ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

Օ Ր Ե Ն Ք Ը

Ընդունված է Ազգային ժողովի կողմից
17 դեկտեմբերի 1997 թ.

ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՈՒՅՔԻ ՄԱՍՆԱՎՈՐԵՑՄԱՆ (ՍԵՓԱԿԱՆԱՇՆՈՐՀՄԱՆ) ՄԱՍԻՆ

Գ Լ ՈՒ Խ  1

ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

Հոդված 1.

Օրենքի գործողության ոլորտը

Սույն օրենքը կարգավորում է պետական գույքի, այդ թվում` անավարտ շինարարության օբյեկտների մասնավորեցման` սեփականաշնորհման (այսուհետ` մասնավորեցում) հարաբերությունները:

Սույն օրենքի գործողությունը չի տարածվում պետական գույքն այլ պետություններին և միջազգային կազմակերպություններին օտարելուց բխող այն հարաբերությունների վրա, որոնք կապված են Հայաստանի Հանրապետությունում դրանց ներկայացուցչական գործառույթները կատարելու հետ, ինչպես նաև պետական բնակարանային ֆոնդի օտարման հետ կապված հարաբերությունների վրա:

Համայնքի գույքի, այդ թվում` անավարտ շինարարության օբյեկտների մասնավորեցման հարաբերությունները, բացառությամբ սույն օրենքի 3 հոդվածի երկրորդ կետի «ը» ենթակետով նախատեսված դեպքի, սույն օրենքով չեն կարգավորվում:

Հողի մասնավորեցումն իրականացվում է Հայաստանի Հանրապետության հողային օրենսգրքով սահմանված կարգով:

(1-ին հոդվածը փոփ. 13.10.98 ՀՕ-252, փոփ., լրաց. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

Հոդված 2.

Օրենքում օգտագործվող հասկացությունները

Սույն օրենքում օգտագործվող հասկացություններն ունեն հետևյալ իմաստները.

Պետական գույք` սեփականության իրավունքով պետությանը պատկանող գույք, այդ թվում` ընկերությունների` պետությանը պատկանող բաժնետոմսեր, ինչպես նաև գույքի առանձին տարրեր:

Անավարտ շինարարության օբյեկտ`

ա) սահմանված կարգով հաստատված նախագիծ և հատկացված հողատարածություն ունեցող օբյեկտ, որտեղ շինմոնտաժային աշխատանքները սկսված չեն.

բ) օբյեկտ, որտեղ իրականացվել կամ իրականացվում են շինմոնտաժային աշխատանքներ, և որը սահմանված կարգով գործարկված կամ կոնսերվացված չէ.

գ) սահմանված կարգով կոնսերվացված օբյեկտ:

Պետական մասնակցությամբ ընկերություն` ընկերություն, որի բաժնետոմսերի 50 կամ ավելի տոկոսը պետական կամ համայնքի սեփականությունն է:

«Փոքր» օբյեկտ` հանրային սննդի, բնակչության կենցաղային սպասարկման և առևտրի ոլորտներում մասնագիտացված իրավաբանական անձինք կամ դրանց առանձնացված ստորաբաժանումները: «Փոքր» մասնավորեցում է համարվում այն «փոքր» օբյեկտների մասնավորեցումը, որոնց զբաղեցրած ընդհանուր տարածքը գնահատման պահին չի գերազանցում 200 քառակուսի մետրը: «Փոքր» մասնավորեցումն իրականացվում է «փոքր» օբյեկտների աշխատավորական կոլեկտիվի անդամներին դրանք ուղղակի վաճառքի միջոցով` սույն օրենքով սահմանված կարգով:

Պետական գույքի մասնավորեցման մասին սույն օրենքով սահմանված կարգով որոշում ընդունելու պահին ընկերության (ձեռնարկության) կամ «փոքր» օբյեկտի աշխատավորական կոլեկտիվի անդամ են համարվում`

ա) տվյալ ընկերությունում (ձեռնարկությունում) կամ «փոքր» օբյեկտում աշխատողները.

բ) տվյալ ընկերությունում (ձեռնարկությունում) կամ «փոքր» օբյեկտում վերջին երեք տարվա ընթացքում առնվազն մեկ տարվա աշխատանքային ստաժ ունեցող անձինք.

գ) վերջին տասը տարվա ընթացքում տվյալ ընկերությունից (ձեռնարկությունից) կամ «փոքր» օբյեկտից կենսաթոշակի անցած և այնտեղ առնվազն երկու տարվա անընդհատ աշխատանքային ստաժ ունեցող անձինք.

դ) վերջին տասը տարվա ընթացքում տվյալ ընկերությունում (ձեռնարկությունում) կամ «փոքր» օբյեկտում առնվազն մեկ տարվա անընդհատ աշխատանքային ստաժ ունեցող հաշմանդամություն ունեցող անձինք.

ե) տվյալ ընկերությունում (ձեռնարկությունում) կամ «փոքր» օբյեկտում առնվազն ութ տարվա ընդհանուր աշխատանքային ստաժ ունեցող անձինք.

զ) ընկերությունների (ձեռնարկությունների) կամ «փոքր» օբյեկտների մասնավորեցման պատճառով վերակազմավորվող կամ լուծարվող վերադաս մարմինների ազատված աշխատակիցները, ովքեր տվյալ մարմնում ունեն առնվազն մեկ տարվա անընդհատ աշխատանքային ստաժ կամ վերջին երեք տարվա ընթացքում առնվազն երկու տարվա աշխատանքային ստաժ.

է) (ենթակետն ուժը կորցրել է 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

ը) տվյալ ընկերությունում (ձեռնարկությունում) կամ «փոքր» օբյեկտում աշխատած կերակրողին կորցնելու կապակցությամբ կենսաթոշակ ստացող անձինք.

թ) տվյալ ընկերությունից (ձեռնարկությունից) կամ «փոքր» օբյեկտից «Զինապարտության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքին համապատասխան զինծառայության զորակոչված և զինծառայության մեջ գտնվող, ընկերությունում (ձեռնարկությունում) կամ «փոքր» օբյեկտում առնվազն մեկ տարվա աշխատանքային ստաժ ունեցող, ինչպես նաև ընտրովի պետական մարմիններում, տեղական ինքնակառավարման մարմիններում ընտրված անձինք:

Քաղաքացիներն իրենց հայեցողությամբ կարող են ձեռք բերել աշխատավորական կոլեկտիվի անդամի կարգավիճակ միայն մեկ ընկերությունում (ձեռնարկությունում) կամ «փոքր» օբյեկտում:

(2-րդ հոդվածը փոփ. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն, 02.10.24 ՀՕ-355-Ն)

(02.10.24 ՀՕ-355-Ն օրենքն ունի անցումային դրույթ)

Հոդված 3.

Մասնավորեցման հասկացությունը և օբյեկտները

1. Մասնավորեցումը պետական գույքի նկատմամբ սեփականության կամ պետությանը պատկանող այլ գույքային իրավունքների փոխանցումն է մասնավորեցման սուբյեկտներին:

Պետական գույքի (բացառությամբ պետական հիմնարկներին ամրացված շարժական գույքի) մասնավորեցման մասին որոշումն ընդունում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը` սույն օրենքով սահմանված կարգով:

Պետական հիմնարկներին ամրացված շարժական գույքի մասնավորեցումն իրականացվում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով:

2. Մասնավորեցման օբյեկտ են`

ա) պետական բաժնետիրական ընկերությունների բաժնետոմսերը, ոչ պետական և պետական մասնակցությամբ ընկերություններում պետությանը պատկանող բաժնետոմսերը.

բ) պետության մասնակցությամբ ընկերության լուծարումից հետո պետությանն անցած գույքը.

գ) օգտագործման իրավունքով տրված պետական գույքը, այդ թվում` անշարժ գույքը.

դ) բնակելի շենքերում պետական սեփականություն համարվող ընդհանուր օգտագործման տարածք չհամարվող ոչ բնակելի տարածքները.

ե) անավարտ շինարարության օբյեկտները.

զ) պետությանը պատկանող այլ գույքային իրավունքները.

է) (ենթակետն ուժը կորցրել է 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

ը) բնակելի շենքերում համայնքային սեփականություն համարվող, այդ թվում` պետության կողմից համայնքին հայեցողական սեփականության իրավունքով հանձնված ընդհանուր օգտագործման տարածք չհամարվող ոչ բնակելի տարածքները, եթե դրանք`

-տրամադրված են վարձակալության իրավաբանական կամ ֆիզիկական անձանց,

- տրամադրված են «փոքր» օբյեկտներին` վարձակալության կամ մշտական օգտագործման նպատակով:

3. Սույն օրենքով չեն կարգավորվում`

ա) բռնագրավելու, տիրազուրկ ճանաչելու հետևանքով, ժառանգությամբ կամ նվիրատվությամբ, պարտքի դիմաց պետությանը սեփականության իրավունքով անցած գույքը օտարելը, ինչպես նաև պետության կողմից գրավի առարկան իրացնելը.

բ) դատարանի որոշմամբ անվճարունակ ճանաչված լուծարվող իրավաբանական անձանց պատկանող պետական գույքը օտարելը.

գ) պետական պահուստից օտարվող գույքը.

դ) օրենքով սահմանված կարգով պետական գույք համարվող գրավի առարկայի վրա դատարանի վճռով բռնագանձումը կամ գրավի առարկայի իրացումը գրավառուի կողմից.

ե) (ենթակետն ուժը կորցրել է 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

զ) (ենթակետն ուժը կորցրել է 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

է) (ենթակետն ուժը կորցրել է 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

ը) օրենսդիր, գործադիր, դատական իշխանության մարմիններին, բյուջետային հիմնարկներին ամրացված և Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկին պատկանող գույքը օտարելը:

(3-րդ հոդվածը խմբ., լրաց. 13.10.98 ՀՕ-252, խմբ., լրաց., փոփ. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

Հոդված 4.

Պետական գույքի մասնավորեցման ծրագիրը

1. Մասնավորեցման ընթացիկ փուլի նպատակները, նախապատվությունը և սահմանափակումները սահմանվում են Հայաստանի Հանրապետության պետական գույքի մասնավորեցման ծրագրերով (այսուհետ` ծրագիր):

Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը Հայաստանի Հանրապետության Ազգային Ժողովի` ծրագրի գործադրմանը նախորդող նստաշրջան է ներկայացնում ծրագրի նախագիծը: Մինչև ծրագրի գործադրման սկիզբը Հայաստանի Հանրապետության Ազգային Ժողովը քննարկում և ընդունում է ծրագիրը, ինչպես նաև ընթացիկ ծրագրին նախորդող ծրագրի կատարման մասին հաշվետվությունը` օրենքների տեսքով: Եթե ծրագրի գործողության ժամկետը լրանալուց հետո նոր ծրագիր չի ընդունվում, ապա շարունակում է գործել նախորդ ծրագիրը:

Ծրագիրը պետք է բովանդակի`

ա) մասնավորեցվող պետական գույքի ընտրության սկզբունքները.

բ) տնտեսության այն ճյուղերը և ոլորտները (առանձին դեպքերում` նաև ընկերությունները և անավարտ շինարարության օբյեկտները), որոնցում հաջորդող տարում մասնավորեցում չի նախատեսվում.

գ) մասնավորեցման ընթացքում գտնվող ընկերությունների նկատմամբ նախարարությունների և պետական կառավարման ու տեղական ինքնակառավարման մարմինների իրավասության սահմանափակումները.

դ) տարաժամկետ վճարումների սանդղակը.

ե) պետական բաժնետիրական, ոչ պետական և պետական մասնակցությամբ ընկերությունների և անավարտ շինարարության օբյեկտների ցանկը, որոնք ծրագրով նախատեսված են մասնավորեցման համար` նշելով բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրության ձևով մասնավորեցվողները.

զ) տվյալ ծրագրի համար սեփականաշնորհման սերտիֆիկատներ թողարկելու կամ չթողարկելու մասին որոշումը.

է) նախորդ ծրագրերի շրջանակներում թողարկված սեփականաշնորհման սերտիֆիկատների գործողության ժամկետը.

ը) տվյալ ծրագրի համար սեփականաշնորհման սերտիֆիկատներ թողարկելու դեպքում` դրանց թողարկման ծավալը, ձեռք բերելու իրավունք ունեցող անձանց մասին տեղեկություններ, թողարկման, բաշխման և շրջանառության կարգը, անվանական արժեքը և սեփականաշնորհման սերտիֆիկատներ ստանալու վճարի չափը:

2. Նախորդ ծրագրերի ցանկերում ընդգրկված, սակայն չմասնավորեցված ընկերությունները (ձեռնարկությունները) և «փոքր» օբյեկտները նոր ծրագրի մասն են վերջինիս ուժի մեջ մտնելու պահից:

(4-րդ հոդվածը փոփ. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

Հոդված 5.

Մասնավորեցման սուբյեկտները

1. Մասնավորեցման սուբյեկտներն են` իրավաբանական և ֆիզիկական անձինք, իսկ սույն օրենքով սահմանված դեպքերում` նաև մասնավորեցվող ընկերության կամ «փոքր» օբյեկտի աշխատավորական կոլեկտիվի անդամները, համայնքները:

2. Օտարերկրյա անձինք Հայաստանի Հանրապետության ֆիզիկական և իրավաբանական անձանց հետ ունեն մասնավորեցմանը մասնակցելու հավասար իրավունքներ:

3. Պետական և պետական մասնակցությամբ ընկերությունները կարող են մասնակցել պետական գույքի առանձին տարրերի մասնավորեցմանը, եթե դա նախատեսված է այդ գույքի մասնավորեցման մասին Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ:

4. Ազգայնացված, բռնագրավված կամ այլ ձևով պետականացված ընկերությունների նախկին սեփականատերերը, նրանց ժառանգները կամ իրավահաջորդներն այդ ձեռնարկությունների մասնավորեցմանը մասնակցում են ընդհանուր հիմունքներով:

(5-րդ հոդվածը լրաց. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

Հոդված 6.

Մասնավորեցման համար օգտագործվող վճարման միջոցները

Պետական գույքի մասնավորեցման համար որպես վճարման միջոց կարող են օգտագործվել Հայաստանի Հանրապետության արժույթը, ազատ փոխարկելի օտարերկրյա արժույթը, սեփականաշնորհման սերտիֆիկատները:

Որպես վճարման միջոց կարող են օգտագործվել նաև պարտքերի փոխարինումը բաժնետոմսերով, փոխարկելի պարտատոմսերը, այլ գույքը, եթե մասնավորեցումն իրականացվում է սույն օրենքի 14 հոդվածի առաջին կետի «գ», «դ» (բացառությամբ աշխատավորական կոլեկտիվի անդամներին և վարձակալին մասնավորեցնելու դեպքերի), «ե» (բացառությամբ բաժնետոմսերի բաց տեղաբաշխման դեպքի), «զ» և «ը» ենթակետերով սահմանված ձևերով և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ թույլատրված` նշված միջոցների օգտագործումը պետական գույքը մասնավորեցնելու համար: Եթե մասնավորեցումն իրականացվում է սույն օրենքի 14 հոդվածի առաջին կետի «ե» ենթակետով սահմանված ձևով, ապա մասնավորեցման նպատակով օգտագործվող միջոցներ են համարվում նաև մասնավորեցման մասնակիցների կատարած վճարումները մասնավորեցվող ընկերության կանոնադրական կապիտալին: Սեփականաշնորհման սերտիֆիկատները որպես վճարման միջոց չեն կարող օգտագործվել սույն օրենքի 17 հոդվածի, 18 հոդվածի (բացառությամբ այն դեպքերի, երբ պետական գույքը մասնավորեցվում է աշխատավորական կոլեկտիվի անդամներին կամ վարձակալին), 19 և 21 հոդվածներով նախատեսված դեպքերում:

(6-րդ հոդվածը փոփ. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

Հոդված 7.

Սեփականաշնորհման սերտիֆիկատները

Սեփականաշնորհման սերտիֆիկատը Հայաստանի Հանրապետության կառավարության թողարկած արժեթուղթն է: Սույն օրենքով սահմանված դեպքերում պետությունը պարտավորվում է դրանք ընդունել որպես վճարման միջոց` մասնավորեցվող օբյեկտը օտարելու դիմաց:

Սեփականաշնորհման սերտիֆիկատներն ունեն անվանական արժեք, որն արտահայտված է Հայաստանի Հանրապետության արժույթով: Սեփականաշնորհման սերտիֆիկատները, բացառությամբ սույն օրենքի 6 հոդվածով նախատեսված դեպքերի, օրինական վճարման միջոց են մասնավորեցվող գույքի, բաժնեմասի կամ բաժնետոմսի ձեռքբերման համար և Հայաստանի Հանրապետության ողջ տարածքում պարտադիր ընդունվում են միայն անվանական արժեքով ու դրանց գործողության ժամկետներում:

Սեփականաշնորհման սերտիֆիկատներ ստանալու իրավունք ունեն միայն Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիները: Հայաստանի Հանրապետության բռնադատված քաղաքացին ունի մեկ հավելյալ սերտիֆիկատ ստանալու իրավունք: Մասնավորեցման բնագավառում անչափահասների իրավունքներն իրականացնում են նրանց ծնողները կամ օրինական ներկայացուցիչները:

Սեփականաշնորհման սերտիֆիկատներ ստանալու կարգը, պայմանները, թողարկման ծավալը և գործողության ժամկետը սահմանվում են ծրագրով:

Սեփականաշնորհման սերտիֆիկատներ ստանալու փաստը վավերացվում է Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացու անձը հաստատող փաստաթղթում համապատասխան նշում կատարելով:

Սեփականաշնորհման սերտիֆիկատները Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիներին բաշխվում են առանց դրանց անվանական արժեքի համար վճարելու: Սեփականաշնորհման սերտիֆիկատներ ստանալու վճարի չափը սահմանվում է ծրագրով` ելնելով դրանց տպագրության, բաշխման, շրջանառության և փոխանակման ծախսերը փոխհատուցելու անհրաժեշտությունից:

Սեփականաշնորհման սերտիֆիկատները ենթակա են ազատ առուծախի Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ չարգելված ցանկացած ձևով` դրանց տերերի կամ միջնորդ կազմակերպությունների կողմից, ազատ ձևավորվող գներով:

Մեկ անձի տնօրինած սեփականաշնորհման սերտիֆիկատների քանակը չի սահմանափակվում:

Պետությունը սեփականաշնորհման սերտիֆիկատները հետ չի գնում: Պետությունը` պետական կազմակերպությունները և ընկերությունները (ձեռնարկությունները), չեն կարող մասնակցել սեփականաշնորհման սերտիֆիկատների առուծախին:

Մասնավորեցման համար ցանկացած վճարման ժամանակ սեփականաշնորհման սերտիֆիկատներով վճարվող մասի արժեքը չի սահմանափակվում:

Մասնավորեցման համար վճարման միջոց ծառայած սեփականաշնորհման սերտիֆիկատները դուրս են բերվում շրջանառությունից և մարվում են Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով:

Հոդված 8.

Պետական ձեռնարկությունների գույքի մասնակի անհատույց մասնավորեցումը

Պետական ձեռնարկության գույքի հաշվեկշռային արժեքի 20 տոկոսն անհատույց մասնավորեցվում է պետական ձեռնարկության այն աշխատողներին, ովքեր այդ մասին որոշում ընդունելու պահին տվյալ ձեռնարկությունում ունեն առնվազն մեկ տարվա անընդհատ աշխատանքային ստաժ և ցանկություն են հայտնել մասնակցելու մասնակի անհատույց մասնավորեցմանը:

Պետական ձեռնարկության գույքի մասնակի անհատույց մասնավորեցմանը մասնակցում են նաև`

ա) տվյալ ձեռնարկությունից ժամկետային ծառայության այն զորակոչվածները, ովքեր ձեռնարկության գույքի մասնակի անհատույց մասնավորեցման մասին որոշումն ընդունելու պահին տվյալ ձեռնարկությունում ունեն առնվազն մեկ տարվա անընդհատ աշխատանքային ստաժ.

բ) 1988 թվականի հունվարի 1-ից հետո ձեռնարկությունից զինվորական ծառայության մեկնած անձինք և կամավորները, ովքեր ծառայության ընթացքում ստացած վնասվածքների կամ հիվանդությունների հետևանքով ճանաչվել են հաշմանդամություն ունեցող անձինք.

գ) 1988 թվականի հունվարի 1-ից հետո տվյալ ձեռնարկությունից զինվորական ծառայության մեկնած և զոհված զինծառայողի, կամավորի ժառանգները` օրենսդրությամբ սահմանված կարգով.

դ) աշխատանքային վնասվածքի կամ մասնագիտական հիվանդության հետևանքով աշխատանքը թողած և այդ պատճառով հաշմանդամություն ունեցող անձ ճանաչված կամ տվյալ ձեռնարկությունից վնասի փոխհատուցում ստացող անձինք.

ե) օրենսդրությամբ սահմանված կարգով` տվյալ ձեռնարկություն փոխադրվածները, ովքեր ձեռնարկության գույքի մասնակի անհատույց մասնավորեցման մասին որոշումն ընդունելու պահին ունեն առնվազն մեկ տարվա անընդհատ աշխատանքային ստաժ.

զ) պետական ձեռնարկությունում աշխատող արհմիութենական հաստիքային աշխատողները:

Բաժնետիրական ընկերության բաժնետերերի ընդհանուր ժողովի (լիազորների ժողովի կամ համաժողովի) կամ մասնակի անհատույց մասնավորեցման մասնակիցների որոշմամբ մասնակի անհատույց մասնավորեցմանը կարող են մասնակցել նաև`

ա) արտադրական վնասվածքի հետևանքով տվյալ ձեռնարկությունում աշխատած կերակրողին կորցրած և այդ ձեռնարկությունից փոխհատուցում կամ կենսաթոշակ ստացող անձինք.

բ) տվյալ ձեռնարկությունից կենսաթոշակի անցած և մինչև կենսաթոշակի անցնելն այդ ձեռնարկությունում առնվազն տասը տարվա անընդհատ աշխատանքային ստաժ ունեցող կենսաթոշակառուները:

Քաղաքացիները պետական ձեռնարկության գույքի մասնակի անհատույց մասնավորեցմանը մասնակցելու իրավունքից կարող են օգտվել նշված ենթակետերից միայն մեկով նախատեսված դեպքում և միայն մեկ ձեռնարկությունում:

Մասնակի անհատույց մասնավորեցման ենթակա ձեռնարկությունների ցանկում չեն կարող ընդգրկվել «փոքր» օբյեկտները, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության կառավարության ներկայացմամբ Հայաստանի Հանրապետության Ազգային Ժողովի հաստատած ցանկում նշված ձեռնարկությունները:

Մասնակի անհատույց մասնավորեցման ենթարկվելու մասին իր ցանկությունը պետական ձեռնարկությունը հաստատում է իր աշխատավորական կոլեկտիվի ընդհանուր ժողովի (լիազորների ժողովի կամ համաժողովի) որոշմամբ` Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով և ժամկետներում:

Մասնակի անհատույց մասնավորեցումն իրականացվում է մինչև Հայաստանի Հանրապետության պետական ձեռնարկությունների և անավարտ շինարարության օբյեկտների սեփականաշնորհման և ապապետականացման առաջին ծրագրի գործողության սկիզբը, եթե օրենքով առանձին ձեռնարկությունների վերաբերյալ այլ ժամկետ սահմանված չէ:

(8-րդ հոդվածը փոփ. 02.10.24 ՀՕ-355-Ն)

(02.10.24 ՀՕ-355-Ն օրենքն ունի անցումային դրույթ)

Հոդված 9.

Մասնակի անհատույց մասնավորեցումից ստեղծված բաժնետիրական ընկերությունների պետական բաժնեմասի ներդրումային մասնավորեցումը

(9-րդ հոդվածն ուժը կորցրել է 01.07.98 սույն օրենքի 35-րդ հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն)

Հոդված 10.

Ընկերությունների (ձեռնարկությունների) և «փոքր» մասնավորեցման օբյեկտների աշխատավորական կոլեկտիվի անդամների` մասնավորեցմանը մասնակցելու իրավունքը

1. Մասնավորեցվող ընկերության (ձեռնարկության) կամ «փոքր» մասնավորեցման օբյեկտի աշխատավորական կոլեկտիվի անդամ համարվող անձինք ունեն այդ ընկերության (ձեռնարկության) կամ «փոքր» մասնավորեցման օբյեկտի գույքը ձեռք բերելու հավասար իրավունքներ:

2. Պետական բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրության դեպքում` աշխատավորական կոլեկտիվի ընդհանուր ժողովի (լիազորների ժողովի կամ համաժողովի) որոշմամբ աշխատավորական կոլեկտիվի անդամներին վերապահվում է պետական բաժնեմասի որոշակի մասը, բայց 20 տոկոսից ոչ ավելի, ընդ որում, միայն այն դեպքում, երբ աշխատավորական կոլեկտիվի անդամների ավելի քան 50 տոկոսը ցանկություն է հայտնել և բաժանորդագրվել է ընկերության (ձեռնարկության) պետական բաժնեմասի մինչև 20 տոկոսին:

3. «Փոքր» մասնավորեցման դեպքում ուղղակի վաճառքի ձևով այդ օբյեկտների աշխատավորական կոլեկտիվներն ունեն այդ օբյեկտների մասնավորեցման նախապատվության իրավունք: Սույն արտոնությունը չի տարածվում աճուրդով կամ մրցույթով վաճառվող «փոքր» մասնավորեցման օբյեկտների վրա:

«Փոքր» մասնավորեցման դեպքում այդ օբյեկտները ձեռք բերած աշխատավորական կոլեկտիվները կարող են օգտվել տարաժամկետ վճարումների սանդղակից:

Ընկերությունների կազմում գտնվող «փոքր» մասնավորեցման օբյեկտները մասնավորեցվում են այդ ընկերությունների կազմում, եթե այդ «փոքր» օբյեկտների աշխատավորական կոլեկտիվները մասնավորեցման հայտ չեն ներկայացրել մինչև սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելու պահը:

Հոդված 11.

Մասնավորեցումից հետո ընկերության և նրա աշխատավորական կոլեկտիվի փոխհարաբերությունները

Եթե մասնավորեցվում է ընկերության բաժնետոմսերի 50 տոկոսից ավելին, ապա Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը մինչև վեց ամիս ժամկետով կարող է սահմանափակել մասնավորեցված ընկերության նոր սեփականատերերի (սեփականատիրոջ) կամ նրանց (նրա) լիազորած մարմինների իրավունքը` փոփոխելու աշխատողների նվազագույն քանակը` բացառությամբ օրենքով սահմանված դեպքերի: Նոր սեփականատերն աշխատավորական կոլեկտիվի անդամների համաձայնությամբ կարող է փոխել աշխատողների նվազագույն քանակի վրա դրված սահմանափակումը: Այդ դեպքում աշխատանքից ազատվելը տեղի է ունենում սահմանված ժամկետից շուտ, և սեփականատերը պարտավոր է փոխհատուցել համաձայնություն տված աշխատողի կրած վնասը` վճարելով չաշխատած ժամկետի համար` ըստ տվյալ աշխատողի վերջին մեկ տարվա միջին աշխատավարձի:

Մասնավորեցված օբյեկտի նոր սեփականատերերը կամ նրանց լիազորած մարմինները վեց ամսվա ընթացքում աշխատավորական կոլեկտիվի հետ կնքում են կոլեկտիվ կամ աշխատանքային պայմանագրեր: Մինչև նոր պայմանագրեր կնքելը գործում են նախկինում կնքված աշխատանքային պայմանագրերը:

Գ Լ ՈՒ Խ  2

ՊԵՏԱԿԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐԻ ԻՐԱՎԱՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՄԱՍՆԱՎՈՐԵՑՄԱՆ ԳՈՐԾՈՒՄ

Հոդված 12.

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության իրավասությունը մասնավորեցման գործում

Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը`

ա) սույն օրենքի 4 հոդվածով սահմանված կարգով ընդունում է մասնավորեցման ծրագրերի, դրանցում փոփոխություններ կատարելու մասին օրենքների նախագծեր և ներկայացնում է Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողով.

բ) պետական գույքի մասնավորեցման ծրագրի կատարման ընթացքի վերաբերյալ տարեկան հաշվետվություններ է ներկայացնում Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողով:

Պետական գույքի մասնավորեցման ծրագրի կատարման մասին հաշվետվությունը պետք է բովանդակի`

- հաշվետու ժամանակաշրջանում ծրագրում նշված նպատակների իրագործման աստիճանը.

- Հայաստանի Հանրապետության կառավարության իրականացրած միջոցառումների նկարագրությունը, հաշվետու տարում պետական գույքի մասնավորեցման վերաբերյալ տեղեկությունները, այդ թվում` մասնավորեցման գործարքների վերաբերյալ քանակային ցուցանիշները` ըստ մասնավորեցման ձևերի և ձեռնարկությունների, մասնավորեցման հետևանքով պետական բյուջե մուտք եղած միջոցների, ինչպես նաև մասնավորեցման հետևանքով փաստացի կատարված ներդրումների և ներդրումային պարտավորությունների մասին:

Ծրագրի հաշվետվության ժամանակահատվածն ընդգրկում է օրացուցային տարին: Ընթացիկ տարվա ծրագրի կատարման մասին հաշվետվությունը ներկայացվում է Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողով` մինչև հաջորդ տարվա մայիսի 1-ը.

գ) սահմանափակումներ է կիրառում մասնավորեցման ընթացքում գտնվող ընկերությունների նկատմամբ.

դ) ընդունում է որոշումներ պետական գույքի մասնավորեցման մասին:

Պետական գույքի մասնավորեցման մասին Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշումը պետք է բովանդակի մասնավորեցման ձևը, ժամկետները, վճարման միջոցները և ժամկետները, նախապատրաստական աշխատանքների բովանդակությունը, մասնավորեցման մասնակիցներին տրվող արտոնությունները, մասնավորեցվող գույքի կազմում մասնավորեցման առաջարկվող հողամասերի մասին տեղեկությունները (գինը, օգտագործման տրամադրման պայմանները, սահմանափակումները և այլն) և այլն:

Եթե մասնավորեցվող գույքի կազմում գտնվում են օրենքով կամ այլ իրավական ակտերով սահմանված կարգով պատմամշակութային արժեք ճանաչված շենքեր, շինություններ և գույքի այլ օբյեկտներ, ապա Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշումը պետք է բովանդակի դրանց օգտագործման սահմանափակումները, մասնավորապես դրանք պահպանելու և արտաքին տեսքի կամ ներքին վերափոխման վերաբերյալ.

ե) հաստատում է մասնավորեցվող պետական գույքի գնահատման կարգը և գնահատման մեթոդների կիրառման կարգը.

զ) հաստատում է սույն օրենքով սահմանված մասնավորեցման ձևերի կանոնակարգերը.

է) թողարկում է սեփականաշնորհման սերտիֆիկատներ, ապահովում դրանց բաշխումը և մասնավորեցման համար որպես վճարման միջոց ընդունելը, փոխանակելը և մարելը.

ը) հաստատում է «փոքր» օբյեկտների տարածքի մեկ քառակուսի մետրի արժեքը, նրա հաշվարկման ուղղիչ գործակիցների նվազագույն և առավելագույն չափերը:

(12-րդ հոդվածը լրաց. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

Հոդված 12.1.

Մասնավորեցում իրականացնող պետական կառավարման մարմինը

1. Մասնավորեցում իրականացնող պետական կառավարման մարմինը Պետական գույքի կառավարման կոմիտեն է (այսուհետ՝ կոմիտե):

(12.1-ին հոդվածը լրաց. 23.03.18 ՀՕ-303-Ն)

Հոդված 13.

Կոմիտեի լիազորությունները

(վերնագիրը խմբ. 23.03.18 ՀՕ-303-Ն)

1. Կոմիտեն`

ա) մշակում է մասնավորեցման ծրագրերի, դրանցում փոփոխություններ կատարելու մասին օրենքների նախագծերը և ներկայացնում է համապատասխան նախարարին.

բ) իրականացնում է Կառավարության հաստատած մասնավորեցման նախապատրաստական աշխատանքները.

գ) կնքում է Կառավարության անունից մասնավորեցման գործարքներ, վերահսկում է պայմանագրային պարտավորությունների կատարումը, դրանց չկատարման դեպքում ձեռնարկում է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ և մասնավորեցման պայմանագրով նախատեսված միջոցներ.

դ) ընդունում է «փոքր» մասնավորեցման հայտեր և դրանց ընթացք տալիս սահմանված կարգով.

ե) Կառավարության որոշմամբ նախատեսված լինելու դեպքում ընկերություններում նախապատրաստական աշխատանքներ իրականացնելու նպատակով նշանակում է կառավարիչ, ներգրավում է փորձագետներ.

զ) հաստատում է «փոքր» օբյեկտների տարածքի արժեքի հաշվարկման ուղղիչ գործակիցները` ելնելով Կառավարության հաստատած մեկ քառակուսի մետրի արժեքից և այդ գործակիցների նվազագույն և առավելագույն չափերից.

է) ընկերությունների բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրությամբ կամ աճուրդով մասնավորեցնելու դեպքում հաշվարկում է մասնավորեցվող պետական գույքի մեկնարկային գինը.

ը) վերահսկում և վերլուծում է մասնավորեցման ընթացքը` այդ նպատակով տեղեկություններ ստանալով պետական կառավարման և դատական մարմիններից.

թ) քննարկում է մասնավորեցման վերաբերյալ առաջարկությունները, դիմումները, գանգատները.

ժ) պետական գույքի մասնավորեցման ժամանակ իրականացնում է պետության սեփականություն հանդիսացող կառուցապատված հողամասերի` սահմանված կարգով մասնավորեցումը.

ժա) մասնավորեցման նախապատրաստական աշխատանքներ իրականացնելու նպատակով ներգրավում է փորձագետներ, ինչպես նաև մասնավորեցման աշխատանքներում ներգրավում է գիտահետազոտական և այլ կազմակերպություններ, ինչպես նաև առանձին մասնագետների, այդ թվում` փորձաքննության նպատակով.

ժբ) համակարգում է մասնավորեցվող և օտարվող պետական գույքի արժեքի հաշվարկման (գնահատման և վերագնահատման) աշխատանքները.

ժգ) իր կնքած պայմանագրով իրականացնում է վերահսկողություն մյուս կողմի համար նախատեսված պարտավորությունների կատարման նկատմամբ.

ժդ) կազմակերպում է մասնավորեցվող պետական գույքի վերաբերյալ տեղեկությունների (այդ թվում` ազդագրերի) հրապարակումը.

ժե) իրականացնում է պետական գույքի մասնավորեցման, տնօրինման, ինչպես նաև հաշվառման գործընթացների վերլուծությունը և ամփոփում դրանց վերաբերյալ առաջարկությունները:

(13-րդ հոդվածը փոփ. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն, խմբ. 23.03.18 ՀՕ-303-Ն)

Գ Լ ՈՒ Խ  3

ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՈՒՅՔԻ ՄԱՍՆԱՎՈՐԵՑՄԱՆ ԿԱՐԳԸ

Հոդված 14.

Պետական գույքի մասնավորեցման ձևերը

1. Պետական գույքի մասնավորեցումն իրականացվում է հետևյալ հիմնական ձևերով`

ա) բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրություն.

բ) աճուրդ.

գ) մրցույթ.

դ) ուղղակի վաճառք.

ե) նոր բաժնետոմսերի բաց կամ փակ տեղաբաշխում.

զ) պարտատոմսերի թողարկում բաժնետոմսերի փոխարկման իրավունքով.

է) բաժնետոմսերի վաճառք մասնագիտացված շուկաներում.

ը) ֆիզիկական և իրավաբանական անձանց և համայնքների գույքի նկատմամբ պետությանը պատկանող օգտագործման իրավունքի փոխանցում` սույն օրենքով նախատեսված դեպքերում:

2. Պետական գույքի մասնավորեցման ձևի մասին որոշումն ընդունում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը` սույն օրենքով սահմանված կարգով:

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ կարող է կիրառվել ինչպես մասնավորեցման ձևերից մեկը, այնպես էլ դրանց համակցությունը:

Մասնավորեցման ձևի ընտրությունը կարող է կատարվել ելնելով`

ճյուղային առանձնահատկություններից.

ներքին և արտաքին շուկաներում գրաված դիրքից.

ձեռնարկության ֆինանսական վիճակից.

պետական գույքը որպես գործող ընկերություն մասնավորեցնելու նպատակահարմարությունից.

անհրաժեշտ ներդրումներ կատարելու պահանջից:

(14-րդ հոդվածը փոփ., լրաց. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

Հոդված 15.

Բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրությամբ պետական գույքի մասնավորեցումը

1. Բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրությամբ պետական գույքի մասնավորեցումը` տվյալ ընկերությունում պետական բաժնեմասի ամբողջությամբ կամ դրա մի մասի վաճառքն է բաժնետոմսերի քանակի բաց աճուրդի միջոցով:

Բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրությամբ պետական գույքի մասնավորեցումն իրականացվում է փակ բաժանորդագրությամբ` աշխատավորական կոլեկտիվի անդամների համար և բաց բաժանորդագրությամբ` այլ անձանց համար, ընդ որում, կոլեկտիվի անդամները բաց բաժանորդագրությանը կարող են մասնակցել ընդհանուր հիմունքներով: Բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրությամբ պետական գույքի մասնավորեցման դեպքում Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ սահմանվում է մասնավորեցվող ընկերության մեկնարկային գինը, որը ներառում է բաժնետոմսերի մեկնարկային քանակը և բաժնետոմսի անվանական արժեքը, որը պետք է հարյուր դրամին բազմապատիկ լինի, բայց քսան հազար դրամից ոչ ավելի: Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ սահմանվում են նաև ազդագրի հրապարակման ժամկետները, ընկերության պարտավորությունները գույքի գնահատման պահին, ներառյալ հարկերի, տուրքերի և այլ պարտադիր վճարումների համար ապառքները, տույժերը և տուգանքները:

Բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրությամբ պետական գույքի մասնավորեցման դեպքում Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը կարող է սահմանել բաժանորդագրության կայացման նվազագույն սահման:

2. Պետական գույքի մասնավորեցումը բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրության միջոցով իրականացնում է կոմիտեն` ազդագրի հրապարակման տասներորդ օրվանից սկսած:

Կոմիտեն բաժնետոմսերի փակ և բաց բաժանորդագրությունն անցկացնում է զուգահեռ:

Բաժանորդագրությունն իրականացվում է երեսունհինգ օրվա ընթացքում, այդ թվում` աշխատավորական կոլեկտիվի անդամներին` փակ բաժանորդագրություն` մեկ ամսվա ընթացքում:

3. Եթե փակ բաժանորդագրության համար նախատեսված ժամկետում փակ բաժանորդագրությանը մասնակցել ցանկացողների թվաքանակը չի գերազանցում աշխատավորական կոլեկտիվի անդամների 50 տոկոսը, ապա փակ բաժանորդագրություն չի իրականացվում, և կոլեկտիվին փակ բաժանորդագրության համար վերապահված բաժնետոմսերը ենթակա են վաճառքի` բաց բաժանորդագրության միջոցով:

4. Եթե մասնավորեցումը համարվում է կայացած, ապա աշխատավորական կոլեկտիվի անդամներին հասանելիք բաժնետոմսերի քանակը որոշվում է` ելնելով դրանց տեսակարար կշռից, որը հաշվարկվում է փակ բաժանորդագրությամբ ձեռք բերված բաժնետոմսերի քանակը բաժանելով Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ սահմանված բաժնետոմսերի քանակին:

Ընդ որում, եթե`

ա) բաժանորդագրությունից ձեռք է բերվել ավելի շատ քանակությամբ բաժնետոմս, քան սահմանված է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ, ապա փակ բաժանորդագրությունից աշխատավորական կոլեկտիվի անդամներին հասանելիք բաժնետոմսերի քանակն ավելացվում է այն հաշվարկով, որ այն համապատասխանի հաշվարկված տեսակարար կշռին: Այդ դեպքում լրացուցիչ բաժնետոմսերը հատկացվում են անհատույց.

բ) բաժանորդագրությունից ձեռք է բերվել ավելի քիչ քանակությամբ բաժնետոմս, քան սահմանված է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ, ապա փակ բաժանորդագրությունից աշխատավորական կոլեկտիվի անդամներին հասանելիք բաժնետոմսերի քանակը պակասեցվում է այն հաշվարկով, որ այն համապատասխանի հաշվարկված տեսակարար կշռին: Այդ դեպքում աշխատավորական կոլեկտիվի անդամներին, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով, վերադարձվում են պակասեցված բաժնետոմսերի քանակի համար վճարներն այն վճարման միջոցով, որով դրանք ձեռք են բերվել:

5. Եթե մասնավորեցվող ընկերությունում սույն օրենքի 8 հոդվածի համաձայն տեղի է ունեցել մասնակի անհատույց մասնավորեցում կամ սույն օրենքի 9 հոդվածի համաձայն պետական բաժնեմասի ներդրումային մասնավորեցում, ապա մասնակի անհատույց մասնավորեցմանը կամ պետական բաժնեմասի ներդրումային մասնավորեցմանը մասնակցած անձանց հասանելիք բաժնետոմսերի քանակը հաշվարկվում է այնպես, որ պահպանվի մինչև ընկերության բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրությամբ մասնավորեցումը եղած դրանց հարաբերակցությունը պետական բաժնեմասի հետ:

6. Կոմիտեն պատասխանատու է բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրությամբ մասնավորեցման ազդագրում հրապարակված տվյալների համար:

7. (կետն ուժը կորցրել է 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

(15-րդ հոդվածը լրաց., փոփ. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն, փոփ. 23.03.18 ՀՕ-303-Ն)

Հոդված 16.

Պետական գույքի մասնավորեցումն աճուրդով

1. Պետական գույքի աճուրդով մասնավորեցման դեպքում այդ գույքի սեփականության իրավունքը տրամադրվում է աճուրդի այն մասնակցին, ով աճուրդի ընթացքում առաջարկել է առավելագույն գին:

Պետական գույքի աճուրդով վաճառքը կատարվում է այն դեպքում, երբ գնորդից չի պահանջվում որևէ պայմանի կատարում:

Միայն մեկ առաջարկի առկայությունը չի կարող առանց հաղթողին հայտարարելու աճուրդը դադարեցնելու պատճառ համարվել:

2. Աճուրդով պետական գույքի մասնավորեցման դեպքում Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ սահմանվում են աճուրդի ձևերը` դասական, հոլանդական<sup>ուղղ.</sup>, ամբողջությամբ կամ լոտային, մասնավորեցվող գույքի մեկնարկային գինը և աճուրդի իրականացման ժամկետները: Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ սահմանվում են նաև աճուրդով մասնավորեցման ենթակա ընկերության պարտավորությունները որոշման ընդունման պահին` ներառյալ հարկերի, տուրքերի և այլ պարտադիր վճարումների համար ապառքները, տույժերը և տուգանքները:

3. Պետական գույքի մասնավորեցումն աճուրդի միջոցով իրականացնում է կոմիտեն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ սահմանված ժամկետներում:

4. Պետական գույքի` աճուրդի միջոցով մասնավորեցման դեպքում, բացի մեկնարկային գնից, այլ գնային սահմանափակումներ չեն կիրառվում:

5. (կետն ուժը կորցրել է 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

(16-րդ հոդվածը փոփ. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն, 23.03.18 ՀՕ-303-Ն)

Հոդված 17.

Պետական գույքի մասնավորեցումը մրցույթով

(վերնագիրը փոփ. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

Պետական գույքը համարվում է մրցույթով մասնավորեցվող, եթե պետական գույքը մասնավորեցվում է նախօրոք սահմանված պայմաններին առավելագույն չափով բավարարող առաջարկ ներկայացրած մասնակցին:

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ մրցույթը կարող է իրականացվել մասնակիցների նախնական որակավորմամբ:

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ մրցույթի հաղթողին որոշելու նպատակով կարող են առաջադրվել հետևյալ պայմանները`

ա) գինը.

բ) ներդրումների չափը.

գ) սոցիալական երաշխիքները.

դ) ծառայությունների մատուցման սակագները, եթե մասնավորեցվում է օրենքով կամ այլ իրավական ակտով լիցենզավորվող գործունեություն իրականացնող ընկերության պետական բաժնեմասը.

ե) սույն հոդվածի «ա» և «դ» կետերում նշված պայմանների կամ դրանց մի մասի նախօրոք սահմանված համամասնություններով կազմված համախումբը.

զ) այլ պայմաններ:

Պետական գույքի մրցույթով մասնավորեցման դեպքում Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ կարող է ստեղծվել մրցութային հանձնաժողով, սահմանվել դրա կազմը և իրավասությունները:

Մրցութային հանձնաժողովը, իսկ վերջինիս չստեղծվելու դեպքում` կոմիտեն իրավասու է մրցութային առաջարկների հստակեցման նպատակով ուղղակի բանակցություններ վարել մրցույթի մասնակիցների հետ, եթե դա նախատեսված է մրցույթով պետական գույքը մասնավորեցնելու մասին Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ:

Մրցույթի մասին պետք է հայտարարվի հրապարակայնորեն` մրցույթն սկսվելուց առնվազն մեկ ամիս առաջ, եթե Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ այլ բան չի նախատեսված:

Մրցույթի հաղթող է ճանաչվում այն անձը, ում առաջարկներն առավելագույն չափով են բավարարում ներկայացված պահանջները:

Մրցույթի արդյունավետ իրականացման նպատակով մրցութային հանձնաժողովը, իսկ վերջինիս չստեղծվելու դեպքում` կոմիտեն իրավասու է մրցույթի նախապատրաստվելու և կազմակերպելու համար ընդգրկել մասնագիտացված կազմակերպություններ:

Միայն մեկ առաջարկի առկայությունը չի կարող առանց հաղթողին հայտարարելու մրցույթը դադարեցնելու պատճառ համարվել:

Եթե մրցույթը առաջարկների բացակայության պատճառով սահմանված ժամկետում չի կայանում կամ դադարեցվում է առանց հաղթողին որոշելու, մրցույթը համարվում է չկայացած:

(17-րդ հոդվածը փոփ., լրաց. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն, փոփ. 23.03.18 ՀՕ-303-Ն)

Հոդված 18.

Պետական գույքի մասնավորեցումն ուղղակի վաճառքի ձևով

1. Պետական գույքը մասնավորեցվում է ուղղակի վաճառքի ձևով`

տվյալ ընկերության աշխատավորական կոլեկտիվին.

տվյալ պետական գույքի վարձակալին.

տվյալ ընկերության ոչ պետական բաժնեմասի սեփականատիրոջը (սեփականատերերին).

տվյալ գույքի հավանական գնորդին, եթե այն նախօրոք հայտնի է:

2. Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշումն ուղղակի վաճառքի ձևով պետական գույքը մասնավորեցնելու մասին պետք է մասնավորապես բովանդակի` գնորդի անունը կամ անվանումը, մասնավորեցվող պետական գույքի գինը, վճարման համար օգտագործվող միջոցները, վճարման ժամկետները և վճարման առանձնահատկությունները:

Մասնավորեցման ծրագրում ընդգրկված պետական գույքը տվյալ ընկերության աշխատավորական կոլեկտիվին ուղղակի վաճառքի ձևով մասնավորեցնելու հիմք կարող է հանդիսանալ կոլեկտիվի կողմից կոմիտե ներկայացված հայտը: Հայտի ձևը, ներկայացման, քննարկման և մերժման կարգն ու ժամկետները սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը:

3. Ուղղակի վաճառքի ձևով պետական գույքը տվյալ ընկերության աշխատավորական կոլեկտիվին մասնավորեցնելու մասին Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշումն ընդունելուց հետո այդ որոշմամբ սահմանված ժամկետներում աշխատավորական կոլեկտիվի ընդհանուր ժողովը (լիազորների ժողովը կամ համաժողովը) սույն օրենքի համաձայն իրականացնում է մասնավորեցվող պետական գույքի բաշխումը աշխատավորական կոլեկտիվի անդամ համարվող անձանց միջև, ընտրում է նախաձեռնող խումբ, որին իրավունք է տրվում կոլեկտիվը ներկայացնել պետական բաժնեմասը գնելու ընթացքում: Աշխատավորական կոլեկտիվի ընդհանուր ժողովը (լիազորների ժողովը կամ համաժողովը)` ձայների 3/4-ի մեծամասնությամբ, նախաձեռնող խմբի անդամների համար կարող է սահմանել նրանց մասնակցության չափն ապագա ընկերության մեջ, ինչպես նաև նախաձեռնող խմբի կազմում ընդգրկել տվյալ ընկերության աշխատավորական կոլեկտիվի անդամ չհամարվող անձանց, որոնց թիվը 3 հոգուց ավել չպետք է լինի: Իրավաբանական անձինք և իրավաբանական անձի կարգավիճակ չունեցող ձեռնարկությունները չեն կարող լինել նախաձեռնող խմբի անդամ, եթե Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ այլ բան նախատեսված չէ:

4. Պետական գույքի վարձակալներն ունեն այդ գույքի մասնավորեցման նախապատվության իրավունք, եթե`

այդ գույքը մասնավորեցման ծրագրերում ընդգրկված ընկերություններին պատկանող գույքի մասը չէ.

վարչական և հասարակական շենքերում ու շինություններում վարձակալած տարածք չէ:

5. Պետական գույքը վարձակալներին մասնավորեցնելու հարցը քննարկելու համար հիմք է հանդիսանում կոմիտե ներկայացրած հայտը: Հայտի ձևը և ներկայացման կարգը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը:

6. Կոմիտեն հայտը քննարկում է երկու ամսվա ընթացքում: Հայտի պաշտոնական ընդունման կամ մերժման մասին գրավոր պատասխանն ուղարկվում է հայտը ներկայացնող անձանց:

Հայտի մերժումը հնարավոր է, եթե`

ա) այն ներկայացրած անձը չի կարող հանդես գալ որպես մասնավորեցման հետևանքով սեփականության իրավունքներ ձեռք բերող անձ.

բ) օրենքով կամ այլ իրավական ակտերով նախատեսված են տվյալ գույքի մասնավորեցման սահմանափակումներ.

գ) մասնավորեցման հետևանքով կարող է անհնարին դառնալ վարձատուին պատկանող վարձակալության չհանձնած գույքի օգտագործումը:

Վարձակալված գույքի գնման հայտի մերժումը կարող է գանգատարկվել դատական կարգով:

7. Սույն հոդվածի 6-րդ կետով սահմանված հայտի մերժման հիմքերի բացակայության դեպքում Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը, կոմիտեի ներկայացմամբ, երկու ամսվա ընթացքում որոշում է ընդունում վարձակալված գույքը ուղղակի վաճառքի ձևով վարձակալին մասնավորեցնելու մասին:

8. Պետական գույքի մասնավորեցումն ուղղակի վաճառքի միջոցով իրականացնում է կոմիտեն` Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ սահմանված ժամկետներում:

9. (կետն ուժը կորցրել է 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

(18-րդ հոդվածը փոփ., լրաց., խմբ. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն, փոփ. 23.03.18 ՀՕ-303-Ն)

Հոդված 19.

Պետական գույքի մասնավորեցումը նոր բաժնետոմսերի և փոխարկելի պարտատոմսերի թողարկմամբ

1. Պետական գույքի մասնավորեցումը նոր բաժնետոմսերի թողարկմամբ իրականացվում է պետական և պետական մասնակցությամբ բաժնետիրական ընկերությունների կանոնադրական հիմնադրամի ավելացման նպատակով Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ, որը մասնավորապես պետք է բովանդակի բաժանորդագրության ժամկետները, կանոնադրական հիմնադրամի ավելացման ծավալը, թողարկվող բաժնետոմսերի տեսակները, անվանական արժեքները և մասնակցության սահմանափակումները: Նշված որոշման հիման վրա և դրանով սահմանված ժամկետներում պետական և պետական մասնակցությամբ բաժնետիրական ընկերություններն օրենքով սահմանված կարգով որոշումներ են ընդունում կանոնադրական հիմնադրամի ավելացման մասին:

Բաժնետոմսերն ազատ բաժանորդագրությամբ տեղաբաշխելու դեպքում մասնակցության սահմանափակումներ չեն դրվում:

Բաժնետոմսերը փակ բաժանորդագրությամբ տեղաբաշխելու դեպքում մասնակիցներ կարող են լինել աշխատավորական կոլեկտիվի անդամները, տվյալ ընկերության ոչ պետական բաժնետերերը, իսկ մրցույթով տեղաբաշխելու դեպքում` միայն նախապես որակավորված անձինք:

2. Պետական գույքի մասնավորեցումը բաժնետոմսերի փոխարկվող պարտատոմսերի թողարկմամբ իրականացվում է պետական և պետական մասնակցությամբ բաժնետիրական ընկերությունների բաժնետոմսերի փոխարկման իրավունք տվող պարտատոմսերի թողարկման նպատակով Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ, որը մասնավորապես պետք է բովանդակի տեղաբաշխման ժամկետները և ծավալը, թողարկվող փոխարկելի պարտատոմսերի տեսակները, անվանական արժեքները և մասնակցության սահմանափակումները: Նշված որոշման հիման վրա և դրանով սահմանված ժամկետներում պետական և պետական մասնակցությամբ բաժնետիրական ընկերություններն օրենքով սահմանված կարգով որոշումներ են ընդունում փոխարկելի պարտատոմսերի փոխարկելու և տեղաբաշխելու մասին:

3. (կետն ուժը կորցրել է 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

(19-րդ հոդվածը փոփ. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

Հոդված 191.

ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՈՒՅՔԻ ՄԱՍՆԱՎՈՐԵՑՈՒՄԸ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱՑՎԱԾ ՇՈՒԿԱՆԵՐՈՒՄ

Պետական գույքի մասնավորեցումը մասնագիտացված շուկաներում իրականացվում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ` Հայաստանի Հանրապետության և (կամ) այլ երկրների ֆոնդային բորսաների միջոցով բաժնետոմսերի վաճառքի ձևով` բորսային առևտրի կանոններին համապատասխան:

(191-րդ հոդվածը լրաց. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

Հոդված 20.

Պետական գույքի մասնավորեցումը գույքի օգտագործման իրավունքի փոխանցման ձևով

1. Պետական և պետական մասնակցությամբ ընկերությունները սույն օրենքով սահմանված կարգով պետական բաժնեմասը մասնավորեցնելու դեպքում դրանց պատկանող գույքի օգտագործման իրավունքներն ուժի մեջ են նաև մասնավորեցումից հետո, եթե պետական գույքի մասնավորեցման մասին Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ այլ բան նախատեսված չէ:

2. Պետական և պետական մասնակցությամբ ընկերությունների օգտակար հանածոների արդյունահանման, բնական վերարտադրվող պաշարների օգտագործման կամ բնական մենաշնորհ համարվող ծառայություններ մատուցելու (ջրամատակարարում, կոյուղի, էներգամատակարարում և այլն) իրավունքը մասնավորեցվում է լրիվ ծավալով և առանց օգտագործման պայմանների փոփոխության` այդ ընկերությունների պետական բաժնեմասի մասնավորեցման հետ մեկտեղ, եթե Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ այլ բան նախատեսված չէ:

3. Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ կարող են նախատեսվել նաև օգտակար հանածոների արդյունահանման, բնական վերարտադրվող պաշարների օգտագործման կամ բնական մենաշնորհ համարվող ծառայություններ մատուցելու իրավունքի փոփոխություններ, մասնավորապես ընդերքից, բնական վերարտադրվող պաշարներից օգտվելու և բնական մենաշնորհ համարվող ծառայություններ մատուցելու պայմանագրերով և (կամ) արտոնագրերով (լիցենզիաներով) սահմանված ժամկետների, վարձաչափի, մուծման կարգի, ծախսերի փոխհատուցման և օգտագործման մենաշնորհային իրավունքի փոփոխություններ:

4. Եթե համաձայն սույն հոդվածի 3-րդ կետի օգտակար հանածոների արդյունահանման, բնական վերարտադրվող պաշարների օգտագործման կամ բնական մենաշնորհ համարվող ծառայություններ մատուցելու իրավունքները փոխանցվում են մասամբ կամ չեն փոխանցվում, ապա չփոխանցված իրավունքները կարող են մասնավորեցվել այլ անձանց, այլ թվում` պետական մասնակցությամբ ընկերություններին` սույն օրենքով սահմանված մասնավորեցման ձևերով: Սույն կետի համաձայն իրականացվող գույքային իրավունքի մասնավորեցումը կարող է մասնավորեցման ծրագրում ընդգրկված չլինել:

Հոդված 21.

Լուծարված ընկերությունների պետության բաժնեմաս համարվող գույքի մասնավորեցումը

(վերնագիրը խմբ. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

Լուծարված ընկերությունների պետության բաժնեմաս համարվող գույքը կարող է մասնավորեցվել սույն օրենքով սահմանված ձևերով` որպես գույքի առանձին տարրեր, ինչպես նաև այդ գույքի կամ դրա մի մասի հիման վրա նոր ընկերություն ստեղծելու միջոցով:

(21-րդ հոդվածը խմբ., փոփ. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

Հոդված 22.

Լուծարված ընկերությունների (ձեռնարկությունների) գույքի առանձին տարրեր վարձակալության տրամադրելը

Լուծարված պետական ընկերությունների գույքը կարող է տրամադրվել կարճատև կամ երկարատև վարձակալության:

Պետական գույքի առանձին տարրերի վարձատու է կոմիտեն:

Պետական գույքը մրցույթով վարձակալության հանձնելու դեպքում մրցույթի հիմնական պայմանը վարձակալական վճարն է և վարձակալության ժամկետը:

Պետական գույքի վարձակալության դիմաց վարձակալական վճարները (առանց վարձակալության տրամադրման նպատակով կատարված ծախսերի) փոխանցվում են պետական բյուջե:

(22-րդ հոդվածը փոփ. 23.03.18 ՀՕ-303-Ն)

Հոդված 23.

Անավարտ շինարարության օբյեկտների մասնավորեցումը

1. Մասնավորեցվող պետական և պետական մասնակցությամբ ընկերությունների գույքի կազմում ընդգրկված անավարտ շինարարության օբյեկտները, բացառությամբ անավարտ բնակելի շենքերի, որոնցում սահմանված կարգով կատարված է բնակարանների հատկացում, մասնավորեցվում են այդ գույքի հետ, եթե նախապատրաստական աշխատանքներից հետո դրանք չեն առանձնացվել:

2. Անավարտ բնակելի շենքերը, որոնցում սահմանված կարգով կատարված է բնակարանների հատկացում, սեփականության իրավունքով հատկացվում են համապատասխան համայնքներին:

3. Մասնավորեցվող պետական և պետական մասնակցությամբ ընկերությունների կազմում չընդգրկված կամ այդ ընկերությունների կազմից նախապատրաստական աշխատանքներից հետո առանձնացված անավարտ շինարարության օբյեկտները մասնավորեցվում են Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ` սույն օրենքով սահմանված մասնավորեցման որևէ ձևով:

4. Անավարտ շինարարության օբյեկտների մասնավորեցման մասին Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ կարող են պայմաններ նախատեսվել հաստատված նախագծով շինարարությունը որոշակի ժամկետում ավարտելու, նախագիծը փոփոխելու կամ նոր նախագծով շինարարություն իրականացնելու վերաբերյալ, ինչպես նաև այլ պայմաններ, այդ թվում` նաև կառուցելու, շահագործելու և որոշակի ժամկետից հետո այդ օբյեկտը սեփականության իրավունքով պետությանը վերադարձնելու պայմանը:

Հոդված 24.

Պետական գույքի նախապատրաստումը մասնավորեցման

1. Պետական գույքի նախապատրաստումը մասնավորեցմանը նախորդող անհրաժեշտ գործողությունների ամբողջությունն է:

Պետական գույքը մասնավորեցման նախապատրաստելու գործողությունների բովանդակությունը, ժամկետները և իրականացնող մարմինները սահմանվում են պետական գույքի մասնավորեցման մասին Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ:

2. Նախապատրաստական աշխատանքները կարող են բովանդակել`

ա) պետական ձեռնարկությունների վերակազմավորումը պետական բաժնետիրական ընկերությունների.

բ) բաժնետիրական ընկերությունների պետական բաժնեմասի մասնավորեցման դեպքում`

ընկերության բաժանումը, առանձնացումը, ինչպես նաև միացումը, միաձուլումն այլ պետական ընկերությունների հետ.

ընկերության ֆինանսատնտեսական գործունեության աուդիտի իրականացումը.

ընկերության պարտքերի վերակառուցումը.

ընկերության գործունեության ծրագրի մշակումը.

նոր բաժնետոմսերի թողարկման նախապատրաստումը.

մասնավորեցմանը մասնակցելու ցանկություն հայտնած անձանց` ընկերության ֆինանսատնտեսական գործունեությանը ծանոթանալու նպատակով միջոցառումների իրականացումը.

ընկերության գործունեության մասին տեղեկությունների հրապարակումը.

ընկերության ակտիվների և պարտավորությունների գնահատումը.

բաժնետոմսերի արժեքի գնահատումը:

Նախապատրաստական աշխատանքները կազմակերպելու նպատակով, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ սահմանված լինելու դեպքում, կարող են հրավիրվել մասնագիտացված կազմակերպություններ և փորձագետներ:

Նախապատրաստական աշխատանքներ իրականացնող անձինք հաշվետու են պետական լիազորված մարմնին:

3. Նախապատրաստական աշխատանքների ընթացքում մասնավորեցվող գույքի վերաբերյալ հրապարակած տեղեկությունների, այդ թվում նաև` հայտարարագրերի (ազդագրերի), տվյալների համար պատասխանատվություն է կրում դրանք նախապատրաստող կազմակերպությունը:

(24-րդ հոդվածը փոփ., լրաց. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

Հոդված 241.

ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՈՒՅՔԻ ՄԱՍՆԱՎՈՐԵՑՈՒՄԸ

1. Պետական գույքի մասնավորեցման մասին որոշումն ընդունում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը:

2. Պետական գույքի մասնավորեցումը չկայանալու դեպքում Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը 60 օրվա ընթացքում ընդունում է նոր որոշում` գույքը սույն օրենքով սահմանված կարգով մասնավորեցնելու կամ լուծարելու մասին:

3. Սույն օրենքի 14-րդ հոդվածի 1-ին կետի «ա», «բ» և «դ» ենթակետերով սահմանված ձևերով պետական գույքը չմասնավորեցվելու դեպքում, մինչև տվյալ գույքը մասնավորեցնելու մասին Հայաստանի Հանրապետության կառավարության նոր որոշման ընդունումը, մասնավորեցման սուբյեկտները կարող են դիմել կոմիտե` տվյալ գույքը մասնավորեցնելու մասին Հայաստանի Հանրապետության կառավարության վերջին որոշմամբ սահմանված պայմաններով այդ գույքը ձեռք բերելու համար:

4. Սույն օրենքի 14-րդ հոդվածի 1-ին կետի «գ» ենթակետով սահմանված ձևով պետական գույքը չմասնավորեցվելու դեպքում, մինչև տվյալ գույքը մասնավորեցնելու մասին Հայաստանի Հանրապետության կառավարության նոր որոշման ընդունումը, մասնավորեցման սուբյեկտները կարող են դիմել կոմիտե` տվյալ գույքը մասնավորեցնելու մասին Հայաստանի Հանրապետության կառավարության վերջին որոշմամբ սահմանված պայմաններով այդ գույքը ձեռք բերելու համար, եթե այդ որոշմամբ սահմանված բոլոր պայմաններն արտահայտված են թվային մեծություններով:

5. Մասնավորեցման սուբյեկտի դիմումն ստանալուց հետո կոմիտեն, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով, մեկամսյա ժամկետում պետական գույքն ուղղակի վաճառքի ձևով մասնավորեցնում է` մասնավորեցման սուբյեկտին:

(241-րդ հոդվածը լրաց. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն, փոփ. 23.05.06 ՀՕ-75-Ն, 23.03.18 ՀՕ-303-Ն)

Հոդված 25.

Մասնավորեցվող պետական գույքի գինը և վճարման կարգը

1. Մասնավորեցվող պետական գույքի գինը ձևավորվում է մասնավորեցման արդյունքում:

Գնի հաշվարկման մեթոդներն են`

ա) հաշվեկշռային մեթոդը.

բ) կանխիկ հոսքերի ընթացիկ արժեքի որոշման մեթոդը.

գ) համանման ձեռնարկությունների կամ գույքի շուկայական գնի մեթոդը.

դ) եկամուտների (շահույթի) բազմապատկիչի մեթոդը.

ե) միջազգային պրակտիկայում ընդունված այլ մեթոդներ:

Մասնավորեցվող պետական գույքի մեկնարկային գինը որոշվում է վերը նշված մեթոդներից մեկի կամ դրանց զուգակցման միջոցով:

Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը կարող է սահմանել նվազագույն (մեկնարկային) գին:

Մասնավորեցվող պետական գույքի գնահատման մեթոդների ընտրությունը կատարվում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանված կարգով:

2. «Փոքր» օբյեկտների գները հաշվարկվում են` ելնելով դրանց գույքի և զբաղեցրած տարածքի արժեքից` Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով:

3. Պետական գույքի մեկնարկային գինը որոշելու համար Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը կարող է հրավիրել փորձագետներ կամ մասնագիտացված կազմակերպություններ:

(25-րդ հոդվածը փոփ. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

Հոդված 26.

«Փոքր» մասնավորեցման կարգը

1. Կոմիտեն, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության համապատասխան որոշմամբ, մասնավորեցվող «փոքր» մասնավորեցման օբյեկտները գրավոր առաջարկում է դրանց աշխատավորական կոլեկտիվներին:

2. Գրավոր առաջարկը ստանալուց հետո 20 օրվա ընթացքում, աշխատավորական կոլեկտիվը կոմիտե պետք է ներկայացնի գրավոր համաձայնություն` օբյեկտը նշված գնով գնելու մասին, ընդհանուր ժողովի որոշումը` այդ նպատակով սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերություն ստեղծելու մասին, ինչպես նաև մուծի կանխավճար` օբյեկտի արժեքի հինգ տոկոսի չափով:

3. Բաժնեմասերի բաշխումն աշխատավորական կոլեկտիվի անդամների միջև իրականացվում է կոլեկտիվի անդամների (ըստ սույն օրենքի 2 հոդվածի 6-րդ մասի «ա» կետի սահմանման) որոշմամբ` ձայների պարզ մեծամասնությամբ, կոլեկտիվի անդամների` բաժնեմասեր ձեռք բերելու հավասար իրավունքների հաշվարկով: Եթե կոլեկտիվի անդամը հրաժարվում է իրեն հասանելիք բաժնեմասից, ապա նրա բաժնեմասը հավասարաչափ բաշխվում է կոլեկտիվի մնացած անդամների միջև: «Փոքր» օբյեկտը կարող է սեփականաշնորհվել աշխատավորական կոլեկտիվի անդամներին, եթե դրա հաստիքացուցակային կազմի ավելի քան 50 տոկոսը ցանկություն է հայտնել դառնալ սեփականատեր և կատարել է համապատասխան ներդրում:

4. Սույն հոդվածի 2-րդ և 3-րդ կետերով սահմանված պայմանները չկատարելու դեպքում աշխատավորական կոլեկտիվը զրկվում է նախապատվության իրավունքից:

(26-րդ հոդվածը փոփ., խմբ. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն, փոփ. 23.03.18 ՀՕ-303-Ն)

Հոդված 27.

Մասնավորեցման մասին տեղեկություններ

Պետական գույքի բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրության, աճուրդի և «փոքր» մասնավորեցման մասին տեղեկությունները մամուլում և զանգվածային լրատվության մյուս միջոցներով հրապարակվում են դրանց մասնավորեցումից առնվազն տասն օր առաջ: Սույն օրենքով նախատեսված` այլ մասնավորեցման ձևերով իրականացվող մասնավորեցման մասին տեղեկությունների հրապարակման կարգը սահմանվում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության մասնավորեցման մասին համապատասխան որոշմամբ:

Մասնավորեցման գործարքների արդյունքների մասին տեղեկությունները հրապարակվում են այդ գործարքներն ավարտվելու օրվանից մեկ ամսվա ընթացքում` Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով:

Գ Լ ՈՒ Խ  4

ՄԱՍՆԱՎՈՐԵՑՈՒՄԻՑ ՍՏԱՑՎԱԾ ՄԻՋՈՑՆԵՐԸ ՏՆՕՐԻՆԵԼԸ

Հոդված 28.

Մասնավորեցումից ստացված միջոցների տնօրինումը

(վերնագիրը խմբ. 28.12.98 ՀՕ-280)

1. Մասնավորեցումից ստացված միջոցները, բացառությամբ օրենքով, սույն հոդվածի 2-րդ, 3-րդ և 4-րդ կետերով նախատեսված դեպքերի, փոխանցվում են Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջե, իսկ սույն օրենքի 19 հոդվածի 1-ին և 2-րդ կետերով նախատեսված դեպքերում` համապատասխան ընկերության հաշվին` նախապես փոխհատուցելով մասնավորեցման ընթացքում կատարված այն ծախսերը, որոնք պետական բյուջեով նախատեսված չեն:

2. Համայնքային սեփականություն համարվող, այդ թվում` պետության կողմից հայեցողական սեփականության իրավունքով համայնքին հանձնված բնակելի շենքերում ընդհանուր օգտագործման տարածքներ չհամարվող ոչ բնակելի տարածքները 1999 թվականի հունվարի 1-ից հետո մասնավորեցնելու դեպքում մասնավորեցումից ստացված միջոցներն ուղղվում են համապատասխան համայնքային բյուջե:

3. Համայնքային սեփականություն համարվող, այդ թվում` պետության կողմից հայեցողական սեփականության իրավունքով համայնքին հանձնված բնակելի շենքերում ընդհանուր օգտագործման տարածքներ չհամարվող ոչ բնակելի տարածքները վարձակալության կամ մշտական օգտագործման իրավունքով զբաղեցրած «փոքր» օբյեկտները 1999 թվականի հունվարի 1-ից հետո մասնավորեցնելու դեպքում մասնավորեցումից ստացված այն միջոցները, որոնք վճարվել են զբաղեցված տարածքը մասնավորեցնելու համար, ուղղվում են համապատասխան համայնքային բյուջե:

4. Իրավաբանական անձանց կանոնադրական կապիտալում պետական մասնակցության, պետական սեփականություն համարվող անշարժ գույքի, այդ թվում` անավարտ շինարարության օբյեկտների մասնավորեցումից և օտարումից ստացված միջոցներն օգտագործվում են «Հայաստանի Հանրապետության բյուջետային համակարգի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով:

(28-րդ հոդվածը խմբ. 28.12.98 ՀՕ-280, փոփ., լրաց. 12.10.99 ՀՕ-6, փոփ. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն, լրաց. 13.12.04 ՀՕ-128-Ն, փոփ. 13.06.06 ՀՕ-136-Ն, 12.09.23 ՀՕ-280-Ն)

Գ Լ ՈՒ Խ  5

ՄԱՍՆԱՎՈՐԵՑՄԱՆ ԳՈՐԾԱՐՔՆԵՐԸ

Հոդված 29.

Մասնավորեցման պայմանագիրը

Մասնավորեցման հետևանքով սեփականության իրավունքը փոխանցվում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից սահմանված կարգով կոմիտեի և գնորդի միջև կնքված պետական գույքի մասնավորեցման գրավոր գործարքով` օրենսդրությամբ սահմանված դեպքերում` պետական գրանցում ստանալուց հետո:

Բաժնետոմսերի և փոխարկելի պարտատոմսերի սեփականության իրավունքը համարվում է փոխանցված` բաժնետոմսերը կամ դրանց սերտիֆիկատները սահմանված կարգով գրանցամատյանում (ռեեստրում) գրանցվելու պահից:

Մասնավորեցվող անշարժ գույքի նկատմամբ գնորդի սեփականության իրավունքը ծագում է մասնավորեցման գործարքի (պայմանագրի) պետական գրանցումից հետո:

(29-րդ հոդվածը խմբ., լրաց. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն, փոփ. 23.03.18 ՀՕ-303-Ն)

Հոդված 30.

Վաճառողի պարտականությունները

Պետական լիազորված մարմինը պարտավոր է գնորդներին տեղեկություններ և փաստաթղթեր տրամադրել մասնավորեցվող գույքի, պարտականությունների և ֆինանսատնտեսական գործունեության մասին, մասնավորեցման գործարքը կնքելուց հետո գնորդին տրամադրել մասնավորեցվող բաժնետոմսերի փաթեթը, ինչպես նաև կատարել մասնավորեցման պայմանագրով նախատեսված այլ պարտականություններ:

Վաճառողի` սույն հոդվածում նշված պարտականությունները դադարում են նրա և վաճառողի միջև Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով մասնավորեցման պայմանագրի կամ բաժնետոմսերի գրանցման պահից:

Հոդված 31.

Մասնավորեցման մասնակիցներին տրվող պետական երաշխիքները

Հայաստանի Հանրապետությունը երաշխավորում է մասնավորեցման մասնակիցների իրավունքները: Դրանց խախտման համար մեղավոր պաշտոնատար անձինք պատասխանատվություն են կրում օրենքով և այլ իրավական ակտերով սահմանված կարգով:

Մասնավորեցման ընթացքում և հետևանքով կոմիտեին հայտնի դարձած մասնավորեցման մասնակիցներին վերաբերող տեղեկությունները, բացառությամբ օրենքով նախատեսված դեպքերի, ենթակա չեն հրապարակման` առանց վերջիններիս համաձայնության:

(31-րդ հոդվածը փոփ. 23.03.18 ՀՕ-303-Ն)

Հոդված 32.

Մասնավորեցման գործարքներն անվավեր ճանաչելը

Մասնավորեցման գործարքները դատական կարգով անվավեր են ճանաչվում, եթե մասնավորեցված գույքը սույն օրենքով ենթակա չէ մասնավորեցման, կամ մասնավորեցման հետևանքով պետական սեփականություն ձեռք բերած անձը սույն օրենքով իրավունք չունի մասնակցելու մասնավորեցմանը: Վերջին դեպքում գործարքը կարող է անվավեր ճանաչվել միայն այդ անձին վերաբերող մասով:

Մասնավորեցման համար վճարումը, այդ թվում` հերթական վճարումը, ինչպես նաև մասնավորեցման գործարքի այլ պայմանները չկատարելու դեպքում կոմիտեն հայց է ներկայացնում դատարան` գնորդին սեփականության իրավունքով պատկանող գույքի վրա բռնագանձում տարածելու կամ մասնավորեցման պայմանագրով նախատեսված պատասխանատվության այլ միջոցներ կիրառելու մասին:

(32-րդ հոդվածը լրաց. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն, փոփ. 23.03.18 ՀՕ-303-Ն)

Հոդված 33.

Հարկերի, տուրքերի և պետության սահմանած պարտադիր վճարների կատարումը

Պետական և պետական մասնակցությամբ ընկերությունների պետական գույքի կեսից ավելին մասնավորեցնելիս հարկային և պետության կողմից սահմանված պարտադիր վճարները կարգավորող օրենսդրության խախտումներ հայտնաբերելու դեպքում հարկային պարտավորություններ չեն առաջանում, եթե տվյալ խախտումը հայտնաբերվել է մասնավորեցման մասին Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշման ուժի մեջ մտնելու պահից հետո և վերաբերում է սույն օրենքով սահմանված` մասնավորեցման հետևանքով սեփականության իրավունքի փոխանցման պահին նախորդող ժամանակաշրջանին:

Գ Լ ՈՒ Խ  6

ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆ ՕՐԵՆՍԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ԽԱԽՏԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ

Հոդված 34.

Պատասխանատվությունը մասնավորեցման մասին օրենսդրությունը խախտելու համար

Պետական գույքի մասնավորեցման մասին օրենսդրության խախտումն առաջացնում է պատասխանատվություն` Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով:

Գ Լ ՈՒ Խ  7

ԱՆՑՈՒՄԱՅԻՆ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

Հոդված 35.

Անցումային դրույթներ

1. Սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելու պահից ուժը կորցրած ճանաչել «Պետական ձեռնարկությունների և անավարտ շինարարության օբյեկտների սեփականաշնորհման և ապապետականացման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքը` բոլոր լրացումներով և փոփոխություններով:

2. Օրենքի 9 հոդվածը գործում է մինչև 1998 թվականի հուլիսի 1-ը, և տեղի ունեցած ներդրումային մասնավորեցումը ձևակերպվում է ընկերության` 1997 թվականի տնտեսական գործունեության արդյունքներով:

Այն ընկերությունների համար, որոնց պետական բաժնեմասի փաստացի մասնավորեցումը տեղի է ունենում մինչև 1998 թվականի հունվարի 1-ը, վերոնշյալ հոդվածը գործում է մինչև այդ պահը:

Օրենքի 32-րդ հոդվածի գործողությունը տարածվում է մինչև սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելը կնքված պայմանագրերից ծագող հարաբերությունների վրա, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ առկա է օրինական ուժի մեջ մտած դատարանի` սեփականաշնորհման պայմանագիրն անվավեր ճանաչելու կամ բռնագանձման մասին վճիռը:

3. Օրենքի գործողությունը չի տարածվում այն ընկերությունների (ձեռնարկությունների) պետական բաժնեմասի մասնավորեցման վրա, որոնց մասնավորեցման մասին Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է ընդունել մինչև սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելը:

(35-րդ հոդվածը լրաց. 08.10.02 ՀՕ-423-Ն)

Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ	Լ. Տեր-Պետրոսյան
Երևան 13 հունվարի 1998 թ. ՀՕ-188