Գլխավոր տեղեկություն
Համար
N 581-Ն
Տիպ
Հրաման
Ակտի տիպ
Հիմնական ակտ (11.07.2004-24.05.2022)
Կարգավիճակ
Չի գործում
Սկզբնաղբյուր
ՀՀԳՏ 2004.07.01/15(163) Հոդ.214
Ընդունող մարմին
Առողջապահության նախարար
Ընդունման ամսաթիվ
01.06.2004
Ստորագրող մարմին
Առողջապահության նախարար
Ստորագրման ամսաթիվ
01.06.2004
Ուժի մեջ մտնելու ամսաթիվ
11.07.2004
Ուժը կորցնելու ամսաթիվ
24.05.2022

«Գրանցված է»
ՀՀ արդարադատության
նախարարության կողմից
16 հունիսի 2004 թ.
Պետական գրանցման թիվ 10004166


ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ


ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ

 

1 հունիսի 2004 թ.
ք. Երևան

N 581-Ն


Հ Ր Ա Մ Ա Ն

 

«ՍՆՆԴԱՄԹԵՐՔԻ ՄԱՆՐԱԾԱԽ ԱՌԵՎՏՐԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ» N 2-III-4.3-04-2003 ՍԱՆԻՏԱՐԱԿԱՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐԸ ԵՎ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՆՈՐՄԵՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 

Համաձայն «Հայաստանի Հանրապետության բնակչության սանիտարահամաճարակային անվտանգության ապահովման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի հոդված 4-ի, «Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարության պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային ծառայությունը և դրա ենթակայության մարմինները վերակազմակերպելու և Հայաստանի Հանրապետության պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային տեսչության կանոնադրությունն ու կառուցվածքը հաստատելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 15.08.2002 թ. N 1316-Ն որոշմամբ հաստատված ՀՀ պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային տեսչության կանոնադրության կետ 7-ի «ե» ենթակետի՝ ելնելով բնակչության առողջության պահպանման շահերից՝ սննդամթերքի մանրածախ առևտրի կազմակերպություններին ներկայացվող հիգիենիկ պահանջները սահմանելու նպատակով,

 

Հրամայում եմ`

 

1. Հաստատել «Սննդամթերքի մանրածախ առևտրի կազմակերպություններին ներկայացվող հիգիենիկ պահանջներ» N 2-III-4.3-04-2003 սանիտարական կանոնները և հիգիենիկ նորմերը (կցվում է):

2. ՀՀ ԱՆ պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային տեսչության տարածքային մարմինների ղեկավարներին` սահմանել հսկողություն «Սննդամթերքի մանրածախ առևտրի կազմակերպություններին ներկայացվող հիգիենիկ պահանջներ» N 2-III-4.3-04-2003 սանիտարական կանոնների և հիգիենիկ նորմերի կատարման նկատմամբ:

 

Նախարար՝

Ն. Դավիդյան

 

 

Հաստատված է
ՀՀ առողջապահության նախարարի
01.06.2004 թ. N-581-Ն հրամանով

 

ՍՆՆԴԱՄԹԵՐՔԻ ՄԱՆՐԱԾԱԽ ԱՌԵՎՏՐԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

Սանիտարական կանոններ եվ հիգիենիկ նորմեր

 

N 2-III-4.3-04-2003

 

I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

 

1.1. Սույն սանիտարական կանոններով և հիգիենիկ նորմերով (այսուհետ՝ սանիտարական կանոններ) սահմանվում են սննդամթերքի մանրածախ առևտրի կազմակերպություններում (տաղավարներ, կրպակներ, սայլակներ, ավտոկրպակներ, ավտոմատ սարքեր և այլն) սննդամթերքի ստացմանը, պահմանը և իրացմանը (վաճառքին), ինչպես նաև սննդամթերքի փոխադրմանը ներկայացվող հիգիենիկ և հակահամաճարակային պահանջները:

1.2. Սննդամթերքի մանրածախ առևտրի կազմակերպությունները լինում են ստացիոնար (տաղավարներ, կրպակներ և այլն) և շարժական (սայլակներ, ավտոկրպակներ, ավտոմատ սարքեր և այլն):

 

2. ՍԵՆՔԵՐԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

2.1. Կազմակերպության ներսային պատերը ծածկվում են խոնավ մաքրման և ախտահանման հնարավորություն ընձեռող հիգիենիկ ծածկով, իսկ հատակը լինում է հարթ, առանց ճեղքերի: Չի թույլատրվում պատերը և առաստաղը պաստառապատել:

2.2. Վաճառողների անձնական իրերի պահման համար հատկացվում է պահարան կամ առանձնացված տեղ:

2.3. Սննդամթերքի մանրածախ առևտրի ստացիոնար կազմակերպությունները ապահովվում են օժանդակ հարմարություններով՝ օրվա ընթացքում վաճառվող սննդամթերքի և տարաների պահման համար:

2.4. Բոլոր կազմակերպությունները, բացի միայն փաթեթավորված սննդամթերք վաճառողներից, ապահովվում են «Խմելու ջուր. Ջրամատակարարման կենտրոնացված համակարգերի ջրի որակին ներկայացվող հիգիենիկ պահանջներ. Որակի հսկողություն» N 2-III-Ա2-1 սանիտարական նորմերի և կանոնների պահանջներին համապատասխանող հոսող սառը և տաք ջրով, լվացարանով, մաքրման և անձնական հիգիենայի պարագաներով, կափարիչով փակվող տարողությունով՝ աղբի հավաքման համար, իսկ միայն փաթեթավորված սննդամթերք վաճառող կազմակերպությունները՝ հոսող սառը ջրով, լվացարանով, մաքրման և անձնական հիգիենայի պարագաներով:

 

3. ԳՈՒՅՔԻՆ, ՍԱՐՔԱՎՈՐՈՒՄՆԵՐԻՆ ԵՎ ՍՆՆԴԱՄԹԵՐՔԻ ԻՐԱՑՄԱՆԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

3.1. Կազմակերպությունը կահավորվում է հեշտ մաքրման և լվացման հնարավորություն ընձեռող նյութերից պատրաստված վաճառատեխնոլոգիական գույքով:

3.2. Սարքավորումները, գույքը, տարաները, ամանեղենը պատրաստվում են սննդամթերքի հետ շփման համար նախատեսված նյութերից:

3.3. Սննդամթերքի տարաները և փաթեթավորման թաղանթները լինում են մաքուր, առանց կողմնակի հոտի և ամբողջականությունը չխախտված:

3.4. Սննդամթերքի մանրածախ առևտրի կրպակները լինում են մասնագիտացված և կրպակներում իրացվում է սննդամթերքի սահմանափակ տեսականի (միայն մեկ խմբի սննդամթերք, օրինակ՝ կաթ-կաթնամթերք, հաց-հացաբուլկեղեն, միս-մսամթերք և այլն):

Տաղավարներում սննդամթերքի պահման և իրացման համապատասխան պայմանների առկայության դեպքում թույլատրվում է տարբեր խմբի սննդատեսակների վաճառքը:

3.5. Կազմակերպություններում իրացվող հատկապես արագ փչացող սննդամթերքը ձեռք է բերվում միայն որակը և մարդու առողջության համար անվտանգությունը հավաստող, ինչպես նաև ուղեկցող փաստաթղթերի առկայության դեպքում, որոնցում նշվում են սննդամթերքի արտադրման ամսաթիվը, ժամը, պահման պայմանները (ջերմաստիճանը, հարաբերական խոնավությունը) և պիտանիության ժամկետը:

Չի թույլատրվում առանց նշված փաստաթղթերի առկայության, ինչպես նաև ըստ սահմանված կարգի մակնշում չունեցող սննդամթերքի իրացումը:

3.6. Կազմակերպություն ընդունվող հատկապես արագ փչացող սննդամթերքի պահումը և իրացումը կատարվում է «Հատկապես արագ փչացող սննդամթերքի պահպանման պայմանները և ժամկետները» N 2-III-4.4-1 սանիտարական կանոնների և հիգիենիկ նորմերի, ինչպես նաև տվյալ սննդատեսակի նորմատիվային և տեխնիկական փաստաթղթերով սահմանված պահանջներին համապաստախան, իսկ քանակը որոշվում է ելնելով այդ տեսակի սննդամթերքի պահման համար առկա սառնարանային սարքավորումների ծավալից:

3.7. Սառնարանային սարքավորումներով չապահովված սննդամթերքի մանրածախ առևտրի կազմակերպություններում չի թույլատրվում հատկապես արագ փչացող սննդամթերքի ստացումը և իրացումը:

3.8. Սննդամթերքի պահման և իրացման ժամանակ պահպանվում է սննդամթերքի թույլատրելի հարևանությունը (չի թույլատրվում հում մթերքի և կիսապատրաստվածքների պահումը պատրաստի սննդատեսակների հետ համատեղ):

Յուրահատուկ հոտով սննդամթերքը (ձկնեղեն, երշիկեղեն, ապուխտներ, համեմունքներ և այլն) պահվում է հոտ կլանող մթերքից առանձին:

3.9. Չի թույլատրվում ընդունել անասնաբուժական ծառայության կողմից չդրոշմված, ճեղքվածքներ ունեցող, կեղևի ամբողջականությունը խախտված, կեղտոտված հավի ձվեր, ձվի զանգված:

3.10. Հացի և հացաբուլկեղենի պահման ու վաճառքի գործընթացում կարտոֆիլային հիվանդության նշանների հայտնաբերման դեպքում դրանք անմիջապես հանվում են վաճառքից: Հացի կարտոֆիլային հիվանդության առաջացումը կանխելու համար անհրաժեշտ է շաբաթը մեկ անգամ տաք ջրով և օճառով լվանալ հացի պահման դարակները, սրբել քացախաթթվի 1%-անոց լուծույթով, ապա չորացնել:

3.11. Կրեմային հրուշակեղենի ընդունման ժամանակ չի թույլատրվում վերջիններիս տեղափոխումը մատակարարի տարայից խանութի տարայի մեջ:

Չի թույլատրվում կրեմային հրուշակեղենի ընդունումը օգտագործված ստվարաթղթե արկղերով կամ ամուր չփակվող մետաղյա տեփուրներով, չփաթեթավորված վիճակում, ինչպես նաև տորթերի և հատով կրեմային հրուշակների փոխադրումը բաց վիճակում՝ թերթերի, տեփուրների կամ սկուտեղների վրա:

Ամռան շոգ ժամանակաշրջանում, սննդային թունավորումների կանխարգելման նպատակով, չի թույլատրվում սերուցքային, ջերմային մշակման չենթարկված սպիտակուցային (բեզե), կաթնաշոռով, եփած կրեմներով, ինչպես նաև ջրային ֆազայում 60%-ից ցածր շաքար պարունակող կրեմներով կրեմային հրուշակեղենի իրացումը:

3.12. Չի թույլատրվում իրացնել թերություններ ունեցող՝ արտափքված կափարիչով, ձևափոխված տարայով, փաթիլավորում, արտահոս, միջանցիկ ճեղքեր, արտահայտված մանրէային աղտոտվածությամբ (բորբոսասնկեր, լորձավորում, խմորում) պահածոներ:

3.13. Պատրաստի տաք արտադրանքը (կարկանդակներ, փքաբլիթներ և այլն), իրացվում է հավասարաջերմ կամ տաքացվող տարողություններից, սայլակներից:

Սառեցված սննդատեսակները (պաղպաղակ, մրգեր, հատապտուղներ) իրացվում են հավասարաջերմ կամ սառեցնող տարողություններից, սարքավորումներից:

Չփաթեթավորված սննդատեսակները իրացվում են սննդամթերքի հետ շփման համար նախատեսված նյութերից պատրաստված փաթեթավորման թաղանթներով (թղթե անձեռոցիկներ, տոպրակներ, պոլիմերային փաթեթներ, ստվարաթղթե տուփեր և այլն):

3.14. Պետական հիգիենիկ հակահամաճարակային տեսչության տարածքային մարմինները կատարում են սննդամթերքի հիգիենիկ փորձաքննություն միայն հատուկ սանիտարահամաճարակային ցուցումների դեպքում: Անորակ, փչացած և ոչ ստանդարտ սննդամթերքի փորձաքննությունը, որը չի պահանջում հատուկ բժշկական գիտելիքներ, կատարվում է տնօրինության կողմից:

3.15. Սննդամթերքի մանրածախ առևտուր կատարող կազմակերպություններում աշխատանքն ավարտվելուց հետո կատարվում է խոնավ մաքրում՝ լվացող նյութերի օգտագործմամբ: Առևտրի և մեխանիկական սարքերը (կշեռքներ, վաճառասեղաններ, ցուցափեղկեր, ձևավորող սարքեր, գույք և այլն) մշակվում են հիմնային (կալցիումացված սոդայի) լուծույթով, ապա լվացվում տաք ջրով:

3.16. Շաբաթը մեկ անգամ կատարվում է հիմնական մաքրում՝ լվացող և ախտահանող միջոցների օգտագործմամբ:

3.17. Մանրածախ առևտուր կատարող կազմակերպություններում չի թույլատրվում՝

- կազմակերպել սննդատեսակների արտադրություն ու խոհարարական արտադրանքի պատրաստում,

- իրացնել հատկապես արագ փչացման ենթակա սննդատեսակներ, եթե չկան դրանց վաճառքի համար հիգիենիկ պայմաններ և սառնարանային սարքավորումներ,

- սննդամթերքի հետ համատեղ վաճառել քիմիական նյութեր, տնտեսական, արդյունաբերական, կենցաղային քիմիայի և այլ ապրանքներ,

- սննդամթերքը կշռել անմիջապես կշեռքի վրա՝ առանց փաթեթավորման,

- համատեղ պահել և իրացնել պարենահումք (ձու, հում միս, ձուկ, թռչնի միս, բանջարեղեն և այլն) ու պատրաստի սննդատեսակներ (կարագ, պանիր, երշիկեղեն, հրուշակեղեն և այլն),

- պահել սննդամթերքը բաց տարայի մեջ, հատակի վրա,

- գնորդի տարայից սննդամթերքը ետ լցնել կազմակերպության տարայի մեջ,

- կազմակերպությունում պահել առևտրին չվերաբերող կողմնակի առարկաներ, իրեր, սարքեր,

- կողմնակի անձանց մասնակցությունը սննդամթերքի վաճառքին,

- շարժական սարքավորումները և չիրացված արտադրանքը պահել վաճառողների տներում,

- ստանալ ու վաճառել պիտանիության ժամկետն անցած սննդամթերք:

 

4. ԳԱՐԵՋՐԻ ԵՎ ՈՉ ԱԼԿՈՀՈԼԱՅԻՆ ԸՄՊԵԼԻՔՆԵՐԻ ՎԱՃԱՌՔԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

4.1. Զովացուցիչ ջրերի, ոչ ալկոհոլային ըմպելիքների ավտոմատ սարքավորումներն ապահովվում են աղտոտումից պաշտպանող հարմարանք ունեցող բաժակների լվացման սարքով: Սարքը ապահովում է բաժակների միաժամանակյա լվացումը դրսից և ներսից՝ ջրի բավարար ճնշում ունեցող շիթով:

4.2. Հոսող ջրի և ջրահեռացման համակարգի բացակայության դեպքում չի թույլատրվում տարողություններ (բաժակ, գավաթ և այլն) լցնելու եղանակով վաճառել զովացուցիչ ջրեր, ոչ ալկոհոլային ըմպելիքներ, գազեցված ջրեր:

4.3. Միանգամյա օգտագործման բաժակները օգտագործելուց հետո ձևափոխվում ու նետվում են աղբարկղ: Չի թույլատրվում միանգամյա օգտագործման բաժակների լվացումը և կրկնակի օգտագործումը:

4.4. Չի թույլատրվում գավաթների և բաժակների լվացումը դույլերի, թասերի ու նմանատիպ տարողությունների մեջ: Մանրածախ առևտրի կազմակերպություններում զովացուցիչ, ոչ ալկոհոլային ըմպելիքի ու հյութերի վաճառքի ժամանակ բաժակները ներարկիչների օգնությամբ լվացվում են կրկնակի անգամ: Աշխատանքային օրվա վերջում բաժակները լվացվում են այդ նպատակի համար նախատեսված լվացող միջոցներով, ապա պարզաջրվում հոսող տաք ջրով (600C-ից ոչ պակաս):

4.5. Գավաթների, բաժակների լվացման համար օգտագործված ջուրը բաց է թողնվում ջրահեռացման համակարգ:

4.6. Լվացված գավաթները և բաժակները պահվում են հատուկ մատուցարանի կամ տեփուրների վրա, շրջված վիճակում: Վերջիններս օգտագործելուց առաջ ողողվում են հոսող ջրով:

4.7. Օշարակից պատրաստված գազեցված ջրի վաճառքի դեպքում օշարակը լցվում է վերևից փակ, իսկ ներքևից ծորակ ունեցող, օշարակի անվան և բաղադրության նշումով պիտակավորված չափանշված ապակյա տարայի մեջ:

4.8. Ապակյա տարաներով հյութը և ջուրը վաճառքից առաջ ստուգվում է լույսի տակ՝ պղտորության, նստվածքի, օտար մասնիկների հայտնաբերման նպատակով, որոնց առկայության դեպքում չի թույլատրվում դրանց վաճառքը:

4.9. Առևտուրն ավարտելուց հետո տարողությունները, ներարկիչները մանրակրկիտ մաքրվում, լվացվում են, իսկ գազավորիչ սարքերի մեջ մնացած ջուրը՝ դատարկվում:

4.10. Յուրաքանչյուր գազավորիչ սարք ունենում է տեխնիկական անձնագիր՝ տրված պատրաստող կազմակերպության կողմից:

4.11. Չի թույլատրվում.

ա) վաճառել զովացուցիչ ջրեր, ոչ ալկոհոլային ըմպելիքներ բաց տարայից,

բ) գազավորիչ սարքի մեջ թողնել ջուր հաջորդ օրվա համար,

գ) տեղում պատրաստել զովացուցիչ ըմպելիք՝ ներկանյութերի, բուրահաղորդիչների և այլ սննդային հավելումների օգտագործմամբ,

դ) իրացնել զովացուցիչ ջրեր, ոչ ալկոհոլային ըմպելիքներ, հյութեր ինքնաշեն սարքերից:

4.12. Զովացուցիչ ջրերը, ոչ ալկոհոլային ըմպելիքները պահվում են չոր, լավ օդափոխվող, արևի ուղիղ ճառագայթներից պաշտպանված, օդի հարաբերական խոնավության 75%-ից ոչ բարձր պայմաններում: Ոչ ալկոհոլային ըմպելիքների պիտանիության ժամկետներն ու պահման ջերմային ռեժիմները համապատասխանում են նորմատիվային և տեխնիկական փաստաթղթերի պահանջներին:

4.13. Ըմպելիքի իրացման բաքերը, բաժնաչափիչ սարքերը, ֆիլտրերը, ավտոմատների խողովակաշարերը և բաժակ լվացող սարքերը լվացվում են կալցիումացված սոդայի 0,5 % կամ դրան համարժեք լվացող այլ լուծույթով, ապա մանրակրկիտ ողողվում են 650C-ից ոչ ցածր ջերմաստիճանի ջրով:

 

5. ՊԱՂՊԱՂԱԿԻ ՎԱՃԱՌՔԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

5.1. Սառնարաններից, հավասարաջերմ կամ սառեցնող սարքավորումներից պաղպաղակը վաճառվում է արտադրող կազմակերպության փաթեթավորումով:

5.2. Վաֆլիով պաղպաղակները իրացվում են թղթե անձեռոցիկներով կամ սննդամթերքի հետ շփման համար նախատեսված այլ նյութերից պատրաստված փաթեթավորման թաղանթներով:

5.3. Չի թույլատրվում փաթեթավորված պաղպաղակը բաժանել փոքր կտորների:

5.4. Չի թույլատրվում չփաթեթավորված պաղպաղակի վաճառքը փողոցներում:

5.5. Օրվա ընթացքում չիրացված պաղպաղակը պահվում է սառեցված վիճակում:

5.6. Չի թույլատրվում հալված և կրկնակի սառեցված պաղպաղակի վաճառքը:

5.7. Սառեցման միջոցներով ապահովված սննդամթերքի մանրածախ վաճառքի կազմակերպություններում պաղպաղակը պահվում է -120C-ից ոչ բարձր ջերմաստիճանում՝ 5 օրից ոչ ավելի:

5.8. Չի թույլատրվում պաղպաղակի համար նախատեսված սառնարաններում, սառեցնող սարքավորումներում պաղպաղակի հետ համատեղ պահել և իրացնել այլ արագ փչացող սննդատեսակներ՝ միս, ձկնեղեն, երշիկեղեն, ձու և այլն:

 

6. ՄՐԳԵՐԻ, ԲԱՆՋԱՐԵՂԵՆԻ, ՀԱՏԱՊՏՈՒՂՆԵՐԻ ՎԱՃԱՌՔԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

6.1. Մրգերի և բանջարեղենի խառը վաճառքի դեպքում, մրգերը առանձնացվում են և դրանց համար հատկացվում է առանձին կշեռք:

6.2. Կանաչեղենի թարմացման համար օգտագործվում է «Խմելու ջուր. Ջրամատակարարման կենտրոնացված համակարգերի ջրի որակին ներկայացվող հիգիենիկ պահանջներ. Որակի հսկողություն» N 2-III-Ա2-1 սանիտարական նորմերի և կանոնների պահանջներին համապատասխանող ջուր:

Չի թույլատրվում կանաչեղենի թարմացման համար օգտագործել կենցաղային քիմիայի, թունավոր նյութերի և սուր հոտով այլ ապրանքի տարաներ:

6.3. Չի թույլատրվում փչացած կամ նեխած կանաչեղենի, բանջարեղենի, մրգերի և հատապտուղների վաճառքը:

6.4. Մրգերով և բանջարեղենով լցված տարաները պահվում են դարակների վրա:

6.5. Ձմերուկը, դդումը, կարտոֆիլը, կաղամբը կարող են պահվել կույտերով՝ փայտյա արգելքներով առանձնացված հարթակներում: Հարթակի ներսում ձմերուկը, դդումը, կաղամբը պահվում են դարակների կամ բրեզենտի վրա, ծածկվում բրեզենտով կամ այլ ծածկոցներով:

 

7. ՄՍԻ ԵՎ ՄՍԵՂԻՔԻ ՎԱՃԱՌՔԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

7.1. Միսը ընդունվում է միայն անասնաբույժի զննումը հավաստող փաստաթղթի և դրոշմի առկայության դեպքում:

7.2. Չի թույլատրվում պայմանական պիտանի մսի ստացումը և վաճառքը:

7.3. Պաղեցված միսը (մսեղիք և կիսամսեղիք) պահվում է կախված վիճակում այնպես, որ դրանք չհպվեն միմյանց, սենքի հատակին և պատերին: Սառեցված միսը թույլատրվում է պահել դարակաշարերի և ապրանքատակերի վրա: Մսի կիսապատրաստվածքները, ենթամթերքը, սառեցված և պաղեցված թռչունը պահվում է մատակարարողի փաթեթներում: Փաթեթները դարսելիս արկղերի միջև տեղադրվում են փայտյա ձողիկներ՝ դրանց միջև օդի լավ շրջանառություն ապահովելու համար:

7.4. Մսի կախիչները պատրաստվում են կոռոզիայի չենթարկվող մետաղից:

7.5. Մսի մշակման տախտակները և կոճղերը պատրաստվում են ամուր փայտատեսակներից և ունենում հարթ, առանց ճեղքերի մակերես: Մսի կոտրատման կոճղը դրվում է հատուկ տակդիրի վրա, դրսից ներկվում յուղաներկով, ամեն օր աշխատանքն ավարտելուց հետո մաքրվում դանակով, լվացվում տաք ջրով և ծածկվում աղի շերտով: Կոճղի մակերեսը պարբերաբար նորոգվում է (սղոցվում)՝ դրա սանիտարական մշակումն ապահովելու նպատակով:

7.6. Յուրաքանչյուր անգամ միս աղալուց հետո մսաղացները կազմատվում են և լվացվում հոսող տաք ջրով, լվացող միջոցների օգտագործմամբ, այնուհետև շոգեհարվում:

 

8. ՍՆՆԴԱՄԹԵՐՔԻ ՓՈԽԱԴՐՄԱՆԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

8.1. Սննդամթերքի փոխադրումը կատարվում է հատուկ այդ նպատակի համար հատկացված փոխադրամիջոցներով:

8.2. Չի թույլատրվում սննդամթերքը տեղափոխել նախկինում թունաքիմիկատներ, բենզին, նավթ, այլ սուր հոտ ունեցող և թունավոր նյութեր տեղափոխած, պատահական փոխադրամիջոցներով, ինչպես նաև փոխադրել հում մթերքը և կիսապատրաստվածքները պատրաստի սննդամթերքի հետ:

8.3. Վարորդ-առաքողը, առաքողը ենթարկվում են պարտադիր նախնական և պարբերական բժշկական զննությունների՝ համաձայն «Առողջական վիճակի պարտադիր նախնական (աշխատանքի ընդունվելիս) և պարբերական բժշկական զննության կարգը, գործունեության ոլորտների, որոնցում զբաղված անձինք ենթակա են առողջական վիճակի պարտադիր բժշկական զննության, և բժշկական զննության ծավալի ու հաճախականությունների ցանկը և անձնական սանիտարական (բժշկական) գրքույկի ու բժշկական զննության ենթակա անձանց անվանացուցակի ձևերը հաստատելու մասին» ՀՀ կառավարության 27.03.2003 թ. N 347-Ն որոշման պահանջների:

Վարորդ-առաքողը, առաքողը պահպանում են անձնական հիգիենայի և սննդամթերքի տեղափոխման կանոնները, սննդամթերք բեռնաթափելու ժամանակ՝ հագնում հատուկ արտահագուստ:

8.4. Հատկապես արագ փչացող սննդամթերքի փոխադրումը կատարվում է համապատասխան մակնշում ունեցող, սառեցնող հարմարանքով ապահովված կամ հավասարաջերմ փոխադրամիջոցով:

8.5. Հացը և հացաբուլկեղենը փոխադրվում են տեփուրներում, հատուկ փակ ավտոմեքենաներով: Վերջիններս ունենում են համապատասխան մակնշում:

8.6. Կրեմային հրուշակեղենը փոխադրվում է սառեցնող հարմարանքով ապահովված կամ հավասարաջերմ փոխադրամիջոցով, ջերմաստիճանի +60C-ից բարձրացումը բացառող պայմաններում: Արտադրանքը դասավորվում է կափարիչ ունեցող մետաղյա բեռնարկղերում, տեփուրներում: Տորթերը դրվում են ստվարաթղթե տուփերում:

 

9. ԱՇԽԱՏՈՂՆԵՐԻ ԱՆՁՆԱԿԱՆ ՀԻԳԻԵՆԱՅԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

9.1. Սննդամթերքի մանրածախ առևտրի կազմակերպություններում աշխատանքի ընդունվող անձինք ենթարկվում են պարտադիր նախնական և պարբերական բժշկական զննությունների՝ «Առողջական վիճակի պարտադիր նախնական (աշխատանքի ընդունվելիս) և պարբերական բժշկական զննության կարգը, գործունեության ոլորտների, որոնցում զբաղված անձինք ենթակա են առողջական վիճակի պարտադիր բժշկական զննության, և բժշկական զննության ծավալի ու հաճախականությունների ցանկը և անձնական սանիտարական (բժշկական) գրքույկի ու բժշկական զննության ենթակա անձանց անվանացուցակի ձևերը հաստատելու մասին» ՀՀ կառավարության 27.03.2003 թ. N 347-Ն որոշմանը համապատասխան:

9.2. Յուրաքանչյուր աշխատող իր մոտ ունենում է բժշկական բոլոր զննումները հավաստող փաստաթուղթ (անձնական սանիտարական գրքույկ):

9.3. Սննդամթերքի մանրածախ առևտրի կազմակերպություններում աշխատողները պարտավոր են.

- պահպանել անձնական հիգիենայի կանոնները, կրել մաքուր արտահագուստ, մշտապես հետևել ձեռքերի մաքրությանը,

- մարմնի ջերմության բարձրացման, ձեռքերի մաշկի թարախային, աղեստամոքսային ուղու և վարակիչ այլ հիվանդությունների ախտանիշերի ի հայտ գալու դեպքում դիմել բուժկանխարգելիչ հիմնարկներ՝ խորհդատվություն ու համապատասխան բուժում ստանալու համար,

- հետևել ստացվող և իրացվող սննդամթերքի որակին, պիտանիության ժամկետին: Սննդամթերքի լավորակության վերաբերյալ կասկած առաջանալու դեպքում դադարեցնել իրացումը, հայտնել այդ մասին Պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային տեսչության տարածքային կենտրոն և արտադրանքը վերադարձնել այն արտադրող կազմակերպությանը՝ կազմելով համապատասխան արձանագրություն,

- սննդամթերքն իրացնելու ժամանակ օգտվել ունելիներից, բռնիչներից և այդ նպատակի համար նախատեսված այլ պարագաներից,

- զերծ պահել սննդամթերքը աղտոտումից, փոշուց, ճանճերից ու միջատներից:

 

10. ԿՐԾՈՂՆԵՐԻ ԵՎ ՄԻՋԱՏՆԵՐԻ ԴԵՄ ՏԱՐՎՈՂ ՊԱՅՔԱՐԻ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐ

 

10.1. Սննդամթերքի մանրածախ առևտուր կատարող կազմակերպությունում չի թույլատրվում միջատների և կրծողների առկայությունը:

10.2. Կրծողների և միջատների հայտնվելը կանխելու նպատակով անհրաժեշտ է կազմակերպության տարածքում պահպանել սահմանված սանիտարահիգիենիկ ռեժիմը:

10.3. Տարվա տաք եղանակին բացվող բոլոր խորշերը ծածկվում են միջատների ներթափանցումը կանխող մետաղյա կամ այլ ցանցերով:

10.4. Կրծողների ներթափանցումը կանխելու նպատակով հատակի, առաստաղի, պատերի բոլոր անցքերը, տեխնիկական գծերի շուրջ եղած մուտքային ճեղքերը փակվում են երկաթի կամ ապակու կտորներով ցեմենտի շաղախով: Կրծողների հայտնաբերման դեպքում կիրառվում են դրանց ոչնչացման մեխանիկական միջոցներ (թակարդներ):

10.5. Միջատների հայտնաբերման դեպքում կատարվում է տարածքի մանրակրկիտ հարդարում և հատուկ մշակում:

10.6. Կրծողների և միջատների ոչնչացման նպատակով քիմիական կրծողասպան և միջատասպան միջոցների կիրառումը (դեռատիզացիա և դեզինսեկցիա) կատարվում է այդ աշխատանքների կատարման համար իրավասու կազմակերպությունների կողմից:

10.7. Կրծողասպան և միջատասպան աշխատանքները կատարվում են սանիտարական օրերի ընթացքում` սննդամթերքի մեջ քիմիական պատրաստուկների հայտնվելը բացառող պայմաններում:

11. Սույն սանիտարական կանոնների պահանջների կատարման համար պատասխանատու է կազմակերպության տնօրինությունը:

12. Սույն սանիտարական կանոնների պահանջների կատարման վերահսկողությունը իրականացվում է ՀՀ ԱՆ պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային տեսչության մարմինների կողմից: