական արժեքի և փաստացի արժեքի տարբերության չափով 56 «Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին» հաշիվը թղթակցում է 87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվի հետ:

Արտարժույթներով դրամական միջոցների (դրամական փոխանցումների) շարժը 56 «Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին» հաշվում հաշվառվում է առանձնացված կարգով:

56 «Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դրամական փաստաթղթերի և փոխանցումների տեսակների:

56 «Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
50	«Դրամարկղ»	50	«Դրամարկղ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արժութային հաշիվ»	52	«Արժութային հաշիվ»
63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»	71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»
71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»	73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»	75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»	79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»	84	«Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ»
		85	«Կանոնադրական կապիտալ»
		88	«Չբաշխված շահույթ»
		96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»

 

ՀԱՇԻՎ 57 «ԱՎԱՆԴԱՅԻՆ ՀԱՇԻՎՆԵՐ ԲԱՆԿԵՐՈՒՄ»

 

57 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական կազմակերպության կողմից` բանկային տոկոսների տեսքով եկամուտ ստանալու նպատակով բանկային ավանդային հաշիվներում դրամական միջոցների տեղաբաշխման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Դրամական միջոցների փոխանցումը բանկերի ավանդային հաշիվներին արտացոլվում է 57 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում» հաշվի դեբետում` թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների հետ: Ավանդային հաշվի փակման ժամանակ (ավանդի վերադարձը) ապահովագրական ընկերությունը հաշվառման մեջ ավանդի գումարի չափով իրականացնում է հետադարձ գրանցում: Բանկային տոկոսների տեսքով ստացված եկամուտները արտացոլվում են դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների դեբետում և 39 «Այլ եկամուտներ» հաշվի կրեդիտում:

57 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները`

57-1 «Կարճաժամկետ ավանդային հաշիվներ բանկերում»

57-2 «Երկարաժամկետ ավանդային հաշիվներ բանկերում»

57 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ աղբյուրների, որոնց հաշվին բացվել են ավանդային հաշիվները, ինչպես նաև ըստ ավանդային հաշիվների ժամկետների և բանկային հաստատությունների: Դրա հետ մեկտեղ, վերլուծական հաշվառման կազմավորումը պետք է ապահովի Հայաստանի Հանրապետության տարածքում և արտասահմանում դեպոզիտային հաշիվների վերաբերյալ տվյալների ստացման հնարավորությունը:

57 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

 

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արժութային հաշիվ»	52	«Արժութային հաշիվ»

 

 ՀԱՇԻՎ 58 «ԿԱՐՃԱԺԱՄԿԵՏ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՆԵՐԴՐՈՒՄՆԵՐ»

 

58 «Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության կողմից այլ ձեռնարկություններին և կազմակերպություններին տրամադրված դրամական և այլ փոխառությունների տեսքով կարճաժամկետ (մեկ տարուց ոչ ավելի ժամկետով) ներդրումների (բացի արժեթղթերում ներդրումներից) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Ընդ որում, այլ ձեռնարկություններին տրամադրված փոխառությունները հաշվառվում են 58 «Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հաշվում, եթե դրանց մարման սահմանված ժամկետը չի գերազանցում մեկ տարին:

58 «Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հաշվում ապահովագրական ընկերության կողմից հաշվի է առնվում այլ ձեռնարկություններին տրամադրված կարճաժամկետ դրամական կամ այլ փոխառությունների շարժը: Տրամադրված փոխառությունները արտացոլվում են 58 «Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հաշվի դեբետում` թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման կամ համապատասխան այլ հաշիվների կրեդիտի հետ: Փոխառության վերադարձման ժամանակ դեբետագրվում են դրամական միջոցների հաշվառման կամ համապատասխան այլ հաշիվները և կրեդիտագրվում է 58 «Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հաշիվը:

58 «Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումների տեսակների և օբյեկտների, որոնց վերաբերում են այդ ներդրումները (ըստ կազմակերպությունների, որոնց տրամադրվել են կարճաժամկետ դրամական և այլ փոխառությունները): Ընդ որում, վերլուծական հաշվառման կառուցվածքը պետք է արտացոլի Հայաստանի Հանրապետությունում և արտերկրներում գտնվող կազմակերպություններին տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների վերաբերյալ տվյալները:

58 «Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»	48	«Այլ ակտիվների իրացում»
07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»	76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
39	«Այլ եկամուտներ»
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»
50	«Դրամարկղ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արժութային հաշիվ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
59	«Կարճաժամկետ արժեթղթեր»
67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»

 

ՀԱՇԻՎ 59 «ԿԱՐՃԱԺԱՄԿԵՏ ԱՐԺԵԹՂԹԵՐ»

 

59 «Կարճաժամկետ արժեթղթեր» հաշիվը նախատեսված է այլ ձեռնարկությունների և կազմակերպությունների արժեթղթերում, պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինների տոկոսային պարտատոմսերում և այլ նմանատիպ արժեթղթերում ապահովագրական ընկերության կարճաժամկետ (մինչև մեկ տարի ժամկետով) ներդրումների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Ընդ որում, տոկոսային պարտատոմսերում և նմանատիպ այլ արժեթղթերում ներդրումները հաշվառվում են 59 «Կարճաժամկետ արժեթղթեր» հաշվում, եթե դրանց մարման ժամկետը չի գերազանցում մեկ տարին: Ներդրումները այլ արժեթղթերում, որոնց մարման (հետգնման) ժամկետը սահմանված չէ (օրինակ` բաց բաժնետիրական ընկերությունների բաժնետոմսեր), հաշվառվում են 59 «Կարճաժամկետ արժեթղթեր» հաշվում, երբ այդ ներդրումները կատարվում են մեկ տարուց ոչ ավելի ժամանակի ընթացքում եկամուտներ ստանալու նպատակով:

Պարտատոմսերը և այլ արժեթղթերը 59 «Կարճաժամկետ արժեթղթեր» հաշվին մուտքագրվում են գնման արժեքով:

Ապահովագրական ընկերության կողմից պարտատոմսերի և այլ արժեթղթերի ձեռք բերումը արտացոլվում է 59 «Կարճաժամկետ արժեթղթեր» հաշվի դեբետում և դրամական միջոցների կամ նյութական և այլ արժեքների հաշվառման հաշիվների կրեդիտում (եթե արժեթղթերի դիմաց վճարումը կատարվում է ոչ թե դրամական, այլ նյութական և այլ արժեքների տրամադրման ձևով):

Ապահովագրական ընկերության կողմից ձեռք բերված արժեթղթերի դիմաց փոխանցված կարճաժամկետ ներդրումային միջոցները, որոնց գծով հաշվետու ժամանակաշրջանում չեն ստացվել ապահովագրական ընկերության համապատասխան իրավունքները հաստատող փաստաթղթերը, 59 «Կարճաժամկետ արժեթղթեր» հաշվում արտացոլվում են առանձին:

Թույլատրվում է մարման ժամկետ ունեցող արժեթղթերի ձեռք բերման արժեքի և անվանական արժեքի միջև եղած տարբերությունը դրանց շրջանառության ժամկետի ընթացքում հավասարաչափ հաշվեգրել ընկերության ֆինանսական արդյունքներին: Այն դեպքում, երբ ձեռք բերման արժեքը բարձր է անվանական արժեքից, հաշվեգրվող գումարի չափով 59 «Կարճաժամկետ արժեթղթեր» հաշվի կրեդիտը թղթակցում է 26 «Այլ ծախսեր» հաշվի դեբետի հետ: Երբ ձեռք բերման արժեքը ցածր է անվանական արժեքից, ապա հաշվեգրվող գումարի չափով 59 «Կարճաժամկետ արժեթղթեր» հաշվի դեբետը թղթակցում է 39 «Այլ եկամուտներ» հաշվի կրեդիտի հետ:

59 «Կարճաժամկետ արժեթղթեր» հաշվում հաշվառվող պարտատոմսերի և այլ արժեթղթերի մարման (հետգնման) և վաճառքի գործառնությունները արտացոլվում են 48 «Այլ ակտիվների իրացում» հաշվի դեբետում և 59 «Կարճաժամկետ արժեթղթեր» հաշվի կրեդիտում:

59 «Կարճաժամկետ արժեթղթեր» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կարճաժամկետ արժեթղթերի տեսակների և օբյեկտների, որոնց վերաբերում են այդ ներդրումները (ըստ արժեթղթերի էմիտենտների): Ընդ որում, վերլուծական հաշվառման կառուցվածքը պետք է արտացոլի տեղեկատվություններ այն վերաբերյալ, թե արդյոք կարճաժամկետ արժեթղթերը գնվել են մինչև մարման ժամկետը պահելու նպատակով, թե դրանք վաճառվելու են մինչև մարման ժամկետի ավարտը:

59 «Կարճաժամկետ արժեթղթեր» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»	48	«Այլ ակտիվների իրացում»
39	«Այլ եկամուտներ»	76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»
50	«Դրամարկղ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արժութային հաշիվ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
58	«Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
87	«Լրացուցիչ կապիտալ»

 

Բ Ա Ժ Ի Ն  VI

 

ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ

 

Այս բաժնի հաշիվները նախատեսված են կազմակերպությունների և տարբեր իրավաբանական և ֆիզիկական անձանց հետ բոլոր տեսակի հաշվարկների, ինչպես նաև ներտնտեսական հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Գործող օրենսդրության համաձայն իրականացվող արտարժութային հաշվարկները այս բաժնի հաշիվներում հաշվառվում են Հայաստանի Հանրապետության արժույթով` դրամով, դրամահաշվարկային փաստաթղթերի ձևակերպման օրվա հաշվարկային փոխարժեքով արտարժույթը վերահաշվարկելու միջոցով: Միաժամանակ այդ հաշվարկներն արտացոլվում են հաշվարկների և վճարումների արժույթով: Արտարժութային գործառնությունների գծով փոխարժեքային տարբերությունները, այդ թվում` նաև հաշվապահական հաշվեկշռի կազմման օրվա դրությամբ պարտքի վերահաշվարկից առաջացած տարբերությունները ձևակերպվում են 39 «Այլ եկամուտներ» կամ 26 «Այլ ծախսեր» հաշիվներով:

Արտարժութային հաշվարկները այս բաժնի հաշիվներում արտացոլվում են առանձնացված կարգով` առանձին ենթահաշիվներում:

 

ՀԱՇԻՎ 60 «ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ ՄԱՏԱԿԱՐԱՐՆԵՐԻ ԵՎ ԿԱՊԱԼԱՌՈՒՆԵՐԻ ՀԵՏ»

 

60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» հաշիվը նախատեսված է մատակարարների և կապալառուների հետ հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, որոնք կապված են ստացված ապրանքանյութական արժեքների, կատարված աշխատանքների, մատուցված ծառայությունների (ներառյալ տրամադրված էլեկտրաէներգիայի, գազի, ջրի և այլնի), հետ, որոնց հաշվարկային փաստաթղթերը ակցեպտավորված են և ենթակա են: Այս հաշիվը նախատեսված է նաև`

- ապրանքանյութական արժեքների, աշխատանքների և ծառայությունների համար, որոնց հաշվարկային փաստաթղթերը չեն ստացվել մատակարարների կամ կապալառուների կողմից (առանց ապրանքագրի կատարված մատակարարումներ),

- ապրանքանյութական արժեքների, աշխատանքների և ծառայությունների ընդունման ժամանակ հայտնաբերված ավելցուկի համար,

- փոխադրումների հետ կապված մատուցված ծառայությունների, այդ թվում` տարիֆային վճարաչափի ավելցուկների կամ պակասորդների գծով հաշվարկների, ինչպես նաև կապի բոլոր տեսակի ծառայությունների համար:

Ձեռքբերված ապրանքանյութական արժեքների, կատարված աշխատանքների կամ մատուցված ծառայությունների հետ կապված բոլոր գործառնությունները անկախ ներկայացված հաշվի վճարման ժամկետից հաշվառվում են 60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» հաշվով:

60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» հաշիվը կրեդիտագրվում է փաստացի ստացված ապրանքանյութական արժեքների, ընդունված արժեքների, մատուցված ծառայությունների արժեքի չափով` թղթակցելով 08 «Կապիտալ ներդրումներ», 10 «Նյութեր», 12 «Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ», 20 «Գործավարման ծախսեր» և համապատասխան այլ արժեքների և ծախսերի հաշվառման հաշիվների հետ: Այս հաշվում արտացոլվում են նաև ապրանքանյութական արժեքների փոխադրման գծով կատարած ծախսերը:

Անկախ վերլուծական հաշվառման մեջ ապրանքանյութական արժեքների գնահատումից, սինթետիկ հաշվառման մեջ 60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» հաշիվը կրեդիտագրվում է մատակարարի հաշվարկային փաստաթղթերի համաձայն ակցեպտավորված գումարների չափով: Ստացված ապրանքանյութական արժեքների պահեստ մուտքագրման ժամանակ հայտնաբերված պակասորդը` դրանց բնական նորմաների սահմաններում ձևակերպվում է 84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշվի դեբետով, իսկ դրանց բնական կորստի նորմաներից ավելի պակասորդը, ինչպես նաև մատակարարի կամ կապալառուի կողմից ներկայացված հաշվի (վերջինիս ակցեպտավորումից հետո) ստուգման ժամանակ հայտնաբերված պայմանագրային գների անհամապատասխանության և թվաբանական սխալների առկայության հետևանքով տարբերությունները` 63 «Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների» հաշվի դեբետով և 60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» հաշվի կրեդիտով:

Այն դեպքում, երբ ապրանքանյութական արժեքները ստացվել են մինչև մատակարարներից հաշվարկային փաստաթղթերի ստացումը, անհրաժեշտ է ստուգել, թե արդյոք այդ միջոցները հաշվի առնված չեն, որպես վճարված և ճանապարհին գտնվող կամ մատակարարների պահեստներից չստացված միջոցներ, կամ արդյոք դրանց արժեքը չի համարվում որպես դեբիտորական պարտք:

Առանց ապրանքագրի կատարված մատակարարումների դեպքում 60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» հաշիվը կրեդիտագրվում է ստացված արժեքների պայմանագրերով նախատեսված գներով հաշվարկված արժեքի չափով:

60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» հաշիվը դեբետագրվում է հաշիվների վճարման գումարներով թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների հետ, նախօրոք տրված կանխավճարների հաշվանցման գումարներով` թղթակցելով 76 «Հաշվարկներ դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»: Մատակարարների և կապալառուների հանդեպ ունեցած այն պարտքերի գումարները, որոնք ապահովված են ապահովագրական ընկերության կողմից տրված մուրհակներով, դուրս չեն գրվում 60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» հաշվից, այլ հաշվառվում են առանձնացված կարգով` վերլուծական հաշվառման մեջ:

60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր ներկայացված հաշվի: Ընդ որում, վերլուծական հաշվառումը պետք է ապահովի անհրաժեշտ տեղեկատվության ստացումը մատակարարների հետ ակցեպտավորված այն հաշվարկային փաստաթղթերի մասին, որոնց վճարման ժամկետը չի լրացել, ժամանակին չվճարված հաշվարկային փաստաթղթերի, առանց ապրանքագրի կատարված մատակարարումների, մատակարարներին տրված այն մուրհակների մասին, որոնց վճարման ժամկետը չի լրացել, մատակարարներին տրված ժամկետանց վճարմամբ մուրհակների մասին:

60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
39	«Այլ եկամուտներ»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»	10	«Նյութեր»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»	12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
50	«Դրամարկղ»	20	«Գործավարման ծախսեր»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	26	«Այլ ծախսեր»
52	«Արժութային հաշիվ»	31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»	63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»
63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»	68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»	78	«Հաշվարկներ դուստր ընկերությունների հետ»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»	79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
94	«Ստացված փոխառություններ»	84	«Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ»
95	«Բանկերի վարկեր աշխատողների համար»
98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»
99	«Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր»

 

ՀԱՇԻՎ 61 «ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ՓՈԽԱՆՑՎԱԾ ՌԻՍԿԵՐԻ ԳԾՈՎ»

 

61 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշիվը նախատեսված է ցեդենտի (վերաապահովագրվողի) կողմից վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով վերաապահովագրողի հետ հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

61 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշվի դեբետում արտացոլվում են.

- ցեդենտին (վերաապահովագրվողին) վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով հասանելիք կոմիսիոն պարգևավճարների և տանտյեմների հաշվարկված գումարները` թղթակցելով 33 «Ստացված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշվի կրեդիտի հետ,

- վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով դեպոնացված ապահովագրավճարների և վնասների գումարները` թղթակցելով 37 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ» հաշվի կրեդիտի հետ,

- վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով վերաապահովագրողի կողմից հատուցման ենթակա վնասի բաժինը` թղթակցելով 35 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցումներ» հաշվի կրեդիտի հետ:

61 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշվի կրեդիտում արտացոլվում են.

- վերաապահովագրության տրված ռիսկերի գծով հաշվեգրված ապահովագրավճարների գումարները, որոնք ենթակա են փոխանցման վերաապահովագրողին` թղթակցելով 27 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ» հաշվի դեբետի հետ,

- վերաապահովագրողների նկատմամբ դեպոնացված ապահովագրավճարների գծով պարտքերի մարումը` թղթակցելով 37 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ» հաշվի դեբետի հետ,

-վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով դեպոնացված ապահովագրավճարների վրա հաշվեգրված տոկոսների գումարները` թղթակցելով 26 «Այլ ծախսեր» հաշվի դեբետի հետ:

Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով դրամական հաշվարկները տարվում են` վերաապահովագրության պայմանագրերի համապատասխան նախատեսված պայմանների համաձայն` ամիսը, եռամսյակը մեկ և այլն, 61 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշվի կրեդիտային մնացորդի առկայության դեպքում` թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների հետ:

61 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերաապահովագրողների և վերաապահովագրության փոխանցված յուրաքանչյուր առանձին ռիսկի:

61 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
33	«Ստացված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ»	26	«Այլ ծախսեր»
35	«Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցումներ»	27	«Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ»
37	«Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով  ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ»	37	«Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով  ապահովագրավճարների վնասների դեպոներ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արժութային հաշիվ»	52	«Արժութային հաշիվ»
67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»	67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»

 

 ՀԱՇԻՎ 63 «ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ ԸՍՏ ԲՈՂՈՔԱՐԿՈՒՄՆԵՐԻ»

 

63 «Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների» հաշիվը նախատեսված է մատակարարներին, կապալառուներին, տրանսպորտային և այլ կազմակերպություններին ներկայացված բողոքարկումների, ինչպես նաև նրանց կողմից ընդունված տույժերի, տուգանքների և բողոքարկումների գծով հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

63 «Հաշվարկներ գանգատների գծով» հաշվի դեբետում մասնավորապես արտացոլվում են բողոքարկումների գծով հաշվարկները, որոնք ներկայացված են`

- մատակարարներին, կապալառուներին և տրանսպորտային կազմակերպություններին հաշվարկային փաստաթղթերի ստուգման ժամանակ հայտնաբերված պայմանագրային գների անհամապատասխանության և թվաբանական սխալների առկայության հետևանքով տարբերությունների համար` թղթակցելով 60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» հաշվի կրեդիտի հետ կամ ապրանքանյութական պաշարների հաշվառման հաշիվների հետ, երբ գների խախտումը կամ թվաբանական սխալը հաշիվներում հայտնաբերվել է ապրանքանյութական պաշարների հաշվառման հաշիվներում գրանցումները կատարելուց հետո,

- մատակարարներին և տրանսպորտային կազմակերպություններին` ապրանքանյութական արժեքների փոխադրման և ճանապարհին գտնվելու ժամանակ գերնորմատիվային բնական պակասորդների համար` թղթակցելով 60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» հաշվի հետ,

- մատակարարներին, կազմակերպություններին` ապրանքանյութական արժեքների որակական ցուցանիշների նախատեսված ստանդարտին, տեխնիկական պայմաններին անհամապատասխանության դեպքում` թղթակցելով 60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»,

- բանկային հիմնարկներին` ապահովագրական ընկերության հաշիվներից սխալմամբ դուրս գրված կամ փոխանցված գումարների համար` թղթակցելով դրամական միջոցների, բանկի վարկերի հաշվառման հաշիվների հետ,

- ինչպես նաև տուգանքները, տույժերը և այլ գումարները, որոնք ենթակա են գանձման մատակարար, կապալառու և այլ կազմակերպություններից` պայմանագրային պարտավորությունների խախտման կամ չկատարման դեպքում, վճարող կազմակերպության կողմից ընդունված կամ դատարանի միջոցով հաստատված գումարի չափով` թղթակցելով 39 «Այլ եկամուտներ» հաշվի կրեդիտի հետ (մատակարարի կողմից չճանաչված, բողոքարկումների գումարները, այդ թվում տույժերը, տուգանքները, հաշվառման չեն ընդունվում):

63 «Հաշվարկներ բողոքարկումների գծով» հաշիվը կրեդիտագրվում է ստացված վճարումների գումարների չափով, թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների հետ: Այն գումարները, որոնք հետագայում գանձման ենթակա չեն, վերադարձվում են, որպես կանոն այն հաշիվներին, որոնցից դեբետագրվել էին 63 «Հաշվարկներ գանգատների գծով» հաշվին կամ օրենսդրությամբ սահմանված կարգով` այլ համապատասխան հաշիվներին:

63 «Հաշվարկներ գանգատների գծով» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր դեբիտորի և առանձին բողոքարկումների:

63 «Հաշվարկներ բողոքարկումների գծով» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
08	«Կապիտալ ներդրումներ»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
10	«Նյութեր»	10	«Նյութեր»
12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»	12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
39	«Այլ եկամուտներ»	20	«Գործավարման ծախսեր»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	26	«Այլ ծախսեր»
52	«Արժութային հաշիվ»	50	«Դրամարկղ»
39	«Այլ եկամուտներ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	52	«Արժութային հաշիվ»
60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»	55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»	56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»
98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»	60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
		84	«Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ»

 

 ՀԱՇԻՎ 64 «ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ ԵՏՊԱՀԱՆՋ ԳԱՆԳԱՏՆԵՐԻ ԳԾՈՎ»

 

64 «Հաշվարկներ ետպահանջ գանգատների գծով» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական պայմանագրերով ճանաչված ետպահանջ գանգատների և այլ հայցերի գծով հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

64 «Հաշվարկներ ետպահանջ գանգատների գծով» հաշվի դեբետում արտացոլվում են`

- գումարները, որոնք դատարանի որոշմամբ հատկացվել են ապահովագրողին, ապահովագրվողի ետպահանջ հայցի իրավունքի իրացման կարգով, այն անձանց հանդեպ, որոնք պատասխանատու են ապահովագրված գույքին հասցված վնասի համար, կամ պատասխանատու անձանց կողմից կամովին ճանաչված գումարները` թղթակցելով 83 «Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ» հաշվի կրեդիտի հետ:

64 «Հաշվարկներ ետպահանջ գանգատների գծով» հաշվի կրեդիտում արտացոլվում են`

- ետպահանջ գանգատների և այլ հայցերի գծով ստացված գումարները, թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների դեբետի հետ,

- ետպահանջ հայցերի գծով գանձման ոչ հավանական գումարները, որոնք սահմանված կարգով դուրս են գրվում` թղթակցելով 83 «Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ» հաշվի դեբետի հետ:

64 «Հաշվարկներ ետպահանջ գանգատների գծով» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է` ըստ ապահովագրական կազմակերպության յուրաքանչյուր դեբիտորի:

64 «Հաշվարկներ ետպահանջ գանգատների գծով» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
83	«Գալիք ժամանակաշրջանի  եկամուտներ»	50	«Դրամարկղ»
		51	«Հաշվարկային հաշիվ»
		52	«Արժութային հաշիվ»
		76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
		83	«Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ»

 

ՀԱՇԻՎ 65 «ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ ԱՅԼ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԳԾՈՎ»

 

65 «Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության (որը հանդես է գալիս ոչ թե որպես ապահովագրող, այլ որպես ապահովագրվող) գույքի և անձնակազմի ապահովագրության գծով (բացի սոցիալական ապահովագրության և ապահովության) հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Ապահովագրավճարների հաշվարկված գումարներն արտացոլվում են 65 «Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով» հաշվի կրեդիտում` թղթակցելով գործավարման ծախսերի, կապիտալ ներդրումների կամ ապահովագրական վճարների այլ աղբյուրների հաշվառման հաշիվների հետ:

Ապահովագրական ընկերություններին վճարման ենթակա ապահովագրավճարների փոխանցման ժամանակ կատարվում է գրանցում 65 «Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով» հաշվի դեբետում և դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների կրեդիտում:

Ապահովագրական պատահարներից ապահովագրված գույքի (նյութական արժեքների փչացումից կամ ոչնչացումից) կորուստների դիմաց փոխհատուցվող գումարի չափով դեբետագրվում է 65 «Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով» հաշիվը` թղթակցելով նյութական արժեքների, հիմնական միջոցների և համապատասխան այլ ակտիվների իրացման` 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում», 48 «Այլ ակտիվների իրացում» հաշվառման հաշիվների կրեդիտի հետ: Միաժամանակ կորսված ապահովագրված գույքի հաշվեկշռային արժեքը դուրս է գրվում այդ ակտիվների հաշվառման համապատասխան հաշիվներից դեբետագրելով 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում», 48 «Այլ ակտիվների իրացում» հաշիվները, իսկ դրանց մաշվածության (ամորտիզացիայի) գումարները դուրս են գրվում 02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն», 05 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա», 13 «Փոքրարժեք արագամաշ առարկաների մաշվածություն» հաշիվներից` կրեդիտագրելով 47 «Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում», 48 «Այլ ակտիվների իրացում» հաշիվները:

65 «Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով» հաշվի դեբետում արտացոլվում է նաև ապահովագրական հատուցման գումարը, որն ըստ ապահովագրության պայմանագրի պետք է վճարվի ապահովագրական ընկերության աշխատողին` թղթակցելով 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշվի կրեդիտի հետ:

Ապահովագրական ընկերություններից ապահովագրական պայմանագրերի համաձայն ստացված ապահովագրական հատուցման գումարը ձևակերպվում են 50 «Դրամարկղ», 51 «Հաշվարկային հաշիվ» կամ 52 «Արժութային հաշիվ» հաշիվների դեբետով և 65 «Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով» հաշվի կրեդիտով: Ապահովագրված գույքի այն կորուստները, որոնք չեն վերականգնվում ապահովագրական հատուցումներով, դուրս են գրվում և 65 «Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով» հաշվի կրեդիտից 26 «Այլ ծախսեր» հաշվին:

65 «Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրողների և ապահովագրական պայմանագրերի:

65 «Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
39	«Այլ եկամուտներ»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»	20	«Գործավարման ծախսեր»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»	26	«Այլ ծախսեր»
50	«Դրամարկղ»	31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	50	«Դրամարկղ»
52	«Արժութային հաշիվ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	52	«Արժութային հաշիվ»
73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»

 

 

ՀԱՇԻՎ 66 «ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ ԲՅՈՒՋԵԻ ՀԵՏ` ՀԵՏԱՁԳՎԱԾ ՀԱՐԿԵՐԻ ԳԾՈՎ»

 

 66 «Հաշվարկներ բյուջեի հետ` հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության կողմից բյուջե վճարման կամ բյուջեից ապահովագրական ընկերության փոխհատուցման (հաշվանցման, պակասեցման) ենթակա այն հարկերի և այլ պարտադիր վճարների (այսուհետև` հարկեր) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, որոնց վճարման կամ փոխհատուցման (հաշվանցման, պակասեցման) ժամկետն օրենսդրությամբ սահմանված կարգով հետաձգված է:

66 «Հաշվարկներ բյուջեի հետ` հետաձգված հարկերի գծով» հաշվում գրանցումները կատարվում են հարկերի այն գումարների չափով, որոնք հաշվարկվում են, սակայն օրենսդրությամբ սահմանված դեպքերում ենթակա են բյուջե վճարման կամ բյուջեից փոխհատուցման (հաշվանցման, պակասեցման) ավելի ուշ ժամկետներում:

66 «Հաշվարկներ բյուջեի հետ` հետաձգված հարկերի գծով» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առանձին հարկատեսակների: Ընդ որում վերլուծական հաշվառումը պետք է կազմակերպվի այնպես, որպեսզի ապահովվի այդ հարկատեսակների գծով բյուջե վճարման ենթակա և բյուջեից կազմակերպությանը փոխհատուցման (հաշվանցման, պակասեցման) ենթակա գումարների վերաբերյալ տեղեկատվության ստացումը:

66 «Հաշվարկներ բյուջեի հետ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»	47	«Երկարաժամկետ ակտիվների  իրացում և այլ օտարում»
68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»	48	«Այլ ակտիվների իրացում»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»	67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
		68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»
		81	«Շահույթի օգտագործում»

 

ՀԱՇԻՎ 67 «ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ ԱՐՏԱԲՅՈՒՋԵՏԱՅԻՆ ՎՃԱՐՈՒՄՆԵՐԻ ԳԾՈՎ»

 

67 «Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության կողմից տարբեր արտաբյուջետային հիմնադրամներին կատարվող վճարումների գծով պետական մարմինների հետ իրականացվող հաշվարկների (բացի սոցիալական ապահովագրության ու ապահովության) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Արտաբյուջետային հիմնադրամներին կատարվող վճարումների հաշվարկման և վճարման կարգը կարգավորվում է օրենսդրական և այլ իրավական ակտերով:

67 «Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով» հաշիվը կրեդիտագրվում է արտաբյուջետային հիմնադրամներին վճարման ենթակա գումարների չափով` թղթակցելով ծախսերի կամ այլ աղբյուրների հաշվառման հաշիվների հետ, իսկ դեբետագրվում է դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվներից այդ հիմնադրամներին փաստացի փոխանցված գումարների չափով:

67 «Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր արտաբյուջետային հիմնադրամի, որին վճարումներ են կատարվում ապահովագրական ընկերության կողմից:

67 «Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
50	«Դրամարկղ»	20	«Գործավարման ծախսեր»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»
52	«Արժութային հաշիվ»	31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
66	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ` հետաձգված հարկերի գծով»	58 59	«Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ» «Կարճաժամկետ արժեթղթեր»
61	«Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով»	66	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ` հետաձգված հարկերի գծով»
68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»	61	«Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով»
70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»	78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»	79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»	81	«Շահույթի օգտագործում»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
87	«Լրացուցիչ կապիտալ»
95	«Բանկերի վարկեր աշխատողների համար»
98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»
99	«Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր»

 

ՀԱՇԻՎ 68 «ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ ԲՅՈՒՋԵԻ ՀԵՏ»

 

68 «Հաշվարկներ բյուջեի հետ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության, և օրենսդրությամբ սահմանված կարգով նրա անձնակազմից և այլ անձանցից պահվող հարկերի, տուրքերի և բյուջե գանձվող այլ պարտադիր վճարների գծով բյուջեի հետ հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Բյուջե գանձվող վճարների հաշվարկման և վճարման կարգը սահմանվում է օրենսդրական ակտերով:

68 «Հաշվարկներ բյուջեի հետ» հաշիվը կրեդիտագրվում է բյուջե վճարման ենթակա գումարների չափով` թղթակցելով այդ վճարումների աղբյուրների հաշվառման հաշիվների և 66 «Հաշվարկներ բյուջեի հետ` հետաձգված հարկերի գծով» հաշվի հետ, և դեբետագրվում է փաստացի վճարված, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով հաշվարկված հարկերի գումարների չափով:

68 «Հաշվարկներ բյուջեի հետ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ բյուջե գանձվող վճարների տեսակների և ըստ պետական և համայնքների բյուջեների:

68 «Հաշվարկներ բյուջեի հետ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
50	«Դրամարկղ»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	20	«Գործավարման ծախսեր»
52	«Արժութային հաշիվ»	22	«Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	26	«Այլ ծախսեր»
66	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ` հետաձգված հարկերի գծով»	29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»
		47	«Երկարաժամկետ ակտերի իրացում և այլ օտարում»
		48	«Այլ ակտիվների իրացում»
		51	«Հաշվարկային հաշիվ»
		52	«Արժութային հաշիվ»
		61	«Հաշվարկներ վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով»
		66	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ` հետաձգված հարկերի գծով»
		67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
		70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
		80	«Շահույթ և վնաս»
		81	«Շահույթի օգտագործում»

 

 

ՀԱՇԻՎ 69 «ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԱՊԱՀՈՎՈՒԹՅԱՆ ԳԾՈՎ»

 

69 «Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության անձնակազմի համար սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով կատարվող հատկացումների հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով կատարվող հատկացումների կատարման կարգը կարգավորվում է համապատասխան օրենսդրական և այլ իրավական ակտերով:

69 «Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները.

69-1 «Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության գծով»,

69-2 «Հաշվարկներ սոցիալական ապահովության հիմնադրամի գծով»:

69-1 «Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության գծով» ենթահաշվում հաշվառվում են ապահովագրական ընկերության անձնակազմի սոցիալական ապահովագրության գծով կատարվող հատկացումների հետ կապված հաշվարկները:

69-2 «Հաշվարկներ սոցիալական ապահովության հիմնադրամի գծով» ենթահաշվում հաշվառվում են ապահովագրական ընկերության անձնակազմի սոցիալական ապահովության հիմնադրամի գծով կատարվող հատկացումների հետ կապված հաշվարկները:

69 «Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով» հաշիվը կրեդիտագրվում է համապատասխան հիմնադրամներին փոխանցման ենթակա սոցիալական ապահովագրության, ապահովության գծով կատարվող հատկացումների գումարների չափով` թղթակցելով.

- այն հաշիվների հետ, որոնցում արտացոլվում է աշխատավարձի հաշվարկը` ապահովագրական ընկերության հաշվին կատարվող հատկացումների չափով,

- 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշվի հետ` ապահովագրական ընկերության անձնակազմի հաշվին վճարվող հատկացումների չափով:

69 «Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով» հաշվի դեբետով ձևակերպվում են հաշվարկված հատկացումների փոխանցված գումարները, ինչպես նաև պետական սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով կատարվող հատկացումների հաշվին վճարվող գումարները:

69 «Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
50	«Դրամարկղ»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	20	«Գործավարման ծախսեր»
52	«Արժութային հաշիվ»	26	«Այլ ծախսեր»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»
70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»	31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
		47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»
		51	«Հաշվարկային հաշիվ»
		52	«Արժութային հաշիվ»
		55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
		70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
		88	«Չբաշխված շահույթ»
		89	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ»
		96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»

 

ՀԱՇԻՎ 70 «ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ ԱՆՁՆԱԿԱԶՄԻ ՀԵՏ` ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ՎՃԱՐՄԱՆ ԳԾՈՎ»

 

70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության ինչպես ցուցակային կազմում ընդգրկված, այնպես էլ չընդգրկված անձնակազմի հետ աշխատանքի վարձատրման (աշխատավարձի բոլոր ձևերի, պարգևատրումների, նպաստների, աշխատող կենսաթոշակառուների կենսաթոշակների և այլ վճարների), ինչպես նաև տվյալ ապահովագրական ընկերության բաժնետոմսերի բաժնեմասերի և այլ արժեթղթերի գծով եկամուտների հետ կապված հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշվի կրեդիտում ձևակերպվում են հետևյալ գումարները.

- աշխատողներին հասանելիք աշխատանքի վարձատրման գումարները` թղթակցելով գործավարման ծախսերի և համապատասխան այլ աղբյուրների հաշվառման հաշիվների հետ,

- աշխատանքի վարձատրման այն գումարները, որոնք հաշվարկվում են աշխատողների գալիք արձակուրդների վճարման համար սահմանված կարգով ձևավորված պահուստների հաշվին` թղթակցելով 89 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ «հաշվի հետ,

- սոցիալական ապահովագրության գծով կատարվող հատկացումների հաշվին հաշվարկված նպաստների գումարները, կենսաթոշակները և այլ նմանատիպ գումարները` թղթակցելով 69 «Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով» հաշվի հետ,

- ապահովագրական ընկերության բաժնետոմսերից, բաժնեմասերից ստացված եկամուտների գծով հաշվարկները` թղթակցելով 88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի հետ (նախորդ տարիների չբաշխված շահույթի կամ հաշվետու տարվա շահույթի հաշվին) կամ 86 «Պահուստային կապիտալ» հաշվի հետ (պահուստային կապիտալի հաշվին):

70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշիվը դեբետագրվում է վճարված աշխատավարձի, պարգևատրումների, նպաստների, կենսաթոշակների և ապահովագրական ընկերության բաժնետոմսերից, բաժնեմասերից ստացված եկամուտների գումարների, ինչպես նաև հաշվարկված հարկերի, կատարողական փաստաթղթերով վճարների և այլ պահումների գումարների չափով, թղթակցելով համապատասխանաբար 50 «Դրամարկղ», 51 «Հաշվարկային հաշիվ», 68 «Հաշվարկներ բյուջեի հետ», 69 «Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով», 71 «Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ», 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով», 88 «Չբաշխված շահույթ» և այլ հաշիվների հետ:

Հաշվարկված և սահմանված ժամկետում չվճարված (ստացողների չներկայանալու պատճառով) գումարները արտացոլվում են 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշվի դեբետով և կրեդիտագրվում 76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ» հաշվի կրեդիտով:

70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրական ընկերության յուրաքանչյուր աշխատողի, այդ թվում` յուրաքանչյուր ապահովագրական միջնորդի գործակալի:

70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
38	«Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»	20	«Գործավարման ծախսեր»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»	26	«Այլ ծախսեր»
50	«Դրամարկղ»	29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
52	«Արժութային հաշիվ»	47	«Հիմնական միջոցների իրացում և այլ օտարում»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	50	«Դրամարկղ»
68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»	67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
69	«Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով»	69	«Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով»
71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»	76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»	86	«Պահուստային կապիտալ»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»	88	«Չբաշխված շահույթ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»	89	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և  վճարումների պահուստներ»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»	96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»
88	«Չբաշխված շահույթ»
94	«Ստացված փոխառություններ»

 

ՀԱՇԻՎ 71 «ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ ՀԱՇՎԵՏՈՒ ԱՆՁԱՆՑ ՀԵՏ»

 

71 «Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության աշխատողների հետ վարչատնտեսական և գործառնական ծախսերի, ինչպես նաև ծառայողական գործուղումների համար առհաշիվ տրված գումարների հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Ապահովագրական ընկերության աշխատողներին կանխիկ դրամական միջոցների առհաշիվ տրամադրելու կարգը սահմանվում է դրամարկղային գործառնությունների վարման կանոններով:

71 «Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ» հաշիվը դեբետագրվում է առհաշիվ տրված գումարների չափով` թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների հետ (հիմնականում 50 «Դրամարկղ» հաշվի հետ): 71 «Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ» հաշիվը կրեդիտագրվում է հաշվետու անձանց կողմից ծախսված գումարների չափով` թղթակցելով այն հաշիվների հետ, որոնցում հաշվառվում են ծախսերը և ձեռքբերված արժեքները, կամ այլ հաշիվների հետ` կախված կատարված ծախսերի բնույթից:

Սահմանված ժամկետներում աշխատողներին չվերադարձված առհաշիվ գումարները արտացոլվում են 71 «Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ» հաշվի կրեդիտում և 84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշվի դեբետում: Հետագայում այդ գումարները դուրս են գրվում 84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշվից` դեբետագրելով 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» (եթե դրանք կարող են աշխատողի աշխատավարձից) կամ 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» (երբ դրանք չեն կարող պահվել աշխատողի աշխատավարձից) հաշիվները:

71 «Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր հաշվետու անձի և տրված կանխավճարի:

71 «Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
50	«Դրամարկղ»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	10	«Նյութեր»
52	«Արժութային հաշիվ»	12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	20	«Գործավարման ծախսեր»
56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»	26	«Այլ ծախսեր»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»	31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
		50	«Դրամարկղ»
		51	«Հաշվարկային հաշիվ»
		52	«Արժութային հաշիվ»
		55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
		56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»
		67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
		70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
		73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»
		76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
		84	«Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ»
		96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»

 

 ՀԱՇԻՎ 72 «ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԸՆԴՈՒՆՎԱԾ ՌԻՍԿԵՐԻ ԳԾՈՎ»

 

72 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով» հաշիվը նախատեսված է որպես վերաապահովագրողներ հանդես եկող ապահովագրական կազմակերպությունների կողմից վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ցեդենտների հետ հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

72 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով» հաշվի դեբետում արտացոլվում են.

- վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ցեդենտից (վերաապահովագրվողից) ստացման ենթակա հաշվեգրված ապահովագրավճարների գումարները` թղթակցելով 34 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ և ապահովագրավճարների պորտֆելներ» հաշվի կրեդիտի հետ,

- վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ցեդենտի (վերաապահովագրվողի) կողմից դեպոնացված ապահովագրավճարների մարման գումարները` թղթակցելով 36 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ» հաշվի կրեդիտի հետ,

- վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ցեդենտի կողմից դեպոնացված ապահովագրավճարների գծով հաշվեգրված տոկոսների գումարները` թղթակցելով 39 «Այլ եկամուտներ» հաշվի կրեդիտի հետ,

72 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով» հաշվի կրեդիտում արտացոլվում են.

- վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ցեդենտին (վերաապահովագրվողին) փոխանցման ենթակա կոմիսիոն վարձատրությունների և տանտյեմների հաշվեգրված գումարները, թղթակցելով 32 «Վճարված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշվի դեբետի հետ,

- վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով դեպոնացված ապահովագրավճարների գումարները` թղթակցելով 36 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ» հաշվի դեբետի հետ,

- վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ցեդենտին վնասի հատուցման համար վճարման ենթակա իր բաժնեմասը` թղթակցելով 24 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցումն» հաշվի դեբետի հետ:

Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով դրամական հաշվարկները տարվում են համաձայն վերաապահովագրության պայմանագրերով նախատեսված պայմանների` ամիսը, եռամսյակը մեկ և այլն, 72 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով» հաշվի կրեդիտային մնացորդի առկայության դեպքում` թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների հետ:

72 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերաապահովագրության պայմանագրերի և ցեդենտների:

72 «Հաշվարկներ վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
34	«Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ և ապահովագրավճարների պորտֆելներ»	24	«Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցում»
36	«Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ»	32	«Վճարված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ»
39	«Այլ եկամուտներ»	36	«Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արժութային հաշիվ»	52	«Արժութային հաշիվ»

 

ՀԱՇԻՎ 73 «ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ ԱՆՁՆԱԿԱԶՄԻ ՀԵՏ` ԱՅԼ ԳՈՐԾԱՌՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԳԾՈՎ»

 

73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության անձնակազմի հետ բոլոր տեսակի հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, բացառությամբ, հաշվետու անձանց և դեպոնացված գումարների գծով հաշվարկների:

73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները`

73-1 «Հաշվարկներ ապառիկ վաճառված ապրանքների գծով»

73-2 «Հաշվարկներ տրամադրված փոխառությունների գծով»

73-3 «Հաշվարկներ նյութական վնասի հատուցման գծով»

73-1 «Հաշվարկներ ապառիկ վաճառված ապրանքների գծով» ենթահաշվում հաշվառվում են ապահովագրական ընկերության աշխատողներին ապառիկ վաճառված ապրանքների գծով հաշվարկները:

Այն ապահովագրական ընկերությունները, որտեղ աշխատում են ապառիկ կարգով ապրանքներ գնած անձինք և որոնք լրիվ փոխհատուցում են առևտրական կազմակերպությունների կողմից գնորդներին տրամադրված ապառիկի գումարները` բանկի վարկի հաշվին, վճարման ժամանակ դեբետագրում են 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշիվը` թղթակցելով 95 «Բանկերի վարկեր աշխատողների համար» հաշվի հետ: Նշված ապահովագրական ընկերությունները աշխատողներից հերթական վճարումների պահումներին համամասնորեն դեբետագրում են 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշիվը և կրեդիտագրում 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշիվը, որից հետո պահված գումարները փոխանցվում են բանկի վարկի մարմանը` 51 «Հաշվարկային հաշիվ» հաշվի կրեդիտից 95 «Բանկերի վարկեր աշխատողների համար» հաշվի դեբետին:

Այն ապահովագրական ընկերությունները, որոնք ապառիկ ապրանքներ ձեռք բերած իրենց աշխատողների պարտքի մարման համար չեն օգտվում բանկերի վարկերից, այլ ապառիկի պարտքը մարում են սեփական դրամական միջոցներով, վճարման ժամանակ դեբետագրում են 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշիվը` թղթակցելով 50 «Դրամարկղ», 51 «Հաշվարկային հաշիվ» և այլ դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների հետ: Նշված ապահովագրական ընկերությունները աշխատողներից հերթական պահումներին համամասնորեն դեբետագրում են 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշիվը և կրեդիտագրում են 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշիվը:

Այն ապահովագրական ընկերությունները, որոնք ապառիկ ապրանքներ ձեռք բերած իրենց աշխատողների պարտքի մարման համար չեն օգտվել բանկերի վարկերից, և նախապես չեն մարել դրանք սեփական դրամական միջոցներով, աշխատողների կողմից տրված պարտավորություն-հանձնարարագրերի հիման վրա նրանց աշխատավարձից պահում են հերթական վճարումների գումարները` դեբետագրելով 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշիվը` կրեդիտագրելով 76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ» հաշիվը (ըստ առևտրական կազմակերպությունների): Պահված գումարներն առևտրական կազմակերպություններին փոխանցելուն զուգընթաց դեբետագրվում է 76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ» հաշիվը` թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների հետ:

73-2 «Հաշվարկներ տրամադրված փոխառությունների գծով» ենթահաշվում արտացոլվում են ապահովագրական ընկերության աշխատողների հետ հաշվարկները` տրամադրված փոխառությունների գծով (օրինակ, անհատական և կոոպերատիվ բնակարանային շինարարության, այգեգործական տնակների շինարարության կամ ձեռքբերման, այգիների բարեկարգման, տնային տնտեսության ստեղծման և այլն):

73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշվի դեբետում արտացոլվում է աշխատողին տրամադրած փոխառության գումարը` թղթակցելով 50 «Դրամարկղ», 51 «Հաշվարկային հաշիվ» և այլ դրամական հաշիվների կրեդիտի հետ: Եթե միջոցները աշխատողին են տրվել անմիջականորեն բանկից, ապահովագրական ընկերությանը տրամադրված վարկի հաշվին (առանց այդ միջոցները ապահովագրական ընկերության հաշվարկային հաշվին նախօրոք փոխանցելու), ապա 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշվի դեբետով գրանցումները կատարվում են 95 «Բանկերի վարկեր աշխատողների համար» հաշվի թղթակցությամբ:

73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշիվը կրեդիտագրվում է փոխառու աշխատողից ստացված վճարման գումարի չափով` թղթակցելով 50 «Դրամարկղ», 51 «Հաշվարկային հաշիվ», 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշիվների հետ (կախված վճարումների սահմանված կարգից): Բանկի վարկերի մարումը բոլոր դեպքերում արտացոլվում է 95 «Բանկերի վարկեր աշխատողների համար» հաշվի դեբետում և դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների կրեդիտում:

73-3 «Հաշվարկներ նյութական վնասի հատուցման գծով» ենթահաշվում արտացոլվում են աշխատողների կողմից ապահովագրական ընկերությանը հասցված նյութական վնասի հատուցման գծով հաշվարկները (դրամական և ապրանքանյութական արժեքների պակասորդներ, հափշտակումներ և այլն):

Մեղավոր անձանցից գանձման ենթակա գումարները դեբետագրվում են 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշվին` կրեդիտագրելով 84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» և 83 «Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ» (ապրանքանյութական արժեքների պակասորդների դեպքում) և համապատասխան այլ հաշիվները:

73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշվի կրեդիտը թղթակցում է դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների հետ` մուտքագրված գումարների չափով, 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտներ վճարման գծով» հաշվի հետ` աշխատավարձից պահված գումարի չափով, 84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշվի հետ` հայցի չհիմնավորվածության պատճառով գանձում չկատարելու դեպքում դուրս գրված պակասորդների չափով և համապատասխան այլ հաշիվների հետ:

73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրական ընկերության աշխատողների:

73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
38	«Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»	10	«Նյութեր»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»	12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
50	«Դրամարկղ»	26	«Այլ ծախսեր»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	50	«Դրամարկղ»
52	«Արժութային հաշիվ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»	52	«Արժութային հաշիվ»
71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»	65	«Հաշվարկներ այլ ապահովագրության գծով»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»	70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»	84	«Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ»
83	«Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ»
84	«Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ»
95	«Բանկերի վարկեր աշխատողների համար»

 

  ՀԱՇԻՎ 74 «ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ ՈՒՂՂԱԿԻ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԳԾՈՎ»

 

74 «Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական պայմանագրերով` ապահովագրվողների և ապահովագրական բրոքերների (միջնորդների) հետ ապահովագրական ընկերության հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

74 «Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշվին կից կարող են բացվել ենթահաշիվներ`

74-1 «Հաշվարկներ ապահովագրվողների հետ»,

74-2 «Հաշվարկներ ապահովագրական բրոքերների (միջնորդների) հետ»:

74-1 «Հաշվարկներ ապահովագրվողների հետ» ենթահաշվում ապահովագրական ընկերությունները հաշվառվում են ապահովագրվողների հետ` ապահովագրավճարների գծով հաշվարկները:

74-1 «Հաշվարկներ ապահովագրվողների հետ» ենթահաշվի կրեդիտում արտացոլվում են, մասնավորապես` ՀՀ օրենսդրության համաձայն ապահովագրվողներին վերադարձման ենթակա ապահովագրավճարները:

74-1 «Հաշվարկներ ապահովագրվողների հետ» ենթահաշվի դեբետում` թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների կրեդիտի հետ, արտացոլվում են ապահովագրվողներին վերադարձված ապահովագրավճարները, ինչպես նաև այն գումարները, որոնք սխալմամբ են ստացվել նրանցից կամ վերջիններիս կողմից վճարվել են չափից ավելի:

74-1 «Հաշվարկներ ապահովագրվողների հետ» ենթահաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրության յուրաքանչյուր տեսակի և ըստ ապահովագրության յուրաքանչյուր պայմանագրի:

74-2 «Հաշվարկներ ապահովագրական բրոքերների (միջնորդների) հետ» ենթահաշվում ապահովագրական ընկերությունները հաշվառվում են ապահովագրական բրոքերների հետ` մատուցված ծառայությունների դիմաց կոմիսիոն վարձատրությունների գծով հաշվարկները:

74-2 «Հաշվարկներ ապահովագրական բրոքերների (միջնորդների) հետ» ենթահաշվի կրեդիտում` թղթակցելով 20 «Գործավարման ծախսեր» հաշվի դեբետի հետ, արտացոլվում է ապահովագրական պայմանագրերի կնքման համար ապահովագրական բրոքերին հասանելիք հաշվարկված կոմիսիոն վարձատրության գումարը:

74-2 «Հաշվարկներ ապահովագրական բրոքերների (միջնորդների) հետ» ենթահաշվի դեբետում արտացոլվում են ապահովագրական բրոքերներին փաստացի վճարված կոմիսիոն վարձատրությունների գումարները` թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների կրեդիտի հետ:

74-2 «Հաշվարկներ ապահովագրական բրոքերների (միջնորդների) հետ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր բրոքերի, ինչպես նաև կնքված պայմանագրերի և ապահովագրության տեսակների կտրվածքով:

74 «Հաշվարկներ ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
38	«Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով»	20	«Գործավարման ծախսեր»
50	«Դրամարկղ»	50	«Դրամարկղ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արժութային հաշիվ»	52	«Արժութային հաշիվ»
54	«Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ»	54	«Կյանքի ապահովագրության գծով փոխատվություններ»

 

ՀԱՇԻՎ 75 «ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ ՀԻՄՆԱԴԻՐՆԵՐԻ ՀԵՏ»

 

75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության հիմնադիրների (բաժնետիրական ընկերության բաժնետերերի, սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերության մասնակիցների) հետ հաշվարկների բոլոր տեսակի հաշվարկների վերաբերյալ ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում ներդրումների, եկամուտների (շահաբաժինների) վճարման և այլնի գծով տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները.

75-1 «Հաշվարկներ կանոնադրական կապիտալում ներդրումների գծով»,

75-2 «Հաշվարկներ եկամուտների վճարման գծով» և այլն:

75-1 «Հաշվարկներ կանոնադրական կապիտալի ներդրումների գծով» ենթահաշվում հաշվառվում են ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում հիմնադիրների ունեցած ներդրումների գծով հաշվարկները:

Բաժնետիրական ընկերության ստեղծման ժամանակ 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշվի դեբետով` 85 «Կանոնադիր կապիտալ» հաշվի կրեդիտի թղթակցությամբ, հաշվառվում է բաժնետոմսերի համար բաժանորդագրված անձանց պարտքի գումարը:

Հիմնադիրների կողմից պարտքի դիմաց դրամական միջոցների ձևով ներդրումների մուտքերը ձևակերպվում են 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշվի կրեդիտով և դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների դեբետի թղթակցությամբ: Նյութական և այլ արժեքների (բացի դրամական միջոցներից) ձևով ներդրումների մուտքը ձևակերպվում է 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշվի կրեդիտով և 01 «Հիմնական միջոցներ», 04 «Ոչ նյութական ակտիվներ», 10 «Նյութեր» և այլ հաշիվների դեբետի թղթակցությամբ:

Շենքերի, կառույցների, սարքավորումների, հողամասերի և այլ հիմնական միջոցների օգտագործման իրավունքները, որպես ներդրում ապահովագրական ընկերությանը տրամադրելիս կատարվում է գրանցում` 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշվի կրեդիտով, 04 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշվի դեբետի թղթակցությամբ: Միաժամանակ նշված շենքերի, կառույցների, սարքավորումների, հողամասերի և այլ հիմնական միջոցների հաշվեկշռային արժեքը արտացոլվում է արտահաշվեկշռային 001 «Վարձակալված հիմնական միջոցներ» հաշվում:

75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշվի դեբետով և 85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշվի կրեդիտում գրանցումը կատարվում է հիմնադիր փաստաթղթերով հայտարարված կանոնադրական կապիտալի ամբողջ գումարով:

Այն դեպքում, երբ բաժնետիրական ընկերության ձևով կազմավորված ապահովագրական ընկերության բաժնետոմսերը իրացվում են դրանց անվանական արժեքը գերազանցող գնով, վաճառքի գնի և անվանական արժեքի միջև եղած տարբերությունից առաջացած հասույթը ձևակերպվում է 87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվի կրեդիտով:

75-2 «Հաշվարկներ եկամուտների վճարման գծով» ենթահաշվում հաշվառվում են ապահովագրական ընկերության հիմնադիրների (մասնակիցների) հետ եկամուտների (շահաբաժինների) վճարման գծով հաշվարկները: Ապահովագրական ընկերության հիմնադիրների թվին դասվող աշխատողներին տրվող եկամուտների հաշվարկը և վճարումը կատարվում է 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշվում: Ապահովագրական ընկերությունում կանոնադրական կապիտալում մասնակցության համար տրվող եկամուտների (շահաբաժինների) հաշվարկը արտացոլվում է 88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի դեբետի և համապատասխանաբար 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ», 70 Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշիվների կրեդիտի թղթակցությամբ: Եկամուտների վճարման համար անհրաժեշտ շահույթի բացակայության կամ անբավարարության դեպքում, եթե օրենսդրությամբ կամ հիմնադիր փաստաթղթերով նախատեսված է, որ այն պետք է վճարվի պահուստային կապիտալի հաշվին, ապա եկամուտների հաշվարկումը արտացոլվում է 86 «Պահուստային կապիտալ» հաշվի դեբետով և համապատասխանաբար 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ», 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշիվների կրեդիտով:

Հաշվարկված եկամուտների գումարների վճարումը արտացոլվում է 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» կամ 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ եկամուտների վճարման գծով» հաշիվների դեբետով` դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների թղթակցությամբ:

75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր հիմնադրի, բացի այն բաժնետերերի հետ հաշվարկներից, որոնք հանդիսանում են ըստ ներկայացնողի բաժնետոմսերի սեփականատերեր:

75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
38	«Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով»	01	«Հիմնական միջոցներ»
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»	04	«Ոչ նյութական ակտիվներ»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»	06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
50	«Դրամարկղ»	07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
52	«Արժութային հաշիվ»	10	«Նյութեր»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»	50	«Դրամարկղ»
85	«Կանոնադրական կապիտալ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
86	«Պահուստային կապիտալ»	52	«Արժութային հաշիվ»
87	«Լրացուցիչ կապիտալ»	55	Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
88	«Չբաշխված շահույթ»	58	«Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
		59	«Կարճաժամկետ արժեթղթեր»
		70	Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
		78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
		85	«Կանոնադիր կապիտալ»
		86	«Պահուստային կապիտալ»
		87	«Լրացուցիչ կապիտալ»
		88	«Չբաշխված շահույթ»

 

ՀԱՇԻՎ 76 «ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ ՏԱՐԲԵՐ ԴԵԲԻՏՈՐՆԵՐԻ ԵՎ ԿՐԵԴԻՏՈՐՆԵՐԻ ՀԵՏ»

 

76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ» հաշիվը նախատեսված է տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ ցանկացած բնույթի գործառնությունների գծով հաշվարկների տեղեկատվության ընդհանրացման համար, որոնք չեն հիշատակվել 60-79 հաշիվների մեկնաբանություններում: Դրանք են. կազմակերպությունների հետ տարբեր բնույթի գործառնությունների, տրանսպորտային կազմակերպությունների հետ` չեկերով վճարվող ծառայությունների, աշխատողների աշխատավարձի, պարգևատրումների և այլ նմանատիպ վճարումների, դեպոնացված գումարների, ապահովագրական ընկերության աշխատողների աշխատավարձից այլ կազմակերպությունների և անձանց օգտին կատարողական փաստաթղթերի կամ դատական մարմինների որոշումների հիման վրա պահված գումարների գծով և այլն:

76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները.

76-1 «Հաշվարկներ ստացված կանխավճարների գծով»

76-2 «Հաշվարկներ տրված կանխավճարների գծով»

76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր դեբիտորների և կրեդիտորների:

76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների գծով» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»	04	«Ոչ նյութական ակտիվներ»
07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»	06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
09	«Մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից»	07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»
22	«Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»	10	«Նյութեր»
38	«Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով»	12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
39	«Այլ եկամուտներ»	20	«Գործավարման ծախսեր»
47	«Հիմնական միջոցների իրացում և այլ օտարում»	22	«Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»	26	«Այլ ծախսեր»
50	«Դրամարկղ»	31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»
52	«Արժութային հաշիվ»	48	«Այլ ակտիվների իրացում»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	50	«Դրամարկղ»
56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
58	«Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»	52	«Արժութային հաշիվ»
59	«Կարճաժամկետ արժեթղթեր»	56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»
64	«Հաշվարկներ ետպահանջ գանգատների գծով»	58	«Կարճաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»	59	«Կարճաժամկետ արժեթղթեր»
71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»	60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»	66	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ` հետաձգված հարկերի գծով»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»	67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»	70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
83	«Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ»	71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»
94	«Ստացված փոխառություններ»	73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»
96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»	76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»	78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
99	«Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր»	79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
		82	«Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ»
		88	«Չբաշխված շահույթ»
		89	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ»
		96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»
		97	«Վարձակալական պարտավորություններ»
		98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»
		99	«Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր»

 

ՀԱՇԻՎ 78 «ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ ԴՈՒՍՏՐ (ԿԱԽՅԱԼ) ՁԵՌՆԱՐԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԵՏ»

 

78 «Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ» հաշիվը նախատեսված է դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ բոլոր տեսակի ընթացիկ հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար (միջհաշվեկշռային հաշվարկներ):

78 «Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր դուստր (կախյալ) ձեռնարկության:

78 «Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
39	«Այլ եկամուտներ»	06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
47	«Հիմնական միջոցների իրացում և այլ օտարում»	07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
50	«Դրամարկղ»	10	«Նյութեր»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
52	«Արժութային հաշիվ»	20	«Գործավարման ծախսեր»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	26	«Այլ ծախսեր»
60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»	31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»	50	«Դրամարկղ»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»	52	«Արժութային հաշիվ»
85	«Կանոնադրական կապիտալ»	55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
86	«Պահուստային կապիտալ»	56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»
88	«Չբաշխված շահույթ»	60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»	63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»
99	«Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր»	67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
		76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
		81	«Շահույթի օգտագործում»
		85	«Կանոնադրական կապիտալ»
		86	«Պահուստային կապիտալ»
		88	«Չբաշխված շահույթ»
		98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»
		99	«Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր»

 

ՀԱՇԻՎ 79 «ՆԵՐՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐ»

 

79 «Ներտնտեսական հաշվարկներ» հաշիվը նախատեսված է մասնաճյուղերի, ներկայացուցչությունների, բաժանմունքների և ապահովագրական ընկերության առանձնացված հաշվեկշիռներ ունեցող այլ ստորաբաժանումների հետ բոլոր տեսակի հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար (ներհաշվեկշռային հաշվարկներ): Մասնավորապես, հաշվարկներ հատկացված գույքի, նյութական արժեքների փոխադարձ բացթողման, գործունեություն կառավարման ընդհանուր ծախսերի փոխանցման, ստորաբաժանումների աշխատողների աշխատավարձի վճարման, սպառման հիմնադրամների և դրանց հաշվին կատարվող ծախսերի և այլնի գծով:

79 «Ներտնտեսական հաշվարկներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները`

79-1 «Հաշվարկներ հատկացված գույքի գծով»

79-2 «Հաշվարկներ ընթացիկ գործառնությունների գծով» և այլն:

79-1 «Հաշվարկներ հատկացված գույքի գծով» ենթահաշվում հաշվառվում է մասնաճյուղերի, ներկայացուցչությունների, բաժանմունքների և ապահովագրական ընկերության այլ առանձնացված հաշվեկշիռներ ունեցող ստորաբաժանումների հաշվարկները հատկացված հիմնական և շրջանառու միջոցների գծով:

Գույքի նշված ստորաբաժանումներին հատկացնելիս ապահովագրական ընկերությունում դուրս է գրվում 01 «Հիմնական միջոցներ», 10 «Նյութեր» և այլ նմանատիպ հաշիվներից` դեբետագրելով 79 «Ներտնտեսական հաշվարկներ» հաշիվը:

Նշված ստորաբաժանումներում ընկերության կողմից հատկացված գույքը հաշվառմանն է ընդունվում 79 «Ներտնտեսական հաշվարկներ» հաշվի կրեդիտով` 01 «Հիմնական միջոցներ», 10 «Նյութեր» և այլ նմանատիպ հաշիվների դեբետի թղթակցությամբ:

79-2 «Հաշվարկներ ընթացիկ գործառնությունների գծով» ենթահաշվում հաշվառվում է մասնաճյուղերի, ներկայացուցչությունների, բաժանմունքների ապահովագրական ընկերության առանձնացված հաշվեկշիռներ ունեցող այլ ստորաբաժանումների բոլոր այլ հաշվարկները:

Ապահովագրական ընկերության հաշվեկշռում ներտնտեսական հաշվարկները չեն արտացոլվում:

79 «Ներտնտեսական հաշվարկներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առանձնացված հաշվեկշռով յուրաքանչյուր ստորաբաժանման, հատկացված գույքի և հաշվարկների տեսակների:

79 «Ներտնտեսական հաշվարկներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
01	«Հիմնական միջոցներ»	01	«Հիմնական միջոցներ»
02	«Հիմնական միջոցների մաշվածություն»	02	«Հիմնական միջոցների մաշվածություն»
04	«Ոչ նյութական ակտիվներ»	04	«Ոչ նյութական ակտիվներ»
05	«Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա»	05	«Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա»
06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»	06	«Երկարաժամկետ ֆինանսական ներդրումներ»
07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»	07	«Երկարաժամկետ արժեթղթեր»
08	«Կապիտալ ներդրումներ»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
10	«Նյութեր»	10	«Նյութեր»
12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»	12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
20	«Գործավարման ծախսեր»	20	«Գործավարման ծախսեր»
26	«Այլ ծախսեր»	26	«Այլ ծախսեր»
29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»	31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
39	«Այլ եկամուտներ»	47	«Հիմնական միջոցների իրացում և այլ օտարում»
47	«Հիմնական միջոցների իրացում և այլ օտարում»	48	«Այլ ակտիվների իրացում»
48	«Այլ ակտիվների իրացում»	50	«Դրամարկղ»
50	«Դրամարկղ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	52	«Արժութային հաշիվ»
52	«Արժութային հաշիվ»	55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»
56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»	67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»	70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»	73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»	76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
88	«Չբաշխված շահույթ»	88	«Չբաշխված շահույթ»

Բ Ա Ժ Ի Ն VII

ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔՆԵՐ ԵՎ ՇԱՀՈՒՅԹԻ ՕԳՏԱԳՈՐԾՈՒՄ

Այս բաժնի հաշիվները նախատեսված են հաշվետու տարվա ընթացքում ապահովագրական ընկերության գործունեության ֆինանսական արդյունքների ձևավորման և օգտագործման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

 

ՀԱՇԻՎ 80 «ՇԱՀՈՒՅԹ ԵՎ ՎՆԱՍ»

 

80 «Շահույթ և վնաս» հաշիվը նախատեսված է հաշվետու տարում ապահովագրական կազմակերպության գործունեության վերջնական ֆինանսական արդյունքի ձևավորման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Վերջնական ֆինանսական արդյունքը (շահույթ կամ վնաս) կազմվում է ապահովագրության բոլոր տեսակների գործառնությունների իրականացումից ստացված ֆինանսական արդյունքից, վերաապահովագրական գործառնությունների իրականացումից, ինչպես նաև ոչ ապահովագրական գործառնություններից ստացված եկամուտներից և մուտքերից, հանած` վերջիններիս վրա կատարված ծախսերի գումարները:

80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի դեբետում արտացոլվում են վնասները, իսկ կրեդիտում` շահույթը: Համեմատելով դեբետային և կրեդիտային շրջանառությունները տվյալ հաշվետու ժամանակաշրջանում որոշվում է վերջնական ֆինանսական արդյունքը:

Մինչև վերջնական ֆինանսական արդյունքի որոշելը ապահովագրական ընկերությունները, գործող կարգի համաձայն, հատուկ հաշվարկի հիման վրա որոշում են ապահովագրական պահուստների չափը:

80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի դեբետում արտացոլվում են`

- ապահովագրական հատուցումների և գումարների վճարումները` թղթակցելով 22 «Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ» հաշվի կրեդիտի հետ,

- ապահովագրական ընկերության գործավարման ծախսերը` թղթակցելով 20 «Գործավարման ծախսեր» հաշվի կրեդիտի հետ,

- ապահովագրական պահուստների փոփոխության` մեծացման արդյունքները, թղթակցելով 49 «Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք» հաշվի կրեդիտի հետ` ըստ համապատասխան ենթահաշիվների,

- կանխարգելիչ միջոցառումների իրականացման նպատակով (դժբախտ դեպքերի, գույքի հնարավոր վնասների կամ կորուստների կանխման հետ կապված միջոցառումների) ապահովագրավճարներից համապատասխան չափով հատկացվելիք գումարները` թղթակցելով 93 «Վնասների պահուստ և այլ տեխնիկական պահուստներ» հաշվի կրեդիտի հետ,

- այլ ծախսերը` թղթակցելով 26 «Այլ ծախսեր» հաշվի կրեդիտի հետ:

80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի կրեդիտում արտացոլվում են.

- ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրավճարների գումարները` թղթակցելով 38 «Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշվի դեբետի հետ,

- ապահովագրական պահուստների փոփոխության` փոքրացման արդյունքները, թղթակցելով 49 «Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք» հաշվի դեբետի հետ` ըստ համապատասխան ենթահաշիվների,

- այլ եկամուտները` թղթակցելով 39 «Այլ եկամուտներ» հաշվի դեբետի հետ:

Որպես ցեդենտ (վերաապահովագրվող) հանդես եկող ապահովագրական ընկերությունները վերաապահովագրության գործառնությունների իրականացումից ֆինանսական արդյունքների որոշման ժամանակ` 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի դեբետում արտացոլում են`

- վերաապահովագրությանը փոխանցված ապահովագրավճարների գումարներ թղթակցելով` «Վերաապահովագրությանը և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ» հաշվի կրեդիտի հետ,

- վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով դեպոնացված ապահովագրավճարների վրա վերահաշված տոկոսների գումարները` թղթակցելով 26 «Այլ ծախսեր» հաշվի կրեդիտի հետ:

80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի կրեդիտում արտացոլվում է`

- վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով կոմիսիոն վարձատրությունների և տանտյեմների գումարները` թղթակցելով 33 «Ստացված կոմիսիոն վարձատրությունները, տանտյեմներ» հաշվի դեբետի հետ,

- վերաապահովագրողների բաժինը վճարված ապահովագրական գումարներում և հատուցումներում` թղթակցելով 35 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցումներ» հաշվի դեբետի հետ:

Որպես վերաապահովագրվող հանդես եկող ապահովագրական ընկերությունները, վերաապահովագրության գործառնությունների իրականացումից ֆինանսական արդյունքների որոշման ժամանակ` 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի դեբետով արտացոլում են`

 - ցեդենտին (վերաապահովագրվողին) վճարված վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վնասների հատուցման գումարները` թղթակցելով 24 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցում» հաշվի կրեդիտի հետ,

- վերաապահովագրությանն ընդունված ռիսկերի գծով վճարված կոմիսիոն վարձատրությունների և տանտյեմների գումարներ` թղթակցելով 32 «Վճարված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշվի կրեդիտի հետ,

- վերաապահովագրությանն ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրական պահուստների փոփոխության` մեծացման արդյունքները, թղթակցելով 49 «Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք» հաշվի կրեդիտի հետ` ըստ համապատասխան ենթահաշիվների:

80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի կրեդիտում արտացոլվում է`

- վերաապահովագրության ընդունված պայմանագրերի գծով ապահովագրավճարների գումարները` թղթակցելով 34 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ և ապահովագրավճարների պորտֆելներ» հաշվի դեբետի հետ,

- վերաապահովագրությանն ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրական պահուստների փոփոխության` փոքրացման արդյունքները, թղթակցելով 49 «Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք» հաշվի կրեդիտի հետ` ըստ համապատասխան ենթահաշիվների,

- ցեդենտից ստացվող դեպոնացված ապահովագրավճարների գծով տոկոսների գումարները` թղթակցելով 39 «Այլ եկամուտներ» հաշվի դեբետի հետ:

Տարեվերջին տարեկան հաշվապահական հաշվետվության կազմման ժամանակ 80 «Շահույթ և վնաս» հաշիվը փակվում է: Ընդ որում, դեկտեմբեր ամսին, եզրափակիչ գրանցումներով`

- փակվում է նախորդ տարիներից փոխանցված վնասը,

- տարեկան հաշվարկով բյուջե վճարման ենթակա շահութահարկի գումարները դուրս են գրվում 81 «Շահույթի օգտագործում» հաշվից և դեբետագրվում 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվին,

- հաշվետու տարվա շահույթի չբաշխված գումարը դուրս է գրվում 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվից` 88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի կրեդիտի թղթակցությամբ:

Հաշվետու տարվա վնասը տեղափոխվում է հաջորդ տարի և ենթակա է մարման վնասի առաջացման տարվան հաջորդող տարիների հաշվեկշռային շահույթի հաշվին, վնասը 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի դեբետից դուրս չի գրվում:

80 «Շահույթ և վնաս» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները`

80-1 «Հաշվետու տարվա վնասներ»

80-2 «Նախորդ տարվա վնասներ»

Այն եկամուտներն ու ծախսերը (նվազեցումները), որոնք հարկվող շահույթը որոշելիս հաշվի չեն առնվում, հաշվառվում են առանձնացված:

80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է շահույթի և վնասի յուրաքանչյուր հոդվածի:

80 «Շահույթ և վնաս» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

		ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
20		«Գործավարման ծախսեր»	33	«Ստացված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ»
22		«Ուղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ»	34	«Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ընդունված  ապահովագրավճարներ և ապահովագրավճարների պորտֆելներ»
24		«Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցում»	35	«Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցումներ»
26		«Այլ ծախսեր»	38	«Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով»
27		«Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ»	39	«Այլ եկամուտներ»
32		«Վճարված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ»	49	«Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք»
49		«Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք»	88	«Չբաշխված շահույթ»
68		«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»
81		«Շահույթի օգտագործում»
88		«Չբաշխված շահույթ»
93		«Վնասների պահուստ և այլ տեխնիկական պահուստներ»

 

ՀԱՇԻՎ 81 «ՇԱՀՈՒՅԹԻ ՕԳՏԱԳՈՐԾՈՒՄ»

 

81 «Շահույթի օգտագործում» հաշիվը նախատեսված է հաշվետու տարում տվյալ տարվա շահույթի օգտագործման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

81 «Շահույթի օգտագործում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները.

81-1 «Շահույթի հաշվին բյուջե կատարվող վճարումներ»

81-2 «Շահույթի օգտագործում այլ նպատակներով»

81 «Շահույթի օգտագործում» հաշվի դեբետում արտացոլվում են.

- տարվա ընթացքում հաշվարկված բյուջե վճարման ենթակա շահութահարկի գումարները (կանխավճարները)` թղթակցելով 68 «Հաշվարկներ բյուջեի հետ» հաշվի հետ,

- ապահովագրական ընկերության շահույթի հաշվին նպատակային ֆինանսավորման միջոցների ձևավորմանն ուղղվող հատկացումները` թղթակցելով 96 «Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր» հաշվի հետ:

Տարեվերջին այս հաշիվը փակվում է: Ընդ որում, դեկտեմբեր ամսվա եզրափակիչ գրանցումներով, 81 «Շահույթի օգտագործում» հաշվի կրեդիտը թղթակցվում է 80 «Շահույթ և վնաս» դեբետի հետ: Եթե այդ ձևակերպումից հետո 81 «Շահույթի օգտագործում» հաշվում մնում է դեբետային մնացորդ, այն փակվում է 86 «Պահուստային կապիտալ», 88 «Չբաշխված շահույթ» և սեփական կապիտալի հաշվառման այլ հաշիվների հետ:

81 «Շահույթի օգտագործում» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հատկացումների, վճարումների և մուծումների տեսակների:

81 «Շահույթի օգտագործում» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»	80	«Շահույթ և վնաս»
66	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ հետաձգված հարկերի գծով»	86	«Պահուստային կապիտալ»
67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»	88	«Չբաշխված շահույթ»
68	«Հաշվարկներ բյուջեի հետ»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»

 

ՀԱՇԻՎ 82 «Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ»

 

82 «Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ» հաշիվը նախատեսված է դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստի ձևավորման և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Ապահովագրական ընկերությունը, ելնելով այլ ձեռնարկություններին, հիմնարկներին և քաղաքացիներին մատուցված ծառայությունների դիմաց առաջացած ժամկետանց դեբիտորական պարտքի մեծությունից, Հայաստանի Հանրապետության իրավական ակտերի հիման վրա ստեղծում է դեբիտորական պարտքի հնարավոր կորուստների պահուստ: Պահուստը ստեղծվում է յուրաքանչյուր ժամկետանց պարտքի համար:

Պահուստին կատարվող մասհանումները ձևակերպվում են 26 «Այլ ծախսեր» հաշվի դեբետում և 82 «Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ» հաշվի կրեդիտով:

Պահուստի միջոցները օգտագործվում են Հայաստանի Հանրապետության իրավական ակտերի համաձայն անհուսալի ճանաչված դեբիտորական պարտքի դուրս գրման համար: Անհուսալի դեբիտորական պարտքը ապահովագրական ընկերության հաշվեկշռից դուրս գրելիս ձևակերպվում է 82 «Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ» հաշվի դեբետով` թղթակցելով դեբիտորների հետ հաշվարկների հաշվառման համապատասխան հաշիվների կրեդիտի հետ:

Պահուստի ընդհանուր մեծությունը ճշգրտվում է յուրաքանչյուր ժամկետանց պարտքի մարմանը զուգընթաց: Մարված ժամկետանց դեբիտորական պարտքի պահուստավորված գումարի չափով դեբետագրվում է 82 «Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ» հաշիվը և կրեդիտագրվում` 39 «Այլ եկամուտներ» հաշիվը:

82 «Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր ժամկետանց դեբիտորական պարտքի, որի համար ստեղծվել է պահուստ:

82 «Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»	26	«Այլ ծախսեր»
39	«Այլ եկամուտներ»

 

ՀԱՇԻՎ 83 «ԳԱԼԻՔ ԺԱՄԱՆԱԿԱՇՐՋԱՆՆԵՐԻ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ»

 

83 «Գալիք ժամանակաշրջանների եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է հաշվետու տարում ստացված (հաշվարկված) գալիք հաշվետու ժամանակաշրջաններին վերաբերվող եկամուտների, ինչպես նաև դատարանի որոշմամբ ապահովագրվողի ետպահանջ հայցի իրավունքի իրացման կարգով ապահովագրողին հատկացված գումարները և հաշվետու ժամանակաշրջանում հայտնաբերված նախորդ տարիների պակասորդների գծով պարտքերի սպասվելիք մուտքերի, մեղավոր անձանցից գանձման ենթակա գումարների և արժեքների պակասորդների հաշվեկշռային արժեքի միջև եղած տարբերությունների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

83 «Գալիք ժամանակաշրջանների եկամուտներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները.

83-1 «Գալիք ժամանակաշրջանների հաշվին ստացված եկամուտներ»,

83-2 «Նախորդ տարիների պակասորդների գծով պարտքերի սպասվելիք մուտքեր»,

83-3 «Մեղավոր անձանցից գանձման ենթակա գումարների և արժեքների պակասորդների հաշվեկշռային արժեքի միջև եղած տարբերություն»,

83-4 «Ապահովագրվողի ետպահանջ հայցի իրավունքի իրացման կարգով, դատարանի որոշմամբ ապահովագրողին հատկացված գումարներ» և այլն:

83-1 «Գալիք ժամանակաշրջանների հաշվին ստացված եկամուտներ» ենթահաշվում հաշվառվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում ստացված, բայց գալիք հաշվետու ժամանակաշրջաններին վերաբերվող եկամուտների շարժը:

Այս ենթահաշվում հաշվառվում են նաև երկարաժամկետ վարձակալության հանձնած հիմնական միջոցների պայմանագրային և հաշվեկշռային մնացորդային արժեքների տարբերությունները:

83 «Գալիք ժամանակաշրջանների եկամուտներ» հաշվի կրեդիտով դրամական միջոցների և համապատասխան հաշվառման հաշիվների հետ թղթակցությամբ արտացոլվում են գալիք հաշվետու ժամանակաշրջաններին վերաբերող եկամուտների գումարները, իսկ դեբետով` եկամուտների գումարները, որոնք փոխանցվում են համապատասխան հաշիվներին այն հաշվետու ժամանակաշրջանում, որին դրանք վերաբերում են:

83-2 «Նախորդ տարիների պակասորդների գծով պարտքերի սպասվելիք մուտքեր» ենթահաշվում հաշվառվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում հայտնաբերված մեղավոր անձանց նախորդ տարիների պակասորդների գծով պարտքերի սպասվելիք մուտքերի շարժը:

83 «Գալիք ժամանակաշրջանների եկամուտներ» հաշվի կրեդիտով և 84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշվի դեբետով արտացոլվում են հաշվետու տարվան նախորդող հաշվետու ժամանակաշրջաններին վերաբերող արժեքների պակասորդների գումարները, որոնք ճանաչվել են մեղավոր անձանց կողմից կամ ենթակա են նրանցից բռնագանձման` դատական մարմինների միջոցով, եթե նախորդ տարվա պակասորդները նախկինում դուրս են գրվել: Միաժամանակ, այդ գումարների չափով կրեդիտագրվում է 84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշիվը` 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշվի (ենթահաշիվ «Հաշվարկներ նյութական վնասի հատուցման գծով») դեբետի թղթակցությամբ:

Պակասորդների գծով պարտքերի մարմանը զուգընթաց կրեդիտագրվում է 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշիվը` թղթակցելով դրամական միջոցների և համապատասխան այլ հաշիվների հետ, միաժամանակ ստացված արժեքների գումարների չափով ձևակերպելով 39 «Այլ եկամուտներ» հաշվի կրեդիտով (հաշվետու տարում հայտնաբերված նախորդ տարիների եկամուտը) և 83 «Գալիք ժամանակաշրջանների եկամուտներ» հաշվի դեբետով:

83-3 «Մեղավոր անձանցից գանձման ենթակա գումարի և արժեքների պակասորդների հաշվեկշռային արժեքի միջև եղած տարբերություն» ենթահաշվով հաշվառվում է նյութական և այլ արժեքների պակասորդի համար մեղավոր անձանցից գանձվող գումարի և այն արժեքի միջև եղած տարբերությունը, որով այդ նյութական արժեքները հաշվառված են ապահովագրական ընկերության հաշվեկշռում:

83 «Գալիք ժամանակաշրջանների եկամուտներ» հաշվի կրեդիտով և 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշվի դեբետով (ենթահաշիվ «Հաշվարկներ նյութական վնասի հատուցման գծով») ձևակերպվում է մեղավոր անձանցից գանձման ենթակա գումարի և արժեքների պակասորդների հաշվեկշռային արժեքի միջև եղած տարբերությունը: 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշվում հաշվառված պարտքի մարման զուգընթաց, տարբերության համապատասխան գումարները դուրս են գրվում 83 «Գալիք ժամանակաշրջանների եկամուտներ» հաշվից և կրեդիտագրվում են 39 «Այլ եկամուտներ» հաշվին:

83-4 «Ապահովագրվողի ետպահանջ հայցի իրավունքի իրացման կարգով, դատարանի որոշմամբ ապահովագրողին հատկացված գումարներ» ենթահաշվում հաշվառվում են այն մուտքի ենթակա գումարները, որոնք ապահովագրվողի նկատմամբ ետպահանջ հայցի իրավունքի իրացման կարգով դատարանի որոշմամբ հատկացվել են ապահովագրողին:

83 «Գալիք ժամանակաշրջանների եկամուտներ» հաշվի կրեդիտում հաշվառվում են դատարանի որոշմամբ հատկացված կամ վճարողի կողմից ճանաչված գումարները, երբ դրանց մուտքը սպասվում է գալիք հաշվետու ժամանակաշրջանում, թղթակցելով 64 «Հաշվարկներ ետպահանջ գանգատների գծով» հաշվի դեբետի հետ:

83 «Գալիք ժամանակաշրջանների եկամուտներ» հաշվի դեբետով հաշվառվում են ետպահանջ գանգատների գծով մուտք եղած գումարները, թղթակցելով 39 «Այլ եկամուտներ» հաշվի կրեդիտի հետ:

83 «Գալիք ժամանակաշրջանների եկամուտներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ եկամտի յուրաքանչյուր տեսակի:

83 «Գալիք ժամանակաշրջանների եկամուտներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
09	«Սպասվելիք մուտքեր վարձակալական պարտավորություններից»	47	«Հիմնական միջոցների  իրացում և այլ օտարում»
39	«Այլ եկամուտներ»	50	«Դրամարկղ»
64	«Հաշվարկներ ետպահանջ գանգատների գծով»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
		52	«Արժութային հաշիվ»
		64	«Հաշվարկներ ետպահանջ գանգատների գծով»
		73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»
		76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
		84	«Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ»

 

ՀԱՇԻՎ 84 «ՊԱԿԱՍՈՐԴՆԵՐ ԵՎ ԱՐԺԵՔՆԵՐԻ ՓՉԱՑՈՒՄԻՑ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐ»

 

84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշիվը նախատեսված է հիմնական միջոցների, հումքի, նյութերի, դրամական միջոցների և այլ արժեքների պակասորդների, հափշտակումների և փչացումներից կորուստների գումարների առկայության վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, անկախ այն հանգամանքից, դրանք ենթակա են դուրս գրման ծախսերի կամ ֆինանսական արդյունքների հաշվառման հաշվին, թե փոխհատուցվելու են մեղավոր անձանց կողմից: Ընդ որում, տարերային աղետների, հրդեհների, վթարների և արտակարգ իրադրությունների հետևանքով ծագած կորուստները վերագրվում են 26 «Այլ ծախսեր» հաշվին` որպես հաշվետու տարվա վնասներ (տարերային աղետների չփոխհատուցված վնասներ):

Պակասորդների, հափշտակումների և արժեքների փչացումից կորուստների դուրսգրման կարգը սահմանվում է օրենսդրությամբ և այլ իրավական ակտերով:

84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշվի դեբետով ձևակերպվում են.

- հափշտակված կամ լրիվ շարքից դուրս եկած հիմնական միջոցների, ոչ նյութական ակտիվների, փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մնացորդային արժեքը (հաշվեկշռային արժեքի և մաշվածքի (ամորտիզացիայի) գումարի տարբերությունը),

- մասնակիորեն շարքից դուրս եկած նյութական արժեքների գումարը` դրանց կորստի գումարի չափով:

Հափշտակված կամ շարքից դուրս եկած նյութական արժեքների գծով գրանցումները կատարվում են 84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշվի դեբետով և այդ արժեքների հաշվառման հաշիվների կրեդիտով: Եթե ապահովագրական ընկերությունների կողմից ապրանքանյութական արժեքների ընդունման ժամանակ հայտնաբերվում են պակասորդի կամ փչացման փաստեր, ապա ապրանքանյութական արժեքների մուտքագրման ժամանակ պակասորդի գումարը բնական կորստի նորմայի սահմաններում ձևակերպում է 84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշվի դեբետով և 60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» հաշվի կրեդիտով, իսկ մատակարարներին կամ տրանսպորտային կազմակերպություններին ներկայացված հայցը` նյութական արժեքների բնական կորստի նորմայից ավելի պակասորդի գումարի չափով, ձևակերպվում է 63 «Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների» հաշվի դեբետով և 60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» հաշվի կրեդիտով: Եթե դատարանի կողմից հայցը մերժվում է, այդ դեպքում 63 «Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների» հաշվից գումարը դուրս է գրվում և դեբետագրվում 84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշվին:

84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշվի կրեդիտով արտացոլվում են.

- արժեքների պակասորդների և փչացումից կորուստների գումարները` բնական կորստի նորմայի սահմաններում` թղթակցելով ծախսերի հաշվառման հաշիվների հետ,

- արժեքների պակասորդների և փչացումից կորուստների բնական կորստի նորմայից ավելի գումարները, որոնք ենթակա են փոխհատուցման մեղավոր անձանց կողմից` թղթակցելով 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշվի դեբետի հետ,

- արժեքների պակասորդների և փչացումից կորուստների բնական կորստի նորմայից ավելի գումարները, կոնկրետ մեղավորների բացակայության դեպքում, ինչպես նաև այն ապրանքանյութական արժեքների հափշտակումների և պակասորդների գումարները, որոնց բռնագանձումը մերժված է դատարանի կողմից` թղթակցելով 26 «Այլ ծախսեր» հաշվի հետ:

Գումարները 84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշվի կրեդիտում արտացոլվում են այն չափերով, որով ընդունվել են հաշվառման այս հաշվի դեբետում: Ընդ որում, ծախսերի հաշվառման հաշիվներում պակասորդներից, հափշտակումներից կամ արժեքների փչացումից առաջացած կորուստները ձևակերպվում են հաշվեկշռային արժեքով:

Եթե որոշվել է պակասող կամ հափշտակված ապրանքանյութական արժեքների դիմաց մեղավոր անձանցից գանձել ավելի մեծ գումար, քան դրանց հաշվեկշռային արժեքն է, ապա տարբերությունը ձևակերպվում է 83 «Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ» հաշվի կրեդիտով, որը մեղավոր անձից գանձելուն զուգընթաց այդ հաշվից դուրս է գրվում:

Ընթացիկ տարում հայտնաբերված արժեքների պակասորդները, որոնք վերաբերում են նախորդ ժամանակաշրջաններին և ճանաչվել են նյութական պատասխանատու անձանց կողմից, կամ դատական մարմինների որոշումներով հաստատված է, որ դրանք ենթակա են բռնագանձման մեղավոր անձանցից, արտացոլվում են 84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշվի դեբետում և 83 «Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ» հաշվի կրեդիտում: Միաժամանակ, այդ գումարների չափով դեբետագրվում է 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշիվը և կրեդիտագրվում 84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշիվը: Պարտքի մարմանը զուգընթաց կրեդիտագրվում է 39 «Այլ եկամուտներ» հաշիվը և դեբետագրվում 83 «Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ» հաշիվը:

84 «Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
08	«Կապիտալ ներդրումներ»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
10	«Նյութեր»	26	«Այլ ծախսեր»
12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»	73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»
39	«Այլ եկամուտներ»	89	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ»
47	«Երկարաժամկետ ակտիվների իրացում և այլ օտարում»
50	«Դրամարկղ»
56	Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»
60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»
71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»
73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով»
83	«Գալիք ժամանակաշրջանի եկամուտներ»

 

Բ Ա Ժ Ի Ն  VIII

 

ԿԱՊԻՏԱԼ ԵՎ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐ

 

Այս բաժնի հաշիվները նախատեսված են ապահովագրական ընկերության սեփական կապիտալի դրության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, ներառյալ այն հիմնադրամները և պահուստները, որոնք ձևավորվում են օրենսդրության և (կամ) հիմնադիր փաստաթղթերի համապատասխան:

 

ՀԱՇԻՎ 85 «ԿԱՆՈՆԱԴՐԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼ»

 

85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալի դրության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշվի մնացորդը պետք է համապատասխանի ապահովագրական ընկերության հիմնադիր փաստաթղթերում նշված կանոնադրական կապիտալի մեծությանը: 85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշվում գրանցումներ կատարվում են ապահովագրական ընկերության հիմնադիր փաստաթղթերում սահմանված կարգով համապատասխան փոփոխություններ կատարելուց հետո` կանոնադրական կապիտալը նվազեցնելիս կամ ավելացնելիս:

Կանոնադրական կապիտալի ձևավորման կարգը կարգավորվում է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ և հիմնադիր փաստաթղթերով:

Ապահովագրական ընկերության պետական գրանցումից հետո, նրա կանոնադրական կապիտալը հիմնադիրների (մասնակիցների) կողմից հիմնադիր փաստաթղթերով նախատեսված գումարով (բաժնետոմսերի բաժանորդագրման գումարով) արտացոլվում է 85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշվի կրեդիտում` 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշվի դեբետի թղթակցությամբ:

85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը պետք է կազմակերպի այնպես, որպեսզի ապահովվի ապահովագրական ընկերության հիմնադիրների, մասնակիցների կապիտալի ձևավորման փուլերի և բաժնետոմսերի տեսակների վերաբերյալ տեղեկատվության ձևավորումը:

85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
56	Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»	75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»	78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»	86	«Պահուստային կապիտալ»
86	«Պահուստային կապիտալ»	87	«Լրացուցիչ կապիտալ»
		88	«Չբաշխված շահույթ»
		96	«Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր»

 

ՀԱՇԻՎ 86 «ՊԱՀՈՒՍՏԱՅԻՆ ԿԱՊԻՏԱԼ»

 

86 «Պահուստային կապիտալ» հաշիվը նախատեսված է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ և հիմնադիր փաստաթղթերի համաձայն ձևավորվող պահուստային կապիտալի դրության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Չբաշխված շահույթից պահուստային կապիտալին կատարվող հատկացումներն արտացոլվում են 86 «Պահուստային կապիտալ» հաշվի կրեդիտով` թղթակցելով 88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի դեբետի հետ: Պահուստային կապիտալի միջոցների օգտագործումը արտացոլվում է 86 «Պահուստային կապիտալ» հաշվի դեբետով` համապատասխան հաշիվների կրեդիտի թղթակցությամբ: Օրինակ. 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշվի հետ` այն գումարների գծով, որոնք հաշվետու տարում այդ նպատակների համար նախատեսված շահույթի բացակայության կամ անբավարարության դեպքում ուղղվում են հիմնադիրների շահաբաժինների վճարմանը, եթե նախապես այդ նպատակով ստեղծվել է պահուստ:

86 «Պահուստային կապիտալ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»	75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»	78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»	85	«Կանոնադրական կապիտալ»
80	«Շահույթ և վնաս»	88	«Չբաշխված շահույթ»
81	«Շահույթի օգտագործում»
85	«Կանոնադրական կապիտալ»
88	«Չբաշխված շահույթ»

 

ՀԱՇԻՎ 87 «ԼՐԱՑՈՒՑԻՉ ԿԱՊԻՏԱԼ»

 

87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության լրացուցիչ կապիտալի դրության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները.

87-1 «Վերագնահատման արդյունքում առաջացած հիմնական միջոցի արժեքի աճ»

87-2 «Էմիսիոն եկամուտ»

87-3 «Շնորհներ» և այլն:

87-1 «Վերագնահատման արդյունքում առաջացած հիմնական միջոցի արժեքի աճ» ենթահաշվում հաշվառվում է ապահովագրական ընկերության լրացուցիչ կապիտալը, որը ձևավորվում է հիմնական միջոցների վերագնահատման հետևանքով արժեքի աճի արդյունքում` թղթակցելով 01 «Հիմնական միջոցներ» հաշվի հետ: Լրացուցիչ կապիտալի ձևավորման կարգը սահմանվում է իրավական ակտերով:

87-2 «Էմիսիոն եկամուտ» ենթահաշվում հաշվառում են ապահովագրական ընկերությունների կանոնադրական կապիտալի ձևավորման ժամանակ (ընկերության հիմնադրում, բաժնետոմսերի լրացուցիչ էմիսիա) անվանական արժեքը գերազանցող գնով իրացված բաժնետոմսերի, փայաբաժինների վաճառքի գնի և անվանական արժեքի միջև եղած տարբերությունների գումարները: Ընդ որում, կատարվում է գրանցում` 87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվի 87-2 «Էմիսիոն եկամուտ» ենթահաշվի կրեդիտով և բաժնետոմսերի վճարման դիմաց ապահովագրական ընկերության ստացած դրամական միջոցների ու այլ արժեքների հաշվառման հաշիվների դեբետով:

87-3 «Շնորհներ» ենթահաշվում արտացոլվում են այն շնորհները, որոնք համաձայն Հայաստանի Հանրապետության իրավական ակտերի անմիջականորեն վերագրվում են սեփական կապիտալին:

87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվում կարող են հաշվառվել նաև այն ակտիվների վերագնահատման դրական արդյունքները, որոնք հաշվապահական հաշվառումը կարգավորող իրավական ակտերով անմիջականորեն վերագրվում են սեփական կապիտալին:

87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվում դեբետային գրանցումներ կարող են կատարվել հետևյալ դեպքերում.

- երբ հիմնական միջոցի վերագնահատման արդյունքում առաջացել է արժեքի իջեցում, բայց ոչ ավելի, քան տվյալ հիմնական միջոցի նախորդ վերագնահատումների արդյունքում առաջացած արժեքի աճը:

Այդ գումարները մարվում են 87-1 «Վերագնահատման արդյունքում առաջացած հիմնական միջոցի արժեքի աճ» ենթահաշվում հաշվառված միջոցներից` թղթակցելով 01 «Հիմնական միջոցներ» հաշվի հետ,

- երբ հիմնական միջոցի մաշվածության վերագնահատման արդյունքում առաջացել է դրական տարբերություն` թղթակցելով 02 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշվի հետ,

- երբ 87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվում հաշվառված գումարները Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված դեպքերում բաշխվում են ապահովագրական ընկերության հիմնադիրների միջև` թղթակցելով 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշվի հետ,

- հաշվապահական հաշվառումը կարգավորող իրավական ակտերով նախատեսված այլ դեպքերում:

87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը պետք է կազմակերպվի այնպես, որպեսզի ապահովվի միջոցների ձևավորման և օգտագործման ուղղությունների վերաբերյալ տեղեկատվության ստացումը:

87 «Լրացուցիչ կապիտալ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
01	«Հիմնական միջոցներ»	01	«Հիմնական միջոցներ»
02	«Հիմնական միջոցների մաշվածություն»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
08	«Կապիտալ ներդրումներ»	10	«Նյութեր»
14	«Նյութական արժեքների վերագնահատում»	12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»	14	«Նյութական արժեքների վերագնահատում»
85	«Կանոնադրական կապիտալ»	50	«Դրամարկղ»
		51	«Հաշվարկային հաշիվ»
		52	«Արտարժութային հաշիվ»
		56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»
		59	«Կարճաժամկետ արժեթղթեր»
		75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»

 

ՀԱՇԻՎ 88 «ՉԲԱՇԽՎԱԾ ՇԱՀՈՒՅԹ»

 

88 «Չբաշխված շահույթ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության չբաշխված շահույթի, այդ թվում հատուկ նշանակության հիմնադրամների (եթե դրանց ձևավորումը նախատեսված է հիմնադիր փաստաթղթերով), առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ ենթահաշիվները.

88-1 «Հաշվետու տարվա չբաշխված շահույթի ազատ մնացորդ»,

88-2 «Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթի ազատ մնացորդ»,

88-3 «Կուտակման հիմնադրամ»,

88-4 «Սոցիալական ոլորտի հիմնադրամ»,

88-5 «Սպառման հիմնադրամ» և այլն:

88-1 «Հաշվետու տարվա չբաշխված շահույթ» ենթահաշվում հաշվառվում է հաշվետու տարվա չբաշխված շահույթի առկայությունն ու շարժը:

Հաշվետու տարվա չբաշխված շահույթի գումարը դեկտեմբեր ամսվա եզրափակիչ գրանցումներով դուրս է գրվում 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվից` թղթակցելով 88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի կրեդիտի հետ:

Հաշվետու տարվա վնասի այն մասը, որը հարկային օրենսդրությամբ հաջորդ տարիների հարկվող շահույթը որոշելիս հաշվի չի առնվում (տվյալ տարվա շահույթից չի նվազեցվում), կարող է մարվել 88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվում հաշվառված միջոցների հաշվին թղթակցելով 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի կրեդիտի հետ:

Հաշվետու տարվա չբաշխված շահույթի հաշվին ապահովագրական ընկերության հիմնադիրների եկամուտների (շահաբաժինների) վճարումը արտացոլվում է 88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի դեբետում և 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ», 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշիվների կրեդիտով: Հաշվետու տարվա չբաշխված շահույթի այն գումարը, որը մնացել է ապահովագրական ընկերության հիմնադիրներին` եկամուտների (շահաբաժինների) վճարումից հետո, 88-1 «Հաշվետու տարվա չբաշխված շահույթ» ենթահաշվից փոխանցվում է 88-2 «Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթ» ենթահաշվին:

88-2 «Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթ» ենթահաշվում հաշվառվում է նախորդ տարիների չբաշխված շահույթի շարժը:

Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթի օգտագործումը արտացոլվում է 88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի 88-2 «Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթ» ենթահաշվի դեբետով` թղթակցելով 86 «Պահուստային կապիտալ» հաշվի հետ, երբ չբաշխված շահույթի գումարներն ուղղվում են պահուստային կապիտալի համալրմանը, 85 «Կանոնադրական կապիտալ» հաշվի հետ, երբ չբաշխված շահույթի գումարները համաձայն փայատերերի (մասնակիցների որոշման) կամ բաժնետոմսերի նոր տեղաբաշխման հիման վրա ուղղվում են կանոնադրական կապիտալի ավելացմանը, 88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի համապատասխան ենթահաշիվների հետ, երբ չբաշխված շահույթի գումարներն ուղղվում են ապահովագրական ընկերության կողմից հիմնադիր փաստաթղթերի համաձայն ստեղծվող հատուկ նշանակության հիմնադրամների ավելացմանը, 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշվի հետ, երբ չբաշխված շահույթի գումարներն ուղղվում են ապահովագրական ընկերության հիմնադիրների եկամուտների (շահաբաժինների) վճարմանը և այլն:

88-3 «Կուտակման հիմնադրամ» ենթահաշվում հաշվառվում են ապահովագրական ընկերության զարգացման և նոր գույքի համալրման միջոցառումների իրականացման ֆինանսական ապահովման նպատակով չբաշխված շահույթի հաշվին պահուստավորված կուտակման հիմնադրամի առկայությունն ու շարժը:

88-4 «Սոցիալական ոլորտի հիմնադրամ» ենթահաշվում հաշվառվում են հիմնադիր փաստաթղթերի համաձայն կամ հիմնադիրների որոշմամբ ապահովագրական ընկերության սոցիալական ոլորտի (կապիտալ ներդրումների) զարգացման ֆինանսական ապահովման նպատակով չբաշխված շահույթի հաշվին պահուստավորված սոցիալական ոլորտի հիմնադրամի առկայությունն ու շարժը:

88-5 «Սպառման հիմնադրամ» ենթահաշվում հաշվառվում է հիմնադիր փաստաթղթերի համաձայն կամ սեփականատերերի որոշմամբ ապահովագրական ընկերության սոցիալական ոլորտի (բացի կապիտալ ներդրումներից) զարգացման, ապահովագրական ընկերության աշխատողներին նյութական խրախուսման և այլ նմանատիպ միջոցառումների իրականացման (որոնք չեն հագեցնում ընկերության նոր գույքի ստեղծման) նպատակով չբաշխված շահույթի հաշվին պահուստավորված սպառման հիմնադրամի առկայությունն ու շարժը, եթե Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ այլ բան նախատեսված չէ:

Հատուկ նշանակության հիմնադրամների ձևավորման կարգն ու ցանկը կարգավորվում է հիմնադիր փաստաթղթերով կամ հիմնադիրների որոշմամբ, բացի այն հիմնադրամներից, որոնց ձևավորման կարգը սահմանվում է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ:

88 «Չբաշխված շահույթ» հաշվի կրեդիտում գրանցված գումարները սոցիալական ոլորտի և կուտակման հիմնադրամների մասով, դուրս են գրվում հիմնականում հետևյալ դեպքերում.

- երբ կուտակման հիմնադրամներում պահուստավորված շահույթի գումարները Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված դեպքերում բաշխվում են ապահովագրական ընկերության հիմնադիրների միջև` թղթակցելով 75 «Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ» հաշվի կրեդիտի հետ,

- երբ կուտակման հիմնադրամների միջոցների հաշվին դուրս են գրվում նոր գույքի ձեռք բերման հետ կապված այն ծախսերը, որոնք սահմանված կարգի համաձայն չեն մտցվում այդ գույքի սկզբնական արժեքի մեջ` թղթակցելով 08 «Կապիտալ ներդրումներ» հաշվի հետ:

88 «Չբաշխված շահույթ» հաշիվը սպառման հիմնադրամների մասով դեբետագրվում է` հետևյալ հաշիվների թղթակցությամբ.

- դրամական միջոցների կամ հաշվարկների հաշվառման համապատասխան հաշիվների հետ` տրված միանվագ օգնության գումարների, հանգստյան տների, առողջարանների ձեռք բերված ուղեգրերի և այլ գումարների չափով,

- 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով» հաշվի հետ` ապահովագրական ընկերության զուտ շահույթից վճարվող պարգևատրումների չափով:

Հիմնադրամներից յուրաքանչյուրի վերլուծական հաշվառումը պետք է կազմակերպվի այնպես, որպեսզի ապահովվի միջոցների օգտագործման ուղղությունների վերաբերյալ տեղեկատվության ձևավորումը:

88 «Չբաշխված շահույթ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
29	«Սպասարկող արտադրություններ և տնտեսություններ»	70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
50	«Դրամարկղ»	75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների հետ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
52	«Արժութային հաշիվ»	79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	80	«Շահույթ և վնաս»
56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»	86	«Պահուստային կապիտալ»
69	«Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով»	87	«Լրացուցիչ կապիտալ»
70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»	88	«Չբաշխված շահույթ»
75	«Հաշվարկներ հիմնադիրների գծով»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
79	«Ներտնտեսական հաշվարկներ»
80	«Շահույթ և վնաս»
81	«Շահույթի օգտագործում»
85	«Կանոնադրական կապիտալ»
86	«Պահուստային կապիտալ»
88	«Չբաշխված շահույթ»

 

ՀԱՇԻՎ 89 «ԳԱԼԻՔ ԺԱՄԱՆԱԿԱՇՐՋԱՆԻ ԾԱԽՍԵՐԻ ԵՎ ՎՃԱՐՈՒՄՆԵՐԻ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐ»

 

89 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ» հաշիվը նախատեսված է սահմանված կարգի համաձայն, ծախսերի մեջ հավասարաչափ ներառելու նպատակով, ապահովագրական ընկերության ստեղծած գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստների դրության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Այս հաշվում արտացոլվում են հետևյալ պահուստների առկայությունն ու շարժը.

- աշխատողների արձակուրդների գալիք վճարման պահուստ,

- հիմնական միջոցների վերանորոգման ծախսերի պահուստ,

- օրենսդրական կամ այլ իրավական ակտերով սահմանված այլ պահուստներ:

Գործավարման ծախսերի հաշվին գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստների ձևավորման կարգը սահմանվում է համապատասխան օրենսդրական և այլ իրավական ակտերով:

Վերը թվարկված պահուստներին կատարվող հատկացումների գումարներն արտացոլվում են 89 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ» հաշվի կրեդիտում` թղթակցելով ծախսերի հաշվառման հաշիվների հետ:

Այն փաստացի ծախսերն ու վճարումները, որոնց համար նախկինում ստեղծվել է պահուստ, ձևակերպվում են 89 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ» հաշվի դեբետով` թղթակցելով 70 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով», 69 «Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով» հաշիվների հետ` աշխատողներին տրվող արձակուրդային վճարների և սոցիալական ապահովագրության ու սոցիալական ապահովության հիմնադրամին կատարվող հատկացումների գումարների չափով և համապատասխան այլ հաշիվների հետ:

Այն դեպքերում, երբ հաշվետու տարվա ընթացքում պահուստի հաշվին կատարվող փաստացի ծախսը գերազանցել է տվյալ պահուստի մնացորդը, ապա գերազանցող գումարի չափով 89 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ» հաշվի կրեդիտը թղթակցում է 31 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր» հաշվի դեբետի հետ: Հետագա ամիսների ընթացքում 89 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ» հաշվում գոյացած մնացորդի գումարներից մարվում է 31 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր» հաշվի մնացորդը` թղթակցելով 89 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ» հաշվի դեբետի հետ: Ընդ որում, եթե տարեվերջին 31 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր» հաշվի վերոհիշյալ պատճառով առաջացած մնացորդն ամբողջովին չի մարվում, ապա 31 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր» հաշվի կրեդիտը թղթակցում է ծախսերի հաշվառման հաշիվների դեբետի հետ:

Հաշվետու տարվա վերջին օրվա դրությամբ, Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ և այլ իրավական ակտերով սահմանված կարգի համաձայն, կատարվում է գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստների ճշգրտում` 89 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ» հաշվի կրեդիտի և ծախսերի հաշվառման հաշիվների դեբետի (ուղիղ կամ ստորնոյի եղանակով) թղթակցությամբ:

89 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առանձին պահուստների:

89 «Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսերի և վճարումների պահուստներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
02	«Հիմնական միջոցների մաշվածություն»	08	«Կապիտալ ներդրումներ»
05	«Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա»	20	«Գործավարման ծախսեր»
10	«Նյութեր»	26	«Այլ ծախսեր»
12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»	31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
13	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն»
31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
50	«Դրամարկղ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արտարժութային հաշիվ»
69	«Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով»
70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
84	«Պակասորդներ և արժեքների փչացումից կորուստներ»

 

ՀԱՇԻՎ 91 «ՉՎԱՍՏԱԿԱԾ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱՎՃԱՐՆԵՐԻ ՊԱՀՈՒՍՏ»

 

91 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ» հաշիվը նախատեսված է չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի մեծությունը որոշվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ` հատուկ հաշվարկի հիման վրա` համաձայն ՀՀ կառավարության 1996 թ. նոյեմբերի 29-ի թիվ 368 որոշմամբ հաստատված «Ապահովագրական պահուստների ձևավորման և տեղաբաշխման» կարգի:

91 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ» հաշվի կրեդիտում` թղթակցելով 49-1 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի դեբետի հետ, արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ` հատուկ հաշվարկի հիման վրա որոշված չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի գումարը:

91 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ» հաշվի դեբետում` թղթակցելով 49-1 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի կրեդիտի հետ, արտացոլվում է նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի գումարը:

91 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրության առանձին տեսակների և այլ ուղղությունների, որոնք անհրաժեշտ են ապահովագրական ընկերության կառավարման և հաշվետվությունների կազմման համար:

91 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
49	«Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք»	49	«Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք»

 

ՀԱՇԻՎ 92 «ԿՅԱՆՔԻ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԳԾՈՎ ՊԱՀՈՒՍՏ»

 

92 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ» հաշիվը նախատեսված է կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի մեծությունը որոշվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ` համաձայն ՀՀ կառավարության 1996 թ. նոյեմբերի 29-ի թիվ 368 որոշմամբ հաստատված «Ապահովագրական պահուստների ձևավորման և տեղաբաշխման» կարգի:

92 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ» հաշվի կրեդիտում` թղթակցելով 49-6 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի դեբետի հետ, արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ հատուկ հաշվարկի հիման վրա որոշված կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի գումարը:

92 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ» հաշվի դեբետում` թղթակցելով 49-6 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի կրեդիտի հետ, արտացոլվում է նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի գումարը:

92 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կյանքի ապահովագրության առանձին տեսակների և այլ ուղղությունների, որոնք անհրաժեշտ են ապահովագրական կազմակերպության կառավարման և հաշվետվությունների կազմման համար:

92 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
49	«Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք»	49	«Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք»

 

ՀԱՇԻՎ 93 «ՎՆԱՍՆԵՐԻ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐ ԵՎ ԱՅԼ ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐ»

 

 93 «Վնասների պահուստներ և այլ տեխնիկական պահուստներ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության վնասների պահուստների առկայության և այլ տեխնիկական պահուստների վիճակի և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Վնասների պահուստների և այլ տեխնիկական պահուստների մեծությունը որոշվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ` համաձայն ՀՀ կառավարության 1996 թ. նոյեմբերի 29-ի թիվ 368 որոշմամբ հաստատված «Ապահովագրական պահուստների ձևավորման և տեղաբաշխման» կարգի:

93 «Վնասների պահուստներ և այլ տեխնիկական պահուստներ» հաշվին կից բացվում են ենթահաշիվներ`

93-1 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստ»,

93-2 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստ»,

93-3 «Աղետների պահուստ»,

93-4 «Վնասաբերության տատանումների պահուստ»,

93-5 «Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ` կամավոր ապահովագրության տեսակների գծով»,

93-6 «Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ` պարտադիր ապահովագրության տեսակների գծով» և այլն պահուստների տեսակների գծով:

93-1 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստ» ենթահաշվի կրեդիտում` թղթակցելով 49-2 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի դեբետի հետ, արտացոլվում են հաշվետու ժամանակաշրջանում հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների և դրանց կարգավորման հետ կապված ծախսերի գումարները` որոշված հատուկ հաշվարկների հիման վրա:

93-1 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստ» ենթահաշվի դեբետում` թղթակցելով 49-2 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի կրեդիտի հետ, արտացոլվում են վնասների պահուստից ազատված գումարները, որոնք ուղղվել են ապահովագրական հատուցումների վճարմանը` այն վնասների գծով, որոնց համար նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջաններում ձևավորվել են պահուստները:

93-1 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստ» ենթահաշվի դեբետում` թղթակցելով 49-2 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի կրեդիտի հետ, արտացոլվում են նաև վնասների պահուստից ազատված այն գումարները, որոնք կապված են ապահովագրական ընկերության կողմից հատուցումն իրականացնելու պատասխանատվությունից ազատվելու հետ, որոնց կարգավորման համար նախկինում կատարվել է պահուստավորում (հատուցման մերժում կամ հատուցման կատարում հաշվարկայինի համեմատ ավելի փոքր չափերով):

93-1 «Հայտարարված, բայց չկարգավորված վնասների պահուստ» ենթահաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրության առանձին տեսակների, ինչպես նաև ապահովագրական պատահարների ի հայտ գալու ժամանակաշրջանների, որոնց գծով ձևավորվել են պահուստներ վնասների կարգավորման համար:

93-2 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստ» ենթահաշվի կրեդիտում` թղթակցելով 49-3 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի դեբետի հետ, արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին դրությամբ` հատուկ հաշվարկի հիման վրա որոշված տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստի գումարը:

93-2 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստ» ենթահաշվի դեբետում` թղթակցելով 49-3 «Տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստի փոփոխության արդյունք» ենթահաշվի կրեդիտի հետ, արտացոլվում է նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի տեղի ունեցած, բայց չհայտարարված վնասների պահուստի գումարը:

Համանման կարգով հաշվառում է տարվում 93-3 «Աղետների պահուստ» և 93-4 «Վնասաբերության տատանումների պահուստ» ենթահաշիվներով:

Գործող օրենսդրությանը համաձայն կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստի ստեղծման դեպքում

93-5 «Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ` կամավոր ապահովագրության տեսակների գծով» և 93-6 «Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ` պարտադիր ապահովագրության տեսակների գծով» ենթահաշիվները կրեդիտագրվում են` թղթակցելով 80 «Շահույթ և վնաս» հաշվի դեբետի հետ:

93-5 «Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ` կամավոր ապահովագրության տեսակների գծով» և 93-6 «Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ` պարտադիր ապահովագրության տեսակների գծով» ենթահաշիվները դեբետագրվում են` թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների կրեդիտի հետ, այն դեպքում, երբ այդ պահուստների միջոցները օգտագործվում են կանխարգելիչ միջոցառումների իրականացման նպատակով:

93 «Վնասների պահուստներ և այլ տեխնիկական պահուստներ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ`

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
49	«Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք»	49	«Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք»
50	«Դրամարկղ»	80	«Շահույթ և վնաս»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արժութային հաշիվ»

 

Բ Ա Ժ Ի Ն  IX

 

ՓՈԽԱՌՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ՖԻՆԱՆՍԱՎՈՐՈՒՄ

 

Այս բաժնի հաշիվներում արտացոլվում է ապահովագրական ընկերության գործունեության ֆինանսավորման համար դրսից ստացված միջոցների` բանկերից ստացված վարկերի, այլ փոխատուներից (կրեդիտորներից) ստացված փոխառությունների, նպատակային ֆինանսավորման այլ միջոցների դրության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Ապահովագրական ընկերության գործունեությունը ֆինանսավորման հետ կապված արտարժույթով հաշվարկները այս հաշիվներում հաշվառվում են Հայաստանի Հանրապետության արժույթով` դրամով, որը որոշվում է դրամահաշվարկային փաստաթղթերի քաղվածքների հիման վրա` Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից այդ օրվա համար սահմանված փոխարժեքով արտարժույթը վերահաշվարկելու միջոցով: Միաժամանակ այդ հաշվարկներն արտացոլվում են հաշվարկների և վճարումների արժույթով: Արտարժույթով բանկի վարկեր, այլ փոխատուներից (կրեդիտորներից) ստացված փոխառությունների վերագնահատումից առաջացած տարբերությունները ձևակերպվում են 26 «Այլ ծախսեր» կամ 39 «Այլ եկամուտներ» հաշիվներին:

Արտերկրի արժույթով ֆինանսավորման միջոցներն այս բաժնի հաշիվներում հաշվառվում են առանձնացված, այսինքն առանձին ենթահաշիվներով:

 

ՀԱՇԻՎ 94 «ՍՏԱՑՎԱԾ ՓՈԽԱՌՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»

 

94 «Ստացված փոխառություններ» հաշիվը նախատեսված է Հայաստանի Հանրապետության և արտերկրի փոխատուների հետ (բացի բանկերից) ազգային արժույթով և արտարժույթով փոխառությունների և այլ ներգրավված միջոցների գծով հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Փոխատուներից (բացի բանկերից) միջոցների ստացումը ձևակերպվում է 94 «Ստացված փոխառություններ» հաշվի կրեդիտով և դրամական միջոցների կամ հաշվարկների հաշվառման հաշիվների դեբետով: Փոխատուների հանդեպ ունեցած պարտավորությունը, որն ապահովված է ընկերության մուրհակներով, 94 «Ստացված փոխառություններ» հաշվից դուրս չի գրվում, այլ առանձնացված հաշվառվում է վերլուծական հաշվառման մեջ:

94 «Ստացած փոխառություններ» հաշվին կից բացվում են հետևյալ ենթահաշիվները`

94-1 «Կարճաժամկետ փոխառություններ»

94-2 «Երկարաժամկետ փոխառություններ»

94-1 «Կարճաժամկետ փոխառություններ» ենթահաշվում հաշվառվում են Հայաստանի Հանրապետության և արտերկրի փոխատուների հետ (բացի բանկերից) ազգային արժույթով և արտարժույթով մեկ տարուց ոչ ավելի մարման ժամկետ ունեցող փոխառությունների և այլ ներգրավված միջոցների գծով հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

94-2 «Երկարաժամկետ փոխառություններ» ենթահաշվում հաշվառվում են Հայաստանի Հանրապետության և արտերկրի փոխատուների հետ (բացի բանկերից) ազգային արժույթով և արտարժույթով մեկ տարուց ավելի մարման ժամկետ ունեցող փոխառությունների և այլ ներգրավված միջոցների գծով հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Ստացված վարկերի և այլ ներգրավված միջոցների գծով տոկոսները հաշվապահական հաշվառման մեջ արտացոլվում են հաշվեգրման մեթոդով: Հաշվարկված տոկոսների գումարով կատարվում է գրանցում 94 «Ստացված փոխառություններ» հաշվի կրեդիտով` վճարման աղբյուրների հաշվառման հաշիվների թղթակցությամբ: Տոկոսների հաշվարկված գումարները հաշվառվում են առանձին:

Ստացված վարկերի վերադարձման (մարման) ժամանակ կատարվում է գրանցում` 94 «Ստացված փոխառություններ» հաշվի դեբետում և դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների կրեդիտում:

94 «Ստացված փոխառություններ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փոխատուների և փոխառությունների մարման ժամկետների:

94 «Ստացված փոխառություններ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
39	«Այլ եկամուտներ»	26	«Այլ ծախսեր»
50	«Դրամարկղ»	50	«Դրամարկղ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արտարժութային հաշիվ»	52	«Արտարժութային հաշիվ»
98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»	55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
		60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
		67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
		70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
		76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»

 

ՀԱՇԻՎ 95 «ԲԱՆԿԵՐԻ ՎԱՐԿԵՐ ԱՇԽԱՏՈՂՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ»

 

95 «Բանկերի վարկեր աշխատողների համար» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության կողմից աշխատողներին անհատական բնակարանային շինարարության, այգեգործական տնակների կառուցման և այլ նպատակներով տրամադրելու համար բանկերից ստացված վարկերի, ինչպես նաև աշխատողներին առևտրական կազմակերպությունների կողմից ապառիկ վաճառված ապրանքների դիմաց վճարումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Ապահովագրական ընկերության աշխատողներին ապառիկ վաճառված ապրանքների հաշվարկային փաստաթղթերը բանկի կողմից վճարվելիս 95 «Բանկերի վարկեր աշխատողների համար» հաշիվը կրեդիտագրվում է 73 «Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` այլ գործառնությունների գծով» հաշվի թղթակցությամբ: Բանկերի այն վարկերի գումարները, որոնք ապահովագրական ընկերությունը ստացել է իր աշխատողներին անհատական բնակարանային շինարարության, այգեգործական տնակների կառուցման և այլ նպատակների համար վարկեր տալու նպատակով, արտացոլվում են 95 «Բանկերի վարկեր աշխատողների համար» հաշվի կրեդիտով և դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների դեբետով:

Բանկերի վերոհիշյալ վարկերի մարման գումարով դեբետագրվում է 95 «Բանկերի վարկեր աշխատողների համար» հաշիվը և կրեդիտագրվում 50 «Դրամարկղ», 51 «Հաշվարկային հաշիվ» և համապատասխան այլ հաշիվները, որոնցից վճարվել են բանկերին հասանելիք գումարները:

95 «Բանկերի վարկեր աշխատողների համար» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարկերի տեսակների, դրանք տրամադրող բանկերի և առանձին վարկերի:

95 «Բանկերի վարկեր աշխատողների համար» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
50	«Դրամարկղ»	50	«Դրամարկղ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արտարժութային հաշիվ»	52	«Արտարժութային հաշիվ»
		73	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ այլ գործառնությունների գծով»

 

 ՀԱՇԻՎ 96 «ՆՊԱՏԱԿԱՅԻՆ ՖԻՆԱՆՍԱՎՈՐՈՒՄ ԵՎ ՄՈՒՏՔԵՐ»

 

96 «Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր» հաշիվը նախատեսված է նպատակային միջոցառումների ֆինանսավորման համար նախատեսված միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Դրանց մասնավորապես վերաբերում են կառավարման մարմիններից ստացված սուբսիդիաները, այլ կազմակերպություններից ստացված նպատակային միջոցները և այլն:

Այս կամ այն միջոցառումների ֆինանսավորման նպատակներով ստացված միջոցներն արտացոլվում են 96 «Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր» հաշվի կրեդիտում` թղթակցելով դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների կամ 76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ» հաշվի հետ:

96 «Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր» հաշվի դեբետը այս կամ այն միջոցառումների համար ծախսված գումարների չափով թղթակցում է համապատասխան հաշիվների կրեդիտի հետ:

96 «Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ միջոցների ծախսման նպատակների և մուտքերի աղբյուրների:

96 «Նպատակային ֆինանսավորում և մուտքեր» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ:

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
10	«Նյութեր»	50	«Դրամարկղ»
12	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաներ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
13	«Փոքրարժեք և արագամաշ առարկաների մաշվածություն»	52	«Արտարժութային հաշիվ»
20	«Գործավարման ծախսեր»	55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
50	«Դրամարկղ»	76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	81	«Շահույթի օգտագործում»
52	«Արտարժութային հաշիվ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
56	«Դրամական փաստաթղթեր և փոխանցումներ ճանապարհին»
69	«Հաշվարկներ սոցիալական ապահովագրության և ապահովության գծով»
70	«Հաշվարկներ անձնակազմի հետ` եկամուտների վճարման գծով»
71	«Հաշվարկներ հաշվետու անձանց հետ»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»

 

 ՀԱՇԻՎ 97 «ՎԱՐՁԱԿԱԼԱԿԱՆ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»

 

97 «Վարձակալական պարտավորություններ» հաշիվը նախատեսված է երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցների գծով վարձատուների հետ հաշվարկների դրության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Այս հաշիվն օգտագործվում է վարձակալ ապահովագրական ընկերությունների կողմից:

Ապահովագրական ընկերության երկարաժամկետ վարձակալության պայմանով ստացված հիմնական միջոցների դիմաց պարտքը հաշվառվում է 97 «Վարձակալական պարտավորություններ» հաշվի կրեդիտով` 03 «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ» հաշվի թղթակցությամբ:

Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցների օգտագործման դիմաց վարձատուին վճարված կամ վճարման ենթակա գումարն արտացոլվում է 97 «Վարձակալական պարտավորություններ» հաշվի դեբետով և համապատասխանաբար դրամական միջոցների կամ հաշվարկների հաշվառման հաշիվների կրեդիտով: Երկարաժամկետ վարձակալության պայմանագրի հիման վրա հաշվարկված տոկոսների գումարը ձևակերպվում է 97 «Վարձակալական պարտավորություններ» հաշվի կրեդիտով` թղթակցելով գործավարման ծախսերի կամ համապատասխան այլ աղբյուրների հաշվառման հաշիվների հետ:

97 «Վարձակալական պարտավորություններ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր վարձատուի:

97 «Վարձակալական պարտավորություններ» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
03	«Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ»	03	«Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ»
50	«Դրամարկղ»	20	«Գործավարման ծախսեր»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	26	«Այլ ծախսեր»
52	«Արտարժութային հաշիվ»	31	«Գալիք ժամանակաշրջանի ծախսեր»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»

 

ՀԱՇԻՎ 98 «ԲԱՆԿԵՐԻ ԿԱՐՃԱԺԱՄԿԵՏ ՎԱՐԿԵՐ»

 

98 «Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր» հաշիվը նախատեսված է Հայաստանի Հանրապետության և արտերկրի բանկերից ապահովագրական ընկերության կողմից ստացված ազգային արժույթով և արտարժույթով տարբեր կարճաժամկետ (մեկ տարուց ոչ ավելի մարման ժամկետով) վարկերի դրության վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Բանկերից ստացված կարճաժամկետ վարկերի գումարներն արտացոլվում են 98 «Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր» հաշվի կրեդիտով և 50 «Դրամարկղ», 51 «Հաշվարկային հաշիվ», 52 «Արտարժութային հաշիվ», 55 «Հատուկ հաշիվներ բանկերում», 60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» և այլ հաշիվների դեբետով:

Բանկերի վարկերի մարման գումարով դեբետագրվում է 98 «Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր» հաշիվը` դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների թղթակցությամբ: Ժամկետանց վարկերը հաշվառվում են առանձնացված:

Ստացված վարկերի գծով տոկոսները հաշվապահական հաշվառման մեջ արտացոլվում են հաշվեգրման մեթոդով: Հաշվարկված տոկոսների գումարով կատարվում է գրանցում` 98 «Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր» հաշվի կրեդիտով` վճարման աղբյուրների հաշվառման հաշիվների թղթակցությամբ: Տոկոսների հաշվարկված գումարները հաշվառվում են առանձին:

Կարճաժամկետ վարկերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարկերի տեսակների, դրանք տրամադրող բանկերի և առանձին վարկերի:

98 «Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր» հաշվին կից առանձին ենթահաշվում հաշվառվում են բանկերի հետ մուրհակների և այլ պարտավորագրերի գծով գործառնությունների հաշվարկները:

Մուրհակների և այլ պարտավորագրերի հաշվառման գործառնությունները մուրհակապահ ընկերություններն արտացոլում են 98 «Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր» հաշվի կրեդիտում (մուրհակի անվանական արժեքով) և 51 «Հաշվարկային հաշիվ», 52 «Արտարժութային հաշիվ» հաշիվների (փաստացի ստացած դրամական միջոցների գումարները) և 26 «Այլ ծախսեր» հաշվի (բանկին վճարված հաշվարկային տոկոսը) դեբետում:

Մուրհակների և այլ պարտավորագրերի հաշվառման (զեղչման) գործառնությունները փակվում են վճարման վերաբերյալ բանկի ծանուցագրի հիման վրա` մուրհակի գումարով դեբետագրելով 98 «Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր» հաշիվը և կրեդիտագրելով 76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ», «Հաշվարկներ գնորդների և պատվիրատուների հետ» հաշիվը:

Մուրհակապահ ընկերության կողմից բանկերից ստացված դրամական միջոցների վերադարձման ժամանակ (մուրհակատուի կամ մուրհակի գծով այլ վճարողների կողմից սահմանված ժամկետին իրենց պարտավորությունները չկատարելու պատճառով) կատարվում է գրանցում` 98 «Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր» հաշվի դեբետով և դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների կրեդիտով: Ընդ որում, գնորդների, պատվիրատուների և այլ դեբիտորների հետ հաշվարկների գծով ժամկետանց մուրհակով ապահովված պարտքը շարունակում է հաշվառվել 76 «Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ» հաշվում:

Զեղչված մուրհակների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ մուրհակների կամ այլ պարտավորագրերի հաշվառումն իրականացնող բանկերի, մուրհակատուների և առանձին մուրհակների:

98 «Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
39	«Այլ եկամուտ»	26	«Այլ ծախսեր»
50	«Դրամարկղ»	50	«Դրամարկղ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արտարժութային հաշիվ»	52	«Արտարժութային հաշիվ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»	60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»	63	«Հաշվարկներ ըստ բողոքարկումների»
98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր»	67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
		76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
		78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»
		94	«Ստացված փոխառություններ»
		98	«Բանկերի կարճաժամկետ վարկեր

 

ՀԱՇԻՎ 99 «ԲԱՆԿԵՐԻ ԵՐԿԱՐԱԺԱՄԿԵՏ ՎԱՐԿԵՐ»

 

99 «Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր» հաշիվը նախատեսված է Հայաստանի Հանրապետության և արտերկրի բանկերից ապահովագրական ընկերության կողմից ստացված ազգային արժույթով և արտարժույթով երկարաժամկետ (մեկ տարուց ավելի մարման ժամկետով) վարկերի դրության վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Բանկերից ստացված երկարաժամկետ վարկերի գումարներն արտացոլվում են 99 «Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր» հաշվի կրեդիտում և 51 «Հաշվարկային հաշիվ», 52 «Արտարժութային հաշիվ», 55 «Հատուկ հաշիվներ բանկերում», 60 «Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ» և այլ հաշիվների դեբետում:

Բանկերի վարկերի մարման գումարով դեբետագրվում է 99 «Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր» հաշիվը` դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների թղթակցությամբ: Ժամկետանց վարկերը հաշվառվում են առանձնացված:

Ստացված վարկերի գծով տոկոսները հաշվապահական հաշվառման մեջ արտացոլվում են հաշվեգրման մեթոդով: Հաշվարկված տոկոսների գումարներով կատարվում է գրանցում` 99 «Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր» հաշվի կրեդիտով` վճարման աղբյուրների հաշվառման հաշիվների թղթակցությամբ: Տոկոսների հաշվարկված գումարները հաշվառվում են առանձին:

Երկարաժամկետ վարկերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարկերի տեսակների, դրանք տրամադրող բանկերի, և առանձին վարկերի:

99 «Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր» հաշվին կից առանձին ենթահաշվում հաշվառվում են բանկերի հետ մուրհակների և այլ պարտավորագրերի գծով գործառնությունների հաշվարկները:

Մուրհակների և այլ պարտավորագրերի հաշվառման գործառնությունները մուրհակապահ ընկերություններն արտացոլում են 99 «Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր» հաշվի կրեդիտում (մուրհակի անվանական արժեքով) և 51 «Հաշվարկային հաշիվ», 52 «Արտարժութային հաշիվ» հաշիվների (փաստացի ստացված դրամական միջոցների գումարներով), և 26 «Այլ ծախսեր» հաշվի (բանկին վճարված հաշվարկային տոկոսները) դեբետում:

Մուրհակների և այլ պարտավորագրերի հաշվառման գործառնությունները փակվում են վճարման վերաբերյալ բանկի ծանուցագրի հիման վրա, մուրհակի գումարով դեբետագրելով 99 «Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր» հաշիվը և կրեդիտագրելով դեբիտորական պարտքերի հաշվառման համապատասխան հաշիվները:

Մուրհակապահ ընկերության կողմից բանկից ստացված դրամական միջոցների վերադարձման ժամանակ (մուրհակատուի կամ մուրհակի գծով այլ վճարողների կողմից սահմանված ժամկետին իրենց պարտավորությունները չկատարելու պատճառով), կատարվում է գրանցում` 99 «Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր» հաշվի դեբետով և դրամական միջոցների հաշվառման հաշիվների կրեդիտով: Ընդ որում, դեբիտորների հետ հաշվարկների գծով ժամկետանց մուրհակով ապահովված պարտքը շարունակվում է հաշվառվել դեբիտորական պարտքերի հաշվառման համապատասխան հաշիվներում:

Զեղչված մուրհակների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ մուրհակների կամ այլ պարտավորագրերի հաշվառումն իրականացնող բանկերի, մուրհակատուների և առանձին մուրհակների:

99 «Բանկերի երկարաժամկետ վարկեր» հաշիվը թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ.

 

 

	ԴԵԲԵՏՈՎ		ԿՐԵԴԻՏՈՎ
39	«Այլ եկամուտ»	26	«Այլ ծախսեր»
50	«Դրամարկղ»	50	«Դրամարկղ»
51	«Հաշվարկային հաշիվ»	51	«Հաշվարկային հաշիվ»
52	«Արտարժութային հաշիվ»	52	«Արտարժութային հաշիվ»
55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»	55	«Հատուկ հաշիվներ բանկերում»
76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»	60	«Հաշվարկներ մատակարարների և կապալառուների հետ»
78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»	67	«Հաշվարկներ արտաբյուջետային վճարումների գծով»
		76	«Հաշվարկներ տարբեր դեբիտորների և կրեդիտորների հետ»
		78	«Հաշվարկներ դուստր (կախյալ) ընկերությունների հետ»

 

ԱՐՏԱՀԱՇՎԵԿՇՌԱՅԻՆ ՀԱՇԻՎՆԵՐ

 

Արտահաշվեկշռային հաշիվները նախատեսված են ապահովագրական ընկերությանը չպատկանող, բայց ժամանակավորապես նրա տրամադրության և օգտագործման տակ գտնվող (վարձակալված հիմնական միջոցներ, պատասխանատու պահպանության և այլն) արժեքների, պայմանական իրավունքների և պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման, ինչպես նաև առանձին տնտեսական գործառնությունների վերահսկման համար:

Այդ արժեքների հաշվապահական հաշվառումը տարվում է պարզ համակարգով:

 

ՀԱՇԻՎ 001 «ՎԱՐՁԱԿԱԼՎԱԾ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐ»

 

001 «Վարձակալված հիմնական միջոցներ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության վարձակալված հիմնական միջոցների (բացի երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներից, որոնք հաշվառվում են 03 «Երկարաժամկետ վարձակալված հիմնական միջոցներ» հաշվեկշռային հաշվում) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Վարձակալված հիմնական միջոցները 001 «Վարձակալված հիմնական միջոցներ» հաշվում հաշվառվում են վարձակալման պայմանագրերում նշված արժեքով:

001 «Վարձակալված հիմնական միջոցներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր վարձատուի, ըստ վարձակալված հիմնական միջոցների յուրաքանչյուր օբյեկտի (վարձատուի գույքային համարներով): Արտերկրում վարձակալված հիմնական միջոցները 001 «Վարձակալված հիմնական միջոցներ» հաշվում հաշվառվում են առանձնացված:

 

ՀԱՇԻՎ 002 «ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՈՒ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԸՆԴՈՒՆՎԱԾ ԱՊՐԱՆՔԱՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԱՐԺԵՔՆԵՐ»

 

002 «Պատասխանատու պահպանման ընդունված ապրանքանյութական արժեքներ» արտահաշվեկշռային հաշիվը նախատեսված է պատասխանատու պահպանման ընդունված ապրանքանյութական արժեքների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Գնորդ կազմակերպությունները 002 «Պատասխանատու պահպանման ընդունված ապրանքանյութական արժեքներ» հաշվում պատասխանատու պահպանման ընդունված արժեքները հաշվառում են հետևյալ դեպքերում`

- մատակարարներից ապրանքանյութական արժեքների ստացում, որոնց գծով ապահովագրական ընկերությունը օրինական կարգով հրաժարվել է վճարման պահանջագրի հոժարագրից և դրանց վճարումից,

- մատակարարներից չվճարված ապրանքանյութական արժեքների ստացում, որոնց օգտագործումը մինչև դրանց դիմաց վճարումն արգելվում է ըստ պայմանագրի պայմանների,

- այլ պատճառներով պատասխանատու պահպանման ընդունված ապրանքանյութական արժեքներ:

Ապրանքանյութական արժեքները 002 «Պատասխանատու պահպանման ընդունված արժեքներ» հաշվում հաշվառվում են այն գներով, որոնք արտացոլված են ընդունման-հանձնման ակտերում, կամ վճարման պահանջագրերի հաշիվներում:

002 «Պատասխանատու պահպանման ընդունված արժեքներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առանձին սեփականատեր կազմակերպությունների, ըստ տեսակների և ըստ պահպանման վայրերի:

 

ՀԱՇԻՎ 003 «ԽԻՍՏ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ԲԼԱՆԿՆԵՐ»

 

003 «Խիստ հաշվառման բլանկներ» հաշիվը նախատեսված է պահպանության տակ գտնվող և առհաշիվ տրվող խիստ հաշվառման բլանկների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Այդպիսի բլանկներից են` ապահովագրական պոլիսների բլանկները, անդորրագրային գրքույկները, հավատարմագրերը, կտրոնները, տոմսերը, ապրանքային-ուղեկցող փաստաթղթերը և այլն:

Խիստ հաշվառման բլանկների ցանկը, դրանց պահպանման և օգտագործման կարգը սահմանվում է ապահովագրական ընկերության կողմից: Հաշվառման մեջ այդ բլանկների արժեքն արտացոլվում է պայմանական գնահատմամբ:

003 «Խիստ հաշվառման բլանկներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առանձին խիստ հաշվառման բլանկների տեսակների և պահպանման տեղի:

 

ՀԱՇԻՎ 004 «ԴՈՒՐՍ ԳՐՎԱԾ ԱՆՀՈՒՍԱԼԻ ԴԵԲԻՏՈՐԱԿԱՆ ՊԱՐՏՔԵՐ»

 

004 «Դուրս գրված անհուսալի դեբիտորական պարտքեր» հաշիվը նախատեսված է պարտապանների անվճարունակության հետևանքով վնասներով դուրս գրված դեբիտորական պարտքերի դրության վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Այդ պարտքը պետք է հաշվառվի հաշվեկշռից դուրս գրման պահից սկսած` 5 տարվա ընթացքում, պարտապանների գույքային վիճակի փոփոխման դեպքում այդ պարտքերի գանձմանը հետևելու համար:

Նախկինում վնասներով դուրս գրված պարտքերի գումարները, որոնք ստացվել են գանձման կարգով, դեբետագրվում են 50 «Դրամարկղ», 51 «Հաշվարկային հաշիվ», կամ 52 «Արտարժութային հաշիվ» հաշիվներին, թղթակցելով 39 «Այլ եկամուտներ» հաշվի հետ: Միաժամանակ նշված գումարներին կրեդիտագրվում է 007 «Դուրս գրված անհուսալի դեբիտորական պարտքեր» արտահաշվեկշռային հաշիվը:

004 «Դուրս գրված անհուսալի դեբիտորական պարտքեր» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ պարտապանի, որի պարտքը դուրս է գրվել վնասներով և ըստ վնասներով դուրս գրված պարտքի:

 

ՀԱՇԻՎ 005 «ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԵՎ ՍՏԱՑՎԱԾ ՎՃԱՐՈՒՄՆԵՐԻ ԱՊԱՀՈՎՈՒՄ»

 

005 «Պարտավորությունների և ստացված վճարումների ապահովում» հաշիվը նախատեսված է պարտավորությունների և վճարումների կատարման ապահովվածության վերաբերյալ ստացված երաշխիքների, ինչպես նաև գրավադրված ապրանքների տեսքով ստացված երաշխիքների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Այն դեպքում, երբ երաշխավորագրում ցույց չի տրված գումարը, ապա հաշվապահական հաշվառման համար այն որոշվում է, ելնելով պայմանագրի պայմաններից:

005 «Պարտավորությունների և ստացված վճարումների ապահովում» հաշվում հաշվի առնված երաշխիքային գումարները դուրս են գրվում պարտքերի մարմանը զուգընթաց:

005 «Պարտավորությունների և ստացված վճարումների ապահովում» հաշվի գծով վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր ստացված երաշխիքի:

 

ՀԱՇԻՎ 006 «ՍՏԱՆՁՆԱԾ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԵՎ ՎՃԱՐՈՒՄՆԵՐԻ ԱՊԱՀՈՎՈՒՄ»

 

006 «Ստանձնած պարտավորությունների և վճարումների ապահովում» հաշիվը նախատեսված է պարտավորությունների և վճարումների կատարումն ապահովելու համար տրված երաշխիքների (գրավների) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Այն դեպքում, երբ երաշխավորագրում չի նշված գումարը, հաշվապահական հաշվառման համար այն որոշվում է, ելնելով պայմանագրի պայմաններից:

006 «Ստանձնած պարտավորությունների և վճարումների ապահովում» հաշվում հաշվի առնված երաշխիքային գումարները դուրս են գրվում պարտքերի մարմանը զուգընթաց:

006 «Ստանձնած պարտավորությունների և վճարումների ապահովում» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր ստանձնած երաշխիքի:

 

ՀԱՇԻՎ 007 «ԴՈՒՐՍ ԳՐՎԱԾ ԱՆՀՈՒՍԱԼԻ ԿՐԵԴԻՏՈՐԱԿԱՆ ՊԱՐՏՔԵՐ»

 

007 «Դուրս գրված անհուսալի կրեդիտորական պարտքեր» հաշիվը նախատեսված է անհուսալի համարվող կրեդիտորական պարտքերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Նշված պարտքերը պետք է հաշվառվեն արտահաշվեկշռում` պարտքը ձևակերպելու պահից առնվազն հինգ տարի ժամկետով: Նախկինում ֆինանսական արդյունքներով ձևակերպված պարտքի գումարները հետագայում վճարելու դեպքում կրեդիտագրվում են 50 «Դրամարկղ», 51 «Հաշվարկային հաշիվ», 52 «Արտարժութային հաշիվ» հաշիվները և դեբետագրվում է 26 «Այլ ծախսեր» հաշիվը: Միաժամանակ դեբետագրվում է 007 «Դուրսգրված անհուսալի կրեդիտորական պարտքեր» հաշիվը:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր պարտատիրոջ և պարտքի: