«Գրանցված է»
ՀՀ արդարադատության
նախարարության կողմից
6 փետրվարի 2002 թ.
Պետական գրանցման թիվ 11602026

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ՏՐԱՆՍՊՈՐՏԻ ԵՎ ԿԱՊԻ ՆԱԽԱՐԱՐ

9 հունվարի 2002 թ. ք. Երևան

N 116-054

Հ Ր Ա Մ Ա Ն

ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԵՐԿԱԹՈՒՂՈՒՄ ԳԾԻ ՄՈՆՏՅՈՐԻ ԱՆՎՏԱՆԳ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐԻ ՀՐԱՀԱՆԳԻ ՀԱՍՏԱՏՄԱՆ ՄԱՍԻՆ

Ղեկավարվելով ՀՀ կառավարության 14.07.2000 թ. թիվ 401 որոշման առաջին կետով և երկաթուղային համակարգի ներդաշնակ գործունեությունն ու երթևեկության անվտանգությունն ապահովելու նպատակով.

Հրամայում եմ`

1. Հաստատել Հայկական երկաթուղում երկաթգծի մոնտյորի անվտանգ աշխատանքի պայմանների հրահանգը:

2. Հրահանգը սահմանված կարգով ներկայացնել ՀՀ արդարադատության նախարարություն՝ պետական գրանցման:

Ա. Մանուկյան

Հ ր ա հ ա ն գ

գծի մոնտյորի անվտանգ աշխատանքի պայմանների

1. Ընդհանուր դրույթներ

1.1 Սույն Հրահանգն ընդունվել է «Տրանսպորտի մասին» ՀՀ օրենքի 2-րդ և 5-րդ հոդվածների, ՀՀ վարչապետի 2001 թվականի փետրվարի 1-ի թիվ 81 որոշմամբ հաստատված «ՀՀ տրանսպորտի և կապի նախարարության կանոնադրության» 3-րդ կետի և 6-րդ կետի ը/ ենթակետի պահանջներին համապատասխան և կանոնակարգում է գծի մոնտյորների աշխատանքների անվտանգ պայմանների ապահովման հետ կապված հարաբերությունները:

1.2 Գծի մոնտյորների աշխատանքը կապված է գնացքների երթևեկության հետ և պահանջում է բարձր զգոնություն, աշխատանքների ղեկավարի կամ խմբի ավագի հրահանգների հստակ և անառարկելի կատարում:

Գծի մոնտյորները պարտադիր պետք է իմանան սույն Հրահանգը, ինչպես նաև իրենց պարտականությունների շրջանակներում Հայկական երկաթուղու դեպարտամենտի համակարգում գործող այլ հրահանգները: Գծի մոնտյորները ՀՀ տրանսպորտի և կապի նախարարության կողմից հաստատված ժամկետներում պետք է ենթարկվեն բժշկական պարտադիր զննության:

1.3 Գծի մոնտյորների արտահագուստը պետք է լինի կոկիկ և չսահմանափակի շարժումները: Ազդանշանային դեղնավուն անթև բաճկոնի կրելը պարտադիր է :

1.4 Արգելվում է անսթափ վիճակում աշխատանքում գտնվելը: Գծի մոնտյորները, որոնք իրենց աշխատանքային պարտականությունները կատարելիս գտնվում են անսթափ վիճակում, անհապաղ հեռացվում են աշխատատեղից:

1.5 Անչափահասներին արգելվում է կատարել կոճղերի տակալցում էլեկտրական կոճղախփիչներով, աշխատանքներ կապված թունաքիմիկատների հետ, խոր և բաց կտրվածքների փորման , այդ փորվածքների ամրացման և ամրացումների ապամոնտաժման, նրանց հատակների հարդարման, սլաքային փոխադրիչների մաքրման և թունելների նորոգման աշխատանքներ:

2. Անվտանգության միջոցառումներ աշխատանքի գնալիս եվ հետդարձի ճանապարհին

2.1. Նշանակված ժամին, մինչև աշխատանքը սկսվելը, գծի մոնտյորը պետք է ժամանի աշխատանքի հավաքատեղը: Աշխատանքից առաջ ղեկավարի կողմից պետք է ստանալ հրահանգավորում աշխատանքի վայր մեկնելու և հետդարձի ուղերթի, աշխատանքի անվտանգության կանոնների, աշխատատեղի արգելափակման, գնացքների երթևեկության և տեղաշարժերի, աշխատանքները ժամանակին դադարեցնելու և գծերից անվտանգ տեղ հեռանալու վերաբերյալ, ստուգել գործիքները և մյուս հարմարանքները:

2.2. Թույլատրվում է աշխատանքների կատարման վայր գնալ ղեկավարի կամ հատուկ նշանակված ուղեկցողի ուղեկցությամբ երկաթգծերից անվտանգ հեռավորության վրա կամ հողապաստառի եզրամասով: Նման դեպքում պետք է լինել զգոն, չքայլել խմբերով և կողային ռելսից գտնվել 2 մ-ից ոչ պակաս հեռավորության վրա:

2.3. Թույլատրվում է շարժվել գծերով բացառիկ զգուշավորությամբ, եթե հնարավոր չէ դեպի աշխատատեղ գնալ գծերից անվտանգ հեռավորության վրա կամ հողապաստառի եզրամասով: Նման դեպքերում պետք է քայլել մեկը մյուսի հետևից կամ զույգերով, բացառելով խմբերով քայլելը և հետ մնալը:

Միաժամանակ հարկավոր է հետևել գնացքների շարժին, հստակ կատարել հետևից եկող ղեկավարի և առջևից գնացող հատուկ հրահանգավորված գծի մոնտյորի ցուցմունքները: Եվ մեկը և մյուսը «Կանգ առ» նշաններով արգելափակում են աշխատողների շարքը (ցերեկը - բացված կարմիր դրոշակներով, գիշերը- կարմիր գույնի լուսավորությամբ լապտերներով): Վատ տեսանելիության պայմաններում (կորերում, խորը հանույթներում, անտառապատ վայրերում, ինչպես նաև գիշերը, ամպամածության կամ բքի ժամանակ) աշխատողների շարժի անվտանգությունը և առջևից և հետևից ապահովում են նաև առանձնացված երկու ազդանշանակիր, որոնք պետք է գտնվեն տեսանելի հեռավորության վրա այնպես, որ մոտեցող գնացքը նկատվի ոչ պակաս քան 500 մետր հեռավորության վրա:

Ազդանշանակիրները ցերեկը պետք է կրեն բացված կարմիր դրոշակներ, իսկ գիշերը՝ կարմիր գույնի լուսավորությամբ լապտերներ և արգելափակեն գծի մոնտյորների շարժը այնքան ժամանակ, մինչ նրանք դուրս կգան գծերից:

Գծի մոնտյորները պետք է ցուցաբերեն զգոնություն աշխատանքի ղեկավարի և ազդանշանակիրների կողմից տրվող ազդանշանների նկատմամբ, որոնք ազդարարում են գնացքի կամ այլ շարժվող քարշային միավորի մոտեցումը և ժամանակին հեռանան գծերից՝ կողային ռելսից հաշված ոչ պակաս, քան 2 մետր հեռավորության վրա:

2.4. Ձմռանը, այն տեղամասերում, որտեղ ձյունը մաքրված է խոր հանույթներով, գնացքների մոտեցման ժամանակ գծի մոնտյորները պատսպարվում են հատուկ խորշերում:

2.5. Կայարանների տարածքներով աշխատանքի գնալը և հետդարձը պետք է իրագործվի գծի ուղեմասի պետի կողմից հաստատված ուղիներով: Այդ ուղիների սխեմաները պետք է կախված լինեն գծի մոնտյորներին տեսանելի տեղերում:

2.6. Երկգծային տեղամասերով անցնելիս պետք է շարժվել դեմքով դեպի ընդառաջ եկող գնացքը, հիշելով, որ հնարավոր է գնացքի շարժ մյուս գծով՝ հակառակ ուղղությամբ:

Կայարանային գծերի երկայնքով անցնելիս պետք է շարժվել միջգծային տարածքներով կամ հողապաստառի վերջույթով, չթուլացնելով զգոնությունը գծերով շարժվող գնացքների նկատմամբ: Միաժամանակ պետք է ուշադրություն դարձնել շարժման ճանապարհին, քանի որ միջգծային տարածքում կարող են լինել սահմանային սյուներ, խամուտակներ և այլ խոչընդոտներ:

2.7. Կայարանային գծերը կարելի է կտրել անցնել ուղիղ անկյան տակ, նախօրոք համոզվելով, որ չկա մոտեցող շարժակազմ: Հատկապես ուշադիր պետք է լինել, երբ անցումը կատարվում է կանգնած շարժակազմի կամ առանձին վագոնի հետնամասից:

2.8. Արգելվում է մոտեցող շարժակազմի կամ շարժական միավորի առջևից կտրել անցնել գիծը:

Անցնել վագոններով զբաղեցրած գիծը կարելի է միայն օգտվելով արգելակման հարթակներից: Շրջանցել վագոնները կարելի է ոչ պակաս, քան վերջին վագոնից 5 մետր հեռավորության վրա:

Չի կարելի սողանցել վագոնները, նրանց տակով անցկացնել գործիքներ, նյութեր և այլն, անցնել վագոնների միացումներով և միմյանցից 10 մետրից պակաս հեռավորության վրա կանգնած վագոնների մեջտեղով:

2.9. Պետք է հիշել, որ կանգնած շարժակազմի դիմացից գծերը կտրել անցնելիս հնարավոր է այդ շարժակազմի շարժը, ինչպես նաև հարևան գծերով գնացքների երթևեկություն: Կառամատույցներից, գծային և այլ շինություններից, որոնք խոչընդոտում են տեսանելիությանը, գծերի վրա դուրս գալուց առաջ նախօրոք պետք է համոզվել, որ շարժվող գնացք չկա:

2.10. Գծերով անցնելիս չի կարելի կանգնել ռելսերի վրա, ոտնաթաթը դնել սլաքային փոխադրիչի հիմնառելսի և սայրերի միջև և այլն:

3. Գծային աշխատանքների կատարման անվտանգության միջոցառումներ

3.1. Երկու գծային մոնտյորներով, որոնցից մեկը նշանակված է ավագ, աշխատանքներ կատարելիս մոնտյորները պետք է տեղաբաշխվեն այնպես, որ նրանցից մեկի տեսադաշտում լինի գնացքների շարժը մեկ ուղղությամբ, իսկ մյուսի տեսադաշտում՝ հակառակ ուղղությամբ:

Միայնակ աշխատելիս հարկավոր է լինել առավել զգոն, անընդմեջ հետևել մոտեցող գնացքներին, աշխատանքները կատարել դեմքով դեպի սպասվող գնացքի ուղղությունը, ուշադիր լինելով հակառակ ուղղությամբ հնարավոր գնացքների շարժին:

3.2. Մինչև աշխատանքների սկսելը աշխատատեղը պետք է մաքրվի ավելորդ առարկաներից: Աշխատանքներ սկսել թույլատրվում է միայն աշխատատեղը ազդանշաններով և ազդանշանային սարքերով արգելափակումից հետո: Ազդանշանակիր կարելի է նշանակել ոչ պակաս, քան 3-րդ կարգի որակավորում ունեցող և ազդանշան տալու իրավունքի վկայական ունեցող գծի մոնտյորների: Երկաթուղային տրանսպորտի այլ աշխատակիցներից տարբերվելու համար ազդանշանակիրը պետք է կրի դեղին գույնի գլխարկ:

3.3. Գնացքի մոտեցման ժամանակ, երբ գնացքը գտնվում է աշխատատեղից 500 մ հեռավորության վրա, հարկավոր է հեռանալ գծերից դեպի հողապաստառի եզրամասը՝ կողային ռելսից ոչ պակաս, քան 2 մետր հեռավորության վրա:

3.4. Գնացքների շարժման համար «պատուհան»-ով փակ կամ «Կանգ առ» ազդանշանով արգելափակ վազուրդում աշխատանքներ կատարելիս, հարևան գծով գնացքների երթևեկության ժամանակ աշխատանքները դադարեցվում են միայն միջգծային տարածքներում, որտեղից՝ գծի մոնտյորները պետք է հեռանան:

3.5. Հարևան գծով գնացքի անցումից հետո, միջգծային տարածքներում աշխատանքների վերսկսումից առաջ հարկավոր է համոզվել, որ ոչ մի ուղղությամբ գնացքի շարժ չկա:

3.6. Վատ տեսանելիության պայմաններում և այն դեպքում, երբ աշխատանքները չեն պահանջում աշխատատեղի արգելափակումը «Կանգ առ» ազդանշաններով, գծի մոնտյորները պետք է հետևեն ավտոմատ նախազգուշացնող ազդանշաններին, իսկ դրանց բացակայության դեպքում՝ ազդանշանակիրների գործողություններին:

3.7. Օրվա գիշերային ժամերին, բքին, մառախլապատ եղանակներին և այն դեպքերում, երբ տեսանելիությունը 800 մետրից պակաս է, գծի բանվորները պետք է աշխատեն 50 մետրից ոչ ավելի երկարության աշխատանքային ճակատով:

3.8. Վերադասավորման և տեսակավորման գծերում աշխատանքները կատարվում են միայն աշխատատեղի արգելափակումից հետո կամ վագոնների բացթողման և տեղափոխման աշխատանքների ընդմիջման ընթացքում:

3.9. Երբ աշխատատեղը սահմանազատված է երկկողմանի բարձր կառամատույցներով, շենքերով, պարիսպներով, հանույթների կտրուկ թեքություններով և այլն, ինչպես նաև կամուրջների վրա, թունելներում և ձյան հանույթներում աշխատանքներ կատարելիս գծի մոնտյորները պետք է զգոն լինեն ազդանշանակրի կողմից տրվող նշանների նկատմամբ և իմանան գնացքների շարժի դեպքում գծից հեռանալու տեղը: Եթե բարձր կառամատույցները, շենքերը, պարիսպները, հանույթների կտրուկ թեքությունները 100 մետրից ավելի են, ապա աշխատանքներ կարելի է կատարել միայն աշխատատեղը «Կանգ առ» ազդանշաններով արգելափակելուց հետո:

3.10.Արգելվում է նստել ռելսերի վրա, կոճղերի վերջույթին, խճաքարային պրիզմայի վրա, միջռելսային և միջգծային տարածքներում:

3.11. Գծային մեխանիզմների և մեքենաների շարժի ժամանակ, դրանց աշխատատեղին ոչ պակաս, քան 400 մետր մոտենալու դեպքում , հարկավոր է հեռանալ գծից դեպի կողային ռելսը.

- գծադարսիչ և ձյունմաքրիչ մեքենաների, ռելս հղկող գնացքի և այլ տեսակի ծանր մեխանիզմների աշխատանքի դեպքում – 5 մետր

- գծային խոփ-կտրիչի դեպքում -10 մետր

- խիճ մաքրող, երկգծային և ռոտորային ձյունմաքրիչների դեպքում -5 մետր

- հակառակ ուղղությամբ ձյունը և աղբը շպրտող միագծային ձյունմաքրիչների դեպքում - 25 մետր:

3.12. Աշխատանքների ժամանակ միշտ պետք է հետևել, որպեսզի գործիքները չխանգարեն շարժմանը և չգտնվեն ոտքի տակ, իսկ նոր և հին նյութերը՝ ռելսերը, կոճղերը, ամրակները պետք է կանոնավոր պահեստավորված լինեն շարժակազմի տրամատից դուրս:

3.13. Անմիջականորեն գծի վրա աշխատելիս չի կարելի ամուր փակել ականջները:

3.14.Աշխատանքի ընդմիջման ժամանակ հարկավոր է հեռանալ գծից սույն հրահանգի 3.3. կետի պահանջներին համապատասխան:

4. Կամուրջների վրա եվ թունելներում աշխատանքների կատարման անվտանգության միջոցառումներ

4.1.Կամուրջների վրա և թունելներում արգելվում է աշխատանքների կատարումը գիշերային ժամերին անբավարար լուսավորության դեպքում:

4.2. Մինչև 50 մետր երկարության կամուրջների վրա աշխատանքներ կատարելիս գծի մոնտյորները մինչև գնացքի ժամանումը պետք է հեռանան կամրջից, իսկ 50 մետրից ավելի երկարության կամուրջների դեպքում՝ պատսպարվեն հատուկ հարթակներում:

4.3. Կամուրջների վրա աշխատանքներ սկսելուց առաջ գծի մոնտյորները աշխատանքի ղեկավարի կողմից պետք է ցուցմունքներ ստանան նյութերի, գործիքների դարսման տեղերի և գնացքների ժամանման ժամանակ կամուրջից հեռանալու վայրերի վերաբերյալ:

4.4.Կամուրջների վրա աշխատանքներ կատարելուց առաջ հարթակները և անցումները պետք է մաքրվեն աղբից, իսկ ձմռանը՝ ձնից և սառույցներից–միաժամանակ շաղ տալով ավազ:

4.5. Թունելներում աշխատանքներ կատարելուց առաջ յուրաքանչյուր գծի մոնտյոր պետք է իմանա այն բացվածքները կամ խցերը, որտեղ ինքը գնացքների ժամանման ժամանակ պետք է պատսպարվի:

Մինչև 50 մետր երկարություն ունեցող թունելներում աշխատանքաժամը այնպես պետք է հաշվարկվի, որ մինչև գնացքի ժամանումը հնարավոր լինի դուրս գալ թունելից:

50 և ավելի մետր երկարություն ունեցող թունելներում աշխատանքներ կատարելիս գծի մոնտյորները պետք է պատսպարվեն հատուկ բացվածքներում, իսկ նյութերը, գործիքները՝ հատուկ խցերում: Բացվածքները և խցերը իրենց պարագծով պետք է ներկված լինեն սպիտակ գույնով, իսկ թունելների պատերին սլաքներով պետք է նշված լինեն մոտակա բացվածքների և խցերի ուղղությունները:

4.6. Թունելներում աշխատանքներ կատարելիս, երբ գնացքը գտնվում է 400 մետրից ոչ պակաս հեռավորության վրա, հարկավոր է դուրս գալ գծերից և հեռանալ ոչ պակաս, քան 2 մետր հեռավորության վրա կողային ռելսից:

4.7.Երկգծային թունելներում որևէ գծով գնացքների ժամանումից առաջ դադարեցվում են աշխատանքները և գծի մոնտյորները պատսպարվում են բացվածքներում: Այդպիսի թունելներում, երբ աշխատանքներ են կատարվում արգելափակված որևէ գծի վրա, մյուս գծով գնացքների ժամանումից առաջ գծի մոնտյորները հեռանում են դեպի թունելի պատը արգելափակ գծի կողմից կամ պատսպարվում բացվածքներում:

4.8.Գնացքների անցումից հետո բացվածքներից կարելի է դուրս գալ և վերսկսել աշխատանքները միայն ղեկավարի թույլտվությամբ:

4.9. Թունելների պատի տակ պահեստավորել նյութեր և գործիքներ կարելի է միայն աշխատանքի ընթացքում: Նյութերի և գործիքների ժամանակավոր պահեստավորումը պետք է կատարել այնպես, որ չխախտվի շարժակազմի տրամատը, չխանգարեն անց ու դարձին և ունենան կայուն դրվածք: Արգելվում է մարդկանց պատսպարման համար նախատեսված բացվածքները և դեպի այդ բացվածքները տանող ուղիները զբաղեցնել նյութերով և գործիքներով:

4.10. Թունելներում թույլատրվում է գտնվել միայն աշխատաժամին: Արգելվում է գտնվել թունելներում ընդմիջման ժամին և աշխատանքից հետո:

4.11. Գծի մոնտյորները, որոնք զբաղված են թունելներում աշխատանքների կատարմամբ, պետք է իմանան հակագազերից օգտվելու և թունավորումների դեպքում առաջին օգնություն ցույց տալու կանոնները:

4.12. Այն դեպքերում, երբ թունելը երկար ժամանակ չի մաքրվում գազերից, աշխատանքի ղեկավարի ցուցումով գծի մոնտյորները պետք է օգտվեն հակագազերից, որոնցով պետք է ապահովված լինեն աշխատանքից առաջ:

4.13. Թունելներում և նախաթունելային տարածքում գտնվող գծի մոնտյորները, պետք է լինեն հատկապես զգոն ձայնային և գունային ավտոմատ ազդանշանների նկատմամբ, իսկ նրանց բացակայության կամ խափանման դեպքերում՝ ազդանշանակիրների ազդանշաններին, որոնք պետք է գտնվեն աշխատատեղից 1000 մետրից ոչ պակաս հեռավորության վրա: Ազդանշանակիրը աշխատանքի ղեկավարի հետ պետք է ունենա հեռախոսային կամ ռադիոկապ:

5. Գծային մեքենաների օգտագործմամբ աշխատանքների անվտանգ կատարման միջոցառումներ

5.1. Գծային մեքենաներով աշխատանքների կատարման ժամանակ արգելվում է.

- մեքենավարի կողմից աշխատանքներն սկսելու ազդանշան տալուց հետո գտնվել մեքենայի աշխատանքային հանգույցների գործողության սահմաններում

- մեքենաների տակով սողալ կամ անցնել մի կողմից մյուսը

- թևերի բացման կամ փակման ժամանակ գտնվել անմիջական մոտ տարածության վրա, բացված թևերի դեպքում քայլել նրանց առջևից, կամ հետևից

- կանգնել կամ նստել մեքենայի աշխատանքային հանգույցների վրա

- գտնվել միջգծային տարածքներում նրանց շարժման ժամանակ:

5.2. Գծի մոնտյորների տեղափոխում գծային խոփ-կտրիչներով և էլեկտրախճահարդարիչներով կարելի է միայն բացառիկ դեպքերում և աշխատանքի ղեկավարի թույլտվությամբ: Մարդկանց տեղափոխման ցուցումներ այդ դեպքերում տալիս են աշխատանքի ղեկավարը և մեքենավարը: Արգելվում է այլ գծային մեքենաներով գծի մոնտյորների տեղափոխումը:

5.3. Արգելվում է ուղղիչ-խփիչ- հարդարիչ ՎՊՕ-3000 մեքենայի աշխատանքի ընթացքում կատարել գծային աշխատանքներ 25 մետրից մոտ տարածության վրա:

5.4. Խճամաքրիչ հարմարանքներով սարքավորված էլեկտրախճահարդարիչ մեքենաներով աշխատանքներ կատարելիս, արգելվում է.

-բարձրացող կամ իջնող դանակի լիցքավորման կամ լիցքաթափման ժամանակ գտնվել 2 մետրից մոտ տարածության վրա, ինչպես նաև կռունկի գործողության շրջանակում.

-մեքենայի աշխատանքի ժամանակ գտնվել խճաքարային պրիզմայի կամ միջգծային տարածքներում՝ անմիջապես աշխատող հանգույցի դիմաց:

Կտրող դանակի լիցքավորման և լիցքաթափման ժամանակ էլեկտրամագնիսով գծավանդակները վեր բարձրացնելիս հարկավոր է այն ամրակ-բռնիչով ամրակապել:

5.5. Խճամաքրիչ մեքենայով աշխատելիս արգելվում է.

- մոտենալ մաղիչ ցանցին գործարկման և աշխատանքի ընթացքում,

- գտնվել աշխատող հանգույցների գործողության շրջանակներում, ծխել կամ բաց կրակով գտնվել ուժային սարքավորման կամ հեղուկ վառելիքի տարողության մոտակայքում:

5.6. Գծադարսիչ կռունկներով աշխատելիս արգելվում է.

- կատարել գծային աշխատանքներ՝ գծաքանդիչից և գծադարսիչից 25 մետրից մոտ տարածության վրա

- գտնվել գծավանդակների վրա նրանց վեր հանման, տեղաշարժի և իջեցման ժամանակ

- գտնվել վեր բարձրացված գծավանդակների տակ կամ 2 մետրից մոտ հեռավորության վրա

- վագոն բարձած գծավանդակների տեղաշարժի կամ քարշի ժամանակ գտնվել նրան մոտ

- գծավանդակի վագոնից քարշի ժամանակ 10 մետրից մոտ հեռավորության վրա:

Գծավանդակների միացումներ կատարելիս պետք է այն պահել ռելսի գլխիկի միացման տեղից 40 սմ հեռավորության վրա և կանգնել այնպես, որ ոտքերը գտնվեն տեղադրվող գծավանդակի կոճղերից հեռու:

5.7. Էլեկտրախճահարդարիչներով, գծային խոփ-կտրիչներով և մաքրիչ մեքենաներով աշխատելիս արգելվում է գտնվել չափաբաշխիչի, խոփկտրիչի, մաքրիչի թևերի և փորիչների մոտակայքում, էլևատորների գործողության շրջանակներում, ինչպես նաև կանգնել կամ նստել աշխատանքային հանգույցների վրա:

5.8. Ռելսատեղադրիչներով աշխատելիս արգելվում է կատարել գծային աշխատանքներ 25 մետրից մոտ տարածության վրա, գտնվել վեր բարձրացված ռելսերի տակ, ինչպես նաև 2 մետրից մոտ կողային տարածքներում:

5.9. ՈՒղղիչ-խփիչ-հարդարիչ մեքենաներով աշխատելիս արգելվում է գտնվել այդ մեքենաների առջևի և հետևի մասում 5 մետրից մոտ տարածության վրա:

5.10. Խոպպեր-չափաբաշխիչներով աշխատելիս արգելվում է .

- գտնվել թափքում

- բաց խորաններով թափանցել թափք:

5.11. Կոճղ փոխող մեքենաներով աշխատելիս արգելվում է.

- սկսել աշխատանքները առանց մեքենայի արգելակման համակարգի տեղադրման

- գտնվել կռունկի գործողության շրջանակում և բարձրացված բեռի տակ

- ձեռքով պահել վեր բարձրացված կոճղը:

5.12. Ձյունմաքրիչ մեքենաներով աշխատելիս արգելվում է .

- կողային թևերի բացման և փակման ժամանակ կանգնել նրանց գործողության շառավղից 2 մետրից մոտ տարածության վրա

- գտնվել տրանսպորտյորների կամ կիսավագոնների վրա նրանց շարժման ժամանակ:

5.13. Ձյունմաքրիչներով աշխատելիս արգելվում է գտնվել թևերի գործողության շառավղում:

5.14. Ռոտորային էլեկտրաձյունմաքրիչներով աշխատելիս արգելվում է գտնվել թևերի բացման և փակման շառավղում և դանակի կտրման տարածքում, երբ բացվում կամ փակվում են մեծ թևերը, կտրող դանակները աշխատանքային վիճակից բերվում են տրանսպորտային վիճակի և հակառակը:

Արգելվում է գտնվել 30 մետրից մոտ հեռավորության վրա ձյունմաքրիչից առաջ և 5 մետրից մոտ՝ նրա կողքերից:

5.15. Դրեզինաների շարժման ժամանակ արգելվում է .

- կանգնել դրեզինայի կամ կցորդի վրա

- նստել կողերին

- անցնել մի կցորդից մյուսը

- ծխել շարժման ժամանակ կամ կանգառի դեպքում, հեղուկ վառելիքով այն լիցքավորելիս:

6. Շարժական էլեկտրակայաններով եվ էլեկտրական գործիքներով աշխատանքների անվտանգության միջոցառումներ

6.1. Էլեկտրական գործիքներով աշխատող գծի մոնտյորները պետք է անցնեն դասընթացներ, հանձնեն գիտելիքների իմացության քննություններ, ստանան անվտանգության տեխնիկայի գծով առաջին խմբի որակավորում:

6.2. Մինչև էլեկտրական գործիքներով աշխատանքների սկսելը հարկավոր է կարգի բերել արտահագուստը: Աշխատանքների ժամանակ այն չպետք է հպվի էլեկտրական գործիքին:

6.3. Էլեկտրական գործիքի պատյանը աշխատանքի ժամանակ պետք է միացված լինի շարժական էլեկտրակայանքի զրոյական ելքին՝ միացնող հոսանքատար մալուխի 4-րդ ճյուղով: Էլեկտրամեքենաների սնուցումը թույլատրվում է միայն 4 ճյուղանի մալուխով:

6.4. Չի թույլատրվում մալուխը ձգել, ոլորել և հանգուցել: Այն պահվում է չոր տեղերում:

6.5. Էլեկտրական գործիքների բոլոր տեսակի նորոգումները և կարգավորումը թույլատրվում է կատարել միայն նրանց աշխատանքի լրիվ դադարեցումից և հոսանքազրկումից հետո:

6.6. Էլեկտրական գործիքներով մի աշխատատեղից մյուսը տեղափոխվելիս և յուրաքանչյուր, նույնիսկ կարճաժամկետ, աշխատադադարի ժամանակ սնող մալուխը պետք է հոսանքազրկվի, իսկ գործիքը անջատվի մալուխից:

6.7. Էլեկտրական գործիքը պետք է անհապաղ անջատվի, եթե գծի մոնտյորը աշխատելիս զգա հոսանքի նույնիսկ թույլ ազդեցություն և այդ մասին տեղյակ պահի աշխատանքի ղեկավարին:

6.8. Էլեկտրական գործիքների տեղափոխման ժամանակ արգելվում է բռնել նրա աշխատանքային հանգույցներից:

6.9. Շարժական էլեկտրակայանների տեղափոխումը կատարվում է բեռնատար ավտոմեքենաներով, դրեզինաներով և կցորդիչներով: Նրանց բարձումը և իջեցումը կատարվում է միայն բռնակներով:

6.10. Աշխատանքներ կատարելու համար շարժական էլեկտրակայանները տեղադրվում են հողապաստառի վրա կողային ռելսից 2 մետրից ոչ պակաս հեռավորության վրա:

6.11. Շարժական էլեկտրակայանների պատյանները պետք է հատուկ հողանցիչով հողանցվեն կողային ռելսից 2 մետրից ոչ պակաս հեռավորության վրա և 1 մետր խորությամբ:

6.12. Արգելվում է աշխատանքի ժամանակ էլեկտրակայանները լիցքավորել հեղուկ վառելիքով, ծխախոտով կամ բաց կրակով մոտենալ նրանց և հպվել հոսանքատար մասերին:

6.13. Էլեկտրական ռելսկտրիչ հաստոցը դրվում է կտրվող ռելսի վրա և հուսալի ամրացվում ամրակներով:

Մինչև աշխատանքի սկսելը հաստոցի սղոցը պետք է գտնվի և պահվի վերին դիրքում: Արգելվում է շարժիչի միացումը մինչև հաստոցի հուսալի ամրացումը կտրվող ռելսին: Սղոցի իջեցումը կատարվում է առանց ծանրոցի և զգուշությամբ: Արգելվում է մաքրել սղոցը մինչև էլեկտրառելսակտրիչ հաստոցի աշխատանքի լրիվ դադարեցումը:

6.14. Էլեկտրական ռելսածակիչ հաստոցը ևս ամրացվում է ծակվող ռելսին ամրակներով: Նրա աշխատանքի ժամանակ արգելվում է ծակիչի մաքրումը և տեղադրումը:

6.15. Էլեկտրական ռելսհարդարիչ հաստոցի հարդարիչը պետք է գտնվի մետաղյա պատյանի մեջ: Արգելվում է աշխատանքների կատարումը առանց արտահագուստի և պաշտպանիչ ակնոցների, ինչպես նաև հարդարիչից բռնելը: Մինչև աշխատանքների սկսելը հարկավոր է համոզվել, որ հարդարիչը չունի ճաքեր:

6.16. Մինչև անցնող գնացքների բաց թողնելը պետք է հոսանքազրկվի մայրուղային մալուխը և էլեկտրական գործիքները տեղափոխվեն գնացքների համար անվտանգ տրամատից դուրս հեռավորության վրա:

7. Գծային գործիքներով աշխատանքների անվտանգության միջոցառումներ

7.1. Գծային գործիքները միշտ պետք է գտնվեն սարքին վիճակում, պոչերը պետք է պատրաստված լինեն ամուր փայտից, մաքուր հղկված, հարվածային գործիքների բթամասը պետք է լինի մաքուր և չունենա անհարթություններ: Պետք է մանրակրկիտ ստուգվի պոչի միացումը գործիքին:

7.2. Մանեկների ամրացման ժամանակ մանեկապտտիչները պետք է ունենան պահանջվող երկարությունը և չափսը: Արգելվում է հարվածել մանեկապտտիչին, երկարացնել նրա երկարությունը, մանեկի և պտտիչի շուրթերի միջև տեղադրել կողդիրներ և օգտագործել անսարք մանեկապտտիչ: Ժանգոտած մանեկները նախօրոք լվացվում են կերոսինով: Արգելվում է մուրճի հարվածներով հանել մանեկները:

7.3. Կողդիրների և ռելսերի միացման անցքերի համընկնումը ստուգվում է հեղյուսով:

7.4. Ռելսի փոխարինման ժամանակ կողդիրների հանման, տեղաշարժի և նորերի տեղադրման ժամանակ ռելսերը ֆիքսվում են միայն լինգերով: Չի թույլատրվում դրա իրականացումը ձեռքերով: 12.5 մետր երկարություն ունեցող ռելսերի փոքր տեղաշարժ նույնպես կարելի է կատարել լինգերով՝ այն տեղադրելով մեկ ուղղությամբ եզրային անցքում: Այդ դեպքում արգելվում է գտնվել լինգի հնարավոր դուրս թռչելու ուղղության վրա: Ավելի երկար ռելսերի տեղաշարժ կարելի է կատարել օգտագործելով միմիայն հատուկ լինգ-բռնիչներ:

7.5. Փոխարինվող կամ նոր տեղադրվող ռելսերի շղթաների փոքր տեղաշարժ կարելի է կատարել ռելսի տեղաշարժման ուղղությանը հակառակ դիրքից:

7.6. Արգելվում է մերկ ձեռքերով մաքրել կտրվող ռելսի մետաղական փոշին:

7.7. Միջռելսային բացվածքների կարգավորումը կատարվում է հատուկ սարքերով, որոնք ապահովում են կատարվող աշխատանքի անվտանգությունը: Արգելվում է այդ բացվածքների կարգավորումը կատարել կողդիրներին մուրճերով հարվածելով:

7.8. Կոճղերի անհարթությունները վերացնելիս պետք է ընդունել այնպիսի դիրք, որ բացառվեն վնասվածքները:

7.9. Փայտակոճղերի մեխերի հանումը կատարվում է թաթիկավոր լինգերով՝ ձեռքերով սեղմելով նրա ծայրին: Արգելվում է լրացուցիչ ուժ գործադրելու նպատակով կանգնել լինգերի վրա կամ մարմնով սեղմել, ինչպես նաև նրանց տակ դնել հեղյուսներ, մեխեր և այլ իրեր: Անհրաժեշտության դեպքում կարելի է օգտագործել հատուկ մեխանիկական տակդիրներ այնպես , որ լինգի թաթը հենվի նրա հնարավոր մեծ մասի վրա:

7.10. Գծի վերականգնման ժամանակ հարկավոր է օգտվել ձգող սարքերից կամ լինգի սուր ծայրով՝ տեղադրելով այն ռելսի տակ 45^O-ից ոչ պակաս անկյան թեքությամբ և անհրաժեշտ խորությամբ: Կոճղերում խփված մեխերը որպես հենարան օգտագործելը արգելվում է:

7.11. Մեխը կոճղի մեջ խփելու ժամանակ այն պետք է պահվի միայն ուղղաձիգ : Սկզբում այն ամրացվում է թեթև հարվածներով, այնուհետև խփվում մինչև վերջ: Մեխերը խփելիս կանգնում են դեմքով դեպի ռելսերի երկարությունը:

Մեխ խփող մուրճերով աշխատելիս չի թույլատրվում մարդկանց ներկայությունը մոտ տարածության վրա: Չի թույլատրվում ծռված մեխերի ուղղումը կատարել ռելսերի վրա:

7.12. Փայտյա կոճղերի փոխարինման ժամանակ օգտագործվում են կոճղային բռնիչներ: Կոճղերի հանումը կամ տեղադրումը կացիններով , քլունգներով և այլնով արգելվում է:

Երկաթբետոնե կոճղերի հատ-հատ փոխարինումը կատարվում է միայն մեքենաներով, մեխանիզմներով կամ հատուկ հարմարանքներով:

7.13. Վեր բարձրացված գծավանդակների տակ աղբի հավաքումը կատարվում է ավելներով կամ ցախավելներով և ոչ մի դեպքում ձեռքերով:

7.14. Ռելսերի հակափախիչների փոխարինման կամ տեղադրման ժամանակ մոտ տարածության վրա մարդկանց գտնվելը չի թույլատրվում: Այդ աշխատանքների կատարման ժամանակ պետք է ընդունել այնպիսի դիրք, որ բացառվեն պատահական վնասվածքները:

8. Էլեկտրամատակարարմամբ տեղամասերում աշխատանքների կատարման անվտանգության միջոցառումներ

8.1. Էլեկտրամատակարարմամբ տեղամասերում աշխատանքներ կատարելիս պետք է լինել հատուկ ուշադիր և անձամբ չմոտենալ կամ չմոտեցնել օգտագործվող գործիքները լարման տակ գտնվող հպակային ցանցին և օդային էլեկտրական գծերին 2 մետրից մոտ տարածության վրա:

8.2. Հպակային ցանցից և էլեկտրական օդային գծերից 2 մետրից պակաս հեռավորության վրա բոլոր աշխատանքները պետք է կատարել նրանց հոսանքազրկումից և հողանցումից հետո:

8.3. Արգելվում է հպակային ցանցի և օդային գծերի պոկված լարերին մոտենալ 10 մետրից մոտ տարածության վրա կամ հպվել նրանց որևէ այլ իրերով:

8.4. Հպակային ցանցի և օդային գծերի կտրված լարերի հայտնաբերման դեպքում, ինչպես նաև այն դեպքերում, երբ դրանցից կախված են օտար առարկաներ, հարկավոր է անմիջապես տեղյակ պահել հպակային ցանցի տեղամասի հերթապահին, կայարանի հերթապահին, էներգադիսպետչերին, գնացքային դիսպետչերին և մինչև վերանորոգողների ժամանումը սահմանազատել այդ տեղը այնպես, որ ոչ ոք չկարողանա մոտենալ 10 մետրից մոտ տարածության վրա: Այն դեպքում, երբ կտրված լարերը կամ կախված առարկաները գտնվում են շարժակազմի տրամատի մեջ և կարող են խոչընդոտել գնացքների շարժին, հարկավոր է այդ տեղերը արգելափակել «Կանգ առ» ազդանշաններով:

8.5. Արգելվում է ձեռք տալ կամ գործիքներով կպչել ընդլայնական կոտրվածք ունեցող ռելսերին՝ մինչև ընդլայնական միջնորմների տեղադրումը:

8.6. Հպակային ցանցի մոտակայքում հրդեհների ծագման դեպքում անհրաժեշտ է անմիջապես տեղյակ պահել գնացքային և էներգադիսպետչերներին, հպակային ցանցի տեղամասի աշխատակիցներին և հակահրդեհային պահպանությանը: Հանգցնել այրվող առարկաները, որոնք հպակային ցանցից գտնվում են 2 մետրից մոտ տարածության վրա կարելի է միայն ածխաթթվային, բրոմէթիլենային և աերոզոլային կրակմարիչներով՝ հպակային ցանցի լարերից գտնվելով 2 մետրից ոչ պակաս հեռավորության վրա:

Այրվող առարկաները հանգցնել քիմիական, ջրային, փրփուրային կրակմարիչներով կարելի է միայն հպակային ցանցի հոսանքազրկումից և հողանցումից հետո:

8.7. Արգելվում է աշխատանքների ժամանակ հողաշերտի կամ խճաքարային պրիզմայի տակ հայտնաբերված մալուխներին ձեռք տալ: Նման դեպքերում աշխատանքները դադարեցվում են և գծի մոնտյորը պարտադիր պետք է տեղյակ պահի էներգամատակարարման և հեռահաղորդակցման տեղամասերի աշխատակիցներին:

8.8. Էլեկտրամատակարարմամբ և ավտոմատ փակոցներով տեղամասերում գծային աշխատանքների կատարման ժամանակ պետք է օգտագործել մեկուսիչ գծաչափիչ սարքեր:

9. Գծերը եվ սլաքային փոխադրիչները ձնից մաքրման աշխատանքների կատարման անվտանգության միջոցառումներ

9.1. Կայարանային գծերը և սլաքային փոխադրիչները ձնից մաքրելը համարվում է առավել վտանգավոր աշխատանք և գծի մոնտյորներից պահանջվում է հատուկ զգոնություն, գործող նորմատիվային փաստաթղթերի պահանջների հստակ կատարում, աշխատանքի անվտանգության կանոնների և նորմերի պահպանում:

9.2. Էլեկտրակենտրոնացման համակարգում ընդգրկված սլաքային փոխադրիչների մաքրումը կատարվում է գնացքների երթևեկության ընդմիջումների ժամանակ:

Տեսակավորման, վերադասավորման և վերախմբավորման գծերի սլաքային փոխադրիչների մաքրումը կարելի է կատարել միայն վագոնների բացթողման և տեղափոխման աշխատանքների ընդմիջման ժամանակ կամ կայարանի հերթապահի հետ համաձայնեցված և գնացքների երթևեկության համար փակ գծերի դեպքում:

9.3. Սլաքների վրա աշխատանքներ պետք է կատարվի այնպիսի դիրքով, որը կապահովի գնացքների երթևեկության բավարար տեսանելիությունը: Վատ տեսանելիության և լսողության պայմաններում այդ աշխատանքները կարելի է կատարել ոչ պակաս, քան երկու աշխատողներով՝ որոնցից մեկը պետք է հետևի գնացքների երթևեկությանը:

9.4. Էլեկտրակենտրոնացման համակարգում ընդգրկված սլաքային փոխադրիչների մաքրման աշխատանքներ կատարելուց առաջ հարկավոր է տեղադրել փայտյա միջնորմ սայրի և հիմնառելսի միջև կամ էլեկտրատեղափոխիչի քարշակի դիմաց՝ շարժական միջնամասի և բեղիկի միջև:

9.5. Սեղմված օդով սլաքների մաքրումը կատարվում է երկու մոնտյորներով, որոնցից մեկը զբաղված է անմիջապես մաքրման աշխատանքներով, իսկ մյուսը մշտապես պետք է գտնվի օդբաշխիչի ռետինե խողովակի միացման փականի մոտ, հսկի շարժակազմի տեղաշարժին և լինի պատրաստ յուրաքանչյուր պահի փակելու օդի փականը և աշխատող մոնտյորին ազդանշանի մոտեցող գնացքի մասին:

9.6. Սեղմված օդով սլաքների մաքրման ժամանակ չի կարելի ռետինե խողովակով զբաղեցնել հարևան գծերը և սլաքային փոխադրիչները, ինչպես նաև ռետինե խողովակի մետաղական վերջույթով ստեղծել ռելսային էլեկտրաշղթաների կարճ միացում: Մի քանի գծերի հատման անհրաժեշտության դեպքում ռետինե խողովակը անց է կացվում ռելսերի տակից միջկոճղային տարածքներով:

9.7. Արգելվում է ռետինե խողովակներով բաց թողնել սեղմված օդը, եթե այն լրիվ չի բացված, իսկ ռետինե խողովակի վերջույթը չի գտնվում աշխատողի ձեռքին:

9.8. Արգելվում է ճնշման տակ գտնվող սարքավորումների և նրանց առանձին մասերի նորոգումը:

9.9. Ռետինե խողովակներով մի սլաքային փոխադրիչից մյուսը անցնել թույլատրվում է միայն այն դեպքում, երբ փակված է օդի փականը և խողովակը դատարկ է:

9.10. Ձեռքով կամ ձյունմաքրիչ մեքենաներով ձյան հաստ շերտերը մաքրելիս գնացքի երթևեկության ժամանակ հարկավոր է պատսպարվել հատուկ բացվածքներում:

9.11. Ձյուն կրող մեքենաներով ձյան տեղափոխման ժամանակ գծի մոնտյորները պետք է գտնվեն տաքացվող մարդատար կամ բեռնատար սանիտարահիգիենիկ նորմերին բավարարող վագոններում:

Ձյան բարձման և բեռնաթափման ժամանակ վագոնի կողերը պետք է լինեն փակ վիճակում: Վագոնի շաժման ժամանակ ձյան դատարկումը վագոնից արգելվում է:

9.12. Սառնամանիքների ժամանակ գծային աշխատանքներ կատարելիս, ցրտահարությունները բացառելու համար, չի կարելի բաց ձեռքերով հպվել մետաղական մասերի:

10. Բարձման-բեռնաթափման եվ գծի վերին կառուցվածքի նյութերի տեղափոխման աշխատանքների կատարման անվտանգության միջոցառումներ

10.1. Ռելսերի, սլաքային փոխադրիչների խաչուկների և այլնի բարձման-բեռնաթափման աշխատանքները կատարվում են բեռնաբարձիչ մեխանիզմներով և հարմարանքներով: Նման դեպքերում պետք է աշխատանքները կատարել համաչափ՝ ըստ աշխատանքի ղեկավարի հրամանների:

10.2. Ռելսերի բարձման-բեռնաթափման աշխատանքները կատարվում են ռելսաբռնիչներով: Բոլոր դեպքերում բարձման կամ բեռնաթափման ժամանակ ռելսերը բեռնակապվում են երկու տեղից:

10.3. Կռունկներով կամ մետաղյա ճոպաններով ռելսերի, սլաքային փոխադրիչների, խաչուկների, կոճղերի և այլնի բարձման ժամանակ հարկավոր է ցուցաբերել հատուկ զգոնություն՝ մետաղական ճոպանի կտրման դեպքում դժբախտ պատահարներից խուսափելու համար: Չի կարելի դիպչել ճոպանին և ձեռքով ուղղորդել:

10.4. Արգելվում է ռելսերի բեռնաթափումը շարժվող վագոններից՝ առանց այդ նպատակի համար օգտագործվող հատուկ սարքավորումների:

Արգելվում է ռելսերի միաժամանակյա բեռնաթափումը հարևան կամ կից վագոններից և կցորդիչներից:

10.5. Վագոններում կոճղերը և չորսուները բարձվում են աստիճանային կարգերով:

10.6. Յուղային հականեխիչներով ներծծված փայտյա կոճղերի, սլաքային և կամրջային չորսուների բարձումը և բեռնաթափումը, որպես կանոն կատարվում է ամբարձիչ կռունկներով կամ նրանց փոխարինող հատուկ հարմարանքներով:

Երկաթբետոնյա կոճղերի բարձումը, բեռնաթափումը և տեղադրումը կատարվում է միայն մեքենա-մեխանիզմներով և հատուկ սարքավորումներով:

10.7. «ԱԳՄ», «ԱԳՄ-ու», «ԴԳԿ», «ԴԳԿ-ու» դրեզինաներով, «ՇՍՄ-1», «ՊՌԼ-3 »և «ՊՌԼ-3/2» մեքենաներով կոճղերի, չորսուների, ռելսերի, սլաքային փոխադրիչների և խաչուկների բարձման-բեռնաթափման աշխատանքների կատարումից առաջ դրեզինաները և մեքենաները պետք է կանգնեցնել արգելակների վրա: Միաժամանակ հարկավոր է .

- կոճղերի և չորսուների դարսակապերի բռնակապումը պետք է կատարվի սարքին և փորձարկված մետաղյա ճոպաններով

- կոճղերի և չորսուների դարսակապերը այնպես բռնակապել, որ բացառվի դրանց տեղաշարժը կամ խառնվելը

- բեռը տեղապահել և ուղղորդել միայն հատուկ հարմարանքներով

- բարձրացված բեռներից գտնվել 2 մետրից ոչ պակաս հեռավորության վրա:

10.8. Վերամբարձ կռունկից բարձրափոկի և բեռնաբռնիչ հարմարանքների անջատումը թույլատրվում է միայն այն ժամանակ, երբ իջեցվող բեռը ամուր դրված է իր տեղում:

10.9. Արգելվում է գտնվել կռունկներով կամ բարձիչներով տեղափոխվող բեռի տակ, ինչպես նաև բեռնամբարձիչ կռունկների սլաքներից վտանգավոր հեռավորության վրա՝ սլաքի երկարություն գումարած ևս 5 մետր:

10.10. Արգելվում է կոճղերի և չորսուների բեռնաթափումը գնացքների ընթացքի ժամանակ:

10.11.Կոճղերի և չորսուների բեռնաթափումը կատարվում է դարսակապի վերևից հորիզոնական շերտերով, ընդ որում, յուրաքանչյուր կոճղը կամ չորսուն պետք է սեղմել դեպի շարքի վերջը և իջեցնել ուղղաձիգ դիրքով: Արգելվում է վերին շարքերից կոճղը կամ չորսուն շպրտել վագոնի հատակին կամ առանձին-առանձին հանել շարքերի արանքից:

10.12. Յուղային հականեխիչներով ներծծված կոճղերի և չորսուների բարձման-բեռնաթափման աշխատանքները կատարվում են միայն հատուկ արտահագուստով, ձեռնոցներով, իսկ դեմքը, ձեռքերը, վիզը և մարմնի մյուս բաց մասերը հատուկ պաշտպանիչ քսուքներով ծածկելուց հետո:

10.13. Յուղային հականեխիչներով ներծծված կոճղերի և չորսուների տեղափոխումը տեղից տեղ կատարվում է հատուկ կոճղատեղափոխիչ սարքերով:

10.14. Ձեռքով արկղերում լցված ամրակների բարձման և բեռնաթափման աշխատանքներ կատարելուց առաջ հարկավոր է համոզվել, որ արկղերի վրա չկան կախված մեխեր և մետաղալարերի կտորներ:

10.15. Արգելվում է ամրակների բարձումը և բեռնաթափումը գնացքի ընթացքի ժամանակ:

10.16. Խճաքարի, ավազի և այլնի բեռնաթափումը թույլատրվում է միայն վագոնի լրիվ կանգառի դեպքում: Բեռնաթափման ժամանակ գծի բանվորները պետք է գտնվեն վագոնից առնվազն 1 մետր հեռավորության վրա:

10.17. Մինչև վագոնների կողերի բացումը գնացքը պետք է լինի լրիվ կանգառի վիճակում: Վագոնների կողերի բացման ժամանակ գծի մոնտյորները պետք է գտնվեն նրա ճակատային մասում:

10.18. Արգելվում է վագոնի բացվող կողային մասը փակել միայն մեկ փակիչով:

10.19. Կիսավագոններից և խոպպեր չափաբաշխիչ վագոններից խճի դատարկումը կարելի է կատարել գնացքի մինչև 5 կմ/ժամ արագությամբ շարժման ժամանակ:

10.20. Արգելվում է գծի մոնտյորներին գտնվել կիսավագոնի ներսում նրա բեռնաթափման ժամանակ:

10.21. Արգելվում է գծի մոնտյորներին խճի դատարկման ժամանակ գտնվել խոպպեր չափաբաշխիչ վագոնների ներսում կամ բաշխիչների գործողության շրջանակներում:

10.22. Արգելվում է մինչև խճի դատարկումը և աշխատանքի ղեկավարի հրաման տալը բացել վագոնների դռները, կողերը կամ խցիկները:

10.23. Վագոնների դռների բացման և փակման ժամանակ չի թույլատրվում գտնվել նրանց դիմաց կամ հենվել դռանը, կանգնել վագոնի շարժման ժամանակ բաց դռների մոտ:

10.24. Չի թույլատրվում էլեկտրամագնիսով բեռնաթափում կատարելիս գտնվել վագոնների, ավտոմեքենաների և կիսավագոնների թափքերին:

10.25.Արգելվում է գծի մոնտյորներին գտնվել բեռնաթափվող շարժակազմի դիմաց:

10.26. Արգելվում է գտնվել բաց շարժակազմի վրա գնացքի շարժման ընթացքում: Թույլատրվում է գծի մոնտյորներին գտնվել տնտեսական գնացքի վրա՝ վազուրդներում բեռնաթափման համար նախատեսված բեռների հետ: Միաժամանակ նման դեպքերում աշխատողները պետք է գտնվեն այնպիսի տեղերում, որտեղ կբացառվի վտանգը բեռների պատահական տեղաշարժի ժամանակ: Արգելվում է գտնվել այդ բեռների վրա կամ բեռներից առաջ շարժման ուղղությամբ:

10.27.Արգելվում է գտնվել շարժվող ինքնաթափ վագոնների վրա: Այդպիսի վագոններում կարելի է գտնվել միայն արգելակային հարթակների վրա:

10.28.Գծային տնտեսական վագոններով նյութերի տեղափոխման ժամանակ չի կարելի գտնվել նրանցից առաջ, բաց թողնել վագոնները թեքություններով, նստել նրանց վրա, շարժման ժամանակ ուղղել բեռի դիրքը և վագոնը շարժել քայլքի արագությունից ավելի արագությամբ:

Բեռների բարձման և բեռնաթափման ժամանակ գծային տնտեսական վագոնները պետք է սեպով ամրացվեն:

10.29. Վագոնիկների վրա կոճղերը պետք է բարձվեն երկաթգծի երկայնական ուղղությամբ, իսկ ռելսերը այնպես, որ լինեն հավասարակշռված: Վագոնիկներին ուղեկցող գծի մոնտյորները պետք է գտնվեն նրանց հետևում:

10.30. Երկանիվային միառելս և միսռնիավոր սայլակով նյութեր և գործիքներ տեղափոխելիս ուղեկցող գծի մոնտյորները պետք է գտնվեն սայլակի կողքին: Ընդ որում, միսռնիավոր սայլակը ուղեկցում են երկուսից ոչ պակաս գծի մոնտյորներ, իսկ երկանիվային միառելս սայլակը մեկ գծի մոնտյոր:

Մինչ գնացքի մոտենալը սայլակը ուղեկցող գծի մոնտյորները պետք է դատարկեն բեռը և ժամանակին ազատեն գիծը երթևեկության համար:

10.31. Երկանիվային միառելս սայլակից երկգծային տեղամասերում գիծը արագ ազատելու համար սայլակը տեղադրվում է ռելսի վրա՝ բռնիչով դեպի գծի առանցքը:

11. Ավտոմեքենաներով եվ ռելսային տրանսպորտով գծի մոնտյորների տեղափոխման անվտանգության միջոցառումներ

11.1. Գծի մոնտյորներին ավտոմեքենաներով տեղափոխելիս պետք է պահպանվեն անվտանգության հետևյալ միջոցառումները.

- բեռնատար ավտոմեքենան պետք է սարքավորվի նստատեղերով՝ կողի վերին մասից առնվազն 15 սմ-ի վրա

- նստատեղերի թիկնակները պետք է լինեն ամուր ամրացված

- տեղափոխվող գծի մոնտյորների թիվը չպետք է գերազանցի նստատեղերի թվին բոլոր դեպքերում մարդկանց տեղափոխող բեռնատար ավտոմեքենայի արագությունը չպետք է գերազանցի 60 կմ/ժամ-ին, իսկ վատ ճանապարհներին՝ 30 կմ/ժամ (կոր տեղամասերում 5 կմ / ժամ ):

11.2. Արգելվում է գծի մոնտյորներ տեղափոխել .

-ինքնաթափ ավտոմեքենաներով և այլ հատուկ բեռնատար մեքենաներով, բեռնատար կցորդիչներով, կիսակցորդիչներով և տրակտորներով

-վարորդների մոտ և մոտոցիկլի սայլակում՝ նրանց տեխնիկական բնութագրերով նախատեսված տեղերից ավելի քանակով

-բեռնատար մոտոցիկլի թափքում

-դրեզինաների թափքերում և ավտոքարշիչների խցիկներում, բացի շահագործող անձնակազմից, տեխնիկական անձնագրերով նշված քանակներից

-«ԱԳՄ-ու» դրեզինաների դեպքում 3-ից ավելի և «ԴԳԿ-ու» դրեզինաների դեպքում 4-ից ավել մարդկանց

-բաց վագոններով, որոնք կցորդված են դրեզինաներին և ավտոքարշերին:

12. Պետարդների օգտագործման անվտանգության միջոցառումներ

12.1. Պետարդներ օգտագործող գծի մոնտյորները պետք է իմանան պայթուցիկ նյութերի հետ վերաբերման կանոնները:

12.2. Պետարդները լցված են պայթուցիկ նյութերով և անզգույշ վերաբերմունքը կարող է հանգեցնել դժբախտ պատահարների:

12.3. Արգելվում է.

- պոկված զսպանակների կամ թաթիկների կպցնելու կամ վերականգնելու գործողությունները

- բացել պետարդները, տաքացնել կամ հարվածել դրանց

- գտնվել ռելսի վրա դրված պետարդից 20 մետրից պակաս հեռավորության վրա ՝ նրա վրայով գնացքի անցման պահին

- օգտագործել ժամկետանց պետարդներ

- պահել նրանց կրակների կամ ջեռուցման սարքավորումների մոտ:

12.4. Պետարդների տեղափոխումը տեղից տեղ թույլատրվում է միայն հատուկ սարքավորված արկղերով:

13. Անվտանգության միջոցառումներ ամպրոպի ժամանակ

13.1. Կայծակի շանթահարումից խուսափելու համար հարկավոր է ամպրոպի ժամանակ ձեռնարկել համապատասխան միջոցներ և գնացքների ժամանման ժամանակ հեռանալ գծերից: Չի կարելի պատսպարվել ծառերի տակ, 10 մետրից պակաս հեռավորության վրա գտնվել միայնակ կանգնած բարձր առարկաներից (հենասյուներ, ծառեր և այլն) կամ շանթարգելներից:

13.2. Ամպրոպի ժամանակ չի կարելի տեղափոխել կամ բռնել մետաղյա գործիքներ և այլ մետաղական առարկաներ:

13.3. Կայծակահարման ժամանակ մինչև բժշկի ժամանումը հարկավոր է անհապաղ կատարել տուժածի արհեստական շնչառություն և այն շարունակել մինչև բժշկի ժամանումը: